Motphutmotchut by Jane Ngo First steps on your Financial Journey Bước đầu trên hành trình Tài chính của bạn Tài liệu được soạn bởi Ngô Như Nguyệt (Jane) và chia sẻ miễn phí, vui lòng không sử dụng cho mục đích thương mại. Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #1: Yêu tiền Thực thụ Xây dựng nền móng Tư duy về tiền: “Hầu hết mọi người đều thích tiền, chúng ta thích có tiền và tiêu tiền, nhưng lại sợ và chán ghét mỗi khi nói về tiền, đọc về tiền và học về tiền.” Dưới đây là những gợi ý giúp bạn có thể đặt bước đầu tiên. 1 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #1: Yêu tiền Thực thụ 10 Quyển sách tài chính cho người mới bắt đầu: "The Richest Man in Babylon": Sách này dựa trên các nguyên tắc tài chính cổ điển, được truyền đạt thông qua một loạt câu chuyện lôi cuốn về cuộc sống hàng ngày ở Babylon. Tác phẩm giúp độc giả hiểu rõ về quản lý tiền bạc, đầu tư và xây dựng tài sản bền vững. "The Millionaire Next Door": Tác phẩm này tập trung vào cuộc sống của người giàu và làm thế nào họ duy trì tài sản. Dựa trên nghiên cứu, sách chia sẻ thông tin về những thói quen, quyết định tài chính thông minh và sự tiết kiệm của những người thành đạt. "Rich Dad Poor Dad": Robert Kiyosaki mô tả hai bức tranh tài chính khác nhau từ hai người cha đến từ 2 gia đình khác nhau: cha giàu và cha nghèo. Sách đặt ra những câu hỏi về giáo dục tài chính và đầu tư, khuyến khích người đọc nhìn nhận tài chính cá nhân từ góc độ mới. "The Warren Buffett Way": Tác phẩm này phân tích chiến lược đầu tư của một trong những nhà đầu tư lừng danh nhất thế giới, Warren Buffett. Nó giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách Buffett xem xét và chọn lựa đầu tư trong thị trường tài chính. "Personal Finance for Dummies": Cuốn sách này dành cho những người mới bắt đầu trong lĩnh vực tài chính cá nhân. Nó cung cấp thông tin cơ bản về quản lý ngân sách, đầu tư, và các khái niệm tài chính khác một cách dễ hiểu. "Your Money or Your Life": Sách tập trung vào việc thách thức quan điểm truyền thống về tiền bạc và công việc. Nó khuyến khích độc giả xem xét giá trị thực sự của tiền bạc và cách sử dụng nó để tạo ra ý nghĩa trong cuộc sống. "The Millionaire Mind": Tiếp theo sau "The Millionaire Next Door," cuốn sách này khám phá sâu hơn vào tâm lý và hành vi của những người giàu có, giúp người đọc hiểu rõ hơn về cách họ tư duy và quản lý tài chính. "I Will Teach You to Be Rich": Ramit Sethi cung cấp hướng dẫn thực tế và chiến lược hành động để giúp độc giả tạo ra tài chính cá nhân bền vững và thành công. "The Psychology of Money": Morgan Housel khám phá tâm lý đằng sau quyết định tài chính và đầu tư, đặt ra câu hỏi về những quan điểm và giả định ẩn sau các quyết định tài chính hàng ngày. "The Little Book of Common Sense Investing": John C. Bogle, người sáng lập Vanguard, giới thiệu chiến lược đầu tư passively thông qua quỹ chủ động, làm nổi bật lợi ích của việc duy trì một chiến lược đơn giản và chi phí thấp. 2 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #1: Yêu tiền Thực thụ 4 Kênh Podcast tài chính (tiếng Việt): Chàng-Ngốc-Già Tác giả: Võ Đình Trí Bình dân hoá kiến thức tài chính cho tất cả các bạn trẻ, dù bạn học rất dở toán cũng có thể hiểu những kiến thức mà thầy Trí chia sẻ về