NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tham gia Group Next Management Trainee: https://fb.com/groups/thenextmt để cập nhật nhanh nhất về bí quyết, kinh nghiệm thi cũng như các chương trình tuyển dụng Management Trainee, Fresher dành cho sinh viên mới ra trường nhé! Kết nối với chị Thư – Tác giả chính quyển Guidebook này tại: https://www.facebook.com/ngbaphuongthu nếu bạn muốn được chia sẻ thêm nha! NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Highlight chương trình tuyen dung Chương trình thực tập lương cao tại công ty xịn - Jardine Internship Program tại tập đoàn đa quốc gia Jardines đã mở đơn. Ứng tuyển tại: https://tinyurl.com/JIP2022info trước 31/3/2022! Về Jardines: Hoạt động gần 200 năm, thuộc Top 200 công ty đại chúng tại Châu Á, với số lượng nhân viên lên tới hơn 400.000 người. Danh mục đầu đa dạng, tập trung vào những doanh nghiệp đầu ngành trải rộng ở các lĩnh vực như: bất động sản, thực phẩm, sức khoẻ và sắc đẹp, trang thiết bị nhà ở, cơ khí và xây dựng, các dịch vụ giao thông, nhà hàng, khách sạn hạng sang, các dịch vụ tài chính, thiết bị hạng nặng, công nghiệp mỏ, năng lượng và kinh doanh nông nghiệp… với những cái tên quen thuộc như Vinamilk, Guardian, Starbucks, KFC, Pizza Hut, v.v… Bật mí là thực tập nhưng lương cực xịn (chương trình của năm 2021 là 29.000.000 VND cho 4 tuần). Điều kiện ứng tuyển thân thiện, không yêu cầu GPA tối thiểu. Chi tiết xem tại https://tinyurl.com/JIP2022info. NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Muc luc Thông tin tác giả sách “Next Management Trainee Guidebook” phiên bản 2022 - Lotus 1 Lời ngỏ 5 Mọi lời khuyên đều chỉ mang tính chất tương đối 13 Phần 1: TỔNG QUAN VỀ CHƯƠNG TRÌNH MANAGEMENT TRAINEE (QUẢN TRỊ VIÊN TẬP SỰ) 20 Management Trainee là gì? Các chương trình tuyển dụng của các công ty có điểm gì giống và khác nhau? 21 Vì sao nên thi chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự)?27 Chị Thư đã thi những chương trình Management Trainee nào và vì sao? 32 Management Trainee – Facebook và website của các công ty tuyển dụng sinh viên mới ra trường 38 Doanh nghiệp cần gì ở sinh viên mới ra trường? 42 Kỹ năng cần có khi thi Management Trainee và số lượng Management Trainee mỗi năm 45 Trải nghiệm cá nhân của chị Thư khi là Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) 49 Management Trainee – “Thương vụ” siêu lợi nhuận! 52 Management Trainee lương khoảng bao nhiêu và tăng lương thế nào? 55 Lộ trình chuẩn bị Management Trainee cho sinh viên 58 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Checklist chuẩn bị Management Trainee cho sinh viên 70 Điểm số (GPA) có quan trọng khi xin việc? 74 Thi Management Trainee có cần Tiếng Anh xuất sắc không? 79 Giải thích điều kiện ứng tuyển Management Trainee: tiêu chí dưới 2 năm kinh nghiệm 83 Sinh viên năm 2, năm 3 có nên tham gia thi Management Trainee? 86 Sinh viên năm 4 thi Management Trainee được không, chuẩn bị như thế nào? 90 Có được thi Management Trainee 2 năm liên tiếp không? 95 Du học sinh thi Management Trainee được không? Có bất lợi không? 98 Học Đại Học ở Tỉnh, không tham gia hoạt động ngoại khóa có thi Management Trainee được không? 101 Management Trainee chỉ tuyển “Pure Candidate” - ứng viên không qua đào tạo? 104 Đừng là “gà công nghiệp” khi thi Management Trainee! 107 Thi Management Trainee ai cũng bảo “be yourself” nhưng sao em là chính mình thì lại rớt? 111 Management Trainee phòng Customer Development làm gì? The beauty of CD 117 Chuyện những CEO Mini tuổi đôi mươi – Giám Sát Kinh Doanh Tài Năng 123 Những siêu nhân khoác áo điều hành kinh doanh 130 Starting point và growth 136 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khi Management Trainee không là con đường duy nhất! – Chuyện của Nấm 140 Chưa đậu Management Trainee? Hãy “phục thù” ngọt ngào nhé! 144 Đừng từ bỏ chính mình vì chưa đậu Management Trainee! 152 Management Trainee và những câu chuyện tình 157 Phần 2: TRẢI NGHIỆM THAM GIA CHƯƠNG TRÌNH MANAGEMENT TRAINEE THỰC TẾ TỪ CHỊ THƯ – MANAGEMENT TRAINEE 2012 PHÒNG MARKETING CỦA UNILEVER 160 Management Trainee Truyền Kì Phần 1: Giám sát mãi vụ đáng ghét! 161 Management Trainee Truyền Kì Phần 2: Yêu Sales là điều chị không thể ngờ! 167 Management Trainee Truyền Kì Phần 3: Biển trời kiến thức Marketing tại Unilever 172 Học gì, được gì khi làm Management Trainee tại Unilever? 179 You can check out but you can never leave Unilever 183 Phần 3: KINH NGHIỆM THI MANAGEMENT TRAINEE TỪ CÁC ANH CHỊ ĐÃ TỪNG ỨNG TUYỂN CHO CHƯƠNG TRÌNH 187 Tổng hợp các bài viết về kinh nghiệm thi Management Trainee của Unilever (UFLP) 188 Tổng hợp các webinar về phòng ban của các công ty 193 Trải nghiệm thi Management Trainee của 6 công ty lớn từ bạn Gia Phúc 197 Trải nghiệm thi Management Trainee của chị Thanh Mai – Management Trainee Unilever năm 2019 206 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi Management Trainee Suntory Pepsico (SPVB) từ anh Minh Khoa năm 2020 217 Kinh nghiệm thi Online Assessment Center Suntory Pepsico từ anh Trung Kiên 229 Kinh nghiệm Thi Management Trainee của anh Xuân Vũ – Management Trainee Giao Hàng Tiết Kiệm 237 Câu chuyện thi Management Trainee Nestlé và Unilever (Application/ Online Test/ Initital Interview) từ anh Tuấn Anh năm 2020 243 Trải nghiệm thi Management Trainee Unilever – Initial Interview và Discovery Center từ chị Kim Tuyến năm 2020 259 Trải nghiệm thi Management Trainee Generali Genext của chị Thảo Nguyên năm 2020 269 Hành trình đến với Management Trainee – chia sẻ từ chị Thảo Nguyên (Management Trainee Generali) 278 Hành trình đến với INSEE Young Talent 2020 (GDP) của anh Mai Tuấn Vũ 284 Trải nghiệm thi CDFresh – Giám sát kinh doanh tài năng của Unilever 292 Hành trình từ sinh viên khối Kỹ Thuật đến với Ngành FMCG của anh Anh Tú 303 Trải nghiệm thi Sales Trainee của công ty Mondelez từ anh Trần Quang Huy 313 Trải nghiệm thi Management Trainee của Maersk từ chị Lê Giang Thùy Linh 334 Trải nghiệm thi Management Trainee Prudential của chị Thùy Linh 347 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi Management Trainee công ty Vinamilk của chị Anh Phương 362 Trải nghiệm thi Sales Fresher công ty FrieslandCampina Việt Nam (FCV) của chị Bảo Trâm 383 Trải nghiệm thi Management Trainee của FrieslandCampina Việt Nam (FCV) từ anh Diệp Đỉnh Khang 396 Cơ hội nào dành cho sinh viên background chưa đẹp trên con đường mang tên Management Trainee? – Chia sẻ từ anh Tiến Đạt 407 Trải nghiệm thi Management Trainee của Mondelez Kinh Đô từ chị Nguyễn Thụy Cẩm Uyên 416 Trải nghiệm thi Management Trainee của Fast Retailing từ chị Ngô Lan Anh 425 Là chính bản thân mình qua các vòng phỏng vấn? – Chia sẻ từ chị Phương Thảo 430 Phần 4: CHIA SẺ KINH NGHIỆM VÀ BÍ QUYẾT ỨNG TUYỂN VÒNG APPLICATION FORM 433 5 giai đoạn viết CV sinh viên thường bỏ sót 434 Những lưu ý về hình thức khi viết và gửi CV sinh viên cần nhớ 440 Cách viết CV sinh viên – Phần Thông tin cá nhân & Về bản thân 447 Cách viết CV sinh viên – Phần quá trình học tập và kỹ năng 454 Cách viết CV sinh viên – Phần Kinh nghiệm làm việc/Hoạt động ngoại khóa 463 Cách viết CV sinh viên – Phần Thành Tựu 473 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 4 Lưu ý cực quan trọng cần nhớ ở vòng Application Form (vòng CV) 478 Phần 5: KINH NGHIỆM VÀ BÍ QUYẾT THI VÒNG TEST (ONLINE/OFFLINE) 483 Kinh nghiệm thi Online Test – Các dạng bài Aptitude Test Management Trainee 484 Những điều cần lưu ý & chuẩn bị cho vòng Online Test 496 Nên chọn thi Test Tiếng Anh hay Tiếng Việt? 500 Phần 6: KINH NGHIỆM VÀ BÍ QUYẾT THI VÒNG PHỎNG VẤN 503 4 nguyên tắc vàng khi xin việc, phỏng vấn sinh viên cần biết 504 Nguyên tắc 5L khi phỏng vấn sinh viên phải biết 509 4 Tuyệt chiêu phỏng vấn sinh viên phải biết trước khi ra trường 515 Vì sao khi phỏng vấn sinh viên bị đánh trượt? 520 Lưu ý không thể bỏ qua ở vòng phỏng vấn (online-digital/offline Interview) 526 Những lưu ý về vòng thi Digital Interview của Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) 531 Final Interview Management Trainee hay hỏi gì – nên chuẩn bị thế nào? 535 Phần 7: KINH NGHIỆM VÀ BÍ QUYẾT THI VÒNG ASSESSMENT CENTER (BUSINESS CASE CHALLENGE) 542 Bài mẫu và gợi ý trả lời cho vòng thảo luận nhóm 543 5 tiêu chí đánh giá và 4 cách tỏa sáng ở vòng Thảo Luận Nhóm Management Trainee 549 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Những điều nên và không nên làm ở vòng thảo luận nhóm Assessment Center – Management Trainee 552 Học và luyện Business Case cho Management Trainee bằng cách nào – ở đâu? – Phần 1 559 Đọc sách, thực hành và luyện thi Business Case ở đâu? – Phần 2 564 Giỏi mà không quen thể hiện sẽ bị thua thiệt? – Quản Trị Viên Tập Sự 567 Quản Trị Viên Tập Sự – Lưu ý ở vòng thi thuyết trình cá nhân 570 Làm thế nào để tự tin thuyết trình? 575 Cách xử lý mâu thuẫn ở Assessment Center – vòng thảo luận nhóm 579 Làm thế nào khi bị tranh chức Leader Assessment Center – phần thảo luận nhóm 582 Những điều nên biết khi tham gia cuộc thi Marketing dành cho sinh viên 584 20 Gợi ý khi review và trình bày Marketing Plan 592 Bí quyết thi và tận hưởng cuộc thi Business Case dành cho sinh viên 596 Phần 8: CÁC THẮC MẮC VỀ LỰA CHỌN CÔNG VIỆC ĐẦU ĐỜI VÀ CÁC VẤN ĐỀ KHI TÌM VIỆC, ỨNG TUYỂN 604 Chọn ngành “dễ xơi” hay chọn nghề mình yêu? 605 Nên chọn công việc dựa trên tiêu chí nào 613 Nên làm gì khi thấy không hợp vài yêu cầu của công việc? 622 Làm thế nào khi luôn thấy mình thiếu kinh nghiệm? 626 Xin việc làm trái ngành, khó hay không? 631 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sinh viên nên làm gì khi bị phủ nhận khả năng? 635 11 Cách rèn luyện kỹ năng Marketing khi còn là sinh viên 639 Tổng hợp 30 bài viết, livestream về Chương trình Giám Sát Kinh Doanh Tài Năng CDFresh Unilever 643 Con gái có nên làm nghề Sales không? 652 7 sự thật thú vị... hơi ngược đời có thể “nhào nặn” bạn của tương lai! 655 Phần 9: CHIA SẺ VỀ VIỆC HỌC TIẾNG ANH VÀ KỸ NĂNG 660 “Cây gậy” cho việc học Tiếng Anh hiệu quả 661 “Củ cà rốt” cho việc học Tiếng Anh hiệu quả 665 Leader ơi, cứ khóc đi! 669 Đừng xem người khác là Google của bạn! 673 Làm sao để quyết đoán hơn? Take the decision and make it right 678 Hãy hiền đúng cách 683 Reply mail, khó dữ vậy hả các bạn trẻ? 688 Làm sao để cân bằng việc học và ngoại khóa? 691 Ba ơi con muốn nghỉ việc! 694 Bạn có mắc phải lỗi giao tiếp thế này không? 698 Buồn thì tìm chị Thư, vui em tìm ai? 700 Viết cho những bạn trẻ đang hoang mang về chính mình sau nhiều lần thất bại… 704 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Làm sao để thôi lạc lối trong thất bại? 711 Ăn cơm nhà mà vác tù và hàng tổng, chi vậy? 715 Chỉ có Leader mới có Leadership Skill (Kỹ năng lãnh đạo)? 721 Mentor là gì? Vì sao bạn nên có Mentor? 727 4 lí do vì sao bạn vẫn chưa tìm được Mentor 731 Nếu mãi lo nhìn người khác, bao giờ bạn mới dám làm chuyện của mình?735 Bí quyết chinh phục diễn giả 738 Sếp ơi, đừng giao việc vặt cho em! 743 5 câu “thần chú” để buông bỏ Peer Pressure 748 Phải làm sao khi vướng phải áp lực “Con nhà người ta”? 755 Networking lợi hại hơn bạn tưởng tượng! 757 Leader không chức danh 763 May mắn chỉ đến với những người đã sẵn sàng 769 Em ơi, đừng làm "người tàng hình" chốn công sở! 775 Thoát mác tàng hình với team! 780 Bí quyết học thủ khoa UEH – từ chị Hoàng Duyên 785 Phần 10: CÁC BÀI VIẾT TÂM TÌNH VỀ CHỊ THƯ 793 Sống với đam mê 794 #Liều và #Lăn Xả 799 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nguyễn Bá Phương Thư – 15 năm Sài Gòn Tiến 804 Vì sao chị Thư không giỏi? 810 10 năm, 20 năm nữa, bạn là ai? 813 For-you-Page của cuộc đời bạn sẽ thế nào? 819 Chuyện gói xôi 828 Thay lời kết 832 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Thong tin tac gia sach “Next Management Trainee Guidebook” phien ban 2022 - Lotus Tác giả chính - chị Nguyễn Bá Phương Thư Những bạn độc giả và followers thân thuộc của Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee ắt hẳn cũng đã khá thân quen với chị Thư (Nguyễn Bá Phương Thư) – founder của những nền tảng dành cho sinh viên này và cũng đồng thời là tác giả chính của quyển sách Next Management Trainee Guidebook bạn đang đọc rồi ha! Nhưng với những bạn trẻ chưa biết về chị Thư trước đây thì mình làm quen nhau nhé, dưới đây là thông tin sơ lược về chị Thư nha! Lộ trình sự nghiệp của chị Nguyễn Bá Phương Thư ❖ Sáng lập, công ty TNHH Shinow Media (lĩnh vực soft skill training và media) với các khách hàng tại Việt Nam như Unilever, FrieslandCampina, Prudential, Marico SEA, INSEE, Amanotes, Creative Point, RMIT, CIMB, v.v… ❖ Sáng lập, Chương Khởi Điểm – Hành trang cho công việc đầu đời của sinh viên và Next Management Trainee – Your pathway to Management Trainee Program ❖ Trainer, chuỗi đào tạo kỹ năng mềm gồm MeHack và các khóa khác cho sinh viên và nhân viên văn phòng của công ty Shinow Media ❖ Cựu Quản lý Nhãn hàng (Brand Manager), Kimberly Clark Vietnam (công ty với các nhãn hàng Kotex, Huggies) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 1 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Cựu Quản lý Nhãn hàng (Brand Manager), Perfetti Van Melle Vietnam (công ty với các nhãn hàng Alpenliebe, Mentos, Chupa Chup, v.v…) ❖ Cựu Management Trainee phòng Marketing, Unilever Vietnam (công ty với các nhãn hàng OMO, Comfort, Clear, Pond’s, v.v…) Hoạt động khác của chị Nguyễn Bá Phương Thư ❖ Tốt nghiệp chương trình Thạc Sỹ của trường Western Sydney University (chương trình MBA liên kết với trường Đại Học Kinh Tế), học tại Việt Nam ❖ Tốt nghiệp Đại Học Ngoại Thương TPHCM ❖ Tốt nghiệp Trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong TPHCM ❖ Mentor cho một số bạn trẻ của quỹ học bổng Vietseed, 2017 2019 ❖ Phỏng vấn viên, học bổng Amcham 2016 và 2017 ❖ Diễn giả và cố vấn cho các chương trình kỹ năng và văn hóa dành cho sinh viên của các trường Đại Học tại TPHCM ❖ Cựu Phó chủ tịch Truyền thông, AIESEC FTU HCMC, 2011 ❖ Đội phó đội phát thanh FTU Zone, 2009 ❖ Học bổng Amcham, 2010 ❖ Trao đổi văn hóa tại Ấn Độ theo chương trình tình nguyện viên quốc tế của AIESEC – Đại diện Việt Nam cho dự án mang tên “Project One World” của AIESEC Baroda tại Ấn Độ, 2009 ❖ IELTS 8.0 (Academic – lần thi đầu tiên – năm 2011) Listening – Writing – Reading 8.5; Speaking 7.0 Các bạn có thể tìm hiểu và trao đổi thêm với chị Nguyễn Bá Phương Thư tại fb.com/ngbaphuongthu nhé! Các tác giả khác Ngoài ra, chị Thư và Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee rất vinh dự nhận được sự hỗ trợ đến từ các bạn trẻ - tác giả của các chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 2 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bài chia sẻ trải nghiệm thi tuyển thực tế trong quyển Guidebook này, bao gồm: ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ Chị Nguyễn Thị Ngọc Bích Bạn Hồ Thị Bảo Ngọc – Bé Nấm Bạn Gia Phúc Bạn Trương Đỗ Minh Hương Bạn Lê Minh Thuyết Bạn Nguyễn Thị Thúy Anh Bạn Nguyễn Hoàng Duyên Bạn Hoàng Thanh Mai Bạn Phan Tuấn Anh Bạn Cấn Thị Kim Tuyến Bạn Trịnh Thảo Nguyên Bạn Mai Tuấn Vũ Bạn Phan Minh Khoa Bạn Hoàng Lê Trung Kiên Bạn Lê Xuân Vũ Bạn Nguyễn Lê Anh Tú Bạn Trần Quang Huy Bạn Nguyễn Thị Thu Hương Bạn Lê Giang Thùy Linh Bạn Nguyễn Thùy Linh Bạn Nguyễn Lê Anh Phương Bạn Ngô Thị Bảo Trâm Bạn Diệp Đỉnh Khang Bạn Nguyễn Tiến Đạt Bạn Nguyễn Thụy Cẩm Uyên Bạn Ngô Lan Anh Bạn Nguyễn Thị Phương Thảo Các anh chị ở trên đều là những người đã từng trải qua các chương trình tuyển dụng Management Trainee hoặc Fresh Graduate của các chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 3 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK công ty đa quốc gia và những công ty lớn khác. Cảm ơn các bạn đã tin tưởng chị Thư và sẵn lòng chia sẻ với các bạn trẻ thế hệ tiếp theo nhé! Lưu ý nhỏ là những chia sẻ của chị Thư và của các anh chị đều là ở góc nhìn cá nhân với những trải nghiệm của mình cùng mong muốn giúp các bạn trẻ hiểu rõ hơn về những chương trình tuyển dụng dành cho sinh viên sắp hoặc mới ra trường, và không đại diện ý kiến cho bất cứ công ty nào – kể cả các công ty các anh chị đã và đang làm việc. Những bài viết ở quyển Guidebook này cũng không phải là sách mẫu, là “đáp án” cho các vòng tuyển dụng, hay là sách luyện thi Management Trainee, mà đúng với cái tên Guidebook của nó - là để các bạn có định hướng rõ ràng hơn trên con đường chinh phục công việc đầu đời mơ ước. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 4 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lơi ngo C hào bạn trẻ của chị, thật vui vì được trò chuyện với bạn qua quyển sách Next Management Trainee Guidebook này! Sau 4 năm làm việc tại các tập đoàn đa quốc gia, với mong muốn có thể có một sự nghiệp riêng của chính mình để được thỏa thích bay bổng cùng những sáng tạo cá nhân, vừa được đắm chìm trong thế giới của Marketing và vừa được gặp, được trò chuyện gần gũi với con người, đặc biệt là các bạn trẻ, chị đã thành lập công ty TNHH Shinow Media và tiếp nối đó là sáng lập trang Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee để chia sẻ kiến thức với thế hệ trẻ tiếp theo. Đó cũng là lí do chị em mình quen biết nhau và lí do mà quyển Guidebook này được ra đời – giúp các bạn thuận tiện hơn khi tham khảo, tìm hiểu và học hỏi về kì tuyển dụng nhân viên chính thức của các tập đoàn đa quốc gia mang tên Management Trainee. Nghĩ lại mới đó mà cũng đã 8 năm rồi kể từ ngày chị rời giảng đường Đại Học, và 4 năm kể từ ngày theo con đường riêng của chính mình, nhanh thật ^^. Chị muốn gửi lời cảm ơn đến Gia đình và bạn bè, những người luôn ủng hộ chị mọi lúc mọi nơi, “Cảm ơn anh Pho – nếu như không có anh Pho hỗ trợ thì Nhã sẽ không làm được những điều này…”. (Câu này hồi xưa anh trai chị có dặn là khi nào làm được điều gì mà thấy vui thì hãy nhớ ghi câu này vào cho ảnh vui chung :”>. Nên gần chục năm rồi chị vẫn giữ lời hứa đây :D.), Những anh chị, bạn bè, đồng nghiệp, doanh nghiệp đối tác, v.v… những người mà chị đã được dịp gặp gỡ và học hỏi qua nhiều cách, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 5 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK cũng như hỗ trợ chị và Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee trên cả hành trình dài, Những người đã âm thầm lặng lẽ đóng góp cho Chương Khởi Điểm và Next Management Trainee ngay từ những ngày đầu đến tận bây giờ theo nhiều cách khác nhau, Những anh chị, những bạn trẻ mà chị trân trọng nêu tên ở mục đồng tác giả của sách đã sẵn lòng đồng ý để bài chia sẻ của mình được ghi lại trong cuốn Guidebook này, Những bạn trẻ đã, đang và sẽ sẵn lòng chia sẻ trải nghiệm với chị mà câu chuyện chưa được đăng tải ở quyển Guidebook này (mình sẽ để dành để cập nhật ở phiên bản tiếp theo của Ebook nhé!). Hai em Trà và Hồng – trợ lý cute đã cùng đồng hành với chị và Chương Khởi Điểm trước đây, Trang web https://www.freepik.com - nơi cung cấp hình ảnh chất lượng và miễn phí giúp cho Guidebook này cũng như các bài viết trên trang https://chuongkhoidiem.com và các fanpage cùng hệ thống của Shinow Media có những hình ảnh minh họa đẹp và sinh động, Bạn Huỳnh Vân Anh đã giúp thiết kế ảnh bìa đẹp xinh cho sách ^^, Những bạn trẻ đã luôn đồng hành, ủng hộ cũng như để lại lời yêu thương để chị Thư tiếp tục có động lực trên hành trình chia sẻ này với các bạn, Và dĩ nhiên không thể không kể đến tất cả những bạn trẻ đang đọc cuốn Guidebook này – cảm ơn vì sự tin tưởng của các bạn! Nói gì hơn ngoài lời cảm kích cả nhà, thật nhiều! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 6 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Quyển Guidebook này gồm những gì và dành cho ai? Với Next Management Trainee Guidebook, chị mong rằng các bạn có thể trang bị các kiến thức về toàn vẹn hành trình chuẩn bị Management Trainee - từ khi các bạn chưa biết Management Trainee là gì cho đến khi thi và những gì chờ đón bạn sau khi trở thành Management Trainee. Nội dung chính của Guidebook: ❖ Tổng quan về chương trình Management Trainee: quy trình, thời gian, các công ty mở tuyển, hành trình Management Trainee, lộ trình chuẩn bị từ khi còn là sinh viên, v.v… ❖ Trải nghiệm sau khi đã trở thành Management Trainee của chị Thư ❖ Kinh nghiệm thi Management Trainee từ các anh chị đã từng ứng tuyển và đậu Management Trainee ❖ Kinh nghiệm và bí quyết ứng tuyển Management Trainee tất cả các vòng: từ vòng Application Form, vòng Online/Offline Test, vòng Initial Interview, vòng Assessment Center, vòng Final Interview ❖ Các thắc mắc về việc lựa chọn công việc đầu đời và những vấn đề khác trong quá trình ứng tuyển ❖ Và các bài chia sẻ về kiến thức, kỹ năng dành cho sinh viên Vì vậy, chị dành tặng quyển Guidebook này cho: ❖ Những bạn mong muốn tham gia hành trình ứng tuyển Management Trainee để trở thành Management Trainee trong tương lai, hoặc để cọ xát, học hỏi và phát triển kỹ năng trong suốt quá trình. Được trúng tuyển làm Management Trainee hay không không quan trọng bằng việc bạn nỗ lực và trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 7 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Những bạn muốn tự tin ứng tuyển với các chương trình tuyển dụng khác sau khi tốt nghiệp, vì Management Trainee cũng là một trong những chương trình tuyển dụng sinh viên mới ra trường với các yêu cầu và quy trình tuyển dụng kỹ càng. Kể cả nếu bạn không thích theo con đường Management Trainee thì những nội dung ở quyển Guidebook này cũng sẽ phù hợp, giúp bạn có thêm thông tin nhằm trau dồi bản thân, hoàn thiện hơn để trở thành ứng viên sáng giá mà các doanh nghiệp đang tìm kiếm. ❖ Những bạn muốn có 4 năm Đại Học rõ ràng, có mục đích hơn vì những nội dung trong quyển Guidebook này có bao gồm các yếu tố các bạn cần chuẩn bị trong suốt quá trình còn ngồi trên ghế giảng đường cũng như hướng dẫn một số cách để bạn chuẩn bị hoặc tìm được cách chuẩn bị phù hợp cho mình. ❖ Và bất cứ bạn nào cảm thấy những kiến thức ở quyển sách này phù hợp với nhu cầu của bạn – như những bạn muốn tham gia các đợt tuyển dụng của các CLB, đội nhóm, cuộc thi dành cho sinh viên, v.v… (Vì sách bao gồm chia sẻ chi tiết kinh nghiệm các vòng thi Management Trainee mà các CLB, đội, nhóm và các cuộc thi thường mô phỏng hoặc dùng mô hình tương ứng). Chị cũng nhắn nhủ nhỏ là chị không mong muốn các bạn nghĩ một cách lý tưởng hóa là chỉ cần đọc Guidebook xong là có thể thuận lợi trở thành Management Trainee một cách dễ dàng nhé ^^, vì để vượt qua hành trình này cần nhiều kiến thức khác và quan trọng hơn nữa là việc thực hành liên tục để trau dồi bản thân từ phía chính các bạn. Hơn nữa, vì kiến thức là một biển trời bao la, không giới hạn nên ngoài đọc quyển Guidebook này, các bạn hãy tự chủ động tìm hiểu thêm các nội dung và những nguồn liên quan đến Management Trainee khác để học hỏi nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 8 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Về việc sử dụng ngôn ngữ trong Guidebook Vì tính thông dụng của những thuật ngữ phổ biến cũng như để các bạn làm quen với những thuật ngữ này trong suốt hành trình chuẩn bị và thi tuyển Management Trainee, và nhằm giữ nguyên văn phong gốc tránh sai lệch ý tác giả nên quyển Guidebook này sẽ có khá nhiều từ vựng Tiếng Anh liên quan đến tuyển dụng, kỹ năng, chuyên ngành, phòng ban, cũng như các từ vựng về kiến thức công việc, phòng ban, và một số từ giao tiếp tiếng Anh phổ biến khác trong giới văn phòng. Mong là các bạn sẽ không nghĩ rằng chị Thư và các anh chị tác giả “sính ngoại”, cũng đừng nói chị Thư và các anh chị làm vậy là “hổng có healthy, hổng có balance” nghen :”> ^^. Nếu bạn thấy quyển Guidebook này có ích, bạn có thể Follow và chia sẻ với bạn bè của mình các trang thông tin của Chương Khởi Điểm/ Next Management Trainee để cùng cập nhật thông tin về công việc đầu đời tại: ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ Fanpage Chương Khởi Điểm: fb.com/chuongkhoidiem Fanpage Next Management Trainee: fb.com/nextmt Group Next Management Trainee: fb.com/groups/thenextmt Group CKD Channel - Tổng hợp cuộc thi dành cho sinh viên: fb.com/groups/cuocthisv Group CKD Channel - Tổng hợp workshop, training (online/offline) dành cho sinh viên: fb.com/groups/workshopsv Group CKD Channel - tổng hợp chương trình tuyển thành viên, CTV, mentee... dành cho sinh viên: fb.com/groups/tuyenthanhviensv YouTube Chương Khởi Điểm: YouTube.com/chuongkhoidiem Website Chương Khởi Điểm: chuongkhoidiem.com Facebook cá nhân của chị Thư: fb.com/ngbaphuongthu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 9 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Về việc chia sẻ nội dung của Guidebook và credit cho bài viết Nếu bạn thích và muốn chia sẻ các bài viết, hãy chia sẻ với credit đầy đủ. Tất cả các bài viết thuộc bản quyền của Chương Khởi Điểm và Next Management Trainee, hoặc đã được Chương Khởi Điểm và Next Management Trainee xin phép tác giả. Vui lòng không đăng tải lại hoặc sao chép dưới bất kỳ mọi hình thức trước khi được sự đồng ý của Chương Khởi Điểm và Next Management Trainee. Nếu chưa xin phép, bạn có thể làm 2 cách sau nhé: ❖ Share trực tiếp link cụ thể bài đăng gốc trên trang web Chương Khởi Điểm (https://chuongkhoidiem.com) được ghi ở đầu mỗi bài viết không copy nội dung bài ra ngoài. ❖ Hoặc nếu bạn copy nội dung, vui lòng ghi rõ credit ở đầu bài (ghi nguồn ngay từ đầu bài chứ không phải ở cuối bài) với link bài viết gốc trên trang website Chương Khởi Điểm và tên tác giả của bài viết tương ứng. Ví dụ: Bài viết “Networking lợi hại hơn bạn nghĩ” – bài viết gốc tại Chương Khởi Điểm: https://chuongkhoidiem.com/networking-loi-hai-hon-bantuong-tuong - tác giả: chị Nguyễn Bá Phương Thư”. Và ở khúc cuối mỗi bài, chị đều có kèm phần kí tên “Yêu thương – chị Thư” cùng các kênh thông tin của Chương Khởi Điểm – vui lòng giữ nguyên nội dung này và không xóa khi copy đăng tải lại. ❖ Hoặc inbox cho fanpage Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee nếu muốn có hình thức hợp tác khác. ❖ Riêng với những bài viết mà nội dung bên trong là tổng hợp những link bài dẫn trực tiếp về trang web Chương Khởi Điểm như bài “Tổng hợp các bài viết về Management Trainee – Quản Trị Viên Tập Sự: https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-cac-baiviet-ve-management-trainee-quan-tri-vien-tap-su”, các bạn có thể copy và reup (đăng lại) mà không cần xin phép Chương Khởi Điểm - miễn là không cắt xén nội dung, giữ lại hết nội dung kể cả chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 10 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phần mở đầu, phần chữ kí cũng như phần cuối dẫn về các kênh thông tin của Chương Khởi Điểm/Next Management Trainee. Chương Khởi Điểm và chị Thư sẽ rất vui khi nhận được sự hỗ trợ và sát cánh từ các bạn Nếu bạn thích quyển Guidebook và những chia sẻ này của chị Thư và các anh chị khác, cũng như trân trọng những nỗ lực anh chị đã bỏ ra và muốn hỗ trợ các anh chị để giữ gìn được nguồn bài, các bạn có thể inbox cho fanpage Chương Khởi Điểm và Next Management Trainee những nguồn đăng tải lại nội dung không đáp ứng đủ các yêu cầu ở phần trên về credit cũng như nội dung bài. Hoặc nếu các bạn vô tình thấy các bài có nội dung quá giống trong quyển Guidebook này hoặc các bài viết trên website Chương Khởi Điểm mà không để credit đúng yêu cầu thì hãy hỗ trợ chị Thư và Chương Khởi Điểm bằng cách inbox cho fanpage nhé! Chị Thư và team sẽ rất cảm kích! Bạn muốn gửi lời cảm ơn hay góp ý cho Guidebook? Mỗi năm dù không mở lớp luyện thi Management Trainee nào nhưng chị rất vui vì luôn nhận được những lời chia sẻ, những tin vui từ các bạn sau khi có kết quả từng chương trình. Nếu bạn cũng thấy Guidebook có ý nghĩa và đã thực sự giúp ích cho bạn, chỉ một tin nhắn cảm ơn là chị đã cảm thấy những nỗ lực của mình chia sẻ với các bạn là hoàn toàn xứng đáng rồi ^^. Dù bạn trọn vẹn trở thành một Management Trainee hoặc vào được vòng 1, vòng 2 hay chưa có duyên với Management Trainee thì chị luôn trân trọng các bạn vì sự dám thử thách, dám làm, dám nỗ lực, của các bạn! Hơn hết, lời cảm ơn từ mỗi bạn đều là món quà quý giá nhất cho chị cũng như các anh chị đã chia sẻ bài viết của mình! Nếu bạn muốn gửi lời cảm ơn, tiếp thêm động lực cho chị Thư, Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee cũng như các anh chị đồng tác giả khác của Guidebook hay muốn đóng góp thêm ý kiến cho Guidebook để Guidebook hoàn thiện hơn, đừng ngại ngần inbox cho 2 fanpage trên hoặc gửi lời nhắn của chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 11 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn qua link này: http://bit.ly/gopynmtguidebook để mình cùng trao đổi và phát triển Guidebook thêm với nhau nha! Bạn có muốn cùng chị Thư đồng hành trên hành trình chia sẻ kiến thức cho thế hệ trẻ tiếp theo chứ? Mỗi năm chị đều may mắn có được những bài chia sẻ, hay những webinar mới với khách mời là những bạn trẻ đã hoàn thành chặng đường thi tuyển Management Trainee của mình và muốn chia sẻ kinh nghiệm để giới trẻ tiếp theo có một hành trình học hỏi và khám phá bớt vất vả hơn. Chị cũng sẽ rất vui lòng chờ bạn mở lời đó! Pay-itforward là một điều rất trân trọng và đáng quý, và càng quý giá với chị hơn khi chị nhận được sự tin tưởng từ các bạn đó! Liên hệ với chị ở đây nhé: http://bit.ly/payitforwardNMT! Còn bây giờ thì hãy cùng nhau bắt đầu với hành trình trang bị cho kì tuyển dụng Management Trainee nào! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 12 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Moi lơi khuyen đeu chì mang tình chat tương đoi Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/moi-loi-khuyen-deu-chimang-tinh-chat-tuong-doi Trước khi các bạn đọc Guidebook này, chị muốn nhấn mạnh rằng: mọi lời khuyên, mọi chỉ dẫn và mọi định hướng đều mang tính chất tương đối. Vì vậy, đừng nghĩ rằng những lời chia sẻ trong đây là đúng tuyệt đối hoàn toàn, cũng như đừng ngạc nhiên nếu những định hướng của chị hay các anh chị khác có không giống với định hướng của các bạn - vì mỗi người đều là một cá thể khác nhau và có quyền chọn lọc đường hướng, tự ra quyết định cho cuộc đời của mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 13 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vì sao chị lại nhấn mạnh điều này? Vì chị sợ rằng bạn sẽ nghe lời khuyên mà làm theo, nhưng quên suy xét những yếu tố chủ quan từ chính bạn, và để người khác quyết định thay cho mình; hay ngược lại vì chị biết rằng bạn sẽ nghe nhưng không làm theo do con tim bạn đã biết mình muốn gì và đôi khi bạn cũng ngại vì chuyện đó; hay bạn nghe theo và kết quả không như mong muốn lại quay ra trách người đưa lời khuyên… Chị muốn bạn yên tâm là không nghe theo lời khuyên của người khác cũng là một chuyện rất đỗi bình thường, không có gì phải ngại cả; còn nếu nghe theo lời thì cũng đừng đổ lỗi cho người khác vì bạn chính là người chịu trách nhiệm với hành động của mình – chứ không phải là người khuyên nhủ bạn. Thành công hay thất bại là nhờ vào sự quyết đoán và rèn luyện của chính bạn. Mọi lời khuyên chỉ mang tính chất tham khảo và định hướng. Chị nói rằng mọi lời khuyên đều chỉ mang tính chất tương đối vì những lẽ sau: 1. Mỗi người có một background khác nhau Ví dụ hỏi về tiêu chí chọn việc – có người sẽ không quá đặt nặng về tài chính vì gia đình họ không có quá nhiều gánh nặng, họ có thể chọn việc họ thích và chỉ cần nuôi sống được bản thân. Ngược lại, có những bạn phải mang trọng trách kiếm tiền nuôi gia đình từ sớm – nên những lời khuyên “Theo đuổi đam mê không màng thế giới” sẽ khó phù hợp được với bạn. Hay có câu nói mà mọi người hay lan truyền trên mạng là Bill Gates bỏ học thì thành công – nhưng mà nhớ là ông ấy bỏ học Đại Học Harvard chứ không phải bỏ học cấp 2, cấp 3 đâu nhé. Bạn khác, Bill Gates khác, và vì vậy hãy lắng nghe lời khuyên một cách cân nhắc. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 14 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Mỗi người có một priority – thứ tự ưu tiên khác nhau Có người sẽ ưu tiên làm thật nhiều để nghỉ hưu từ sớm, có người thì muốn vừa làm vừa tận hưởng. Có người thì sẽ ưu tiên gia đình nhiều hơn, có người lại đam mê phát triển sự nghiệp. Người thì thích làm nhiều thứ, với nhiều người, mở thật rộng; người lại chỉ muốn được bình yên và làm chủ trong góc nhỏ của chính mình. Tương tự, có bạn thích tham gia hoạt động ngoại khóa, có bạn muốn trau dồi kinh nghiệm thực tế qua các công việc part-time và internship tại các công ty, điều đó cũng không có nghĩa là có bạn đúng hoặc có bạn sai. Không có hướng đi nào là tuyệt đối, chỉ là hướng đi nào bạn cảm thấy phù hợp nhất cho mình mà thôi. Vì vậy nếu bạn có thứ tự ưu tiên khác người đưa ra lời khuyên thì dĩ nhiên là lời khuyên đó cũng sẽ khó để bạn ưng bụng mà áp dụng, đúng không? Hãy cân nhắc thứ tự ưu tiên của mình là gì trước khi đưa ra quyết định nhé! 3. Mỗi người có một tính cách, sở thích và định hướng khác nhau Ví dụ có người sẽ thích môi trường trẻ trung, năng động, nhiều thử thách và phát triển nhanh – có người chỉ muốn có một công việc nhẹ nhàng và thoải mái. Nên cũng không thể vì định hướng mỗi người mỗi khác nhau mà phán xét quyết định cuộc sống hay những lời khuyên và chia sẻ họ đưa ra được. Hay như chị thích làm việc Marketing ở công ty đa quốc gia ở phía Client (khách hàng), nhưng có bạn lại thích khởi đầu ở mảng Agency (đối tác cung cấp dịch vụ/sản phẩm), và vì định hướng khác nhau nên con đường cũng sẽ có nhiều chỗ khác nhau, những lời khuyên đưa ra cũng sẽ không giống nhau. Hoặc cùng một tình huống nhưng người có tính chất ôn hòa sẽ cư xử khác người có tính chất quyết liệt, cạnh tranh. Bạn cũng không phải chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 15 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ép mình trở thành một người khác nếu bạn không thích (nhưng dĩ nhiên là phải biết phân biệt giữa tính cách và những điểm không tốt về mặt cư xử nhé ^^). 4. Mỗi người có một style khác nhau, tính cách khác nhau Với tư cách là người lắng nghe, người xem và theo dõi những người khác chia sẻ, bạn cũng sẽ tự nhận ra là mỗi người chia sẻ đều có style khác nhau và bản thân bạn cũng sẽ thích kiểu của người này hơn người khác một ít. Có bạn sẽ thích kiểu chia sẻ một chút vồn vã, một chút gần gũi, dùng những từ thịnh hành và ngôn ngữ tuổi teen, nói nhanh cô đọng; nhưng có bạn lại thích kiểu chia sẻ trưởng thành và chuyên nghiệp, một chút xa cách nhưng lại như ngọn núi cao sừng sững đầy ngưỡng mộ; bạn khác lại thích kiểu cool ngầu bí hiểm, hay người thì thích kiểu nhẹ nhàng, tận tâm và chi tiết v.v... Vậy nên những lời khuyên từ những anh chị hợp style có thể sẽ làm bạn dễ mềm lòng hơn so với những người khác. Vì vậy, đừng so sánh khập khiễng và ép bản thân phải chọn một hình mẫu, một hướng đi làm cho lòng mình rối bời vì những điều không cần thiết nhé. 5. Bản thân mỗi người cũng phát triển, thay đổi theo thời gian Bill Gates đã từng bỏ học Đại Học, nhưng rồi sau này cũng chính Bill Gates lại khuyên các bạn chú trọng học vấn vì "Những công việc tốt ngày nay đòi hỏi các bạn có bằng Đại Học”. Cách suy nghĩ, nhận định của cùng một người cũng có thể thay đổi theo thời gian, và vì vậy lời khuyên của họ cũng không phải là bất biến. 6. Mỗi thời đại mỗi khác Lời khuyên của thời đại trước chắc gì đã hợp với thời đại này, mà thế giới lại càng ngày càng phát triển nhanh nên nhiều khi chỉ một vài năm là sẽ có những lời khuyên trở nên lỗi thời. Ví dụ như cha mẹ thời đại trước chỉ thích con mình làm giáo viên, bác sĩ - còn thời đại bây giờ đã có những ngành nghề mà thế hệ trước cũng khó có thể hình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 16 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK dung tới như làm YouTuber, làm freelance về công nghệ thông tin, viết ứng dụng điện thoại, v.v… Hay thời xưa, đi du lịch là một chuyện xa xỉ nhưng bây giờ mới là sinh viên thôi mà các bạn đã có thể tự sắp xếp và thực hiện những chuyến phượt khắp Việt Nam cho riêng mình rồi. Những lời khuyên của chị và các anh chị khác ở quyển Guidebook này cũng vậy, có thể chỉ phù hợp ở hiện tại và trong tương lai cũng cần điều chỉnh ít nhiều vì mỗi năm cuộc thi có thể thay đổi. Vì vậy, các bạn hãy thường xuyên cập nhật thị trường và nhiều nguồn thông tin khác nhau để linh hoạt với những thay đổi hàng năm nha! 7. Không có ai là hoàn hảo hết Quan trọng nhất là không ai hoàn hảo hết, và lời khuyên của họ cũng vậy. Nên đừng nghe lời khuyên của một người mù quáng chỉ vì thần tượng và ngưỡng mộ họ. Họ có thể có sai sót, và bạn cũng vậy. Đừng đặt áp lực lên người khác, đừng tin tưởng tuyệt đối mọi thứ mà mà hãy suy xét, cân nhắc kỹ càng và tập chịu trách nhiệm với sự quyết định của chính mình. Quyển Guidebook 600 trang và cố gắng ra sớm để kịp thời gian cho các bạn chuẩn bị và rèn luyện - sai sót chắc chắn không thể nào không có. Bên cạnh đó, chị và các anh chị tác giả khác cũng là một con người hoàn toàn bình thường, trưởng thành bình thường và vấp ngã bình thường. Những lời khuyên và chia sẻ của chị và các anh chị khác đưa ra ở đây không phải là bởi vì các anh chị hoàn hảo, làm tốt hết những điều đó mà là vì các anh chị đã từng va vấp, tự học hỏi, cũng như gặp được những quý nhân dạy bảo, hay những anh chị là tấm gương để noi theo. Bản thân chị cũng đang trên quá trình tiếp tục học hỏi mỗi ngày. Vậy nên đọc xong đừng nghĩ là cái gì chị Thư và các anh chị khác cũng làm được, cũng xuất sắc hết nên mới viết được những bài như vậy nhé ^^. Không có đâu, các anh chị chỉ là những con người hết chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 17 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK sức bình thường, được cái là rất muốn dành thời gian của mình để chia sẻ cho các bạn trẻ mà thôi ^^. Vậy có nên đọc những lời chia sẻ và lời khuyên ở quyển Guidebook này không? Câu trả lời của chị là hoàn toàn nên chứ. Lúc nghe lời khuyên nhiều khi sẽ giúp bạn hiểu rõ mình muốn gì nhờ những lời phản biện âm thầm mà bạn được kích hoạt khi lắng nghe – bạn sẽ thấy mắt mình lấp lánh, thấy tim mình vui thầm khi lời khuyên của chị và cách anh chị trong quyển sách cũng giống như cách bạn muốn giải quyết công việc, hay như định hướng và con đường mình hướng tới; hoặc ngược lại cảm thấy chần chừ đắn đo và trong tim phát lên tiếng nói “í cha, sao hổng giống những gì mình muốn vầy nè, ai cha, nô nô mình không muốn làm như vậy đâu”. Thú thật đi, có phải nhiều khi đi mua đồ chung với bạn bè, đắn đo giữa 2 món đồ rồi nhờ bạn khuyên, cuối cùng bạn lại chọn món đồ ngược lại, đúng chứ? Nhưng mà vậy cũng có sao đâu, mục đích cuối cùng là bạn đã đưa ra quyết định của mình và toàn tâm toàn ý làm theo nó, vậy lời khuyên cũng có tác dụng hỗ trợ mà đúng không? Kết lại là cứ đọc và nghe những lời chia sẻ của các anh chị ở đây, nhưng ngoài ra cũng nên học hỏi thêm từ những nguồn khác để nhìn nhận vấn đề ở phương diện khách quan dưới góc nhìn của nhiều người. Mỗi người sẽ giúp bạn hiểu rõ về vấn đề hơn ở góc nhìn của họ, ghép lại thành bức tranh tổng thể để bạn bớt đắn đo khi đánh giá và chọn lựa con đường để ứng dụng. Nhưng cuối cùng thì, bạn vẫn là nhân tố quan trọng nhất – là người thực hiện, người hành động và là người hiểu rõ con tim mình muốn gì nhất. Đến lúc đó rồi thì hãy take the decision and make it right (trích lời của Ratan Naval Tata) – ra quyết định và làm cho quyết định của mình trở nên đúng đắn, mà nó có “không right” thì đó vẫn là quyết định của mình – hãy tập tự chịu trách nhiệm với nó nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 18 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mong các bạn hiểu rõ tính tương đối của lời khuyên để đón nhận mỗi lời khuyên một cách tích cực và tỉnh táo nha, đặc biệt là biết chọn lọc, phân tích và ứng dụng phù hợp khi đọc cuốn Guidebook này nữa ^^. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 19 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 1: TỔNG QUAN VE CHƯƠNG TRÌNH MANAGEMENT TRAÌNEE (QUAN TRÌ VÌEN TAP SƯ) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 20 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee la gì? Cac chương trình tuyen dung cua cac cong ty co điem gì giong va khac nhau? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cac-chuong-trinh-tuyendung-management-trainnee-co-gi-giong-va-khac-nhau/ Chương trình tuyển dụng Management Trainee là gì? (Tên gọi khác: Quản Trị Viên Tập Sự) Nhiều bạn chưa hiểu rõ Management Trainee là gì, và lại hay nhầm lẫn Management Trainee - “Quản Trị Viên Tập Sự” nghĩa là thực tập. Tuy nhiên không phải nhé, chương trình Management Trainee hoàn toàn khác với chương trình thực tập sinh (Internship). Nếu Internship các bạn được đào tạo ngắn hạn, tiêu chí đầu vào không quá cao và phúc lợi cũng không nổi bật thì Management Trainee là chương trình tuyển dụng nhân viên chính thức của công ty với lộ trình dài hạn. Gọi là “tập sự” vì các bạn sẽ được đào tạo kỹ càng để từ nhân viên trở thành một nhà quản lý – nên khi đậu, các bạn sẽ trở thành những “Quản Trị Viên Tập Sự”, một Leader tương lai của công ty. Vì phúc lợi tốt, lộ trình đào tạo rõ ràng nên các chương trình thường nhận hàng trăm và hàng nghìn đơn ứng tuyển cho mỗi lần mở tuyển. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 21 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy tóm lại chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) ❖ Là chương trình tuyển dụng nhân tài dành cho sinh viên Việt Nam sắp hoặc vừa tốt nghiệp 1-2 năm (Đại Học – Cử Nhân hoặc Cao Học - Thạc Sỹ, tại Việt Nam hoặc nước ngoài), có kỹ năng làm việc và khả năng giao tiếp Tiếng Anh tốt ❖ Lộ trình đào tạo rõ ràng (1-3 năm), mục tiêu trở thành Nhà Quản Lý tương lai của công ty. ❖ Lương thưởng phúc lợi khá cao so với thị trường ❖ Mỗi năm số lượng tuyển dụng từ 5-20 bạn tùy nhu cầu của công ty, hoặc cá biệt có năm vì chất lượng các ứng viên chưa như mong muốn nên công ty chỉ chọn đúng 1 bạn hoặc không tuyển bạn nào. Yêu cầu ứng tuyển ❖ Là sinh viên Việt Nam sắp hoặc vừa tốt nghiệp 1-2 năm (Đại Học hoặc Thạc Sỹ, tại Việt Nam hoặc nước ngoài), kỹ năng làm việc và khả năng giao tiếp Tiếng Anh tốt ❖ Điểm GPA trên mức tối thiểu (thường là 7.0; 7.5 hoặc 8.0/10 tùy chương trình của mỗi công ty – hệ 4 quy đổi tương ứng) ❖ Các bạn có thể xem cập nhật thường xuyên về tiêu chí tuyển dụng của các chương trình tại bài viết Tổng hợp chương trình tuyển dụng Management Trainee & Fresh Graduate 2021 ở link này nhé: http://bit.ly/freshprogram2021. Các phòng ban mở tuyển: Thường mở đa dạng nhiều phòng ban, từ Marketing, Sales, Human Resources, Supply Chain, Manufacturing (Operations), Finance, đôi khi có cả Legal và Information Technology, v.v… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 22 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Những công ty nào hay tuyển Management Trainee? ❖ Hầu hết các công ty đa quốc gia lớn đều có tuyển dụng chương trình Management Trainee. Ví dụ như: Unilever, FrieslandCampina, Coca-Cola, Suntory PepsiCo, Nestlé, Prudential, L’oreal, Carlsberg, Masan, Heineken, Lazada, Generali, Shopee, v.v… ❖ Ngoài ra còn có những chương trình của các công ty như Giao hàng tiết kiệm, Techcombank, Vinamilk, v.v… ❖ Các bạn theo dõi website và Facebook chuyên về tuyển dụng của các công ty này để được cập nhật sớm nhất khi chương trình mở tuyển nhé: http://bit.ly/fbwebsitecongty. Các vòng thi chính ❖ Vòng Application Form (Vòng CV) ❖ Vòng Kiểm tra năng lực (Aptitude Test – online hoặc offline, dạng thường hoặc dạng profile games) ❖ Vòng Initial Interview (Face to face/offline hoặc online/digital) ❖ Vòng Assessment Center/ Business Challenge (Online hoặc offline) ❖ Vòng Final Interview ❖ Ngoài các vòng này thì các công ty có thể thêm những vòng nhỏ lẻ riêng tùy mỗi năm và tùy công ty – như vòng Field Trip (đi thực tế thị trường), hay những buổi làm bài test Strength Finder cho các bạn vào vòng trong, v.v… Lộ trình đào tạo và lương thưởng: ❖ Các bạn sẽ được hướng tới lộ trình từ 1 – 3 năm sau khi đào tạo chính thức và nếu đạt yêu cầu sẽ trở thành Manager tại công ty. Xuyên suốt quá trình bạn cần tham dự những vòng đánh giá giữa năm và cuối năm để chứng minh bản thân mình phù hợp để tiếp tục tham gia chương trình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 23 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Các bạn cũng có thể được luân chuyển qua nhiều phòng ban tùy thuộc công ty (chủ yếu là luân chuyển ở phòng Sales và các subfunction trong function chính của bạn), một số công ty sẽ cố định phòng ban và không luân chuyển, hoặc một số công ty khác thì lại cho các bạn luân chuyển ở nhiều phòng ban đa dạng từ Sales, Supply Chain, Finance, v.v… và cho bạn lựa chọn phòng ban phù hợp nhất sau khoảng thời gian luân chuyển. ❖ Lương thưởng và phúc lợi cực kì cạnh tranh – ví dụ như với các công ty đa quốc gia thì mức lương nghìn đô là chuyện không hiếm. Đa số các công ty đa quốc gia đều offer các bạn Management Trainee đậu cùng một năm một mức lương đầu vào giống nhau và lương cũng rất tốt nữa, vì vậy bạn đỡ phải qua công đoạn deal lương vất vả khi mới nhận việc. Các chương trình tuyển dụng Management Trainee ở các công ty đa quốc gia có giống nhau không? Thực ra, các chương trình tuyển dụng Management Trainee của các công ty đa quốc gia có những điểm giống và khác nhau, có thể kể đến một vài điểm nổi mật như sau Giống ❖ Mục tiêu: Đều để tuyển chọn những ứng viên tiềm năng vừa ra trường hoặc ra trường được 1-2 năm để đào tạo theo quy chuẩn của công ty như là một nhân tài với lộ trình tiến tới cấp độ quản lý trong thời gian ngắn hơn so với việc nộp vào làm nhân viên bình thường ❖ Cách thức thi: Số lượng các vòng thi và cách thức thi ở các vòng khá tương ứng như chị đã nêu ở trên ❖ Chất lượng ứng viên: Các bạn ứng tuyển vào đều có profile (hồ sơ cá nhân) khá tốt về học tập và kinh nghiệm hoạt động, yêu cầu Tiếng Anh tốt (giao tiếp ổn và được đánh giá qua các vòng thi, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 24 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không cần phải có bằng cấp) – các kỹ năng thường yêu cầu là Leadership, teamwork, communication, passion for learning, responsibility, result-oriented, problem solving và những skill khác tùy phòng ban. Các công ty thường dùng 3 cụm từ là “Can do” (Có khả năng làm việc) – Will do (tinh thần trách nhiệm, hăng hái làm việc) – Will fit (mức độ phù hợp với công ty và công việc). Khác ❖ Thời gian đào tạo: Có công ty cam kết 1-2 năm sẽ lên vị trí quản lý, có công ty là 3 năm hoặc hơn. ❖ Cách thức đào tạo: • Có công ty sẽ cam kết 6 tháng – 1 năm hoặc toàn bộ lộ trình được đào tạo ở nước ngoài, có công ty không cam kết các bạn sẽ được đào tạo ở nước ngoài mà chỉ làm tại Việt Nam • Có công ty sẽ cho các bạn di chuyển sang các phòng ban khác nhau, đặc biệt là phòng Sales, có công ty thì chỉ làm ở mỗi phòng ban của bạn, có công ty sẽ cho luân chuyển nhiều phòng ban để bạn chọn phòng ban phù hợp nhất làm “điểm đến cuối cùng”. • Có công ty sẽ bổ nhiệm 1 anh chị cấp cao làm Mentor và 1 anh chị quản lý làm Buddy, có công ty thì các bạn sẽ tự nỗ lực và tìm kiếm những mối quan hệ, sự giúp đỡ từ các anh chị • Có công ty sẽ cung cấp Job Description (mô tả công việc), KPI, kỳ vọng dành cho công việc của bạn rõ ràng khi vào phòng ban của mình, có công ty các bạn phải chủ động đi xin việc để làm. Tuy nhiên nên nhớ là công việc của Management Trainee rất đa dạng và linh hoạt tùy thuộc vị trí bạn đảm nhiệm nên đừng kỳ vọng các bạn sẽ luôn có một Job Description “cứng” cho nguyên cả lộ trình nhé. • Mỗi công ty có mỗi văn hóa khác nhau nên cách đào tạo cũng khác nhau tương ứng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 25 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Nội dung đề thi: Dù các vòng thi của các chương trình tuyển dụng Management Trainee hầu hết đều giống nhau nhưng nội dung đề thi khác nhau tùy công ty. Ví dụ như với các bài test kiểm tra năng lực, có công ty sẽ ưu tiên test IQ, có công ty sẽ test cả về kiến thức công ty của họ, mức độ phù hợp của bạn với văn hóa công ty, v.v… Và một ví dụ khác là với vòng Assesssment Center, có công ty sẽ cho làm 1 ngày duy nhất trọng vẹn, có công ty sẽ cho làm cả tuần; có công ty cho đề dài 8 trang A4 với nhiều file excel, có công ty thì chỉ có 1 cái đề cực ngắn và các bạn phải tự tìm hiểu thông tin, số liệu để làm. ❖ Các phòng ban ứng tuyển: Có công ty sẽ ứng tuyển đầy đủ các phòng ban từ Sales, Marketing, Human Resources, Supply Chain, Manufacturing, Finance, Legal, Information Technology, v.v… trong khi có công ty chỉ tuyển một vài phòng ban nhất định. ❖ Mức lương: Hầu hết mức lương của Management Trainee khá cao so với mặt bằng chung của sinh viên mới ra trường (các công ty đa quốc gia thì mức lương cũng hơn mười mấy triệu cho đến hai mươi mấy triệu, hoặc thậm chí ba mươi mấy triệu ^^). Tuy nhiên vẫn có sự chênh lệch trong mức lương giữa các công ty khác nhau (có công ty local chị biết chỉ offer có khoảng 8 triệu thôi, và thậm chí là mỗi bạn còn phải tự deal lương riêng chứ không phải là mức lương chuẩn cho tất cả các bạn được lựa chọn). Trên đây là những ý chính nhất giúp các bạn trẻ hiểu hơn về chương trình Management Trainee ở các công ty nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là Management Trainee nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 26 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vì sao nen thi chương trình Management Trainee (Quan Tri Vien Tap Sư)? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/vi-sao-nen-thi-chuongtrinh-management-trainee-quan-tri-vien-tap-su/ N hiều bạn băn khoăn, vì sao nên thi Management Trainee? Cùng nghe chia sẻ từ “người trong cuộc” nhé! Điều gì khiến chị lựa chọn tham gia vào chương trình Management Trainee của các công ty? Thực ra chị không bắt đầu suy nghĩ từ việc mình thích chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nên phải nộp vào chương trình này của các công ty mà chị suy nghĩ theo thứ tự như sau: Mình thích ngành gì? Ngành đó thì làm việc ở những công ty nào là phù hợp và mình cảm thấy sẽ phát huy được khả năng nhất? Mình thích công ty nào? Công ty đó có tuyển sinh viên mới ra trường cho ngành mình thích không, chương trình tuyển dụng như thế nào? Nếu có thì chị phải nộp ngay và luôn thôi! Và với thứ tự này thì đáp án cuối cùng của chị chính là chương trình Quản Trị Viên Tập Sự của Unilever và PepsiCo (lúc này chưa đổi thành Suntory PepsiCo như hiện tại). Chị kể chi tiết hơn nghen. Chị có một may mắn là biết mình thích gì từ năm thứ 2 Đại Học, sau khi trải nghiệm nhiều vị trí ở các phòng ban khác nhau của câu lạc bộ, từ nhân sự cho tới phát thanh, truyền thông. Vì vậy, lúc chị ra trường chị đã xác định là mình chỉ làm đúng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 27 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ngành Marketing vì đây là công việc mình đã từng được thử sức và tìm thấy niềm đam mê rất lớn nơi đó. Với ngành Marketing, chị thấy rằng phát triển sự nghiệp tại một công ty đa quốc gia có thể giúp mình có cơ hội làm việc ở những nhãn hàng lớn, các dự án quan trọng cùng các anh chị giàu kinh nghiệm, môi trường chuyên nghiệp, chưa kể lại còn có thể tận dụng tối đa khả năng ngôn ngữ của mình. Vậy chọn công ty nào bây giờ? Lúc đó chỉ có 2 công ty nhen nhóm trong đầu chị thôi, đó là Unilever và PepsiCo. Và khi đã giới hạn được nơi mà mình quyết “trao thân gửi phận”, chị tìm hiểu kỹ hơn thì biết được 2 chương trình tuyển dụng của công ty, một là theo dạng Internship và một là theo chương trình Management Trainee - Quản Trị Viên Tập Sự. Và thật may mắn là chị cũng vừa hay có quen một số anh chị đã từng đậu chương trình Management Trainee tại công ty, chị đã được nghe những câu chuyện đầy cảm hứng về con đường khó khăn, thử thách nhưng đầy thú vị của chương trình. Chính các anh chị ấy cũng là “nhân chứng sống” của chương trình, giúp chị tin là Management Trainee là con đường đúng đắn để bắt đầu sự nghiệp của mình :). Vì vậy, chị bắt tay vào viết đơn và sau đó cũng đã có thể chạm tay vào công việc đầu đời mơ ước của chính mình với vị trí là Management Trainee phòng Marketing của Unilever năm 2012! Vậy còn bây giờ, vì sao chị nghĩ các bạn trẻ nên tham gia vào chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự)? Chưa kể là bạn có đậu hay không, nếu các bạn hỏi chị những lí do vì sao nên thi Management Trainee, thì chị không ngại ngần mà biên ngay những điểm sau nè: ❖ Vẫn được làm ngành nghề mình đam mê: Các bạn không phải “lăn tăn” về ngành nghề như chị hồi xưa vì hiện nay, chương trình Management Trainee thường tuyển dụng các ngành nghề khá phổ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 28 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK biến từ Sales, Marketing, Human Resources, Supply Chain, Manufacturing, Finance, v.v… nên hầu như là các bạn hoàn toàn có cơ hội làm đúng ngành mình yêu thích ❖ Được làm việc trong môi trường đa quốc gia chuyên nghiệp, cơ hội học nhiều và phát triển nhiều: Hầu hết các công ty tổ chức chương trình Quản Trị Viên Tập Sự là các công ty đa quốc gia, với quy mô làm việc hết sức chuyên nghiệp. Các bạn sẽ học hỏi được nhiều từ quy trình chỉn chu, cách làm việc công bằng, nghiêm túc. Chưa kể các bạn có rất nhiều cơ hội để làm việc với những đối tác lớn từ trong nước cho đến quốc tế với cách làm việc chuyên nghiệp không kém. Vì quy mô lớn nên bạn cũng có nhiều cơ hội để trải nghiệm nhiều dạng công việc khác nhau ở nhiều vị trí khác nhau dù vẫn là công việc ở phòng ban của bạn. ❖ Lộ trình phát triển rõ ràng: Nếu như bình thường các bạn đi làm và không biết là mình sẽ phát triển thế nào, thời gian ra sao thì với Management Trainee, các bạn có một cột mốc rất rõ ràng là phát triển và đạt vị trí quản lý trong vòng 1 - 3 năm – với điều kiện là các bạn phải chứng tỏ được năng lực và vượt qua các đợt đánh giá giữa năm cũng như cuối năm của công ty. Đánh giá thì dĩ nhiên là khó rồi, nhưng điểm tốt nhất là bạn không phải lo ngại kì kèo lương thưởng hay đòi thăng chức như ở những công ty khác – chỉ cần bạn xứng đáng, bạn sẽ được đào tạo theo đúng lộ trình công ty đã cam kết. ❖ Được làm việc với những anh chị rất giỏi và được hướng dẫn tận tâm từ chính sếp trực tiếp: các anh chị trong công ty thì giỏi khỏi phải bàn cãi luôn, các anh chị giỏi từ kỹ năng cho đến kiến thức chuyên môn mà kể cả những người ở công ty khác cũng phải kính nể. Thật tuyệt khi được truyền cảm hứng, được làm chung, được học hỏi và thậm chí là được kèm cặp bởi chính các anh chị ấy, đúng không! Chẳng hạn như với chương trình Management Trainee của Unilever, chị được phân hẳn một chị Mentor là giám đốc ngành hàng và Buddy là Brand Manager của một nhãn hàng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 29 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK trong công ty. Chưa kể chị còn chủ động xin một chị siêu giỏi khác ở công ty mà chị rất kính phục làm Mentor thêm nữa. Dù chị ấy ở vị trí rất cao và còn bận hơn cả những anh chị mentor và coach khác nhưng chị ấy vẫn dành thời gian gặp gỡ và trò chuyện với chị hàng quý, chị trân trọng vô cùng! ❖ Được trải nghiệm ở các phòng ban liên quan, gom nhiều kiến thức hữu dụng cho công việc ở phòng ban chính của mình: điểm hay của chương trình Management Trainee là các bạn có một thời gian ngắn được làm việc ở các phòng ban liên quan. Ví dụ như chị làm Marketing thì sẽ có 6 tháng trải nghiệm, làm việc thực thụ như một giám sát mãi vụ ở nhà phân phối hoặc làm trợ lý quản lý một hệ thống siêu thị của công ty. Chính nhờ kiến thức và những mối quan hệ tích lũy trong thời gian đó mà sau này khi làm Marketing ở phòng ban của mình, chị có thể ứng dụng được nhiều kiến thưc và được sự hỗ trợ tối đa từ các anh chị của phòng Sales nữa. ❖ Tận dụng được khả năng ngôn ngữ: đảm bảo vào môi trường công ty đa quốc gia thì tha hồ sử dụng Tiếng Anh sáng – trưa – chiều – tối luôn, từ quy trình, giấy tờ, email đến họp hành đa phần đều là Tiếng Anh tuốt. ❖ Được có network – các mối quan hệ đáng quý trong công việc lẫn cá nhân: Ngoài các anh chị Mentor, Buddy, Line Manager, Coach, các đồng nghiệp và cả các anh chị bộ phận nhân sự – “mama của đàn em Management Trainee”, các bạn còn có cả một dàn “bạn cùng khóa” – những người bạn Management Trainee đồng cam cộng khổ và thân thiết với nhau như bạn cùng lớp chứ không chỉ là đồng nghiệp thông thường nữa, thích không? Về phương diện công việc, các mối quan hệ này cũng sẽ giúp các bạn trong tương lai – ví dụ như chị được cùng hợp tác với công ty cũ với vai trò là đối tác khi chị tự làm riêng cho mình sau này nhờ những mối quan hệ và sự tin tưởng trước đây. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 30 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Lí do cuối cùng vì sao nên thi Management Trainee, và cũng là “xôi thịt” nhất: đó là mức lương đầu vào cho các chương trình Management Trainee khá cao so với mặt bằng chung của sinh viên mới ra trường, và bạn lại chẳng phải lo vất vả deal lương lúc đầu (với chương trình của đa số các công ty đa quốc gia) do mức lương khởi điểm đã cố định cho những bạn được chương trình lựa chọn. Kể cả nếu bạn không đậu, không được hưởng những lợi ích như trên thì việc bạn tham gia thi chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) cũng đã giúp ích cho các bạn rất nhiều đó! Các bạn sẽ được trải nghiệm các vòng thi khó nhằn và quy mô của các công ty lớn, từ đó có cơ hội khám phá được kỹ năng mình đang tới đâu, mình còn thiếu sót gì qua những vòng thi. Nhờ kinh nghiệm này mà các bạn có thể học hỏi và cải thiện hơn cho những đợt ứng tuyển ở những nơi khác. Và cuối cùng là tha hồ gom về một rổ những bạn bè cùng chung chí hướng. Cho nên, không đậu thì vẫn quá lợi đi chứ, đúng không? Mong rằng những chia sẻ trên của chị đã góp phần giúp các bạn tự trả lời được câu hỏi “Vì sao nên thi Management Trainee” cho chính mình nghen ^^. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là Management Trainee nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 31 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chi Thư đa thi nhưng chương trình Management Trainee nao va vì sao? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/chi-thu-da-thi-nhungchuong-trinh-management-trainee-nao-va-vi-sao chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 32 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chị Thư đã thi những chương trình Management Trainee nào và vì sao? Như bài trước chị đã chia sẻ, sau khi cân đối giữa sở thích, đam mê, niềm yêu thích với công ty và chương trình tuyển dụng phù hợp thì chị quyết định lựa chọn thi chương trình Management Trainee, cụ thể là chương trình tại Unilever và PepsiCo. Lúc đó thông tin về chương trình này cũng như các công ty tuyển dụng vẫn còn chưa phổ biến rộng rãi như bây giờ, sau này thì các bạn có nhiều lựa chọn hơn và cũng lanh lẹ tìm hiểu thông tin hơn chị nữa, nên các bạn có thể nộp cho chương trình của FrieslandCampina, Coca-Cola, Masan, Nestlé, Prudential, INSEE (Holcim cũ), Castrol, v.v… Chị đã đọc vài tin về một số bạn thi đến tận 4 chương trình Management Trainee và đỗ hết, hay có một bạn thì thi 5 công ty, 2 công ty đầu không đỗ nhưng lại được nhận cả 3 offer từ các công ty còn lại. Vì vậy, nếu các bạn hỏi xin ý kiến thì chị sẽ khuyên là thi nhiều công ty để cọ xát thực tế và lấy kinh nghiệm, nhưng phải luôn đầu tư và tâm huyết cho mỗi lựa chọn của mình cùng với quyết tâm “Mình muốn đậu” thì mới học hỏi được nhiểu trong quá trình, chứ đừng thi theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa – được thì tốt, không được thì thôi” vừa mất thời gian của chính bạn và mất thời gian của công ty nữa đó! Ukie, giờ quay lại câu hỏi nào, tại sao lại là chương trình Management Trainee của Unilever? Thứ nhất, vì chị rất yêu những nhãn hiệu của Unilever! OMO, Dove, P/S, Sunsilk là những nhãn hàng gắn liền với chị từ thời bé tí, nhà chị cực thích quảng cáo “Nói vậy thôi chứ biết đâu mai mốt ổng cũng xài” của Dove, hay thích sản phẩm OMO vì quảng cáo nhìn lúc nào cũng dễ thương, sản phẩm thì xài sạch hết ý, thấy mẹ và các cô dì đều khen. Chưa kể đi đâu cũng thấy hàng của Unilever, thành ra nghĩ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 33 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình được đóng một phần nhỏ xíu vào những nhãn hàng đó thì đã thấy lâng lâng vì vui rồi . Thứ hai, Unilever làm Employer Branding quá tốt ^^. Unilever luôn có những chương trình cộng đồng ý nghĩa từ công ty, từ từng nhãn hàng và thường đồng hành với các hoạt động của sinh viên. Các anh chị từ Unilever cũng nhiệt tình tham gia các diễn đàn, hội thảo để chia sẻ kinh nghiệm lại cho các bạn trẻ thế hệ tiếp theo nữa. Vì vậy mà đi đâu cũng thấy Unilever - từ sinh viên năm nhất đến năm tư, cho đến cả các anh chị đã đi làm, người người nhà nhà nói về Unilever như một trong những công ty đa quốc gia hàng đầu, môi trường làm việc chuyên nghiệp và là ngôi nhà của những nhân tài. Các bạn cũng biết đó, quảng cáo 1 lần thì có thể chỉ biểu cảm phớt lờ kiểu như “ok, seen, biết rồi”, nhưng khi thông điệp đó đập vào mắt bạn mọi lúc, mọi nơi ở trường Đại Học, qua bạn bè, qua các anh chị khóa trên, v.v... thì nghe suốt nó “nhập vào tim” luôn :P, thành ra chị cứ nghĩ về Unilever hoài và hay quan sát, tò mò tất tần tật những thứ gì liên quan đến Unilever. Thứ ba, mà cái này là quan trọng nhất nè, đó là chị rất ngưỡng mộ những người làm ở Unilever! Từ hồi làm AIESEC, Unilever đã là platinum partner của AIESEC và nhờ đó mà chị có nhiều cơ hội được làm việc, được đào tạo với các anh chị ở Unilever. Và những kiến thức của các anh chị, cách các anh chị khiêm tốn chia sẻ luôn làm chị cảm thấy ngạc nhiên và ngưỡng mộ. Chưa kể, những anh chị “cây đa, cây đề” – những gốc cổ thụ của AIESEC mà chị lúc nào cũng tôn trọng, khi ra trường cũng lựa chọn làm việc với Unilever như chị Vân Anh, chị Hạnh, chị An, chị Trang… Một điều hay ở Unilever nữa là khi chị hỏi thăm các anh chị ấy về Unilever, dù các anh chị luôn nhắn nhủ chị là “đã lựa chọn làm Management Trainee của Unilever thì sẽ cực nha em”, nhưng ai cũng thể hiện sự trân trọng với công ty và kể ra khối điều hay ho nhưng cực kì thực tế về Unilever làm chị thích mê. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 34 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vì vậy nên chị càng thêm khẳng định là môi trường của Unilever phải tốt thì mới có thể giữ chân được những chú “ngựa chiến” như vậy. Chưa kể, vì cũng làm nhiều sự kiện AIESEC tại Unilever nên hay được các anh chị dẫn đi tham quan “Homebase” – văn phòng chính của Unilever ở quận 7. Thế là mắt chữ A, mồm chữ O, khoái ơi là khoái vì thấy văn phòng gì to thế, hiện đại thế, người ở đây ăn mặc đẹp thế! Nên cứ chất chồng, chất chồng ước mơ, thành ra ngày càng yêu Unilever, ngày càng mong ước được trở thành nhân viên của Unilever. Vậy nên không do dự gì, khi thấy Unilever tuyển Management Trainee là đăng ký – ngay – và luôn! Và cho tới bây giờ, Unilever với chị vẫn giữ trọn vẹn những ấn tượng ấy, chị vẫn yêu và nhớ về Unilever như ngày nào còn là sinh viên. Vậy còn PepsiCo thì sao, duyên số nào đã đẩy đưa chị đến chương trình Management Trainee của công ty này? Cũng như Unilever, điều chị mê ở Pepsi là mê sản phẩm Pepsi của công ty. Thật ra ban đầu ngu ngơ, chỉ biết mỗi sản phẩm Pepsi là của công ty PepsiCo thôi. Nhớ rất rõ là không chỉ có chị mà còn có ba mẹ chị, anh chị của chị và thậm chí là học trò của ba mẹ chị đều mê quảng cáo có câu “Bạn đã uống Pepsi hôm nay chưa?”, và cứ mỗi lần có quảng cáo Pepsi là canh me để coi. Tự nhiên ngồi nhớ lại những ngày tháng con nít ấy thấy cưng ghê ^^. Điều thứ hai là một kỉ niệm rất cá nhân, đó là vì cậu của chị đã từng làm giám sát cho nhà phân phối của công ty PepsiCo ở quê chị sống. Thành ra kiểu nói vui là giống như bị “tẩy não” vậy đó, lúc nào cả nhà chị cũng chỉ biết có Pepsi thôi vì uống Pepsi nhiều thì đại lý của cậu mới bán được nhiều hàng, cậu lại tiếp tục nhập hàng bán, tăng doanh số, cuộc sống cậu tốt hơn, dì tốt hơn và cả nhà đều vui. Đi ra quán chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 35 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nước phải gọi Pepsi, đám cưới phải đặt nước ngọt Pepsi, khách khứa tới nhà, mua Pepsi đãi. Và cũng vì lâu quá nên nó thành cái nếp, thành ra lên Sài Gòn cứ quen miệng “Cho con chai Pepsi” … Những kỉ niệm nho nhỏ, be bé vậy đến lúc cần lại ùa về, tiếp thêm sức mạnh, dũng khí để chị đăng ký vào chương trình Management Trainee của công ty này. Và cũng vì đã thực sự yêu công ty từ rất lâu, từ những điều nhỏ nhất như thế nên những gì chị chia sẻ với Nhà Tuyển Dụng đều là những câu chuyện thật lòng, rất riêng của chị, có lẽ vì đó mà họ thêm tin tưởng vào đam mê, vào quyết tâm của chị khi thi vào công ty. Thiết nghĩ, đó cũng là điểm nhấn khác biệt khi chị trả lời câu hỏi “Vì sao bạn lựa chọn công ty của chúng tôi”. Kết quả thì sao? Năm đó chị thi có hai chương trình Management Trainee thôi, Unilever tuyển và thi sớm hơn PepsiCo một tẹo. Unilever đã phỏng vấn vòng cuối cùng xong xuôi hết thì PepsiCo mới vừa hoàn thành vòng Testing và chuẩn bị tới vòng Initial Interview. Kết quả là tin vui Unilever đến trước – chị còn nhớ cái cảm giác khi nhận được điện thoại vào lúc 8 giờ tối thông báo chị đã đậu chương trình Management Trainee, cảm xúc lẫn lộn! Một là nhãy cẫng lên vì hạnh phúc và gào la tưng bừng với ba mẹ “Con đậu rồi ba me ơiiiii”, còn cảm xúc còn lại là “Ủa, sao 8h rồi mà chị nhân sự vẫn còn làm việc vậy ta, chắc mai mốt mình cũng làm việc trễ y vậy quá… :D. Có thể nói, khoảnh khắc được ôm chầm lấy mẹ báo tin vui là một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất cho tới bây giờ của chị! Rồi thì, mới nhận được tin vui của Unilever một hai ngày thì nhận được thư mời tham gia vòng Initial Interview của PepsiCo luôn. Và vì lúc đó ấn tượng với Unilever mạnh hơn, kết quả lại còn có trước nên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 36 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chị đã lựa chọn Unilever và quyết định không tham gia những vòng tiếp theo của PepsiCo nữa. Nếu bây giờ các bạn hỏi chị, chị có tiếc không, thì chị sẽ trả lời là – không. Không, không phải vì chị nghĩ là Unilever tốt hơn PepsiCo, vì hai công ty này đều có những ưu thế khác nhau và là “ông lớn” trong 2 lĩnh vực khác nhau. Thật ra, không tiếc là bởi vì chị không thể đợi “right decision” giữa 3 ngã rẽ Unilever – PepsiCo – du học vào lúc đó, mà chị phải “take the decision and make it right”. Mong là góp chút kiến thức cho hành trình đến với công việc mơ ước của các bạn, đặc biệt là với những chương trình thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) ở phía trước! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 37 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee – Facebook va website cua cac cong ty tuyen dung sinh vien mơi ra trương Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-traineefacebook-va-website-cua-cac-cong-ty-tuyen-dung-sinh-vien-moi-ratruong Để thường xuyên cập nhật với các chương trình tuyển dụng uy tín của những công ty, tập đoàn đa quốc gia lớn có tuyển dụng sinh viên mới ra trường, đặc biệt là với chương trình tuyển dụng Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee), các bạn có thể theo dõi website và Facebook của công ty. Thường thì các công ty sẽ có Facebook chuyên về nghề nghiệp để đăng tải và cập nhật những bài tuyển dụng mới nhất. Khi mỗi chương trình tuyển dụng bắt đầu có thể sẽ có thêm 1 trang website riêng khác (hoặc 1 tab khác trên website hoặc 1 minisite) mô tả kỹ hơn về chương trình. Với các trang nhỏ thời vụ này, bạn cần theo dõi thông báo thường xuyên của công ty để được cập nhật. Dưới đây là danh sách các công ty đính kèm thông tin Website và Facebook tương ứng. Các bạn nhớ like các trang này để được cập nhật sớm nhất về chương trình tuyển dụng của họ nhé! Với website chị chọn link của chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) gần nhất để các bạn tham khảo. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 38 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ngành FMCG/FMCE: ❖ Unilever: Website: https://www.unilever.com.vn/careers/graduates/uflp – Facebook: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam ❖ Suntory PepsiCo Vietnam Beverage: Website: https://careers.suntorypepsico.vn – Facebook: https://www.facebook.com/suntorypepsicovietnam ❖ FrieslandCampina: Facebook: https://www.facebook.com/FCVCareers ❖ Nestlé: Website: https://www.nestle.com.vn/vi/jobs – Facebook (global page): https://www.facebook.com/NestleCareers ❖ Masan: Website: https://masanjobs.com – Facebook: https://www.facebook.com/masanconsumercareers ❖ Coca-Cola: Fanpage: https://www.facebook.com/ccbvl ❖ British American Tobacco: Facebook (global page): https://www.facebook.com/BATCareers ❖ Heineken: Website: https://careers.theheinekencompany.com/Vietnam – Facebook: https://www.facebook.com/HEINEKENVietnam ❖ OPPO: Website: https://vieclam.oppomobile.vn – Facebook: https://www.facebook.com/oppovn.jobs ❖ ABInbev: Website: https://www.ab-inbev.com – Facebook: https://www.facebook.com/ABInBevSEA ❖ Wilmar CLV: Facebook: https://www.facebook.com/wmclvcareers ❖ Carlsberg: Facebook: https://www.facebook.com/CarlsbergVNCareers/ ❖ Vinamilk: Website: https://www.vinamilk.com.vn/vi/tuyendung/chuong-trinh-tuyen-dung – Facebook: https://www.facebook.com/VinamilkCareers chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 39 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ngành bảo hiểm – tài chính – ngân hàng: ❖ Prudential: Website: https://www.prudential.com.vn/en/ourpeople/our-current-programmes/ – Facebook: https://www.facebook.com/PrudentialVietnam.Careers ❖ Generali: Website: http://www.genext.vn/ – Facebook: https://www.facebook.com/CareerGeneraliVN ❖ Manulife: Website: https://www.manulife.com/en/careers/why-join-us.html ❖ PWC: Facebook: https://www.facebook.com/pwcvietnam ❖ Deloitte: Facebook: https://www.facebook.com/DeloitteVietnamCareers ❖ EY: Facebook: https://www.facebook.com/EYCareersVietnam ❖ Techcombank: Website: https://www.techcombankjobs.com – Facebook: https://www.facebook.com/techcombankjobs Ngành E-commerce (Thương mại điện tử): ❖ Shopee: Website: https://careers.shopee.vn/students – Facebook: https://www.facebook.com/shopeecareers.vn ❖ Lazada: Website: https://www.lazada.com/en/careers/ – Facebook: https://www.facebook.com/Lazada-Vietnam-Career191802871386396 Ngành khác: ❖ Cargill: Website: https://careers.cargill.com ❖ Circle K: Website: https://www.circlek.com.vn/vi – Facebook: https://www.facebook.com/CareerCK ❖ INSEE (trước là Holcim): Website: https://inseevnjobs.com/tim-viec-lam/tat-ca-viec-lam/vi Facebook: https://www.facebook.com/inseevietnam ❖ PNJ: Facebook: https://www.facebook.com/tuyendung.pnj.com.vn/ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 40 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Giao hàng tiết kiệm: Website: https://giaohangtietkiem.vn/category/tuyen-dung – Facebook: https://www.facebook.com/humansofghtk ❖ Esquel: Facebook: https://www.facebook.com/EsquelVN ❖ RedDoorz: Facebook: https://www.facebook.com/reddoorzvn.career ❖ Vincom Retail: Facebook: https://www.facebook.com/vincomcareers ❖ Crystall Martin Career: Facebook: https://www.facebook.com/IntimateDivision ❖ Jardines: https://www.facebook.com/JardinesCareers Nhiều quá đúng không, nhưng nếu bạn thật sự bỏ thời gian nghiên cứu và tìm hiểu, bạn sẽ thu lại được khối thông tin hay ho từ những trang này đó! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 41 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Doanh nghiep can gì ơ sinh vien mơi ra trương? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/doanh-nghiep-can-gi-osinh-vien-moi-ra-truong C ác chương trình tuyển dụng sinh viên mới ra trường, kể cả Management Trainee đều nhìn những yếu tố chung của sinh viên để đánh giá các bạn. Trước khi tự hỏi “Ra trường làm gì?”, sinh viên nên trau dồi 4 yếu tố mà doanh nghiệp cần có ở các bạn – là KASH (Knowledge – Attitude – Skills – Habits) theo model phổ biến mà các bạn có thể tìm kiếm trên mạng (chị chưa tìm ra được tác giả gốc của model này nên tạm chưa để tên tác giả được nha). Chị Thư đã Việt hóa và chỉnh sửa một tí thành 4 chữ K cho các bạn dễ nhớ như sau: 1. Kiến thức: Bạn có kiến thức về công ty và về công việc của mình đang ứng tuyển hay không, kiến thức của bạn sâu rộng như thế nào. ❖ Kiến thức về công việc: bạn có thể được học ở trường, lớp, hoặc tự trau dồi thông qua những lớp học ngoại khóa mà bạn tự đăng ký. ❖ Kiến thức về công ty: bạn phải chủ động tự tìm hiểu để chứng minh được sự đam mê của mình với công việc và công ty. 2. Kỹ năng: Với chương trình Quản Trị Viên Tập Sự, những kỹ năng chính thường được đánh giá bao gồm: Kỹ năng giao tiếp (Communication) – giải quyết vấn đề (Problem Solving) – làm việc nhóm (Teamwork) – lãnh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 42 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đạo (Leadership) – trách nhiệm với công việc (Responsibility/Accountability) – làm việc hướng hiệu quả (Resultoriented), Self-awareness (Mức độ hiểu biết về bản thân) v.v… Ngoài ra, tùy từng ngành nghề sẽ có những yêu cầu đặc biệt cho một số kỹ năng riêng, ví dụ như Marketing sẽ yêu cầu nhiều hơn về tính sáng tạo (Creative), phòng tài chính sẽ yêu cầu khả năng phân tích cao, đặc biệt là phân tích về con số, v.v… Các kỹ năng này sẽ được đánh giá chung hoặc riêng biệt qua các vòng thi với các mức độ khó khác nhau. 3. Kinh nghiệm: Điểm cộng rất lớn cho những bạn có kinh nghiệm liên quan đến ngành nghề, vì kinh nghiệm sẽ giúp bạn hiểu và có được kỳ vọng đúng đắn cho công việc. Kinh nghiệm cũng sẽ giúp cho các bạn dễ dàng thuyết phục và thể hiện kỹ năng với Nhà Tuyển Dụng hơn với những câu chuyện thực tế của chính bạn. Ví dụ: chị học Ngoại Thương ngành Tài chính ngân hàng nhưng vẫn được lựa chọn làm Management Trainee Marketing của Unilever vì chị đã có kinh nghiệm làm ở phòng Marketing của AÌESEC. Trước đó khi làm nhân sự chị cũng đảm nhận một số công việc liên quan đến yếu tố truyền thông. Chính những kinh nghiệm này giúp chị hiểu về công việc Marketing hơn và tự tin hơn khi tham gia tuyển chọn. 4. Ká tính Thực ra từ đúng phải là “Thái độ”. Nhưng chị đổi sang “Ká tính” để chẵn 4 chữ K cho các bạn dễ nhớ :D. Các bạn có thể rất giỏi, rất kinh nghiệm, rất hiểu công việc nhưng nếu thái độ không tốt thì các bạn cũng sẽ không phải là người phù hợp cho công ty. Công ty cần bạn có thái độ chuyên nghiệp và chuẩn mực, phù hợp với giá trị của công ty. Ví dụ: Bạn rất giỏi, vượt đến tận vùng phỏng vấn cuối cùng. Tuy nhiên khi phỏng vấn các anh chị phát hiện ra bạn không rõ ràng về con chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 43 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đường phía trước, bạn chưa quyết tâm sẽ làm với công ty mà còn đang chần chừ việc đi du học, v.v... thì có thể bạn sẽ không được lựa chọn để nhường cho một bạn khác quyết tâm và đam mê hơn. Hoặc, bạn giỏi, bạn có kỹ năng nhưng lại thiếu sự khiêm nhường, tinh thần cầu thị, học hỏi cần thiết thì chưa chắc bạn sẽ được lựa chọn là ứng viên cuối cùng. Tương tự, công ty cũng sẽ cần nhìn nhận xem bạn có phù hợp và phát triển được lâu dài với công việc tại công ty không, đặc biệt với vị trí áp lực của một Management Trainee. Vì vậy bạn cần chuẩn bị sẵn tinh thần sẵn sàng học hỏi, tự nghiên cứu, bền bỉ, tự tạo động lực cho mình để vượt qua thử thách, v.v… Ngoài ra, note nhỏ là với chương trình Management Trainee hoặc nếu các bạn muốn làm việc tại các tập đoàn đa quốc gia thì cần chuẩn bị thêm: ❖ Vốn Tiếng Anh để đọc hiểu và giao tiếp tốt. Các bạn không cần phải thực sự xuất sắc và có bằng cấp nhưng bạn cần phải đọc hiểu được đề bài, các tình huống kinh doanh, trình bày và tranh luận bằng Tiếng Anh được nghen. Tiếng Anh không chỉ là để các bạn thi tốt, mà còn là để đảm bảo các bạn đủ khả năng làm việc trong môi trường đa quốc gia khi được offer công việc đó! ❖ Điểm GPA tối thiểu 7.0 hoặc 7.5 trở lên vì các chương trình tuyển dụng Management Trainee thường đòi hỏi GPA tối thiểu ngay từ vòng nộp đơn. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 44 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ky nang can co khi thi Management Trainee va so lương Management Trainee moi nam Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/ky-nang-can-co-khi-thimanagement-trainee-va-so-luong-management-trainee-moi-nam C hương trình Management Trainee (Management Trainee) mở tuyển hằng năm với sự tham gia của hàng nghìn ứng viên; tuy nhiên số lượng được lựa chọn cũng có mức giới hạn đối với mỗi công ty. Vậy thường con số tuyển dụng của các công ty mỗi năm là bao nhiêu và kỹ năng nào cần có để có thể tự tin ứng tuyển chương trình Management Trainee? Mỗi năm, số lượng Management Trainee của mỗi công ty thường không cố định mà phụ thuộc vào chất lượng ứng viên Sẽ không có con số chính xác cho số lượng Management Trainee mỗi năm mà công ty cần tuyển cũng như số lượng cần tuyển của mỗi phòng ban. Các công ty cũng không công bố cho các bạn biết trước số lượng Management Trainee cần tuyển cho năm đó là bao nhiêu. Tuy nhiên, có 2 yếu tố chính sẽ ảnh hưởng đến số lượng Management Trainee mỗi năm từ các công ty: Thứ nhất: Nhu cầu từ các phòng ban và ngân sách của công ty Vì tuyển các bạn Management Trainee cũng đồng nghĩa với việc công ty phải thêm nhân sự, thêm ngân sách (lương thưởng,phúc lợi, chi phí đào tạo, v.v...) nên thường các phòng ban sẽ đặt yêu cầu với chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 45 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phòng nhân sự về số lượng Management Trainee họ muốn tuyển để được xem xét và duyệt về kế hoạch nhân sự cũng như ngân sách. Thứ hai: chất lượng ứng viên mỗi năm Tùy thuộc vào performance (biểu hiện, khả năng) của ứng viên mà công ty có thể xem xét tăng số lượng người tuyển hoặc giảm số lượng tuyển so với kế hoạch – dĩ nhiên là số lượng tăng giới hạn vì tùy ngân sách, còn khả năng giảm so với kế hoạch cũng xảy ra nhiều lần vì công ty thà không tuyển một bạn không đủ chất lượng hơn là tuyển đại cho đủ chỉ tiêu. Thậm chí, có doanh nghiệp sẵn sàng không tuyển bạn Management Trainee nào cho một phòng ban nào đó (như Sales hoặc Marketing) nếu các bạn ứng viên không đạt được kỳ vọng của một Management Trainee mà công ty mong muốn. Tuy không có số lượng chính xác nhưng có thể nói số lượng Management Trainee mỗi năm của các công ty thường dao động từ 4 – 20 bạn. Tóm lại, khi các bạn thật sự đáp ứng yêu cầu mà công ty đưa ra thì công ty sẵn sàng chọn bạn để trở thành Management Trainee – nhà lãnh đạo tương lai. Chính vì thế, thay vì suy nghĩ có bao nhiêu Management Trainee được chọn mỗi năm, tỉ lệ chọi cao hay thấp thì hãy tự chuẩn bị cho mình thật tốt để có đủ tố chất và xứng đáng được công ty lựa chọn nhé! Ở phần sau, chị sẽ chia sẻ những kỹ năng nào doanh nghiệp thường yêu cầu và đánh giá ở một bạn Management Trainee tiềm năng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 46 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hãy trau dồi thêm những kỹ năng cần có để trở thành một Management Trainee mà các công ty thường yêu cầu ở mỗi ứng viên Vì Management Trainee là nhà lãnh đạo/quản lý tương lại nên bạn cần thể hiện được những kỹ năng mà một nhà quản lý tương lai cần có. Vì vậy hãy đầu tư chuẩn bị những kỹ năng này trước khi thi và thể hiện xuyên suốt kì thi để chinh phục Nhà Tuyển Dụng nhé! Dưới đây là 5 kỹ năng chính cần có cho tất cả ứng viên của mọi phòng ban. ❖ Communication Skill (Kỹ năng giao tiếp): Kỹ năng này đặc biệt cần thiết vì khi đi làm bạn sẽ phải làm việc với rất nhiều phòng ban, nhiều bộ phận khác nhau trong công ty, đối tác, các lãnh đạo cấp cao, khách hàng, v.v – từ việc giao tiếp công việc hàng ngày, trình bày ý tưởng, cập nhật tiến độ công việc, v.v... đến các buổi thuyết trình quy mô và trang trọng. ❖ Leadership Skill (Kỹ năng lãnh đạo): Một khi trở thành Management Trainee, các bạn được kỳ vọng sẽ trở thành lãnh đạo của công ty trong tương lai. Vì vậy, bạn phải thể hiện được kỹ năng Leadership của mình ở thời điểm thi cũng như kinh nghiệm ở những hoạt động mà bạn đã từng tham gia trước đó. Các bạn cũng có thể hình dung số lượng ứng viên tham gia là rất lớn và đây là yếu tố nổi trội của bạn để Nhà Tuyển Dụng có thể lựa chọn bạn thay vì các bạn khác. ❖ Analytical Thinking/ Strategic thinkinking/ Problem Solving Skill (Kỹ năng phân tích/suy nghĩ chiến lược/ giải quyết vấn đề): Là một Management Trainee, bạn sẽ làm việc như một nhân viên chính thức, với kỳ vọng và trách nhiệm cao hơn rất nhiều so với một sinh viên mới ra trường hoặc một nhân viên ở vị trí tương ứng. Vì vậy, một khi bạn thể hiện được kỹ năng giải quyết chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 47 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ❖ ❖ ❖ vấn đề, suy nghĩ phân tích chặt chẽ, công ty mới có thể yên tâm là bạn có thể xử lý công việc một cách hiệu quả trong tương lai. Teamwork skill (Kỹ năng làm việc nhóm): Khi trúng tuyển vào chương trình, bạn sẽ không chỉ làm việc cá nhân mà sẽ phải tiếp xúc với rất nhiều người, được đặt ở nhiều team khác nhau – từ team của phòng ban chính của bạn, đến team dự án, v.v… Vì vậy, teamwork skill là một trong những yếu tố tiên quyết để công ty có thể tự tin tuyển bạn. Responsibility/Acccountability: Bạn phải thể hiện được bản thân có trách nhiệm với công việc của mình, với những gì mình đang làm và đảm bảo cũng có thể quản lý được những người khác cùng team hoặc cùng dự án để họ cũng có trách nhiệm với những gì họ làm và đảm bảo hiệu quả công việc chung. Result-oriented skill (Làm việc hướng đến kết quả của công việc): Làm chăm chỉ đến mấy nhưng không có kết quả thì bạn cũng chưa thực sự làm việc hiệu quả, đúng không? Vì vậy đây cũng là một kỹ năng “sống còn” mà Nhà Tuyển Dụng sẽ quan sát ở mỗi ứng viên đó! Ngoài ra tùy phòng ban sẽ có thêm những kỹ năng khác Đây là những kỹ năng chính mà doanh nghiệp cần có ở một bạn Management Trainee, các bạn cũng có thể tham khảo tại các website của các công ty để xem chi tiết các kỹ năng mà công ty yêu cầu nhé! Hãy phát huy thêm những kỹ năng mình đã có và trau dồi thêm các kỹ năng còn thiếu, đồng thời rèn luyện thêm các kỹ năng tương ứng với phòng ban của mình để chứng tỏ mình là ứng viên xứng đáng được chọn nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 48 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem ca nhan cua chi Thư khi la Management Trainee (Quan Tri Vien Tap Sư) Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-ca-nhan-cuachi-thu-khi-la-management-trainee-quan-tri-vien-tap-su/ Sau khi tham gia chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự), chị có thấy chương trình hiệu quả không và điều gì chị ấn tượng nhất ở chương trình? Tùy vào mỗi người có các tiêu chí đánh giá khác nhau. Với chị, chị thực sự cảm thấy may mắn vì được tham gia chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) vì chương trình đã giúp chị học nhiều hơn và làm nhiều hơn trong một khoảng thời gian ngắn, vượt qua những giới hạn mà bản thân chị đã từng nghĩ mình không làm được. Vì rõ ràng, khi vào chương trình, chị được các anh chị đặt vào giai đoạn “fast-track” – phải làm nhiều, học nhiều dưới áp lực cao, và cứ như thế khả năng của mình được nới ra rộng hơn, làm được nhiều hơn mình nghĩ. ❖ Do được rèn luyện ở môi trường là công ty lớn, trọng trách lớn nên nếu so với những bạn có cùng thời gian làm việc ở những công ty khác, nhưng ở vị trí ít có cơ hội làm việc, học hỏi và trau dồi hơn thì chị nghĩ là mình có khá nhiều điểm thuận lợi hơn về kinh nghiệm và kỹ năng. ❖ Chương trình Management Trainee cũng giúp chị có những mối quan hệ tuyệt vời từ Mentor, Coach, Line Manager, Buddy và chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 49 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK “Management Trainee Gang” – những người bạn cùng lứa mà cho tới bây giờ tất cả những anh chị, những người bạn này chị vẫn giữ liên lạc rất khắng khít. ❖ Và quan trọng hơn hết, Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) là bước đệm rất tốt cho con đường thăng tiến sự nghiệp của chị sau này. ❖ Tuy nhiên, nếu các bạn kỳ vọng Management Trainee là một con đường trải hoa hồng, lương cao, được cam kết lên vị trí quản lý trong thời gian ngắn mà không thấy được nỗ lực khổng lồ ở đằng sau thì chắc chắn các bạn sẽ vỡ mộng. Các chương trình Management Trainee thường có đánh giá sau mỗi 6 tháng nên nếu bạn chỉ cố gắng vừa vừa thì không chắc bạn sẽ trụ lại đến hết chương trình. Còn nếu bạn mong muốn có một việc đúng đam mê nhưng nhàn hạ và thoải mái, chị sẽ khuyên bạn không nên chọn con đường Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự)! Những kinh nghiệm, bài học quý giá nhất mà chị đã có được trong chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) Trong 3 năm chị học được rất nhiều thứ, tuy nhiên ở khuôn khổ bài viết này, chị sẽ chia sẻ với các bạn những bài học lớn nhất của chị như sau: Hiểu về bản thân mình hơn và cải thiện để phù hợp trong môi trường chuyên nghiệp Qua quá trình làm việc, tiếp xúc với nhiều người rất giỏi và có tâm, các anh chị đã giúp chị nhận thức về bản thân rõ hơn thông qua góp ý cho chị từ phong thái, cách làm việc, v.v… Điều hay là các anh chị đều khuyên chị giữ lại những giá trị chính của bản thân mình trong khi vẫn thích nghi được với môi trường. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 50 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hiểu nhiều hơn và làm nhiều hơn về ngành Marketing mà chị yêu thích Chị may mắn là có công việc đầu đời phù hợp với đam mê của mình. Dù công việc rất cực và mệt mỏi nhưng chị cảm thấy vui vì được làm những gì mình yêu thích. Song song chị cũng được học hỏi kinh nghiệm từ các nhãn hàng trong cùng công ty, được có những buổi tập huấn và cập nhật về xu hướng Marketing, được làm việc với các Agency giàu kinh nghiệm, v.v… Tất cả đều hết sức truyền cảm hứng và thực tiễn. Có những người anh chị, bạn bè quý giá mà chị sẽ luôn trân trọng cả cuộc đời Điều chị quý nhất ở thời gian làm Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) đó là các mối quan hệ mà chị có, tất cả đều đến bằng sự chân thành vì vậy nên cho tới tận bây giờ chị vẫn còn giữ liên lạc với các anh chị, các bạn. Họ là những người đã bên chị cả những lúc gian khổ và thành công, là những người giúp chị học được rất nhiều trong công việc cũng như cuộc sống. Tóm lại là còn nhiều điều khác chị quý lắm, nhưng tạm chia sẻ ngắn gọn như vậy trước nha ^^. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 51 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee – “Thương vu” sieu lơi nhuan! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management- trainee-thuong-vu-sieu-loi-nhuan/ C hị luôn khuyến khích các bạn thi Management Trainee ngay và luôn, dù các bạn thường hay than với chị là “Em sợ không đủ giỏi, em sợ chưa đủ kinh nghiệm, em sợ năm nay thi chắc rớt, em muốn để dành năm sau thi, v.v…”. Vì sao chị vẫn “xúi dại” các bạn thi và dùng cụm từ “Management Trainee - Thương Vụ Siêu Lợi Nhuận” vậy cà? 1. Đừng tự đánh rớt bản thân! Thứ nhất, chắc gì bạn đã đánh giá đúng bản thân, bạn nghĩ mình không tốt, nhưng biết đâu bạn có nhiều kinh nghiệm và kỹ năng hơn người khác. Sao phải vội tự đánh rớt mình trước khi công ty có cơ hội được cân nhắc bạn? Thay vì dành thời gian lo lắng, ngần ấy thời gian hãy Google đi, tìm hiểu kiến thức đi, nghe các anh chị đi trước chia sẻ đi. Có phải hiệu quả hơn không? 2. Quan trọng là một hành trình để học hỏi chứ không chỉ là “đích đến” Thứ hai, đích đến của hành trình Management Trainee không phải chỉ là đậu, là lương cao, là được làm việc trong công ty đa quốc gia lung linh, mà quan trọng là những gì các bạn học được và nhận được trong cả một quá trình thi. Chị khuyên các bạn tận hưởng hành trình thi, vì có bao nhiêu cơ hội bạn được cọ xát với những bạn bè cùng trang lứa quyết liệt như vậy? Giống như bạn được trải qua một kì thi cực kì chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 52 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hoành tráng, ban giám khảo siêu chất lượng, thí sinh cực chất, mà bạn không phải trả một đồng phí nào hết! ❖ 1 lần nộp CV – đậu thì biết là à, mình viết CV cũng tốt đó. Tốt thì sẽ ngẫm lại, vì sao CV mình không gây ấn tượng? ❖ Rồi 1 bài test online, bài kiểm tra năng lực trọn vẹn, muốn trải nghiệm các bạn phải lên mạng mua, có khi cả mấy trăm USD cho một bộ. Thi Management Trainee, qua được vòng 2 là bạn đã được làm thử mà không tốn xu nào hết. Có công ty hay thì còn gửi cả kết quả cho bạn xem. Tuyệt không? ❖ Rồi Assessment Center nha, kiếm đề trên mạng bao khó luôn. Còn thi thì lại được công ty cho sẵn để trải nghiệm, làm và thử sức. Đã vậy còn được biết người biết ta, biết được mình tranh luận dở ở đâu, tốt ở đâu, sao bạn này giỏi thế, sao người kia đậu người này rớt, v.v... Có công ty thi xong thì dễ thương hơn, feedback cho từng bạn thí sinh nữa. Lời dễ sợ lời! Không cần phải tham gia khóa học mà vẫn có người đánh giá và chấm điểm! ❖ Rồi Interview, lần đầu phỏng vấn còn ngu ngơ, không biết người ta hỏi gì và chưa quen tiếp xúc với nhà tuyển dụng nên run hết cả lên, nhưng vài lần thì lại quen và tự tin hơn. Có nhiều cơ hội thực hành, chiệm nghiệm lại mình và nhìn nhận cách trả lời của bản thân sẽ giúp bạn làm tốt hơn mỗi lần đúng không? Thi Management Trainee 1 lần có thể không đậu, nhưng lần 2, lần 3 ở các công ty khác nhất định phải tiến bộ hơn lần 1 chứ đúng không? Và nếu không có những lần thử – thất bại thì làm sao có lần thử – thành công nhờ sự tiến bộ sau mỗi lần? Kể cả thi 4,5 chương trình Management Trainee mà vẫn không đậu thì cũng không sao hết, miễn là bạn phải thấy được sự trưởng thành của mình trên từng quãng đường! Tóm lại, chị khuyên các bạn thi Management Trainee ngay và luôn, vì đây là một “thương vụ” siêu lợi nhuận rồi còn gì nữa. Và mỗi lần thi, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 53 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhớ: thứ nhất, phải cố gắng hết sức thì mới học hỏi nhiều và hiểu bản thân, thứ hai, thi xong phải review-reflect lại để biết mình tốt và thiếu sót ở đâu. Làm hai thứ này thì mới tiến bộ theo thời gian được. Mong thấy các bạn của chị trưởng thành, mạnh mẽ hơn và dám cọ xát với đời! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 54 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee lương khoang bao nhieu va tang lương the nao? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-traineeluong-khoang-bao-nhieu-va-tang-luong-the-nao Lương của Management Trainee thì khoảng bao nhiêu khi mới bắt đầu và sau này tăng lương ra sao? Thấy câu hỏi này mấy bạn hỏi nhiều nè, nay chị chia sẻ sơ lược nhé! Tính ra thì chương trình Management Trainee là một chương trình khá là “con cưng” của các công ty, được đầu tư từ quy trình tuyển dụng, truyền thông… và lộ trình phát triển sự nghiệp, lương thưởng cũng đều rất hấp dẫn. ❖ Range lương bao nhiêu? Mức lương chi tiết dao động tùy thuộc vào từng công ty, nhưng đảm bảo là cao hơn rất nhiều so với mặt bằng chung của sinh viên mới ra trường, với các công ty đa quốc gia thì lương thường tầm mười mấy cho đến hai mươi mấy triệu đối với những công ty lớn nhé (có công ty cán mốc hơn ba mươi triệu nữa ^^). Cá biệt vẫn có một vài công ty offer mức lương đầu vào khác nhau cho các bạn Management Trainee, thậm chí có công ty các bạn phải chủ động tự deal lương phù hợp. Nhưng mặt bằng chung của các công ty đa quốc gia thì khởi điểm của các bạn Management Trainee chung khóa thường là giống nhau nha. ❖ No pain no gain – Lương thưởng, phúc lợi cao cũng đồng nghĩa với việc quy trình tuyển chọn rất kỹ lưỡng và khó. Nhưng mà no pain, no gain đúng không? Sau khi chọn lọc hàng trăm cho tới chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 55 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hàng nghìn hồ sơ nhận vào ở vòng 1, một chương trình thường tuyển 4-20 bạn Management Trainee cho tất cả các phòng ban, tùy công ty và tùy năm. ❖ Tăng lương ra sao? Thường thì các bạn được tuyển chọn cùng khóa sẽ có mức lương giống nhau – sau đó tùy vào performance của các bạn tại công ty sau mỗi đợt review đánh giá năng lực định kỳ (lộ trình review thường là mỗi 6 tháng hoặc mỗi năm tùy công ty) thì các bạn sẽ được điều chỉnh lương tương ứng với khả năng. Các công ty thường có những mức đánh giá chung dành cho tất cả nhân viên, ví dụ: 5: excellent; 4: over expectation; 3: meet expectation, 2: need improvement; 1:poor performance. Tùy theo kết quả bạn đạt được (dựa trên kết quả về số liệu, KPI – the what; và cách làm – the how để công ty đánh giá) mà bạn sẽ được hưởng mức tăng lương tương ứng. Nếu năm đó công ty kinh doanh tốt và bạn cũng thể hiện tốt thì có thể có mức tăng lương lên tới 20% hoặc hơn, còn nếu bình thường thì tùy, 2%, 5%, 10%, v.v… không cố định chung mà là riêng cho mỗi người. Vì vậy, dù các bạn Management Trainee có mức lương khởi đầu gần như nhau nhưng chỉ sau khoảng nửa năm hay 1 năm là các bạn đã hưởng những mức lương khác nhau dựa trên kết quả performance review của mình đó. Lưu ý – Tuy nhiên, dạo gần đây có nhiều công ty cũng có chương trình Management Trainee của họ, ví dụ 1 công ty trong nước gần đây các bạn inbox cho chị và chia sẻ là mức lương được offer là 6.5 triệu. Vậy nên con số ở trên chị đưa ra chỉ là tham khảo cho các công ty đa quốc gia mà thôi nhé ^^. Đó, share nhanh về lương thưởng cho các bạn tham khảo. Mà lương thưởng chỉ là một yếu tố để chương trình Management Trainee hấp dẫn thôi, còn chính yếu hơn nữa là lộ trình phát triển rõ ràng, môi trường làm việc chuyên nghiệp, được đầu tư, đào tạo và được trao chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 56 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK quyền để làm những công việc quan trọng, v.v… Nhớ cân nhắc hết tất cả những yếu tố này khi chọn công ty nhé ^^! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 57 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lo trình chuan bi Management Trainee cho sinh vien Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/lo-trinh-chuan-bimanagement-trainee-cho-sinh-vien L ộ trình chuẩn bị Management Trainee cho sinh viên gồm những điểm chính nào và các cách áp dụng để rèn luyện kỹ càng nhất? Cùng nghe chia sẻ từ chị Thư nhé! Note: Đây cũng là bài viết phù hợp cho các bạn muốn tự lên kế hoạch và lộ trình của mình cho 4 năm Đại Học nếu đích đến của bạn cũng là có một công việc tốt và tự tìm ra được định hướng cho chính mình nhé ^^. Lí do là vì nếu bạn không thích theo con đường Management Trainee thì cứ chọn những chương trình tuyển dụng và công việc khác phù hợp – còn kỹ năng, kiến thức, v.v… trong bài viết dưới đây thì bất kể là với chương trình tuyển dụng nhân viên thông thường hay Management Trainee, bạn đều nên trau dồi để bản thân thật sẵn sàng và là ứng viên sáng giá mà các doanh nghiệp tìm kiếm nhé! Rồi, cùng tìm hiểu về lộ trình này nha! 1. Đảm bảo điểm số GPA tốt: ❖ Chương trình Management Trainee thường yêu cầu mức điểm GPA tối thiểu để tham gia ứng tuyển tùy thuộc chương trình của mỗi công ty, thường là 7.0, 7.5 hoặc đôi khi 8.0/10 – các bạn có điểm GPA hệ 4 quy đổi tương ứng nhé. ❖ Vì vậy để có thể mở cửa cơ hội cho nhiều chương trình nhất thì bạn cần duy trì mức điểm ở mức độ khoảng 7.5/10 trở lên. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 58 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Một lưu ý nhỏ khác là các bạn nên đảm bảo điểm ở những năm học đầu tiên tốt và dư hơn so với mức mục tiêu đề ra (“buffer” phòng hờ) vì những năm sau có thể chương trình học sẽ khó hơn, nặng hơn, hoặc nếu có gặp trục trặc vấn đề gì và điểm chưa thật sự tốt thì bạn vẫn còn dư điểm từ các năm trước để bù vào kéo lại. Có khá nhiều bạn vài năm đầu học hành rất lơ là nên những năm cuối phải chạy mệt nghỉ hoặc kéo mãi mà vẫn không lên được điểm như mong muốn. Vì vậy, hãy cố gắng để đạt điểm số tốt từ sớm nha! ❖ Các bạn có thể xem thêm 3 bài viết khác về chủ đề học tập ở dưới đây nhé: • Điểm số (GPA) có quan trọng khi xin việc?: https://chuongkhoidiem.com/diem-so-gpa-co-quan-trongkhi-xin-viec • Phương pháp học tập từ bạn Hoàng Duyên – vừa thủ khoa ngành của trường Đại Học Kinh Tế TPHCM – vừa đậu Management Trainee của FrieslandCampina: https://chuongkhoidiem.com/bi-quyet-hoc-thu-khoa-ueh-tuchi-hoang-duyen • Chia sẻ kinh nghiệm cân bằng học tập và hoạt động ngoại khóa của chị Thư: https://chuongkhoidiem.com/lam-sao-decan-bang-viec-hoc-va-ngoai-khoa 2. Tham gia hoạt động ngoại khóa hoặc đi làm hoặc học thêm các khóa học liên quan đến ngành nghề tương lai bạn hướng tới. Bạn cần năng nổ tham gia những hoạt động trên để đạt được những mục tiêu nhỏ sau: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 59 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Để chuẩn bị 4 chữ K mà Nhà Tuyển Dụng tìm kiếm ở sinh viên mới ra trường: Như đã được chị chia sẻ ở các bài viết trước, 4 chữ K này gồm Kiến Thức (về công ty, về chương trình, về vị trí Management Trainee, về ngành nghề mà bạn sẽ ứng tuyển), Kỹ Năng (các kỹ năng mềm quan trọng mà Nhà Tuyển Dụng sẽ cần ở một bạn Management Trainee như communication, Leadership, problem-solving, teamwork, selfawareness, critical thinking, v.v…), Kinh Nghiệm (kinh nghiệm hoạt động ngoại khóa, kinh nghiệm đi làm, v.v… để chứng minh là bạn đã trải nghiệm nhiều và phát triển qua từng trải nghiệm của mình, và phần nào đã hiểu về công việc mà bạn ứng tuyển thông qua những kinh nghiệm quá khứ), Ká Tính – cái này là chữ “Thái độ” (nghĩa là bạn cần có một thái độ tốt phù hợp với môi trường, văn hóa công ty, thái độ cầu thị học hỏi, muốn phát triển, v.v..) mà chị ghi là Ká Tính cho đủ 4 chữ K để các bạn dễ nhớ :”> . Việc năng nổ tham gia các hoạt động ngoại khóa hoặc đi làm, học thêm các khóa học liên quan đến ngành nghề sẽ giúp bạn tích lũy thêm hành trang cho mình và có nhiều câu chuyện làm bằng chứng để kể với Nhà Tuyển Dụng về quá trình phát triển của bản thân. Một vài lưu ý như sau: ❖ Hãy cho mình cơ hội trải nghiệm, cơ hội thành công, và trân trọng cả những thất bại vì thất bại cũng là cách để mình phát triển hơn mỗi ngày. Bản thân chị trước khi đến với vị trí Management Trainee chị cũng đã thất bại kha khá đó ^^. Quan trọng nhất là làm gì cũng phải cố gắng hết mình, không nhất thiết bạn phải vượt qua người khác mà miễn là bạn dành thời gian để nhìn nhận, rút kinh nghiệm và tiến bộ hơn qua mỗi lần trải nghiệm để trở thành một phiên bản tốt hơn của bản thân theo thời gian là được. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 60 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Bạn có thể thi tuyển/ tham gia CLB ở trường, đoàn đội, các tổ chức phi chính phủ, hoặc đi làm part-time, v.v... Các hoạt động này sẽ giúp bạn có được 4 chữ K ở trên sau quá trình nỗ lực. Các bạn cũng có thể tham gia group Tổng hợp các chương trình tuyển thành viên, cộng tác viên… của Chương Khởi Điểm tại: fb.com/groups/tuyenthanhviensv để cập nhật và lựa chọn những cơ hội phù hợp với mình nghen. ❖ Đừng nghĩ là phải được chức này, chức kia thì mới có cơ hội thi Management Trainee nhé, vì Leadership không phải là một chức danh mà là những hành vi mà bạn thể hiện được. Bạn có thể xem thêm ở bài này nha: https://chuongkhoidiem.com/chi-co-Leader-moi-coLeadership-skill-ky-nang-lanh-dao. ❖ Bạn nên duy trì hoạt động và tham gia dài hạn ở ít nhất một nơi để đủ thời gian cho bạn học hỏi, tích lũy đủ trải nghiệm, kiến thức, kỹ năng cần thiết cho mình cũng như để cống hiến lại cho tổ chức, cho CLB của bạn. Thời gian đủ dài cũng sẽ giúp bạn chứng minh được commitment với những nơi bạn chọn và có thành tựu hoặc những trải nghiệm đủ sâu để sau này có thể tự tin kể lại với nhà tuyển dụng. Để hiểu bản thân Một trong những điểm/ kỹ năng cực kì quan trọng mà các bạn cần có khi thi Management Trainee cũng như những chương trình tuyển dụng khác là “self-awareness” – hiểu bản thân mình. Mình có những điểm mạnh gì, điểm yếu gì, làm tốt những gì, mong muốn phát triển định hướng thế nào, kế hoạch ngắn và lâu dài trong tương lai ra sao. Một vài cách để hiểu rõ bản thân mình trong quá trình tham gia hoạt động ngoại khóa hoặc đi làm/đi học các khóa chuyên ngành: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 61 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Thường xuyên reflect (tự nhìn nhận) xem mình thích làm những gì, không thích những gì, làm tốt những gì, v.v… (hay còn gọi là self-feedback). ❖ Xin feedback từ những người làm chung (Leader, những người làm việc chung ngang level, những bạn mà bạn lead, v.v…) qua các buổi 360 độ feedback (feedback cho cả team với nhau), hoặc 1 on 1 feedback (feedback trực tiếp 1 người với 1 người). ❖ Xin feedback từ các bạn trong lớp (vì trong lớp các bạn vẫn có nhiều tương tác với nhau khi làm việc nhóm), Mentor (những anh chị có kinh nghiệm và thường xuyên trao đổi với bạn). ❖ Chủ động tự thu thập feedback trong quá trình làm việc. Khi các bạn làm việc sẽ được nhận góp ý mà không cần có một hình thức formal feedback nào – ví dụ khi bạn làm tốt sẽ được khen – chẳng hạn như bạn thuyết trình hay quá, bạn suy nghĩ logic quá, bạn hiểu biết về lĩnh vực này quá, bạn viết content hay quá, v.v…; ngược lại khi bạn làm chưa tốt sẽ được nhận xét cần phát triển hơn chẳng hạn em chưa làm việc chỉn chu, em chưa đủ chủ động, em còn ngại giao tiếp với người lớn tuổi, v.v… Tốt nhất là nên ghi lại hết những nhận xét này để tránh quên đi. Bạn sẽ thấy là nếu có nhiều người cùng góp ý hoặc nhận xét tốt bạn về một số điểm, rõ ràng đó là những điểm mà bạn đang thể hiện ở hiện tại – cần phát huy hoặc cải thiện thêm. ❖ Tham gia các lớp học/training/Coaching về chủ đề selfawareness, kỹ năng, v.v… vì những buổi học này trainer sẽ có những cách định hướng và đặt câu hỏi giúp các bạn tự trả lời và hiểu rõ bản thân hơn. ❖ Làm các bài test về tính cách. Tuy nhiên lưu ý là để kết quả bài test có mức độ chính xác cao thì các bạn cần cọ xát và trải nghiệm với nhiều tình huống trong quá trình tham gia hoạt động ngoại khóa, từ đó các bạn sẽ đưa ra câu trả lời phù hợp và đúng với bản thân nhất khi làm bài test. