Mary Shella C. Calingasan
Enero 13, 2020 (February 3, 2020)
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
Nasusuri ang reporma sa ekonomiya at pagtatatag ng monopolyo ng tabako.
Napapahalagahan ang mga mabuting epekto ng pagtatatag ng monopolyo sa tabako.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Monopolyo ng Tabako
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5,
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagkakaroon ng balitaan na may kaugnayan sa paksang tatalakayin.
Ipabasa nang malakas ang tula. Bigyang-konteksto ito.
a.2. Pagganyak
Tumawag ng mga boluntir. Gamit ang kanilang katawan, ipasulat ang mga letrang
bumubuo sa mga salitang Monopolyo. Ipahula sa pangkat o klase ang nabuong salita.
Bigyan ng kredit ang naunang nakahula
2. Itanong:
•Madali bang hulaan ang mga letra kapag isinusulat gamit ang katawan?
•Alam ba ninyo ang ibig sabihin ng salitang nabuo ninyo?
•Sa palagay ninyo, ano ang ibig sabihin ng salitang Monopolyo?
3. Isulat sa pisara ang mga sagot ng mga bata.
4. Iugnay ang mga ito sa aralin.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin gamit ang powerpoint presentation:
Mga susing tanong:
Ano ang monopolyo sa tabako?
Kailan ito ipinatupad sa Pilipinas?
Anu-ano ang mga kabutihang dulot ng monopolyo ng tabako?
Anu ano naman ang hindi mabuting epekto nito?
b.2. Pagtatalakay
Magdaos ng brainstorming kaugnay ng mga tanong. Tanggapin lahat ang sagot ng magaaral.
Ipabasa ang paksa mula sa aklat sa pahina 227-228. Talakayin ang paksa.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga magsasaka noong panahon ng Espanyol, ano ang magiging
reaksyon mo sa pagtatatag ng monopolyo ng tabako?
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan:
 Upang lumaki ang kita, nagkaroon ng pagbabago sa ekonomiya sa panahon ni
Gobernador-Heneral Jose Basco.
 Ang monopolyo ng tabako ay naitatag.
 Tabako lamang ang itinatanim sa Hilagang Luzon.
 May takdang dami ng itatanim at may takdang presyo rin. Nahirapan ang mga
Pilipino dahil kinapos sa pagkain.
IV. Pagtataya
Panuto: Iguhit ang masayang mukha
sa unahan ng bilang kung ang pahayag ay nagpapakita ng
kagandahang naidulot na monopolyo ng tabako, malungkot na mukha
kung ito ay nagpapakita ng
kasamaang naidulot nito sa ating bansa. Gawin ito sa notbuk.
1. Marami sa mga opisyal ng pamahalaan ang naging mapagsamantala.
2. Natutustusan na ng kinikita sa monopolyo ng tabako ang pangangailangan ng kolonya at hindi
na kailangan pang humingi ng suporta mula sa Espanya.
3. Malaking lupain din ang nalinang upang gawing taniman ng tabako.
4. Naging mapang-abuso ang ilang mga opisyal sa tuwing maghahalungkat ng mga bahay ng
magsasaka na pinaghihinalaang nagtatago ng tabako.
5. Nanguna ang Pilipinas sa pag-aani ng tabako sa buong silangan.
V. Takdang Aralin
Ilarawan.
Sino sa mga Pilipinong nag-alsa laban sa mga Español ang higit mong hinangaan? Bakit?
Mary Shella C. Calingasan
Enero 14, 2020 ( February 4, 2020)
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
Nasusuri ang mga pangyayari tungkol sa mga pag aalsa sa loob ng estadong kolonyal.
Napapahalagahan ang mga mabuting epekto ng mga pag-aalsa sa loob ng estadong kolonyal
AP5PKB-IVa-b-1.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Pag-aalsa sa Estadong Kolonyal
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bans app. 232-236
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang monopolyo sa tabako? Paano ito nakaapekto sa pamumuhay ng sinaunang
Pilipino?
a.2. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan ng mga pag aalsa ng mga katutubo noong kolonyalismong
Espanyol mula sa powerpoint presentation.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong:
Bakit nag-alsa ang mga katutubo?
Sinu sino ang mga katutubo na natatandaan mong nag alsa laban sa mga Espanyol na
nabanggit sa nakaraan nating aralin?
Sa inyong palagay, nagtagumpay kaya ang mga katutubo sa kanilang ginawang mga pag
aalsa laban sa Espanyol?
Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.
b.2. Pagtatalakay
Talakayin ang paksa sa aklat mula pahina 232-236:
Mga Pag aalsang Naganap sa Panahon ng Kolonyalismo
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga pinuno ng mga katutubo noong panahon ng Espanyol, isa ka rin
ba sa mga mag aalsa laban sa pamamahala ng Espanyol? Bakit?
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Nagsipaglaban sa mga Espanyol ang mga Pilipino upang tutulan ang mga kalupitan at
di-makatarungang pamamahala. Karamihan sa mga pag-aalsa ay nabigo dahil
kanyakanya sila ng ipinaglalaban. Ilan sa mga ito ay pinamunuan ni Lakan Dula, Magat
Salamat, Bancao, Tamblot, Silang, Sumuroy, Maniago, Malong,
Dagohoy, Pule at
Tapar.
IV. Pagtataya
Bilugan ang letra ng tamang sagot.
1.
Sino ang namuno sa pag-aalsa ng mga Tagalog?
A. Diego Silang
C. Hermano Pule
B. Felipe Catabay
D. Magat Salamat
2.
Bakit nag-alsa si Tamblot? Ano ang ipinaglaban niya?
A. Nais nilang bumalik sa pananampalataya sa mga diyos ng kanilang mga ninuno.
B. Inalis ni Gobernador Heneral Guido de Lavezares ang karapatang ipinagkaloob ni Legazpi sa
mga katutubo.
C. Ipinadala ng mga manggagawang taga-Samar sa Cavite upang magtrabaho sa gawaan ng
barko.
D. Tinutulan nila ang sapilitang pagtratrabaho ng mga Español.
3. Anong pangkat-etniko sa Luzon ang sumuko sa pakikipaglaban sa mga Español?
A. Apayao
B. Cebuano
C. Badjao
D. Gaddang
4. Ano ang isa sa mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Español?
A. Pagyakap sa relihiyong Kristiyanismo.
B. Mabuting pakikitungo ng mga Español sa mga katutubo.
C. Pangangamkam ng mga lupain ng mga pinunong Español.
D. Paniningil ng tamang buwis sa mga katutubong Pilipino.
5. Bakit hindi nagtagumpay ang mga rebelyon ng mga Pilipino laban sa mga Español?
A. Wala silang pinuno.
C. Wala silang pagkakaisa.
B. Wala silang mga armas.
D. Wala silang sapat na dahilan.
V. Takdang Aralin
Magsaliksik tungkol sa mga pag aalsang pang-agraryo noong kolonyalismong Espanyol. Isulat ito sa
kwaderno.
Mary Shella C. Calingasan
Pebrero 10, 2020
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
Nasusuri ang mga pangyayari tungkol sa mga pag aalsang pang agraryo sa panahon ng
kolonyalismong Espanyol.
Napapahalagahan ang mga mabuting epekto ng mga pag-aalsa sa loob ng estadong kolonyal
AP5PKB-IVa-b-1.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Pag-aalsa sa Estadong Kolonyal
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 228-229
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Maglaro tayo: Pass the Ball
Magpapatugtog ang guro ng isang awit. Habang tumutugtog ang masayang awitin,
Ipapasa ng mga bata ang bola sa buong klase. Ang batang matatapatan ng bola kapag
inihinto ang awitin ay siyang sasagot sa katanungan:
Sinu sino ang mga pinuno ng mga katutubo na nag alsa laban sa Kolonyalismong
Espanyol?
a.2. Pagganyak
Ipakita ang mga larawan ng paring Dominicano, Heswita, at Agustino. Talakayin at
iugnay ito sa aralin.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong:
Bakit nagkaroon ng pag aalsang pang agraryo laban sa kolonyalismong Espanyol?
Anu anong mga lugar ang kasapi sa pag aalsang pangraryo ?
Sa inyong palagay, nagtagumpay kaya ang mga katutubo sa kanilang ginawang mga pag
aalsa laban sa Espanyol?
Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.
b.2. Pagtatalakay
Talakayin ang paksa sa aklat mula pahina 232-236:
Mga Pag aalsang Pang agraryo sa Panahon ng Kolonyalismo
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Tingnan ang mapa. Tukuyin ang mga lugar kung saan naganap ang kilusang agraryo
noong 1745.
Kung ikaw ay isa sa mga pinuno ng mga katutubo noong panahon ng Espanyol, isa ka rin
ba sa mga mag aalsa laban sa pamamahala ng Espanyol? Bakit?
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Ang pag-aalsang ito ay bunsod ng hindi makatarungang pang-aagaw at pangangamkam
ng mga pari sa lupa ng mga katutubo. Libo-libong mga Pilipino ang humawak ng
sandata
upang ipakita ang kanilang pagtutol dito. Nangyari ang mga ganitong uri
ng pag-aalsa sa
Silang, Cavite noong Abril 1745 na mabilis na kumalat sa mga nayon ng
Taguig,
Parañaque, Hagonoy, Bacoor, San Mateo, at Bulacan.
IV. Pagtataya
Isulat ang Tama kung wasto ang ipinapahayg ng bwat pangungusap. Kung mali, iwasto ang mga
nakasalungguhit na salita.
1. Ang mga lupain at kita nito ay napupunta sa mga relihiyosong pari tulad ng mga Indiano, Heswita, at
Agustino.
2. Tatlong piso ang bayad ng mga biyudo at biyuda sa lupain.
3. Sa Kabisayaan ang sentro ng kilusang agraryo.
4. Isa sa mga dahilan ng pag-aalsa ay ang pandaraya sa mga lupain at hindi makatarungang paniningil ng
buwis sa kanilang lupain
5. Tinanggalan ng mga nakamulatang karapatan ang mga katutubo.
V. Takdang Aralin
Panuto: Magsaliksik at alamin ang mga pangyayari tungkol sa pag aalsa sa pangunguna ni Hermano Pule
laban sa mga Espanyol.
Date: April 16, 2024
Quarter 4 Week 2
Day 2
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
B. Nasusuri ang mga pangyayari tungkol sa pag aalsa ng Kapatiran ng San Jose.
C. Napapahalagahan ang mga mabuting epekto ng pag aalsa ng Kapatiran ng San Jose.
AP5PKB-IVa-b-1.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Pag-aalsa ng Kapatiran ng San Jose
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 230-231
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
1. Balik Aral
Magbalik-tanaw sa nakaraang aralin.
Sino ang nanguna sa mga pag aalsang pang agraryo laban sa kolonyalismong Espanyol?
Ano ang layunin ng pag aalsang ito?
Ano ang nagtulak upang isagawa ang pag aalsang ito?
2. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan ni Hermano Pule
Sino ang nasa larawan? Ano ang kanyang naging papel sa paksang ating tatalakayin
ngayong araw?
3. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong:
Ano ang kapatirang ito?
Bakit nagsipag-alsa ang mga kasapi?
Ano ang nag udyok kay Hermano Pule upang pamunuan ang pag aalsang panrelihiyon?
Sino ang namuno sa pag aalsang ito?
Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.
4. Pagtatalakay
Talakayin ang paksa sa aklat mula pahina 230-231
Pag aalsa ng Kapatiran ng San Jose
5. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga Pilipino na kasama ni Hermano Pule noong panahon ng
Espanyol, ano ang masasabi mo sa naging hakbang niya tungkol sa pag aalsang
panrelihiyon?
6. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Naitatag ang Samahan ng San Jose dahil sa isyu ng diskriminasyon sa lahi. Ginawa itong
kahalili ng Katolisismo ng mga kasapi. Nag-umpisa ang pag-aalsa nang sumalakay sakanila
ang mga Español. Bagama't nagtanggol ang mga Pilipino, tinalo sila ng mga kalaban.
IV. Pagtataya
Panuto: Isulat ang mga salitang nawawala sa bawat pangungusap. Humanap ng kasagutan sa loob ng
kahon.
1. Itinatag ni Pule ang
, isang samahan na Pilipino lamang ang pwedeng
sumali.
2. Sa tulong ni
, hiniling ni Pule na kilalanin ng pamahalaan at ng
simbahan ang kanyang samahan.
3. Mula sa punong himpilan ng nito sa
, nagkaroon sila ng malawak na
kapatiran sa iba’t ibang lalawigan.
4. Sinalakay ng mga
ang kapatiran noong Oktubre, 1841.
5. Nahuli si Pule at hinatulang mamatay sa
.
V. Takdang Aralin
Panuto: Magsaliksik tungkol sa naging pananakop ng mga Ingles sa Maynila.
Date: April 17, 2024
Quarter 4 Week 2
Day 3
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Natatalakay ang mga lokal na pangyayari tungo sa pag-usbong ng pakikibaka ng bayan.
B. Nasusuri ang mga pangyayari tungkol sa okupasyon ng mga Ingles sa Maynila.
C. Napapahalagahan ang kabutihang naidulot ng naging okupasyon ng mga Ingles sa
Maynila noong 1762. AP5PKB-IVa-b-1.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Okupasyon ng mga Ingles sa Maynila
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 229-230
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
1. Balik Aral
Magbalik-tanaw sa nakaraang aralin.
Sino ang nanguna sa mga pag aalsang panrelihiyon?
Ano ang layunin ng pag aalsang ito sa pamumuno ni Hermano Pule?
Ano ang nagtulak upang isagawa ang pag aalsang ito sa pamumuno ni Hermano Pule?
2. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan ng mga Ingles.
3. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong:
Nasakop pala ng Great Britain ang Maynila?
Bakit? Paano?
Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.
4. Pagtatalakay
Talakayin ang paksa sa aklat mula pahina 229-230
Okupasyon ng mga British sa Maynila
5. Paglalapat
Ano ang reaksyon mo sa naging pananakop ng mga Ingles sa Maynila?
Nakabuti kaya ito sa mga Pilipino?
Sa paanong paraan?
6. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Nasakop ng Britanya ang Maynila noong panahon ng mga Espanyol. Ito ay
nangangahulugang hindi na ang Espanya ang pinakamalakas na bansa. Mahina na ito at
kaya nang talunin ng mga Pilipino.
IV.Pagtataya
Panuto: Punan ang patlang ng tamang sagot. Pumili sa mga konseptong nasa loob ng kahon.
1. Si
ay itinalaga bilang isang British Governor-General ng Maynila.
2. Nang lusubin ng mga Ingles ang Look ng Maynila, isa si
sa mga namuno nito.
3.Noong
, pinagsumikapang lumaban ng mga Español upang di mapasakamay ng
mga Ingles ang Maynila.
4. Itinatag ni Governor General Drake ang
na may ganap na kapangyarihang
ipabilanggo ang sinumang nais niyang ipabilanggo.
5. Noong
sinalakay ng mga Ingles ang Pilipinas upang maging bahagi ito ng kanilang
imperyo sa Asya.
IV. Takdang Aralin
Panuto: Magsaliksik tungkol sa naging pananakop ng mga Ingles sa Maynila.
Date: April 18, 2024
Quarter 4 Week 2
Day 4
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Nasusuri ang mga naunang pagaalsa ng mga makabayang Pilipino.
B. Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at iba pang reaksiyon ng mga Pilipino sa
kolonyalismo.
C. Naisasadula ang pagtutol ng mga katutubong Pilipino laban sa Kristyanismo, pagmamalabis ng
mga Espanyol. AP5PKB-IVe-3
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Mga Reaksyon sa Kolonyalismo
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 229-230
III. Pamamaraan
1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang aralin.
2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawan ng mga taong
nag aalsa.
3. Paglalahad
Ipanuod sa mga bata ang isang video clip tungkol sa mga unang pag-aalsa.
4. Pagtatalakay
Sino-sino ang mga Pilipinong nag-alsa laban sa mga Espanyol?
Saang mga lugar sa Pilipinas nagkaroon ng pag-aalsa?
Anu-ano ang mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol?
5. Paglinang
Ibigay ang opinyon mo tungkol sa salitang nakalahad. Hayaan ang bata ang sumulat ng
kanilang sagot.
PAG-AALSA
6. Paglalapat
Pumili ng ilang mag aaral upang magsadula ng reaksyon ng mga katutubo sa
pagmamalabis ng mga Espanyol.
7. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan : Nagpahayag pag-aalsa ang matinding galit ang mga Pilipino
laban sa pananakop ng Espanyol. Nagsagawa sila ng mahigit na 100 pag-aalsa o rebelyon
laban sa mga ito. Ilan sa mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol
ay ang mga sumusunod:
1. Pagbawi sa nawalang kalayaan
2. Pang-aabuso at masamang gawain ng mga pinunong Espanyol
3. Pangangamkam ng mga lupain ng mga pinunong Espanyol
4. Sapilitang Paggawa
5. Kahigpitan sa Relihiyon
6. Paniningil ng labis-labis naa buwis
IV. Pagtataya
Panuto: Sagutan ang mga sumusunod na tanong.
1. Ano ang dahilan ng pag aalsa?
2. Sinu sino ang namuno at nakilahok sanasabing paag aalsa?
3. Anu ano ang naging dahilan ng mga katutubo sa kanilang pag aalsa?
V. Takdang Aralin
Panuto: Sagutin ang tanong.
Bilang isang mag-aaral, paano mo ipinakikita ang iyong pananampalataya sa iyong relihiyon? Isulat
sa kwaderno ang iyong sagot.
Date: April 19, 2024
Quarter 4 Week 3
Day 3
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Naipaliliwanag ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato (Katutubong Muslim) sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan. AP5PKB-IVe-3
B. Naiisa isa ang mga pananaw at paniniwala ng mga Sultanato tungkol sa kolonyalismo.
C. Napapahalagahan ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa pagpapanatili ng kanilang
kalayaan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Pananaw ng mga Muslim sa Pagpapanatili ng Kanilang Kalayaan
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 215-217
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang aralin.
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawan ng sinaunang
muslim.
Anu-ano ang mga katangian ng mga Muslim?
Saan lugar sila sa Pilipinas matatagpuan?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong.
Itanong:
Ano ang pamahalaang sultanato?
Anu ano ang dahilan ng mga Muslim sa hindi pagpapasakop sa mga Espanyol?
b.2. Pagtatalakay
Bakit nahirapan ang mga Espanyol sa pagsupil sa mga Pilipinong Muslim?
Pakinggan ang mga sagot ng mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng kanilang sagot.
Ipabasa ang tekstong naglalahad ng pagtatalakay sa mga katangian ng sultanato at mga
pananaw ng mga katutubong Muslim.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Halimbawa ikaw ay isang muslim. Dumating ang mga Espanyol at iniaalok sa iyo ang
relihiyong kristiyanismo. Ano ang magiging reaskyon mo?
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Ang sultanato ay ang pamahalaan ng mga Muslim sa Mindanao. Labis na pinahahalagahan
ng mga Muslim ang kanilang teritoryo at kalayaan. Ito angdahilan kung bakit hindi sila
nagpasakop sa mga Espanyol.
IV. Pagtataya
V. Takdang Aralin
Panuto: Tukuyin ang pagkakatulad at pagkakaiba sa karanasan ng mga Igorot at Muslim sa tangkang
pananakop sa kanila ng mga Espanyol.
Date: April 22, 2024
Quarter 4 Week 3
Day 2
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Naipapaliwanag ang epekto ng mga pandaigdigang pangyayari sa pag-usbong ng kamalayang
makabayan.
B. Natatalakay ang paghina at tuluyang paglipas ng merkantilismo at ang epekto nito sa
pakikibaka ng bayan.
C. Natutukoy ang epekto ng La Illustracion sa Pilipinas sa pamamagitan ng paggawa ng diagram.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Paglipas ng Merkantilismo at Kaisipang La Illustracion
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp. 286-287
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang aralin.
Anu- ano ang mga dahilan ng pagkabigo ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga
kolonyalismong Espanyol?
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng Cartolina strip na may
nakasulat na salitang MERKATILISMO at LA ILLUSTRACION.
MERKANTILISMO
LA ILLUSTRACION
Anu- ano ang mga salitang naiisip ninyo na may kaugnayan sa mga salitang nakasulat sa
inyong harapan?
Ano nga ba ang merkantilismo ?
Ano ang kahulugan nito?
Ano naman ang la illustracion?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng powerpoint presentation.
b.2. Pagtatalakay
Ano ang kahulugan ng merkantilismo?
Ano ang kaisipang la Illustracion?
Ano ang naging bunga ng pagbubukas ng Suez Canal sa Pilipinas?
Ano ang kabutihang naidulot sa mga Pilipino ng pagbubukas ng kalakalang pandaigdig?
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Sa iyong palagay, ano ang naging epekto ng paglipas ng merkantilismo sa kalagayang
pang-ekonomiya at panlipunan ng Pilipinas?
c.2. Paglalahat
Anu- ano ang sa;lik ng pag usbong ng kamalayang makibaka at at pambansa ng mga
Pilipino?
.
IV. Pagtataya
Panuto: Gumawa ng diagram na nagpapakita ng epekto ng La Illustracion sa Pilipinas.
Epekto ng
La
Illustracion
V. Takdang Aralin
Panuto: Sagutin ang tanong. Isulat ang sagot sa kwaderno.
Bakit mahalagang maunawaan ang epekto ng mga pangyayari sa labas ng Pilipinas noong ika-18 siglo sa
pagkabuo ng kamlayang makabayan at pakikibaka ng mga Pilipino?
Date: April 23, 2024
Quarter 4 Week 3
Day 3
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Nasusuri ang mga naunang pagaalsa ng mga makabayang Pilipino.
B. Natatalakay ang sanhi at bunga ng mga rebelyon at iba pang reaksiyon ng mga Pilipino sa
kolonyalismo.
C. Naisasadula ang pagtutol ng mga katutubong Pilipino laban sa Kristyanismo, pagmamalabis ng
mga Espanyol. AP5PKB-IVe-3
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Mga Reaksyon sa Kolonyalismo
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 229-230
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang aralin.
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawan ng mga taong
nag aalsa.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ipanuod sa mga bata ang isang video clip tungkol sa mga unang pag-aalsa.
b.2. Pagtatalakay
Sino-sino ang mga Pilipinong nag-alsa laban sa mga Espanyol?
Saang mga lugar sa Pilipinas nagkaroon ng pag-aalsa?
Anu-ano ang mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol?
b.3.Paglinang
Ibigay ang opinyon mo tungkol sa salitang nakalahad. Hayaan ang bata ang sumulat ng
kanilang sagot.
PAG-AALSA
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Pumili ng ilang mag aaral upang magsadula ng reaksyon ng mga katutubo sa
pagmamalabis ng mga Espanyol.
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan : Nagpahayag pag-aalsa ang matinding galit ang mga Pilipino
laban sa pananakop ng Espanyol. Nagsagawa sila ng mahigit na 100 pag-aalsa o rebelyon
laban sa mga ito. Ilan sa mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol
ay ang mga sumusunod:
• Pagbawi sa nawalang kalayaan
• Pang-aabuso at masamang gawain ng mga pinunong Espanyol
• Pangangamkam ng mga lupain ng mga pinunong Espanyol
• Sapilitang Paggawa
• Kahigpitan sa Relihiyon
• Paniningil ng labis-labis naa buwis
IV. Pagtataya
Panuto: Sagutan ang mga sumusunod na tanong.
1. Ano ang dahilan ng pag aalsa?
2. Sinu sino ang namuno at nakilahok sanasabing paag aalsa?
3. Anu ano ang naging dahilan ng mga katutubo sa kanilang pag aalsa?
V. Takdang Aralin
Panuto: Sagutin ang tanong.
Bilang isang mag-aaral, paano mo ipinakikita ang iyong pananampalataya sa iyong relihiyon? Isulat
sa kwaderno ang iyong sagot.
Date: April 24, 2024
Quarter 4 Week 3
Day 5
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Naipaliliwanag ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato (Katutubong Muslim) sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan. AP5PKB-IVe-3
B. Naiisa isa ang mga pananaw at paniniwala ng mga Sultanato tungkol sa kolonyalismo.
C. Napapahalagahan ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa pagpapanatili ng
kanilang kalayaan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Pananaw ng mga Muslim sa Pagpapanatili ng Kanilang Kalayaan
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 215-217
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang aralin.
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga larawan ng sinaunang
muslim.
Anu-ano ang mga katangian ng mga Muslim?
Saan lugar sila sa Pilipinas matatagpuan?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong.
Itanong:
Ano ang pamahalaang sultanato?
Anu ano ang dahilan ng mga Muslim sa hindi pagpapasakop sa mga Espanyol?
b.2. Pagtatalakay
Bakit nahirapan ang mga Espanyol sa pagsupil sa mga Pilipinong Muslim?
