AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY
NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
UNIVERSITETI
Dasturiy Ta’minot tizimlarini
loyihalash fanidan
Loyiha ish
Mavzu: Turistlarga ko’maklashish platformasi loyihasi
Bajardi: 314-21
Isomitdinov Javohir
Zoirov Bahodir
Xolboyev Og’abek
Tekshirdi: Ro’zibayev O. B
TOSHKENT – 2023
Mundarija
Kirish ............................................................................................................................................................3
1. UMUMIY MA’LUMOTLAR ..................................................................................................................4
1.1 Tizimning to’liq va qisqa nomi ...............................................................................................................4
1.2. Hujjatlarni rasmiylashtirish va buyurtmachiga taqdim etish tartibi .......................................................4
1.3. Tizimni ishlab chiqish muddati (boshlash va yakunlash) ......................................................................4
1.4. Tizimni moliyalash manbai va tartibi bo’yicha ma’lumot .....................................................................4
1.5. Buyurtmachi va ijrochi tashkilot nomlari va rekvizitlari .......................................................................5
2. TALABLAR .............................................................................................................................................5
2.1 Funksional talablar .................................................................................................................................6
2.2 Non-funksional taablar.............................................................................................................................6
2.3 UI talablar ................................................................................................................................................7
3. TIZIMNING MAQSADI VA VAZIFALARI ..........................................................................................8
3.1 Tizimning vazifalari ................................................................................................................................8
3.2 Tizimning maqsadi …..............................................................................................................................8
4. TIZIM DIAGRAMMALARI.....................................................................................................................9
4.1 Tizim arxitekturasi ................................................................................................................................10
4.2 UML dastu diagrammasidagi strukturasi ……………………………………………12
4.3 Database Design ………………………………………………………………………………………13
KIRISH
Loyiha ishini bajarish jarayonida "AeroMiles" turistik firmasi faoliyatining
so'rov natijalari tuziladi hamda tahlil qilinadi. Va uning asosida turistlarga
ko’maklashish platformasi ishlab chiqiladi.
AeroMiles – bu AeroMiles Travel&Tourism LLC buyurtmasi asosida
Uzbekistonda turistlarga yanada qulaylik yaratish maqsadida ishlab chiqilgan
dasturiy ta’minot (web sayt va mobil ilova) hisoblanadi. Unda foydalanuvchi (turist)
online tarzda kompaniya xizmatidan foydalanishi ya’ni sayohat qiladigan joyi
haqida umumiy ma’lumot (urf-odat, milliy kiyim, taomlar va h.k) olishi, boribqaytish va ichki parvoz narxlari hamda mehmonxona bron qilish kabi bir qator
ishlarni amalga oshirishi mumkin.
I. UMUMIY MA’LUMOTLAR
1.1 Tizimning to'liq va qisqacha nomi
Axborot tizimning to'liq nomi:
Turistlarga ko’maklashish uchun dasturiy ta'minot (web interface, mobile
app)
Qisqacha nomi:
"AeroMiles.com"
1.2 Hujjatlarni rasmiylashtirish va buyurtmachiga taqdim etish
tartibi
Da'sturiy vositani ishlab chiqish bo'yicha qonuniy, amaliy, texnik hujjatlar
shakllantiriladi. Buyurtmachi va dasturiy vositani ishlab chiqaruvchi tomonidan
ikki tomonlama shartnoma imzolanadi.
