Edukasyon sa Pagpapakatao 10
QUARTER 4
Mga Isyung Moral Tungkol sa Seksuwalidad at Dignidad
Earon LEE P. AGMATA 10-MAXWELL
SUBUKIN
1. B
2. A
3. B
4. D
5. A
6. C
7. B
8. B
9. A
10. A
TUKLASIN








Seksuwalidad ay tumutukoy sa kabuuang aspekto ng pagkatao ng isang tao
na may kaugnayan sa kanyang sexual orientation, gender identity, at sexual
behavior.
Ito ay bahagi ng pagkatao ng tao na nagpapakita ng kanyang kakayahan
na magpakita ng pag-ibig, pagmamahal, at pagpapakilala ng sarili sa iba.
Seksuwalidad ay maaaring tumukoy sa mga pisikal na aspeto tulad ng
pagtatalik o mga emosyonal na aspeto tulad ng pag-ibig o pag-ibig sa sarili.
Ito ay nakakatulong sa pagbuo ng interpersonal na ugnayan at nagbibigay
ng mga karanasan na nagbibigay ng kasiyahan, pagmamahal, at kasiyahan.
Ang pag-unlad ng seksuwalidad ay dapat nangangailangan ng
pagpapahalaga sa sarili, pangangalaga sa kalusugan, at pagrespeto sa
kapwa.
May iba't ibang uri ng seksuwalidad tulad ng heterosexual, homosexual,
bisexual, at asexual, at ang bawat isa ay may kanya-kanyang karanasan at
katangian.
Kailangan ng tamang edukasyon at pagtanggap upang magkaroon ng
maayos at malusog na seksuwalidad.
Ang seksuwalidad ay dapat na isang bukas, malayang, at maayos na
pakikipag-usap sa iba upang maiwasan ang hindi pagkakaunawaan at
diskriminasyon.
GAWAIN 3:
Pahayag
Sang-ayon
o Hindi
sang-ayon
Paliwanag o Dahilan
1. Ang pakikipagtalik ay normal para sa
kabataang nagmamahalan.
Hindi sang-ayon
2. Ang pagtatalik ng magkasintahan ay
kailangan
upang
makaranas
ng
kasiyahan.
Hindi sang-ayon
3. Tama lang na maghubad kung ito ay
para sa sining.
Hindi sang-ayon
4. Ang pagbebenta ng sarili ay tama
kung may mabigat na pangangailangan
sa pera.
Hindi sang-ayon
5. Ang pagkalulong sa prostitusyon ay
nakaaapekto sa dignidad ng tao.
Sang-ayon
Mahalagang
isaalang-alang
ang
mga
posibleng epekto ng pakikipagtalik, tulad ng
pagbubuntis, pagkakaroon ng mga seksuwal
na sakit, at iba pa.
Ang pagtatalik ay hindi lamang tungkol sa
kasiyahan
kundi
mayroon
din
itong
mahalagang responsibilidad at kahalagahan
sa buhay ng magkasintahan
Ang pagpapakita ng hubad na katawan ay
maaaring magdulot ng pag-objectify sa mga
tao, lalo na sa kababaihan. Hindi ito
nagbibigay respeto sa dignidad ng tao at
maaaring magdulot ng pang-aabuso at
diskriminasyon.
Dahil ito ay isang anyo ng pang-aabuso at
paglabag sa karapatang pantao. Ito ay
nakapagpapahirap sa tao at maaaring
magdulot ng malubhang panganib sa
kalusugan, seguridad, at kaligtasan ng tao.
Ito ay nagpapalaganap ng kultura ng
pang-aabuso
at
karahasan
sa
mga
kababaihan
at
kabataan.
Ito
ay
nagpapahirap sa kanila at nagpapakita ng
kawalan ng paggalang at pagpapahalaga sa
kanilang dignidad bilang tao.
GAWAIN 4:
1. Isa sa mga maling pananaw ng kabataan ay ang pag-iisip na ang sekswalidad ay hindi mahalaga o
hindi dapat pag-usapan. Dahil dito, marami ang hindi nagbabahagi ng kanilang mga katanungan at
kalituhan tungkol sa paksa. Ito ay delikadong pananaw dahil ang kawalan ng sapat na kaalaman at
pag-unawa sa sekswalidad ay maaaring magdulot ng hindi tamang desisyon at mapanganib na
sitwasyon.
2. Ang pagbalewala sa dignidad ng tao ay nangangahulugan ng pagturing sa kanila bilang mas
mababa o hindi karapat-dapat sa respeto at pagtitiwala. Kung hindi natin nirerespeto ang mga
indibidwal sa kanilang mga sexual preference, gender identity, at personal na karanasan, hindi lang
natin nababawasan ang kanilang pagkatao, kundi nagiging daan pa ito sa diskriminasyon at
karahasan.
3. Bilang isang kabataan at mag-aaral ng ika-sampung baitang, isa sa mga maaari kong gawin upang
ipakita ang paggalang sa seksuwalidad at dignidad ay ang pagiging bukas sa pakikipag-usap tungkol
dito. Hindi lahat ng tao ay komportable sa pakikipag-usap tungkol sa sekswalidad, pero kung magiging
bukas tayo sa pagtalakay ng isyu, makakatulong ito upang mas maintindihan ang isa't isa. Mahalagang
maipakita natin ang respeto at pag-unawa sa seksuwalidad ng iba, kahit na iba ito sa ating sariling
pananaw at karanasan. Hindi dapat natin pilitin ang iba na sundin ang ating mga pananaw tungkol sa
sekswalidad. Kailangan nating tandaan na ang pagpili ng mga indibidwal sa kanilang sariling uri ng
sekswalidad ay isang personal at malayang desisyon na dapat igalang.
