Rivojlanish psixologiyasi va pedagogik psixologiya
Pedagogika va psixologiya ta’lim yo‘nalishi 2 kurs talabalari uchun “Rivojlanish
psixologiyasi va pedagogik psixologiya” fanidan yakuniy test savollari
# Rivojlanish psixologiyasi fani nimani o‘rganadi?
+ inson psixikasining yosh jihatdan rivojlanishi, psixik jarayonlar hamda shaxs xislatlarining
rivojlanishini o‘rganish.
- insonda turli psixik jarayonlar rivojlanishining o‘ziga xos xususiyatlarini, uning turli xil
faoliyatlarini va shaxsni tarkib topishini.
- inson psixikasining rivojlanish qonuniyatlari va xususiyatlari hamda shu rivojlanishning
bosqichlarini.
- turli yoshdagi odamlarning psixik rivojlanish jarayonini, shaxsning shakllanishi hamda o‘zaro
munosabati qonuniyatlarini.
# Rivojlanish psixologiyasining asosiy tamoyillarini toping.
+ determenizm, psixika va ongni faoliyatda rivojlanishi, ong va faoliyat birligi.
- psixikaning negizida miyaning reflektorlik faoliyati yotadi.
- psixikani tadqiq qilish insonning butun ongli faoliyatini uning ham nazariy, ham amaliy hayot
faoliyatini o‘rganishdir.
- psixika yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xususiyati yoki miyaning mahsulidir.
# Ilmiy tadqiqot metodlarining sharhlash guruhiga qaysi metodlar kiradi?
+ genetik, donalash.
- kuzatish, test, so‘rovnoma, genetik.
- sotsiometrik, longityud.
- test, ko‘ndalang kesim.
# Rekapitulyasiya qonunining mohiyati va uning asoschisi?
+ S.Xoll-Rivojlanish filogenezning muhim bosqichlarini takrorlaydi.
- V.Shtern-bola shaxsining kamol topish bosqichlari.
- E.Krechmer insonning tana tuzilishiga asoslangan nazariya.
- Z.Freyd-shaxsning barcha xatti-harakatlarining ongsiz yuzaga kelishi.
# L.I.Bojovich shaxs kamol topishini yosh davrlarga bo‘lishda qaysi omilni asosiy deb
biladi?
+ motiv.
- ontogenetik tamoyil.
- faoliyat.
- inqiroz.
# Chaqaloqlik davriga oid tadqiqotlar olib borgan olimlar kim?
+ M.P.Denisova, N.L.Figurin, V.S.Muxina.
- V.S.Muxina, L.S.Kuzmina, D.B.Elkonin.
- I.P.Pavlov, N.L.Figurin, I.M.Sechenov.
- V.S.Muxina, E.A.Arkin, Leytes.
# D.B.Elkonin xulosasiga ko‘ra go‘daklik davrida nutqni tushinishni vujudga keltiruvchi
asosiy shartlarni aniqlang.
+ umumiy holatdan predmetni ajrata olish.
- predmetga diqqat e’tiborini to‘plash.
- favqulotda holatga qarab anglanadigan his-tuyg‘ularning mavjudligi.
- A va B.
# «Bolada avval unli harflarni keyin undosh harflarni farqlash ko‘nikmasi vujudga keladi»
mazkur fikr muallifini toping.
+ N.X.Shvachkin
- F.A.Soxin
- M.I.Popova
- L.S.Slavina
# Maktabgacha tarbiya yoshida yuzaga keladigan inqirozning xarakterli belgilari
nimalardan iborat?
+ negativizm,o‘jarlik, qaysarlik,o‘z irodasiga erk berish, norozilik, ota-onani qadrsizlash,
despotizm.
- bolaning hoxish-istaklarining qondirilmasligi.
- kattalar ta’siridan qutilish.
- bolaning xohishi bilan bu hohishning harakatda ifodalanishi o‘zaro mos tushmasligi..
# Bola shaxsini ta’limga psixologik tayyorgarligi deganda nimalar nazarda tutiladi?
+ intellektual, emotsional, ijtimoiy etuklik
- bolaning idrokining o‘tkirligi, ravshanligi diqqat xususiyatlarini rivojlanishi.
- bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga tayyorligi.
- maktabda o‘qish hohishi, intilishi, katta yoshdagi odamlar bilan muloqotga kirishishi.
# Rivojlanish psixologiyasining bo‘limlari:
+ bolalar psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi, o‘smirlar
psixologiyasi, ilk o‘spirinlar psixologiyasi, gerontopsixologiya, katta yoshdagilar psixologiyasi.
- bolalar psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi, o‘smirlar
psixologiyasi, tarbiya psixologiyasi, gerontopsixologiya, pedagogik faoliyat psixologiyasi.
- ta’lim psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi, o‘smirlar
psixologiyasi, tarbiya psixologiyasi, gerontopsixologiya,katta yoshdagilar psixologiyasi.
- ta’lim psixologiyasi, bolalar psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi,
o‘smirlar psixolgiyasi, tarbiya psixologiyasi, gerontopsixologiya.
# Psixika va xulq-atvorda yuzaga keladigan yoshga xos o‘zgarishlar:
+ revolyusion, evolyusion, situativ
- revolyusion, involyusion, evolyusion
- revolyusion, involyusion, situativ
- revolyusion, involyusion, evolyusion.
# Qaysi olim tomonidan o‘smirlik davrida shaxslararo munosabatlarda do‘stlik tuyg‘ulari
tadqiq qilingan?
+ I.V.Straxov
- V.A.Krutetskiy
- D.B.Elkonin
- N.S.Lukin
# O‘smirlik davrida tengdoshlar bilan munosabatlarning asosiy shakllari qanday?
+ ulfatchilik, o‘rtoqlik va do‘stlikka.
- mardonavor o‘rtoqlik va talabchan do‘stlikdir.
- tengdoshlik, mardonaviylik boshqaruvchilik
- mardonavor, ulfatchilik va do‘stlik.
# Ijtimoiy akseleratsiya nazariyasining asoschisi kim va uning mohiyati?
+ hozirgi kishilarning bilim hajmini oldingilar bilan taqqoslash orqali bolalarni o‘sishda
tezlashishi. A.A.Markosyan.
- jamiyat rivojlanishida shaharlarning rolini ortishi. L.S.Vigotskiy.
- jamiyatda axborotlar oqimini ko‘payishi, shaxsning psixik rivojlanishiga ta’sir qiladi.
A.A.Markosyan.
- quyosh nurining bevosita ta’siri. Chet el olimlari.
# Akseleratsiya jarayoniga sabab bo`luvchi omillar qanday?
+ biologik; ijtimoiy
- Texnikaviy; ijtimoiy
- Ijtimoiy;
- Turmush tarzi
# O‘smirlik davrida psixik o‘sishni harakatga keltiruvchi kuchlar:
+ ijtimoiy hayotda, maktab jamoasida, tengqurlari bilan munosabatda egallagan mutlaqo
yangicha mavqe
- jamoat tashkilotlari maktab jamoasi ta’lim jarayonini qo‘yadigan talablar darajasining oshishi
bilan u erishgan psixik kamolot o‘rtasidagi ziddiyat
- uning faoliyatini vujudga keltirgan yangi ehtiyojlar bilan ularni qondirish imkoniyatlari
o‘rtasidagi qarama-qarshiliklar tizimi
- turli qarama-qarshiliklar ziddiyatlar shuningdek ahloqiy aqliy nafosat jihatdan tez o‘sish
# Rivojlanish psixologiyasining yuzaga kelish davri:
+ XIX asrning ikkinchi yarmi
- XVIII asrning ikkinchi yarmi
- XVII asrning ikkinchi yarmi
- XIX asrning oxiri va XX asrning boshi.