Ikki tomonlama shartnomada quyidagi talablar ko'zda tutiladi:
 Dasturiy vosita amaliy va texnik talablarga javob beradigan qilib ishlab
chiqish
 Dasturiy vositani o'z muddatidan kechiktirilmagan holda ishlab chiqilishi
(izoh: muddat vaqtidan so'ng qonuniy hujjatga asoslangan holda har bir
kechiktirilgan kunga 0.5% penya tug'ishi nazarda tutilgan)
 Qonuniy shartnomada belgilangan barcha punktlarga amal qilish
1.3 Tizimni ishlab chiqish muddati (boshlash va yakunlash)
Boshlanish sanasi: 24.08.2023
Yakunlash sanasi: 25.11.2023
1.4 Tizimni moliyalash manbai va tartibi bo’yicha ma’lumot
Moliyalashtiruvchi tashkilot: “AeroMiles” Travel&Tourism LLC
№
Jarayonlar
Asbobuskunalar
Soha mutahasisi
To’lov
miqdori
1
Talablarni o’rganish va
tahlil qilish
-
Project Manager
6k
2
DTni ishlab chiqish
-
IT branch &
Developer
50k
3
DT ni local serverlarda
testlash
Local server
Developers ,
System&Server
Administrators
5k
4
DT ni kiber xavfsizlik,
DS (davlat standarti),
Yagona texnologiyalar
markazlaridan
sertifikatsiya olish
-
Project
Manager
12k
5
DT ni production
serverlarga joylash va
MVP ni chiqarish
(data center & cloud)
Remote
Server
(Uztelecom)
Developers ,
System&Server
Administrators
30k
1.5 Buyurtmachi va ijrochi tashkilot nomlari va rekvizitlari
Buyurtmachi: “AeroMiles” Travel&Tourism LLC
Manzil: Toshkent sh. Yunusobod t.
Ijrochi: “FinTechHub” MCHJ
Manzil: Toshkent sh. Chilonzor t.
II. TALABLAR
№
1
Talablar
Tavsifi
Foydalanuvchi ro’yxatdan o’tishi
Mobile App yoki Web App larda
foydalanuvchi email manzili
orqali tizimga kiradi va
ro'yxatdan o'tadi.
2
Foydalanuvchi borish manzili, sanasi
va boruvchilar sonini belgilashi
Mobile App yoki Web App
lardan ro'yxatdan o'tkandan so'ng
foydalanuvchi bormoqchi bo'lgan
manzili, sanasi va boruvchilar
sonini belgilaydi. Bunda Input
orqali kiritadi yoki Toolbar orqali
qidiradi.
3
Narxlarni ko'rsatish va ta'riflarni
tanlash
Ma’lumotlar kiritilgandan so’ng
borish narxlari ta'riflar bo'yicha
ko'rsatiladi va ta'riflar tanlanadi.
2.1 Funksional talablar
Identifier
Requirements
REQ-1
Tizimda ro’yxatdan o’tish bo’lishi kerak
REQ-2
Tizim (appda) yangilash imkonini berishi kerak
REQ-3
Tizim map qurilmasi bilan birlashishi kerak
REQ-4
Tizim ma’lumotlarni himoyalangan tarzda saqlashi kerak
REQ-5
Tizim ommabop so’rovlarni tavsiya qilishi kerak
REQ-6
Tizim foydalanuvchilarga fikr-mulohazalarini bildirish va
qo’llab-quvvatlash sifatida ruxsat berishi kerak
REQ-7
Tizim foydalanuvchilarga ro’yxatdan o’tish, shaxsiy
ma’lumotlarni o’zgartish va o’chirish imkonini berishi
kerak
REQ-8
Tizimda foydalanuvchi admin bilan muloqot qilish
imkoni bo’lishi kerak
2.2 Non-Funksional talablar
Identifier
Requirements
REQ-9
Tizim sifatida ma’lumotlar hajmi va umumiyligi
aniqlanishi kerak
REQ-10
Tizim sifatida barcha foydalanuvchi ma’lumotlari
shifrlangan bo’lishi kerak
REQ-11
Tizim sifatida ilova/portal turli web hamda mobil
brauzerlarida qo’llab quvvatlanishi kerak
REQ-12
Tizim sifatida tizimga texnik xizmat ko’rsatish muntazam
amalga oshirilishi kerak
REQ-13
Tizim sifatida ma’lumotlarning zahira nusxalari vaqtivaqti bilan olinishi kerak
REQ-14
Tizim sifatida foydalanuvchi so'rovlari/muammolari
qo'llab-quvvatlanishi va hal qilinishi kerak
REQ-15
Tizim sifatida tizimdagi barcha tugunlar bo'yicha
ma'lumotlar sinxronlashtirilishi kerak
REQ-16
Foydalanuvchi qo'llanmasi va Arxitektura diagrammasi
tegishli hujjatlar bilan birga taqdim etilishi kerak
2.3 UI talablari
Identifier
Requirements
REQ-17
UI ochilish sahifasiga ega bo'lishi kerak (ro'yxatdan o'ting
va tizimga kiring).
