Do: Voitek S Od: dr Anna Maria Panasiuk Dotyczy: Fundacja rodzinna – dozwolona działalność gospodarcza Data: 16.02.2024 r. Liczba stron: 7 Wysłano: e-mail Szanowny Panie, poniżej prezentujemy opinię podatkową dotyczącą przedłożonych w wiadomości mailowej zagadnień dotyczących dozwolonej działalności gospodarczej fundacji rodzinnej oraz opodatkowania struktur korporacyjnych z jej wykorzystaniem. Opinia bazuje na naszym doświadczeniu oraz na brzmieniu polskich przepisów podatkowych, a w szczególności: Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.1991 nr 80, poz. 350 z późn. zm., dalej: Ustawa o PIT); Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.1992, nr 21, poz. 86 z późn. zm., dalej: Ustawa o CIT); Ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (Dz.U.2023 poz. 326, dalej: Ustawa o Fundacji Rodzinnej). A. Zagadnienia Wystosowane zostały od Państwa następujące pytania: Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 1. Czy dozwolony jest aktywny handel akcjami przez fundację rodzinną, polegający na zamykaniu otwieranych pozycji w okresie 6-12 miesięcy, nie krócej niż po 3 miesiącach? 2. Czy możliwe jest wniesienie do fundacji rodzinnej operacyjnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będącej małym podatnikiem CIT, której przedmiotem działalności jest handel m. in. elektroniką, rowerami i kosiarkami. Czy w takim przypadku możliwe jest zwolnienie z opodatkowania podatkiem od dywidend? 3. Czy fundacja rodzinna może zakładać roczne lokaty nieopodatkowane podatkiem od zysków kapitałowych? 4. Czy jest możliwa optymalizacja podatku CIT po przekroczeniu przez małego podatnika limitu uprawniającego do stosowania stawki 9%? 5. Czy w wyżej wymienionych przypadkach zasadne jest wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej? B. Konkluzje 1. Fundacja rodzinna jest uprawniona do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie nabywania i zbywania papierów wartościowych. W związku z tym dozwolony jest aktywny handel akcjami. Wszelkie przychody z zysków kapitałowych nie będą opodatkowane tzw. podatkiem Belki. Obowiązek podatkowy w CIT powstanie dopiero w momencie wypłaty pieniędzy z fundacji rodzinnej na rzecz beneficjenta. Wyniesienie on wtedy 15% i do jego zapłaty zobowiązana będzie fundacja rodzinna. 2. Możliwe będzie wniesienie udziałów w operacyjnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie przystępowania do spółek handlowych i realizacji przedsięwzięć biznesowych. 3. Zakładanie lokat bankowych przez fundację rodzinną jest dozwolone, a odsetki od lokat nie będą opodatkowane podatkiem od zysków kapitałowych (podatkiem Belki). Obowiązek podatkowy w CIT dla fundacji powstanie dopiero w momencie wypłaty środków do beneficjenta fundacji, a podatek wyniesie 15%. Jeżeli beneficjent będzie należał do zerowej grupy podatkowej, to będzie to jedyne opodatkowanie. 4. W przypadku przekroczenia limitu tzw. małego podatnika spółka z ograniczoną odpowiedzialnością utraci możliwość stosowania stawki 9% i opodatkowana będzie stawką 19%. Nad możliwością zoptymalizowania obciążeń podatkowych w tej sytuacji należałoby się zastanowić w odrębnej analizie, ponieważ istnieje wiele możliwych do zastosowania ulg i rozwiązań, ale nie wszystkie mogą być stosowanie w połączeniu z fundacją rodzinną i należałoby zważyć korzyści i wady dotyczące Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 2 pozostania na pułapie opodatkowania 19% wraz z wykorzystaniem fundacji rodzinnej oraz ewentualnego zastosowania innego rozwiązania. Interpretacja indywidualna w każdej sytuacji pełni dla podatnika funkcję ochronną i jej posiadanie 5. zapewnia niewątpliwy komfort w procesie realizowania czynności w określonej strukturze prawnej. Należy jednak zaznaczyć, że powyższe kwestie dość jasno wynikają z przepisów prawa i potencjalne ryzyko podważenia wniosków wynikających z niniejszego memorandum jest minimalne. Biorąc pod uwagę koszty przygotowania takich wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, nie