# Ta’lim psixik rivojlanishning orqasidan boradi va unga moslashadi degan fikrni ilgari
surgan olimni toping.
- *V.Shtern
- J.Piaje
- D.Bruner
- L.S.Vigotskiy
# Psixik rivojlanish ta`limdan oldinda boradi va uni orqasidan ergashtiradi degan fikrni
ilgari surgan olimni toping.
+ L.S.Vigotskiy
- J.Piaje
- D.Bruner
- V.Shtern
# Bola psixik rivojlanishini ta’minlovchi qonuniyatlar.
+ psixik rivojlanishning notekisligi, integratsiyasi, plastiklik va kompensatsiya
- aqliy qobiliyatlar, senzetiv, noaniqligi.
- etakchi faoliyat, senzetivlik, plastiklik.
- bilish jarayonlarining intensivligi, integratsiya, kompensatsiya.
# Qaysi qatorda L.S.Vigotskiy tomonidan fanga kiritilgan aqliy rivojlanishning aktual
rivojlanish darajasi to‘g‘ri berilgan.
+ o‘quvchi tayyorgarligining mavjud darajasi bo‘lib, u o‘quvchining qanday topshiriqlarni to‘la
mustaqil bajara olish bilan xarakterlanadi.
- o‘quvchi tafakkuriga uning mavjud imkoniyatlarini bir muncha oshiradigan talablar qo‘yishi.
- u erishgan va yaxshi o‘zlashtirib olgan analitik-sintetik faoliyat darajasini talab qilinishi kerak
degan qoidaga asoslanadilar.
- o‘quvchi qo‘lga kiritib bo‘lgan rivojlanishi darajasini ko‘zlamasdan bir muncha orqaga ketishi.
# Ananev B.G. va G‘oziev E.G‘. bo‘yicha Rivojlanish psixologiyasining tadqiqot metodlari:
- tashkiliy, emperik,ma’lumotlarni qayta ishlash,tavsiflash metodlari.
- formallashgan, emperik,ma’lumotlarni qayta ishlash,tavsiflash metodlari.
- tashkiliy, emperik,ma’lumotlarni qayta ishlash,kam formallashgan metodlari.
- formallashgan, kam formallashgan, emperik,ma’lumotlarni qayta ishlash,tavsiflash metodlari.
# Prenatal davr bosqichlari:
+ germinal, embrional fetal
- germinal, zigota, fetal
- germinal,implantan, fetal
- germinal,embrional, inplontan
# Chaqaloqlikdagi qaysi davr organizmda keskin o‘zgarishlar yuz berish pallasi
hisoblanib, murg‘ak organning mustaqil yashayotganidan dalolat beradi?
- kindik tushish davri
- bo‘y o‘sishi davri
- uxlash davri
- nafas olish davri
# «Bolalarda keng ko‘lamli va ko‘p miqdordagi parametrlarni tanish, idrok qilishni ortishi
katta yoshdagi odamlar bilan muloqotga kirishish mayli, tuyg‘usi va istagini kuchaytiradi»
– bu fikrni ilgari surgan olimni toping.
+ D.B.Elkonin
- A.Bine
- I.A.Pavlov
- Simon
# An’anaviy jihatdan olganda bolaning maktabga tayyorligi qaysi aspektlarda ko‘riladi?
+ intellektual, emotsional, ijtimoiy.
- emotsional etuklik, ijtimoiy etuklik.
- intellektual, biologik, ijtimoiy.
- intellektual etuklik, biologik etuklik.
+ Z.Freyd tomonidan o‘rganilgan shaxs faoliyatini faollashtiruvchi ilk mayllar va ongsiz
ehtiyojlar qaysi davrga xos?
+ maktabgacha yosh davriga.
- kichik maktab yoshi davriga.
- o‘spirinlik davriga
- yetuklik davriga.
# .......... yoshdagi bola idrokning o‘tkirligi, ishonuvchanligi, xotiraning kuchliligi,
tafakkurning yaqqolligi bilan boshqa yoshdagi bolalardan ajralib turadi.
+ kichik maktab yoshi
- o‘spirinlik
- o‘smirlik
- chaqaloqlik
# Katta yoshdagi odamlarning chaqaloq bilan muloqotda bo‘lishi unda tashqi ta’sirlarga
......... faollashtiradi.
+ reflekslarni
- harakatlarni
- muloqotni
- gapirishni
# Qaysi tadqiqotchi olimning o‘tkazgan tadqiqoti natijasiga ko‘ra tug‘ilish davriga
kelganda bolaning miya po‘stlog‘i faoliyat ko‘rsata boshlasada, aslida u na anatomik va na
funksional jihatdan rivojlanganligini ko‘rsatadi?
+ L.I.Bojovich
- D.B.Elkonin
- N.M.SHchelavanov
- J.Piaje
# U.Djems 1902 yilda o‘zining qaysi asarida yosh davrining xususiyatlari haqida fikr
yuritdi?
+ «O‘qituvchilar bilan psixologiya to‘g‘risida suhbat»
- «Bola psixologiyasi va eksperemental pedagogika»
- «Oilada bola tarbiyasi va uning ahamiyati»
- «Oila tarbiyasi qomusi»
# Go‘daklik davrining xususiyatlarini o‘rgangan va «Go‘daklik davri» nomli asar yozgan
olim?
+ L.S.Vigotskiy
- A.V.YArmalenko
- D.B.Elkonin
- N.L.Figurin
# Tarbiya tizimida va ishlab chiqarishda psixologiya bo‘yicha bilimsizlik va chala
savodlilikni yo‘qotishda hozirgi davrimizning muhim talabi nima?
+ bolalar ruhiyatidan qariyalar ma’naviyatigacha nazariy va amaliy bilimlarni egallash.
- bolalar ruhiyatining amaliy bilimlarini egallash.
- qariyalar ma’naviyati nazariy bilimlarin egallash.
- bolalar ruhiyatini nazariy bilimlarini egallash.
# Olti yoshdagi bolaning psixik tayyorgarligi to‘g‘risida gapirganda nimalar nazarda
tutiladi?
+ muayyan reja asosida izchillik boshlang‘ich ta’limga zamin o‘tovchi psixik o‘sish darajasi,
o‘zaro mantiqiy bog‘liqlik, ko‘p qirrali maqsadga yo‘nalganlik.
- ko‘p qirrali maqsadga yo‘nalganlik, muayyan reja asosida izchillik boshlang‘ich ta’limga
zamin o‘tovchi psixik o‘sish darajasi.
- o‘zaro mantiqiy bog‘liqlik, ko‘p qirrali maqsadga yo‘nalganlik.
- muayyan reja asosida izchillik boshlang‘ich ta’limga zamin o‘tovchi psixik o‘sish darajasi.