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 62 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Để định hướng và tìm hiểu về công việc mình muốn làm Chị chia sẻ một vài cách các bạn có thể áp dụng để tìm hiểu thêm về định hướng công việc của mình trong quá trình tham gia hoạt động ngoại khóa hoặc đi làm/đi học các khóa chuyên ngành như sau: ❖ Dùng phương pháp học “learn-on-the-job” – học bằng cách làm việc như tham gia vào các phòng ban tương ứng của CLB, đội nhóm, hoặc xin làm việc part-time, intern ở phòng ban tương ứng tại công ty. Giai đoạn còn sinh viên thì đừng ngại khó, mở lòng học hỏi để được hướng dẫn kỹ càng và mở mang kiến thức nha. Bạn đọc thêm bài này nhé: https://chuongkhoidiem.com/sep-oidung-giao-viec-vat-cho-em/. ❖ Bạn cũng nên trải nghiệm các phòng ban khác nhau hoặc tiếp xúc với nhiều phòng ban khác nhau để hiểu rõ hơn về công việc, vai trò và tính chất của mỗi phòng ban. Quá trình này sẽ góp phần giúp bạn hiểu được bản thân mình thích gì, muốn làm gì và chọn được phòng ban phù hợp để tiếp tục đào sâu thêm. Bản thân chị cũng từng làm phòng Nhân Sự, biên tập viên của Đội Phát Thanh của trường, v.v… rồi mới tìm được “bến đỗ” ở phòng Marketing sau một thời gian trải nghiệm. ❖ Tập trung học các môn học liên quan đến chuyên ngành tại trường. ❖ Tìm hiểu và đăng ký học các khóa học chuyên ngành, đọc sách và tài liệu liên quan ❖ Tham gia các cuộc thi và hội thảo liên quan đến chuyên ngành/ công việc bạn muốn. ❖ Follow các kênh thông tin (YouTube, Facebook, báo, v.v…) liên quan đến chuyên ngành và thật sự đọc các bài viết/ xem video (chứ không chỉ follow và save để “yên tâm” mà không lôi ra đọc bao giờ nha :P). ❖ Tìm một Mentor ở lĩnh vực đó cho chính mình. Nhớ đọc thêm 2 bài này nhé - Mentor là gì và vì sao nên có Mentor: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 63 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://chuongkhoidiem.com/Mentor-la-gi-vi-sao-ban-nen-coMentor; 4 lí do vì sao bạn vẫn chưa tìm được Mentor: https://chuongkhoidiem.com/4-li-do-vi-sao-ban-van-chua-timduoc-Mentor. Các bạn cũng có thể tham gia các tổ chức, chương trình Mentorship như https://www.facebook.com/ueh.mentoring, http://fb.com/ftu.mentoring, https://www.facebook.com/hsu.mentoring, https://www.facebook.com/bk.mentoring, v.v… để tìm được một anh chị mentor phù hợp với mình nhé. ❖ Thiết lập mối quan hệ (networking): networking không chỉ là tạo dựng mối quan hệ với người mới mà còn là gìn giữ những mối quan hệ cũ với bạn bè, những người chung CLB – thành viên và cựu thành viên, các anh chị đi trước, các anh chị Nhân Sự, các anh chị hay làm việc với sinh viên, đối tác… Chủ đề này chị sẽ chia sẻ ở bài viết riêng phía sau nha. ❖ Tham gia các workshop/tổ chức chuyên về định hướng dành cho sinh viên, ví dụ như Vietnam Online Career Orientation Center: https://www.facebook.com/VOCOCenter. 3. Làm quen, thực hành và hiểu rõ về chương trình Management Trainee Một điểm rất quan trọng khác là các bạn cũng nên tập cho mình quen dần với các hình thức thi, các vòng thi của chương trình, những dạng đề của từng vòng thi, v.v… để tránh bỡ ngỡ và bị động khi đi thi thực tế. Các bạn có thể áp dụng những cách sau nhé: ❖ Đọc hàng trăm bài viết trên trang chuongkhoidiem.com: tại bit.ly/kinhnghiemmt hoặc các bài viết đã tổng hợp ở quyển Guidebook này - chia sẻ tỉ mỉ về từng vòng thi cũng như lộ trình chuẩn bị, trải nghiệm thi thực tế về chương trình Management Trainee. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 64 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Theo dõi “Vũ trụ” Management Trainee – 24 kênh thông tin website và Facebook page mà nên follow để tìm hiểu thêm về chương trình Management Trainee: https://chuongkhoidiem.com/kenh-thong-tin-managementtrainee-ban-nen-follow ❖ Lắng nghe chia sẻ từ những người có kinh nghiệm ví dụ như đọc các bài chia sẻ kinh nghiệm thi từ các anh chị Management Trainee, tham gia các workshop chia sẻ từ các anh chị đi trước, v.v… ❖ Luyện tập, trải nghiệm từng vòng thi để tập quen dần với cảm giác thi thố, áp lực thi cử, quen dạng đề, “biết người biết ta”… qua nhiều cách như • Tham gia các cuộc thi dành cho sinh viên (https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-cac-cuoc-thi-uy-tinva-thuong-nien-danh-cho-sinh-vien). Các bạn cũng có thể cập nhật các cuộc thi mới nhất tại Group Tổng hợp cuộc thi dành cho sinh viên của Chương Khởi Điểm ở đây nhé: https://www.facebook.com/groups/cuocthisv. • Thi vào các CLB đội nhóm hoặc công ty, các chương trình học bổng (vì khi thi thì các bạn cũng phải cạnh tranh và trải qua rất nhiều vòng thi như vậy). • Tham gia các workshop phù hợp: ví dụ như với vòng Application Form – tương tự như khi bạn cung cấp thông tin trong CV nên bạn có thể tham gia các workshop về cách viết CV, các buổi hội thảo có phần chỉnh sửa và góp ý CV từ các anh chị có kinh nghiệm; hay tham gia các buổi Demo – Assessment Center, các workshop Phỏng vấn Thử thành công thật do các CLB, cộng đồng… tổ chức, hoặc các buổi training về Business Case (https://chuongkhoidiem.com/hoc-valuyen-business-case-bang-cach-nao), sharing kinh nghiệm thi các cuộc thi sinh viên từ những người trong cuộc, v.v… Các chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 65 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn cũng có thể cập nhật các chương trình, sự kiện, workshop mới nhất tại Group Tổng hợp workshop dành cho sinh viên của Chương Khởi Điểm ở đây nhé: https://www.facebook.com/groups/workshopsv. ❖ Tập có góc nhìn với vai trò “người đánh giá và tuyển dụng người khác” để từ đó rút kinh nghiệm cho bản thân: • Bạn có thể là thành viên phòng Nhân Sự của các CLB, làm công việc part-time hoặc internship ở phòng Nhân Sự vì phòng Nhân Sự hay làm các công tác tuyển dụng để bạn có cơ hội thực hành (như phỏng vấn ứng viên, xem và đánh giá CV ứng viên….). • Nếu không phải là thành viên phòng Nhân Sự, bạn hãy cố gắng làm việc tốt và được thăng tiến đến vai trò Leader của nhóm (như trưởng bộ phận, trưởng nhóm, ban điều hành, v.v…) vì thường các bạn Leader sẽ được phỏng vấn cộng tác viên, ứng viên, thành viên cho những năm sau. • Kể cả nếu bạn chưa có duyên để làm 2 vị trí trên thì đôi khi vì tuyển người số lượng lớn hoặc cần gấp thì CLB, đội nhóm vẫn mở đơn để cho các thành viên xung phong tham gia với vai trò là người phỏng vấn newbie (thành viên mới/ cộng tác viên) nên đừng bỏ lỡ cơ hội này nhé. • Bản thân chị thì đã áp dụng cả 3 cách trên để được học và hiểu về cách ra đề, các dạng đề thi, những tiêu chí đánh giá của từng vòng thi cũng như cách đánh giá người khác với những kinh nghiệm đã được trải qua ở các kỳ tuyển thành viên/cộng tác viên của các CLB đội nhóm chị tham gia. Cũng nhờ đó mà chị có nhiều bài học cho chính mình: nên chuẩn bị như thế nào trước khi ứng tuyển, những gì nên làm và không nên làm trong và sau quá trình ứng tuyển, v.v… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 66 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 4. Tìm hiểu về thị trường tuyển dụng Management Trainee ❖ Cập nhật các chương trình tuyển dụng Management Trainee/ Fresh mới nhất tại: https://bit.ly/mtfresh2021 hoặc các trang chuyên đăng tin tuyển dụng dành cho sinh viên như ybox.vn, internship.edu.vn, topcv.vn, hoặc search keyword Management Trainee trên những trang tuyển dụng lớn như Linkedin, Vietnamwork, v.v… ❖ Theo dõi Facebook và website của những công ty thường tổ chức cuộc thi Management Trainee: https://bit.ly/fbwebsitecongty. ❖ Tham gia các Career Fair chuyên về chương trình Management Trainee (online hoặc offline) như Vietnam Online Career Fair hay Company Insider, v.v… ❖ Tham gia các buổi offline/ workshop do các công ty tổ chức về chủ đề Management Trainee 5. Tìm hiểu về môi trường/ công ty mình thích Trong quá trình các bạn tìm hiểu về bản thân, công việc và thị trường tuyển dụng Management Trainee, bạn cũng sẽ phần nào thấy được nơi mình thích qua người thật – việc thật từ công ty vì các bạn sẽ được tiếp xúc với khá nhiều công ty hoặc các anh chị trong ngành, được biết những câu chuyện về doanh nghiệp hoặc đơn giản là tìm được “duyên” với công ty phù hợp. Các bạn có thể xem lại câu chuyện về cái “duyên” của chị với công ty cũ ở đây nhé: https://chuongkhoidiem.com/chi-thu-da-thi-nhung-chuong-trinhmanagement-trainee-nao-va-vi-sao. Hãy tìm hiểu kỹ để có thêm động lực, kỳ vọng đúng đắn cũng như có thêm thế mạnh hiểu rõ ràng về doanh nghiệp khi ứng tuyển sau này nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 67 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 6. Chuẩn bị Tiếng Anh Đa số các chương trình tuyển dụng Management Trainee đều yêu cầu Tiếng Anh là ngôn ngữ chính xuyên suốt các vòng thi (trừ vài trường hợp ngoại lệ riêng) nên các bạn cần đầu tư học Tiếng Anh tốt. Các bạn không nhất thiết phải có bằng cấp vì trình độ Tiếng Anh của bạn sẽ được đánh giá xuyên suốt toàn quá trình qua các vòng thi (còn có bằng cấp vẫn là lợi thế, nhất ở vòng 1 vì Nhà Tuyển Dụng đánh giá trình độ Tiếng Anh của bạn dễ hơn). Vậy Tiếng Anh bao nhiêu là đủ? Cần chú ý nhất là kỹ năng Reading – Listening và Speaking. Vậy Listening và Speaking thế nào là ổn? Đó là khi bạn có thể phỏng vấn thông thạo hoàn toàn bằng Tiếng Anh ở vòng Interview, lắng nghe và tranh luận ở vòng Assessment Center. Với Reading, hãy chuẩn bị để mình có thể làm được các đề Aptitude Test bằng Tiếng Anh, đọc hiểu đề thi Assessment Center trong thời gian quy định (đề cũng hơi dài và khó nhé – tham khảo kỹ thêm ở bài này nghen: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vien-tap-su-bai-mau-va-goiy-gia-cho-vong-thao-luan-nhom). Để luyện Tiếng Anh các bạn có thể dùng những cách sau ❖ Tập trung học Tiếng Anh tại trường ❖ Học thêm chứng chỉ Tiếng Anh uy tín (như TOEIC hoặc IELTS) ❖ Tự tạo động lực cho mình – Xem thêm 2 bài liên quan này nhé: https://chuongkhoidiem.com/cu-ca-rot-cho-viec-hoc-tieng-anhhieu-qua và https://chuongkhoidiem.com/cay-gay-cho-viec-hoctieng-anh-hieu-qua Đó, bao nhiêu đó là chuẩn bị “xù đầu” luôn rồi nghen ^^. Nếu các bạn hỏi chị là trước khi thi đậu Management Trainee thì chị Thư làm được bao nhiêu điều trên mấy chục mục nhỏ ở trong đây rồi thì chị trả lời là làm hết trừ 3 điều sau nghen :D: 1 và 2 là đọc hơn 100 bài viết trên Chương Khởi Điểm và follow Vũ Trụ Management Trainee chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 68 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK (vì thời đó chưa có “chị Thư” nè :P) và 3 là tham gia workshop hoặc tổ chức định hướng vì chị đã có những hoạt động khác để tự định hướng cho bản thân. Vậy có nhất thiết phải làm hết tất cả các điều trên đây hay không – thì câu trả lời là không nha. Các bạn vẫn có thể chọn lọc thứ tự ưu tiên để tập trung phân chia sức lực hoàn thiện từng mảng, hoặc là làm thêm cả những điều ngoài danh sách này, miễn là các bạn hoàn thành được 6 mục lớn là được – chị tin bạn sẽ vững vàng khi thi Management Trainee sau này! “Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu” – chuẩn bị sẵn sàng, luyện tập và trải nghiệm nhiều sẽ giúp các bạn có nhiều lợi thế hơn để chuẩn bị chinh chiến thực tế sau này. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 69 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Checklist chuan bi Management Trainee cho sinh vien Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/checklist-chuan-bimanagement-trainee-cho-sinh-vien C ác bạn đã đọc trọn vẹn bài viết “Lộ trình chuẩn bị Management Trainee cho sinh viên”: https://bit.ly/lotrinhdaihoc thì có thể lưu lại bài viết này “Checklist chuẩn bị Management Trainee cho sinh viên” – phiên bản ngắn gọn để xem lại nhanh (review) mỗi khi cần nhé! 1. Học tập ở trường để đạt GPA tốt ❖ Nhắm tới ít nhất 7.0 hoặc 7.5 để đạt điều kiện tối thiểu tham gia đa số các chương trình Management Trainee. 2. Tham gia hoạt động ngoại khóa hoặc đi làm, học các khóa học liên quan đến ngành nghề bạn thích. ❖ Thi tuyển vào Đoàn, Hội Sinh Viên, Câu Lạc Bộ, tổ chức sinh viên, tổ chức phi chính phủ trong hoặc ngoài trường với tư cách thành viên. Hãy trân trọng cả những trải nghiệm thành công và thất bại. Bạn cũng nên duy trì hoạt động/ tham gia dài hạn ở ít nhất 1 nơi nhé! ❖ Đi làm part-time hoặc full-time cho công ty (có lương hoặc không lương theo các chương trình internship hoặc tuyển dụng các vị trí ngắn hạn hoặc part-time dài hạn tại công ty). 3. Hiểu bản thân ❖ Tự làm feedback, 360 độ feedback hoặc xin feedback trực tiếp (1 on 1) với những người làm chung (Leader, những người làm việc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 70 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chung ngang level, những bạn mà bạn lead, v.v…) và các bạn trong lớp, Mentor, v.v… ❖ Chủ động tự thu thập feedback trong quá trình làm việc. ❖ Tham gia các lớp học/ training/ Coaching về chủ đề selfawareness, kỹ năng, v.v… ❖ Làm các bài test về tính cách. 4. Tìm hiểu về định hướng công việc và về công việc mình muốn ❖ Học các môn học liên quan đến chuyên ngành tại trường. ❖ Đi học các khóa học chuyên ngành, đọc sách và tài liệu liên quan. ❖ “Learn-on-the-job” – học bằng cách làm việc liên quan chuyên ngành. ❖ Tham gia các cuộc thi và hội thảo liên quan đến chuyên ngành/ công việc bạn hứng thú. ❖ Follow các kênh thông tin (YouTube, Facebook, báo, v.v…) liên quan đến chuyên ngành. ❖ Tìm một Mentor ở lĩnh vực công việc đó cho chính mình. ❖ Thiết lập mối quan hệ (networking): gìn giữ những mối quan hệ cũ và tạo dựng mối quan hệ mới với bạn bè, những người chung CLB – thành viên và cựu thành viên, các anh chị đi trước, các anh chị Nhân Sự, các anh chị hay làm việc với sinh viên, đối tác… ❖ Tham gia các workshop/ tổ chức chuyên về định hướng dành cho sinh viên. 5. Làm quen, thực hành và hiểu rõ về chương trình Management Trainee ❖ Đọc hàng trăm bài viết trên trang chuongkhoidiem.com: tại bit.ly/kinhnghiemmt hoặc các bài viết đã tổng hợp ở quyển Guidebook này - chia sẻ tỉ mỉ về từng vòng thi cũng như lộ trình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 71 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ chuẩn bị, trải nghiệm thi thực tế về chương trình Management Trainee. Theo dõi “Vũ trụ” Management Trainee – 24 kênh thông tin website/Facebook page để tìm hiểu thêm về chương trình Management Trainee: https://chuongkhoidiem.com/kenh-thongtin-management-trainee-ban-nen-follow. Nghe chia sẻ từ những người có kinh nghiệm ví dụ như đọc các bài chia sẻ kinh nghiệm thi từ các anh chị Management Trainee, tham gia các workshop chia sẻ từ các anh chị đi trước, v.v… Tham gia các cuộc thi dành cho sinh viên, ví dụ như các cuộc thi ở đây: https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-cac-cuoc-thi-uy-tinva-thuong-nien-danh-cho-sinh-vien. Thi vào các CLB đội nhóm hoặc công ty, các chương trình học bổng. Tham gia các workshop phù hợp với từng vòng thi. Cố gắng phát triển để có một cái nhìn mới với vai trò “người đánh giá và tuyển dụng người khác” bằng cách đóng vai trò người tuyển dụng để từ đó rút kinh nghiệm cho bản thân bằng cách là thành viên phòng Nhân Sự, hoặc Leader của một mảng, hoặc xung phong tham gia các buổi tuyển dụng thành viên mới/ cộng tác viên với vai trò là người đánh giá (Assessor). 6. Tìm hiểu về thị trường tuyển dụng Management Trainee ❖ Cập nhật các chương trình tuyển dụng Management Trainee/ Fresh mới nhất tại: https://bit.ly/mtfresh2021 hoặc các trang chuyên đăng tin tuyển dụng dành cho sinh viên như ybox.vn, internship.edu.vn, topcv.vn, hoặc search keyword Management Trainee trên những trang tuyển dụng lớn như Linkedin, Vietnamwork, v.v… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 72 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Theo dõi Facebook và website của những công ty thường tổ chức cuộc thi Management Trainee: https://bit.ly/fbwebsitecongty. ❖ Tham gia các Career Fair chuyên về chương trình Management Trainee (online hoặc offline). ❖ Tham gia các buổi offline/ workshop do các công ty tổ chức về chủ đề Management Trainee. 7. Tìm hiểu về môi trường/ công ty mình thích ❖ Trong quá trình các bạn tìm hiểu về bản thân, công việc và thị trường tuyển dụng Management Trainee, bạn cũng sẽ phần nào thấy được nơi mình thích qua người thật – việc thật từ công ty vì các bạn sẽ được tiếp xúc với khá nhiều công ty hoặc các anh chị trong ngành, được biết những câu chuyện về doanh nghiệp hoặc đơn giản là tìm được “duyên” với công ty phù hợp 8. Chuẩn bị Tiếng Anh Đặc biệt chú ý kỹ năng Reading – Listening – Speaking. Để luyện Tiếng Anh các bạn có thể dùng những cách sau: ❖ Tập trung học Tiếng Anh tại trường ❖ Học thêm chứng chỉ Tiếng Anh uy tín (như TOEIC hoặc IELTS) ❖ Tự tạo động lực cho mình Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 73 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Điem so (GPA) co quan trong khi xin viec? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/diem-so-gpa-co-quantrong-khi-xin-viec Đây là một trong những câu hỏi được các bạn quan tâm nhiều nhất. Chị chia sẻ chi tiết như bên dưới nha. Điểm số cao sẽ là lợi thế để bạn được tuyển thẳng – hoặc mời đi làm ngay, hoặc tham gia các chương trình tuyển dụng “xịn” cho sinh viên mới ra trường ❖ Được mời đi làm ngay và luôn khi điểm số “siêu xịn”: Với sinh viên khối kỹ thuật thì chị có ngay 1 ví dụ liền tay nhé. Anh Tâm – Tốt nghiệp khoa Hóa trường Đại Học Bách Khoa TPHCM năm 2010 tốt nghiệp Top 5 của Khoa đã được mời thẳng vào làm công ty Masan ở phòng Nghiên cứu và phát triển sản phẩm. ❖ Được tuyển thẳng qua một vài vòng tuyển dụng: Ví dụ như chương trình Management Trainee năm 2019 của công ty sữa FrieslandCampina VN (công ty sữa Dutch Lady), các bạn có điểm số cao (cao hơn 8.0 trở lên) sẽ được tuyển thẳng qua vòng hồ sơ và tiến vào vòng 2 – vòng bài kiểm tra năng lực (xem thêm: https://bit.ly/fcvtuyenthang). ❖ Có cơ hội xin học bổng “xịn” – làm CV của bạn thêm ấn tượng: một vài chương trình học bổng cũng yêu cầu sinh viên có điểm số trên 7.0 hoặc 7.5 để đủ điều kiện nộp, ví dụ như học bổng Amcham (chương trình học bổng năm 2019: https://www.amchamvietnam.com/amcham-scholarship-2019). chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 74 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mà có được học bổng thì cũng là một thành tích khá tốt để ghi thêm vào CV nữa. ❖ Đủ điều kiện nộp các chương trình tuyển dụng “xịn” dành cho sinh viên mới tốt nghiệp như chương trình Management Trainee hoặc Fresh. Nói xịn là vì các chương trình này thường mức lương khởi điểm khá cao, “nghìn đô” là hoàn toàn có thể nhé, và lộ trình thăng tiến cũng khá rõ ràng với cam kết 2-3 năm bạn sẽ được lên vị trí quản lý nếu hoàn thành tốt công việc), điển hình là các chương trình Quản Trị Viên Tập Sự – Management Trainee cho các công ty đa quốc gia với các phòng ban dành cho sinh viên khối kỹ thuật như Supply Chain, Manufacturing, R&D, v.v… Các chương trình Management Trainee thường yêu cầu GPA 7.0 trở lên, có công ty yêu cầu tối thiểu là 7.5 hoặc thậm chí 8.0 để bạn đủ điều kiện nộp đơn cho vòng loại đầu tiên – vòng 1. Với chương trình Fresh – yêu cầu đơn giản hơn Management Trainee thì cũng phải ít nhất 6.0 – 6.5 trở lên nhé (xem thêm ví dụ của các chương trình tại đây: https://bit.ly/mtfresh2021). ❖ Đối với những chương trình tuyển dụng Management Trainee, thường điểm GPA sẽ quan trọng ở vòng 1 – vừa được đánh giá như là tiêu chí tối thiểu để bạn đủ điều kiện ứng tuyển, và một số công ty cũng chấm dựa trên hệ số (ví dụ điểm GPA từ khoảng bao nhiêu đến bao nhiêu, hoạt động ngoại khóa bao nhiêu mục, v.v..là bạn ghi được bao nhiêu điểm cho CV). Vậy nên điểm cao sẽ là lợi thế. Còn vào những vòng sâu hơn thì thường các công ty sẽ không nhìn vào GPA nữa vì GPA đã được đảm bảo ở vòng 1 rồi – quan trọng hơn ở những vòng thi này là các công ty sẽ nhìn kiến thức, kỹ năng và thái độ của bạn với công việc, với công ty. Với chị thì khi chị thi chương trình Management Trainee và Fresh, GPA của chị vừa tròn 8.0 nhưng bạn chị GPA 7.5 vẫn đậu Management Trainee cùng chương trình vì bạn đủ số GPA tối thiểu công ty yêu cầu và các yếu tố khác nổi bật về kỹ năng, kiến thức, kinh nghiệm. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 75 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Note nhỏ: Tuy GPA là điều kiện tối thiểu và tiên quyết cho hầu hết các chương trình Management Trainee nhưng lâu lâu công ty cũng có vài trường hợp ngoại lệ (lâu lâu nghen :D – nếu các yếu tố khác như kỹ năng, kinh nghiệm của bạn quá nổi bật thông qua các hoạt động ngoại khóa và công việc part-time thì có thể bạn sẽ được cân nhắc, còn đa số là nếu không đáp ứng tiêu chí ban đầu này thì rất khó để các bạn đậu vòng CV). ❖ Có cần phải có bằng loại giỏi/khá? Các bạn hỏi chị là nếu bạn trên 7.0 hoặc 7.5 theo yêu cầu của công ty mà không được loại giỏi hoặc khá thì có được không? Câu trả lời là các công ty thường không quy định rõ điều này nên bạn vẫn đáp ứng đủ yêu cầu tối thiểu nhé. Tuy nhiên hãy cố gắng học để được tấm bằng loại "Khá" vì khi xin các công việc khác (ví dụ như những chương trình không phải là Management Trainee), một chiếc CV với xếp loại “Khá” và “Giỏi” gửi cho nhà tuyển dụng cũng sẽ tạo ấn tượng tốt hơn đó! Nếu điểm số không cao, hãy “gỡ lại” bằng những kinh nghiệm khác Nếu điểm số của bạn chưa thực sự cao lắm và bạn đang ở năm cuối của Đại Học rồi thì lời khuyên của chị và các anh diễn giả là hãy lấy 4 chữ “K” để bù lại cho điểm yếu này. (Trừ các chương trình Management Trainee và Fresh mà chị kể ở trên thì điểm GPA tối thiểu là yêu cầu cần thiết – các công việc khác thì sẽ không yêu cầu GPA ngay ở vòng 1). Cụ thể: ❖ Kiến thức: bạn cần hiểu rõ công việc bạn đang ứng tuyển và có kiến thức phù hợp. Ví dụ, ở vòng phỏng vấn các anh chị sẽ hỏi các bạn về những kiến thức bạn đã học trong trường hoặc những kiến thức liên quan đến ngành nghề bạn đang nộp, hãy đảm bảo là bạn sẽ có câu trả lời tốt cho phần “vấn đáp” này nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 76 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Kinh nghiệm: Bạn có thể “bù đắp” khoản thiệt thòi về GPA bằng kinh nghiệm làm việc thực tế, ví dụ như kinh nghiệm intern đúng ngành, hoặc kinh nghiệm làm dự án thực tế, hoặc khóa luận, hoặc các dự án trong trường, các hoạt động ngoại khóa v.v… để chứng minh mình có đủ kinh nghiệm và bạn xứng đáng được chọn ❖ Kỹ năng: thường các bạn sinh viên hay yếu về mảng kỹ năng do ít tiếp xúc với các hoạt động thực tế hay làm việc nhóm. Vì vậy, nếu bạn muốn mình thật nổi bật thì hãy năng tham gia các hoạt động ngoại khóa – như CLB, đội nhóm, các cuộc thi dành cho sinh viên, tổ chức các hội thảo, v.v… vừa để tích lũy kinh nghiệm làm việc mà vừa trau dồi các kỹ năng cần thiết khác như kỹ năng giao tiếp, lập kế hoạch, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, v.v… Có cọ xát thực tế thì bạn mới phát triển kỹ năng này được, chứ không chỉ đơn giản là “gạo bài” bằng cách xem clip hay sách kỹ năng không nhé. Học phải đi đôi với hành nha! ❖ Ká tính – Thái độ: thái độ cầu thị, tiếp thu, khiêm tốn, ham học hỏi, v.v… sẽ là những điểm cộng để bạn ghi điểm khi gặp gỡ Nhà Tuyển Dụng. Dù bạn có thể còn thiếu sót nhưng nếu bạn chứng minh được là mình cầu tiến, là người tiếp thu nhanh (với những ví dụ cụ thể trong quá khứ càng tốt) thì bạn cũng sẽ tạo ấn tượng đẹp với Nhà Tuyển Dụng. ❖ Điểm cộng cuối cùng là Tiếng Anh. Không chỉ các công ty đa quốc gia mà kể cả với các công ty khác, có Tiếng Anh tốt luôn là lợi thế, đặc biệt với khối kỹ thuật – nơi mà các bạn ít tập trung ở mảng này. Nếu bạn có lợi thế về ngôn ngữ, bạn vừa nổi bật trong hàng trăm nghìn sinh viên cùng khối ngành, mà lại thuận lợi để phát triển cơ hội nghề nghiệp trong tương lai, chưa kể cánh cửa của những công ty đa quốc gia cũng sẽ rộng mở với bạn nữa đó. Kết lại là, với hàng tá lợi thế của điểm GPA tốt thì nói gì thì nói, các bạn hãy cố gắng đảm bảo việc học của mình bên cạnh những công việc khác như làm thêm, học ngoại ngữ hoặc sinh hoạt ngoại khóa chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 77 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhé. Tốt nhất bạn nên cân đối việc học và những việc ngoài lề khác ngay từ khi còn học năm 1, năm 2 – đừng để năm cuối mới lo cải thiện điểm vì gánh nặng sẽ khá nhiều khi thời gian còn ít ỏi. Điểm cao sẽ mở ra cho các bạn nhiều cơ hội tốt, còn nếu lỡ điểm chưa cao thì hãy lấy những điểm mạnh khác bù vào nhé! Các bạn có thể đọc thêm một bài chia sẻ rất hay và tỉ mỉ khác về phương pháp học tập từ bạn Hoàng Duyên – vừa thủ khoa ngành của trường Đại Học Kinh Tế TPHCM lại vừa có thời gian trau dồi các yếu tố khác nên rất trọn vẹn và đậu Management Trainee của FrieslandCampina tại đây nhé: https://chuongkhoidiem.com/biquyet-hoc-thu-khoa-ueh-tu-chi-hoang-duyen. Và tặng thêm các bạn một bài viết của chị về chủ đề cân bằng học tập và hoạt động ngoại khóa tại đây luôn nha: https://chuongkhoidiem.com/lam-sao-decan-bang-viec-hoc-va-ngoai-khoa. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 78 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Thi Management Trainee co can Tieng Anh xuat sac khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/thimanagement-trainee-co-can-tieng-anh-xuat-sac-khong/ Vì chương trình Management Trainee thường yêu cầu các bạn có thể giao tiếp bằng Tiếng Anh, và đa số chương trình là do các tập đoàn đa quốc gia mở tuyển nên vấn đề về Tiếng Anh luôn là một nỗi trăn trở lớn của các bạn trẻ. Vậy thi Management Trainee có cần Tiếng Anh xuất sắc không, có cần bằng cấp Tiếng Anh không? Chị chia sẻ sơ như sau nhé! Tiếng Anh với Management Trainee bao nhiêu là đủ? Thông thường các bạn sẽ không cần cung cấp bằng cấp Tiếng Anh để chứng minh trình độ vì sau đó các bạn sẽ được đánh giá qua các vòng thi của chương trình hoàn toàn bằng Tiếng Anh. Tuy nhiên đôi khi một số chương trình vẫn yêu cầu điền thêm bằng cấp hoặc điểm Tiếng Anh tại trường. Nếu không có bằng cấp thì bạn cũng không cần quá lo lắng vì có rất nhiều yếu tố khác ở vòng Application Form mà bạn có thể bù lại như điểm học tập, kinh nghiệm làm việc, kỹ năng, hoạt động ngoại khóa (gồm các các hoạt động tình nguyện, các cuộc thi sinh viên, v.v…). Vì tất cả các vòng thi hầu hết đều bằng Tiếng Anh nên ít nhất các bạn phải có đủ kỹ năng để đọc hiểu và làm được từng vòng thi đó. ❖ Application Form: điền thông tin CV rõ ràng và có thể trình bày 1 vài bài luận nhỏ ngắn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 79 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Online/ Offline/ Aptitude Test: đọc hiểu đề và làm được bài trong thời gian quy định. ❖ Assessment Center: cần đọc hiểu đề bài Business Case bằng Tiếng Anh, trình bày được ý kiến cá nhân và thuyết phục team khi thảo luận cũng bằng Tiếng Anh. Ngoài ra, ở vòng thuyết trình cá nhân Individual Presentation, bạn cũng cần có kỹ năng thuyết trình Tiếng Anh tốt. ❖ Initial/ Final Interview: cần trả lời được câu hỏi từ người phỏng vấn, diễn đạt được suy nghĩ của mình bằng Tiếng Anh rõ ràng, logic trong thời gian ngắn. Để biết đủ hay không bạn cứ thử thực tập một quy trình y hệt thi Management Trainee, chẳng hạn như lấy đề thi mẫu của vòng Assessment Center (ví dụ ở đây: https://chuongkhoidiem.com/quantri-vien-tap-su-bai-mau-va-goi-y-gia-cho-vong-thao-luan-nhom) và xem thử có đọc và làm bài trong thời gian giới hạn cho phép được hay không mà không cần sự giúp sức của máy tính, từ điển và những yếu tố bên ngoài (mô phỏng đúng như khi thi thực tế). Nếu bạn làm được thì có nghĩa là Tiếng Anh bạn cũng ổn cho chương trình rồi, không nhất thiết bạn phải phát âm và diễn đạt xịn sò như các bạn du học sinh, các bạn IELTS 8.0, v.v… nhé. Vậy có phải là IELTS càng cao càng tốt, Tiếng Anh càng xịn càng dễ dậu? Chưa chắc nhé, vì Tiếng Anh là điều kiện cần nhưng không phải là đủ. Quan trọng hơn là cách bạn trình bày quan điểm, kỹ năng phân tích, v.v… nữa. Thậm chí đôi khi các anh chị cũng chấp nhận để các bạn diễn đạt bằng Tiếng Việt cho một số chỗ quá phức tạp (dĩ nhiên là đôi khi chứ không phải lúc nào cũng vậy). Có những bạn Tiếng Anh cực xịn nhưng chưa chắc vào được vòng cuối, nhưng những bạn Tiếng Anh tạm ổn và diễn đạt được để người chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 80 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khác hiểu ý mình, biết cách nhấn nhá, cách thuyết trình và ý tưởng tốt, suy nghĩ, lập luận, logic tốt thì vẫn có thể bù đắp lại được. Không thể phủ nhận Tiếng Anh tốt sẽ dễ tạo ấn tượng tốt nhưng nội dung, cách suy nghĩ và diễn đạt của bạn lại càng quan trọng hơn chỉ là trình độ Tiếng Anh. Khi thi Management Trainee, kỹ năng Tiếng Anh của chị khá tốt (IELTS 8.0) và giúp chị có thể diễn đạt suy nghĩ mình thuận lợi nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, cũng có những bạn khác chưa từng thi IELTS vẫn trúng tuyển và được lựa chọn là Management Trainee của công ty vì bạn đáp ứng được việc đọc hiểu đề, diễn đạt được ý kiến cá nhân cũng như tranh luận, thuyết phục với nhóm được bằng Tiếng Anh dù có thể bạn vẫn dùng sai ngữ pháp, chính tả, hay còn đôi chút vấp váp khi nói. Vậy nên rèn luyện Tiếng Anh như thế nào để thi Management Trainee? Thực hành nhiều sẽ quen – hãy làm quen với các vòng thi mà chị nêu ở trên bằng cách thực tập thật nhiều: Ví dụ: viết CV và trau chuốt nhiều lần – nhờ anh chị bạn bè góp ý; Online Test thì kiếm các bài test và làm nhiều lần, nhiều bài khác nhau. Assessment Center thì cũng tập đọc các Case Study, cho mình giới hạn thời gian để trả lời, kiếm nhóm để cùng thực tập chung và đặt nguyên tắc là hoàn toàn bằng Tiếng Anh… Ban đầu sẽ thấy khó và oải nhưng từ từ quen rồi bạn sẽ thấy từ vựng, cách nói chuyện thấm vào người lúc nào không hay. Nếu được, các bạn có thể tìm môi trường để thực tập nói và viết Tiếng Anh nhiều hơn cho quen miệng, quen tay. Ví dụ như hồi xưa chị may mắn vì được tham gia AIESEC – trong đó nguyên tắc làm việc là tất cả email phải được viết bằng Tiếng Anh và mọi buổi họp của toàn chi nhánh cũng phải bằng Tiếng Anh – cứ dần dà làm riết sẽ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 81 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK quen hơn. Dĩ nhiên là chuyện sai chính tả, sai ngữ pháp, v.v… vẫn sẽ có nhưng các bạn có thể cài thêm phần mềm chỉnh chính tả, ngữ pháp rồi từ từ ráng bớt đi dần. Song song, việc làm nhiều sẽ giúp các bạn có phản xạ tốt hơn. Nên tập đọc và xem những nội dung bằng Tiếng Anh ở những chủ đề liên quan hoặc chủ đề bạn yêu thích (thường là yêu thích bạn mới duy trì được thói quen) – ví dụ như phòng HR thì các bạn có thể theo dõi các tạp chí, các báo chuyên ngành chẳng hạn như Harvard Business Review: https://www.facebook.com/HBR, v.v… (Tự search thêm nhé ^^, chị hướng dẫn sơ là các bạn hiểu cách làm rồi đúng không nè). Bạn cũng có thể tập xem những chương trình thảo luận, trình bày quan điểm bằng Tiếng Anh: như Việt Nam mình cũng có chương trình phản biên The Debators của VTV, hoặc những chương trình tương tự của nước ngoài, hay Shark Tank, Ted Talk của nước ngoài, v.v… Cuối cùng và nhấn mạnh là Tiếng Anh tốt thôi thì chưa đủ – cần phải song song rèn luyện kiến thức, trau dồi kinh nghiệm cũng như các kỹ năng mềm khác của mình nha, để khi có Tiếng Anh thì bạn chỉ cần Eng-sub cho suy nghĩ của mình thì sẽ dễ dàng thuyết phục ban giám khảo hơn đó! Tóm lại là đừng vì sợ kỹ năng Tiếng Anh mình chưa tốt mà bỏ cơ hội vàng để thi và học hỏi – còn nhiều yếu tố khác để đánh giá, và nếu bạn chưa tự tin về Tiếng Anh thì trau dồi thêm từ lúc này đi nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 82 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Giai thìch đieu kien ưng tuyen Management Trainee: tieu chì dươi 2 nam kinh nghiem Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/giai-thich-dieu-kien-ungtuyen-management-trainee-tieu-chi-duoi-2-nam-kinh-nghiem T rong tiêu chí ứng tuyển của các chương trình Management Trainee, một trong những tiêu chí bắt buộc là các bạn phải có DƯỚI 2 năm kinh nghiệm (bên cạnh những tiêu chí khác như phải là sinh viên sắp tốt nghiệp trong năm hoặc đã tốt nghiệp Đại Học/Thạc Sĩ, điểm trung bình đạt mức công ty yêu cầu). Tiêu chí này khiến nhiều bạn đã đi làm băn khoăn không biết mình có đủ điều kiện để ứng tuyển chương trình này không. Cùng chị Thư và Chương Khởi Điểm, Next Management Trainee giải đáp thắc mắc này nhé! Số năm kinh nghiệm làm việc tối đa tùy thuộc vào công ty quy định, thường là DƯỚI 1-2 năm Doanh nghiệp thường hay yêu cầu dưới 1 – 2 năm kinh nghiệm vì đây là chương trình dành cho các bạn fresh – những bạn mới tốt nghiệp hoặc vừa mới đi làm từ 1 – 2 năm. Thời điểm này là lúc các bạn vẫn còn rất “Fresh” tức là mới mẻ trong tư duy, cách suy nghĩ và sẵn sàng đón nhận những kiến thức, quy trình cũng như thử thách mới, không bị lệ thuộc quá nhiều bởi những định kiến sẵn hay quy củ theo như những kinh nghiệm đi làm mà bạn đã có trước đó. Hay nói cách khác, bạn sẵn sàng phát triển và đổi mới bản thân, tiếp nhận những kiến thức mới hiệu quả. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 83 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tùy vào công ty, có công ty quy định dưới 1 năm kinh nghiệm, có công ty dưới 2 năm kinh nghiệm. Ngoài ra, một lưu ý nhỏ khác là có công ty sẽ giới hạn độ tuổi tối đa (ví dụ dưới 26 tuổi, dưới 24 tuổi, v.v…). Vì vậy, bạn cần kiểm tra thông tin tiêu chí ứng tuyển chương trình kỹ lưỡng trước khi đăng ký để đảm bảo bạn đáp ứng được yêu cầu nhé! Thời gian kinh nghiệm đi làm được tính từ SAU khi tốt nghiệp Đại Học/Thạc Sĩ Có nhiều bạn sinh viên đã đi làm từ khi còn ngồi ở giảng đường Đại Học (từ năm 1, năm 2, v.v…) và tính đến thời điểm chương trình mở tuyển là quá 2 năm kinh nghiệm nên không dám ứng tuyển. Tuy nhiên, đừng lo lắng nhé, vì thời gian kinh nghiệm mà chương trình yêu cầu được tính từ khoảng thời gian bạn đi làm sau khi tốt nghiệp Đại Học/ Thạc sĩ. Chính vì thế, bạn vẫn đáp ứng đủ yêu cầu của chương trình nếu thời gian đi làm SAU tốt nghiệp vẫn dưới 1-2 năm nhé. Kinh nghiệm làm việc tính chung cho các công việc, kể cả đúng ngành hay trái ngành Lưu ý nữa là kinh nghiệm làm việc tính chung cho thời gian đi làm sau tốt nghiệp của bạn, không phân biệt ngành nghề bạn đi làm nhé. Ví dụ bạn ứng tuyển Management Trainee phòng Marketing nhưng trước đó đã từng làm Supply Chain thì vẫn tính thời gian bạn làm công việc Supply Chain vào số năm kinh nghiệm làm việc như bình thường nhé. Và cũng yên tâm là kể cả khi bạn muốn ứng tuyển vào phòng ban bạn chọn nhưng lại có kinh nghiệm làm việc trái ngành hoặc tốt nghiệp trái ngành thì cũng đừng lo lắng, bạn hoàn toàn có thể chứng tỏ năng lực của mình và thuyết phục Nhà Tuyển Dụng. Chỉ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 84 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK cần bạn thật sự yêu thích phòng ban đó, có Kiến Thức – Kỹ Năng – Kinh nghiệm và Ká Tính (thái độ) làm việc phù hợp thì cơ hội hoàn toàn mở rộng cho bạn. Chưa kể, tuy làm trái ngành nhưng sẽ có rất nhiều kinh nghiệm và kỹ năng bạn tích cóp được trong quá trình đi làm lại thật sự rất cần thiết ở phòng ban mà các bạn ứng tuyển đó (Ví dụ như những kỹ năng mềm như teamwork, communication, responsibility, v.v… thì công việc nào cũng cần đúng không? ^^). Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 85 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sinh vien nam 2, nam 3 co nen tham gia thi Management Trainee? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/sinh-vien-nam-2-nam-3-conen-tham-gia-thi-mt/ M anagement Trainee là chương trình tuyển dụng được đa số các công ty mở tuyển hằng năm với mục tiêu tìm kiếm nhân tài với đầy đủ các tố chất để có thể trở thành nhà quản lý tương lai sau lộ trình 1 – 3 năm. Mỗi năm có đến hàng nghìn người ứng tuyển để cạnh tranh cho số lượng Management Trainee khá giới hạn. Vậy sinh viên năm 2, năm 3 có nên tham gia thi Management Trainee của các công ty ngay từ sớm để lấy kinh nghiệm chinh chiến không? Câu trả lời là không nên thi – vì sinh viên năm 2, năm 3 không đủ điều kiện tham gia các chương trình Management Trainee đối với đa số các công ty. Các tiêu chí ứng tuyển tối thiểu mà công ty thường đặt ra cho các ứng viên tham dự chương trình là: ❖ Người Việt Nam ❖ Sinh viên năm cuối, sắp tốt nghiệp Đại Học/Thạc Sĩ trong năm ứng tuyển; hoặc người đi làm, có dưới 1 – 2 năm kinh nghiệm đi làm sau khi tốt nghiệp ❖ Điểm GPA (7.0 – 8.0 tùy thuộc quy định mỗi công ty) Vì vậy, nếu các bạn vẫn là sinh viên năm 2, năm 3 thì dù có ứng tuyển, hồ sơ của bạn cũng sẽ bị loại ở vòng đầu tiên (Application Form) và không được đi sâu đến những vòng tiếp theo. Và cũng đừng dùng các biện pháp khai khống tuổi hoặc ngày tốt nghiệp của mình để đủ điều chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 86 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK kiện tham gia chương trình vì một khi công ty phát hiện được bạn không thành thật thì bạn sẽ khó có cơ hội để tham gia vào những kì thi của năm sau. Hãy đợi đến khi bạn đủ điều kiện và ứng tuyển, chắc chắn công ty sẽ sẵn sàng chào đón bạn! Note: Tuy nhiên chị cũng đã từng thấy có 1 bạn sinh viên năm 3 ngoại lệ được nhận vào công ty làm Management Trainee. Trường hợp này khá cá biệt và không phải là số đông. Chị vẫn lưu ý ở đây để nếu bạn muốn thì cũng có thể thử nha ^^, nhưng phải cung cấp tất cả mọi thông tin về bạn một cách thành thật với Nhà Tuyển Dụng nhé. Thay vì ứng tuyển chính thức quá sớm trước khi bạn đủ điều kiện tối thiểu, hãy dành quãng thời gian này để tham gia các cuộc thi phù hợp dành cho sinh viên để tích lũy Kinh nghiệm – Kỹ năng – Kiến thức cho mình. Hiện nay, có khá nhiều cuộc thi dành cho các bạn sinh viên có thể giúp các bạn trang bị những kỹ năng cần thiết để chinh chiến với chương trình Management Trainee trong tương lai. ❖ Ví dụ cuộc thi Doanh Nhân Tập Sự trong những năm gần đây của Action Club với chủ đề Management Trainee được tổ chức với các vòng thi và nội dung được đầu tư tương tự như một chương trình truyển dụng Management Trainee thực thụ của các công ty (bao gồm vòng Application Form, Online Test, Initial Interview, Assessment Center, v.v…). Quan trọng nhất là chương trình cho sinh viên từ năm 1 – năm 4 tham gia nên các bạn là đối tượng hoàn toàn phù hợp, chị khuyến khích các bạn đăng ký thi tuyển để thử sức mình và rút kinh nghiệm qua mỗi vòng thi nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 87 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Ngoài ra, cũng có rất nhiều các cuộc thi khác dành cho sinh viên với hình thức thi và các vòng thi đa dạng cũng sẽ giúp các bạn rèn luyện được kỹ năng Teamwork, Communication, Problem Solving, Logical thinking, v.v… trong quá trình thi khi thi cá nhân hay làm theo nhóm. Các bạn có thể tham khảo các cuộc thi uy tín sau đây: • CMO Think & Action by Margroup • Marketing Challengers by RMIT • Marketing On Air By Marketing MGC NEU • Nielsen Case Competition by Nielsen • Kick Off To The Future by JCI • Talent Generation by UNESCO-CEP • Young Marketer • StartUp Zone by CLB Nhân Sự – Khởi Nghiệp UEH • Marketing Arena by Creatio FTU 2 • Bản Lĩnh Marketer by MaC FTU • Tìm kiếm CEO Tương lai By UEH • Ứng Viên Tài Năng by HRC FTU • Lead The Change by UEH Connected • I-Invest by SIC FTU • FINSPEED by IU Finance Club • Khởi nghiệp cùng Kawai by TEC FTU • v.v… Sơ lược về các cuộc thi các bạn theo dõi tại link này nhé - Tổng hợp các Cuộc thi Marketing uy tín và thường niên dành cho sinh viên: https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-cac-cuoc-thi-uy-tin-vathuong-nien-danh-cho-sinh-vien. Ngoài ra các bạn cũng có thể join/theo dõi Facebook group của Chương Khởi Điểm dành riêng để cập nhật về các cuộc thi của sinh viên tại đây nha: fb.com/groups/cuocthisv. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 88 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khi tham gia các cuộc thi với nhiều vòng loại chi tiết và đề thi khác nhau, các bạn sẽ rèn luyện được cho mình những kỹ năng, kiến thức cần thiết, hoặc thậm chí gặt hái những giải thưởng ấn tượng cho chính mình. Càng trải nghiệm nhiều, các bạn càng quen dần với hình thức thi, các dạng thi, cách làm việc nhóm, cách phân tích và giải quyết vấn đề, v.v… để sau này khi bước vào kì thi Management Trainee thật thì các bạn cũng cảm thấy sẽ đỡ bỡ ngỡ hơn rất nhiều ^^. Tóm lại, chị cực kì ủng hộ việc các bạn rèn luyện và tập thực hành thật sớm, nhưng thay vì đăng ký thi Management Trainee chính thức khi chưa đủ điều kiện tối thiểu của chương trình (sinh viên năm cuối hoặc mới tốt nghiệp) thì hãy tham gia các cuộc thi sinh viên phù hợp nha! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 89 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sinh vien nam 4 thi Management Trainee đươc khong, chuan bi như the nao? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/sinh-vien-nam-4-thimanagement-trainee-duoc-khong-chuan-bi-nhu-the-nao/ Sinh viên năm 4 thi Management Trainee được không, chuẩn bị như thế nào vì thời gian còn khá ít ỏi? Chị chia sẻ thêm như sau nhé… Các bạn yên tâm là sinh viên năm 4/năm cuối vẫn có thể thi Management Trainee nhé Tiêu chí để ứng tuyển các chương trình Management Trainee của các công ty là sinh viên năm cuối trở lên và có dưới 1-2 năm kinh nghiệm đi làm (Xem lại tiêu chí kỹ hơn tại đây nhé: https://chuongkhoidiem.com/cac-chuong-trinh-tuyen-dungmanagement-trainnee-co-gi-giong-va-khac-nhau/). Vậy nên các bạn có thể ứng tuyển ngay khi học năm cuối hoặc sau khi tốt nghiệp được 1 năm. Nếu bạn thi – bạn có thể đậu hoặc không đậu, nhưng nếu bạn không thi thì bạn đã tự đánh rớt mình và không cho bản thân cơ hội rồi, vậy ngại gì mà không thi ;)? Ngoài ra, nếu bạn đang đắn đo về việc chưa có bằng tốt nghiệp liệu có thi được không thì đừng lo nhé, vì các bạn có thể bổ sung bằng tốt nghiệp sau khi đậu. Miễn là bạn có thể đi làm full-time ngay sau khi được chương trình công bố kết quả là được nha. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 90 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy lộ trình chuẩn bị để sinh viên năm 4 thi Management Trainee như thế nào? Dù là sinh viên năm mấy thì cũng cần chuẩn bị hết những điểm chính chị đã nói ở bài Lộ trình chuẩn bị Management Trainee dành cho sinh viên (tại đây nè: https://chuongkhoidiem.com/lo-trinh-chuan-bimanagement-trainee-cho-sinh-vien/), chứ chị không có con đường tắt nào để hướng dẫn các bạn đến với chương trình Management Trainee cả ^^. Chỉ có một điểm khác là vì thời gian các bạn biết đến, quyết tâm thi và chuẩn bị thi Management Trainee ít hơn những bạn trẻ khác đã sớm biết đến chương trình nên cần bỏ nhiều công sức để tập trung làm nhanh hơn. Các bạn xem lại thật kỹ bài viết trên của chị để biết các điểm chính cần chuẩn bị và lên kế hoạch tìm lộ trình phù hợp cho mình nha. Ví dụ: Điểm học tập Đa số các công ty có giới hạn điểm GPA tối thiểu – 7.0 hoặc 7.5 hoặc 8.0/10 tùy công ty (tham khảo thêm yêu cầu của từng công ty tại đây: https://bit.ly/mtfresh2021), vì vậy: ❖ Nếu bạn đang học ở đầu hoặc cuối năm cuối và điểm học tập tốt: vậy thì tiêu chí này không phải quá lo, chỉ cần bạn đảm bảo phong độ, không bị kéo điểm xuống thấp hơn điểm tối thiểu là được nhé. ❖ Nếu bạn đang học ở đầu năm cuối và điểm học tập chưa đủ điểm GPA tối thiểu nhưng vẫn còn cơ hội ở những môn cuối cùng để kéo điểm thì cố gắng làm khóa luận, báo cáo cuối kì và các môn còn lại thật tốt để đạt điểm như kỳ vọng. ❖ Nếu bạn đang học năm cuối, ở cuối năm và không còn cơ hội để kéo điểm đạt mức tối thiểu yêu cầu vì điểm đã quá thấp: ca này hơi khó một chút, vậy thì chỉ có cách là tìm những chương trình Management Trainee không yêu cầu GPA tối thiểu, hoặc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 91 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuyển sang các chương trình tuyển Fresher với mức GPA yêu cầu thấp hơn, hoặc … cứ thử ứng tuyển xem sao vì lâu lâu công ty cũng có vài trường hợp ngoại lệ (lâu lâu nghen :D – nếu các yếu tố khác như kỹ năng, kinh nghiệm của bạn quá nổi bật thông qua các hoạt động ngoại khóa và công việc part-time thì có thể bạn sẽ được cân nhắc, còn đa số là nếu không đáp ứng tiêu chí ban đầu này thì rất khó để các bạn đậu vòng CV). Tham gia hoạt động ngoại khóa hoặc đi làm để tích lũy 4 chữ K 4 chữ K gồm Kỹ năng – Kinh nghiệm – Kiến Thức – Ká tính (Thái độ) để hiểu bản thân, để định hướng và tìm hiểu về công việc mình muốn làm ❖ Nếu bạn đã tham gia hoạt động ngoại khóa dày dạn kể cả trước khi biết đến Management Trainee: vậy thì thật tốt, bạn đã được rút ngắn rất nhiều thời gian rồi vì những hoạt động bạn làm trước đây cũng là một phần của quá trình giúp bạn chuẩn bị thi Management Trainee. Việc bây giờ bạn cần làm là reflect (nhìn nhận lại) bản thân, những gì mình đã làm được, các kinh nghiệm, kỹ năng, kiến thức của mình, v.v… và sau đó là tổng hợp để chuẩn bị sẵn sàng ứng tuyển thôi. Ví dụ như chị thì mãi đến năm 4 mới biết đến chương trình nhưng rất may là đã hoạt động tích cực rất nhiều trước đó nên chỉ cần reflect – nhìn lại bản thân của quá khứ, tổng kết và thực hành khi thi thôi, cũng không phải lo chạy đôn chạy đáo nhiều ^^. ❖ Nếu chưa tham gia bao giờ: thì các bạn còn 1 năm để tham gia và chuẩn bị cho mình – khó và gấp, nhưng thà khó và gấp mà còn cơ hội, còn hơn là bỏ qua cơ hội luôn đúng không ^^. ❖ Nếu bạn thấy gấp quá không tham gia hoạt động ngoại khóa kịp trong năm cuối: • Cách 1: Bạn có thể lựa chọn thi Management Trainee vào năm sau và dành thời gian năm cuối để kiếm công việc phù hợp chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 92 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK (ngoài việc đảm bảo học tập nhé), giúp bạn tăng thêm kỹ năng, kiến thức, kinh nghiệm. Ví dụ như có bạn xin làm intern của một công ty đa quốc gia, năm sau bạn đã có kha khá hành trang để tự tin ứng tuyển Management Trainee. • Cách 2: Bạn có thể tham gia đợt thi Management Trainee mở tuyển ngay năm đầu này để lấy kinh nghiệm cho năm sau thi tiếp, và cũng dành thời gian năm cuối để tham gia hoạt động ngoại khóa, đi làm thêm để tích lũy cho năm sau. Tuy nhiên lưu ý là có nhiều công ty quy định nếu bạn đã vào đến vòng Initial Interview hoặc Assessment Center thì năm sau không được thi nữa nên phải cân nhắc kỹ nhé. Làm quen, thực hành và hiểu rõ về chương trình Management Trainee Tìm hiểu về thị trường tuyển dụng Management Trainee Tìm hiểu về môi trường/ công ty mình thích Với 3 mục này thì các bạn hoàn toàn có thể áp dụng những cách chị đã hướng dẫn ở bài viết chi tiết về lộ trình chuẩn bị phía trên nha. Điểm khác biệt duy nhất là vì các bạn ít có thời gian để chuẩn bị hơn nên các bạn phải chọn lọc thứ tự ưu tiên cho các hoạt động cũng như chọn lọc kênh thông tin để có thể tiếp cận được kiến thức tốt và phù hợp trong thời gian ngắn nhất. Mong là giải đáp này có thể giúp các bạn sinh viên năm cuối bớt hoang mang hơn một chút và thoải mái ứng tuyển chương trình Management Trainee nha ^^. Chưa biết là bạn có đậu hay không, nhưng chị tin chắc là chặng đường chuẩn bị Management Trainee sẽ giúp bạn rất nhiều và dù đậu hay không thì bạn sẽ vẫn trưởng thành và trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình đó! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 93 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 94 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Co đươc thi Management Trainee 2 nam lien tiep khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/co-duoc-thi-managementtrainee-2-nam-lien-tiep-khong N hiều bạn vẫn chưa dám thi Management Trainee vì sợ bản thân mình chưa hoàn thiện và còn nhiều thiếu sót, lại nghe đâu có quy định là không được thi Management Trainee ở cùng 1 công ty 2 năm liên tiếp - vì chỉ cần thi 1 lần thi năm sau sẽ không được thi nữa. Sự thật là thế nào, và nên thi hay không thi? Chị chia sẻ như sau nghen! Các công ty quy định thế nào? Theo những chia sẻ của các anh chị đại diện phòng Nhân Sự của các tập đoàn đa quốc gia trong một buổi livestream công khai về chương trình Management Trainee, thường các công ty sẽ quy định là các bạn vào đến vòng Assessment Center sẽ không được thi lại vào năm sau vì lí do là các bạn đã biết dạng đề, cách thức thi của vòng thi đặc biệt này từ phía công ty. Với những bạn đã thi Management Trainee tại công ty đó và dừng chân ở vòng Application Form hay Online Test hoặc Ìnitial Ìnterview, chưa tiến vào vòng Assessment Center thì các bạn vẫn có thể thi lại lần nữa. Nhưng cũng có công ty sẽ không từ chối nếu bạn thi lại vào năm sau, bất kể các bạn đã vào được vòng nào vì tin rằng mỗi năm các bạn mỗi phát triển, mỗi đổi khác và đề của công ty cũng sẽ có những thay đổi hoặc đã được thiết kế và chọn lọc đủ để đánh giá bạn một cách công bằng chứ không phải "học vẹt" hay may mắn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 95 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bất kể quy định là được thi lại hay không, dù bạn thấy hài lòng hay không hài lòng với chính sách này thì đây cũng là những điều khoản do công ty đưa ra và thích hay không thì bạn cũng phải chấp nhận nó. Tuy nhiên cũng có công ty thay đổi điều khoản này tùy năm - có năm áp dụng, có năm lại không. Quy định này sẽ ít khi được nêu rõ ở những bài truyền thông hay thông tin chính thức về chương trình nên các bạn sẽ cần đọc các thể lệ, quy chế ở website chương trình hoặc các ghi chú ở form ứng tuyển để nắm được thông tin chính xác. Vì vậy để chắc chắn, chị khuyến khích các bạn inbox (nhắn tin cho Fanpage tuyển dụng của công ty) hoặc gửi mail, gọi số hotline công ty để hỏi chính xác nhé. Lưu ý là email và số hotline tuyển dụng thường sẽ được ghi ở cuối mỗi bài đăng tuyển dụng, có thể thay đổi tùy vào chương trình tuyển dụng và khác với số hotline của công ty nói chung hay số hotline của nhãn hàng nha. Nhiều công ty trả lời phản hồi khá nhanh đó, nên cứ chủ động hỏi trực tiếp thay vì phải nhức đầu đoán mò nghen! Vậy có nên thi Management Trainee ngay từ năm đầu tiên sau khi tốt nghiệp? Bạn nên suy nghĩ kĩ xem có nên vì những điều khoản cản trở này mà ngại ngần không thi Management Trainee ở năm đầu tiên sau khi tốt nghiệp không, hay là cứ thi và học hỏi hết sức có thể để tích lũy kĩ năng cho mình. ❖ Ví dụ như có trường hợp có thể bạn thi đến Assessment Center của công ty A và năm sau không được thi công ty A nữa, nhưng nhờ những kinh nghiệm đó bạn lại đậu công ty B thì sao ^^. Còn nếu bạn không dám thi công ty nào hết ngay từ năm đầu tiên thì cũng khó tích lũy kinh nghiệm "thực chiến" để năm sau lại ứng tuyển được. Chưa kể là thị trường tuyển dụng Management Trainee khá sôi động, số chương trình cũng đã lên tới hàng chục chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 96 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thì cũng không hiếm cơ hội để các bạn được rèn dũa, thi và lượng sức mình mỗi năm. ❖ Nhưng cũng có trường hợp khác là bạn quyết tâm không thi và dành trọn 1 năm đầu để tích lũy thêm kinh nghiệm, kỹ năng, kiến thức bằng cách đi làm full-time hoặc học thêm những khóa học cần thiết, nhờ đó mà năm sau trưởng thành hơn, thi tốt hơn, gặt hái kết quả tốt như kỳ vọng để trở thành Management Trainee tại công ty bạn mơ ước. ❖ À, và đừng quên một yếu tố quan trọng là một số chương trình yêu cầu ứng viên chỉ có tối đa 1 năm kinh nghiệm (ví dụ chương trình của Suntory Pepsico năm nay - 2020) - nên nếu ngay sau khi tốt nghiệp bạn không ứng tuyển liền mà đi làm thì ở thời điểm chương trình mở đơn, có thể bạn đã có hơn 1 năm kinh nghiệm đi làm từ sau khi tốt nghiệp và vì vậy sẽ không còn đủ điều kiện tham gia chương trình nữa. Lúc đó thì sẽ tiếc hùi hụi rồi. Vậy nên cần cân nhắc kỹ tùy theo từng chương trình nữa nhé! Tóm lại là các bạn cần suy nghĩ thấu đáo, cân nhắc thiệt hơn và thêm một chút lí lẽ của con tim để quyết định có thi chương trình Management Trainee liền trong năm đầu tiên không nha! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản trị viên tập sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 97 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Du hoc sinh thi Management Trainee đươc khong? Co bat lơi khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/du-hoc-sinh-thimanagement-trainee-duoc-khong-co-bat-loi-khong Bạn trẻ đang du học đặt câu hỏi cho chị là “Du học sinh thi Management Trainee có được không? Có bất lợi không?”, chị chia sẻ như sau nghen ^^. 1. Du học sinh thi Management Trainee là hoàn toàn hợp lệ Hầu hết các chương trình tuyển dụng Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) đều mở đơn cho tất cả các bạn sinh viên trong và ngoài nước, miễn là quốc tịch Việt Nam, đáp ứng đủ điều kiện GPA và số năm kinh nghiệm theo yêu cầu của từng chương trình. Chi tiết các bạn có thể tham khảo thêm yêu cầu của các chương trình cũ ở đây nha: https://bit.ly/mtfresh2021. Các bạn tốt nghiệp hệ Đại Học và Thạc Sĩ đều hoàn toàn có thể ứng tuyển nhé. 2. Đã có khá nhiều bạn sinh viên du học ứng tuyển thành công cho chương trình Management Trainee Năm nào cũng có vài bạn sinh viên du học từ Hàn Quốc, Anh, Hà Lan, v.v… đậu các chương trình. Ví dụ như các bạn có thể tham khảo một chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 98 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK vài trường hợp du học sinh đậu Management Trainee của công ty FrieslandCampina Việt Nam ở đây nha: http://bit.ly/duhocsinhfcv. 3. Du học sinh thi Management Trainee có bất lợi gì không? Thật ra cơ hội là ngang bằng cho tất cả các bạn, miễn là các bạn chuẩn bị sẵn sàng 4 chữ K cho mình (Kiến thức, Kỹ năng, Kinh nghiệm và Ká Tính – Thái Độ) cho mình. Tuy nhiên các bạn dù ở nước ngoài cũng nên tìm hiểu về thị trường Việt Nam vì đôi khi các vòng thi sẽ có những câu hỏi mà các bạn cần áp dụng kiến thưc thực tế để giải quyết – ví dụ năm nay có công ty đặt câu hỏi là “Với bối cảnh Covid tại Việt Nam năm nay thì bạn sẽ làm gì khác đi cho phòng bạn của bạn/ cho công ty?”. Nếu các bạn không thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình trong nước thì dễ đưa ra những phán đoán “lệch đường ray” lắm ^^. Ngoài ra ở nước ngoài thì bạn cũng cần tìm hiểu thêm về tình hình hoạt động của công ty cũng như thị trường, đối thủ tại Việt Nam – tuy bạn khó có thể ra cửa hàng hay các đơn vị mua sản phẩm của công ty để khảo sát thị trường trực tiếp nhưng bạn cũng có thể tham khảo thêm trên các trang thông tin của công ty, của đối thủ như Facebook, website, v.v… và tận dụng những chuyến về thăm nhà để làm quen và tìm hiểu những thông tin cần thiết tại Việt Nam nhé Những năm trước khi các vòng thi hầu hết diễn ra offline thì các bạn du học sinh cũng hơi chật vật ở khoản sắp xếp thời gian về Việt Nam tham gia. Tuy nhiên năm nay đã có những đổi khác về hình thức với nhiều vòng tuyển chọn online nên cũng tiện cho các bạn du học sinh hơn. Đến đây thì các bạn sinh viên không đi du học hoặc tốt nghiệp ở những trường Đại Học không quá tiếng tăm lại sẽ lo lắng là cơ hội sẽ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 99 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không tới lượt mình đúng không? Bài viết sau chị sẽ chia sẻ cụ thể hơn về vấn đề này để các bạn yên tâm nha! Tóm lại, chương trình Management Trainee tạo cơ hội cho tất cả các bạn sinh viên Việt Nam và là một chương trình hết sức công bằng – không quan trọng bạn học tại Việt Nam hay nước ngoài, trường Đại Học hay chuyên ngành nào, miễn bạn đáp ứng đủ tiêu chí tuyển dụng về GPA, về kinh nghiệm và thể hiện được những điểm phù hợp của mình với chương trình là bạn đã có thể tiến sâu hơn vào vòng trong rồi! Vì vậy, thay vì nản chí thì hãy dành thời gian đó để đầu tư cho bản thân nhé – các bạn có thể tham khảo lại bài viết trước về Lộ trình chuẩn bị Management Trainee của chị để chuẩn bị từ sớm nghen: https://chuongkhoidiem.com/lo-trinh-chuan-bi-managementtrainee-cho-sinh-vien! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 100 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hoc Đai Hoc ơ Tình, khong tham gia hoat đong ngoai khoa co thi Management Trainee đươc khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/hoc-dai-hoc-o-tinh-khongtham-gia-hoat-dong-ngoai-khoa-co-thi-management-trainee-duockhong Khi học Đại Học do em mải mê đi làm thêm bên ngoài các công việc ít cần kỹ năng như cà phê, bồi bàn, v.v... để kiếm tiền mà không hề tham dự các hoạt động bên Đoàn cũng như tham gia các cuộc thi, câu lạc bộ nào; hơn nữa em cũng chỉ học Đại Học ở tỉnh thôi thì có thể tham gia ứng tuyển Management Trainee được không? Chia sẻ từ chị Thư: Trước khi xem câu trả lời từ chị, các bạn tham khảo lại các tiêu chí ứng tuyển chương trình Management Trainee tại đây nhé: https://chuongkhoidiem.com/cac-chuong-trinh-tuyen-dungmanagement-trainnee-co-gi-giong-va-khac-nhau. Trong đó các công ty không quy định các bạn phải học trường học ở Thành phố lớn (chỉ cần trình độ Đại Học trở lên là được), cũng không yêu cầu bạn phải học cụ thể ngành nào, chỉ cần tối thiểu 7.0 trở lên (hoặc 7.5 – 8.0 tùy công ty) và dưới 1-2 năm kinh nghiệm đi làm là đủ điều kiện nộp đơn. Còn được chọn hay không thì ngoài các yếu tố này, bạn cần chứng minh thêm năng lực của mình, gồm 4 chữ K – Kinh Nghiệm, Kỹ Năng, Kiến Thức, Ká Tính (thái độ) như chị đã chia sẻ ở bài viết trước nhé: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 101 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://chuongkhoidiem.com/doanh-nghiep-can-gi-o-sinh-vien-moira-truong. Về trường Đại Học mà bạn theo học: Những năm gần đây chị đã từng thấy các bạn ở Đại Học ở tỉnh vẫn đậu Management Trainee như Đại Học dầu khí Vũng Tàu, Đại Học ở Huế, Đại Học ở Đà Nẵng… vì các bạn đáp ứng điều kiện tối thiểu và chứng minh được năng lực của mình qua các vòng thi (ví dụ như câu chuyện của bạn Đức – Management Trainee phòng Operations của FrieslandCampina Vietnam ở đây nè: https://bit.ly/mtfcv). Vậy nên đừng để bản thân mình bị giới hạn vì tên trường, ngành học và nơi mình học. Trường học là nơi trau dồi kiến thức, nhưng trong quá trình học bạn vẫn còn nhiều hoạt động khác để trau dồi 4 chữ K cho mình mà, đúng không? Về các hoạt động ngoại khóa: Việc tham gia hoạt động ngoại khóa cũng là bằng chứng cho năng lực của các bạn thông qua những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm mà bạn tích lũy qua quá trình này và được kiểm chứng xuyên suốt các vòng thi của chương trình Management Trainee. Nếu bạn làm part-time mà vẫn tích lũy được các yếu tố trên thì vẫn tự tin ứng tuyển nhé, còn nếu công việc parttime chỉ là chân tay để kiếm tiền ngắn hạn mà không phát triển được kỹ năng thì các bạn nên dành thời gian còn lại để tham gia các hoạt động phù hợp hơn để phát triển năng lực nha. Bên cạnh đó, ngoài Management Trainee, các bạn vẫn có thể ứng tuyển các chương trình phù hợp khác nếu chưa đủ điều kiện tham gia chương trình Management Trainee – ví dụ các chương trình thực tập sinh – Internship, tuyển Fresher, tuyển executive, v.v… Các bạn có thể search thêm thông tin trên các trang web tuyển dụng dành cho sinh viên mới ra trường như YBOX.vn, internship.edu.vn, v.v… và các trang tuyển dụng phổ biến như Linkedin, Vietnamwork, TopCV nhé. Biết đâu sau khi tích lũy 1 năm kinh nghiệm ở các công chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 102 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK việc này, các bạn sẽ sẵn sàng hơn cho kì thi Management Trainee sau này! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 103 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee chì tuyen “Pure Candidate” - ưng vien khong qua đao tao? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-chituyen-pure-candidate Chị Thư ơi, em có học và nhận được chứng chỉ này về kỹ năng mềm, em muốn để thêm vào trong CV nhưng sợ khi ứng tuyển Management Trainee chứng chỉ này sẽ bị phản tác dụng vì em nghe nói các công ty thường không muốn tuyển những bạn đã được đào tạo phải không chị? Hôm nay chị nhận được câu hỏi mới hết hồn phát hiện ra là một vài bạn trẻ có hiểu nhầm về tiêu chí tuyển dụng Management Trainee nè. Chị note những điểm chính như sau cho những bạn nào có cùng trăn trở nhé: Về việc “Management Trainee cần pure candidate” Chị không biết hiểu nhầm này từ đâu ra. Thực ra là vầy, Management Trainee tuyển những bạn Fresh Graduate, mới tốt nghiệp và thường yêu cầu không quá 1-3 năm kinh nghiệm tùy theo chương trình. Các bạn thường nghe giải thích là vì các anh chị muốn có những góc nhìn mới mẻ, không gò bó – rất “fresh” từ những đối tượng này đúng không? Nhưng “Fresh” không có nghĩa là “Pure” – là thanh thuần hoàn toàn không qua đào tạo nha. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 104 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Fresh chính là nguồn năng lượng tươi mới của bạn cho môi trường làm việc, giúp mọi người cùng trẻ, hòa chung tốc độ của các bạn. ❖ Fresh cũng là những góc nhìn mới mẻ không “điểm mù”, giải pháp mới của bạn, giúp biến một version tốt thành một version tốt hơn. Người làm lâu sẽ dễ bị rào cản nghĩ rằng cách làm này đã tốt nhất, khó có thể cải thiện hơn do họ đã trải qua một quá trình chỉnh sửa, cải tiến rất nhiều. ❖ Fresh vì giới trẻ nhạy công nghệ, làm việc nhanh, dễ dàng và sẵn sàng cập nhật, tiếp thu và vận dụng các công nghệ mới, xu hướng mới. Người cũ vẫn có cái tốt về kinh nghiệm, góc nhìn rộng, chiến lược, v.v… Cả sức mạnh của người trẻ và người có kinh nghiệm sẽ giúp doanh nghiệp bắt kịp những sự đổi mới. Quay trở lại những bài chia sẻ cũ của chị, chị hay nói là các bạn cần chuẩn bị 4 chữ K khi thi – Kinh nghiệm, kiến thức, kỹ năng, ká tính (thái độ) – và để có được 4 chữ K này thì bạn cũng phải lăn lộn, trải nghiệm qua nhiều cách thức khác nhau như đi học, đi làm part-time, làm intern full-time, hay tham gia hoạt động ngoại khóa, CLB, và cả những khóa đào tạo kỹ năng nữa. Việc một bạn đã được học những kỹ năng như thuyết trình, làm việc nhóm, self-awareness, v.v… hay kể cả bạn có học các khóa luyện thi Management Trainee cũng không thể làm bạn mất điểm trong CV được. Quan trọng là cách bạn học như thế nào, bạn học được những gì, và khả năng ứng dụng của bạn ra sao. Đừng nghĩ “gà công nghiệp” mà các công ty hay nhắc đến là những bạn trẻ đi học các khóa học – không phải nha, “gà công nghiệp” là những bạn học nhưng áp dụng rập khuôn mà không hiểu cội nguồn của vấn đề, không uyển chuyển ứng dụng những gì bạn học vào thực tế một cách hợp lý, và thiếu những trải nghiệm thực tế, những ý tưởng sáng tạo của riêng mình, vô tình biến mình thành “bản sao” của một khuôn mẫu nào đó. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 105 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy có nên thêm chứng nhận bạn mới học được một kỹ năng hay một mảng kiến thức nào đó, kể cả nó có một cái tên hơi đặc biệt một chút như học về xây dựng thương hiệu cá nhân, v.v… hay không? Câu trả lời cũng đã được chị lồng ghép ở mục 1 đó – quan trọng không phải là tên khóa học, mà còn nhiều yếu tố khác như nơi đào tạo, cách thức học, bạn đọc và phát triển ra sao. Chỉ có bạn mới là người rõ nhất vì bạn được tham gia khóa training đó. Vì vậy, nếu bạn tự tin là bạn đã học và tiến bộ sau khóa học – khi được phỏng vấn sẽ kể được bằng chứng về sự đóng góp của bạn trong khóa học, hay sự tiến bộ trong kiến thức hoặc kỹ năng của mình sau khi học, cách vận dụng thực tế, v.v.. thì cứ để vào nghen. Còn nếu thấy học xong mà cũng “trôi vào mây gió” thì thôi không cần để vào vì cũng sẽ không giúp gì được nhiều cho bạn. Và dĩ nhiên nếu có nhiều chứng chỉ quá thì nên cân nhắc lựa chọn những cái nổi bật và liên quan đến vị trí bạn ứng tuyển, hay hướng đi của bạn thân bạn nhiều nhất thay vì để quá nhiều và thiếu tập trung nha.Rồi, chia sẻ nho nhỏ của chị vậy thôi. Mong các bạn trẻ của chị cứ tự tin mà học hỏi và phát triển theo cách phù hợp nhất cho mình nè! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là Management Trainee nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 106 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đưng la “ga cong nghiep” khi thi Management Trainee! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/dung-la-ga-cong-nghiepkhi-thi-management-trainee C huyện là vầy, nhờ tính chất công việc là làm truyền thông cho những chương trình tuyển dụng Management Trainee và Fresher của các doanh nghiệp và network với các anh chị bạn bè đồng nghiệp cũ hiện đang làm giám khảo cho các kì tuyển dụng trên nên chị cũng từng được nghe kha khá câu chuyện “dở khóc dở cười” của các bạn trẻ khi thi Management Trainee những năm gần đây – đến nỗi đợt vừa rồi, bạn chị cảm thán: “Mấy bạn ứng viên dạo này như “luyện lò” vậy đó, thành gà công nghiệp hết, cứ cư xử giống giống nhau rồi làm bài tán loạn cả lên”… Vậy đâu là những dấu hiệu của “Gà công nghiệp” chốn phòng thi Management Trainee? Đọc thử xem các bạn có giống không nghen, đặng nếu có thì mau mau sửa nè ^^ * Disclaimer: Không phải bạn nào tham gia khóa học luyện thi cũng là “gà công nghiệp” hết nha – nguyên văn câu trên là của bạn chị nên chị giữ nguyên để các bạn dễ hình dung tình hình ^^. Còn với chị thì các khóa học cũng là một cách giúp bạn hệ thống hóa và mở mang kiến thức nhưng bạn cần học đi kèm với “hành” để phát triển sâu rộng hơn thay vì chỉ lý thuyết, đừng chỉ làm theo template mà không hiểu rõ tường tận, hoặc đừng biến mình rập khuôn thành một ai khác – chỉ cần be the best version of yourself! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 107 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Rồi, quay lại vấn đề một số biểu hiện của “gà công nghiệp” nhé ❖ Mới nhận đề, chưa đọc rõ đề bài yêu cầu gì đã vội ráp mô hình được học: “Đề bài không hề hỏi hay cần phân tích những vấn đề liên quan đến SWỔT nhưng em ứng viên mới đọc lướt đề được 1-2 phút đã vội bắt bạn bè phải làm SWOT cho bằng được! Nhiều khi không hiểu bạn đã kịp đọc câu hỏi luôn chưa?”- Đề “tủ” thì làm rào rào, lệch tủ thì “đơ như cây cơ”: “Lúc làm bài nhóm, một bạn thể hiện rất tốt, thứ tự đâu vào đó, gọn gàng. Nhưng đến phần phỏng vấn cá nhân khi BGK đặt ra những câu hỏi ngoài đề bài và yêu cầu cần có vốn sống, kỹ năng và kiến thức để xử lý tình huống thì bạn ‘đứng hình’ luôn!” ❖ Khi đề cập đến những lý do, mục tiêu, hay đường hướng cá nhân thì bạn phản hồi hết sức “công nghiệp hóa”: “Hỏi bạn vì sao muốn thi vào công ty, bạn chỉ trả lời chung chung là vì công ty đa quốc gia, cơ hội phát triển tốt – chứ không thấy được điểm kết nối chặt chẽ giữa con người của bạn với sự yêu thích công ty, hướng phát triển của công việc.” Làm sao để không biến mình thành một “chú gà công nghiệp”? Một vài gợi ý nhỏ của chị như sau nghen: ❖ Hãy tập cho mình suy nghĩ một cách logic, hệ thống, “start with the end in mind” – đọc kĩ đề bài, lập ra mục tiêu cần đạt được cho từng câu hỏi rồi từ đó mới chọn phương tiện và cách phân tích phù hợp. Hãy dùng-mô-hình chứ đừng để môhình-dùng-mình!- Bạn có thể đi học các khóa học vì đó cũng là một cách hữu ích để phát triển kiến thức, nhưng đừng chỉ trông cậy hoàn toàn vào những gì được dạy. Cần trau dồi cho mình 4 chữ K cần thiết: “Kiến thức – Kỹ năng – Kinh Nghiệm – chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 108 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ká tính (Thái độ)” qua những lần thực hành thực tế như làm việc đội nhóm, tham gia những cuộc thi v.v,… Đồng thời, siêng đọc báo, tin tức, tìm hiểu các hoạt động của công ty để có thêm vốn sống và dẫn chứng cho phần tranh biện của mình. Hành trình đến với Management Trainee không phải chỉ vài tuần hay đôi ba khóa học là xong mà đến từ cả một thời sinh viên kiên trì rèn luyện của chính bạn. ❖ Vì Management Trainee là để tuyển dụng những nhà lãnh đạo tương lai của công ty nên 3 yếu tố Hiểu mình – Hiểu nghề – Hiểu công ty là cực kỳ quan trọng. Nên thường xuyên review/reflect để biết thế mạnh, điểm yếu của mình, tìm hiểu về ngành nghề, công ty mà mình muốn ứng tuyển để tìm được điểm giao thoa với mục tiêu của mình nhé!-Cá nhân hóa từng phần trả lời của mình, từ phần giới thiệu bản thân, cho đến định hướng, vì sao bạn chọn công ty, v.v… Việc “cá nhân hóa” CV và các vòng thi của mình chị nhắc hoài xưa giờ rồi đúng không ^^. Ví dụ khi mô tả về bản thân, để mình thật unique thì đừng chỉ dùng những tính từ keyword như “phân tích tốt”, “time management tốt”, v.v.. – cần dùng thêm cả dẫn chứng nữa vì đó chính là minh họa rõ ràng nhất cho những tính từ trên và tạo nên sự khác biệt giữa bạn và những bạn khác, hoặc siêng siêng thì có thể tạo thêm những từ riêng không đụng hàng để mô tả chính bạn. (Xem thêm 2 bài ví dụ này nghen: http://bit.ly/sharingtuananh , http://bit.ly/lieuvalanxa ). Nếu không có ví dụ cụ thể thì nghe qua chỉ là những từ ngữ sáo rỗng mà thôi đó! Bạn là một, là riêng, là duy nhất – hãy tạo được điểm nhấn của chính bạn qua từng vòng thi nhé! Tóm lại, để đến với mục tiêu Management Trainee, hãy tự vạch ra lộ trình phù hợp nhất cho chính mình. Đây là một vài gợi ý của chị để các bạn tự thiết kế lộ trình phù hợp từ năm 1 nhé: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 109 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK http://bit.ly/lotrinhdaihoc – trong đó, một cách để các bạn rèn luyện chính là tham gia các cuộc thi dành cho sinh viên để thực hành, cọ xát thực tế, ví dụ như cuộc thi Doanh nhân tập sự (DNTS) – mô phỏng kì tuyển dụng Management Trainee của các công ty đa quốc gia do Action Club FTU2 tổ chức nè. Với 5 năm đồng hành cùng chương trình, chị hoàn toàn tin tưởng đây sẽ là một cuộc thi mang tính bước ngoặt cho các bạn sinh viên đó! Năm nay, BTC tiết lộ sẽ tập trung vào lộ trình PEN để phát triển cho từng ứng viên bao gồm: “Kiến thức – Kỹ năng – Kinh nghiệm – Network”giúp nâng tầm hành trang ứng tuyển cho các bạn: kynangdoanhnhan.com. Chị và Next Management Trainee cũng sẵn sàng đồng hành, cung cấp cho các bạn những kiến thức cần thiết để các bạn tự phát triển theo hướng riêng của mình nữa – hẹn gặp các bạn ở group Next Management Trainee: fb.com/groups/thenextmt và cuộc thi DNTS nhé! Yêu thương Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 110 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Thi Management Trainee ai cung bao “be yourself” nhưng sao em la chình mình thì lai rơt? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/ai-cung-bao-be-yourselfkhi-thi-management-trainee-nhung-em-lam-vay-thi-lai-rot C âu này nhiều bạn hỏi chị lắm luôn nè. Nay có thời gian chị trả lời luôn đây! Vì sao bạn chưa được nhà tuyển dụng “chấm? Vì bạn “Be yourself” nhưng mới là “A part of yourself” Có nhiều bạn ứng tuyển chương trình Management Trainee nhưng CV không ấn tượng vì những thành tích và nội dung công việc của bạn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 111 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK rất đơn giản. Nói chuyện một hồi chị phát hiện ra bạn tham gia nhiều chương trình ngoại khóa, cuộc thi rất hay nhưng lại không ghi vào vì muốn gói gọn CV chỉ trong 1 trang. Lí do là vì “nghe đồn không nên dài hơn”, và “vì template CV mẫu để điền trên mạng cũng chỉ có 1 trang thôi” nên bạn phải bỏ bớt. Kết quả là một chiếc CV hết sức hời hợt và cắt luôn cả những phần quan trọng. Đó, vậy bạn mới “be A PART of yourself” chứ chưa phải là “Fully you” nè. Vì bạn “Be yourself” nhưng mà là một “yourself” chưa được chuẩn bị kỹ càng Bạn nghĩ là “Be Yourself” nghĩa là “có nhiêu thì xài bấy nhiêu”, bạn nghe mọi người bảo rằng chuyên ngành nào cũng thi Management Trainee được, trường Đại Học nào cũng không quy định nên cứ nộp CV thôi. Nhưng khi bạn mang một “yourself” quá thiếu chuẩn bị so với mặt bằng chung thì đâu có lý do gì nhà tuyển dụng phải chọn bạn, đúng không? Vậy “Be yourself” thế nào để tăng cơ hội đậu, hay ít nhất nếu chưa có duyên đậu thì cũng không hối hận, “ấm ức”? 1. Review lại bản thân kỹ càng để bạn có thể thể hiện “Fully you” trong tất cả các vòng thi ❖ Ví dụ ở vòng CV, bạn có thể làm 2 trang, hoặc 1 trang nhưng biết cách tận dụng và tối ưu hóa vị trí của từng phần. Nếu không có template CV phù hợp thì hãy tự tạo riêng cho mình. Cũng đừng trông đợi đến vòng phỏng vấn để các anh chị hỏi bạn chi tiết hơn những điểm không rõ nha, vì một khi CV quá sơ sài thì con đường đậu vòng 1 của bạn còn chưa đảm bảo mà! ❖ Một tip khác của chị là hãy cố gắng để xin các anh chị đi trước (ví dụ như là tiền bối ở trường, ở CLB) phỏng vấn bạn dựa trên chiếc CV bạn làm. Quá trình này sẽ giúp bạn phát hiện ra nhiều điểm cơ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 112 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bản mà bạn còn viết rất mơ hồ hoặc không đề cập tới trong CV như cuộc thi bạn tham gia dành cho đối tượng nào, quy mô ra sao, bạn làm dự án chủ đề gì; hay đóng góp cụ thể của CHÍNH BẠN trong quá trình làm các CLB, hay bạn học hỏi được gì, v.v… Sau đó hãy thu gọn những phần giải đáp của bạn trong buổi phỏng vấn mini đó thành những gạch đầu dòng ngắn là bạn đã có thể bổ sung những điểm còn thiếu vào CV của mình rồi! Chẳng hạn có bạn phải bổ sung thêm kinh nghiệm làm ở nhà hàng vào vì công việc bạn làm không nhỏ nhặt như bạn tưởng mà giúp bạn học được cách quản lý tồn kho, training nhân viên, xử lý yêu cầu khách hàng, v.v… - những kiến thức cần thiết của phòng Customer Development mà bạn đang ứng tuyển. 2. Thể hiện bản thân ấn tượng và unique Hầu hết các buổi phỏng vấn sẽ yêu cầu bạn giới thiệu bản thân. Đừng chỉ giới thiệu điểm mạnh, điểm yếu mà hãy ghi dấu ấn ngay từ những giây đầu tiên – chọn cho mình 1-2 từ thật khác biệt khi giới thiệu để khi bước ra khỏi phòng, nhà tuyển dụng vẫn nhớ như in bản sắc của riêng bạn trong hàng nghìn người ứng tuyển. Chẳng hạn như có bạn ví mình như “Con lật đật” vì dù ngã nhiều nhưng biết đứng dậy và luôn lạc quan, hay như chị thì thường dùng những từ của riêng mình như “Liều và Lăn xả” để nói lên sự quyết đoán, kiên định và hết mình với công việc, hoặc “Soft yet strong và Sincere” cho phiên bản Tiếng Anh. Đảm bảo không đụng hàng với ai hết hen! Nhớ chọn ví dụ phù hợp để minh họa những tính cách đó nhé! 3. Be Yourself nhưng là Best Version Of Yourself (BVOY) - chuẩn bị thật kỹ càng ❖ Management Trainee đa phần không yêu cầu chuyên ngành của bạn, nhưng kiến thức về phòng ban sẽ được kiểm tra xuyên suốt các vòng thi. Vì vậy, có bạn học trường Xã Hội Nhân Văn đã dày công đọc không biết bao nhiêu quyển sách Marketing và thực chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 113 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hành các bài Case Study, từ đó biến chính mình trở thành một phiên bản sẵn sàng mà doanh nghiệp đang tìm kiếm. Hay có nhóm ngày ngày tự ra đề Group Work giả định và làm Assessment Center như thật, kết quả là khi thi các bạn đã có thêm rất nhiều tư liệu và ý kiến hay để chia sẻ, bắt kịp cả những xu hướng, bài toán khó “mùa Covid” chứ không chỉ lệ thuộc vào dữ liệu đề bài. ❖ Và tìm hiểu thông tin về doanh nghiệp, về cuộc thi nữa nhé. Ví dụ nếu bạn thi UFLP thì hãy xem hết Facebook, website của Unilever và tham dự các webinar của chương trình. Hay nếu công ty hỏi bạn vì sao lại thích Unilever thì đừng chỉ trả lời là quảng cáo hay, mà hãy rành rọt kể rằng bạn thích việc Marketing tại Unilever ứng dụng Digital giúp thay đổi hành vi người tiêu dùng, xác định thông điệp Marketing nhờ big data và AI, kể mới câu chuyện bằng chatbot và AR như các chiến dịch của Lifebuoy, của Sunlight, v.v… (http://bit.ly/unileverdigitalcampaign). Và đừng chỉ nói đến chuyện bạn thích Unilever vì sứ mệnh kinh doanh bền vững, hãy nghiên cứu để có thể kể chi tiết “Every U does good” như thế nào, các chiến dịch xã hội của Comfort, ỔMỔ, P/S, v.v… (mấy cái này tự search là ra hêt nghennn). 4. Đừng “gồng” và trở thành một người khác ❖ Đừng chỉ chăm chăm vào chức Leader ở vòng Assessment Center vì không phải chỉ có Leader mới thể hiện được Leadership. Đi làm cũng vậy, không phải lúc nào bạn cũng là Leader – nhưng bạn cần thể hiện được sự đóng góp của mình ở bất cứ mọi vai trò nào. ❖ Cũng đừng vì những bài review, chia sẻ trên mạng mà phải thay đổi cá tính của mình. Nếu bạn là một người thẳng thắn, đừng cố tỏ ra quá nhẹ nhàng vì nhiều khi bạn sẽ vô tình làm những quan điểm cá nhân của bạn bị yếu thế. Nếu bạn nhẹ nhàng, đừng cố gắng tỏ vẻ “aggressive” vì nghĩ rằng môi trường của công ty phải như thế. Bạn có thể nhẹ nhàng thể hiện góc nhìn nhưng phải biết chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 114 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK dùng ngôn ngữ, cách nhấn nhá, thu hút sự chú ý, biết tổng hợp ý kiến và khuyến khích mọi người cùng đóng góp. ❖ Nói đến đây chị càng thấy quý cách mà Unilever trân trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân, đúng nghĩa là #Uniquely_You luôn. Khóa MT 2012 của chị đúng nghĩa mỗi người mỗi tính - Có bạn rất mạnh mẽ, ngắn gọn; có bạn thì nhẹ nhàng nhưng nói đâu chắc đó, không ai ăn hiếp được; có người extrovert xông xáo, hài hước; nhưng cũng có người introvert thâm trầm sâu sắc. Có người từ Hàn Quốc trở về, người học đúng chuyên ngành, người “đá chéo sân”… Và tụi chị đều được chọn để cùng đóng góp thêm cho sự đa dạng của công ty đa quốc gia này. 5. Be yourself để sẵn sàng “future-fit” ❖ Đừng gói gọn bản thân mình ở hiện tại mà hãy nhìn cả tương lai. Ví dụ có bạn đã từng làm nhà tuyển dụng lo ngại khi thằng thừng bảo rằng nếu tương lai công ty không giữ được môi trường như hiện tại, có thể bạn sẽ không làm nữa. Hãy đảm bảo rằng bạn sẽ sẵn sàng thích nghi với những sự thay đổi, phát triển khách quan. ❖ Thực ra, nhiều doanh nghiệp rất quan tâm và đầu tư phát triển con người. Ví dụ như Unilever thì “Future-fit” được đặt lên hàng đầu để không chỉ các bạn tự trang bị cho chính mình mà cả công ty cũng sẽ luôn hỗ trợ bạn toàn diện để sẵn sàng bắt kịp tương lai. Tất cả những công việc của Unilever sẽ đào tạo những kỹ năng Transferable Skill mà dù bất cứ bạn làm ở công việc nào, ở môi trường nào cũng có thể ứng dụng và phát triển, và còn thường xuyên cập nhật về Digital, ứng dụng những quy trình mới từ quốc tế, v.v… nữa. Chẳng hạn như với phòng Supply Chain, Unilever đã sớm áp dụng quy trình tự động hóa Robotic Process Automation như ở đây nè: http://bit.ly/RPAUnilever. Đó cũng là lí do mà Unilever Việt Nam có thể giúp bạn trở thành future leaders hay “xuất khẩu” thành công rất nhiều anh chị để trở global talents tại các chi nhánh khác trên thế giới. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 115 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ui chia sẻ có tí bí quyết mà bài lại quá dài rồi. Chị tạm dừng bút đây. Nói tóm lại là không phải các anh chị xạo đâu, “Be Yourself” thực sự là một điều cần thiết trong suốt quá trình thi Management Trainee đó! Miễn là bạn nhớ rằng – Be Yourself nhưng phải là The Best Version of yourself – BVOY nhé! Sẵn sàng rồi thì ngại gì mà không ứng tuyển luôn Unilever Future Leaders Program nè! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 116 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee phong Customer Development lam gì? The beauty of CD Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/hoc-gi-duoc-gi-khi-lammanagement-trainee-tai-unilever chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 117 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK N hắc đến Customer Development (CD), các bạn nghĩ ngay tới Sales, rồi tới từ “Bán hàng”, rồi “Áp lực chạy số đạt target”, hết sức “xôi thịt” và mơ hồ về lộ trình phát triển đúng không nè? Hôm nay để chị kể cho các bạn nghe về phòng CD tại Unilever nhé, biết đâu bạn sẽ thay đổi suy nghĩ về phòng ban tưởng khô khan mà siêu thú vị này đó! Và bật mí thêm vài tips nhỏ để bạn cân nhắc xem mình có hợp với CD không nha ^^. Beauty in the Purpose Unilever không dùng chữ “Sales” mà dùng từ Customer Development vì hơn cả chỉ thuần bán hàng, phòng ban này có nhiệm vụ “Phát triển khách hàng”: phát triển kênh bán hàng, ngành hàng và phát triển đối tác. Trước hết, CD là bộ phận đứng đầu làm việc với thị trường để bán hàng, trực tiếp mang lại doanh số cho công ty. Cảm giác đạt được mục tiêu và vượt qua giới hạn của chính mình, đem lại giá trị cho cả công ty, khách hàng, và cá nhân là một trải nghiệm cực kỳ tuyệt vời mà bạn sẽ không quên được khi làm việc ở CD. Nhưng bên cạnh đó, Purpose của CD không chỉ là nhanh chóng đạt target bán hàng cho công ty, mà quan trọng hơn nữa là để đạt được mục tiêu về dài hạn - mang lại những giá trị tốt nhất cho đối tượng mà CD phục vụ, thể hiện một cách đầy chiến lược thông qua những chương trình khuyến mãi, hoạt động hoạt náo, v.v… Đó là một “Winwin relationship” – nơi mà cả Unilever và đối tác đều phát triển. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 118 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Beauty in the Career Roadmap Với Management Trainee phòng CD, lộ trình của bạn sẽ được mở rộng hơn ở nhiều phòng ban thuộc CD bao gồm các sub-function như sau: ❖ Distributive Trade (DT) hay còn gọi là General Trade (GT): quản lý việc bán hàng tại các kênh bán hàng truyền thống như tiệm tạp hóa ở đường, chợ, v.v… ❖ Modern Trade (MT): quản lý việc bán hàng ở kênh siêu thị ❖ Channel Category Development (hay còn gọi là Trade Marketing): lên kế hoạch và thực hiện chiến lược phát triển cho từng ngành hàng ❖ Shopper Marketing: phân tích, lên kế hoạch và chiến lược để phát triển, mang lại giá trị cho người mua hàng ❖ Customer Development Operations and Capability: phân tích các dữ liệu bán hàng và phát triển năng lực bán hàng cho các cá nhân thuộc phòng CD ❖ E-commerce: phát triển kênh thương mại điện tử Khi bạn bước chân vào vị trí CD Management Trainee, bạn sẽ được trao quyền và đào tạo thông qua những thử thách “triệu đô” để trở thành Nhà Quản lý tương lai của chính Unilever tại phòng CD trong vòng 3 năm, làm việc tại một trong những phòng ban trên của CD hoặc được luân chuyển qua nhiều sub-function. Hãy nhìn lộ trình phát triển của chị Bảo Anh – CD Management Trainee năm 2012 của Unilever sau 8 năm làm việc tại Unilever để các bạn dễ hình dung nhé: 4 tháng đầu: luân chuyển tại kênh DT với vai trò là Giám sát mãi vụ ❖ 1 tháng sau: tham gia Rural stint (trải nghiệm và tìm kiếm những cơ hội cho Unilever tại vùng nông thôn - đây là một hành trình thú vị dành riêng cho chương trình Management Trainee) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 119 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ 8 tháng sau: luân chuyển tại kênh MT với vai trò là trợ lý quản lý ngành hàng (Category Assistant Manager) của siêu thị Metro, sau đó luân chuyển tại phòng Trade Marketing với vai trò quản lý ngành hàng Skin Care ❖ 1 năm sau: chịu trách nhiệm chính thức quản lý ngành hàng tại Big C với vai trò là Planner của ngành hàng Skin Cleansing, Ổral and Foods ❖ 10 tháng tiếp theo: sang Thái Lan để làm Ìnternational Assignment, thực hiện một số dự án với khách hàng Big C (đây cũng là hành trình đặc biệt dành riêng cho chương trình Management Trainee) ❖ Sau đó chị trở về Việt Nam và lead những kênh bán hàng mới của Unilever (Emerging channels - gồm các kênh siêu thị tiện lợi và các chuỗi cửa hàng mini khác) ❖ Và hiện tại chị Bảo Anh đang là E-commerce Manager của Unilever Lộ trình siêu thú vị luôn đúng không? À nhưng cũng đừng mặc định là bạn sẽ được luân chuyển hết tất cả những phòng ban trên nhé – vì lộ trình phát triển sẽ còn tùy thuộc vào khả năng của bạn, vị trí trống của từng phòng ban ở từng thời điểm nữa. Note nhỏ: nếu bạn thắc mắc Management Trainee ở CD khác gì với lộ trình của CDFresh thì xem lại bài viết về CDFresh của chị ở đây nghen: https://bit.ly/ceomini! Beauty in You Vậy để làm CD bạn nên có những tố chất thế nào? Chị tạm tóm gọn lại một vài ý chính mà các anh chị của Unilever đã nhấn mạnh như sau nhé: ❖ Pioneering: Tinh thần tiên phong, nhiệt huyết, mong muốn đóng góp và tạo ra thành tựu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 120 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Business argument: tố chất và hiểu biết về kinh doanh, về thị trường để đưa ra quyết định phù hợp, logic ở từng thời điểm, từng hoàn cảnh ❖ Kaizen and winning spirit: target sẽ cao hơn mỗi ngày, vì vậy nếu bạn cần phải là người cầu tiến, dám phá vỡ giới hạn của chính mình và chịu được những áp lực trong quá trình đó ❖ Customer-centric và Compassion: quan tâm, thấu hiểu khách hàng, đưa ra hướng giải quyết phù hợp cho mình và đối tác ❖ Làm sao để biết bạn hợp với CD? Câu hỏi này khó trả lời nè, nhưng mà chị cứ liệt kê vài ý để bạn cân nhắc thêm nha! ❖ Nếu bạn đã từng xin tài trợ và chịu được “sóng gió” cũng như thích những “trái ngọt” của công việc này, thì có thể bạn phù hợp với CD đó! ❖ Nếu bạn đã từng làm intern hoặc part-time ở phòng Trade Marketing hoặc các phòng ban thuộc sub-function của CD như chị kể ở trên và vẫn rất muốn tiếp tục con đường đó thì CD là dành cho bạn rồi. ❖ Kể cả nếu bạn chưa từng làm công việc nào liên quan đến Sales nhưng thích việc được cống hiến, phá vỡ giới hạn bản thân mỗi ngày và nhận được kết quả nhanh chóng thì có thể bạn cũng hợp với CD đó. Chẳng hạn với Marketing nhiều khi bạn phải đợi cả tháng mới có số thị phần trả về, hoặc sau khi kết thúc chiến dịch mới biết kết quả, còn với Sales thì mỗi ngày đều có cập nhật về số liên tục luôn nhé. ❖ Nếu bạn đã từng làm các công việc tình nguyện, việc đội nhóm, CLB và không ngại khó khăn, quan tâm đến việc phát triển, kết nối với đối tác thì CD cũng có thể là chân ái của bạn! ❖ Hay nếu bạn thích mê và luôn tò mò về những hoạt động tại cửa hàng từ các chương trình k.huyến mãi, hoạt náo, cách sắp xếp vị trí các s.ản phẩm, n.hãn hàng, v.v… thì có thể đam mê của bạn cũng nằm ở CD nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 121 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Và bạn nào đọc hết bài này mà thấy khoái khoái CD thì biết đâu duyên CD của bạn tới rồi nè! Tóm lại, hãy nghĩ rộng hơn về phòng Customer Development để mở cửa cơ hội cho mình nhé! Bản thân chị dù chỉ có một vài tháng ít ỏi luân chuyển ở kênh siêu thị nhưng cũng đã được tận hưởng vẻ đẹp của CD khi cùng team làm dự án bán hàng ngày 20/11 cho các kênh siêu thị, làm những hoạt động hoạt náo, khuyến mãi hàng tháng hoặc theo chủ đề của năm, và các buổi họp với đối tác chiến lược như Ban Giám Đốc của BigC, Coop, v.v… để cùng thỏa thuận và bàn thảo phương án lâu dài trong năm…. Tóm lại là CD đẹp lắm và cũng đầy tính chiến lược, thú vị hơn rất nhiều so với những điều bạn hay nghĩ về CD đó! Năm nào phòng Customer Development cũng khan hiếm người tài hết, năm nay, chờ bạn đó! Yêu thương, Chị Thư P/S: hình rất liên quan nha, bài viết về beauty nên chị Thư cũng ráng chụp bông chụp hoa cho vừa Tết mà vừa có nét đẹp của hoa nè :”> Reference: bài viết đã được sự cho phép để dùng một số ý từ phần chia sẻ của các anh chị trong livestream về CD của Unilever tại đây: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/44645 0326397849 chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 122 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chuyen nhưng CEỔ Mini tuoi đoi mươi – Giam Sat Kinh Doanh Tai Nang 21, 22 tuổi, bước ra từ giảng đường Đại Học, bạn sẽ làm gì? Trong network của chị, cũng có những bạn trẻ cũng thích ngành Sales – Customer Development (CD) lắm, nhưng e dè vì sợ ngành này nghe rất “xôi thịt”; hoặc lo lắng mình chỉ có tinh thần nhiệt huyết mà còn thiếu kiến thức và kỹ năng. Nhưng trong lúc các bạn ngần ngại thì có những bạn đã sẵn sàng thử thách, chinh chiến và trở thành “CEỔ mini” ở độ tuổi rất sớm với chương trình CDFresh – Giám Sát Kinh Doanh Tài Năng của Unilever. Tại sao chị tạm gọi Giám Sát Kinh Doanh (GSKD) là “CEỔ mini”, và vì sao bạn hoàn toàn có thể dấn thân trên con đường này? Bản thân chị cũng đã từng làm Management Trainee của Unilever và có 3 tháng được luân chuyển qua phòng Sales, đảm nhiệm cả hai vị trí Nhân viên bán hàng (NVBH) & sau đó là GSKD tập sự nên chị sẽ dùng những kiến thức, trải nghiệm của chị kết chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 123 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hợp với chia sẻ từ các anh chị có kinh nghiệm để các bạn dễ hình dung nhé! “CEO mini” cho nhà phân phối Hơn cả bán hàng – bạn có trọng trách phát triển nhà phân phối – doanh nghiệp phân phối sản phẩm Unilever như một doanh nghiệp của chính bạn, từ đó học hỏi và hoàn thiện những kỹ năng và kiến thức toàn diện của một “CEỔ mini”. Bật mí với các bạn, doanh thu của một doanh nghiệp này có thể lên đến “triệu đô” (USD) một tháng đó. Lúc mới vào làm, chị chỉ nghĩ đơn giản GSKD là giám sát nhân viên để bán hàng đạt chỉ tiêu doanh thu, thế thôi. Nhưng GSKD còn hơn cả vậy nữa, còn nhớ điều đầu tiên chị được dặn dò khi làm vị trí GSKD tập sự là – phải làm sao để nhà phân phối có thể tăng trưởng và phát triển bền vững không chỉ về tài chính, mà còn là nhân sự, vận hành và nhiều lĩnh vực khác nữa. Mà thật, xắn tay vào làm mới biết có hàng tá thứ mà 1 GSKD phải đảm nhiệm, không khác gì như vận hành một doanh nghiệp mini của chính mình ở giai đoạn hoạt động. Nếu có duyên thì các bạn sẽ được nhận dự án xây dựng và phát triển nhà phân phối mới, bao gồm nhiều giai đoạn và quy trình của việc thành lập một doanh nghiệp thực thụ nữa đó ^^. Quản lý tài chính Với mục tiêu “khó nhằn” mà chị đã đề cập ở trên, bạn phải căng não để có những chiến lược phù hợp trong ngắn hạn và dài hạn để đạt được mục tiêu kinh doanh, tầm nhìn của nhà phân phối, thích nghi và thậm chí là đón đầu những thay đổi thị trường phù hợp- từ chiến lược đặt hàng, bán hàng, quản lý hàng tồn, quản lý ngân sách khuyến mãi, trưng bày, đề nghị mức lương thưởng cho nhân viên, v.v… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 124 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Quản lý kho vận Mỗi nhà phân phối sẽ có một kho hàng rất-rất lớn! Là GSKD, bạn còn được học và quản lý hàng nhập vào, xuất ra, hàng tồn, quy trình logistics, từ các sản phẩm “nhà mình” cho đến các vật phẩm khuyến mãi, trưng bày, v.v…. Vì vậy những báo cáo tồn kho, yêu cầu kho bãi, quy trình bạn đều phải nắm rõ, đọc hiểu và thậm chí có những đề nghị để cải thiện, quản lý hiệu quả hơn. Quản lý bán hàng và thị trường Bạn cần đảm bảo nhân viên phải thực hiện đúng và đủ một số chỉ tiêu có thể kể đến như: ❖ Chỉ tiêu bao phủ thị trường sản phẩm (cho cả những cửa hàng nhỏ và lớn chứ không chỉ tập trung những kênh bán hàng sỉ); ❖ Chỉ tiêu bao phủ sản phẩm (không chỉ tập trung cho các sản phẩm bán chạy mà còn cả những sản phẩm mới ra, chưa có độ nhận diện cao, hoặc những sản phẩm theo nhu cầu ngách) ❖ Chỉ tiêu trưng bày (tìm cửa hàng trưng bày tốt, trưng bày làm sao cho hiệu quả tại cửa hàng, quy trình chấm điểm và trả thưởng, v.v..); ❖ Ngân sách khuyến mãi và các hoạt động kích hoạt thương hiệu (activation) mà phòng Marketing triển khai xuống tại từng khu vực hoặc từng loại điểm bán (ví dụ các chương trình đổi quà hoặc tặng mẫu dùng thử tại các chợ, cửa hàng lớn….) ❖ Bạn cũng phải suy nghĩ làm sao để mở rộng hoặc bảo vệ thị trường. Ví dụ có những khu vực trong nhà phân phối đang được các “bạn hàng” tập trung, bạn cần có những chiến lược gì để hỗ trợ nhà phân phối cũng như cập nhật với các anh chị Quản lý Khu vực… để được hỗ trợ thêm, v.v.. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 125 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Quản lý con người Để quản lý được những điều trên dĩ nhiên không thể thiếu phần quản lý con người. Chị còn nhớ rõ là chỉ một thời gian ngắn ngủi luân chuyển ở Sales nhưng chị đã học được biết bao nhiêu điều về lĩnh vực phức tạp này – vì mỗi người là một cá thể, không có mẫu chung. Chị được hướng dẫn để hiểu về tính chất của nhà phân phối, tính cách của Ổperation Manager (quản lý nhà phân phối) để biết cách trình bày câu chuyện phù hợp khi muốn thuyết phục, biết cách thấu cảm, hiểu về tính cách, động lực, điểm mạnh, điểm chưa tốt của từng anh chị salesman, tổ trưởng, quản lý kho để giao đúng người đúng việc cũng như xây dựng và đề xuất các chương trình đào tạo phù hợp nhằm nâng cao năng lực cho họ. Chính nhờ sự chân thành đó, mình cũng sẽ được các anh chị hỗ trợ hết mình. Chưa hết, nắm bắt tâm lý khách hàng cũng là một bài toán khó nhằn cần giải quyết, đặc biệt là với những người trẻ, thường còn thiếu va vấp. Những bài học xây dựng, duy trì quan hệ với những khách hàng “khó” vẫn luôn theo chị cho đến hiện tại, v.v… Triển khai các hoạt động số hóa và các dự án hiện đại hóa từ công ty Các dự án này nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả của công việc, của nhà phân phối ▪ Ví dụ như năm chị làm thì mọi người triển khai số hóa beat plan (các cung đường bán hàng), hay các dự án chuyển đổi máy bán hàng sang thế hệ mới, hay cập nhật các hệ thống báo cáo và bán hàng hiện đại hơn, v.v… các bạn đều sẽ có cơ hội được “nhúng tay” và “thử hết cái này đến cái khác” đó. Thấy sao, nghe cực kì thú vị đúng không? Quy trình đào tạo Không cần kinh nghiệm vì bạn sẽ được đào tạo chuyên sâu và từ đầu từ công ty trong 9 tháng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 126 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bạn đừng lo là mình học trái ngành, hay mình chưa có kinh nghiệm làm nhân viên bán hàng thì sao có thể trở thành GSKD, vì trong lộ trình đào tạo công ty đã thiết kế sẵn một khoảng thời gian để bạn thực hành và làm việc, chịu KPÌ hoàn toàn của một nhân viên bán hàng để bạn hiểu rõ tính chất công việc từ những bước nhỏ nhất và theo trình tự hợp lý. Giai đoạn 3 tháng này bạn sẽ được đào tạo bộ chỉ tiêu và “nằm lòng” hướng dẫn công việc để chinh phục các kiến thức và kỹ năng quan trọng như: cấu trúc, quy trình vận hành tại nhà phân phối, vai trò quan trọng của đội ngũ nhân viên bán hàng; thị trường bán lẻ; kỹ năng giao tiếp bán hàng; kỹ năng sử dụng phần mềm để quản lý bán hàng và giao nhận… Sau đó, bạn sẽ bước vào giai đoạn 2 – Giám Sát Kinh Doanh Tập Sự trong 3 tháng với sự hỗ trợ, huấn luyện trực tiếp, đào tạo từ các Giám Sát Kinh Doanh nhiều năm kinh nghiệm và Trưởng Phòng Kinh Doanh Khu Vực. Đây là lúc bạn sẽ được học và thực hành nhiều về quản lý và đào tạo đội nhóm/ khu vực kinh doanh/ đối tác, phân tích số liệu, xây dựng báo cáo kinh doanh. Ở Giai Đoạn 3 – Giám Sát Kinh Doanh Chuyên Sâu (3 Tháng), bạn sẽ có nhiệm vụ quản lý một nhà phân phối trong khu vực như một CEO thực thụ với những thử thách, dự án lớn hơn như mở rộng thị trường, số hóa quy trình vận hành, v.v… Vậy là chỉ sau 9 tháng, ở độ tuổi đôi mươi thì bạn đã sẵn sàng để trở thành “CEỔ mini” của nhà phân phối Unilever rồi đó. Lộ trình phát triển sự nghiệp Sau một khoảng thời gian trở thành GSKD, bạn sẽ làm gì để phát triển sự nghiệp của mình? Câu trả lời là khá đa dạng đó, ví dụ như: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 127 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Tiếp tục phát triển trên lĩnh vực CD của kênh bán hàng Truyền Thống (General Trade/ Distributive Trade): từ GSKD của nhà phân phối, bạn có thể trở thành giám sát khu vực, giám sát chi nhánh, v.v… ❖ Chuyển sang các phòng ban liên quan trong CD: chẳng hạn như phòng Trade Category – ví dụ trở thành Trade Category Assistant Manager, Trade Cat Manager, hoặc sang nhánh khối siêu thị (Modern Trade – MT) và trở thành Key Account Assistant Manager, Key Account Manager; hoặc sang nhánh Sales Capability Development and Training… (Những công việc này thường đòi hỏi kinh nghiệm liên quan, nên công việc GSKD của các bạn là một điểm cộng rất lớn). ❖ Mở business riêng cho chính mình: cái này khá thú vị nè – vì bạn đã có kinh nghiệm đa dạng và tổng quan của việc điều hành một doanh nghiệp nên nếu bạn có nung nấu muốn làm riêng thì vẫn có thể theo định hướng của bản thân với những kiến thức đã học được trước đó. Chỉ là coi chừng tới lúc đó lỡ yêu Unilever không dứt được nha. ❖ Và những con đường đa dạng khác nữa. Vậy nếu bạn cũng mong muốn trở thành một “CEỔ mini” tuổi đôi mươi, nếu bạn cảm thấy rằng mình là một người không ngại khó, chấp nhận thử thách, chấp nhận cả những đắng cay và trái ngọt, và nghe về Sales thấy cũng “muốn thử đó” thì còn ngần ngại gì mà không nộp đơn ứng tuyển ngay cho Chương trình Giám Sát Kinh Doanh Tài Năng – CDFresh của Unilever nè, theo dõi fanpage công ty để được cập nhật thường xuyên nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 128 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK P/S: Hình minh họa ❖ Hình 1: Chị Thư mới ghé lại Unilever vào năm 2020 để chụp một tấm hình kỉ niệm ^^ ❖ Hình 2: Chị Thư họp đầu ngày với team khi luân chuyển tại phòng Sales với vai trò là GSKD tập sự năm 2012 tại nhà phân phối Unilever ❖ Hình 3: chị Thư kiểm tra lại trưng bày sản phẩm tại cửa hàng – cùng giai đoạn với hình 2 ❖ Hình 4: chương trình GSKD Tài Năng 2020 của Unilever – CDFresh 2020 chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 129 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng sieu nhan khoac ao đieu hanh kinh doanh K hông chỉ đơn giản là bán hàng, có quá nhiều điều đẹp đẽ đằng sau nghề Sales mà ít người nói tới. Chị sẽ kể các bạn nghe những điều chị được "mắt thấy-tai nghe-tim cảm nhận" khi may mắn có thời gian làm Sales nha. Đọc thử xem, biết đâu bạn sẽ bớt phân vân khi “chốt đơn” về với Sales nè ^^! Background: Chị từng luân chuyển 6 tháng làm việc tại nhà phân phối (NPP) qua 2 vai trò là nhân viên bán hàng và Điều Hành Kinh Doanh (ĐHKD) hay còn gọi là Giám Sát Mãi Vụ (GSMV) trước khi làm Marketing. Sales - một "nghệ thuật" với rất nhiều kỹ năng! Để quản lý nhà phân phối và đạt KPÌ về doanh số, thị trường, v.v… không hề đơn giản. Các anh chị làm Sales luôn khiến chị ngưỡng mộ vì: Thành thạo kỹ năng mềm Giao tiếp với nhiều đối tượng khác nhau một cách uyển chuyển, ví dụ như: ❖ Với các anh chị khối văn phòng: rõ ràng, chi tiết và tận tình - từ cung cấp số liệu, dẫn đi thăm thị trường đến góp ý cho các hoạt động liên quan tới bán hàng của công ty. ❖ Với nhân viên: vừa kỷ luật mà vừa chu đáo. Chị từng thất bại trong việc quản lý vì không thu phục được lòng của các anh Salesman. Sau khi được anh Coach có kinh nghiệm hướng dẫn, chị thấy rằng anh đã “đắc nhân tâm” qua sự quan tâm chân thành tới chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 130 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK họ, - dù anh là quản lý khu vực nhưng anh hiểu rõ hoàn cảnh của từng nhân viên, điểm mạnh, điểm yếu, các anh chị cần hỗ trợ ở đâu, v.v… ❖ Với các cô chú bán hàng: rất gần gũi và rất “đời”. Chị luôn bị lúng túng mỗi khi các cô chú “mè nheo” “Cho cô thêm khuyến mãi đi!”, còn các anh chỉ duyên dáng trả lời “Đây, con tặng con luôn cho cô!” là thành một cuộc hội thoại nhẹ nhàng dễ thương. Và cả kỹ năng thuyết trình phải dùng hàng ngày khi chia sẻ kế hoạch với nhân viên, những báo cáo số liệu, phân tích…. tới trụ sở. Cùng nội dung nhưng mỗi đối tượng phải biết nêu bật những điểm nào và dùng cách nói khác nhau ra sao. Biết quản lý từ vĩ mô tới vi mô Từ chuyện lớn như doanh số, con người, kho bãi, đến hàng nghìn thứ nho nhỏ không tên khác của NPP như xử lý những hàng trưng bày đã cũ, tu sửa một vài chỗ nghỉ ngơi cho nhân viên, v.v… Có kỹ năng phân tích, chiến lược Để quản lý được hết những điều trên, ĐHKD phải có tư duy phân tích, biết cách nhìn vào số liệu để kịp thời nhìn nhận cơ hội và xử lý vấn đề địa bàn. Chị đã từng được nghe trực tiếp câu chuyện về anh ĐHKD làm Fresher của một công ty đã đem một NPP ở bờ vực thanh lý sang một NPP tăng trưởng dương trong 6 tháng và sau đó trở thành một trong những NPP tiềm năng nhất khu vực. Thành quả đó là nhờ vào việc phân tích rõ tình hình kinh doanh dựa trên số liệu, thông tin thị trường, kinh nghiệm của mọi người và từ đó đưa ra những kế hoạch kinh doanh hợp lý, mạnh dạn đề nghị những hỗ trợ từ phía trụ sở để hiện thực hóa kế hoạch. Và các anh chị ĐHKD mỗi ngày đều review lại tình hình bán hàng, tồn kho của từng sản phẩm, từng khu vực để biết cân nhắc thêm thắt cho kế hoạch bán hàng, kho bãi, hoặc đánh giá thể hiện của mỗi Salesman chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 131 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK để xem nên cất nhắc thăng chức cho ai hay động viên họ bằng những cách nào, v.v… Chưa kể, mang trên vai áp lực đầu tàu về doanh số cho công ty nên các anh chị ĐHKD đều thường rất mạnh mẽ, bản lĩnh và cực kì quyết đoán! Chẳng vậy mà chị thấy nhiều anh chị cũng cực kì xuất sắc trong việc đầu tư hay lập kế hoạch tài chính cá nhân. Hiểu rõ và tin yêu sản phẩm mình làm Bán hàng tốt không phải chỉ cần khiếu ăn nói, ĐHKD phải hiểu rõ về sản phẩm mình đang bán và tin tưởng vào sản phẩm đó, truyền lửa cho các Salesman mà mình quản lý. Giả dụ như bạn là ĐHKD của công ty sữa FrieslandCampina, bạn sẽ tự hào khi giới thiệu với Salesman hay Retailer rằng: ❖ Các sản phẩm của công ty được nghiên cứu kỹ càng từ trung tâm nghiên cứu và phát triển sản phẩm Hà Lan – vương quốc sữa của thế giới. Ngoài ra mỗi quốc gia cũng có các phòng nghiên cứu và phát triển riêng để địa phương hóa sản phẩm cho hợp khẩu vị và nhu cầu dinh dưỡng của người tiêu dùng bản địa. ❖ Sữa tươi Dutch Lady an toàn vượt chuẩn tới 11 lần (đánh giá qua hàm lượng tạp trùng trong sữa) nhờ vào thời gian vàng 1 giờ đưa sữa tươi mới vắt từ nông trại đến điểm làm lạnh để tránh tình trạng sữa bị nhiễm khuẩn. Vì vậy công ty tính toán kỹ càng về vị trí và xây dựng mạng lưới 42 điểm làm lạnh sữa nguyên liệu trên toàn quốc để đảm bảo tiêu chuẩn vàng này. "Lửa" của Sales cũng được thắp lên từ chính tình yêu đó với sản phẩm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 132 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sales - được tưởng thưởng xứng đáng với công sức bỏ ra Công ty không ngại đầu tư để đào tạo ĐHKD vì các anh chị chính là tiền tuyến giúp công ty chinh phục những mục tiêu kinh doanh. Ví dụ như FrieslandCampina có những khóa đào tạo dài ngày để các anh hiểu rõ về sản phẩm như tìm hiểu cách nhà máy vận hành và sản xuất sữa, giới thiệu sản phẩm mới, những buổi lắng nghe kiến thức từ bác sĩ hay thường xuyên giới thiệu những công cụ và quy trình mới giúp quản lý nhà phân phối, bán hàng tốt hơn v.v… Bên cạnh duy trì những nguồn động lực nội bộ như tình yêu với công ty, với sản phẩm, thì mức lương và thưởng trên năng lực của các anh chị cũng đều rất xứng đáng với công sức bỏ ra. Ngay cả với các chương trình dành cho sinh viên sắp hoặc mới tốt nghiệp như FCV Fresher thì đãi ngộ cũng cực kì cạnh tranh luôn! Sales – giàu trải nghiệm Góc nhìn về cuộc sống của các anh chị ĐHKD thường rất rộng vì các anh chị tiếp xúc được với nhiều người ở nhiều hoàn cảnh khác nhau. Hơn nữa, với tính chất xê dịch của công việc thì các anh chị cứ như là thổ địa ở khắp mọi nơi! Những lúc chị đi thăm thị trường thì luôn được chỉ dẫn nơi nào cảnh đẹp, chỗ nào ăn ngon, v.v…. Chị luôn ngưỡng mộ các anh chị bởi góc nhìn đa dạng và sự trưởng thành đó. Sales - đầy cảm xúc và ý nghĩa Chị đã từng là người được nhận sự quan tâm và giúp đỡ từ các anh chị ĐHKD từ những ngày chân ướt chân ráo ra trường và khắc cốt ghi tâm tấm lòng ấy. Hãy tưởng tượng bạn là người được cho đi sẽ cảm thấy ấm lòng biết bao! Chưa kể, bạn sẽ có thể có rất nhiều cô, chú, dì, ba mẹ, anh chị em - là những Retailer và Salesman yêu thương bạn bằng tình thân chứ không chỉ là mối quan hệ nghề nghiệp. