Hacettepe Üniversitesi Atatürk ilkeleri ve inkllap Tarihi Enstitüsü Cumhuriyet Tarihi Arastirmalari Dergisi Dergi Yazisma Adresi Hacettepe Atatürk Beytepe- Üniversitesi ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü ANKARA 06S32 Tel: 0312 297 68 70 Faks: 0312 299 20 76 E-Mail: www.ait.hacettepe.edu.tr Tel: O (312) 3242013 Faks: O (312) 312 70 85 http://www.hyodergi.hacettepe.edu.tr Baski Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Basimevi'nde tasarimi yapilarak basilmist". Hacettepe Üniversitesi Atatürk Ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü'nce yilda iki kez yayinlanan hakemli bir dergidir. Dergiye gönderilen yazi ve fotograflar iade edilmez. Bu dergide yayinlanan yazilardaki fikirler yazarlara aittir. ISSN: 1300-1458 .----------""""===~~~~~~~~~ _ _-------- Hacettepe Üniversitesi Atatürk ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü Cumhuriyet Tarihi Arastirmalari Dergisi Sayi: 1 Yil: 1 Bahar 2005 Sahibi Yaziisleri Hacettepe Üniversitesi Atatürk Prof.Dr. Mustafa YILMAZ Müdürü Yayin Kurulu Doç. Dr. Temuçin Faik ERTAN Prof. Dr. Mustafa YILMAZ Doç.Dr. ilkeleri ve inkitap Tarihi Enstitüsü adina (Baskan) Fatma ACUN Doç. Dr. Adil DAGISTAN Doç.Dr. Temuçin Faik ERTAN Doç. Dr. Adnan 50FUOGLU Yrd. Doç. Dr. Yonca ANZERLIOGLU Yrd.Doç. Dr. Ay ten SEZER Dr. Yasemin DOGANER Dr. Sadik ERDAS Dr. Dervis KILlNÇKAYA Dr. Yunus KOBAL Yayina Hazirlayan Doç.Dr. Temuçin Yrd.Doç.Dr. Dr. Yasemin Faik ERTAN Yonca ANZERLlOGLU DOGANER Dr. Sadik ERDAS Dr. Yunus KOBAL Bu Sayinin Hakem Kurulu Prof. Dr. Mehmet SAHiNGÖZ, Gazi Üniversitesi, Egitim Fakültesi, Ankara. Prof. Dr. Semih YALÇiN, Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Ankara. Prof. Dr. Mustafa YILMAZ, Hacettepe Üniversitesi, Atatürk Ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü, Ankara. Doç. Dr. Oguz AYTEPE Ankara Üniversitesi, Türk tnkilap Tarihi Enstitüsü, Ankara. Doç. Dr. Adil DAGISTAN, Hacettepe Üniversitesi, Atatürk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitüsü, Ankara. Doç. Dr. Temuçin Faik ERTAN, Hacettepe Üniversitesi, Atatürk ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü, Ankara. Doç. Dr. Sefi ka KURNAZ, Gazi Üniversitesi, Egitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Ögretmenligi Bölümü, Ankara Doç. Dr. Yusuf SARINAY, Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Müdürlügü, Ankara. Doç. Dr. Adnan SOFUOGLU, Hacettepe Üniversitesi, Atatürk ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitüsü, Ankara. Yrd. Doç. Dr. Necati AKSANYAR, Dumlupinar Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Kütahya. Yrd. Doç. Dr. Ender GÖKDEMiR, Gazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Ankara. Yrd. Doç. Dr. Ayten SEZER, Hacettepe Üniversitesi, Atatürk Ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü, Ankara. Çikarken Tarih, ilk bakista herkesin kendinde bir yetkinlik gördügü; herkesin kendinden bir parça buldugu, bu baglamda popülaritesini hiç kaybetmeyen bir ilgi alanidir. Ama gerçekte tarih, bir "ilgi alani" olmaktan farkli bir seydir. Geçmise ait herhangi bir olgu, tarihin kendine özgü yöntemleriyle derinlemesine incelenerek açiklandiginda anlamli hale gelmektedir. Özellikle Türkiye Cumhuriyeti Tarihi'ne iliskin çalismalarda geçtigimiz yüzyilin son çeyregine kadar egemen olan yaklasim; Milli Mücadele ve Kurulus döneminin arastirilmasiyla sinirlandiril misti. Budöneme iliskin arastirmalarin da bir"savunu"niteligi tasimasi konusundaki tutum, alanla ilgili çalismalarin 1938'le, yani; Cumhuriyetimizin kurucusu ve ilk Cumhurbaskani Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümüne kadar olan süreyle sinirlanmasi gibi zimni bir kabulü de beraberinde getirmisti. Bu kabul, beraberinde Türkiye Cumhuriyeti Tarihi alaninda yapilacak arastirmalarin özellikle süreli yayinlar açisindan sinirli kalmasinin da sebeplerinden biri sayilabilir. 1980 sonrasinda sekillenen konjonktür, son dönem Türkiye tarihine olan ilgiyi yogunlastirdi ve bu alandaki yayinlarin artmasinda etkili oldu. Hacettepe Üniversitesi Atatürk ilkeleri ve inkilap Tarihi Enstitüsü olarak 1987 yilinda ilk sayisini çikardigimiz Derginin yayinlanmasi çesitli sebeplerle sürdürülemedi. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi alaninda yapilacak yayinlarin akademik titizlige uygun çerçevede sürdürülmesine katkida bulunmak amaciyla Cumhuriyet Tarihi Arastirmalari Dergisi'nin ilk sayisini hazirlamis bulunuyoruz. Daha iyi'yi aramak gelismenin anahtarini olusturmaktir. Daha iyiye, en ileriye ulasmak dilegiyle, bu ilk sayinin okuyucuya ulasmasi için katkida bulunan tüm meslektaslarima tesekkür ederim. Prof. Dr. Mustafa Yilmaz i içindekiler Milli Mücadele Oguz AYTEPE, Basinda Lozan Konferansi Örgütlenme ve Direnisin Mali Kaynaklari 1 9 Sirasinda Ankara Temuçin Faik ERTAN, Çanakkale'de Sözlü Taniklarin Dilinden: Atatürk Dönemi (1923-1938) 29 Ahmet ESENKAYA, Mesrutiyet'ten izmirTürk Cumhuriyet'e izmir'de Türkçü Örgütlenme: Ocagi ve Faaliyetleri 53 (1912-1931) Günver GÜNES, Tarihin Merkezindeki Türk: Atatürk'ün "Türk Tarih Tezi" 75 Celal METiN, Demokrat Parti Dönemi Ekonomi Politikasi ve Degerlendirilmesi 93 Sule Sevinç Kisi, Türk Arsiv Belgelerine Göre Balkan Savasi Sirasinda Bulgarlar'in Edirne Vilayetinde Nuri KÖSTÜKLÜ, Mondros Mütarekesi'ne ingilizlerin Mehmet Yaptiklari Mezalim 115 ve Yerli Rum Halkin Tepkisi Göre Osmanli Ordusunun Terhis Edilmesi ve 129 Müdahaleleri OKUR, Genel Hatlariyla Mezalimi i. Dünya Savasinda Erzincan'in isgali ve Ermeni.. 143 Adnan SOFUOGLU, Mondros Mütarekesi Geregi 13. Kolordu'nun Silahsizlandirilmasi 153 Selçuk URAL, Batici Bir Aydinin Türk inkilabina Necmi UYANiK, Bakisi 167