# Ta’limga psixologik tayyorgarlik deganda ........... nazarda tutiladi?
+ bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga munosibligi.
- bola idrokining o‘tkirligi.
- bola o‘z diqqatini muayyan ob’ektga qaratishi.
- bola idrokining o‘tkirligi, bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga munosibligi.
# Kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar tafakkurining xususiyatlarini o‘rgangan olimlar
bolaning tafakkurini quyidagi qaysi yo‘nalishda tadqiq qilganlar?
+ tafakkurning rivojlanishi.
- tafakkurning yosh davriga xos xususiyatlari.
- tushunchalarni shakllantirish omillari.
- tafakkurning rivojlanishi, tushunchalarni shakllantirish omillari.
# O‘smirlik inqirozi belgilari:
+ negativizm, o‘quv faoliyati mahsuldorligining pasayishi.
- o‘jarlik, qaysarlik.
- norozilik, despotizm.
- o‘z irodasiga erk berish, ota-onani qadrsizlash.
# Bolaning maktabga psixologik tayyorligini aniqlash metodikalari:
+ Kern-Yirasek metodikasi, “Uycha” metodikasi, “Grafik diktant” metodikasi.
- Kern-Yirasek metodikasi, “Uycha” metodikasi, “Mavjud bo‘lmagan hayvon” metodikasi.
- Veksler intellekt metodikasi, Kettel metodikasi, “Uycha” metodikasi.
- Kern-Yirasek metodikasi, Bine-Simon metodikasi, “Uycha” metodikasi.
# Rivojlanish psixologiyasida keng qo‘llanuvchi quyidagi metodlardan qaysilari tashkiliy
metodlar jumlasiga kiradi?
+ uzunasiga va ko‘ndalangiga kesim
- so‘rov va test;
- sotsiometriya va faoliyat mahsulini o‘rganish;
- kuzatish va eksperiment;
# V.Shtern tomonidan ilgari surilgan psixik rivojlanish haqidagi ta’limotning bosh g‘oyasi
qanday?
+ psixik rivojlanishda irsiy va ijtimoiy omilning o‘zaro yaqinlashuvi hal qiluvchi ahamiyatga
ega;
- psixik rivojlanishda ijtimoiy omil hal qiluvchi ahamiyatga ega;
- psixik rivojlanishda shaxs faolligi hal qiluvchi ahamiyatga ega;
- psixik rivojlanishda irsiy omil hal qiluvchi ahamiyatga ega;
# Rivojlanishning eng yaqin zonasi bola amalga oshiradigan qanday amallardan tashkil
topadi?
+ kattalar yordamida bajara oladigan amallar;
- umuman bajara olmaydigan amallar;
- mustaqil bajara oladigan amallar;
- bajarishni hoxlamaydigan amallar;
# Quyidagi yosh davrlarining qaysilarida boshqa odamlar bilan bo‘lgan muloqot etakchi
faoliyat sifatida gavdalanadi?
+ go‘daklik, o‘smirlik;
- maktabgacha yosh davri, o‘smirlik;
- o‘smirlik, o‘spirinlik;
- ilk bolalik, kichik maktab yoshi;
# Fanda ma’lum yosh inqirozlaridan adabiyotlarda dastlab qaysi inqiroz davri keng
yoritilgan?
+ jinsiy etilish davri inqirozi;
- tug‘ilish davri inqirozi;
- 3 yosh inqirozi;
- 7 yosh inqirozi;
# Predmetli-manipulyativ faoliyat qaysi yosh davrida etakchi faoliyat bo‘lib hisoblanadi?
+ go‘daklik davri;
- ilk bolalik davri;
- maktabgacha yosh davri;
- kichik maktab yoshi;
# Yangi tug‘ilgan chaqaloqning sensor tizimlari orasida qaysilari nisbatan yaxshi
rivojlangan bo‘ladi?
+ hid bilish, teri tuyish, ta’m bilish;
- teri tuyish, ko‘rish, ta’m bilish;
- eshitish, ta’m bilish, hid bilish;
- ko‘rish, hid bilish, eshitish;
# Rang ajrata olish qobilyati bola tug‘ilgach taxminan necha oydan keyin shakllanadi?
+ 5 oy;
- 3 oy;
- 1 oy;
- 7 oy;
# Bola yuzida shaklan tabassumga o‘xshash harakatlar qaysi davrdan kuzatiladi?
+ chaqaloqlik;
- go‘daklik davri;
- ilk bolalik davri;
- maktabgacha yosh davri;
# Qaysi davrdan boshlab odatda bolalar narsa buyumlarni o‘z vazifasiga muvofiq qo‘llay
boshlaydi?
+ ilk bolalik davri;
- chaqaloqlik davri;
- go‘daklik davri;
- maktabgacha yosh davri.
# Bolalar ko‘zguda o‘z aksini kattalar yordamisiz tanishni boshlashi taxminan qaysi
davrga to‘g‘ri keladi?
+ ilk bolalik davri;
- go‘daklik davri;
- chaqaloqlik;
- maktabgacha yosh davri;
# Psixik rivojlanish davomida ro‘y beradigan va “jonlanish kompleksi” deb nom olgan
psixologik hodisa qaysi yosh bosqichining yakunlanayotganidan darak beradi?
+ tug‘ilish davri inqirozi;
- maktabgacha yosh davri;
- ilk bolalik;
- go‘daklik;
# Ikki yoshga etgan bolaning faol so‘zlardan iborat lug‘at boyligi nechta so‘zni o‘z ichiga
oladi?
+ 200-300 ta;
- 50-100 ta;
- 10-20 ta;
- 500-1000 ta;
# Psixologiyada “jonlanish kompleksi” sifatida ta’riflanadigan hodisa boladagi qanday
ehtiyojning ifodasi deb tushuniladi?
+ kattalar bilan muloqotga bo‘lgan ehtiyoj;
- oziqlanishga bo‘lgan ehtiyoj;
- bilishga bo‘lgan ehtiyoj;
- yolg‘iz qolishga bo‘lgan ehtiyoj;
# Yig‘layotgan bolaning uzoqdan onasi ovozini eshitgach yig‘idan to‘xtashni boshlaydigan
davr psixologiyada qanday nom bilan yuritiladi?
+ “umidning tug‘ilishi”;
- “xaloskor ona”;
- “yig‘ining najotkor tili”;
- “masofaviy murojaat”;
# Hayotning dastlabki 3 oyi davomida bola kattalarning qanday murojaatlariga e’tibor
qaratadi?
+ faqat ijobiy mazmunli murojaat (maqtash, erkalatish) larga;
- faqat salbiy mazmunli murojaat (tanqid, ta’qiq) larga;
- ham ijobiy, ham salbiy murojaatlarga;
- yaqin insonning barcha murojaatlariga, begonalarning faqat ijobiy murojaatlariga;
# Quyidagi xususiyatlardan qaysi birining shakllanishi ilk bolalik davriga to‘g‘ri keladi?
+ narsa-buyumlarga nisbatan egalik hissining namoyon etilishi.