jest konieczne, aby występować z takimi wnioskami. C. Analiza prawno-podatkowa 1. Dozwolona działalność gospodarcza fundacji rodzinnej Zagadnienia o numerach 1-3 dotyczą zakresowo problematyki dozwolonej działalności gospodarczej, z której zyski osiągane przez fundacje nie podlegają opodatkowaniu CIT aż do momentu ich dystrybucji do beneficjenta fundacji. Należy dodać, że w przypadku uzyskania przez fundacje zysków z prowadzenia działalności innej niż dozwolona, opodatkowane one są sankcyjną stawką 25% już w momencie ich osiągnięcia. Ważne jest zatem to, aby dokładnie weryfikować czy podejmowane przez fundację rodzinną czynności mieszczą się w rzeczonym katalogu. Art. 5 ust. 1 Ustawy o Fundacji Rodzinnej stanowi, że fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą tylko w zakresie: 1) zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia; 2) najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie; 3) przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach; 4) nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze; 5) udzielania pożyczek: a) spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje, b) spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik, Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 3 c) beneficjentom; 6) obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej; 7) produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu; 8) gospodarki leśnej. W kolejnych punktach przyporządkujemy rodzaje działalności będące przedmiotem zapytania do konkretnych punktów z powyższego katalogu. 1.1. Nabywanie i zbywanie papierów wartościowych Fundacja rodzinna jest uprawniona do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie nabywania i zbywania papierów wartościowych. W związku z tym dozwolony jest aktywny handel akcjami. Wszelkie przychody z zysków kapitałowych nie będą opodatkowane tzw. podatkiem Belki. Obowiązek podatkowy w CIT powstanie dopiero w momencie wypłaty pieniędzy z fundacji rodzinnej na rzecz beneficjenta. Wyniesienie on wtedy 15% i do jego zapłaty zobowiązana będzie fundacja rodzinna. 1.2. Przystępowanie do spółek handlowych Możliwe będzie wniesienie udziałów w operacyjnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie przystępowania do spółek handlowych i realizacji przedsięwzięć biznesowych. Taka regulacja jest uzasadniona przede wszystkim ze względów praktycznych. Pozwala wykorzystywać fundację do gromadzenia majątku poprzez udział w różnych podmiotach gospodarczych i dzięki temu może być wykorzystywana jako narzędzie do strukturyzacji sukcesyjnej czy też uporządkowania swojej struktury korporacyjnej. Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 4 1.3. Zakładanie lokat bankowych Ideą działalności fundacji rodzinnej jest uporządkowanie spraw sukcesyjnych i stworzenie modelu zabezpieczenia swojego majątku rodzinnego. W czasach szalejącej inflacji wątpliwym sposobem zabezpieczenia majątku jest pasywne trzymanie pieniędzy na koncie bez jakiegokolwiek działania w celu pomnażania majątku. Do identyfikacji charakteru czynności zakładania lokat bankowych można podejść w dwojaki sposób. Z jednej strony można uznać, że nie jest to działalność gospodarcza, a jedynie zwykłe działanie w celu ochrony majątku przez inflacją. Wtedy bezzasadnym jest rozpatrywanie, czy mieści się to w katalogu dozwolonej działalności gospodarczej, ponieważ taką działalnością gospodarczą nie jest. Z drugiej strony czynności takie można uznać jako działalność gospodarczą i przyporządkować jako czynności dotyczące obrotu nabywania i zbywania praw o podobnym charakterze do papierów wartościowych. Zawieranie lokat skutkuje bowiem uzyskaniem wynagrodzenia w postaci odsetek za powierzenie bankowi części swojego kapitału i może być uznane za pewnego rodzaju instrument inwestycyjny. W obu przypadkach czynności w zakresie zawierania lokat bankowych nie będą podlegały sankcyjnej stawce 25% CIT. Nie będą też opodatkowane podatkiem od zysków kapitałowych (podatkiem Belki). Obowiązek podatkowy w CIT dla fundacji powstanie dopiero w momencie wypłaty środków do beneficjenta fundacji, a podatek wyniesie 15%. Jeżeli beneficjent będzie należał do zerowej grupy podatkowej, to będzie to jedyne opodatkowanie. 