Pakinggan ang mga sagot ng mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng kanilang sagot.
Ipabasa ang tekstong naglalahad ng pagtatalakay sa mga katangian ng sultanato at mga
pananaw ng mga katutubong Muslim.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Halimbawa ikaw ay isang muslim. Dumating ang mga Espanyol at iniaalok sa iyo ang
relihiyong kristiyanismo. Ano ang magiging reaskyon mo?
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Ang sultanato ay ang pamahalaan ng mga Muslim sa Mindanao. Labis na pinahahalagahan
ng mga Muslim ang kanilang teritoryo at kalayaan. Ito ang Dahilan kung bakit hindi sila
nagpasakop sa mga Espanyol.
IV. Pagtataya
V. Takdang Aralin
Panuto: Tukuyin ang pagkakatulad at pagkakaiba sa karanasan ng mga Igorot at Muslim sa tangkang
pananakop sa kanila ng mga Espanyol.
Date: April 25, 2024
Quarter 4 Week 4
Day 1
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Naipaliliwanag ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato (Katutubong Muslim) sa
pagpapanatili ng kanilang kalayaan. AP5PKB-IVe-3
B. Napapahalagahan ang pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa pagpapanatili ng
kanilang kalayaan.
C. Nakapagsasadula ang ilan sa mga pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa
pagpapanatili ng kanilang kapayapaan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Pananaw ng mga Muslim sa Pagpapanatili ng Kanilang Kalayaan
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat, rubric
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 215-217
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
jumbled letters
TONAAULST
Ano ang nabuong salita ? Ano ang sultanato?
Ipaliwanag kung ano ang pananaw at paniniwala ng mga Muslim sa pagpapanatili ng
kanilang kalayaan.
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagbuo ng larawan na may kinalaman sa
paksang aralin.
Ano ang larawang nabuo? Sino kaya ang nasa larawan?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng susing tanong.
Itanong:
Anu ano ang dahilan ng mga Muslim sa hindi pagpapasakop sa mga Espanyol?
b.2. Pagtatalakay
Bakit nahirapan ang mga Espanyol sa pagsupil sa mga Pilipinong Muslim?
Pakinggan ang mga sagot ng mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng kanilang sagot.
Ipabasa ang tekstong naglalahad ng pagtatalakay sa mga katangian ng sultanato at mga
pananaw ng mga katutubong Muslim.
b.3. Pangkatang Gawain
Hahatiin sa apat na pangkat ang klase. Bawat pangkat ay bibigyan ng card kung saan
nakasulat ang panuto para sa pangkatang gawain.
Isasadula ang ilan sa mga pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa pagpapanatili ng
kanilang kapayapaan. Pumili lamang ng isang paniniwala bawat pangkat. Bibigyan ang
bawat pangkat ng sapat na oras upang maisagawa ang gawain. Maghanda sa
presentasyon pagkatapos ng takdang oras.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Halimbawa ikaw ay isang muslim. Dumating ang mga Espanyol at iniaalok sa iyo ang
relihiyong kristiyanismo. Ano ang magiging reaskyon mo?
c.2. Paglalahat
Bigyang-diin ang mga kaisipan :
Ang sultanato ay ang pamahalaan ng mga Muslim sa Mindanao. Labis na pinahahalagahan
ng mga Muslim ang kanilang teritoryo at kalayaan. Ito ang dahilan kung bakit hindi sila
nagpasakop sa mga Espanyol.
IV. Pagtataya ( Pangkatan)
Gagamit ang guro ng rubric bilang batayan sa pagbibigay ng marka mula sa presentasyon ng bawat
pangkat bilang pangkatang pagtataya.
V. Takdang Aralin
Panuto: Tukuyin ang pagkakatulad at pagkakaiba sa karanasan ng mga Igorot at Muslim sa tangkang
pananakop sa kanila ng mga Espanyol.
Date: April 26, 2024
Quarter 4 Week 4
Day 2
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Natatalakay ang paghina at tuluyang paglipas ng merkantilismo at ang epekto nito sa
pakikibaka ng bayan.
B. Nasusuri ang ilang mahahalagang pangyayari sa pag-usbong ng kamalayang pambansa at
pakikibaka.
C. Nasasagot nang wasto ang mga pagsasanay na may kinalaman sa paksang aralin.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Paglipas ng Merkantilismo at Kaisipang La Illustracion
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp. 286-287
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang- aralin.
Anu- ano ang mga dahilan ng pagkabigo ng pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga
kolonyalismong Espanyol?
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng Cartolina strip na may
nakasulat na salitang MERKATILISMO at LA ILLUSTRACION.
La Illustracion
Sekularisasyon
Anu- ano ang mga salitang naiisip ninyo na may kaugnayan sa mga salitang nakasulat sa
inyong harapan?
Ano nga ba ang sekularisasyon?
Ano ang kahulugan nito?
Ano naman ang la illustracion?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin ang gawain gamit ang powerpoint presentation.
b.2. Pagtatalakay
Talakayin ang naging sagot ng mga bata sa pagsasanay. Gagabayan ng guro ang mga
bata ukol sa sagot ng mga ito.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Sa iyong palagay, ano ang epekto ng mga pangyayari noong ika-18 siglo sa pagkabuo ng
kamalayang makabayan at pakikibaka ng mga Pilipino?
c.2. Paglalahat
Anu- ano ang salik ng pag usbong ng kamalayang makibaka at pambansa ng mga
Pilipino?
.
IV. Pagtataya
Panuto: Pag- ugnayin ang dalawang konsepto sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa papel.
1. Suez Canal at ilustrado
2. Pag-aalsa sa Cavite at sekularisasyon
3. Pandaigdigang kalakalan at kaisipang liberal
V.
Takdang Aralin
PANUTO: Basahin muli ang tinalakay natin at itala Ang mga natutunan sa inyong kwaderno.
Date: April 29, 2024
Quarter 4 Week 4
Day 1
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Natatalakay ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at kababaihan) sa
pakikibaka ng bayan. AP5PKB-IVf-4
B. Naiisa isa ang mga pangkat ng mga katutubo na nagkaroon ng partisipasyon sa pakikibaka ng
bayan.
C. Napapahalagahan ang partisipasyon ng ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at
kababaihan) sa pakikibaka ng bayan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Paglipas ng Merkantilismo at Kaisipang La Illustracion
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp. 286-287
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang- aralin.
Ano ang La Illustracion?
Ano ang naging papel nito sa pagkagising ng diwang makabayan ng mga Pilipino?
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng Cartolina strip na may
nakasulat na salitang pakikibaka.
Pakikibaka
Anu- ano ang mga salitang naiisip ninyo na may kaugnayan sa mga salitang nakasulat sa
inyong harapan?
Ano nga ba ang kahulugan ng salitang pakikibaka?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin ang paksa gamit ang powerpoint presentation.
b.2. Pagtatalakay
Talakayin kasama ng mga mag-aaral ang mga naging bunga o kinahitnan ng mga
pakikibaka na binigyang partisipasyon ng iba’t ibang rehiyon at sector sa bansa laban sa
mga kastila.
Itanong ang mga sumusunod na mga katanungan:
a. Sinu-sino ang mga nabanggit na mga tauhan na nakibaka para sa bayan?
b. Sa paanong paraan sila nakibaka laban sa mga kastila?
c. Bakit nila ginawa nga kanilang pakikibaka?
d. Anu-ano ang naging epekto o bunga ng kanilang pakikibaka?
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung nabubuhay ka noong panahon ng Espanyol, sino ka kaya sa mga nag-alsa?
c.2. Paglalahat
Sinu-sino ang mga pangkat na nag-alsa sanhi ng relihiyon at anu-ano ang kanilang mga
ginawa?
.
IV. Pagtataya
Panuto: Sagutan ang tsart upang matukoy kung anu-ano o sinu-sino ang tinutukoy na kaugnay na salita
na nasa gitna ng buong Graphic Organizer.
V. Takdang Aralin
Panuto: Magsaliksik at itala kung sinu-sino ang mga kababaihan na nagkaroon ng partisipasyon sa
pakikibaka ng bayan laban sa mga Espanyol. Itala sa kwaderno. Maghanda para sa pagbabahagi sa klase.