tài chính. Đây là Podcast về tài chính mà mình yêu thích nhất bởi lối chia sẻ đơn giản, gần gũi mà dễ hiểu vô cùng. Tâm sự tài chính Tác giả: Trịnh Công Hòa Đây là một kênh Podcast dành riêng cho người Việt. Với những chia sẻ, tâm sự từ những trải nghiệm thực tế và khó khăn mà Trịnh Công Hòa gặp phải trong việc đầu tư, chi tiêu và tìm kiếm thu nhập đã đem đến cho người nghe có được động lực để thúc đẩy và phát triển bản thân hơn, tự bản thân bạn có thể xây dựng được cho riêng mình những phương pháp để giải quyết những rắc rối trên con đường tài chính hiện tại. Hieu.TV Tác giả: Nguyễn Ngọc Hiếu Với nhiều kinh nghiệm về tư vấn, đầu tư, anh Nguyễn Ngọc Hiếu đã dùng những từ ngữ đơn giản, gần gũi đem đến cho người nghe có được những kiến thức rất hữu ích và dễ áp dụng trong thực tế về những chủ đề như cách quản lý tài chính, xây dựng những nền tảng đầu tư, lối sống tối giản,...mà bạn có thể đang tìm kiếm. Điều này đã làm cho kênh Hieu.TV trở thành nguồn cảm hứng to lớn cho rất nhiều thế hệ trẻ và khác biệt với nhiều Podcast khác. Tài Chính Cá Nhân Tác giả: nhiều tác giả Đây là kênh podcast được sản xuất bởi VNExpress, với mục đích chia sẻ các khái niệm và kiến thức tài chính đến người trẻ. Podcast theo kiểu phỏng vấn với khách mời, đưa ra nhiều góc nhìn hay trong lĩnh vực xây dựng kế hoạch tài chính cá nhân. 3 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #1: Yêu tiền Thực thụ 10 Kênh YouTube Tài chính (Tiếng Anh): Graham Stephan Graham chia sẻ kiến thức về đầu tư bất động sản, tiết kiệm, và cách xây dựng tài chính cá nhân. The Financial Diet Kênh này tập trung vào các chủ đề như quản lý ngân sách, tiết kiệm, và mọi thứ liên quan đến tài chính hàng ngày. Dave Ramsey Dave Ramsey là một chuyên gia tài chính cá nhân nổi tiếng, và trên kênh của mình, ông cung cấp lời khuyên về trả nợ, đầu tư, và quản lý tiền bạc. Andrei Jikh Kênh này tập trung vào đầu tư, tiết kiệm, và chiến lược tài chính thông minh. BiggerPockets Nếu bạn quan tâm đến đầu tư bất động sản, BiggerPockets cung cấp nhiều thông tin hữu ích và lời khuyên. The Minority Mindset Kênh này tập trung vào việc giáo dục về tài chính, đầu tư, và làm thế nào để thành công tài chính. The Financial Panther Tập trung vào chủ đề giảm nợ, tăng thu nhập, và cách sử dụng tài chính để đạt được mục tiêu cá nhân. Budgets Are Sexy Kênh này của J. Money tập trung vào việc chia sẻ câu chuyện cá nhân, kết hợp giữa vui vẻ và lời khuyên tài chính. Nate O'Brien Chia sẻ về đầu tư, cách tăng thu nhập, và chiến lược tài chính cá nhân. Millennial Money Cung cấp lời khuyên và chiến lược tài chính dành cho thế hệ Millennials, từ đầu tư đến quản lý nợ. 4 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #2: 50/30/20 Quy tắc tài chính 50/30/20 là mô hình quản lý đơn giản nhất giúp chúng ta học cách quản lý nguồn thu nhập cá nhân một cách hiệu quả. Theo quy tắc này, bạn nên phân chia thu nhập hàng tháng của mình thành ba phần: Tiết kiệm 20% Cần 50% Muốn 30% 5 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #2: 50/30/20 50% Needs - Cần (Fixed Costs): Đây là những chi phí không thay đổi hoặc biến động ít, chẳng hạn như tiền thuê nhà, tiền điện, nước, bảo hiểm, và các khoản vay cố định. Việc dành 50% thu nhập cho những chi phí này giúp đảm bảo bạn có đủ tiền để đối mặt với các khoản chi cố định hàng tháng. 