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 133 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hơn cả chỉ là một nghề, Sales là cả sự nghiệp lớn! Lộ trình nghề nghiệp của Sales và ĐHKD cũng rất rõ ràng. Nếu bạn có năng lực, từ ĐHKD bạn có thể lên Trưởng Quản lý Khu vực, Trưởng Quản lý Vùng, v.v… Thậm chí sau này bạn có thể vận hành cả doanh nghiệp của riêng mình nhờ vào những trải nghiệm rộng và sâu của nghề. Tóm lại là còn quá nhiều thứ để có thể nói về những “siêu nhân” gánh vác nhiều trọng trách lớn lao trong tấm áo giản dị với tên gọi ĐHKD này! Có thể nói lúc chị được luân chuyển ở Sales là thời điểm chị trưởng thành đúng nghĩa, bước qua vạch sinh viên để thực sự tiến vào thế giới người lớn, suy nghĩ và hành động chín chắn nhờ vào những tấm gương đến từ các anh chị. Nhưng đừng sợ, bạn không cần phải là một người hoàn hảo ở những bước đầu để trở thành một điều hành kinh doanh tiềm năng! Nếu bạn thích Sales và mong muốn có lộ trình nhanh mà vững chắc để tiến bước đến vị trí ĐHKD chỉ sau 9 tháng kể cả với sinh viên mới tốt nghiệp thì hãy thử sức với chương trình FCV Fresher nhé. 9 tháng này là thời gian để bạn được cọ xát, làm việc thực tế và phát triển. Vì vậy đừng nghĩ rằng chương trình này quá khó – cái quan trọng công ty cần ở bạn là yêu thích nghề, mạnh dạn, sẵn sàng di chuyển và trải nghiệm những vùng đất mới, và hỗ trợ bạn tối đa bằng quy trình tuyển dụng nhanh gọn hoàn toàn bằng Tiếng Việt. Chị mong rằng trong tương lai sẽ sớm được thấy “Siêu nhân-to be” của chị ngày càng hoàn thiện bản thân và tận hưởng những niềm vui của sự nghiệp làm Sales nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 134 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 135 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Starting point va growth Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/starting-point-va-growth M ột con đường dài 50 km. Xe A khởi hành tại điểm cách vạch xuất phát 10km. Xe B khởi hành tại điểm cách vạch xuất phát 20km. Hỏi xe nào tới trước? Bạn có thể tìm được đáp án không? Dĩ nhiên là không. Vì sao? Vì đề bài mới cho bạn hai yếu tố “xuất phát điểm” và “đích đến” nhưng lại thiếu đi một yếu tố không kém phần quan trọng: Vận tốc. Cuộc sống cũng vậy. Starting point cũng quan trọng, nhưng không phải là tất cả, vì bạn còn có thể chủ động điều chỉnh được một thứ để đến được đích đến như mong ước. Đó chính là “Growth” – “Sự tăng trưởng” – “Vận-tốc-của-cuộcsống” Vậy nên, nhiều bạn hay hỏi chị: “Em năm 3, năm 4 rồi mới biết các chương trình tuyển dụng dành cho sinh viên mới ra trường tại các công ty đa quốc gia, chuẩn bị và ứng tuyển liệu có còn kịp không?”, “Em là sinh viên trường không nổi tiếng, liệu có cơ hội không?” Câu trả lời là kịp – nếu bạn nỗ lực hơn người. Chị đã biết những bạn trẻ làm được điều đó. Hay chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 136 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK • Có bạn 18, 20 tuổi đã bắt đầu đi làm part-time, intern sau vài năm từ từ thăng tiến lên nhân viên chính thức- executive, dần là các vị trí senior hơn tại công ty. • Có bạn 4 năm học Đại Học vừa học tập vừa tham gia hoạt động ngoại khóa, đến năm 22 tuổi mới chuẩn bị đi tìm công việc đầu tiên. • Nếu ở cùng ở độ tuổi 22, cùng một mục tiêu – đó là trở thành quản lý tại một công ty đa quốc gia – ai sẽ là người “cán đích” trước? Cùng một đáp án – bạn nào đi nhanh hơn và bắt kịp điểm xuất phát thiếu hụt thì bạn đó sẽ tới nơi sớm hơn. Chẳng hạn nếu bạn có thể “liều” và “lăn xả” chọn những công việc giúp bạn đạt được vận tốc cao hơn, ví dụ như với chương trình Customer Development Fresh (CDFresh) mà Unilever đang mở tuyển, bạn sẽ được phát triển với lộ trình cấp-tốc-nhưng-chắc-chắn trong vòng 9 tháng và sau đó trở thành quản lý nhà phân phối (Sales Supervisor) thuộc hệ thống của Unilever. Công ty không yêu cầu bạn phải có kinh nghiệm đi làm thực tế và mức GPA tối thiểu – chỉ cần bạn có kỹ năng và chứng minh được là mình phù hợp với phòng ban và vị trí này. Công việc của CDFresh là chịu trách nhiệm như một “CEỔ mini” để vận hành nhà phân phối bao gồm quản lý bán hàng và thị trường (đảm bảo doanh số, trưng bày,…), quản lý tài chính, quản lý con người (nhân viên bán hàng, tổ trưởng, kế toán, ..), và quản lý kho vận (nhập hàng, xuất hàng, tồn kho…), v.v… Nhiều trách nhiệm, áp lực lớn nhưng vượt qua được thì bạn sẽ grow rất nhanh. Vì vậy mà sau 9 tháng, với cách đi khác nhau và nỗ lực khác nhau – có bạn chỉ đang ở mốc Salesman (nhân viên bán hàng) hoặc Sales Team Leader, còn có bạn thì đã trở thành Sales Supervisor của một nhà phân phối lớn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 137 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chị sẽ kể cho các bạn nghe thêm một trong những câu chuyện đáng nhớ về Growth từ một người anh mà chị quen nhé! Anh trúng tuyển vào một chương trình Sales Fresher của một tập đoàn đa quốc gia cùng với các bạn đồng trang lứa và được phân công tới một nhà phân phối (NPP) đang gặp nhiều vấn đề, liên tục tăng trưởng âm (doanh thu dưới chỉ tiêu đề ra và còn thấp hơn thực đạt của cả thời gian trước), gần như được mặc định là sẽ phải ngừng hoạt động. Tuy xuất phát điểm hết sức khó khăn, nhưng anh vẫn cố gắng và đặt mục tiêu vực dậy NPP – quyết tâm chỉ thanh lý nếu không thể cứu vãn được nữa. Kết quả là sau vài tháng với nhiều chính sách cải tạo và đổi mới cùng với sự đồng lòng từ tất cả mọi người, anh đã làm nên được điều kì diệu – lần đầu tiên sau một khoảng thời gian dài, NPP đạt chỉ tiêu và quay về mức tăng trưởng dương! Nhờ đó mà anh không chỉ mang lợi ích về kinh doanh cho công ty mà còn giúp giữ lại được công ăn việc làm cho hàng chục nhân viên ở đó. Anh cũng nhận được sự đánh giá cao từ nhà phân phối, từ các anh chị ban lãnh đạo công ty vì sự kiên cường của mình và từ đó luôn được mọi người tin tưởng, đề bạt. Những năm sau, NPP luôn đạt được chỉ tiêu kỳ vọng và mức tăng trưởng vượt ngoài mong đợi, anh cũng là một trong những người có lộ trình thăng tiến nhanh nhất so với các bạn cùng lứa. Vậy nên mới nói, chưa chắc bạn có thể đoán biết được tương lai nếu chỉ nhìn ở xuất phát điểm hiện tại. Do đó, thay vì chỉ chăm chăm so sánh xuất phát điểm của mình và người khác để tìm lí do bỏ cuộc, thì sao không “Restart” để bắt đầu lại và dùng “Growth”- nỗ lực không ngừng nghỉ, cố gắng phấn đấu để chạy nhanh hơn tới mục tiêu đề ra? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 138 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng mà chạy càng nhanh càng nguy hiểm, dễ té ngã trước những thử thách quá lớn nên bạn phải “mang đồ bảo hộ” thiệt kĩ càng. Hãy chuẩn bị hành trang cho mình: “sự chủ động” – vì hành trình này bạn sẽ là người cầm lái, mang thêm “sự kiên cường” – dù mệt mỏi với những khó khăn nhưng xả xong rồi vẫn đứng lên đi tiếp, và cả “tấm lòng rộng mở” – đón nhận feedback, học hỏi và tiếp thu. Cũng bật mí luôn là chương trình CDFresh của Unilever có trang bị thêm cho bạn những buổi training và các anh chị coach đầy kinh nghiệm để làm người hướng dẫn trên hành trình tăng tốc này của bạn đó! Chốt lại là thay vì lo ngại xuất phát điểm (starting point) của mình, thì hãy làm chủ vận-tốc-của-cuộc-sống (growth)! Ở thời điểm bây giờ nếu bạn đang lo lắng vì tụt lại ở phía sau so với bạn bè cùng trang lứa vì lỡ “đi bộ” trong 4 năm Đại Học thì hãy bắt đầu chạy ngay khi bạn có thể! Bạn có dũng cảm để sẵn sàng cho một hành trình phát triển vượt trội do chính mình lèo lái chưa? Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 139 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khi Management Trainee khong la con đương duy nhat! – Chuyen cua Nam Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/khi-management-traineekhong-la-con-duong-duy-nhat-chuyen-cua-nam C hị em mình đã nói rất nhiều về những tiêu chí ứng tuyển Management Trainee, những điểm hay ho và thú vị mà chương trình Management Trainee sẽ mang lại cho các bạn. Giờ mình đổi gió một chút nhé, bài viết này chị dành tặng cho những bạn mà duyên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 140 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee chưa tới và cả cho những bạn mà bạn nghĩ con đường Management Trainee không phù hợp với mình nữa. Tin chị đi, Management Trainee không phải là con đường duy nhất đâu, giống bé Nấm của chị đây nè… Chị quen bé Nấm khi đi làm ở công ty cũ. Bé Nấm là nhân viên hợp đồng qua third party, không phải là hợp đồng trực tiếp với công ty, cũng đồng nghĩa với việc có chút thiệt thòi về mặt quyền lợi cũng như lộ trình thăng tiến. Hỏi Nấm vì sao lại chấp nhận làm nhân viên hợp đồng, Nấm bảo chị là “Em học Đại Học *chị xin phép giấu tên trường*, không tiếng tăm như các trường khác, Tiếng Anh em cũng không tốt, nhưng em cực kì muốn làm công ty này vì được học hỏi ở môi trường đa quốc gia. Em chịu cực một tí, thiệt một tí nhưng em học được nhiều chị ơi, được nhận vào làm ở đây là em thấy may mắn lắm rồi!”. Mà Nấm không nói suông. Sáng chị đến công ty làm, Nấm đã ngồi trước máy tính nở nụ cười toe toét chào “Chị Thư tới rồi hả”. Tối chị về, dù đã là người về không sớm sủa gì mà vẫn thấy Nấm cặm cụi mân mê một đống hàng mẫu xung quanh để làm quà khuyến mãi tặng kèm khi mua sản phẩm của công ty: “Chị Thư thấy cái bình này đẹp hông, cái thau này khuyến mãi hot hông chị, em kiếm dữ lắm đó”, mắt sáng lên lấp lánh như không thấm mệt sau cả ngày dài. Nấm luôn tỏa ra một nguồn năng lượng vô cùng tích cực và đáng yêu. Dĩ nhiên em không phải “siêu nhân” nên cũng có lúc vất vả, mệt mỏi; nhưng vấn đề là em chưa bao giờ từ bỏ. Em cũng là cô em gái siêu nhắng, hỏi đủ thứ chuyện liến thoắng, thắc mắc gì là sẽ ráng tra ra tận cùng nguồn cơn, tò mò gì là sẽ xin “học ké” cho bằng được. Tiếng Anh của em không quá xuất sắc nên em luôn cố gắng đọc và tìm hiểu thật nhiều proposal, plan các kiểu và học hỏi từ những anh chị đồng nghiệp để lần sau gặp sẽ không bỡ ngỡ nữa. Em chưa bao giờ ngại mình có xuất phát điểm khác mọi người, em chỉ cười khì “Mình thiệt thòi nên mình phải cố gắng hơn người ta chứ chị”. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 141 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vài năm sau, Nấm được công ty chính thức cất nhắc lên vị trí nhân viên chính thức sau khi những nỗ lực không ngừng nghỉ của em đã được những người làm việc xung quanh em công nhận. Cũng ngần ấy thời gian, nhiều người đã lựa chọn con đường khác dễ thở hơn, còn em vẫn kiên trì bền bỉ trên con đường mình đã chọn. Một thời gian sau, một cơ hội nghề nghiệp khác mở ra, Nấm được offer một công việc khá thú vị và thử thách khác ở một môi trường đa quốc gia mới cũng chuyên nghiệp và uy tín không kém. “Duyên đưa thì mình đẩy” – Nấm nhận công việc với mức lương mà em cảm thán “Lương tốt lắm chị ơi, xứng đáng công sức tháng ngày vừa qua của em hihi”. Chỉ một thời gian ngắn sau, em đã được cân nhắc lên vị trí Manager. “Em thấy mình may mắn quá chị ơi”, em nở nụ cười ngây ngô thấy thương. Nhưng may mắn chỉ là một phần nhỏ, nghe câu chuyện của em mới thấy em cố gắng nhường nào, làm quen với rất nhiều thứ mới mẻ, môi trường mới, công việc mới, sếp mới, quy trình và thuật ngữ mới, đi đến những vùng đất mới. Em khì cười “Mà nhiều khi em thấy mình cũng lì á chị, nhiều khi em “cãi” sếp luôn nếu em thấy vấn đề nào chưa được thuyết phục, may mà sếp em thương hổng ghét em”. Chưa đầy 1 năm sau, em được vinh dự nhận giải “Star of the Year” - một trong những giải thưởng danh giá nhất của công ty cho những kết quả mà em gặt hái được. “Đứng trên sân khấu nhận giải thưởng, được đứng cạnh những anh chị siêu giỏi khác em thấy không tin được luôn đó chị ơi!”. Em cũng là một trong những người hiếm hoi được nhận điểm thưởng cao nhất từ sếp (mỗi người sếp chỉ có 1 “quota” (hạn ngạch) điểm thưởng nhất định để tặng nhân viên trong 1 năm nên khi cho đi đều hết sức cân nhắc). Nhưng đó không phải là tất cả. Điều chị cảm phục nhất ở Nấm là sự yêu thương em trai vô hạn, Nấm cố gắng không chỉ vì mình mà vì cả em trai của mình. “Em trai em học Kinh Tế đó, nó học giỏi hơn em lắm. Em ráng đi làm cho nó đi học Tiếng Anh ở trung tâm uy tín. Đời em học hành không đàng hoàng, em ráng phải cho em trai em học cho chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 142 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tới mới được!”. Hai chị em ở trọ chung với nhau, em trai ngoan ngoãn nấu ăn cho chị gái vất vả đi làm về mỗi ngày. Nấm cười, sự lạc quan không giấu được: “Kệ chị ơi, cực mà vui, cực mà thấy đáng lắm. Chừng em trai em đi làm em mới yên tâm dành tiền lo nhà cửa cho mình sau, giờ thì tích góp chút ít vậy thôi. Cứ như hiện tại là em đã thấy hạnh phúc rồi chị!” Buổi tâm sự mỏng của hai chị em bên quán ăn ở con hẻm nhỏ, cùng với một dĩa chân gà đầy ụ và một dĩa mì bò cứ thế trôi qua, dễ thương và ngọt ngào… Cảm ơn Nấm (Bảo Ngọc) đã đồng ý để chị chia sẻ câu chuyện nhỏ này với các bạn trẻ, để các bạn tin rằng, có nhiều ngã rẽ và con đường khác nhau, dù có khó khăn nhưng nếu bạn nỗ lực vượt qua được thì sẽ nhận lại trải nghiệm xứng đáng nhất mà không gì có thể sánh bằng. Nấm làm được, thì các bạn của chị cũng làm được, đúng chứ ^^ ? Yêu thương, Chị Thư P/S: Các bạn có thể liên hệ với chị Nấm dễ thương siêu cấp này ở Facebook chính chủ nhé: https://www.facebook.com/ngoc.ho.14661, khi add friend nhớ nhắn chị Nấm vài dòng để chị Nấm biết bạn là ai nha ^^. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 143 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chưa đau Management Trainee? Hay “phuc thu” ngot ngao nhe! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/chua-dau-managementtrainee-hay-phuc-thu-ngot-ngao-nhe M ấy nay các bạn đã bắt đầu râm ran có kết quả Management Trainee rồi nè, bạn nào đậu thì vui tưng bừng rồi nha ^^. Vậy nên bài viết hôm nay chị sẽ dành để chia sẻ với những bạn mà duyên Management Trainee chưa tới nhé! Em mới vừa nhận được tin chưa đỗ vòng Assessment Center của một công ty đa quốc gia. Có phải vì em đã tiến đến con đường này quá sớm, khi còn đang trong giai đoạn làm luận và chưa có nhiều trải nghiệm thực tế không? Trước hết, chị sẽ share nhanh về background nhé. Với một số công ty, ứng viên được quyền thi Management Trainee 2 năm liên tiếp, bất kể là năm trước bạn đã vào được vòng nào. Tuy nhiên, với một số công ty thì chỉ cần nếu bạn đã tham dự vòng Ìnitial Ìnterview hoặc Assessment Center thì năm sau bạn sẽ không được quyền tiếp tục tham gia. Vì vậy, trước khi đăng ký tham dự, các bạn hãy inbox fanpage hoặc hỏi các anh chị tuyển dụng của công ty để biết được yêu cầu cụ thể và liệu mình có được thi lại ở năm sau hay không để quyết định thật kỹ càng cho kế hoạch thi Management Trainee của mình nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 144 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy thi Management Trainee trong lúc đang làm khóa luận có phải là quá sớm? Chị và nhiều bạn khác nữa cũng thi Management Trainee khi đang làm khóa luận tốt nghiệp, nên chị nghĩ là việc vừa học vừa thi sẽ không phải là yếu tố quá lớn ảnh hưởng đến kết quả thi Management Trainee của bạn. Bên cạnh đó, chị cũng chưa hề làm việc ở bất cứ một công ty nào khi thi Management Trainee. Thay vào đó, chị nghĩ là việc trang bị các Kiến thức, Kỹ năng, Kinh nghiệm và Ká tính (thái độ) của bản thân sẵn sàng trước khi thi, mới là quan trọng nhất (Xem thêm bài này chị mô tả kĩ hơn về 4 chữ K này nhé: https://chuongkhoidiem.com/doanh-nghiep-can-gi-o-sinh-vien-moira-truong). Và các bạn hòan toàn có thể trang bị 4 chữ K này trong khoảng thời gian các bạn còn ngồi trên ghế nhà trường. Ví dụ như chị mặc dù không có kinh nghiệm làm việc tại công ty, nhưng đã tham gia hoạt động ngoại khóa khá năng nổ ngay từ năm 1 Đại Học, và trải qua bao nhiêu lần chinh chiến thất bại ^^ (xem thêm ở đây là biết chị cũng trầy trật lắm chứ không phải dễ dàng gì mà có 4 chữ K này nè: https://chuongkhoidiem.com/lieu-va-lan-xa). Và vì chị đã được cọ xát liên tục trong 4 năm với các hoạt động ngoại khóa, từ lúc rớt liên tục, đến đậu được CLB, từ thành viên CLB đến đứng đầu phòng Marketing của AÌESEC, thậm chí còn có lúc khóc nước mắt ngập Sài Gòn (https://chuongkhoidiem.com/leader-oi-cu-khoc-di). Chị đã “lăn” qua nhiều trải nghiệm và thử thách, chưa kể cũng trải qua khá nhiều các mô hình tuyển dụng như chương trình Management Trainee vì các hoạt động tuyển dụng CLB, AÌESEC, v.v.. đều có các vòng tuyển chọn Application form, interview, Assessment center, v.v… nên cũng phần nào bớt lạ lẫm và tích lũy được kinh nghiệm thực chiến. Hơn nữa, không chỉ dừng lại ở vai trò là “applicant”, với vai trò là leader, chị cũng đã có những lần tham gia với tư cách là Assessor – chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 145 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK người đánh giá và học được thêm nhiều góc nhìn mới về cách đánh giá, tuyển dụng, từ đó thêm trải nghiệm để cải thiện bản thân và để ứng tuyển Management Trainee sau này. Hay nói ngắn gọn là – chị đã đổ mồ hôi vật vã chiến đấu và thậm chí đôi khi mệt mỏi muốn bỏ cuộc, nhưng nhờ vậy mà sau này chị đã phát triển hơn để trở thành ứng viên tiềm năng của chương trình Management Trainee. Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu là vậy mà, đúng không? Vì vậy, đừng nghĩ là mình chưa đi làm sẽ yếu thế hơn các bạn đã đi làm. Trừ khi em chỉ chăm lo việc học và bỏ qua việc phát triển bản thân, còn lại nếu em có tham gia nhiều hoạt động giúp phát triển 4 chữ K chị nói ở trên thì em vẫn hoàn toàn có thể tự tin để thử sức mình với kì tuyển dụng Management Trainee này. Nhưng mà, điều đó không có nghĩa là em cố hết sức thì chắc chắn sẽ được một kết quả tốt. Vì không chỉ mình em cố gắng mà hàng nghìn bạn trẻ mỗi năm đều cố gắng phấn đấu hết mình. Kết quả sẽ phụ thuộc vào việc em đã cố gắng hết mình chưa, so với mặt bằng chung thì những nỗ lực đó của em và khả năng của em có đủ vượt trội chưa, và một điểm không kém quan trọng khác là em có phù hợp với văn hóa công ty hay chưa. (Xem thêm bài về Final interview để hiểu rõ hơn ở mục này nhé https://chuongkhoidiem.com/final-interviewmanagement-trainee-hay-hoi-gi-nen-chuan-bi-the-nao) Kết quả là khó có thể lường trước được. Nhưng nếu các bạn thực sự muốn đạt được kết quả, ít nhất các bạn phải thử đúng không? Nếu các bạn thử, có thể em sẽ không thành công. Nhưng nếu các bạn không thử, các bạn đã tự đánh rớt mình ngay từ vòng đầu tiên rồi còn gì :). Chị có quen một bạn trẻ ở khu vực miền Trung, bạn học Đại Học ngay ở quê mình thay vì lên Sài Gòn hay Hà Nội. Khi bạn bảo bạn muốn thi Management Trainee, bạn bè bảo bạn bị điên rồi. Ấy vậy mà bạn ấy đã vào được hẳn Final Ìnterview của một công ty đa quốc gia tầm cỡ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 146 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK (thiếu chút xíu may mắn nữa thôi nên xem như duyên số của công ty và bạn chưa tới vậy). Bạn dám mơ ước, dám hành động, và dám thử. Nay ai sẽ dám nói bạn điên nữa nào! Em nghĩ em dần mất đi sự tự tin của bản thân sau nhiều lần vấp ngã. Lúc mới vào Management Trainee chị có trải qua nhiều chương trình Management Trainee ko ạ? Chị thì khá may mắn khi chỉ đăng ký tham gia 2 chương trình Management Trainee duy nhất của Pepsi và Unilever. Sau đó thì được nhận kết quả đậu của Unilever (sau khi vừa hoàn thành online test của Pepsi và nhận được tin đậu vòng online test của Pepsi). Vì duyên số nên chị và Unilever đã đến với nhau. Nhưng mà nhìn kết quả vậy thì tưởng là con đường chinh chiến của chị đơn giản, ấy mà không phải nha. Trước đó 1-2 năm, chị đã từng rớt P&G Business Challenge ngay ở vòng nộp đơn đó ^^, và trước đó nữa là rớt các CLB đội nhóm, đoàn đội các kiểu như chị đã kể ở bài Liều và Lăn xả ở trên. Nên chị nghĩ là đậu Management Trainee của Unilever chính là trái ngọt cho một quá trình cố gắng phấn đấu không ngừng của chị. Cứ đi, nhưng phải đi liên tục và bền bỉ thì bạn mới có thể tới đích. Vì chị cũng đã thất bại nhiều nên chị hiểu được sự mất tự tin sau mỗi lần vấp ngã, cảm giác như muốn bỏ cuộc và không muốn đứng dậy nữa, cảm giác mình chưa đủ tốt, khả năng mình chỉ tới đây thôi. Chị hiểu hết vì chị đã từng như thế. Nhưng mà nếu bạn để bản thân vấp ngã và không dựng bản thân dậy, thì bạn sẽ phải chấp nhận kết quả của bạn chỉ ở đó mà thôi. Còn nếu bạn tiếp tục cố gắng, chị tin bạn sẽ phát triển hơn. (Chị đã thất bại và đứng dậy thế nào thì đọc bài này đi sẽ tin nè: https://chuongkhoidiem.com/viet-cho-nhung-ban-tredang-hoang-mang-ve-chinh-minh) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 147 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Có thể nói, có 2 con đường cho bạn lựa chọn sau khi chưa thành công: ❖ Một là chấp nhận bạn chỉ tới đó và từ bỏ. ❖ Hai là để bản thân mình buồn, xả xì trét, xả hết những nỗi nuối tiếc, và rồi mạnh mẽ đứng dậy để cố gắng. Một bí quyết nhỏ của chị là phải cố gắng đạt được một thành công gì đó thì đó sẽ là cách để mình “Vượt buồn” nhanh nhất. Ví dụ như điểm khóa luận tốt nghiệp của chị chưa thực sự xuất sắc, nhưng khi đậu Management Trainee của Unilever và nhận được tấm bằng tốt nghiệp loại giỏi là chị lại vui lên liền. Hay như khi rớt Đoàn, rớt công việc parttime, chị lại cố gắng và đậu FTU Zone, đậu AÌESEC, vậy là chị lại hạnh phúc. Tiếp tục nỗ lực và thành công, phải chăng là cách “phục thù” ngọt ngào nhất? Và cho tới tận hiện tại chị vẫn có những thất bại, với tâm hồn mong manh yếu đuối thì chị lại buồn nhiều nhiều nhiều nhưng chị lại cố gắng để có một thành công be bé nào đó khác cho bản thân, để tiếp tục được vui và thất bại trước đó sẽ qua nhanh và không còn là một nỗi đau khi nghĩ tới. Chứ đừng nhìn chị Thư thấy mơ mộng tung tăng các kiểu vậy là mọi thứ hoa hồng rực rỡ nha, không có đâu, 29 tuổi rồi nhưng chị vẫn phải cố gắng đó ^^, các bạn trẻ hơn chị nên năng lực phục hồi và cố gắng sẽ nhiều hơn chị mà đúng không <3 Tóm lại, mất tự tin là chuyện dễ hiểu, và ai cũng phải trải qua khi không được như ý. Nhưng lựa chọn mất tự tin rồi lại tiếp tục cố gắng để lấy lại sự tự tin hay dừng lại ở đó – là do chính bạn quyết định! Chị nghĩ sao về việc tham gia nhiều chương trình Management Trainee để có kinh nghiệm? Quay lại phần background phía trên, các bạn nhớ hỏi công ty kĩ lưỡng để biết được là mình có được quyền thi lại năm sau nếu năm nay đã ứng tuyển không nhé. Có thông tin rồi thì mới có thể lên kế hoạch chính xác được. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 148 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nên tham gia nhiều chương trình Management Trainee hay không thì tùy vào kế hoạch của bạn đã vạch ra, và mức độ bền bỉ của bạn nữa. ❖ Ví dụ, có bạn chị biết thì thi 8 lần Management Trainee trầy da tróc vẩy cuối cùng bạn đã thành công được nhận vào làm Management Trainee của một công ty. ❖ Có bạn thì kiên quyết chỉ thi đúng 2 công ty thôi, nhưng dồn sức và tâm huyết vào đó (một phần vì bạn cũng đi làm nên khó có thể xin nghỉ việc để tham gia nhiều được). Và bạn cũng đậu 1 công ty sau đó. Nên chị khó có thể khuyên bạn là nên thi nhiều hay không, mà chính bạn sẽ là người chọn cho mình đáp án phù hợp – ví dụ như bằng cách hợp viết những điểm được – mất của cả 2 cũng như background của bạn (về thời gian, kỹ năng hiện có, v.v..) . • Ví dụ, nếu tham gia nhiều chương trình Management Trainee thì bạn có cơ hội được ứng tuyển, có kết quả nhiều lần và học hỏi sau mỗi lần, để lần sau thêm hoàn thiện so với lần trước. • Còn nếu bạn đang đi làm chính thức, thời gian hạn hẹp,và trước đó khi học đại học đã chinh chiến nhiều cuộc thi, hoạt động ngoại khóa, và tham gia nhiều chương trình tuyển dụng tương tự thì cách thi ít mà chất sẽ phù hợp với bạn. Vậy xem xét kĩ và quyết định nhé! Nếu em đã cố hết sức, thi thật nhiều nhưng vẫn không đậu Management Trainee thì có phải em tệ lắm không? Em phải làm gì đây? Chị biết Management Trainee là một chương trình được nhiều bạn đặt làm mục tiêu khi mới ra trường, vì con đường phát triển nghề nghiệp rõ ràng, lương thưởng phúc lợi tốt, v.v.. Nhưng tin chị nha, Management Trainee không phải là con đường duy nhất. Và chưa kể, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 149 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK kết quả còn phụ thuộc nhiều yếu tố khách quan bên ngoài nỗ lực của chính bạn như chị đã nói ở trên như so với mặt bằng chung thì những nỗ lực đó của em và khả năng của em có đủ vượt trội chưa, em có phù hợp với văn hóa công ty hay chưa, v.v… vì vậy nên đừng gục ngã khi chưa đậu Management Trainee. Vẫn rất nhiều bạn thành công khi không phải là Management Trainee – như bạn Nấm ở đây nè, với điều kiện là bạn phải liên tục nỗ lực và cố gắng: https://chuongkhoidiem.com/khi-management-trainee-khong-lacon-duong-duy-nhat-chuyen-cua-nam. Bạn Nấm vừa cập nhật với chị vào tháng 3 vừa rồi là bạn lại được lên chức lần nữa ^^, có thể nói level làm việc không hề thua kém những bạn bằng tuổi và đã là Management Trainee của những công ty khác. Vẫn chưa đủ thuyết phục hả, vậy nghe chị kể bạn chị – những người bằng tuổi chị nhưng không phải là Management Trainee thì sau 8 năm (ở độ tuổi 29-30) đang làm gì nha ❖ Một bạn nằm trong danh sách Forbes 30 under 30 nhờ vào sự đột phá và những kết quả cực xịn của công ty ứng dụng games mà bạn đồng sáng lập (với gần cả tỉ lượt download cho tất cả sản phẩm của công ty) ❖ Một bạn nằm trong danh sách Forbes 30 under 30 nhờ vào công ty startup mà bạn đã thành lập ❖ Một bạn đang là Chief Ổperation Officer của một tổ chức nhân sự có tiếng ❖ Những bạn khác người thì là director của một công ty agency quảng cáo, người thì đang làm cho Facebook ở nước ngoài, người thì được học bổng toàn phần của một nước Châu Âu…. Xịn không? Xịn hơn chị rất nhiều luôn á chớ ^^. Vậy nên hẳn là Management Trainee đâu phải là con đường duy nhất đến với thành công trong sự nghiệp đúng không? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 150 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng có một điểm chị có thể chắn chắn, đó là không ai trong những người bạn trên của chị chấp nhận đứng lại hay lùi bước, các bạn luôn bền bỉ và nỗ lực không ngừng. Có như vậy, các bạn mới tiến xa được trên con đường của mình chọn. Vậy các bạn có đủ khát khao mong cải thiện bản thân để phát triển không? Có đủ dũng cảm không? Nếu có, hãy “phục thù ngọt ngào” bằng những thành công khác của mình nhé! Chị tin các bạn và luôn ủng hộ các bạn! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 151 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đưng tư bo chình mình vì chưa đau Management Trainee! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/dung-tu-bo-chinh-minh-chivi-chua-dau-management-trainee N gày mà chị nhận được thêm lời báo đậu Management Trainee của các bạn trẻ cũng là ngày mà chị được biết có một status bên Page Confession của một trường Đại Học lớn về việc một bạn trẻ khác đang rất tiêu cực sau khi nhận được tin báo rớt MT lần thứ 7,8 gì đó. Vậy nên chị viết bài này để chia sẻ với bạn và những bạn trẻ khác chung tâm trạng nhé! Đúng, Management Trainee là một con đường nhanh để tới vị trí Manager, được công ty quan tâm nhiều dù là công việc dành cho các bạn mới tốt nghiệp, lương thưởng phúc lợi đều tốt. Bản thân chị cũng từ cái nôi Management Trainee mà ra (Management Trainee Unilever phòng Marketing năm 2012), và hiện giờ công việc cũng xoay quanh chương trình Management Trainee rất nhiều, gặp gỡ nhiều bạn trẻ cùng một ước mơ chinh phục con đường Management Trainee nữa. Nhưng mà dù vậy, chị vẫn hết sức tin tưởng là Management Trainee không phải là con đường độc đạo và duy nhất để “được cho là” thành công chỉ vì đây là “chuẩn của số đông”. Chị cũng hiểu là khi nhận được email từ chối sẽ tổn thương cực kì, cảm giác bản thân rất nhỏ bé và bất lực (trước khi đậu Management Trainee Unilever chị cũng từng rớt lên rớt xuống CLB đội nhóm, rớt đoàn trường, rớt công việc part-time, rớt Tàu Thanh Niên Đông Nam Á, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 152 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK v.v… nên chị hiểu điều này với tư cách là trải nghiệm cá nhân chứ không chỉ là lời nói sáo rỗng nghen ^^). Nên buồn thì cứ buồn đi, dành thời gian để buồn, để tức, và cả để khóc nếu cần nữa! Buồn đã đời xong thì ráng tịnh tâm rồi quay lại mục tiêu ban đầu – “START WÌTH THE END ÌN MÌND” nha! Nếu bạn thi Management Trainee để “có tiếng” thì hãy nghiệm lại thử xem mình có thực sự cần “cái tiếng” đó không – cái tiếng đó có thực sự đáng để mình nhọc lòng vậy không. Chị nghĩ là không đáng, vì nhiều thứ trong cuộc sống như sức khỏe, gia đình, niềm vui, v.v… quan trọng hơn danh tiếng ảo vọng phải không nè? Nếu bạn thi Management Trainee để có một công việc tốt, mức lương tốt, phúc lợi tốt – thì ngoài Management Trainee ra còn nhiều công việc khác lắm! Ngoài ra bạn có thể bắt đầu với các công việc executive tại các công ty và đi theo lộ trình khác. Nếu chưa phù hợp làm nhân viên chính thức thì làm nhân viên kí hợp đồng ngắn hạn, sau đó chứng tỏ năng lực và thăng tiến hơn. Như một bạn trẻ mà chị quen – học trường ĐH không tiếng tăm, không thi Management Trainee, bắt đầu bằng vị trí nhỏ nhất tại Unilever nhưng hiện nay bạn thăng tiến không thua kém bạn bè nào cùng lứa và nhận được nhiều sự công nhận (cả về phúc lợi lẫn giải thưởng) từ các công ty mà bạn đã làm nhờ vào sự nỗ lực không ngừng. Chuyện dài nên chị để link ở cuối cho bạn xem nha, và có cả FB nhân vật thật để bạn tự kiểm chứng nè ^^. Bạn cũng là niềm cảm hứng, đưa ra lời khuyên cho khá nhiều bạn trẻ sau này, kể cả những bạn đã đậu Management Trainee nữa dù khởi điểm của bạn không phải là Management Trainee. Vì vậy, đừng chỉ nghĩ “starting point” – điểm khởi đầu là quan trọng, mà hãy tin thêm vào “growth” – tốc độ phát triển – một trong những điểm then chốt để bạn đến được với mục tiêu của mình đặt ra. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 153 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nếu bạn thi Management Trainee vì mong muốn mình có thể chứng tỏ được năng lực bản thân, để học hỏi, để be-a-betterversion thì chị tin bạn đã làm được! Khi thi Management Trainee, bạn đã trải nghiệm, cọ xát, biêt người biết ta nhiều hơn. Thay vì đóng học phí để học những khóa học luyện thi Management Trainee thì đây – bạn thi thật, có đề thật, giải thật và có cả ban giám khảo thật (thậm chí một số chương trình có BGK feedback nữa). Bạn cũng có nhiều cơ hội để trau chuốt cho CV/những câu chuyện của mình qua từng lần thi và phỏng vấn nữa. Bạn “lên level” hơn cho những kì ứng tuyển và có thể apply vào những công việc khác dành cho Fresher. Bạn của ngày hôm nay đã tiến bộ hơn bạn của ngày trước khi đặt mục tiêu thi Management Trainee rất nhiều rồi, cơ hội để kiếm công việc tốt cũng sẽ rộng mở hơn. Vậy làm thế nào để gác lại nỗi buồn, tiếp tục bước đi? Review và reflect Trải qua những kì thi Management Trainee không vô dụng vì đây cũng là một phần của những chương trình tuyển dụng và bạn sẽ còn dùng được kinh nghiệm này rất nhiều cho những lần tuyển dụng khác, miễn là bạn biết cách review và rút kinh nghiệm. Còn nếu chỉ bước đi mà không quay đầu lại thì bạn cũng khó để tiến bộ hơn. Ví dụ như bạn chị – từ một hồ sơ bị loại ở vòng đầu tiên của cuộc thi Marketing Young Lions, năm sau đã trở thành vô địch nhờ vào việc nghiêm túc nhìn nhận và đánh giá lí do cũng như lập kế hoạch kỹ càng để cải thiện (chị để link chi tiết ở cuối bài nếu bạn muốn đọc thêm nhé chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 154 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hãy cứ buồn, nhưng mà có 1 tip nhỏ của chị để bớt buồn nhanh, vượt qua nỗi đau thất bại là bằng cách thành công ở một mục tiêu mới mình đặt ra Bạn không nhất thiết phải chinh phục kì thi Management Trainee cho bằng được, nhưng nếu bạn có được một công việc môi trường tốt, phúc lợi tốt, thăng tiến tốt, v.v… thì lúc đó bạn sẽ cảm thấy đáng giá vô cùng và nhìn lại hành trình Management Trainee như là trải nghiệm thử thách để bạn đến được ngã rẽ mới này. Giống như phần trước chị có chia sẻ là chị rớt nhiều lắm đó, mà tới khi đậu AÌESEC thì chị bớt buồn nhiều lắm, vì thấy mình trưởng thành hơn, và nhìn lại thất bại cũ cũng nhẹ nhàng như là hành trình phát triển của bản thân. Nên buồn xong thì phải đứng dậy, đi tiếp, gặt hái, lúc đó sẽ dễ hết buồn hơn! Tìm cho mình một công việc và môi trường phù hợp “Management Trainee” chỉ là phương tiện, là tên vị trí thôi – còn quan trọng hơn hết sẽ là môi trường làm việc, ngành nghề bạn chọn và nỗ lực dài hơi của bạn cho cả quá trình sự nghiệp chứ không chỉ qua 1 kì tuyển dụng. Nên nếu bỏ qua “áp lực Management Trainee” thì bạn vẫn có cơ hội phát triển ở nơi bạn phù hợp. Ví dụ như bạn chị có người làm ở công ty A không được đánh giá cao, nhưng sang công ty B lại được trao quyền, làm nhiều thứ, bạn vui và lộ trình thăng tiến cũng rất tốt nữa. Nơi phù hợp với người này chưa chắc đã phù hợp với người khác. Chưa kể nhiều bạn cũng ráng vì vị trí Management Trainee mà chuyển sang phòng ban mình không thích, so với bạn khác được làm đúng ngành đúng môi trường chưa chắc bạn MT đã thực sự hạnh phúc hơn đúng không? Tóm lại là Bạn mới 22 tuổi thôi, và đây không phải là điểm kết, mới chỉ là điểm bắt đầu của hành trình sự nghiệp dài hơi, đường còn dài và còn nhiều chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 155 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ngã rẽ lắm. Buồn xong đứng dậy đi tiếp nha ^^. Mỗi người sẽ có một con đường và “vùng hạnh phúc” của riêng mình. Mọi sự so sánh đều sẽ là khập khiễng. Ở độ tuổi 30, bạn bè chị kể cả những người không là Management Trainee thì cũng đều có những niềm vui và thành công riêng trên con đường họ chọn: bạn là co-founder của một công ty ứng dụng âm nhạc tỉ lượt download, bạn lựa chọn đi dạy học sau nhiều năm làm việc tại tập đoàn đa quốc gia, bạn quyết định tiếp tục cống hiến cho công ty đầu sau gần thập niên làm việc, hay bạn ở nhà bán những sản phẩm do chính mình sản xuất. Chắc gì là Management Trainee đã được gọi là thành công nhất? Cái “mác Management Trainee” và những câu chuyện, áp lực Management Trainee sẽ phai dần đi sau 1,2 năm nữa khi bạn bước đi trên con đường sự nghiệp của mình, thật đấy! Mong bạn không vì nhận định và quy chuẩn của số đông mà nghĩ rằng mình không đủ tốt. Chị nghĩ là bạn đã tốt và sẽ tốt (nếu không kiên trì sẽ không thi nhiều vậy nổi đâu, chị hiểu là đi thi Management Trainee đuối lắm – nhiêu đó đủ thấy bạn đã rất nỗ lực rồi). Và vì vậy, bạn sẽ phát triển ở một nơi mà bạn thực sự phù hợp – đến lúc đó bạn sẽ cảm ơn bản thân ở quá khứ – một bản thân mạnh mẽ và dám bước tiếp ở thời điểm này rất rất nhiều ^^. Giá trị của bạn thân bạn sẽ không được quy đổi bằng hai chữ “Management Trainee” hay bằng bất cứ tiêu chuẩn nào khác do người đời áp đặt – vì bạn quý giá và là hạt ngọc do chính mình mài giữa, tỏa sáng theo cách của riêng mình! Yêu thương Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 156 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee va nhưng cau chuyen tình Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-vanhung-cau-chuyen-tinh M ột trong những lí do chị khuyến khích các bạn thi Management Trainee vì có thể các bạn sẽ tìm được một nửa của mình khi thi đó ;). Nay chị kể trước 3 câu chuyện tình người thực việc thực cho các bạn nghe nha, nhân dịp cô bạn Management Trainee của chị vừa mới sinh em bé dễ thương với chàng trai cùng thi Management Trainee năm ấy. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 157 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chuyện tình số 1: cưới được “chân ái” sau gần 6 năm trời lướt qua nhau Chuyện là nàng và chàng quen nhau khi thi vòng Assessment Center của chương trình Management Trainee cùng một công ty. Chàng đã để ý nàng từ đó nhưng tiếc là nàng đã có ý trung nhân. Rồi hai người chia xa do nàng đậu Management Trainee còn chàng thì chưa có duyên phận với chương trình Management Trainee năm đó nên làm việc ở công ty khác. Vì vậy, hai người cũng chỉ còn liên lạc qua loa. Nhưng chàng thì vẫn một lòng thương nhớ nàng. Rồi bẵng đi một khoảng thời gian dài, nàng chia tay mối tình của mình và chưa mở lòng lại với ai. Lúc đó chàng vẫn kiên trì bên cạnh và yêu thương nàng. Xiêu lòng vì tấm chân tình của chàng, nàng đã thử tìm hiểu chàng và cái kết ngọt ngào là đám cưới diễn ra cách đây vài năm. Tưởng tượng nếu ngày ấy chàng và nàng không thi Management Trainee thì làm sao đôi ta gặp nhau, hen ^^! Chuyện tình số 2: Đi du học một vòng trái đất rồi tìm ra tình yêu đích thực là bạn Management Trainee cùng khóa Nàng là một cô gái nhỏ nhắn dễ thương, giỏi giang và xinh xắn, mới trở về sau khi đi du học nước ngoài. Trong quá trình cùng làm việc chung công ty và chung những dự án của nhóm Management Trainee, sự đáng yêu của nàng đã thu hút được chàng trai nhỏ tuổi hơn nhưng rất chững chạc – là Management Trainee cùng khóa. Sau 3 (hay 4 năm gì đó, trời ơi chị dở nhớ thời gian ghê lắm), thì chàng đã đặt một chiếc nhẫn xinh xinh vào ngón tay be bé của nàng, và nàng đã say yes! Một đám cưới dễ thương diễn ra và hai người vẫn hạnh phúc bên nhau. Đó, đi thật xa để trở về là vậy, trở về tham gia chương trình Management Trainee để rồi gặp được chàng trai của đời mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 158 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chuyện tình số 3: Tìm được “người ấy là ai” khi thi “Doanh Nhân Tập Sự” (Doanh Nhân Tập Sự là cuộc thi mô phỏng chương trình tuyển dụng Management Trainee của các công ty đa quốc gia do CLB Action Club FTU2 tổ chức.) Đồng hành cùng cuộc thi này mấy mùa liên tiếp rồi và chị nghe kể về mấy cặp đôi “nên duyên” trong quá trình thi do làm việc nhóm chung với nhau hoặc ngưỡng mộ nhau từ xa rồi trò chuyện và thành đôi hồi nào không hay. Ôi thích quá luôn! Dù không chắc là ai thi Management Trainee, vào Management Trainee hay trên hành trình chuẩn bị kiến thức, kỹ năng để trở thành Management Trainee cũng kiếm được nửa kia của cuộc đời mình, nhưng mà rõ ràng nếu có duyên thì sẽ gặp được như 3 cặp đôi đáng yêu ở trên đó. Biết đâu được duyên cũng sẽ tới với các bạn trẻ của chị nè? Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 159 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 2: TRAÌ NGHÌEM THAM GÌA CHƯƠNG TRÌNH MANAGEMENT TRAÌNEE THƯC TE TƯ CHÌ THƯ – MANAGEMENT TRAÌNEE 2012 PHỔNG MARKETÌNG CUA UNÌLEVER chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 160 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee Truyen Kì Phan 1: Giam sat mai vu đang ghet! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-traineetruyen-ki-phan-1-giam-sat-mai-vu-dang-ghet Vào Management Trainee rồi thì cũng còn nhiều chuyện hay để kể lắm nha, nhất là khi tham gia Management Trainee giai đoạn Sales đó. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 161 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mém nữa là chị đã từ bỏ chương trình Management Trainee của Unilever ở giai đoạn này rồi. May mà chỉ mới là “mém” thôi ^^. Cái tôi của Leader trẻ tuổi Chuyện là, theo như lộ trình Management Trainee tại Unilever (hay còn gọi là Unilever Future Leaders Program – UFLP), chị sẽ có thời gian làm Giám sát mãi vụ (Sales Supervisor) tại nhà phân phối trong 2 tháng. Chương trình UFLP chu đáo chuẩn bị Coach cho các bạn Management Trainee để đỡ bơ vơ ở mỗi giai đoạn, và Coach của chị là anh Hải – Area Sales Manager – quản lý tất cả các nhà phân phối ở khu vực Hồ Chí Minh (Note: chị đã xin phép anh Hải để đăng bài viết này có tên anh rồi nha ^^). Khổ nỗi là khác với những bạn khác, chị vốn vừa nhỏ người, tuổi đã trẻ mà mặt lại còn non trong khi chị sẽ phải quản lý các anh chị Salesman ngành hàng chăm sóc sắc đẹp (sữa tắm, dưỡng da, v.v…) mà các anh chị thì toàn hơn chị vài tuổi cho đến chục tuổi. Vì vậy, chị quyết định lead team bằng “quyền lực”, tức là chị thường đưa ra yêu cầu với tư cách là Sales Supervisor, là “sếp tạm thời” của các chị, dùng lí lẽ là dù chị nhỏ tuổi hơn nhưng chị biết nhiều hơn nên các anh chị phải làm theo cách chị hướng dẫn mới chính xác. Ấy vậy mà có những buổi họp đầu ngày với chị, mọi người cứ hay nói chuyện riêng, hoặc có những công việc chị giao mà đến ngày deadline vẫn chỉ có vài anh chị hoàn thành. Rồi bữa nọ, anh Hải Area Salesmanager kiêm Coach của chị và nhiều bạn Management Trainee khác trong giai đoạn Sales đến thăm nhà phân phối. Buổi họp đầu ngày hôm đó cũng không khá khẩm hơn bình thường là mấy. Vừa bực, vừa tự ái, vừa quê với Coach nên chị đã to tiếng với các chị. Thiệt luôn, giờ nghĩ lại không hiểu sao người nhỏ con vậy mà cũng có lúc không kiểm soát được sự nóng giận của mình, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 162 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK lại còn to tiếng được nữa ;( . Mọi người giật mình và im lặng hơn, nhưng không khí chùng xuống hẳn cho đến cuối buổi. Và chị đã nghĩ “ơ, thế là cứ phải to tiếng mới xong việc”. Vỡ mộng Nhưng mà chị sai mà chị không biết. Chỉ đến khi anh Hải nhẹ nhàng trao đổi với chị sau buổi họp thì chị mới hiểu. Anh Hải chỉ cho chị thấy rằng chị đã sai vì các chị bán hàng có background khác chị, có hoàn cảnh gia đình, cách sống, cách suy nghĩ và môi trường hoàn toàn khác biệt. Cách nói chuyện đầy học thuật, lúc nào cũng nói về chỉ tiêu kèm với cách làm khô cứng như chị chỉ mang lại nhưng buổi họp căng thẳng và kém hiệu quả. Vậy nên chị không thấy mọi người phản ứng và tưởng là mọi thứ đã ổn, nhưng thực chất là một cơn sóng ngầm không hài lòng từ các chị đã tồn tại và khoảng cách giữa hai bên ngày một xa hơn. Và chị khủng hoảng! Khủng hoảng thật sự! Chị nghi ngờ khả năng Leader của mình, nghi ngờ là mình không xứng đáng với chương trình Management Trainee, vừa thất vọng khi thấy bản thân quá tệ, vừa xấu hổ vì cảm giác không đáp ứng được kỳ vọng của mọi người đã đặt ra cho mình. Chị đã nghĩ đến chuyện từ bỏ… Cất cánh Nhưng mà chị may mắn vì anh Hải là người đã nhìn thấy điểm thiếu sót của chị. Thay vì đánh giá chị không tốt và từ bỏ chị thì anh đã nhẹ nhàng hướng dẫn và tạo cơ hội cho chị thay đổi. ❖ Lý thuyết: anh giúp chị hiểu tính cách của từng nhân viên, những trăn trở của họ trong cuộc sống và cách chị nên tiếp cận họ bằng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 163 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK việc hiểu họ thay vì áp đặt. Chị thật sự phục anh Hải vì dù quản lý rất nhiều nhà phân phối lớn nhưng anh hầu như biết tên của từng anh chị bán hàng một, hoàn cảnh gia đình, tính cách đặc trưng của từng người. Cách giao tiếp của anh với họ cũng gần gũi và được mọi người tin yêu. ❖ Thực hành: anh cho chị có cơ hội để gắn kết với các anh chị trong cuộc sống bằng cách giao chị vào làm thành viên của ban tổ chức đêm văn nghệ cho nhà phân phối để được hỗ trợ và gần gũi các anh chị Salesman một cách tự nhiên nhất, hay khuyến khích chị đi nhận những phần quà (như nón, giày mới) cho nhân viên để tạo cơ hội “ghi điểm” với các chị. Kết quả là khi chị hiểu các chị Salesman, họ cũng mở lòng và hiểu chị nhiều hơn, và hỗ trợ cho công việc chung. Cho tới giờ chị còn nhớ rất rõ những buổi hẹn hò team cùng đi ăn ốc, rồi ăn trái cây mỗi bữa họp kết thúc, tám nhảm đủ chuyện trên đời từ chồng con đến nghệ sĩ, nhớ những nụ cười rạng rõ khi nhận được mũ bảo hiểm và giày Pond’s của các chị và nhiều nhiều những kỉ niệm khác nữa… Kết thúc khoảng thời gian Sales, chị không chỉ đạt target ở ngành hàng và khu vực mình quản lý, mà còn được cách anh chị Sales quý mến, được tặng quà và những trái tim handmade mà chị lưu giữ mãi đến tận bây giờ. Bước ngoặt của cuộc đời Nhìn lại, nếu không có anh Hải lúc đó, chị có thể đã đi lạc lối, sẽ chấp nhận từ bỏ và đánh giá thấp bản thân, càng không thể trở nên một con người như chị của bây giờ. Và giai đoạn Sales tưởng chừng là ác mộng lại chính là một kỉ niệm đẹp mà chị nhớ mãi cho đến tận bây giờ. Hơn hết, chị thấy may mắn vì chương trình Management Trainee của Unilever đã giúp chị không lạc lõng và bơ vơ trên chặng đường đầy chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 164 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thử thách. Chị có anh Hải là Coach, có các anh chị Sales Supervisor Line Manager trực tiếp tại nhà phân phối quan tâm chăm sóc như một cô em gái và còn được hướng dẫn tận tình về cách làm việc chuyên nghiệp. Không chỉ ở giai đoạn Sales mà xuyên suốt quá trình làm Management Trainee, chị còn được có hai chị Mentor là Director ngành hàng của Unilever, Buddy – Brand Manager của một nhãn hàng trong công ty, Coach – là những anh chị sếp trực tiếp sẵn sàng chỉ bảo, và một chị Mentor siêu xịn khác dù chức rất cao, thời gian rất bận nhưng vẫn sẵn sàng dành thời gian trò chuyện với chị. Nếu không tham gia chương trình, có lẽ cơ hội để chị được gặp gỡ thường xuyên và học hỏi từ các anh chị siêu giỏi này cũng sẽ không nhiều. Nếu ai đó đã từng nghĩ những mối quan hệ Coach – Mentor – Buddy – Mentee chỉ là lý thuyết sáo rỗng, thì với chị, đây lại là cơ hội và là bước đệm mà Unilever đã giúp chị có được để tạo nên những bước ngoặt của chị trong cuộc đời. Điều chị quý ở Unilever là văn hóa là “Go-beyond”, khuyến khích mỗi cá nhân phát triển vượt qua giới hạn của chính mình và hỗ trợ bằng việc cung cấp môi trường, kiến thức và nhân sự trên hành trình đó như trải nghiệm của chị ở trên. Bạn sẽ viết nên câu chuyện cho chính mình chứ? Chuyện của chị là vậy đó. Còn nếu bạn cũng muốn viết nên câu chuyện của chính mình thì thử apply chương trình Management Trainee năm nay nha! Mong là các bạn của chị cũng sẽ được trải nghiệm như chính chị năm nào ^^. Và nhớ là, quan trọng hơn hết, dù mối quan hệ là do công ty cung cấp nhưng chính bạn phải là người thực sự chủ động và phát huy hiệu quả của mối quan hệ đó nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 165 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Yêu thương, Chị Thư Ghi chú: Hình minh họa ❖ Chị Thư chụp cùng các anh chị bán hàng của Nhà Phân Phối khi tham gia cuộc thi "Distributor Idol" dành cho nhân viên bán hàng (NVBH) cho nhà phân phối của Unilever ❖ Chị Thư phụ trách mảng kĩ thuật, âm nhạc (và nhiều thứ linh tinh khác :D) cho buổi team building cho các anh chị NVBH của Nhà Phân Phối ❖ Chị Thư khi làm Sales ❖ Quà tặng - trái tim handmade của các chị nhân viên bán hàng sau khi chị Thư kết thúc giai đoạn sales tại nhà phân phối ❖ Và cuối cùng là hình anh Hải trong truyền thuyết của chị Thư ^^ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 166 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee Truyen Kì Phan 2: Yeu Sales la đieu chi khong the ngơ! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-traineetruyen-ki-phan-2-yeu-sales-la-dieu-khong-the-ngo B ài viết trước chị đã tâm sự với các bạn về những trải nghiệm và thay đổi của chị về kỹ năng quản lý ở giai đoạn Sales. Vậy bài này chị sẽ dành để chia sẻ về việc luân chuyển Sales trong lộ trình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 167 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee cụ thể là làm gì cũng như có những thử thách và trái ngọt nào nhé! Sales (Customer Development) là luôn là giai đoạn đầu tiên trong chặng đường Management Trainee vì dù làm bất kỳ phòng nào, hiểu người tiêu dùng, hiểu khách hàng – những cửa hàng bán lẻ, siêu thị, v.v… luôn là cốt lõi để phát triển công việc và mang lại những lợi ích cho khách hàng. Thiệt ra thì thời gian đầu chị làm Salesman theo lộ trình của công ty, và thiệt sự có nhiều điều khó lường lắm… Đã biết Sales cực, mà lường hoài cũng không hết Chị vốn dĩ là út ít trong nhà, hay được cưng chiều, lại còn ít đi xe máy. Vào Sales thì phải tự làm tất tần tật. ❖ Nhớ những lúc chạy xe ngoài đường, nắng chang chang, vừa lái vừa ráng dí theo chị Sales đang chạy băng băng phía trước. ❖ Nhớ những lúc vừa bán hàng vừa chực nhìn xe, sợ bị trộm lấy mất. ❖ Nhớ những lúc mưa to thiệt to nhưng vẫn lội hết tuyến đường để bán cho đủ số lượng đơn hàng, đủ doanh số. ❖ Nhớ những lúc bị các anh chị Salesman hiểu nhầm, bị tránh mặt vì quá khác biệt với họ và không biết cách hòa nhập. ❖ Nhớ những lúc mưa dầm dề mà phải khảo sát cập nhật tuyến đường bán hàng để không được bỏ sót bất cứ cửa hàng bán lẻ nào, dù là nhỏ nhất, dù là hẻm hóc nhất. Trời mưa to thiệt to, bóng tối ập xuống, nước mắt hòa cùng nước mưa vì cảm thấy bất lực, mệt mỏi, thấy Sales sao mà khó quá, cực quá! Nhiều khi đã từng ước, phải chi được như những chú bác ở quán cà phê cóc kia, ngồi tám chuyện với nhau bên ly cà phê sữa, sao mà thoải mái và bình yên đến lạ. Rồi tự vấn bản thân mình – tham gia Management Trainee chi cho cực vậy, mệt vậy, khó hòa nhập vậy, qua nổi chăng, hay nên từ bỏ? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 168 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng đó chỉ là những cảm xúc ban đầu, để rồi thời gian sau nhìn lại mới thấy – Yêu Sales là điều chị không thể ngờ! Vất vả thiệt, nhưng mà tình cảm vô cùng Nhớ có lần đi bán hàng cho chủ tiệm, mưa ngoài trời lâm râm. Hai chị em (chị và chị Sales) ngồi tránh mưa ở tiệm tạp hóa. Thì thôi có chút thời gian, chị đứng trưng bày lại sản phẩm, xếp lại cho đúng thứ tự hướng dẫn của công ty, rồi phủi bụi, lau sản phẩm và kệ hàng chung cho mới và sạch. Mưa tạnh cũng là lúc cô chủ cửa hàng dúi vào tay hai chị em mấy cái bánh ít thơm lừng, bảo ăn đi cho nóng. Cô không nói cảm ơn, không khen ngợi, nhưng cái bánh ít đó còn ngọt ngào hơn vạn lời nói, là bù đắp xứng đáng cho tất cả những vất vả chị trải qua. Đã từng rơi nước mắt vì vất vả giai đoạn Sales, nhưng những giọt nước mắt hạnh phúc chị giấu vội lúc đó dường như cuốn trôi hết những muộn phiền ngày nào và để lại trái ngọt dư vị sâu sắc cho tới tận bây giờ. Thì ra cho đi là nhận lại, thì ra những lời công ty bảo rằng – hãy chăm sóc và tận tâm với khách hàng từ những điều nhỏ nhất, hãy giúp họ phát triển chứ đừng chỉ nghĩ đến bán hàng cho lợi ích của mình – những điều đó đều không phải là sáo rỗng, mà là đúc kết từ những câu chuyện và chân lý bình dị vậy mà thôi. Ừ, thì-mà-là-rằng thảo nào tên của phòng lại là “Customer Development” chứ không chỉ đơn giản là Sales! Bán hàng ra doanh số đã vui, mà nhận được tình cảm của chủ cửa hàng lại còn vui hơn nhiều nữa! Cực khổ thiệt, nhưng lại tự hào vô biên Có những bài toán khó mà các anh chị Sales chuyền tay nhau – như chuyện cô A ở chợ B khó tính lắm, xưa có xích mích với anh Sales trước đó nên đã cạch luôn không bán hàng U và miễn tiếp nhân viên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 169 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Unilevers bằng mọi giá. Mà cô ý lại ở đúng ngay khu chị chịu trách nhiệm bán hàng. Chút bản lĩnh nổi lên, lẽ nào mình là Management Trainee mà không xử được chuyện này. Vậy mà ngày đầu tiên bước chân vào cửa tiệm là bị mắng cho tát nước không ngóc mặt nổi lên trời. Ngày 2, ngày 3, cũng chẳng khá khẩm gì, nhưng vẫn kiên trì hỏi thăm, chỉ cần mỗi ngày nói chuyện với cô hơn được 1 câu thôi là đã tự hào bước tiến vượt bậc. Ấy, thế mà mưa dầm thấm đất, hầu như dù lịch trình bán tuyến đường nào đi nữa thì ngày nào chị cũng tranh thủ vòng về chợ và gặp cô nói chuyện, đủ chuyện trên trời từ gia đình, hàng hóa, chợ búa và xen lẫn là giới thiệu nho nhỏ về những sản phẩm mới đang hot của Unilever. Từ những câu : “Ngồi đây làm gì đi về đi không ai tiếp”, vài tháng sau đã tiến hóa thành những cuộc hội thoại bình dị và gần gũi hơn, khi cô đã quen với sự có mặt của chị mỗi ngày, có lúc cô còn hỏi “Trễ rồi không thấy con, tưởng nay không qua chớ!”… Và rồi khi chị chuẩn bị kết thúc giai đoạn Sales cũng là lúc chị đã thành công thuyết phục cô nhập hàng của Unilever vào bán lại, với sự ngạc nhiên của các anh chị bán hàng cùng với sự tự hào vì sự kiên nhẫn của bản thân. Thì ra, sự chân thành, bền bỉ có thể chính là chìa khóa của những vấn đề tưởng chừng nan giản. Và vấn đề càng khó thì giải quyết xong lại càng tự hào và hạnh phúc! Đã từng muốn từ bỏ thật nhưng những “thiên thần” đã giữ bước chị đến cuối cùng Chính những anh chị Sales là tia sáng dẫn lối cho chị, để từ một cô bé học thuật lạc loài đã thực sự là một thành viên của đại gia đình Sales. Không thể quên những buổi đi ăn quán ốc quen cùng các anh chị Sales của nhà phân phối, từ cô bé kén chọn này kia nay đã có thể ăn đủ thứ loại ốc, và các thứ tinh hoa đường phố khác kể cả món bún mắm! Chẳng thể nào bỏ ra khỏi kí ức những buổi đi Sales cùng các anh chị, lúc thư giãn thì ăn xoài chấm muối, ngồi nghe chuyện chồng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 170 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK con và tám đủ thứ chuyện trên đời. Làm sao không nhớ những buổi văn nghệ cây nhà lá vườn hay buổi thi hoa hậu dành cho nhà phân phối, hò hét khản cổ để cổ vũ cho những cô gái, chàng trai mà chị thương. Và những lời nói mà khắc cốt ghi tâm của các anh chị Coach, Sales Supervisor vẫn theo chị tới tận bây giờ: “Thư ơi em hỏi sỉ đi Thư, sao em hỏi lắc nhắc hoài vậy?”. “Bé Thư này, ngẩng cao đầu, tự tin mạnh mẽ chững chạc lên coi, đi làm rồi có phải sinh viên nữa đâu!”. “Thư ơi chị mới mua cái này cho em với bé Hải nè, hai đứa ăn liền đi cho nóng” (chị gái Sup Ngành Hàng siêu dễ thương). Lại đây anh chỉ cho cách làm và đọc report nè, loay hoay một mình lâu đó!” (Anh Sup Ngành Hàng lúc nào cũng nghiêm khắc nhưng lại tốt bụng dễ thương cực kì), “Anh đã xin được thêm suất đi teambuilding chung với phòng cho 2 đứa tụi em rồi nha, phòng mình là phải đủ hết chớ!” (Anh Giám Sát Nhà Phân Phối luôn xin cho hai chị đi chung, dù là team building của văn phòng hay của Nhà Phân Phối ^^). Thì ra chị không chỉ là Management Trainee được “gửi tạm” ở Nhà phân phối, mà từ lâu đã được xem là những đứa em, những học trò và một phần không thể tách rời của Sales lúc đó. Viết những câu chuyện này mà nước mắt cứ ngân ngấn, chị vẫn mít ướt như ngày nào. Cảm ơn Sales, cảm ơn các anh chị không chỉ vì đã giúp em lớn khôn, vượt qua giai đoạn “sinh viên ngơ ngác” để thực sự trở thành nhân viên công ty chuyên nghiệp thực thụ. Và quan trọng, cảm ơn đã lấp đầy trái tim và ký ức của em với nhiều niềm vui và kỉ niệm mà em sẽ trân trọng suốt đời! Mong rằng các bạn trẻ của chị cũng sẽ có những trải nghiệm đáng giá trong đời nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 171 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee Truyen Kì Phan 3: Bien trơi kien thưc Marketing tai Unilever Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/management-traineetruyen-ki-phan-3-bien-troi-kien-thuc-Marketing-tai-unilever Sau khi kết thúc giai đoạn luân chuyển tại phòng Sales (bao gồm cả ở kênh truyền thống và kênh Siêu thị), chị được trở về làm việc tại phòng ban chính của mình – phòng Marketing ở văn phòng. Từng làm Marketing cho AIESEC và tìm hiểu về Marketing cũng kha khá, nhưng từ khi lăn xả vào phòng Marketing tại Unilever, chị mới hiểu được là biển trời Marketing mênh mông nhường nào! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 172 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Là một trong những công ty đứng đầu mặt hàng tiêu dùng nhanh, công ty có những chiến lược Marketing bài bản với nhiều kênh và công cụ để tiếp cận khách hàng, vì vậy chị được thực sự xắn tay làm nhiều thứ thay vì chỉ một mảng nhỏ lẻ, dĩ nhiên là với sự hỗ trợ đắc lực từ team và Agency đối tác. Có thể nói, Management Trainee Marketing tại Unilever là cơ hội để chị làm “n” thứ mà chị còn chưa biết và chưa từng dám nghĩ mình sẽ được đụng tới! Đó là quy trình khởi nguồn từ Hiểu người tiêu dùng ❖ Là những lần đi trò chuyện và nghiên cứu về người tiêu dùng ở khắp nơi, đủ mọi tầng lớp, từ vùng quê hẻo lánh với những ngôi nhà giản dị chỉ có mỗi cái ti vi là đồ dùng quý giá, đến trò chuyện với những người tiêu dùng có kinh tế khá xịn xò ở thị thành mà chỉ bước vào nhà là cả nhóm đã “choáng ngợp”. Chị Thư trong một lần về nông thôn ở Nghệ An để tìm hiểu người tiêu dùng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 173 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Là những lần chập chững thử nghiệm làm người điều phối cho những buổi trò chuyện với người tiêu dùng đến khi đã trở nên “nhà nghề” hơn rất nhiều và có thể thực hiện buổi nghiên cứu một cách tự tin và logic. ❖ Là những lần nghiền ngẫm những bảng báo cáo về hành vi người tiêu dùng chi chít số liệu, nhưng càng đọc càng thấy hay và thú vị! ❖ Và lên kế hoạch, chiến lược – biến hiểu biết thành kế hoạch và hiện thực hóa chiến lược của mình. Đã hiểu người tiêu dùng cần gì, thói quen ra sao, giờ thì, xắn tay vào làm thôi! ❖ Này là duyệt một kế hoạch media tỉ mỉ và hoành tráng – Tivi đi kênh nào, báo đài chọn sao đây, đầu tư ngân sách ra sao… Khởi đầu cũng bằng sự lơ ngơ “duyệt media plan nhiều số quá, phải nhìn con số gì đây, rating là gì huhu…” cho đến khi có thể tự hào chỉ lại cho các bạn làm Marketing vào sau… ❖ Này là những bài PR chỉn chu trau chuốt trong từng câu chữ, từng thiết kế và khuôn hình. ❖ Là những banner quảng cáo online, những vật dụng trưng bày, và hàng tỉ tỉ design sống động với nhiều concept và công nghệ mới. ❖ Này là những buổi shooting KOL với art director có tiếng để ra những hình ảnh thật “chất” cho nhãn hàng. ❖ Này là những lần được tiếp xúc trực tiếp và brief chi li cho đại sứ nhãn hàng. ❖ Này là những lần được quay quảng cáo riêng cho thị trường Việt Nam. ❖ Này là từng bài post Facebook được chăm chút từng dấu chấm phẩy, từng hình minh họa. ❖ Này là những event quy mô nhỏ lớn khác nhau khắp mọi miền đất nước, áp dụng những công nghệ hiện đại và tiên tiến. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 174 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Này là những bộ phim kết hợp với những đạo diễn uy tín vừa nghệ thuật vừa chứa đựng thông điệp nhãn hàng. ❖ Này là những buổi training được thiết kế riêng phù hợp cho từng cấp bậc với hàng nghìn khóa học online hay những buổi chia sẻ quy mô về xu hướng Marketing siêu truyền cảm hứng từ các anh chị Leader của công ty hay Leader của công ty đối tác. ❖ Những lần tẩn mẩn tỉ mỉ lựa chọn những sản phẩm khuyến mãi cho kênh siêu thị, kênh bán hàng truyền thống, v.v… vừa hấp dẫn với khách hàng vừa thể hiện được tinh thần của brand… ❖ Rồi thì từ những lần đầu dám nêu những ý tưởng nho nhỏ từ thiết kế poster, rồi event, … cho đến được phép làm những kế hoạch chiến lược lâu dài và tổng quát hơn cho cả nhãn hàng. Chị Thư trong một sự kiện truyền thông cho nhãn hàng ❖ Chưa kể những buổi chia sẻ giữa các nhãn hàng của phòng Marketing với nhau - buổi Lunch & Share của ngành hàng với nhiều thông tin quý giá và hoạt động thú vị, đầy cảm hứng (do người chị mà chị cực ngưỡng mộ đã xây dựng và tạo nên chuỗi chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 175 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chia sẻ này, đến nỗi chị quá thích mà không ngại ngần xin được làm Ban Tổ Chức cho những lần sau ^^). Xem kết quả, đánh giá, học hỏi và phát triển! Hành trình Marketing chưa dừng lại ở đó, vì đánh giá và học hỏi luôn là tiền đề cho bước tiến tương lai… ❖ Này là những lần đi trade visit tận những nhà phân phối, những cửa hàng bán lẻ khắp các tỉnh thành hay các siêu thị khắp mọi miền đất nước, để hiểu tình hình bán hàng, kể cả những điểm làm tốt và chưa tốt, để Marketing không chỉ là “thánh phán văn phòng”. ❖ Cùng hàng tỉ tỉ thức khác mà chị kể chắc đến sáng mai mới hết. Nhờ Unilever và chương trình UFLP mà một sinh viên mới chập chững ra trường như chị lúc bấy giờ mới may mắn được trao quyền và được trang bị đủ ngân sách để học và làm nhiều thứ hay ho đến vậy! Cùng niềm tự hào và cảm xúc vô biên về giá trị của công việc mình đang làm Nhưng mà, làm “n” thứ ở trên để được gì? Được học, đúng! Và đúng hơn nữa là để được thấy giá trị của những gì mình đang cống hiến, là những cảm xúc vỡ òa… ❖ Khi được nghe người tiêu dùng tâm sự rằng sản phẩm Pond’s BB Cream của mình đã thực sự làm thay đổi cuộc sống của họ, giúp họ từ một cô bé hay ngại ngùng trở nên “vẫn-là-mìnhnhưng-xinh-hơn”, tự tin hơn nhờ nhận được những lời khen từ đồng nghiệp, bạn bè xung quanh. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 176 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chị Thư và những kỉ niệm cùng nhãn hàng Pond’s BB Cream do chị phụ trách ❖ Khi thấy đứa con tinh thần của mình sau nhiều tháng “thai nghén” được trưng bày lung linh gọn gàng trên kệ hàng, chờ phục vụ hàng triệu người tiêu dùng. ❖ Khi nhìn những khuôn mặt bạn trẻ háo hức tham gia hoạt náo của nhãn hàng tại siêu thị, hay hớn hở nhận những phần quà khuyến mãi được team trau chuốt thiết kế và chuẩn bị được người tiêu dùng nhiệt tình đón nhận. ❖ Khi được nhận những lời cảm ơn giản dị vội trao từ khách hàng qua những sự kiện nhỏ, hay những tin nhắn và bình luận chia sẻ tỉ mỉ một cách tự nguyện trên Facebook của nhãn hàng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 177 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Khi đi thị trường hay bán hàng thực tế, được nghe chị chủ cửa hàng tấm tắc “Gì chứ bán hàng Unilever chị bán tốt lắm đó nha!”. ❖ Khi được chung tay góp phần vào những chương trình Sustainable Living Plan của nhãn hàng mình quản lý, hay của nhãn hàng “hàng xóm” trong công ty, để thấy làm kinh doanh song hành với xây dựng xã hội nghe tưởng lớn lao nhưng đều có thể bắt đầu từ những điều nhỏ nhất. ❖ Hay chỉ đơn giản là những ngày “xổ số” nhận số liệu về share (thị phần) hay Sales (doanh số) mỗi tháng, nhảy tưng tưng vui sướng vì công sức ròng rã xây dựng cả mấy tháng trời đã được đền đáp xứng đáng. Tụi chị hay đùa là “Làm Marketing chẳng khác nào nuôi con!”. Với cha mẹ, có niềm vui nào sánh bằng con lớn ngoan, giúp ích cho gia đình và xã hội, đúng không? Đó cũng là lí do mà chị vẫn mê mệt Marketing cho đến tận bây giờ ^^. Đó là những trải nghiệm của riêng chị, và chị chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) để có những trải nghiệm đáng nhớ cho chính mình nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 178 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hoc gì, đươc gì khi lam Management Trainee tai Unilever? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/hoc-gi-duoc-gi-khi-lammanagement-trainee-tai-unilever M ình đã cùng nhìn lại quá trình làm Management Trainee của chị Thư từ giai đoạn Sales cho đến khi về phòng ban chính (Marketing). Ở bài viết này, hãy cùng nhìn lại xem làm Management Trainee và đặc biệt là ở Unilever chị đã được học gì, làm những gì, và gặt hái những gì nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 179 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khả năng “bơi lội” thần sầu Bơi lội là yếu tố sống còn để có thể hoàn thành công việc. Nhiều điều mới mẻ, quy trình bài bản nhưng với tốc độ làm việc và xử lý rất nhanh của từng nhân viên, từng bộ phận, đồng nghĩa với việc có rất nhiều thứ chị phải tự tìm hiểu cách vận hành và thích nghi. Và chị đã tìm đến các anh chị đồng nghiệp dày dạn kinh nghiệm để xin các thông tin về dự án cũ để học hỏi, xin một chút thời gian để hỏi về kiến thức và quy trình, chịu khó sau những buổi họp ghi lại hết những điều không hiểu để Google hoặc tranh thủ “hỏi sỉ” sếp một lần. Dần dà, khả năng lãnh đạo bản thân và người khác cũng lên level đáng kể. Cũng nhờ đó, chị khá tự tin là khi được đưa vào một dự án hoặc công việc mới tinh nào thì cũng sẽ tìm được cách để bơi đến điểm cần tới. Làm nhiều, vất vả nhiều nhưng cũng giúp chị học nhiều và phát triển nhanh chóng. Đâu phải ở đâu bạn cũng được trao quyền để làm và học nhiều đến vậy, đúng không? Những lời khuyên vô giá từ mentor, buddy và coach Nhờ là Management Trainee nên chị được phân riêng 1 Mentor, 1 Buddy. Chính thống là thế nhưng chị còn được nhiều hơn nữa, với Director và Vice President của ngành hàng cũng tận tâm chia sẻ với chị như một “casual Mentor”, còn các sếp trực tiếp dù bận bịu vô biên nhưng vẫn dành thời gian để coach cho các đàn em. Nhớ những buổi cùng nhau ngồi lại để anh Coach chia sẻ về quy trình tung hàng ở Unilever, hay những buổi chị sếp dù đã có gia đình vẫn ráng nhín chút thời gian ở lại trễ để giải thích nốt hàng đống câu hỏi sỉ của con bé còn tồn động, và cả những lời khuyên quý giá từ các chị Mentor và Buddy nữa! Chị vẫn còn nhớ những câu nói từ các anh chị mà chị khắc cốt ghi tâm: “Làm gì thì làm nhưng có những giá trị của chính bản thân mình thì hãy gìn giữ nó em nhé, vì sẽ có cách để em chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 180 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thích nghi với môi trường hoặc lựa chọn môi trường phù hợp mà không cần phải làm bản thân mình biến chất. Em có thể thay đổi, nhưng hãy để những thay đổi đó giúp em trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình chứ không phải trở thành một người hoàn toàn khác mà em không mong muốn”, hay “Đừng chỉ nhìn vào khởi điểm, hãy nhìn vào “growth” – vào sự phát triển của chính mình trên cả quá trình vì em sẽ đạt được nhiều điều nhanh và bền vững hơn cả những người có khởi điểm tốt hơn em”. Chị luôn cảm thấy may mắn vì được gặp gặp các anh chị - những người cho chị những lời khuyên, nguồn cảm hứng và sự khích lệ trên hành trình Management Trainee và thậm chí cả sau này. Những buổi sharing siêu cool từ các nhãn hàng và đối tác ❖ Ấn tượng những buổi sharing nội bộ công ty – nơi mà các nhãn hàng cùng nhau chia sẻ những “good practice” của mình và học chéo từ team khác. ❖ Hay những buổi họp toàn công ty quy tụ gần mấy trăm nhân viên của Unilever để chia sẻ những tiến độ của kinh doanh, chương trình cộng đồng, hay những dấu ấn đặc biệt của các nhãn hàng. ❖ Một mình Unilever Việt Nam đã có tới mấy chục nhãn hàng, nên không thiếu gì cơ hội để học hỏi lẫn nhau. ❖ Chưa kể là những dịp được đi nước ngoài để học hỏi từ Unilever của nước bạn, và rinh những cái hay về áp dụng cho mình. ❖ Rồi những buổi training được thiết kế riêng cho Unilever từ chính các đối tác như Google, Facebook với những cập nhật về xu hướng và công nghệ mới đầy sáng tạo mà Unilever được ưu tiên dùng trước vì là đối tác lớn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 181 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Team building và chương trình cộng đồng ý nghĩa ❖ Không quên được sự “ố á” khi phát hiện ra người ở Unilever không chỉ giỏi mà còn tài năng quá trời, được phát hiện ra qua những lần teambuilding. Có chị thuộc nhãn hàng Chăm Sóc Tóc giọng hát ngọt ngào như suối nước, có anh trai thuộc team siêu thị giấu nghề chứ diễn hài ngọt vô cùng. Rồi bản thân chị cũng được xúng xính váy áo hóa trang và tập văn nghệ cùng team. ❖ Và những chương trình vì cộng đồng tình nguyện như những lần về các làng trẻ để tự tay chăm sóc và làm kệ sách cho các bé hoàn cảnh khó khăn. Những lúc đó được trưng dụng tí tài vẽ vời, chị vừa thấy mình có ích mà vừa vui lạ lùng! ❖ Quan trọng là kết lại, mọi người gần gũi nhau hơn, thấy nhau “người” hơn chứ không chỉ là những cỗ máy làm việc không ngừng nghỉ! Lương nghìn đô là có thật! Cuối cùng, giới trẻ thường đặt câu hỏi – mới ra trường tốt nghiệp nghìn đô có là chém gió? Câu trả lời là không chém tẹo nào, thi Management Trainee đi thì bạn sẽ biến truyền thuyết thành sự thực! Mong rằng những chia sẻ nhỏ này sẽ giúp các bạn hiểu được rằng dù thách thức nhưng hành trình Management Trainee thực sự là xứng đáng đó ^^. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 182 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK You can check out but you can never leave Unilever Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/you-can-check-out-but-youcan-never-leave-unilever Hình: Chị Thư chụp tại văn phòng Unilever khi tham dự cuộc thi Unilever Future Leaders’ League 2020 với tư cách là khách mời và đối tác truyền thông của cuộc thi chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 183 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hành trình nào rồi đôi lúc cũng sẽ phải có điểm dừng. Nhưng dù có chia xa thì với chị, Unilever luôn là những kí ức đáng nhớ nhất, vì dù có khó khăn thử thách nhưng hành trình Management Trainee tại Unilever đã đem lại cho chị những kỉ niệm đẹp mà chị không thể nào quên, như câu chuyện mà chị sẽ chia sẻ dưới đây… Có câu nói đại ý là bạn sẽ không thể nhớ chính xác mình hay người khác đã làm gì, ở đâu, mà sẽ vẫn nhớ như in cảm giác mà điều đó mang lại. Với chị, Unilever cũng thế. Tết này chị về quê thăm mộ của bà nội, rồi cũng từ đó bao nhiêu kí ức lại ùa về… Lạ không, nội của chị thì liên quan gì đến Unilever? Chuyện là vầy… Đâu đó hơn 7 năm về trước, chị chỉ nhớ là mình vừa mới vào Unilever với vai trò là Management Trainee (Management Trainee) phòng Marketing, và đang trong giai đoạn luân chuyển ở phòng Sales. Ngày hôm đó chị không nhớ là sự kiện gì, chỉ nhớ là một ngày hội của anh em Sales ở chi nhánh phía Nam thì phải (có thể là Sales Brief – họp tung hàng mới của công ty, hoặc tổng kết quý, hoặc một dịp gì đó), và mọi người tụ họp lại ở một khu du lịch nhà hàng ở ngoài thành phố Hồ Chí Minh mà chị cũng không nhớ rõ là ở tỉnh nào. Đã bảo mà, chị không nhớ chính xác được từng chi tiết đâu ^^. Hòa chung không khí vui vẻ hào hứng của các anh chị Sales, chị tung tăng bước từ xe của công ty xuống khu du lịch. Mới bước vào cổng chưa được chục thước thì điện thoại của chị reo lên. Chị cũng không nhớ là ai gọi, ba hay cô chú, hay anh chị. Nhưng chỉ nhớ như in là nghe xong chị thấy đầu óc choáng váng và nước mắt tự nhiên tuôn ra rã rời …“Nhã ơi, nội mất rồi…”. (Nhã là tên ở nhà của chị). Từ một trạng thái hứng khởi xuống một tầng cảm xúc tối tăm và không thể nào tin nổi, chị ngồi sụp xuống bật khóc và không biết mình phải làm gì, chỉ biết đứng lại giữa dòng người đang hào hứng tiến về phía trước. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 184 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Các bạn Management Trainee cùng khóa và các anh chị đi cùng vây xung quanh và hỏi chị có chuyện gì, chị chỉ kịp nức nở “Nội Thư mất rồi”. Và điều tiếp theo chị nhớ đó là anh giám đốc Sales chi nhánh miền Nam và anh giám sát khu vực TPHCM (Area Sales Manager) – đồng thời là Coach giai đoạn Sales của chị tiến đến phía chị ngay sau khi thấy có vấn đề. Chỉ trong tích tắc, anh Giám Đốc Bán Hàng đã quyết “Em về nhà ngay đi, anh cho tài xế của anh chở em về liền”. Rồi các bạn dìu chị ra xe, anh tài xế chở một mạch chị về thẳng tận nhà đâu đó hơn 1 tiếng đồng hồ thì phải. Nhờ đó chị cũng là một trong những người con cháu về sớm nhất, được nắm tay và nhìn mặt nội lúc người còn chút hơi ấm sót lại, dẫu lúc đó nội đã không còn ở dương thế nữa… Ba mẹ chị không khỏi ngạc nhiên vì thấy chị về rất nhanh và luôn miệng cảm ơn anh tài xế, cảm ơn các anh chị ở Unilever đã giúp chị về nhà… Với các anh, đó có thể là một điều rất nhỏ, nhưng với chị, đó là tấm lòng mà tới tận bây giờ chị vẫn luôn lưu giữ. Cảm giác ấm áp vì được quan tâm là điều mà chị không thể nào lãng quên được dù tất cả những điều khác có thể phai nhòa. Mỗi lần thăm mộ nội là một lần nhớ đến tấm lòng và sự yêu thương sẻ chia mà chị được nhận lúc cần nhất. Nếu ngày đó chị phải tự kiếm đường về nhà, kiếm xe máy, hay xe bus, hay bất cứ phương tiện gì khi trong lòng rối bời, nước mắt nhòe nhoẹt, chị cũng không biết mình sẽ thế nào. Cũng may là được đưa đi bằng xe mà đã khóc không ngớt suốt dọc đường… Viết những dòng này mà mắt chị lại rưng rưng, mít ướt thật. Phần nhớ nội, phần vì nhớ lại cảm giác được quan tâm và chăm sóc từ các anh chị bạn bè ở Unilever… Đây chỉ là một trong rất nhiều điều mà chị đã được nhận, được quan tâm, được yêu thương và chỉ bảo từ các anh chị. Thảo nào các anh chị cựu Unilever hay bảo rằng: “You can chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 185 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK check out, but you can never leave Unilever”. Ừ, bạn có thể rời Unilever nhưng trái tim bạn sẽ vẫn luôn ở đấy… Mới đây Unilever khánh thành văn phòng mới hiện đại, năng động hơn nhân kỉ niệm 25 năm thành lập tại Việt Nam. Đó cũng là ngày mà Facebook của chị tràn ngập hình ảnh các anh chị bạn bè ở Unilever chụp hình check in. Dù đã không còn ở Unilever mà chị vẫn nhớ và xốn xang không tả nổi, bởi vì tận đáy lòng, Unilever luôn là một nơi thân thương như thế! Ngoài những trải nghiệm chuyên môn, những lớn khôn và trưởng thành, Unilever còn cho chị những tình cảm mà chị sẽ trân trọng suốt cuộc đời… Đó, thấy Unilever lục đục tuyển Management Trainee mùa mới là cảm xúc lại ùa về nên lâu rồi mới viết lại ^^. Chị mong rằng các bạn đã, đang và sẽ trở thành thành viên của Unilever cũng sẽ có những trải nghiệm thật đáng nhớ nhé! Yêu thương, Chị Thư P/s: Kí ức ngọt ngào không đồng nghĩa với con đường trải hoa hồng nha ^^, làm tại Unilever bạn sẽ vẫn gặp nhiều thử thách, khó khăn, phải vượt qua những áp lực và rảo cản. Nhưng suy đi nghĩ lại, có thách thức mới lớn khôn được chứ, đúng không? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 186 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 3: KÌNH NGHÌEM THÌ MANAGEMENT TRAÌNEE TƯ CAC ANH CHÌ ĐA TƯNG ƯNG TUYEN CHỔ CHƯƠNG TRÌNH chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 187 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tong hơp cac bai viet ve kinh nghiem thi Management Trainee cua Unilever (UFLP) Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-cac-bai-viet-vekinh-nghiem-thi-management-trainee-cua-unilever-uflp C hị giúp các bạn tổng hợp các bài viết chia sẻ kinh nghiệm thi Management Trainee của Unilever bên dưới nhé! Chị không sở hữu những nội dung bên dưới nên chị giữ lại nguyên link của tác giả gốc nha ^^ (chị chỉ làm ngắn lại 1 vài đường link bằng bit.ly vì đường link gốc dài và nhiều số quá :P), các bạn có thể tìm đến tác giả gốc nếu cần, và nếu được thì hãy vào link để lại comment hay like, hay subscribe để ủng hộ các anh chị đã bỏ thời gian chia sẻ kinh nghiệm cùng các bạn nhé! Các tác giả có người là Management Trainee của Unilever, có người là UFresh của Unilever, có người từng thi UFLP hoặc UFRESH. Những bài này chị đã đọc qua và thấy nội dung khá chi tiết, cho các bạn nhiều góc nhìn về chương trình đó! Trước khi xem nhớ lưu ý đây là các bài viết các anh chị chia sẻ từ tất cả các năm từ trước đến nay, mỗi năm chương trình có thể có những cập nhật mới nên các bạn xem để tham khảo và học hỏi, đừng nghĩ tư tưởng “học tủ” là được nghen ^^. Rồi, giờ thì cần mẫn ngồi xem nha! Kinh nghiệm thi tuyển và chuẩn bị cho các vòng ❖ Thi tuyển Management Trainee – nên chuẩn bị những gì (trong đó có chia sẻ về UFLP)– chị Nguyễn Thị Bảo Minh: https://bit.ly/sharingbaominh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 188 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Kinh nghiệm thi UFresh của anh Hoàng Minh: https://impactus.com.vn/chi-tiet-ve-cac-vong-thi-managementtrainee ❖ Kinh nghiệm thi UFLP của tác giả Hân Ngô: https://hanngoonair.wordpress.com/sai-gon-x-unilever-p-2review-uflp-management-trainee-2018 ❖ Kinh nghiệm thi Management Trainee Unilever của anh Hoàng Minh (trong đó có UFLP) – Ep 1 Ghi điểm phỏng vấn http://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinh-nghiemthi-mt-hanh-trinh-management-trainee-ep-1 ❖ Kinh nghiệm thi Management Trainee Unilever của anh Hoàng Minh (trong đó có UFLP) – Ep 2 – vòng phỏng vấn http://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinh-nghiemthi-mt-hanh-trinh-management-trainee-ep-2 ❖ Kinh nghiệm thi Management Trainee Unilever của anh Hoàng Minh (trong đó có UFLP) – Ep 3 – vòng Assessment Center http://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinh-nghiemthi-mt-hanh-trinh-management-trainee-ep-3 ❖ Kinh nghiệm thi Management Trainee Unilever của anh Hoàng Minh (trong đó có UFLP) – Ep 4 – vòng Assessment Center (tiếp theo): http://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinhnghiem-thi-mt-hanh-trinh-management-trainee-ep-4 ❖ Trải nghiệm thi Management Trainee của 6 công ty lớn – trong đó có Unilever của bạn Gia Phúc: https://chuongkhoidiem.com/trainghiem-thi-management-trainee-cua-6-cong-ty-lon-tu-anh-giaphuc ❖ Đơn ứng tuyển Management Trainee Unilever vòng 1 của chị Thư năm 2012: https://chuongkhoidiem.com/cach-viet-don-ungtuyen-management-trainee-cua-chi-thu-quan-tri-vien-tap-suunilever ❖ Review chương trình UFLP của Ăn Xôi Xéo Khéo Đậu MT: https://bit.ly/sharinguflpxoixeo chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 189 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Kinh nghiệm thi vòng Assessment Center – trong đó có Unilever của Hannah Ed: https://bit.ly/sharinghannahedt ❖ Trải nghiệm thi Management Trainee Unilever từ chị Kim Tuyến – Management Trainee Unilever: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thi-managementtrainee-unilever-initial-interview-va-discovery-center-tu-chikim-tuyen/ và https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thimanagement-trainee-unilever-discovery-center-va-finalinterview-tu-chi-kim-tuyen ❖ Trải nghiệm thi Management Trainee của chị Thanh Mai – Management Trainee Unilever: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thi-managementtrainee-cua-chi-thanh-mai-mt-unilever ❖ Vì sao các anh chị tham gia chương trình Management Trainee tại Unilever (UFLP)- phần 1 (phòng Human Resourcess, Supply Chain, Finance): https://chuongkhoidiem.com/vi-sao-cac-anhchi-chon-tham-gia-management-trainee-tai-unilever-uflp-phan-1 ❖ Vì sao các anh chị tham gia chương trình Management Trainee tại Unilever (UFLP) – phần 2 (phòng Customer Development, Marketing, Food Solutions) https://chuongkhoidiem.com/vi-saocac-anh-chi-chon-tham-gia-management-trainee-tai-unileveruflp-phan-2 Kiến thức/công việc từng phòng ban ❖ Marketing tại Unilever làm những gì: https://chuongkhoidiem.com/Marketing-tai-unilever-lamnhung-gi ❖ Có nên làm Agency trước khi ứng tuyển Management Trainee phòng Marketing?: https://chuongkhoidiem.com/co-nen-lamAgency-truoc-khi-ung-tuyen-management-trainee-phongMarketing chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 190 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Sơ lược về Brand Building và Channel & Category Development tại Unilever: https://chuongkhoidiem.com/so-luoc-ve-brandbuilding-va-channel-category-development-tai-unilever ❖ Customer Development (Sales) phòng Modern Trade làm những gì? https://chuongkhoidiem.com/customer-development-Salesphong-modern-trade-tai-unilever-lam-nhung-gi ❖ Kiến thức/ kỹ năng cần cho phòng Customer Development/ Sales: https://chuongkhoidiem.com/kien-thuc-ky-nang-can-chophong-customer-development-Sales ❖ Sơ lược về công việc tại phòng Finance: https://chuongkhoidiem.com/so-luoc-ve-cong-viec-cua-phongFinance ❖ Sơ lược về công việc tại phòng Supply Chain (NonManufacturing): https://chuongkhoidiem.com//so-luoc-ve-congviec-cua-phong-supply-chain-non-Manufacturing Hành trình sau khi trúng tuyển ❖ Bí quyết thành công trong công việc lẫn… chơi game của quản lý cấp cao tại tập đoàn đa quốc gia hàng đầu Việt Nam của chị Đài Nguyên: http://kenh14.vn/bi-quyet-thanh-cong-trong-cong-vieclan-choi-game-cua-quan-ly-cap-cao-tai-tap-doan-da-quoc-giahang-dau-viet-nam-20190226191523612.chn ❖ Hành trình làm Management Trainee tại Unilever (sau khi trúng tuyển) của anh Đức Minh – đăng tải bởi Brands Việt Nam nhé: https://www.brandsvietnam.com/congdong/topic/14711-Hanhtrinh-Management-Trainee-2-Nguyen-Duc-Minh-Unilever-Vuonra-bien-lon ❖ Hành trình rotate Sales khi tham gia Management Trainee tại Unilever của chị Thư: https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-truyen-kiphan-1-giam-sat-mai-vu-dang-ghet và chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 191 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-truyen-kiphan-2-yeu-Sales-la-dieu-khong-the-ngo ❖ Hành trình về phòng ban chính khi tham gia Management Trainee tại Unilever của chị Thư: https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-truyen-kiphan-3-bien-troi-kien-thuc-Marketing-tai-unilever ❖ Học gì, được gì khi làm Management Trainee tại Unilever của chị Thư: https://chuongkhoidiem.com/hoc-gi-duoc-gi-khi-lammanagement-trainee-tai-unilever Trọn bộ kinh nghiệm thi Management Trainee Cuối cùng là trọn bộ kinh nghiệm thi Management Trainee: bài này của chị – chị Thư Management Trainee Marketing Unilever năm 2012. Ngâm đường link này thôi là đã có hàng trăm bài viết chia sẻ chi tiết từng vòng thi luôn rồi nha ^^: bit.ly/kinhnghiemmt. Rồi, nhiêu đó đọc là cũng hơi bị “nổ não” rồi đó. Vậy cứ tự tin ứng tuyển cho chương trình Managemeng Trainee nghen, đừng lo mình chưa đủ khả năng thì không dám thi vì đậu hay không đậu thì một lần thi đều là một lần trưởng thành, được học nhiều điều. Management Tranee là chương trình “siêu lợi nhuận” mà, sao phải ngại thi nè. Còn vì sao “siêu lợi nhuận” thì xem ở đây nha: https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-mt-thuong-vusieu-loi-nhuan Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 192 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tong hơp cac webinar ve phong ban cua cac cong ty C hị liệt kê các clip livestream giới thiệu về phòng ban của các công ty để bạn nào còn đắn đo thì xem mình phù hợp nhất ở đâu nhé! Chi tiết các chương trình mở tuyển các bạn vẫn xem ở link quen thuộc này nghen: bit.ly/mtfresh2021! Rồi, vô đề nà! Unilever (đăng năm 2021) Marketing và Customer Development: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/446 450326397849 Supply Chain & Engineering: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/418 616192794755 Finance và HR: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/498 600364865986 Unilever (đăng năm 2020) Supply Chain: https://www.facebook.com/187461997935711/videos/5981879 27699871/ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 193 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Customer Development: https://www.facebook.com/187461997935711/videos/2637721 976553201/ Unilever (đăng năm 2019) Marketing, Foods Solution, Customer Development: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/573 428739791599 Supply Chain, Manufacturing, HR & Finance: https://www.facebook.com/187461997935711/videos/2296182 344003809 Suntory Pepsico Vietnam Beverage (đăng năm 2020) Marketing: https://www.facebook.com/1029525493755889/videos/259927 222221264 Human Resources: https://www.facebook.com/1029525493755889/videos/212877 163748735/ Sales: https://www.facebook.com/1029525493755889/videos/224014 199217868 Supply Chain: https://www.facebook.com/1029525493755889/videos/118349 9648718709 Operations: https://www.facebook.com/1029525493755889/videos/850450 432418858/ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 194 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Finance: https://www.facebook.com/1029525493755889/videos/390883 878672967 Heineken Vietnam (đăng năm 2019) Commercial & Support Function: https://www.facebook.com/watch/live/?v=409868469710814 Supply Chain: https://www.facebook.com/1621748601183416/videos/138231 7498596825/ và https://www.facebook.com/1621748601183416/videos/551640 018917631 FrieslandCampina Việt Nam (đăng năm 2020) Finance: https://www.facebook.com/157047117006/videos/3499967266 761178/ Manufacturing: https://www.facebook.com/157047117006/videos/3606437851 56400/ Sales: https://www.facebook.com/157047117006/videos/1460936324 098060/ Nestlé Việt Nam (đăng năm 2020) Manufacturing: https://www.facebook.com/371627036331096/videos/8215893 18693920 và chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 195 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://www.facebook.com/371627036331096/videos/1761925 357307213 Nhiêu đây xem xong chắc xỉu up xỉu down luôn hen, vì tương lai tươi sáng, cố lên! Xem nội dung các phòng ban sẽ giúp ích cho các bạn cả ở vòng Interview và Case Study nữa, vì ngoài hiểu rõ về phòng ban bạn đã lựa chọn, hiểu các phòng ban khác sẽ giúp các bạn có "big picture" cả phòng ban đối tác, và toàn công ty nữa. Hơn nữa, bạn sẽ không biết ở vòng Assessment Center/Case Study/Business Challenge bạn được phân công role play ở phòng nào đâu nha ^^, nên chuẩn bị càng kỹ càng tốt nè! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là Management Trainee nhé! Yêu thương, Chị Thư ❤ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 196 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cua 6 cong ty lơn tư ban Gia Phuc Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thimanagement-trainee-cua-6-cong-ty-lon-tu-anh-gia-phuc/ C ảm ơn Phúc đã đồng ý chia sẻ những kinh nghiệm hữu ích này với các bạn sinh viên của Chương Khởi Điểm nhé! Link bài đăng gốc từ Facebook của Phúc: https://bit.ly/sharinggiaphuc . Lời mở đầu Xin chào các bạn ^^! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 197 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhân một ngày nằm bẹp dí vì ngộ độc thực phẩm ở vùng đất Campuchia đầy muỗi & mối, mình quyết định viết một status nho nhỏ chia sẻ một vài trải nghiệm về chương trình tuyển dụng Management Trainee của các công ty đa quốc gia (MNCs). Mình gọi là trải nghiệm chứ ko phải kinh nghiệm vì mục đích là cho các bạn một cái nhìn tổng quan về kì tuyển dụng này, không phải chỉ dẫn phương pháp thi để đậu. Hơn nữa, đã có rất nhiều bài viết hay nói về những chương trình, vì vậy mình chỉ dám đưa ra một số chia sẻ mà bản thân đúc kết được, còn việc vận dụng hay ko và vận dụng như thế nào là tùy mỗi bạn; rất hi vọng có thể nhận được lời góp ý từ mọi người. Điểm đặc biệt ở các chương trình này là dù bạn học trường gì, chuyên ngành gì, dù bạn có nhiều hay ít kinh nghiệm, bạn đều có thể tham gia. Hơn nữa, đa số các chương trình Management Trainee đều được đầu tư rất bài bản, lộ trình thăng tiến rõ ràng, chế độ lương thưởng phúc lợi cao. Và một điểm cộng là: các bạn thi Management Trainee mà đang học tập hay sinh sống ở các tỉnh xa TP.HCM, thì điều này cũng hoàn toàn không ảnh hưởng đến việc thi cử của các bạn. Vì thông thường các công ty sẽ book vé máy bay 2 chiều, book khách sạn và lo ăn ở đàng hoàng cho các bạn trong suốt quá trình diễn ra Assessment Center (các vòng trước đó sẽ thi qua Internet). Nhìn chung, các bạn sẽ trải qua các vòng chính như sau (cách thức thi & đánh giá sẽ tùy từng công ty) ❖ CV Screening ❖ Test (numeric, verbal, logical, personal, social, english, essay) ❖ Human Resources Interview chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 198 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Assessment Center (đánh giá toàn diện: kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giải quyết tình huống, thử thách về thể chất) ❖ Final interview Hi vọng rằng, qua bài viết này, các bạn sẽ có cái nhìn rõ nét hơn và một sự chuẩn bị tốt hơn cho con đường nghề nghiệp sắp tới của mình Cảm ơn các bạn! 1. Vậy Management Trainee là gì? Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) là chương trình tuyển dụng thường niên của một số công ty lớn. Mục tiêu của Management Trainee là nhằm tìm kiếm những bạn trẻ phù hợp nhất từ hàng trăm – hàng ngàn bộ hồ sơ khác nhau để đào tạo và huấn luyện họ trở thành những nhà quản lí trong tương lai của công ty. Chương trình Management Trainee là một chương trình DÀNH CHỔ TẤT CẢ CÁC BẠN Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CÁC CHUYÊN NGÀNH khác nhau. Dù bạn học Kinh tế, Bách Khoa, Ngoại Thương, Y Dược hay tất tần tật trường gì, chuyên ngành gì, bạn đều có thể tham gia. Tuy nhiên, mỗi công ty sẽ có các yêu cầu khác nhau về điểm học tập tối thiểu, ví dụ có công ty 7.0 - 7.5/10, có công ty thì 8.0, v.v… Management Trainee Coca-Cola gọi là Next Generation Leaders, của FrieslandCampina hay Suntory PepsiCo gọi là Management Trainee Program, của CFLD hay Lazada gọi là MAP (Management Associate Program), của Avery Dennison gọi là GỔLD… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 199 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Một số đặc điểm của các chương trình Management Trainee: ❖ Management Trainee của Unilever luôn nổi tiếng về đào tạo và huấn luyện, môi trường của Unilever cũng vô cùng tốt, các bạn sẽ được cọ xát và thử thách rất nhiều. ❖ CFLD, FrieslandCampina, Nestlé hay ABInBev: theo mình thì đây là các top employer về trả lương và chế độ phúc lợi cho Management Trainee. ❖ Suntory PepsiCo, Avery Dennison: 2 công ty được review tốt, chính sách lương bổng và phúc lợi cao. ❖ Coca-Cola: chương trình Management Trainee của Coca-Cola chỉ diễn ra trong 12 tháng (phù hợp với những bạn thích đánh nhanh thắng nhanh :D). Assessment Center của Coca phải nói là rất hay, có thể nói là hay nhất mà mình từng biết. Vì vậy, mình khuyến khích các bạn nên thi Management Trainee của Coca-Cola. 3. Các vòng thi tuyển của Management Trainee: Vòng CV Cách chuẩn bị một CV như thế nào, bạn có thể xem trên mạng, mình chí có 1 số lưu ý sau: ❖ Thứ 1: hãy cố gắng trình bày CV của bạn thật gãy gọn và súc tích (nên tránh sử dụng câu chữ lê thê). ❖ Thứ 2: Tập trung vào khả năng lãnh đạo của bản thân (ví dụ như các vị trí từng trải qua trong quá trình làm sv). Các hoạt động XH và thể thao đương nhiên sẽ luôn là những điểm cộng lớn. ❖ Thứ 3: học thuật cũng cần được chú trọng, điểm số càng cao càng tốt, có thêm các học bổng hay bằng cấp quốc tế lại càng tăng điểm hơn (vài công ty châu Á cực kì thích thí sinh học giỏi và có nhiều nghiên cứu). chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 200 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vòng Test ❖ FrieslandCampina ko có bài TEST (ở năm mình thi). ❖ Unilever sẽ cho bạn chơi 1 vài game nhỏ: như thổi bóng trên máy tính, hỏi bạn một vài câu hỏi khá là lạ như: bạn có 100k và bạn phải cho bạn của bạn 50k thì bạn có thấy như vậy là công bằng ko… ❖ Suntory PepsiCo: gồm numerical, logical và verbal test; thời gian hạn hẹp nên bạn cần kiểm soát nó tốt nhé. ❖ CFLD: test kiến thức toán học và kỹ năng ra quyết định (phần này cũng khá hay). ❖ Coca-Cola: giống Suntory PepsiCo nhưng khá là dễ thở, tuy nhiên đề hay bẫy & có nhiều thông tin thừa. Đặc biệt, các câu hỏi liên quan đến chart, data thường tung hỏa mù bằng rất nhiều thông tin, nên các bạn cần phải tỉnh táo khi làm bài nhé. ❖ Avery Dennison: chỉ test essay, sẽ có 2 bài luận (1 bài xã hội và 1 bài về ra quyết định). Human Resources interview ❖ Vòng này thường sẽ phỏng vấn với Human Resources Manager và diễn ra đâu đó khoảng 30 – 60p (một vài trường hợp cá biệt sẽ có thể lâu hơn 60’). ❖ Thường vòng này sẽ diễn ra >80% bằng Tiếng Anh. Tuy nhiên: Tiếng Anh không phải yêu cầu hàng đầu, nên trong trường hợp bạn muốn dễ dàng diễn tả ý tưởng của mình, thì hãy xin các anh chị để nói Tiếng Việt nhé. ❖ Vòng này các anh chị sẽ hỏi chủ yếu về những hoạt động mà bạn đã tham gia trong quá trình Đại Học cũng như muốn tìm hiểu rõ về định hướng & mong muốn của bạn trong tương lai. Kinh nghiệm của mình vòng này là hãy “BE YỔURSELF & BE SELFCỔNFÌDENT”. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 201 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Assessment Center Với những vòng Assessment Center từng tham gia, mình thấy rằng: đâu đó sẽ có khoảng 1/4 thí sinh là những “GƯƠNG MẶT THÂN QUEN”, Assessment Center nào cũng thấy mặt các bạn cả. Và đã là một cuộc thi thì ko bao giờ thiếu được yếu tố MAY MẮN. Nên là, hãy cứ tin rằng mình là một trong 20 – 30 thí sinh xuất sắc và may mắn nhất trong số hàng ngàn người rồi, hãy đem sự tự tin ấy mà đi thi nhé. Quan trọng nhất vẫn là thần thái mà :D. Vòng này chắc sẽ có ko ít điều để nói. Mình chỉ lưu ý 3 vấn đề chính sau: ❖ Vòng này gần như thử thách tất cả các kỹ năng của bạn, vì vậy, cần tập trung cao độ và thể hiện bản lĩnh của mình một cách tự tin nhất (đừng thức khuya trước giờ G nhé ^^). ❖ Hết sức tôn trọng và lắng nghe ý kiến đồng đội, việc aggressive hay không đều không quan trọng bằng việc bạn có teamwork hiệu quả hay ko. Vòng này cần sự khéo léo trong giao tiếp vì mỗi bạn sẽ có những tính cách và sở trường khác nhau & ai cũng muốn mình tỏa sáng nhất. Vì vậy, phải luôn bình tĩnh & kiểm soát bản thân nhé. ❖ Sẽ không có đúng và sai, chỉ cần mọi luận điểm bạn đưa ra đều có một luận cứ rõ ràng và ĐỦ THUYẾT PHỤC. Vài trường hợp bạn gặp một câu hỏi quá khó mà không thể trả lời được, thì có thể sử dụng cách support ý tưởng của đồng đội (nói chung không nhất thiết phải trả lời hết các câu hỏi, nhưng cũng đừng im lặng quá nhiều). Assessment Center là 1 vòng khá thú vị, thường diễn ra từ 1 – 3 ngày (mỗi ngày sẽ từ sáng đến chiều hoặc tối). Assessment Center của CFLD (diễn ra trong 2 ngày) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 202 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Sáng ngày đầu tiên, các bạn thí sinh sẽ được đưa tới văn phòng công ty và nhận một Case Study. Sau đó toàn bộ thí sinh sẽ được đưa tới một khu Villa sang chảnh khá xa thành phố. Mỗi nhóm sẽ ở trong 1 căn Villa và chuẩn bị cho phần presentation của mình. Tối ngày hôm đó, các bạn sẽ đc thưởng thức tiệc BBQ và tham gia các hoạt động Networking & Sharing cùng với lãnh đạo của công ty. Điều này sẽ giúp các nhóm gắn kết lại với nhau hơn. ❖ 5h30 sáng hôm sau, các thí sinh phải dậy để chạy Marathon 5km xung quanh khu vực này. Sau đó, các anh chị trong công ty và các bạn sẽ cùng nhau ăn sáng và lên xe để về HCM. Sau khi ăn trưa xong, lần lượt các nhóm sẽ present và Q&A với các anh chị Director. Vì chỉ có 1, 2 anh chị là người Việt và đa phần là người nước ngoài nên các bạn sẽ sử dụng Tiếng Anh để trả lời. Assessment Center của FrieslandCampina - FCV (diễn ra trong 1 ngày) ❖ 30 thí sinh của vòng này sẽ được đưa đến công ty, nghe giới thiệu về công ty và lên xe đi đến một nơi nào đó để tham gia một số hoạt động xã hội. ❖ Vài ngày sau, công ty sẽ gửi cho mỗi bạn danh sách nhóm mình và 1 BUSINESS CASE. Mỗi nhóm sẽ có 1 tuần để chuẩn bị. Sau đó, tất cả các nhóm sẽ lên công ty để present về bài của mình, Q&A cùng các anh chị trong công ty. ❖ Kế đến, mỗi nhóm sẽ được làm case thực tế để giải quyết một tình huống với khách hàng. Bạn sẽ đóng vai một Manager để giải quyết tình huống đó. ❖ AC của FCV sẽ diễn ra chủ yếu bằng Tiếng Anh. Assessment Center của Suntory Pepsico (diễn ra trong 2 ngày) ❖ Buổi sáng ngày đầu tiên các bạn sẽ được các anh chị trong công ty brief qua về nhiệm vụ và mục tiêu của từng phòng ban. Nếu được chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 203 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ thì hãy cố gắng ghi chép và ghi nhớ một vài đặc điểm quan trọng nhé, có thể sẽ giúp ích cho bạn trong các phần sau. Sau đó (vào khoảng buổi trưa): các bạn sẽ được cho xem kết quả của bài personality test mà công ty đã cho các bạn làm trước đó khoảng vài ngày (đây là một bài test rất giá trị mà công ty tặng riêng cho các thí sinh vào vòng này, nếu các bạn muốn làm nó thì phải mất một số tiền không hề nhỏ đâu nhé). Các bạn sẽ được chia group để cùng nhau chia sẻ về kết quả bài test, đồng thời các bạn sẽ trình bày quan điểm sống của bản thân cho các bạn trong group nghe. Vòng này sẽ giúp tăng sự kết nối của các bạn hơn. Đến buổi chiều, các bạn sẽ chơi 1 game lớn. Mỗi thành viên của nhóm sẽ trở thành một bộ phận trong chuỗi cung ứng của công ty (Khách hàng, nhà cung cấp, nhà phân phối, nhà sản xuất…). Nhiêm vụ: TỐÌ ĐA HÓA LỢI NHUẬN của BẠN & CHUỖI CUNG ỨNG (các bạn học kinh tế đối ngoại hay kinh doanh quốc tế thường sẽ làm tốt phần này). Tối ngày hôm đó, mỗi nhóm sẽ có nhiệm vụ trình bày một tiết mục văn nghệ với 1 thông điệp được cho sẵn, vòng này sẽ thể hiện sự sáng tạo và khả năng diễn xuất của các bạn trong team :v. Ngày thứ hai, mình có việc bận và bỏ thi (buồn ơi là sầu T_T), nên ko có gì để sharing với các bạn. Tuy nhiên, nghe nói Suntory PepsiCo và Coca-Cola thi giống nhau (nên thôi các bạn đọc tạm phần của Coca-Cola vậy nhé :D). AC của Suntory PepsiCo diễn ra chủ yếu bằng Tiếng Việt. Assessment Center của Coca-Cola (diễn ra trong 1 ngày và qua 3 thử thách): ❖ Thử thách 1: Các bạn sẽ giải quyết cá nhân 1 Case Study khá dài nói về đủ vấn đề của các phòng ban trong công ty. Nhiệm vụ: đưa ra 5 giải pháp mà bạn thấy cần thiết cho công ty và trình bày luận cứ của mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 204 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Thử thách 2: bạn sẽ đóng qua rất nhiều vai (Salesmanager, Supply Chain Manager, HUMAN RESOURCES Manager, Finance Manager…) để giải quyết một vấn đề lớn liên quan đến tất cả các phòng ban này. ❖ Thử thách 3: bạn sẽ được cho 1 tình huống (gồm có 2 giải pháp), nhiệm vụ của bạn là chọn 1 giải pháp và tranh luận nó với các thí sinh khác. Assessment Center của Coca-Cola khi mình thi diễn ra bằng cả Tiếng Anh và Tiếng Việt. Final Interview Vòng này các Director sẽ “chăm sóc” bạn, có người sẽ hỏi rất xoáy vào những kinh nghiệm và định hướng của bạn, có người thích hỏi về chuyên môn, có người sẽ hỏi liên tục để xem bạn có bối rối ko, có người thì hỏi mấy câu vu vơ…. Nói chung là muôn hình vạn trạng. Đến vòng này thì dường như bạn đã đủ khả năng để trở thành một Management Trainee, nên hãy chuẩn bị một tâm lí thật vững vàng và tự tin nhé! Vậy thôi, đó là những gì mình cần chia sẻ. Hi vọng đâu đó nó sẽ có ích đối với bạn. Cám ơn bạn vì đã xem! Gia Phúc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 205 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cua chi Thanh Mai – Management Trainee Unilever nam 2019 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thimanagement-trainee-cua-chi-thanh-mai-mt-unilever/ C ảm ơn Thanh Mai đã đồng ý chia sẻ những kinh nghiệm hữu ích này với các bạn sinh viên của Chương Khởi Điểm nhé! Sơ lược về chị Mai: Tốt nghiệp trường Đại Học Khoa Học Xã Hội & Nhân Văn nhưng chị Mai lại đam mê và quyết định thi Management chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 206 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trainee Marketing. Chị Mai được nhận offer cho cả 2 công ty là Unilever và Lazada năm 2019. Cùng lắng nghe những chia sẻ từ chị Mai ở dưới nhé! Lời ngỏ Xin chào các bạn, mình là Thanh Mai. Khi viết những dòng này, mình đang cố gắng tận hưởng những ngày làm sinh viên cuối cùng trước khi chính thức bước vào hành trình chạy đua và thử thách với bản thân mình với vị trí Marketing Management Trainee (UFLP 2019) tại Unilever. Nếu bạn đang đọc bài viết của mình, mình tin chắc rằng bạn cũng là một người trẻ nhiệt huyết, mong muốn tìm kiếm cơ hội phát triển bản thân và định hình sự nghiệp lâu dài giống như mình cách đây vài tháng. Và chúng ta rất giống nhau, đều thấy con đường Management Trainee là một trong những sự lựa chọn tốt nhất, thú vị nhất và mang lại vô vàn trải nghiệm độc đáo (trước khi đến bài viết này, hẳn bạn đã đọc hàng loạt bài viết khác nói về “thương vụ siêu lợi nhuận” Management Trainee rồi đúng không? Bạn nào chưa xem thì xem thêm ở bài viết của chị Thư ở đây nghen: https://chuongkhoidiem.com/management-trainee-thuong-vu-sieuloi-nhuan). Với một tí xíu trải nghiệm của bản thân mình tại hai chương trình Management Trainee của Unilever và Lazada, hi vọng mình có thể giúp bạn bớt run hơn, tự tin vào quyết định của mình hơn khi nhấn nút Apply bất kì một chương trình Management Trainee nào nhé! Vì đã có rất rất nhiều bài viết hay và chất lượng chia sẻ chi tiết về các vòng thi ra sao, quy trình thế nào, mỗi vòng gồm những thử thách gì, v.v… vậy nên bài viết này mình sẽ chủ yếu giúp các bạn trả lời những câu hỏi sau: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 207 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Làm sao để biết mình có phù hợp với chương trình Management Trainee hay không? ❖ Mình cần chuẩn bị gì trước khi nộp đơn cho một chương trình Management Trainee nào đó? ❖ Trải nghiệm riêng của mình tại hai chương trình Management Trainee tại Unilever và Lazada Nếu những câu hỏi này cũng đang bay lơ lửng trong đầu bạn thì hãy kéo xuống đọc phần chia sẻ của mình nha. Hi vọng sẽ giúp bạn tìm ra được câu trả lời cho chính mình ^_^ Trước khi bắt đầu thực hiện một công việc nào đó, trước hết, mình nghĩ bạn nên đặt câu hỏi “tại sao”. Tại sao bạn muốn tham gia chương trình này, tại sao bạn cảm thấy nó phù hợp với mình, tại sao lại là Management Trainee ở công ty này mà không phải là công ty khác,.. Những câu hỏi này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn động lực của bản thân, và là một liều thuốc tinh thần hữu dụng, giúp bạn giữ được “lửa” và định hướng mục tiêu rõ ràng, tránh “đứt gánh giữa đường” khi gặp thử thách khó trong suốt chặng đường ứng tuyển. 