- boshqalarning xatti-harakatlariga taqlid qila boshlash;
- nutqiy muloqotning ilk kurtaklari paydo bo‘lishi;
- onaning emotsional holatidagi o‘zgarishga nisbatan o‘z affektiv holati bilan javob qaytarish ;
# Rivojlanishdagi psixik rivojlanish davomida eng avval o‘yinning qaysi turi paydo
bo‘ladi?
+ predmetli o‘yin;
- qoiydali o‘yin;
- rolli o‘yin;
- barcha o‘yin turlari bir vaqtda paydo bo‘ladi;
# Maktabgacha yoshdagi bolaning uzoq vaqt o‘ziga unchalik qiziq bo‘lmagan topshiriqni
bajarishga qodirligi uning maktab ta’limiga qaysi jihatdan tayyorligini ko‘rsatadi?
+ emotsional;
- motivatsion;
- intellektual;
- ijtimoiy.
# Maktabgacha yosh davrida bola shaxsida ro‘y beruvchi eng muhim o‘zgarish qaysi?
+ qadriyatlar tizimining shakllanishi;
- hissiyotlarni boshqarish qobiliyatining shakllanishi;
- motivlarni bir-biriga bo‘ysundira olish qobiliyatining shakllanishi;
- o‘z-o‘ziga haqqoniy baho berish qobiliyatining shakllanishi;
# Kichik maktab yoshidagi bolalarning bilish faoliyatida tafakkurning qaysi turi ustunlik
qiladi?
+ ko‘rgazmali-obrazli tafakkur;
- ko‘rgazmali-harakat tafakkuri;
- so‘z-mantiqiy tafakkur;
- ko‘rgazmali-obrazli tafakkur, so‘z-mantiqiy tafakkur;
# Quyidagi xususiyatlardan qaysi biri taxminan 6 yoshdan boshlab namoyon bo‘ladi?
+ shaklning konturini idrok eta olish;
- muvaffaqiyatga intilish motivi;
- ramziy qo‘rquvlar;
- hamdarlik bildira olish;
# Kichik maktab yoshi davrida biror odamdagi qanday emotsional holatning idrok
etilishida adekvatlik ayniqsa yuqori bo‘ladi?
+ qo‘rquv, jahl;
- quvonch, jahl;
- qo‘rquv, jahl, quvonch;
- qo‘rquv, quvonch;
# Turli maxfiy yozuvlar, shifrlar o‘ylab topishga, yashirin makonlar, “shtablar” qurishga
bo‘lgan qiziqish qaysi yosh davrida yaqqol namoyon bo‘ladi?
+ kichik maktab yoshi;
- maktabgacha yosh davri;
- o‘smirlik;
- o‘spirinlik.
# Kichik maktab yoshi davrida qanday tana tuzilishiga ega bolalar orasidan ko‘pincha
do‘stlar kamroq tanlanadi?
+ piknik;
- atletik;
- astenik;
- bu yosh davrida do‘stlashishda mazkur omilning ahamiyati ko‘zga tashlanmaydi;
# Kichik maktab yoshida sinfdan sinfga odatda kuchayib boruvchi bilish ehtiyoji bilan
bog‘liq o‘quv motivatsiyasining taxminan nechanchi sinfda biroz pasayishi kuzatiladi?
+ 3-sinfda;
- 2-sinfda;
- 4-sinfda;
- bu hodisa dastlab o‘rta maktabga o‘tish davriga to‘g‘ri keladi;
# O‘smirlik davrida etakchi faoliyat sifatida gavdalanadigan faoliyat turi qaysi?
+ intim-shaxsiy muloqot;
- predmetli-manipulyativ faoliyat;
- o‘quv faoliyati;
- bevosita emotsional muloqot;
# O‘smirlik davrida shaxs rivojlanishida quyidagi jarayonlardan qaysi biri yoki qaysilari
ustunlik qilishi kuzatiladi?
+ individualizatsiya;
- adaptatsiya;
- integratsiya;
- adaptatsiya, integratsiya;
# Pubertat davri qaysi yosh davriga to‘g‘ri keladi va bu davr qanday hodisa bilan
tavsiflanadi?
+ o‘smirlik davri, jinsiy etilishning ro‘y berishi;
- kichik maktab yoshi, o‘quv faoliyatida baho olish motivining ustunligi;
- o‘smirlik davri, mustaqillikka intilishning kuchayishi;
- ilk o‘spirinlik, kasb tanlash muammosining hal qiluvchi bosqichga etishi;
# Konformlik sifati yuqori bo‘lgan o‘smirlar jinoiy ishga qo‘l urishiga odatda nima sabab
bo‘ladi?
+ tengdoshlardan ortda qolmaslik istagi;
- tengdoshlar orasida shaxsiy mavqeni oshirish ehtiyoji;
- o‘zini ajratib ko‘rsatish istagi;
- o‘ziga nisbatan o‘zining hurmatini oshirish ehtiyoji;
# O‘smir shaxsida quyidagi ehtiyojlarning qaysi biri ayniqsa yaqqol namoyon bo‘ladi?
+ kattalardan avtonomiyaga erishishga bo‘lgan ehtiyoj;
- boshqalarning muayyan voqea-hodisalar haqidagi fikrini bilishga bo‘lgan ehtiyoj;
- o‘quv faoliyatida muvaffaqiyatga erishish ehtiyoji;
- kattalar bilan muloqotda bo‘lishga nisbatan ehtiyoj;
# Tarbiya tizimida va ishlab chiqarishda psixologiya bo‘yicha bilimsizlik va chala
savodlilikni yo‘qotishda hozirgi davrimizning muhim talabi nima?
+ bolalar ruhiyatidan qariyalar ma’naviyatigacha nazariy va amaliy bilimlarni egallash.
- bolalar ruhiyatining amaliy bilimlarini egallash.
- qariyalar ma’naviyati nazariy bilimlarin egallash.
- bolalar ruhiyatini nazariy bilimlarini egallash.
# Olti yoshdagi bolaning psixik tayyorgarligi to‘g‘risida gapirganda nimalar nazarda
tutiladi?
+ muayyan reja asosida izchillik boshlang‘ich ta’limga zamin o‘tovchi psixik o‘sish darajasi,
o‘zaro mantiqiy bog‘liqlik, ko‘p qirrali maqsadga yo‘nalganlik.
- ko‘p qirrali maqsadga yo‘nalganlik, muayyan reja asosida izchillik boshlang‘ich ta’limga
zamin o‘tovchi psixik o‘sish darajasi.
- o‘zaro mantiqiy bog‘liqlik, ko‘p qirrali maqsadga yo‘nalganlik.
- muayyan reja asosida izchillik boshlang‘ich ta’limga zamin o‘tovchi psixik o‘sish darajasi.
# Ta’limga psixologik tayyorgarlik deganda ........... nazarda tutiladi?
+ bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga munosibligi.
- bola idrokining o‘tkirligi.
- bola o‘z diqqatini muayyan ob’ektga qaratishi.
- bola idrokining o‘tkirligi, bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga munosibligi.
# Kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar tafakkurining xususiyatlarini o‘rgangan olimlar
bolaning tafakkurini quyidagi qaysi yo‘nalishda tadqiq qilganlar?
+ tafakkurning rivojlanishi.
- tafakkurning yosh davriga xos xususiyatlari.
- tushunchalarni shakllantirish omillari.
