GIẢI CÁC CÂU THẤU KÍNH “KHÓ”
Câu 1: Một thấu kính mỏng có trục chính xy chứa các điểm M,N,P và O (trong đó O là quang
tâm của thấu kính) như hình. Một vật sáng nhỏ AB có dạng một đoạn thẳng luôn vuông góc với trục
chính. Khi đặt vật lần lượt tại các điểm M,N,P thì ảnh tương ứng qua thấu kính là A1B1, A2B2 và A3B3.
Cho biết A1A2 = 10cm, A2B2 = 2A1B1, A3B3 = 3AB và A2 là trung điểm của đoạn A1A3.
a) Hãy giải thích rõ:
- Đây là thấu kính hội tụ hay phân kỳ?
- Các ảnh nói trên là ảnh thật hay ảnh ảo?
b) Tìm tiêu cự f của thấu kính và xác định khoảng cách từ điểm M,N,P đến quang tâm O
Lời giải:
a) Đây là TKHT bởi vì càng đẩy vật về gần TK thì ảnh càng lớn và vị trí của ảnh tới TK càng xa (bằng chứng
là A2 là trung điểm của đoạn A1A3)  Ảnh thật
𝑂𝑃
𝐴𝐵
1
= 3  3.OP = OA3 = OA1 + 20
3 𝐵3
𝑂𝑁
𝐴𝐵
𝑂𝑀
Xét ONB và OA2B2:
=
(1) và Xét ONB và OA2B2:
𝑂𝐴2 𝐴2 𝐵2
𝑂𝐴1
𝑂𝑁 𝐴 𝐵
1
Lấy (1) : (2), ta có : 𝑂𝑀 = 𝐴1 𝐵1 = 2  OM = 2.ON
2 2
b) Xét OPB và OA3B3: 𝑂𝐴 = 𝐴
3
=
𝐴𝐵
𝐴1 𝐵1
(2)