PAGGAMIT NG MGA
RETORIKAL NA
KAGAMITAN O
TRANSISYUNAL NA
PAGSASALITA
IDYOMA
2
◦
IDYOMA
Ito ay isang matalinhagang
pagpapahayag ng isang ideya.
Malayo ito sa komposisyonal
na paliwanag ng isang ideya
kung kaya’t ito ay itinuturing
na hindi tuwirang pagbibigay
kahulugan.
• Ilaw ng tahanan – ina
• Haligi ng tahanan – ama
• Bukas ang palad – matulungin
HALIMBAWA
NG IDYOMA
• Taingang kawali – nagbibingi-bingihan
• Buwayang lubog – taksil sa kapwa
• Malaki ang ulo – mayabang
4
SALAWIKAIN
5
◦
ANO ANG
SALAWIKAIN?
Ito ay mga kasabihan o
kawikaan na nagbibigay o
nagpapanuto ng
magagandang aral o gabay
sa pamumuhay, sa asal, sa
pakikipagkapwa.
6
HALIMBAWA
NG
SALAWIKAIN
1.
Ang sa iba’y ginawa mo, Siya
ring gagawin sa iyo.
2.
Ang buhay ay gayon lamang
sa ugali’t kalakaran; Gantiganti katwiran: Magbayad
ang may utang sa
pinagkakautangan
7
3. Ang pagpapaumanhi’y di lagging
HALIMBAWA
NG
SALAWIKAIN
kabaitan; ito’y nag-uudyok sa
gawang paniniil; Ang bayang
lagging nakayuko’y mahirap
mahango sa pagkaalipin
4. Ang maagang naghahasik, maaga
ring nagliligpit. Ang bumibili ng
mahal, siyang namumurahan
8
◦ Isang makaluma at maiksing
pariralang nagpapahayag ng ideya
na pinaniniwalaan ng nakararami na
tunay o totoo.
KASABIHAN
◦ Madalas na sinasabi ito upang
magbigay ng payo o impormasyon
tungkol sa buhay at karanasan ng
tao.
9
◦ Ang buhay ay parang gulong, minsan nasa
ibabaw, minsan nasa ilalim.
◦ Ang batang makulit, napapalo sa puwit
HALIMBAWA
NG MGA
KASABIHAN
◦ Ang batang matalino, nag-aaral ng husto
◦ Ang batang iyakin, nagiging mutain
◦ Ang gumagawa ng kabutihan, hindi
matatakot sa kamatayan
10
TAYUTAY: MGA URI
AT HALIMBAWA
NITO
11
◦
TAYUTAY
Ang tayutay ay isang
sinadyang paglayo sa
karaniwang paggamit ng mga
salita upang gawing mabisa,
matalinghaga, makulay at
kaakit-akit ang pagpapahayag.
12
MGA URI NG
TAYUTAY
13
◦ Ito ay isang paghahambing sa dalawang
PAGTUTULAD
(SIMILE)
magkaibang tao, bagay, pangyayari atbp.
Gumagamit ang pagtutulad ng mga salitang
tulad ng, katulad ng, parang, kawangis ng,
animo, kagaya ng atbp.
HALIMBAWA:
◦ Ikaw ay kagaya ng ibong lumilipad.
◦ Ang kagndahan mo ay tulad ng isang anghel.
14
◦ Ito ay katulad ng pagtutulad, maliban sa
hindi ginagamit ang mga salitang tulad ng,
katulad ng, parang, kawangis ng, animo,
kagaya ng atbp.
PAGWAWANGIS
(METAPHOR)
HALIMBAWA:
◦ Si Jon ay lumalakad na babae.
◦ Malakas na lalaki si Ken.
15
◦ Ito ay pagsasalin ng talino, gawi at
katangian ng tao sa bagay.
HALIMBAWA:
PAGTATAO
(PERSONIFICATION)
◦ Ang mga damo ay sumasayaw.
◦ Tumatawa ng malakas ang mga
puno.
16
◦ Ito ay lubhang pinalalabis o pinakukulang ang
katunayan at kalagayan ng tao, bagay,
pangyayari atbp.
EKSAHERASYON
(HYPERBOLE)
HALIMBAWA:
◦ Ang pagmamahal ko sa iyo ay singlayo ng
buwan.
◦ Parang nabiyak ang aking ulo sa kaiisip sa
ginawa mo.
17
◦ Isang tayutay na kung saan ito ay pangungutya o
pangaasar ito sa tao o bagay.
PAGUYAM
(SARCASM
/IRONY)
HALIMBAWA:
◦ Ang sipag mo naman, Juan. Makikita ko ang
sipag mo sa madumi mong kwarto.
◦ Sa kagandahan mo, nakikita ko ang mga butasbutas at mga tagihawat ng mukha mo.
18
◦ Ito ay paggamit ng pang-uri upang
ipaglalarawan ang mga bagay.
PAGLIPAT-WIKA
HALIMBAWA:
◦ Ang masayang larawan ni Pedro ay
nagpapakita ng kanyang emosyon
ngayon.
◦ Ang ulilang bag na iyan ay galing
kay Celia.
19
◦ Pagbanggit ito sa bahagi ng isang bagay o ideya
bilang katapat ng kabuuan.