30% Wants - Muốn (Variable Costs): Chi phí linh hoạt là những khoản bạn có thể điều chỉnh dễ dàng, chẳng hạn như ăn uống, giải trí, du lịch, và mua sắm. Việc giữ phần này ở mức 30% giúp bạn duy trì một lối sống thoải mái mà không làm ảnh hưởng đến các nghĩa vụ tài chính cố định. 20% Saving and Investment - Tiết kiệm và Đầu tư (Savings and Investments): Phần này của thu nhập nên được dành cho việc tiết kiệm và đầu tư để xây dựng tài sản và đảm bảo tương lai tài chính. Bạn có thể sử dụng số tiền này để tạo quỹ dự trữ, thanh toán nợ, đầu tư vào cổ phiếu, quỹ hưu trí, hoặc các cơ hội đầu tư khác. Quy tắc 50/30/20 mang lại sự cân bằng giữa việc duy trì chi phí cố định, linh hoạt, và đồng thời tạo ra cơ hội để phát triển tài sản. Tuy nhiên, nó cũng có thể được điều chỉnh tùy thuộc vào tình hình tài chính và mục tiêu cá nhân của mỗi người. 6 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #2: 50/30/20 Ví dụ: Bạn là sinh viên vừa ra trường, mức thu nhập hàng tháng của bạn là 7 triệu đồng, chúng ta có thể áp dụng quy tắc tài chính 50/30/20 như sau: tiết kiệm 20% muốn 15% cần 65% Với ví dụ trên, bạn đã phân chia thu nhập 7 triệu đồng một cách cân đối, giúp duy trì các chi phí cố định, linh hoạt và còn có một khoản nhỏ để tiết kiệm. Tất nhiên, các con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào ưu tiên cá nhân và điều kiện sống cụ thể của bạn. Miễn là bạn luôn ghi nhớ tiết chế chi tiêu không cần thiết và luôn giữ mức tiết kiệm ở tối thiểu 20% thu nhập. 50% Needs (Fixed Costs): Tiền thuê nhà: 2 triệu đồng Gói Internet và điện thoại di động: 200 nghìn đồng Gói bảo hiểm y tế: 100 nghìn đồng/tháng Thực phẩm: 3 triệu đồng Tổng cộng: 5.3 triệu đồng (khoảng 65% của 7 triệu đồng) 30% Wants (Variable Costs): Mua sắm online: 500 nghìn đồng Giải trí (phim, sách, cafe): 500 nghìn đồng Tổng cộng: 1 triệu đồng (khoảng 15% của 7 triệu đồng) 20% cho Tiết kiệm và Đầu tư (Savings and Investments): Tiết kiệm dự trữ: 1.4 triệu đồng Tổng cộng: 1.4 triệu đồng (khoảng 20% của 7 triệu đồng) 7 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #3: Sống tối giản Tạm biệt chủ nghĩa Tiêu Dùng (bye Consumerism): Thoát khỏi chủ nghĩa tiêu dùng có thể là một quá trình không dễ dàng gì, đặc biệt là với những con nghiện mua sắm (như mình). Dưới đây là ba cách mình đã thực hiện để giúp giảm thiểu ảnh hưởng của chủ nghĩa tiêu dùng trong cuộc sống hàng ngày: 8 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #3: Sống tối giản Làm việc với bản thân: Hiểu rõ Giá Trị Cá Nhân: Xác định những giá trị quan trọng đối với bạn và xem xét xem liệu những thứ bạn đang tiêu tiền có phản ánh đúng giá trị đó hay không. Điều này giúp bạn đưa ra quyết định dựa trên những gì thực sự quan trọng đối với cuộc sống của bạn, không chỉ là những thứ mà xã hội xem là quan trọng. Trước đây mình đã tiêu tiền vào túi hiệu như Dior, Coach, MK và Gucci, tuy nhiên sau này mình cảm thấy đó là những thứ mình chỉ muốn đeo để khoe ra ngoài, chứ bản thân mình thật sự cũng không quá yêu thích. Khi mình hiểu bản thân nhiều hơn, mình đã không còn quan tâm đến những món hàng xa xỉ nữa bởi mình biết giá trị của mình không nằm ở chiếc túi mình đeo hay cái áo mình đang mặc. Đặt