1. Management Trainee – liệu có dành cho mình? Vậy, làm thế nào để biết mình có phù hợp với chương trình Management Trainee hay không đây? Kể cho các bạn nghe tí xíu về quyết định đi thi Management Trainee của mình. Mình là một sinh viên trường Nhân Văn, khoa Quan hệ quốc tế. Là sinh viên khối Xã hội, mình nói thật là mình chẳng biết gì về Management Trainee hết trơn. Chỉ đến khi cuối năm 3, khi người chị thân thiết của mình có kể về Management Trainee thì mình mới biết một xíu về nó, nhưng nghe đến việc phải thay đổi phòng ban trong suốt quá trình 2-3 năm đó là mình thấy mình không hợp rồi, vì đơn giản mình biết rõ có những phòng ban mình không thích xíu nào luôn. Lúc đó mình nghĩ là, Management Trainee chỉ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 208 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK dành cho những bạn nào muốn trải nghiệm nhiều phòng ban để coi mình hợp với nơi nào nhất, còn mình thì biết mình thích cái nào rồi, nên tập trung tìm việc ngành đó là được, sao phải thử? Ủa, vậy sao bây giờ mình lại ở đây, viết về Management Trainee như đúng rồi vậy ta? Hehe, lý do là vì trong giai đoạn mình suy nghĩ về công việc tương lai sau khi ra trường, mình đã nghiêm túc dành thời gian tự đánh giá lại bản thân, phân tích điểm mạnh, điểm yếu và mục tiêu gần của mình để biết mình cần gì và đâu là sự lựa chọn phù hợp nhất. Mình thấy điểm yếu lớn nhất của mình giai đoạn này, chính là mình chưa có một hệ thống kiến thức nền tảng vững chắc về Marketing – ngành mà mình đã chọn để theo đuổi – cũng như thiếu đi tư duy business vì chủ yếu mình học về xã hội, vậy nên mình cần có một công việc nào cho mình được cái nhìn toàn cảnh về Marketing và rèn luyện thêm tư duy đó. Lúc này thì mình lại nghĩ tới Management Trainee, một chương trình có lộ trình training rõ ràng, sự luân chuyển giữa các phòng ban cũng giúp mình tư duy đầy đủ hơn từ nhiều góc nhìn và hơn nữa Unilever chính là thánh địa của Marketing. Tự nhiên lúc này Management Trainee trở nên hợp lý vô cùng với những mục tiêu mình đề ra, nhưng nếu đi con đường này thì mình cần tìm hiểu nhiều hơn, để biết những thử thách nào đang chờ mình và mình có sẵn sàng đón nhận nó hay không. Ngoài những yêu cầu cơ bản cho chương trình như điểm trung bình, thành tích hoạt động ngoại khóa, kỹ năng Tiếng Anh, v.v… thì đây là những câu hỏi mình đã tự đặt ra mà mình nghĩ bạn cũng nên xem xét trước khi dấn thân vào Management Trainee chính là: ❖ Mình có sẵn sàng làm nhiều hơn 10-12 tiếng một ngày để hoàn thành lượng công việc khổng lồ dành cho một sinh viên mới ra trường, để đổi lại một mức lương tương xứng không? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 209 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Mình có sẵn sàng đặt bản thân mình dưới áp lực gấp đôi gấp ba bạn bè đồng trang lứa, để có được một lộ trình phát triển nhanh hơn không? ❖ Mình có sẵn sàng hi sinh thời gian cho bản thân, thậm chí là với người thân để đầu tư cho công việc, để đạt được kỳ vọng (siêu cao) mà công ty và chính bản thân đặt ra không? ❖ Mình có sẵn sàng ép bản thân phải vượt qua khả năng mà mình nghĩ mình có thể để bơi trong những thử thách mà bản thân phải tự tìm giải pháp không? ❖ Mình có sẵn sàng chịu đựng những điều mà người khác không thể, để vào một vị trí mà không phải ai cũng có thể không? Tại sao mình lại nghĩ việc nói “có” với những câu trả lời này là quan trọng, vì mình đã nhiều hơn một lần nhận được những lời cảnh báo về việc Management Trainee “cực lắm”, Management Trainee “khổ lắm”, Management Trainee là bị “bóc lột”, Management Trainee “không phải như những gì bạn nghĩ đâu”... Hmm, mình rất thực tế về vấn đề này, vì mình cũng tin rằng chẳng có thứ gì trên đời là dễ dàng mà lại cho bạn hết tất cả mọi thứ đâu. Management Trainee cũng vậy thôi, bạn hãy hiểu rằng mọi việc đều có giá của nó :). Nhưng khi bạn có một tâm thế biết rõ những gì mà bạn sắp phải đương đầu, thì bạn sẽ thấy nó là thử thách cần có để bạn đạt được mục tiêu. Cũng chẳng sai nếu nói Management Trainee là con đường trải hoa hồng, vì trên con đường đó chắc chắn bạn sẽ phải dẫm qua rất nhiều gai ^^. Ok, nếu như bạn đã qua được giai đoạn đấu tranh tâm lí rằng liệu mình có nên đi thi Management Trainee không ta, và câu trả lời là “Thi đi sợ gì” thì đọc tiếp phần 2 nha! Còn nếu câu trả lời là “Mình cảm thấy nó không dành cho mình” thì cũng không sao cả, Management Trainee chỉ là một trong số vô vàn lựa chọn mà thôi, hãy tìm câu trả lời đúng nhất cho bản thân bạn và cố gắng hết sức vì nó nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 210 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Mang gì trong “balô” đi thi Management Trainee? Nếu bạn đang là sinh viên năm 1-2-3, chúc mừng bạn vì bạn sẽ còn kha khá thời gian để chuẩn bị “khăn gói” đi thi Management Trainee. Mình nghĩ rằng trong giai đoạn này, điều quan trọng nhất đó chính là xây dựng cho mình một profile thật đẹp vì nó sẽ giúp bạn: ❖ Dễ dàng thể hiện kỹ năng và cá tính của bản thân thông qua những hoạt động ngoại khóa, ví dụ như làm trưởng ban của một câu lạc bộ Tiếng Anh, phó chủ nhiệm một tổ chức phi lợi nhuận, v.v... ❖ Tham gia những hoạt động đó cũng đương nhiên giúp bạn có thêm trải nghiệm làm việc, phát triển khả năng sắp xếp thời gian, làm việc nhóm, lên kế hoạch và ý tưởng, ... giúp bạn tư duy tốt hơn khi làm các thử thách trong chương trình thi Management Trainee thật. ❖ Và đặc biệt là khi bạn có càng nhiều trải nghiệm, bạn sẽ có những câu chuyện về bản thân để làm “tư liệu” khi phỏng vấn, chẳng hạn như một lần mà bạn thất bại, hay thành công mà bạn tự hào, v.v… Mình chỉ có thể khuyên bạn rằng, đừng hoài phí khoảng thời gian đầu của thời sinh viên mà hãy dấn thân, nhấc chân lên và tham gia ngay một vài hoạt động, thử làm vị trí lãnh đạo chẳng hạn, dù bạn có thi Management Trainee hay không, thì những trải nghiệm này đều giúp bạn chinh phục công việc mà bạn mong muốn khi ra trường. Còn nếu bạn là sinh viên năm 4, bạn có thể tham khảo các bước chuẩn bị hành trang đi thi Management Trainee dưới đây nhe: ❖ Bước 1: Dành một buổi để phân tích bản thân, điểm mạnh, điểm yếu, những dự định và kỳ vọng của bạn cho công việc sắp tới, chọn ra ngành hàng, công ty và phòng ban nào bạn muốn apply, tìm hiểu sơ phác về công ty, ngành hàng đó... Từ đó, bạn sẽ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 211 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK có được một shortlist những công ty có chương trình Management Trainee mà bạn muốn ứng tuyển. ❖ Bước 2: Dựa trên những phân tích về bản thân và timeline tuyển dụng mà những công ty trên đăng tải, bạn hãy lên kế hoạch hành động cho từng bước chinh phục hành trình Management Trainee. Ví dụ trong khoảng thời gian Unilever và Lazada mở đơn vào khoảng tháng 1 – tháng 2, mình đã lên kế hoạch sơ phác gồm các mốc sau: • Tuần cuối tháng 1: Tạo CV cho phù hợp với chương trình Management Trainee (mình tạo 2 CV khác nhau cho Lazada và Unilever) • Nửa tuần đầu tháng 2: Điền Application Form và lưu một bản word (sau này trước khi đi phỏng vấn bạn có thể mở ra để xem lại những gì mình trình bày trong đơn ứng tuyển này). • Từ sau khi nộp đơn cho đến ngày nhận được test online: Luyện tập Aptitude Test để chuẩn bị cho vòng test online (trước khi nhận được kết quả scan CV thì mình thường vào trang indiabix hoặc các trang online để làm các bài test mẫu, cũng giúp mình tự tin kha khá khi gặp bài test thật). • Từ ngày làm test online cho đến khi nhận kết quả phỏng vấn: mình tiến đến chuẩn bị kỹ hơn cho phần câu hỏi phỏng vấn. Có hai phần chính mà mình đã chuẩn bị, một là những hiểu biết chung về ngành hàng và công ty cũng như lĩnh vực Marketing mà mình đang ứng tuyển, hai là những câu hỏi phỏng vấn cơ bản về cá nhân mình (ví dụ như về kinh nghiệm, kỹ năng, động lực, mong đợi, v.v…). Nếu bạn đã thực hiện phần self-review từ đầu như mình thì có thể chuyển sang chuẩn bị các câu hỏi tình huống, câu hỏi dạng behavioral,… và một số hướng dẫn để hình thành câu trả lời gãy gọn mà vẫn đủ ý. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 212 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK • Trong khoảng thời gian đợi kết quả giữa các vòng: biết rõ điểm yếu là thiếu kiến thức nền, mình cũng lên kế hoạch đọc một vài cuốn sách để có thêm hiểu biết trong lĩnh vực Marketing. Kết quả là dù mình đọc siêu chậm, cực kì chậm là đằng khác, nhưng cuối cùng cũng đã hoàn thành hai cuốn đó là “Digital Marketing – Từ chiến lược đến thực thi” từ RIO Book và cuốn “Marketing 4.0” của Philip Kotler. • Trước khi có kết quả vòng cuối: Mình nghĩ các bạn có thể lên mạng tìm các Business Case mẫu để học cách phân tích vấn đề, hướng suy nghĩ và trình bày sao cho trực quan và dễ hiểu. Thật ra lúc chuẩn bị cho phần này, mình cũng không có nhiều kinh nghiệm, nên mình đọc các bài chia sẻ của các anh chị đi trước để hiểu thêm quy trình. Các bạn có thể đọc qua một số model phân tích root cause để rèn tư duy logic chẳng hạn, mình không chia sẻ được nhiều vì bản thân cũng cảm thấy chưa chuẩn bị thật kỹ ở giai đoạn này. • Mình nghĩ bước thứ 2 này khá quan trọng, vì khi mình đã tự vạch ra cho mình một lộ trình để đạt được điểm đến là vị trí Management Trainee, mình cảm thấy có thêm động lực và thấy rõ mục tiêu. Vậy nên mỗi ngày mình đều luôn nhớ đến nó, và cố gắng hoàn thành từng mốc nhỏ trong hành trình dài, giúp mình đỡ cảm thấy ngộp khi nghĩ đến việc phải chuẩn bị hàng tá thứ trước khi đi thi ^^. ❖ Bước 3: Cố gắng hoàn thành từng bước theo đúng như kế hoạch đã định. Bên cạnh đó, bạn đừng quên tự đánh giá lại phần thi của mình sau mỗi vòng, đặc biệt là vòng phỏng vấn. Từ đó, ví dụ như bạn đã chưa làm tốt ở vòng phỏng vấn của chương trình này, thì bạn có thể rút kinh nghiệm và làm tốt hơn cho vòng phỏng vấn tiếp theo. Đó là kế hoạch sương sương mà mình tự lập ra cho bản thân, mình vẽ thành một cái lộ trình nho nhỏ trong cuốn số Bullet chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 213 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Journal của mình, mỗi lần mình biết kết quả đậu 1 vòng, mình lại được đánh dấu tick vào một mốc trong lộ trình đó, cảm giác rất khó tả hehe. Hi vọng là các bạn cũng có thể áp dụng cách này, để giữ được sức bền trong suốt thời gian ứng tuyển dài đến tận 2 tháng nha!!! 3. Những bài học lớn nhất mà mình học được sau 2 chương trình Management Trainee của Lazada và Unilever: Bài học số 1: Phải là chính mình! Câu này thì nghe quá nhàm rồi, mình nhắc lại liệu có hơi thừa không ta? Khoan khoan, nghe mình giải thích một tí nha! Ai cũng hiểu rằng, bạn không thể “gồng” hay “ép” mình trở thành một ai đó, chỉ để giành được một vị trí để rồi khi bạn “xả vai” thì người nhận hậu quả vẫn chính là bản thân bạn. Vậy nên, mình vẫn tin rằng điều bạn cần làm là trở thành phiên bản tốt nhất của bạn, chứ không phải là phiên bản của một anh chị đi trước, một người đậu Management Trainee 3-4 công ty hay bất kì ai cả. Có thể bạn không để ý, nhưng chúng ta (có mình trong đó luôn) thường có xu hướng đọc những bài chia sẻ của các anh chị đi trước để đi tìm “công thức chung” làm thế nào để đậu Management Trainee, mà chúng ta quên rằng đáng lý ra những bài viết đó chỉ để mình tham khảo và có thêm góc nhìn về chương trình chứ không hề đưa cho chúng ta đáp án. Vì sao? Vì mỗi chúng ta là cá thể riêng biệt, và cách chúng ta giải quyết một bài toán sẽ thể hiện tư duy riêng, cá tính riêng và góc nhìn riêng của mỗi người. Lời khuyên của mình là, bạn có thể đọc bao nhiêu bài chia sẻ cũng được, xin bí quyết kinh nghiệm hay lời khuyên càng nhiều càng tốt, nhưng phải tự nhắc bản thân rằng những ý kiến đó chỉ là một góc nhìn giúp bạn hình thành góc nhìn của riêng bạn mà thôi, tuyệt đối chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 214 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không phải là một đáp án chắc chắn đúng cho mọi trường hợp, nhe! Vậy nên nếu bạn có ý định nhờ ai đó làm hộ bài test online, hay áp dụng câu trả lời mẫu của anh này, viết câu trả lời form giống chị kia, thì mình khuyên là nên dọn dẹp ngay đầu óc, và bắt tay xây dựng những “bí kíp” của riêng mình nhaaa! Bài học số 2: Tin vào quyết định của mình và biến nó trở thành quyết định đúng Chị Thư (Chương Khởi Điểm) chính là người đã giúp mình giác ngộ bài học này ^^ (Em cảm ơn chị Thư nhiều ^^) khi mình đứng giữa những sự lựa chọn. Đây là link bài viết, các bạn đọc thêm nha: https://chuongkhoidiem.com//lam-sao-de-quyet-doan-hon/. Tin mình đi, từ lúc bạn đi thi cho đến khi bạn có kết quả, bạn sẽ phải đưa ra nhiều quyết định hơn bạn tưởng: từ việc có nên đi thi không, nên làm thế này hay làm thế kia, cho tới quyết định là mình nên chấp nhận offer công ty này hay công ty kia. Đứng giữa muôn vàn sự lựa chọn đã khó, cùng lúc đó đứng giữa hàng trăm lời khuyên từ bạn bè, người thân, người không thân, người quen, người không quen, lại càng lạc lối hơn. NHƯNG tin mình thêm một lần nữa đi, chỉ có bạn mới biết sâu trong tâm khảm bạn, thì bạn đang cần gì và đáp án cho những câu hỏi này đã nằm ở đó từ lâu. Mình hiểu là bạn cũng sẽ cần những người đồng tình, ủng hộ cho lựa chọn đó (để tự tin hơn chứ), nhưng kể cả khi không có ai “confirm” cho bạn là bạn đang quyết định đúng, thì hãy nhớ câu nói “Take the decision and make it right” mà mình thấy siêu hữu dụng cho trường hợp của mình. Câu nói này mình thấy hợp lý cho hầu hết mọi thời điểm trong cuộc sống, mình nghĩ là dù bạn có thi Management Trainee hay không đi chăng nữa, thì câu nói này cũng là liều thuốc an thần mỗi khi bạn phải đưa ra một quyết định khó và nó sẽ luôn nhắc bạn hành động để chứng minh cho quyết định của mình! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 215 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bài học cuối cùng: Đậu Management Trainee chỉ là khởi đầu, hành trình phía sau mới thực là thử thách Cái này nói là bài học mình đã rút ra thì cũng không đúng, thật ra là một điều mà mình muốn tự nhắc bản thân và sẵn chia sẻ với các bạn luôn! Nếu bạn đã quyết tâm đi theo con đường Management Trainee giống mình, thì chúng ta hãy cùng nhau nhắc bản thân phải luôn cố gắng, cố gắng như lúc mà mình dồn hết sức bình sinh để vượt qua từng thử thách khi đi thi Management Trainee luôn!!! Vì giây phút mà bạn đậu, bạn nghĩ mình đã “an toàn” và quên nỗ lực, vậy là bạn đã thất bại ở thử thách thật sự của Management Trainee rồi. Management Trainee là một chương trình khó, ai cũng hiểu, nhưng thi Management Trainee khó một, thì làm Management Trainee khó gấp trăm gấp ngàn lần. Khi thi, bạn chỉ cần cố gắng thể hiện từng vòng, rồi nghỉ ngơi đợi kết quả (hoặc có thể chuẩn bị giữa hiệp như mình chia sẻ ở trên hehe), rồi đi thi tiếp những vòng tiếp theo. Còn đã là Management Trainee, bạn phải tốt-nhất-có-thể mỗi ngày, mỗi giờ với mỗi vai trò, công việc khác nhau. Khó thiệt đúng không? Nhưng mình tin, bạn sẽ làm được, mình cũng sẽ làm được nếu chúng ta biết đâu là thử thách thật sự và làm hết sức để vượt qua! Rồi, chia sẻ dông dài của mình đến đây là hết ^^ Chúc các bạn thành công, dù lựa chọn của bạn là gì! Cảm ơn các bạn vì đã xem ^^ Thanh Mai. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 216 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee Suntory Pepsico (SPVB) tư anh Minh Khoa nam 2020 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thimanagement-trainee-suntory-pepsico-spvb-tu-anh-minh-khoa-p1 C ảm ơn Minh Khoa đã đồng ý chia sẻ với chị Thư và các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm – Next Management Trainee nghen, một bài viết chi tiết, có tâm lại duyên dáng dễ thương hết sức ^o^. Các bạn cũng có thể liên hệ chính chủ ở Facebook này nha: https://www.facebook.com/techman.khoa. Nhớ để lại thông tin về chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 217 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bản thân ở mục message để Khoa biết các bạn là ai trước khi đồng ý kết bạn nhé! Lời mở đầu Chào các bạn, Trước khi bắt đầu bài viết thì xin phép được xưng là anh trong bài nhe (mình nghĩ tuổi sinh học của mình cũng lớn hơn hầu hết những bạn đang có nhu cầu đọc bài này á). Anh xin tự giới thiệu một chút về bản thân thì anh hiện đang là Management Trainee năm 2020 phòng nhân sự, sub-function là về Total Reward của công ty Suntory Pepsico Việt Nam, tên đầy đủ là Suntory Pepsico Vietnam Beverage nên từ giờ anh sẽ gọi là SPVB cho tiện nha. Anh là sinh viên Bách Khoa, chuyên ngành Quản lý công nghiệp, một chuyên ngành về việc quản trị các mảng về kỹ thuật. Trước khi tham gia chương trình Management Trainee thì anh có hơn 2 năm tham gia hoạt động trong tổ chức sinh viên quốc tế AÌESEC và 1 năm đi làm về mảng nhân sự tại 2 công ty là Intel Việt Nam (Learning & Development Intern) và PYCOGroup Vietnam (Associate HR Executive). Nếu đọc tới đây các bạn có thắc mắc là “Tại sao học Bách Khoa mà lại đi làm về nhân sự?” thì lại là 1 câu chuyện dài, hẹn mọi người cơ hội khác. Còn nội dung dưới đây xoay quanh chủ đề “Trải nghiệm thi Management Trainee tại SPVB”. Trước khi vô nội dung chính thì anh xin có điểm lưu ý là mục đích của bài viết không phải là để hướng dẫn mọi người cách thức thi, các lời khuyên, “kỹ thuật” thi đậu Management Trainee của SPVB. Nếu như mọi người muốn biết những kiến thức đó có thể search khá nhiều trên mạng, thậm chí bây giờ anh thấy có những nơi họ đào tạo thi Management Trainee nữa đấy (nhưng khuyên chân thật là đừng tham gia nhé, đọc cho biết thôi :P). Mục tiêu của anh khi sharing cho các bạn là muốn giúp đưa ra thêm một số góc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 218 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhìn mới về chương trình Management Trainee, giúp các bạn hiểu rõ hơn và xác định xem mức độ phù hợp của mình là như thế nào. Có thể những trải nghiệm của anh sẽ không giống với các bạn, vì mỗi người mỗi cảnh mà, nhưng hi vọng có thể đưa ra những mô hình chung giúp mọi người link với thực tế cá nhân. Bài viết dưới đây anh sẽ trả lời 2 câu hỏi sau: ❖ Các vòng thi của SPVB diễn ra như thế nào? ❖ Thực tế anh đã làm gì tại trong những vòng đó? Rồi, objective đã có, bắt đầu nhé! Hành trình thi Management Trainee Suntory Pepsico Vietnam Beverage (SPVB) “Một chiều cuối thu, nghe nắng trong tâm hồn…” thì anh đã quyết định nộp đơn vào Management Trainee của SPVB, sau 6 tháng thất nghiệp nằm nhà vì đã ngu ngơ nghỉ việc trước khi COVID-19 diễn ra, và một quá trình rải CV khắp các mặt trận. Trước giờ anh cũng chưa có kinh nghiệm thi Management Trainee và cũng không có tìm hiểu về nó, kiểu nghĩ “CV mình nhìn thế này thì sao thi Management Trainee”. Ý nói CV nhìn bình thường thì tức bản thân cũng bình thường, còn Management Trainee thì như vé máy bay hạng Thương Gia rồi, dân đen thì chủ yếu chờ săn vé khuyến mãi thôi. Nhưng giờ thất nghiệp thì áp lực từ mác “Bách Khoa”, áp lực từ thất nghiệp, kinh tế, tương lai, vợ con nheo nhóc… nên đánh liều nộp đại. Như một thói quen từ hồi thất nghiệp, anh rải CV cho 4 chương trình Management Trainee khác nhau là Unilever, Nestlé, FrieslandCampina Việt Nam (FCV) và Prudential (anh tới được vòng làm việc nhóm của FCV và Nestlé nhưng đã từ chối sau khi nhận offer của SPVB). Từ đó, anh mới tìm hiểu về chương trình Management chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 219 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trainee kĩ hơn và cũng thấy rằng, các công ty anh nộp đơn có cơ cấu thi giống nhau. Anh sẽ đi qua từng vòng chi tiết như bên dưới nhé! 1. Vòng loại CV – Trước giờ làm gì thì giờ nói lại thôi Vòng này không có gì đáng nói tại anh thấy cứ nộp CV rồi ở nhà thắp nhang cầu cho ông bà, à nhầm, công ty họ duyệt cho qua vòng tiếp theo thôi :D. Đó là những gì anh làm khi nộp Management Trainee nhưng trước đó cần làm gì để cái CV mình nó gọi là “hấp dẫn” thì mọi người tự tìm hiểu nhe. 2. Vòng Online Test – Như kiểm tra sức khỏe đầu vào thôi, bác sĩ dặn xét nghiệm gì thì làm cái nấy Ở vòng này thì anh thấy các công ty sử dụng dịch vụ của bên thứ 3 chuyên về test đánh giá năng lực. Bản chất thì họ đánh giá dựa trên 1 hệ thống riêng, có chỗ giống chỗ khác, nên chỗ thì khó chỗ thì dễ. Đợt SPVB anh thấy cũng hơi khó, tính toán khá nhiều và bị áp lực về thời gian, thấy làm sai khá nhiều mà hông hiểu sao vẫn đậu. Còn đợt của Unilever thì đề nhớ cũng dễ, thi xong tự tin nhất so với mấy công ty khác mà hông hiểu sao vẫn rớt. Nói chung là hông có hiểu được vòng này. Thì ra kết quả bác sĩ nói sao thì nghe vậy thôi, cần biết chi tiết làm gì phải không? 3. Vòng phỏng vấn sơ bộ Initial Interview – Trước khi đi phỏng vấn, tự trả lời trước: “Tại sao mình lại ở đây?” Do dịch COVID nên các công ty đều làm vòng này Ổnline. Đợt đó dính ngay camera (gọi tắt là cam) của máy tính anh hư, nên anh phải ra tiệm net đặt phòng riêng ngồi. Nhưng thế nào vẫn bị hư cam. Lúc mở máy lên thì mấy chị phỏng vấn bảo “Không cam cũng không sao, nhưng nhìn mặt em sẽ dễ phỏng vấn hơn.” Cái đó anh xác nhận là đúng, phỏng vấn mà không nhìn mặt thì cả người nói lẫn người nghe đều dễ ngủ. Loay hoay hồi nữa thì cam bật được. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 220 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vòng này thì các chị muốn hiểu hơn về bản thân anh và lí do anh chọn theo ngành này, chắc một phần cũng vì thắc mắc dân Bách Khoa mà đi làm Human Resources (HR) như tụi em. Vì đó là một câu chuyện dài nên anh kể theo mô hình S-T-A-R, chia ra từng phần nhỏ để kể, trong khi vẫn giữ mục tiêu trong đầu là “mình đã tìm đến HR như thế nào?”. Nghĩ vậy nên anh lọc được những ý có liên quan, ảnh hưởng trực tiếp tới câu hỏi của các chị, và sau mỗi một giai đoạn anh có thêm là ý nghĩa của giai đoạn đó trong toàn bộ quá trình là gì. Lúc trả lời vẫn bị thiếu ý dù đã soạn trước câu trả lời ở nhà rồi (do anh nghĩ câu này khả năng cao sẽ hỏi), một phần cũng do ham trả lời nhiều ý đồng nghĩa với nhiều điểm cộng. Nhưng vì câu chuyện có mô hình và rành mạch nên các chị đặt thêm những câu hỏi gợi mở hơn để giúp mình hoàn thiện câu chuyện. Việc các em kể một câu chuyện theo trình tự, có cấu trúc rõ ràng sẽ giúp người nghe nắm dễ hơn và đặt câu hỏi tốt hơn. Sau đó, các chị phỏng vấn còn hỏi anh thêm một câu là “Tại sao em lại chọn chương trình Management Trainee”, anh đã nói là “Do lộ trình của em là muốn làm abc, nhưng nếu đi cách truyền thống thì mất nhiều thời gian, Management Trainee cho em luân chuyển qua các phòng ban để có thêm những kiến thức xyz. Những cái xyz đó sẽ hỗ trợ cho lộ trình làm abc đó của em như thế này blah blah…” Anh không nhấn mạnh vào các phúc lợi của Management Trainee so với chương trình thường và những câu “Em hứa sẽ…” vì anh nghĩ việc xoáy vào lộ trình của bản thân cũng như cách mình nhìn nhận về chương trình Management Trainee sẽ giúp cho nhà tuyển dụng thấy được sự phù hợp của mình với chương trình. Vì thật ra nói là chung mác Management Trainee nhưng mỗi công ty sẽ có một lộ trình khác nhau, không Management Trainee của công ty nào giống công ty nào. Người phỏng vấn sẽ hiểu được nội dung chương trình công ty mình ra sao, có thể có những cơ hội học hỏi gì, phù hợp với người có định hướng gì… từ đó xem thử bạn này có phù chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 221 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hợp hay không. Anh không chứng minh “Tôi là người phù hợp, hãy chọn tôi” mà anh cho họ thấy “Tôi là người như thế này, bạn thấy sao?”. 4. Vòng làm việc nhóm (AC) – Dù ai nói ngả nói nghiêng, mình thấy gì mình cứ nói thẳng Năm nay do dính dịch bệnh nên vòng này của SPVB được tổ chức Ổnline trong 1 ngày. Theo như anh biết thì SPVB mọi năm sẽ tổ chức vòng này trong vòng 2 ngày lận. Mặc dù thời gian năm nay làm ngắn hơn, nhưng có một số mặt lợi và hại cho cả thí sinh lẫn giám khảo: ❖ Do làm online nên mình có thể tự chủ trong việc chọn địa điểm thi: là nơi yên tĩnh và khiến mình cảm thấy thoải mái nhất. Tuy nhiên do kéo dài tận 1 ngày nên anh phải chuẩn bị những thứ như nhắc người nhà không làm phiền, tự chuẩn bị đồ ăn trưa trước (do nghĩ thời gian break không dài lắm), ăn mặc chỉnh tề như đi thi tạo sự tự tin, mua thêm 4G phòng trường hợp nhà cúp điện, kiểm tra kỹ thuật và test trước phần mềm…(do cam máy anh bị hư nên anh phải dùng phần mềm kết nối với điện thoại, dùng cam điện thoại thay thế). ❖ Mình không thấy được trực tiếp các thi sinh thi cùng, nên cảm giác làm việc nhóm khá là khó khăn. Mọi người chắc cũng hiểu cảm giác meeting online, đặc biệt là thi Management Trainee thì bạn nào cũng muốn nói nhiều, nó rất dễ loạn nếu kiểm soát không tốt. Việc này cũng là một mặt hại cho mình vì người phỏng vấn sẽ khó thấy được những biểu cảm, hành động, ngôn ngữ cơ thể để đánh giá (đây cũng là một hạng mục khá quan trọng trong việc đánh giá nha). ❖ Cũng còn một số vấn đề nữa như đường truyền không ổn định, sự cố kỹ thuật… nên anh vẫn thấy rằng thi Offline sẽ tốt hơn, cho cả các bạn và người đánh giá. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 222 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tâm lý khi thi ❖ Một trải nghiệm khá thú vị là trước khi thi thì anh khá là thoải mái (từ vòng CV rồi), vì đã làm tư tưởng bản thân là đằng nào cũng thi liều nên cứ cố hết sức thôi, may mắn thì sẽ phù hợp, không đậu thì cũng do không hợp nên thế cũng tốt. Tới lúc tất cả những bạn vào AC meeting online để công ty phổ biến thể lệ thi, thì các bạn cũng chat chit với nhau làm quen trong khung chat. Đột nhiên 1 bạn nói là “Ôi mình thấy nhiều gương mặt quen ghê, có quán quân á quân các cuộc thi abc, xyz… trong này run ghê”. Rồi sau đó càng nhiều người xác nhận là vậy. Tới lúc đó tự nhiên anh lại thấy mình quay về trạng thái “dân đen mà đòi đi vé hạng Thương Gia” :P. Lúc đó “rét run”, mình không chỉ không có giải gì trong suốt thời gian đi làm đi học, mà thậm chí mình còn không biết tới mấy cuộc thi đó nữa. “Trời ơi, một người giỏi thì ít nhất họ cũng phải biết tên mấy cuộc thi đó chứ! Một đứa chỉ có đi học đại học rồi xin đi làm bình thường như mình làm gì có cơ hội ở đây!”. ❖ Nên khuyên các bạn là mốt đi thi khoan hỏi thăm profile các bạn khác nhé. Dễ sốt rét lắm nhé. (À anh vẫn bị tâm lí sợ sệt đó tới bây giờ, khi kể lại nó vẫn còn nên nếu hỏi làm sao vượt qua thì anh cũng không biết đâu mấy đứa, ai biết chỉ anh với :D.) Nội dung thi Quay lại về nội dung, vòng Assessment Center được chia làm 2 phần, cá nhân và làm việc nhóm. ❖ Vòng cá nhân: • Đề đưa ra một business case và giải trong vòng 45 phút. • Mới đọc lướt qua thì anh ngộp về mặt nội dung vì đề dài hơn 70 slide (PDF) chữ chiếm 60-70% slide, toàn bộ bằng tiếng Anh, gồm những thông tin về công ty và vấn đề hiện có. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 223 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ở vòng này, anh giải trên quan điểm của một người làm nhân sự. Và đối với anh, vấn đề của nhân sự không chỉ gói gọn trong nhân sự mà trước tiên phải hiểu bối cảnh chung của doanh nghiệp là gì. Vì thế nên anh dành gần hết thời gian đọc qua đề để hiểu rõ được tình hình hiện tại của doanh nghiệp đang như thế nào, từ đó đứng dưới vai trò là quản lý nhân sự sẽ có những đề xuất gì. Kết quả là anh mất 35 phút đọc đề, 5 phút suy nghĩ và đúng 5 phút ghi lời giải. Tay anh gõ muốn mỏi rụi. Và đúng như dự đoán, kết quả bài cá nhân của anh bị đánh giá là “tệ” vì lời giải ngắn gọn, không đủ chi tiết (5 phút không đủ để anh ghi hết những gì anh nghĩ). Một phần cũng do lúc đó anh hơi dại, ghi nháp ra giấy trước để hệ thống hóa lại ý rồi mới đánh vào máy nên hơi lâu. Tuy nhiên phần này cũng có cái hay, lát nữa khúc dưới anh sẽ quay lại ;). ❖ Vòng thi nhóm: Đi vào phần làm việc nhóm, phòng anh gồm 6 người. Ngay khi ban giám khảo nói là “Bắt đầu” và anh chưa định hình được gì thì một bạn đã lên tiếng. Nếu mấy em có tìm hiểu các bài viết về “Những điều nên làm khi thi vòng AC”, thì các em sẽ biết là gồm có những bước như xác định vấn đề, phân việc trong nhóm, nhớ chia cả time keeper, quy định nhường nhau khi nói… (hồi đó anh cũng có tìm hiểu). Nó gồm 1 check-list á, và cái bạn anh nói lúc đầu đã check hết list đó trong vòng 1 nốt nhạc! Lúc đó anh mới thấy “Ủa sao giống y như “template” mẫu vậy ta?”. Vì thế nên hầu hết thời gian là bạn đó nói. Một số bạn khác cũng có nhiều ý kiến và thay nhau như vậy. Vì biết là online nên các bạn cũng đợi nhau nói xong mới nói nên không loạn. Có anh thì ngồi 5 phút đầu vẫn bị tư tưởng “Tại sao mình không nói gì? Các bạn nói nhiều quá mình chen vào có kì không? Sao vé Thương Gia khó quá vậy trời?”. Sau khi định hình lại thì anh dùng kĩ năng lắng nghe của mình theo dõi cuộc thảo luận. Tính anh là một người suy nghĩ theo hướng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 224 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK logic và có hệ thống, nên vừa nghe anh vừa hệ thống hóa lại cần phải giải quyết vấn đề gì trước, để giải quyết nên làm những bước gì, thứ tự ra sao, mọi người đang ở bước nào. Các bạn tranh luận một hồi thì anh nhận ra mọi người đang chỉ nêu ra ý tưởng và phân tích sâu vào ý tưởng đó, chứ chưa chỉ ra nó giải quyết được vấn đề nhỏ nào trong bức tranh lớn, nên mất thời gian khá nhiều lúc đầu chỉ để tranh luận. Vậy nên anh mới chen vào cắt mọi người và giải thích rõ ra để tránh phí thời gian nữa, rồi đưa ra các vấn đề cần giải quyết abc rồi sẽ đi từng vấn đề để giải quyết. Anh cũng đem những ý tưởng các bạn vừa nói để vào từng vấn đề, rồi từ đó phân tích tiếp để đi tới thống nhất quan điểm. Lúc đó mọi người mới “bình tĩnh” lại và các bạn đi nhanh hơn ban đầu. Việc take note cũng dễ hơn và có hệ thống, lát sau tụi anh chỉ cần lấy note đó để trình bày vì cũng khá dễ nhìn, đỡ làm slide. Khi hết giờ thì từng bạn phân ra nói một vài ý và được hỏi thêm, mọi người trong nhóm cũng bổ sung câu trả lời cho nhau. Anh thấy nhóm anh có tinh thần đồng đội khá tốt, mọi người thống nhất được quan điểm cuối, có vài chỗ thì cũng chưa được thuyết phục nên vẫn bám vào ý cá nhân nhưng không lớn lắm. Sau này anh nghe một bạn Management Trainee phòng khác kể lại thì ở phòng bạn, khi bạn đang trình bày ý tưởng cho giám khảo, một bạn khác chen vào và phản biện lại ý đó. Chắc do người làm HR thường hiền :”> (mỗi người tự định nghĩa “hiền” nha haha). Khi thuyết trình xong tụi anh đánh giá kết quả nhóm, đứa nào cũng cho 7-8đ. Anh nghĩ một phần do các bạn thấy được sự hợp tác của nhóm để cùng đi đến thống nhất và chất lượng của các ý tưởng đưa ra. Nhưng anh giám khảo nhận xét bài tụi anh chỉ có 6 điểm. Nhận xét của ảnh là: “Các ý tưởng của các em đưa ra tốt, nhưng nó chỉ mới giải quyết được vấn đề của Nhân sự, chứ chưa cho thấy rằng sẽ giải quyết vấn đề của Doanh nghiệp.” chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 225 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sau khi thi xong thì tụi anh được nghỉ trưa để giám khảo thảo luận và chọn ra danh sách được vào vòng phỏng vấn trong. Thú thật với mọi người cảm giác anh lúc đó không bị áp lực về kết quả, nhưng không phải kiểu cảm giác tự tin, như “mình sẽ vào được vòng trong.”. Lúc đó anh thấy vui vui, vì câu nhận xét của anh giám khảo nãy rất giống với suy nghĩ của mình *nếu bạn nào thấy đoạn ở trên có suy nghĩ nào của anh giống vậy thì inbox anh kết bạn nhé ;) *. Kiểu từ trước giờ anh đã quyết định theo đuổi một ngành không phải chuyên môn đại học, đồng nghĩa là phải hình dung các kiến thức, quan điểm, lối suy nghĩ đó theo cách mà mình hiểu chứ không phải được “kiểm chứng” như giáo trình đại học. Và câu nói đó cũng lại 1 lần nữa khẳng định rằng anh đang hiểu đúng. Lần này khác chút là từ một người Director của công ty mình đang ứng tuyển, tức khả năng cao việc mình phù hợp với định hướng phát triển, thậm chí là văn hóa của công ty. Ừ thì vậy nên thấy vui. Có kết quả ra cũng vui thêm tí và ngủ được 1 giấc trước khi vào vòng cuối. 5. Vòng phỏng vấn sâu – Bạn “sâu” được tới mức nào: Trước khi vào phỏng vấn thì anh cũng hơi lo một cái: ca mình là gần áp chót nên các anh chị cũng gần hết năng lượng rồi, dễ bị ảnh hưởng tới kết quả của mình. Nhưng lát sau anh tự trấn an bản thân bằng 2 ý: một là mấy anh chị làm công ty phải chuyên nghiệp rồi, sẽ có khả năng cân bằng năng lượng nên mình không cần phải lo chi, lo mình đã; hai là mấy anh chị mệt thì để em nói thêm cho mấy anh chị hỏi :D. Ở vòng này thì anh nghĩ không có format chung là sẽ hỏi những câu gì, tùy mỗi người muốn biết thêm gì từ ứng viên. Và tất nhiên nó cũng sẽ tùy thuộc vào từng người phỏng vấn, có người sẽ muốn sâu về hướng này nhưng có người lại sâu hướng khác. Và mục tiêu của anh vẫn là cứ trả lời sao cho mình cảm thấy rằng người nghe có thể hiểu rõ về mình nhất. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 226 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khi vừa bắt đầu phỏng vấn (sau khi chào hỏi và giới thiệu với nhau) thì một chị đã hỏi anh “Em nhận xét thế nào về bài làm cá nhân của mình?”. Anh cũng nói thẳng luôn (vẫn nói giảm nói khéo vì bản năng sinh tồn của 1 người đang phỏng vấn): “Dạ em thấy không hài lòng ạ. Chất lượng bình thường, không tốt vì…”. Xong chị nói luôn là “Bài của em chị đánh giá là không tốt nếu không muốn nói là tệ.” và chị hỏi anh lí do. Thật ra nghe chị nói vậy anh lại không bị nao núng gì cả, vì bản thân anh thấy nó tệ thật (như anh đã giải thích phần trên). Việc chị nói ra cũng chỉ là xác nhận lại thôi. Nhưng có điều vui vui là dù kết quả tệ nhưng mình vẫn ở đây, chứng tỏ khả năng mình đánh giá về bản thân ở vòng làm việc nhóm là chính xác. Sau sự kiện này, anh thấy kết quả của mình dù có tệ đi chăng nữa, nhưng nếu mình biết vì sao nó tệ và biết cách thay đổi, thì đó là một bước tiến và nó càng khiến mình tự tin hơn. Tiếp theo các anh chị tìm hiểu kỹ hơn về định hướng, nhận định và quan điểm của anh về ngành HR và vị trí mà anh chọn để phát triển trong tương lai. Anh nhớ là không hỏi nhiều về tính cách và kỹ năng, cũng không hỏi về chuyên môn nhiều. Có một khúc anh được hỏi về ý kiến của mình trong vòng làm việc nhóm và nhận xét ý kiến các bạn, anh cũng có nói là “Dạ ý bạn kia em hiểu nhưng có một số thuật ngữ chuyên ngành bạn dùng em chưa tìm hiểu kĩ.” Ở đây không phải nói là kiến thức chuyên môn không quan trọng nhe, ứng tuyển nhân sự mà chưa biết gì về kiến thức là không được nhe, mà lời khuyên ở đây vẫn là không biết thì hãy nói “Dạ em chưa biết, để em tìm hiểu thêm” thay vì giải thích bừa mà không đúng. Thay lời kết “Và thế là hết…”. Nội dung trên anh nghĩ cũng đủ để trả lời 2 mục tiêu ban đầu. Mỗi công ty sẽ có một trải nghiệm khác nhau, thậm chí là mỗi phòng ban trong cùng công ty trải nghiệm cũng khác nhau rồi. Nên là dù cho bài viết về trải nghiệm hay kinh nghiệm thi chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 227 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Management Trainee thì anh mong các bạn hãy xem như một nguồn tài liệu tham khảo nhe. Trứng gà còn không có cái nào giống nhau mà :D . Bật mí thêm cho những lần chia sẻ tiếp theo (nếu có duyên hoặc có cơ hội hehe): Khi làm công ty cũ (trước SPVB), công việc của anh là nhân viên chính thức của phòng ban về Shared Service, dạng về HR Operation. Sau khi làm 6 tháng anh quyết định nghỉ và chuyển hướng làm HRBP (Human Resources Business Partner) vì thấy rằng mình không phù hợp với công việc của phòng ban về C&B như vậy. Khi ứng tuyển thì anh cũng thể hiện quan điểm đó rõ ràng luôn rồi á, không hiểu lầm nổi được luôn á. Và sau khi SPVB báo đậu anh nhận được tin rằng anh sẽ được làm ở phòng ban làm về C&B (Cost & Benefit - ở SPVB gọi là Total Reward) chứ không phải HRBP. Vậy là từ một đứa Bách Khoa ra làm HR, rồi quyết định không theo C&B mà theo HRBP, và cuối cùng đáp lại ở C&B. Bạn nào đang cảm thấy định hướng hay công việc mình cũng khó hiểu như câu vừa rồi thì kết bạn anh nhe ;). Stay strong and stay safe nha! Minh Khoa chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 228 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Kinh nghiem thi Ổnline Assessment Center Suntory Pepsico tư anh Trung Kien Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/kinh-nghiem-thi-onlineassessment-center-suntory-pepsico-tu-anh-trung-kien C ảm ơn bạn Trung Kiên – Management Trainee 2020 phòng Procurement của công ty Suntory PepsiCo Vietnam Beverage (SPVB) đã đồng ý chia sẻ với chị Thư và các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm – Next Management Trainee nghen. Các bạn cũng có thể liên hệ chính chủ ở Facebook này nha ^^: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 229 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://www.facebook.com/kien.hoangletrung. Khi liên hệ nhớ inbox để anh Kiên biết các bạn là ai trước khi trò chuyện và kết bạn nghen! Vì sao Kiên chọn tham gia chương trình Management Trainee tại Suntory Pepsico Kiên lựa chọn thi Management Trainee vì đối với những bạn sinh viên học kinh tế như Kiên, chương trình tuyển dụng này được xem là một trong những mục tiêu lớn vì giúp mọi người có lộ trình phát triển nhanh, tạo nhiều sức ép và thử thách để phát triển bản thân. Đối với Suntory PepsiCo Vietnam Beverage (SPVB), Kiên nghĩ đây là cơ duyên. Sau khi tham gia cuộc thi Ứng Viên Tài Năng, Kiên được shortcut (đi thẳng vào vòng trong) và được các anh chị SPVB liên hệ thông báo là nếu điền CV sớm thì sẽ có cơ hội tham gia Opening Day tại miền Nam để được giới thiệu thêm về công ty cũng như các thông tin về chương trình MT và làm quen với các anh chị của công ty. Nhờ chương trình Ổpening Day đó mà Kiên cảm nhận được văn hóa và rất thích SPVB. Kiên thấy môi trường làm việc khá trẻ, dù khoảng cách tuổi tác giữa mọi người cũng có nhưng vì môi trương trẻ nên khoảng cách với nhau dường như không còn, mọi người tràn đầy nhiệt huyết. Hơn nữa Kiên cũng thấy mọi người rất peopleoriented và thích văn hóa coaching – ở đây mọi người được coach và có thể chia sẻ những gì mình biết cho người khác. Từ đó Kiên tìm hiểu sâu hơn và chọn SPVB là đích đến của mình. Kiên nhận tin mình đậu Management Trainee của SPVB khi ở ngoài đường và nhảy cẫng lên, nhảy chân sáo đi một đoạn vì quá vui bất kể mọi người xung quanh nhìn ngạc nhiên :D. Đó là một cảm giác rất phấn khích và vui vì mình nhận được kết quả mình mong đợi. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 230 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi Online Assessment Center của SPVB Theo đúng chương trình Assessment Center, các anh chị Ban tổ chức dự định tổ chức Assessment Center offline như thường lệ nhưng vì tình hình dịch Covid phức tạp nên các anh chị đổi lịch trình. Và Kiên nhận được thông tin 1 tuần trước ngày thi diễn ra là sẽ thi tiếp Assessment Center và thi online. Khi biết tin Kiên khá bất ngờ vì mọi thứ diễn ra khá nhanh, Kiên chưa làm việc offline hay gặp những bạn trong team bao giờ nên đây sẽ là một thử thách lớn – làm sao để làm việc được với những người bạn mới ở nền tảng online và tận dụng nền tảng công nghệ này. Cũng nhờ sự giúp đỡ của các anh chị Ban tổ chức trong các buổi brief làm quen, cuối cùng Kiên cũng tìm được cách vượt qua và chinh phục điểm này. Kiên may mắn có những teammate chơi chung từ khi thi Ứng Viên Tài Năng và cùng vào Assessment Center của SPVB nên ngoài việc mỗi người tự chuẩn bị cho bản thân thì mọi người cũng cùng bàn với nhau, gọi nhau bằng zoom để xem thảo luận online diễn ra như thế nào, Zoom cho phép mình làm những gì và cùng nhau chuẩn bị, chia sẻ. Những lưu ý khi thi Online Assessment Center ❖ Các bạn cần chuẩn bị đường truyền ổn định và thiết bị hoạt động tốt. Trước khi thi, Kiên đã chuẩn bị Internet, back up 1 sim 4G và mượn thêm 1 máy lap top đề phòng lap trục trặc. Không biết hên hay xui (:D) mà sau khi Kiên hoàn thành vòng thi cá nhân thì máy hư ngay sau đó, nên đến vòng Group Discussion thì Kiên phải đổi sang 1 laptop khác, may mà Kiên đã chuẩn bị trước nên cũng không bị ảnh hưởng đến tâm lý hay phần làm bài của mình. ❖ Ngoài ra Kiên nghĩ mình nên chuẩn bị tâm thế thoải mái vì vòng này sẽ thi cả ngày. Dù khi thi sẽ có giờ ăn trưa nhưng Kiên cũng hồi hộp nên cũng không đi ăn mà ngồi ngẫm nghĩ lại cho ngày hôm đó. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 231 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Quy trình buổi Online Assessment Center tại SPVB Assessment Center năm ngoái thì thi trong 2 ngày còn năm nay thì gói gọn còn 1.5 ngày. Năm nay các bạn vẫn được làm bài test Strength Finder và thảo luận về điểm mạnh của bản thân, đó như một phần quà của SPVB dành cho các bạn ứng viên. Sau đó là 1 ngày giải case và Final Interview. Online Assessment Center có 3 phần chính ❖ Phần 1 – Giải case cá nhân: 30 phút. Vì thời gian không nhiều nên các bạn cần biết cách chắt lọc thông tin, lựa thông tin liên quan nhất so với câu trả lời và phòng ban của mình, đồng thời cũng phải nhìn tổng quát cho cả doanh nghiệp. ❖ Phần 2 – Group Discussion – Làm việc nhóm: 45 phút. Phần này các bạn cũng sẽ giải case ở vòng cá nhân nhưng đề có cho thêm 1 số thông tin khác để các bạn thảo luận. Các bạn sẽ trình bày cho ban giám khảo trong 20 phút, sau đó là phần Q&A với ban giám khảo. ❖ Sau 2 vòng thi này các bạn sẽ chờ đợi và được công bố kết quả để vào vòng Final Interview ❖ Phần 3 – Final Interview: thi vào buổi chiều và kết thúc 1 ngày đánh giá Cảm nhận và chiến lược thi Online Assessment Center tại SPVB Kiên thấy rất ngạc nhiên và bất ngờ là đề năm nay dài và thử thách, nhiều thông tin đòi hòi chắt lọc thông tin cực kì nhanh trong thời gian ngắn để hoàn thành deadline, đây cũng là điều được anh chị cảnh báo trước trong thời gian brief đề. Khi thi tụi Kiên được chia nhóm theo phòng ban. Lúc giới thiệu và cùng nói chuyện với các bạn Supply Chain, các bạn kiến thức rất nhiều và tham gia nhiều cuộc thi, thần thái tốt nên dễ bị áp lực khi làm việc chung. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 232 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Ở phần bài làm cá nhân: để giải quyết được đề, vì tụi Kiên chỉ có 30 phút vừa làm vừa trả lời câu hỏi và đánh câu trả lời lên form nên chiến lược riêng của Kiên là tận dụng thời gian brief của anh chị về phần thi để hình dung những câu hỏi và Kiên lên sẵn là mình sẽ làm những thứ gì. Khi nhận được đề, Kiên dựa trên câu hỏi anh chị hỏi gì để tìm kiếm thông tin càng nhanh càng tốt trong bài liên quan. Kiên cố gắng chắt lọc những thông tin cần thiết để trả lời 3 câu hỏi đưa ra. Thời gian nghỉ 30 phút giữa 2 phần thi Kiên dùng để chuẩn bị cho Group Discussion. ❖ Group Discussion: • Kiên cũng đã chuẩn bị dợt thảo luận online trước và tụi Kiên cũng có chiến lược làm sẵn slide trước trên Google slide nên khi bắt đầu vòng thi Kiên đưa link slide đó trước cho các bạn để mọi người type trực tiếp lên, giúp các bạn dễ theo dõi những gì mình đang thảo luận và add in thêm ý hoặc bổ sung ý khác, đó là cách tụi Kiên làm việc chung. • Để giao tiếp thuận lợi online, tụi Kiên đặt rule và mọi người cùng thảo luận dựa trên những rule đó. Ví dụ: tụi Kiên cùng làm trên PowerPoint online, làm gì thì type đó, lần lượt nói từng người – nếu bạn sau trùng ý bạn trước thì nếu bạn muốn ý đó mạnh hơn thì bổ sung thêm, không thì bổ sung thêm các ý khác vào. Khi một bạn nói thì có bạn khác làm timekeeper, các bạn khác ko được xen vào. Sau khi nói hết 1 lượt thì tổng kết và thảo luận. Trong quá trình thảo luận cần nói rõ ràng, không ngắt lời, hoặc cần trao đổi liền thì sử dụng raise hand của zoom. • Kiên nhận thấy khi mình chuẩn bị kĩ và rõ ràng thì có thể vượt qua được hạn chế khi làm việc online. Và cũng may mắn vì nhóm của Kiên mọi người rất hỗ trợ và lắng nghe nhau nên nhóm cũng đã có được những kết quả và phần nào trả lời được câu hỏi anh chị đặt ra. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 233 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khó khăn và thuận lợi của Online Assessment Center ❖ Mọi người tương tác với nhau khó khăn hơn do những yếu tố về đường truyền, cách trình bày, v.v… ❖ Khi làm chung mọi người được chia trong 1 group, chung room không chia nhiều room nhỏ nên khó chia task cụ thể để ghép nhóm nhỏ. Ví dụ thi offline thì mình còn có thể chia 2 bạn 1 phần để làm riêng tận dụng thời gian nhưng khi thi online với hình thức chia nhóm này thì phải làm chung với nhau hết. ❖ Nhưng tiện lợi hơn là ở nhà các bạn cũng có thể thi được. ❖ Hình thức này mới và giúp các anh chị thấy các bạn nào có khả năng thích nghi nhanh hơn với sự thay đổi. Nên có thể nói đây vừa là thử thách mà vừa là cơ hội cho các bạn thể hiện mình. Tóm lại là trước khi thi Ổnline Assessment Center Kiên cũng thích thi offline hơn vì gặp trực tiếp, có tương tác nhưng sau khi thi thì thấy Online Assessment Center ko quá tệ và có những điểm thú vị riêng của nó. 2 hình thức đều ok và có đất để các bạn thể hiện kỹ năng và khả năng của mình, chỉ cần các bạn có được sự chuẩn bị tốt và hiểu được mình muốn gì, xét mục tiêu cụ thể cho kết quả phần thảo luận nhóm của bạn. Theo Kiên, tiêu chí đánh giá của Online Assessment Center này là ❖ Teamwork ❖ Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem-solving) ❖ Leadership (ví dụ như kỹ năng dẫn dắt cuộc thảo luận, tôn trọng mọi người, cùng nhau xây dựng chứ ko phải lấn át, v.v…). Khi thi Kiên cảm thấy Kiên thể hiện được kỹ năng kiểm soát cảm xúc, conflict management, result-oriented (Kiên cố gắng focus – dẫn dắt mọi người tới đích – khi mọi người đi quá xa thì cố gắng kéo mọi người lại để cùng đạt mục tiêu đặt ra từ đầu). ❖ Kỹ năng lắng nghe và kể cả nhìn nhận lại ý kiến của mình có tốt ko, hạn chế cái tôi của bản thân, v.v… Kỹ năng này rất quan trọng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 234 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK vì đây cũng là 1 tiêu chí đáng giá từ assessor trong vòng Assessment Center. Kiên cảm thấy may mắn khi làm trong warehouse, môi trường cũng hơi phức tạp, khi Kiên làm việc với những anh chị mà khoảng cách tuổi tác lớn – tranh cãi cũng có, dự án thành công lẫn thất bại đều có thì quan trọng nhất là mọi người đều muốn được lắng nghe trước. Vì vậy, Kiên rèn luyện kĩ năng lắng nghe và cố gắng cải thiện điều đó từng ngày. Kiên cố gắng cảm thông và tìm hiểu nguồn gốc vấn đề, cảm nhận của người đối diện. Cá nhân Kiên cảm thấy communication tốt cũng sẽ giúp mình phát triển kỹ năng leadership rất nhiều. Thi Online Assessment Center có công bằng không? Quan điểm của Kiên là công bằng vì: ❖ Các anh chị Nhân Sự và Manager – những người đánh giá các bạn rất chuyên nghiệp và kinh nghiệm trong việc đánh giá. ❖ Bất kể thi ở hình thức nào thì ai cũng thi giống nhau, cũng có những thuận lợi và gặp phải khó khăn như nhau. ❖ Trong quá trình bạn thi, dù online nhưng vẫn có nhiều tương tác với bạn cùng nhóm và với giám khảo để các anh chị đánh giá. Nếu bỏ qua những khó khăn ban đầu, Kiên thấy thi online dễ đánh giá và chính xác hơn vì tất cả mọi việc các bạn làm đều được quan sát, kể cả thi cá nhân cũng bật cam để anh chị theo dõi quá trình làm. Phần Group Discussion thì bạn nói gì và làm gì đều hiện rõ ràng trên màn hình, giúp các anh chị đánh giá, quan sát từng cử chỉ và lời nói của bạn. Lời nhắn gửi cho những bạn đang chuẩn bị rèn luyện hoặc thi Assessment Center ❖ Các bạn có thể ôn tập trước. Ví dụ trước khi thi Kiên coi lại những đề cuộc thi trước đây, cách mọi người và mình làm để coi lại những điểm nào mình có thể cải thiện được. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 235 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Ngoài ra các bạn có thể chuẩn bị nền tảng kiến thức về ngành nghề bạn ứng tuyển để áp dụng khi làm bài. ❖ Trong quá trình thi đừng cố gắng gò mình trở thành người khác mà cứ thoải mái và hiểu bản thân mình. Có rất nhiều vai trò trong team, nếu bạn ko được đảm nhiệm được vai trò như mình mong muốn thì chuẩn bị back up vài vai trò khác để vẫn giữ được sự đóng góp cho team. Nếu làm teamwork nên có sự luân chuyển lẫn nhau, tôn trọng ý kiến của mọi người, tranh luận và phản biện tốt nhưng cần lắng nghe. ❖ Hãy chuẩn bị tâm thế làm bài bằng chính sức mình và cố gắng hết sức – do all you have! ❖ Kiên nghĩ đi làm là một trải nghiệm tốt vì đi làm giúp bạn va chạm, làm việc nhóm thực tế hơn, với nhiều người khác độ tuổi, không chỉ là những bạn cùng trang lứa, cho bạn nhiều kỹ năng làm việc với con người và hiểu được mức độ công việc của công ty. Các bạn có thể tìm kiếm việc làm trên các group làm việc, networking để tìm cơ hội cho mình. Hồi đấy sau khi update profile LinkedÌn, Kiên đăng 1 bài tìm kiếm việc làm và định sẵn nguyện vọng warehouse của mình và sử dụng hashtag Internship nên độ tiếp cận của profile với các anh chị HR cũng khá tốt. Ngoài ra Kiên cũng gọi điện trực tiếp lễ tân để xin nối máy đến phòng HR xin intern nếu công ty có nhu cầu. Mong là những chia sẻ trên từ Kiên có thể giúp các bạn hiểu hơn phần nào về hình thức thi Online Assessment Center khá mới mẻ này để chuẩn bị thật tốt cho hành trình phía trước nhé! Trung Kiên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 236 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Kinh nghiem Thi Management Trainee cua anh Xuan Vu – Management Trainee Giao Hang Tiet Kiem Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/kinh-nghiem-thimanagement-trainee-cua-anh-xuan-vu-mt-giao-hang-tiet-kiem T hời gian vừa qua chị Thư thật vui vì có dịp trò chuyện cùng bạn Vũ – Management Trainee của Giao Hàng Tiết Kiệm và nghe Vũ chia sẻ về trải nghiệm khi thi những cuộc thi tuyển dụng Quản Trị Viên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 237 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tập Sự. Vậy nên chị đã dành thời gian để tổng hợp lại những nội dung này qua bài viết dưới đây, các bạn xem thêm nhé! Cảm ơn Vũ đã đồng ý chia sẻ cùng các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm nhé! Các bạn có thể kết nối trực tiếp với anh Vũ tại đây nha: https://www.facebook.com/hang.sang.1297! Trải nghiệm Vòng nộp đơn Với vòng thi này, các bạn không nên đợi “nước đến chân mới nhảy” mà cần chuẩn bị thật sớm. Cụ thể là để có một chiếc CV ấn tượng, các bạn nên chăm tham gia các hoạt động ngoại khóa ngay từ những năm đầu Đại Học như tham gia Câu Lạc Bộ hoặc các cuộc thi dành cho sinh viên. Bản thân Vũ cũng có một thời sinh viên khá năng động khi làm các công việc bán thời gian hoặc làm start up nho nhỏ của riêng mình song song với nhiệm vụ chính là học hành tại trường. Vũ cũng từng gặp phải những khó khăn trong công việc, như công việc start-up đã từng rất thành công, gọi được vốn nhưng sau đó phải dừng vì áp lực tăng trưởng quá nhanh từ phía các cổ đông, gặp khủng hoảng về nhân sự v.v… Những kinh nghiệm này cũng giúp cho Vũ trải nghiệm nhiều hơn và là cột mốc đáng nhớ. Có thành công và có thất bại cũng là một điểm ấn tượng trong câu chuyện Vũ kể về bản thân mình với Nhà Tuyển Dụng. Bên cạnh đó, hãy chuẩn bị cho mình một network thật tốt để có thể nhận được sự hướng dẫn, hỗ trợ từ các anh chị đi trước. Do Vũ cũng khá hăng hái đi làm, tham gia các cuộc thi và các buổi hội thảo dành cho sinh viên tại Ngọai thương, kinh tế, hay tham gia các cuộc thi với các anh chị Mentor cho nhóm nên cũng biết được những anh chị có kinh nghiệm. Sau này, Vũ nhận được sự giúp đỡ từ các anh chị trong việc giới thiệu những chương trình, việc làm phù hợp hoặc giúp hoàn thiện tấm CV của Vũ qua những lời nhận xét khách quan. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 238 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Về việc nên nộp nhiều công ty hay tập trung một vài công ty, Vũ chia sẻ là thi nhiều sẽ giúp các bạn trải nghiệm nhiều và dần tích lũy thêm kinh nghiệm. Tuy nhiên các bạn cũng nên chọn lọc vừa phải để có thể đảm bảo chất lượng cho từng cuộc thi mình tham gia. Vũ đã từng nộp khá nhiều công ty nhưng sau đó Vũ phải chọn lọc các công ty phù hợp với tiêu chí của mình vì thời gian thi của các công ty cũng khá trùng lắp với nhau. Nếu các cuộc thi không trùng lắp về thời gian thì càng tốt, bạn có điều kiện để tham gia nhiều và trải nghiệm, học hỏi nhiều hơn. Trải nghiệm Vòng Test Vòng thi này đa phần hoàn toàn test bằng Tiếng Anh. Các bạn nên trau dồi Tiếng Anh kỹ cho mình để có thể đọc hiểu nhanh và làm tốt đề bài. Các bạn có thể tham khảo các bài mẫu trên mạng để làm quen dạng bài và ngôn ngữ thi. Với kì thi ở GHTK, phần test khá đa dạng, khoảng 45 phút, trong đó gồm câu hỏi IQ, câu hỏi Numerical và Essay. Nhiều bạn không để ý nên bị bỏ mất phần essay vì không để ý là có phần này. Các bạn nên đọc lướt hết toàn bộ đề để xem có mấy phần, tránh bị thiếu sót. Ngoài ra, nên xem kỹ thời gian đề cho hoặc gợi ý phù hợp với từng phần và nên phân bổ thời gian hợp lý vì có một số bài test cho các bạn tự phân chia thời gian giữa các phần. Nên chia thời gian cố định cho từng phần để tránh bị sa đà, làm lố giờ và không kịp hoàn thành bài. Nên đọc kỹ từng đề bài, nếu đề bài ghi rõ là “trả lời sai sẽ bị trừ điểm” thì không nên phán bừa khi không biết đáp án. Nếu không có câu này thì các bạn hãy cố hoàn thành trọn vẹn bài nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 239 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm Vòng phỏng vấn Vòng thi này, bí quyết của Vũ là chuẩn bị sẵn sàng. Dù biết là các anh chị phỏng vấn sẽ in sẵn CV của mình nhưng Vũ vẫn tự chuẩn bị CV để có thể in với chất lượng tốt nhất, in màu, bìa cứng, và thậm chí Vũ còn chọn màu sắc của CV phù hợp với color code của công ty để tạo ấn tượng tốt với Nhà Tuyển Dụng. Vũ cũng nhận được feedback tích cực từ anh chị phỏng vấn với sự chuẩn bị chu đáo này của mình. Một số câu hỏi phỏng vấn phổ biến thường được hỏi là: ❖ Về công ty: Motivation tham gia công ty, vị trí mong muốn, vì sao biết đến chương trình. Với những câu hỏi này, cần nghiên cứu kỹ văn hóa của công ty, lộ trình nghề nghiệp mà mình chọn phù hợp với công ty ở điểm nào và nêu bật những điểm đó. Ví dụ như khi phỏng vấn tại Giao hàng tiết kiệm, Vũ nêu rõ motivation về việc muốn được làm ở công ty start-up với những anh chị lãnh đạo trẻ tuổi, thuần Việt Nam, môi trường thương mại điện tử năng động, phát triển và có cơ hội nghề nghiệp đa dạng – những điểm này vừa là mong muốn của Vũ mà vừa là đặc điểm nổi bật của công ty. Bên cạnh đó, Vũ cũng từng có kinh nghiệm đau thương ở cuộc thi khác là nhầm tên sản phẩm của công ty sang sản phẩm của công ty đối thủ. Vậy nên hãy tìm hiểu kỹ và đừng bị “nhầm nhọt” như Vũ nhé. ❖ Giới thiệu bản thân – điểm yếu và điểm mạnh của bản thân. Với điểm mạnh và điểm yếu, nên tự liệt kê trước ở nhà và có cách khắc phục điểm yếu rõ ràng. Điểm mạnh nên nêu những điểm sẽ bổ trợ tốt cho công việc của mình. Ngoài ra, cũng có công ty hỏi về mục tiêu 5 năm, 10 năm, mình có thể liên kết mục tiêu cá nhân của mình với con đường mà mình hình dung khi làm tại công ty để thấy sự phù hợp của cả 2 phía. ❖ Các kinh nghiệm làm việc của bản thân và bài học kinh nghiệm, các tình huống khó khăn đã từng gặp qua trong quá khứ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 240 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK và cách giải quyết. Cả những câu hỏi ở mục này và ở mục trên các bạn đều có thể tự chuẩn bị và rèn luyện sẵn trước ở nhà, phân ý từng mục rõ ràng để khi trình bày sẽ có nhiều nội dung sâu sắc. ❖ Các Case Study để mình tự giải quyết. Nội dung phỏng vấn thì rất đa dạng và sáng tạo nên khó có thể lường trước, ví dụ như đặt Case Study là làm sao để chuyển 1 người sử dụng sản phẩm của đối thủ sang sản phẩm công ty. Vậy nên với những trường hợp này thì hãy cố gắng phân tích một cách logic, hợp lý và cho mình thời gian suy nghĩ trước khi trả lời. Bản thân Vũ có lần cũng hơi khớp nên dù có ý tưởng nhưng trình bày chưa rõ ràng lắm để thể hiện hết ý của mình. Vậy nên, hãy tập cho mình có các Case Study ở nhà và tập trình bày thật gãy gọn và ý tứ rõ ràng. Trải nghiệm Vòng Case Study ❖ Case Study cá nhân Vũ được giao là suy nghĩ về cách phát triển và cải thiện một ứng dụng của công ty trong vòng 48h, sau đó quay trở lại công ty để trình bày ý tưởng của mình. Trong đó thời gian thuyết trình là 15 phút, tranh luận cùng ban giám khảo 15 phút và follow up thêm 10-15 phút. Tổng cộng khoảng 45 phút cho phần thi này. ❖ Ban đầu Vũ khá rối và lo lắng khi nhận đề thi. Nhưng sau đó Vũ quyết định bắt đầu bằng cách đặt mình vào vị trí của nguời tiêu dùng – lên đọc review của ứng dụng – từ khoảng 5000 review chọn lọc xuống còn 300-400 những review chi tiết nhất để biết những điểm ứng dụng chưa hoàn thiện. Từ những feedback thực tế, Vũ tập trung vào những tính năng mà app còn chưa tốt hoặc chưa đáp ứng được nhu cầu khách hàng và lên kế hoạch giải quyết những điểm yếu đó. ❖ Khi thuyết trình, có chút vấn đề là những bạn thuyết trình trước hơi lố thời gian nên phần thời gian của Vũ bị cắt ngắn lại. Vũ được chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 241 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK yêu cầu nói thẳng tới phần “Solution – cách giải quyết vấn đề”. Đứng trước các anh chị là Head của từng phòng ban nên Vũ có chút lo lắng, nhưng cũng may mắn vì từng thuyết trình nhiều lần ở lớp ở các cuộc thi nên tự tin hơn. Đó cũng là một điểm mạnh mà Vũ thấy được ở mình. ❖ Sau khi trình bày, Vũ được nhận xét là đưa ra những giải pháp chuyên môn thực tế, tác động đến nhiều đối tượng và kỹ năng thuyết trình, phản biện tốt. Vì vậy dù có người thuyết trình tới 2 tiếng nhưng với phần trình bày 45’ của mình, Vũ vẫn được lựa chọn để tiến vào vòng tiếp theo. Trải nghiệm Vòng Final Interview Vòng này một tip nhỏ của Vũ là không chỉ để buổi phỏng vấn thành buổi “hỏi đáp” một chiều mà biến thành một buổi trò chuyện của hai người. Vũ hỏi thêm về văn hóa công ty, tìm điểm chung với anh chị phỏng vấn. Vì cũng tìm hiểu khá kỹ về công ty từ trước nên rất may là Vũ đã từng nhìn thấy hình ảnh của chị phỏng vấn mình trên fanpage công ty và biết sơ lược thông tin về chị, từ đó giúp buổi nói chuyện thoải mái và sinh động hơn. Đó là những trải nghiệm và bí quyết nhỏ của Vũ khi tham gia các chương trình Quản Trị Viên Tập Sự và đặc biệt là hành trình trở thành Management Trainee tại Giao Hàng Tiết Kiệm. Mong là sẽ góp được chút kiến thức hỗ trợ các bạn trẻ chuẩn bị cho công việc đầu đời của mình thuận lợi hơn nhé! Xuân Vũ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 242 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cau chuyen thi Management Trainee Nestle va Unilever (Application/ Ổnline Test/ Ìnitital Ìnterview) tư anh Tuan Anh nam 2020 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cau-chuyen-thimanagement-trainee-application-online-test-initital-Interview-nestleva-unilever-tu-tuan-anh C ảm ơn Tuấn Anh đã đồng ý chia sẻ cùng Chương Khởi Điểm và các bạn trẻ nhé! Anh Tuấn Anh cũng sẵn lòng trao đổi chia sẻ thêm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 243 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nên các bạn có thể bạn có thể liên hệ với Tuấn Anh qua link Facebook ở đây nha: https://www.facebook.com/tuananh.phan.02! ----------Chào mọi người, mình là Tuấn Anh. Nhận lời mời từ chị Thư, hôm nay mình xin kể lại cho các bạn nghe về chuyện đi thi Management Trainee Nestlé và Unilever năm 2020 của mình. Và đây sẽ là một câu chuyện đúng nghĩa, về những gì mình đã làm, đã trải nghiệm. Mình không đưa ra tips hay lời khuyên gì vì nói thật mình cũng chả có tips gì mà khuyên! Mình đi thi vô tư lắm, thiệt :3 . Mà nghĩ mỗi người trong chúng ta đề có cách riêng để tỏa sáng đúng không nhỉ! :’> . Vì sao mình thi Nestlé và Unilever Sau tròn một năm đi làm chính thức tại một Agency market research, mình muốn chuyển career sang phía client (Giải thích thêm một xíu: Client là chỉ các nhà sản suất, kinh doanh sản phẩm, còn Agency là các nhà cung cấp dịch vụ hỗ trợ việc sản xuất, kinh doanh cho các client. Khi ấy mình làm tại một Agency về Research, tức là cung cấp dịch vụ nghiên cứu về thị trường, về người tiêu dùng cho các clients. Mảng Agency này rất hay đó!). Management Trainee chắc hẳn là con đường khả dĩ nhất cho mình lúc bây giờ vì kinh nghiệm thì chưa đủ để nhảy ngang sang phía client, nên mình chọn thi Management Trainee Nestlé và Unilever. Mình yêu thích hai nơi này không chỉ vì các nhãn hiệu mạnh, mà còn vì các giá trị bền vững mà hai công ty này đang theo đuổi: dinh dưỡng, sức khỏe và môi trường. Riêng Unilever có rất nhiều nhãn hiệu đồng hành cùng sức khỏe người Việt như xà phòng Lifebuoy nè, nước tẩy nhà vệ sinh Vim nè,… Còn Nestlé thì rất mạnh về sản phẩm dinh dưỡng. Hai công ty này mang đến những giá trị bền vững cho cuộc sống mà chính mình cũng đang theo đuổi. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 244 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mình apply cả hai và chỉ đúng hai bạn này thôi. Mình nghĩ ít mà chất (một phần vì mình cũng đang đi làm full-time nên cũng cần cân đối thời gian chứ không thể thi dàn trải được). Mình apply những công ty nào mình cảm thấy sẽ rất vui và có động lực khi làm việc lâu dài tại đây, chứ không phải chỉ vì chữ hai chữ Management Trainee. Management Trainee chỉ là hành trình 2-3 năm thôi nhưng công ty có thể là cả sự nghiệp của mình. Application: Chăm chút cho màn chào sân Nestlé là công ty mở đơn trước, mình apply vào phòng ban Commercial (cụ thể là Marketing). Vòng đơn trôi qua nhẹ nhàng với việc nộp CV và trả lời một câu hỏi về lý do apply nên không có gì nhiều để mình thể hiện ngoại trừ việc phải chỉn chu mọi thứ. Mọi câu chữ trên CV đều mô tả chính xác về bản thân mình. Mình sợ nếu lọt đến các vòng Interview thì một chiếc CV cẩu thả sẽ khiến mình đứng hình quê xệ trước Interviewer mất! Với UFLP (chương trình Management Trainee của Unilever) thì mình được apply hẳn vào phòng Consumer Insight (một bộ phận của phòng Marketing) luôn. Vòng đơn yêu cầu viết 3 bài văn Tiếng Anh, mỗi bài 250 từ xoay quanh động lực làm việc và mục tiêu nghề nghiệp của bản thân. Mình cũng tiếp tục bám theo keyword là làm mọi thứ thật chỉn chu, chân thành. Với sự kỹ càng ở vòng này, mình rất tự tin sẽ được gọi đi làm test. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 245 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Online Test: Học tài thì chắc chắn thi tài chứ không thi phận nha Ngày 4 tháng 2, mình được email mời đi làm test của Nestlé. Bài test này phải nói giống như gom tất cả những dạng test online phổ biến trước giờ, bao gồm cả video Interview. Trước khi vào test, mình có lên mạng làm thử 1, 2 bài thi mẫu numerical với logical test để gọi là “khởi động não” nhưng bấy nhiêu là chưa đủ, mình vẫn bị rối vì bài numerical test thật sự rất khó và thời gian thì vô cùng hạn hẹp. Đã vậy, mình còn làm vào ban đêm sau khi đi làm về, đầu óc hơi mệt mỏi nên chỉ kịp làm tầm 60%. Nếu có cơ hội lần hai, mình chắc chắn sẽ luyện tập thêm nhiều trước khi vào thi thật vì cái gì cũng cần làm nóng kỹ, và bộ não của mình cũng vậy. Riêng phần video Ìnterview thì cũng khá khoai, câu hỏi xuất hiện lên xong thì chỉ có vài chục giây để vừa nghĩ vừa trả lời rồi thu hình lại, nên phải nó là cũng cuống hết cả lên, mình chỉ thấy mình trả lời tàm tạm. Sau khi hoàn tất vòng thi, thật lòng mình không tự tin lắm, nhưng vẫn có hút hy vọng là mình làm tốt hơn mình nghĩ. 3 tuần sau Nestlé, Unilever cũng thông báo kết quả vòng 1 và mời mình làm Online Test: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 246 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bài test lần này của Unilever được cung cấp bởi SHL, và nó thật sự sáng tạo và thú vị. Kiểu nó vẫn là trả lời câu hỏi nhưng được mô phỏng theo công việc thực tế ấy. Ví dụ 1 câu là đề cho mình cái lịch của tháng, và nhiệm vụ là đặt lịch họp cho 5 phòng ban khác nhau sao cho thật hợp lý. Như phòng Marketing thì cần họp trước phòng Sales, phòng Finance thì cần họp cuối cùng, phòng Supply Chain thì cần họp giữa tháng,… Nhìn cứ như là mình đang làm việc thực sự ấy, vui lắm. Rút kinh nghiệm từ Nestlé, mình đầu tư chuẩn bị nghiêm túc hơn cho test của Unilever, nào là máy tính, nước uống, nhai kẹo cao su, Google dịch, sample test các kiểu,… Học tài thì thi tài, mình làm được và chắc đúng hơn 85% bài nên rất tự tin sẽ pass test Unilever. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 247 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Initial Interview: Khi mình phải biết mình là ai Đến tận 1 tháng sau mình mới nhận được mail của Nestlé về việc đi phỏng vấn và mình phải chuẩn bị một bài thuyết trình cá nhân. Do đã hiểu rất rõ về bản thân nên mình chỉ mất tầm 1 tiếng để làm slide và gửi đi. Câu chuyện hôm đó của mình chỉ xoay quanh “chiếc lò xo”. Khi người ta ấn nó xuống càng sâu, nó lại bật lại càng cao và mình cũng y hệt, các có nhiều áp lực thì mình càng tiến bộ nhanh và mạnh mẽ. Mục đích của mình sau hôm đó cũng chỉ khiến Interviewer nhớ mình là một chiếc lò xo, resilient và passionate. Sau đó có thêm vài câu hỏi về kinh nghiệm và động lực, và mình chỉ trả lời một cách to rõ và chân thành, không có bất cứ sự gượng ép hay che giấu gì cả. Nếu mình đậu thì vì mình là chính mình chứ đang không cố là một ai khác đúng không! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 248 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 4 ngày sau khi phỏng vấn Nestlé về, mình được thông báo pass test của UFLP. Unilever cho ứng viên ứng viên phỏng vấn online và book trước ngày. Đến ngày, người phỏng vấn mình là một chị Manager của chính phòng Consumer Insight và riêng mình lại không có các anh chị phòng Nhân Sự tham dự. Đến 80% buổi phỏng vấn xoáy vào kiến thức về insights, thị trường FMCG và market research, nhiều đến nổi mình không kịp kể câu chuyện chiếc lò xo như ở Nestlé :’(. Nhớ như in 1 câu hỏi là: “Hãy dự báo tăng trưởng FMCG trong 10 năm tới”. Kinh chưa :D. Sau khoảng hơn 1 tiếng hỏi đáp cân não, mình nhận được feedback là rất passionate và potential khiến mình cũng mừng trong bụng. Ở đây tuy mình không được nhớ tới như một chiếc lò xo, nhưng đã được nhớ tới như một nghiên cứu viên rất đam mê rồi :D. Assessment Center: Thước đo của kiến thức và sự trưởng thành Vòng này, mọi người có thể nói nhiều về Leadership, về Teamwork hay về Communication Skills, nhưng với mình, vòng này gói gọn trong hai chữ kiến thức và sự trưởng thành. Có kiến thức để đưa ra những ý kiến hay, chính xác và hữu ích, có kiến thức để mạnh dạn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 249 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đối đáp với ban giảm khảo. Và quan trọng hơn, có sự trưởng thành để biết cách ăn nói, bình tĩnh, tự tin, điềm đạm khi làm việc và tôn trọng mọi người trong lúc thảo luận. Nói tóm lại là biết khi nào cần nói và khi nào cần nghe á. Mình nhận được thư mời dự Summer Camp (Assessment Center của Nestlé) ngày 7 tháng 3, tức chỉ 4 ngày sau Initial Interview. Summer Camp diễn ra 1 ngày duy nhất tại khách sạn nhưng BTC sẽ chia team trước khoảng 3 ngày để giải quyết 1 Business Case. Team của mình gồm 8 bạn đa dạng phòng ban nhưng nhiều nhất vẫn là khối Commercial (Sales, Marketing – Brand, Marketing Research). Đề bài tóm gọn là hãy đưa ra kế hoạch tung một sản phẩm mới dựa trên những xu hướng tiêu dùng mà đề bài cung cấp. Bài làm cũng yêu cầu sự tham gia của nhiều phòng ban từ Marketing đến Supply Chain và Finance. Đồng hành cùng nhóm mình có một chị Mentor, vừa để theo dõi, vừa để giúp đỡ team. Team mình nhanh chóng lập group Skype và bàn tán rôm rả ngay trong đêm đầu tiên, rất nhiều ý kiến hay đã được đưa ra và thể hiện kiến thức rất vững vàng của các bạn thí sinh: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 250 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK <Mình giữ lại nguyên văn không Vietsub để các bạn dễ hình dung thực tế khi bàn bạc như thế nào nha!> Ý kiến từ 1 bạn thi Commercial: “Root cause | Mình đang nghĩ lí do tại sao Brand X lại muốn ra sản phẩm mới? Vấn đề brand đang gặp phải là gì? Vì thực tế launch sản phẩm mới cực kì tốn kém, các trường hợp launch sản phẩm mới ở Việt Nam mình thấy được là: ❖ Số sale về thấp | có thể là số tổng thể hoặc có thể là số của 1 LOẠI SẢN PHẨM tại 1 vùng cụ thể bị dominate bởi brand khác nên Brand X cần có innovation product cho sản phẩm đó => sẽ helpful nếu mình biết đó là sản phẩm gì để neo lại. ❖ Tạo sự đa dạng cho product porfolio (những case này thì thường mang sản phẩm vùng về và localize lại). ❖ Giả định là Brand X plays a market Leader (đến ngưỡng tăng trưởng chững lại) thì cần kiếm 1 source of growth mới.” Ý kiến từ 1 bạn Supply Chain: ❖ “Brand X là một brand FCMG lâu đời nên competive advantage sẽ thiên về operational excellence + customer intimacy (treacy and wiersema) chứ không phải product Leadership => sẽ thiên về đem existing products tới một market mới và nếu cần thì localize hơn là R&D về một product mới. ❖ Từ Supply Chain point of view thì set up cả một chuỗi cung ứng cho một product mới rất tốn kém và mất thời gian, chưa tính R&D => làm cả một sản phẩm mới rất unrealistic, nhất là khi revenue yêu cầu ngay trong năm đầu là 15 tỷ khi mà chưa có historical data. ❖ Với 15 tỷ sale thì quá đơn giản vs các existing products của Brand X với range giá từ 20-50k. Tính nhanh thì 750k sản phẩm (giá 20k) cho một năm và theo kinh nghiệm bản thân của mình thì nó chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 251 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chỉ ngang một tháng hoặc căng lắm là 2 tháng production capacity của một factory thôi. Nên việc một hay vài existing factories ở nước ngoài sản xuất extra cho thị trường VN trong năm đầu gần như là quá đơn giản. Về ordering thậm chí mình có thể order thông qua CBU lớn khác như Singapore.” Các bạn đọc là có thấy xoắn cả não lên không nhỉ? ^^ Bởi thế mới nói kiến thức là quan trọng! Team mình thống nhất không cần Leader nên phải nói là làm việc vô cùng ôn hòa. Tuy vậy, do quá ôn hòa, mọi người rất lắng nghe nhau, từng ý kiến đều được cân nhắc nên mất nhiều thời gian cho mỗi quyết định. ❖ Sợ team trễ deadline, mình xung phong làm thư ký cho team, viết biên bản họp và job-to-be done cho từng ngày. Mình đã giữ tinh thần (mindset) vô cùng result-oriented, tức là đặt kết quả lên hàng đầu và luôn kiểm soát sao cho team đạt được mục tiêu và có thành quả sau mỗi lần họp. Có lần team mình đang tranh luận qua lại khá lâu giữa việc nên ra một sản phẩm sáng tạo hoàn toàn mới (theo như team Commercial) hay đưa một sản phẩm có sẵn từ nước khác về cho thực tế (theo team Supply Chain), mình quyết định cần phải chốt sớm để tránh đi quá xa, mình đề xuất hãy cứ sáng tạo, và team Supply Chain sẽ tìm cách sản xuất tối ưu hóa và giảm thiểu chi phí, như vậy mỗi bạn đều có role của mình để thể hiện, thế là cả team đồng ý :D. ❖ Một điểm nữa là trước khi quyết định đều gì, mình đều cân nhắc hai mặt tốt và xấu của nó, cái tốt của nó có thật sự outstanding (nổi trội) hay không và các điểm yếu của nó thì có dễ xử lý và khắc phục hay không, phân tích như vậy giúp mình có căn cứ (rationale) hơn khi quyết định. Cuối cùng sau nhiều đêm trầy trật và nỗ lực, team mình cũng ra được một sản phẩm nhỏ xinh và nộp bài chuẩn bị present. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 252 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Show time – Summer Camp! Ngày Summer Camp tại khách sạn cũng đến. Mới tới nơi mình đã bị choáng ngợp bởi sự sang chảnh. Nestlé phải nói là vô cùng đầu tư cho vòng này (*hoan nghênh*) khi thuê hẳn 1 tầng đãi tiệc của khách sạn 5 sao, hẳn 1 tầng đấy!! Đi thi thôi mà được đãi ăn sản phẩm Nestlé (sữa, bánh, kem,…), được ăn tiệc buffet nhẹ (bánh mặn, nước trái cây,…) refill liên tục mới sang. Do cũng ngại dịch bệnh, dù lúc đó chưa nghiêm trọng nhưng các anh chị của công ty làm rất kỹ, bọn mình phải đo nhiệt độ, rửa tay và đeo khẩu trang khi thi. Đối tượng vào đến vòng này mình có thể tạm phân thành 4 đối tượng: ❖ ❖ ❖ ❖ Đối tượng 1: Du học sinh, kiến thức cực vững Đối tượng 2: Siêu sao Đại Học, thi đâu thắng đó, tự tin ngút trời Đối tượng 3: Cao thủ ẩn mình, sinh viên giỏi nhưng ít đi thi này nọ Đối tượng 4: Đã đi làm 1 thời gian, điềm đạm như ông lão (có mình trong đó :3) Quy trình thi ❖ Presentation và Q&A: Đầu tiên, mỗi team sẽ present lại kế hoạch đã chuẩn bị 3 ngày qua với một ban giảm khảo toàn các Head (trưởng các function lớn của Nestlé). Nhóm mình chia đều bài ra nên ai cũng tham gia present. Đến phần thách trí Q&A, thấy câu hỏi nào mình có ý là mình xung phong trả lời ngay. Nếu nói được thì hoặc đậu hoặc rớt, còn nếu không nói thì chắc chắn rớt, nên phải nói thôi :3. Do đã hiểu rõ về sản phẩm, khách hàng nên nhóm mình trả lời khá tự tin các câu hỏi. ❖ Case ngắn – thảo luận trực tiếp với team cùng sự quan sát từ ban giám khảo: Vừa xong phần đầu căng não, đúng 10 phút sau team mình di chuyển sang một phòng khác. Tại đây, có một case ngắn khác giải trong 30 phút và mỗi người sẽ bốc thăm đóng vai chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 253 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK một trưởng phòng trong công ty. Ngoài mục tiêu chung là doanh thu, mỗi phòng ban đều có cho mình những mục tiêu riêng cần đạt được. Trớ trêu thay, team mình toàn kiểu “râu ông này cắm cằm bà kia”, và mình làm trưởng phòng tài chính. Thôi xong, kiến thức Marketing bây giờ không cứu được mình nên mình chỉ biết bám sát vào đề bài và mục tiêu cần đạt được của phòng tài chính về chi phí, doanh thu và lợi nhuận để thuyết phục các phòng ban khác. Đồng thời mình xem đây như là một buổi họp tại công ty và tham gia một cách thật nghiêm túc, lúc nào cần nói thì nói, không thì mình lắng nghe và tổng hợp ý kiến giúp team. Trong suốt 30 phút thảo luận sôi nổi ấy, các anh chị phòng Nhân Sự “lượn lờ” xung quanh theo dõi và ghi chép liên tục, chắc đây là lúc họ đánh giá thí sinh theo từng câu nói, từng hành động lúc thảo luận. ❖ Vẫn là case ngắn – lần này là thuyết trình: Hết 30 phút, team mình được đưa sang một phòng khác để thuyết trình, ở đây có vẻ đa phần là các anh chị phòng Nhân Sự nên tập trung đánh giá kỹ năng và tính cách hơn là kiến thức. Có một điều vô cùng đáng nhớ là khi các anh chị phòng Nhân Sự hỏi từng thành viên chọn ra một bạn đóng góp nhiều nhất ở bài này, cả team đều chọn mình, vui và cảm động quá chừng! <3 Sau khi thi xong 2 vòng, team mình vỡ òa và muốn đi quẫy ngay lập tức. Trước khi đi team mình có trò chuyện ngắn với chị Mentor và được nhận xét là quá ôn hòa! :)) Ôn hòa thì tốt nhưng trong một cuộc thi, nó có thể khiến mình bị lu mờ. Nhưng bù lại, chính nhờ ôn hòa với nhau nên team mình rất thân thiết, thi xong rồi vẫn đi ăn, trò chuyện với nhau thường xuyên. Thi Management Trainee dù đậu hay rớt nhưng cũng giúp mình tìm được những người bạn cực giỏi. *vỗ tay* chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 254 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Final Interview: Thử thách cuối cùng của sự bản lĩnh 18h5p ngày 17 tháng 3, tức 3 ngày chờ đợi sau khi thi Summer Camp, mình được gọi đi Final Ìnterview. Nhiều người cho rằng đã vào tới vòng này thì hầu như đậu nhưng mình không nghĩ vậy. Thường mình thấy số lượng vào Final Interview vẫn nhiều hơn số lượng tuyển thực tế nên không chắc là đã vào đến đây là đậu. Công ty họ phải cần kiểm tra một cái gì đó nữa ở mình mới cần tới vòng này chứ nhỉ?! Và mình đoán cái họ sẽ test là sự phù hợp, bản lĩnh và dám suy nghĩ đột phá, những thứ có lẽ chưa được thể hiện rõ ở vòng trước. Thử thách cuối là 2 câu hỏi về kinh doanh, Marketing làm trong 30 phút. Kiểu là nên làm gì với brand X, không làm gì với brand Y. Câu hỏi rất rộng và không kèm dữ liệu, tự trong não mình phải văng ra. Nên một lần nữa, kiến thức lại quyết định sống còn tới màn thể hiện của mình. Như vòng trước, mình tiếp tục bám sát vào keyword “result-oriented”, hỏi gì trả lời nấy. Ý nào mình chắc chắn và đủ kiến thức để bảo vệ thì mình mới cho vào bài, ý nào 50/50 thì mình tuyệt nhiên loại ra. Mình làm nhanh và nộp lại bài sớm 10p, chủ đích là chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 255 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK dành ra 10p cuối để tập thuyết trình và chuẩn bị trước phần chất vấn. Đúng giờ, mình vào video call với ban giám khảo (tới vòng này làm online để tránh dịch nha). Mình bắt đầu trình bày trước Head các phòng ban, cố gắng nói thật to, rõ và cô đọng để họ có thể nhớ hết những gì mình nói. Và màn thách trí Q&A bắt đầu. Điểm tích cực đầu tiên mình nhận ra là câu hỏi của Ban giám khảo rất đúng với những gì mình trình bày, thể hiện rằng mình đã trình bày tốt và họ hiểu được. Mình xem đây như là một buổi họp chiến lược chứ không phải phỏng vấn, nên hoàn toàn không trả lời kiểu tranh luận, mà trả lời kiểu thảo luận để cùng nhau đưa ra giải pháp tốt nhất cho công ty. Có lúc một giám khảo hỏi mình tại sao không làm cách B, nếu cách A của mình gây ra hậu quả thì sao? Mình liền cám ơn giám khảo đã cho mình cách B rất hay, và mình đề xuất kết hợp ý tưởng của mình và giám khảo lại để đưa ra giải pháp hữu hiệu nhất! :D. Tiếp theo, một giám khảo khác liên tục đưa những giả thuyết để đưa ý kiến của mình vào thế khó thực hiện. Cảm thấy việc thảo luận có thể đi đến bế tắc, mình đề xuất rằng hiện nay cả mình và giám khảo chưa có đủ dữ liệu để thuyết phục lẫn nhau và còn quá nhiều giả thuyết, nên chúng ta tạm gác lại vấn đề này và sẽ có một buổi họp riêng ngay sau buổi họp này để quyết định vấn đề đó. Bây giờ sẽ chuyển sang vấn đề khác để tiết kiệm thời gian cho cả team. Và lập tức mọi người chuyển câu hỏi khác và không xoáy vào đó nữa. Đây cũng là cách họp mình hay dùng khi đi làm, khi hai bên giữ khăng khăng ý kiến của mình thì tốt nhất là cho cả hai thêm thời gian để suy nghĩ và tự thuyết phục mình! ^^. Sau màn này, có có phần phỏng vấn nhanh 30 phút về nguyện vọng bản thân, động lực nghề nghiệp như là một sự kiểm chứng cuối về sự phù hợp của mình với vị trí này. Nhưng cũng không phải phòng ban nào thi Final Interview cũng sẽ giải case nha, có một bạn thi Finance thì lại phỏng vấn câu hỏi bình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 256 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thường như kiểu Ìnterview thường diễn ra với Giám Đốc Tài Chính. Nên cũng muôn hình vạn trạng nhé! Ngày nhận kết quả: Và một hành trình mới bắt đầu Và sau 1 tuần chờ đợi trong hồi hộp, mình nhận được email chúc mừng – kết thúc hành trình thi Management Trainee tại Nestlé với bao nhiêu bài học, tình cảm và niềm vui, và cũng đồng thời mở ra một hành trình mới đầy thử thách phía trước! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 257 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy là hành trình đến đây là… À quên, mình còn thi UFLP mà nhỉ! :D. Sau khi mình nhận được mail báo đậu của Nestlé thì nhận được thư mời thi vòng Discovery Center từ Unilever. Nhưng mình đã quyết định ngưng thi tại đây vì không muốn làm mất thời gian cho Unilever, các bạn cùng thi và cả chính mình. Nên hẹn Unilever tại một cơ hội khác nếu có duyên. Đến đây thì hành trình thi Management Trainee hay hành trình tìm đường sang client của mình kết thúc. Mình cũng cám ơn chị Thư từ Chương Khởi Điểm rất nhiều đã luôn động viên mình suốt quá trình thi. Cám ơn các bạn đã đọc đến đây. Nếu các bạn đã may mắn tìm ra được mục tiêu của mình, hãy theo đuổi nó cho bằng được. Chúc các bạn thành công! Tháng 4 năm 2020, Phan Tuấn Anh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 258 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee Unilever – Ìnitial Ìnterview va Discovery Center tư chi Kim Tuyen nam 2020 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thimanagement-trainee-unilever-initial-Interview-va-discovery-center-tuchi-kim-tuyen chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 259 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK C ảm ơn bạn Kim Tuyến (Facebook: https://www.facebook.com/tuyen.can.549) đã đồng ý chia sẻ với các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm nha ^^. -------Hi các bạn, mình là Kim Tuyến, mình là cử nhân Kinh tế quốc tế của trường Nờ (NEU – Đại Học Kinh Tế Quốc Dân) và cũng là UFLP (Management Trainee) – Customer Development năm 2020 của Unilever. Nhân 1 ngày cuối tháng 6, mình vừa kết thúc những ngày tháng sinh viên cuối cùng, mình quyết định viết lại vài dòng về một trải nghiệm thú vị mà mình có gần đây: Thi UFLP thời Covid. Bài chia sẻ dựa trên những trải nghiệm cá nhân và góc nhìn có 1 chút xíu chủ quan của mình, nhưng với tin thần “pay it forward”, mình mong là những chia sẻ của mình sẽ cho các bạn một chút good insights nào đó để chuẩn bị cho hành trình thi Management Trainee sắp tới nha! UFLP 2020 (Unilever Future Leaders) có format các vòng tương tự như những năm gần đây, và thường thì chi tiết về thể lệ và nội dung các vòng sẽ được anh chị bên Unilever cập nhật trong các bài post đăng tuyển UFLP cũng như là những buổi livestream sharing giải đáp thắc mắc về UFLP năm đó, nên mình sẽ tập trung chia sẻ vào 2 vòng thi quan trọng và có nhiều trải nghiệm nhất với mình nha! Năm nay do tác động của Covid-19 nên UFLP được làm ở hình thức online (virtually) trên nền tảng Zoom và được anh chị Unilever điều phối rất chỉn chu và hoàn hảo, nên dù là lần đầu bỡ ngỡ thì mọi việc đều diễn ra khá là mượt! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 260 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Initial Interview Initial Interview của U năm nay được chuẩn bị rất cẩn thận, và thời gian cũng khá nghiêm ngặt. Theo mình đi “hóng hớt” được thì mỗi bạn sẽ có khoảng 30 phút để trả lời. Ví dụ có bạn phải trả lời 1 câu hỏi về chuyên môn, về phòng ban mà bạn đã ứng tuyển. Như bạn của mình apply CMI (Consumer Market Intelligence) thì chị phỏng vấn viên (assessor) có hỏi 1 câu về “Consumer behavior – hành vi của người tiêu dùng thay đổi như thế nào do Corona”. À, ngôn ngữ hình như là 100% Tiếng Anh nhé. Nhưng trong trường hợp, đang phỏng vấn mà bạn gặp khó khăn trong việc giải thích, thì cứ tự tin hỏi các anh chị assessors cho đổi sang Tiếng Việt nha, vì dù sao Tiếng Anh cũng có thể cải thiện được mà, cách tư duy của bạn cũng rất quan trọng nên đừng lo bị đánh giá quá nhiều nha! Trường hợp của mình, do hạn chế về thời gian trong các lựa chọn công ty đưa ra nên mình nhận lịch phỏng vấn chỉ cách ngày Discover Center (Assessment Center) 5 ngày, hú hồn =)). May mà vẫn đậu vòng phỏng vấn và được vào Discovery Center. Mình phỏng vấn vào buổi tối, thời gian phỏng vấn kéo dài hơn 1 tiếng đồng hồ và chị phỏng vấn đánh giá mình là chị Bảo Anh – UFLP 2012. Do lý do kỹ thuật, nên chị off cam, và mình be like =))) “nhìn vào hư vô, ngước vô định vào xa xăm”. Trải nghiệm này cũng khá là khó diễn tả, nhưng mình thấy rất thú vị, dù không được tương tác với người đối diện, nhưng phần nào thì mình không thấy áp lực và mình nghĩ đây cũng là một cách khá chiến thuật để khiến thí sinh trả lời trung thực hơn. Những câu hỏi phỏng vấn của mình xoay quanh các vấn đề cá nhân, gia đình, học tập, CV và có test 1 chút về kiến thức liên quan đến CD (phòng Customer Developement/Sales) và về trải nghiệm cá nhân của mình ở Big C. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 261 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Từ trải nghiệm thưc tế phỏng vấn một vài nơi thì mình thấy Intial Interview của Management Trainee cũng giống như phỏng vấn xin việc ở những công ty khác mà thậm chí còn thoải mái hơn, vì với tâm lý là tuyển những đứa fresh như chúng mình, thì những yêu cầu “bạn phải có kinh nghiệm làm việc này công ty nọ” cũng không gắt bằng tuyển dụng bình thường. Và cách tiếp cận của mình với các buổi “nói chuyện” này đều giống nhau: be yourself and be strategic – là chính mình và có chiến lược. Đối với mình, “Practice makes perfect”, nên bên cạnh việc tìm đọc và đúc kết những kinh nghiệm chia sẻ quý báu của những anh chị đi trước về việc phỏng vấn, mình luyện tập, reflect rồi tự phát triển phong cách của bản thân. Mình đã từng dành cả thanh xuân, chỉ để rải CV và đi phỏng vấn… với mục đích không phải là để có một công việc mà là để cải thiện kỹ năng phỏng vấn của mình. Discovery Center (Assessment Center của Unilever) Discovery Center của U được tổ chức gói gọn trong 1 ngày, từ 8h30 sáng tới 5h, 3 vòng liên tiếp: Group presentation – Individual challenge – Final Interview. Cảm nhận cá nhân của mình thôi nha, thì mình thấy khá là mệt =)) kiểu ngồi đó hết cả ngày luôn á =)). Do ảnh hưởng của Covid, nên mọi thứ phải diễn ra online và bài presentation của group được chuẩn bị không có sự giám sát. Cá nhân mình nghĩ là cách này có thể chưa đánh giá đúng 100% khả năng làm việc teamwork. Mình cũng đọc 1 vài bài review Assessment Center offline, và mình nghĩ nếu được chọn mình sẽ prefer offline hơn vì chắc chắn sẽ vui hơn và mình sẽ được quen nhiều người hơn. Group presentation (Thuyết trình nhóm) Vào Discovery Center năm nay có 30 bạn, bọn mình được phân group 3-4 người, nhận đề và có 4 ngày để làm. Nhận được mail báo tầm 13h, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 262 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình liên hệ các thành viên và tạo group trên Zalo, Google Drive, v.v... để tiện cho nhóm làm việc. Vì có 4 ngày nên bọn mình cũng chill chill, bọn mình quyết định để thời gian đọc đề và suy nghĩ và tối gọi điện để cùng làm việc với nhau. Ban đầu mọi việc diễn ra khá trôi chảy, bọn mình suy nghĩ flow cho bài, chia việc, ấn định deadlines, v.v……cho tới phần big idea (ý tưởng chính). Mình không có cùng ý kiến với mọi người, nhưng mình cũng chưa thuyết phục mọi người được với ý kiến của mình, vậy nên mình đã chuyển hướng question/challenge (hỏi để thử thách lại) big idea của nhóm – không phải để gây khó dễ cho mọi người mà để hoàn thiện nó! Có những lúc, trong quá trình thảo luận, bọn mình đã rất căng thẳng, và mình đã phải dành thời gian im lặng để bình tĩnh hơn. Nhưng cuối cùng, bọn mình cũng đã có sản phẩm của cả nhóm và có thời gian để prepare cho phần Q&A. Chúng mình đã liệt kê hết các câu hỏi của mọi người, và cùng thảo luận để đưa ra câu trả lời và mình nghĩ là khá kỹ càng vì hầu hết các câu hỏi trong phần Q&A chúng mình đã chuẩn bị trước. Vào ngày đánh giá, các nhóm có mặt lúc 8h30 trong Zoom và được điều phối vào các phòng khác nhau để present. Bọn mình có 10 phút để thuyết trình, và tuy chỉ có 4 người trong team thôi nhưng bọn mình thay phiên thuyết trình tới… 7 lần vì mọi người muốn ai làm phần nào thuyết trình phần đó. Dù mình đã cố gắng thuyết phục để thay đổi cách chia việc như vậy vì khá mất tập trung, nhưng cuối cùng mọi người vẫn giữ nguyên phương án này. Tuy nhiên được cái mình nghĩ là, trong Q&A, bọn mình đã thể hiện teamwork rất tốt. Mọi người đều hỗ trợ lẫn nhau và công bằng trong cơ hội để trả lời. Bài của bọn mình bị hỏi kỹ 1 chút về insight đằng sau big idea, về timeline và một số yếu tố khác như cách để thắng nhanh (quick win). Mình cũng đã tận dụng cơ hội nói ra ý kiến cá nhân và về những bất đồng, hành động của mình và về pros & cons (điểm thuận lợi và bất chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 263 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK lợi) của big idea. Mình đã chuẩn bị phần này rất rất kỹ =)) vì mình nghĩ mình không chỉ muốn đóng góp cho công ty as a team mà còn as an individual, nếu mình tin tưởng vào idea của mình, mình muốn nó được lắng nghe. Dù đã nói rõ với team trước đó về quyết định của mình và nhận được sự đồng ý của mọi người, nhưng phản ứng của các thành viên khá rõ rệt khi mình trình bày. Đối với mình, trải nghiệm teamwork trong một môi trường các thành viên cạnh tranh ngầm như thế này rất đáng nhớ và bài học mình rút ra đó là: Data proves everything – Số liệu cực kỳ quan trọng: Cá nhân mình, sau khi tự reflect lại, mình nhận thấy rằng tất cả những lần mình tranh luận thất bại là đều do không có số liệu backup hoặc mình không thể tìm được thông tin để chứng minh luận cứ của các bạn là chưa chính xác. Thay vì tranh luận thì chúng mình có thể tìm kiếm số liệu để chứng minh hoặc yêu cầu được cung cấp số liệu thực tế, đặt câu hỏi lại những lập luận của các thành viên trong team khi đưa ra dựa trên quan sát cá nhân hoặc là kinh nghiệm làm việc từ công ty X công ty Y. Quan sát thật kỹ và nắm bắt cơ hội – làm những điều mà không ai làm: Trong quá trình Q&A, mình đã gõ lại lại tất cả cả câu hỏi cũng như tóm tắt câu trả lời của teammates vào phần chat box, cũng như viết vào đó số liệu hoặc thông tin mà mình nắm rõ để hỗ trợ các thành viên khác trả lời. Hành động này của mình được anh chị assessors chú ý và có hỏi lại mục đích của mình trong Final Interview. Vậy nên mình nghĩ, trong quá trình tham gia Discover Center, các bạn nên cần quan sát thật kỹ, để hiểu được hành vi của bạn chung nhóm, tìm không gian nơi mình có cơ hội chứng minh khả năng bản thân! Hãy quan sát và làm những điều không ai trong nhóm làm! Chuẩn bị thật kỹ cho phần Q&A, tạo lợi thế cá nhân: luôn chuẩn bị nhiều hơn mọi người! Mình đã có 1 sheet chuẩn bị cho Q&A, ngoài chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 264 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những câu hỏi mà mình đưa ra để cả nhóm thảo luận chung, mình cũng có dự đoán 2-3 câu hỏi mang tính “chiến lược” (ví dụ như như “quick win” và mình là người duy nhất trong team trả lời được câu hỏi này). Có thể mọi người nghĩ đây là ích kỷ và sẽ không được đánh giá teamwork cao, nhưng bản thân mình thấy suy cho cùng thì đây cũng là thi cá nhân, vậy nên mình nghĩ ai cũng nên có chiến thuật riêng! Và những câu hỏi mình chọn giữ lại là những câu hỏi theo mình nghĩ là có chút về quan điểm cá nhân và cũng không ảnh hưởng nhiều tới teamwork. Bản thân mình vẫn đóng góp nhiều cho team, cho kết quả của cả nhóm với những câu hỏi và góp ý khác như mình đã kể ở trên. À, đừng quên là trong bất kỳ tình huống khó khăn nào mà bạn không thể tìm ra được các giải quyết cho bản thân thì hãy reach out tới những người mà bạn nghĩ có thể giúp được mình nha! Trong trường hợp của mình, khi gặp mâu thuẫn trong teamwork và mình thì quá stress với công việc nên đã không suy nghĩ được 1 cách giải quyết hợp lý nào, mình đã quyết định nhắn tin hỏi ý kiến chị Thư. Chị Thư đã giải thích và cho mình lời khuyên, nhờ đó mà mình có thể tự xây dựng cách tiếp cận của mình và mình nghĩ là nó khá hiệu quả ^^. Sau khi hoàn thành phần Group Presentation, mình tiến đến vòng tiếp theo của Discovery Center – vòng Individual Challenge (Thử thách cá nhân). Discovery Center – vòng Individual Challenge Sau khi present xong, 16 người được chọn ra từ các team, bước tiếp vào vòng sau. Các bạn dừng lại sẽ nhận được Coaching và feedbacks từ anh chị U, một số còn nhận được offer intern hoặc U-fresh nữa. Bọn mình nhận được đề 1 Case Study về Floor care (sản phẩm làm sạch các bề mặt) dài 5 trang với 2 câu hỏi chính và có 60 chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 265 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phút để giải case và trình bày nó trên bất kỳ format nào (bằng file Word hay Powerpoint, v.v…): 1. Đánh giá thách thức và cơ hội cho ngành hàng 2. Thiết kế 4Ps cho chiến lược ngành hàng Floor care để đạt được mục tiêu tăng trưởng cho 1 kênh Modern Trade (kênh siêu thị) Khi nhận được đề, mình chỉ biết WOW, thật sự là quá nhiều dữ liệu và mình bị lạc. Chiến thuật của mình đó là đọc câu hỏi đầu tiên, xác định yêu cầu cũng như là để mình có thể định hình được những dữ liệu nào sẽ phục vụ cho bài làm. Sau đó mình dành 30 phút để đọc đề và set flow, xác định những vùng dữ liệu hỗ trợ cho bài của mình. Rồi, mình quyết định trình bày trên PowerPoint. Tuy nhiên mình cũng học được một bài học là đây có thể không phải là quyết định tối ưu nhất. Dù mình đã chuẩn bị frame cho slide nhưng việc trình bày lên slide vẫn tốn thời gian quá nhiều so với mình dự kiến. Mình có chút mất bình tĩnh vì phần này mình không yên tâm, nhưng sau đó mình quyết định tập trung thời gian còn lại vào 4Ps – phần mình nghĩ là chính yếu, quan trọng và có nhiều đất để dụng võ nhất. Mình thuyết trình đầu tiên =)) ui, chưa kịp thở nói gì là tập dợt trước. Mình vào thuyết trình trong tâm thế không biết bài của mình vừa làm cái gì và present chay (không có slide) do các chị không nhìn thấy bài của mình. Sau khi trình bày xong, mình được yêu cầu quay lại đề bài, đọc dữ liệu và xác định vấn đề thực sự của ngành hàng – với góp ý từ các anh chị là mình đã chọn sai phân khúc sản phẩm… Mình đã lắng nghe, nhận feedbacks và cảm ơn các anh chị đánh giá (assessor) vì đã cho mình nhìn thấy được bức tranh toàn diện (big picture), nhưng vẫn kiên định với lựa chọn của mình và giải thích lý do tại sao mình chọn phân khúc đó, tại sao không lựa chọn phân khúc được các chị đưa ra và quay lại giải thích 4Ps. Đối với phần này, mình nghĩ là sự kiên định và tính trách nhiệm (ownership) của mình đã được đánh giá tốt. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 266 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Với trải nghiệm của mình trong phần này, một số kinh nghiệm mình rút ra cho bản thân: ❖ Practice makes perfect – luyện tập nhiều sẽ giúp bạn tốt hơn: Mình tin rằng việc luyện tập sẽ giúp bạn cải thiện tư duy, làm quen trước với các thuật ngữ, số liệu ngành FMCG và có chiến thuật làm bài tốt hơn. ❖ Quản lý thời gian kỹ lưỡng và hiệu quả: Khi quỹ thời gian làm bài ngắn như vậy, mình cần phân bổ thời gian hợp lý và quan trọng hơn là cần kiểm soát nó gắt gao. Nếu trong trường hợp chuyện đã rồi, các bạn có thể dành thời gian còn lại hoàn thiện phần quan trọng nhất. Mình có thể tận dụng thời gian trong lúc thuyết trình để trình bày thêm về những phần chưa hoàn thiện trong bài của mình mà, vậy nên hãy lựa chọn một cách thông minh nha! Final Interview Vào Final Interview có 5 bạn, được chia vào 2 panels khác nhau và mình lại được đưa cho tấm vé khởi hành đầu tiên =)). Panel của mình có 4 assessors, trong đó có 1 bác người Ấn, nên việc nói Tiếng Anh 100% là chắc chắn. Sau hơn nửa ngày căng thẳng, mình tưởng là sẽ được thoải mái hơn trong Final Ìnterview, nhưng mình lại được hỏi và thử thách rất nhiều về chuyên môn. Ban đầu, mình được hỏi 1 chút ít câu hỏi về cá nhân, động lực ứng tuyển phòng Customer Development – Sales và những rào cản của phòng ban này đối với mình và mình nhận thức về điều đó như thế nào. Sau đó là chuỗi những thử thách về hiểu biết của mình về công việc Customer Development tại Unilever, insights mà mình ấn tượng của các brands mà mình yêu thích, quan sát của mình khi trải nghiệm các kênh bán hàng, phát triển chiến lược cho kênh Mom-and-pop trong thời buổi Covid, khó khăn khi chuyển sang kênh online… Đối với những thử thách này, mình luôn diễn giải lại câu hỏi bằng cách chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 267 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khác (parapHuman Resourcesase) để cho mình thêm thời gian để suy nghĩ cũng như để chắc chắn là mình đã hiểu đúng câu hỏi. Buổi phỏng vấn của mình diễn ra khoảng 40 phút và ở phần cuối, mình đã hỏi về cơ hội thăng tiến sau khi kết thúc Management Trainee và International Stint (Làm việc tại nước ngoài). Theo mình “hóng hớt” được, thì Final Interview của panel 2 của U, các bạn phỏng vấn bằng Tiếng Việt, kéo dài trong khoảng hơn 1 tiếng và không bị hỏi hay thử thách quá nhiều về chuyên môn Customer Development, nhưng thay vào đó là những thử thách khác với các câu hỏi về hành vi hay tình huống, đánh giá kỹ năng (behavioral và situational questions). Với mình, Final Ìnterview là nơi mình thấy được quá trình trưởng thành của mình sau một hành trình dài. Và, kinh nghiệm mình rút ra để thi thật tốt ở Final Interview là hãy luôn luôn tự tin và bĩnh tĩnh để đón nhận thành quả của nó! Mình nghĩ đi tới Final Ìnterview là đã đi qua một chặng đường dài rồi, dù kết quả có ra sao thì mình cũng đã chiến thắng bản thân. Management Trainee không phải là con đường duy nhất và cũng chẳng phải lựa chọn cuối cùng. Nhưng khi bắt đầu bất cứ một hành trình nào, mình cũng “start with Why” để chắc chắn rằng, khi đã bỏ nỗ lực và công sức vào thì điều đó xứng đáng! Mình mong rằng, các bạn cũng đã có câu trả lời cho câu hỏi Why trước khi tham gia ứng tuyển các chương trình Management Trainee và chúc các bạn thành công với lựa chọn của mình nha! Kim Tuyến chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 268 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee Generali Genext cua chi Thao Nguyen nam 2020 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/trai-nghiem-thimanagement-trainee-generali-genext-cua-chi-thao-nguyen/ C ảm ơn Nguyên đã đồng ý chia sẻ với chị Thư và các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm – Next Management Trainee nghen. Các bạn cũng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 269 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK có thể liên hệ chính chủ ở Facebook này nha: https://www.facebook.com/thaonguyen.trinh.1821998. -----------Chào các bạn, mình là Thảo Nguyên – Genext phòng Distribution Training and Development tại Generali Viêt Nam (Genext là tên chương trình Quản Trị Viên Tập Sự của tập đoàn Generali). Hôm nay được sự giới thiệu của chị Thư, mình xin phép chia sẻ với các bạn trải nghiệm thi Management Trainee Generali của mình. Mình hi vọng những kinh nghiệm này sẽ giúp các bạn trên con đường chuẩn bị ứng tuyển cho chương trình Management Trainee nhé. Khi thi GENEXT – chương trình Management Trainee của Generali, mình cũng trải qua các vòng CV, Aptitude Test, Initial Interview, Assessment Center và Final Ìnterview như các chương trình khác. Và vì năm nay vướng dịch Covid nên tất cả mọi hoạt động đều diễn ra online. Tất cả các vòng thi đều bằng Tiếng Anh nhé. Aptitude Test: Vòng này có 2 bài test ❖ 1 bài như thông thường (như ÌQ, EQ, verbal test v.v…) ❖ 1 bài nhỏ khoảng vài phút theo dạng chơi game – các bạn tải game vào điện thoại và làm theo hướng dẫn. Game này chủ yếu kiểm tra tính logic của bạn vì logic tốt thì bạn sẽ hoàn thành khá tốt. Initial Interview Vòng này giống phỏng vấn xin việc thông thường và diễn ra trong khoảng 45 phút, trong đó mình được hỏi chính về lí do mình chọn ứng tuyển cho công ty và vị trí này và những thông tin khác liên quan đến bản thân của mình. Mình rất thích câu chị Thư hay chia sẻ “Start chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 270 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK with the end in mind” – và end in mind của mình là muốn làm mảng Training & Development (T&D) tại công ty nên mình luôn thể hiện sự thống nhất trong mục tiêu này trong quá trình từ CV, apply đến phỏng vấn về con đường làm đào tạo và phát triển con người. Assessment Center Vòng này diễn ra online và gồm 2 vòng nhỏ – 1 là Personal Challenge (thử thách cá nhân) và 2 là Group Challenge – làm chung với nhóm. Đậu vòng Personal Challenge thì bạn sẽ được mời tham dự vòng group challenge. Personal challenge Bạn sẽ được gửi 1 Case Study liên quan đến phòng ban của bạn. Ví dụ, mình nhận đề bài rất bắt kịp xu hướng – “Tình trạng T&D trong tình hình dịch bệnh Covid 19 có gì thay đổi so với trước đây? Bạn có giải pháp nào cho những sự thay đổi này không?”