REQ-18
UI foydalanuvchilarning shaxsiy ma'lumotlarining asosiy
sahifasiga ega bo'lishi kerak.
REQ-19
UI foydalanuvchining tarixiy ma'lumotlarini ko'rishi
uchun sahifaga ega bo'lishi kerak
REQ-20
UI foydalanuvchilarning sog'lig'i ma'lumotlarini (allergy,
diet, etc..) kiritish uchun sahifaga ega bo'lishi kerak.
REQ-21
UI da mehmonxonalar va parvoz uchun bron qilish uchun
sahifa bolishi kerak
REQ-22
UI da feedbacklar sahifasi bo’lishi kerak
REQ-23
UI da admin bilan bo’g’lanish uchun contact sahifasi
bo’lishi kerak
REQ-24
UI responsive bo’lishi kerak (laptop, mobile, tablet)
III.Tizimning maqsadi va vazifasi
3.1 Tizimning vazifalari
 Turistik paketlar va turlar taklif etish: Tizim turistlar uchun turistik paketlar
va turlar taklif etish bilan shug'ullanadi. Bu paketlar va turlar turistlar uchun
qulaylik yaratish va sayohatni osonlashtirish maqsadida tashkil etiladi.
 Transport xizmatlari taqdim etish: Tizim transport xizmatlari taqdim etish
bilan shug'ullanadi. Bu xizmatlar turistlarni sayohatga chiqish va sayohat
davomida ko'chirish uchun kerakli transportni ta'minlashni o'z ichiga oladi.
 Mehmonxona xizmatlari taqdim etish: Tizim mehmonxonalar bilan birga
ishlagan xolda mehmonxona xizmatlarini taqdim etish bilan shug'ullanadi. Bu
xizmatlar turistlarning mehmonxonada qulay va rohatda o'tishini ta'minlashni
o'z ichiga oladi.
 Sayohatni tashkil qilish: Tizim sayohatni tog’ri tashkil qilish bilan
shug'ullanadi. Bunda turistlarni muhim, diqqatga sazovor joylar va
markazlarga eltish va vaqtini mazmunli o’tkazishni rejalashtirish bilan
shug’ullanadi.
 Turistlarga ma'lumot taqdim etish: Tizim turistlarga ko'plab ma'lumotlar
taqdim etish bilan shug'ullanadi. Bu ma'lumotlar, turistlarning sayohat
davomida kerakli ma'lumotlarni topishiga yordam beradi, masalan,
mehmonxonalar, restoranlar, transport hamda borar manzili haqida to’liq
ma’lumot (ob-havosi, iqlimi, taomlari va h.k) va boshqa kerakli ma'lumotlar
beradi.
3.2 Tizimning maqsadi
Tizimning maqsadi turistlarga sayohatlar va turistik tashkilotlarga xizmat
ko'rsatishdir. Bu tizim orqali turistlar sayohatlar haqida ma'lumotlar olish, sayohatlar
uchun buyurtma berish, to'lov amaliyotlarini bajarish, sharhlar va reytinglarni
qoldirish, aloqa qilish va boshqalar kabi imkoniyatlarga ega bo'lishlari uchun
yaratilgan. Turistik tashkilotlar esa tizim orqali o'z sayohatlarini reklama qilish,
xizmatlarini taklif qilish va foydalanuvchilar bilan aloqada bo'lishlari uchun bu
platformani ishlatishlari mumkin. Bunday tizim turistlar va turistik tashkilotlar
orasidagi aloqalarni osonlashtiradi va turistik sohani rivojlantiradi. Shu bilan birga
turistik sohani rivojlantirish, turizm sektoriga moliyaviy daromad olish va turistlarni
davlatga kelishini ta'minlashdir. Bu esa turizm sektoriga investitsiyalar oqimini
oshiradi, turistik joylardagi bizneslar uchun yangi imkoniyatlar yaratadi va ish
o'rinlari yaratishga o'z hissasini qo'shadi. Davlatga kelgan turistlar esa moliyaviy
daromad olib keladilar, joylarda xarajatlarni amalga oshirishadi va davlatning
ekonomik rivojlanishiga qo'shimcha hissa kiritadi. Shuningdek, turistlar davlatning
madaniy va tarixiy obidalari bilan tanishishadi, shu bilan davlatning tanitilishi va
diplomatik aloqalarni kuchaytirishi mumkin. Bunday tizim davlatning turizm sektori
va umumiy ekonomik rivojlanishiga foyda keltiradi.