- tafakkurning rivojlanishi, tushunchalarni shakllantirish omillari.
# L.I.Bojovich shaxs kamol topishini yosh davrlarga bo‘lishda qaysi omilni asosiy deb
biladi?
+ motiv.
- ontogenetik tamoyil.
- faoliyat.
- inqiroz.
# Chaqaloqlik davriga oid tadqiqotlar olib borgan olimlar kim?
+ M.P.Denisova, N.L.Figurin, V.S.Muxina.
- V.S.Muxina, L.S.Kuzmina, D.B.Elkonin.
- I.P.Pavlov, N.L.Figurin, I.M.Sechenov.
- V.S.Muxina, E.A.Arkin, Leytes.
# D.B.Elkonin xulosasiga ko‘ra go‘daklik davrida nutqni tushinishni vujudga keltiruvchi
asosiy shartlarni aniqlang.
+ umumiy holatdan predmetni ajrata olish.
- predmetga diqqat e’tiborini to‘plash.
- favqulotda holatga qarab anglanadigan his-tuyg‘ularning mavjudligi.
- A va B.
# «Bolada avval unli harflarni keyin undosh harflarni farqlash ko‘nikmasi vujudga keladi»
mazkur fikr muallifini toping.
+ N.X.Shvachkin
- F.A.Soxin
- M.I.Popova
- L.S.Slavina
# Maktabgacha tarbiya yoshida yuzaga keladigan inqirozning xarakterli belgilari
nimalardan iborat?
+ bolaning xohishi bilan bu hohishning harakatda ifodalanishi o‘zaro mos tushmasligi.
- bolaning hoxish-istaklarining qondirilmasligi.
- kattalar ta’siridan qutilish.
- negativizm,o‘jarlik,qaysarlik,o‘z irodasiga erk berish, norozilik, ota-onani qadrsizlash,
despotizm.
# Bola shaxsini ta’limga psixologik tayyorgarligi deganda nimalar nazarda tutiladi?
+ intellektual, emotsional, ijtimoiy etuklik
- bolaning idrokining o‘tkirligi, ravshanligi diqqat xususiyatlarini rivojlanishi.
- bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga tayyorligi.
- maktabda o‘qish hohishi, intilishi, katta yoshdagi odamlar bilan muloqotga kirishishi.
# Rivojlanish psixologiyasining bo‘limlari:
+ bolalar psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi, o‘smirlar
psixologiyasi, ilk o‘spirinlar psixologiyasi, gerontopsixologiya, katta yoshdagilar psixologiyasi.
- bolalar psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi, o‘smirlar
psixologiyasi, tarbiya psixologiyasi, gerontopsixologiya, pedagogik faoliyat psixologiyasi.
- ta’lim psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi, o‘smirlar
psixologiyasi, tarbiya psixologiyasi, gerontopsixologiya,katta yoshdagilar psixologiyasi.
- ta’lim psixologiyasi, bolalar psixologiyasi, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi,
o‘smirlar psixolgiyasi, tarbiya psixologiyasi, gerontopsixologiya.
# Ilmiy tadqiqot metodlarining sharhlash guruhiga qaysi metodlar kiradi?
+ genetik, donalash.
- kuzatish, test, so‘rovnoma, genetik.
- sotsiometrik, longityud.
- test, ko‘ndalang kesim.
# Rekapitulyasiya qonunining mohiyati nima?
+ Rivojlanish filogenezning muhim bosqichlarini takrorlaydi.
- bola shaxsining kamol topish bosqichlari.
- insonning tana tuzilishiga asoslangan nazariya.
- shaxsning barcha xatti-harakatlarining ongsiz yuzaga kelishi.
# Rekapitulyasiya qonunining asoschisi kim?
+ S.Xoll
- V.Shtern
- E.Krechmer
- Z.Freyd
# L.I.Bojovich shaxs kamol topishini yosh davrlarga bo‘lishda qaysi omilni asosiy deb
biladi?
+ motiv.
- ontogenetik tamoyil.
- faoliyat.
- inqiroz.
# Chaqaloqlik davriga oid tadqiqotlar olib borgan olimlar kim?
- M.P.Denisova, N.L.Figurin, V.S.Muxina.
- V.S.Muxina, L.S.Kuzmina, D.B.Elkonin.
- I.P.Pavlov, N.L.Figurin, I.M.Sechenov.
- V.S.Muxina, E.A.Arkin, Leytes.
# D.B.Elkonin xulosasiga ko‘ra go‘daklik davrida nutqni tushinishni vujudga keltiruvchi
asosiy shartlarni aniqlang.
+ umumiy holatdan predmetni ajrata olish.
- predmetga diqqat e’tiborini to‘plash.
- favqulotda holatga qarab anglanadigan his-tuyg‘ularning mavjudligi.
- A va B.
# «Bolada avval unli harflarni keyin undosh harflarni farqlash ko‘nikmasi vujudga keladi»
mazkur fikr muallifini toping.
+ N.X.Shvachkin
- F.A.Soxin
- M.I.Popova
- L.S.Slavina
# Maktabgacha tarbiya yoshida yuzaga keladigan inqirozning xarakterli belgilari
nimalardan iborat?
- bolaning xohishi bilan bu hohishning harakatda ifodalanishi o‘zaro mos tushmasligi.
- bolaning hoxish-istaklarining qondirilmasligi.
- kattalar ta’siridan qutilish.
- negativizm,o‘jarlik,qaysarlik,o‘z irodasiga erk berish, norozilik, ota-onani qadrsizlash,
despotizm.
# Bola shaxsini ta’limga psixologik tayyorgarligi deganda nimalar nazarda tutiladi?
+ intellektual, emotsional, ijtimoiy etuklik
- bolaning idrokining o‘tkirligi, ravshanligi diqqat xususiyatlarini rivojlanishi.
- bolaning ob’ektiv va sub’ektiv jihatdan maktab talabiga tayyorligi.
- maktabda o‘qish hohishi, intilishi, katta yoshdagi odamlar bilan muloqotga kirishishi.
# Rivojlanishning eng yaqin zonasi bola amalga oshiradigan qanday amallardan tashkil
topadi?
+ kattalar yordamida bajara oladigan amallar;
- umuman bajara olmaydigan amallar;
- mustaqil bajara oladigan amallar;
- bajarishni hoxlamaydigan amallar;
# Quyidagi yosh davrlarining qaysilarida boshqa odamlar bilan bo‘lgan muloqot etakchi
faoliyat sifatida gavdalanadi?
+ go‘daklik, o‘smirlik;
- maktabgacha yosh davri, o‘smirlik;
- o‘smirlik, o‘spirinlik;
- ilk bolalik, kichik maktab yoshi;
# Fanda ma’lum yosh inqirozlaridan adabiyotlarda dastlab qaysi inqiroz davri keng
yoritilgan?
+ jinsiy etilish davri inqirozi;
- tug‘ilish davri inqirozi;
- 3 yosh inqirozi;
- 7 yosh inqirozi;
# Bevosita-emotsional muloqot va predmetli-manipulyativ faoliyat qaysi yosh davrida
etakchi faoliyat bo‘lib hisoblanadi?