Date: April 30, 2024
Quarter 4 Week 4
Day 2
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Natatalakay ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at kababaihan) sa
pakikibaka ng bayan. AP5PKB-IVf-4
B. Naiisa isa ang mga kababaihan na nagkaroon ng partisipasyon sa pakikibaka ng bayan.
C. Napapahalagahan ang partisipasyon ng ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at
kababaihan) sa pakikibaka ng bayan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Paglipas ng Merkantilismo at Kaisipang La Illustracion
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang- aralin.
Maglaro tayo!
Isa-isahin ang mga pangkat ng katutubo na nagkaroon ng partisipasyon sa pakikibaka ng
bayan laban sa mga Espanyol.
Ano ang naging papel nito sa pagkagising ng diwang makabayan ng mga Pilipino?
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng Cartolina strip na may
nakasulat na salitang kababaihan
KABABAIHAN
Anu- ano ang mga salitang naiisip ninyo na may kaugnayan sa mga salitang nakasulat sa
inyong harapan?
Ano nga ba ang mga salitang kaakibat ng salitang kababaihan?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang aralin ang paksa gamit ang powerpoint presentation.
b.2. Pagtatalakay
Talakayin kasama ng mga mag-aaral ang mga naging bunga o kinahitnan ng mga
pakikibaka na binigyang partisipasyon ng iba’t ibang rehiyon at sector sa bansa laban sa
mga kastila.
Itanong ang mga sumusunod na mga katanungan:
a. Sinu-sino ang mga nabanggit na mga kababaihan na nakibaka para sa bayan?
b. Sa paanong paraan sila nakibaka laban sa mga kastila?
c. Bakit nila ginawa nga kanilang pakikibaka?
d. Anu-ano ang naging epekto o bunga ng kanilang pakikibaka?
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung nabubuhay ka noong panahon ng Espanyol, sino ka kaya sa mga nag-alsang
kababaihan?
c.2. Paglalahat
Sinu-sino ang mga kababaihan na nag-alsa laban sa mga Espanyol at anu-ano ang
kanilang mga ginawa?
.
IV. Pagtataya
Panuto: Sagutan ang tsart upang matukoy kung anu-ano o sinu-sino ang tinutukoy na kaugnay na salita
na nasa gitna ng buong Graphic Organizer.
V. Takdang Aralin
Panuto: Sumulat ng limang kahalagahan na naidulot ng pakikibaka ng iba’t ibang rehiyon at sector laban
sa mga kastila.
Date: May 1, 2024
Quarter 4 Week 5
Day 1
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Natatalakay ang partisipasyon ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at kababaihan) sa
pakikibaka ng bayan. AP5PKB-IVf-4
B. Naiisa isa ang mga kababaihan at mga pangkat ng katutubo na nagkaroon ng partisipasyon sa
pakikibaka ng bayan.
C. Napapahalagahan ang partisipasyon ng ng iba’t-ibang rehiyon at sector (katutubo at
kababaihan) sa pakikibaka ng bayan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Paglipas ng Merkantilismo at Kaisipang La Illustracion
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Pagbabalik aral sa nakaraang paksang- aralin.
Fill in the Blank….
Babasahin ng guro ang pangungusap o deskripsyon at sasagutan ng mga mag-aaral ang
bawat patlang mula sa binasa ng guro upang mawasto kung sino ang mga pangkat ng
katutubo o kababaihan na tinutukoy na nagkaroon ng partisipasyon sa pakikibaka ng
bayan laban sa mga Espanyol.
a.2. Pagganyak
Ganyakin ang mga bata sa pamamagitan ng pagpapakita ng talahanayan na nahahati sa
tatlong hanay.
Relihiyon
ekonomiko
politikal
Sa isang sobre ay bubunot ang mga bata ng mga pangalan ng pag-aalsa at ilalagay nila
kung saan ito wastong hanay nabibilang.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang panuto para sa pagsasagawa ng pangkatang-gawain.
Bawat pangkat ay bubunot mula sa sobre kung anong sector ang nakatoka para sa
kanilang pangkat.
-kababaihan
-panrelihiyon
-pang-ekonomiko
-pampolitiko
b.2. Pagtatalakay
Talakayin ng buong pangkat ang mga naging bunga o kinahitnan ng mga pakikibaka na
binigyang partisipasyon ng iba’t ibang rehiyon at sector sa bansa laban sa mga kastila.
Itanong ang mga sumusunod na mga katanungan:
a. Sinu-sino ang mga nabanggit na mga kababaihan na nakibaka para sa bayan?
b. Sa paanong paraan sila nakibaka laban sa mga kastila?
c. Bakit nila ginawa ang kanilang pakikibaka?
d. Anu-ano ang naging epekto o bunga ng kanilang pakikibaka?
Tatalakayin ng guro ang naging awtput ng bawat pangkat.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Para sa iyo, mahalaga ba ang ginawang pag-aalsa o pakikibaka ng iba’t ibang sektor
laban sa mga Espanyol?
c.2. Paglalahat
Sinu-sino ang mga kababaihan na nag-alsa laban sa mga Espanyol at anu-ano ang
kanilang mga ginawa?
.
IV. Pagtataya
Panuto: Isulat kung sino ang tinutukoy sa bawat pangungusap.
1. Siya ang Ina ng Katipunan.
2. Nag-alsa siya dahil hindi binigyan ng mga Prayle nang marangal na libing ang kayang kapatid na
namatay.
3. Mga kapampangang encomendero na nag-alsa laban sa mga Espanyol.
4. Nag-alsa siya sapagkat nagnais siyang maging pari ngunit hindi tinanggap ng mga Prayle.
5. Lakambini ng Katipunan at asawa ni Andres Bonifacio.
V.
Takdang- Aralin
PANUTO: Basahin ang tinalakay na aralin at Isulat sa kwarderno ay inyong natutunan.
Date: May 02, 2024
Quarter 4 Week 5
Day 4
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino sa mga
mahahalagang pangyayari at mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol AP5PKB-IVh-6.
B. Napapahalagahan ang mga mabubuting epekto ng kalakalang Galyon sa buhay ng mga
Pilipino.
C. Naisasadula ang mga naging epekto ng kalakaalang galyon sa Pilipinas maging sa buhay
ng mga Pilipino.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
KALAKALANG GALYON
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Magpakita ng larawan ng daungan ng Maynila. Ipaliwanag na dati ay hindi pa ito
nabubuksan. Talakayin sa mga mag-aaral kung anu-ano ang mga maaring naging epekto
ng pagbubukas ng daungan ng Maynila sa kalakalan ng bansa.
a.2. Pagganyak
Pagpapakita ng larawan tungkol sa aralin tulad ng sistema ng sinaunang kalakalan sa
bansa (barter), merkantilismo, daungan ng Maynila, galyon, iba’t ibang uri ng halaman
na dala ng kalakalang galyon.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Sabihin sa mga mag-aaral na sa loob ng 5 araw ay pag-aaralan ng klase ang kalakalang
galyon at mga epekto nito sa mga Pilipino at sa bansa.
Ilahad ang aralin sa pagsasagot sa mga tanong sa Alamin Mo, LM, pahina
Pakinggan ang mga sagot ng mga mag-aaral. Tanggapin ang lahat ng kanilang mga
kasagutan.
Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga sumusunod na mga katanungan:
a. Nakinabang ba ang mga katutubo sa kalakalang galyon? Sa paanong paraan kaya?
b. Bakit napabayaan ng mga pinunong –bayan ang pagpapaunlad sa agrikultura at
industriya ng bansa?
c. Anu-ano ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa mga Pilipino lalo’t higit sa
kanilang pamumuhay?
b.2. Pagtatalakay
Ipabasa at talakayin sa klase kung anu-ano ang dahilan kung bakit hindi napaunlad ang
mga lupang sakahan ng mga Pilipino noong panahon ng pananakop ng mga espanyol.
Talakayin ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa buhay ng mga Pilipino.
Pangkatin ang mga mag-aaral upang mapag-usapan nila ang mga naging epekto ng
kalakalang galyon sa mga Pilipino at hayaang iulat ng bawat pangkat ang kanilang
napag-usapan. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng nakatalagang kanilang pag-uusapan sa
pangkat
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Para sa iyo, nakatulong ba ang kalakalang galyon sa bansang Pilipinas?
c.2. Paglalahat
ang daungan ng Maynila at nabuo ang Kalakalang Galyon sa pagitan ng
Maynila at Acapulco Mexico.
ang galyon ng iba’t ibang kalakal na halaman at hayop mula sa Acapulco at
mula naman sa Maynila ay nadala ang mga palamuti, pagkain, halaman, spices
at iba
pang mga kasangkapan sa Mexico.
ng sapilitang pagtatanim ng mga kalakal sa mga sakahan na naging sanhi ng
kakulangan sa bigas.
ng mga alcalde mayor at gobernadorcillo ang kanilang mga nasasakupan
dahil na rin sa Galyon.
sa loob ng 250 taon ang Kalakalang Galyon.