GAWAIN 5:
Mga Isyu Tungkol sa Seksuwalidad
 Sexual objectification
 Gender-based violence
 Sexual orientation and gender identity discrimination
 Pornography
Epekto sa dignidad at seksuwalidad
 Ang mga nabanggit na isyu ay nakakapagdulot ng paglabag sa karapatang pantao, kawalan ng
pagpapahalaga sa dignidad ng tao, at pagkakapantay-pantay. Ito ay nagdudulot ng mga
suliranin sa pagkakaroon ng tunay at wastong konsepto ng sekswalidad. Ang mga tao ay dapat na
pinapahalagahan at kinikilala bilang mga indibidwal na may dignidad at karapatang pantao,
kasama ang kanilang mga sekswal na pagkatao.
Mga posisyon o pasiya upang mapanumbalik ang paggalang sa pagkatao ng tao at sa tunay na
layunin nito.
 Edukasyon - Mahalagang bigyan ng edukasyon tungkol sa tamang konsepto ng sekswalidad at
pagpapahalaga sa dignidad ng tao upang magkaroon ng maayos at malawak na kaalaman sa
paksa.
 Pagpapalaganap ng Respeto sa Pagkakapantay-Pantay - Dapat nating bigyan ng halaga ang
pagkakapantay-pantay at iwasan ang pagdiskrimina sa anumang dahilan tulad ng kasarian,
pagkakakilanlan sa sekswalidad at iba pa.
 Pagpapalaganap ng Positibong Imahen ng Sekswalidad - Dapat nating itaguyod ang isang
positibong imahen ng sekswalidad na nakatuon sa pagpapahalaga sa dignidad ng tao at sa mga
kanilang karapatan.
 Pagsuporta sa mga Programa at Batas na Nagpoprotekta sa mga Karapatan ng mga Tao -
2. Magpakita ng respeto at dignidad sa pakikipag-ugnayan sa mga tao sa lahat ng aspeto ng buhay,
kabilang na ang seksuwalidad. Igalang ang kanilang mga karapatan at responsibilidad, at magpakita
ng pag-unawa at kababaang-loob sa mga magkaibang pananaw at karanasan.
3. Ang tamang paggamit ng seksuwalidad ay mahalagang bahagi ng ating pagkatao. Sa
pamamagitan nito, nagiging mas malusog, masaya, at matagumpay tayo bilang mga indibidwal at
bilang isang komunidad. Kaya't dapat nating bigyan ng halaga ang tamang paggamit ng ating
seksuwalidad at ito ay dapat lagi nating isaisip sa bawat pagkakataon.
GAWAIN 6
Planuhin Mo ang Iyong Kinabukasan
1. Ano ang ninanais mong makamit o layunin sa sumusunod na aspekto ng buhay?
a. Edukasyon: Sa larangan ng edukasyon, nais kong makapagtapos sa kolehiyo bilang isang
Accountancy major at magsumikap upang makapasa sa licensure exam ng Certified Public
Accountants (CPA). Pagkatapos nito, nais kong magtrabaho sa isang prestihiyosong accounting firm
upang mapalawak ang aking kaalaman at karanasan sa larangan ng accounting.
b. Kasal: Sa larangan ng pag-ibig, nais kong makatagpo ng isang taong magiging kaagapay ko sa
buhay, na may integridad, respeto sa akin at sa mga taong nasa paligid namin, at magiging matapat
na kasama sa lahat ng pagsubok at tagumpay ng aming buhay.
c. Anak: Sa larangan ng pamilya, nais kong magkaroon ng mga anak sa tamang panahon at
pagkakataon, at mabigyan sila ng magandang kinabukasan at pagkakataon sa edukasyon. Gusto
kong maging mabuting magulang sa kanila at magturo ng mga halaga at kasanayan na kailangan
nila sa buhay. Nais ko rin na magkaroon ng malapit na relasyon sa kanila at maging masaya sa
pagsasama ng aming pamilya.
d. Libangan: Sa larangan ng libangan, nais kong magkaroon ng mga kaibigan at
makapag-participate sa mga aktibidad na makakatulong sa aking pag-unlad bilang isang tao. Gusto
ko ring mag-travel sa iba't ibang lugar sa mundo upang ma-experience ang iba't ibang kultura at
makakita ng mga bagong tanawin at makahalubilo ang mga taong iba't ibang pinanggalingan.
e. Trabaho: Sa larangan ng trabaho, nais kong magkaroon ng matagumpay na karera bilang isang
accountant. Gusto ko ring magkaroon ng aking sariling accounting firm at magbigay ng trabaho at
magturo sa mga susunod na henerasyon ng mga accountants. Nais ko rin na maging bahagi ng mga
organisasyon na tumutulong sa mga taong nangangailangan ng tulong sa kanilang pinansyal na
kalagayan.
f. Iba pang aspekto ng buhay: Sa larangan ng aking mga magulang, nais kong magbigay ng maayos
na buhay at suporta sa kanila, dahil sa lahat ng sakripisyo at pagpapakahirap nila sa akin. Gusto ko rin
na maging bahagi ng mga organisasyon na tumutulong sa mga matatanda at may karamdaman
upang makapagbigay ng tulong at kalinga sa kanila.
TAYAHIN
1. B
2. A
3. B
4. D
5. A
6. C
7. B
8. B
9. A
10. A