Mục Tiêu Tài Chính: Đặt ra những mục tiêu tài chính cụ thể và thiết lập kế hoạch để đạt được chúng. Việc này giúp bạn tập trung vào những gì thực sự cần thiết và tránh những mục tiêu mua sắm không cần thiết. Mình sẽ hướng dẫn các bạn thiết kế bản kế hoạch tài chính cá nhân chi tiết trong video tiếp theo nha! 9 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #3: Sống tối giản Làm việc với đồ dùng: Chất Lượng Hơn Số Lượng: Thay vì mua nhiều đồ rẻ, hãy chọn những sản phẩm chất lượng cao có thể sử dụng lâu dài. Ví dụ một cái áo thun có giá 500k nhưng lại dùng được 3 năm, sẽ giúp bạn tiết kiệm hơn với 1 cái áo thun có giá 50k nhưng chỉ dùng được 2 tháng. Điều này không chỉ giúp bạn tiết kiệm tiền mà còn giảm lượng rác thải từ hàng tiêu dùng. Tìm Hiểu Về Sản Phẩm và Thương Hiệu: Trước khi mua sắm, nghiên cứu về sản phẩm và thương hiệu. Hiểu rõ những sản phẩm mình sắp mua và chi phí duy trì, bảo dưỡng có thể kèm theo. Ví dụ: mua laptop cũ để tiết kiệm tiền, tuy nhiên chi phí sửa chữa lại lớn hơn rất nhiều so với việc mua một laptop mới. 10 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #3: Sống tối giản Làm việc với cảm xúc: Giảm Đi Sở Thích Không Cần Thiết: Xem xét và giảm bớt những hoạt động giải trí hoặc sở thích mà bạn không cần thiết. Thay vào đó, tập trung vào những hoạt động có ích và mang lại hạnh phúc thực sự. Ví dụ: Bạn có cần uống một ly trà sữa hay cà phê giá 60-100k mỗi ngày hay không? Việc cắt giảm khoảng thức uống không cần thiết đó đã giúp mình tiết kiệm 2 - 3 triệu mỗi tháng. (mình đã đánh lừa bản thân bằng cách mua cốc của Starbucks và cho cà phê tự pha vào trong, điều này tạo cho mình cảm giác hạnh phúc ngang bằng việc mua một ly cà phê ở Starbucks mà còn giúp mình tiết kiệm nhiều tiền.) Quỹ Mua sắm vì Niềm vui: Đặt một hạn mức cho việc mua sắm hàng tháng và giữ cho nó ở mức đó. Hãy tự hỏi trước khi mua bất cứ thứ gì liệu bạn thực sự cần nó hay không. Ví dụ: mình thường dành quỹ 500k cho quỹ “mua sắm vì niềm vui” để có thể tự thưởng cho bản thân những món quà nhỏ đáng yêu nhưng không vượt quá trách nhiệm tài chính. Việc thoát khỏi chủ nghĩa tiêu dùng đòi hỏi sự tự kiểm soát, kỷ luật và quyết tâm. Việc tạo ra một lối sống tập trung vào giá trị cá nhân và những điều quan trọng nhất đối với bạn có thể giúp bạn giảm bớt sự phụ thuộc vào vật chất bên ngoài. 11 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #4: Luôn tỉnh táo Hiểu về Chu Kỳ Kinh Tế để tỉnh táo trong Khủng hoảng. Chu kỳ kinh tế là một chuỗi các giai đoạn tăng trưởng và suy thoái trong hoạt động kinh tế của một quốc gia. Chu kỳ kinh tế thường được mô tả dưới dạng một chuỗi động của các giai đoạn, bao gồm: Mức Độ Tăng Trưởng (Expansion/Boom): Trong giai đoạn này, kinh tế phát triển nhanh chóng. Tăng trưởng GDP cao, tỷ lệ việc làm tăng, doanh số bán lẻ tăng, và các chỉ số kinh tế khác cho thấy sự phồn thịnh. Đỉnh Điểm (Peak): Đỉnh điểm là thời điểm mà kinh tế đạt đến mức tăng trưởng cao nhất trong chu kỳ. Tại đỉnh điểm, có sự gia tăng mạnh mẽ của hoạt động kinh tế, nhưng có dấu hiệu của sự chậm lại sắp xảy ra. Suy Thoái (Contraction/Recession): Sau đỉnh điểm, kinh tế bắt đầu suy giảm. Sự giảm tăng trưởng dẫn đến sự giảm sản xuất, tăng tỷ lệ thất nghiệp, và giảm các chỉ số khác. Đáy (Trough): Đáy là thời điểm mà suy thoái dừng lại và kinh tế bắt đầu hồi phục. Tại đáy, các chỉ số kinh tế thường ổn định và có dấu hiệu của sự tăng trưởng sắp xảy ra. Chu kỳ kinh tế thường được đặc trưng bởi sự biến động trong đầu tư, tiêu dùng, sản xuất, và thị trường lao động. Nó có thể phản ánh các yếu tố như chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa, sự thay đổi trong nhu cầu và cung, và các sự kiện toàn cầu. Chính phủ và các tổ chức kinh tế thường theo dõi và phân tích chu kỳ kinh tế để hiểu và ứng phó với biến động trong nền kinh tế. 12 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #4: Luôn tỉnh táo Hiểu về Chu Kỳ Kinh Tế để tỉnh táo trong Khủng hoảng. Chu kỳ kinh tế là một chuỗi các giai đoạn tăng trưởng và suy thoái trong hoạt động kinh tế của một quốc gia. Chu kỳ kinh tế thường được mô tả dưới dạng một chuỗi động của các giai đoạn, bao gồm: Mức Độ Tăng Trưởng (Expansion/Boom): Trong giai đoạn này, kinh tế phát triển nhanh chóng. Tăng trưởng GDP cao, tỷ lệ việc làm tăng, doanh số bán lẻ tăng, và các chỉ số kinh tế khác cho thấy sự phồn thịnh. Đỉnh Điểm (Peak): Đỉnh điểm là thời điểm mà kinh tế đạt đến mức tăng trưởng cao nhất trong chu kỳ. Tại đỉnh điểm, có sự gia tăng mạnh mẽ của hoạt động kinh tế, nhưng có dấu hiệu của sự chậm lại sắp xảy ra. Suy Thoái (Contraction/Recession): Sau đỉnh điểm, kinh tế bắt đầu suy giảm. Sự giảm tăng trưởng dẫn đến sự giảm sản xuất, tăng tỷ lệ thất nghiệp, và giảm các chỉ số khác. Nếu suy thoái kéo dài và kéo theo nhiều quý, nó có thể được gọi là suy thoái. Đáy (Trough): Đáy là thời điểm mà suy thoái dừng lại và kinh tế bắt đầu hồi phục. Tại đáy, các chỉ số kinh tế thường ổn định và có dấu hiệu của sự tăng trưởng sắp xảy ra. 13 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #4: Luôn tỉnh táo Hiểu về Chu Kỳ Kinh Tế để tỉnh táo trong Khủng hoảng. Chu kỳ kinh tế thường được đặc trưng bởi sự biến động trong đầu tư, tiêu dùng, sản xuất, và thị trường lao động. Nó có thể phản ánh các yếu tố như chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa, sự thay đổi trong nhu cầu và cung, và các sự kiện toàn cầu. Chính phủ và các tổ chức kinh tế thường theo dõi và phân tích chu kỳ kinh tế để hiểu và ứng phó với biến động trong nền kinh tế. Thời gian của mỗi chu kỳ kinh tế có thể biến động và không có quy luật cứng nhắc. Một chu kỳ kinh tế bao gồm giai đoạn tăng trưởng, đỉnh điểm, suy thoái và đáy. Độ dài của mỗi giai đoạn không được xác định cứng nhắc và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như chính sách kinh tế, sự biến động trong nguồn cung và cầu, và các yếu tố khác như sự kiện toàn cầu, thay đổi công nghệ, và sự thay đổi trong tâm lý doanh nghiệp và người tiêu dùng. Tính chất không đều này đã tạo nên những chu kỳ kinh tế ngắn hạn, trung bình hạn và dài hạn. Chu kỳ kinh tế ngắn hạn thường kéo dài từ vài tháng đến khoảng một đến hai năm, trong khi chu kỳ kinh tế trung bình hạn có thể kéo dài từ hai đến khoảng bảy năm. Chu kỳ kinh tế dài hạn có thể kéo dài từ năm đến một thập kỷ hoặc lâu hơn. 14 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #4: Luôn tỉnh táo Hiểu về tình hình Tài chính Cá nhân để không so sánh bản thân Mình đã soạn sẵn các bước để các bạn có thể đánh giá tình hình tài chính và