Batayang Kaalaman sa Metodolohiya sa Pananaliksik - Panlipunan Panimula Ang metodolohiya ay tumutukoy sa sistematikong paglutas sa mga suliranin/ tanong/layunin ng pananaliksik o mga paraan na ginagamit sa pagtitipon at pagsusuri ng mga datos/impormasyon. Panimula Ang metodo ng pananaliksik ay tumutukoy sa mga tiyak na teknik ng pagtitipon at pagsusuri ng datos upang makabuo ng mga konklusyong mapaninindigan (reliable). Ito ang pinakamahalagang bahagi ng pananaliksik na kailangang itakda sa pasimula pa lamang ng pag-iisip ng paksa. Walliman (2011) Panimula Walong proseso na maaaring isagawa sa pananaliksik na kaugnay ng metodolohiya: 1. Pagkakategorya o Kategorisasyon 2. Paglarawan o Deskripsyon 3. Pagpapaliwanag 4. Pagtataya o Ebalwasyon 5. Paghahambing o Pagkukumpara 6. Paglalahad/Pagpapakita ng Ugnayan/Relasyon o Korelasyon 7. Paglalahad/Pagbibigay ng prediksyon 8. Pagtatakda ng control Panimula Walong proseso na maaaring isagawa pananaliksik na kaugnay ng metodolohiya: sa Pagkakategorya o Kategorisasyon – tumutukoy sa pagbubuo ng tipolohiya o set ng mga pangalan o pagpapangkat-pangkat ng mga bagay, pangyayari, konsepto atbp. Kapaki-pakinabang ito sa pagpapaliwanag kung ano-ano o sino-sino ang magkakasama sa isang kategorya, at bakit o paano sila naging magkakasama sa isang kategoryang iyon. Panimula Paglarawan o Deskripsyon – Tumutukoy sa pagtitipon ng datos na nakabatay sa mga obserbasyon. Pagpapaliwanag – Tumutukoy sa prosesong higit pa sa simpleng paglalahad lamang ng mga datos o impormasyon, upang bigyang-linaw ang kabuluhan nito sa konteksto ng iba’t ibang aspektong kultural, politikal, ekonomiko atbp. Pagtataya o Ebalwasyon – Tumutukoy sa pagsusuri sa kalidad ng mga bagay, pangyayari atbp. Panimula Paghahambing o Pagkukumpara – Tumutukoy sa pagsusuri ng mga pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawa o higit pang bagay atbp., tungo sa mas malinaw na pag-unawa sa isang penomenon. Paglalahad/Pagpapakita ng Ugnayan/Relasyon o Korelasyon – Tumutukoy sa pag-iimbestiga para makita kung nakakaimpluwensiya ba ang isang penomenon sa isa pa, at kung nakakaimpluwensiya nga ay sa anong paraan o paano? Panimula Paglalahad/Pagbibigay ng prediksyon - Tumutukoy sa paglalarawan sa posibleng mangyari sa isang bagay, penomenon atbp. Batay sa matibay na korelasyon ng mga penomenong sinuri /pinaghambing. Pagtatakda ng control - Tumutukoy sa paglalahad ng mga paraan upang ang isa o higit pang bagay (gaya ng teknolohiya) ay maisasailalim sa kontrol ng mga tao/mananaliksik tungo sa mas epektibo at/o mas ligtas na paggamit nito. Panimula Sampung disenyo ng pananaliksik (Walliman 2011) 1. Historikal 6. Simulasyon 2. Deskriptibo 7. Ebalwasyon 3. Korelasyon 8. Aksyon 4. Komparatibo 9. Etnolohikal 5. Eksperimental 10. Kultural Mga Metodo ng Pananaliksik 1. 2. 3. 4. 5. 6. Etnograpiya Deskriptibo o Palarawan Pag-oobserba, Pakikipamuhay, Participant Observation o Nakikiugaling Pagmamasid Kuwentong-Buhay Pag-iinterbyu, Focus Group Discussion (FGD) at Pagtatanong-tanong Video Documentation Mga Metodo ng Pananaliksik 7. White Paper o Panukala 8. Komparatibo 9. Case Study 10. Pagsusuring Tematiko at Pagsusuri ng Nilalaman 11. Pagbubuo ng Glosaryo/Leksikograpiko 12. Pagbubuo at Balidasyon ng Materyales na Panturo Mga Metodo ng Pananaliksik 13. Pagsusuri sa Diskurso 14. SWOT Analysis 15. Kritikal na Pagsusuring Pangkurikulum / Pamprograma 16. Pagsusuring Etimolohikal 17. Action Reasearch 18. Documentary o Text Analysis 19. Historikal Mga Metodo ng Pananaliksik 20. Pagtukoy sa Sanhi at