.
IV. Pagtataya (Pangkatan)
Panuto: Ayon sa mga napag-usapan, pabunutin ng salita na nakasulat sa mga papel na tiniklop ang
bawat pinuno ng pangkat. Ang kanilang nabunot ay gagawan nila ng isang role play batay sa kung anuano ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa Pilipinas gayundin sa mga Pilipino.
V. Takdang- Aralin
Panuto: Bumuo ng isang maikling awit / rap / jingle na naglalaman ng aralin.
Date: May 03, 2024
Quarter 4 Week 5
Day 5
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino sa mga
mahahalagang pangyayari at mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol AP5PKB-IVh-6.
B. Napapahalagahan ang mga mabubuting epekto ng kalakalang Galyon sa buhay ng mga
Pilipino.
C. Naisasadula ang mga naging epekto ng kalakaalang galyon sa Pilipinas maging sa buhay
ng mga Pilipino.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: KALAKALANG GALYON
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp. 271-273
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang nasa larawan?
Ano ang iyong nalaman tungkol sa kalakalang galyon? Maari mo bang isa-isahin ang mga
ito?
a.2. Pagganyak
jumbled words
MGA KALAKALANG LALAWIGAN GALYON DAHIL ANG NAPABAYAAN NG BIGYANGPANSIN MAS PINUNO BAYAN NG MGA ANG
ANG NAKATULONG SA MAYNILA PAG-UNLAD NG GALYON KALAKALANG
Clue: Epekto ng kalakalang galyon.
NAPABAYAAN ANG MGA LALAWIGAN DAHIL MAS BINGYANG-PANSIN NG MGA PINUNO
NG BAYAN ANG KALAKALANG GALYON.
NAKATULOG SA PAG-UNLAD NG MAYNILA ANG KALAKALANG GALYON.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilalahad ang gawain kaugnay ng paksang-aralin. Magkakaroon tayo ng pangkatanggawain. Pipili ang bawat pangkat ng isang mabuting epekto at isang masamang epekto
ng kalakalang galyon sa Pilipinas at maging sa mga Pilipino. Ipapaliwanag ito sa
pamamagitan ng malikhaing pamamaraan.
-Role Playing
-Poster Making
-Broadcasting/ Reporting etc.
Ipapakita ang rubric para sa gawain.
Bibigyan ng sapat na oras ang bawat pangkat para sa gawain.
b.2. Pagtatalakay
Talakayin ang awtput ng bawat pangkat. Suriin ang ginawa at presentasyon ng mga
bata. Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng ideya batay sa kinalabasan ng kanilang
ginawa.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Para sa iyo, nakabuti ba o nakasama ang kalakalng galyon?
c.2. Paglalahat
Mga Epekto ng Kalakalang Galyon sa Pilipinas at mga Pilipino
1. Napabayaan at hindi napaunlad ang pagsasaka at industriya sa bansa.
2. Napabayaan ang pamamahala sa mga lalawigan kung kaya’t ang mga mamamayan
ay nawalan ng inaasahang paglilingkod na nararapat ibigay sa pamahalaan.
3. Ang kita mula sa galyon ang inasikaso ng mga opisyal ng pamahalaan na nag-unahan
sa pagpapayaman.
4. Pinahirapan ng kalakalang galyon ang mga Pilipinong sapilitang pinagawa sa mga
daungan nang walang bayad.
5. Napaunlad ang Maynila sa tulong ng kalakalang galyon.
6. Ang bahagi ng kinikita mula sa kalakalang galyon ay nakatulong bilang pantustos sa
mga pangangailangan ng kolonya upang hindi lubusang umasa sa Espanya at
Mexico.
IV. Pagtataya (Pangkatan)
Panuto: Gumawa ng diagram na nagpapakita ng mabuting epekto at di-mabuting epekto ng kalakalang
galyon.
Epekto ng Kalakalang Galyon sa Pilipinas at mga Pilipino
Mabuting Epekto
Di- Mabuting Epekto
V. Takdang- Aralin
Panuto: Bumuo ng isang maikling awit / rap / jingle na naglalaman ng aralin.
Date: May 03, 2024
Quarter 4 Week 5
Day 5
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
A. Nababalangkas ang pagkakaisa o pagkakawatak-watak ng mga Pilipino sa mga
mahahalagang pangyayari at mga epekto nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa
kolonyalismong Espanyol AP5PKB-IVh-6.
B. Naiisa-isa ang dahilan ng pagtatagumpay at hindi pagtatagumpay ng mga naunang pagaalsa laaban sa mga Espanyol.
C. Naisasadula ang ilan sa mga dahilan ng pagtatagumpay at hindi pagtatagumpay ng mga
naunang pag-aalsa laban sa mga Espanyol.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang kalakalang galyon?
Anu-ano ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa Pilipinas at maging sa mga
Pilipino?
a.2. Pagganyak
Magpakita ng 2 larawan kung saan ang sa isa ay nagtagumpay ang paghihimagsik o ng
pakikibaka laban sa mga kastila at sa isa naman ay hindi nagtagumpay ang naging
paghihimagsik. Itanong ang mga sumusunod:
a. Ano ang dahilan ng kanilang pakikibaka?
b. Laban kanino ang kanilang pakikibaka?
c. Maliban sa aking nabanggit, anu-ano pa kaya ang iba pang mga maaring maging
dahilan kung bakit ang pakikibaka ay hindi nagtatagumpay?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad sa mga mag-aaral na ang pag-aaralan ng klase ay ang mga pagkakaisa o
pagkakawatak-watak ng mga Pilipino sa mga mahahalagang pangyayari at mga epekto
nito sa naunang mga pag-aalsa laban sa kolonyalismong Espanyol.
b.2. Pagtatalakay
Bigyan ng meta cards ang bawat nabuong pangkat at hayaang paghiwalayin nila ang
mga pag-aaklas kung ito at nagtagumpay o kaya naman ay kung hindi ito nagtagumpay.
Mga nilalaman ng Meta cards:
o
Lakandula
o
Sumuroy
o
Katipunan
o
Propaganda
o
Tamblot
o
Dagohoy
o
Hermano Pule
o
Diego at Gabriela silang
o
Reporma
Pag-uulat ng bawat pangkat ayon sa gabay ng guro.
Pagtatalakay at pagsusuri sa ulat ng bawat pangkat.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga pinunong Pilipino na nag-aklas noon laban sa mga Espanyol,
ano ang pangunahing kailangan upang magtagumpay ang isang pag-aaklas?
c.2. Paglalahat
c.3. Anu-ano ang mga kadahilan upang maging matagumpay ang mga naganap na pagaaklas o rebolusyon gayundin ang mga dahilan kung bakit karamihan sa mga ito ay hindi
naging matagumpay?
IV. Pagtataya (Pangkatan)
Panuto: Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na makabuo ng isang maikling dula na nagpapakita kung
papaano nagsimula ang pag-aaklas at kung ano ang naging kinahinatnan ng pag-aaklas at kung anu-ano
ang mga naging dahilan kung bakit hindi ito naging matagumpay o hindi.
V. Takdang- Aralin
Panuto: Gumawa ng isang islogan tungkol sa kahalagahan ng pagkakaroon ng pagkakaisa.
Mary Shella C. Calingasan
Marso 5, 2020
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino sa pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
AP5PKB-IVi-7
Natatalakay ang mga dahilan ng mga katutubong Pilipino sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol.
Naisasadula ang mga piling dahilan ng mga katutubong Pilipino sa pag-aalsa laban sa mga
Espanyol.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang kalakalang galyon?
Anu-ano ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa Pilipinas at maging sa mga
Pilipino?
a.2. Pagganyak
Magpakita ng larawan tungkol sa pakikibaka ng mga Pilipino laban sa mga kastila .
•Ano kaya ang naging dahilan ng pag-aaalsa ng mga sinaunang Pilipino?
•Ano kaya ang sitwasyon natin ngaun kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?
