DOĞRUNUN ANALİTİK İNCELENMESİ İŞLETME VE EKONOMİ UYGULAMALARI NOT1 Dr. Halime ARSLAN GÜRDAL Doğrusal Talep ve Arz Denklemleri Şekil1. Doğrusal talep fonksiyonu Şekil2. Doğrusal arz fonksiyonu 1. A gibi bir ürünün fiyatı 80 tl iken 10 adet, 60 tl iken 20 adet satılmaktadır. Buna göre; a) Talep fonksiyonunu bulunuz. b) Ürünün fiyatı 40 tl olursa kaç adet satılır? c) Bu ürünün satılabileceği max miktar ve max fiyat nedir? d) Talep fonk. Çiziniz. 2. Bir ürünün fiyatı 150 tl iken piyasaya 4000 ton sunulmaktadır. Fiyatta %10luk yapılacak bir artış ürünün arzında 450 ton artış sağlamaktadır. Buna göre; a) Bu ürünün arz fonksiyonunu bulunuz. b) Pmin= ? c) Arz fonksiyonunu çiziniz. Piyasa Dengesi Şekil3. Piyasa Dengesi Şekil4. Talep Fazlası Şekil5. Arz Fazlası (piyasa denge fiyatından ucuza satış) (piyasa denge fiyatından yükseğe satış) 3. Aşağıda talep ve arz denklemleri verilen malın; D= 120 – 4P S=-20 +3P a) Piyasa denge noktasını bulunuz ve grafiğini çiziniz. b) Satış fiyatı 15 tl olursa piyasada nasıl bir durum oluşur? c) Satış fiyatı 30 tl olursa piyasada nasıl bir durum oluşur? 4. Bir işletmede A ve B gibi iki ürün K ve L tezgâhlarında işlenerek üretilmektedir. Bu tezgâhların haftalık çalışma kapasiteleri ve A,B ürünlerinin bir biriminin üretilme süreleri aşağıda verilmiştir. Buna göre tezgâhlar tam kapasite çalıştığında her bir üründen kaçar birim üretileceğini hesaplayınız. Tezgahlar A B Kapasite(dk) K 1 2 200 L 2 8 560 5. Bir fabrikada X ve Y gibi iki ürün üretilmektedir. Bu ürünlerin, haftalık çalışma kapasiteleri aşağıda verilmiş olan A,B tezgahlarında üretilmektedir. X,Y ürünlerinin mümkün olan üretim miktarlarını grafiklerini çizerek hesaplayınız. Tezgahlar X Y Kapasite(sa) A 4 10 40 B 10 5 50 6. D= 10 – 2P arz ve talep denklemleri verilmiştir. S= 4 + P a) Piyasa denge fiyatını bulup, grafiğini çiziniz. b) Satış fiyatı 1 tl ve 4 tl olursa piyasada oluşacak durumları kısaca anlatınız. 7. a) Bir malın fiyatı 100 tl iken 50 adet satılıyor. Fiyatı %50 arttığında satış %80 artmaktadır. Arz denklemini bularak grafiğini çiziniz. b)Birim başına fiyat 1,75 tl olduğunda 2000 birim, 2,5 tl olduğunda 1500 birim satıldığına göre talp fonk. bularak grafiğini çiziniz. 8. İki farklı kalıp üreten bir imalathanede kalıpların her birinin birim ünitesi, imalathanenin döküm, tesfiye ve montaj kısımlarında farklı sürelerde işleme tabi tutulmaktadır. Bu süreler: ürünler Döküm Tesfiye Montaj Kalıp 1 2 1 3 Kalıp 2 3 4 1 Kapasite(sa) 75 100 90 Şeklindedir. Mümkün olan üretim miktar kombinasyonlarını bularak grafiklerini çiziniz.