. Các bạn có 2 ngày chuẩn bị và sau đó được thuyết trình online với ban giám khảo gói gọn trong 7 phút. Một điểm đặc biệt khác là các bạn cũng được nghe những bạn khác cùng thi với mình trình bày giải pháp của họ. Lúc mình thi thì có 4 người là giám khảo, và các anh chị đều làm việc trong phòng ban mình ứng tuyển hoặc phòng ban liên quan mật thiết với phòng của mình – ví dụ như có anh người nước ngoài làm ở phòng dự án, hay làm việc liên quan đến phát triển đội ngũ bán hàng. Một vài trải nghiệm của mình ở vòng thi này: ❖ Có 1 tip là bạn nên tìm hiểu kỹ về công ty và lĩnh vực mình làm ở chính công ty đó, hiểu rõ đối tượng để đưa giải pháp cụ thể thay vì chỉ hiểu sơ lược và nêu giải pháp chung chung. Ví dụ như mình thi vào Generali, lĩnh vực bảo hiểm nên mình tìm hiểu nhiều về mảng T&D của Bảo hiểm, và nắm được những đối tượng ở lĩnh vực này sẽ gồm có Agency, tư vấn viên, v.v… và trình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 271 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK độ học vấn của nhiều đối tượng sẽ khác nhau, từ đó mình đưa ra giải pháp phù hợp với mỗi đối tượng. Có những bạn khác chỉ làm bài theo hướng chung chung, không phân tích rõ đối tượng nên sẽ khó gây được ấn tượng. Điều thứ 2 nên lưu ý là bạn cần tập trung vào nội dung của đề bài và bám sát đề bài, tránh quá hào hứng với một vấn đề mà tập trung quá sâu vào vấn đề đó và đi lạc đề. Ví dụ như có bạn cũng với đề bài này thì trình bày quá chuyên sâu vào việc bạn muốn dùng Zoom để phát triển training cho công ty và dành quá nhiều thời gian để nói về hình thức này, nên bạn chỉ kịp nói 1 điểm duy nhất là chuyển training từ offline sang offline mà chưa nêu được những vấn đề và giải pháp khác cho từng đối tượng. Trong 7 phút thuyết trình, có bạn được trình bày đầy đủ nội dung mình chuẩn bị trước đó, có bạn sau khi present xong sẽ được hỏi thêm vài câu hỏi khác liên quan đến phần trình bày của mình. Mình thì không được hỏi thêm. ❖ Khi thi xong mình hơi tiếc vì chưa canh thời gian thật kỹ nên còn 2 slide cuối chưa kịp trình bày thì đã hết giờ, trong đó có 1 slide mình rất tâm đắc vì mình soạn hẳn 1 nội dung riêng không yêu cầu trong đề bài – đó là về Risk Management – “vũ khí bí mật” của mình. Đây cũng là điểm khác biệt mà mình muốn làm khác so với những bạn còn lại. Khi hết thời gian, mình được hỏi còn slide nào chưa trình bày không. May mắn là mình có nộp slide cho các anh chị giám khảo và trình bày ý tưởng khá rõ ràng trên slide nên các anh chị đã nói sẽ xem phần đó ở slide, vì vậy mình cũng phần nào cũng “gỡ gạc” được :D. Nhưng nếu làm lại mình cũng sẽ rút kinh nghiệm để trình bày hết ý gói gọn trong thời gian yêu cầu. ❖ Một điểm lưu ý nhỏ khác là các bạn phải hết sức bình tĩnh và tự tin xuyên suốt quá trình. Ví dụ như trước lúc trình bày mọi người có giới thiệu sơ lược về bản thân, nếu không chuẩn bị trước tâm lý thì mình sẽ rất khớp vì các bạn toàn đến từ Big 4, du học, profile rất “ngầu” và nói Tiếng Anh cũng xịn nữa. Lúc đó chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 272 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình đã tự trấn an bản thân là nội dung phần trình bày là quan trọng nhất, và mình đã chuẩn bị rất kỹ nữa, nên cũng bình tĩnh hơn để làm tiếp tục và tự tin về phần bài của chính mình. Group presentation: Phần group challenge được thực hiện trong 2 ngày. Trong đó công ty phân group gồm nhiều phòng ban khác nhau và tụi mình chỉ được biết thông tin nhóm trước 1 ngày và không quen biết nhau. Tụi mình sẽ tự làm riêng và trước khi vào phòng online của group challenge thì sẽ có 10 phút để làm quen với nhau, khác với một số công ty là các bạn sẽ được làm việc chung nhóm trước đó. Ở phần giới thiệu tụi mình chỉ nói tên và phòng ban ứng tuyển để tiết kiệm thời gian. Đề bài là “Hãy nêu những giải pháp để cải thiện ứng dụng theo dõi thông tin bảo hiểm, sức khỏe cá nhân trên điện thoại của công ty dành cho khách hàng”. Về cách làm việc nhóm ❖ Phần thi này khá căng thẳng và thử thách ngay từ khởi đầu vì tụi mình hơi rối do không biết mỗi người chuẩn bị như thế nào, chưa kể khó khăn về mặt kỹ thuật là tín hiệu mạng chập chờn, và về cách làm việc như có khá nhiều bạn tranh nói nữa. Sau đó tụi mình thống nhất sẽ chia trách nhiệm trả lời câu hỏi theo phòng ban. Team mình có các bạn đến từ phòng Marketing, Finance, Training & Development (phòng mình ứng tuyển), Operations. Mỗi bạn chia sẻ ý tưởng của mình và sau đó cả team thống nhất để chọn giải pháp cuối cùng cho nhóm. Vì thời gian có giới hạn nên dù mỗi người đều có nhiều ý tưởng nhưng tụi mình thống nhất mỗi người chỉ nêu 2 ý tưởng mình tâm đắc nhất, và nhóm cũng sẽ chọn ra 2 ý tưởng hay nhất để cùng phát triển thêm. ❖ Mình cũng là người nêu ra những tiêu chí chính mà mình gợi ý cho nhóm để chọn ý tưởng cuối cùng vì nếu không có tiêu chí thì sẽ rất khó và rối để chọn. (Đây cũng là bước Plan trong bài chị chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 273 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ❖ ❖ ❖ Thư đã chia sẻ trươc đây: https://chuongkhoidiem.com/thaoluan-nhom-management-trainee-5-tieu-chi-danh-gia-va-4-cachtoa-sang) Mình nhận thấy là ở vòng này, các bạn không cần nói quá nhiều mà quan trọng là nói chất (như bài của chị Thư đã chia sẻ: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vien-tap-su-nhungdieu-nen-va-khong-nen-lam-o-vong-thao-luan-nhom) Có nhiều bạn nói ít nhưng vẫn đậu vì bạn nói rất chắc chắn, rõ ràng, đóng góp nhiều cho nhóm thay vì những bạn khác nói nhiều nhưng nội dung không thật sự chất lượng. Và bạn cũng đừng lo về việc phải tranh chức Leader mới được vì chức danh không quan trọng bằng việc bạn thực sự làm được và thể hiện. Ví dụ như trong team có bạn không phải là Leader nhưng bạn rất quan tâm đến các thành viên trong nhóm, bạn để ý một bạn trong nhóm chưa nêu ý kiến gì trong suốt phần thảo luận, sau đó bạn hỏi bạn ấy có ý kiến gì không thì bạn đó trình bày một ý tưởng rất hay mà team mình chưa ai nghĩ ra. Mình nghĩ điều này thực sự để lại ấn tượng cho cả team và ban giám khảo. Hơn hết là hành động ấy đã giúp nhóm mình có thêm ý tưởng hay từ “nhân vật bí ẩn”. Một điểm mà mình ấn tượng với bạn Leader là bạn chuẩn bị rất kỹ càng từ trước – bạn đã chuẩn bị sẵn sườn slide trống gồm những mục What – how – when – where để định hướng cho phần thảo luận của tụi mình giúp phần thảo luận hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, ở phần Q&A, mình cũng chủ động là người chốt lại phần trả lời của các bạn trước đó để ban giám khảo nắm thông tin rõ hơn do đôi khi tín hiệu mạng yếu, âm thanh không ổn hoặc các bạn nói hơi chưa thứ tự lắm, chưa sắp xếp ý tốt. Về cách phân tích và làm bài: ❖ Ban đầu khi nhận bài mình cũng có lo lắng khá nhiều vì dường như đề bài không dành cho phòng của mình (Training and chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 274 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Development) mà thiên về Marketing, Sales, ÌT hơn. Sau đó mình đưa ra chiến lược là sẽ suy nghĩ một cách tổng quát để tìm ra giải pháp, và sẽ lồng ghép một vài điểm liên quan đến phòng ban của mình ví dụ như sau khi nâng cấp ứng dụng mới tốt hơn, team mình sẽ làm training cho các bạn trong công ty, Agency, tư vấn viên, v,v,… như thế nào. ❖ Mình nghĩ một điểm mình làm khá tốt đó là mọi thứ nói đều có dẫn chứng như bài của chị Thư mà mình đã chia sẻ ở trên. Ví dụ như khi nêu giải pháp, các bạn có bạn sẽ đi thẳng vào giải pháp trước khi nêu vấn đề, hay có bạn nêu vấn đề mà không chứng minh được đó thực sự là vấn đề – chẳng hạn bạn nói “App chưa giúp công ty bán được sản phẩm nhiều hơn” mà không có số liệu hay dẫn chứng nào hết nên không thuyết phục được cả nhóm. Mình thì trong quá trình làm bài đã lên app store của Android, Ìphone để xem thực tế các đánh giá từ khách hàng và chụp lại những đánh giá này để làm minh họa cho vấn đề lớn mà mình nhận thấy app đang tồn tại nên được các bạn trong ban giám khảo và nhóm công nhận. ❖ Mình cũng tìm cách để khéo léo lồng ghép những giải pháp liên quan đến phòng ban của mình trong lúc trả lời câu hỏi vì sườn bài chung của nhóm ban đầu không có nội dung này. Final Interview: Sau vòng Group challenge khoảng 4 ngày thì những bạn đậu sẽ tham gia vòng thi cuối cùng – Final Interview với thời lượng khoảng 30 phút, được gặp và phỏng vấn cùng Head của phòng nhân sự và phòng ban mình ứng tuyển (T&D). Ở vòng này, mọi người hỏi mình nhiều hơn những vấn đề liên quan mật thiết đến công ty hơn, chẳng hạn như vì sao mình chọn lĩnh vực bảo hiểm, chọn Generali, và chọn phòng ban của mình. Mình vẫn giữ nguyên “end-in-mind” là thống nhất từ đầu đến cuối chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 275 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mục tiêu của mình là làm ở công ty và phòng Distribution Training & Development (phòng này sẽ huấn luyện và đào tạo kênh phân phối của công ty bảo hiểm nên phần nào đó sẽ có điểm khác biệt với những phòng L&D / T&D ở những Công ty industry khác). Ví dụ như các anh chị có hỏi là nếu sau 1 năm rotate qua nhiều function, nhiều team khác nhau thì mình chọn phòng ban nào, mình vẫn kiên định với phòng ban của mình vì mình thực sự thích phòng ban này và muốn được học hỏi và đóng góp cho phòng ban này. Khi được các anh chị hỏi về hiểu biết của mình về phòng ban, mình đã trả lời khá rõ ràng do đã chuẩn bị kỹ trước đó. Trước khi thi mình đã cố gắng tìm hiểu thông tin về phòng ban này tại Generali. Thực ra mình có quen các bạn và anh chị đã từng hoặc đang làm ở công ty bảo hiểm khác, tuy nhiên không phải công ty nào cũng giống nhau nên mình đã lên LinkedÌn để tìm một bạn Management Trainee làm ở Generali và chủ động inbox bạn. Thật may là bạn rất nhiệt tình chia sẻ và giải thích nên mình hiểu được công việc của phòng ban và tính đặc thù tại Generali. Mình nghĩ rằng sự chuẩn bị và tìm hiểu kỹ cũng đã giúp các anh chị thêm tin tưởng về quyết tâm ứng tuyển tại Generali của mình. Mình cũng đã đọc các bài chia sẻ về vòng thi này để tìm hiểu kỹ những nội dung chínhg của chị Thư và các anh chị ở vòng Final Interview, ví dụ như bài của anh Tuấn Anh: https://chuongkhoidiem.com/cau-chuyen-thi-management-traineeassessment-center-final-Interview-nestle-cua-tuan-anh, rồi cũng tự lên list các câu hỏi và tự trả lời nên không quá bị khớp, bỡ ngỡ hay lo lắng khi trả lời. Vậy là mình vừa kể cho các bạn nghe về trải nghiệm của mình khi tham gia thi chương trình Management Trainee tại Generali. Mình hi vọng bài chia sẻ này sẽ giúp các bạn có thêm thông tin và tự tin để apply vào chương trình hơn nhé ^^. À đừng quên đọc thật kỹ những chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 276 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bài chia sẻ trên Chương Khởi Điểm nhé. Bật mí nho nhỏ là mỗi trước vòng thi mình đều đọc đi đọc lại đến thuộc các bài viết liên quan trên trang này đó! Thảo Nguyên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 277 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hanh trình đen vơi Management Trainee – chia se tư chi Thao Nguyen (Management Trainee Generali) Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/hanh-trinh-den-voimanagement-trainee-chia-se-tu-chi-thao-nguyen-mt-generali C hào các bạn, mình là Thảo Nguyên – Genext phòng Distribution Training and Development tại Generali Viêt Nam (Genext là tên chương trình Quản Trị Viên Tập Sự của tập đoàn Generali). Hôm nay được sự giới thiệu của chị Thư, mình xin phép chia sẻ với các bạn hành trình đến với chương trình Management Trainee của mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 278 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mình hi vọng, những dòng này sẽ tiếp thêm nghị lực cho các bạn trên con đường chinh phục chương trình Management Trainee nhé. Các bạn cũng có thể liên hệ mình ở Facebook này nha: https://www.facebook.com/thaonguyen.trinh.1821998. Nói về xuất phát điểm của mình một xíu hen. Mình là học sinh tỉnh, mình lên thành phố khi vào Đại Học nên kiến thức nghề nghiệp hay hình ảnh các công ty trong mình thực sự rất mơ hồ và nhạt nhòa. Mình không hề có định hướng gì về tương lai khi mình bước vào cánh cửa Đại Học cả. Thế là mình cũng “ bon chen” tham gia CLB với người ta và may mắn cũng đậu và là thành viên của một câu lạc bộ kinh tế ở trường mình, sau đó là tổ chức AIESEC. Và thế là hành trình tìm kiếm tương lai của mình bắt đầu^^. Đầu tiên, hãy tìm hiểu mình thực sự muốn biết mình là ai và mình muốn gì? Câu hỏi mới nghe qua tưởng rất dễ nhưng để thực sự hiểu rõ bản thân mình thuộc típ (type) người như thế nào? Phù hợp với ngành nghề nào thực sự là khó. Vậy mình đã bắt đầu hành trình của mình như thế nào? Khi bước chân vào cánh cửa Đại Học, mình cũng như đa số các ban trẻ khác, khá hoang mang về tương lai vì trước mắt là bao nhiêu ngành nghề, mình sẽ theo Finance, Marketing hay theo đúng ngành mình đang học là Logistics. Rồi mình sẽ thi vào phòng ban nào ở CLB để mình có thể học hỏi được nhiều nhất, bổ trợ cho con đường sự nghiệp của mình. Nếu các bạn đang gặp tình cảnh giống mình năm ấy, hãy dành một chút thời gian để tìm hiểu ngành nghề và tìm hiểu lại chính bản thân của mình nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 279 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Đầu tiên, mình dành thời gian tìm hiểu các ngành nghề cơ bản mà một sinh viên học về kinh tế sau này có thể làm được như: Finance, Marketing, Supply Chain, Human Resourcess, Business Analyst,… Mình đã lập một bảng excel liệt kê ra ngành này có đặc điểm gì, công việc sau này sẽ làm gì và đặc biệt là ba yếu tố khác biệt nhất mà người ta yêu cầu tố chất của người làm trong ngành này. ❖ Sau đó, mình ngẫm nghĩ lại bản thân mình thích công việc như thế nào, mình là người như thế nào và lọc ra ba yếu tố đặc trưng nhất của bản thân mình. Sau khi có đầy đủ dữ liệu rồi thì mình “chơi trò ghép đôi” đặc điểm của bản thân mình với đặc điểm của các ngành nghề trên và may mắn thay mình tìm ra hai ngành mà mình phù hợp nhất là Nhân sự và Làm Sự Kiện. Đâu đó có những trường hợp bạn sẽ thấy các đặc điểm của bản thân bạn sẽ phù hợp với rất nhiều ngành khác nhau. Nhưng đừng hoang mang nhé, hãy lọc ra những ngành nghề có điểm chung đến bạn nhiều nhất đến ít nhất, xếp thứ tự ưu tiên và đừng ngại thử nha. Sau khi xác định ngành nghề, bước tiếp theo mình ứng tuyển vào những phòng ban liên quan đến ngành nghề mình chọn trong CLB hoặc tổ chức sinh viên để có cơ hội hiểu rõ về ngành và học hỏi thêm về ngành nghề và cũng là cơ hội một lần nữa mình kiểm tra xem mình có thực sự phù hợp không. Và theo năm tháng đồng hành cùng CLB, đội nhóm cũng như các chương trình bên ngoài, mình đã hiểu rõ về bản thân và có thể tự trả lời câu hỏi “ Bạn thực sự là ai và bạn muốn gì?”. Tiếp theo là giai đoạn tìm hiểu “đối phương” ^^ Sau quá trình dài của những năm tháng Đại Học lăn lội cùng CLB, cùng công việc thực tập ở công ty (mình đã từng làm thực tập phòng Nhân Sự tại công ty KMS và Zalo), mình đã xác định được ước mơ của chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 280 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình là gì và tại sao mình lại ước mơ như vậy. Mình chuyển qua bước tìm hiểu “đối phương” – chính là các công ty đang tuyển dụng ngoài thị trường. Hiện nay có rất nhiều công ty mở chương trình Quản Trị Viên Tập Sự và một lần nữa bạn sẽ đứng trước vô vàn sự lựa chọn. Đối với mình, mình chọn ngành Nhân sự – tức là làm việc liên quan đến con người, cụ thể là nhân viên của công ty, nên mình có quan niệm khá dễ về lựa chọn ngành, vì cơ bản ngành nào mình cũng mang tới được những giá trị mình mong muốn nên mình quyết định tiến thẳng vào tìm hiểu công ty luôn. Về công ty, mình xác định tìm hiểu ba đặc điểm chính: ❖ Văn hóa công ty có phù hợp với tính cách mình không? – vì đơn giản mình nghĩ nếu thực sự không hợp thì mình sẽ không đủ động lực để cố gắng trong công việc. ❖ Sản phẩm của công ty có khiến mình tiếp thêm động lực làm việc không? – giống lý do trên hen ^^. ❖ Tính chất công việc: Vì mình theo mảng đào tạo nên mình khá quan tâm đến yếu tố: “Công ty có thực sự quan tâm đến đào tạo, phát triển và trải nghiệm của nhân viên hay không?”. Sau khi tìm hiểu mọi thứ, mình cũng dùng phương pháp “ghép đôi” để tìm ra công ty mình muốn vào nhất. Lúc đó, mình chỉ chọn 2 công ty để thi thôi vì mình xác định mình sẽ toàn tâm toàn lực thi cho tốt và một phần mình cũng không muốn bỏ bê công việc ở công ty mình đang làm. Mình tin rằng, khi mình đủ cố gắng, thực sự đầu tư công sức và thời gian để tìm hiểu và để thi thì mình sẽ gặt hái được quả ngọt. Tóm lại, trước khi đi thi mình mang trong ba lô hai thứ là sự hiểu rõ bản thân mình và hiểu rõ công ty. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 281 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hành trình thi kéo dài 4 tháng với không ít lần muốn từ bỏ. Các vòng thi Management Trainee thì chắc hẳn các bạn cũng đọc nhiều trên các mạng rồi phải không? Ở Generali, mình cũng trải qua các vòng tương tự: Nộp CV, làm Online Test, Initial Interview, Assessment Center, Final Ìnterview. Nhìn chung, các vòng thi đều không còn quá xa lạ và hiện tại có rất nhiều chia sẻ từ các anh, chị đi trước về các vòng. Mình nhận ra có ba điều giúp mình khá nhiều và theo mình xuyên suốt 4 tháng: ❖ Thứ nhất, mình chuẩn bị rất kỹ từ chi tiết nhỏ nhất và thực sự đặt cái tâm vào những gì mình làm. Ví dụ khi viết CV để apply vòng 1, mình kiểm tra rất kỹ về lỗi chính tả, ngữ pháp (bạn có thể dùng app Grammarly để kiểm tra), về cả format và những lời mình viết trên CV phải thực sự phản ánh đúng về mình. ❖ Thứ hai, mặc dù các vòng thi nhìn có vẻ không liên quan gì đến nhau nhưng thực tế thì nó rất liên quan. Vậy nên hãy có sự nhất quán về bản thân, đặc biệt là unique selling point (điểm nổi trội của bạn). Ví dụ như bạn viết trong CV mình thực sự yêu thích Nhân sự, đặc biệt là mảng đào tạo thì trong lúc phỏng vấn mình cũng phải trả lời nhất quán theo những gì mình viết trong CV, cũng như những tính cách mình viết trong CV thì mình cũng thể hiện rõ trong vòng Assessment Center. Và tất nhiên quay lại bài toán hiểu rõ bản thân nhé. Nếu mình không đủ hiểu sâu về bản thân thì mình không thể thể hiện đúng là chính mình trong vòng Assessment Center được, vì chỉ có 20’ “vàng” rất căng thẳng trong vòng này, mình không thể đóng vai phiên bản của một người khác được. ❖ Cuối cùng, mình luôn nhớ lý do mình bắt đầu hành trình này ^^. Mình rất thích câu chị Thư hay chia sẻ “Start with the end in mind”. Từ lúc tìm hiểu bản thân, tìm hiểu công ty, viết CV mình đã chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 282 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hiểu rất rõ lý do tại sao mình nộp chiếc CV của mình vào công ty này nên có những lúc thực sự khó khăn vì công việc quá tải, những lúc mình cảm thấy mình không bằng các bạn cùng trang lứa, những lúc mình thấy sao mình làm khó mình quá, những lúc ấy mình đều nhớ lại lý do tại sao mình bắt đầu hành trình này và mình bước tiếp. Và những lúc như thế này, mình hay tưởng tượng mình đã là Management Trainee, là nhân viên của công ty và mình được đem tới những giá trị cho mọi người cùng với công ty, tự nhiên mình cảm thấy quyết tâm hơn rất nhiều. Bài viết cũng khá dài mình hi vọng những dòng này phần nào sẽ giúp các bạn tự tin hơn trên con đường của mình. Mình thì nghĩ rằng sẽ không có công thức chính xác nào để đến với cánh cửa Management Trainee nhưng mình tin rằng đó kết quả của quá trình khám phá để hiểu bản thân, không ngừng trao dồi để giỏi hơn và lớn lên trong suy nghĩ. Và đặc biệt, chặng đường nào cũng lắm chông gai hãy vững tin và đặt cái tâm của mình vào những mình làm nhé, chắc chắn bằng cách này hay cách khác chúng ta cũng gặt hái được quả ngọt Chúc các bạn tự tin và thành công nhé! Thảo Nguyên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 283 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hanh trình đen vơi ÌNSEE Young Talent 2020 (GDP) cua anh Mai Tuan Vu Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/chang-duong-chinh-phucinsee-young-talent-2020-gdp-cua-anh-mai-tuan-vu C ảm ơn Vũ đã đồng ý chia sẻ với chị Thư và các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm – Next Management Trainee nghen. Các bạn cũng có thể liên hệ chính chủ ở Facebook này nha: https://www.facebook.com/vu.mai.7927. ------------- chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 284 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hi mấy bạn, mình tên là Mai Tuấn Vũ Mình tốt nghiệp trường Đại Học Quốc Tế TP.HCM với chuyên ngành Quản trị kinh doanh. Mình vừa đậu chương trình Young Talent Development Program 2020 của INSEE Việt Nam với khối ngành kinh tế. Hôm nay mình chia sẻ trải nghiệm của mình, mong là sẽ có ích cho các bạn có ý định thi Management Trainee, đặc biệt là INSEE nhé! Hành trình gian nan Có lẽ hành trình đến với Management Trainee của mình lắm gian nan, không dễ dàng như mọi người nghĩ. Background khủng và rồi áp lực không tưởng: nhìn lại profile bản thân cũng khá xịn xò đâu thua gì mấy bạn cực giỏi cùng trang lứa mình: ❖ GPA tuy không cao vứt trời nhưng chắc chắn đủ điều kiện nộp Management Trainee. ❖ Tiếng Anh thì không tệ do mình học Đại Học Quốc Tế (IU) nên sử dụng tiếng cũng thuần thục cả giao tiếp và chuyên ngành. ❖ Từng là chủ nhiệm câu lạc bộ Khởi Nghiệp ở trường, có cơ hội làm việc và hợp tác với những tập đoàn lớn tổ chức rất nhiều chương trình cho sinh viên TP.HCM. ❖ Từng là 1 trong 12 đại biểu đại diện sinh viên Việt Nam giao lưu cùng thủ lĩnh sinh viên 10 nước ASEAN tại Malaysia 2 lần. Không phải mình quảng bá (PR) bản thân nhưng mình đã chuẩn bị rất rất nhiều hành trang, kiến thức và tự tin với khả năng của mình có thể kiếm được một công việc tốt và phải lương cao khi tốt nghiệp. Áp lực kiếm việc lương cao Lương cao là áp lực từ gia đình, trước khi vào Đại Học thì đã nhiều người ngăn cản, vì sợ nhà mình không đủ tiền cho học Đại Học, hơn nữa tư tưởng của người lớn ở quê là “Học Đại Học chi cũng thất chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 285 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nghiệp, học hết 12 là đủ rồi, đi làm công nhân kiếm tiền lo cho gia đình, chứ bây giờ đi học Đại Học 4-5 năm, tiền đâu mà nuôi?” . Mình thì kiên quyết đi học Đại Học, nên khi vừa kết thúc các môn ở trường Đại Học là đi xin việc ngay, mình thực sự rất stress vì hơn ai hết mình hiểu không thể nào “một phát lên mây”, mới ra trường chưa có kinh nghiệm thì không thể nào đồi hỏi lương cao thế này thế nọ, rồi deal lương là dường như không thể. Nếu không lương cao, thì tiền đâu gửi cho bố mẹ, rồi người ta lại nhìn vô mà đàm tiếu nhà mình, “thấy chưa, cho học cho nhiều vô tháng làm cũng có vài triệu ở đất Sài Gòn, còn thua công nhân dưới quê!”. Cứ nghĩ tới đây, tự cảm thấy áp lực rồi xách balo lên đi phỏng vấn hết công ty này tới công ty khác. Đời không như là mơ Lúc mình tìm được công việc đầu tiên, mình khá thích thú vì nó liên quan tới chuyên ngành của mình, công ty cũng offer với mình rất rất nhiều thứ (ví dụ offer cho tương lai nếu em đạt được A,B,C thì em sẽ được X, Y, Z). Tuy nhiên những điều đó là không thể với cả nhân viên của công ty hiện tại, và công việc hằng ngày của mình là cắt tờ rơi quảng cáo, đi vô các con hẻm phát, dán tờ rơi từng nhà mà lương thì tầm hơn 2 triệu tí cho mấy tháng thử việc. Thật sự lúc đó mình nản kinh khủng vì mình chưa từng nghĩ mình sẽ làm những công việc đó, đồng nghiệp mình còn thắc mắc “ủa sao học giỏi vậy, Tiếng Anh cỡ đó mà vô đây làm, ở đây đâu ai cần Tiếng Anh”. Và rồi mình quyết định xin nghỉ ngay lập tức, sau 1 tuần làm việc. Công việc thứ 2 của mình là cộng tác viên phát triển kinh doanh của một công ty đa quốc gia, hàng ngày phải chạy ra đường để kiếm các cửa hàng mời hợp tác, công việc cũng rất OK với mình, mặc dù không có danh phận gì trong công ty, nhưng lương cũng ở mức kha khá. Nhưng đời không như là mơ, ngày thứ 14, sếp mời lên và nói “Công ty cảm ơn em đã đồng hành cùng công ty khoảng thời gian qua, nhưng do em không hợp nên công ty quyết định cho em nghỉ từ ngày chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 286 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hôm nay, xin lỗi em!”. Thật sự lúc đó mình rất SHOCK, không hiểu chuyện gì đã xảy ra, mình thực sự đã cố gắng hết sức rồi mà, mình cũng mới nên đâu có làm gì ? Sau khi rời khỏi công ty vào buổi trưa hôm đó, mình chạy xe máy 1 mạch về quê mình ở Long An, cảm thấy sao bản thân mình thảm bại và tệ hại, thực sự muốn khóc mà cũng sĩ diện nên không rơi nước mắt, thật sự không thể tưởng tượng một ngày đi làm mà người ta sẽ đuổi mình khỏi công ty. Phải tận 2 tuần sau mới lấy lại được tinh thần sau cú shock và đi xin việc lại, lần này mình quyết định rời khỏi thành phố xô bồ về quê kiếm việc. Mình xin làm ở một công ty địa phương gần nhà, công việc chính là paper-work, làm việc với sổ sách là chính nên rất nhàm chán, nhưng ở quê mà đâu phải đòi hỏi như đất Sài Gòn. Làm được hơn 4 tháng mình ngộ ra nhiều vấn đề của bản thân: khi nào mình được tăng lương? Khi nào mình được lên chức? Cơ hội nào cho mình? Những kiến thức, kỹ năng gì học ở Đại Học càng ngày càng quê và không áp dụng dụng được, muốn áp dụng nhưng môi trường cũng không cho phép. Ví dụ doanh nghiệp địa phương mà nói Tiếng Anh ai nghe? Và cái lớn nhất lớn là mình làm không đúng chuyên ngành, lĩnh vực của mình, mình cũng không vui khi làm nữa, nếu làm tiếp 2-3 năm nữa chán thì vẫn chán, rồi sao phát triển, lên lương, lên chức. Thế là mình quyết định nghỉ việc tập trung vào chương trình Management Trainee. Từ đó mình rút ra bài học cho bản thân là “luôn sẵn sàng và chuẩn bị tâm lý để đương đầu với những khó khăn” bởi mình hiểu cuộc sống này không phải mọi thư đều dễ dàng như mình tưởng tượng, trong lúc đi làm mình sẽ gặp muôn vàn khó khăn và cả sự thất bại nhưng quan trọng là cái thái độ chúng ta đón nhận. Nếu chúng ta cứ mãi buồn với cái thất bại của chính mình thì chúng ta sẽ tiếp tục thất bại và mãi mãi thất bại, còn nếu chúng ta biết cách đón nhận nó một cách tích cực, vượt lên trên nỗi sợ của bản thân thì sẽ có ngày chúng ta làm được và thành công. Quay lại lúc khi mình đón nhận lời “sa chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 287 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thải khéo”, mình đã xem đây như là 1 trải nghiệm quý giá của bản thân, nó sẽ làm mình lớn hơn và mạnh mẽ hơn. Mình đã làm hết sức mình thì có gì đâu phải buồn, không phải mình không đủ giỏi mà do môi trường này chưa thực sự phù hợp với mình. Bắt đầu lại từ số 0 Dường như mình đã phải bắt đầu lại từ đầu. Tiếng Anh của mình hơn 6 tháng không sử dụng bây giờ giao tiếp đã còn bị đớ lưỡi rồi, huống chi phỏng vấn, thuyết trình bằng Tiếng Anh qua các vòng thi Management Trainee. Nhưng đã quyết định thi Management Trainee thì quyết định học, luyện lại từ đầu. Còn về kiến thức và kỹ năng thì mình lên kế hoạch, đầu tư thời gian để tự học tìm hiểu để có thể apply Management Trainee. Xác định mục tiêu tại sao thi Management Trainee mà không phải tiếp tục tìm công việc khác: Như đã nói ở trên, mình muốn có 1 lộ tình phát triển rõ ràng, khi nào lên lương, khi nào lên chức và mình học hỏi được gì trong quá tình mình làm việc. Mình muốn cụ thể và rõ ràng chứ không mãi assumption rồi lại shock. Tại sao mình chọn INSEE Ở INSEE mỗi năm sẽ mở chương trình Young Talent Development nhằm phát triển các tài năng triển theo 2 khối: ❖ JET (Junior Engineer Trainee - cho sinh viên khối ngành kỹ thuật) ❖ và GDP (Graduate Development Program - cho sinh viên khối ngành kinh tế). May mắn năm nay mình đậu vào GDP của INSEE ECOCYCLE. Quay lại câu trả lời tại sao là INSEE mà không phải những công tác khác: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 288 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Đầu tiên INSEE cho mình 1 lộ trình phát triển rõ ràng, được truyền cảm hứng và học hỏi từ các anh chị đi trước, từ đồng nghiệp và văn hóa ở ÌNSEE như 1 University thứ 2, ở INSEE mọi người không ngần ngại chia sẻ với nhau để cùng nhau tốt hơn và đóng góp vào sự phát triển của công ty, nên những người mới như mình sẽ không cảm thấy lạc lõng, cô đơn và không biết làm gì, vì không những chỉ có Buddy, Mentor, Line Manager, HRBP (các anh chị phòng nhân sự) mà còn rất nhiều người từ những phòng ban khác hỗ trợ mình trong quá trình học hỏi và làm quen với công việc. ❖ Hơn nữa mình cực kỳ hứng thú với những công ty chú trọng tới việc phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Và may mắn ở INSEE có tận 1 Business Unit là Ecocycle chuyên về lĩnh vực môi trường cung cấp giải pháp xử lý và quản lý chất thải cho các doanh nghiệp lớn ở Việt Nam. Các vòng thi ở INSEE với chương trình Young Talent Development như thế nào? Tụi mình trải qua 6 vòng thi để chính thức vào chương trình JET/GDP. ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ Application Form Call Interview Human Resources Interview Department Interview Role Play Final Interview Assessment. Chia sẻ chút kinh nghiệm Theo mình bao nhiêu vòng thi sẽ không quan trọng bằng việc tự tin và là chính mình trong mỗi vòng thi. Tâm lý các bạn điều muốn thể hiện thật nổi bật với Nhà Tuyển Dụng, những chưa chắc Nhà Tuyển chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 289 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Dụng lại thích cách bạn, nên theo mình cứ chia sẻ những gì bạn biết, những gì bạn nghĩ và làm tốt nhất có thể với khả năng của bạn, đừng biến mình thành người khác. Thường Nhà Tuyển Dụng sẽ kiểm tra 3 tiêu chí CAN DO, WILL DO, WILL FIT. ❖ CAN DO: bạn có thực sự có khả năng và năng lực làm công việc mà bạn đang apply không? Để trả lời cho câu hỏi này, bạn nên ngồi xuống và viết ra những khả năng mà bạn có. Ví dụ bạn apply vào khối Commercial thì bạn phải biết công việc của bạn là làm những gì? Dựa vào đâu mà bạn nói bạn có khả năng làm đảm nhận công việc đó. Phải có cơ sở rõ ràng thì bạn sẽ trở nên tự tin hơn trong bất kỳ vòng nào và trả lời bất kỳ câu hỏi nào vì những kiến thức đó đã nằm trong đầu hết rồi. ❖ WILL DO: Cái này thiên về Motivation (động lực) của bản thân nhiều hơn, bạn đã thật sự hiểu tính chất công việc của bạn đang làm hay chưa? Bạn có muốn làm nó không mặc dù bạn có kỹ năng, kiến thức. Mình lấy ví dụ thực tế, bạn apply vào vị trí Sales, bạn hoàn toàn có khả năng bán hàng, nhưng bạn ngại ra đường, ngại trời nắng- mưa của Sài Gòn, ngại về Miền Tây sông nước… thì công ty tuyển bạn vô, bạn cũng sẽ không làm. Do vậy mình khuyên các bạn nên tìm hiểu kỹ về công việc mà mình apply, tránh lỗi Assumption (mặc định) như mình lúc trước, cứ đọc job title rồi mường tượng trong đầu A, B, C, …rồi sau đó shock với thực tế so với tưởng tượng. ❖ WILL FIT: Thường các bạn sẽ được check nhiều nhất ở vòng Final Interview. Nhà Tuyển Dụng sẽ kiểm tra xem bạn có hợp với môi trường công ty họ hay không, không quan trọng ai giỏi hơn mà quan trọng là chọn người phù hợp. Theo mình trước khi tiếp xúc với Nhà Tuyển Dụng, bạn nên tự xác định trước với tính cách, cách làm việc, cách suy nghĩ, định hướng bản thân, v.v… có phù hợp với công ty bạn đang định apply hay không, dựa vào cơ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 290 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK sở nào, và tại sao. Khi bạn tự trả lời được thì bạn sẽ biết mình nên làm gì và apply vào công ty thuộc lĩnh vực nào. Cuối cùng, mình chúc các bạn có hành trình trải nghiệm và thi Management Trainee thật thú vị, thể hiện và khẳng định được khả năng của bản thân so với các ứng viên khác, và đặc biệt là được làm cho công ty mình mơ ước. Hãy nhớ chuẩn bị càng kỹ thì bạn càng tự tin. Còn về cách chuẩn bị kỹ như thế nào và đến mức nào thì hẹn các bạn trong thời gian tới nha!!! Mai Tuấn Vũ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 291 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi CDFresh – Giam sat kinh doanh tai nang cua Unilever N goài chương trình Management Trainee thì những chương trình tuyển Fresher của các công ty vẫn thuộc dạng “hot hit” và được các bạn trẻ săn đón rất nhiều vì những ưu đãi, phúc lợi và lộ trình phát triển nghề nghiệp tốt. Vì vậy ngày hôm nay, chị Thư rất vinh dự mời được bạn Thu Hương – CDFresh 2020 chia sẻ về chặng đường trải nghiệm kì tuyển dụng này với phòng Sales – hay còn gọi là Customer Development ở một số công ty. Cảm ơn Hương vì đã nhận lời chia sẻ cùng chị và các bạn của Chương Khởi Điểm nha, các bạn có chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 292 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thể kết nối với chính chủ tại đây nhé https://www.facebook.com/profile.php?id=100016304834239. Giới thiệu về bản thân Mình học ngành kinh tế đối ngoại trường Ngoại Thương. Trước đây, mình đã từng thử làm công việc đúng chuyên ngành là Forwarder cho một công ty trong 2 tháng, nhưng cảm thấy ngành đó không thú vị lắm. Mình nhận ra mình thích giao lưu nhiều hơn, làm việc về con người nhiều hơn nên quyết định ko làm xuất nhập khẩu nữa mà sẽ chọn một công việc phù hợp với tính cách và sở thích của mình. Ban đầu mình nghĩ là mình không có cơ hội vì hoàn toàn chưa từng có kinh nghiệm gì về Sales, và tiếng Anh của mình cũng không tốt lắm trong khi nghe đồn là các chương trình tuyển dụng của công ty đa quốc gia phải vận dụng Tiếng Anh nhiều lắm. Tuy nhiên sau đó mình nghĩ tại sao phải giợi hạn bản thân, và thử thì cũng có mất mát gì đâu, nên quyết định ứng tuyển cho chương trình. Với chương trình CDFresh 2020, mình trải qua 4 vòng: Application Form, Online Test, Group Work, Initial Interview, Field Challenge, Final Interview. Trải nghiệm thi vòng Application form Mình nghĩ là các bạn nên đầu tư vào phần điền form vì đây là vòng đầu tiên - ấn tượng đầu tiên mà bạn được trực tiếp tạo ra với nhà tuyển dụng. CV có thể chưa nêu bật lên được hết những điểm nổi bật của chính bạn, hay thể hiện được sự quan tâm, đam mê của bạn với ngành nghề nên cách bạn trả lời các câu hỏi essay nhỏ trong form cũng giúp bạn giải đáp được những thắc mắc này của nhà tuyển dụng. Những câu hỏi này không phải là để test kỹ năng viết của bạn mà là để nhà tuyển dụng thật sự hiểu bạn, với những nội dung như một buổi “phỏng vấn mini” với các mục phổ biến như: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 293 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Hỏi về công ty, về lí do bạn chọn công ty và chọn chương trình ❖ Hỏi về bản thân bạn: như điểm mạnh, điểm yếu, tính cách, lộ trình sự nghiệp mong muốn của bạn, hay những thành tích bạn từng đạt được, đặc biệt là những cơ hội bạn đã từng đảm nhiệm những vai trò dẫn dắt team (vì chương trình Fresher hay Management Trainee đều là chương trình đào tạo nhân tài của công ty hướng tới mục tiêu giúp bạn phát triển và trở thành Manager trong vài năm nên bạn cần có sẵn tố chất Leadership). Với các câu hỏi dạng essay bạn có thể thể hiện sự sáng tạo của mình. Tuy nhiên, mình nghĩ ở vòng này quan trọng nhất vẫn là sự chân thật. Hơn nữa, công việc mình đang ứng tuyển là Sales với đặc tính thường cần những người nhanh gọn, đi thẳng vào vấn đề nên mình cũng theo định hướng đó mà điền form. Mình rất đầu tư cho chương trình tuyển dụng này nên thay vì chỉ làm CV, nghiền ngẫm về bản thân, mình dành thêm nhiều thời gian để đọc hết bài giới thiệu về công ty, về chương trình, bài livestream, v.v… để có định hướng và thông tin cho những phần trả lời của mình trong form. Nhấn mạnh lại lần nữa là các bạn nên nắm rõ yêu cầu công việc vì bạn sẽ thể hiện được sự tìm tòi, chân thành và phù hợp của mình. Trải nghiệm thi vòng Online test Đề online test năm nay khá thú vị gồm tổng hợp nhiều dạng câu hỏi (từ các phép nhân đơn giản, IQ, verbal, number, tính tăng trưởng, kiến thức kinh tế… đến những câu phân tích vấn đề - như cho đoạn văn đơn giản và bạn sẽ chọn những vấn đề rút ra được từ câu chuyện đó, v.v…). Theo như mình trò chuyện cùng các bạn cùng thi thì đợt này đề của mỗi người mỗi khác và nghe đâu độ khó cũng khác nhau. Online test diễn ra trong khoảng 30 phút với đâu đó 20-30 câu hỏi. Có thể là đề mỗi câu không khó nhưng trong thời lượng quá ngắn mà phải trả lời nhiều câu hỏi thì đây thực sự là một thách thức. Hoặc có chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 294 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những câu rất khó mà vài ngày sau mình cố gắng tìm câu trả lời cũng không suy nghĩ được, nên cần phải có chiến lược để không quá tốn thời gian vào những câu hỏi này với thời lượng ngắn ngủi. Bạn nên lên mạng tìm hiểu tham khảo các dạng online test trước, dĩ nhiên bạn sẽ không thể nhớ hết các quy luật nhưng làm nhiều sẽ giúp bạn có được một độ nhanh nhạy nhất định. Trải nghiệm thi vòng Group work Vì đã được Ban Tổ Chức (BTC) thông báo các vòng thi từ sớm nên mình và các bạn cũng đã chuẩn bị tâm lý trước là sẽ có vòng thuyết trình nhóm. Sau khi có kết quả vòng 2 (vòng online test) thì BTC công bố danh sách nhóm. Thời điểm biết nhóm là khoảng 4 ngày trước khi thi và mỗi nhóm có khoảng 5 người. Công ty không hướng dẫn cụ thể 5 ngày bạn sẽ làm gì, và cũng không công bố đề trước. Nhóm của mình tự giác kết nối, làm quen nhau trước, bầu nhóm trưởng, tự đưa ra những thông tin mà nghĩ là công ty có thể đề cập như background công ty, ma trận công ty, SWOT của công ty cũng như tự đặt ra những câu hỏi có thể xảy ra. Sau đó nhóm phân công mỗi bạn tìm hiểu những vấn đề thị trường như ảnh hưởng của dịch Covid tới tình hình kinh doanh của công ty, tự đặt ra những case study giả định và quy định trước với nhau cách phân công trong nhóm thế nào, thời gian làm bài ra sao, ai làm slide, ai sẽ là người bấm thời gian, v.v… Ngày nào nhóm của mình cũng hẹn tụ họp và làm thử với nhau với một quy trình và đề thi giả định. Đến ngày thi thật, công ty cho đề với thời lượng 15 phút để mỗi bạn tự chuẩn bị, sau đó là 30 phút để nhóm làm chung và thuyết trình. Trong 30 phút làm chung, tụi mình dùng 20 phút để thảo luận nhóm và 10 phút để thuyết trình. Sau phần thảo luận là 30 phút cho phần Q&A từ ban giám khảo – Q&A cho cả nhóm hoặc từng người. Dù chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 295 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuẩn bị kỹ thì tụi mình cũng cảm giác thời gian vẫn hơi gấp vì còn quá nhiều điều mà nhóm muốn truyền đạt. Mình sẽ không nói quá kỹ về đề thi, nhưng có thể tiết lộ là đề thi rất cập nhật với thị trường và nhóm mình cũng chuẩn bị tạm gọi là “hơi trúng tủ”. Và đề thi nào thì cũng thường gồm những phần chính như tình huống – cơ hội/thách thức – giải pháp để nhóm đưa ra ý kiến của mình. Trong vòng thi này mình là nhóm trưởng nhưng mình nghĩ là làm nhóm trưởng hay không cũng không quá quan trọng vì chủ yếu là cách bạn dẫn dắt team, đưa ý kiến và tổng hợp ý kiến thế nào chứ không chỉ là chức danh. Ngoài ra nhóm cũng phân công thêm timekeeper, người ghi chú, và với phần thuyết trình thì bạn nào cũng được phân công nói 1 phần. Một vài kinh nghiệm mà mình rút ra được từ vòng này Chuẩn bị kỹ là rất quan trọng vì nhờ đó mà nhóm mình áp dụng được rất nhiều thông tin đã nghiên cứu từ trước cũng như có khung sườn thảo luận và phân công giúp mọi chuyện diễn ra suôn sẻ và nhanh chóng hơn. Cần thể hiện được bề sâu khi tranh luận với fact and figure rõ ràng. Với trường hợp của nhóm mình, vì mọi người cùng chuẩn bị chung quá kĩ nên hầu như khi thảo luận một số bạn không đưa ra được ý kiến riêng mới mẻ, hoặc chỉ nói được những gì trong slide đã ghi. Các bạn nên tự tìm hiểu, tự đào sâu và có những kiến thức, số liệu và lập luận của riêng mình. Trong phần thể hiện của mình, mình nghĩ điểm giúp mình thuyết phục được các anh chị chấm thi là vì sự tìm hiểu và chiều sâu trong hiểu biết vấn đề. Ví dụ với câu hỏi được đặt ra là “Liệu trong tương lai, máy móc có thể thay thế con người được hay không?”, ngoài việc nêu nhận định của bản thân, mình còn bổ sung với những con số mà mình đã tìm hiểu trước đó – chẳng hạn như chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 296 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mạng lưới rộng khắp của kênh truyền thống chiếm bao nhiêu % doanh số với ngành hàng FMCG và mối quan hệ giữa người và người đóng vai trò quan trọng thế nào trong việc bán hàng – từ đó dẫn đến kết luận là con người vẫn là nhân tố khó có thể thay thế được. Mình cũng so sánh ngành hàng FMCG với các ngành hàng công nghệ, startup khác để nêu được điểm khác biệt giữa Unilever và các ngành hàng khác. Về cách làm việc nhóm: nhìn chung vì nhóm đã chuẩn bị khá kỹ trong những ngày trước đó nên những ý chính đều được thống nhất chung và không gặp nhiều vấn đề về tranh luận ý kiến. Nhưng điều đó đồng thời cũng có nghĩa là mỗi bạn phải biết chọn thời điểm và ý kiến phù hợp nêu ra để bản thân mình cũng nổi bật trong quá trình thảo luận, có đóng góp cá nhân cụ thể. Nói cách khác, quá trình đưa ý kiến cá nhân sẽ giúp các anh chị tuyển dụng thấy ai thực sự hiểu biết, đào sâu được vấn đề và có tố chất phù hợp với Sales. Nên thể hiện tố chất phù hợp với công việc của Sales, văn hóa công ty: như nhanh nhẹn, giao tiếp tốt, đi thẳng vào vấn đề. Mình thấy có trường hợp các bạn nói nhiều nhưng nửa vời, không rõ nghĩa thì cũng không ấn tượng bằng các bạn nói ít nhưng chắc. Kể cả nếu bạn không phải là người bắt đầu vấn đề nhưng biết cách tiếp tục hoặc tổng hợp vấn đề một cách ngắn gọn, súc tích thì bạn vẫn thể hiện được thế mạnh của mình. Với câu hỏi “ai là người đóng góp nhiều nhất”, mình nghĩ câu hỏi này cũng khá khó để trả lời. Chỉ lưu ý là miễn sao bạn nhớ rằng bạn cũng có vai trò rất quan trọng trong nhóm và làm sao để mọi người cũng thấy được điều đó nhé. Một số bạn hỏi mình là nữ tham gia ứng tuyển Sales thì có thiệt thòi gì không – mình nghĩ là không hẳn. Vì mình thấy rất thoải mái nêu ra ý kiến của mình, chỉ cần có những tố chất phù hợp với Sales là được. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 297 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sau vòng này thì nhóm mình đậu 3 bạn và rớt 2 bạn. Trải nghiệm thi vòng Initial Interview Vòng thi này diễn ra trong cùng 1 ngày, sau vòng thuyết trình nhóm khoảng vài tiếng. Sau khi vượt qua vòng Field Challenge, các anh chị sẽ dựa trên những gì bạn đã thể hiện ở vòng thuyết trình nhóm để hỏi sâu thêm. Các anh chị phỏng vấn thường là Area Sales Manager và các anh chị phòng Đào tạo và phát triển Sales. Với mình thì các anh chị không hỏi nhiều về Sales mà về tính cách, kỹ năng của bản thân hơn như hổi về gia đình, sở thích, thành tích quá khứ, v.v… Mình nghĩ một phần vì trong quá trình thuyết trình nhóm, mình đã tận dụng cơ hội để nói kiến thức chuyên ngành của mình khá nhiều rồi. Một số bạn khác thì được đưa ra các case tình huống để giải quyết trong quá trình phỏng vấn. Vì có thời gian nghỉ giữa lúc thuyết trình nhóm với phỏng vấn sơ bộ nên mình nghĩ những bạn nào cảm thấy phần thuyết trình chưa thể hiện được nhiều kiến thức với công việc thì nên tận dụng thời gian nghỉ trưa để xem kỹ lại hơn phần trình bày của mình, những điểm nổi bật của công ty, phần thuyết trình của nhóm, các thách thức mà anh chị đã đặt ra ở vòng Q&A để có thể tận dụng cơ hội nói sâu hơn khi phỏng vấn. Trải nghiệm thi vòng Field Challenge Ở vòng thi Field Challenge, công ty sẽ cung cấp đề trước kèm theo hướng dẫn thông qua một buổi họp online, đính kèm email đề chi tiết gửi đi sau đó. Chủ yếu vòng thi này để giúp công ty và chính các bạn nhận thấy mình có phù hợp với định hướng của Sales không: từ môi trường, tính cách, cho đến kỹ năng. Mình cũng sẽ không nói quá kỹ càng về đề thi nhé, đại khái là công ty sẽ cho bạn 1 đề và yêu cầu bạn tự đi khảo sát thị trường để phân tích chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 298 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tình hình kinh doanh cũng như các vấn đề mà công ty có thể gặp phải và giải pháp. Sau khi nhận đề, nhóm mình đã quyết định gặp nhau trực tiếp mỗi ngày để thảo luận đề, và vì đề khá rộng nên nhóm quyết định chọn 1 vấn đề chính để phân tích và khảo sát. Sau đó nhóm bắt đầu lên kế hoạch cụ thể gồm: lên khung khảo sát, nền tảng lấy thông tin thị trường, khảo sát thử, hoàn thiện lại form khảo sát, khảo sát thật tại khu vực do công ty phân công, sau đó phân tích kết quả và hoàn thiện bài làm. Một vài kinh nghiệm mà mình rút ra được khi đi thị trường: Hình ảnh và con số rất quan trọng – nên ngoài việc ghi chú, các bạn nên chụp hình minh họa kỹ càng nhé. Mình nhận thấy đây cũng là một vòng thi khá thử thách – vì các bạn phải khảo sát mà không có một chức danh thực tế từ công ty, phải chấp nhận “bị phũ” khá nhiều từ các anh chị, cô chú bán hàng vì mọi người lúc đầu sẽ không tin tưởng để bạn tiếp cận. Dù vậy, mình nghĩ đây cũng là một cách hay để các bạn thấy được mình có bản lĩnh của Sales không, và có nên tiếp tục đi tiếp hành trình này không. Sau vòng này cũng có kha khá bạn tự rút lui – vì lí do sức khỏe hoặc vì tự thấy mình không phù hợp với Sales. Ở vòng này, nhóm mình gặp khó khăn do 1 thành viên rút lui giữa chừng nên các bạn phải gánh khối lượng công việc nhiều hơn dự kiến ban đầu cho mỗi người. Bản thân mình dù vậy vẫn cố gắng hoàn thành mục tiêu của mình và thậm chí đạt số lượng khảo sát nhiều hơn dự kiến và san sẻ cùng các bạn chung nhóm. Mình nghĩ với Sales, việc đạt mục tiêu đặt ra ban đầu là cực kỳ quan trọng nên không thể lơ là. Có thể nói đây là một vòng thi khá vất vả vì hầu như ngày nào mình và các bạn cũng gặp nhau, hẹn nhau ráo riết và làm liên tục cả ngày không ngừng nghỉ. Hơn nữa, làm việc nhóm cũng có nhiều khó khăn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 299 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK vì ai đã vào vòng này đều là những người có khả năng nhất định, có cái tôi và ý kiến riêng của bản thân. Vì vậy cùng một đề bài mà sẽ có nhiều ý tưởng khác nhau và mất nhiều thời gian để thống nhất ý kiến. Bên cạnh đó, vì nhóm mình chọn lựa hướng làm hơi chi tiết quá nên mất nhiều thời gian để hệ thống hóa trong khi thời gian gửi bài lại gấp. Vì vậy, khi gửi slide cả nhóm cũng chưa thỏa mãn cách làm lắm. Sau khi hoàn thành phần đi thị trường và nộp bài, nhóm có 1 tuần để chuẩn bị trước khi tiến vào vòng thuyết trình kết quả phân tích thị trường. Thời gian này nhóm mình dùng để tự nhìn lại, phân tích sâu hơn và cùng suy nghĩ cách để có thể thuyết trình hiệu quả. Vào ngày thuyết trình, nhóm có 30 phút thuyết trình và hỏi đáp. Trước đó nhóm có tập dợt với nhau, phân công và chia thời gian cụ thể. Các anh chị giám khảo cũng không quá gò bó và có thể hỏi xuyên suốt quá trình chứ không chỉ hỏi sau khi nhóm thuyết trình xong. Mình nghĩ được hỏi là một điều tốt, vì khi được hỏi nhiều thì ban giám khảo khai thác được nhiều từ nhóm, mình cũng có “đất” để thể hiện được nhiều hơn. Một vài trải nghiệm thực tế của mình trong vòng thuyết trình bài phân tích thị trường Nhóm mình được nhận xét là có quá nhiều số liệu trong khi hình ảnh minh họa thực tế lại ít, và các luận điểm cũng quá nhiều nên nhìn chung nhóm chưa đưa ra một bức tranh tổng quan cho vấn đề hay cách giải quyết cụ thể. Vì vậy lần này bài của nhóm chưa được đánh giá cao. Đó cũng là lí do mà ở phần trên mình có nhấn mạnh sự quan trọng của hình ảnh khi đi thị trường. Mình nghĩ là không nên nói quá dài mà cần tập trung vào những vấn đề chính để phân tích – bản thân slide của nhóm mình đã khá dài và mọi người cố gắng bám vào slide để nói nên phần trình bày không được tập trung lắm. Hơn nữa, dù nhóm đã vất vả khảo sát nhưng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 300 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không chuẩn bị sẵn file kết quả để làm bằng chứng nên mình cũng hơi tiếc ở phần này. Cách các anh chị ban giám khảo hỏi sẽ thể hiện mình có hiểu vấn đề hay không, thông tin có được truyền tải đồng đều trong nhóm hay không. Mình tập trung vào việc nghĩ Sales mọi người hay ưu tiên nhìn những yếu tố nào (ví dụ bao phủ hàng hóa, trưng bày, v.v…) nên đi sâu vào những phần này, thể hiện ngắn gọn, súc tích phần trình bày của mình. Nếu quay lại để thay đổi, mình nghĩ là mình và nhóm sẽ chọn vấn đề phân tích một cách tập trung và có chiều sâu hơn thay vì nói quá nhiều vấn đề nhưng lại hời hợt, dài dòng vì bị giới hạn bởi thời gian. Khi được hỏi, mọi người đều có quyền trả lời. Với những bạn chưa may mắn tiếp tục được hành trình, mình nghĩ một phần vì các bạn chưa chủ động xung phong trả lời khi được hỏi vì nghĩ là ai nói phần nào thì người đó trả lời. Trường hợp khác là các bạn hiểu sai câu hỏi của các anh chị giám khảo mà không xác nhận lại và trả lời theo cách nghĩ của mình nên bị lạc đề. Thời gian của vòng thi này rất ngắn nên không thể đòi hỏi các anh chị kiên nhẫn mà bản thân mình cần phải rõ ràng trong cách trả lời cũng như khi lắng nghe câu hỏi. Kết quả cuối cùng - mặc dù công ty không đánh giá cao bài nhưng vẫn có 2 người được vào vòng trong – vì dù phần trình bày của team chưa tốt nhưng nhìn chung team vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, team work tốt, lúc thuyết trình thể hiện cũng khá ổn, nói được mình đã làm gì, sẵn sàng tiếp thu feedback, v.v… Trải nghiệm thi vòng Final Interview Sau khoảng 1 tuần của vòng phỏng vấn sơ bộ thì mình được gọi cho vòng phỏng vấn cuối cùng. Ở vòng này, mình nghĩ nên có tâm lý thoải chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 301 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mái nhưng không nên chủ quan vì đến vòng này rồi bạn vẫn có thể rớt. Mình được hỏi nhiều về quan điểm sống, về những thách thức mà anh chị nghĩ mình sẽ gặp phải khi làm Sales, và quan trọng là hỏi về định hướng – ví dụ như nếu được chọn giữa công việc văn phòng và Sales thì mình sẽ ưu tiên việc nào hơn. Bản thân mình hiểu rõ mình rất thích công việc Sales nên cứ một hướng mà nhắm – chọn Sales làm đích đến cuối cùng cho mình. Sau vòng thi Final Interview thì cuối cùng công ty đã chọn được những bạn Sales Fresher phù hợp, có cả nam lẫn nữ luôn nhé. Và mình thấy mình cũng rất vinh dự và may mắn vì được bắt đầu hành trình này với công ty mà mình thích! Mong rằng những trải nghiệm này của mình có thể giúp các bạn hiểu hơn về chương trình tuyển dụng Fresher ở vòng Sales và sẵn sàng ứng tuyển hơn nhé! Chúc các bạn may mắn. Thu Hương chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 302 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hanh trình tư sinh vien khoi Ky Thuat đen vơi Nganh FMCG cua anh Anh Tu C ảm ơn Tú đã đồng ý chia sẻ với chị Thư và các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm – Next Management Trainee nghen. Các bạn cũng có thể liên hệ chính chủ ở Facebook này nha: https://www.facebook.com/nguyenle.a.tu. ------------Chào các bạn, mình là Nguyễn Lê Anh Tú- 24 tuổi. Xuất phát điểm trước đây mình tốt nghiệp ĐH Bách khoa Đà Nẵng. Vậy nên câu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 303 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuyện của mình khi đến với các chương trình MT/Fresher của các Công ty/Tập đoàn Đa quốc gia với riêng bản thân cũng là một chặng đường với thật nhiều điều. Hai chương trình mà mình đã từng ứng tuyển và may mắn đậu đó là Giám sát Kinh doanh Tài năng (CD Fresh) của Unilever Vietnam và Sales Trainee Program của FCV- FrieslandCampina Vietnam. Cả hai cuộc thi này mình đều thi vào thời điểm cuối năm 2019 khi đang là sinh viên năm cuối ĐH. Và có thể nói, đây cũng chính là bước khởi đầu trong chặng hành trình sự nghiệp của bản thân mình. Hiện tại thì mình đang là Giám sát Kinh doanh của FCV phụ trách kênh Truyền thống – General Trade (GT). Một chút Hành trang của mình thời Đại Học Mỗi chúng ta sẽ có một hành trang riêng cho mình trong 4-5 năm Đại Học. Không ai là giống nhau. Với một thế hệ ngày càng năng động và được tiếp cận với nhiều cơ hội, mình tin rằng các bạn rồi cũng sẽ có được một sự chuẩn bị và sẵn sàng cần thiết cho chính mỗi người ngay từ khi là sinh viên. Còn đây là hành trang của mình khi ứng tuyển: ❖ GPA: Mức điểm của mình thật sự không cao nhưng vừa đủ điều kiện mà các chương trình yêu cầu. Vẫn khuyên các bạn nên dành tối thiểu ở mức 7.0-7.5 trở lên. ❖ Hoạt động CLB-Đội nhóm: Từng có thời gian mình giữ vai trò Chủ nhiệm của 1 CLB trong trường với quy mô hơn 200 thành viên. ❖ Học bổng trao đổi: Có 2 lần mình là một trong những đại diện sinh viên trường tham gia trao đổi tại Hàn Quốc/Singapore trong khuôn khổ các chương trình giao lưu sinh viên quốc tế. ❖ Cuộc thi: Mình có tham gia 2-3 cuộc thi liên quan đến Business Case/Event/Leadership… và cũng đạt được một số giải thưởng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 304 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nho nhỏ. Nhờ thế mà được gặp gỡ, kết nối với các bạn ở hai đầu cầu SG/HN. ❖ Ngoại khóa: Hơn 30 sự kiện mình tham gia với vai trò là Điều phối viên/Trưởng nhóm tình nguyện viên. Đây cũng là một trong những “part-time job” của mình trong mấy năm ĐH. Nhờ vào các hoạt động trên nên dù tốt nghiệp khối Kỹ Thuật nhưng mình cũng dần tìm thấy bản thân muốn thử sức với công việc của khối phòng ban Sales nên đã bắt đầu tìm hiểu các kì tuyển dụng Fresher của các Công ty Đa quốc gia. Nếu bạn cũng thuộc kiểu người năng nổ tham gia hoạt động ngoại khóa, lanh lẹ khi giao tiếp, làm việc nhóm và tích lũy được nhiều Kỹ năng mềm từ khi còn là sinh viên thì có thể bạn cũng đã có sẵn những tố chất phù hợp với Sales rồi đấy, cứ thử xem sao. Đừng trông đợi bản thân mình sẽ thật sự phù hợp ngay từ khi mới ra trường vì hợp hay không thì bạn sẽ khám phá kỹ hơn khi chính thức làm việc, gắn bó và trải qua những khó khăn thử thách cũng như những trái ngọt với nghề. Mình đã vượt qua các Vòng thi nhờ điều gì? Đã có nhiều bài viết chia sẻ từng Vòng thi một cách rất cụ thể và chi tiết rồi nên mình nghĩ các bạn cũng đã phần nào có được những hình dung nhất định. Về phần mình, xin phép chia sẻ một số câu chuyện nho nhỏ cho các bạn mà mình cảm thấy thú vị trong quá trình trước/trong lúc thi các Vòng. Vòng Application Form Thời Đại Học mình rất thích tìm hiểu cách viết CV với suy nghĩ rằng phải viết để làm sao “apply gì cũng phải đậu”. Mình từng “lục lọi” xem đi xem lại gần cả trăm CV với đủ mọi đối tượng. Từ việc tò mò không biết sinh viên nước ngoài (Ổxford, Havard, v.v…) viết CV như thế nào, sử dụng template ra sao cho đến thói quen lên Linkedin để nghía thử những anh chị đi làm thì cách trình bày của họ có điểm gì để từ đó chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 305 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bản thân mình có thể rút ra những kinh nghiệm cho bản thân hay không. Thật sự việc quan sát không chỉ giúp mình học được cách viết CV cho chỉn chu và phù hợp hơn mà còn giúp mình khám phá ra được khá nhiều điều hay ho từ việc nhìn thấy Career Path (con đường sự nghiệp) của các anh chị. Chính điều này đã giúp mình có được sự chuẩn bị cho những cơ hội của bản thân khi còn là sinh viên và bây giờ là vượt qua vòng CV ở các cuộc thi Management Trainee. Vòng AptitudeTest Mình vốn thường xem “Đường lên đỉnh Ổlympia” vào mỗi cuối tuần, đó cũng là sở thích từ nhỏ và cho đến bây giờ cũng vậy. Mình không biết có phải nhờ thế mà việc hoàn thành các câu hỏi của vòng Test (ÌQ/EQ/…) đối với mình thật ra không phải là một thử thách quá lớn. Thi thoảng, để có cơ hội rèn luyện trí óc, thay vì phải vò đầu bức tai ngồi luyện giải đề, mình hay cùng bạn bè tụ tập lại để đi boardgame hay chơi mấy trò giải đố, vừa vui mà lại có những phút giây đáng nhớ cùng bạn bè nữa. Vòng Initial Interview Bản thân mình luôn xem đây là một buổi trò chuyện. Vì thế nên tâm lý của mình nhìn chung là thoải mái, thậm chí có đôi chút hào hứng vì không dễ gì có cơ hội được gặp các anh chị xịn xò của Công ty nơi mà mình đang ứng tuyển. Vì thế nên thời gian 30-45 phút trôi qua rất nhanh. Mình vẫn nhớ, có một lần, khi gần đến cuối buổi phỏng vấn, chị HR có hỏi mình một câu: “Em có muốn hỏi hay nói thêm điều gì nữa không?” Không hiểu sao, thay vì trả lời là “Dạ không”, mình đã đáp lại theo một cách nửa đùa nửa thật: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 306 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK “Dạ, em không biết sau buổi này mọi người có còn nhớ em không nhưng em muốn nói với các anh chị là em thật sự rất thích Sữa. Từ nhỏ và cho đến bây giờ dù đã gần 22 tuổi nhưng mỗi ngày em vẫn uống đều đặn 2-3 hộp đó ạ. Và đặc biệt hơn, em có thể đoán được tên tất cả các loại sữa mà không cần nhìn ạ, chỉ cần uống một chút và cảm nhận thôi là sẽ nhận ra ngay”. Sau này khi đã vào Công ty và được nghe kể lại, mình mới biết lúc nghe mình trả lời như thế, các anh chị đã bật cười và khá ấn tượng, thế là nhớ ngay mình tên Tú. Trong thời gian phỏng vấn, các anh chị cũng đặt thêm câu hỏi để kiểm tra độ phù hợp của mình với phòng ban Sales, đặc biệt khi thấy mình tốt nghiệp khối ngành Kỹ thuật. Mình cũng thành thật kể lại những gì mình trải qua - tự nhiên và chính xác để chứng minh mình thích và có tố chất mà công việc yêu cầu, ví dụ như: ❖ Mình có tham gia làm part-time ở một số triển lãm,hội chợ thương mại,.. liên quan đến ngành dịch vụ, nhờ đó mình đã có dịp gặp gỡ tiếp xúc với khách hàng, hỗ trợ và giới thiệu dịch vụ nhiệt tình cho khách hàng và nhận được sự tin tưởng cũng như đánh giá tốt từ các đơn vị tham gia ngày hội. ❖ Mình cũng kể thêm trải nghiệm từng tham gia những Cuộc thi sinh viên liên quan đến Business Case/Event và Leadership giúp bản thân có thêm kiến thức kinh tế như thế nào, đã vượt qua các vòng thi ra sao và đạt được thành tích gì. Vòng Field Sales Cả hai cuộc thi của Unilever và FCV cơ bản khá giống nhau về format và nội dung đề bài đi Field thực tế (quan sát thị trường và đưa ra vấn đề, cách giải quyết). Vì mình từng tham gia cuộc thi của Unilever trước nên khi đến với FCV thì tâm lý có phần nhẹ nhàng hơn vì đã có dịp làm quen với hình thức thi. Vì vậy, nếu bạn có thời gian và cơ hội, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 307 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình vẫn khuyến khích các bạn nên thử sức ở một số cuộc thi để bản thân có thêm kinh nghiệm, thay vì luyện đề lý thuyết thì bạn sẽ có trải nghiệm thực tế và nhìn nhận lại mình sau mỗi lần thi. Đợt đi Field Sales cũng là lần đầu tiên mình được trực tiếp tiếp cận thị trường, làm quen với sản phẩm của công ty nên với mình, mọi thứ đều rất mới mẻ và đầy hào hứng với trải nghiệm này. Buổi sáng ngày đi thị trường đầu tiên mình đi một mình để tìm hiểu, quan sát thị trường nhưng gặp một số khó khăn khi chủ cửa hàng không nhiệt tình cung cấp thông tin. Ngay khi thấy cách tiếp cận của mình không hiệu quả, buổi chiều mình đã đề xuất với anh quản lý địa bàn để được đi thị trường cùng với một anh Nhân viên bán hàng (NVBH) vào ngày hôm sau. Nhờ đó, mình nhận ra được vấn đề của mình vả cải thiện, làm việc năng suất hơn. Ví dụ như ngay ngày đầu tiên khi gặp chủ cửa hàng mình đã vội đề cập đến những gì mình cần trong khi đó đây không phải là nhu cầu của họ. Hôm sau, khi học được cách mở đầu cầu chuyện từ anh NVBH, mình đã có thể tiếp cận cửa hàng và lấy thông tin suôn sẻ hơn. Mình cũng quan sát được những thao tác anh làm từ lúc bước vào cửa hàng đến khi kết thúc. Song song, ngày đầu tiên mình cũng học hỏi thêm từ các bạn cùng nhóm qua cách các bạn khảo sát thị trường, cách các bạn xây dựng bộ câu hỏi khảo sát và làm việc. Những ngày sau mình làm việc độc lập để tìm ra vấn đề thị trường và hướng đề xuất với công ty. Vòng này tuy gặp một số khó khăn nhưng mình thấy cũng khá may mắn khi bước ra từ khối Kỹ Thuật vì mình cũng đã rất quen với nhiều thử thách và áp lực từ khi còn đi học - như vượt qua nhiều môn học khó nhằn, khối lượng môn học và đồ án lớn, thích nghi với những yêu cầu chi tiết và khó tính của thầy cô. Nhờ vậy mà mình không hề thấy nản mà vẫn giữ được sự hào hứng khi thi. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 308 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vòng Assessment Center Đợt ấy trước ngày thuyết trình Hội đồng một hôm, mặc dù đã chuẩn bị xong nội dung phần trình bày cũng như PowerPoint nhưng dường như vẫn có gì đó khiến mình chưa hoàn toàn ưng ý, thế là mình có đi dạo lại một vòng siêu thị dù trước đó đã đi khảo sát không biết bao nhiêu lần. Thế mà trong lúc lang thang lại vô tình phát hiện ra một ý tưởng bất ngờ, vậy là mình mua ngay sản phẩm của Công ty và một sản phẩm của bên đối thủ để hôm sau mang trực tiếp lên trước Hội đồng và trình bày giải pháp mà mình mới nghĩ ra. Mặc dù buổi hôm ấy bị các anh trong Hội đồng phản biện và “dập” te tua nhưng mới đây thôi, trong một lần đi siêu thị, mình hơi bất ngờ khi giải pháp mà mình đã từng đề cập năm nào hiện đang được áp dụng trên từng sản phẩm ở các quầy trưng bày sản phẩm khuyến mãi và kệ hàng. Thế là nhận ra rằng: ❖ Nếu trong lúc trình bày mà các anh chị có đang “hơi làm khó” với mình thì không hẳn là do ý tưởng của bạn chưa tốt đâu, mà đấy là lúc mọi người đang muốn thử thách khả năng của bạn đấy, nên hãy tự tin thể hiện nhé! Chứ về bản thân thì thật sự lúc bị “dập” xong mình đã từng có suy nghĩ rằng “Ý tưởng của mình đúng là có vấn đề thật” cho đến một ngày khi mình thấy nó xuất hiện một cách vô cùng oách (Tất nhiên có thể mình không phải là người đầu tiên nghĩ ra điều này rồi :D, nhưng cũng thật vui vì mình cùng tư tưởng với những người làm ra thành quả nhỉ?). ❖ Một giải pháp được trình bày nếu đi kèm với số liệu và minh họa thực tế thì sẽ luôn là một điểm cộng vô cùng lớn. Vì không gì bằng “Mắt thấy, tai nghe, tay sờ” mà, có phải thế không? Vòng Final Interview Nếu đã bước vào Vòng này rồi thì mình nghĩ việc bạn cần làm chỉ là khẳng định lại một lần nữa quyết tâm và mức độ sẵn sàng của mình đối với công việc này thôi. Các Anh/Chị chỉ cần nhận ra sự quyết tâm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 309 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đó của bạn thì cơ hội của bạn đã gần như khả quan hơn rất nhiều rồi đó. “Đậu rồi”- Tiếp theo nên làm gì ? Vui - tâm trạng chung của hầu hết chúng ta khi đậu vào các chương trình Management Trainee và Fresher là vậy. Kể cả mình khi ấy cũng thế. Vì cơ hội được làm ở các Công ty, Tập đoàn Đa quốc gia đâu phải ai cũng có được. Nhưng sau những giây phút đầy phấn khởi thì bước kế tiếp nên như thế nào đây? Trước hết mình nghĩ chúng ta nên giữ một đôi chân ở ngay mặt đất cùng một tinh thần tràn đầy năng lượng cũng như sự tập trung để cháy hết mình với lộ trình mà Công ty sắp dành cho chúng ta. Có những thời điểm mà mình tin rằng bạn sẽ cảm thấy hơi khó khăn và không toàn màu hồng như những gì chúng ta đã từng nghĩ trước lúc thi tuyển. Chắc chắn sẽ có. Nhưng sau đó thì cách mà chúng ta lựa chọn là gì? Ngồi soạn ngay một mail gửi cho Line Manager (sếp làm việc trực tiếp), các anh chị phòng Nhân Sự xin dừng lại hay sẽ tiếp tục lựa chọn việc đi tiếp? Mình nghĩ rằng bỏ cuộc thì rất dễ và ai cũng làm được, vậy thì sao chúng ta không phải là những người “lì” nhất để xem thử liệu điều gì đang chờ đợi ta ở phía trước? Đặc biệt ở thời điểm mà Covid vẫn đang là một mối quan ngại với tất cả mọi người, bạn nên lường trước những khó khăn và thử thách để có thể vững lòng vượt qua, chẳng hạn như: ❖ Sẽ có những điểm khác nhau giữa lý thuyết và thực tế: nếu bạn được học về quy trình chào hàng bao gồm các bước như trò chuyện với chủ cửa hàng, sắp xếp trưng bày, kiểm hàng tồn,bán hàng, v.v… thì thời Covid để thực hiện được hết tất cả các thao tác kể trên cũng sẽ là một thử thách với chúng ta khi các cửa hàng đều giữ khoảng cách, giới hạn phạm vi tiếp xúc. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 310 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Dù hoàn cảnh có thế nào thì chúng ta vẫn luôn chịu trách nhiệm với những chỉ số KPÌs mà Công ty đã giao – mà đa phần thì KPIs chỉ có tăng chứ không giảm, kì này cao hơn kì sau, năm này cao hơn năm sau. Đây cũng là thách thức kể cả với những anh chị có kinh nghiệm chứ không chỉ riêng bạn. Với những thử thách đó, hãy bình tĩnh phân tích để tìm ra hướng giải quyết thay vì lựa chọn từ bỏ dễ dàng. Chẳng hạn như bên cạnh chỉ tiêu Doanh số là quan trọng, nhưng nếu vì một vài lý do nào đó chưa thể có kết quả tốt nhất thì hãy đảm bảo những chỉ tiêu khác mà Công ty đặt ra như thời gian thăm viếng, trưng bày sản phẩm, số sản phẩm trên một đơn hàng, độ phủ sản phẩm mới và sản phẩm chủ lực, v.v… Vượt qua được những thử thách ở giai đoạn làm NVBH thì mình tin là các bạn sẽ mạnh mẽ để bước tiếp vững vàng ở giai đoạn trở thành Giám Sát Kinh Doanh vì bạn đã hiểu rõ được cốt lõi vấn đề, thực tế thị trường và có kinh nghiệm để xử lý cũng như quản lý đội ngũ Nhà phân phối. Và quan trọng hơn, dù không thể nói trước tương lai bất cứ điều gì nhưng mình nghĩ rằng cả mình và bạn cũng nên thử suy nghĩ xem sau 2 năm, 5 năm, 10 năm nữa, mình và bạn muốn làm gì và trở thành một người như thế nào để từ đó chúng ta có thể vạch ra sơ bộ một kế hoạch cho chính bản thân và nghiêm túc bắt tay vào việc thực hiện ngay từ bây giờ. Management Trainee và Fresher là những bước khởi đầu vô cùng tốt. Nhưng đi được bao xa và đi tới đâu thì còn phụ thuộc rất nhiều vào chính bản thân bạn. Đừng bao giờ chủ quan và tự hài lòng sớm với những gì mình đang có. Bản thân mình là một người học trái ngành. Hơn ai hết, mình cũng sẽ rất cân nhắc trong mọi bước đi của mình để làm sao, mọi thứ sẽ đều có những ý nghĩa nhất định. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 311 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Kết Hi vọng những chia sẻ vừa rồi của mình đã giúp các bạn phần nào đó có thêm những góc nhìn để chuẩn bị tốt hơn cho hành trình ứng tuyển Managemnet Trainee và Fresher. Dù có điều này hẳn đã được gửi gắm rất nhiều nhưng chắc mình cũng xin phép nhắc lại thêm lần nữa, rằng mỗi chúng ta hãy cố gắng trở thành phiên bản tốt nhất của mình, đừng áp lực trong việc so sánh với bất cứ ai mà hãy xem đó như là động lực cho chúng ta mỗi ngày một tốt hơn. Và chỉ khi như thế, chúng ta mới thật sự là chúng ta, là những gì tốt nhất mà chúng ta cảm thấy tự hào. Anh Tú chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 312 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Sales Trainee cua cong ty Mondelez tư anh Tran Quang Huy C hào các bạn, mình là Trần Quang Huy, nhận được lời mời từ chị Thư, mình rất vui khi chia sẻ những trải nghiệm của mình khi tham gia chương trình Sales Trainee của Mondelez, mong là sẽ giúp các bạn có thêm thông tin tham khảo khi ứng tuyển các chương trình tuyển dụng của công ty đa quốc gia nhé. Mình cũng rất sẵn lòng kết nối chia sẻ thêm qua Facebook: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 313 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://www.facebook.com/quanghuy.tran.102. Khi inbox bạn nhớ nhắn vài lời để mình làm quen nhau mà không bỡ ngỡ nha! Sơ lược về mình Học chuyên ngành Kiểm Toán, nổi loạn chuyển ngành sang Marketing, và rẽ hướng sang làm Sales Mình sinh năm 98, học Đại Học Kinh Tế TPHCM (UEH). 2 năm đầu mình học kiểm toán theo nguyện vọng gia đình, phát hiện ra bản thân mình không thích ngành này kể từ những ngày đầu học môn nguyên lý kế toán. Sau đó mình đấu tranh suốt cả 2 năm để được chuyển ngành sang Marketing vì mình không thích ngồi một chỗ và làm việc kế toán văn phòng, theo một con đường mà mình không đam mê. Vì vậy mình cũng tốt nghiệp trễ hơn các bạn một chút. Xuyên suốt thời gian học tại UEH, mình cũng tham gia các chương trình tình nguyện như mùa hè xanh, vui hội trăng rằm, tổ chức trung thu cho các bạn trẻ ở Vĩnh Long, Bình Phước, tham gia CLB Kế Toán Kiểm Toán và một số hoạt động khác. 2 năm cuối ở giảng đường Đại Học mình cũng khá tích cực tham gia các cuộc thi dành cho sinh viên và cũng gặt hái được một số giải ở các cuộc thi liên quan đến hùng biện như Chuỗi bình luận sự kiện kinh tế, khám phá thế giới bất động sản 2018, Lead The Change 2017, v.v… Tổng kết lại là cuộc đời sinh viên của mình có thể nói là không quá bình thường, không quá lớn lao, nhưng lại đúng như mình mong muốn là có một quãng thời gian trẻ tuổi sôi nổi. Khi học Đại Học, mình không đặt mục tiêu tham gia các chương trình tài năng của các tập đoàn lớn mà chỉ nghĩ đơn thuần là ra trường với mức lương 7-8 triệu để đủ nuôi sống bản thân ở đất Sài Gòn, rồi từ từ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 314 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chứng minh năng lực của mình để có được mức thu nhập cao hơn mà thôi. Nhưng rồi mình được nhận bất ngờ ngoài mong đợi khi đậu Sales Trainee (một số công ty khác thì đặt tên là Sales Fresher hay Giám sát kinh doanh tài năng) của Mondelez. Mình nghĩ cũng chính nhờ sôi nổi và nhiệt tình, một tấm lòng chân thành mà các anh chị tuyển dụng, Area Sales Manager chọn mình vào Mondelez. Đây cũng là một điểm thú vị mà mình nhận ra – đó là chương trình thi Management Trainee và Fresher sẽ có điểm khác nhau về tiêu chí, ví dụ như cùng là phòng Sales nhưng khi thi Sales Trainee, với tính chất công việc là làm Giám Sát Điều Hành tại nhà phân phối, bạn sẽ cần có cách giao tiếp, ngôn ngữ, suy nghĩ chân thành và dân dã hay mình gọi vui là “tần số Sales’’ để phù hợp, còn nếu bạn theo hướng khá học thuật như Management Trainee thì cũng có thể sẽ có một vài bất lợi nhỏ. Trước khi thi Sales Trainee, mình hoàn toàn không có kinh nghiệm làm tại phòng Sales thực tế, nhưng mình nghĩ những trải nghiệm qua đa dạng các hoạt động ngoại khóa ở thời sinh viên đã giúp mình thể hiện được cá tính phù hợp với một người làm Sales. Những trục trặc đầu đời nhưng không làm mình từ bỏ Dù không đặt mục tiêu tham gia các chương trình tuyển dụng tại những công ty đa quốc gia nhưng vô tình năm 2020 Unilever có mở CDFresh (Chương trình Sales Fresher của Unilever), mình được 1 người bạn giới thiệu tham gia. Rồi mình cũng thử sức và may mắn được chọn vào những vòng cuối – đi thị trường (field sales), thuyết trình và phỏng vấn cùng hội đồng giám khảo. Ở vòng thi đó sẽ có các anh chị ở phòng Sales Capability (nói dễ hiểu nôm na là phòng đào tạo và phát triển những người làm Sales), phòng Nhân Sự, và các anh Area Sales Manager (ASM - Quản lý vùng). Qua những trải nghiệm Đại Học, mình nhận thấy mình khá phù hợp tính cách với Sales và tin chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 315 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK rằng nếu giữ vững phong độ và tư duy, có thể mình sẽ được lựa chọn nếu có duyên với Unilever. Tuy nhiên, mình lại gặp một sự cố trong quá trình viết luận tốt nghiệp ở trường Đại Học ngay tuần cuối cùng trước khi nộp bài – cũng là thời gian thi vòng này của Unilever. Vì vậy mình buộc phải lựa chọn giữa việc dành thời gian này để sửa khóa luận hoặc thi Unilever và chấp nhận tốt nghiệp trễ. Sau khi suy nghĩ kĩ, mình quyết định ưu tiên việc làm luận và tốt nghiệp vì nghĩ là nếu chưa có duyên thì thời gian sau mình thi cũng được, còn việc học, tốt nghiệp đúng hạn vẫn là quan trọng và gửi mail cho Unilever thông báo về việc này. Và mối duyên với Mondelez Sau lần “hụt” với chương trình CD Fresh, mình biết đến và quyết định thi Sales Trainee của Mondelez, may mắn được công ty lựa chọn. Mình thấy đó là một quyết định sáng suốt và một con đường phù hợp với mình. Có những nơi mình từng thi, không khí và cách mọi người làm việc làm mình cảm thấy đó là một tổ chức lớn, vận hành theo quy trình và mình chỉ là một bánh răng nhỏ bé sẽ dễ bị văng ra khi sai nhịp. Nhưng với Mondelez thì từ thời điểm làm thí sinh cho đến lúc làm việc chính thức, mình gặp gỡ các anh chị phòng Sales, phòng Nhân Sự, v.v…, mọi người đều chịu khó lắng nghe và tạo cho mình cảm giác như 1 gia đình. Quá trình thi các anh chị cũng hết sức kiên nhẫn, không cắt lời, xen ngang và chịu khó lắng nghe làm cho mình không cảm giác khó chịu, hụt hẫng. Mặc dù Sales ở đâu cũng áp lực nhưng bạn nào thích môi trường thoải mái như gia đình giống mình thì mình nghĩ là Mondelez là điểm đến phù hợp. Cũng phải có lí do thì mới có rất nhiều anh chị làm lâu năm ở đây, đúng không? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 316 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Quy trình thi Sales Trainee Theo mình được biết, năm 2015, Mondelez International mua lại mảng bánh kẹo Kinh Đô. Sau đó công ty bắt đầu triển khai những chương trình tài năng trẻ như Edge Stars (Management Trainee), Edge Sparks (SEA Internship), riêng ở Việt Nam có thêm chương trình Sales Trainee – tương tự chương trình Fresher của những công ty khác. Các vòng thi của Sales Trainee gồm: Vòng 1: Application form/CV Vòng 2: Online Test Vòng 3: HR Interview (phỏng vấn với phòng Nhân Sự) Vòng 4: Khảo sát thị trường (field sales) và Presentation (thuyết trình trước hội đồng tuyển dụng) ❖ Vòng 5: Panel Interview (Phỏng vấn lần cuối với hội đồng tuyển dụng) ❖ ❖ ❖ ❖ Năm mình thi, tại khu vực TPHCM có 12 bạn được chọn để vào vòng Panel Interview (hay còn gọi Final Interview), và 5 bạn được chọn làm Sales Trainee 2021. Trải nghiệm thi vòng CV và vòng Test Với mình thì vòng CV không quá khó khăn vì thời đi học mình tham gia khá nhiều hoạt động và điểm học tập cũng khá ổn, vòng Test cũng khá vừa sức nên mình sẽ không nói nhiều về 2 vòng này mà dành thời gian để tập trung những vòng thú vị phía sau nhé. Các bạn có thể xem thêm CV của mình ở đây nha: https://chuongkhoidiem.com/wpcontent/uploads/2022/01/CV-Tran-Quang-Huy.pdf chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 317 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi vòng HR Interview Khi thi CDFresh của Unilever, vòng thi này khá căng thẳng. Một team được chia gồm 5-7 bạn để thảo luận 1 vấn đề về kinh doanh, ví dụ như vai trò công nghệ trong việc bán hàng ở kỉ nguyên 4.0, hay đưa ra Case study là bạn sẽ thuyết phục các cô chú tiểu thương sử dụng phần mềm mà công ty mới triển khai như thế nào. Sau đó 3 bạn sẽ được chọn để phỏng vấn 1-1 với ASM (Area Sales Manager – Quản lý khu vực) trong thời gian khoảng 40 phút, nếu phù hợp sẽ được tiến đến vòng Final (Field Sales, thuyết trình, phỏng vấn). Còn với Mondelez thì vòng này chủ yếu để đánh giá xem mức độ phù hợp của bạn với Sales. Trải nghiệm thi vòng Field Sales Có thể nói đây là vòng thi cam go nhất. Thời gian đó Covid đang bùng lại tại TPHCM, nơi mình ở - kí túc xá cũng cách ly nên không ra ngoài được. Rất may là công ty cho nhóm làm bài mà không cần ra ngoài thị trường - chỉ cần gọi điện thoại cho cô chú tiểu thương để nắm insight của khách hàng và thị trường là được. Mình thấy may mắn cũng một phần vì có kinh nghiệm thi Field Sales khi thi CDFresh của Unilever nên nắm được khá nhiều điều. Dù thị trường của Mondelez sẽ khác nhưng mình cũng hiểu được những điều cơ bản như cách Sales hoạt động ở thị trường như thế nào, quản lý đội ngũ ra sao. Khi thi Mondelez, dù đi thi với các bạn nhưng mình sẵn sàng chia sẻ kiến thức mình đã có – như thể hiện tố chất gì, cách nói chuyện ra sao để phù hợp với “tần số của dân Sales thị trường”, trình bày nhấn mạnh những gì để được chọn. Mình cũng không quá quan tâm chuyện lộ bí quyết vì mình thấy vui khi được cho đi. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 318 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ở vòng này, lời khuyên của mình là hãy tư duy, diễn đạt và cư xử như một người làm Sales và phù hợp với “tần số Sales”. Một vài lời khuyên nhỏ của mình khi các bạn thi vòng này: 1. Suy nghĩ một cách thực tế Một số bạn dù thi Sales Trainee nhưng vẫn trình bày như tư duy và ngôn ngữ của một người ở văn phòng và chưa thực tiễn. ❖ Ví dụ khi được hỏi ở Sales yếu tố nào cần thiết - bạn trả lời: “Sự nhiệt huyết, làm hết khả năng dù KPÌ là bao nhiêu. Ví dụ anh chị cho tháng đó kiếm được 100 triệu thì em phải làm 200 triệu, 300 triệu”. Nếu bạn đặt tư duy của một người làm Sales, bạn sẽ hiểu là KPÌ được đặt ra đã là một con số khá tham vọng và cần bạn nỗ lực để đạt được – chứ chưa nói tới chuyện vượt KPI mà gấp đôi và gấp 3. ❖ Hay ví dụ khi mình được hỏi làm thế nào để Nhân viên bán hàng đạt KPI, mình trả lời như sau: "Sau khi phỏng vấn những anh Giám sát bán hàng (Supervisor), em đúc kết là khi mà công ty giao KPI là giao cho cả 1 mắt xích – từ quản lý vùng, quản lý chi nhánh, Giám sát, và nhân viên bán hàng chứ không phải là nhiệm vụ của chỉ riêng nhân viên bán hàng (NVBH). Vì vậy với cương vị là Giám sát, mình phải xem đây là mục tiêu chung, một người không làm tốt sẽ ảnh hưởng đến thành tích chung, làm người khác phải gánh nên anh em phải đồng cam cộng khổ. Bên cạnh đó, phải làm cho các anh NVBH hiểu được là khi họ đạt KPI họ sẽ có lương cao, và một khi đạt KPÌ thì khi đó họ có thể yên tâm lo được cuộc sống gia đình và con cái của họ. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 319 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tóm lại, mình chạm vào được nhu cầu của NVBH và đồng cam cộng khổ thì sẽ giải quyết được vấn đề thay vì trình bày lý thuyết và những cái vĩ mô, quản trị học.” Nhờ đó mà anh ASM đã chia sẻ là anh rất tâm huyết với phần trả lời của mình – “làm Sales cần đảm bảo cuộc sống của anh em”. 2. Đừng than phiền quá nhiều, hãy tìm giải pháp Một bạn khác chuẩn bị rất chu đáo và kỹ càng, thậm chí làm luôn cả phần design cho phần thuyết trình của team. Tuy nhiên, bạn lại dành thời gian để than phiền với Ban Tổ Chức quá nhiều. Phần này bạn bị mất bình tĩnh, nhưng vì đang trong meeting phỏng vấn nên mình không thể nhắc bạn được. Khi đi phỏng vấn, đúng là team có gặp khó khăn vì không phỏng vấn được một số chủ cửa hàng do danh sách và số điện thoại có một vài thông tin không chính xác. Theo mình, bạn vẫn có thể nêu lên khó khăn này nhưng không nên mất quá nhiều thời gian. Chính vì vậy mà các anh chị giám khảo đã phải nhắc bạn nên tìm giải pháp thay vì than phiền. Thực tế khi bạn làm Sales cũng vậy, bạn sẽ gặp nhiều vấn đề thị trường nhưng cần tìm cách để xử lý nó, nếu bạn không bình tĩnh vượt qua khi đi thi thì làm sao có thể chứng minh bạn phù hợp với công việc về lâu, về dài. 3. Lên kế hoạch, nói một cách chất lượng, biết ưu tiên nội dung quan trọng, chân thành Mình cũng thực hiện các bước như chị Thư chia sẻ ở các bài viết trên Chương Khởi Điểm - như không tham lam nói quá nhiều mà chọn lọc các ý hay để nói, và nói có chất lượng với bằng chứng rõ ràng. Mình lên kế hoạch và liệt kê những ý mình nghĩ ra, ý nào tâm huyết nhất thì mình sẽ dành thời gian nói nhiều nhất, các ý khác thì nêu sơ lược. Mình cũng dành khoảng lặng để quan sát tình hình và lắng nghe khi cần thiết. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 320 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Có nhiều bạn muốn thuyết trình nhiều hơn để có thể gây ấn tượng với ban giám khảo nhưng chưa chắc đạt hiệu quả cao vì họ chỉ quan tâm đến chất lượng những ý chính mà bạn nói. Mình thì thuyết trình phần giải pháp - làm thế nào để người Sales đạt được KPI – chỉ tiêu về doanh số. Và đây là nội dung quan trọng mà các anh muốn lắng nghe. 4. Dùng ngôn ngữ Sales, đặt góc nhìn như một người làm Sales ❖ Ví dụ khi được hỏi 3 lí do chọn Sales, mình trả lời như sau và nhận được phản hồi tích cực từ các anh Sales: “Ý thứ 1 có thể thô nhưng thật – Sales nhiều tiền. Nếu không thì thay vì tụi em ra trường làm ở văn phòng máy lạnh, vì sao phải ra đường nắng mưa sương gió làm gì. Học hành ở Đại học đàng hoàng 4 năm trời mà phải chở hàng vất vả, nhiều bạn còn có thể tủi thân nữa. Vì vậy mức lương là yếu tố quan trọng để tụi em gắn bó với Sales – em nghĩ không chỉ em mà nhiều bạn cũng cùng quan điểm này”. ❖ Hay như khi được hỏi “Nếu các anh chị nhân viên bán hàng không làm đúng quy định của công ty thì em giải quyết thế nào?”. Một số bạn khác có thể trả lời là xử lý nội bộ, làm theo quy trình và quy định của công ty. Quan điểm của mình lại khác: “Mọi người nghĩ xem, lương thấp, còn chở hàng, còn ra ngoài đường, nắng mưa bất chợt, đủ thứ cực nhọc, mình còn hở một chút là dọa dẫm, lấy quy định này nọ để đè các anh chị thì về lý là đúng nhưng về tình lại không. Kết quả các anh chị sẽ sợ sệt, không thoải mái, e dè và chắc gì vấn đề được giải quyết. Vì vậy, em sẽ hẹn anh chị đó ra cà phê tâm sự để hiểu được anh chị khó khăn ở đâu và cùng anh chị giải quyết từ từ, chứ không thể chỉ rập khuôn và vội vàng xử lý.” Mình nghĩ cũng nhờ cách trả lời rất gần với Sales này mà các anh chị nhận thấy mình phù hợp với Sales. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 321 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Và một ví dụ nữa là khi bạn giới thiệu với cửa hàng lúc đi thị trường thực tế (Field sales), bản thân bạn cũng có thể nghiệm lại xem mình có phù hợp với Sales không. Chẳng hạn như mình thấy có bạn giới thiệu về công ty và bản thân với những từ ngữ khá đao to búa lớn và hoành tráng như nói chuyện với nhà tuyển dụng, để rồi cô tiểu thương “đứng như trời trồng” vì cảm thấy xa lạ trong cách giao tiếp của bạn. Ở trường hợp đó, có thể bạn sẽ chưa phù hợp với Sales, đặc biệt là kênh truyền thống Tóm lại, các bạn cứ chân thành, giản dị, đừng quá trừu tượng và quá lý thuyết để phù hợp với tố chất Sales. 4. Nhiệt tình Có thể đôi khi góc nhìn của bạn bạn tự đánh giá là không quá xuất sắc nhưng nếu bạn thể hiện ra thì biết đâu ý đó cũng được ban giám khảo đánh giá cao, hơn nữa nếu bạn thể hiện tâm huyết của mình qua cách trình bày thì càng là một điểm cộng nữa. Sự nhiệt huyết trong từng câu chữ đóng góp vai trò rất lớn trong việc được chọn hay không. Trải nghiệm thi vòng Final Interview - vòng cuối Final interview của Mondelez chia ra theo 3 miền: Bắc, Trung, Nam. Có một điểm các bạn có thể yên tâm là công ty rất quan tâm đến chất lượng ứng viên, ví dụ ban đầu TPHCM chỉ có kế hoạch tuyển 4 người nhưng vì có đến 5 ứng viên mà công ty ưng ý nên cả 5 người đều được lựa chọn. Vì vậy bạn hãy cứ làm tốt phần mình thay vì để ý quá nhiều vào số lượng ứng viên cuối cùng nhé. Ở vòng này, có rất nhiều anh chị giám khảo đánh giá, nhưng lại tạo cho mình cảm giác thoải mái đáng kinh ngạc, tạo điều kiện tối đa trong quá trình phỏng vấn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 322 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một vài câu hỏi trong quá trình phỏng vấn Câu hỏi mở màn là mình có tìm hiểu về Mondelez chưa – về công ty, sản phẩm, v.v… Những câu hỏi này bạn đều có thể tự chuẩn bị và tìm hiểu trước. ASM đặt câu hỏi về sự giống nhau và khác nhau giữa 1 người thẩm phán và nhân viên bán hàng. Câu hỏi này khá khó nên thay vì trả lời liền, mình xin 3 phút suy nghĩ chứ không nói bừa. Phản hồi của mình là: ❖ Giữa người thẩm phán - 1 bên là pháp luật 1 bên là bị cáo, họ phải cân bằng được giữa 2 bên; người bán hàng cũng vậy: 1 bên là công ty, 1 bên là khách hàng, phải biết cân bằng cả hai, không thể vì quyền lợi công ty mà thiếu quan tâm đến khách hàng và ngược lại. Ví dụ như không thể vì chạy doanh số mà ép tiểu thương nhập hàng, vì họ nhập hàng mà không bán được thì họ cũng thiệt thòi, và về lâu dài cũng sẽ ngừng nhập hàng ở công ty. Phải có trách nhiệm với cả 2 bên thì mới có thể hợp tác lâu dài, không thể nghiêng hẳn bên nào. ❖ Hơn nữa, cả hai đều cần tư duy logic. Người bán hàng không chỉ ăn nói giỏi, “chém gió mồm” mà còn phải biết cách tư duy và phân tích để thuyết phục khách hàng hay lên kế hoạch cho chính mình. Một anh khác cũng đưa ra tình huống để mình thuyết phục cửa hàng mua bánh Kinh Đô thay vì sản phẩm công ty đối thủ ở mức giá thấp hơn. Mình cũng đưa ra cách làm nhấn mạnh vào độ nhận biết thương hiệu cao của Kinh Đô sẽ giúp hàng dễ bán hơn, chênh lệch 1000-2000 chưa quá lớn so với mức thu nhập hiện tại của người dân, đặc biệt là khi chất lượng của bánh Kinh Đô hơn hẳn sản phẩm khác và sẽ đảm bảo chiều lòng được khách hàng. Trừ trường hợp giá cao quá vượt trội thì các cô chú có thể cân nhắc, nhưng ở mức giá này Kinh Đô vẫn sẽ giúp cô chú bán hàng tốt hơn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 323 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hãy liên kết trải nghiệm thực tế trong quá khứ với tố chất Sales trong bạn Bạn không cần có kinh nghiệm làm Sales - tư duy phân tích sẽ giúp bạn liên kết được tố chất phù hợp qua từng trải nghiệm cá nhân dù là nhỏ nhất. Xuyên suốt các vòng thi, đặc biệt là vòng Final Interview, dù chưa có kinh nghiệm làm thực tế ở Sales nhưng điểm giúp mình thuyết phục các anh chị tuyển dụng là khi thể hiện được những tố chất của mình hợp với Sales qua những trải nghiệm thực tế từ thời còn đi học. ❖ Tăng doanh số bán hàng dù không phải là nhân viên bán hàng qua cách phân tích tình hình cụ thể Ví dụ thực tế: mình đã giúp cải thiện việc bán hàng tại căn tin như thế nào. Ngày xưa mình từng bị rớt môn Nguyên lý Kế toán vì không thích môn học, mình quyết định nổi loạn - bỏ học và nhận về 1 điểm 1. Nhà mình kiên quyết không cho tiền mình học lại, và mình nhận thấy việc học là cần thiết nên đã nghiêm túc lại và dành mùa hè phụ bàn cho căn tin kí túc xá để có tiền đi thi. Dù xuất phát từ sự cố nhưng việc mình dành 2 tháng hè kiếm tiền học lại đã giúp mình hiểu nhiều về khách hàng, cách bán hàng hơn và thậm chí là có những giải pháp giúp căn tin tăng doanh số. Vị trí: Mình nhận thấy là căn tin thiếu “địa lợi” - ở tầng 8 nên sinh viên phải đi bộ lên lầu để lấy hộp cơm và sẽ lười đặt hàng hơn là đi xuống lầu ghé quán cơm sát bên. Vì vậy, mình sẵn sàng đi ship tới tận phòng cho các bạn để bán được nhiều hơn. Dich vụ khách hàng: hộp cơm của căn tin với chỗ khác thì gần như tương tự nhau. Nhưng mình có thể cải thiện để các bạn thích không chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 324 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK gian ở căn tin hơn, tận dụng lợi thế thân thuộc vì nằm trong khuôn viên kí túc xá, mình cũng sẵn sàng lau bàn, tưới cây tạo không gian ăn uống sạch sẽ gọn gàng để các bạn muốn ghé đến ở những lần sau. ❖ Phân tích nhóm khách hàng và đưa ra chiến lược hiệu quả Khi là thành viên CLB Kế Toán Kiểm Toán, mình có nhiệm vụ bán vé cho CLB cho những bạn ở kí túc xá, qua đó mình chia ra những tệp khách hàng khác nhau và cách tiếp cận khác nhau: Nhóm thực sự quan tâm sản phẩm: những bạn có sẵn nhu cầu, là những bạn biết đến cuộc thi và câu lạc bộ Kế toán – Kiểm toán và có nhu cầu mua từ trước - không cần nói quá lâu, chỉ cần giới thiệu sơ những điểm chính là bạn mua liền. Nhóm đã biết về sản phẩm: biết về CLB rồi nhưng chưa biết về cuộc thi - mình cần chia sẻ sơ về sự kiện và thêm một ít điều kiện để kích thích nhu cầu của bạn như các bạn và biết là tham gia được điểm rèn luyện thì sẽ mua vé. Nhóm không quan tâm nhưng có thể thay đổi quyết định: những bạn chưa biết về CLB - với nhóm này cần chuẩn bị tâm lý và nội dung chi tiết đầy đủ hơn, sẵn sàng giải thích kỹ để bạn lựa chọn mua vé. Nhóm chưa phù hợp: ví dụ các bạn nói ngay từ đầu là không có nhu cầu và đang tập trung cho khóa luận hay công việc khác - đây là nhóm mình nên rời bỏ để tránh mất thời gian của cả các bạn và kể cả mình. ❖ Sự tinh tế khi tìm hiểu và tiếp xúc với khách hàng Ví dụ ngày xưa bán vé ở kí túc xá là phải gõ cửa. Mình hiểu rằng với phòng của những bạn nữ các bạn sẽ không thích bị săm soi và cần thời gian chuẩn bị trước khi mở cửa nên mình cần nép qua một bên khi gõ cửa. Điều đơn giản này nhưng sẽ giúp các bạn nữ cảm thấy thoải mái và sẵn sàng tiếp nhận cuộc trò chuyện hơn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 325 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Chịu khó Hồi trước mình có tham gia chương trình “Tiếp sức đến trường”, đứng đầu 1 nhóm với nhiệm vụ khảo sát nhà trọ địa bàn quận 6 để cung câp cho các bạn tân sinh viên. Công việc này khá gần với Sales vì phải ra nắng, tiếp xúc người lạ. Mới đầu mình cũng bị xua đuổi khá nhiều vì các cô chú nghĩ là “cò nhà trọ”. Lúc sau phải giới thiệu kĩ chương trình thì các cô mới yên tâm hơn. Mình quan niệm không thể vì thất bại ban đầu mà nghỉ được, có thất bại thì phải cố đến lần thứ 2. Và thể hiện khéo léo những kỹ năng khác qua những câu chuyện bạn kể Hãy là chính bạn – nhưng có chiến lược. Chọn những câu chuyện thực tế thể hiện được kỹ năng của mình và cũng là kỹ năng mà công ty đang tìm kiếm. ❖ Khả năng phân tích và sự kiên nhẫn Khi được hỏi kể về 1 thất bại và vượt qua thất bại thế nào – mình kể về việc bị rớt môn và cách mình đạt 9.0 sau khi rớt môn Nguyên lý Kế toán lần đầu với 1 điểm. Mình phân tích từ việc dù mỗi người có một khả năng khác nhau nhưng mình không thể quá chênh lệch với số đông vì yêu cầu của bộ môn này không khó như thi học sinh giỏi quốc gia mà chỉ cần chịu học. Mình đã dành thời gian phỏng vấn những bạn đạt 9.0 để học từ các bạn, đúc rút được là để 1 môn trên 8.0 thì tổng số lượng thời gian cần có là 60h/môn, 1 ngày các bạn dành tầm 2 tiếng – 4 tiếng cho việc học, quan trọng nhất là các bạn làm được một điều: học một cách đều đặn giúp kiến thức được lặp đi lặp lại trong não và nhờ đó các bạn rất chắc kiến thức. Mình đã thực hiện dựa trên phương pháp đó và cuối chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 326 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK cùng gần được 9.0. Mình tin là người khác làm được mình làm được , miễn là mình phải biết cách làm. ❖ Sự sáng tạo: Cũng là câu chuyện về nhà trọ, để có thể lấy nhiều thông tin nhanh hơn, mình search trên google có nhà trọ nào để khoanh vùng khu vực, và đặc biệt tập trung hỏi các cô chú ở đầu hẻm – những người thường được xem như là “loa phường” – nắm rất nhiều thông tin của cả xóm. Nhờ vậy mà tụi mình có được thông tin nhanh chóng, quy hoạch được nhiều nhà trọ hợp lý và chụp lại được nhiều hình ảnh cho các bạn tân sinh viên lựa chọn tốt hơn. ❖ Kỹ năng lãnh đạo, tư duy chiến lược: Mình kể về việc mình dựa vào khả năng của mỗi người để đưa họ vào ở vị trí, vai trò và đưa ra deadline phù hợp để phát huy điểm mạnh của từng người. Ví dụ như khi học Đại Học, nhóm của mình thường không phải là nhóm thân quen mà là những thành viên còn sót lại của lớp, có bạn học bình thường nhưng làm Powerpoint rất giỏi, bạn giỏi về tìm kiếm thông tin, v.v… Mình sẽ phân chia các bạn vị trí các bạn có lợi thế, còn bản thân với khả năng tư duy chiến lược thì mình lên sườn bài và phân chia công việc quản lý nhóm. Kết quả là dù nhóm có độ nổi trội kiến thức không bằng nhưng mình tự tin là team mình phối hợp tốt để tạo thành một team mạnh. Dù điểm không phải hạng nhất nhưng cũng không ít lần hạng 2,3, và có lúc giảng viên cũng công nhận là ngạc nhiên vì dù đây là nhóm cô lo nhất nhưng lại làm rất tốt và đánh giá xứng đáng với điểm 9. Mình cũng linh hoạt trong việc giao deadline và tôn trọng quyền cá nhân của mỗi người. Mình không quở trách teammate mà sẵn sàng hỗ trợ vì mục đích chung, quan trọng là bức tranh lớn chứ không vì một vài tiểu tiết mà gây mất đoàn kết nhóm. Ví dụ bạn cần đi chơi với người yêu - chỉ cần báo trước để team sắp xếp lịch họp phù hợp, miễn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 327 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK là deadline bạn đảm bảo. Mình cũng có đọc 1 case study là 1 công ty công nghệ của Mỹ có cách làm thông minh vì múi giờ Mỹ và Ấn độ trái ngược nhau nên khi giao deadline ở khung giờ phù hợp thì gần như quy trình sẽ không có khoảng trống mà tận dung được thời gian tối đa. Mình cũng ứng dụng nguyên lý này – khi quan sát thấy team có 1 bạn thức khuya, 1 bạn ưa dậy sớm nên mình giao đầu việc cho bạn thức khuya làm với deadline làm sao để 7h sáng bạn còn lại nhận được phần đó để làm tiếp tục. Mình không áp đặt chuẩn mà linh hoạt phù hợp với khung giờ của từng bạn, nhờ vậy dù nhóm thường chạy sát deadline nhưng điểm luôn ổn định ở mức trên 8. Trải nghiệm – phân tích – đúc rút – diễn đạt là quy trình giúp mình thể hiện bản thân tốt nhất. Những câu chuyện bạn kể trong quá trình này vừa thể hiện bạn có tố chất phù hợp với Sales, vừa giúp thể hiện sự logic, kỹ năng phân tích của bạn khi đưa mọi ví dụ dẫn chứng vào một trật tự dễ hiểu và dễ nắm bắt – những yếu tố cần thiết của một người làm Sales cũng như nhân viên của các tập đoàn đa quốc gia. Vì vậy, hãy yên tâm là chính bản thân mình – để quyền lựa chọn cho các anh chị ban giám khảo. Đây cũng là lời mà các anh chị tuyển dụng Mondelez nhắn gửi qua các livestream về chương trình tuyển dụng tài năng trẻ. Hãy kể những gì mình đã trải qua từ những chuyện bình thường nhất, đừng bịa chuyện hay trở thành một ai khác chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 328 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một vài điểm thú vị khác về chương trình tuyển Sales Fresher/Sales Trainee mà mình muốn chia sẻ 1. Vì sao lại tuyển các bạn trẻ để trở thành đội ngũ lãnh đạo tương lai của phòng Sales? Sales không chỉ làm ở kênh truyền thống; các cửa hàng tạp hóa, chợ mà còn phát triển lên những kênh siêu thị, các đối tác doanh nghiệp, v.v… Những bạn Sales Fresher được công ty lựa chọn dựa trên cả yếu tố về độ phù hợp với Sales cũng như về kiến thức kinh doanh, kỹ năng, tư duy, cũng như sự chuyên nghiệp. Vì vậy khi các bạn đi làm và thăng tiến thì các bạn không chỉ giao tiếp được với các anh chị tiểu thương theo cách giản dị, mà cũng có thể làm việc chuyên nghiệp với các đối tác lớn như các kênh siêu thị, cơ quan xí nghiệp, và kể cả những đối tác nước ngoài. Ngoài khả năng bán hàng và “ra số”, khả năng tư duy, phân tích chiến lược của các bạn trẻ cũng được đánh giá cao, góp phần để các mục tiêu của công ty được triển khai thông suốt giữa phòng Sales và với khối văn phòng, giúp doanh nghiệp phát triển Sales không chỉ trong ngắn hạn mà cả dài hạn. 2. Những “mặt trái” của Sales mà bạn nên chuẩn bị tâm lý trước Sales có thể khắc nghiệt hơn bạn nghĩ. Khi làm sales, đặc biệt là ở kênh truyền thống (General Trade – GT), môi trường và văn hóa có thể rất khác biệt so với môi trường giảng đường sinh viên. Sẽ có những điều bạn thấy, những người bạn gặp, những việc người khác làm mà bạn cảm thấy không hài lòng, chưa kể bạn sẽ phải làm việc ở môi trường nắng mưa, sương gió. Thử tượng tượng nếu bạn làm ở công ty bánh kẹo, bạn có thể sẽ vừa bán hàng vừa chở thùng hàng phía sau, bánh mì treo đầy cả xe, đôi khi nhìn còn “bần hơn cả shipper”. Rồi sẽ có lúc bạn bán được hàng, nhưng có lúc chủ cửa hàng không nhập hàng thêm, bao nhiêu là áp lực. Có lúc buồn ngủ cũng phải chong mắt lên để đi thị trường, hay mưa ầm ầm ngoài chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 329 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK trời lỡ làm thùng bánh ướt mẹp. Và có cả những việc nằm ngoài khả năng kiểm soát của bạn hay không giống với lý thuyết và quy trình kiểu mẫu mà bạn đã từng nghĩ về Sales, bạn có sẵn sàng đối mặt chưa? Với kênh Key Account (những đối tác lớn, những điểm bán hàng có doanh số lớn như căn tin ở nhà máy, công ty,…), bạn ít khi phải chở quá nhiều hàng hóa như ở kênh GT. Bên cạnh đó, khách hàng của bạn cũng sẽ dễ chịu và “mềm mại hơn” trong cách nói chuyện nên ở kênh này, các anh Sales cảm giác rất thoải mái khi trao đổi với khách hàng. Tuy nhiên, việc đàm phán những hợp đồng lớn với rất nhiều chi tiết phía sau, cũng khi làm sao tìm ra người ra quyết định mua hàng ở cơ quan, tổ chức cũng là một điều không dễ dàng gì. Tuy nhiên, đối với mình, được làm việc ở kênh này là một trải nghiệm tuyệt vời và mình học hỏi được rất nhiều. Sẽ còn khó khăn hơn khi bạn so sánh mình với bạn bè – những bạn được làm việc trong môi trường văn phòng, mát mẻ. Bạn sẽ không tránh khỏi những lúc tủi thân. Đó cũng là lí do mà tỉ lệ đào thải của chương trình Sales Fresher/Sales Trainee thường khá cao, nhiều khi không phải do công ty mà là do chính các bạn lựa chọn. Tuy nhiên, nếu bạn chuẩn bị tâm lý sẵn và tuân thủ “luật chơi”, chấp nhận cả những điểm tích cực lẫn chưa được màu hồng của nghề thì bạn sẽ trụ được. Bạn có thể sẽ phát triển sự nghiệp của mình trong dài hạn rất tốt với khởi điểm này như từ Sales Trainee lên Sales Supervisor, ASM, RSM, hoặc hướng khác là luân chuyển nội bộ đến các phòng ban như Sales Ổperations, Trade Marketing, Sales Capability – những công việc sẽ vẫn giúp bạn gần gũi với thị trường nhưng cũng cân bằng với một lượng thời gian tương đối ở văn phòng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 330 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 3. Sales Trainee/Fresher có mức phúc lợi và lộ trình đào tạo khá tốt. Nên tìm hiểu môi trường công ty khi bạn ứng tuyển. Các chương trình này của những công ty đa quốc gia thường có mức lương, phụ cấp, thưởng KPI khá ổn, thăng tiến nhanh đồng nghĩa với mức độ tăng phúc lợi cũng tăng nhanh tương ứng. Ví dụ như bạn mới vào thì thực nhận có thể từ 10-20 triệu (thường là ở mức trên 15 triệu), lên vị trí Supervisor thì có thể 20-30 triệu tùy vào đánh giá kết quả làm việc của bạn. Mức lương đầu vào của các công ty thường chênh lệch không quá nhiều, các bạn nên nhìn tiềm năng dài hạn của công việc chứ không chỉ đơn giản là điểm khởi đầu. Hơn nữa, môi trường làm việc cũng là một yếu tố các bạn nên cân nhắc, một số môi trường khắc nghiệt tuy cực nhưng sẽ giúp bạn phát triển nhanh, nhưng môi trường như gia đình lại giúp cho bạn tâm lý thoải mái hơn – bạn cũng nên cân nhắc xem mình phù hợp với môi trường nào. Con người mà, có thể mình cạnh tranh ở một giai đoạn ngắn nào đó chữ gồng mình mãi cũng mệt đúng không? Còn với bản thân thì mình thấy Mondelez là một môi trường rất tốt để cống hiến khi các chương trình tuyển dụng và đào tạo tài năng trẻ đang được đầu tư với nhiều phúc lợi tốt, và lộ trình phát triển lên quản lý cũng khá nhanh chóng. 