mục tiêu tài chính cá nhân của bạn. Hãy thực hiện theo các bước này nhé: Bước 1: Xác định Mục Tiêu Tài Chính Của Bạn Ngắn hạn (0-1 năm): Những mục tiêu ngắn hạn thường liên quan đến những kế hoạch cụ thể trong tương lai gần, ví dụ như việc tiết kiệm để tạo quỹ khẩn cấp, đi du lịch, hoặc trả nợ. Trung hạn (1-5 năm): Đây là những mục tiêu có thời gian trung bình, chẳng hạn như tích lũy tiền để mua nhà, bắt đầu kinh doanh nhỏ, hoặc chuẩn bị chi phí cho việc học (du học, học thạc sĩ,...) Dài hạn (5 năm trở lên): Những mục tiêu dài hạn thường liên quan đến việc xây dựng tài sản lâu dài, như việc tiết kiệm cho hưu trí, đầu tư dài hạn, hoặc tạo ra tài sản để chia sẻ với thế hệ sau. Bước 2: Đánh Giá Sức khoẻ tài chính Tài Sản: Tài sản là những gì bạn sở hữu, như tiền tiết kiệm, đầu tư, nhà cửa, và ô tô. Nợ: Nợ bao gồm tất cả các khoản bạn đang nợ, chẳng hạn như nợ thẻ tín dụng, khoản vay, hoặc thế chấp nhà. Tính Net Worth: Tính net worth bằng cách trừ tổng nợ từ tổng tài sản, giúp bạn đánh giá được khả năng tài chính tổng thể. 15 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #4: Luôn tỉnh táo Hiểu về tình hình Tài chính Cá nhân để không so sánh bản thân Bước 3: Tạo Ngân Sách Thu Nhập: Ghi chép tất cả các nguồn thu nhập hàng tháng, bao gồm lương, thu nhập từ kinh doanh, và bất kỳ thu nhập nào khác. Chi Phí: Liệt kê tất cả các chi phí hàng tháng, từ chi phí nhà ở và tiện ích đến thực phẩm và giải trí. Tạo Ngân Sách: Phân bổ một phần của thu nhập cho mỗi chi phí để đảm bảo bạn không chi quá mức và có thể tiết kiệm được một phần. Bước 4: Xây Dựng Quỹ Khẩn Cấp Chi Phí Sống: Tính toán số tiền bạn cần để sống trong 3-6 tháng nếu bạn mất việc hoặc gặp phải tình huống khẩn cấp khác. Thiết Lập Quỹ Khẩn Cấp: Mở một tài khoản dễ rút tiền để giữ quỹ khẩn cấp, giúp bạn có sẵn tiền mặt khi cần mà không cần làm phiền đến gia đình và bạn bè. 16 Motphutmotchut by Jane Ngo Rule #4: Luôn tỉnh táo Hiểu về tình hình Tài chính Cá nhân để không so sánh bản thân Bước 5: Quản Lý Nợ (nếu có) Liệt Kê Nợ: Đối mặt với tình hình nợ của bạn bằng cách liệt kê từng khoản nợ, bao gồm số tiền, lãi suất và thanh toán tối thiểu. Tạo Kế Hoạch Trả Nợ: Ưu tiên trả nợ có lãi suất cao hơn trước, giữ thanh toán tối thiểu cho những khoản nợ khác. Bước 6: Đánh Giá và Cập Nhật Bảo Hiểm Bảo Hiểm Sức Khỏe: Kiểm tra xem bảo hiểm của bạn có đủ không, đặc biệt là nếu bạn có gia đình. Bảo Hiểm Nhân thọ (nếu có): Đảm bảo rằng bạn có mức bảo hiểm đủ để bảo vệ gia đình và người thân trong trường hợp không may. Bảo Hiểm Xã hội và Thất Nghiệp: Đọc và hiểu về các chính sách của bảo hiểm XH và BHTN để lên kế hoạch dự phòng và bảo vệ bản thân khỏi những tình huống không mong muốn trong thời buổi suy thoái kinh tế. 17 Motphutmotchut First steps on your Financial Journey Bước đầu trên hành trình Tài chính của bạn Cảm ơn các bạn đã đến với Một phút Một chút. Mình tin rằng tất cả chúng ta đều xứng đáng có được một hành trình phát triển cá nhân dễ dàng và hạnh phúc, chỉ cần bạn tìm được phương pháp phù hợp. Mình rất mong có thể cùng bạn đồng hành trên con đường khám phá bản thân này. by Jane Ngo Tài liệu được soạn bởi Ngô Như Nguyệt (Jane) và chia sẻ miễn phí tại kênh YouTube Một Phút Một Chút Vui lòng không sử dụng cho mục đích thương mại.