3.3 Tizim strukturasi
3.4 Tizim arxitekturasi (Middleware)
Database design
UML activity diagram
3.5 USE CASE diagrammasi
UML class diagram
Atamalar
1. Turoperator (Tour operator): Sayohat paketlarini yig'uvchi va ularni aholiga
sotuvchi kompaniya. Turoperatorlar odatda aviakompaniyalar, mehmonxonalar va
boshqa sayyohlik provayderlari bilan mijozlarning ehtiyojlarini qondiradigan
marshrutlarni yaratish uchun ishlaydi.
2. Services: Foydalanuvchilar buyurtma berish orqali restoranlarda ovqat buyurish,
mehmonxonalar uchun xonalar bron qilish va boshqa xizmatlarni buyurtma qilish
imkoniyatiga ega bo'ladi.
3. Blog: Turistik saytda blog sahifasi mavjud bo'lishi kerak. Bu sahifa turistlar uchun
qiziqarli maqolalar, tavsiyalar va boshqa foydali ma'lumotlarni taqdim etishi
mumkin.
4. Contact: Platforma foydalanuvchilar va turistik xizmat ko'rsatuvchilari orasida
aloqani ta'minlaydi, masalan, savollar berish, qo'llab-quvvatlash va boshqalar.
5. Sayohat agentligi (Travel agent): Sayohat etkazib beruvchilar nomidan
iste'molchilarga sayohat mahsulotlari va xizmatlarini sotadigan kompaniya. Sayohat
agentliklari odatda jismoniy shaxslar va sayohatchilarning kichik guruhlari bilan
ishlaydi.
6. Paketli tur (Package tour): transport, turar joy va tadbirlarni o'z ichiga olgan
oldindan tayyorlangan sayohat. Paketli turlar odatda turoperatorlar va sayohat
agentlari tomonidan sotiladi.
7. Mustaqil sayohat (Independent travel): sayohat agenti yoki turoperator
yordamisiz sayohatchi tomonidan rejalashtirilgan va tashkil etilgan sayohat.
8. Marshrut (Itinerary): sayohatning batafsil rejasi, jumladan, yo'nalishlar,
tadbirlar va turar joy
9. Bronlash (Booking): Sayohat mahsulotlari va xizmatlarini bron qilish jarayoni
10. Bekor qilish (Cancellation): Sayohat mahsulotlari va xizmatlari uchun bronni
bekor qilish jarayoni
11. Vaucher (Voucher): egasiga mehmonxona xonasi yoki ijaraga olingan mashina
kabi mahsulot yoki xizmatga huquq beruvchi hujjat
12. Pasport (Passport): Bu shaxsning ma'lum bir davlat fuqarosi ekanligini
tasdiqlovchi va xalqaro sayohat qilish imkonini beruvchi rasmiy hujjat.
13. Viza (Visa): Bir kishiga turistik yoki biznes kabi ma'lum bir maqsad uchun
xorijiy davlatga kirish va qolishga ruxsat beruvchi hujjat.
14. Geolokatsiya: Platforma foydalanuvchilarga turistik joylarni topishda yordam
berishi uchun geolokatsiyani aniqlayadi.
14. Git: Turistlarga sayohat davomida yo’lboshchilik qilib, me’lumot beradi.
Funksionallik
4+1 architecture
Repozitoriya modeli
Qatlami architecture
Pipe and filter architecture