Filipino Core Values Treat the other person as you treat yourself because the other person is also yourself – Filipino Core Idea The Core Values 1. Core Value/Kapwa (Shared Identity) 2. Pivotal Interpersonal Value/Pakiramdam (Shared Inner Perception) Knowing through feeling or Participatory Sensitivity A unique social skill inherent in Filipino personhood 3. Linking Socio-personal Value/Kagandahang Loob (Shared Humanity) Pagkamatao – genuine acts of generosity, kindness and caring 4. Accommodative Surface Values Hiya (Shame) Utang na loob (Norm of Reciprocity) Pakikisama and Pakikipagkapwa (Smooth Internal Relationship) 5. Confrontative Surface Values Bahala na (Fatalistic Passiveness) Lakas ng loob (Courageous) Pakikibaka (Concurrent Clashes) Kapwa (Shared Identity) shared Inner Self “The other person is also yourself” The core of Filipino psychology, is humaneness at the highest level Implies unique moral obligation to treat one another as equal fellow human beings Two Categories (1) Ibang Tao (Outsider) (2) Hindi Ibang Tao (One of us) Leaders that Filipinos Follow Makatao – mapagkalinga, may magandang kalooban (nurturant qualities) Matapat – matuwid, maka-diyos, may moralidad (upright, God centered) Malakas ang loob – matapang, may paninindigan (courageous, with political will) Makatarungan – demokratiko, pantay-pantay ang tingin sa lahat (fair, just) Magaling – marunong (intelligent, capable) Family Values 1. Paggalang (Respect) 2. Pakikisama (Helping Others) 3. Utang na Loob (Debt of Gratitude) 4. Pagpapahalaga sa Pamilya (Prioritizing Family) 5. Hiya (Shame) Mga Kaugaliang Pilipino 1. Bayanihan Nabuo ang Bayanihan sa mga samahan ng mga magkakapitbahay na nagtutulungan kahit kailan o saan man kailanganin ng tulong 2. Matinding Pagkakabuklod-buklod ng Mag- anak Ang mga Pilipino ay kadalasang malalapit sakanilang mag-anak at iba pang kamag- anak. Ang pangunahing sistemang panlipunan ng mga Pilipino ay mag-anak. 3. Pakikisama Ang pakikisama ay ang kaugaliang Pilipino na nagnanais magkaroon ng maganda at mabuting pakikitungo sa iba 4. Hiya (sense of propriety) Ang kaugaliang Hiya ay isang panlipunang kaugalian. Ang mga Pilipino kasi ay naniniwala na dapat na kumilos sila kung ano ang mga tinatanggap na kaugalian ng lipunan; ang kung sila aynakagawa ng kaugaliang hindi tanggap, ang kahihiyan na ginawa nila ay hindi lang para sa kanilangsarili kundi kahihiyan din ito para sa kanilang mag-anak. Isang halimbawa ay ang pagiging magarbong paghahanda kahit na hindi dapat sapat ang kabuhayan niya. Kung ang isa ay pinahiya sa maraming tao, sila ay nakararamdam ng hiya at nawawalan ng lakas ng loob 5. Utang na Loob Ang Utang na Loob, ay isang utang ng tao sa taong tumulong sa kanya sa mgapagsubok na kanyang dinaanan. May mga kasabihan nga na: Ang hindi lumingon sa pinanggalinganay hindi makararating sa paroroonan 6. Amor Propio Pagpapahalaga ng isang tao sa kanyang dignidad. Five Domains among Outsiders (1) MakiTUNGO (courtesy/civility) (2) MakiSALAMUHA (mixing) (3) MakiLAHOK (joining) (4) MakiBAGAY (adapting) (5) MakiSAMA (getting along with/united) // Characteristics tendencies of this trait are giving in to another person’s wish, demands, wants, or desires // The motive for this could be politeness or expectation of future concessions or immediate rewards 3 Domains among Insiders (1) MakiPAGLAGAYANG-LOOB (rapport/mutual trust) (2) MakiSANGKOT (involvement/joining others) (3) MakiISA (oneness, unity with) Societal Values Kalayaan (Freedom) Katarungan (Justice-Equality) Karangalan (Honor-Dignity) 7. Delikadesa Isang ugali na nagpapakita kung kailan dapat na ang isang tao ay kumilos sa tama atnasa lugar. 8. Palabra de Honor "May isang salita" Isang kaugalian ng mga Pilipino na kailangan tuparin ang mga sinabi nitong mga salita o pangako sa iba at hindi paiba 9. Bahala na Ang gawing ito ay nangangahulugan ng pagpapaubaya sa kapalaran sa kung anumangmangyayari o kahihinatnan sa buhay 10. Pagpapahalaga sa Damdamin Ito ay tinaguriang pagsasaalang-alang ng saloobin ng iba. Pinahahalagahan ng mga Pilipino ang damdamin ng kanyang kapwa at sinisigurong hangga't maaari ay hindi niya ito masaktan self-serving attitude that generates feelings of envy and competitiveness towards others (status vs prestige) lack of appreciation resulting in unhealthy competition (7) Lack of self-analysis and reflection superficial and dreamy Kahulugan ng mga Salita Pakikitungo/Pakikisalamuha ang pagsunod sa atas ng mabuting asal sa kaugalian at pakikipagkapwa. Ang pakikisalamuha ay pakikitungo sa maraming tao at higit na malapit sa pakikiisa kaysa pakikitungo. Pakikibagay ang pag-ayon ng mga kilos, saloobin ng isang tao sa kanyang kapwa. Ito'y hindi kailangang taos sa kalooban. Maaaring ang layunin nito ay: (1) atas ng mabuting asal; (2) atas ng pagnanais makinabang; at (3) atas ng hangaring ilapit ang loob ng isa. Pakikisama ang paglahok sa gawain ng ibang tao dahil sa pakikipagkaibigan o dahil sa maaaring ipakinabang sa hinaharap o siyang hinihingi ng pagkakataon. note... anak - ay tinuturing kayamanan (The tendency to regard siblings as prized possessions affects a great extent the high rise in population) Pag papahalaga sa mga nakakatanda Katangian (1) Pakikipagkapwa-tao (2) Family Orientation (3) Family Orientation (4) Joy and humor (5) Flexibility, adaptability and creativity (6) Hard work and industry (7) Faith and religiosity (8) Ability to survive Kahinaan (1) Extreme personalism mahilig sa gamit ng "baka"/ thank you but (compliment-criticism- compliment) (2) Extreme family centeredness kunsentidor/over protected (3) Lack of discipline di maingat/carelessness relaxed attitude/poor time management (4) Passivity and lack of initiative bahala system makapag asawa ng mayaman manalo ng lotto (good to start but no sense of continuity) (strong personality but lack of self-confidence and strong determination to achieve goals) (5) Colonial mentality "mas maganda at magaling kasi ang gamit galing sa ibang bansa lack of love and appreciation for what they have (6) kanya-kanya syndrome Hilaan at ingitan system • Pakikipagpalagayang-loob mga kilos, loobin at salita ng isang tao na nagpapahiwatig na panatag ang kanyang kalooban sa kanyang kapwa. Hindi na nahihiya sa isa't isa at halos Ganap at walang pasubali ang pagtitiwala. Pakikiisa mga kilos, loobin, at salita ng isang taong nagpapahiwatig ng Ganap at lubos na pagmamahal, pagkakaunawa at pagtanggap sa minimithi bilang sariling mithiin din.