•Sa palagay ninyo, ano kaya ang naidulot ng hindi mabilang na pag-aalsa ng mga
sinaunang Pilipino?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Mga dahilan sa pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol
1. Pagbawi sa nawalang kalayaan.
2. Pang-aabuso at masamang Gawain ng mga pinunong Espanyol.
3. Pangangamkam ng mga lupain ng mga pinunong Espanyol.
4. Sapilitang paggawa.
5. Kahigpitan sa relihiyon.
6. Paniningil ng labis-labis na buwis.
b.2. Pagtatalakay
Itanong ang mga sumusunod:
1. Ano ang udyok sa mga Pilipino na mag-alsa laban sa mga Espanyol?
2. Nagtagumpay ba ang mga pag-aalsang ito?
3. Ano ang naging dahilan kung bakit nabigo ang mga pag- aalsa?
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga pinunong Pilipino na nag-aklas noon laban sa mga Espanyol,
ano ang pangunahing kailangan upang magtagumpay ang isang pag-aaklas?
c.2. Paglalahat
TANDAAN MO
Tinanggap ang mga sinaunang Pilipino ang pagpasok ng mga Espanyol dahil sa
maganda at maayos na pamamalakad ni Legazpi, ngunit ang naging kapalit
niyang si
Gobernador-heneral Guido de Lavezares ay hindi naibigan ng mga
katutubo dahil
bigla niyang inalis ang mga karapatang ipinagkaloob ni Legazpi.
Pinagmalupitan at
pinagsamantalahan ng mga Espanyol ang mga katutubo. Sa
hirap at png-aabusong
dinanas ng mga Pilipino, nag-ugat ang mga pag-aalsa.
Sa higit na 100 na pag-aalsa, ang mga ito ay nabigo dahil sa kawalan ng plano,
armas at kaalaman sa pakikidigma. Sa kabila ng kabiguan ang mga pag-aalsa
ay naging
daan parin upang umalab ang damdamin pangkamakabayan ng mga Pilipino
na naging
panimula upang makamit natin ang kasarinlan na tinatamasa natin hanggang
sa
kasalukuyan.
IV. Pagtataya (Pangkatan)
Panuto: Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na makabuo ng isang maikling dula na nagpapakita ng
dahilan ng pag-aalsa ng sinaunang Pilipino.
V. Takdang- Aralin
Panuto: Gumawa ng likhang sining na maaring magpakita ng iyong pagpapahalaga sa kasarinlan na
tinatamasa ng ating bansa.
Mary Shella C. Calingasan
Marso 6, 2020
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino sa pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
AP5PKB-IVi-7
Natatalakay ang mga dahilan ng mga katutubong Pilipino sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol.
Nakagagawa ng poster tungkol sa pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang udyok sa mga Pilipino na mag-alsa laban sa mga Espanyol?
Nagtagumpay ba ang mga pag-aalsang ito?
Ano ang naging dahilan kung bakit nabigo ang mga pag- aalsa?
a.2. Pagganyak
Magpakita ng larawan tungkol sa pagkamit ng kasarinlan ng Pilipinas mula sa mga
Espanyol:
•Ano kaya ang naging dahilan ng pagkamit natin ng kalayaan?
•Ano kaya ang sitwasyon natin ngayun kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang mga sumusunod:
Mga bunga ng Pag-aalsa ng mga Pilipino
Nabigo ang lahat ng pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol. Nabigo
sila dahil kulang sila sa pagkakaisa at kulang ang kakayahan ng mga lider na namuno sa
mga pagbabangon. Marami sa knila ang walang maayos na plano at kulang sa mga
armas. Nagpangkat-pangkat sila at nahati sa iba’t-ibang tribo.
Pumanig sa mga Espanyol ang karamihan sa mga Pilipino noon. Naging sunudsunuran din sila sa mga kagustuhan ng mga ito. Naging mas matapat pa sila sa mga
Espanyol kaysa sa kapwa nila Pilipino. Sinamantala rin ng mga Espanyol ang
pagkakawatak-watak ng mga katutubo. Ginamit ng mga Espanyol ang mga Pilipino. Dahil
sa likas na kaugalian ng mga Pilipino na magtimpi at matiisin, sila ay nanatiling alipin ng
mga dayuhan sa mahabang panahon.
Naging mahalaga rin ang mga nauanag pag-aalsa kahit puro kabiguan ang
kinalabasan ng mga ito. Dahil dito, napatunayan na ang lahing Pilipino ay may
pagmamahal sa kalayaan. Nakita rin nila ang kahalagahan ng pagkakaisa at pagsasamasama upang matamo ang kanilang nilalayon.
b.2. Pangkatang- Gawain
Bumuo ng tatlong pangkat. Ipagawa ang sumusunod.
Pangkat I- Poster na nagpapakita ng pang-aabusong dinanas ng mga Pilipino.
Pangkat II- Poster na nagpapakita ng pag-aalsa isinagawa ng mga
Pilipino
Pangkat III- Poster na nagpapakita ng kasarinlan ng ating bansa.
b.3. Pagtatalakay
Talakayin ang awtput ng bawat pangkat. Bigyan ng pagkakataon ang bawat pangkat na
ipaliwanag ang kanilang ginawa.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga katutubong nakipaglaban sa mga Espanyol, paano mo
mapapahalagahan ang inyong pag-aalsa bagaman ito ay nabigo?
c.2. Paglalahat
TANDAAN MO
Mahalaga ang mga naunangg pag-aalsa kahit puro kabiguan ang kinalabasan
ng mga ito. Dahil dito, napatunayan na ang lahing Pilipino ay may
pagmamahal sa
kalayaan. Nakita rin nila ang kahalagahan ng pagkakaisa at
pagsasama-sama upang
matamo ang kanilang nilalayon.
IV. Pagtataya
Panuto: Isulat kung TAMA o MALI ang isinasaad ng sumusunod na pangungusap.
1. Hindi nagtagumpay ang mga pag-aalsa dahil sa pagkakawatak-watak at pagkakanya-kanya ng mga
Pilipino.
2. Dumanas ang mga Pilipino ng maayos na pamamahala mula sa mga Espanyol sa loob ng mahigit 300
taon.
3. May mga katutubong sumanib sa mga Espanyol at nilabanan ang kapwa Pilipino sa panahon ng pagaalsa.
4. Hindi man nagtagumpay ang mga naunang pag-aalsa naging simbolo naman ito ng pagiging
makabansa ng sinaunang Pilipino.
5. Malaki ang naging epekto ng mga unang pag-aalsa upang makamit natin ang kasarinlan.
Mary Shella C. Calingasan
Marso 10, 2020
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino sa pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
AP5PKB-IVi-7
Natatalakay ang mga dahilan ng mga katutubong Pilipino sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol.
Nakagagawa ng poster tungkol sa pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang udyok sa mga Pilipino na mag-alsa laban sa mga Espanyol?
Nagtagumpay ba ang mga pag-aalsang ito?
Ano ang naging dahilan kung bakit nabigo ang mga pag- aalsa?
a.2. Pagganyak
Magpakita ng larawan tungkol sa pagkamit ng kasarinlan ng Pilipinas mula sa mga
Espanyol:
•Gaano kahalaga ang pagkamit natin ng kalayaan?
•Ano kaya ang sitwasyon natin ngayon kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Ilahad ang mga sumusunod:
Sa kabila ng panunupil at pananakot ng mga Espanyol, ang mga Pilipino ay naghanagad
ng kalayaan.
Nadama nila ang maling pamamalakad ng mga Espanyol. Ang pagpataw ng mataas at
labis na buwis, ang sapilitang paglilingkod, ang pang-aabuso ng mga pinunong Espanyol
at mga prayle ay ilan lamang sa mga dahilan upang magising ang damdamin ng mga
Pilipino.
Kung isa sa mga dahilan ng pagkabigo ng mga naunang pag-aalsa ay dahil sa walang
pagkakaisa ng mga Pilipino, sa pagkakataong ito ay natanto nila na kailangan ang
pagkakaisa upang matupad ang nilalayon nilang kalayaan.
b.2. Pangkatang- Gawain
Bumuo ng tatlong pangkat.
Bawat pangkat ay mayroong representante. Mag uunahan sila sa pagsulat ng sagot sa
pisara.
Panuto: Isulat kung TAMA o MALI ang isinasaad ng sumusunod na pangungusap.
1. Hindi nagtagumpay ang mga pag-aalsa dahil sa pagkakawatak-watak at pagkakanya-
kanya ng mga Pilipino.
2. Dumanas ang mga Pilipino ng maayos na pamamahala mula sa mga Espanyol sa loob
ng mahigit 300 taon.