+ go‘daklik davri;
- ilk bolalik davri;
- maktabgacha yosh davri;
- kichik maktab yoshi;
# Yangi tug‘ilgan chaqaloqning sensor tizimlari orasida qaysilari nisbatan yaxshi
rivojlangan bo‘ladi?
+ hid bilish, teri tuyish, ta’m bilish;
- teri tuyish, ko‘rish, ta’m bilish;
- eshitish, ta’m bilish, hid bilish;
- ko‘rish, hid bilish, eshitish;
# Rang ajrata olish qobilyati bola tug‘ilgach taxminan necha oydan keyin shakllanadi?
+ 5 oy;
- 3 oy;
- 1 oy;
- 7 oy;
# Bola yuzida shaklan tabassumga o‘xshash harakatlar qaysi davrdan kuzatiladi?
+ chaqaloqlik;
- go‘daklik davri;
- ilk bolalik davri;
- maktabgacha yosh davri;
# Qaysi davrdan boshlab odatda bolalar narsa buyumlarni o‘z vazifasiga muvofiq qo‘llay
boshlaydi?
+ ilk bolalik davri;
- chaqaloqlik davri;
- go‘daklik davri;
- maktabgacha yosh davri.
# Bolalar ko‘zguda o‘z aksini kattalar yordamisiz tanishni boshlashi taxminan qaysi
davrga to‘g‘ri keladi?
+ ilk bolalik davri;
- go‘daklik davri;
- chaqaloqlik;
- maktabgacha yosh davri;
# Psixik rivojlanish davomida ro‘y beradigan va “jonlanish kompleksi” deb nom olgan
psixologik hodisa qaysi yosh bosqichining yakunlanayotganidan darak beradi?
- tug‘ilish davri inqirozi;
- maktabgacha yosh davri;
- ilk bolalik;
- go‘daklik;
# Ikki yoshga etgan bolaning faol so‘zlardan iborat lug‘at boyligi nechta so‘zni o‘z ichiga
oladi?
+ 200-300 ta;
- 50-100 ta;
- 10-20 ta;
- 500-1000 ta;
# Psixologiyada “jonlanish kompleksi” sifatida ta’riflanadigan hodisa boladagi qanday
ehtiyojning ifodasi deb tushuniladi?
+ kattalar bilan muloqotga bo‘lgan ehtiyoj;
- oziqlanishga bo‘lgan ehtiyoj;
- bilishga bo‘lgan ehtiyoj;
- yolg‘iz qolishga bo‘lgan ehtiyoj;
# Yig‘layotgan bolaning uzoqdan onasi ovozini eshitgach yig‘idan to‘xtashni boshlaydigan
davr psixologiyada qanday nom bilan yuritiladi?
+ “umidning tug‘ilishi”;
- “xaloskor ona”;
- “yig‘ining najotkor tili”;
- “masofaviy murojaat”;
# Hayotning dastlabki 3 oyi davomida bola kattalarning qanday murojaatlariga e’tibor
qaratadi?
+ faqat ijobiy mazmunli murojaat (maqtash, erkalatish) larga;
- faqat salbiy mazmunli murojaat (tanqid, ta’qiq) larga;
- ham ijobiy, ham salbiy murojaatlarga;
- yaqin insonning barcha murojaatlariga, begonalarning faqat ijobiy murojaatlariga;
# Quyidagi xususiyatlardan qaysi birining shakllanishi ilk bolalik davriga to‘g‘ri keladi?
+ narsa-buyumlarga nisbatan egalik hissining namoyon etilishi.
- boshqalarning xatti-harakatlariga taqlid qila boshlash;
- nutqiy muloqotning ilk kurtaklari paydo bo‘lishi;
- onaning emotsional holatidagi o‘zgarishga nisbatan o‘z affektiv holati bilan javob qaytarish ;
# Rivojlanishdagi psixik rivojlanish davomida eng avval o‘yinning qaysi turi paydo
bo‘ladi?
+ predmetli o‘yin;
- qoydali o‘yin;
- rolli o‘yin;
- barcha o‘yin turlari bir vaqtda paydo bo‘ladi;
# Maktabgacha yoshdagi bolaning uzoq vaqt o‘ziga unchalik qiziq bo‘lmagan topshiriqni
bajarishga qodirligi uning maktabda ta’limiga qaysi jihatdan tayyorligini ko‘rsatadi?
+ emotsional;
- motivatsion;
- intellektual;
- ijtimoiy.
# Maktabgacha yosh davrida bola shaxsida ro‘y beruvchi eng muhim o‘zgarish qaysi?
+ qadriyatlar tizimining shakllanishi;
- hissiyotlarni boshqarish qobiliyatining shakllanishi;
- motivlarni bir-biriga bo‘ysundira olish qobiliyatining shakllanishi;
- o‘z-o‘ziga haqqoniy baho berish qobiliyatining shakllanishi;
# Kichik maktab yoshidagi bolalarning bilish faoliyatida tafakkurning qaysi turi ustunlik
qiladi?
+ ko‘rgazmali-obrazli tafakkur;
- ko‘rgazmali-harakat tafakkuri;
- so‘z-mantiqiy tafakkur;
- ko‘rgazmali-obrazli tafakkur, so‘z-mantiqiy tafakkur;
# Quyidagi xususiyatlardan qaysi biri taxminan 6 yoshdan boshlab namoyon bo‘ladi?
+ shaklning konturini idrok eta olish;
- muvaffaqiyatga intilish motivi;
- ramziy qo‘rquvlar;
- hamdarlik bildira olish;
# Kichik maktab yoshi davrida biror odamdagi qanday emotsional holatning idrok
etilishida adekvatlik ayniqsa yuqori bo‘ladi?
+ qo‘rquv, jahl;
- quvonch, jahl;
- qo‘rquv, jahl, quvonch;
- qo‘rquv, quvonch;
# Turli maxfiy yozuvlar, shifrlar o‘ylab topishga, yashirin makonlar, “shtablar” qurishga
bo‘lgan qiziqish qaysi yosh davrida yaqqol namoyon bo‘ladi?
+ kichik maktab yoshi;
- maktabgacha yosh davri;
- o‘smirlik;
- o‘spirinlik.
# Kichik maktab yoshi davrida qanday tana tuzilishiga ega bolalar orasidan ko‘pincha
do‘stlar kamroq tanlanadi?
+ piknik;
- atletik;
- astenik;
- bu yosh davrida do‘stlashishda mazkur omilning ahamiyati ko‘zga tashlanmaydi;
# Kichik maktab yoshida sinfdan sinfga odatda kuchayib boruvchi bilish ehtiyoji bilan
bog‘liq o‘quv motivatsiyasining taxminan nechanchi sinfda biroz pasayishi kuzatiladi?
+ 3-sinfda;
- 2-sinfda;
- 4-sinfda;
- bu hodisa dastlab o‘rta maktabga o‘tish davriga to‘g‘ri keladi;
# O‘smirlik davrida etakchi faoliyat sifatida gavdalanadigan faoliyat turi qaysi?
+ intim-shaxsiy muloqot;

predmetli-manipulyativ faoliyat;

o‘quv faoliyati;

bevosita emotsional muloqot;

o`quv-kasbiy faoliyat
# O‘smirlik davrida shaxs rivojlanishida quyidagi jarayonlardan qaysi biri yoki qaysilari
ustunlik qilishi kuzatiladi?