PAGLILIPAT-SAKLAW
(SYNECDOCHE)
HALIMBAWA:
◦ Tatlong kamay ang tumutulong sa kawawang
ulila.
◦ Si Santiago ay humingi ng kamay ng dalaga.
20
◦ Ito ay pagtawag sa mga bagay na
parang kinakausap sila.
PAGTAWAG
(APOSTROPHE)
HALIMBAWA:
◦ O, Pag-ibig, nasaan ka na?
◦ Galit, layuan mo ako
magpakailanman.
21
◦ Mga tanong ito na hindi nangangailangan ng
sagot.
TANONG
RETORIKAL
(RHETORICAL
Question)
HALIMBAWA:
◦ Kailangan ko bang tanggapin na hindi nya ako
◦
mapapansin at mamahalin?
Wala na bang pag-asa na makaahon tayo sa
kahirapan nang dahil sa mga sunud-sunod na
mga problema natin?
22
◦ Ito ay pansamantalang pagpapalit ng mga
pangalan ng bagay na magkaugnay.
PAGPAPALIT-TAWAG
(METONYMY)
HALIMBAWA:
◦ Igalang dapat ang mga maputing buhok.
◦ Mas magiting ang panulat kaysa espada.
23
◦ Ito ay naglalarawan sa mga karaniwang
damdamin.
HALIMBAWA:
PANARAMDAM
(EXCLAMATORY)
◦ Noon, kapag nakikita kita, punung-puno ako ng
kaligayahan at kilig pero ngayon, sa tuwing
nakikita kita na may ibang kasama, dumilim
ang mundo ko at punung-puno ng pighati at
kirot.
24
◦ Ito ay pagtatabi ng mga hagap na
nagkakahidwaan sa kahulugan upang lalong
mapatingkad na talo ang mga salita.
TAMBISAN
(ANTITHESIS)
HALIMBAWA:
◦ Ang pag-ibig ay ideyal ngunit ang kasal ay
tunay na bagay.
◦ Marami ang tinawag pero kaunti ang napili.
25
◦ Ito ay pagpapahiwatig ng kahulugan sa
pamamagitan ng tunog o himig ng mga
salita.
PAGHIHIMIG
(ONOMATOPOEIA)
HALIMBAWA:
◦ Naririnig ko ang tiktok ng orasan.
◦ Maingay ang aw-aw ng aso kong si Iggy.
26
◦ Ginagamit nito ang magkatulad na titik o
pantig sa simula ng dalawa o mahigit pang
salitang ginagamit sa isang pangungusap.
PAG-UULIT
(ALLITERATION)
HALIMBAWA:
◦ Si Sam ay sumayaw sa silid-aralan.
◦ Masipag maglaba ang mga magulang ko.
27
◦ Ito ay ginagamit ang salitang
“hindi” sa unahan ng pangungusap.
PAGTANGGI
(LITOTES)
HALIMBAWA:
◦ Hindi niyo ako maloloko.
◦ Hindi siya sumama sa outing ng
kanilang barkada.
28
◦ Ito ay pagpapahayag ng isang katotohanan sa
pamamagitan ng paggamit ng sangkap na
animo’y di totoo sa biglang basa o dinig.
SALANTUNAY
(PARADOX)
HALIMBAWA:
◦ Ang mga palaging talo sa buhay ang
nagtagumpay.
◦ Ang mayaman ay mahirap sa kaligayahan.
29
◦ Ito ay nagpapahayag ng mga laman ng isip
na animo’y tunay na kaharap o nakikita sa
nagsasalita.
PANGITAIN
(VISION IMAGERY)
HALIMBAWA:
◦ Naiisip ko na maging mapayapa ang lahat.
◦ Nakikita kong mananalo ako sa
kompetisyon.
30
◦ Ito ay pagtutulad ng dalawang bagay, lugar, o
ideya na magkatumbas.
HALIMBAWA:
PAGHAHALINTULAD
(ANALOGY)
◦ Ang dalaga ay parang isang bulaklak, at ang
binata ay parang isang bubuyog.
◦ Ako ay isang buwan na sumisikat sa gabi, at
ikaw ay isang araw na sumisikat sa umaga.
31
MGA URI NG
PANGUNGUSAP
32
◦
Pangungusap na
naglalahat ng isang
katotohanang bagay.
◦
Nagtatapos ito sa
tuldok (.)
PASALAYSAY
33
◦
Nakatulog si Abby
habang nagbabasa ng
aklat.
◦
Nagising siyang parang
iba ang paligid.
MGA
HALIMBAWA
34
◦
PAUTOS
Pangungusap na
nag-uutos at
nagtatapos din ito
sa tuldok.
35
MGA
HALIMBAWA
◦
Hanapin ang mga
nars.
◦
Huwag pabayaan ang
reyna.
36
◦
Ito ay pangungusap na
patanong kung
nagtatanong.
◦
Nagtatapos ito sa
tandang pananong (?)
PATANONG
37
MGA
HALIMBAWA
◦
Saan kaya ako
naroroon?
◦
Kumusta ang mga
inaalagaan Ninyo?
Punong Nars?
38
PADAMDAM
◦
Nagsasaad ng
matinding damdamin.
◦
Nagtatapos ito sa
tandang padamdam (!)
39
MGA
HALIMBAWA
◦
Aba, parang may
prusisyon!
◦
Hala, tawagin ang
mga sundalo!
40
41