Bunga 21. Eksperimental 22. Translation Process Studies 23. Cultural Mapping 24. Trend Studies o Imbentaryo ng mga Pananaliksik 25. Pananaliksik sa Arkibo / Archival Research 26. Rebyu ng Kaugnay na Literatura 27. Pagsasagawa ng Sarbey Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Etnograpiya – nakasandig sa “malapitan, personal na karanasan at posibleng partisipasyon, hindi lamang obserbasyon ng mga mananaliksik” sa karaniwang nagsasagawa ng pag-aaral sa mga pangkat na multidsiplinari. Pokus: Intensibo o marubdod na pag-aaral sa wika at kultura Isang larangan o domeyn Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pokus: Pagsasama-sama ng paraang historikal, obserbasyon, interbyu at pagtitipon ng dokumento tungo sa pagkakaroon ng datos (quotations or excerpts) sa paraang naratibo o pasalaysay Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Deskriptibo o Palarawan – tumutukoy ito sa deskriptibo o palarawang paglalahad ng katangian ng isang tao, grupo, sitwasyon, bagay, penomenon, at iba pa na sinusuri pinag-aaralan. Pag-oobserba – ang pagmamasid ay isinasagawa sa pamamagitan ng pagtatala ng mga makabuluhang pagmamasid ng mananaliksik sa mga pinapaksa ng pananaliksik, sa natural na kapaligiran o setting ng kaniyang buhay o trabaho. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pakikipamuhay – isinasagawa nang mas matagal kumpara sa pag-oobserba, ang mananaliksik ay aktwal na “nakikiranas” sa pang-araw-araw na buhay ng mga taong kaniyang pinapaksa. Sa pamamagitan nito higit na makikita at mararamdaman ng mananaliksik ang sitwasyon ng kaniyang paksa. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Participant observation – ay isang uri ng etnograpiya na karaniwang ginagamit sa larangan ng antropolohiya at sosyolohiya. Isinasagawa ito sa pamamagitan ng pagsisikhay o pagsisikap ng mananaliksik na makapasok at maging tanggap sa isang komunidad upang makapagtamasa ng mas komprehensibong pagunawa sa lipunan/paraan ng pamumuhay ng nasabing komunidad. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng partisipasyon ng mananaliksik sa mga aktibidad sa komunidad na kaniyang pinag-aaralan, kaya ang mananaliksik ay hindi lamang simpleng tagamasid o observer kundi isa ring aktibong kalahok o participant. Pinapasok o pinagdadaanan ng mismong mananaliksik ang papel o trabahong kaniyang pinag-aaralan. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Nakikiugaling pagmamasid– ay isang bersyon ng participant observation. Mahalaga sa nakikiugaling pagmamasid ang pagyakap sa paguugali at paraan ng pamumuhay ng pinagaaralang komunidad at ang pagkakaroon ng bukas na pag-iisip na nakahandang unawain ang komunidad na iyon. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Ang pag-oobserba, pakikipamuhay, participant observation at nakikiugaling pagmamasid ay pawang mahahalagang pamamaraan sa panlipunang pananaliksik o pananaliksik na tumutugon sa pangangailangan ng lipunan. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Kuwentong-buhay (life story) – ay malikhaing pagsasalaysay ng talambuhay o bahagi ng talambuhay ng isang tao o ng pangkat ng mga tao na paksa ng pananaliksik. Karaniwang binibigyang-diin sa kuwentong-buhay ang pangkalahatang sitwasyon ng nagsasalaysay, ang kaniyang mga hinaing, pangarap, suliranin, ang kaniyang pang-araw-araw na buhay na makabuluhan sa konteksto ng pananaliksik. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pag-iinterbyu– ay tumutukoy sa pagtatanong sa mismong taong paksa ng pananaliksik o kaya sa mga eksperto rito. Ito ay maaaring structured o non-structured. Structured – kung ibinigay na kaagad ang mga tanong bago pa ang interview at halos walang follow-up na tanong sa mismong interview. Non-structured – kung higit na impormal at karaniwang maraming follow-up na tanong. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Focus Group Discussion (FGD)– ay katulad din ng pag-iinterbyu lamang ay dalawa o higit pa ang kinakapanayam. Isinasagawa ito upang maging magaan ang interbyu sapagkat karaniwang mas nakapagpapahayag ng saloobin ang mga tao kung may mga kasama sila mula sa kanilang pangkat at kagaya rin nila sa karanasan at iba pang aspekto. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Video documentation– ang dokumentasyon sa pamamagitan ng video ay isinasagawa sa pagrerekord ng mga imahe at tunog gamit ang video recorder. Karaniwang ginagamit ito sa pagtatala ng mahahalagang pangyayari sa kasaysayan. Maaari itong lapatan ng pagsasalaysay o narration at ng musika. Pinakakaraniwang porma nito ang bidyong dokumentaryo o dokyu. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik White Paper o Panukala– ay tumutukoy sa isang saliksik o ulat mula sa isang ahensya ng gobyerno, opisyal ng gobyerno, think tank (policy institute), akademikong departamento, o eksperto na naglalahad ng makabuluhang impormasyon at/o mga panukala kaugnay ng isang napapanahong isyu na nakakaapekto sa maraming mamamayan o sa isang partikular na komunidad.(TRAIN Law) Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Komparatibong Pananaliksik– ay tumutukoy sa palarawang paghahambing o pagkukumpara sa mga pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawang tao, grupo, sitwasyon, bagay, penomenon, at iba pa. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Case Study– ay tumutukoy sa detalyadong paglalarawan sa sitwasyon ng isang tao,bagay, lugar, pangyayari, phenomenon, at iba pa bilang potensyal na lunsaran ng mga susunod pang pag-aaral sa mga kahawig na kaso. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pagsusuring Tematiko– ay pamamaraan ng pagtukoy, pagsusuri at pagtatala sa mga tema o padron ng naratibo sa loob ng isang teksto. Pagsusuri ng Nilalaman o Content Analysis – na tumutukoy naman sa paglalarawan o pagsusuri sa nilalaman ng isang teksto. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Secondary Data Analysis– tumutukoy ito sa pagsusuri at pag-uugnay-ugnay sa mga umiiral na datos at estadistika, tungo sa layuning sagutin ang mga panibagong tanong at makabuo ng mga bagong konklusyon na angkop sa kasalukuyang sitwasyon. (Kto12) Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pagbubuo ng glosaryo/pananaliksik na leksikograpiko– tumutukoy ito sa pananaliksik hinggil sa proseso ng pagtatala ng depinisyon ng mga termino alinsunod sa kontemporaryong gamit ng mga salita sa isang partikular na larangan. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pagbubuo at balidasyon ng materyales na panturo– tumutukoy ito sa pananaliksik hinggil sa proseso ng pagbubuo at balidasyon ng mga modyul at iba pang materyales na panturo na kaiba sa karaniwang umiiral o kaya’y nakaangkla sa panibagong pamamaraan o dulog (approach) sa pagtuturo Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pagsusuri sa Diskurso– tumutukoy sa pagsusuri ng paraan ng pagpapahayag o mensaheng nangingibabaw sa teksto, awit, video, pelikula at iba pang materyales. SWOT Analysis– tumutukoy ito sa pagsusuri sa kalakasan (strengths) at kahinaan (weaknesses) ng isang programa / plano, at mga oportunidad (opportunities) o bagay na makatutulong sa implementasyon at mga banta (threat) o bagay na maaaring makahadlang sa implementasyon ng programa / plano. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Kritikal na Pagsusuring Pangkurikulum– tumutukoy sa pagsusuri sa mga negatibong aspekto ng kurikulum/programa tungo sa layuning baguhin o linangin pa ito. Pagsusuring Etimolohikal – ito ay tungkol sa pinagmulan ng mga salita, orihinal na konteksto at iba pang kaugnay na detalye na mahalaga sa pag-unawa sa kasalukuyang gamit at konteksto nito. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Action Research– pananaliksik na nakatuon sa paglutas ng ispesipikong suliranin sa loob ng silid-aralan o kaya’y kaugnay ng proseso ng pagkatuto sa isang partikular na sitwasyon. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pagsasagawa ng Sarbey– isinasagawa sa pamamagitan ng pagpapasagot ng talatanungan o questionnaire sa mga taong makapagbibigay ng saloobin, opinyon o impormasyon hinggil sa paksa ng pananaliksik. Epektibo ito sa isang malaking pangkat na hindi magagawang kapanayamin sa pamamagitan ng FGD. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Rebyu ng Kaugnay na Literatura– tumutukoy ito sa pagkalap at pagsusuri sa impormasyon hinggil sa paksa ng pananaliksik, mula sa mga umiiral na sanggunian at pananaliksik. Sa ganitong uri ng pananaliksik, ibinubuod ang mga impormasyong nakalap ng mga sinuring pananaliksik at inilalahad ang mga bagay na maaari pang saliksikin sapagkat hindi gaanong napagtuunan ng pansin ng mga mananaliksik. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Documentary o Text Analysis– kung ang mga primaryang sanggunian gaya ng pahayagan, dokumentong historikal, mga talumpati, mga epiko, at iba pa ang pag-aaralan, maaaring gamitin ang metodong documentary o text analysis. Tumutukoy ito sa paghihimay-himay sa nilalaman, konteksto at kabuluhan ng tekstong sinusuri. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Eksperimentasyon/Eksperimental– pananaliksik na nakatuon sa pag-eeksperimento o proseso ng paghahambing sa resulta ng pagmanipula sa isang variable na kasangkot ang dalawang grupo o mga subject ng pananaliksik. (Control variable/group) (Uncontrolled variable) Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Pagtukoy sa Sanhi at Bunga– pananaliksik na nakatuon sa pagtukoy ng mga sanhi at bunga ng isang pangyayari, penomenon, programa/ proyekto, patakaran at iba pa. Historikal na pananaliksik– ito ay nakatuon sa pagtukoy sa pinagmulan/kasaysayan / mga makabuluhang pangyayari kaugnay ng isang penomenon, programa/proyekto, patakaran atbp. (Kasaysayang pasalita o oral history) Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Translation Process Studies– nakapokus ang ganitong pananaliksik sa pagtalakay sa mga obserbasyon, natutuhan, praktikal na aral, at iba pa na nakuha o nakalap ng mananaliksik habang nagsasalin ng isang akda. Cultural Mapping– proseso ng pagtukoy at paglalarawan sa lahat ng mga yamang pangkultura na nasa isang tiyak na lugar o rehiyong heograpiko, sa paraang pasulat o biswal na imbentaryo. Pamamaraan o Metodo ng Pananaliksik Trend Studies o imbentaryo ng mga pananaliksik– tumutukoy ito sa pananaliksik na nag-iimbentaryo o nagsusuri sa trend ng mga pananaliksik sa isang larangan, bilang gabay sa mga susunod pang mananaliksik. Pananaliksik sa Arkibo / Archival Research– isa itong porma ng pananaliksik na historikal na nakatuon sa pagsusuri ng mga dokumento sa arkibo (archives) gaya ng mga lumang manuskrito, dyaryo, at iba pa.