3. May mga katutubong sumanib sa mga Espanyol at nilabanan ang kapwa Pilipino sa
panahon ng pag-aalsa.
4. Hindi man nagtagumpay ang mga naunang pag-aalsa naging simbolo naman ito ng
pagiging makabansa ng sinaunang Pilipino.
5. Malaki ang naging epekto ng mga unang pag-aalsa upang makamit natin ang
kasarinlan.
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga katutubong nakipaglaban sa mga Espanyol, paano mo
mapapahalagahan ang inyong pag-aalsa bagaman ito ay nabigo?
c.2. Paglalahat
TANDAAN MO
Naging mahalaga ang mga naunang pag-aalsa kahit pawang kabiguan ang
nilabasan ng mga ito.
Dahil dito ay napatunayan ng mga pIlipino ang pagmaamahal nila sa kalayaan.
Nakita rin nila ang kahalagahan ng pagkakaisa at pagsasama sama upang
matamo ang
nilalayong kalayaan laban sa mga Espanyol.
IV. Pagtataya
Panuto: Gumawa ng islogan tungkol sa kahalagahan ng mga naunang pag-aalsa ng mga katutubo laban
sa mga Espanyol.
V. Takdang Aralin
Panuto: Humanda para sa pagtatalakay ng ginawang islogan tungkol sa kahalagahan ng mga naunang
pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol.
Mary Shella C. Calingasan
Marso 9, 2020
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino sa pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
AP5PKB-IVi-7
Natatalakay ang mga dahilan ng mga katutubong Pilipino sa pag-aalsa laban sa mga Espanyol.
Naisasadula ang mga piling dahilan ng mga katutubong Pilipino sa pag-aalsa laban sa mga
Espanyol.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Ano ang kalakalang galyon?
Anu-ano ang mga naging epekto ng kalakalang galyon sa Pilipinas at maging sa mga
Pilipino?
a.2. Pagganyak
Magpakita ng larawan tungkol sa pakikibaka ng mga Pilipino laban sa mga kastila .
•Ano kaya ang naging dahilan ng pag-aaalsa ng mga sinaunang Pilipino?
•Ano kaya ang sitwasyon natin ngaun kung hindi nagkaroon ng mga pag-aalsa?
•Sa palagay ninyo, ano kaya ang naidulot ng hindi mabilang na pag-aalsa ng mga
sinaunang Pilipino?
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Iba pang mga dahilan sa pag-aalsa ng mga katutubo laban sa mga Espanyol
May mahahalagang dahilan kung bakit naging bigo ang lahat ng pagaalsa ng mga
Pilipino laban sa mga Espanyol mula kay Lakandula hanggang kay Hermano Pule. Nabigo
sila dahil kulang sila sa pagkakaisa. Kulang din sa kakayahan ang mga lider na
namumuno sa mga pag- aalsa. Marami sa kanila ang basta na lamang nagrebelde nang
walang maayos na plano at walang sapat na armas. Nagpangkat-pangkat ang mga
katutubong Pilipino noon at sila ay nahati sa maraming tribo. Sinamantala ng mga
Espanyol ang pagkakawatak-watak ng mga katutubo at pinagaway-away sila.
Higit sa lahat, marami rin sa mga Pilipino ang pumanig sa mga Espanyol. Hindi
Nakiisa sa mga katutubo ang mga mayayamang angkan na nagtamasa ng kaginhawaan
sa ilalim ng mga Kastila. Naging mas matpat sila sa Espanyol kaysa sa kapwa nila Pilipino.
Naging taksil din ang iba at isinuplong ang mga kasamahan. Naging sunod-sunuran sila
sa mga kagustuhan ng mga Espanyol kaya't napasailalim ang ating bansa sa mga
dayuhan sa mahabang panahon.
Bagama't nabigo, may kahalagahan din ang mga unang pag-aalsa. Dito
napatunayan na nais maging malaya ng mga Pilipino. Naging aral sa mga Pilipino na
dapatr magkaisa upang matamo ang kanilang nilalayon.
b.2. Pagtatalakay
Itanong ang mga sumusunod:
1. Nagtagumpay ba ang mga pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol?
2. Ano ang naging dahilan kung bakit nabigo ang mga pag- aalsa?
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung ikaw ay isa sa mga pinunong Pilipino na nag-aklas noon laban sa mga Espanyol,
ano ang pangunahing kailangan upang magtagumpay ang isang pag-aaklas?
c.2. Paglalahat
TANDAAN MO
Tinanggap ang mga sinaunang Pilipino ang pagpasok ng mga Espanyol dahil sa
maganda at maayos na pamamalakad ni Legazpi, ngunit ang naging kapalit
niyang si
Gobernador-heneral Guido de Lavezares ay hindi naibigan ng mga
katutubo dahil
bigla niyang inalis ang mga karapatang ipinagkaloob ni Legazpi.
Pinagmalupitan at
pinagsamantalahan ng mga Espanyol ang mga katutubo. Sa
hirap at png-aabusong
dinanas ng mga Pilipino, nag-ugat ang mga pag-aalsa.
Sa higit na 100 na pag-aalsa, ang mga ito ay nabigo dahil sa kawalan ng plano,
armas at kaalaman sa pakikidigma. Sa kabila ng kabiguan ang mga pag-aalsa
ay naging
daan parin upang umalab ang damdamin pangkamakabayan ng mga Pilipino
na naging
panimula upang makamit natin ang kasarinlan na tinatamasa natin hanggang
sa
kasalukuyan.
IV. Pagtataya (Pangkatan)
Panuto: Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na makabuo ng isang maikling dula na nagpapakita ng
dahilan ng pagkabigo ng pag-aalsa ng sinaunang Pilipino.
V. Takdang- Aralin
Panuto: Gumawa ng likhang sining na maaring magpakita ng iyong pagpapahalaga sa kasarinlan na
tinatamasa ng ating bansa.
Mary Shella C. Calingasan
Marso 11, 2020
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 5
Ikaapat na Markahan
I. Layunin
Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang pag-aalsa ng mga makabayang
Pilipino sa pagkamit ng kalayaaan na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon.
AP5PKB-IVi-7
Nasasabi ang kahulugan ng nasyonalismo.
Natatalakay ang ilang saknong mula sa tulang tungkol sa pagpapahalaga sa kasarinlan.
II. Paksang-Aralin
a. Paksa: Implikasyon ng mga Naunang Pag-aalsa
b. Kagamitan: powerpoint presentation, chalk and board, larawan, aklat
c. Sanggunian: Curriculum Guide 5, Bansang Pilipinas, lahing Pilipino pp.
III. Pamamaraan
a. Panimulang Gawain
a.1. Balik Aral
Anu- ano ang mga dahilan ng pag-aalsa ng mga katutubong Pilipino?
Lahat ba ng pag-aalsa ay nagtagumpay?
Anu-ano ang mga dahilan ng pagkabigo ng mga pag-aalsang ito?
a.2. Pagganyak
jumbled letters
AYSONALMSION
NASYONALISMO
Ano ang nasyonalismo?
Ang nasyonalismo ay isang damdamin at simulaing makabayan; pagsisikap at
pagmamalasakit sa kapakanan ng sariling bayan; kilusan sa pagtatanggol ng kalayaan ng
bayang tinubuan.
b. Panlinang na Gawain
b.1. Paglalahad
Bigkasin nang malakas at madamdamin:
b.2. Pagtatalakay
1. Para kanino ang tulang binasa?
2. Alin ang pinukaw sa iyo ng tula; isipan, damdamin o kaasalan? Ipaliwanag.
3. Paano inilahad ng may-akda ang kanyang pag-ibig sa bayan?
4. Sa anong saknong niya ito isinatinig?
c. Pangwakas na Gawain
c.1. Paglalapat
Kung buhay kaya ang mga taong namatay dahil sa pagtatanggol sa bayan, ano kaya ang
magiging reaksyon nila sa nangyayari sa ating bayan ngayon?
c.2. Paglalahat
Paano ipinakita ng mga Pilipino ang diwa ng nasyonalismo?
.
IV. Pagtataya (Pangkatan)
Panuto: Pumili ng isang saknong mula sa tula na tumatak sa iyong puso at isipan. Ipaliwanag kung bakit
ito ang iyong napili.
V. Takdang- Aralin
Panuto: Gumawa ng tula na maaring magpakita ng iyong pagpapahalaga sa kasarinlan na tinatamasa ng
ating bansa.