+ individualizatsiya;

adaptatsiya;

integratsiya;

adaptatsiya, integratsiya;

adaptatsiya, individualizatsiya
# Pubertat davri qaysi yosh davriga to‘g‘ri keladi va bu davr qanday hodisa bilan
tavsiflanadi?
+ o‘smirlik davri, jinsiy etilishning ro‘y berishi;
- kichik maktab yoshi, o‘quv faoliyatida baho olish motivining ustunligi;
- o‘smirlik davri, mustaqillikka intilishning kuchayishi;
- ilk o‘spirinlik, kasb tanlash muammosining hal qiluvchi bosqichga etishi
- o`smirlik davri, yangi psixologik tuzilmalarning paydo bo`lishi
# Konformlik sifati yuqori bo‘lgan o‘smirlar jinoiy ishga qo‘l urishiga odatda nima sabab
bo‘ladi?
+ tengdoshlardan ortda qolmaslik istagi;
- tengdoshlar orasida shaxsiy mavqeni oshirish ehtiyoji;
- o‘zini ajratib ko‘rsatish istagi;
- o‘ziga nisbatan o‘zining hurmatini oshirish ehtiyoji;
- tan olinishga bo`lgan ehtiyoj
# O‘smir shaxsida quyidagi ehtiyojlarning qaysi biri ayniqsa yaqqol namoyon bo‘ladi?
+ kattalardan avtonomiyaga erishishga bo‘lgan ehtiyoj;
- boshqalarning muayyan voqea-hodisalar haqidagi fikrini bilishga bo‘lgan ehtiyoj;
- o‘quv faoliyatida muvaffaqiyatga erishish ehtiyoji;
- kattalar bilan muloqotda bo‘lishga nisbatan ehtiyoj;
- muloqoqtga bo`lgan ehtiyoj
# Quyidagi xususiyatlardan qaysi biri odatda o‘smirlik davri uchun xos emas?
+ o‘quv faoliyatida yaxshi baho olishga qiziqishning ortishi;
- referent guruhlarning vujudga kelishi;
- ota-onaga nisbatan emansipatsiyaning kuchayishi;
- ijtimoiy fobiyalarning kuchayishi;
- mustaqillikning ortishi
# Bolaning ichki va tashqi hayotida differensiatsiya boshlanib, uning xulq-atvorida
soddalik va soddadillikning keskin kamayishi taxminan qaysi yoshga to‘g‘ri keladi?
+ 6-7 yosh.
- 4-5 yosh;
- 5-6 yosh;
- 3-4 yosh;
- 2-3 yosh
# O‘smirlik davrida bolaning ayrim fanlarga ko‘proq qiziqib qolishi ko‘pincha nimaga
bog‘liq bo‘ladi?
+ fan o‘qituvchisining o‘qitish metodikasi yoqishi;
- ota-onaning ushbu fandan yaxshi xabardorligi;
- ushbu fanni o‘rganishning kelajakda qaysidir kasbni egallash uchun zarurligini tushunish;
- fanning qiziqligi;
- fan o`qituvchisiga bo`lgan munosabat
# Etuklik davrida erkak va ayollarning o‘zligini anglashdagi «Men» necha xil ko‘rinishda
namoyon bo‘ladi?
+ retrospektiv, aktual, ideal.
- men – obraz, retrospektiv, dolzarb.
- retrospektiv, aktual.
- refleksiv,ideal men
- men – obraz, ideal men.
# Yoshlik davrida yigit-qizlar kamolotiga qanday psixologik mexanizmlar ta’sir
ko‘rsatadi?
+ mehnat jamoasi, oila mikro muhiti va norasmiy ulfatlar.
- tashqi muhit, shaxslararo munosabatlar.
- mehnat jamoasidagi iqlim, oila.
- biologik va fiziologik funksiyalarning uyg‘unlashuvi.
- shaxslararo munosabatlar, oila.
# Yoshlik davrida uchraydigan qiyinchiliklarni toping.
+ ijtimoiy, bilim va bilishga oid, mutaxassislik bilan bog‘liq.
- ijtimoiy-iqtisodiy, kasbiy, mutaxassislik bilan bog‘liq.
- ijtimoiy-iqtisodiy, mutaxassislik, bilimga oid.
- mehnat jamoalari, shaxslararo munosabatlardagi to‘siqlar.
- ijtimoiy-iqtisodiy, mutaxassislik bilan bog‘liq.
# Ilk o‘spirinlik yoshidagi o‘quvchilarni professiogramma bilan tanishishidan asosiy
maqsadni aniqlang.
+ asosiy mehnat operatsiyalari mehnat quroli bilan qanday faoliyatni amalga oshirish imkoniyati
mavjudligini aniqlash va qaysi sohada ishlanishi mumkinligini bilishi.
- asosiy mehnat qurollari kasb tanlovchining diqqati shijoati, fikri-hayoli xuddi shu qurollariga
qaratilgan va yo‘naltirilgan bo‘lishi kerak.
- asosiy qurollar va vositalar, qo‘l asboblaridan foydalanish.
- mehnat sharoitlari: kasb tanlovchini qurshagan tabiiy muhit va sharoitlar kishilar.
- asosiy mehnat qurollari kasb tanlovchining diqqati shijoati
# O‘spirinlarda kasb tanlash bilan bog‘liq motivlarni o‘rgangan olimni toping.
+ V.A.Krutetskiy
- E.A.Klimov
- L.S.Vigotskiy
- D.B.Elkonin
- E.G`G`oziev
# Ilk o‘spirinning psixologik rivojlanishini harakatga keltiruvchi kuchlar qaysi qatorda
to‘g‘ri berilgan?
+ amoat tashkilotlari, maktab jamoasi ta’lim jarayoni qo‘yadigan talablar darajasining oshishi
bilan u erishgan psixik kamolot o‘rtasidagi ziddiyatdan iborat.
- ijtimoiy hayotda maktab jamoasida tengqurlari bilan munosabatlarda egallagan mutlaqo
yangicha mavqei ta’siri.
- turli qarama-qarshiliklar ziddiyatlar, shuningdek ahloqiy, aqliy, nafosat jihatdan tez o‘sishi.
- hayotda o‘z o‘rnini topishga intilish, kasb-hunar egallash ixtisoslikni tanlash, istiqbol rejasini
tuzish.
- ijtimoiy hayotda maktab jamoasida tengqurlari bilan munosabatlarda egallagan mutlaqo
yangicha mavqei ta’siri, turli qarama-qarshiliklar, ziddiyatlar
# O‘spirinlardagi o‘zini anglash qaysi faoliyat taqozosi bilan namoyon bo‘ladi?
+ turmush, o‘qish, mehnat, sport.
- turmush, o‘yin, mehnat, muloqot.
- aytishuv, o‘qish, sport, mehnat.
- kasb egallash, ta’lim, mehnat.
- sport, o`yin, o`qish,kasbiy faoliyat
# O‘spirin psixikasidagi jiddiy kamchiliklar nimalardan iborat?
+ barcha faoliyat bosqichida mustaqil fikr yurita olmasligi.
- adabiy qahramon qiyofasini ifodalay olmasligi.
