H4. Relatie FA, SG, FF en mortaliteit Fysieke activiteit, fysieke fitheid en sedentair gedrag Begrippen (H1) Inspanningstesten Trainingsdistributie (H6) Chronische aandoeningen (H9) Interactie bewegen & medicijn (H10) Cardiovasculair Chronische ziekte (H2) Biologische aspecten (H7) Kanker Meetmethoden (H3) Voeding (H8) Metabool Respiratoir Associatie met mortaliteit (H4) Psychiatrische & neurologische aandoeningen Bewegingsparadox (H5) Uro-gynaecologisch Kinderen Ouderen Gedragsverandering & bewegen op verwijzing FA en mortaliteit 21-90 jarigen 654,827 ppn 10 jaar follow-up Moore et al., 2012 Arem et al., 2015 35-70 jarigen IPAQ 7 jaar follow-up Lear et al., 2018 Lear et al., 2018 14,599 ppn 40-79 jarigen Vragenlijsten 12,5 jaar follow-up Mok et al., 2019 Ekelund et al., 2020 47,472 ppn + 18 jarigen stappen/dag Paluch et al., 2022 Paluch et al., 2022 del Pozo Cruz et al., 2022 Katzmarzyk et al., 2021 Saint-Maurice et al., 2022 FF en mortaliteit Blair et al., 1989 Sandvik et al., 1993 Erikssen et al., 1998 +80-jarigen Äijö et al., 2020 SG en mortaliteit Wilmot et al., 2012 Wilmot et al., 2012 Accelerometer 1906 ppn 50+ 2.8 jaar follow-up Koster et al., 2012 De Rezende, Plos One, 2014 De Rezende, Plos One, 2014 50,817 ppn + 20 jaar 3.3 jaar follow-up zelf-rapportage Chau et al., 2015 45-98 jaar 1,839 ppn Accelerometer 11 jaar follow-up Koolhaas et al., 2017 ~36000 ppn Mediaan: 62 jaar Accelerometer 3-14 jaar follow-up Ekelund et al., 2019 Dosis-effect: FF - FA Dosis-effect: gezondheid - FA Gezondheid Dosis-effect: gezondheid - FA 0 2000 4000 6000 Fysieke activiteit (Kcal/week) 8000 Kostenplaatje fysieke inactiviteit WERELDWIJD 53.8 miljard ($) kosten voor gezondheidszorgsysteem 13.7 miljard ($) kosten door verlies in productiviteit (~sterfte gerelateerd aan fysieke inactiviteit) 13.4 miljoen DALY’s BELGIË 283 miljoen ($) kosten voor gezondheidszorgsysteem 105 miljoen ($) kosten door verlies in productiviteit (~sterfte gerelateerd aan fysieke inactiviteit) 2.3 miljoen DALY’s (Europa) DALY = YLL + YLD Ding ding et al., 2016 Zitten & beweging: all-cause mortality (The Lancet, 2016) ~50-65 min MFA/dag ~60-75 min MFA/dag ~5 min MFA/dag ~25-35 min MFA/dag Br J Sports Med., 2018 Beperkte evidentie voor positieve effecten van lichte fysieke activiteit op gezondheidsoutcomes Br J Sports Med., 2018 Ekelund et al., 2019 Buman et al., 2014 1937 adults Geassocieerd met: BMI, buikomtrek, triglyceriden, plasma glucose, plasma insuline, systolische en diastolische bloeddruk Sterkste associatie met MVPA Asymmetrisch verband bij verplaatsen (bv. SB MVPA of MVPA SB) Chastin et al., 2015 Janssen et al., 2020 All-cause mortality Adiposity Cardiometabolic biomarkers Janssen et al., 2020 All-cause mortality Adiposity Cardiometabolic biomarkers Janssen et al., 2020 Yates et al., 2015 Time re-allocations and associations with mortality -30 minutes of SB N = 1468 adults 50-79 yrs old McGregor et al., 2021 Time re-allocations and associations with mortality -30 minutes of SB McGregor et al., 2021 Time re-allocations and associations with mortality +10 minutes of SB McGregor et al., 2021 Time re-allocations and associations with mortality +30 minutes of MVPA McGregor et al., 2021 Time re-allocations and associations with mortality +30 minutes of LIPA McGregor et al., 2021 Time re-allocations and associations with mortality -30 minutes of sleep McGregor et al., 2021 Time re-allocations and associations with mortality +30 minutes of sleep McGregor et al., 2021 Bezerra et al., 2021 Lemos et al., 2021 Lemos et al., 2021 Nuance omtrent 24-uurs richtlijnen 1. Vooral cross-sectionele studies (<-> WHO richtlijnen) 2. Bij SG groot probleem (reversed causality) 3. Doorbreken SG: cross-sectionele studies – observationele studies vonden geen associatie 4. 8u/dag totale zittijd: hoe bepaald? 5. 3u/dag recreatieve schermtijd: hoe bepaald? Stamatakis & Bauman, 2020 Samenvatting • • • • • • Associatie FA – mortaliteit (grootteorde) Associatie FF – mortaliteit (grootteorde) Associatie SG – mortaliteit (grootteorde) Mogelijkheid tot compenseren SG door voldoende FA (hoeveelheid) Meerwaarde lichte FA 24-uursgedrag: time-reallocations & mortaliteit