2. Możliwość optymalizacji podatku dochodowego po przekroczeniu limitu małego podatnika Definicja małego podatnika podatku dochodowego od osób prawnych znajduje się w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT. Małym podatnikiem jest podmiot, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro. Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł. Spełnienie powyższego warunki i kwalifikacja jako mały podatnik pozwala na zastosowanie stawki 9% dla podatników CIT. Biorąc pod uwagę fakt, że spółka przekroczyłaby limit 2.000.000 euro i przestała być małym podatnikiem, podlegałaby zatem 19% stawce CIT. Nie istniałaby możliwość zoptymalizowania podatku w dotychczasowej formie prowadzenia działalności. Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 5 W celu optymalizacji zobowiązań podatkowych należałoby zastanowić się nad innymi instrumentami przewidzianymi przez ustawodawcę, takimi jak estoński CIT, ulga B+R, czy też innego rodzaju ulgi lub odliczenia. Powinno to być jednak przedmiotem odrębnej analizy, ponieważ nie wszystkie powyższe instrumenty mogą być łączone z równoczesnym wykorzystaniem fundacji rodzinnej. Należałoby zatem w sposób globalny przemyśleć całą docelową strukturę i dobrać w oparciu o pogłębioną analizę najbardziej optymalny model funkcjonowania. 3. Zasadność wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej Interpretacja indywidualna to instrument, który wydawany jest na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa. Jest to oficjalne stanowisko Krajowej Informacji Skarbowej wobec problemu lub problemów opisanych przez podatnika we wniosku ORD-IN. Dzięki zastosowaniu instrumentu indywidualnej interpretacji podatkowej wnioskujący może się dowiedzieć, czy jego tok myślenia w zakresie stosowania prawa podatkowego jest prawidłowy. Jeśli okaże się, że rzeczony tok jest prawidłowy, to wydanie interpretacji indywidualnej zapewni specjalną ochronę dotyczącą danego postępowania w określonym stanie faktycznym. Interpretacje indywidualne wydaje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Jest to rozwiązanie niezwykle korzystne w sytuacji, gdy rozpatrywany problem jest złożony i jego samodzielna, precyzyjna interpretacja nie jest możliwa do zrealizowania. Interpretacja indywidualna w każdej sytuacji pełni dla podatnika funkcję ochronną i jej posiadanie zapewnia niewątpliwy komfort w procesie realizowania czynności w określonej strukturze prawnej. Należy jednak zaznaczyć, że odpowiedzi na problemy zawarte w powyższych pytaniach dość jasno wynikają z przepisów prawa i potencjalne ryzyko podważenia wniosków wynikających z niniejszego memorandum jest minimalne. Biorąc pod uwagę koszty przygotowania takich wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, nie ma w naszej ocenie podstaw, aby konieczne było występowanie z takimi wnioskami. *** Zastrzeżenia: 1. Przedmiotem niniejszego memorandum nie są przepisy obowiązujące na terenie innych państw. Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 6 2. Niniejsze memorandum zostało sporządzone w oparciu o informacje dostarczone przez Pana. Gdyby stan faktyczny różnił się od opisanego w niniejszym memorandum prosimy o poinformowanie nas o tym niezwłocznie, albowiem może to mieć wpływ na analizę oraz na końcowe wnioski zaprezentowane w niniejszym memorandum. 3. Zawarte w memorandum opinie lub wnioski mogą się różnić od prezentowanych przez organy podatkowe, stąd też nie możemy w pełni wykluczyć ryzyka odmiennej interpretacji zdarzeń będących przedmiotem memorandum oraz odmiennej ich kwalifikacji pod względem podatkowym. Panasiuk & Partners sp.k., ul. Nowogrodzka 10/8, 00-511 Warszawa, Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000465801, NIP 7010384537 7