- nazariy tafakkurni shakllanmaganligi.
- o‘qituvchi o‘quvchida mustaqil fikrlashini rivojlantirmaganligi.
- mustaqil fikrlashini rivojlantirmaganligi.
# Yoshlarning kamol topishida har xil ijtimoiy psixologik xususiyati o‘ziga xos qaramaqarshiliklar ichki ziddiyatlar mavjud bo‘ladi. Bu fikrlar kimga tkgishli?
+ Yu.A.Samarin
- B.G.Ananev
- E.G‘.G‘oziev
- M.G.Davletshin
- V.A.Petrovskiy
# Do‘stlik va do‘stlarni ideallashtirish qaysi yosh davri uchun xos odatdagi xususiyatdir?
+ ilk o‘spirinlik.
- maktabgacha yosh davri;
- kichik maktab yoshi;
- o‘spirinlik;
- o`smirlik.
# Ilk o‘spirinlikda o‘zini o‘ylantiradigan savollarga javob topish uchun shaxsning kimga
yoki nimaga murojaat qilish darajasi ortadi?
+ ilmiy va badiiy adabiyotlarga;
- ota-onaga;
- tengdoshlarga.
- o‘qituvchilarga;
- do`stlariga.
# Ilk o‘spirinlik yoshida odam o‘zini yaxshiroq bilish uchun quyidagi usullarning qaysi
biridan ko‘proq foydalana boshlaydi?
+ o‘zini-o‘zi kuzatish va tahlil qilish;
- o‘qituvchilardan tavsif so‘rash;
- ota-onaning fikrini bilish.
- tengdoshlar beradigan tavsiflarni yig‘ish;
- o`z-o`zini tarbiyalash.
# Ilk o‘spirinlikda o‘quvchilar tomonidan o‘qituvchining qanday sifati ko‘proq
qadrlanadi?
+ o‘qituvchining adolatli qaror qabul qilishi;
- o‘qituvchining metodik mahorati;
- o‘qituvchining o‘quvchi shaxsini tushuna olish qobiliyati;
- o‘qituvchining o‘quvchi ota-onasi bilan aloqa o‘rnatish darajasiga.
- o`qituvchining obro`si
# Ilk o‘spirinlik davri qanday ta’riflanadi?
+ kamolot bo‘sag‘asi;
- ilk balog‘at davri;
- jismoniy etilish davri.
- yetuklik davri;
- o`z-o`zini anglash davri
# Ijtimoiy-psixologik holat sifatida o‘spirinlik qanday ifodalanadi?
+ o‘spirinning fuqaro sifatida tarkib topishi, uning ijtimoiy hayotga faol qo‘shilishi davri;
- o‘spirin o‘z xulq-atvorida amal qiladigan ahloqiy prinsiplar, e’tiqod, tushunchalar jadal
shakllanish davri;
- o‘spirinning kattalar jamoasining to‘liq a’zosi bo‘lishga tayyorligini sub’ektiv boshdan
kechirishi sifatida kattalik hissining yuzaga kelish davri;
- o‘spirinning fuqaro sifatida ijtimoiy hayotga faol qo‘shilishi davri;
- mehnat faoliyati bilan bog‘liq yangi ijtimoiy rollarning o‘zlashtirilishi davri.
# “Akseleratsiya” terminining ma’nosi qanday?
+ jadallashish.
- etilish;
- kamolotga erishish;
- tiklash;
- voyaga etish.
# O‘spirinlik davri qanday psixologik xususiyatlar bilan boshqa davrlardan farq qiladi?
+ jismoniy va aqliy jihatdan voyaga etishi, dunyoqarash, o‘z-o‘zini boshqarish kabi etuk
xususiyatlar tarkib topganligi;
- mustaqillikka bo‘lgan ehtiyoj ortishi;
- tafakkur, idrok, qiziqishlari, qobiliyatlari rivolanadi;
- aqliy jihatdan voyaga etishi, , o‘z-o‘zini boshqarish kabi xususiyatlarning rivojlanganligi;
- jismoniy jihatdan kuchga to‘lganligi.
# T.V.Sklyarova bo‘yicha kattalik davri necha bosqichga bo‘linadi?
+ 3;
- 2;
- 4;
- 5;
- 6.
# E.P.Ilin kattalik davrini necha bosqichga ajratadi?
+ 2;
- 3;
- 4;
- 5.
- 6.
# Kattalik davrida rivojlanishning eng muhim xususiyati nimada?
+ uning xronologik yoshga minimal darajada bog‘liqligi.
- individual-psixologik xususiyatlarning namoyon bo‘lishi;
- jismoniy jihatdan rivojlanishning jadalligi;
- psixikaning intensiv rivojlanishi;
- aqliy kamolotga erishganlik.
# Etuklik davri E.G‘oziev davrlashtirishiga ko‘ra necha bosqichdan iborat?
+ 2;
- 3;
- 4;
- 5;
- bosqichlarga bo`linmaydi.
# Yoshlik davridagi eng muhim vazifa nimadan iborat?
+ ijtimoiy, professional, oilaviy hayotning barcha jabhalarini qamrab olish, ijtimoiy va
shaxslararo rollarning turli-tumanligini o‘zlashtirish;
- jamiyatda o‘z o‘rnini topish, mansabga erishish, oilali bo‘lish, ijtimoiy va shaxslararo
rollarning turli-tumanligini o‘zlashtirish;
- jamoat ishlari bilan shug‘ullanish, ijtimoiy rollarning turli-tumanligini o‘zlashtirish ;
- oila qurish, ijtimoiy va shaxslararo rollarning turli-tumanligini o‘zlashtirish;
- kasbiy faoliyatda mahoratni egallash.
# O‘rta yosh inqirozi sabablari:
+ jismoniy va psixologik omillar.
- ijtimoiy va vaziyatli omillar.
- ijtimoiy va jismoniy omillar
- jismoniy va ekologik omillar.
- ijtimoiy va nasliy omillar.
# Ilk o‘spirinning psixologik rivojlanishini harakatga keltiruvchi kuchlar qaysi qatorda
to‘g‘ri berilgan?
+ jamoat tashkilotlari, maktab jamoasi ta’lim jarayoni qo‘yadigan talablar darajasining oshishi
bilan u erishgan psixik kamolot o‘rtasidagi ziddiyatdan iborat.
- ijtimoiy hayotda maktab jamoasida tengqurlari bilan munosabatlarda egallagan mutlaqo
yangicha mavqei ta’sirida.
- turli qarama-qarshiliklar ziddiyatlar, shuningdek ahloqiy, aqliy, nafosat jihatdan tez o‘sishi.
- hayotda o‘z o‘rnini topishga intilish, kasb-hunar egallash ixtisoslikni tanlash, istiqbol rejasini
tuzish.
- hayotiy va kasbiy rejalarni tuzish.
# Yoshlarning kamol topishida har xil ijtimoiy psixologik xususiyati o‘ziga xos qaramaqarshiliklar ichki ziddiyatlar mavjud bo‘ladi. Bu fikrlar kimga tkgishli?
+ Yu.A.Samarin
- B.G.Ananev
- E.G‘.G‘oziev
- M.G.Davletshin.
- L.S.Vigotskiy
http://fayllar.org