3. Sales là sự cân bằng giữa bức tranh thực tế và tầm nhìn lý thuyết Đôi khi một số bạn làm Management Trainee được đi thực tế tại Nhà Phân Phối, hoặc một số bạn Fresher trong giai đoạn đầu làm việc sẽ bị “sốc” vì có những điều thực tiễn không giống lý thuyết được dạy, hay có những thiếu sót, những điều chưa chuyên nghiệp tại thị trường, dẫn tới thất vọng khi làm việc. Nhưng quan niệm của mình là là Sales không chỉ đơn thuần là ép mọi thứ vô khuôn khổ - vì nếu mình quá khô cứng và ép buộc thì có thể sẽ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 331 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK gặp phải sự không đồng lòng và phản đối từ lực lượng bán hàng, thậm chí tệ hơn là sẽ không còn nhân viên để xây dựng và phát triển thị trường, nhưng nếu thả thị trường vận hành tự do thì sẽ gây ra hỗn loạn và thiếu trật tự, ảnh hưởng đến sự phát triển lâu dài của công ty. Vì vậy mình cần nắm được đâu là những điểm chính để ưu tiên. Ví dụ như độ phủ cửa hàng, độ phủ hàng hóa là quan trọng vì để đảm bảo hàng của công ty không bị thay thế - đặc biệt với những ngành hàng mà người tiêu dùng dễ chuyển đổi thương hiệu nhưa bánh kẹo. Điều này góp phần tạo tâm lý và thói quen mua hàng, đảm bảo độ nhận diện cho sản phẩm của công ty. Hàng hóa bán được là nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa Sales và Marketing (thị trường tốt, chiến lược marketing/slogan tốt), cũng như những phòng ban hậu cần khác. Phủ nhận chuẩn mực sẽ làm thị trường đi xuống, nhưng quá rập khuôn cũng sẽ khó để đảm bảo lực lượng đồng lòng phát triển cho công ty. Vì vậy, thay vì chỉ chăm chăm vào khuôn mẫu, người làm Sales cần cân bằng cách làm việc, quản lý để khoảng cách giữa kỳ vọng công ty và bức tranh thị trường không quá khác biệt. 2. Làm sao để biết mình có phù hợp với Sales Trainee không? Sau khi thi tuyển và quan sát, mình có một vài gợi ý như sau: ❖ Nếu bạn từng tham gia cuộc thi liên quan đến chiến lược, kế hoạch, Marketing thấy mình phù hợp với khối văn phòng, có kỹ năng Tiếng Anh tốt thì bạn nên thi Management Trainee – một chương trình với mức lương tốt, môi trường phù hợp kỳ vọng của bạn. ❖ Còn nếu bạn là một người thích di chuyển, xông xáo làm việc ở những vị trí “tiền tuyến” tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, tạo ra doanh số cho CLB, cân bằng được lí thuyết thực tiễn, hay thích tham gia những chương trình tình nguyện, chịu khó chịu khổ, mong muốn bức phá phát triển với một chương trình có lộ trình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 332 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đào tạo rõ ràng và nhanh chóng, hay có một chút hạn chế về Tiếng Anh thì Sales Trainee/Sales Fresher sẽ rất phù hợp với bạn. Theo mình biết, cả 4 chương trình lớn của các công ty Unilever, Suntory Pepsico, Masan và FrieslandCampina đều dùng Tiếng Việt hoàn toàn trong cả 4 vòng nên đây cũng là một điểm để bạn yên tâm ứng tuyển. Ngoài ra, bạn cũng có thể rèn luyện kỹ năng cho mình với các chương trình có những vòng thi tương tự các chương trình tuyển dụng này như Doanh Nhân Tập Sự, Ứng Viên Tài Năng, v.v… Cảm ơn các bạn đã đọc bài chia sẻ rất dài của mình – vì mình mong là có thể truyền đạt thật chi tiết và đầy đủ hành trình của mình để các bạn nắm rõ thông tin về chương trình Sales Trainee/Sales Fresher này, và hơn nữa là thêm tự tin ứng tuyển. Chúc các bạn thật thành công nhé! Quang Huy chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 333 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cua Maersk tư chi Le Giang Thuy Linh C hào các bạn, mình là Lê Giang Thùy Linh. Nhận được lời mời từ chị Thư, mình rất vui khi chia sẻ những trải nghiệm của mình khi chương LEAD – Management Trainee của Maersk. Bạn có thể kết nối với mình tại: https://www.facebook.com/thuylinh.le.9406 , khi inbox bạn nhớ để lại đôi lời để mình làm quen nhau mà không bỡ ngỡ nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 334 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Giới thiệu sơ về mình Mình năm nay 24 tuổi, tốt nghiệp trường đại học Kinh Tế TPHCM năm 2019, hiện đang theo học Thạc Sĩ Kinh doanh Quốc tế trường Đại Học Kinh Tế UEH và dự kiến tốt nghiệp Thạc Sĩ vào tháng 3 năm 2022. Vào năm 2021, mình đậu vào chương trình LEAD của Maesk (Sealand A Maersk Company) - một trong những hãng tàu hàng đầu trên thế giới và trong ngành Logistics nói chung năm 2021. Đôi nét về chương trình Management Trainee của Maersk Mình thích chương trình Management Trainee của công ty từ lâu vì Maersk là một cái tên lớn trong lĩnh vực Logistic và những anh chị tốt nghiệp từ chương trình MÌSE (tên gọi cũ của chương trình vào năm 2019) và Maersk Lead đều có đóng góp to lớn trong công ty và có thành tựu nhất định kể cả khi đã “tốt nghiệp”. LEAD 2021 có lộ trình 2 năm, luân chuyển qua 4 phòng ban. Lộ trình này sẽ do chính các bạn Management Trainee và các Manager cùng thiết kế để phù hợp với nhu cầu học hỏi và tố chất của bạn. Vì vậy có thể cùng tham gia một năm nhưng mỗi bạn sẽ có hướng đi rất khách nhau. Lộ trình của mình tập trung ở phòng Customer Service – Delivery chuyên về vận chuyển trucking, khai báo hải quan, dịch vụ liên quan Logistic &Service. Sau 6 tháng tham gia LEAD, hiện mình đang đến giai đoạn cuối cùng của Rotation (Kì luân chuyển) đầu tiên trong phòng Dịch vụ Khách hàng, chuẩn bị sang Rotation tiếp theo. Ngoài luân chuyển phòng ban, một điểm hay khác là những bạn tham gia đều được có các anh chị Mentor (cố vấn) và buddy để đồng hành hỗ trợ xuyên suốt chương trình. Các anh chị không phải là người chỉ ra cách làm mà sẽ giúp mình tự tìm ra hướng đi thông qua những chia sẻ và trải nghiệm của họ. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 335 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tại LEAD, mình được trao quyền và có cơ hội thể hiện, thỏa sức sáng tạo. Con đường đưa mình tới Maersk Khi học ngành Kinh doanh Quốc tế chuyên ngành Ngoại Thương tại trường và, mình nhận thấy mình không hứng thú với các môn về Marketing, Kế Toán mà lại thấy thích những môn như Logistic, Supply Chain, xuất nhập khẩu. Từ đó mình tìm hiểu kĩ hơn và thấy ngành này khá là hay và định hình dần dần, đến năm 4 thì càng rõ hơn về đam mê của mình. Việc học với mình thì học môn nào cũng không bổ bể ngang thì bổ bề dọc, một phần giúp mình tìm ra sở thích, một phần giúp mình hiểu được rộng hơn ở nhiều lĩnh vực khác. Năm 3 mình đi làm thực tập cho một công ty Logistic, và đến năm 4 làm ở công ty Yusent Logistic với vai trò là Business Development – Sales. Tuy không thích Sales lắm nhưng làm việc trong môi trường Logistic càng giúp mình khẳng định niềm yêu thích với ngành. Từ đó, mình định hình mình có thể làm các công việc liên quan mật thiết đến Supply Chain/Logistic hơn như chứng từ, chăm sóc khách hàng hoặc Procurement (mua hàng). Đầu năm 4 mình làm khóa luận tốt nghiệp và thi vào các công ty FMCG lẫn Logistic khối ngành Supply Chain và cuối cùng đậu vào Management Trainee của ITL (Indo Tran Logistic) và vị trí chăm sóc khách hàng (Customer Service Agent) tại Maersk. Có thể nói Maersk đến với mình như một cái duyên, 12/7 là ngày làm lễ tốt nghiệp thì 15/7 đi làm tại công ty gặp được ngay công việc mình yêu thích. Khi làm tại Maersk mình như cá gặp nước vì môi trường, văn hóa công ty và tính chất công việc đều giúp mình có nguồn cảm hứng và động lực đi làm mỗi ngày. Mình như bùng nổ về năng lượng, làm hết sức và chu toàn nên dần dần được giao nhiều công việc quan trọng hơn và sếp rất tin tưởng. Sau đó LEAD mở cơ hội ứng tuyển cho cả những bạn bên ngoài công ty (external) và cho chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 336 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những bạn đang làm tại công ty (internal) như mình, dĩ nhiên là mình không ngần ngại ứng tuyển ngay. Vì vậy lời khuyên của mình dành cho các bạn trẻ khi chuẩn bị cho công việc đầu đời là: ❖ Hãy thật sự bình tĩnh, cứ từ từ thử trải nghiệm Bạn có thể không hợp với lựa chọn ban đầu nhưng biết đâu qua đó bạn sẽ khám phá được lĩnh vực mình thích như câu chuyện của mình. Không phải ai cũng có thể tìm được công việc yêu thích, mức lương cạnh tranh mà đôi khi bạn cần thời gian để đến được mục tiêu đó. ❖ Hãy trân trọng các kiến thức ở trường Hãy tin tưởng là sơ đồ các môn học do các thầy cô trên khoa thiết kế là có mục đích. Đừng lo lắng và thắc mắc vì sao mình không được học giống trường này trường kia vì không phải ai ra trường cũng làm đúng ngành, ở trường mình được trang bị những kiến thức gì thì cứ tích cực tiếp thu vì sẽ giúp bạn được sau này, cho bạn góc nhìn tổng quát. Chẳng hạn như ai nói vô Logistic không cần kiến thức Marketing - khi mình làm ở công ty thì có những lúc kiến thức Marketing đã từng học ở trường giúp mình có đóng góp giá trị hơn cho công việc, được mọi người nhìn nhận và đánh giá tốt. Trải nghiệm thi vòng CV Những điểm quan trọng mà nhà tuyển dụng sẽ nhìn vào CV của bạn: Khả năng Tiếng Anh Điều quan trọng với ngành Logistic là kỹ năng Tiếng Anh (nghe-nóiđọc-viết) vì công việc đòi hỏi bạn giao tiếp và làm việc giấy tờ nhiều bằng Tiếng Anh. Khi đi học mình học TỔEÌC để đổi điểm Anh Văn trong trường và vừa hay có chứng chỉ để ứng tuyển vào các công ty sau này. Bên cạnh đó, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 337 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khả năng giao tiếp trong quá trình ứng tuyển cũng giúp các anh chị đánh giá được năng lực của mình. Lời khuyên của mình là các bạn nên thi Tiếng Anh sớm, vừa giúp cho điểm số trong trường mà lại tốt khi ứng tuyển sau này. Kiến thức liên quan đến business, chuyên ngành Bạn cũng cần có những kiến thức liên quan đến ngành. Vì mình học trái ngành nên sớm dành thời gian tìm hiểu, tham gia khóa học ngắn hạn liên quan từ năm 3 để định hình trước. Mình ưu tiên đầu tư cho các môn học sẽ giúp cho công việc tương lai như Logitsic, Xuất Nhập Khẩu, Supply Chain, và vẫn đảm bảo học những môn khác để bổ trợ kiến thức tổng quan. Kỹ năng mềm qua các hoạt động ngoại khóa Nhà tuyển dụng đánh giá cao sự năng động của sinh viên nên các bạn có thể tham gia các hoạt động ngoại khóa, nếu tham gia các CLB liên quan như CLB Logistic tại trường thì càng tốt. Vì mình xác định muốn làm cho Maersk từ năm 3 và nhìn thấy Maersk rất quan tâm những hoạt động có ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng nên đã đầu tư thời gian một cách chiến lược, quyết định sẽ tập trung cho một vài hoạt động chính nhưng gắn bó làm lâu dài để có kỹ năng, trải nghiệm và thành tựu thay vì ôm đồm nhiều thứ. Đó cũng chính là lí do mình tham gia chương trình “Tiếp sức mùa thi” 3 năm liên tiếp và các hoạt động của Hội sinh viên. Ngoài ra, lúc học đại cương mình từng là lớp trưởng nên khả năng lãnh đạo và quản lý khá tự tin. Các hoạt động ngoại khóa giúp mình học được các kỹ năng mềm như giao tiếp, ứng phó với thay đổi. Ví dụ như làm thế nào để sự thay đổi của các ca trực không ảnh hưởng đến thời gian biểu của các bạn tham gia, làm sao để cân bằng thời gian vừa hoạt động, học tập, và làm sao để hỗ trợ team để mọi thứ diễn ra trôi chảy. Vì thời gian của mỗi người là có hạn nên các bạn nên có tầm nhìn từ sớm, lên kế hoạch và chọn lọc các hoạt chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 338 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK động phù hợp để vừa mang lại lợi ích cho xã hội vừa giúp bạn có thêm những kỹ năng hữu ích cho công việc tương lai. Học vấn Nhiều bạn nghĩ lên Đại Học điểm số không quan trọng nhưng thật ra điểm số sẽ thể hiện sự cam kết với con đường học, cũng một phần nói lên việc sau này bạn đi làm cũng sẽ đầu tư và cam kết đóng góp cho các hoạt động của công ty. Trải nghiệm thi vòng Phỏng vấn với HRBP (Phòng nhân sự) Trước khi tham gia LEAD, mình từng tham gia vòng phỏng vấn nhân sự cho vị trí Customer Service Agent nên kể lại trải nghiệm này để những bạn nào chưa tham gia cũng có thêm chút thông tin chuẩn bị nhé. Mình hơi bất ngờ khi nhận được điện thoại lúc gần 6h tối, nhận được lời đề nghị phỏng vấn trực tiếp. Nhưng mình cũng cố gắng bình tĩnh lại và nghĩ là có sao thì thể hiện vậy, dù gì mình cũng đã luyện tập cho vòng phỏng vấn khá nhiều từ sau giai đoạn làm CV cũng như có kinh nghiệm thi ở những công ty khác. Nhưng nếu được mình vẫn khuyên các bạn nên xin thời gian chuẩn bị trước để sẵn sàng về tâm lý hơn, và vì sẽ có những tình huống bất ngờ như vậy nên các bạn cũng nên tập dợt mỗi ngày, có thể chỉ dành ra nửa tiếng cũng được. Mình thường ghi chú trên sổ và thực tập cách nói chuyện, phỏng vấn trước gương. Bạn nào thấy đánh máy tiện hơn thì cứ dùng máy tính. Cuộc phỏng vấn kéo dài khoảng 45 phút xoay quanh những câu hỏi về bản thân, mong muốn và định hướng công việc, vì sao muốn làm với Maersk, định hướng 3-5 năm sau và cung cấp cho mình một số thông tin về công việc như giờ giấc, mô tả nhiệm vụ, v.v… Tất cả đều chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 339 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bằng Tiếng Anh. Mình cũng phần nào cảm nhận được văn hóa, môi trường của công ty. Sau khi kết thúc phỏng vấn, các anh chị thông báo thông tin cho vòng tiếp theo. Lúc đó mình cũng vui vì đây là dấu hiệu tích cực cho kết quả của vòng thi. Và những ngày sau mình được sắp xếp tới vòng Functional Manager Interview (phỏng vấn với quản lý phòng ban) trong khoảng hơn 1 tiếng. Trải nghiệm thi vòng phỏng vấn với Functional Manager (Quản lý phòng ban) Khi thi LEAD, vòng này mình phỏng vấn qua teamsite của công ty và có bật camera cho cả mình và anh chị phỏng vấn để tiện tương tác hơn. Ngay từ khi hoàn thành vòng trước là mình đã chuẩn bị cho vòng tiếp theo, follow trang Chương Khởi Điểm của chị Thư để xem những câu hỏi thường hay hỏi, rồi soạn câu trả lời phù hợp, tìm hiểu thật kỹ công ty về tầm nhìn, sứ mệnh, định hướng công ty, cũng như đánh giá độ phù hợp của mình với công việc, các điểm chính cần thể hiện để trở thành ứng viên tiềm năng. Cuộc sống luôn có những bất ngờ thú vị, cũng may là mình chuẩn bị trước và không ngủ quên trong chiến thắng nên khi được gọi phỏng vấn chỉ 1 buổi trước khi buổi phỏng vấn bắt đầu thì mình cũng đã sẵn sàng. Phỏng vấn mình là hai anh chị Country Manager và Customer Service Manager – cùng “song kiếm hợp bích” để hỏi. Vì mình là ứng viên nội bộ, đã có một số kinh nghiệm nhất định và phần nào hiểu được công ty nên các anh chị sẽ có kỳ vọng rất cao. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 340 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Các câu hỏi xoanh quanh những đóng góp của mình cho định hướng phát triển tương lai của công ty. Chị Customer Service Manager cũng là mentor của mình nên mình hơi run một chút nhưng mình cũng trấn an bản thân là cứ trả lời theo cái mình đã chuẩn bị và mình đã có cống hiến với công ty nên chỉ cần chứng minh mình mang lại được thành tựu gì trong quá trình làm việc thì sẽ thuyết phục được mọi người. Mình cũng để ý là công ty rất chú trọng Customer-centric (hướng tới khách hàng) và nhất là với công việc của mình ở phòng dịch vụ khách hàng sẽ tiếp xúc với khách hàng rất nhiều nên mình tập trung nêu bật những thành tựu trong quá trình làm việc, cách mình đạt được kết quả nhờ quan tâm và thấu hiểu khách hàng. Ví dụ nhờ vào việc cống hiến hết mình nên mình được giao những đối tác lớn như Nike, Puma, Coca-Cola, BAT, v.v… Từ lúc mình được giao cho Nike, mình có những đột phá trong giúp số lượng sản phẩm phục vụ đối tác tăng lên nổi trội. Mình cũng được nhận lời khen từ phía khách hàng khi giảm thiểu sai sót chứng từ từ 20% xuống còn 0% và follow up trong vòng 1 tháng. Vì vậy, khi đi làm hãy cố gắng làm hết mình để có thành tựu thì khi có vị trí mở tuyển, bạn sẽ có bằng chứng thuyết phục hơn về năng lực cũng như sự cam kết gắn bó với công ty. Và đã làm được gì, nỗ lực ra sao, cần hỗ trợ gì thì phải nói ra, đừng đợi hữu xạ tự nhiên hương, đặt bản thân vào trung tâm vũ trụ vì không ai có thời gian để tìm hiểu, để ý mình. Song song có một câu hỏi các bạn nên chuẩn bị trước: “Trong quá trình em đi làm sẽ có những công việc em thích và không thích. Em có thể nói công việc nào em có cảm giác không thích không?”. Mình cũng được “phủ đầu” trước là “Đừng nói là không có gì em không thích nha” nên phải cân nhắc lựa chọn cái phù hợp nhất và trả lời một cách thành thật nhưng lèo lái từ việc mình không thích đến việc đã điều chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 341 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chỉnh thế nào để phù hợp với nhu cầu của công ty. Đặc biệt với tính chất của Management Trainee phải luân chuyển nhiều phòng ban nên các bạn cần phải chứng minh khả năng thích nghi tốt của mình, đừng để câu trả lời làm cho không khí nặng nề, mà nên tích cực trong cách nhìn nhận. Mình trả lời về việc mình chưa thích lắm việc gọi khách hàng lấy hàng hóa lưu kho quá hạn ngoài cảng. Nhưng mình cũng học được là thay vì gọi như kiểu “đòi nợ” thì mình linh hoạt chuyển sang việc quan tâm đến khách hàng, hỏi tình hình của họ, có khó khăn gì cần hỗ trợ không, tìm hiểu gốc rễ vấn đề để xử lý nhanh hơn. Từ đó mình chuyển cái mình không thích – bị động sang một hành động chủ động và tích cực, phù hợp với ưu tiên Customer-centric của công ty. Mình cũng cảm nhận đó là một câu trả lời giúp mình ghi điểm, biến bàn thua sang bàn thắng. Đây cũng là câu hỏi rất hay mà bản thân mình chưa lường trước. Kết thúc vòng thi, sang tuần sau mình được nhận kết quả đậu và chuẩn bị cho vòng tiếp theo – Assessment Center. Điều mình muốn nhắn gửi các bạn khi thi vòng này là cần tìm hiểu kỹ về định hướng công ty để trong quá trình mình soạn ra câu trả lời có thể liên kết phù hợp và chứng minh đam mê của bạn với công ty, công việc. Trải nghiệm thi vòng Assessment Center Đây là vòng thi chỉ có khi ứng tuyển LEAD còn trước đây ở vị trí Customer Service Agent thì mình nhận được offer ngay sau khi kết thúc vòng Functional Manager Interview. Vì tình hình Covid vào tháng 6, 7 rất căng thẳng nên mình và các bạn thi online. 1 tuần chuẩn bị làm bài nhóm Mỗi nhóm được chia gồm 4 bạn và được giao đề bài, làm trong khoảng 1 tuần trước khi thuyết trình trước các anh chị Manager. Đề chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 342 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bài liên quan tới việc chọn một mô hình thành công của một công ty theo tiêu chí của đề bài và phân tích. Nhóm mình lập team online tiện trao đổi và họp qua Teams, Google Form, chia ra đầu việc cụ thể cho từng bạn, theo dõi tiến độ từng phần, từng giai đọan. Cả nhóm tìm hiểu và nghiên cứu trên mạng để đưa ra câu trả lời, sau đó thảo luận, làm Powerpoint và họp lại để lường trước những câu hỏi mà các anh chị có thể sẽ hỏi khi thuyết trình. Cả 3 bạn còn lại trong nhóm đều nghiên cứu và đưa ra mô hình của công ty A còn mình thì chọn công ty B. Mình phải tranh biện và cuối cùng thành công thuyết phục 3 bạn chọn mô hình giống mình. Ở vòng này mình không xem các bạn là đối thủ cạnh tranh mà nghĩ là mình là đồng đội, nếu cùng nhau phát triển tốt thì sẽ được đậu hết, vì vậy mình dành không gian cho các bạn khác thể hiện khi thật sự cần thiết. Hơn nữa, nếu bạn làm nhiều, nghiên cứu và đưa ra ý tưởng nhiều thì bạn sẽ hiểu rõ vấn đề và buổi thuyết trình sẽ tự tin, trôi chảy. Mình cũng sắp xếp lại công việc đang làm để ưu tiên cho vòng thi – ưu tiên theo thứ tự về tính chất quan trọng, gấp của công việc, còn lại những công việc khác nếu có thể hoãn được mà không ảnh hưởng tiến độ mình sẽ giải quyết sau khi thi. Vòng thuyết trình Sáng hôm đó mình choáng ngợp vì sự tài năng của tất cả các 12 bạn của 3 nhóm vì các bạn đều có sự chuẩn bị kỹ càng. Vòng Assessement Center của Maersk có điểm hay là các nhóm có quyền đặt câu hỏi cho nhóm khác. Phần lắng nghe các nhóm khác trình bày cũng giúp các bạn rút kinh nghiệm cho phần thể hiện của nhóm mình, lường trước những câu hỏi ban giám khảo có thể đặt ra. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 343 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhóm có 15 phút để thuyết trình, tương đương với mỗi người chưa tới 4 phút. Ban giám khảo là hơn mười anh chị Manager và 4-5 anh chị phòng Nhân Sự (HRBP – Human Resources Business Partner). Khi thuyết trình, hãy tự tin, bình tĩnh, thể hiện teamwork và có sự liên kết, dẫn dắt giữa các phần. Các bạn đừng thể hiện mình quá hiếu thắng - cứ chậm mà chắc, quan tâm đến đồng đội và biết tỏa sáng đúng lúc. Ví dụ như có nhiều bạn hấp tấp câu hỏi nào cũng giành trả lời nhưng không gãy gọn, đến thẳng vấn đề thì cũng không phải là điểm sáng. Vì các bạn sẽ không có quá nhiều thời gian để thể hiện nên cứ chậm lại một chút, suy nghĩ kĩ rồi trả lời – tip của mình là đếm từ 1-3 trước khi trả lời để bắt đầu sắp xếp làm sao cho thật sự phù hợp nhất và đưa câu trả lời gãy gọn, ghi điểm với các anh chị giám khảo. Thay vì dành qua dành lại, nên bổ sung cho nhau để thể hiện tinh thần đồng đội, khéo léo, khiêm nhường mà vẫn tỏa sáng được qua việc lắng nghe và bổ sung, đưa ra ý tưởng mới. Làm được điều đó thì bạn đã có đến 70%-80% chiếm được cảm tình từ các anh chị. Nhờ có sự chuẩn bị trước nên các câu hỏi các anh chị đặt ra có đến khoảng 70% nằm trong danh sách câu hỏi nhóm đã nghĩ tới từ trước. Nhưng vẫn có những câu hỏi khó – ví dụ: “Theo các bạn, công ty B làm tốt vậy thì còn điểm nào có thể làm gì tốt hơn nữa hay không?”. Vì mình và nhóm chọn mô hình sai nên câu trả lời cũng chưa được xuất sắc nhưng mình vẫn thể hiện quan điểm rõ ràng. Đôi khi mình làm sai đề, hoặc mình ko làm theo đúng kỳ vọng dù nghiên cứu kĩ lưỡng, và đặc biệt là khi mình làm lâu trong một lĩnh vực sẽ dễ rơi vào mindset là mọi thứ đã tốt rồi. Lời khuyên là hãy bỏ lớp vỏ người cung cấp dịch vụ mà khoác lên tấm áo khách hàng, nghĩ xem nếu mình là khách hàng thì cần công ty cải thiện thế nào hoặc hỏi thêm nhận xét từ những người đứng bên ngoài để góc nhìn hoàn thiện hơn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 344 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Khi đậu rồi các anh chị cũng nói nhóm mình chưa chọn tốt mô hình thành công. Nhưng điều đó cũng chứng tỏ là bạn không nhất thiết phải chọn ra đáp án đúng để được đậu, miễn là bạn tự tin với mô hình của mình, nghiên cứu kỹ lưỡng, thảo luận và chứng minh được khả năng tư duy phân tích, teamwork. Tính mình thì gan lì nên đến đó dù có lúng túng một chút vẫn bình tĩnh để có câu trả lời hoàn chỉnh nhất, sau đó học hỏi quan điểm các anh chị. Đáp án không phải là quan trọng nhất mà hướng suy nghĩ, nghiên cứu, cách trình bày và làm việc nhóm mới là yếu tố cần thiết. Lúc nhóm khác trình bày các anh chị cũng quan sát mình nên phải thật sự bình tĩnh và để ý, tránh xao nhãng mất tập trung để tôn trọng những người đang nói. Bên cạnh đó, kinh nghiệm lãnh đạo từ khi đi học cũng sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc dẫn dắt, phối hợp với nhóm. Nhờ vào kinh nghiệm làm lớp trưởng, lãnh đạo các dự án nhóm trong lớp, Hội sinh viên, v.v… nên mình cũng từng hợp tác với nhiều bạn với nhiều màu sắc cá tính riêng và cũng được học từ cả những thất bại. Có những bạn sôi nổi, có những bạn trầm lắng, có những bạn không tham gia hoạt động nhóm tích cực. Có lần mình làm việc nhóm rất nhiệt tình nhưng lại có một bạn trong nhóm hay trễ deadline, ít đóng góp ý kiến. Mình thường xuyên đặt ra cho bạn câu hỏi để quan tâm đến bạn nhưng vô hình trung, tính cách hơi mạnh mẽ của mình làm bạn sợ. Trong khi một bạn khác cũng hỏi thì lại nhận được câu trả lời chi tiết hơn là vì sức khỏe bạn không tốt và bạn đang trải qua giai đoạn khó khăn. Từ đó mình học được về sự khéo léo trong cách quan tâm, ứng xử thích nghi với cá tính từng người, không đánh đồng. Mình cũng cần hiểu rõ căn nguyên vấn đề và không chỉ tay năm ngón, thay vào đó là đồng hành, quan sát và đưa ray ra hỗ trợ khi bạn cần, không la mắng mà thấu hiểu các bạn nhiều hơn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 345 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cũng nhờ đó mà mình thể hiện tốt trong quá trình 1 tuần làm Assessment Center, hỗ trợ đồng đội trả lời câu hỏi khó trong quá trình Q&A của các anh chị ở giai đoạn thuyết trình. Các bạn hãy tin là không phải ai cũng sinh ra là có kỹ năng, bạn cần có sự rèn luyện và trải nghiệm. Mình chỉ có 4 năm để học rất nhiều kỹ năng, càng phải xông pha nhiệt tình, tạo cho mình những cơ hội học hỏi để kết quả của 4 năm Đại học không chỉ là học mà là cả những hành trang quan trọng sau này. Các anh chị cũng hỏi mọi người đánh giá gì về nhau và mình rất vui vì được cả team công nhận là người làm nhiều nhất. Nhưng đến câu hỏi dễ mất lòng hơn là “nếu được chọn ai là người đi tiếp em sẽ chọn người nào”, mình và 2 bạn còn lại chọn bản thân và mình có thêm 1 phiếu ủng hộ từ bạn khác. Đó cũng là một trong những điểm cộng giúp mình được chọn. Vậy nên cứ làm đi, cống hiến đi, chắc chắn những người khác sẽ có cách để nhìn nhận, đánh giá đúng khả năng của bạn, nỗ lực của bạn sẽ được đền đáp xứng đáng. Kết Khi ứng tuyển và tham gia LEAD, mình được nhiều hơn là mất. Được ở đây chính là học hỏi qua quá trình thi, cơ hội được luân chuyển ở các phòng ban, có được một mentor hiện đang là giám đốc dịch vụ khách hàng siêu có tâm và có tầm hướng dẫn, được trao quyền để đưa ra các sáng kiến và cống hiến, và hiện tại được chia sẻ cho các bạn trẻ cùng chí hướng để các bạn có sự chuẩn bị trước ứng tuyển. Mình cũng mong sẽ gặp được các bạn tại Maersk để cùng nhau đồng hành trên con thuyền này! Chúc các bạn thành công nhé! Thùy Linh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 346 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee Prudential cua chi Thuy Linh C hào các bạn, mình là Linh. Nhận được lời mời từ chị Thư, mình gửi đến các bạn những trải nghiệm của mình về chương trình The Strivers - Management Trainee của Prudential, mong là sẽ giúp ích các bạn khi ứng tuyển nhé! Bạn có thể kết nối với mình tại đây: https://www.facebook.com/hyunrin.jung, nhớ để lại tin nhắn để làm quen nhau trước nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 347 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đường tới Prudential Mình đi du học từ năm lớp 11 và sống ở Úc khoảng tầm 7 năm. Mình tham gia chương trình Management Trainee sau khi tốt nghiệp Đại học Melbourne, với chuyên ngành Tài chính - Kế Toán. Mình nhận được công việc part-time tại một quỹ đầu tư ở Úc vào năm thứ 3 Đại Học và được offer vị trí full-time khi tốt nghiệp. Tuy nhiên sau đó mình có định hướng lâu dài làm ở Việt Nam để ở gần gia đình nên quyết định trở về nước. Khi về Việt Nam, mình vẫn nghĩ là sẽ theo đuổi lĩnh vực đầu tư nên tìm cơ hội làm việc tại Big 4 lĩnh vực Kế Toán – Kiểm toán để có thêm kiến thức chuyên ngành, kỹ năng và hiểu hơn về thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, có một vài tính chất của công việc mà mình chưa thấy phù hợp như là độ dài của mỗi dự án kéo dài khá nhanh, chưa đủ để mình được học thêm về Business và trau dồi thêm Business Acumen (sự nhạy cảm trong kinh doanh). Nên dù được phát triển nhiều về kiến thức chuyên ngành, hay các phần mềm xử lý dữ liệu, mình cảm thấy đây chưa phải là đích đến cuối cùng. Đó cũng là lúc mình bắt đầu cân nhắc suy nghĩ liệu mình có muốn làm lâu dài ở ngành này không. Vừa hay lúc đó Prudential mở đơn. Ban đầu mình chỉ nghĩ đơn giản là thi thử để xem thi Management Trainee là như thế nào, lấy kinh nghiệm để năm sau thi thật :D. Mình cũng từng có một số định kiến về làm việc cho các doanh nghiệp vì tính cạnh tranh, môi trường, v.v… nhưng lúc đó lại nghĩ thôi thì cứ khám phá xem sao, nếu đậu lại được trải nghiệm một điểm thú vị của chương trình là luân chuyển nhiều phòng ban để hiểu về Business và trau dồi về Business Acumen. Lộ trình đầu tiên của mình khi đậu Management Trainee là ở phòng Sản Phẩm. Cho tới hiện tại mình đã làm được 6 tháng cùng Prudential và khá vui vì lựa chọn con đường này. Môi trường phù hợp với mình, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 348 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khác so với định kiến trước đó, và sếp rất dễ thương, cũng đặt ra lộ trình và linh hoạt giúp mình học hỏi được nhiều thứ. Ban đầu khi vào Prudential mình cũng có chút đắn đo, mình chia sẻ mong muốn được làm các công việc về tài chính vì đó là thế mạnh của mình – tập trung vào phát huy thế mạnh sẽ giúp mình có đà và tự tin hơn cho các bước tiếp theo. Nhưng nhờ có sếp hướng dẫn mà mình được thay đổi góc nhìn và có cơ hội vượt ra khỏi vòng an toàn của bản thân. Với định hướng để mình học hỏi góc nhìn rộng hơn, cuối cùng mình đã đồng ý với con đường mà sếp hướng dẫn – chấp nhận cả những công việc thử thách mà mình chưa từng có trải nghiệm như ở lĩnh vực sáng tạo (PR, Marketing, v.v…). Nhờ đó mình mở rộng được phạm vi học hỏi và đạt được mục tiêu là mài dũa Business Acumen tốt hơn. Mình cũng quên mất nỗi lo ban đầu là làm trái ngành liệu có phí phạm thời gian học (và tiền học ) không vì thật ra một khi không giới hạn bản thân, dám làm những điều mới mẻ cũng chính là lúc mình được học hỏi và phát triển nhiều nhất. Quy trình thi The Strivers – Management Trainee của Prudential Chương trình gồm 5 vòng ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ CV screening Online test HR Interview In-depth Interview Assessment Center Vì tình hình Covid nên các vòng thi đều diễn ra online. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 349 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi vòng CV Kinh nghiệm quan trọng nhất mà mình muốn chia sẻ là các bạn nên tham dự buổi chia sẻ của Prudential về chương trình tổ chức vào thời điểm chương trình mở đơn ứng tuyển. Mình đã tham dự và học hỏi được nhiều điều rất hay, ví dụ như các anh chị chia sẻ những điểm nổi bật cần nêu qua từng đầu mục của CV. Vì thường các anh chị chỉ scan nhanh CV trong 10s nên một chiếc CV gọn gàng, rõ ràng và liên quan mật thiết đến yêu cầu công việc sẽ được đánh giá cao. Cụ thể, CV thường gồm những phần sau: 1. Personal information 2. Executive summary 1-2 câu tóm tắt về bạn như học ngành gì, từng làm công việc gì, mục tiêu nghề nghiệp, có thể bổ sung thêm tính cách đặc trưng của bản thân (ví dụ: proactive). Mình cũng dành thời gian để tìm hiểu những giá trị cốt lõi của công ty (Core values) và xem mình và công ty "hợp cạ” ở những điểm nào để thể hiện không chỉ ở CV mà xuyên suốt quá trình tuyển dụng. Nếu bạn tham gia buổi chia sẻ của Prudential, bạn sẽ được lắng nghe các anh chị chia sẻ sâu hơn về từng Core Value. 3. Education Quá trình học tập từ Đại Học trở lên – trường, chuyên ngành, GPA 4. Work experience Bạn từng thực tập / làm việc ở đâu, dự án/ công việc bạn đảm nhận là gì, kết quả của dự án/ công việc đó - theo format Action (bạn làm gì) – Result (bạn mang lại kết quả gì). Cho phần Action, bạn có thể tham khảo sử dụng các động từ trong danh sách Powerful verbs để thể hiện được nhiều kĩ năng khác nhau chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 350 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nha: https://www.themuse.com/advice/185-powerful-verbs-thatwill-make-your-resume-awesome. Cho phần Result, hãy luôn có số liệu để người duyệt CV dễ dàng “cân đo đong đếm” kết quả công việc của bạn hơn. Ví dụ, nếu bạn làm gia sư thì dạy cho bao nhiêu sinh viên, thành tích ra sao, v.v… 5. Leadership activities Hãy tập trung vào các hoạt động nhấn mạnh Leadership (khả năng lãnh đạo) của bạn. Ví dụ mình từng làm ở khá nhiều tổ chức phi lợi nhuận tại Úc cũng như Việt Nam trước đây và công việc thường là đồng sáng lập những dự án mới nên mình tập trung chia sẻ công việc cụ thể là gì, dẫn dắt team bao nhiêu thành viên, đạt được thành quả ra sao (ví dụ xin tài trợ thì xin được bao nhiêu tiền, từ những nhà tài trợ nào, v.v…). Tương tự như mục Work experience, mình viết theo format Action (bạn làm gì) – Result (bạn mang lại kết quả gì). Mình cũng nêu thêm những chương trình về Leadership mà mình từng tham gia như CPA Ambassador, Young Leaders Program của Melbourne, Leadership Program của Oxford. 6. Achievement Những học bổng, giải thưởng bạn đạt được trong quá trình học. 7. Competition Bạn đã từng tham gia cuộc thi nào, thành tích ra sao, hoạt động là gì. Nhiều bạn sẽ chỉ ghi những hoạt động chung của cả nhóm nhưng mình khuyến khích các bạn ghi cụ thể những đóng góp của cá nhân bạn. Vì khi các anh chị đánh giá ở vòng CV cũng như phỏng vấn thì sẽ tập trung đi sâu vào những gì bạn làm được, chứ không phải là thành tựu của cả nhóm nha. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 351 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 8. Skill/Language Các chứng chỉ liên quan như ÌELTS, TỔEFL, hay các kỹ năng về kỹ thuật như data analytics, coding, programming, v.v… Đặc biệt ở Prudential mọi thứ đang dần được số hóa, dữ liệu hóa nên có những kỹ năng trên cũng là một điểm cộng. 9. Interest Giúp công ty hiểu thêm về bạn. Ví dụ như bạn thích nhảy, chơi 1 môn thể thao nào đó. Cuối buổi chia sẻ, các anh chị cũng dành một phần thời gian để xem và góp ý cho CV của từng ứng viên. Mình thấy thường các anh chị cũng tổ chức buổi sharing ở Hà Nội nên các bạn ở Hà Nội cũng có thể tham gia nhé. Trải nghiệm thi vòng Online Test Kì mình thi thì vòng này diễn ra trong 20-30 phút, bao gồm đa dạng các loại test như verbal reasoning, numerical reasoning, ÌQ test, v.v… Bạn cũng không nên đặt nặng về việc phải làm hoàn hảo 100% vì có thể công ty chỉ yêu cầu bạn được một tỉ lệ % nhất định để tiến tới vòng tiếp theo. Nếu chưa có kinh nghiệm, các bạn nên luyện tập thêm để quen với nhiều dạng đề (ví dụ kho đề Aptitude Tests của SHL), mài dũa khả năng chịu áp lực về thời gian, và trau dồi khả năng đọc hiểu đề bằng Tiếng Anh. Trải nghiệm thi vòng HR interview Mình khá may mắn vì chị HR phỏng vấn cũng là đồng môn, cùng tốt nghiệp trường Đại Học với mình ở Melbourne và hiểu rõ background của du học sinh nên phần đầu đào khá sâu vào những câu chuyện cá nhân của mình như trước đây học ngành gì, trải nghiệm học ra sao, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 352 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK học được gì khi làm du học sinh, các hoạt động ngoại khóa mình tham gia, mục tiêu trong 5 năm tới, điểm mạnh và điểm yếu của mình, v.v… Sau đó chị hỏi những câu hỏi “kiểm tra” kiến thức của mình về ngành bảo hiểm. Mình khuyên các bạn nên tìm hiểu kỹ không chỉ về Prudential mà còn về ngành bảo hiểm nói chung và bảo hiểm nhân thọ nói riêng, các công ty bảo hiểm trên thị trường, tình hình và xu hướng thị trường, Customer Behavior – hành vi người tiêu dùng ra sao (ví dụ hiện nay không chỉ có những người mua bảo hiểm dạng truyền thống như đầu tư bảo vệ mà còn có giới trẻ mua qua app trực tuyến – giá rẻ, tiện lợi hơn, v.v…). Bạn có thể tận dụng lợi thế của bản thân là sự hiểu biết và gần gũi với tầng lớp trẻ - đặt mình vào vị trí khách hàng trẻ và đưa ra cho Prudential thấy được tệp khách hàng trẻ nghĩ gì về công ty, về sản phẩm. Ngành bảo hiểm là một ngành khá ngách (niche) và cũng có chút khó khăn nếu bạn muốn chuyển ngành nên bạn cần thể hiện được motivation (động lực) rõ ràng khi ứng tuyển, thể hiện qua việc tìm hiểu kĩ về công ty cũng như động lực khiến bạn muốn tham gia và gắn bó với công ty. Với mình thì mình cũng may mắn khi câu chuyện cá nhân của mình khá mạnh mẽ để chứng minh động lực của mình. Mình kể lại câu chuyện tài chính của gia đình bị ảnh hưởng khi có những chuyện ngoài ý muốn xảy ra và bảo hiểm là cần thiết để giúp bảo vệ gia đình ở những thời điểm đó. Chính vì vậy, mình cũng mong muốn được vào công ty để giúp mọi người bảo vệ tài chính cho chính họ. Vừa hay câu chuyện của mình cũng phù hợp với core value là “Empathetic” mà Prudential đặt ra – thấu hiểu và muốn giúp đỡ khách hàng. Bên cạnh đó là những câu hỏi khác để đánh giá về Leadership skill của mình, tập trung vào việc lãnh đạo team, hỗ trợ mọi người ra sao, có nhìn được tiềm năng của từng thành viên không, v.v... Và loạt câu hỏi khác về hành vi cũng khá quen thuộc trong các buổi phỏng vấn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 353 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK như cách làm việc với áp lực, xử lý mâu thuẫn, v.v… Hãy trả lời theo mô hình STAR (Situation – Task – Action – Result) để rõ và đầy đủ ý nhất nhé – đặc biệt là phần Action (Hành động) của bạn và Result (kết quả - nhớ là có số liệu và đong đếm được). Nhìn chung buổi phỏng vấn khá trôi chảy, mình cũng thoải mái và nói ra những gì mình suy nghĩ, không cần dệt nên câu chuyện hay ho mà cứ chia sẻ thật lòng. Trước đó mình từng nghe nhiều anh chị bảo “Be Yourself” và từng không tin là “Be yourself” là có thể đậu được, nhưng đúng là mình không cố gắng trở thành một ai khác ngoài bản thân mình. Mình cần hiểu rõ động lực, đam mê cũng như kỳ vọng của mình từ phía công ty và ngược lại - vì đây cũng là buổi trò chuyện hai chiều để hai bên hiểu nhau hơn– là đi “tìm việc” chứ không chỉ là “xin việc” :D. Trải nghiệm thi vòng In-depth Interview Nếu vòng Ìnterview đầu tiên đào sâu về câu chuyện cá nhân, hoạt động ngoại khóa thì buổi thứ 2 mình được phỏng vấn chuyên sâu hơn về kinh nghiệm làm việc. Nội dung có thể tùy người phỏng vấn nên có thể mỗi người mỗi khác nhé. Anh phỏng vấn mình làm quản lý ở phòng Actuary (Định phí bảo hiểm) nên rất mạnh về số liệu, tài chính và vì mình cũng có background tài chính nên được hỏi rất nhiều về mảng tài chính, đầu tư, kết hợp với những câu hỏi về Leadership Skill nhưng đặt trong môi trường công ty chuyên nghiệp chứ không chỉ dừng lại ở các hoạt động ngoại khóa. Khi làm ở quỹ đầu tư, dù chỉ là Junior Member (nhân viên mới) của công ty nhưng mình được tin tưởng giao nhiệm vụ tạo nên một section mới mà công ty chưa từng làm bao giờ - công việc tương tự như bộ phận Research (nghiên cứu) nhưng điểm khác biệt là… chỉ có chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 354 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mỗi một thành viên là mình. Mình nhấn mạnh việc mình không ngại xây dựng một thứ mới mẻ ngay từ đầu và đây cũng là điểm quan trọng cần có ở một bạn MT – tiên phong, sáng tạo dám triển khai những điều mới. Hơn 1 năm làm tại quỹ, công việc của mình là về nghiên cứu lĩnh vực đầu tư bất động sản để đưa ra báo cáo ngành cho đối tượng nhà đầu tư cá nhân lẫn tổ chức. Sếp vẫn song hành cùng mình nhưng tin tưởng và trao quyền cho mình nên mình làm được khá nhiều thứ. Hay nói cách khác, dù mình không lead team và thành viên nào cả nhưng mình chứng minh mình có thể lead bản thân và là project owner. Song song, mình cũng lần nữa giúp đưa ra sự phù hợp của mình với Prudential ở value “Empathetic” vì công việc của mình đòi hỏi sự thấu hiểu khách hàng để đưa ra các báo cáo phù hợp. Tiếp theo là một số câu hỏi về tình huống business chuyên sâu, có liên quan đến kiến thức, chuyên môn, kinh nghiệm của mình - như: nếu Prudential muốn đầu tư vào quỹ của mình thì mình sẽ giới thiệu những tài sản nào. Đây là một câu hỏi khá thử thách vì mình cần phải có kiến thức không chỉ ở lĩnh vực đầu tư mà còn về công ty bảo hiểm. Chẳng hạn như mình phải hiểu được là tùy mức rủi ro sẽ có khả năng lợi nhuận tương ứng, nhưng không nên giới thiệu những tài sản có mức rủi ro quá cao cho công ty bảo hiểm. Những câu hỏi dạng này thì mình không trả lời theo mô hình STAR (Situation – Task – Action – Result), mà giải thích logic và cách mình suy nghĩ để đưa ra được lựa chọn đầu tư cho công ty. Khi được phỏng vấn về phòng ban mà mình muốn gắn bó, mình chọn phòng Business Ìnnovation vì đã từng xem livestream của công ty và hiểu về các phòng ban, cảm thấy mình phù hợp với phòng đó nhất, thích được đổi mới và phát triển mọi thứ từ đầu. Lúc phỏng vấn mới biết đó là phòng dự án tạm thời, nhưng may mắn là sau này mình được làm ở phòng Sản Phẩm cũng phù hợp với tính cách của mình và lĩnh vực mong muốn học hỏi. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 355 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một bí quyết nhỏ ở vòng thi này là các bạn nên tìm hiểu về công ty và phòng ban của công ty qua các anh chị, bạn bè từng làm ở đó. Mình có một chị bạn có kinh nghiệm ở Prudential nên mình cũng hỏi thêm được nhiều thứ, còn với những công ty khi không có người quen thì mình chủ động lên LinkedÌn để search các anh chị có background và lộ trình nghề nghiệp tương tự và gửi tin nhắn để giới thiệu, nhờ hỗ trợ. Mình nghĩ nếu bạn chân thành thì cũng sẽ có duyên gặp được những anh chị sẵn sàng chia sẻ. Những cuộc gọi điện nhanh hay một buổi trò chuyện cà phê cũng có thể giúp bạn nhiều thứ. Hoặc tận dụng buổi sharing của Prudential, các bạn cũng có thể xin được contact của anh chị MT là khách mời của buổi chia sẻ đó. Ngoài ra, bạn cũng có thể chủ động tìm hiểu những dịch vụ, sản phẩm mà công ty tung ra trên thị trường để trải nghiệm và có thêm nội dung chia sẻ với anh chị giám khảo nhé. Ví dụ như với mình, ở cuối buổi phỏng vấn khi được hỏi có câu hỏi gì không thì mình chia sẻ về ứng dụng Pulse mà công ty vừa đưa ra thị trường, về điểm hay của app cũng như một vài điểm chưa ưng ý như là bị đơ/lag khi sử dụng và có thể cải thiện để customer-centric hơn. Các anh chị cũng chia sẻ vui mình là một trong những người hiếm hoi thẳng thắng “chê” app của công ty vì các bạn thì thường toàn khen :D, nhưng đây cũng là một điểm tích cực chứng tỏ mình thực sự quan tâm tới sản phẩm của công ty và tìm hiểu kỹ. Vậy đó, bạn không nhất thiết lúc nào cũng phải đưa ra những lời tích cực mà đôi khi cái công ty cần ở mình là góp ý và là người tạo nên sự thay đổi mà công ty đang tìm kiếm. Trải nghiệm thi vòng Assessment Center Case study cá nhân Ở vòng thi này mình được gửi một case study chuyên môn, yêu cầu hiểu về business và bảo hiểm, đọc hiểu dữ liệu, với nhiều vấn đề cần giải quyết. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 356 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một vài kinh nghiệm nhỏ của mình: ❖ Lựa chọn thứ tự ưu tiên cho vấn đề cần giải quyết Với mình, khó nhất là lựa chọn vấn đề lớn nhất để tập trung đưa ra hướng giải quyết vì có rất nhiều điều mình muốn làm. Ngoài việc đưa suggestion, bạn nên có action plan kỹ càng để thể hiện sự suy nghĩ thấu đáo và tính khả thi của hướng đề xuất - thay vì làm tất cả cùng 1 lúc, có thể xét theo mức độ ưu tiên và chia theo nhiều giai đoạn để triển khai. ❖ Mục tiêu rõ ràng Trước khi giải quyết vấn đề, cần xác định rõ giải pháp bạn đặt ra là để giải quyết vấn đề trong ngắn hạn hay dài hạn, giúp ích cho những stakeholder (các bên liên quan) nào. Thứ tự ưu tiên các vấn đề, giải pháp bạn đưa ra và action plan cần phải bám sát vào mục tiêu này. ❖ Tận dụng thế mạnh của bản thân, chủ động tìm hiểu thêm thông tin ngoài đề bài Vì thời gian làm bài khá ngắn nên mình quyết định tận dụng điểm mạnh của mình là người trẻ và đưa ra những hướng giải pháp qua những kênh thông tin mình có thế mạnh, cụ thể là Social Media (mạng xã hội). Mình tập trung nói những giải pháp cụ thể - ví dụ, thay vì chỉ nói chung chung chúng ta nên tập trung vào nền tảng này, thì mình đi check cụ thể xem tình hình và kết quả cụ thể trên nền tảng hiện ra sao, mình có góp ý gì để kết quả tốt hơn, v.v… Hãy suy nghĩ không chỉ dựa trên những thông tin đề cung cấp mà còn hơn cả thế với những thông tin bạn chủ động tìm hiểu và thu thập. ❖ Không cần đầu tư quá nhiều thời gian cho slide, hãy chú trọng đến nội dung Thời gian là có hạn, nếu quá tập trung thời gian cho slide thì phần nội dung sẽ chưa được quan tâm đúng mực. Cũng đừng đếm số slide vì chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 357 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nếu slide bạn “short and sweet”, đầy đủ súc tích thì cũng đã thể hiện được ý tưởng tốt. Mình từng đọc slide của một số bạn đậu MT chỉ đơn giản là text mà không có hình, bù lại từng gạch đầu dòng, từng ý tưởng, đều hết sức rõ ràng và mạnh mẽ. Ngược lại, có những slide nhìn rất bắt mắt nhưng lại không giúp các bạn vào vòng tiếp theo. ❖ Thể hiện được khả năng phân tích qua việc sử dụng data trong đề bài Hãy đọc và liên kết các số liệu để tìm ra mình có thể chứng minh được vấn đề nào liên kết với hậu quả nào không. Ở vòng này, bạn cần dùng kỹ năng data-driven và critical thinking rất nhiều. Không có hướng giải quyết nào là hoàn hảo nhưng khi bạn thể hiện được cách mình suy nghĩ, execution plan (kế hoạch thực thi) cụ thể rõ ràng và áp dụng được thì bạn cũng sẽ tạo nên ấn tượng tốt với các anh chị. Case Q&A và Presentation ❖ Q&A cá nhân với ban giám khảo Mình có khoảng 20 phút để thuyết trình với 2 anh chị là Top Leader trong công ty về bài làm của mình – thời gian rất dài trong khi slide của mình khá là ít :D. Do thuyết trình online dễ gây buồn chán, mình cố gắng để từng slide mình đưa ra đều có thể thu hút được các anh chị, ví dụ như đặt câu hỏi cho mọi người suy nghĩ trước, rồi mới bắt đầu sharing về ý tưởng của mình. Sau 20 phút này là thời gian các anh chị đặt câu hỏi. Tùy từng anh chị ở các phòng ban mà sẽ có câu hỏi riêng, ví dụ hỏi về rủi ro của kế hoạch, hay câu hỏi về đề xuất không chỉ ngắn hạn mà còn về chiến lược dài hạn, hoặc thậm chí là hỏi ngoài đề bài. Ví dụ case của mình không yêu cầu đưa ra hướng giải quyết cho sản phẩm nhưng các anh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 358 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chị vẫn đào sâu thêm mảng này. Vậy nên hãy luôn chuẩn bị đủ hành trang và kiến thức cho mọi tình huống nha :D. Anh chị cũng đặt thêm một số câu hỏi ngoài lề. Ví dụ, mình sẽ giải quyết áp lực về workload của MT như thế nào, v.v… cũng như về motivation (động lực) của mình và commitment (mức độ cam kết) khi làm ở Prudential do thời gian mình ở Úc trước đó khá lâu. Mình thẳng thắn chia sẻ kế hoạch dài hạn tại Việt Nam, muốn được làm ở môi trường giúp mình phát triển nhiều hơn. Và thật sự là như vậy, khi ở Prudential trong 6 tháng mình học được rất nhiều và nhanh về project management, stakeholder management, v.v. ❖ Group case study Sau phần giải lao nhỏ, mình được gửi 1 group case và chuẩn bị, sau đó chia vào nhóm 5 người để thảo luận. Có 3-4 anh chị giám khảo. Mình không đóng vai trò là Leader, Note-taker hay Time-keeper của team. Một bạn khác đã làm khá tốt trong việc ghi chú và tổng hợp những ý kiến chung đã được team thống nhất và những điểm cần thảo luận tiếp theo trên Google Doc nên cũng có thể hiểu ngầm bạn là Leader. Mình cũng có làm nhưng chỉ viết trên giấy, vậy nên cách bạn làm online để ghi chép cũng khá hay để học hỏi, mọi người có thể cùng ghi chép. MT thường được nghĩ là phải aggressive - hiếu thắng nói nhiều nhưng không phải vậy, thật ra mình và các bạn cùng khóa không nói nhiều, lại còn khá hiền nữa, nhưng “hiền mà không dễ bị ăn hiếp”, vẫn diễn đạt ý kiến riêng một cách rõ ràng và có lập luận vững chắc. Nhóm của mình cũng có bạn chưa đậu vì nói nhiều nhưng lan man, không đủ thời gian cho những bạn còn lại góp ý. Khi mình thấy buổi thảo luận đang đi chệch hướng thì mình dừng lại và định hướng mọi người, nhắc mọi người ưu tiên vấn đề cần giải quyết. Cái này đúng với thực tế vì khi đi làm, các bạn cũng sẽ thấy là không thể giải quyết tất chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 359 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tần tật mọi thứ mà phải biết cái nào quan trọng, cái nào gấp cần xử lý trước. Nên dù không là leader, mình vẫn thể hiện được sự đóng góp qua các ý tưởng và cách định hướng mọi người :D Thời gian thể hiện ý kiến có hạn và rất ngắn ngủi, do đó từng câu chữ đều phải súc tích, đúng trọng tâm vấn đề. Bên cạnh đó, dù vẫn tôn trọng ý kiến của teammate nhưng mình vẫn challenge lại khi cần thiết. Ví dụ như khi ban giám khảo hỏi có nên giảm Compensation (mức phúc lợi) không, một bạn trong team mình đã đồng ý với lí do đội ngũ bán hàng chưa hiệu quả thì nên cần cắt giảm. Mình mạnh dạn nêu quan điểm cần nhìn nhận tổng thể vì sao hiệu quả của đội ngũ bán hàng chưa tốt, KPÌ đặt ra thế nào, các hoạt động hỗ trợ đủ tốt chưa, v.v…, và nếu giảm sẽ gây nên phản hồi tiêu cực từ các bên liên quan. Cách phân tích vấn đề ở nhiều góc nhìn, mức độ ảnh hưởng và lập luận mạnh mẽ rõ ràng đã giúp các bạn còn lại trong team thống nhất ý kiến với mình. Tranh luận không phải là để thắng hay thua mà là để có kết quả tốt nhất cho business – đây cũng là một trong những value của Prudential: “Courageous” - respectfully challenge idea. À và chia sẻ nhỏ là để không khí bớt căng thẳng bạn có thể nói đùa một chút (miễn tinh tế là được), chẳng hạn như cho câu hỏi về Compensation ở trên mình hỏi mọi người là nếu giờ sếp kêu vào phòng và đòi cắt lương thì team có vui không, chứ mình là mình không vui rồi :D. Từ đó dẫn dắt phần bất đồng quan điểm nhẹ nhàng hơn. Ngoài ra, trước khi trả lời câu hỏi của ban giám khảo, bạn cũng có thể hỏi thêm các anh chị thông tin để giúp ích cho phần trả lời của mình, xem đây như là một buổi họp, một buổi thảo luận đôi bên thay vì chỉ một phía hỏi và một phía trả lời. Chốt lại là ở vòng thi này, bạn không cần một chức danh nào, thay vào đó là cần biết cách định hướng buổi thảo luận, hỗ trợ mọi người, lập luận sắc bén, biết đặt câu hỏi khi cần thiết và đưa ra hướng giải quyết. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 360 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Câu hỏi ban giám khảo đặt ra cho riêng bạn có khó thì cũng đừng lo vì điều đó có thể nói lên được tư duy của bạn đang được đánh giá tốt. Thay lời kết Vòng Group Discussion và chiếc offer nhỏ xinh của Prudential cũng khép lại hơn 3 tháng thi tuyển The Strivers và bài chia sẻ khá dài của mình. Mình mong là những trải nghiệm này có thể giúp bạn vững vàng hơn khi ứng tuyển Management Trainee nhé! Lời nhắn cuối của mình là dù làm bất cứ ở đâu, hãy cống hiến hết mình để tạo nên thành quả cho cá nhân và tập thể, cho business, chứng tỏ được sự đóng góp của mình – làm được điều đó thì bạn hoàn toàn có thể “Be yourself” mà vẫn có thể có bằng chứng để chứng minh bạn hoàn toàn xứng đáng với vai trò Management Trainee. Thùy Linh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 361 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cong ty Vinamilk cua chi Anh Phương C hào các bạn, mình là Nguyễn Lê Anh Phương, nhận được lời mời từ chị Thư, mình rất vui khi có thể chia sẻ những trải nghiệm của mình khi thi chương trình Vinamilk Management Trainee, mong rằng chia sẻ này sẽ giúp các bạn có thêm thông tin tham khảo khi ứng tuyển các chương trình tuyển dụng, đặc biệt là các chương trình Management Trainee của các công ty lớn, tập đoàn đa quốc gia. Mình cũng rất sẵn lòng kết nối chia sẻ với những bạn đang mong muốn tìm hiểu nhiều hơn, qua Facebook: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 362 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://www.facebook.com/anhphuong.nguyenle0104. Khi inbox bạn nhớ nhắn vài lời để mình làm quen mà không bỡ ngỡ nha! Disclaimer trước khi bạn đọc bài này Mình không trải qua quá nhiều chương trình Management Trainee của nhiều công ty và cũng chưa từng đi thực tập. Vinamilk là công ty đầu tiên mình làm việc chính thức sau khi ra trường nên có thể góc nhìn của mình bị giới hạn ở một khía cạnh nào đó, hoặc chỉ phù hợp với bản thân mình chứ không phải cho tất cả mọi người. Vì vậy, các bạn hãy xem đây là một bài viết để tham khảo, nếu thấy những chia sẻ này phù hợp với bạn, bạn có thể cân nhắc áp dụng, còn nếu không hãy xem đây là một góc nhìn khác mà bạn vô tình biết được nhé :). Sơ lược về mình Mình tốt nghiệp trường Asian University for Women (AUW) tại Bangladesh, chuyên ngành Kinh Tế Học và chuyên ngành phụ là Tài Chính. Trong 4 năm sinh viên mình cũng tham gia một số các hoạt động ngoại khóa, trong đó có 2 dự án tâm đắc giúp mình trưởng thành và học hỏi nhiều nhất: ❖ Project Leader của Think On International Summer Camp 2018: Trại hè Quốc tế Think Ổn (năm 2018) là dự án nhằm thúc đẩy giáo dục khai phóng (Liberal Art Education) và tư duy phản biện (Critical Thinking) cho học sinh Trung học Phổ thông tại khu vực Tây Nguyên thông qua môi trường trại hè quốc tế - với sự tham gia của các mentors đến từ nhiều quốc gia và mang đến các buổi workshop với nhiều lĩnh vực khác nhau như Kinh tế, Văn hóa, Công nghệ, Giáo dục, Vấn đề xã hội,... ❖ Sáng lập AP Project - Always helps People, Always for People (1 phút PR bắt đầu ^^): là dự án phi lợi nhuận được thành lập với sứ mệnh: “Khai phá tiềm năng và phát triển năng lực giới trẻ Việt” đặc biệt tập trung vào các bạn trẻ từ 15 - 22 tuổi. Tất cả các hoạt chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 363 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK động trong AP được xây dựng và phát triển nhằm giúp các bạn trẻ Việt “Phát triển bản thân” và “Học cách trở thành người tử tế”, thông qua 3 hướng phát triển chính: Phát triển tư duy (Growth Mindset); Phát triển kỹ năng mềm (Soft Skills); Biết xác định, thiết lập và thực hiện hóa mục tiêu bản thân (Goal Setting Skills). AP Project hiện đang phát triển 2 hoạt động chính: Be My Mentee Online Mentorship Program ( phạm vi toàn quốc) và Rocket Program (tại thành phố Hồ Chí Minh). ❖ Bên cạnh đó mình cũng tham gia các hoạt động của các CLB trong trường và các chương trình, sự kiện, diễn đàn, hội nghị khác. Thi Management Trainee có cần Tiếng Anh thật giỏi? Chắc bạn nghĩ rằng để đạt được học bổng đi du học thì khởi điểm Tiếng Anh của người đó phải xuất sắc lắm đúng không? Ừm, điều này không những không sai mà còn hoàn toàn hợp lý. Nhưng cuộc đời luôn có chữ “nhưng”, luôn có ngoại lệ và luôn có những trường hợp đặc biệt, nhờ đó cuộc sống mới trở nên thú vị hơn, không theo một quy chuẩn, khuôn mẫu nào cả, không có gì là không thể xảy ra, không có điều gì là tuyệt đối. Hãy để mình kể bạn nghe câu chuyện về trường hợp đặc biệt này. Có một cô bé, thời cấp 3 nếu nói môn Hóa là môn dở nhất thì Tiếng Anh là môn dở thứ 2 của cô bé ấy, bằng một sự nỗ lực và may mắn vi diệu nào đó, cô bé ấy đã nhận được học bổng toàn phần cho 4 năm du học. Không nhân vật nào khác trong bài viết từ nãy giờ, chính xác bạn đoán đúng rồi, cô bé ấy chính là mình ^^. Còn nhớ ngày đầu tiên hạ cánh tới sân bay Bangladesh, mình chỉ có một mong ước là muốn bản thân có thể nghe hiểu và giao tiếp tiếng anh thành thạo với mọi người xung quanh. Nghe có vẻ hơi mắc cười đối với một du học sinh, nhưng đó là sự thật về mình. Năm đầu tiên du học, Tiếng Anh thật sự là một rào cản để mình có thể thể hiện năng lực và phát triển tiềm năng của bản thân. Nhờ môi trường bắt buộc phải thường xuyên nghe giảng, đọc bài, viết chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 364 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK luận, giao tiếp và sử dụng tiếng anh hằng ngày nên kỹ năng tiếng anh cùng vốn từ vựng của mình dần cải thiện và phát triển hơn. Sau năm đầu tiên, mình mới thật sự nghe hiểu nhiều hơn, giao tiếp tốt hơn và tự tin hơn về Tiếng Anh của mình, đặc biệt là khả năng nghe hiểu được “accent” của nhiều bạn từ các đất nước, khu vực khác nhau chứ không chỉ là giọng Anh, giọng Mỹ. Cho tới thời điểm hiện tại, mình không nghĩ là mình rất giỏi Tiếng Anh đâu vì nếu có thể tùy chọn giữa Tiếng Anh và Tiếng Việt cho một hoạt động nào đó thì chắc chắn mình sẽ luôn ưu tiên chọn Tiếng Việt vì mình có thể thoải mái “bay nhảy” và vận dụng tối đa “sức mạnh ngôn từ” của Tiếng Việt tốt hơn so với Tiếng Anh. Mình cũng không nghĩ là mình muốn thay đổi điều này. Với mình Tiếng Anh chỉ là một ngôn ngữ để giao tiếp, nếu bạn không theo những ngành đặc thù phải sử dụng Tiếng Anh “chuẩn chỉnh” như Phiên dịch viên, MC, Biên tập viên, Giáo viên Tiếng Anh,… thì bạn chỉ cần từ vựng đủ để giúp bạn diễn tả suy nghĩ muốn nói, phát âm đủ rõ, người đối diện hiểu được điều bạn nói và không để Tiếng Anh trở thành rào cản giới hạn bạn trước những cơ hội, công việc, cuộc sống là được. Bản thân mình nghĩ không nhất thiết phải có bằng cấp Tiếng Anh hay Tiếng Anh phải rất siêu thì mới thi Management Trainee được. Như mình có chia sẻ, điều quan trọng là các bạn có thể sử dụng, nghe hiểu, giao tiếp bằng Tiếng Anh là được. Bạn cũng có thể yên tâm rằng trình độ Tiếng Anh của bạn sẽ được kiểm tra xuyên suốt các vòng thi nên khi bạn có thể qua được các vòng và đậu Management Trainee thì khả năng Tiếng Anh của bạn đã phù hợp với yêu cầu của Nhà tuyển dụng rồi nhé. Khi thi Management Trainee, bạn cũng không cần áp lực bản thân bằng việc mình phải phát âm chuẩn như người nước ngoài. Ngôn ngữ là để giao tiếp, bạn sẽ không chỉ gặp người Anh, người Mỹ nói Tiếng Anh mà sẽ còn tiếp xúc với Tiếng Anh của nhiều vùng miền như Anh Úc, Anh Singapore, Anh Ấn Độ, v.v… Hiểu và diễn đạt được chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 365 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK suy nghĩ trong đầu bạn đã là rất tốt rồi, bạn không cần giấy chứng nhận để làm việc chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, các bạn cũng đừng lo khi vào công ty sẽ không hiểu những thuật ngữ Tiếng Anh chuyên ngành, đặc biệt là với những bạn học trái ngành. Việc học ngôn ngữ là một quá trình, và khi bạn tiếp xúc nhiều, sử dụng nhiều thì tự nhiên sẽ trở nên quen thuộc và thành thạo hơn. Tương tự như vậy, trong quá trình làm việc, các bạn sẽ phải tiếp xúc nhiều, gặp nhiều thuật ngữ thì tự nhiên sẽ “lên trình” thôi, bạn sẽ dần quen và xây dựng được vốn từ vựng chuyên nghiệp cho mình. Vì vậy, đừng vì rào cản Tiếng Anh mà giới hạn bản thân không thử sức và từ bỏ cơ hội, vì biết đâu Tiếng Anh hiện tại của bạn đã đáp ứng yêu cầu đầu vào của công ty rồi. Còn việc thành thạo hơn, sử dụng tốt hơn cho công việc thì mình tin trong quá trình làm việc bạn sẽ dần cải thiện hơn thôi và khi đó bạn cũng sẽ biết rõ hơn mình cần rèn luyện thêm ở những điểm nào. Ngôn ngữ cần một quá trình luyện tập và sử dụng, hãy cho bản thân thời gian nhé! Quy trình tuyển dụng Management Trainee của Vinamilk Sau tốt nghiệp, bản thân mình cũng chưa biết mình nên làm ở phòng ban nào, mảng nào vì chưa có nhiều trải nghiệm thực tập hay đi làm thực tế. Cũng vì vậy mà mình muốn cho bản thân cơ hội để được trải nghiệm ở các phòng ban khác nhau từ đó tìm ra một mảng mà mình yêu thích và giỏi nhất để theo đuổi lâu dài. Đây cũng sẽ là cơ hội để mình có thể hiểu rõ hơn về trách nghiệm của từng bộ phận và cách vận hành của một business. Khi đó, chương trình Management Trainee là một lựa chọn phù hợp với định hướng này của mình. Đây là chương trình tập trung tìm kiếm kỹ năng Leadership ở ứng viên thay vì chuyên môn nên lại càng phù hợp hơn với xuất phát điểm của chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 366 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình khi đó. Ngoài ra, chương trình được thiết kế và đầu tư đặc biệt dành cho các bạn sinh viên mới ra trường (hoặc đi làm ít hơn 2 năm kinh nghiệm), với mình nó như một cuộc chơi lớn thú vị, thách thức hơn và giúp mình đi nhanh hơn. Chương trình Management Trainee của Vinamilk có một điểm khá khác so với các chương trình của các công ty FMCG, đó là hầu như các công ty FMCG đều tuyển Management Trainee mỗi năm, còn riêng Vinamilk chỉ tuyển một vài đợt khi có nhu cầu. Năm mình tham gia là mùa Management Trainee thứ 3. Mỗi năm chương trình sẽ có những sự thay đổi dựa trên nhu cầu của công ty, những điểm cần khai phá, tìm hiểu từ các bạn ứng viên. Tuy nhiên, thường chương trình sẽ gồm 5-6 vòng, bao gồm: ❖ Vòng 1 - Hồ sơ ứng tuyển - CV/vòng Application form ❖ Vòng 2 - Kiểm tra tố chất lãnh đạo, tính sáng tạo, khả năng gây ảnh hưởng và thuyết phục ❖ Vòng 3 - Test năng lực (Cognitive Ability and Behavioral Competency Assessments): Bài test bao gồm 4 phần (Logical, Numerical, Verbal and Competency) và kéo dài khoảng 90 phút. Khác với các công ty khác thực hiện bài test online tại nhà, Vinamilk tổ chức vòng test này trực tiếp tại văn phòng công ty ở quận 7 hoặc ở chi nhánh Hà Nội để đảm bảo tính trung thực. ❖ Vòng 4 - Tình Huống Kinh Doanh - Case Study ❖ Vòng 5 - Final Presentation & Interview - bao gồm 2 vòng nhỏ: - Bài test kiểm tra tính cách - Traits & Drivers Assessments - Final Presentation & Interview: từ bảng kết quả tính cách (Candidate Feedback Report) bạn sẽ thuyết trình giới thiệu về bản thân và tính cách của chính mình (dựa theo các câu hỏi yêu cầu) trong 20 phút. 40 phút tiếp theo cho phần trả lời câu hỏi và phỏng vấn từ các anh/chị HR và cấp quản lý. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 367 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi vòng hồ sơ - Vòng CV/Application Form Nếu các bạn ứng tuyển công việc nào thì CV của bạn nên tập trung thể hiện những điểm mạnh, kinh nghiệm mà công ty và vị trí đó đang tìm kiếm. Riêng với chương trình Management Trainee, mình nhận thấy chương trình không đòi hỏi kỹ năng chuyên môn quá sâu mà thường quan trọng kỹ năng mềm và leadership nên mình sẽ tập trung nhấn mạnh: ❖ Những hoạt động thể hiện Leadership như hoạt động ngoại khóa mình đã thực hiện Think On International Summer Camp 2018 và AP Project mà mình có giới thiệu ở trên. Trong đó mình nêu rõ mình lead team nào, bao nhiêu người, project quy mô ra sao, kết quả thế nào. ❖ Những kỹ năng mềm mình đã học và phát triển khi thực hiện các dự án như khả năng teamwork, lên chiến lược, time management, v.v… Phần “Ìnterest” thay vì để những sở thích chung của nhiều người, mình để thêm một điểm khá thú vị và khác biệt của bản thân là “đam mê tốc độ” để mọi người có thể nhớ mình dễ hơn. Với phần Technical Skill, ngoài những chương trình phổ thông như MS Office thì thời sinh viên mình có tự mày mò một số phần mềm để chỉnh sửa hình ảnh, video nên cũng thêm vào như một điểm thú vị. Mình biết những bạn sinh viên Việt Nam tham gia rất nhiều hoạt động không chỉ các CLB trong trường mà còn rất nhiều các dự án cộng đồng khác bên ngoài, nhưng các bạn không nên viết quá nhiều và lan man. Thay vì liệt kê hết tất cả, bạn chỉ nên chọn lọc những project lớn và bạn có đóng góp đáng kể cho dự án. Còn với những chương trình, diễn đàn, hội thảo, cuộc thi mà bạn tham gia thì chỉ cần tập trung lại và ghi ngắn gọn ở mục “Ổther Activities, v.v…” để không bỏ sót nhưng vẫn thể hiện có chọn lọc. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 368 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm vòng Kiểm tra tố chất lãnh đạo, tính sáng tạo, khả năng gây ảnh hưởng và thuyết phục Vòng này các bạn được lựa chọn dùng Tiếng Anh hoặc Tiếng Việt. Mình lựa chọn Tiếng Việt vì mình cảm thấy thoải mái hơn, làm nhanh hơn và vì thời điểm đó mình không có quá nhiều thời gian để chỉnh sửa. Đề bài là kể/minh họa một tình huống (trong thời điểm hiện tại hoặc quá khứ) mà bạn là nhân vật chính và những suy nghĩ, phân tích và hành động của bạn tác động vào tình huống này, qua đó thể hiện được tố chất lãnh đạo, tính sáng tạo, khả năng gây ảnh hưởng và thuyết phục của bạn. Hình thức: tự do sáng tạo trên Word (tối đa 2 trang A4) hoặc Powerpoint, khuyến khích sử dụng hình ảnh, số liệu, biểu đồ… để minh họa và các hình thức sáng tạo khác. Bạn có thể chọn ngôn ngữ Tiếng Việt hoặc Tiếng Anh. Trong quá trình còn là sinh viên, nhờ tham gia các dự án, hoạt động ngoại khóa nên mình cũng tích lũy được kha khá các câu chuyện, tình huống giúp mình phát triển và thể hiện được khả năng Leadership, giờ lấy nó ra làm “vốn liếng” cho vòng thi này. Hãy dấn thân, khám phá thật nhiều khi còn đi học để có cho mình thật nhiều trải nghiệm và những câu chuyện thú vị của riêng mình! Không chỉ kể về trải nghiệm, mình cũng chia sẻ thêm về bài học mình rút ra được từ trải nghiệm này - mình tin đây là phần đắt giá nhất và cũng là cái mà người ta quan tầm và muốn biết nhất. Tiện tay mình cũng “bóc vỏ” bật mí với các bạn về 4 bài học mà mình đã rút ra và thể hiện trong bài viết dự thi lần đó: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 369 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Khó khăn, thách thức là điều không thể tránh khỏi, hãy luôn sẵn sàng để đối diện với nó. Đừng nên suy nghĩ quá tiêu cực, hoặc quá tích cực, hãy suy nghĩ đúng thực tế cộng với sự lạc quan, tìm giải pháp cho vấn đề, không gì là không thể vượt qua. ❖ HÃY ĐÌ ĐẾN CÙNG. Nó giống như quá trình đào kim cương vậy, dù ta có cố gắng thế nào trong hành trình này, nhưng dừng lại ở giữa đường, thì tất cả chỉ là con số 0 mà thôi. Món quà chỉ có ở phía cuối con đường và nó dành cho người có đủ sức bền, khả năng để vượt qua tất cả thử thách. Và mình cũng rất thấm một điều, đôi khi, lúc chúng ta gặp phải khó khăn lớn nhất cũng chính là lúc ta chỉ còn cách thành công lớn nhất chỉ 1 bước chân mà thôi, nhưng nó thường là lúc mà đa số mọi người dễ dàng chọn cách từ bỏ nhất. Đó cũng chính là lý do tại sao trên thế giới, số người thành công chỉ chiếm dưới 5% tổng dân số. ❖ Sức mạnh của sự đoàn kết và truyền động lực là hai nhân tố vô cùng quan trọng và nó sẽ tạo ra hiệu suất kinh khủng và những thành quả không tưởng. ❖ Nếu bạn là leader, bạn có thể không giỏi nhiều thứ, nhưng nhất định phải bình tĩnh hơn người khác, cứng (tough) hơn các thành viên khác vì bạn chính là niềm tin, là chỗ dựa cho những thành viên còn lại. Nếu bạn lung lay và gục ngã, các thành viên sẽ từ từ rời bỏ và mọi thứ cũng sẽ từ từ mà ngã theo bạn. Bạn phải nhìn rõ cục diện, có khả năng ứng phó với những tình huống, câu hỏi bất ngờ và phải giỏi solving problem skills. Có một trải nghiệm vui là khi mình làm bài luận này, mình cũng gần như có sẵn nội dung vì khi mình hoàn thành dự án, trước khi chuyển lại cho team leader mới, mình đã viết thư dành cho bạn và đây cũng là một trích đoạn trong lá thư đó. Trải nghiệm chính là sự chuẩn bị tốt nhất. Bạn cũng không cần đặt nặng việc thi Management Trainee cần gì, mà hãy nghĩ rằng bản thân bạn luôn cần phát triển, đi lên mỗi ngày, và cũng chỉ có trải nghiệm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 370 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mới giúp bạn biết được bạn thật sự mạnh chỗ nào, yếu ở đâu, yêu thích điều gì và cần học hỏi thêm gì. Trải nghiệm thật nhiều sẽ cho bạn nhiều thứ, đặc biệt là vùng nguyên liệu 1001 câu chuyện của riêng mình. Ngoài ra, có một chia sẻ rất hay từ các anh chị Management Trainee đi trước, mình cũng rất đồng quan điểm với chia sẻ này nên mình xin phép trích lại ở đây để các bạn có thể tham khảo nhé: “Vòng thi này các bạn không phải quá “cứng nhắc” rằng leadership là phải từng làm leader cho một group/club/organization… nào đó. Leadership đôi khi chỉ đơn giản là khả năng giải quyết một vấn đề, tình huống rất nhỏ trong cuộc sống, bằng cách involve và connect mọi người và không nhất thiết phải có chức danh cho cá nhân thực hiện điều đó. Quan trọng là thể hiện bạn đã làm được điều gì (What) và như thế nào (How)”. Trải nghiệm thi Vòng 3 Test năng lực - Cognitive Ability and Behavioral Competency Assessments Với mình đây là vòng khó khăn nhất. Kinh nghiệm của mình là hãy luyện tập thật nhiều để làm quen với dạng câu hỏi và áp lực thời gian. Có một số nguồn sau bạn có thể tham khảo để luyện tập: ❖ Tham gia các chương trình tương tự có vòng thi Test để thực hành và xem mức độ khó của các dạng đề thi. Có đề thi rất căng thẳng, mình chỉ kịp hiểu câu hỏi và tính ra kết quả, chưa kịp nhìn và chọn đáp án thì đã hết thời gian. ❖ Những bài Test này mình thấy dạng câu hỏi khá giống đề thi cho chứng chỉ GMAT, GRE nên mọi người có thể tham khảo thêm. ❖ Ngoài ra có nhiều website cung cấp các bài test dạng này các bạn có thể tìm kiếm thêm, một số là miễn phí tuy nhiên một số bài có thể mất phí. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 371 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi vòng Case Study: Vòng thi này kéo dài khoảng 1,5 tiếng và chia làm 2 phần. ❖ Phần 1: bạn sẽ được phát 1 đề bài và có 20 phút để tự trả lời các câu hỏi trên đề bài đó. 20 phút sau: bạn sẽ tham gia thảo luận nhóm với các ứng viên khác khoảng 5-6 người (gồm nhiều ứng viên cho vị trí ở các phòng ban khác nhau để mọi người có góc nhìn tổng thể, đa chiều khi tiếp cận và giải đề). Hội đồng đánh giá ngồi xung quanh và đi vòng quanh để quan sát đánh giá. ❖ Phần 2: 40 phút trình bày câu trả lời của nhóm và trả lời các câu hỏi từ Hội đồng đánh giá. Đề Case Study đưa ra tình huống giả định của công ty khi doanh số sụt giảm – bạn nghĩ lý do xuất phát từ đâu và đưa ra đề xuất gì. Song song, đề cũng cung cấp các số liệu tham khảo khác như doanh thu các sản phẩm qua các năm, tăng trưởng, v.v… Với mình thì đây là một đề bài rất hay khi không đưa ra quá nhiều thông tin hay dấu hiệu nhận biết vấn đề công ty đang gặp phải là gì. Cách ra đề này sẽ giúp công ty đánh giá được tầm nhìn của các ứng viên, xem các ững viên có thể nhìn thấy gì, nghĩ được tới đâu, những nguyên nhân nào dẫn đến doanh thu giảm. Team mình cố gắng đưa ra hết tất cả những vấn đề có thể xảy ra từ góc nhìn của các phòng ban khác nhau. Trước khi tham gia vòng case study, bạn nên chuẩn bị tìm hiểu thêm những điểm sau: ❖ Mission, vision cũng như chiến lược sắp tới của công ty là gì: sự chuẩn bị này sẽ giúp bạn tự tin hơn về hiểu biết của mình đối với công ty, và hơn hết sẽ giúp bạn đưa ra được suggestion phù hợp với định hướng của công ty, tăng tính khả thi cho ý tưởng. ❖ Những gì công ty đang tìm kiếm ở ứng viên: giúp bạn cư xử phù hợp xuyên suốt quá trình tham gia. Sự thật là, nếu bạn đã vào chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 372 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK được đến vòng case study thì thật sự bạn đã là một ứng viên xuất sắc. Mình tin rằng việc bạn có thể bước tiếp sau vòng này hay không, không nằm ở yếu tố bạn có giỏi hơn so với các ứng viên còn lại, mà yếu tố quyết định chính là bạn có phù hợp với công ty hay không. Một số công ty cần những bạn có cá tính mạnh và aggressive (hiếu thắng), bên cạnh đó cũng có những công ty đánh giá cao những ứng viên có tính điềm đạm, biết lắng nghe, tổng hợp ý kiến và hỗ trợ đồng đội hơn. Nên việc quan trọng hơn hết, hãy hiểu rõ bản thân bạn sẽ thích và phù hợp môi trường, văn hóa công ty như thế nào, và tìm hiểu xem công ty bạn đang ứng tuyển đang tìm kiếm những nhân tố có tính cách như thế nào, và liệu đó có phải là bạn hay không? Trải nghiệm tranh luận thực tế Trong phần thảo luận nhóm, thời gian khá ngắn, group lại đông người và nhiều anh chị quan sát đánh giá nên tâm lý chung mọi người luôn muốn mình có cơ hội được thể hiện ý kiến và để lại ấn tượng, cũng vì vậy mà mọi người sẽ có phần tranh nhau thể hiện quan điểm. Team phải giải quyết 3 câu hỏi, tuy nhiên vì thời gian quá ngắn và có quá nhiều ý kiến nên đến khi thời gian gần hết team mình vẫn còn chưa giải quyết trọn vẹn các câu hỏi trong đề. Vấn đề này cũng xuất phát từ việc nhóm thiếu time-keeper và leader – và thật chất thì cũng rất khó để cả nhóm có thể chọn ra một leader trong một cuộc thi tìm kiếm leader tương lại như MT vì bản thân mỗi người đều hướng đến mục tiêu trở thành “future leader” cơ mà :D. Kinh nghiệm mình muốn chia sẻ lại với các bạn khi tham gia vòng thảo luận nhóm này chính là ngoài việc chủ động tìm lấy cơ hội thể hiện ý kiến thì hãy chủ động trở thành time-keeper của team để lead nhóm đi đúng hướng và hoàn thành nhiệm vụ. Nhắc các bạn trong team về thời gian còn lại, các câu hỏi cuối cần giải quyết, bên cạnh đó đóng vai trò lắng nghe và tổng hợp ý kiến của cả team, đây sẽ là điểm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 373 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK cộng lớn giúp bạn có kết quả tốt hơn thay vì tham gia vào cuộc tranh dành “đất diễn”. Mặc dù Vinamilk không đánh giá cao những bạn quá hiếu thắng (aggressive), nhưng không có nghĩa là bạn ngồi im, bạn vẫn cần tự tìm cơ hội để tỏa sáng vì sẽ không ai biết bạn giỏi nếu bạn không lên tiếng. Cũng giống như một chiếc đàn tốt, sẽ không ai biết nó tốt cho đến khi nó phát ra những âm thanh tuyệt vời. Trong vòng thảo luận nhóm mọi người tranh luận khá nhiều kiến thức về business và đa số các bạn đều có business mindset từ kinh nghiệm thực tập và đi làm. Riêng cá nhân mình học chuyên về Economics (Kinh Tế Học) và cũng chưa từng có kinh nghiệm thực tập thời sinh viên nên mình khá bị “ngộp” trong 20 phút thảo luận này :D. Nhưng may mắn thay, “thiên thời - địa lợi - nhân hòa” mình may mắn vô tình tạo được cơ hội tỏa sáng cho bản thân để được bước tiếp. Còn câu chuyện mình đã vô tình tạo ra cơ hội đó như thế nào thì mình xin giữ bí mật và sẽ chia sẻ riêng với những bạn nào đang chuẩn bị bước vào vòng thi này hoặc đang thực sự quan tâm nhé ^^. Thêm một chia sẻ khác cho các bạn ở vòng thi này đó là không nên khẳng định một vấn đề, giả thuyết khi bạn chưa có đầy đủ thông tin và chắc chắn về nó. Hãy khiêm tốn, cởi mở và sẵn sàng đón nhận những chia sẻ, góc nhìn khác từ các anh chị trong Hội đồng đánh giá. Luôn nhìn nhận được rằng nếu bạn không có đủ thông tin, hiểu biết về công ty thì chưa chắc những đánh giá, nhận xét của bạn về công ty đã đúng. Thực tế, có những insight bạn không biết được, có những phương pháp mình nghĩ là tốt nhưng có thể công ty cũng nghĩ được – nếu công ty chưa thực hiện có thể có lí do đằng sau. Vì vậy, khi đề nghị ý tưởng, mình có thể hỏi thêm chia sẻ từ các anh chị như là “Em tò mò muốn biết vì sao mình không triển khai phương án này vì em tin các anh chị đều có thể nghĩ đến và biết tới phương án đó”. Đây cũng có thể là một câu hỏi thông minh sau khi bạn đưa ra đề xuất. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 374 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tóm tắt lại, những điểm mình nghĩ sẽ giúp bạn rất nhiều khi thi vòng này là: ❖ Tìm hiểu về mission, vision và chiến lược sắp tới của công ty để thật sự hiểu biết về công ty và tự tin hơn nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng của mình. ❖ Nếu có thể hãy tạo cơ hội để bản thân được thể hiện ý kiến, suy nghĩ, những điều bạn ấp ủ hay thậm chí là những điều bạn thật sự tò mò, thắc mắc về công ty nhé vì biết đâu nó lại là cơ hội tỏa sáng mà bạn không ngờ tới. ❖ Nên bổ sung thêm những góc nhìn, ý kiến, quan điểm từ góc nhìn của phòng ban bạn ứng tuyển khi đưa ra các đề xuất, chia sẻ . ❖ Hãy khiêm tốn, đừng quá khẳng định về tất cả mọi thứ nếu bạn không thực sự có đủ thông tin chính xác về nó. Trải nghiệm thi vòng Final Presentation & Interview Bài kiểm tra tính cách Mình được làm bài test tính cách (Traits & Drivers Assessments) từ công ty và nhận kết quả, sau đó dựa vào kết quả này để thực hiện bài thuyết trình giới thiệu về bản thân và tính cách (nội dung bài thuyết trình cần trả lời được các câu hỏi yêu cầu). Bài test sẽ đưa ra kết quả đánh giá về mức độ điểm mạnh, yếu của bạn đối với từng kỹ năng theo bộ kỹ năng mà công ty chọn ra để đánh giá ứng viên. Một điều lưu ý là các bạn nên thật thoải mái để trả lời đúng với cá tính của mình. Khi nhận kết quả báo cáo, các bạn cũng hãy thật cởi mở và khách quan vì đôi lúc kết quả có thể chưa chính xác do câu hỏi chưa đủ sâu sắc để hiểu hết về bạn. Bạn không nên lệ thuộc hoàn toàn vào kết quả bài test mà nên reflect – nhìn nhận lại bản thân và đánh giá độ chính xác của kết quả test. Một vài điểm mình rút ra được ở vòng thi này chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 375 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Phản biện lại những thông tin mà bài test đưa ra chưa chính xác về bạn. Ví dụ có 1 điểm bài test chưa hiểu hết về mình. Ở phần đánh giá độ hợp tác với mọi người, kết quả test của mình là mức độ 2/5 và dễ làm các anh chị hiểu nhầm khả năng teamwork của mình không tốt. Khi trình bày, mình giải thích lí do có thể bài test chưa đánh giá đúng vì mình là người có 2 cách sống khác biệt và rạch ròi: ở cuộc sống cá nhân, mình là người kín tiếng (ít dùng và tương tác trên Facebook, ít chia sẻ về chuyện cá nhân, nhìn qua sẽ thấy thấy trầm lặng khó gần), nhưng trong công việc mình lại rất thoải mái, dễ gần, dễ trao đổi nói chuyện, sẵn sàng hợp tác hỗ trợ đồng đội. Mình đưa ra đánh giá của mình với kết quả và chứng minh cho lập luận của mình với ví dụ cụ thể. ❖ Hãy làm bài thuyết trình của bạn thật sự ngắn gọn và ưu tiên thời gian chia sẻ về những điểm khác biệt Có thể bạn sẽ muốn đưa hết tất cả những điều mình muốn nói để chia sẻ trong bài thuyết trình, nên làm nội dung bài thuyết trình bị dài. Ví dụ bài test đánh giá 10 tính cách thì bạn nói hết cả 10, trong khi có tới vài chục bạn thuyết trình thì BGK sẽ rất dễ bị nhàm chán. Vì vậy, nên tránh nói lại những thông tin tương tự người khác hay những điểm mà CV bạn đã nêu rõ, thay vào đó dành thời gian tập trung cho những chia sẻ đặc biệt và unique từ bạn như cá tính rất riêng của bạn, quan điểm, trải nghiệm cá nhân, v.v… Vòng thuyết trình và interview Sau vòng thuyết trình là vòng Q&A với BGK trong 40 phút – nội dung tập trung đa số để tìm hiểu nhiều hơn về tính cách, định hướng nghề nghiệp cũng như sự phù hợp với công ty của bạn. Interviwers gồm có các anh chị phòng Nhân sự, Sếp trực tiếp tại Home function – cũng sẽ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 376 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK là coach của bạn trong 18 tháng lộ trình Management Trainee, Giám đốc phòng, và Giám đốc điều hành Khối. Thường mọi người có xu hướng sẽ xem vòng interview là một cuộc thi và tâm lý khi đi phỏng vấn nói chung cũng như thi Management Trainee nói riêng thường sẽ là “phải đậu” hay “cố gắng để được chọn”. Với mình, đừng nên xem buổi phỏng vấn là 1 cuộc thi và mình cần phải đậu - vì đôi khi đậu chưa chắc là điều bạn thật sự cần. Hãy xem đây là cuộc nói chuyên trao đổi với Ìnterviewer để công ty hiểu bạn có phù hợp hay không và cũng là cơ hội để xem bạn có thực sự thích công việc, môi trường ở đây hay không và đặc biệt đây có phải là người sếp trực tiếp bạn muốn được đồng hành và học hỏi trong hành tình sắp tới hay không. Nếu cả hai phù hợp thì sẽ có thể đi xa cùng nhau, còn nếu đã không phù hợp nhưng bạn vẫn cố gắng xây dựng hình ảnh “phù hợp với công ty” trong mắt nhà tuyển dụng, cho dù bạn thành công và có được chọn thì hành trình sau đó bạn sẽ phải tiếp tục gồng mình để giữ đúng “hình tượng phù hợp bạn đã xây dựng” – đối với mình đó sẽ là một hành trình thật sự rất mệt mỏi. Lúc đó đi làm sẽ không thực sự vui vẻ, khó tiến nhanh và xa hơn. Vì vậy, đừng cố để trở thành một người không phải là bạn, hãy tiết kiệm thời gian cho cả đôi bên. Thay vì chỉ để công ty tìm hiểu bạn và chỉ đóng vai trò là người trả lời những câu hỏi của Ìnterviewer thì đừng quên rằng đây cũng là cơ hội để bạn tìm hiểu về công ty về sếp trực tiếp của mình. Bạn có thể đặt câu hỏi cho các anh chị để tìm hiểu xem môi trường công ty có phải là điều bản thân tìm kiếm, và sếp trực tiếp có phải là người bạn muốn được đồng hành học hỏi hay không. Bạn có thể chuẩn bị sẵn những điểm bạn muốn tìm kiếm ở công ty, ở sếp trực tiếp để đặt câu hỏi ngược lại trong quá trình phỏng vấn. Với mình thì công việc đầu đời cần được lựa chọn kỹ càng vì người sếp sẽ ảnh hưởng đến mindset của bạn sau này. Mới tốt nghiệp, mình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 377 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK như là một trang giấy trắng dễ bị ảnh hưởng, nếu đi với người sếp có tư duy không phù hợp sẽ dễ hình thành những quan điểm sai lệch sau này. Mình muốn chọn được một nơi làm việc phù hợp, một người sếp mình muốn được học hỏi từ họ để bản thân có thể phát triển tốt hơn trong tương lai. Mình đặt câu hỏi tìm hiểu về định hướng của công ty, cơ hội phát triển để chắc chắn tìm được “vùng đất” phù hợp để “dụng võ”. Mình không đặt áp lực trong vòng interview mà chọn tâm lý thoải mái thể hiện đúng con người mình (be yourself) vì thay vì cố gắng trở thành ứng viên phù hợp với công ty để được chọn, mình lại muốn tìm một nơi họ thật sự chấp nhận mình. Cũng nhờ cho bản thân nhiều trải nghiệm thời sinh viên nên mình mới hiểu rõ chính mình như vậy: điểm mạnh, điểm yếu của bản thân cũng như những gì mình muốn trong công việc. Nhờ đó mà sau này khi đi làm thực tế, sếp không bị bất ngờ về tính cách, cá tính hay những điểm yếu của mình và chọn cách hướng dẫn để mình tốt hơn . Bản thân mình cũng không phải thay đổi bản thân quá nhiều vì một khi chọn mình, sếp và công ty đã quyết định chấp nhận mình. Lời nhắn gửi cho những bạn ứng tuyển Management Trainee 1. Đừng cố gắng trở thành hình tượng công ty đang tìm kiếm nếu đó thật sự không phải là bạn. Hãy là chính mình một cách khôn ngoan trong tất cả các vòng thi. 2. Hãy rèn luyện sự bền bỉ và kiên trì Có một câu mình rất thích, trải nghiệm từ thời sinh viên cho tới hiện tại thì đối với mình câu này chưa từng sai: “Thế giới này không thiếu người giỏi, cũng không thiếu người biết cố gắng, chỉ thiếu người có thể đi đến cuối cùng.” Mình gặp rất nhiều bạn trẻ xuất sắc và cũng rất nỗ lực, thật sự cái này cũng không quá khó để tìm kiếm, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 378 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhưng để tìm được người bền bỉ, kiên trì, có thể vượt qua được những thử thách khó khắn nhất để đi đến cuối cùng thì thật sự không nhiều. Có lẽ cũng vì vậy mà “món quà lớn” thường không dành cho người giỏi nhất hay người cố gắng nhất mà sẽ được trao cho người kiên trì nhất, người có thể đi đến cuối cùng. 3. Hãy chuẩn bị tinh thần khi bạn trở thành Management Trainee. Khi bạn đậu Management Trainee mới chính là lúc cuộc chơi thật sự bắt đầu, đậu là một thành tựu nhưng đừng ngủ quên trên chiến thắng vì có thể bạn sẽ gặp hai thứ: ❖ Cuộc chơi quá sức, nhiều kỳ vọng từ phía công ty, từ sếp, vượt quá khả năng, kiến thức của bạn: Khi bạn nhận được mức lương cao hơn, đãi ngộ đặc biệt so với mức thị trường của một sinh viên mới ra trường thì đây là cái giá bạn phải trả. Nếu bạn đi nhanh, áp lực nhiều thì sẽ học hỏi nhanh, phát triển nhanh. Cũng như đi học, người ta mất 12 năm để tốt nghiệp phổ thông, nếu bạn muốn nhanh hơn, tốt nghiệp trong 6 năm thì phải học dồn, học vượt. Mình tin rằng, cái gì cũng có giá xứng đáng của nó. Vì vậy, hãy hỏi chính mình bạn có thật sự sẵn sàng để trả cái giá này không. Nếu bạn đã sẵn sàng thì cứ tiến về phía trước, hành trình thú vị phía trước đang chờ bạn khám phá; còn nếu bạn chưa thật sự sẵn sàng thì cứ chậm lại một nhịp vì nếu chưa thật sự sẵn sàng thì bạn cũng không đi xa được mà lại mất thời gian chính mình và cả công ty. ❖ Ảo tưởng quá nhiều khi tham gia Management Trainee: Các bạn có thể nghĩ Management Trainee chỉ làm những project lớn và mang tính chiến lược, nhưng hãy luôn chuẩn bị tinh thần bạn là người mới, chưa biết gì về công ty, phòng ban, cách vận hành. Vì vậy hãy khiêm tốn, sẵn sàng làm cả những việc nhỏ nhất, những quy trình phức tạp mà bạn không nghĩ sẽ làm ở vai trò này. Điều này giúp bạn hiểu để thực hiện một công việc nào đó phía sau nó chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 379 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK là những quy trình, là bao nhiều công việc nhỏ lẻ khác phải thực hiện v.v… Đây là bước đệm để bạn có nền tảng vững chắc, và là một bài học, một trải nghiệm mà bạn cần trải qua trước khi trở thành một nhà lãnh đạo thực sự (hiểu về công việc, có được sự thông cảm, thấu hiểu đối với nhân viên, có thể đặt bản thân ở góc độ của nhân viên để hiểu những khó khắn trong công việc của họ,…). Nếu đôi lúc bạn không đủ kiên nhẫn làm những công việc nhỏ thì hãy nhớ là “hành trình vạn dặm bắt đầu từ bước chân đầu tiên.” 4. Chủ động một khi đã trở thành Management Trainee Sẽ cần rất nhiều yếu tố để trở thành một Management Trainee thành công nhưng chủ động luôn là điều cần thiết nhất. Khi bạn luân chuyển sang những phòng ban khác ngoài Home Function (phòng ban chính) trong thời gian ngắn, mọi người khó có thể dồn tâm sức cho bạn nếu bạn không chủ động. Biết rõ mục tiêu muốn học, mục tiêu luân chuyển qua mỗi phòng ban và chủ động sẽ giúp bạn học hỏi được nhiều và vui vẻ hơn. Còn nếu bạn chỉ ngồi chờ mọi người chỉ, giao việc thì rất khó để học hỏi được nhiều. Đôi khi bạn phải tự tạo cơ hội và đề xuất nhiệm vụ cho chính mình. Ví dụ sau 6 tháng ở Home Function thì mình luân chuyển sang ban Đối ngoại – thời gian 1.5 tháng. Bản chất ban Đối ngoại đòi hỏi phải có network, kỹ năng làm việc với các sở ban ngành và cần thời gian lâu nên một bạn mới như mình thì khó đảm nhiệm những trọng trách lớn mà sẽ bắt đầu với những công việc hỗ trợ. Hơn nữa, mình chỉ luân chuyển thời gian ngắn nên các anh chị sẽ thường mang tâm lý mình vừa kịp hiểu quy trình là đã đi nên cũng ít hướng dẫn, giao nhiệm vụ. Vì vậy, mình dành ra 2 tuần để hiểu câu trúc, tính chất công việc, sau đó book buổi chia sẻ 1 -1 với manager, nội dung: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 380 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Chia sẻ về cấu trúc, công việc chính của phòng ban: để xem mình hiểu đúng hay có thiếu sót gì không, khi đó manager của mình sẽ chia sẻ thêm để mình có cái nhìn toàn diện, đẩy đủ hơn. ❖ Từ đó, mình đề xuất những công việc bản thân có thể làm và muốn đóng góp cho phòng ban. Mình không giới hạn bản thân trong kế hoạch ban đầu vì đôi khi không đúng với tình hình thực tế, không thực hiện được, hoặc ít cơ hội cho mình học hỏi. Sau buổi chia sẻ, mình chốt được lộ trình cho 1 tháng còn lại, mọi người thấy được tinh thần học hỏi nên cũng sẵn sàng hướng dẫn những công việc mới cho mình và để mình phụ trách nhiều công việc hơn vì thấy mình sẵn sàng. Đó là lí do mình rất hài lòng về 1.5 tháng luân chuyển: hiểu phòng ban, làm tốt nhất có thể, song song nhận lại đánh giá tốt từ sếp. Đôi khi thái độ cũng góp phần lớn trong kết quả công việc. 5. Management Trainee không phải là con đường duy nhất và tốt nhất với tất cả mọi người. Dù đãi ngộ tốt nhưng không phải ai cũng sẵn sàng và phù hợp với lộ trình này nên sẽ có khá nhiều bạn quyết định rời đi sau vài tháng vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu bạn muốn trở thành Management Trainee thì phải xem động lực của bạn là gì và Management Trainee có đáp ứng đúng mục tiêu bạn đang tìm kiếm không, ví dụ một số công ty đào tạo Management Trainee cho vị trí quản lý chuyên môn, một số công ty lại đào tạo chung để các bạn trở thành General Director. Nếu bạn muốn phát triển chuyên môn, đi chuyên sâu trong một lĩnh vực nhưng lại ứng tuyển vào chương trình MT của các công ty mục tiêu đào tạo xây dựng đội ngũ General Director, hoặc ngược lại, như vậy sẽ sai kỳ vọng và mục tiêu ban đầu bạn theo đuổi. Hãy xem bạn thật sự muốn gì, có phù hợp và sẵn sàng cho chương trình hay không. Hãy luôn mở cửa cho tất cả những cơ hội dành cho bạn chứ không chỉ theo đuổi Management Trainee. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 381 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đến đây thì bài chia sẻ đã quá dài rồi, mong là nó sẽ giúp ích ít nhiều cho các bạn trên con đường lựa chọn và ứng tuyển cho công việc đầu đời nhé. Nếu các bạn cần thêm những chia sẻ hoặc hỗ trợ thì đừng ngại để liên hệ mình qua địa chỉ facebook ở đầu bài viết nha! Hy vọng có duyên với bạn, hẹn gặp! Anh Phương. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 382 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Sales Fresher cong ty FrieslandCampina Viet Nam (FCV) cua chi Bao Tram C hào các bạn, mình là Ngô Thị Bảo Trâm, nhận được lời mời từ chị Thư, mình rất vui khi chia sẻ lại những trải nghiệm ứng tuyển chương trình Sales Fresher của FrieslandCampina Việt Nam (FCV), mong là sẽ giúp được những bạn trẻ có cùng chí hướng nhé! Mình cũng rất sẵn lòng kết nối chia sẻ thêm qua Facebook: https://www.facebook.com/baotram.clover, nhớ giới thiệu sơ về bạn để mình làm quen trước nha. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 383 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đôi chút về mình Mình may mắn là thủ khoa đầu vào của trường Đại Học Kinh Tế Huế, khoa Kinh Doanh Thương Mại, bên cạnh đó thì Tiếng Anh mình học cũng khá ổn nên từ đầu đã được thầy trưởng khoa định hướng học ngành xuất nhập khẩu vì ngành này đang hot trên thị trường. 2 năm đầu thì không có vấn đề gì nhưng đến năm 3 mình dần cảm thấy không phù hợp, đôi khi học hoài cũng không nhớ. Phải nói là có vẻ như mình và ngành xuất nhập khẩu đúng kiểu “chúng ta không thuộc về nhau” . Đó là lúc mình nhận ra mình phù hợp với những ngành nghề khác linh động hơn. Song song mình cũng thấy mình rất thích làm những đồ handmade và bán cho những người yêu thích những món quà nhỏ xinh đó. Và rồi mình bán thử - sản phẩm chính là những quà tặng dành cho cặp đôi với hình ảnh và thông điệp đáng yêu, và nghiệm ra rằng mình cũng khá là thích Sales đó. Thời điểm ban đầu hầu như không có ai mua hàng cả. Nhưng rồi cuối cùng may mắn mình đã làm được với lượng đơn hàng ổn định mỗi tháng và đem về một mức thu nhập khá tốt cho bản thân. Từ đó mình thêm tin tưởng là mình có khả năng và phù hợp với Sales. Nhưng mình vẫn đặt mục tiêu là có một công việc ổn định tại các công ty và tập đoàn uy tín vì qua đó mình có thể học được quy trình, cách làm việc chuyên nghiệp. Và rồi mình dành nhiều thời gian tìm hiểu về các chương trình Management Trainee và Fresher. Trở thành Sales Fresher tại công ty FrieslandCampina Việt Nam (FCV) đối với mình chuyện này xảy ra như một cơ duyên vậy. Trải nghiệm thi vòng CV/Application Form Vòng CV mình đầu tư thời gian rất kĩ càng, mình tự học và phát hiện rất nhiều thông tin hữu ích trên mạng, và đúng là bể kiến thức thì rất chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 384 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bao la, càng tìm hiểu lại càng thấy khó vì quá nhiều thứ mới mẻ, rất nhiều vòng thi trong khi thời gian để mình chuẩn bị cũng khá ngắn. Mình chọn chiến thuật là đậu vòng nào chuẩn bị toàn lực 100% cho chắc vòng đó vì nếu mình tham lam ôm đồm tìm hiểu hết tất cả thì sẽ không đủ thời gian. Và rồi một buổi chiều đẹp trời mình nhận được mail báo pass vòng 1. Trải nghiệm thi vòng Aptitude Test Vì lần đầu tiên trải nghiệm dạng thi này nên mình cực kì lo lắng vì câu hỏi dạng IQ test khá giống với câu hỏi trong Đường lên đỉnh Olympia. Nhưng khi nghiên cứu kĩ hơn thì duyên số đưa mình đến với chị Thư và Chương Khởi Điểm – một người lạ trên mạng internet nhưng sao những bài viết lại rất cặn kẽ và hết lòng, chia sẻ kĩ càng những dạng test phổ biến, những trang thi thử v.v… Và từ đó mình dành thời gian nghiên cứu thêm, phát hiện vòng thi này nếu chuẩn bị kỹ càng và nắm thông tin trước các dạng thi thì sẽ không khó như mình nghĩ. Mình dùng 1 tuần để làm quen, rồi thực hành nhiều. Mình muốn nhắn nhủ là vòng thi này không quá “khủng khiếp” như các bạn tưởng tượng. Một số bạn có sẵn tư duy logic thì có thể làm mà không gặp nhiều khó khăn, nhưng để chắc chắn các bạn cứ luyện tập thật nhiều để có thêm kinh nghiệm và phản xạ làm bài. Mình nhớ thời gian mình thi vòng Test này cũng gặp áp lực về thời gian chuẩn bị nhưng không sao, cực mà thu lượm được kết quả xứng đáng thì cũng tốt mà, đúng không? Hơn nữa, khi thi thì nhớ xem xét cẩn thận để tránh bị đề lừa, đừng vội vì áp lực thời gian vội chọn mà nên bình tĩnh xem có quy luật gì khác nữa hay không vì có thể các câu hỏi sau sẽ có 2, 3 quy luật – tóm lại là làm đâu chắc đó. Bản thân mình cũng từng mắc lỗi chọn quá nhanh nên sai sót. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 385 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một số công ty cũng có một dạng test khá thú vị không phải là IQ test dạng số, mà yêu cầu các bạn sắp xếp lịch trình cuộc họp một cách hợp lý. Nếu bạn có tư duy logic và cũng khá quen thuộc với các từ ngữ về kinh doanh thì không quá khó khăn. Với các chương trình Management Trainee thì đề thi thường là Tiếng Anh nên nếu bạn có tiếng Anh không vững thì áp lực thời gian sẽ càng làm khó bạn, nên nhớ chuẩn bị khả năng đọc – hiểu Tiếng Anh cho mình nhé. Trải nghiệm thi vòng Initial Interview Và mình nhận được mail từ FCV - “Ôi tôi lại đậu vòng 2 rồi!” – mình lại may mắn có cơ duyên đến với vòng tiếp theo của chương trình. Vòng thi này sẽ hỏi nhiều về bản thân (điểm mạnh, điểm yếu), về định hướng công việc, lí do muốn làm việc tại công ty, những kỳ vọng cho công việc, v.v… Thời gian phỏng vấn tầm khoảng 1 tiếng và trực tiếp với 3 anh chị - 1 người phòng HR, 1 người phòng Sales và 1 người phòng Marketing. Mình chuẩn bị khá nhiều câu chuyện của bản thân để kể trong vòng thi này. ❖ Ví dụ như lý do biết đến FrieslandCampina Việt Nam (FCV), mình kể rằng mình đã thấy rất quen thuộc với công ty vì từ nhỏ đã xem quảng cáo về đèn đom đóm, rồi còn nhận được vở Đèn Đom Đóm ở trường nữa. ❖ Về hiểu biết của mình với công ty: trước khi thi, ngoài việc chuẩn bị 1 file để reflect lại bản thân mình, mình còn chuẩn bị thêm 1 file data tìm hiểu những chiến dịch marketing/ bán hàng của FCV. Mình vào web của FCV tìm hiểu sản phẩm công ty gồm có là gì, phân khúc khách hàng thế nào, v.v… Nhờ vậy mà khi HR hỏi bạn biết gì về Cô Gái Hà Lan, về FCV, thì mình có thể kể rất chi tiết về việc FCV xây dựng đa dạng sản phẩm phù hợp phân khúc khách hàng từ trẻ nhỏ đến thanh thiếu niên, những người như mẹ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 386 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thai sản, cho đến người lớn tuổi. Mình nêu rõ từng sản phẩm, từng nhãn hàng là dành cho phân khúc khách hàng nào. Với phản ứng tích cực từ HR, mình tin đây là một điểm cộng giúp mình vượt qua vòng thi này. ❖ Về định hướng với ngành Sales: mình kể về câu chuyện kinh doanh sản phẩm thủ công của chính mình – lí do mình bắt đầu: đam mê đem sản phẩm của bản thân đến tay người tiêu dùng, kết hợp với năng khiếu cá nhân; cho đến việc tìm tòi xây dựng kênh truyền thông cho sản phẩm thế nào, tiếp cận khách hàng ra sao, cách hướng khách hàng đến các loại sản phẩm phù hợp. Mình cũng chia sẻ về việc mình bắt tạo kênh Tiktok để xây dựng một nơi tiếp thị sản phẩm, thiết kế riêng những sản phẩm dành theo yêu cầu của các bạn - một thành tựu nho nhỏ là từ con số 0, ngày nay mình cũng gây dựng được một kênh Tiktok với 10 triệu lượt like và hơn 480.000 followers. Ngoài những câu hỏi này, HR cũng đưa thêm một số câu hỏi tình huống khác để đánh giá kỹ năng và kinh nghiệm làm việc của mình. ❖ Ví dụ mình được hỏi về cách xử lý thực tế khi làm việc với người lớn tuổi hơn nhưng họ không tuân thủ quy trình hoặc gây lỗi. Mình cũng chia sẻ là khi mình làm ở công ty cũ thì có một bác nhân viên cũng khá là lớn tuổi và họ có những mẹo làm việc để bỏ một số giai đoạn của quy trình. Sau khi tìm hiểu và nắm thông tin, mình góp ý với bác nhưng bác khá khó chịu vì bác nghĩ là cả bác và khách hàng đều quen với cách làm việc của bác hiện tại. Vì vậy mình mời bác uống cà phê sau 1 buổi làm việc và tỉ mỉ giải thích lại quy trình, mình cũng chia sẻ sự trân trọng của mình với bác vì bác đã cống hiến rất nhiều sau một khoảng thời gian dài ở công ty - tuy nhiên những quy trình của công ty cũng là để bảo vệ quyền lợi của khách hàng và kể các bác nên mình có trách nhiệm phải tuân theo. Dần dà hai bác cháu cũng hiểu nhau hơn, và đó cũng là tầm quan trọng của việc kiên nhẫn phân tích chứ không chỉ ép chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 387 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK buộc làm theo quy trình thì sẽ gặp lại sự phản kháng. Hơn thế nữa, sau này hai bác cháu cũng càng thân nhau hơn và bác còn giúp mình nhiều thứ khác kể cả trong đời sống. ❖ Tình huống thứ 2 là việc mình xử lý khi gặp khách hàng khó tính – không tiếp nhân viên và không nhập hàng. Mình cũng thành thật chia sẻ là mình chưa gặp tình huống này ở ngoài đời nhưng có gặp tình huống tương tự khi khách hàng có kỳ vọng cao và phản hồi tiêu cực khi dịch vụ công ty không như họ mong muốn. Với những trường hợp đó, mình luôn xin lỗi trước vì không quan trọng khách hàng hay công là người đúng, mà mình cần xin lỗi để thể hiện sự tôn trọng khách hàng. Sau đó mình sẽ giải thích kỹ càng và để hai bên cùng nói ý kiến, để hiểu nhau hơn rồi linh hoạt điều chỉnh dịch vụ. Một vài điểm lưu ý Mình nghĩ phỏng vấn không nhất thiết phải là một chiều, bạn có thể tạo nên tương tác cho cả đôi bên trong buổi này. Ví dụ như sau khi mình trả lời ở trên thì mình cũng hỏi ngược lại các anh chị tuyển dụng là các chị có từng gặp khách hàng khó tính chưa và các chị giải quyết thế nào. Dù bất ngờ vì được đặt câu hỏi nhưng chị tuyển dụng rất dễ thương và chia sẻ chi tiết trải nghiệm của chị ấy, nhờ vậy mà mình thấy không khí của buổi phỏng vấn rất nhẹ nhàng, thoải mái, hai chiều. Hơn nữa, hảy cẩn thận đừng để bị lạc đề nhé. Đôi khi flow kể chuyện của bạn sẽ khác với flow mà HR nghĩ nên nếu không chuẩn bị trước bạn sẽ dễ dàng bị hướng đi sang câu chuyện khác, lạc đề và chưa kịp thể hiện được tố chất bản thân. Đặc biệt là vòng này mình gặp những anh chị nói chuyện cực nhẹ nhàng và dễ thương nên càng dễ lạc đề nếu không “tỉnh táo”. Tips của mình là bạn nên có những khoảng dừng để định thần, sắp xếp lại những gì bạn muốn nói, những điểm mạnh mà mình muốn thể hiện. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 388 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cuối cùng, mình nghĩ là sự chân thành rất quan trọng, bạn cần phải thể hiện bản thân mình nhưng cũng đừng nên quá lố và thổi phòng nhé. Trải nghiệm thi vòng thị trường (Field Sales) Ở vòng thi này, mình và các bạn được chia thành team 2 người và được giao nhiệm vụ tìm hiểu thị trường trong vòng 3 ngày, tự nhìn nhận những vấn đề ở thị trường đó và đề xuất hướng giải quyết. 3 ngày Field Sales Vì mình ở Huế nên công ty cũng chu đáo sắp xếp nhân sự để mình đi thị trường tại Huế và thuyết trình với ban giám khảo ở Đà Nẵng. Khi nhận đề mình cực kì ngạc nhiên vì đề thật sự rất mở và mới mẻ nên chưa biết sẽ xử lý thế nào. Sau khi bình tâm lại, mình lên kế hoạch là ngày đầu tiên sẽ dành để hiểu về quy trình bán hàng và cách nhà phân phối hoạt động, từ đó ra được một bảng khảo sát để hiểu sâu hơn về thị trường. Ngày thứ 2 mình sẽ dùng để lấy số liệu để xác định vấn đề với facts rõ ràng. Và ngày thứ 3 dành để làm nội dung, lên Powerpoint thuyết trình và nộp bài. Ngày đầu tiên mình đến Nhà phân phối (NPP) để xin phép các anh chị được vào phòng họp, rồi ngồi nghe họp đầu ngày. Khi nghe các anh chị giới thiệu về bản thân mới thấy sự gắn bó của các anh chị với Cô Gái Hà Lan, có người làm 10 năm, người 20-30 năm, gắn bó với NPP từ những ngày đầu tiên. Trải qua những hoạt động cùng các anh chị giúp mình có cái nhìn rất thực tế về nghề Sales hơn. Ban đầu mình không nghĩ là Sales cần phải họp đầu ngày mà chỉ nghĩ đơn thuần là mình giao chỉ tiêu cho các anh chị nhân viên bán hàng (NVBH) và theo dõi tiến độ thôi. Từ đó mình càng thêm hiểu rõ là đằng sau 1 hộp sữa đến với người tiêu dùng là cả một hệ thống khổng lồ với nhiều quy trình và nhiều sự phối hợp như vậy. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 389 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sau họp đầu ngày thì mình và bạn cùng team chia ra 2 người đi 2 tuyến khác nhau. Mình được sắp xếp đi bán tuyến huyện với 1 anh khá lớn tuổi nhưng rất nhanh nhẹn và yêu đời. Anh chở mình ngồi sau xe cùng 1 thùng sữa mà chia sẻ đủ thứ chuyện: như là làm Sales thì quan trọng nhất là phải biết phục vụ khách hàng vì nghề Sales cũng như là một nghề dịch vụ vậy - vì thế mà suốt hơn 10 năm qua, dù khách hàng lớn hay nhỏ lẻ anh đều rất hết lòng và phục vụ tối đa. Mình thấy thật may mắn vì gặp 1 anh Sales quá tuyệt vời. Rồi khi bán hàng, mình nhận thấy là thị trường có rất nhiều thứ cần phải học và giải quyết. Sales không chỉ là bán hàng lấy đơn mà còn phải phục vụ khách hàng, phân tích lợi nhuận, trưng bày sản phẩm ở vị trí bắt mắt, làm thế nào để đường phân phối sản phẩm thuận tiện hơn cho NVBH, v.v… Song song, khi nảy sinh những ý tưởng mới mình sẽ chia sẻ với anh Sales để anh giải thích vì sao hiện tại anh chưa áp dụng những cách đó. Ví dụ, khi mình thấy khu vực trưng bày Cô Gái Hà Lan khá sâu và xa tầm nhìn của người tiêu dùng, mình đặt ra câu hỏi vì sao không trưng bày ở chô nào dễ thấy hơn – và anh Sales chia sẻ lí do là hàng hóa dễ mất cắp và côn trùng phá. Từ đó mình đưa ra ý tưởng là sẽ làm thêm bọc nilong trong và để kế tủ kính, anh cũng khá thích hướng giải quyết này còn bản thân mình thì cũng vui vì có thể hỗ trợ được mọi người. Mình cũng nghiệm lại là làm ngành FMCG thì rất nhiều công ty và mỗi chủ cửa hàng sẽ phải tiếp xúc rất nhiều NVBH trong một ngày – vậy thì vì sao họ phải tiếp Sales của công ty, điều đó càng chứng minh tầm quan trọng của việc xây dựng mối quan hệ với khách hàng qua việc quan tâm đến của hàng, hay phân tích lợi nhuận chương trình thế nào nếu cửa hàng quan tâm tới giá cả, v.v… . Mình đặt mình vào tâm thế đi học, và tâm thế của anh Sales, của chủ cửa hàng để phân tích và nhìn nhận vấn đề. Cách làm đó giúp mình ghi nhận được nhiều vấn đề của thị trường và khó khăn của thị trường. Đây cũng là lúc mà mình thấy chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 390 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đề thi quá hay vì gợi mở và tạo cơ hội cho mình khám phá được Sales kỹ càng hơn cũng như độ phù hợp của mình với nghề. Sang ngày thứ 2, mình tạo sẵn form Google Sheet để điền những thông tin chính cần thu thập dữ liệu vào – đây là kết quả của ngày đầu quan sát. Trong lúc anh NVBH bán hàng thì mình sẽ thu thập số liệu, chụp hình. Có những số liệu khác cũng sẽ giúp mình đưa ra các giải pháp bán hàng tốt hơn cho công ty, như khi mình thu thập số liệu về nhập hàng thì biết được có 1 cửa hàng có sức mua rất tốt nhưng tần suất NVBH ghé cửa hàng lại thấp, đào sâu hơn thì được biết nguyên do là tuyến đường không thuận tiện nên chưa khai thác được hết shop này, những chương trình hot của công ty cũng chưa được triển khai cho họ sớm. Và từ đó mình đưa ra giải pháp về hướng bán hàng chuyên biệt cho những cửa hàng trái tuyến nhưng sức mua tốt giống vậy. Cuối ngày 2, mình rà soát, phân tích dữ liệu rồi suy nghĩ slide trình bày, xử lý số liệu. Mình tập trung và làm bài nghiêm túc 1 ngày 1 đêm. Trong bài viết mình không chỉ đưa ra những phân tích về sản phẩm của công ty mà còn cả những sản phẩm đối thủ mà mình đã thu thập dữ liệu được. Ngoài những dữ liệu tự có, mình cũng xin thêm thông tin từ chị Điều hành kinh doanh của nhà phân phối – như các sản phẩm chủ lực mang lại doanh số lớn của công ty và sản phẩm đối thủ. Tổng kết lại, giai đoạn này mình nghĩ có những điểm sau giúp mình làm bài đỡ bối rối hơn: ❖ Lên kế hoạch cho cả hành trình: mỗi ngày làm gì, hình dung cần thu hoạch kết quả thế nào, số liệu gì, và cách làm ra sao ❖ Tận dụng nguồn lực hỗ trợ sẵn có: là các anh chị NVBH và Giám sát nhà phân phối ❖ Chủ động đặt câu hỏi ❖ Suy nghĩ vấn đề một cách rộng và toàn diện hơn – ví dụ không chỉ nhìn mặt bán hàng, doanh số mà còn là dịch vụ khách hàng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 391 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Đảm bảo mình có số liệu, có dẫn chứng trong bài trình bày để các giải pháp đưa ra thuyết phục hơn ❖ Dành thời gian để tổng kết và làm bài trình bày hoàn thiện Ngày thuyết trình tại Đà Nẵng Phần hùng biện Mình cũng từng trải qua những cuộc thi hùng biện từ thành phố đến quốc gia và cũng có một số thành tựu nên nghĩ là phần này sẽ không quá khó khăn, giai đoạn căng thẳng nhất là Field Sales mình cũng đã hoàn thành khá ổn và cũng đã có số liệu, thông tin, hướng giải quyết rồi. Trước khi trình bày, mình cũng cẩn thận gửi chị Điều Hành Kinh Doanh xem qua góp ý thêm và cũng khá tự tin để “chiến”. Nhưng đời không như là mơ, khi bước vào phòng thi thì mình “khớp” hết sức: phòng thì khá tối vì mới xong phần trình chiếu slide của nhóm trước nên không bật quá nhiều đèn, ban giám khảo thì có hẳn 4 anh chị: 2 anh Giám sát vùng (ASM), 1 anh giám sát chi nhánh (RSM), 1 chị HR, không khí siêu nghiêm túc và chuyên nghiệp. Với mình thì buổi hôm đó còn căng thẳng hơn cả lên sân khấu rất nhiều lần! Ở phần trình bày, mình và bạn chung team sẽ chia sẻ những gì team thu thập được sau 3 ngày Field Sales – và phần giải pháp chung của team. Ngay từ đầu mình cũng được “phủ đầu” trước từ các anh chị là bài làm cần súc tích ngắn gọn, to-the-point để tránh mất thời gian, lan man nên càng áp lực. Trong lúc trình bày, nếu có câu hỏi ngay phần mình đang nói các anh sẽ dừng ngay tại đó để đặt câu hỏi liền. Qua những phần Q&A từ các anh, mình mới thấy là chính những số liệu và dẫn chứng khách quan là yếu tố then chốt giúp mình có những câu trả lời thuyết phục được. Hơn nữa, có thể không phải các anh chị cần mình trả lời thật chính xác mà là cần hiểu được suy luận của mình chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 392 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đằng sau câu trả lời để đánh giá kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề. Ví dụ như khi mình chia sẻ một trong những yếu tố mình quan sát là thời gian mua hàng công ty, anh giám khảo ngay lập tức dừng phần trình bày và hỏi lí do vì sao phải tìm hiểu yếu tố này. Mình phân tích là với những cửa hàng có trên 5 năm thời gian bán sản phẩm thì lượng khách hàng ổn định, lượng đơn hàng bán vào và ra tần suất rất tốt và phải chăm sóc kĩ càng ưu tiên. Tiếp theo anh sẽ đào sâu thêm những câu hỏi follow-up như vì sao không ưu tiên các cửa hàng mới, v.v… Khi có số liệu và dẫn chứng thì mình sẽ đỡ bị “đứng hình” khi bị hỏi dồn, bị hỏi “why” liên tục, và thắc mắc về việc mình có lường trước vấn đề này hay chưa. Nếu mình không nắm vững số liệu, tình huống thực tế thì sẽ gặp tình huống thời gian chết và lộ khuyết điểm không hiểu rõ tình hình, giải pháp đặt ra. Một bí quyết nho nhỏ mà mình đã dùng và cũng khá thành công là câu hỏi nào quá khó mình sẽ lịch sự xin phép được giải đáp ở cuối slide để có thêm thời gian suy nghĩ và chuẩn bị. Bên cạnh đó, ngoài những phần giải pháp chính mà team nêu ra, nên có những giải pháp dự phòng. Với trường hợp đó, khi được các anh chị hỏi về việc nếu kế hoạch A mình đưa ra chưa thành công thì sao – lúc đó mình sẽ vẫn có thể hướng sang kế hoạch B và C mà mình đã chuẩn bị trước. Vì phần trình bày là trình bày team 2 người, vậy làm sao để ban giám khảo biết được bạn nào có tố chất và hiểu rõ vấn đề hơn? Câu trả lời là với cả 10 giải pháp mà team đưa ra thì các anh chị sẽ hỏi kĩ cả 10 phần, qua đó bạn nào hiểu rõ vấn đề, trả lời sâu hơn thì sẽ thuyết phục được ban giám khảo. Vì vậy bạn cứ tập trung làm tốt phần của mình, hiểu rõ những gì bạn đang làm, có lập luận logic, dẫn chứng thì không phải quá lo lắng về chuyện khả năng của bạn không được nhìn nhận. Vòng phỏng vấn cuối cùng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 393 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Thuyết trình xong thì mình được đưa đến phòng tiếp theo để phỏng vấn cùng với các anh chị ở bộ phận Nhân Sự, lúc đó là một anh thuộc phòng Sales Capability (Phát triển đội ngũ bán hàng) phỏng vấn mình. Lại thêm một vòng mà mình cũng run không kém vì anh phỏng vấn cực kì nghiêm khắc. Buổi phỏng vấn xoay quanh về định hướng nghề nghiệp và độ phù hợp, cam kết của mình với nghề Sales. Những câu hỏi đưa ra rất xoáy như: “Em nghĩ tố chất Sales cần là gì, vì sao em gắn bó với Sales, em là con gái có làm nổi không, nếu điều phối em đi các tỉnh xa em có đi không, v.v…”. Ngoài ra, vòng này cũng hỏi tập trung hoàn toàn vào trải nghiệm và cách ứng xử thực tế trên thị trường mà mình đã làm trong 3 ngày Field Sales (khác với vòng Initial Interview trên thì tập trung vào những trải nghiệm của quá khứ khi mình chưa thi). Trước khi kết thúc buổi phỏng vấn, khi được hỏi có thắc mắc gì không, mình thắc mắc đâu là những tố chất cần có của Sales và được chia sẻ là “Sự kỉ luật - chi tiết - chân thành”. Mình từng nghĩ Sales sẽ cần sự linh hoạt hơn là kỉ luật, nhưng sau này đi làm mới hiểu được chính sự kỉ luật mới là thứ đảm bảo đưa công ty đi xa và lớn mạnh hơn. Ở vòng này mình nghĩ có một vài lưu ý sau: Cần trả lời một cách mạnh mẽ và có khí thế của Sales Chân thành Vững vàng với định hướng của mình Quyết tâm cao độ (vòng này đã là vòng cuối cùng nên đừng nghĩ là mình thi để vui mà cần có quyết tâm để có thể mạnh mẽ vượt qua) ❖ Nên chuẩn bị sẵn câu hỏi để trao đổi vào cuối buổi phỏng vấn ❖ ❖ ❖ ❖ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 394 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Và thế là kết thúc buổi phỏng vấn. Mình có chút lo lắng vì phần thuyết trình cũng như phần phỏng vấn cũng có đôi chỗ va vấp. Nhưng thật vui vì cuối cùng mình cũng đã được nhận offer letter, điều đó cũng có nghĩa là thật ra đôi khi bạn không cần phải hoàn hảo, cứ làm hết sức mình và các anh chị sẽ nhận ra được tố chất cũng như châm chước cho một vài thiếu sót của bạn. Dù gì đi nữa, mình cũng không thể nào biết hết mọi thứ và cũng sẽ được học hỏi lâu dài sau này. Bài chia sẻ của mình tạm dừng lại ở đây nhé. Mình cũng rất vui vì có những trải nghiệm quý giá này cũng như thời gian qua đồng hành cùng công ty FrieslandCampina Việt Nam. Mong là có thể giúp các bạn một phần để chuẩn bị cho những kì tuyển dụng sắp tới nhé! Bảo Trâm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 395 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cua FrieslandCampina Viet Nam (FCV) tư anh Diep Đình Khang C hào các bạn, mình là Đỉnh Khang. Nhận được lời mời từ chị Thư, mình chia sẻ lại chút trải nghiệm khi thi chương trình Management Trainee của FrieslandCampina Việt Nam (FCV), nếu bạn muốn trao đổi thêm thì có thể kết nối với mình ở đây nha: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 396 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://www.facebook.com/diepdinhkhang1999, để lại đôi lời giới thiệu để mình làm quen với nhau dễ hơn nhé! Đôi nét về mình Mình vừa tốt nghiệp tháng 4/2021 tại Đại Học Ngoại Thương với loại Xuất Sắc. Từ đầu năm 1 đến giữa năm 3, mình định hướng tập trung vào việc học - đậu các bài kiểm tra nên có thể nói mọi việc diễn ra vẫn đang nằm trong “vòng an toàn”. Khi còn học năm 1, năm 2, mình đăng ký tham gia chương trình Doanh Nhân Tập Sự của Action Club và lọt top 40 của ngành Marketing. Lúc đó mình không đặt quá nặng về cuộc thi, mình cũng làm mọi thứ khá ổn nhưng vẫn còn “play safe” nên không có bứt phá nhất định. Vì không kỳ vọng nên mình cũng không quá nặng nề khi nhận kết quả. Giữa năm 3, được truyền cảm hứng từ những bài viết của các anh chị Management Trainee các cuộc thi lớn như các bài chia sẻ trên kênh Next Management Trainee và Chương Khởi Điểm của chị Thư, mình bắt đầu tìm hiểu thêm về chương trình. Song song, mình cũng đã từng nghe đâu đó là mọi người hay có định kiến ai học quá giỏi thì kỹ năng sẽ không tốt, chỉ biết tính toán công thức cao siêu nhưng vận hành công ty sẽ không giỏi bằng. Hay được biết đến như là “chàng trai vàng trong làng 4.0” nên mình cũng suy nghĩ khá nhiều khi nghe thông tin trên và muốn chứng minh cho mọi người thấy đó là suy nghĩ không chính xác. Vì vậy, song song với việc học mình cũng bắt đầu công việc thực tập tại phòng Nhân Sự ở một công ty Agency. Thời gian làm việc, mình lại thấy không hợp HR lắm và quyết định chuyển ngành. Sau đó mình trúng tuyển vào chương trình Samsung Fresh Graduate Program 2020 và làm việc trong khoảng 8 tháng trước khi gia nhập FCV với vai trò là Management Trainee. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 397 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đọc bài chia sẻ của các anh chị, nhìn lại thời gian thi Action Club đã giúp mình phát triển thế nào, mình nhận thấy cuộc thi này là bước đệm quan trọng để tiến thân vào chương trình Management Trainee nên mình đặt quyết tâm thi lại với mong muốn có kết quả tốt hơn và tối đa hóa được các quyền lợi mà cuộc thi mang lại cho ứng viên – bao gồm shortcut cho các kì thi Management Trainee của các công ty bảo trợ ngành. Mình xác định lựa chọn con đường này để đến với Management Trainee trong số nhiều ngã rẽ khác. Lần thi lại của năm sau, mình dành thời gian xem lại những gì mình làm tốt và chưa tốt, lí do vì sao mình dừng chân ở vòng Top 40. Đây là một hành trình giúp tìm hiểu bản thân rõ nét hơn. Sau đó, mình luyện tập về kỹ năng liên quan đến tính toán cũng như những yếu tố khác của các vòng thi và cuộc thi. Trước thời điểm tham gia Doanh Nhân Tập Sự, CV của mình chỉ có chủ yếu thành tích học tập vì mình không tham gia hoạt động ngoại khóa, Câu Lạc Bộ nhiều. Và lần này mình may mắn nhận được giải thưởng Quán Quân, nhờ đó được short cut tới vòng 3 – Initial Interview. Vì FCV là doanh nghiệp bảo trợ ngành Marketing, mình có dịp được lên văn phòng công ty ở Sonatus. Văn hóa công ty phần nào cũng được truyền tải, mình thấy những điểm đổi mới thú vị của công ty, có những slogan và tagline rất hợp với mình. Có thể nói cuộc thi cũng giúp mình có “Love at first sight” với FCV, bản thân mình cũng rất thích làm cho những công ty trong lĩnh vực ăn uống và sữa cũng là một nguồn dinh dưỡng không thể thiếu cho mỗi người nên càng tìm hiểu càng thấy thích công ty. Hiện tại mình đã trải qua 6 tháng với công ty và đang làm phòng Marketing – nhãn hàng Friso, vị trí Shopper Marketing. Cho đến hiện tại, mình có những trải nghiệm khá tốt với chương trình và cũng học hỏi được rất nhiều. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 398 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trải nghiệm thi vòng Initial interview Lần đầu thi Initial Interview của mình là khi tham gia Doanh Nhân Tập Sự. Năm đó mình nhận được 2 câu hỏi khiến mình nhớ nhất: “Em muốn làm ở cty nào và lĩnh vực nào?” Khi đó mình chọn một công ty FMCG khác, câu trả lời không quá đặc sắc và chung chung như vì công ty có những nhãn hàng lớn. Nhưng khi nói về phòng ban, mình rất rõ ràng với lựa chọn của mình, đó là muốn theo đuổi Marketing, muốn hiểu hơn insight về người tiêu dùng, về business và muốn tận dụng thế mạnh của mình về làm việc với số, data để thật sự mang lại được giá trị (business value) cho công ty. Câu trả lời đó không phải là bất chợt mà là kết quả mình đã reflect, nhìn nhận lại xem những điểm mạnh của bản thân là gì và có thể mang lại được những gì cho công ty. Cách tiếp cận của mình cho những buổi phỏng vấn khác cũng vậy, luôn khởi nguồn từ việc hiểu rõ bản thân mình – điểm mạnh, điểm yếu, lợi thế mà mình có thể tận dụng, v.v… Khi thi FCV mình nhận được nhiều câu hỏi và chi tiết hơn, không giới hạn thời gian như khi thi Doanh Nhân Tập Sự. Các anh chị cũng dẫn dắt từ những câu hỏi về bản thân mình, câu hỏi về hành vi (behavioral questions), về độ phù hợp với công ty, v.v… Nên tóm lại, quan trọng nhất là hiểu chính mình. Hôm đó mình đã nỗ lực hết mình nên giả sử có không đậu cũng không nuối tiếc. Mình cũng từng thi và từng tiếp xúc với các công ty và nhãn hàng khác nhưng cảm giác như thiếu sự kết nối với sản phẩm, cảm giác như không hợp với personal taste của mình dù có thể mình dùng sản phẩm khá nhiều. Nhưng khi trả lời với FCV, mình lại thấy sản phẩm và công ty giúp khơi gợi được cảm xúc của mình, phù hợp với mình nên trả lời cũng sốt sắng và chi tiết. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 399 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Các anh chị cũng đặt nhiều tình huống về kỹ năng để mình giải quyết. Ví dụ như nếu deadline đã đến gần mà bạn chưa hoàn thành thì bạn sẽ chọn nộp trước để đảm bảo tiến độ hay chọn làm trễ một chút nhưng đảm bảo chất lượng. Mình trả lời là mình chọn delay deadline công việc một chút với chất lượng tốt nhưng phải có kế hoạch thời gian delay tối đa là bao lâu, tránh tình trạng dời deadline liên tục. Công ty cũng hỏi thêm mình về khả năng làm việc với áp lực deadline và mức độ thích nghi trong công việc. Thật ra, đến bây giờ khi đi làm mình vẫn cảm thấy sự linh hoạt và thích nghi là rất cần thiết. Tại các công ty FMCG sẽ có nhiều thay đổi liên quan đến sản phẩm và business, mình phải ứng biến được với những thay đổi đó. Trong thời gian mình làm Samsung, mình cũng được chứng kiến sự chuyển mình rất nhanh của business, như môt dòng sản phẩm hoặc thiết bị điện tử một năm có thể đổi mới vài lần. Càng đi làm càng thấy khác với đi học. Nếu đi học, 1 bài toán chỉ có 1 đáp số thì khi đi làm, 1 bài toán có thể có nhiều đáp số, đề bài có thể thay đổi và đáp số cũng có thể được cập nhật. Chính vì vậy, công ty đòi hỏi mọi người phải bền bỉ (resilient) để có thể chạy đường dài và thích nghi với những đổi thay đó. Ngay cả trong lúc đi làm, cũng sẽ có thời gian mình chật vật và gặp khó khăn vì phải thích nghi liên tục, nhưng sau một quá trình sẽ thấy mình đã trưởng thành hơn rất nhiều từ lúc nào. Bản thân công việc của Management Trainee cũng sẽ được tham dự vào nhiều dự án, mỗi dự án cũng có tính chất khác nhau nên sẽ không ổn định như các công việc làm theo thông lệ, vì vậy sự bền bỉ càng quan trọng hơn bao giờ hết. Trải nghiệm thi vòng Business Challenge Tất cả ứng viên tập trung trong 2 ngày để thi. Mình cảm thấy rất may mắn vì đây là một trong những chương trình hiếm hoi trong năm 2021 (năm mà dịch Covid hoành hành) được thi offline, giúp mình và chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 400 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK các bạn thấy gần gũi và hiểu nhau hơn, và cảm giác như như dù mình thi không đậu thì đây vẫn là trải nghiệm quý giá. Ngày đầu tiên, công ty giúp các ứng viên chuẩn bị kiến thức về công ty, sản phẩm cho ngày thi hôm sau và giới thiệu văn hóa công ty với mọi người thông qua những workshop với diễn giả là các anh chị ở FCV. Hôm đó có những hoạt động tương tác thú vị khác nhau, có sân khấu, vật phẩm trang trí, có các anh chị công ty hóa thân thành Cô Gái Hà Lan với background là đồng cỏ quen thuộc của công ty. Đặc biệt mình rất ấn tượng với buổi workshop giới thiệu sản phẩm công ty - thay vì đứng nói về Yomost thì các anh chị tổ chức một buổi demo cooking show và chia nhóm ứng viên thực hiện thử thách lấy Yomost chế biến thức uống. Đây là hình thức rất sáng tạo giúp chạm tới mọi người qua cả 5 giác quan, đem sản phẩm của công ty đến gần với từng ứng viên hơn. Buổi trưa mình và các bạn được mời đi ăn trưa, được lắng nghe câu chuyện đến từ các anh chị Senior Manager trong công ty về những trải nghiệm làm việc ở FCV, các kỳ vọng của các anh chị với các bạn Management Trainee. Buổi chiều là một Business Simulation Challenge nhỏ nhỏ mà các anh chị chuẩn bị rất kỹ lưỡng dạng trò chơi giúp mình và các bạn học được những bài học khác nhau như cách làm business, cách hợp tác với các phòng ban như thế nào. Những hoạt động ở ngày đầu tiên giúp mình hiểu hơn về FCV và có sự gắn kết không chỉ với công ty mà còn là với các bạn cùng thi. Ngày thứ 2 là ngày thi chính thức. Buổi sáng là vòng đầu tiên, trong phòng sẽ có các anh chị HR chia sẻ tổng quan các thử thách của vòng thi và các anh chị ban giám khảo. Ứng viên được chia vào các nhóm gồm 4 người và dẫn tới các phòng họp khác nhau. Mình cảm thấy khá hồi hộp vì vào group có những chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 401 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn có background rất “khủng” và cảm giác như để chiến thắng trong “cuộc chiến” đó mình cần phải làm rất nhiều, cần rất nhiều sự nhanh nhẹn, nhạy bén và khôn khéo khi giải quyết đề bài cũng như trả lời BGK. Nhóm gồm 6 người. Vòng này có khá nhiều “đất diễn” nên mọi người tôn trọng lời nói của nhau và đóng góp xây dựng nhẹ nhàng. Đề bài là về 1 công ty giả định gồm nhiều phòng ban khác nhau, với các chiến lược, data cho từng phòng ban. Đối với mình đề bài khá dài, slide tuy đã được hình ảnh hóa không quá nhiều chữ nhưng rất nhiều data và thời gian áp lực chỉ trong 1 tiếng phải vừa thảo luận, vừa tổng kết, vừa thuyết trình nên khá căng thẳng. Kết thúc vòng thi, BGK sẽ gọi từng bạn để đến với vòng tiếp theo. Vòng này cho mình trải nghiệm cảm giác như được thi hoa hậu khi lần lượt từng ứng viên được gọi tên :D. Ban đầu mình cũng cực kì hoang mang khi không biết được gọi tên có ý nghĩa gì, cuối cùng may mắn được lựa chọn cho vòng sau – sang thử thách Mini Case Challenge thiên về Marketing và Communication – tái định vị (repositioning) sản phẩm. Nhóm được chia nhỏ hơn gồm 3 người. Mình hơi chật vật vì đây không phải lĩnh vực mình mạnh và hơi trừu tượng. Vòng này mọi người cũng aggressive hơn nên mình chọn cách là sẽ nhường đồng đội khi cần vì thái độ tinh thần hợp tác tốt sẽ tạo nên tổng thể một buổi làm việc hiệu quả. Một vài kinh nghiệm của mình ở 2 vòng này Mindset khi thi: Đề thi nói về Business chung nhiều hơn và là điều không chỉ công ty mà cả bản thân mình cũng hướng đến. Dù làm Marketing nhưng nếu tương lai được tin tưởng giao cho nhiệm vụ làm Brand Guardian, Brand Manager thì con đường mình định hướng vẫn sẽ là hiểu hơn về Business, vừa làm Marketing vừa Sales và quản lý được tổng quan cho nhãn hàng chứ không chỉ tập trung vào mảng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 402 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK truyền thông, quảng cáo. Vì vậy, mình cũng sẵn sàng tinh thần và mindset này khi giải đề và thảo luận. Time management: Ở vòng này, với mình time management là yếu tố quan trọng nhất, cần lập rõ các công việc cần làm: thời gian nào thảo luận, chốt ý tưởng, thuyết trình, v.v… Có thể nếu có thêm thời gian, nhóm sẽ có ý tưởng tốt hơn nhưng BGK lại chỉ đánh giá được khả năng ứng viên trong khung thời gian đó nên mình nghĩ đảm bảo time management là cách tiếp cận phù hợp. Nhóm mình không làm slide mà có bảng trắng để viết và vẽ lên rồi tập thuyết trình, sau đó nhận nhiều câu hỏi từ BGK. Kỹ năng phân tích và sự chuẩn bị: vì thời gian ngắn và cần đọc, phân tích nhiều số liệu nên nếu không có kỹ năng thì sẽ rất khó khăn để vượt qua. Do đó, luyện tập từ trước là rất cần thiết để bạn có thể chọn được những key takeaway của đề và phân tích, kết nối được các ý với nhau (connect the dots), khái quát hóa lên được insight chứ không chỉ dừng lại ở mức độ diễn giải lại fact. Ví dụ nhìn biểu đồ có thông tin về số lượng cửa hàng, weighted contribution, v.v… qua mỗi năm, mình sẽ cần khái quát hóa được là công ty đang gặp vấn đề nào như đang mất cửa hàng lớn hay cửa hàng nhỏ. Mình cũng phải có sẵn một số kỹ năng kiến thức chuyên ngành để đọc hiểu biểu đồ mà không quá bỡ ngỡ. Khi đã chuẩn bị sẵn sàng, trong lúc những bạn khác chỉ nói được những facts mà mình có thể nói được insight, gom lại thành một câu chuyện hẳn hoi thì sẽ ấn tượng hơn trong mắt BGK. Nói có chất lượng: Mình nghĩ hôm đó mình là một người nói ít nhưng đã nói được những gì cần nói. Với mình, vòng Assessment Center này cũng là mô phỏng một cuộc họp, một buổi làm việc trong công ty. Mình đặt mình vào tâm lý một người đi làm, tự hỏi BGK có muốn chọn những người aggressive – hiếu thắng và chỉ chăm chăm chỉ đạo trong cuộc họp không. Vì vậy, mình vừa nói có chất lượng, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 403 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK vừa nghe chủ động, đưa ra quan điểm của mình và đóng góp thêm cho ý kiến của người khác. Tố chất và thần thái: Mình nghĩ là chương trình Management Trainee sẽ không chỉ tuyển người giỏi, người có chuyên môn mà đào tạo Management Trainee là tuyển Future Leaders nên công ty cần những bạn có tố chất của một người leader. Nhiều bạn giỏi nhưng 1 số bạn sẽ toát lên được thần thái Leader. Ví dụ có những khoảnh khắc nhỏ như khi mọi người trình bày và thảo luận lan man, mình biết kéo team về lại vấn đề chính, hoặc cách mình trình bày diễn giải thêm khía cạnh khác vấn đề tự tin thuyết phục, hoặc phong thái khi thuyết trình, có khả năng đứng trước lượng lớn khán giả và truyền cảm hứng được cho những người khác. Đã đến được vòng này thì mình nghĩ khả năng của mọi người đều ngang nhau nên thần thái càng quan trọng. Sau khi kết thúc vòng 2, nhóm được đưa vào phòng ăn trưa. Lúc đó có 2 người bước ra khỏi phòng, mình chuẩn bị tâm lý sẵn là mình rớt, Nhưng không ngờ các anh chị quay lại chúc mừng mình vì đậu vào vòng Final Interview – đúng nghĩa là “expect the unexpected”. Trải nghiệm thi vòng Final Interview Sau khi kết thúc Business Challenge, chiều hôm đó là vòng Final interview gồm 1 panel các anh chị Director phỏng vấn ứng viên. Có một kỉ niệm vui là do cũng khá bất ngờ với kết quả và có chút hồi hộp, câu đầu tiên của mình tạo được ấn tượng với BGK nhưng theo chiều bối rối :D. Lẽ ra phải giới thiệu bản thân và nói lên mong muốn gia nhập FCV nhưng mình lại “nhầm nhọt” sang là muốn ứng tuyển vào Samsung – công ty trước đây của mình, thiếu điều muốn hát bài “Quê hương là chùm nhãn nhục” vì quá xấu hổ. Nhưng cũng may là không khí thoải mái nên mọi người cũng vui vẻ. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 404 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Câu hỏi mà mình nhớ nhất là: “Định hướng nghề nghiệp sau này của em là gì”. Mình trả lời là mình thích làm Marketing và muốn trở thành 1 Brand Manager. Khi được hỏi sâu hơn về những tố chất cần có của một Brand Manager, mình nêu bật thế mạnh của mình về data, phân tích số liệu và dựa vào đó để hiểu người tiêu dùng, hiểu business để đưa ra recommendations giúp business có thể phát triển. Chị Director cũng diễn giải thêm cho mình là Marketing không chỉ là về data mà còn liên quan đến innovation (phát triển sản phẩm, dự án mới), brand management (quản lý nhãn hàng) nên các chị kỳ vọng mình cũng sẽ có Innovative Mindset (tâm thế sáng tạo). Thật ra mà nói, đây không phải là những điểm mình có thế mạnh nên mình cũng ghi nhận là sẽ tập trung để hoàn thiện hơn. BGK cũng đặt câu hỏi là nếu không được chọn cho Marketing thì mình có sẵn sàng chuyển sang Sales không. Nhưng mình nghĩ “phóng lao theo lao”, mình thích Marketing nên thắng thắn về lựa chọn duy nhất này của mình. Và thật may mắn là mình được offer vào Marketing của Sữa Bột sau khi kết thúc. Luyện tập thế nào khi ứng tuyển trái ngành? Dưới đây là 3 nguồn chính của mình: ❖ 20%: học qua sách vở. Tuy học trái ngành nhưng mình cũng được tiếp xúc Marketing qua 1 số môn học trong trường như Ìnternational Marketing, Marketing Principle nên cũng lồng ghép được kiến thức marketing cơ bản khi thi. Nhưng việc học ở trường, học qua sách vở chỉ giúp mình biết về khái niệm mà thiếu những kiến thức chi tiết cụ thể về Business cũng như Marketing có vai trò thế nào với Business nên mình học thêm 2 nguồn khác như bên dưới. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 405 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ 20%: đọc thêm những Data Analysis qua các trang web khác nhau, học cách đọc biểu đồ của Nielsen, học từ các bài báo, bài viết liên quan ❖ 40%: học từ các cuộc thi như Doanh Nhân Tập Sự - xem video các bạn khi thi và chủ động tự ứng tuyển thực tế. Xuyên suốt các vòng thi, với mình mindset – sự chủ động chính là điều quan trọng nhất, là “điều kiện cần”. Nhiều bạn thường hỏi mình kinh nghiệm cực chi tiết như là đọc article/ bài báo nào, ở đâu, v.v… nhưng thực ra bạn có thể học qua nhiều cách khác nhau mà không phải rập khuôn theo bất cứ ai. Mindset muốn thi, sự chủ động, kiên định mới giúp mình tìm ra hướng đi và gặt hái được một số thành tích nhất định. Vì vậy, mình muốn nhắn gửi là: trước khi thi Manaagement Trainee – hãy đặt mindset là mình muốn thi thật tốt và làm mọi thứ để đạt được kết quả đó chứ không phải là tìm 1 nơi để chơi - đậu thì tốt, không đậu thì thôi. Có mindset rõ ràng thì mình sẽ phân tích và lập ra kế hoạch thực hiện từng bước và không dễ dàng từ bỏ. Phần chia sẻ trên cũng đã khép lại bài viết của mình, mong là có thể giúp các bạn một phần để chuẩn bị cho những kì tuyển dụng sắp tới nhé. Hẹn gặp bạn tại FrieslandCampina Việt Nam nha! Đỉnh Khang. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 406 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cơ hoi nao danh cho sinh vien background chưa đep tren con đương mang ten Management Trainee? – Chia se tư anh Tien Đat C hào các bạn! Mình là Tiến Đạt – Management Trainee tại Fashion Garments VN (FGL). Nhận được lời mời từ chị Thư và Chương Khởi Điểm, mình rất vui khi chia sẻ trải nghiệm của mình với chương trình. Các bạn có thể kết nối với mình tại https://www.facebook.com/tiendatbku97, để lại chút thông tin về bạn để mình làm quen nhau dễ hơn nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 407 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nói sơ qua về mình một chút thì bản thân mình từng là một học sinh chuyên Toán và vào trường Bách Khoa HCM thông qua tổ hợp điểm khối A nên mình hoàn toàn tự ti về khả năng tiếng Anh của mình (tháng 8/2020 mình thi thử TOEIC chỉ 4xx điểm). Mình cũng có gần 2 năm nghỉ học đại học để theo đuổi một con đường khác nên mình tốt nghiệp trễ hơn các bạn cùng trang lứa. Trong suốt khoảng thời gian đại học thì mình cũng không tham gia nhiều các hoạt động ngoại khóa do tính cách hướng nội. Mặt khác mình lại được kỳ vọng rất nhiều từ gia đình. Nói tới đây thì chắc các bạn cũng cảm nhận được phần nào cái áp lực đồng trang lứa (Peer pressure) đặt lên mình là lớn như thế nào rồi. Có thể nói mình đến với Management Trainee từ con số 0 nhưng mình tin chắc rằng nếu bạn đủ quyết tâm thì bạn hoàn toàn có thể vượt qua được tất cả những điều cản trở bạn đến với ước mơ của bạn. Còn bây giờ, mình sẽ chia sẻ với các bạn về hành trình trong vòng 9 tháng của mình từ lúc biết tới chương trình này cho đến khi trở thành một Management Trainee đúng nghĩa. Mình sẽ chia hành trình này thành 4 giai đoạn: Giai đoạn 1: Tìm hiểu Ngay từ lần đầu mình biết đến chương trình Management Trainee qua một bài viết trên Facebook của BK Mentoring, mình đã nhận ra chương trình này hoàn toàn phù hợp với kỳ vọng của bản thân mình về một công việc sau khi ra trường. Thế là mình đã tìm hiểu thật kỹ những yêu cầu của một chương trình Management Trainee để có thể trau dồi bản thân trở thành một lựa chọn phù hợp của nàng công chúa Management Trainee khó tính. Sau đó mình nhanh chóng lên kế hoạch để đạt được mục tiêu này. 4 gợi ý dành cho bạn trong phần này để xác định Management Trainee có dành cho bạn không ❖ Mục tiêu nghề nghiệp của bạn là trở thành một nhà lãnh đạo. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 408 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Bạn luôn khao khát phát triển bản thân và đang trong trạng thái hoàn toàn sẵn sàng để học những kiến thức mới. ❖ Bạn chấp nhận đương đầu với những khó khăn và thách thức. ❖ Bạn mong muốn có một môi trường làm việc cho bạn cơ hội để thể hiện năng lực và trân trọng những đóng góp của bạn. 4 gợi ý dành cho bạn trong phần này để xác định bạn có dành cho Management Trainee không ❖ Bạn tự tin rằng mình có thể giao tiếp, thuyết trình, tranh luận và phản biện bằng tiếng Anh. ❖ Bạn hiểu về công ty mình ứng tuyển thông qua các yếu tố: Giá trị cốt lõi, tầm nhìn, sứ mệnh, văn hóa, sản phẩm, thị trường, … và nỗi đau của doanh nghiệp. ❖ Bạn có được kỹ năng lãnh đạo, giải quyết vấn đề, tư duy phản biện thông qua các hoạt động trong quá khứ. ❖ Bạn có tư duy chủ động và tích cực. Nếu bạn thấy phù hợp thì chúc mừng bạn, Management Trainee quả thật là chân ái của bạn nên đừng chần chờ gì nữa mà hãy chủ động đến với “em-ty” nha. Còn nếu có chỗ nào làm bạn thấy mình chưa dành cho Management Trainee thì đừng lo, nếu bạn thật sự muốn điều gì đó thì cả vũ trụ sẽ hợp sức lại giúp đỡ bạn mà. Lên kế hoạch để cải thiện ngay thôi. Giai đoạn 2: Chạy đà Đây là giai đoạn mình tìm hiểu kỹ về hình thức, nội dung, yêu cầu và cách đánh giá của từng vòng thi. Ở phần này chị Thư và các anh chị khác đã viết rất chi tiết rồi nên mình sẽ tập trung vào việc chia sẻ cách giúp các bạn có được những kiến thức và kỹ năng để đáp ứng các vòng thi này mà mình đã áp dụng, bao gồm 4 điểm: Tham gia chương trình Bách Khoa Mentoring với tư cách là một Mentee, mình đã được kết nối với một anh Mentor cực kỳ có tâm. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 409 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Anh đã chia sẻ rất nhiều trải nghiệm của anh khi anh ở độ tuổi của mình cũng như góc nhìn hiện tại của anh về các bạn mới ra trường và đặc biệt hơn là anh còn giúp mình kết nối được với 2 chị làm về tuyển dụng và 1 chị đã hoàn thành chương trình Management Trainee tại Nestle, giúp mình có nhiều góc nhìn hơn về câu chuyện tuyển dụng và chương trình Management Trainee. Bên cạnh đó các hoạt động khác của BK Mentoring còn giúp mình kết nối được với các Mentee và Mentor khác, tham gia các buổi Training, Workshop, … Quyết định tham gia BK Mentoring đã làm mình thay đổi theo hướng tích cực rất nhiều. Mình đã cải thiện tiếng Anh thông qua việc đăng ký lớp học tại trung tâm, xem TED Talks và lập một nhóm bạn cùng trau dồi tiếng anh thông qua thực hành thuyết trình và tranh luận. Tham gia các cuộc thi và đăng ký các khóa học miễn phí: Mình đã tham gia các cuộc thi mô phỏng cuộc thi Management Trainee như: Doanh nhân tập sự, Phỏng vấn thử thành công thật, The manager to be, và các cuộc thi Management Trainee tại Nestle, Unilever, FE Credit, VNG, ... Mình cũng tham gia các khóa học của Thinking school và tổ chức Fundamental Decisions để cải thiện các kỹ năng mềm và kiến thức nền tảng về Chuỗi cung ứng. Nếu bạn đang là sinh viên năm 3, năm 2, hoặc thậm chí là năm nhất thì bạn đang có rất nhiều thời gian, vậy nên hãy tìm hiểu thêm về các bạn ở khoa khác hay ở trường khác có những cuộc thi gì, tìm hiểu và tham gia sẽ giúp các bạn trưởng thành hơn rất nhiều, đồng thời cũng giúp bạn có được rất nhiều người bạn tài năng và tử tế nữa đó :3 Trong khoảng thời gian này, thay vì chỉ ở nhà học và luyện thi thì mình đã nhận một công việc full-time để không chỉ tự chủ về tài chính mà còn giúp mình hiểu hơn về công việc mình sẽ làm trong tương lai. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 410 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Những điều mình đã đạt được sau các hoạt động trên: ❖ Mở rộng mạng lưới kết nối. ❖ Cải thiện được các kỹ năng mềm, tiếng Anh và tư duy. ❖ Tăng kinh nghiệm làm việc thực tế và hiểu hơn về môi trường làm việc chuyên nghiệp. ❖ Làm đẹp cho CV và có thêm các “Food for interview” hay là nội dung để chia sẻ trong buổi phỏng vấn. Giai đoạn 3: Tăng tốc Sau mỗi cuộc thi mình tham gia, mình không chỉ quen hơn với các dạng đề và việc phối hợp với các bạn khác mà mình còn nhìn nhận lại những điểm mình đã làm tốt và chưa tốt để có kế hoạch cải thiện phù hợp. Lời khuyên của mình là sau mỗi cơ hội phỏng vấn, ở phần cuối buổi ngoài việc đưa ra câu hỏi cho người phỏng vấn thì mình cũng nên xin lời khuyên từ anh/chị ấy để biết được cảm nhận thực tế từ người phỏng vấn mình về phần thể hiện của bản thân. Những lời chia sẻ cuối buổi phỏng vấn là những hành trang tuyệt vời của mình, và cũng sẽ là của bạn trong tương lai ^^~ Giai đoạn 4: Bay cao Ngoài những nỗ lực của bản thân trong suốt quá trình trên thì sự phù hợp và một chút may mắn đã giúp mình trở thành một Management Trainee tại Fashion Garments VN. Vậy những điều bạn cần chuẩn bị trước khi bay cao nè: ❖ Tâm trí phóng khoáng ❖ Tâm hồn đẹp đẽ ❖ Ý chí cởi mở chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 411 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Và điều quan trọng nhất mà anh chị nào cũng khuyên đó là hãy là phiên bản tốt nhất của bạn nhé (Be your best self). Thật ra điều này nói thì dễ lắm nhưng bạn chỉ cần thực hành vài lần qua các cuộc thi là thấy nó cũng dễ thiệt á ^^~ Đôi lời về FGL Management Trainee Program 2021 (FMTP 2021) Fashion Garments (FGL) là một trong những đơn vị xuất khẩu hàng may mặc tiên phong tại Việt Nam và là thành viên của Tập đoàn Hidramani tại Sri Lanka. Với văn hóa không ngừng học tập và cải tiến liên tục thì đây là một môi trường đầy thách thức nhưng cũng không hề thiếu cơ hội để các bạn trẻ thỏa sức cống hiến. Trên hết, FGL luôn trân trọng và công nhận sự đóng góp của tất cả mọi người. FMTP 2021 là dự án Management Trainee đầu tiên của FGL với sự chuẩn bị vô cùng kỹ lưỡng và được sự quan tâm rất nhiều từ cả ban giám đốc và toàn thể các phòng ban. Tuy nhiên vì dịch bệnh mà một số hoạt động phải dời lại để giúp cho các bạn tham gia chương trình có được trải nghiệm tốt nhất. Nhưng năm 2021 là một năm buồn đối với nước mình bởi tình hình dịch bệnh đã hoàn toàn mất kiểm soát. Dù hoàn cảnh có khó khăn đến vậy nhưng FGL cũng đã thực hiện chương trình một cách chỉnh chu nhất thông qua hình thức online, gồm 3 vòng như sau: Vòng 1: Nộp CV Vòng này cũng giống như các vòng CV của những chương trình Management Trainee tại các công ty khác thôi, bên cạnh việc điền form thì tụi mình cũng phải gửi CV kèm theo, một số lưu ý trong phần này của mình là: Về hình thức: ❖ Hạn chế tối đa lỗi ngữ pháp và không được sai chính tả. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 412 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Màu chủ đạo của CV nên phù hợp với màu chủ đạo của công ty. Về nội dung: ❖ Thể hiện rõ mục tiêu nghề nghiệp. ❖ Thể hiện được các kinh nghiệm cũng như các kết quả của quá trình học tập và làm việc. ❖ Tập trung vào việc thể hiện những điểm thể hiện mình phù hợp với chương trình Management Trainee và phù hợp với phòng ban ứng tuyển. Vòng 2: Đánh giá toàn diện Sau khi qua được vòng CV thì mình được sắp xếp vào vòng 2. Nếu không vì Covid thì vòng này sẽ tổ chức tại Văn phòng chính của công ty ở Biên Hòa. Trước ngày hôm đó thì nhân sự của FGL đã liên hệ với các bạn tham gia để lập nhóm Zalo trước nhằm trao đổi những thắc mắc cũng như để hỗ trợ nếu có bất kỳ vấn đề gì. Và vòng này bao gồm các phần: Kiểm tra năng lực tổng quát: Phần này là mình sẽ làm bài kiểm tra đánh giá năng lực nè (Aptitude test). Nhìn chung thì để thi của FGL không quá khó tuy nhiên hơi thiêng về kiến thức xã hội nhiều ví dụ như hỏi quần đảo Trường Sa thuộc tỉnh nào nè. Sau đó tụi mình sẽ tới phần thuyết trình cá nhân nhe. Mỗi người sẽ được giao cho 1 từ khóa (keyword) và mình chỉ có 15 phút để chuẩn bị bài thuyết trình cho từ khóa đó. Phần này các bạn nhớ nói đủ bố cục nè, thể hiện trôi chảy được ý của bản thân và hơn hết là hãy tự tin lên nha vì điều này là một điểm cộng rất lớn luôn đó. Tiếp theo là phần hoạt động nhóm. Tụi mình được giao 1 bài tập tình huống (Case study) với 3 câu hỏi. Tụi mình cũng sẽ thảo luận, thuyết trình rồi phản biện như phần thuyết trình cá nhân nè. Lưu ý cho phần này là lúc mọi người thảo luận cũng được đánh giá luôn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 413 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nha, tức là sẽ đánh giá cả quá trình chứ không chỉ đánh giá kết quả thôi đâu. Và cuối cùng là bài tập tình huống. Phần này mình vẫn sẽ làm theo nhóm gồm 3 case study. Các nhóm sẽ lần lượt thuyết trình cách mình nhìn nhận và giải quyết về 3 case study đó. Sau đó các nhóm sẽ đặt câu hỏi và phản biện với nhau. Phần này không nên quá tập trung vào đúng hay sai mà cần thể hiện được cách mình nêu quan điểm một cách rõ ràng, có luận điểm, lý lẽ và dẫn chứng nha. Vòng 3: Phỏng vấn Ở vòng này thì mình sẽ được phỏng vấn với cả nhân sự và sếp trực tiếp sau này của mình nên cần thể hiện một phong thái chuyên nghiệp, tự tin, chủ động và một tâm hồn đẹp. Một lưu ý nhỏ là nhớ tìm hiểu về công ty và các hoạt động của công ty nha ^^~ Lời nhắn gửi FMTP sẽ trở lại vào năm 2023. Sau những lời giới thiệu vắn tắt của mình thì các bạn có thể vào trang Facebook của FGL để hiểu hơn những giá trị mà công ty mang lại cho cả người lao động và cộng đồng. Những điều mình nhận được tại FGL vượt xa hoàn toàn mong đợi của mình về một chương trình Management Trainee. Hy vọng một ngày nào đó, bạn cũng sẽ cảm nhận được điều này như mình nha ^^~ Lời kết Management Trainee, đến cuối cùng cũng chỉ là một con đường tắt có thể giúp bạn chạm đến ước mơ của mình nhanh hơn mà thôi nên nếu con đường này chưa phù hợp với bạn thì hãy cứ tự tin bước trên những con đường dành cho mình bởi mỗi người chúng ta là một bản thể độc nhất. Chỉ cần được đặt trong một môi trường phù hợp thì cá chép cũng có thể hóa thành rồng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 414 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Còn nếu như bạn và Management Trainee là dành cho nhau thì đừng quên mục tiêu của bạn là Future Leader và Management Trainee là một hành trình giúp bạn nhanh chóng đạt được mục tiêu đó. Vậy nên, đây là bước khởi đầu cho một hành trình đầy thách thức, còn quả ngọt chỉ dành cho người không bao giờ ngừng cố gắng. Chúc bạn thành công và hạnh phúc với con đường mình đã chọn ^^~ Nguyễn Tiến Đạt chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 415 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cua Mondelez Kinh Đo tư chi Nguyen Thuy Cam Uyen C hào các bạn, mình là Cẩm Uyên, nhận được lời mời từ chị Thư, mình rất vui khi chia sẻ những trải nghiệm của mình khi chương trình Management Trainee của Mondelez với tên gọi Mondelez EDGE Stars, mong là sẽ giúp các bạn có thêm thông tin tham khảo khi ứng tuyển cho chương trình nha. Mình cũng rất sẵn lòng kết nối chia sẻ thêm qua Facebook: https://www.facebook.com/nguyenthuycam.uyen. Khi inbox bạn nhớ nhắn vài lời để mình làm quen nhau trước nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 416 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đôi nét về mình Mình tốt nghiệp năm 2021, K56 trường Đại Học Ngoại Thương Cơ Sở 2, chuyên ngành Kinh Tế Đối Ngoại. Cuối năm 3, mình có một khoảng thời gian đi làm trải nghiệm bên ngoài ở lĩnh vực xuất nhập khẩu. Tuy nhiên sau khi làm 1 khoảng thời gian, mình cảm thấy không phù hợp lắm. Lúc đó mình biết về Supply Chain và có hứng thú, tìm hiểu học hỏi thêm ở bên ngoài và càng ngày càng yêu thích. Quan điểm của mình là đôi khi rất khó để tìm ra điều mình đam mê, nên mình không phải tìm cái đam mê nhất mà là tìm cái ít ghét nhất và có khả năng làm được nhất. Sau khi cân nhắc và loại hết thì thấy Supply Chain là lựa chọn ổn nhất. Từ đó mình quyết định cho Supply Chain một cơ hội và đầu tư nghiêm túc học tập, theo đuổi ngành này. Mình còn trẻ, không sợ sai, lỡ có sai thì 25-27 tuổi vẫn còn sửa được. Có 1 câu mà mình rất ấn tượng: “Hãy đam mê công việc mình làm trước khi làm công việc mình đam mê”. Mình đặt tâm thế mình rất thích Supply Chain và cứ thế mà bước đi. Và thật sự sau này cũng thấy mình rất hợp với nghề. Ngoài học tập, mình cũng đăng ký tham dự cuộc thi chuyên về Logistic – SC Mission, vào đến vòng chung kết nên nhờ đó được short cut đến vòng Initial Interview của Mondelez và cuối cùng trở thành Management Trainee phòng Supply Chain. Mình học về Supply Chain qua những nguồn nào? Thực ra học ngành kinh tế cũng bổ trợ một phần cho ngành Logistic – Supply Chain. Mặc dù ngành học liên quan rất nhỏ trong giáo án học nhưng những phần còn thiếu mình đều có thể đọc sách, tải sách, mua sách hoặc đăng ký khóa học trên mạng và luyện tập bằng cách thi cuộc thi chuyên ngành cũng như rèn luyện giải case study liên quan. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 417 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mình cũng không nghĩ học trái ngành là bất lợi vì khi mình thích, mình sẽ học được. Từ lúc mình bắt đầu học đến khi thi, mình học được rất nhiều và nhanh vì yêu thích và có động lực để theo đuổi. Trải nghiệm thi vòng CV Vì mình được short cut đến vòng Initial Interview nên mình sẽ chia sẻ trải nghiệm của những lần gửi CV cho các cuộc thi trước đó. Với mình, CV là thứ mình dành thời gian nhiều nhất vì chỉnh sửa không biết bao nhiêu lần. Mỗi lần thi một cuộc thi mình lại chỉnh sửa cho đến khi ưng ý nhất và đưa cho các anh chị trong ngành, các anh chị mentor để feedback chỉnh sửa thêm. CV đầu tiên mình làm còn nhiều thiếu sót như font chữ và hình ảnh không chuyên nghiệp , màu mè, bố cục chưa thật sự dễ nhìn. Cụ thể là ban đầu mình chia làm đôi, sau đó được các anh chị góp mình đã chỉnh lại đi theo chiều dọc và format từ trên xuống dưới đơn giản. Mình cũng chuyển từ CV màu mè sang CV trắng đen bình thường và chú trọng nhiều về nội dung. Mình cũng chỉnh sửa để ghi thông tin rõ ràng và cụ thể hơn. Thay vì chỉ ghi tham gia cuộc thi chung chung, mình ghi rõ hơn mô tả về cuộc thi, quy mô, thành tích, v.v… Ở phần kinh nghiệm làm việc, hoạt động, ban đầu mình cũng ôm đồm ghi nhiều thông tin. Sau này mình cắt bớt những thông tin rườm rà và thay vào đó là chi tiết hóa những hoạt động quan trọng như công việc cụ thể của mình cho từng vị trí là gì, KPÌ như thế nào, đạt được thành tích ra sao với số liệu cụ thể. Mình cũng từng rớt một số cuộc thi Management Trainee, tuy có buồn nhưng những lần đó lại giúp mình học và phát triển rất nhiều. Nếu không mạnh dạn thi Management Trainee có lẽ mình đã không phát triển và không có những nỗ lực, chỉn chu để cải thiện được như chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 418 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hiện tại. Vì vậy mình vẫn rất khuyến khích các bạn ứng tuyển - dù kết quả có đậu hay rớt thì hành trình cũng cho bạn nhiều bài học bổ ích. Một bí quyết nho nhỏ của mình ở vòng CV này là cách kết nối và tìm thêm sự hỗ trợ từ các anh chị đi trước. Vì thời gian mình thi là thời điểm dịch bệnh nên các anh chị mentor mà mình biết là qua việc tìm hiểu trên LinkedIn. Mình tìm những anh chị làm Supply Chain và có lộ trình từ vị trí thấp lên vị trí cao với định hướng tương tự con đường mình đang nhắm tới. Mình theo dõi profile của họ và chủ động kết nối, nhắn tin. Dĩ nhiên sẽ có những anh chị bận rộn không trả lời nhưng vẫn có nhiều anh chị nhiệt tình hỗ trợ. Mình đặc biệt tìm network các anh chị học Ngoại Thương vì cùng là đồng môn sẽ có sự kết nối dễ hơn. Mình nghĩ quan trọng nhất là sự chân thành để có thể biến người lạ thành người quen. Mình chia sẻ với các anh chị về bản thân, định hướng nghề nghiệp và mong muốn nhờ anh chị dành thời gian để chia sẻ thêm. Mình rất cẩn trọng khi gửi tin nhắn, tìm hiểu kĩ về profile của họ để hỏi câu hỏi liên quan đến công việc và công ty, đặc biệt không hỏi những câu hỏi có thể tìm được đáp án trên google và luôn chân thành, lễ phép. Sau vòng CV của chương trình Mondelez Management Trainee là vòng Test, các bạn có thể tìm hiểu những bài test SHL trên mạng. Trải nghiệm thi vòng Initial interview Nhờ được short cut nên đây là vòng đầu tiên mình thi cho chương trình Management Trainee của Mondelez. Vào lúc 5h chiều khi mình đang làm việc thì nhận được cuộc phỏng vấn từ phòng Nhân sự của công ty và đề nghị mình thực hiện phỏng vấn qua điện thoại lúc 6h. Vì nhận được cuộc điện thoại đột xuất nên mình cũng khá bất ngờ, mình hẹn lại 7h sáng hôm sau để có thể có thời gian chuẩn bị thêm trước khi thi. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 419 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tối hôm đó, mình dành thời gian để tìm hiểu về Mondelez, ngành hàng, v.v… Buổi phỏng vấn qua điện thoại vào hôm sau diễn ra kết hợp cả Tiếng Anh và Tiếng Việt và khá nhanh trong khoảng 30 phút. HR hỏi những câu hỏi phổ biến như các cuộc phỏng vấn khác gồm điểm mạnh, điểm yếu, vì sao muốn nộp vào công ty, phòng ban này, v.v… Mình cũng có nhiều kinh nghiệm phỏng vấn ở cuộc thi khác nên đã chuẩn bị sẵn những nội dung về bản thân và chỉ thêm thắt những hiểu biết liên quan đên công ty, công việc. Khi được hỏi về công ty, do có sự chuẩn bị trước nên mình trả lời khá trôi chảy. Mình rất ấn tượng với Mondelez về môi trường customer-centric. Lúc tìm hiểu mình nghĩ là công ty nào cũng nói vậy, nhưng từ khi phỏng vấn tới đi làm thì mình thấy điểm này rất rõ qua từng công việc mọi người làm, qua cách đối xử với đến nhân viên. Kể cả khi mình chỉ là ứng viên, HR cũng đã rất quan tâm và chu đáo, tạo cho mình một trải nghiệm rất tốt, từ cách hỏi và trả lời mail chuyên nghiệp, cách phỏng vấn, v.v… Sau này đi làm mình cũng được nhấn mạnh nhiều về điểm này, biểu hiện cụ thể nhất là nhiều quy trình testing để đảm bảo đầu ra của sản phẩm thật sự chất lượng, hay luôn nghĩ tới việc làm điều có lợi cho khách hàng. Hay như mọi người thường nói – khách hàng chính là sếp của mình. Quan điểm này cũng phù hợp với tính cách và con người của mình, một con người của cộng đồng. Trải nghiệm thi vòng Assessment Center Vòng thi được diễn ra tập trung từ 8h sáng đến 1h trưa và gồm 2 phần hoàn toàn online do Covid. Individual case Đề bài gồm 9-10 trang A4 đầy chữ, thời lượng 45 phút để đọc và tìm ra hướng giải quyết. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 420 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mình hơi hoang mang và run vì nhìn đề quá dài nhưng mình nghĩ cứ làm đi, vì cũng không có gì để mất, có bao nhiêu thì dốc sức hết bao nhiêu, không quá quan tâm đến đậu rớt để không bị nặng nề về tâm lý. Ban đầu mình không biết bắt đầu từ đâu nên làm theo tips mà các anh chị chia sẻ trước đây - bắt đầu từ câu hỏi, sau đó lướt nhanh đề và chú trọng những keyword giống câu hỏi, rồi từ đó gỡ vấn đề từ từ thông qua framework SCQA (Situtation – Complication – Question – Answer). Hệ thống hóa được đề bài giúp mình bình tĩnh lại hơn và sáng suốt hơn, có thêm góc nhìn và ý tưởng để tìm ra hướng đi. Group Discussion Sau khi hết 45 phút thì các ứng viên được nhóm thành 5-6 bạn ở những phòng ban khác nhau. Nhóm có 30 phút để thảo luận. Case này là case chung về Business. Nhìn chung, số người trong BGK còn đông hơn group tụi mình nữa, ngoài HR còn có thêm 1-2 người mỗi function. Công ty cũng tâm lý nên tất cả các Assessor đều tắt cam, chỉ có camera của ứng viên và một chị HR hướng dẫn nên cũng bớt lo lắng một phần. Mình nghĩ mình thể hiện khá tốt ở vòng này. Một vài kinh nghiệm từ mình: ❖ Chuẩn bị tâm lý: mình sẽ không đọc profile đồng đội vì sợ sẽ bị “hoảng” khi thấy profile “khủng” của các bạn. Mình cũng tự nhủ với bản thân là khi đã vào đến vòng này thì mình cũng có tiềm năng như các bạn. Tư duy này giúp mình tự tin và thể hiện suôn sẻ hơn. ❖ Chuẩn bị online documents để hệ thống hóa ý kiến khi thảo luận: Trước khi thi, rút kinh nghiệm từ những lần thi trước không chuẩn bị nên mọi người khó theo dõi ý kiến của nhau, mình đã tạo sẵn Google Doc online để mọi người ghi ý tưởng của chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 421 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ❖ ❖ ❖ mình vào khi trao đổi, giảm thời gian take note và hệ thống phần trả lời sau đó. Nên thống nhất từ đầu và có nguyên tắc chung để làm việc: Trước khi thảo luận, nhóm mình nhất trí là phải lịch sự, góp ý dựa trên ý tưởng của người khác chứ không được phản đối một cách thô lỗ. Nếu có góp ý thì mọi người sẽ ghi chú trên Doc rõ ràng. Nhờ đó mà tình hình chung khá suôn sẻ và hợp tác. Nhóm cũng phân công 1 bạn làm timekeeper – trong đó 5 phút cuối để chốt idea, solution và hệ thống hóa trên file. Quan tâm đến nhóm: Khi tranh luận, mình dành thời gian chia sẻ ý tưởng nhưng không cướp lời người khác mà quan sát cả những bạn khác, mời bạn phát biểu và xây dựng thêm cho ý kiến của bạn để hoàn thiện đáp án cho nhóm. Mình áp dụng những cách làm mà chị Thư và các anh chị khác chia sẻ trong sách Next Management Trainee Guidebook khá thuận lợi. Đây cũng là động lực để mình chia sẻ cho các hậu bối vì mình cũng đã được giúp đỡ rất nhiều từ các anh chị đi trước. Chuẩn bị các yếu tố kỹ thuật kỹ càng: Mình test kỹ thuật từ đêm trước và thêm lần nữa vào sáng hôm sau, back up sẵn thêm 1 laptop đề phòng máy hư, chuẩn bị tai nghe, âm thanh và mua sẵn 3G phòng hờ trục trặc wifi, v.v… Tóm lại cái nào mình có thể kiểm soát được thì mình đều chuẩn bị sẵn sàng. Tập trung vào phòng ban của mình và đóng góp cho nhóm kể cả nội dung của phòng ban khác: Dù là case tổng quát nhưng mình vẫn tập trung vào phần mình có thế mạnh là Supply Chain để giải quyết trước, thời gian còn lại sẽ tiếp tục làm những vấn đề khác. Ngoài ra, lúc mình cũng có học qua môn Marketing căn bản nên cũng hiểu được căn bản và có thể bổ sung khi các bạn trả lời ở những phòng ban khác. Đồng thời mình cũng chia sẻ thêm - với chiến lược Marketing đó thì Supply Chain cần thay đổi hoặc thích nghi thế nào, thêm ý tưởng và kế hoạch ra sao. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 422 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Dù vòng thi này không có thuyết trình nhưng quá trình nhóm thảo luận và tổng kết sẽ giúp BGK đánh giá tố chất và khả năng của từng người. Sau 10-15 phút nghỉ ngơi, Assessor và gửi mail cho ứng viên kết quả bạn nào sẽ thi vòng thi Final diễn ra ngay vào lúc 11h trưa. Trước đó HR đã thông báo kỹ lịch trình nên mình ăn sáng kĩ càng và chuẩn bị bánh để ăn nhẹ. Khoe một xíu là sau này thì bọn mình được công ty bù lại tha hồ ăn bánh đã đời luôn :”>, dù là work form home nhưng công ty rất chăm lo tới nhân viên, lúc thì ship bánh về, khi thì là trái cây. Trải nghiệm thi vòng Final Interview Vòng thi này mình phỏng vấn trực tiếp cùng chị Manager phòng Supply Chain, cả hai bật camera và tương tác trực tiếp. Chị Manager cũng tạo không khí thoải mái khi trao đổi. Trước phần Q&A, mình được đưa ra một case nhỏ follow up của vòng case trước đó nhưng thêm thông tin và scenario (tình huống). Mình có 15’ để suy nghĩ và 15’ trình bày, 15’ feedback. Case của mình là làm sao để tăng doanh số công ty thông qua việc phát triển thương mại điện tử cho ngành hàng bánh kẹo vì hiện tại doanh thu từ sàn rất thấp. Tuy thời gian làm case không được truy cập Ìnternet nhưng mình cũng đã dành thời gian chuẩn bị trước đó, đọc thêm tài liệu báo cáo hàng năm đăng tải trên mạng của công ty, tìm hiểu mục tiêu sứ mệnh công ty hướng tới, trong đó có nội dung tăng doanh thu trên kênh thương mại điện tử, từ đó tìm hiểu thêm. Nhờ đó mà mình có thêm tư liệu hữu ích khi làm bài. Mình so sánh các nền tảng giao hàng như Grab, Baemin, đưa ra đáp án nên tập trung ở nền tảng nào và trình bày như cách mình thuyết trình – vẫn dùng SCQA. Mình nêu nhanh tất cả solution mình nghĩ ra chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 423 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK rồi dành thời gian nói sâu hơn từng cái, trả lời theo nguyên tắc SMART (Specific – Measurable – Attainable – Relevant – Timebound), sau đó so sánh và tự đánh giá solution nào khả thi nhất. Hết 45’ này thì chuyển sang phần Q&A với những câu hỏi khác về bản thân, kinh nghiệm nghề nghiệp, chiến lược nào mình ấn tượng, v.v… Trong đó có câu hỏi về giá trị là mình chưa chuẩn bị trước nên trả lời bằng những gì mình có – từ trong tấm lòng nói ra, vừa hay phần trả lời của mình dường như rất hợp với văn hóa customer-centric mà công ty đề cao và góp phần giúp mình ghi điểm ở vòng thi này. Nhắn gửi cho các bạn chuẩn bị ứng tuyển Chốt lại là mình rất khuyến khích các bạn hãy thử đi! Bản thân mình từng rất sợ vì nghĩ thi Management Trainee toàn là “quái vật” còn mình chỉ là “cóc ké” thôi. Nhưng mình cũng nghĩ thi thì không mất mát gì, ngại gì không thử. Có thể mình không đậu nhưng quá trình chuẩn bị sẽ giúp mình học hỏi được nhiều hơn, mình cũng từng thấy có những bạn thi trên dưới 10 lần ở các cuộc thi khác nhau mà vẫn kiên trì sắt đá. Vậy nên, chúc các bạn chân cứng đá mềm và chinh phục được công việc đầu đời phù hợp nhé! Cẩm Uyên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 424 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trai nghiem thi Management Trainee cua Fast Retailing tư chi Ngo Lan Anh C hào các bạn, mình là Lan Anh và cũng hay được gọi là Marie, nhận được lời mời từ chị Thư, mình viết đôi dòng về trải nghiệm thi Management Trainee của Fast Retailing với tên gọi Global Leadership Program (GLP, mong là sẽ giúp các bạn có thêm một chút thông tin để chuẩn bị trước khi ứng tuyển các chương trình tương tự nhé. Mình cũng rất sẵn lòng kết nối chia sẻ thêm qua Facebook: https://www.facebook.com/Marie.LanAnhNgo. Khi inbox bạn nhớ nhắn vài lời để mình làm quen nhau mà không bỡ ngỡ nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 425 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đôi nét về mình Mình là, cựu sinh viên Đại học Ngoại Thương Hà Nội. Năm 2021 rồi mình có đậu chương trình Lãnh đạo trẻ toàn cầu Global Leadership Program (GLP) của tập đoàn Fast Retailing, tập đoàn sở hữu thương hiệu thời trang Uniqlo từ Nhật Bản và hiện là tập đoàn bán lẻ thời trang đứng thứ ba thế giới chỉ sau Inditex (ZARA) và H&M. Khác với chương trình Uniqlo Management Candidate (UMC) tuyển sinh viên Việt Nam làm tại Việt Nam, GLP là chương trình tuyển dụng sinh viên Việt Nam đã tốt nghiệp để đi làm ở trụ sở toàn cầu của tập đoàn tại Tokyo Hiện nay, mình đang làm việc cho văn phòng CEỔ, trực thuộc quản lý của Phòng Nhân Sự nên các project của mình hiện tại cũng liên quan nhiều đến Tuyển dụng, Employer branding hay Human Resource Management.Sang năm thứ 2 làm việc, mình sẽ được phân công vào phòng ban khác phù hợp với nguyện vọng cá nhân và nhu cầu của công ty. Hiện mình vẫn đang ở Việt Nam, làm việc tại văn phòng Uniqlo Việt Nam tại TP.HCM kết hợp online tại nhà, chờ giấy tờ và tình hình dịch ổn định sẽ sang Tokyo làm việc. Những trải nghiệm của mình đã có trước khi ứng tuyển cho chuơng trình Hồi học ĐH thì mình vừa đi học, vừa đi làm và vừa tham gia hoạt động ngoại khóa khá sôi nổi. Mình thường chọn tham gia các hoạt động có yếu tố nước ngoài để trau dồi khả năng làm việc bằng Tiếng Anh như thực tập tại Phòng Thương mại Ấn Độ tại Việt Nam, cộng tác ở phòng Hợp tác quốc tế cho Đề Án 844 của Bộ Khoa học & Công Nghệ, tham gia và dẫn dắt Hội nghị Hội đồng Sinh Viên ASEAN… Ngoài ra, mình cũng cực kỳ thích tham gia vào các khóa học ngắn hạn, chuyến đi tình nguyện tới những vùng đất xa xôi trên khắp Việt Nam. Điều này không chỉ giúp mình mở rộng thế giới quan của bản thân, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 426 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mang lại nhiều người bạn mới mà nó còn góp phần nhào nặn và hình thành tư tưởng của mình về công việc mình muốn làm sau tốt nghiệp: phải là môi trường năng động và thử thách, ngôn ngữ làm việc là Tiếng Anh, vô số cơ hội luân chuyển không chỉ giữa các phòng ban mà còn giữa các thị trường quốc tế với nhau; nhân sự phải đa dạng và hòa nhập (diverse và inclusive). Và thật may mắn là công ty của mình hiện tại là một công ty như mình mong ước. Vì sao mình chọn Fast Retailing Fast Retailing là công ty chính thức đầu tiên mình đi làm, có hợp đồng lao động chính thức và được đóng bảo hiểm đầy đủ :). (Trước đó, mình cũng có đi làm nhưng chưa chính thức hoặc chỉ là thực tập sinh hay nhân sự part-time). Như đã nói ở trên, Fast Retailing gần như thỏa mãn tất cả những điều kiện mình đặt ra về công ty mình muốn làm sau tốt nghiệp: môi trường làm việc sử dụng Tiếng Anh, tốc độ cao và đầy thử thách, cơ hội luân chuyển qua 25 Business Unit khác nhau khi tham gia chương trình, đội ngũ nhân sự đa dạng và hòa nhập (diverse and inclusive) đến từ nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới. Hơn nữa, do mình sẽ gắn bó với công ty ít nhất 3 năm tại Nhật Bản nên mình được công ty tài trợ các khóa học về ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản trong vòng 2 năm để hòa nhập được nhanh chóng hơn. Đây có lẽ là điểm khác biệt lớn nhất của Fast Retailing’s GLP so với các chương trình Management Trainee/tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp khác. Trải nghiệm ứng tuyển GLP Thực ra, GLP cũng có những vòng tuyển dụng tương tự như các cuộc thi Management Trainee khác nên các bạn có thể đọc những bài review từ các anh chị đi trước để tìm hiểu thêm nha. Nhìn chung, GLP của Fast Retailing vẫn là một chương trình khá mới đối với các bạn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 427 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK sinh viên Việt Nam nên đề sẽ không khó như Unilever, Pepsi hay BAT đâu. (Nhưng mình cứ luyện bài khó đi để đi thi đề dễ còn xử đẹp nè). Riêng phần Ìnitial Ìnterview thì thường Hội đồng tuyển chọn của Fast Retailing sẽ lọc top các thí sinh có tổng điểm vòng đơn, bài luận và bài online test (personality, numerical reasoning, verbal reasoning) cao nhất để phỏng vấn nên mọi người cố gắng luyện tập trước các mẫu đề và làm hết sức ở tất cả các bài assessment nhé. Đến đây là đã thành công được 50% rồi. Sau đó chỉ còn các vòng phỏng vấn thôi nè. Mình nghĩ điều khiến mình gây ấn tượng nhất với nhà tuyển dụng (và cũng là điều khiến mình đậu GLP) là sự tìm hiểu rất kỹ về công ty và chuẩn bị cẩn thận trước vòng phỏng vấn. Việc tìm hiểu công ty nó giống như việc đi tìm hiểu một đối tượng kết hôn vậy. Mình và công ty càng hợp nhau, càng có nhiều điểm chung trong hệ giá trị thì chuyện kết duyên càng dễ thành; hoặc chí ít phải hiểu đối phương thì mới chung sống bền lâu được. Do công ty mình thuộc ngành bán lẻ thời trang, một lĩnh vực khá khác biệt so với ngành xuất nhập khẩu – logistics mình học chủ yếu ở trường nên mình đã không ngần ngại mua thêm sách để đọc về ngành, đọc về lịch sử phát triển của công ty như Hội chứng Uniqlo (đã được biên dịch sang Tiếng Việt), cày nát website công ty, cài Google Alerts để đọc hết news về công ty và đối thủ hay làm luận văn về công ty lun (haha)… Chính vì điều này, mình có rất nhiều tư liệu để nói, hỏi và trao đổi về công ty trong các vòng phỏng vấn và thể hiện cho nhà tuyển dụng thấy, mình đã nghiên cứu kỹ về công ty ra làm sao và nghiêm túc với công việc như thế nào cũng như thấy rõ con đường sự nghiệp mình muốn đi cùng Fast Retailing phía trước. Mình nghĩ các anh chị đi trước cũng đã làm như thế và đó cũng là một trong những lý do họ được chọn. Kế đến, mình luôn đảm bảo là thực hành (rehearse) danh sách câu hỏi thường gặp trong phỏng vấn một cách ngắn gọn, súc tích, liên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 428 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK quan mật thiết đến câu hỏi (relevant) và không quên nghĩ sẵn 3-5 câu hỏi để hỏi nhà tuyển dụng. Cũng đừng đặt nặng vòng phỏng vấn quá mà hãy coi nó như một cuộc trò chuyện bình thường với một người đi trước. Đừng biến cuộc hội thoại này trở nên một chiều, người ta hỏi gì trả lời nấy vì đây cũng là cơ hội bạn “phỏng vấn” nhà tuyển dụng coi mình có “về chung một nhà” được hay không mà. Mình thì khá tận hưởng phần Q&A với nhà tuyển dụng trong các vòng phỏng vấn nhưng nghĩ lại, nếu không có sự chuẩn bị và tìm hiểu kỹ về công ty, chắc mình cũng khó ung dung và thoải mái như thế lắm. Kế đến, các bạn đừng quên viết follow-up email để cảm ơn nhà tuyển dụng đã dành thời gian cho mình nhé. Đây sẽ là điểm cộng nho nhỏ cho tổng thể hồ sơ của các bạn, nhất là khi các bạn apply vào các công ty Nhật, nơi vốn xem trọng thái độ và lễ nghi. Tham gia GLP cho mình những gì? 4 tháng đi làm qua đã dạy mình cách teamwork tốt hơn và tin tưởng đồng nghiệp hơn, chỉn chu trong cách trình bày báo cáo hơn và cẩn trọng hơn trong từng hành động, nhất là những gì liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và bảo mật thông tin (vì công ty mình là một trong những công ty toàn cầu lớn nhất về bán lẻ thời trang). Và quan trọng hơn hết là mình được làm việc trong môi trường như mình mong muốn và xác định từ đầu, được cấp trên hết sức tạo điều kiện cho mình học hỏi và phát triển. Nếu bạn cũng có đam mê và sở thích giống mình, biết đâu chúng mình sẽ có duyên gặp nhau tại Fast Retailing Japan? Cứ thử nhé! Best wishes, Lan Anh. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 429 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK La chình ban than mình qua cac vong phong van? – Chia se tư chi Phương Thao C hào các bạn, mình là Phương Thảo, Management Trainee của Crystal theo chương trình Crystal Associate Programme 2021. Nhận được lời mời từ chị Thư, mình xin có một chút chia sẻ nhỏ với các bạn đang chuẩn bị thi Management Trainee, Fresher trong thời gian sắp tới nha! Các bạn có thể kết nối với mình qua Facebook: https://www.facebook.com/catherine.nguyen.908579 , nhớ inbox giới thiệu để đôi bên không bỡ ngỡ nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 430 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ---------------------Đã bao giờ các bạn tự hỏi: “Mình có màu gì?” Trong vòng phỏng vấn cuối của chương trình Crystal Associate, chúng mình được giao nhiệm vụ phải chuẩn bị slide để giới thiệu về bản thân, và dĩ nhiên ai cũng có muốn tìm những chiếc theme thật giống với tính cách của mình. Thế nhưng sau khi suy nghĩ khá nhiều về “tone màu” của mình, mình nhận ra rằng nó chỉ là bề nổi, thứ thật sự tồn tại là những gì mình làm được, là những giá trị mà mình tạo ra, và đó cũng là cách mọi người nhớ về mình. Vì thế, mình đã trình bày bài thuyết trình với một chiếc slide trắng, chỉ có những gạch đầu dòng với phông chữ Times New Roman và 1 bức ảnh chân dung duy nhất. Mình muốn cho mọi người thấy con người mình, không cầu kì hoa mĩ, chỉ có mục tiêu lớn nhất mà mình theo đuổi, đó là: “Create positive impact”. Mình đi làm thêm từ khá sớm, vốn để ý đến suy nghĩ của người khác, mình đã ra sức trau dồi những kĩ năng để có thể gây ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng, đến mức có thể tư vấn cho bạn bè về cách ứng xử “chuẩn sách giáo khoa” trong bất kì tình huống nào. Thế nhưng dần dần chính những kĩ năng đó khiến mình cảm thấy bị “công nghiệp hóa” để rồi khi nhận được công việc mơ ước thì mới phát hiện ra nó không thật sự phù hợp. Vì vậy, mình đã quyết tâm vượt qua sự sợ hãi và hiếu thắng để luôn là chính mình ngay cả khi biết rằng nhà tuyển dụng có thể sẽ không thích. Việc mình bỏ qua hình thức và chỉ tập trung vào cái cốt lõi cũng là một trong những cách để mình thực hiện điều đó. Mặc dù nghe có vẻ liều lĩnh nhưng mình cho rằng khi mình đã thể hiện con người thật mà không được chọn thì điều đó có nghĩa là mình chưa phù hợp với công việc này. Là chính mình khi đi phỏng vấn không phải điều dễ dàng, hầu hết chúng ta đều muốn vẽ lên hình ảnh đẹp trong mắt nhà tuyển dụng, đặc biệt khi bạn theo chủ nghĩa hoàn hảo hay khi bạn quá hứng thú với một cơ hội việc làm. Nhưng hãy nghĩ theo hướng khác, là chính chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 431 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mình không có nghĩa là nói chuyện bỗ bã, bộc trực. Bạn vẫn luôn có thể khéo léo làm nổi bật những điểm mạnh của bản thân và gây ấn tượng tốt bằng khả năng tư duy, giao tiếp thông minh của mình. Giữa muôn vàn những câu trả lời “công nghiệp”, những bài thuyết trình hoa mĩ, những lời hứa hẹn rập khuôn, bạn chính là sự khác biệt. Hãy khéo léo biến sự khác biệt đó thành lợi thế của bạn. Mình không phải là một người xuất chúng, cũng không chắc những điều mình chia sẻ có thật sự áp dụng được với tất cả mọi người, nhưng khi là chính mình và được offer công việc, điều đó có nghĩa là những giá trị mình đang có và đang theo đuổi phù hợp với những gì công ty cần, vì thế chính mình cũng thấy tự tin và thoải mái hơn khi đi làm. Chúc các bạn luôn vững tin và tìm được công việc khiến mình thấy vui vẻ mỗi khi thức dậy! Phương Thảo chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 432 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 4: CHÌA SE KÌNH NGHÌEM VA BÌ QUYET ƯNG TUYEN VỔNG APPLÌCATÌỔN FỔRM Vòng thi này của chương trình Management Trainee thường bao gồm các thông tin như trong 1 chiếc CV, kèm theo một số yêu cầu khác tùy công ty như viết bài luận cá nhân dựa trên chủ đề công ty đưa ra, v.v… Vì vậy phần này chị sẽ chia sẻ những kinh nghiệm và bí quyết viết CV để các bạn ứng dụng tương ứng nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 433 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 5 giai đoan viet CV sinh vien thương bo sot Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/5-giai-doan-viet-cv-sinhvien-thuong-bo-sot Vòng nộp CV sinh viên hay trải qua thường là vòng đầu tiên của hầu hết các công ty (hay còn có tên gọi là Application Form). Hay nói nôm na, đây là “vòng gửi xe” để các bạn cạnh tranh cho công việc mơ ước. Thay vì nộp cho hàng trăm, hàng nghìn công ty với một chiếc CV sơ sài, “scan y bản chính”, hãy đầu tư cho mình 1 chiếc CV ấn tượng và làm cho mình nổi bật trong hàng trăm hàng nghìn lá đơn để dễ dàng tiến vào vòng sâu hơn nhé! Trước khi bắt tay vào viết, ở phần 1 này hãy tìm hiểu những kiến thức cơ bản nhất trước khi bắt tay vào viết CV nhé! Nhà Tuyển Dụng cần gì ở chiếc CV sinh viên gửi đến? ❖ Các bạn có có phù hợp với yêu cầu công việc hay không, ❖ Các bạn có những tố chất để đào tạo hay không, ❖ Mức độ chuyên nghiệp của bạn. Những điều này thể hiện ở kỹ năng, kiến thức mà bạn trau dồi được thông qua các hoạt động ngoại khóa, kinh nghiệm làm việc, tính cách con người của bạn và cách trình bày CV. Vì vậy, để CV của mình nổi bật trong hàng trăm, hàng ngàn lá đơn ứng tuyển như một ứng cử viên tài năng chứ không chỉ đơn thuần là sinh viên mới ra trường thì điều quan trọng là: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 434 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Về nội dung: cần thể hiện được những tố chất của mình phù hợp với công việc, những kỹ năng, kinh nghiệm, và thành tựu bạn có ❖ Về hình thức: trình bày ngắn gọn, súc tích, rõ ràng làm sao để chỉ cần lướt nhanh thì những nội dung chính đã được thể hiện rõ ràng trên CV – nên nhớ 1 CV Nhà Tuyển Dụng thường chỉ dành tối đa 10s để có ấn tượng ban đầu với người nộp đơn. Các giai đoạn viết CV sinh viên thường bỏ sót – 5 chữ H Đến đây nhiều bạn sẽ nghĩ “Viết thì cầm bút lên mà viết, hoặc gõ máy tính, chứ có gì đâu mà giai đoạn phức tạp”. Đây là suy nghĩ chung của rất nhiều người, nhưng cũng là lỗi sai cơ bản nhất. Nên nhớ, mỗi công ty có một yêu cầu khác nhau, mỗi công việc cần những kiến thức và kỹ năng khác nhau. Và viết 1 cái CV sơ sài để rải truyền đơn cho hàng trăm công ty thì rất dễ, nhưng viết được 1 CV khiến người ta muốn nhận bạn mới là khó. Vậy nên, không chỉ “Cầm bút lên và viết”, mà các bạn cần có những giai đoạn sau: Hiểu mình: Hãy đánh giá lại quá trình hoạt động của bản thân một cách đúng đắn và đầy đủ nhất. ❖ Liệt kê tất cả hoạt động, những kinh nghiệm, các khóa học, buổi huấn luyện đào tạo mà các bạn đã tích góp được trong quá trình làm sinh viên, nhớ ở giai đoạn này liệt kê tất cả và không bỏ sót hoạt động nào, dù là nhỏ nhất nhé. ❖ Mô tả cụ thể nội dung của từng hoạt động. ❖ Ghi chú lại thành tựu đạt được, kết quả đối với từng hoạt động học tập cũng như công việc, hoạt động ngoại khóa. ❖ Ghi lại những kỹ năng học đươc trong quá trình làm việc. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 435 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một điều hay của bước “HÌỂU MÌNH” này là bạn có thời gian đánh giá lại bản thân, xem lại những hoạt động mà mình đã làm, và từ đó giúp bạn tự tin hơn kể cả khi tham dự vòng phỏng vấn. Bạn cũng sẽ không mất nhiều thời gian để trả lời câu hỏi vì bạn chỉ cần sắp xếp và hệ thống hóa lại những nội dung mà bạn đã ghi lại và liệt kê từ trước. Hiểu nghề: Hiểu nghề nghĩa là phải hiểu công ty và hiểu về công việc Như chị đã dặn đi dặn lại ở trên, mỗi công việc các bạn ứng tuyển, mỗi công ty sẽ có những yêu cầu khác nhau. Vì vậy, khi viết CV sinh viên cần tìm hiểu thật kỹ công ty đó chuyên lĩnh vực gì, đang tuyển vị trí nào, yêu cầu cho vị trí ứng tuyển đó ra sao, tiêu chí gì, v.v. Để làm được điều này, các bạn cần phải đọc thật kỹ website của công ty và tốt nhất nên có những buổi trò chuyện với cách anh chị đang làm trong công ty đó nếu có thể để hiểu được rõ hơn về công ty. Chính bản thân chị khi thi vào Unilever chị cũng đã đọc nát hết cái website của công ty, từ những thứ chung nhất như sứ mệnh, lịch sử thành lập, các nhãn hàng, các phòng ban, các hoạt động xã hội v.v… cho đến những thứ chi tiết và liên quan đến công việc hơn như tiêu chí chọn người, nhiệm vụ của phòng ban mình đang tham gia, hoạt động Marketing của các nhãn hàng (vì chị nộp phòng Marketing), các quảng cáo của nhãn hàng (tập trung vào một vài nhãn hàng mà chị thích nhất hoặc không thích nhất). Đặc biệt là chị còn xem luôn cả tiêu chí tuyển người và nhiệm vụ của các phòng ban liên quan với Marketing nữa vì đây là điều cần thiết để chị hiểu mình sẽ làm việc với phòng ban nào và bộ máy công ty ra sao. Rồi chị còn sắp xếp lịch hẹn với 2,3 anh chị làm trong Unilever để hỏi thêm những điều thắc mắc về công ty và công việc. Và có những lần chị còn ra thẳng cả siêu thị, tiệm tạp hóa có bán những sản phẩm của công ty để xem thử tình hình bán hàng, góp ý của người tiêu dùng và hàng tá những thứ hay chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 436 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ho khác, ghi chú lại để có những đề xuất riêng của mình cho công ty nữa. Bước “Hiểu nghề” này nếu bạn làm kỹ sẽ rất tốn thời gian, nhưng nếu bạn thực sự hứng thú với công ty thì đây cũng là một quá trình rất vui vẻ và thoải mái ?. Hơn hết, bạn càng nghiên cứu kỹ thì sẽ càng tạo nên ấn tượng tốt với công ty từ vòng CV cho đến phỏng vấn. Và yên tâm là CV của bạn sẽ không hòa lẫn đâu được trong hàng trăm, hàng nghìn chiếc CV sơ sài, na ná nhau khác. Cũng là CV sinh viên nhưng bạn là sinh viên sẽ gây ấn tượng nhất với Nhà Tuyển Dụng! Hòa trộn Sau khi đã hiểu mình – hiểu nghề kỹ rồi thì, bắt tay vào viết thôi! Từ khóa cho bước này là từ HÒA TRỘN – hay LỌC THÔNG TIN . Hãy chọn ra những kinh nghiệm và kỹ năng phù hợp với yêu cầu công việc nhất, là điểm giao hòa của những phần bạn ghi trên bước “Hiểu mình” và những điều bạn đã tìm hiểu ở bước “Hiểu nghề”. Bước lọc này rất quan trọng vì CV là để chứng tỏ bạn phù hợp với công việc, giúp bạn được lựa chọn cho những vòng tuyển dụng tiếp theo chứ không phải là kể ra tất tần tật về cuộc đời của bạn! Hơn nữa, việc tìm điểm giao hòa sẽ giúp cho công ty thấy ấn tượng hơn bởi một chiếc CV được “may đo” cho chính công ty họ chứ không phải sơ sài như rải truyền đơn hàng loạt. Chị đã thấy một bạn nộp đơn vào công ty KPMG và khéo léo lồng ghép câu slogan của công ty “Cut through complexity” ở phần nói về bản thân, chắc chắn là Nhà Tuyển Dụng sẽ thấy khác biệt và rất thích (dĩ nhiên là với điều kiện bạn phải hiểu rất rõ về slogan đó, chứ không đến lúc phỏng vấn nói sai thì là phản tác dụng nghen!). Sau khi lọc xong và điền đơn, bạn cũng đừng xóa file liệt kê đầy đủ mà bạn đã vừa ghi nhé, vì có thể mai này bạn sẽ nộp những công việc khác và công việc đó sẽ cần bạn điều chỉnh lại và chọn lọc những hoạt động và kinh nghiệm khác phù hợp hơn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 437 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Và một tips nho nhỏ là các bạn có thể tham khảo một vài CV mẫu trên mạng tương ứng với công việc bạn đang chuẩn bị nộp đơn vào để thấy được những kinh nghiệm và kỹ năng cần làm nổi bật với công việc đó! Bên cạnh đó, đây cũng là cách để bạn xem cách người khác viết CV và học hỏi. Và chị khuyến khích các bạn tìm mẫu đơn Tiếng Anh để ra nhiều mẫu hay ho nhé. Các bạn có thể dùng những key words đính kèm để ra đúng nội dung của một người mới ra trường hơn hơn , ví dụ các bạn xin việc Marketing thì có thể search “Marketing job entry level sample CV” hoặc “Marketing Assistant sample CV”, “Marketing fresh graduate sample CV”. Xong xuôi hết rồi thì hãy ghi một cách ngay ngắn, tỉ mỉ và hoàn chỉnh vào chiếc CV của mình nhé. Hoài nghi Viết xong CV sinh viên thường nghĩ là đã hoàn thành rồi. Nhưng mà nhiêu đó vẫn chưa xong đâu nhé, hãy có một chút nghi ngờ là CV của mình chưa hoàn thiện đâu và dành thời gian xem thật kỹ để tìm xem những lỗi sai cần sửa chữa. Hãy đọc qua lại chiếc CV của mình nhiều lần nữa (bật mí là mỗi lần nộp CV chị đọc đi đọc lại và sửa tới sửa lui ít nhất 10 lần đó!). Lần này bạn cần: ❖ Rút thông tin ngắn gọn và cô đọng hơn. Có nhiều lúc chị sửa CV cho các bạn từ 3 trang dài lê thê rút lại chỉ còn có 1.5 trang mà vẫn đầy đủ ý, thậm chí đôi khi lại thêm được nhiều ý hay mới nữa mà vẫn còn ngắn gọn và súc tích hơn rất nhiều. Các bạn thường có xu hướng viết văn nên đọc đi đọc lại sẽ giúp bạn lược bớt từ từ những từ ngữ không cần thiết. ❖ Kiểm tra lại lỗi chính tả, lỗi định dạng. Cái này cực kì quan trọng, nếu bạn viết xong mà nộp liền 99% là bạn sẽ sai sót, như dính dấu phẩy, dính chữ, in nghiêng in đậm chưa thống nhất. Đọc đi đọc lại nhiều lần sẽ giúp bạn sửa lại hoàn chỉnh nhất. Điều chị chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 438 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đau đầu nhất khi cầm CV sinh viên gửi là thường sai những lỗi chính tả rất cơ bản, nên tránh nhé! Học hỏi Rồi, kiểm tra xong hết rồi, đã xong chưa? Câu trả lời là vẫn chưa!? Hãy cầm CV của bạn và gửi cho những anh chị có kinh nghiệm hơn để nhận được góp ý. Bản thân chị cũng phải gửi đi 5, 6 anh chị để xem và góp ý thật kỹ trước khi gửi đó. Đó có thể là anh chị của bạn – những người đã có kinh nghiệm xem CV sinh viên và phỏng vấn, hoặc đó cũng có thể là bạn bè có kinh nghiệm hơn trong câu lạc bộ của bạn, v.v… Chị chắc chắn là bạn sẽ thu lại được khối điều hay ho dưới cái nhìn khách quan hơn từ những anh chị đó và sửa lại hoàn thiện. Đó, viết CV sinh viên, bạn nào nào cũng tưởng rất đơn giản mà sao phức tạp quá đúng không? Người ta có câu nói “Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu”. Đúng là bạn sẽ vất vả hơn người khác một chút (hoặc rất nhiều :D) trong quá trình chuẩn bị, nhưng tin chị đi, bạn sẽ có một kết quả ngọt ngào hơn vì CV của bạn sẽ tốt và ấn tượng hơn rất nhiều so với những người khác, Nhà Tuyển Dụng sẽ chẳng ngại ngần gì mà gọi ngay cho bạn một cuộc điện thoại mời phỏng vấn! Thôi bài đã dài, chị dừng bút đây. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 439 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng lưu y ve hình thưc khi viet va gưi CV sinh vien can nhơ Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/nhung-luu-y-ve-hinh-thuckhi-viet-va-gui-cv-sinh-vien-can-nho Hãy tìm hiểu những lưu ý về hình thức cũng như lưu ý khi gửi CV đi nhé! Những điều lưu ý về hình thức của CV Thiết kế đơn giản, chuyên nghiệp Thông thường, khi viết CV sinh viên thường làm trên file word trắng giống mẫu số 1 bên dưới. Cách này không có gì sai hết nhé. Tuy nhiên chị vẫn để thêm mẫu 2 – dạng CV khá chuyên nghiệp, được gom lại gọn gàng và có thể ghi được nhiều thông tin hơn trên 1 mặt A4. Các bạn có thể tham khảo các mẫu CV ở trang topcv.vn để học tập. Đối với những bạn lo lắng là mình không có khả năng thiết kế thì các bạn có thể dùng form mẫu trên mạng hoặc tham khảo và dùng PowerPoint để vẽ lại khá dễ dàng. Như mẫu số 2 chị minh họa bên dưới là hoàn toàn được làm từ PowerPoint nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 440 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Độ dài CV nên lưu ý là tối đa khoảng 2 trang thôi nhé: Nguyên tắc chung là CV nên dưới 2 trang. Dù muốn hay không thì cũng không thể phủ nhận là phòng tuyển dụng phải nhận rất nhiều hồ sơ xin việc và thông thường họ chỉ dùng dưới 10s để xem sơ và có ấn tượng ban đầu về chiếc CV sinh viên gửi. CV quá dài sẽ làm cho người đọc cảm thấy ngán và không muốn đọc. Bên cạnh đó, thông tin càng dài càng dễ sa đà, lan man làm mất trọng tâm nội dung mà bạn muốn thể hiện. Thật ra vẫn có những chiếc CV dài hơn 2 trang, nhưng đó thường là những người đã đi làm rất lâu và kinh nghiệm rất nhiều rồi. Bạn là sinh viên mới ra trường, tốt nhất cứ giữ mức an toàn từ 1-2 trang nhé. Vậy nên bước lựa chọn và lọc thông tin để điền vào chiếc CV là cực kì quan trọng. Tránh lỗi chính tả, hoặc lỗi hiển thị thiếu chuyên nghiệp: Hãy chắc chắn là bạn đã kiểm tra thật kỹ chiếc CV trước khi gửi đi. Chị đã từng đọc những chiếc CV sinh viên gửi và thường mắc phải những lỗi sai như in đậm, in nghiêng thiếu chủ đích, các hiển thị đầu dòng lung tung – lúc thì dấu tick, lúc dấu vuông, khi lại dấu tròn, font chữ khác chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 441 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhau, cỡ chữ lộn xộn không theo thứ tự gì cả và thật sự thì điểm ấn tượng bị âm trầm trọng. Lưu ý, không nên viết tắt, ví dụ như thay vì ghi vị trí là “TV của phòng truyền thông” - bạn cần ghi rõ ràng là “thành viên phòng truyền thông”, và tránh dùng những từ ngữ mà chỉ có câu lạc bộ phòng ban của bạn hiểu, hãy tìm một từ ngữ tương đương không gây khó hiểu cho Nhà Tuyển Dụng. Những chiếc CV với định dạng thiếu chỉn chu sẽ làm người đọc thậm chí không muốn xem kỹ thông tin trong lá đơn, nói chi là gọi bạn vào những vòng trong. Chuyển file sang định dạng PDF để Tránh để CV bị lỗi khi được mở ở máy của Nhà Tuyển Dụng: Khi thiết kế CV sinh viên có thể sẽ dùng một số font và định dạng khác thường ở máy của bạn. Vì vậy sau khi làm bằng file word hoặc PowerPoint thì các bạn nên nhớ xuất ra file pdf để không gặp phải lỗi hiển thị mất font, lệch chữ khi chuyển sang một máy tính khác không phải máy tính của bạn. Dung lượng file không quá nặng: nên đảm bảo CV của bạn dưới 5 MB bởi vì CV thường được gửi qua mail và email quá nặng sẽ làm đầy hộp mail của Nhà Tuyển Dụng một cách không cần thiết, hoặc thậm chí sẽ gặp lỗi trong quá trình chuyển đi. Những lưu ý khi gửi CV cho Nhà Tuyển Dụng Hãy xem thử 2 email mà Nhà Tuyển Dụng Sữa Cát Bà được nhận như bên dưới nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 442 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 443 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bạn thấy thế nào? Rõ ràng là rất khác biệt dù cùng nộp 1 vị trí và 1 công ty, đúng không? Bạn muốn CV của mình sẽ bị delete trong vòng 1 nốt nhạc giống mẫu số 1 hay bạn muốn được Nhà Tuyển Dụng trân trọng như mẫu số 2? Vậy thì, hãy nhớ những lưu ý sau: Đặt tên email và tên CV rõ ràng: ❖ Hãy đặt tên rõ ràng, ví dụ [CV_ Lê Hồng _ apply Marketing Executive] ❖ Và subject email đầy đủ: [Đơn ứng tuyển vị trí Marketing Executive công ty Sữa Cát Bà – Lê Hồng] Ghi chỉn chu nội dung của email như một cover letter: Khi gửi CV qua email, tốt nhất nên ghi một vài lời tựa vào nội dung email – bạn có thể xem đây là cover letter của bạn, trong đó ghi rõ những tố chất bạn nghĩ bạn phù hợp với công ty và một vài lời cảm ơn Nhà Tuyển Dụng đã dành thời gian đọc email của bạn. Chắc chắn điều này sẽ ấn tượng hơn là một bạn chỉ ghi vài dòng đơn giàn “Chị ơi em gửi CV nha” đúng không nào? Không chỉ gửi CV, các bạn nên gửi đính kèm thêm những thông tin mà bạn muốn Nhà Tuyển Dụng lưu tâm: Bất cứ vòng nộp đơn nào kể cả qua mail hay qua hệ thống online của công ty đều có 1 bước đó là “File đính kèm”. Đừng bỏ qua bước quý giá này mà hãy tận dụng một cách hiệu quả nhé. Hãy xem đây là cơ hội để bạn chia sẻ thêm về bản thân mình và làm cho mình nổi bật hơn trong mắt Nhà Tuyển Dụng. Bạn có thể đính kèm thư giới thiệu của những anh chị uy tín đã làm chung với bạn như trưởng câu lạc bộ, hay Mentor của bạn, hay thầy cô dạy chung, v.v… Ngoài ra bạn có thể tự mình làm một vài đề xuất ngắn gọn nhỏ cho công ty để chứng minh được khả năng cũng như là sự nhiệt tình của bạn. Nếu bạn nghĩ “Eo ôi, vậy mất thời gian chuẩn bị lắm” thì chị cũng phải chào thua :), vì nếu bạn không thực sự đầu tư tâm huyết và nỗ lực ngay từ đầu thì cũng đừng buồn nếu cơ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 444 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hội không mỉm cười với bạn nhé. Hard work pays off, nên hãy cố gắng nào! Hãy ghi rõ những file bạn đính kèm trong nội dung email: Bên cạnh gửi thêm một số file khác như đã nói ở trên thì ngoài CV, bạn nên ghi rõ trong email là bạn đính kèm những file gì, nội dung cơ bản ra sao để tránh bị sót thông tin khi Nhà Tuyển Dụng đọc mail. Và những file đính kèm cần đặt tên rõ ràng theo thứ tự, ví dụ như: 1. Gợi ý cải thiện trưng bày sản phẩm của công ty; 2. Thư giới thiệu của Thầy trưởng môn, v.v… Follow up nếu chưa thấy phản hồi từ Nhà Tuyển Dụng: Bạn nghĩ nhấn gửi email là đã xong chuyện, chỉ việc ngồi chờ ư? Nếu vậy thì bạn đang tự đánh mất cơ hội của chính mình đó. Chị kể câu chuyện có thật cho các bạn nghe nhé. Chị gái của chị năm đó nộp vào một công ty tư vấn giấy phép xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ và thật sự rất rất thích công ty. Vậy mà email đã 1 tuần trôi qua mà không thấy ai phản hồi, chị ấy quyết định gửi mail follow up. Lại một khoảng thời gian mà vẫn không có ai trả lời, chị ấy lại gọi điện và nhận được lời hứa sẽ trả lời. Rồi lại tiếp tục đợi mà chưa có tin báo đậu hay rớt, thế là chị ấy lại tiếp tục gọi điện, đến nỗi chị nhân sự thuộc luôn giọng của “cô ứng viên kiên trì”. Và mãi thì cuối cùng chị ấy cũng được gọi phỏng vấn đó! Chị nhân sự đã chia sẻ, trong tất cả những người nộp đơn, chị không phải là người có bằng cấp cao nhất và phù hợp với công việc nhất nên chị ấy đã không tính liên hệ lại. Tuy nhiên vì chị quá kiên nhẫn và thể hiện sự thích thú với công việc nên chị nhân sự đã dành thời gian trò chuyện với chị “thử xem sao”. Và cũng nhờ đó mà chị nhân sự có thêm thời gian tìm hiểu về chị, nghe những lời chị chia sẻ, cách nói chuyện và quyết định chọn chị với những kỹ năng và kiến thức mà chị ấy có. Thật tuyệt đúng không? Nếu ngày đó chị gái chị bỏ cuộc, không thường xuyên follow up thì đã bỏ lỡ cơ hội này rồi. Và bật mí luôn cho đến bây giờ, chị gái chị đã “yên bề gia thất” với công ty đó đã được hơn mười mấy năm rồi ^^. Vậy nên, nếu mãi mà vẫn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 445 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thấy Nhà Tuyển Dụng im re, hãy là người hành động vì bạn thích và cần công việc mà, phải chứ? Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 446 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cach viet CV sinh vien – Phan Thong tin ca nhan & Ve ban than Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cach-viet-cv-sinh-vienphan-thong-tin-ca-nhan-ve-ban-than Phần thông tin cá nhân và về bản thân tưởng đơn giản nhưng nhiều bạn lại gặp những lỗi sai rất lớn như quá mơ hồ, không toát ra được những tính cách và bức tranh về bản thân, v.v… Xem rõ 2 ví dụ một CV sinh viên làm chưa tốt và một CV làm khá tốt để rút kinh nghiệm cho chính mình nhé! Những nội dung chính của 1 CV sinh viên thường có ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ Thông tin cá nhân Một đoạn giới thiệu ngắn gọn về các bạn Quá trình học tập/ hoạt động Thành tựu Một vài thông tin khác Lưu ý khi viết CV sinh viên phần “Thông tin cá nhân” & “Về bản thân” Hãy cùng xem 2 ví dụ bên dưới, và chỉ tập trung vào 2 phần đầu thôi nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 447 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 448 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bạn đã rút ra được điều gì cần lưu ý chưa? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 449 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hình ảnh trong chiếc CV sinh viên hay dùng Hình ảnh tưởng như đơn giản nhưng thực ra cũng cần các bạn hết sức chú trọng vì đây sẽ là ấn tượng đầu tiên với Nhà Tuyển Dụng. Mẫu 1 gặp phải lỗi sai là quá nhí nhảnh về trang phục và tạo dáng. Nên chọn hình đẹp nhưng né những tấm nhí nhảnh như đi chơi này ra nha, bạn không muốn Nhà Tuyển Dụng có ấn tượng về bạn như là một cô nhóc “xì tin”, mà là một người chững chạc và đủ trưởng thành để bước vào môi trường doanh nghiệp đúng không? Một vài ví dụ về những tấm hình được chọn làm CV cũng khá “í ẹ” khác (Chị đã lựa chọn những tấm hình tương tự với các style mà chị đã nhận được trên các CV của các bạn gửi chị): hình (a) thì quá nhí nhảnh, hình (b) thậm chí mắt còn không nhìn trực diện vào ống kính, hình (c): đúng chuẩn hình thẻ trực diện, nhưng không có chút thiện cảm nào – thôi mà, các bạn có thể có những hình khác đẹp lung linh hơn đúng không! À, bật mí nhỏ hình này là hình chụp trong bằng IELTS của chị đó :D; hình (d) thì hình nền quá nhiều chi tiết, làm mất tập trung vào người. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 450 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chỉ 1 tấm ảnh cũng có thể thể hiện được sự chuyên nghiệp từ chính các bạn, nên lựa chọn hình nào nhìn mình thoải mái tự tin nhất nhé, như hình (e) và (f). Một vài lưu ý nhỏ cho các bạn khi chọn hình: ❖ Hình chất lượng phải tốt, không chọn những tấm hình nhòe, mờ, độ phân giải thấp. ❖ Nhìn trực diện vào ống kính ❖ Thần thái phải thoải mái, chuyên nghiệp ❖ Hình nền đơn giản, tập trung vào người ❖ Các bạn nữ nên trang điểm một tí, còn nếu là bạn nam thì nên chải tóc gọn gàng, lịch sự Đến đây mà bạn nào còn thắc mắc là em không có tấm nào đạt chuẩn như vậy hết thì câu trả lời của chị là “Trời ơi chụp đi chớ!!!! Lẽ nào công việc cả đời người mà không thể bỏ ra vài chục nghìn chụp ảnh để đầu tư đúng không? Thông tin cá nhân trong chiếc CV sinh viên Phần thông tin cá nhân này bao gồm những thông tin cơ bản nhất để người tuyển dụng liên hệ với bạn, bao gồm tên, email, điện thoại, địa chỉ, v.v... Bây giờ thử nhìn lại lần nữa 2 ví dụ minh họa nhé! Mẫu 1 gặp phải những lỗi sai hết sức cơ bản nhưng cũng rất nhiều bạn mắc phải: ❖ Hãy nhìn email : cobedoihon@gmail.com Tên email rất thiếu chuyên nghiệp. Có nhiều bạn sinh viên lấy luôn email chơi game, chat của mình để liên lạc nên nhiều khi nhân sự cũng phải mếu khi đọc những email kiểu như thế này: congtuhaohoa@gmail.com, changtraiyeuem@gmail.com, cobebannuocmia@gmail.com. Bạn nào vẫn chưa có một địa chỉ email đàng hoàng, dễ nhớ thì đăng ký ngay và luôn nha. Ví dụ như chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 451 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK lehong.96@gmail.com là một gợi ý tốt – sử dụng tên mình là giải pháp an toàn nhất. ❖ Ngoài ra ở đây chỉ có phần thông tin cá nhân mà đã chiếm hết 1/3 diện tích trang CV, quá dài và phí. Khi làm CV, các bạn nên nhớ, CV cũng như là một miếng đất ở quận trung tâm thành phố vậy – tấc đất tấc vàng (Bạn chỉ có tối đa 2 trang thôi mà, nhớ không?). Vậy nên phải tận dụng từng diện tích một để làm điều có ích. Chỉ mới ở mục thông tin liên hệ mà đã kéo dài như vậy thì bạn đang phải hi sinh “đất” của những phần quan trọng khác rồi đó. Điều khiến phần thông tin này quá dài dòng là vì bạn đã phải ghi rất nhiều từ như “email”, “tên”, “số điện thoại” và xuống dòng cho mỗi thông tin không cần thiết. Trên thực tế, bạn hoàn toàn có thể dùng những kí hiệu để thay thế cho những thông tin này. Và bạn có thể dùng cách thiết kế thông minh để kéo những thông tin này lại gần nhau thay vì xuống hàng vô tội vạ. ❖ Và lỗi thứ 3 đó là nhìn vào không thể nắm được tên và vị trí của bạn hiện tại. Khi bạn gửi CV xin việc, dĩ nhiên Nhà Tuyển Dụng đã biết đây là CV nên không cần lặp lại chữ “Sơ yếu lí lịch” to đùng. Thay vào đó hãy dùng chỗ này để ghi tên của bạn thật to và rõ, đây là thông tin mà Nhà Tuyển Dụng cần nhớ nhất – và dưới đó là vị trí của bạn hiện tại. Nếu bạn đang là sinh viên thì ghi chức danh là sinh viên trường nào. Ok, thông tin tưởng đơn giản mà cũng nhiều lỗi sai quá nhỉ. Vậy sửa xong rồi thì CV sẽ trông như mẫu 2: rõ ràng, gọn gàng chỉ 1 góc đầu trang A4, súc tích và chuyên nghiệp. Bạn có thể xem những CV mẫu như ở hướng dẫn của chị trong bài trước nhé: https://chuongkhoidiem.com/5-giai-doan-viet-cv-5-chu-h Về bản thân Phần này là một đoạn giới thiệu ngắn gọn để gây ấn tượng với Nhà Tuyển Dụng ngay từ những dòng đầu tiên, vú dụ như thể hiện là bạn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 452 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK có những kinh nghiệm liên quan đến phòng ban đó dù chỉ là sinh viên, hoặc một vài mô tả về tính cách đặc biệt, con người của bạn. Tham khảo thêm ví dụ như mẫu số 2 nhé! Tốt nhất không nên là những từ ngữ sáo rỗng hoặc trùng lắp. Có nhiều bạn gửi CV cho chị, và phần này hoàn toàn lặp lại những phần khác ở CV sinh viên như mẫu số 1, thực sự rất uổng phí. Lần nữa, tấc đất tấc vàng, các bạn nhớ nhé! Đã không ghi thì thôi, còn nếu ghi thì phải chọn những thông tin thật sự xứng đáng! Không có mẫu số chung nào cho phần này cả vì mỗi người là mỗi cá tính riêng biệt, nên hãy thể hiện bản thân mình qua những dòng tóm tắt ngắn gọn. Và cũng đừng đánh giá quá thấp mà không đầu tư cho phần này vì chị Mai Thục Quyên (Giám đốc điều hành công ty Golden Digital) đã từng chia sẻ trong talk show với Chương Khởi Điểm rằng một trong những điều khiến chị được gọi lại phỏng vấn vào công ty quảng cáo Ogilvy & Mather dù mới là sinh viên năm 2 đó là vì những lời chị đã viết trong CV ở phần này. Bạn hãy xem phút thứ 12 của clip này: https://youtu.be/Y7XUupbGRl8 để biết được chị Quyên đã ghi những gì nhé! Ukie, bài viết cũng dài rồi, chị dừng bút đây. Chị sẽ chia sẻ với các bạn thêm ở những bài viết tiếp theo nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 453 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cach viet CV sinh vien – Phan qua trình hoc tap va ky nang Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cach-viet-cv-sinh-vienphan-thong-tin-ca-nhan-ve-ban-than/ A i nói mục “Kỹ năng” không quan trọng trong CV sinh viên? Thật là dở nếu bạn chỉ điền những từ ngữ về kỹ năng sáo rỗng, mơ hồ cho tất cả mọi công việc mà bạn ứng tuyển. Nên nhớ là mỗi công việc sẽ có những yêu cầu riêng về kỹ năng. Tham khảo cách viết siêu hiệu quả cho phần này để gây ấn tượng với Nhà Tuyển Dụng nhé! Lưu ý khi viết “Quá trình Học tập” trong chiếc CV sinh viên của bạn Cùng tiếp tục nghiền ngẫm 2 mẫu CV như bên dưới, chị đã che mờ những phần không liên quan, bạn chỉ cần tập trung vào cách viết ở phần quá trình học tập của 2 mẫu thôi nhé! Đầu tiên hãy xem mẫu số 1 bên dưới có gì cần chỉnh sửa nào? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 454 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 455 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ở mẫu số 1 này, ngoài những lỗi về định dạng hết sức cơ bản như in đậm, in nghiêng vô tội vạ, font chữ lỗi và lệch, CV này còn gặp một số vấn đề khác: ❖ Khi viết CV, các dòng thời gian luôn phải để ở thời điểm gần nhất trước cho đến xa nhất. Mẫu này thì dùng ngược lại, liệt kê từ khi nhỏ xíu: cấp 1- cấp 2 cho đến hiện tại là Đại Học. ❖ Bạn nghĩ Nhà Tuyển Dụng có quan tâm bạn học cấp 1, cấp 2 ở đâu không? Không đúng không, vậy thì đừng tốn giấy mực để ghi thông tin trường học cấp 1, cấp 2 không cần thiết ở đây nhé. (Chị đã đọc một số CV của các bạn ghi siêu chi tiết một cách hơi bị thừa như vậy rồi đó!) Còn cấp 3 thì trừ trường hợp bạn có những thông tin ấn tượng muốn chia sẻ, còn không thì khỏi ghi nhé! ❖ Ngoài ra một lỗi mà hầu như khá nhiều bạn sinh viên mắc phải là không ghi thành tích học tập. Nếu bạn có một kết quả học tập đáng nể với điểm số cao, học bổng, hay đạt những giải thưởng về học tập, tại sao lại không ghi vào để “ghi điểm” với Nhà Tuyển Dụng? ❖ Phần này ở mẫu số 1 trên chỉ đơn thuần ghi lại quá trình học tập chính thống mà không ghi thêm những khóa học khác hoặc mà bạn tham gia hay bằng cấp Tiếng Anh mà bạn có. Bạn hoàn toàn có thể thêm vào những khóa học kỹ năng, các lớp đào tạo ngoài lề khác như lớp học photoshop, lớp đào tạo kỹ năng thuyết trình, chứng chỉ Anh văn như điểm IELTS, v.v… Nếu khắc phục những điểm này, chúng ta sẽ có 1 CV mới như sau: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 456 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mẫu này đã ghi đầy đủ những thông mà mẫu trước không có và sắp xếp đúng thứ tự thời gian từ gần nhất tới xa nhất một cách khá gọn gàng. Chỉ có 1 lưu ý nhỏ là để cho những khóa học mà bạn đã học đáng tin cậy, bạn có thể thêm vào tên học viện mà bạn đã tham gia. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 457 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ví dụ thay vì ghi “Khóa học PR”, bạn có thể ghi thêm “Khóa học PR – Marketing Academy HCM”. Tương tự với những khóa học khác. Chà, phần “Quá trình học tập” tưởng đơn giản mà cũng nhiêu khê quá nhỉ! Không sao, có chút sai sót nhưng sửa chữa liền thì bạn sẽ mau tiến bộ thôi. Cùng đến với phần tiếp theo nhé! Lưu ý khi viết phần “Kỹ năng” trong CV sinh viên Phần này thường để nhấn mạnh những kỹ năng của bạn. Trước khi nhắc nhở các bạn những điểm cần lưu ý, hãy xem 1 phần mà chị đã nhận được trong CV sinh viên của 1 bạn xin việc làm Marketing intern – mà chị mong là các bạn sẽ không gặp những lỗi như thế này. Thực ra, các bạn đều nghĩ phần kỹ năng này đơn giản mà, cứ quăng hết hầm bà lằng đủ thứ linh tinh vào và cuối cùng sẽ ra những thông tin như ở trên. Ai da, phải thay đổi suy nghĩ nhé, vì Nhà Tuyển Dụng sẽ rất chú trọng phần này đó! Lưu ý những điều sau: Đầu tiên, trong CV, sinh viên nào cũng hầu như chỉ ưu tiên ghi kỹ năng Microsoft Win Word, excel, PowerPoint và để ở đầu phần kỹ năng. Thực ra, trong thời buổi hiện đại như bây giờ, đây là những kỹ năng mà bạn mặc nhiên cần phải có để có một công việc tốt. Và, khi viết CV thì luôn làm theo nguyên tắc cái nào quan trọng đưa lên đầu. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 458 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy thì những kỹ năng văn phòng cơ bản này nếu bạn ghi vui lòng để xuống ở cuối cùng. Nhiều bạn có thói quen để kỹ năng đính kèm với mức độ. Điều này không sai nhưng nếu nhìn vào bảng kỹ năng tên với đầy rẫy những kỹ năng nhưng cái nào cũng ở mức độ “cơ bản” thì ấn tượng của bạn với Nhà Tuyển Dụng chẳng thể tốt hơn được bao nhiêu. Hãy chọn lọc và ghi những kỹ năng bạn làm tốt nhất thay vì ghi quá nhiều kỹ năng mà mức độ chỉ nằm ở “cơ bản”. Nhắc đến phần kỹ năng, các bạn sẽ thường hoang mang không biết nên ghi gì dẫn đến tình trạng ghi tràn lan. Các bạn hãy còn nhớ những gì chị ghi trong bài viết “5 giai đoạn viết CV sinh viên không nên bỏ sót” chứ? Đây là lúc mà bạn thực hiện giai đoạn thứ 3 – HÒA TRỘN đó! Thay vì ghi quá nhiều kỹ năng không liên quan đến nhau, hãy chọn lọc những kỹ năng công việc cần có và bạn cũng làm rất tốt. Ví dụ như Marketing yêu cầu sự sáng tạo, tài chính yêu cầu khả năng làm việc với con số, Sales yêu cầu khả năng giao tiếp tốt, sức bền, khả năng thuyết phục, chú trọng tới khách hàng… thì hãy chắc chắn là bạn đã rèn luyện những kỹ năng này thông qua các công việc cụ thể để tự tin ghi vào phần kỹ năng của CV nhé! Để biết mỗi công việc cần những kỹ năng gì, bạn có thể xem tiêu chí tuyển chọn của công việc trên website công ty hoặc tìm kiếm trên Google với từ khóa phù hợp, ví dụ “Skills for Marketing executive” , “Skills for accounting assistant, v.v…” hoặc tìm các CV của vị trí tương ứng của mình trên mạng để tham khảo. Một điều nữa là các bạn hãy tránh dùng những kỹ năng quá to tát và chung chung, mơ hồ. Thường trong CV sinh viên chỉ ghi vài chữ ngắn gọn ở phần này như “Teamwork, Leadership, presentation, communication, v.v…” Ghi vậy rất sáo rỗng và không rõ ràng. Thay vì ghi “Presentation”, bạn có thể ghi tỉ mỉ hơn “Kỹ năng thuyết trình, đặc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 459 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK biệt làm tốt cả Tiếng Anh và Tiếng Việt – khả năng làm slide chuyên nghiệp”. Hay thay vì ghi chung chung “Design” – Bạn có thể ghi rõ “Thiết kế banner, poster quảng cáo, tạp chí v.v… bằng phần mềm Photoshop, Adobe Ìllustrator”. Ghi tỉ mỉ vừa thể hiện được những gì bạn làm tốt, vừa giúp cho phần “kỹ năng” này của bạn không bị xem nhẹ và lướt qua như một cơn gió thoảng. Nhưng, cũng lưu ý là bạn phải có bằng chứng cho những kỹ năng bạn ghi ở phần này, nếu bạn nói dối thì sẽ lộ ra hết ở vòng phỏng vấn mà thôi. Tốt nhất, nếu bạn liệt kê kỹ năng nào thì phần mô tả công việc cụ thể ở phần “kinh nghiệm làm việc/Hoạt động ngoại khóa” phải thể hiện được những vai trò của bạn giúp bạn rèn luyện được kỹ năng đó. Ví dụ như các bạn đang nộp cho vị trí Management Trainee - Quản Trị Viên Tập Sự, yêu cầu thường là phải có kỹ năng lãnh đạo. Vì vậy nên để kỹ năng này vào, dĩ nhiên là bên dưới phần ngoại khóa phải có những bằng chứng cho thấy là bạn đã được giao những công việc mang tính chất lãnh đạo (chứ không phải là có chức danh lãnh đạo nha – ý này chị có chia sẻ xuyên suốt Guidebook và trên trang chuongkhoidiem.com rồi nhé ^^), và thể hiện được kỹ năng này thông qua mô tả công việc bạn làm và thành quả so với KPI (chỉ tiêu) nghen. Ngoài những kỹ năng mà bạn đã HÒA TRỘN này ra, trong CV, các bạn cũng có thể để thêm những kỹ năng nổi bật khác của mình sau quá trình đánh giá lại bản thân. Ví dụ bạn Lê Hồng như mẫu số 2 ở trên thấy được điểm mạnh của mình là thích nghi tốt với môi trường mới và học hỏi nhanh thì bạn cũng có thể ghi thêm vào. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 460 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nếu em không có kỹ năng phù hợp thì sao? Câu hỏi được một số bạn đặt ra là: “Như vậy một CV tốt phải thể hiện được là ứng viên kỹ năng công việc cần, có những kinh nghiệm thực tiễn chứng minh được kỹ năng đó. Vậy lỡ em không có kỹ năng phù hợp thì sao chị ơi?” Trả lời: ❖ Các bạn có nhớ nguyên tắc số 4 trong 4 nguyên tắc vàng khi xin việc không? Đó là THỰC HÀNH. Những kỹ năng này không phải từ trên trời rớt xuống, mà bạn cũng không thể bịa ra được vì thế nào ở vòng phỏng vấn cũng sẽ “lòi đuôi”. ❖ Cho nên câu trả lời là chỉ có chuẩn bị từ trước mới giúp cho bạn có kinh nghiệm thực tế phù hợp với công việc để tự tin ghi vào CV. Vì vậy đừng nghĩ là năm 4 mới lật đật tham gia hoạt động này nọ còn năm 1 cứ phà phà chơi bời xả ga thì bạn đang phí đi thời gian quý báu của mình đó. Hãy chuẩn bị sớm nhất khi có thể để có được công việc đầu đời mơ ước các bạn nhé! ❖ Còn nếu trường hợp xấu nhất, thật sự là bạn đang học năm 4 và vẫn chưa có kỹ năng nào phù hợp với công việc thì cách duy nhất là hãy lựa chọn những kỹ năng mà bạn đã rèn luyện được và cảm thấy tự tin nhất, theo thứ tự từ kỹ năng bạn thấy là quan trọng nhất lên trước – bạn có thể tham khảo list những kỹ năng mềm ở link này: https://www.thebalance.com/list-ofsoft-skills-2063770. Tóm lại dù làm gì đi nữa, tuyệt đối tránh bịa đặt và nói dối về chính mình, dù là ở bất cứ phần nào đi nữa. Cũng giống như có lần chị đi phỏng vấn, bạn sinh viên viết kỹ năng bạn làm tốt là “kỹ năng giao tiếp” nhưng suốt buổi không nhìn trực diện vào mắt chị để nói chuyện và luôn nhút nhát, e dè. Không nên tí nào các bạn nhé, vì ghi sai thì lại càng làm phản tác dụng đó! Hãy cứ là chính mình! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 461 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ukie, vậy là chúng ta đã khép lại bài viết khá dài của ngày hôm nay rồi. Hướng dẫn viết phần “Kinh nghiệm làm việc/hoạt động ngoại khóa” và “Thành tựu” sẽ được chia sẻ ở những bài viết tiếp theo nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 462 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cach viet CV sinh vien – Phan Kinh nghiem lam viec/Hoat đong ngoai khoa Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cach-viet-cv-sinh-vienphan-kinh-nghiem-lam-viec-hoat-dong-ngoai-khoa M ục “Thành tựu” là phần sinh viên hay bỏ sót nhất khi viết CV, trong khi đó là nội dung quan trọng để ghi điểm với Nhà Tuyển Dụng và chứng tỏ năng lực của mình. Khi viết CV sinh viên nên ghi những gì trong phần này? Những lỗi sai hay gặp và cách sửa chữa? Xem thêm ví dụ minh họa siêu kỹ về cách viết tốt ở mục này nhé! Những thông tin nhất định phải có trong phần này ❖ ❖ ❖ ❖ Chức danh/ vị trí của bạn Công ty/CLB/ Tổ chức bạn tham gia Thời gian làm việc: Bạn làm trong khoảng thời gian nào, bao lâu Nhiệm vụ cụ thể của bạn ở mỗi vị trí Mẫu CV sinh viên chưa tốt Cũng như những phần trước, cùng xem mẫu số 1 ở dưới đây và chỉ ra những điểm CV này chưa tốt nhé! Những phần không liên quan chị đã che mờ rồi nha. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 463 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Trước hết, phần “Kinh nghiệm hoạt động” và “Thành tựu” là xương sống của CV và cần được dành nhiều “đất” nhất để bạn có thể kể chuyện với Nhà Tuyển Dụng về những kinh nghiệm, khả năng và những điều bạn đã gặt hái được trong quá khứ. Vậy chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 464 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ nhưng CV này lại chỉ dành có 1/3 diện tích ít ỏi cho phần này, chưa đủ để tạo nên một bức chân dung về bạn! Nên dành ít nhất một nửa diện tích để cho 2 phần cực kì quan trọng này bạn nhé! Thay vì ghi “Thành viên ban truyền thông” bạn lại lười biếng ghi tắt vô tội vạ thành “TV”. Không được viết tắt các bạn nhé! Cảm giác đầu tiên khi nhìn phần này là “LƯỜI ĐỌC” đúng không? Đo là vì CV này chỉ gồm một đống thông tin liệt kê hết sức sơ sài và khó có thể nào nắm được phần thông tin quan trọng về vị trí và thời gian làm việc của bạn một cách nhanh chóng. Nhắc lại lần nữa là Nhà Tuyển Dụng chỉ lướt qua dưới 10s để có ấn tượng về CV của bạn, nên đừng phí phạm thời gian của họ và cơ hội của bạn bằng một phần đầy nhóc chữ không sắp xếp như thế này, hãy biết sử dụng in đậm, xuống dòng một cách hợp lý để làm nổi bật thông tin quan trọng. Nhìn vào bạn có biết công việc nào làm trước, làm sau không? Hoàn toàn không đúng không, vì CV này bạn đã quên ghi thời gian đầy đủ vào tất cả công việc. Đừng viết văn! Chính việc nghiêm túc thêm chủ ngữ, vị ngữ quá đầy đủ nguyên câu đã làm cho CV của bạn dài dòng và hết sức lê thê. Nhiều bạn sẽ gặp lỗi giống CV này đó là không mô tả trách nhiệm công việc hoặc mô tả trách nhiệm công việc chung chung, giống như là copy nguyên mẫu mô tả công việc. Hãy nhớ là Nhà Tuyển Dụng cần biết là khi bạn làm công việc đó bạn đã làm những gì – những đóng góp của CHÍNH BẠN – càng cụ thể càng tốt, chứ không phải là những mô tả mẫu về công việc (Job Description) đó! Ví dụ như mẫu CV trên: “Thành viên ban truyền thông – tổ chức sự kiện cho câu lạc bộ Tiếng Anh – quảng bá cuộc thi qua nhiều kênh thông tin khác nhau”. Trời, bạn viết thiệt là trớt quớt đó! Bạn tổ chức sự kiện, cụ thể là sự kiện gì, bạn đóng vai trò nào – chạy logistic, hay làm MC, hay chịu trách nhiệm về chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 465 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nội dung quảng bá, v.v…? Và nhiệm vụ của ban truyền thông dĩ nhiên là truyền thông cho câu lạc bộ qua nhiều cổng thông tin khác nhau rồi nhưng vấn đề là CHÍNH BẠN bạn đảm nhiệm những cổng thông tin nào: bạn chuyên làm Facebook, hay đăng tin trên mạng, v.v… Những thông tin này mới là quan trọng và cần thiết! ❖ Ngoài những điểm sai chính như CV kể trên, một lỗi thường gặp, đặc biệt là ở những bạn có bề dày hoạt động kinh nghiệm lâu năm đó là quá tham lam dẫn đến chiếc CV siêu dài dòng! Các bạn có xu hướng liệt kê hết tất cả hoạt động của mình và thậm chí ghi luôn cả những hoạt động mà bạn chỉ tham gia thôi chứ không đóng góp gì vì tư tưởng là “thà dư còn hơn thiếu” – ví dụ như “Tham gia hội thảo Ngành công nghiệp 4.0”, “Tham gia hội thảo “Sinh viên thời đại, v.v…”. Và chính vì tham lam nên nhiều khi chiếc CV kéo dài những 4 trang mà hết sức lan man và nhạt nhòa. Các bạn ghi quá nhiều, không tập trung thì sẽ càng dễ làm ấn tượng về bản thân mình mờ nhạt. Chị kể ví dụ thực tế để minh họa cho các bạn luôn nhé, lần đó chị tham gia phỏng vấn cho một chương trình học bổng, có một bạn nữ cũng rất lanh lẹ và đang ở vị trí lãnh đạo của một câu lạc bộ trong trường. Khi đến phần chia sẻ hoạt động của bạn, bạn liệt kê hết tất tần tật từng tháng một bạn làm gì. Ban đầu mọi người còn tập trung lắng nghe nhưng sau khi hết 15 phút mà bạn vẫn chưa nói xong hoạt động thì mọi người cũng đã khá là mất kiên nhẫn, không thực sự nắm được vai trò của bạn ở từng hoạt động và phải dừng câu trả lời của bạn để hỏi phần tiếp theo rồi. Lẽ ra bạn chỉ cần chắt lọc 1,2 nội dung thôi nhưng nêu bật vai trò của mình thì sẽ thật sự rất tốt thay vì nêu hết tất cả mà không có cái gì đáng lưu ý. Và tương tự, khi chị nhận được những chiếc CV dài hút mắt mà mỗi vị trí chỉ ghi được vài dòng nhiệm vụ hết sức nông cạn thì chị cũng sẽ không dành thời gian để đọc tiếp làm gì cả! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 466 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Và điều cuối cùng, nhưng cũng là quan trọng nhất, đó là CV này hoàn toàn không có phần “Thành tựu”. Đây là phần mà bạn có thể nêu bật được những đóng góp cụ thể của bạn qua những gì bạn đẫ gặt hái được, nên tuyệt đối không được quên nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 467 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Mẫu CV sinh viên đã chỉnh sửa Ok, nãy giờ mình cùng “ngâm cứu” lỗi sai hết sức rõ ràng rồi đúng không, giờ thì cùng nhau xem 1 phiên bản tốt hơn nhé! Tuy phiên bản này chưa hẳn là đã tốt 100% nhưng đã sửa được rất nhiều lỗi các bạn hay mắc phải và minh họa khá tốt cách sửa, vậy nên giờ chúng ta cùng xem từng phần chi tiết nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 468 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Nhìn tổng quan CV này đã dành đến hơn 1 nửa diện tích cho phần thành tựu và kỹ năng này. Vậy lỗi thứ 1 đã được sửa rồi nhé, vì xem như đảm bảo đủ đất để chia sẻ những thông tin quan trọng cho phần này. ❖ Hình thức được sửa lại với phần vị trí, tên câu lạc bộ, thời gian ghi rõ, in đậm và tách biệt với nội dung để dễ dàng lướt nhanh vẫn thấy dễ dàng. ❖ Các công việc được sắp xếp thời gian theo thứ tự từ gần nhất đến xa nhất/ dùng kí hiệu đầu dòng phân định rõ những nhiệm vụ khác biệt. Nhờ cách trình bày mà nhìn CV mới gọn gàng, chỉn chu hơn và làm người khác cũng không ngại đọc ❖ Phần hoạt động ngoại khóa được chọn lọc và nêu ngắn gọn lại bao gồm 2 hoạt động chính tại câu lạc bộ Tiếng Anh và Câu Lạc Bộ Hoạt Động Xã Hội Đại Học Dân Dã vì đây là những kinh nghiệm liên quan tới ngành nghề bạn đang nộp (Marketing) nhất. ❖ Ở mỗi phần hoạt động chính, mô tả công việc được ghi hết sức cụ thể và đây là những hoạt động mà CHÍNH BẠN đã làm được trong thời gian đó. Cùng hoạt động nhưng khi bạn đầu tư thời gian suy nghĩ hơn, điểm lại những gì mình đã làm được thì sẽ ghi cụ thể hơn rất nhiều đúng không nào! Nếu ở mẫu CV số 1 chỉ đơn thuần ghi “tổ chức sự kiện” thì mẫu này ghi rõ là “tổ chức cuộc thi Tiếng Anh”, và hoạt động quảng bá cụ thể mà bạn chịu trách nhiệm là viết báo và quảng bá tại trường Đại Học, thiết kế nội dung quảng bá, v.v… Hoạt động fanpage cũng ghi rõ những đóng góp của chính bạn như đề ra hướng truyền thông cả năm, triển khai nội dung trả lời fanpage, v.v… ❖ Cách viết ở phần này hết sức ngắn gọn và súc tích, bắt đầu bằng động từ thay vì nguyên câu văn dài dòng. À, mà lưu ý hành động thì có hành động chính và phụ nữa nha. Chị đã từng sửa CV cho các bạn mà các bạn chuyên môn để hành động phụ lên đầu. Ví dụ: “Làm việc một nhóm 5-6 người để gây quỹ từ thiện cho học bổng của trường”, “Trực tiếp liên lạc với các phòng ban chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 469 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK liên quan và tư vấn khách hàng để giải quyết mâu thuẫn, khiếu nại của công ty”. Lần nữa, các bạn hãy tiết kiệm thời gian cho những người đọc CV của các bạn bằng cách ghi vào vấn đề chính nhanh nhất. Nên ghi hành động chính lên trước và phương tiện-cách làm ở sau. Hãy sửa thành “Gây quỹ từ thiện cho học bổng cùng nhóm bạn 5 người” / “Giải quyết khiếu nại của khách hàng cho công ty bằng việc thường xuyên giữ liên lạc với khách hàng và liên lạc với các phòng ban liên quan để xử lý vấn đề nhanh chóng”. Nếu so sánh mẫu CV sinh viên 1 và 2: mẫu 1 sẽ bị cho rớt từ vòng gửi xe, hoặc Nhà Tuyển Dụng phải tốn thời gian ở vòng phỏng vấn chỉ để hỏi những câu như “bạn đóng góp được gì, cụ thể là quảng cáo cái gì, qua kênh nào, v.v… Còn với phiên bản đã chỉnh sửa ở mẫu 2, doanh nghiệp có thể đào sâu hơn được thông tin hữu ích cũng trong bằng ấy thời gian phỏng vấn, ví dụ như họ hỏi được là “Khi viết báo cho các clb và báo thanh niên em có lưu ý gì không, về số lượng chữ, thông tin, v..v hay khó khăn em gặp phải khi quảng cáo tại trường Đại Học là gì và em đã vượt qua như thế nào…?”. Từ đó bạn có thêm cơ hội để chinh phục và gây ấn tượng với Nhà Tuyển Dụng, chia sẻ về bản thân, lợi thế hơn hẳn những bạn khác đúng không! Hãy cung cấp cho Nhà Tuyển Dụng 1 CV sinh viên nhưng lại chất lượng như một người đi làm giàu kỹ năng nhé các bạn! Làm sao để thể hiện khả năng khi nộp những ngành khó có cơ hội thực tập trước? Ngành nghề của em muốn nộp vào khá đặc thù như Supply Chain, Manufacturing nên không có hoạt động ngoại khóa nào có phòng ban này hết, làm sao để CV sinh viên có kinh nghiệm liên quan đây? ❖ Thực ra ở những trường hợp này thì các bạn hoàn toàn có thể dùng kinh nghiệm làm việc, kỹ năng mềm ở các hoạt động chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 470 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ngoại khóa để chứng minh khả năng của mình. Ví dụ những kỹ năng mềm cần thiết cho công việc như “Quản lý dự án”, “Kỹ năng giao tiếp”, “lập kế hoạch”, v.v… các bạn có thể học được ở bất cứ hoạt động ngoại khóa nào. Đừng lo vì bằng chứng là một người bạn của chị cũng là Management Trainee của Unilever hoàn toàn không có kinh nghiệm làm Finance ở công ty nào nhưng có một thành tích khá ổn ở CLB Tiếng Anh của trường cũng như có những kiến thức cần thiết của phòng Finance thì vẫn được nhận như bình thường nhé! Quan trọng là bạn học được kỹ năng trong quá trình làm việc. Nhà Tuyển Dụng khi tuyển dụng sinh viên mới ra trường đều chấp nhận là sẽ đào tạo kiến thức nghề nghiệp cho bạn nên đừng quá lo lắng nhé, miễn sao bạn chứng minh được tiềm năng của mình, sự xông xáo của bạn thông qua hoạt động quá khứ là được nghen. ❖ Hoặc tốt hơn là bạn có thể học thêm những khóa học bổ sung về chuyên ngành để thêm sự tự tin từ doanh nghiệp khi tuyển bạn. Phần này bạn có thể ghi trong mục “Quá trình học tập” như là điểm sáng cho chiếc CV của bạn. ❖ Các bạn cũng có thể học hỏi các anh chị đi trước cùng làm phòng ban bạn thích để hiểu sơ qua về công việc và yêu cầu của ngành nghề, sau đó tự tin chia sẻ ở vòng phỏng vấn nhé! ❖ Và cuối cùng, nếu bạn có những môn học trong chuyên ngành phù hợp với ngành nghề (và bạn có thành tích tốt ở những môn học này) thì đó cũng là một điểm cộng nhé! Nhưng nhớ phải chắt lọc, không dài dòng và đừng tham lam ghi quá nhiều không cần thiết nghen. Chà chà, phần này dài quá ta, các bạn đã có mỏi mắt chưa nè? Vì đây là phần quan trọng nhất của CV mà các bạn cần lưu ý nên chị cũng phải toát mồ hôi hột viết và chia sẻ thật kỹ với các bạn đó, không mong gì hơn là các bạn sẽ áp dụng được hiệu quả! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 471 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Còn giờ thì tạm chia tay, mình hẹn gặp ở bài sau nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 472 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cach viet CV sinh vien – Phan Thanh Tưu Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cach-viet-cv-sinh-vienphan-thanh-tuu M ục “Thành tựu” là phần sinh viên hay bỏ sót nhất khi viết CV, trong khi đó là nội dung quan trọng để ghi điểm với Nhà Tuyển Dụng và chứng tỏ năng lực của mình. Khi viết CV nên ghi những gì trong phần này? Những lỗi sai hay gặp và cách sửa chữa? Xem thêm minh họa siêu kỹ ví dụ về cách viết tốt ở mục này nhé! Nên ghi gì ở phần “Thành tựu”? ❖ Giải thưởng bạn đạt được khi đi học ( bao gồm cả học thuật lẫn chung chung) ví dụ Top 3 của trường, Sinh viên 5 tốt, học bổng toàn phần 4 năm liền, điểm luận văn về Marketing 9.5 (nếu đây là điểm nổi bật cực kỳ và chủ đề liên quan đến chuyên ngành mà bạn đang ứng tuyển), v.v… ❖ Giải thưởng bạn đạt được khi tham gia hoạt động ngoại khóa/ làm việc (kể cả cá nhân bạn hoặc tập thể phòng ban của bạn mà bạn có đóng góp quan trọng): ví dụ giải thưởng thành viên xuất sắc nhất CLB năm 2017, giải thưởng phòng ban làm việc hiệu quả nhất của CLB Tiếng Anh, giải thưởng nhân viên sáng tạo nhất quý, v.v… ❖ Những thành tựu khác mà bạn đạt được khi làm việc/hoạt động. Những thông tin này nếu bạn đã ghi ở những phần khác rồi, ghi lại có bị thừa không? Câu trả lời là có 2 cách để ghi những thông tin này. Một số bạn chọn cách tách riêng phần “Thành tựu” như chị chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 473 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hướng dẫn, một số sẽ lựa chọn ghi chung ở những phần trên. Ví dụ như thành tựu trong học tập sẽ để trong mục “Quá trình học tập” và những thành tích đạt được trong công việc sẽ ghi dưới từng mô tả công việc trong mục “Kinh nghiệm làm việc/Hoạt động ngoại khóa”. Cả 2 cách đều được, miễn bạn có những thông tin này đầy đủ trong chiếc CV của mình và đừng ghi trùng lắp ở cả hai phần, lãng phí không gian là được nha. Nếu không, những mô tả công việc của bạn chỉ mới chung chung mà chưa thấy được kết quả gì cả. Những lưu ý khi viết phần “Thành Tựu” trong CV sinh viên nên nhớ Những thành tựu này sẽ không có ý nghĩa gì cả nếu bạn chỉ đưa con số chung chung. Phải luôn có KPI (chỉ tiêu) đi kèm để so sánh với thành tích bạn đạt được. Chị đã gặp rất nhiều bạn ghi chung chung “Mua được hàng hóa cho câu lạc bộ với giá rẻ chỉ khoảng 15.000đ/sản phẩm”. 15.000đ sẽ không có ý nghĩa gì với người đọc hết, vì người đọc làm sao biết được 15.000đ là giá tốt hay không tốt? Lỡ vẫn có những nơi bán cùng sản phẩm đó chỉ với giá 13.000đ thì sao? Hoặc có một số bạn thì ghi “Quảng bá chương trình Thuyết trình Tiếng Anh cho câu lạc bộ, thu hút 500 đơn đăng ký”. Rồi, 500 đơn là nhiều hay ít? Dựa vào đâu nói đây là nhiều, nếu chỉ tiêu hoặc trong quá khứ các bạn đã thu hút được còn hơn cả con số này thì có phải là bạn đã thất bại rồi không? Vì vậy, ở mục này các bạn cần so sánh với KPI đề ra: ví dụ Truyền thông về cuộc thi Tiếng Anh cho hơn 5000 người trên Facebook (so với chỉ tiêu 4000 người – đạt 125%), thu hút 500 đơn đăng ký – 120% so với chỉ tiêu. Có như vậy mới dễ dàng đánh giá được những gì bạn đã làm. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 474 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Một lỗi khác các bạn hay mắc phải là ghi theo kiểu chung chung và dùng những từ sáo rỗng. Những chữ chị ngán nhất vì suốt ngày gặp hoài mà không thể hiện được ý nghĩa gì như “thành công”, “xuất sắc”, “hiệu quả”, chẳng hạn như “quảng bá hiệu quả cho chương trình Tiếng Anh sinh viên” hoặc “fanpage được đánh giá là xuất sắc”. Những thông tin này không thực sự đáng tin cậy vì không có số liệu gì để chứng minh mà giống ý kiến chủ quan của bạn hơn. Vì vậy, hạn chế viết những từ ngữ sáo rỗng này nhé, hãy dùng con số bạn đạt được thực tế so sánh với KPI để chứng minh cho hiệu quả của bạn! Lưu ý: Thành tựu là dựa trên những giải thưởng hay kết quả đạt được ban đầu đề ra. Những con số này không phải bịa đặt hay “từ trên trời rớt xuống” mà ngay khi làm việc các bạn luôn phải đề ra chỉ tiêu cho mình để có thể đánh giá sau khi làm xong việc, hoặc hỏi từ Leader để biết được chỉ tiêu đó. Lỗi thứ 3 là ghi những thành tích mà không phải chính bạn là người góp công chủ yếu. Nhiều bạn thấy mình không có thành tựu gì hết, để trống thì lại kì nên quyết định ghi những thành tựu chung chung mà bạn không có đóng góp gì lớn lao. Ví dụ như bạn chỉ mới là thành viên được 1 tháng của Câu Lạc bộ, chưa đóng góp được nhiều và Câu Lạc bộ đạt giải thưởng ”phòng ban làm việc hiệu quả nhất của CLB Tiếng Anh” thì không có nghĩa là bạn có thể thoải mái ghi vào CV. Hãy tưởng tượng đến khi Nhà Tuyển Dụng đọc CV và hỏi bạn: “Vậy em đã đóng góp gì cho thành công này của phòng ban mình?”, có phải là bạn sẽ ngậm ngùi im re không? Vì vậy, đừng để chuyện xấu hổ đó xảy ra nhé. Hãy viết nếu bạn có thể dõng dạc trả lời những đóng góp của mình như “Em đã góp phần giúp CLB truyền thông hiệu quả cuộc thi Tiếng Anh, mang đến 500 đơn đăng ký so với lượt đơn chỉ tiêu đề ra chỉ có chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 475 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 300. Nhờ vượt chỉ tiêu này cùng với một số hoạt động khác nữa của các bạn cùng nhóm mà phòng ban em đã được lựa chọn cho giải thưởng đó”. Vậy nghen, không được ghi bừa nghen! Lỗi thứ 4 là các bạn thường ghi kèm rất nhiều giải thưởng nhưng chỉ để mỗi tên của giải thưởng mà không giải thích gì thêm. Chị đã đọc những CV có ghi thông tin như “Học bổng Rosy”, “Giải 3 cuộc thi khởi nghiệp trẻ”, “Giải Nhất cuộc thi Tiếng Anh”, v.v… Vấn đề là, các bạn hãy tưởng tượng nếu là người đọc có hiểu được những giải thưởng này có ý nghĩa gì không? Vậy thì thay vì đánh đố người đọc, hãy ghi rất rõ ràng và tỉ mỉ, chẳng hạn như “Học bổng Rosy – học bổng dành cho Top 1% sinh viên xuất sắc nhất về thành tích học tập của trường ĐH Dân Dã” – ghi kỹ và rõ ràng sẽ làm người ta ấn tượng hơn và ngầm hiểu được thành tích của bạn trong học tập cũng khá là đáng nể. Hoặc thay vì chỉ ghi “Giải 3 cuộc thi khởi nghiệp trẻ”, hãy chỉnh sửa lại thành “Giải 3 cuộc thi khởi nghiệp – cuộc thi cho sinh viên toàn TPHCM do CLB Hành động trẻ tổ chức, vượt qua hơn 3000 thí sinh để giành giải 3 cho nhóm có ý tưởng kinh doanh xuất sắc nhất. Ý tưởng của nhóm là làm về mô hình quản lý bệnh bằng điện thoại cho các bệnh nhi”. Khác hẳn đúng không? Người đọc sẽ hiểu hơn về quy mô của cuộc thi bạn tham gia (cuộc thi này sẽ khác hẳn cuộc thi cây nhà lá vường chỉ có 10 người tham gia, đúng chứ!) và hiểu rõ về ý tưởng chiến thắng của nhóm bạn là gì nữa. Đừng kiệm lời ở những phần quan trọng này bạn nhé, vì nếu bạn ghi mơ hồ thì cũng không khác gì là bạn không ghi. Sẽ không có ai đủ siêng năng và dư thời gian để tự Google xem những thành tích này là gì nếu bạn không tự nêu ra và thể hiện mình. Em hoàn toàn không có chỉ tiêu khi làm những công việc của mình, giờ em phải làm sao? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 476 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trước hết, phải thừa nhận đây là thiếu sót rất lớn của các bạn và Leader. Bởi vì tất cả những gì các bạn làm đều phải có chỉ tiêu rõ ràng, nếu không làm sao bạn biết được là mình làm tốt hay không và làm sao biết còn thiếu sót nào để cải thiện. Vì vậy, nếu bạn mới là sinh viên năm 1, năm 2, chị mong là các bạn có thể bắt đầu tự đặt ra chỉ tiêu cho mình cho mỗi việc bạn làm hoặc đề nghị Leader hướng dẫn cách đặt chỉ tiêu hiệu quả. Việc này không chỉ giúp bạn dễ dàng hơn khi thống kê trong CV sau này mà còn tập cho bạn cách làm việc hiệu quả và tiến bộ mỗi ngày nữa. Còn nếu bây giờ bạn đã năm 4 và đang viết CV nhưng hoàn toàn bí thì phải làm sao? Trước hết, chị khuyến khích các bạn ngồi lại với những người bạn chung nhóm và Leader vì có thể là đã có chỉ tiêu mà có thể bạn đã bỏ sót chỉ tiêu đó. Một khi thực sự ngồi lại và dành thời gian nghiệm lại rất nhiều mà vẫn không có, chị khuyến khích các bạn tập trung vào những kỹ năng mà bạn học được, TUYỆT ĐỐI KHÔNG TỰ BỊA KPI. Vì 1 trong 4 nguyên tắc vàng khi xin việc mà chị đã chia sẻ với các bạn, một nguyên tắc cực kì quan trọng là “Thành thật”. Giả sử bạn qua trót lọt vòng 1 nhưng đến vòng phỏng vấn, bạn liệu có trả lời được những câu hỏi đánh đố từ Nhà Tuyển Dụng xoáy sâu vào con số này không? Vì vậy, đừng để mất uy tín của chính mình nhé, cứ thành thật chia sẻ những gì bạn đã học được, làm được và rút kinh nghiệm được. Kể cả việc không đặt ra KPI ngay từ đầu cũng sẽ cho bạn bài học về việc quản lý hiệu quả công việc sau này mà ^^. Chia sẻ vừa rồi cũng đã khép lại chuỗi chuyên mục hướng dẫn cách viết CV rồi, mong là các bạn đã có thể tự viết một chiếc CV thành thật, ưng ý, thể hiện được hết những tố chất, tiềm năng và đam mê của bản thân! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 477 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 4 Lưu y cưc quan trong can nhơ ơ vong Application Form (vong CV) Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/4-luu-y-cuc-quan-trongcan-nho-o-vong-application-form-vong-cv Vòng CV thường là vòng đầu tiên của chuỗi tuyển dụng Quản Trị Viên Tập Sự. Tưởng rằng vòng thi này khá đơn giản với công việc chỉ là điền những thông tin tương tự như một chiếc CV thông thường và gửi về địa chỉ email hoặc gửi qua website Nhà Tuyển Dụng. Tuy nhiên, có rất nhiều ứng viên đã bỏ lỡ cơ hội của mình vì những sơ sót ở vòng thi này. Cùng điểm qua 4 lỗi sai thường gặp nhất và những lưu ý để có thể nắm bắt cơ hội của mình một cách tối đa nhất nhé! Lưu ý số 1: Đừng “Think inside the box” – đừng chỉ ghi nội dung ngắn gọn đúng vài dòng cho vừa ô trống của đơn online Các bạn thường “think inside the box” theo đúng nghĩa đen – tức là đề chỉ cho một ô trống khoảng 2 dòng thì các bạn cũng sẽ giới hạn lượng thông tin cung cấp cực kì ít ỏi vừa khít ô đó. Ví dụ: ❖ Câu hỏi trong đơn: Hãy nêu những hoạt động ngoại khóa bạn tham gia ❖ Trả lời: tham gia AIESEC, FTU Zone, FTU News Thực tế, Nhà Tuyển Dụng khó có thể đánh giá được khả năng và kinh nghiệm của bạn nếu bạn không mô tả rõ các hoạt động này. Vì vậy, thay vì bị giới hạn trong vài dòng, hãy cứ thoải mái “enter xuống chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 478 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK dòng” và ghi thêm các hoạt động của mình nếu có thể nhé. Các đơn thường đều cho phép các bạn ghi với số lượng chữ khá đủ và có thể enter để ghi thêm thông tin. Hãy đặt mục tiêu là bạn cung cấp đủ thông tin để Nhà Tuyển Dụng có thể “ưng ý” bạn ngay từ khi đọc những câu trả lời này. Đừng chờ đợi Nhà Tuyển Dụng sẽ mở chiếc CV đính kèm của bạn ra nếu bạn ghi đơn quá sơ sài. Ví dụ: ❖ Câu hỏi trong đơn: Hãy nêu những hoạt động ngoại khóa bạn tham gia ❖ Trả lời: • Tham gia tổ chức sinh viên quốc tế AIESEC, Đội phát thanh FTU Zone, CLB FTU News. Trong đó: • AIESEC (2009 – 2010): giữ vai trò phó chủ tịch truyền thông của chi nhánh FTU HCMC, đạt giải chi nhánh truyền thông tốt nhất năm 2010. FTU Zone (2008 – 200): giữ vai trò phát thanh viên, biên tập viên chuyên mục âm nhạc, v.v… Các bạn nên ghi rõ nhiệm vụ đầu tiên, thứ 2, thứ 3… của mình là gì trong các tổ chức và CLB rồi sẵn tiện ghi các thành tích mà các bạn đạt được. Chị tin là các bạn có rất nhiều điều hay ho để ghi nhưng lại tự giới hạn khuôn khổ của mình bằng đúng diện tích của một ô bé xíu nên ghi rất ngắn gọn khiến Nhà Tuyển Dụng khó có thể biết bạn làm được những gì. Hãy để những nội dung trong đơn giúp Nhà Tuyển Dụng biết bạn là người có kinh nghiệm tốt và xứng đáng cho vòng tiếp theo. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 479 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lưu ý số 2: Hãy think outside the box – đề cập hết những gì bạn đã làm tốt kể cả đơn không nêu rõ Để các bạn hiểu hơn vì sao cần phải Think outside the box thì chị sẽ lấy một ví dụ cụ thể cho các bạn dễ hình dung nha Ví dụ: Khi đơn online hỏi về các hoạt động ngoại khóa mà bạn tham gia thì các bạn chỉ ghi đúng hoạt động ngoại khóa thôi – còn các học bổng và các cuộc thi các bạn tham gia thì các bạn lại không ghi vào vì nghĩ là không cần thiết. Chị đã từng thấy một bạn đạt top 4 cuộc thi danh tiếng của sinh viên mà lại không điền thông tin đó vào đơn vì “thấy đề không hỏi (!)”, mãi cho đến khi biết được là những thành tích đó sẽ giúp thêm điểm cho CV của mình thì lại vội vàng liên hệ công ty xin phép nộp đơn lại lần 2 (Chưa chắc công ty nào cũng dễ tính cho phép, nếu không được nộp lại thì thành ra bạn đã mất điểm hết sức oan uổng!). Vậy nên, hãy Think outside the box – nghĩa là nếu các bạn có thêm thông tin gì tốt để công ty đánh giá thì cứ ghi vào, chứ không chỉ trả lời đúng những nội dung được liệt kê sẵn trên đơn. Tips là các phần như học bổng, giải thưởng từ các cuộc thi, v.v… các bạn đều có thể ghi hết ở phần “extra-curricular activities” (hoạt động ngoại khoá) nhé! Hãy tận dụng hết tất cả cơ hội để thể hiện bản thân mình nhé! Mà nhớ là nên giải thích thêm những giải thưởng, thành tích đó nha. Chứ có bạn chỉ ghi nhẹ nhàng chẳng hạn như Top 5 Cuộc thi I-Talent thì Nhà Tuyển Dụng sẽ không biết đó là cuộc thi gì, quy mô ra sao, v.v.v… Nên ghi chi tiết hơn, ví dụ: Top 5 Cuộc thi I-Talent (Cuộc thi Marketing dành cho sinh viên toàn TPHCM với hơn 2000 ứng viên, v.v…). Ngắn gọn vừa đủ là được nhé. Nếu điền form online thì lại càng tiện, có thể chèn vào đường link mô tả hoặc recap cuộc thi luôn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 480 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lưu ý số 3: Đừng nộp đơn sát deadline - nhớ luôn check confirmation từ chương trình Nhiều bạn nhắn với chị là “Chị ơi, em nộp đơn khá trễ, và em cũng không biết là đơn của em có được chấp nhận không…”. Ở trường hợp này của bạn, trễ không có nghĩa là bạn nộp quá deadline mà là nộp gần cuối hạn chót của chương trình nên lo lắng, chứ quá deadline thì công ty sẽ đóng form và link nên chắc chắn là các bạn sẽ không nộp được rồi ^^. Hãy tưởng tượng là rất nhiều người nộp đơn vào cùng một thời điểm – gần cuối hạn đóng đơn của chương trình dẫn đến tình trạng bị lỗi hệ thống và cuối cùng là các bạn không nộp đơn thành công nên không nhận được mail xác nhận. Cũng có nhiều bạn lơ là cứ nghĩ là Nhà Tuyển Dụng bận hay lỗi hệ thống chút xíu cũng không có vấn đề gì nên bỏ qua vấn đề này; và kết quả là bạn thật sự đã mất cơ hội cho chương trình năm đó vì đơn của bạn không được nhận thành công trên hệ thống. Vì vậy, đừng đợi sát deadline mới nộp đơn, hãy nộp sớm để không bị rủi ro. Quan trọng hơn, khi nộp đơn phải kiểm tra lại kỹ đơn mình đã nhận được trên hệ thống chưa. Các cách để bạn có thể kiểm tra và xác nhận đơn nộp thành công: ❖ Xem mình đã nhận được email xác nhận từ hệ thống chưa – nếu rồi thì yên tâm nhé. ❖ Nếu không nhận được email xác nhận thì các bạn nên liên hệ với các kênh thông tin của công ty để tìm hiểu (email, hotline, Facebook messenger, v.v…). Các anh chị phụ trách từ công ty sẽ hỗ trợ kiểm tra giúp bạn khi xảy ra vấn đề lỗi kỹ thuật. Nếu không liên hệ được công ty hoặc gặp lỗi hệ thống không nộp đơn được thì hãy quay film lại để làm bằng chứng khi liên hệ với nhà tuyển chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 481 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK dụng. Đừng vì lỗi kỹ thuật mà đánh mất công việc mơ ước của mình nha. Lưu ý số 4: Luôn check mail thường xuyên sau khi nộp đơn, kể cả trước deadline của vòng Application Form (kể cả inbox và spam/junk email). Với vòng thi này, thường các công ty sẽ chấm cuốn chiếu vì số lượng các bạn nộp đơn cho chương trình Management Trainee là rất lớn. Điều này đồng nghĩa là ngay từ khi đơn bạn được gửi đi thì thường sẽ được chấm điểm và có kết quả sớm để bạn được tiến hành những vòng thi khác trước cả deadline vòng 1 khép lại. Nếu bạn chủ quan không check mail vì nghĩ chưa đến deadline, chưa có kết quả, thì email thông báo đăng ký cho vòng Aptitude Test hoặc Online Test kèm đường link gửi qua hộp mail bạn sẽ bị hết hạn và bạn sẽ bị loại khỏi cuộc thi hết sức oan uổng! Tóm lại, hãy nhớ rằng, không phải đến deadline công ty mới chấm đơn cho bạn – một số công ty chấm cuốn chiếu cho những đơn nộp sớm nên ngay khi nộp đơn hãy nhớ kiểm tra xem hệ thống đã báo đơn gửi đi thành công chưa và check mail thường xuyên để không bỏ lỡ những cơ hội của mình nha! Mong là 4 bí quyết này sẽ giúp bạn tự tin hơn khi nộp đơn cho chương trình Management Trainee nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 482 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 5: KÌNH NGHÌEM VA BÌ QUYET THÌ VỔNG TEST (ỔNLÌNE/ỔFFLÌNE) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 483 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Kinh nghiem thi Ổnline Test – Cac dang bai Aptitude Test Management Trainee Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/kinh-nghiem-thi-onlinetest-management-trainee-quan-tri-vien-tap-su Sau khi vượt qua vòng CV của cuộc thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự), một số công ty sẽ yêu cầu các bạn làm bài test online. Tùy công ty sẽ có hình thức và đề bài online khác nhau. Hôm nay mình sẽ cùng tìm hiểu những kiểu bài test online phổ biến và chị cũng sẽ chia sẻ với các bạn kinh nghiệm thi của chị nhé! Các dạng bài test online phổ biến của chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) và một số chương trình tuyển dụng khác Test online thường hay được gọi chung là Aptitude Test (Bài kiểm tra năng lực). Nói về Aptitude Test thì đúng là nguyên một biển những dạng bài thi khác nhau. Đây là một link tổng hợp khá đầy đủ các dạng bài và mẫu test (khoảng 5-10 câu mỗi bài) để các bạn dễ hình dung: https://www.wikijob.co.uk/content/aptitude-tests/testtypes/aptitude-tests. Tùy công ty sẽ lựa chọn hình thức test khác nhau, tuy nhiên các công ty rất minh bạch và thường công bố các dạng test họ sẽ kiểm tra là gì rõ ràng ở trên website, email gửi ứng viên và nhờ đó bạn có thể có thời gian luyện tập trước khi làm bài kiểm tra thực tế. Và thông thường, tất cả các bài test đều hoàn toàn bằng Tiếng Anh (một số chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 484 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK công ty thì có cả 2 version Tiếng Anh và Tiếng Việt độ khó tương đương nhau để các bạn tự lựa chọn). Thường phổ biến trong các cuộc thi tuyển chọn Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) là những dạng bài test online sau: ❖ Logical Reasoning test (giống kiểu IQ test như cách mình thường gọi): Test này để dùng kiểm tra trí thông mình của ứng viên, thường là theo kiểu trắc nghiệm, ví dụ như trong đó có một chuỗi những hình ảnh và con số có sẵn, bạn sẽ phải tìm ra hình ảnh hoặc con số kế tiếp/còn thiếu hoặc khác biệt trong hình. Để giải đề, bạn phải tìm ra được logic, mối liên hệ của những hình ảnh và con số có sẵn. ❖ Numerical reasoning test: Vì đây là phần thi numerical – liên quan đến con số nên bạn sẽ được đọc những biểu đồ với các dạng khác nhau từ biểu đồ dạng bảng, dạng cột, dạng tròn, v.v… trong đó có những số liệu kinh doanh. Nhiệm vụ của bạn là trả lời được những câu hỏi và những con số liên quan đến biểu đồ đó. ❖ Verbal reasoning test: Bài này thì khá giống với hình thức thi đọc hiểu của IELTS, trong đó bạn đọc một đoạn văn, bên dưới sẽ là 1 câu hỏi hỏi về thông tin trong đoạn văn, bạn sẽ cho biết thông tin đó đúng hay sai, hay không được nêu rõ trong bài (TRUEFALSE-NOT GIVEN) hoặc điền thông tin, chọn đáp án phù hợp, v.v… ❖ Profile games: Đây là hình thức khá mới, đã được một số công ty áp dụng khi tuyển dụng Management Trainee. Dạng này gồm 1 số games được thiết kể tích hợp sẵn trong bài thi online, qua cách bạn làm sẽ cho thấy nhiều khía cạnh của bạn như giải quyết vấn đề, khả năng ngôn ngữ, tốc độ xử lý tình huống, v.v… thông qua những game sống động. Phương thức này khá sinh động và hoàn toàn rất khác với cách test qua giấy thông thường. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 485 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Kinh nghiệm thi vòng Online Test (các dạng phổ biến ở kì thi Management Trainee – Quản Trị Viên Tập Sự) Tóm lại tất cả những kinh nghiệm chị chia sẻ bên dưới có thể được thu bé lại bằng 2 cụm từ thần thánh: “THỰC HÀNH” + “TÌM BÀI TẬP BẰNG KEYWORDS”. Rồi, đọc kỹ sẽ hiểu vì sao nghen! Hồi xưa khi chị thi Unilever thì Online Test là vừa IQ test (một dạng của logical reasoning test) và vừa Numerical reasoning test. Như đã nói ở trên, công ty cũng rất thẳng thắn và minh bạch, nêu rõ đề thi sẽ gồm 2 nội dung này nên khi vừa nhận được tin là đậu vòng CV là chị lao vào luyện 2 phần này liền. Kinh nghiệm thi IQ test: 1 tip nhỏ là những bài test này bạn cũng có thể vượt qua được nếu chăm chỉ luyện tập. Tin chị đi, IQ test có thể luyện được, chứ đừng nghĩ là ai có khiếu thông minh thiên bẩm mới có thể làm được. Thực tế khi các bạn tập dợt, các bạn sẽ dần quen với những kiểu logic thông thường, và khi được ra một bài tập tương tự thì việc tìm ra đáp án sẽ không quá khó khăn. Các bài tập thường có những dạng tương tự nhau như suy luận logic, tìm hình khác biệt, v.v… Nếu làm quen, bạn sẽ tăng được tốc độ làm bài, khả năng suy luận ra đáp án của mình. Khi xưa lúc chị luyện, chị hay kiếm các bài test IQ trên mạng, với keyword “IQ practice test”, “IQ sample test“, “logical reasoning (practice) test”, “logical reasoning sample”, v.v… và ra khá nhiều kết quả hay để làm thử. Các bạn cũng có thể mua sách về để luyện, ví dụ như quyển “The ultimate IQ test book” của Philip Carter và Ken Russel. Chị nhớ là đã làm rất rất rất rất nhiều bài, làm đến nỗi gần như là nhớ được những dạng logic phổ biến, giúp ích không chỉ cho việc tìm được đáp án mà còn giúp làm bài nhanh hơn nữa vì đã quen với tốc độ suy nghĩ như thường luyện tập. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 486 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ví dụ câu hỏi của dạng bài này (trích từ quyển sách chị nên ở trên) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 487 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 488 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Kinh nghiệm thi Numerical Reasoning Test Thay vì hỏi những câu hỏi hết sức phổ biến như các cuộc thi học thuật hay giao tiếp, cuộc thi tuyển dụng Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) của các công ty thường trích những mẫu ví dụ về bảng báo cáo kinh doanh và đặt câu hỏi trắc nghiệm để các bạn chọn ra đáp án chính xác nhất. Và tương tự như phần trên, lời khuyên của chị là PRACTICE – PRACTICE – PRACTICE. Làm thiệt nhiều để quen dạng bài, đọc nhanh hơn và suy nghĩ chuẩn xác hơn. Các bạn có thể kiếm những bài hay và cũng không tốn chi phí bằng key words phù hợp như “Numerical Reasoning test (sample)”, “Aptitude Test” , “Aptitude practice test”. Ví dụ câu hỏi của dạng bài này 1. Dạng bảng biểu (table) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 489 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Dạng cột (column) 3. Dạng đường (line) 4. Dạng tròn (Pie) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 490 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Các bạn có thể làm thử các bài test sample free để quen dần dạng đề, ví dụ ở đây nha: https://www.wikijob.co.uk/aptitudetest/numerical-practice; https://www.practiceaptitudetests.com/numerical-reasoning-tests/. Kinh nghiệm thi Verbal reasoning test: Tương tự những bài test trên, hãy luyện tập thật nhiều, kiếm bài phù hợp với các keywords “Verbal reasoning test”, “verbal reasoning practice”, “verbal reasoning sample”, v.v… Ví dụ câu hỏi của dạng bài này Các bạn có thể làm thử các bài test sample free để quen dần dạng đề, ví dụ ở đây nha: https://www.wikijob.co.uk/aptitude-test/verbalreasoning-practice; https://www.wikijob.co.uk/aptitudetest/verbal-reasoning-practice. Kinh nghiệm thi Profile Games Vì đây là hình thức khá mới, Unilever Việt Nam cũng mới áp dụng một vài năm cho cuộc thi Unilever’s Future Leaders (chương trình Management Trainee của Unilever) nên không có quá nhiều bài test mẫu về hình thức này như các dạng khác. Để không bị quá bỡ ngỡ với hình thức này, bạn hãy đọc 2 bài dưới đây: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 491 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ví dụ về hình thức thi bằng games: http://www.revelian.com/cognify. Trong link này nêu những ví dụ khá rõ ràng về hình thức thi này để chấm những tiêu chí khác nhau như Problem solving, Numerical Reasoning, Processing Speed, Verbal knowledge. Một vài hình ảnh cho các dạng thi của Profile Games chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 492 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hình thức game đa dạng từ đặt hình ảnh vào đúng vị trí, bắn quả banh vào đúng mục tiêu, sắp xếp các con số theo logic, cho đến đưa ra những tình huống ở môi trường làm việc và yêu cầu bạn chọn phương án xử lý phù hợp nhất trong các đáp án của đề bài, v.v... chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 493 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Để hiểu rõ hơn thì hãy xem những link hay ho sau về profile games để nắm bắt được hình thức này test những kỹ năng gì, cách làm ra sao, sample test, v.v... nhé! https://www.pymetrics.ai/assessments https://strategycase.com/bcg-pymetrics-test/ https://www.youtube.com/watch?v=waW_ALY9Qe0 Sample test: https://www.youtube.com/watch?v=-Seg8V-uFKE Cảm giác của các thí sinh sau khi thi bằng kiểu games này: https://www.thestudentroom.co.uk/showthread.php?t=4335566. Tóm lại nhìn chung đa số hơi hoang mang vì bài thi này không có đúng/sai rõ ràng như những kiểu test khác, đúng chuẩn như các công ty thường nói “không có đúng hay sai, chúng tôi chọn bạn vì bạn phù hợp với tiêu chí của chúng tôi hơn những người khác”. Một vài trang web gồm nhiều bài test free cho các bạn ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ https://www.indiabix.com https://www.shldirect.com/en/practice-tests https://www.practiceaptitudetests.com/ http://www.numericalreasoningtest.org/ http://www.aptitude-test.com/ http://www.verbalreasoningtest.org/ https://revelian.com Để nghiền ngẫm và làm hết bao nhiêu đây bài chắc cũng sẽ ngốn kha khá thời gian của các bạn đây. Chị chúc cho các bạn luyện tập thật chăm chỉ và vui vẻ nhé, nếu quá vất vả hãy nghĩ đến những trái ngọt mà các bạn sẽ nhận được sau này, cố lên nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 494 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 495 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng đieu can lưu y & chuan bi cho vong Ổnline Test Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/nhung-dieu-can-luu-ychuan-bi-cho-vong-online-test Vòng 2 – Aptitude Test/ Online Test/ Offline test hay còn gọi là vòng đánh giá năng lực được đa số các tập đoàn sử dụng trong chuỗi tuyển dụng Quản Trị Viên Tập Sự. Bên cạnh việc ôn luyện các dạng bài thường được sử dụng thì mỗi ứng viên cũng cần có những lưu ý để chuẩn bị thật tốt cho vòng thi này. Bài viết bên dưới, Chương Khởi Điểm sẽ mách nhỏ bạn những Chuẩn bị và lưu ý gì cho vòng Aptitude Test/Online Test. Lưu ý hình thức thi của công ty (online hay offline) và mang theo đầy đủ các vật dụng cần thiết Đối với vòng thi này có công ty sẽ lựa chọn hình thức thi tại chỗ (offline) hoặc thi online. Nếu làm tại chỗ thì các bạn cần phải đọc thật kỹ mail để biết cần phải đem những gì nhé. Thường trước kì thi, công ty sẽ gửi mail trước và dặn dò các bạn đem theo những vật dụng như máy tính, bút chì, bút bi, thước, giấy trắng, gôm, v.v… Nhớ chuẩn bị đầy đủ theo như hướng dẫn của công ty nhé. Có một điều chị cảm thấy đáng tiếc là một số bạn đi thi mà lại quên mang những vật dụng thiết yếu cho vòng thi này, chẳng hạn như quên mang theo máy tính. Việc này chẳng khác nào thi Đại Học môn Toán mà lại quên máy tính vậy! Điều đó sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả thi của bạn. Cẩn tắc vô ưu, nhớ nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 496 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Làm quen với các dạng đề thi Hiện nay, cách thức ra đề cho vòng Aptitude Test/ Online Test/ Offline test đã có sự đa dạng hơn trước tùy thuộc vào mỗi công ty. Tuy nhiên, nhìn chung sẽ có 2 dạng: Dạng 1: đề căn bản theo kiểu multiple choice (đánh trắc nghiệm), dùng chữ và số (cả online lẫn offline) Dạng 2: Dạng thú vị hơn là dạng profile games – cũng là câu hỏi trắc nghiệm nhưng kèm thêm hình ảnh minh họa sống động, đồ họa, hoặc những game nho nhỏ đòi hỏi tính toán và suy luận. – Xem thêm tại link: https://www.revelian.com/employer/product/cognify Cũng với dạng profile games, công ty sẽ mô tả tình huống giả định cho bạn, chẳng hạn bạn thấy một đồng nghiệp đang làm sai quy trình – bạn sẽ làm gì với tình huống đó; sau đó đưa ra các option trắc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 497 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nghiệm để bạn chọn cách giải quyết bạn thấy phù hợp nhất. Hoặc đề sẽ cho bạn xem một report hoặc email ngắn và yêu cầu bạn chỉ ra những lỗi sai trong report/email đó… Cách làm này cũng khá hay vì có thể test thêm những kỹ năng khác của bạn như communication, problem solving, v.v… Năm 2018, Masan cũng đã sử dụng hình thức thi như thế này và vừa tạo được sự hứng thú cho các ứng viên, vừa giúp công ty kiểm tra toàn diện kỹ năng cũng như khả năng của bạn. Các bạn có thể xem thêm kinh nghiệm thi Aptitude Test/ Online Test kèm bài test mẫu như ở bài trước nhé: https://chuongkhoidiem.com/kinh-nghiem-thi-online-testmanagement-trainee-quan-tri-vien-tap-su nhé! Chủ động follow up kết quả với công ty Một lưu ý khác không chỉ riêng cho vòng Online Test mà tất cả các vòng thi của chương trình Management Trainee là các bạn hãy chủ động liên lạc với công ty khi không nhận được hồi âm từ phía công ty. Nên nhớ, số lượng các bạn tham gia chương trình Management Trainee mỗi năm là rất lớn. Vì vậy, có rất nhiều trường hợp bị lỗi mail trên hệ thống (công ty đã gửi kết quả nhưng mail bị vào spam mail, junk mail, hoặc thậm chí bị lạc và mất); cũng có thể vì lượng đơn quá lớn khiến công ty bị sót trong việc thông báo kết quả cho ban. Việc các bạn liên lạc trước như vậy sẽ giúp chính mình biết được kết quả vòng thi vừa qua đồng thời cũng nhận được sự đánh giá cao từ phía công ty. Trên thực tế, chị đã biết có trường hợp ứng viên không nhận được kết quả vòng Aptitude Test và inbox hỏi công ty – sau khi kiểm tra kỹ lưỡng, bạn được tin là mình đã đậu vòng thi đó và công ty gửi lại mail chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 498 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thông báo. Nếu bạn không chủ động là đã lỡ mất cơ hội rồi, đúng không? Đề thi thường chung cho các phòng ban Nhiều bạn thắc mắc: “Liệu có bài test riêng cho từng phòng ban không?”. Câu trả lời là – thường chỉ có một bộ đề chung thôi các bạn nhé. Tuy nhiên, dựa vào câu trả lời của các bạn, số điểm bạn ghi được cho từng bài test nhỏ (EQ, IQ, Numerical, Verbal, Skills, v.v..) thì Nhà Tuyển Dụng sẽ đánh giá kỹ năng của bạn sẽ phù hợp với phòng ban nào. Chẳng hạn như sau khi thi, có công ty sẽ gửi bài phân tích kết quả cho bạn – trong đó mô tả số điểm bạn ghi được cho từng phần, từng kỹ năng, từ đó kết luận sơ lược bạn phù hợp với phòng ban này hay phòng ban kia hơn… dựa trên bộ tiêu chí đánh giá của Nhà Tuyển Dụng cho từng phòng ban. Trên đây là 4 điều nho nhỏ nhưng hết sức quan trọng cho vòng thi kiểm tra năng lực (Aptitude Test/ Online Test/ Offline Test). Mong là những chia sẻ trên của chị sẽ giúp các bạn cảm thấy tự tin hơn và sẵn sàng bước vào vòng thi Online Test với một kết quả thật tốt nha! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 499 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nen chon thi Test Tieng Anh hay Tieng Viet? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/nen-chon-thi-test-tienganh-hay-tieng-viet Vòng Aptitude Test/ Online Test/ Offline Test hay còn gọi là vòng đánh giá năng lực trong các chương trình tuyển dụng Management Trainee của các công ty thường được triển khai với đa dạng nhiều hình thức và nội dung thi khác nhau. Những năm gần đây, có một số các công ty đã cho các ứng viên lựa chọn giữa làm test bằng Tiếng Anh hoặc Tiếng Việt dẫn đến một số băn khoăn cho các bạn về sự ảnh hưởng của việc chọn ngôn ngữ cho vòng thi này. Vậy nên chọn thi Test bằng Tiếng Anh hay Tiếng Việt? Câu trả lời ở bài viết bên dưới nhé! Tiếng Anh hay Tiếng Việt đều công bằng Hãy yên tâm là các Agency khi xây dựng bộ đề thi đã nghiên cứu kỹ để đảm bảo có sự công bằng giữa cả Tiếng Anh và Tiếng Việt – vì vậy độ khó của hai bộ đề là như nhau cho các phần thi. Nếu bạn thấy khó thì bộ đề còn lại cũng khó không kém, nên đừng lo lắng và so sánh nhé. Thay vào đó hãy tập trung hoàn toàn cho phần thi của mình! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 500 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nếu 2 thí sinh có điểm cao và bằng nhau dù khác ngôn ngữ thì yên tâm là cả 2 đều được lựa chọn vào vòng trong! Ở những vòng đầu, công ty thường không dựa quá khắt khe trên Quota (số lượng đặt ra sẵn cho các vòng) mà dựa trên chất lượng ứng viên. Nhiều bạn thường nghĩ rằng, đối với mỗi chương trình Management Trainee thì vòng 1 sẽ cố định sẵn chỉ tiêu là mấy trăm người, vòng 2 mấy trăm người và vòng 3 mấy chục người… Nhưng thực tế, với những vòng đầu tiên (như Application, Online Test), các công ty sẽ cân nhắc trên chất lượng ứng viên thi của mỗi năm để lựa chọn (còn dĩ nhiên những vòng sau cần có nhiều nhân sự/nguồn lực của công ty để tổ chức thi thì công ty sẽ phải giới hạn vừa là chất lượng ứng viên, vừa trong phạm vi số lượng cho phép công ty có thể quản lý và tổ chức được). Chính vì vậy, ở vòng Test, nếu điểm số của cả 2 bạn với 2 lựa chọn ngôn ngữ khác nhau đạt trên mức điểm tối thiểu công ty kỳ vọng thì cả 2 bạn đều được lựa chọn cho vòng thi tiếp theo, yên tâm nhé! Chọn Tiếng Anh hay Tiếng Việt là tùy thuộc vào sự quen thuộc và thỏa mái của bạn đối với ngôn ngữ đó Đối với câu hỏi “Nên chọn thi Tiếng Anh hay Tiếng Việt?”, chị sẽ không có một đáp án chính xác vì các bạn sẽ là người biết rõ thứ tiếng nào phù hợp nhất cho chính mình. Hãy chọn ngôn ngữ nào mình cảm thấy tự tin và thoải mái nhất để tham gia thi. Ví dụ, chị thường sử dụng điện thoại với giao diện hoàn toàn bằng Tiếng Anh từ thông tin hiển thị đến các ứng dụng, thông báo, v.v… vì chị đã tập thói quen này từ những ngày đầu tiên sử dụng điện thoại. Thậm chí, việc sử dụng Tiếng Anh khiến chị cảm thấy thoải mái hơn rất nhiều so với Tiếng Việt. Nhưng ngược lại, sẽ có bạn dù giỏi Tiếng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 501 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Anh nhưng lại thoải mải nhất trong môi trường Tiếng Việt, bạn vẫn set điện thoại ở chế độ Tiếng Việt đó thôi :D. Vì vậy, việc lựa chọn ngôn ngữ hoàn toàn tùy thuộc vào sự thoải mái của mỗi người, các bạn nên chọn ngôn ngữ nào mà mình thấy tự tin nhất nhé! Mong rằng những chia sẻ ở trên đã giúp các bạn bớt băn khoăn hơn khi lựa chọn ngôn ngữ cho bài thi ở vòng Aptitude/ Online/ Offline test nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 502 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 6: KÌNH NGHÌEM VA BÌ QUYET THÌ VỔNG PHỔNG VAN chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 503 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 4 nguyen tac vang khi xin viec, phong van sinh vien can biet Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/4-nguyen-tac-vang-khi-xinviec-phong-van-sinh-vien-can-biet/ K hoan nói đến việc CV lung linh thế nào, phần phỏng vấn sinh viên trả lời trôi chảy tới đâu – trước hết hãy nhớ nằm lòng 4 nguyên tắc vàng với 4 chữ T dưới đây để chinh phục Nhà Tuyển Dụng một cách hiệu quả nhé! Đây cũng là bí quyết giúp chị Thư Chương Khởi Điểm có được công việc tại các công ty đa quốc gia uy tín đó. Chia sẻ với các bạn 4 nguyên tắc vàng khi xin việc đã theo chị cho tới tận bây giờ và là viên ngọc quý giúp chị có được công việc mơ ước: THÀNH THẬT – TỰ TIN – TÌM HIỂU – THỰC HÀNH. Nguyên tắc 1: Phải THÀNH THẬT Nhiều bạn thường mang tâm lý, phải làm sao để mình thật “oách”, thật nổi bật trước Nhà Tuyển Dụng để được lựa chọn vào những vòng tiếp theo. Chính vì vậy khi xin việc, phỏng vấn, các bạn có xu hướng tặc lưỡi viết thêm một số điều không chính xác vào CV hay nói quá lên về bản thân. Thực ra, những thông tin của CV không chỉ để dùng ở vòng 1 mà sau này sẽ được sử dụng cho vòng phỏng vấn nữa. Vì vậy, nếu các bạn cố ý nói sai sự thật ở CV thì dù có lọt qua vòng nộp đơn thì bạn cũng sẽ bị phát hiện ra ở vòng phỏng vấn, thậm chí lại còn mất uy tín trầm trọng nữa đó. Còn nếu bạn nghĩ với những chiêu trò ở vòng phỏng vấn có thể dễ dàng qua mặt Nhà Tuyển Dụng, thì bạn đang sai lầm đó, và chị cũng đã từng là nạn nhân của cái tật “nói không thành có” này. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 504 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đó là khi còn là sinh viên, chị phỏng vấn làm part time của 1 công ty của các anh chị sinh viên năm cuối trong trường thành lập. Khi đến vòng phỏng vấn, chị không muốn mình thua kém bất cứ ai nên khi được hỏi về kinh nghiệm hoạt động chị đã kể về hoạt động tại đội công tác xã hội, là tổ chức sự kiện thiện nguyện, là múa hát, v.v… Khi được hỏi rõ hơn là em làm nhiệm vụ gì, chị suy nghĩ một hồi và quyết định nói “ Dạ em là Leader” mặc dù thực tế vai trò của chị chỉ là múa hát, chơi trò chơi và phát bánh kẹo cho các em nhỏ. Lúc đó chị cũng hơi chột dạ vì cảm giác là mình hơi bị hớ và lo lắng bị phát hiện. Mà hớ thiệt, các anh chị phỏng vấn hỏi thêm là chính xác chị làm những gì thì chị kể lan man, không rõ ràng. Ngay từ đầu chị đã không thành thật rồi nên những gì chị kể cũng không nhất quán và dễ dàng lộ ngay điểm yếu. Kết quả dĩ nhiên là rớt đau rớt đớn. Đợt đó chị cũng khóc dữ lắm, nhưng mà chính nhờ vậy chị mới hiểu được giá trị của sự thành thật và từ đó dặn lòng về nguyên tắc thành thật khi xin việc. Các bạn à, không khó để phát hiện ra liệu khi phỏng vấn, các bạn có đang nói dối hay không đâu. Thường chỉ cần cùng 1 vấn đề, cách đặt câu hỏi khác nhau và hỏi cách xa nhau một chút, nếu nói dối các bạn sẽ thường cho ra những câu trả lời khác nhau. Hoặc nếu các bạn nói sai về vai trò của mình thì càng dễ nhận diện vì những anh chị phỏng vấn sinh viên dư kinh nghiệm và bản lĩnh để hiểu được từng vị trí có vai trò như thế nào. Vải thưa không che được mắt thánh nên đừng nói những thứ mà mình không có. Và hơn nữa, là chính mình nhiều khi sẽ cho bạn nhiều lợi thế hơn đó. Nếu ngày xưa chị khẳng khái nhận đúng nhiệm vụ của mình là múa hát và chơi với các bé, sau đó kể chi tiết hơn về những đóng góp của mình thì dù vai trò có nhỏ nhưng nếu thấy được nhiệt huyết của chị với những gì chị làm thì biết đâu được chị đã có thể vượt qua cuộc phỏng vấn đó. Tóm lại, hãy luôn là chính mình các bạn nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 505 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nguyên tắc 2: Hiểu rõ bản thân – Không TỰ CAO nhưng cũng không TỰ TI, hãy TỰ TIN Trong quá khứ chị đã từng trải qua nhiều giai đoạn: TỰ TÌ – TỰ KÌÊU – TỰ TÌN. Tự ti: Từ đợt rớt công ty nọ, chị bắt đầu có chút hoang mang về bản thân và nghĩ là ngoài việc không nói dối, mình phải luôn khiêm tốn nữa. Và có nhiều lúc “khiêm tốn quá đà” đã biến chị thành một con người tự ti đến mức không đánh giá nhận thức đúng về bản thân mình. Tự ti gây hại rõ nhất là lần nộp cho cuộc thi P&G Business Challenge, chị lại rớt ngay từ vòng gửi xe – vòng nộp đơn. Có thể có nhiều lí do nhưng nghiệm lại, một phần cho việc chị rớt là vì chị đã tự đánh giá thấp bản thân mình. Một trong những câu hỏi ở vòng nộp đơn là “trình độ Tiếng Anh của bạn thế nào”, chị đánh vào “intermediate” – “trung cấp” trong khi lúc đó lẽ ra chị phải đánh đúng giá trị của bản thân mình là “advance” vì chị đã có thể nói, viết và giao tiếp tốt bằng Tiếng Anh, điểm thi đầu vào Đại Học Ngoại Thương cũng ngót nghét 8-9 điểm. Và không chỉ dừng lại ở đó, những câu hỏi khác tương tự chị cũng đánh giá khá thấp so với khả năng của mình. Trong vô vàn những bạn bè giỏi giang khác, những người đánh giá đúng về bản thân, dĩ nhiên chị đã tự đánh rớt chính mình. Vì vậy, đừng quá tự ti các bạn nhé! Tự kiêu: Tự kiêu cũng lại là câu chuyện của chị khi phỏng vấn ở công ty nọ. Trước đó chị cứ nghĩ là mình lanh lẹ, thông minh, và tài giỏi nên chị không xem những người chung nhóm ra gì hết. Đến khi làm ở phần thảo luận nhóm chị liên tục phủ nhận những ý tưởng của người khác và giành hết quyền nói cho mình. Khi các anh chị phỏng vấn hỏi em đánh giá thế nào về những ý tưởng của nhóm đã đưa ra, chị không màng đến việc phân tích những điểm tốt hay không tốt mà chỉ một mực khen ý tưởng của mình, thậm chí còn phủ nhận công sức của người khác vì luôn nghĩ mình mới là người quan trọng nhất của chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 506 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhóm. Tuyển một người tự kiêu vào công ty sẽ không chỉ làm phá đi không gian làm việc nhóm thoải mái của mọi người mà còn tuyển một người không đóng góp và phát triển công ty được bởi vì họ nào có lắng nghe và tiếp thu ý kiển của người khác, đúng không? Tự tin: Vậy thì, khi phỏng vấn, các bạn hãy TỰ TÌN thay vì tự ti và tự kiêu nhé. Trước khi đặt bút vào viết CV hay bước chân vào buổi phỏng vấn, cần đánh giá đúng năng lực bản thân mình, để sau đó có thể tự tin kể lại những thành tựu bản thân mình đã gặt hái được cũng như dám thừa nhận những lỗi sai và thiếu sót của mình nếu được chỉ ra. Hãy dành cho mình một khoảng thời gian lắng đọng, nhìn lại những gì mình đã làm tốt, chưa tốt, đồng thời hỏi thăm ý kiến của bạn bè, gia đình và người xung quanh để hiểu rõ về mình nhất. Và tự tin cũng là bí quyết đã giúp chị có được công việc mà chị mong muốn, nên chị tin các bạn cũng sẽ làm được! Nguyên tắc 3: TÌM HIỂU kỹ về công ty mình đang ứng tuyển Luôn luôn phải hiểu rõ mình đang nộp cho công ty gì, phòng ban nào, vị trí ứng tuyển nào, họ cần gì ở mình. Nếu không các bạn sẽ rơi vào cái bẫy lầm tưởng “CV vạn năng” – 1 CV sinh viên làm ra với mong muốn có thể đáp ứng tất cả mọi công việc nhưng hóa ra lại quá chung chung đến mức công việc nào cũng quá sơ sài hoặc một buổi phỏng vấn thất bại chỉ vì bạn trả lời một cách quá chung chung và khuôn mẫu cho câu hỏi “Vì sao bạn nộp vào công ty chúng tôi” thay vì tìm hiểu kỹ và có một câu trả lời thích hợp cho riêng công ty đó. Nên nhớ, mỗi công ty có một văn hóa khác nhau, tầm nhìn khác nhau và điều kiện ứng tuyển cũng có thể khác nhau đôi chút. Mỗi công việc lại cần một kỹ năng, kinh nghiệm và những tính cách riêng. Do đó phải tìm hiểu thật kỹ trước khi nộp cho bất cứ công ty nào để có thể chinh phục được Nhà Tuyển Dụng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 507 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nguyên tắc 4: THỰC HÀNH Nếu bạn nghĩ chỉ cần chơi bời thong thả, để rồi đến năm 4 kiếm những tips viết CV sinh viên, tips để phỏng vấn và làm theo đúng tips thì sẽ có công việc tốt thì chị xin lỗi, một lần nữa bạn sai rồi. Không có một bí quyết nào có thể giúp bạn vượt qua những vòng thi nếu như bạn không hề có kỹ năng, kinh nghiệm và kiến thức cần thiết. Một CV được thiết kế đẹp lung linh, một buổi phỏng vấn bạn nói liến thoắng từ đầu đến đuôi không đảm bảo cho bạn khả năng đậu mà quan trọng là bạn chia sẻ được những kinh nghiệm, những kỹ năng gì của chính mình. Điều này cũng giống như một quyển sách bán chạy không chỉ đơn thuần là nhờ bìa sách đẹp mà còn quan trọng là nội dung trong quyển sách đó. Và dĩ nhiên kiến thức, kỹ năng không thể nào có được trong một sớm một chiều. Cần phải rèn luyện từ rất sớm để chính bạn có thể tự hào về chính mình và chinh phục Nhà Tuyển Dụng. Chia sẻ riêng về kinh nghiệm cá nhân chị là từ khi mới chân ướt chân ráo vào trường Ngoại Thương, chị đã lăng xăng tham gia khá nhiều câu lạc bộ và hoạt động, cũng như trau dồi vốn Tiếng Anh và chuyên môn của mình, giúp cho những kỹ năng mà chị còn yếu được hoàn thiện hơn, những kiến thức cũng nhờ vào đó mà được bồi lấp thêm mỗi ngày. Hơn nữa, hăng hái tham gia hoạt động ngoại khóa đã giúp chị trải qua không biết bao nhiêu lần viết CV và phỏng vấn, đậu có, rớt có và từ đó tôi luyện chị dày dạn hơn, “chai mặt hơn” để sau này có thể tự tin bước vào một buổi phỏng vấn chuyên nghiệp. Vậy nên, hãy bắt đầu chuẩn bị cho công việc đầu đời thật sớm, các bạn nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nghen! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 508 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nguyen tac 5L khi phong van sinh vien phai biet Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/nguyen-tac-5l-khi-phongvan-sinh-vien-phai-biet K hi đi phỏng vấn sinh viên cần chuẩn bị và lưu ý những gì? Hãy tham khảo 5 bí quyết vàng với 5 chữ L mà bạn nên khắc cốt ghi tâm để có kết quả mỹ mãn nhé! Bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy bí quyết khi phỏng vấn và khi hẹn hò với người yêu có rất nhiều điểm tương đồng đó! Không lề mề Thương nhau mấy núi cũng leo, mấy sông cũng lộ, mấy đèo cũng qua. Mà leo đèo leo núi cỡ nào cũng phải nhớ - đến nơi đúng giờ nghen! Tưởng như điều này là căn bản nhưng không bao giờ là thừa khi dặn. Đặc biệt một số công ty ở xa khu vực trung tâm thành phố như Quận 7, Bình Dương,… thường hay gặp tình huống khó đỡ là ứng viên gọi điện vào phút chót xin phép cho trễ 15 phút, nửa tiếng vì lạc đường. Việc đi đúng giờ có thực sự khó như vậy không? Kể chuyện ha, lần đó chị được giới thiệu cho một công ty ở Bình Dương, theo “thánh” Google Maps chỉ dạy thì từ nhà chị qua công ty nếu đi taxi sẽ hết ngót nghét 1 tiếng đồng hồ. Nhưng để an toàn, chị bắt đầu xuất phát cách đó đúng 2 tiếng đồng hồ và đến nơi trước 45 chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 509 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phút. Nếu canh theo đúng giờ của Google Maps thì có lẽ chị đã trễ 15 phút vì phải đi vòng vòng kiếm đường. Và việc đến đúng giờ tưởng nhỏ nhưng thực tế gây ấn tượng cực kì tốt với doanh nghiệp. Lần đó chị nhân sự chia sẻ khá nhiều ứng viên đến trễ với lí do là kiếm đường khó, và công ty rất đánh giá cao tác phong đúng giờ của chị. Thậm chí doanh nghiệp còn hỗ trợ đến mức sắp xếp để các anh chị phỏng vấn tiến hành phỏng vấn chị sớm hơn cả nửa tiếng đồng hồ để thể hiện sự tôn trọng của họ. Không lơ mơ Khi yêu nhau, bạn tìm hiểu rất kỹ: nàng thích cái gì, chàng hay đi chơi ở đâu, nhà có mấy người… Vậy trước khi phỏng vấn, bạn đã tìm hiểu về công ty kỹ chưa? “Vì sao bạn nộp vào công ty chúng tôi?” – “Vì em thích môi trường chuyên nghiệp, thân thiện, sáng tạo và công ty rất nổi tiếng với chương trình tuyển dụng sinh viên mới ra trường. Em tin mình sẽ phát triển tối đa trong môi trường của công ty”. Nghe qua tưởng câu trả lời hay, nhưng thực tế hàng trăm hàng nghìn ứng viên sẽ trả lời tương tự. Vậy thì làm sao bạn có thể nổi bật được? Hoặc làm sao tránh những trường hợp ngây ngô như kiểu phỏng vấn Unilever mà lại thao thao bất tuyệt đam mê với dầu gội Pantene (vốn là của công ty đối thủ)? Lại tiếp tục với một kinh nghiệm từ chị. Khi được hỏi vì sao chị thích Unilever, chị chia sẻ sự ngưỡng mộ với công ty không chỉ ở lĩnh vực kinh doanh mà còn ở sứ mệnh xã hội lớn lao với những hoạt động như chiến dịch rửa tay cùng Lifebuoy, chiến dịch Tết với ỔMỔ. Chị cũng say sưa kể câu chuyện về dì của chị nhất mực khi mua bột giặt phải mua cho bằng được ỔMỔ mà không phải bất cứ nhãn hàng nào chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 510 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khác vì thích quảng cáo ỔMỔ, thấy thằng bé được chơi thoải mái thấy thương, mà giặt thì lại sạch hết ý. Và tiếp theo là những câu chuyện khác về các nhãn hàng chị rất thích như Dove, Sunsilk, v.v… Rồi chị cũng khéo léo lồng ghép với việc chị phù hợp với công ty khi nêu ra những kỹ năng bản thân mình có và công ty đang cần. Làm sao để không lơ mơ? 2 bước thôi: Bước 1 – chị đọc NÁT hết website của công ty, đúng nghĩa là đọc nát hết vì không chừa một tab nào. Đây là nơi mà thông tin rất chính thống và tập trung của công ty được thể hiện, giúp chị hiểu thêm được công ty, từ tầm vĩ mô như sứ mệnh, các hoạt động xã hội, nhà máy, v.v… cho đến những thứ cụ thể chi tiết hơn như nhãn hàng, hoạt động của nhãn hàng, yêu cầu công việc v.v… Bước 2 – sắp xếp cuộc hẹn với các anh chị đã làm ở công ty này để hỏi về văn hóa, quy trình tuyển dụng, v.v… và hẹn thêm một số anh chị ở phòng Marketing (phòng chị ứng tuyển) để hỏi kỹ về công việc ở phòng ban này. Tin chị đi, không ai nỡ lòng nào từ chối một cuộc hẹn từ một bạn sinh viên thực sự hứng thú với công ty đâu. Không Lừa Dối Tình yêu đòi hỏi sự thành thật và nghiêm cấm sự dối lừa. Phỏng vấn xin việc cũng thế! Tình yêu mà không có sự chân thật thì sớm muộn cũng phải dừng. Còn đến với công ty mà với tư tưởng là “qua mặt” Nhà Tuyển Dụng bằng cách vẽ nên một chiếc CV lung linh với những kinh nghiệm mà trên thực tế bạn chưa hề trải qua thì đừng hy vọng có được vị trí bạn mơ ước. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 511 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Với kinh nghiệm tuyển dụng dày dạn, phòng nhân sự có thể dễ dàng “hỏi bẫy” và chỉ cần sơ suất, khi phỏng vấn bạn nói dối những gì sẽ lộ rõ vì câu trả lời của bạn không thống nhất với nhau. Hồi là sinh viên năm nhất, chị cũng ngây thơ vẽ nên bức tranh hoàn hảo của mình trong CV, như là “em là Leader của ngày hội tự nguyện đội công tác xã hội” trong khi chị chỉ phụ trách hát, múa và chơi với các em nhỏ. Dĩ nhiên là chị bị “lộ” ngay sau vài câu hỏi đầu tiên và Nhà Tuyển Dụng đã “vẫy tay chào tạm biệt” chị ngay từ vòng phỏng vấn. Dù sao chị cũng cảm ơn lần non nớt thất bại đó, vì nhờ vậy chị luôn luôn “sống thật”, “làm thật” cho những gì chị lựa chọn sau này để có một “tình yêu bền vững” với các công ty. Phải luyện tập Lần hẹn đầu tiên, bạn ướm thử hàng chục cái áo và tập nói, tập cười trước gương cả chục lần. Trước khi phỏng vấn, bạn đã thử thực tập được mấy lần? Đừng dùng những lí do như “Không biết người ta sẽ hỏi gì”, “Mình không hoạt ngôn lắm” để viện cớ cho việc thiếu chuẩn bị trước khi phỏng vấn. Thật ra, thường nội dung một buổi phỏng vấn không hề khó đoán. Nội dung sẽ xoay quanh kiểm tra những kiến thức và kỹ năng mà công việc cần có và để biết kỹ năng cần là gì, thường trong phần mô tả công việc (Job Description) hoặc trên website công ty đều ghi rất rõ ràng. Các bạn chỉ cần tìm trên mạng những câu hỏi thường hỏi cho kỹ năng đó, viết ra giấy hoặc file word rõ ràng và tập trả lời những câu hỏi đó. Kinh nghiệm bản thân là mỗi lần ghi ra giấy và tập trả lời là một lần chị hiểu hơn về mình, có thời gian đánh giá lại quá trình phát triển trong quá khứ và rèn luyện để tự tin hơn khi phỏng vấn thật. Có thể chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 512 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khi phỏng vấn, bạn sẽ không gặp những câu hỏi không giống 100% như những gì bạn đã chuẩn bị nhưng dù gì đi nữa bạn cũng có thể suy nghĩ và đưa ra đáp án nhanh hơn, trôi chảy hơn vì bạn đã có thời gian đánh giá lại bản thân mình rất kỹ trước đó rồi. Một cách khác để “thử” là năng nổ tham gia những câu lạc bộ, những cuộc thi để cọ xát với những buổi phỏng vấn, giúp bạn đỡ “sợ” không khí của những buổi nói chuyện nghiêm túc này hơn. Phải lãng mạn Những cử chỉ lãng mạn thể hiện sự quan tâm và bất ngờ khi hẹn hò sẽ làm cho đối phương “đổ gục”. Bạn có thể làm được “điều lãng mạn” gì cho cho công ty? Có một kỉ niệm mà chị luôn cảm thấy ngọt ngào khi nhắc lại, đó là lần chị phỏng vấn với 1 công ty và cuối cùng nhận được offer với vị trí và mức lương hoàn toàn như chị mong muốn dù ngay từ đầu công ty đăng tuyển dụng vị trí thấp hơn. Và theo lời kể của sếp thì hành động bất ngờ ngoài mong đợi của chị trong lúc phỏng vấn là một trong những điều làm công ty muốn tuyển dụng chị ngay. Vậy chị đã làm gì? Trước khi phỏng vấn, chị đặt mình vào vị thế “Brand Manager” của công ty (là vị trí chị đang nhắm tới) để đánh giá xem công ty đang làm tốt hay chưa tốt ở điểm nào và nên cải thiện ra sao. Chị lùng sục trên trang web công ty và từng nhãn hàng của công ty cũng như đối thủ, đọc kỹ từng post facebook của các nhãn hàng để xem hoạt động của các nhãn hàng đang như thế nào, ý tưởng ra sao, có điểm gì mình có thể đóng góp thêm được không? Sau đó là ra các điểm bán hàng từ cửa hàng tạp hóa đến siêu thị để hỏi thăm tình hình bán hàng, xem chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 513 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK xét đối thủ cạnh tranh và ghi nhận lại những gì mình nghĩ công ty có thể cải thiện. Chuẩn bị kỹ càng, đến ngày phỏng vấn khi được hỏi “Bạn có câu hỏi gì không” – thay vì hỏi, chị dùng thời gian đó để trình bày cho công ty những nghiên cứu và đề xuất của chị, đồng thời tặng họ 1 món quà nho nhỏ là những sản phẩm của công ty – gián tiếp thể hiện mình đã tìm hiểu kỹ về công ty và sự trân trọng của mình với sản phẩm công ty làm nên. Điều khác biệt này đã giúp chị trở thành một ứng viên khác với nhiều người khác, gọi nôm na là có “dấu ấn bản thân” của riêng mình và nhận được offer ưng ý. Con đường tình yêu đến với công việc mơ ước có thể ngọt ngào như thế! Nhưng để đến với trái ngọt này có thể bạn cũng sẽ va vấp nhiều lần và rút kinh nghiệm từ từ, vậy nên đừng vội nản chí nhé! Và luôn nhớ rằng “May mắn chỉ đến với người sẵn sàng” – hãy chuẩn bị sẵn sàng để có được “người yêu” các bạn mơ ước nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 514 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 4 Tuyet chieu phong van sinh vien phai biet trươc khi ra trương Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/4-tuyet-chieu-phong-vansinh-vien-phai-biet-truoc-khi-ra-truong Khi phỏng vấn, đừng quên bỏ túi 4 tuyệt chiêu siêu hay ho này để chinh phục Nhà Tuyển Dụng nhé! Bạn cần biết những bí quyết này ngay khi còn là sinh viên để còn thời gian sửa chữa và tích lũy kinh nghiệm phù hợp. Đừng đợi đến khi bạn tốt nghiệp vì lúc đó có muốn quay lại ao ước thì âu cũng đã là quá trễ rồi! Giới thiệu bản thân ấn tượng Hầu hết các buổi phỏng vấn sẽ yêu cầu bạn giới thiệu bản thân ở những phút đầu tiên. Đa số các bạn sẽ thường trả lời theo template: “Em tên là Hồng, điểm mạnh là nhiệt tình, tháo vát, sáng tạo. Điểm yếu của em là kỹ tính và chi li nên làm việc sẽ mất thời gian hơn so với bình thường”. Nghe chán và bình thường không thể tả! Thay vào đó, hãy ghi dấu ấn với Nhà Tuyển Dụng ngay từ những giây đầu tiên – chọn cho mình 1-2 từ thật khác biệt và nhấn vào đó để giới thiệu, làm sao để khi bước ra khỏi phòng, họ vẫn nhớ như in bản sắc của riêng bạn. Đừng quên chọn ví dụ phù hợp để làm toát lên những tính cách đó nhé. Ví dụ “Chào anh, em tên là Thư – 2 điều làm nên con người của em trong công việc chính là LIỀU và LĂN XẢ – “Liều” giúp em dám đón nhận khó khăn thử thách ở phía trước, như tham gia rất nhiều đợt tuyển dụng nhân sự câu lạc bộ từ thời sinh viên, dù rớt rất nhiều nhưng vẫn dấn thân, cuối cùng nhờ “Liều” mà em đã được nhận chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 515 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK vào tổ chức AÌESEC. “Liều” cũng giúp em dũng cảm bước ra vòng an toàn để chuyển mình từ phòng nhân sự sang làm Marketing dù lúc nhận việc, em chưa từng có kinh nghiệm Marketing. Nhưng đó cũng là cột mốc để em tìm ra được đam mê của mình. Nhưng cái liều của em luôn đi kèm với sự Lăn Xả. Một khi nhận việc, em sẵn sàng lăn xả – dành nhiều thời gian nghiên cứu và tìm hiểu, như lúc làm Marketing em đã đi học hỏi từ rất nhiều anh chị có kinh nghiệm về code website để hoàn thành website đầu tiên của chi nhánh. Em không ngại gian khổ để làm gương cho đồng đội của mình. Tóm lại, LIỀU VÀ LĂN XẢ là kim chỉ nam giúp em trở thành con người của em như ngày hôm nay”. Ấn tượng hơn hẳn, đúng không! Vừa khoe khéo kinh nghiệm, điểm mạnh của mình, vừa làm người khác nhớ đến các bạn chỉ gói gọn trong 2 chữ! Hay như anh Tuấn Anh – Management Trainee năm 2019 của Nestlé cũng đã chia sẻ cách giới thiệu bản thân độc đáo của mình ở bài viết này https://chuongkhoidiem.com/cau-chuyen-thi-managementtrainee-application-online-test-initital-interview-nestle-va-unilevertu-tuan-anh: “Ở vòng Initial Interview (Phỏng vấn ban đầu), câu chuyện của mình xoay quanh “chiếc lò xo”. Khi người ta ấn nó xuống càng sâu, nó lại bật lại càng cao và mình cũng y hệt, có nhiều áp lực thì mình càng tiến bộ nhanh và mạnh mẽ. Mục đích của mình sau hôm đó là tạo ấn tượng giúp Interviewer nhớ mình là một chiếc lò xo resilient và passionate”. Vậy đó, hãy nghĩ xem bạn sẽ làm gì trong 4 năm sinh viên để kiến tạo nên chữ vàng cá tính của chính bạn đây? Hiểu càng rõ về bản thân, cơ hội chinh phục Nhà Tuyển Dụng càng cao Ngộ lắm, có nhiều bạn thích nêu những kỹ năng nổi bật của mình mà chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 516 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không hề ý thức rằng bạn không có kỹ năng đó! Ví dụ như có lần chị phỏng vấn, bạn bảo rằng bạn có điểm mạnh là giao tiếp tốt, trong khi suốt quá trình phỏng vấn bạn liên tục nhìn lên trần nhà hoặc nhìn xung quanh, không nhìn vào mắt người đối diện, cách trình bày cũng không suôn sẻ và logic. Thà không nói, còn đã nói thì hãy nhận thức đúng về bản thân mình! Nếu nói về chính mình mà còn không chính xác thì những nội dung khác ai sẽ tin bạn đây? Hay trường hợp khác, hỏi các bạn nhận xét về điểm mạnh và yếu của bản thân, bạn ngẩn tò te cả phút rồi mới bảo rằng “Anh chị cứ nhận em vào làm đi rồi biết, chứ em không biết nói sao”. Hic, ý em rất tốt nhưng anh chị rất tiếc, anh chị không đủ thời gian để đợi bạn vào rồi mới tìm hiểu, xem như bạn tự nhường lại cơ hội cho người khác vậy! Tóm lại, hành trình khám phá bản thân là một câu chuyện dài hơi, và nhất định phải bắt đầu từ sớm – ngay từ khi bạn còn ngồi trên ghế giảng đường. Hãy tranh thủ thời gian sinh viên để tham gia các hoạt động ngoại khóa, xin ý kiến feedback từ bạn bè làm việc chung hay người quản lý trực tiếp, nhiều khi chính họ lại hiểu rõ bạn hơn bạn tưởng đấy! Hiểu về bản thân là khởi nguồn tương lai của chính bạn và chỉ khi bạn tin tưởng vào chính mình thì mới có thể thuyết phục người khác chứ, đúng không? Chọn ví dụ chuẩn cho từng câu hỏi Có lần chị hỏi một bạn với kinh nghiệm là Leader cho một câu lạc bộ lớn ở trong trường “Hãy cho chị biết mâu thuẫn lớn nhất của em từng gặp phải khi làm việc nhóm là gì”. Chị ngỡ ngàng khi nhận được câu trả lời “Dạ, đó là sắp xếp lịch họp cho cả nhóm vì các bạn đều có lịch học và làm việc khác nhau”. Ôi không! Lẽ nào công việc Leader của bạn mà chuyện họp nhóm cũng là chuyện nhức não như vậy ư? Rất tiếc vì khi bạn chọn ví dụ đó, bạn vừa đưa ra cho Nhà Tuyển Dụng một cái nhìn tiêu cực về bạn – một Leader nhưng chưa làm việc hiệu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 517 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK quả và không thể xử lý những điều quá nhỏ nhặt kể cả xếp lịch họp. Người ta nói “Sai một li, đi một dặm”. Chọn sai ví dụ là đi luôn kết quả của cả buổi phỏng vấn đó! Vậy nên chị luôn dặn dò các bạn phải có thời gian nhìn nhận lại những gì mình đã làm, cả thành công và thất bại, để khi vào vòng phỏng vấn có thể chọn được những ví dụ tốt nhất để chia sẻ mà không mất quá nhiều thời gian để suy nghĩ. Trong trường hợp này, thay vì chọn ví dụ trớt quớt như trên, bạn có thể kể về việc bạn đã từng đề xuất một ý kiến rất hay về cuộc thi cho câu lạc bộ nhưng lại không được mọi người ủng hộ, sau đó chính bạn đã phải chứng minh tính khả thi và hấp dẫn của ý kiến đó thông qua các cuộc khảo sát, các buổi trò chuyện với khách mời tiềm năng, v.v… như thế nào, để rồi mâu thuẫn cuối cùng được khép lại êm đẹp bằng kết quả là ý tưởng của bạn được mọi người đồng ý thực hiện. Cùng câu hỏi nhưng cách trả lời này vừa khéo léo giúp bạn thể hiện được khả năng xử lý vấn đề, vừa chứng tỏ cho phỏng vấn viên thấy là bạn có gặp mâu thuẫn nhưng có thể sẵn sàng giải quyết được nó – quá tốt đúng không! Vậy tại sao bạn nhất định phải biết bí quyết này khi còn là sinh viên? Là bởi vì khi còn là sinh viên, bạn có đủ thời gian để tự tạo những ví dụ tuyệt vời của riêng mình để tự hào chia sẻ và chinh phục Nhà Tuyển Dụng sau này! Đợi đến khi bạn tốt nghiệp, lúc đó có muốn quay lại ao ước thì âu cũng đã là quá trễ rồi. Hiểu Nhà Tuyển Dụng cần gì ở mình và cải thiện bản thân để phù hợp với công việc bạn mơ ước! Đây là “tuyệt chiêu” cuối cùng và cũng là quan trọng nhất. Điều làm chị ngạc nhiên là rất nhiều bạn sinh viên ra trường rồi, muốn có một công việc tốt nhưng lại hoàn toàn mù mờ không biết mình cần có chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 518 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những gì để đạt được công việc mơ ước đó. Các bạn cố gắng có điểm số học tập cao, nhưng chỉ vậy thôi thì chưa đủ vì những điểm quan trọng khác mà Nhà Tuyển Dụng sẽ nhìn ở bạn là kỹ năng làm việc thì bạn lại quá mơ hồ và ít kinh nghiệm. Điều này bắt nguồn từ 4 năm Đại Học thiếu hẳn mục tiêu và đích đến, các bạn chạy theo trào lưu học những thứ mình không thích, làm những thứ người khác bảo bạn làm mà không biết để làm gì, để rồi 4 năm sau, bạn ra trường với tấm bằng Đại Học và một con đường mông lung ở phía trước. Vậy phải làm sao để biết được đâu là kỹ năng cần thiết cho công việc tốt? Làm sao biết được kỹ năng của mình đang ở trình độ nào và cải thiện nó? Các bạn có thể tham khảo bài viết trước nhé: https://chuongkhoidiem.com/doanh-nghiep-can-gi-o-sinh-vienmoi-ra-truong. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 519 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vì sao khi phong van sinh vien bi đanh trươt? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/vi-sao-khi-phong-van-sinhvien-bi-danh-truot/ Có bao giờ khi đi phỏng vấn, các bạn bị đánh trượt mà không biết lí do? Đừng nghĩ là công ty đang chèn ép bạn hay không nhận ra khả năng của bạn, cái gì cũng có lí do cả. Hãy đọc bài viết này để khám phá một vài nguyên nhân và lỗi sai mà bạn mắc phải khi phỏng vấn, kèm 2 bí quyết phỏng vấn hiệu quả ở cuối bài nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 520 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chị Thư ơi, em mới thi phỏng vấn của một công ty và bị trượt mất rồi. Em không biết lí do vì sao. Theo chị nghĩ thì tại sao có những bạn không đậu như em vậy chị? “Chị cần thêm thông tin mới trả lời được, vậy em nghĩ vì sao em không đậu nè?”.”Dạ có thể vì khi được hỏi tại sao bạn chọn công ty của chúng tôi, em trả lời vội vàng mà không thật lòng lắm chị ạ. Em nói là em thích công ty vì công ty đa quốc gia, môi trường chuyên nghiệp, giúp em có nhiều cơ hội phát triển và học hỏi. Em thấy mình trả lời không có gì đặc biệt lắm.” Chị nghĩ bạn đã có câu trả lời đúng, bạn chưa cho Nhà Tuyển Dụng thấy được “cái tâm” và sự trân trọng với công ty. Bạn đưa ra một câu trả lời mà có thể thay bất cứ tên công ty nào vào cũng được, có thể là Unilever, hoặc công ty đối thủ như P&G, hoặc một công ty công nghệ thông tin như ELCA. Nhà Tuyển Dụng hỏi để biết bạn có hiểu đúng về công ty chưa. Hơn hết, nếu một chuyện nhỏ và dường như mặc định cho mọi cuộc phỏng vấn là tìm hiểu công ty mà bạn còn chưa làm tốt thì mai này ai sẽ dám giao việc lớn hơn cho bạn ở công ty, đúng không? Chưa kể, sau này khi đi làm sẽ còn biết bao nhiêu khó khăn và áp lực trước mắt. Bạn là sinh viên, chắc chắn sẽ có nhiều kỳ vọng và nhiều mơ ước đôi khi khá ”màu hồng” và không thực tế, Nhà Tuyển Dụng cần hiểu được điều này từ sớm. Bạn gái ở trên không phải là trường hợp đầu tiên trả lời như vậy. Vậy tại sao các bạn thường hay đưa ra câu trả lời chung chung? Điều này thường do hai trường hợp: hoặc là bạn trả lời rập theo khuôn mẫu, hoặc là vì bạn chưa chuẩn bị đủ kỹ. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 521 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đừng trả lời rập khuôn theo “template”, hãy Cá-NhânHóa câu trả lời của bạn! Chị biết trên mạng có rất nhiều câu hỏi và câu trả lời theo khuôn mẫu được cho là “Cách trả lời tốt nhất cho buổi phỏng vấn”. Và nhiều bạn áp dụng nó như một bài học thuộc lòng, không chỉ cho câu hỏi này mà còn cho rất nhiều câu hỏi khác nữa. Lời khuyên của chị là hãy né những câu trả lời rập khuôn tưởng chừng hay nhưng sáo rỗng vô cùng đó. Mỗi người là mỗi câu chuyện, mỗi cá tính khác nhau. Và công ty muốn nghe câu chuyện của chính bạn, để xem bạn đã tìm hiểu đến đâu về công ty, bạn có thực sự yêu thích công ty như mình nói không. Hay với những câu hỏi về kỹ năng, họ cần bạn chứng minh với câu chuyện của chính bản thân bạn trong quá khứ chứ không phải là những lời đối đáp mà họ phải nghe đi nghe lại ở bất cứ ứng viên nào như bài “đề cương”. Đừng biến mình thành một con robot được tô vẽ bởi những lời lẽ của người khác, hãy là chính bản thân mình. Tin chị đi, các bạn có thể đặc biệt theo cách của riêng mình! Hồi xưa, khi được phỏng vấn “Vì sao em chọn công ty Unilever?”, chị đã dùng những câu chuyện không đụng hàng của chính mình để trả lời. Chị kể về tình yêu những nhãn hàng của công ty từ thuở bé xíu: câu chuyện cả nhà chị đều mê sản phẩm Dove và quảng cáo “nói vậy thôi biết đâu mai mốt ổng cũng xài”, hay luôn luôn xài mỗi sản phẩm OMO vì bột giặt sạch mà quảng cáo có con nít thấy ghét. Chị kể về sự ngưỡng mộ những anh chị làm ở Unilever mà chị có dịp quen biết và làm việc chung, những người đã truyền lửa và cảm hứng bất tận cho chị với vốn kiến thức phong phú và sự khiêm tốn, điềm tĩnh lạ kì. Chị cũng không quên lồng ghép niềm tự hào với những sứ mệnh xã chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 522 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hội công ty đang làm với nhãn hàng Lifebuoy như hướng dẫn rửa tay đúng cách cho sinh viên vùng sâu vùng xa, v.v… cũng như mong muốn được đóng góp một phần vào sứ mệnh to lớn đó. Và dĩ nhiên không thể quên kể về ước muốn cháy bỏng được làm ở một môi trường chuyên nghiệp vốn nổi danh như “trường Đại Học cho những người đi làm” dù biết rằng đó là một nơi đòi hòi sự cố gắng mỗi ngày chứ không phải là “thảm hoa hồng trải sẵn”. 4 lí do trên được nêu rất rõ với những câu chuyện “đo ni đóng giày” của chính chị mà thôi, và cũng phần nào giúp công ty thấy được chị chấp nhận môi trường khắc nghiệt, chấp nhận phải cố gắng hết mình chứ không phải là một cô sinh viên mơ ước hão huyền. Đó cũng là điểm nhấn giúp cho Nhà Tuyển Dụng tin tưởng vào đam mê của chị với công ty. Vậy còn câu chuyện của bạn thì sao, hãy kể Nhà Tuyển Dụng nghe nhé! Không chỉ đối với câu hỏi này mà kể cả những câu hỏi khác như “Bạn mong đợi gì ở công ty”, “Vì sao bạn nghĩ bạn phù hợp với công ty”, “Thành công nào bạn tự hào nhất”, “Thất bại nào đáng nhớ nhất”… tất tần tật đều áp dụng nguyên tắc Cá-nhân-hóa này, đừng quên nha! Đừng để sự thiếu chuẩn bị làm hại chính bạn! Có thể bạn trả lời qua loa không phải vì bạn trả lời theo khuôn mẫu, mà vì đến lúc được hỏi bạn mới bối rối nghĩ trong đầu xem mình nên trả lời thế nào, và vì vậy một câu trả lời vô thưởng vô phạt, nhạt phếch sẽ được bạn đưa ra làm “bia đỡ”. Bạn có thể biện minh là “Em không biết người ta sẽ hỏi gì” hoặc chấp nhận sự thật là bạn hoàn toàn có thể dự đoán người ta hỏi gì, chẳng qua là bạn chưa chuẩn bị hoặc chuẩn bị chưa đủ kỹ mà thôi. Vậy chuẩn bị kỹ thể nào đây? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 523 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK List sẵn câu hỏi dự kiến Trước khi chị đi phỏng vấn, chị luôn có sẵn một checklist những câu hỏi mà chị nghĩ người ta sẽ hỏi. Bạn chỉ cần Google ví dụ như “common Ìnterview questions” là sẽ có được hàng tá những câu hỏi mẫu khi phỏng vấn (lưu ý tốt nhất là tìm bằng Tiếng Anh sẽ ra được nhiều kết quả siêu hay nhé!). Thường nội dung chính sẽ gồm 3 phần: ❖ Phần 1: Thông tin về bản thân. Phần này thường gồm những câu hỏi như: hãy giới thiệu bản thân ngắn gọn trong 30s, điểm mạnh, điểm yếu, thành công tự hào nhất, thất bại đáng nhớ nhất. ❖ Phần 2: Kỹ năng – kiến thức liên quan tới công việc: • Mỗi công việc đều yêu cầu một set kỹ năng riêng biệt. Các bạn có thể Google ngành nghề của mình với key word “skill set”, “competency” (kỹ năng), v.v... và thêm chữ “entry level”, hoặc “for graduate” hoặc “assistant”, v.v… (vì các bạn mới ra trường). Chị ví dụ như với Marketing, các bạn có thể dùng key word “skills set for Marketing entry level” thì sẽ ra được ngay những kết quả hữu dụng như thế này: https://www.google.com.vn/search?q=skill+set+for+career. • Khi biết được công việc đòi hỏi cần những kỹ năng gì rồi thì bạn sẽ tìm câu hỏi người ta thường hỏi để đánh giá kỹ năng đó. Lại dùng Google thần thánh với key word như “communication skill Ìnterview questions”, hay bạn có thể search key word cho ngành nghề của bạn luôn, chẳng hạn như “Marketing competency based questions” thì sẽ ra được một bài như thế này: https://tarshpartnership.co.uk/careeradvice/competency-based-questions. ❖ Phần 3: Mức độ hiểu và cam kết với công ty (Commitment). Câu hỏi thường là “Vì sao bạn chọn công ty chúng tôi”, “Vì sao bạn nghĩ bạn phù hợp với công ty”, “Bạn trông đợi gì khi làm việc ở công ty”, v.v… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 524 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tự trả lời câu hỏi với những dẫn chứng và câu chuyện thiết thực Có câu hỏi rồi thì ghi hết câu trả lời vào giấy hoặc file word, đừng trả lời bằng miệng vì bạn sẽ dễ quên mất ý cho những lần sau, và ghi ra giấy sẽ còn có điểm mạnh là giúp bạn hệ thống câu trả lời logic hơn nữa đó. Hãy ghi câu trả lời, đặc biệt nhấn mạnh các câu chuyện và bằng chứng để chứng minh cho từng lời bạn nói nhé. Ví dụ bạn tự tin là mình có kỹ năng “problem-solving” tốt thì hãy kể ra một tình huống “khó nhai” trong quá khứ mà bạn đã từng gặp phải, và bạn đã làm gì để vượt qua. Bước này sẽ giúp các bạn có dịp ôn lại những gì mình đã làm được trong suốt 4 năm Đại Học đó! Luyện tập, luyện tập, luyện tập! Khi đã có câu trả lời, chị in nguyên file word ra và “nhai đi nhai lại” để có thể trả lời mượt mà hơn khi phỏng vấn mà không sót ý quan trọng. Động tác này cũng rất hay ở chỗ có thể câu hỏi không khớp 100% với những gì bạn chuẩn bị, nhưng bạn sẽ vẫn có thể trả lời rất dễ dàng vì bạn đã có sẵn một tủ những câu chuyện và dẫn chứng ở nhà để lắp ghép một cách phù hợp vào câu hỏi mà không tốn quá nhiều thời gian suy nghĩ và bối rối. Khi đã chuẩn bị kỹ, bạn sẽ tự tin trả lời hơn! Cả 2 cách này chị đã áp dụng từ khi còn là sinh viên, từ lúc thi vào các câu lạc bộ đội nhóm, cho đến khi thi Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee) và rồi phỏng vấn ở những công ty sau này nữa. Rất hiệu quả nhé! Hãy nhớ nguyên tắc Cá-nhân-hóa và Luyện tập nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 525 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lưu y khong the bo qua ơ vong phong van (online-digital/offline Ìnterview) Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/luu-y-khong-the-bo-qua-ovong-phong-van-online-digital-offline-Interview C ác chương trình Management Trainee đang đổ bộ và nhiều bạn đã chuẩn bị tiến sâu vào vòng Interview rồi. Rất vui là chị đã nhận được sự đồng ý của bạn Trương Đỗ Minh Hương – cựu HR của một chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 526 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK công ty đa quốc gia để chia sẻ lại cho các bạn những bí quyết chinh phục vòng phòng vấn đây, cùng tìm hiểu nhé! Lưu ý trước phỏng vấn Dưới đây là những điểm bạn nên tìm hiểu và chuẩn bị trước để linh hoạt với các dạng Interview khác nhau. 1. Chuẩn bị chung: Tìm hiểu về các câu hỏi doanh nghiệp có thể sẽ hỏi trong buổi phỏng vấn, thường gồm các phần chính như: mức độ hiểu biết của bạn về công ty, kinh nghiệm và kỹ năng liên quan đến ngành nghề bạn ứng tuyển, v.v… Các bạn có thể Google trên mạng để chuẩn bị sẵn các câu thường hỏi. Sau khi nghiên cứu, thì hãy luyện tập, viết ra, nói thử, hoặc tạo hẳn một file Excel để lưu giữ câu chuyện của mình để sử dụng cho 1000 năm sau luôn. Luyện tập vẫn là cách tốt nhất để giúp bạn tự tin hơn, thể hiện bản thân tốt hơn. Khi chuẩn bị cho những câu hỏi và câu chuyện bạn định phỏng vấn, hãy làm thành nhiều phiên bản với nhiều thời gian trả lời phỏng vấn khác nhau. Ví dụ, cùng là một câu hỏi “Điểm mạnh của bạn là gì?” có thể được doanh nghiệp yêu cầu cụ thể phải trả lời trong thời gian bao lâu. Tốt nhất nên chia thành 3 khung thời gian: ngắn (45s – 1 phút), trung bình (1 phút – 3 phút), dài (3 phút – 5 phút). Nếu được, không nên nói quá 5 phút vì sẽ bị lan man, chưa kể không có cơ hội để chia sẻ các đặc điểm khác của mình. 2. Chuẩn bị cho Online Interview: 2 hình thức Interview phổ biển gồm có: ❖ Online Interview with NO human interaction (Phỏng vấn online – không qua người thực phỏng vấn): Thường sử dụng các nền tảng phỏng vấn trực tuyến như Hirevue,… với câu hỏi có sẵn để ứng viên quay lại câu trả lời và upload trực tiếp lên hệ thống. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 527 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Online Interview with human interaction (Phỏng vấn online – có người phỏng vấn trực tiếp và tương tác): Nhà Tuyển Dụng thường sử dụng các nền tảng họp trực tuyến như Zoom Meeting, Google Hangouts, Skype… để gặp gỡ ứng viên trực tiếp và đặt câu hỏi. Lưu ý khi tham gia hình thức này: Đối với Online Meeting, nên chủ động vào meeting sớm một chút, kiểm tra đường truyền mạng, kiểm tra âm thanh. Tốt nhất bạn nên tránh ngồi ở những quán cafe mà thay vào đó, nên ở nhà hoặc ở những nơi có không gian kín đáo và có thể nói được tốt để Nhà Tuyển Dụng phía bên kia cũng có thể nghe bạn rõ ràng. Nếu thấy phần mềm Ổnline Meeting mình chưa từng thử thì cũng nên thử trước để đảm bảo đồng bộ hóa thiết bị tốt. Để biết online meeting sử dụng nền tảng nào và tìm hiểu trước, các bạn có thể kiểm tra lại hướng dẫn trong email doanh nghiệp gửi thông báo về phỏng vấn hoặc các buổi livestream của công ty, hoặc inbox/email trực tiếp cho fanpage của công ty để nhận được câu trả lời chính xác. 3. Chuẩn bị cho Offline Interview: Về hình thức, những ứng viên được yêu cầu đến trực tiếp văn phòng hoặc trụ sở doanh nghiệp. Ở những buổi offline meeting, sẽ có thể có một hoặc hơn một người phỏng vấn. Lưu ý khi tham gia offline Interview: Vì bạn sẽ gặp trực tiếp Nhà Tuyển Dụng nên hãy tạo ấn tượng tốt ngay từ đầu để thuận lợi hơn trong quá trình phỏng vấn. Các doanh nghiệp về FMCG/Tech thì không cần phải quá lo lắng về câu chuyện ăn mặc, chỉ cần dress smart/smart casual. Nhưng những doanh nghiệp làm về consulting/banking/services thì bạn sẽ cần chú ý ăn mặc formal hơn. Vấn đề đúng giờ thì không phải bàn cãi thêm nhé, nhớ canh thời gian và thậm chí đi sớm để tránh tắc đường, sự cố, v.v… Bạn có thể in và mang thêm CV hoặc portfolio để minh họa cho những kinh nghiệm của mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 528 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lưu ý trong quá trình phỏng vấn: ❖ Trả lời ngắn gọn, logic và đầy đủ thông tin: khuyến khích dùng mô hình STAR khi phỏng vấn để câu trả lời rõ ràng và dễ theo dõi hơn: nêu hoàn cảnh bạn nhận được công việc Situtation – Task (nhiệm vụ bạn được giao) – Action (Bạn đã làm những gì) – và Result (Kết quả). Các bạn có thể Google mô hình STAR khi phỏng vấn để tìm hiểu thêm nha. Ngoài ra, để tránh bị rơi vào bẫy “trả lời chung chung - không có gì đặc biệt”, các bạn nên thêm số liệu chứng minh, thời gian thực tế, thêm recognition (những đánh giá tích cực) từ những người làm chung, feedback của những người đã từng tham dự chương trình, feedback từ Mentor hoặc sếp trực tiếp, v.v… ❖ Tập trung vào mục tiêu: Đôi khi đừng quá tập trung liệt kê số lượng hành động và công việc mình đã làm mà hãy chia sẻ với Interviewer nhiều hơn về lý do tại sao bạn lại chọn làm những hành động cũng như công việc đó, cách thức bạn làm như thế nào. Cách này sẽ giúp Nhà Tuyển Dụng thấy được chiều sâu về thinking và mindset của bạn. ❖ Đừng ngại nhờ sự hỗ trợ từ Interviewer: Nếu bạn cảm thấy chưa hiểu câu hỏi thì hãy nhờ Interviewer giải thích rõ hơn, hoặc hỏi lại xem cách hiểu của mình đã đúng chưa, thay vì lao vào trả lời lại có khả năng chệch hướng. Dù là phỏng vấn Offline hoặc Online, nếu gặp sự cố, ví dụ: điều hòa mở lạnh quá, khát nước, mạng bị lag…, đừng ngại ngần chia sẻ với các anh chị Interviewer, kèm với giải pháp bạn gợi ý. Các anh chị có nhiệm vụ phải tạo ra điều kiện tốt nhất để bạn có thể thể hiện bản thân mình, việc bạn chia sẻ cũng sẽ dễ được đánh giá là chủ động và có động lực tốt, thực sự muốn tham gia chương trình. ❖ Khi đặt câu hỏi cho doanh nghiệp, nên đặt những câu hỏi mà bạn đã tìm hiểu nhưng chưa rõ hoặc không thể tìm hiểu để có được câu trả lời, tránh hỏi những câu mà bạn có thể tự tìm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 529 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hiểu và trả lời trước đó, ví dụ “Công ty mình có bao nhiêu nhãn hàng, v.v…” là một câu hỏi thừa và dễ gây mất cảm tình với Nhà Tuyển Dụng vì họ không thấy được sự chuẩn bị kỹ càng và động lực của ứng viên. Bài viết khá dài rồi nên tạm dừng ở đây nhé. Chúc các bạn chuẩn bị kỹ lưỡng để thêm phần tự tin và thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước của mình! Minh Hương Cảm ơn Minh Hương nhiệt tình chia sẻ kinh nghiệm của mình với chị Thư và các bạn trẻ của Chương Khởi Điểm – Next Management Trainee nha! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 530 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng lưu y ve vong thi Digital Ìnterview cua Management Trainee (Quan Tri Vien Tap Sư) Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/nhung-luu-y-ve-vong-thidigital-Interview-cua-management-trainee-quan-tri-vien-tap-su N hư các bạn đã biết, một quy trình tuyển dụng mẫu của các chương trình tuyển chọn Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) thường gồm các vòng sau: nộp đơn, thi online, phỏng vấn sơ bộ, trung tâm đánh giá (gồm có phần thảo luận nhóm, thuyết trình và phỏng vấn cuối cùng thường diễn ra trong cùng một ngày). Với vòng thi phỏng vấn sơ bộ, Unilever là một trong những công ty đầu tiên áp dụng hình thức phỏng vấn điện tử – Digital Interview. Vậy thì Digital Interview là gì và cần lưu ý những gì ở vòng này, cùng xem nhé! 1. Ngôn ngữ: Cũng như đa số các vòng thi khác của chương trình tuyển chọn Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự), thường ngôn ngữ của vòng thi này sẽ hoàn toàn bằng Tiếng Anh. 2. Cần chuẩn bị gì cho vòng thi này ❖ Mạng wifi ổn định: vì đây là hình thức thi online nên lưu ý là phải chọn wifi ổn định, tốc độ nhanh để tránh bị mất tín hiệu giữa chừng, ảnh hưởng đến phần thi thậm chí là đánh mất cơ hội của bạn một cách oan uổng nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 531 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Máy tính hoặc điện thoại có chức năng ghi hình với camera hoặc webcam. ❖ Kiến thức cần thiết để ứng xử với những tình huống kinh doanh, đặc biệt là đối với phòng ban bạn lựa chọn. 3. Cách thức thi: Sau khi đã đậu vòng nộp đơn, các bạn sẽ nhận được email thông báo từ công ty, trong đó có đường link cho vòng Digital Interview. Với một số công ty, các bạn sẽ được làm quen với cách thi với hướng dẫn cụ thể trong đường link với 1 bài thi thử. Ở bài thi thử này, bạn có thể làm thử nhiều lần để làm quen với cách thức thi. Tuy nhiên nên lưu ý là không phải công ty nào cũng có bài thi thử hoặc cho các bạn trả lời mẫu – vì vậy cần đọc rõ quy định hoặc hỏi công ty kỹ càng, tránh trường hợp chủ quan để mất điểm oan uổng nhé. Ở bài thi, các bạn sẽ được nhận vài câu hỏi với nhiều hình thức khác nhau, ví dụ ❖ Dạng 1: Câu hỏi đưa ra theo dạng đoạn văn, bạn cần đọc để hiểu được ý tưởng đề bài và trả lời câu hỏi. ❖ Dạng 2: Sẽ có 1 clip trong đó có người đọc câu hỏi, bạn sẽ nghe và trả lời câu hỏi được đưa ra trong video clip. ❖ Dạng 3: Case Study (câu hỏi tình huống) với những biểu đồ, con số, dữ liệu cụ thể. Bạn cần phân tích và đưa ra giải pháp phù hợp cho tình huống đó. Sau khi xem đề bài, bạn sẽ có một khoảng thời gian ngắn để chuẩn bị. Các bạn có thể lấy những dữ liệu trong đề bài hoặc tìm thêm các thông tin khác bên ngoài nếu cần để đưa vào bài của mình. Tiếp theo, bạn sẽ phải trả lời câu hỏi trong thời gian đề yêu cầu. Tùy công ty mà sẽ có quy định bạn có được trả lời thử và thu lại mỗi lần hay chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 532 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không – có công ty cho thu lại tối đa 3 lần, có công ty chỉ được thu 1 lần duy nhất. Mỗi lần bạn trả lời có thể sẽ có đồng hồ đếm ngược thời gian trên màn hình (còn nếu không có thì các bạn nhớ tự chuẩn bị cho mình nha), nên hãy lưu ý trả lời gói gọn vừa đủ trong thời gian cho phép, vì nếu không bạn sẽ không truyền tải được hết ý với Nhà Tuyển Dụng. Và vì thời gian chuẩn bị cũng như thời gian cho phép các bạn trả lời mỗi câu hỏi có thể sẽ dao động khác nhau tùy năm và tùy công ty nên để linh hoạt và sẵn sàng nhất, các bạn nên chuẩn bị cho nhiều tình huống, ví dụ như trường hợp không được cho thời gian chuẩn bị, hay được trả lời ngắn (3-5’), hay trả lời dài (10’ trở lên) thì bạn sẽ đưa ra câu trả lời thế nào. Sau khi hết thời gian, hệ thống sẽ gửi câu trả lời của bạn cho công ty. 4. Nếu trong quá trình thi gặp lỗi kỹ thuật thì có thể làm lại hay không? Với lỗi này tùy trường hợp, công ty sẽ phải xem xét rất kỹ để đưa ra quyết định. Trong trường hợp bạn thật sự gặp vấn đề, cần phải thông báo ngay với công ty và chứng minh được là bạn gặp lỗi trong quá trình kiểm tra để công ty hỗ trợ bạn. Tuy nhiên, đây là tình huống xấu nhất. Tốt nhất các bạn nên chuẩn bị thật kỹ mạng internet ổn định, máy tính/điện thoại hoạt động tốt để hoàn thành ngay trong lần thi đầu tiên. Đừng để bỏ lỡ cơ hội đến với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) chỉ vì lỗi kỹ thuật và sự thiếu chủ động của mình nhé! 5. Bí quyết nào để hoàn thành phần thi này thật tốt? Để làm thật tốt phần thi này, bạn cần chuẩn bị cho mình những kiến thức liên quan đến kinh doanh, phòng ban và tư duy logic cũng như đảm bảo khả năng nghe - hiểu và giao tiếp, truyền đạt nội dung bằng Tiếng Anh của mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 533 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Những năm gần đây chị có trò chuyện với 1 bạn cũng đang nộp thi Management Trainee. Cái hay là bạn đã tự đặt cho mình thật nhiều câu hỏi giả định liên quan đến những tình huống khó bạn sẽ gặp ở phòng ban của mình. Bạn thi Sales và tự đặt câu hỏi “Khi làm Sales, nếu đội mà bạn quản lý không đạt chỉ tiêu thì bạn phải làm sao”, gửi cho chị câu trả lời của bạn và nhờ chị tư vấn cùng một số câu hỏi khác nữa. Do đã chuẩn bị hơn mấy chục câu hỏi và tự ép mình trả lời trong khuôn khổ thời gian nhất định bằng Tiếng Anh hệt như thi thật, bạn đã quen dần hơn và ít nhiều bớt đi cảm giác bỡ ngỡ khi làm bài thi thực tế. Bạn cũng đọc thêm các kiến thức chuyên môn của Sales nên khi làm test, bạn đã hoàn thành một cách xuất sắc và hiện giờ là Management Trainee của một công ty đa quốc gia danh tiếng. Cho nên, không có bí quyết nào khác ngoài việc chuẩn bị kỹ và luyện tập, thực hành thường xuyên các bạn nhé. Các câu hỏi tình huống cho mỗi phòng ban không thiếu trên Internet, bạn hãy dùng keyword Tiếng Anh, ví dụ “Ìnterview question for Sales/ Marketing”, v.v... để tìm câu hỏi và tự trả lời nhé! Cuối cùng, xem thêm clip ngắn này về Digital Interview của Unilever nha: https://www.facebook.com/watch/?v=2078720808809811. Ukie, giờ đã rõ rồi thì hãy nhớ chuẩn bị thật kỹ nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 534 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Final Ìnterview Management Trainee hay hoi gì – nen chuan bi the nao? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/final-Interviewmanagement-trainee-hay-hoi-gi-nen-chuan-bi-the-nao N ếu các bạn đã rành rẽ những quy trình phổ biến của một chương trình tuyển dụng Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) thì sẽ không lạ gì với vòng thi được xem như là cửa ải cuối – Final Interview. Vậy thường vòng thi này ai sẽ là người đánh giá bạn, hay hỏi những gì và cần lưu ý những điểm nào? Cùng xem chi tiết dưới đây nha! 1. Về hình thức thi: ❖ Thời gian thi: Thường sau khi đậu vòng thi Assessment Center (gồm giải Business Case theo nhóm, hoặc kèm thêm Business Case cá nhân, thuyết trình cá nhân), bạn sẽ được nhận kết quả để tiến tới vòng thi Final Ìnterview. Đa số các công ty sẽ làm Assessment Center và Final Interview chung 1 ngày. Tuy nhiên cũng có trường hợp làm riêng hai ngày (do lí do chủ quan từ phía công ty, hoặc khách quan như… Covid). ❖ Mục đích: Đa phần các công ty sẽ dùng vòng thi này để check lại lần cuối những điểm còn cần hỏi thêm bạn (về background, commitment với công việc/công ty, định hướng nghề nghiệp, v.v…) theo dạng hỏi – đáp như phỏng vấn thông thường. Nhưng những năm gần đây có công ty đổi hướng dùng Final Ìnterview để cho bạn làm 1 Business Case cá nhân và trả lời câu hỏi liên quan chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 535 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK đến Business Case này. Với một vài bạn, công ty có thể yêu cầu làm thêm 1 vòng phỏng vấn nhỏ khác sau vòng Final Interview vì một số lý do đặc biệt (như cần hỏi thêm bạn 1 vòng nữa, hoặc do Head của một số phòng ban muốn phỏng vấn sâu bạn thêm, v.v…) ❖ Thời lượng thi: thời lượng thi không cố định mà tùy thuộc vào cá nhân của từng bạn, lí do là vì có thể với một số bạn, công ty đã cảm thấy yên tâm để chọn bạn nên không cần phỏng vấn nhiều, có bạn bị phỏng vấn dài do công ty thấy bạn đủ khả năng nhưng vẫn còn khúc mắc về định hướng và mức độ cam kết với công việc của bạn, hoặc có bạn được phỏng vấn dài do công ty thấy bạn thú vị và muốn tìm hiểu thêm. Nên dài ngắn cũng không quyết định được là bạn sẽ thành công hay không, đừng phỏng đoán và lo lắng quá nhiều nha. Hườm hườm thì thời gian có thể dao động khoảng 30 phút – 1 tiếng rưỡi nhé (hiếm hiếm thì 2 tiếng hoặc hơn). ❖ Ai sẽ là người phỏng vấn bạn: đa phần vòng thi cuối này sẽ do các Head của các phòng ban phỏng vấn bạn – có thể chỉ 1 người, hoặc 2,3 người tùy công ty. Ví dụ như các bạn sẽ cùng trò chuyện với Phó chủ tịch phòng Marketing của công ty cùng với phó chủ tịch phòng nhân sự, hoặc Marketing Director/Marketing Manager của công ty (nếu thi phòng Marketing). 2. Những lưu ý ở vòng thi này: Chị sẽ không đề cập lại 3 phần chính hay hỏi trong các buổi phỏng vấn nhé, vì thường những thông tin này họ đã hỏi ở vòng Initial Interview rồi, tuy nhiên các bạn vẫn nên chuẩn bị lại thật kỹ vì có thể họ sẽ hỏi thêm lần nữa với nội dung nhiều không kém vòng Initial Interview vì một số lí do (trang bị lại bằng cách đọc bài viết này: https://chuongkhoidiem.com/vi-sao-khi-phong-van-sinh-vienbi-danh-truot nghen). Ở đây chị sẽ liệt kê những điểm quan trọng khác mà các bạn cần lưu ý chuẩn bị thêm ở vòng Final Interview nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 536 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Định hướng nghề nghiệp và commitment với công ty là một trong những điểm chính yếu mà công ty hay lo ngại về các bạn ở vòng thi này. Cơ bản là bạn giỏi, bạn có tài, bạn phù hợp, nhưng việc bạn có muốn đóng góp cho công ty lâu dài hay không thì không phải bạn nào cũng thuyết phục được công ty. Ví dụ có bạn không được chọn vì bạn thẳng thắn: “Kế hoạch của em là làm với công ty 2 năm rồi sẽ đi du học” hoặc “Em dự kiến làm 1 -2 năm lấy kinh nghiệm để sau đó mở công ty riêng của mình” (ôi công ty đào tạo và dành niềm tin cho bạn với rất nhiều những khoản đầu tư khác với long-term goal và roadmap là bạn sẽ là Quản trị viên tương lai của công ty mà bạn nói thẳng là 1-2 năm sẽ dứt áo ra đi, vậy ai sẽ tin vào việc bạn cống hiến hết mình, và vì còn đường ngắn như vậy làm sao dám tuyển bạn nè!). Mức độ adaptability/ flexibility (thích nghi) của bạn cũng đóng vai trò quan trọng: Có bạn khi được hỏi “Liệu em sẽ làm với công ty đến khi nào?” thì trả lời rằng “Em sẽ làm cho đến khi công ty vẫn giữ môi trường như hiện tại, nhưng nếu công ty thay đổi thì có lẽ em sẽ cân nhắc lại”. Ái chà, thật ra thế giới và môi trường xung quanh mình đều sẽ biến đổi và phát triển không ngừng, ví dụ như mấy chục năm trước người ta còn chưa biết đến khái niệm “thương mại điện tử” mà tới bây giờ (đặc biệt là mùa Covid) thì người người nhà nhà mua hàng online – và vì thế giới thay đổi nên bản thân công ty cũng sẽ có những sự đổi thay để phù hợp, nên nếu bạn ngại chỉ vì công ty thay đổi nhân sự, cấu trúc, môi trường thì chưa gì hết bạn đã thể hiện bản thân là nguời kém thích ứng rồi. Vậy nên tốt nhất hãy luôn sẵn sàng thích nghi với môi trường, với sự thay đổi – miễn là bạn vẫn giữ được những value (giá trị) của bản thân mình, không bị biến chất hay bị ép buộc trở thành một con người khác (theo một cách tiêu cực) mà bạn không mong muốn là được nhé. Và bạn cần chú ý hiểu rõ định hướng nghề nghiệp của mình để hiểu rõ mình muốn gì, liệu mình có phù hợp với công ty, và là một phần của bức tranh tổng thể mà công ty đang chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 537 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tìm kiếm hay không. Đó cũng là lí do có thể các bạn sẽ được hỏi đam mê của bạn là gì, định hướng của bạn trong 5 năm tới ra sao. ❖ Vậy làm sao để biết định hướng nghề nghiệp của mình là gì? Hãy tìm hiểu qua các anh chị đi trước để biết các lộ trình tiềm năng của ngành nghề. Ví dụ nhé, khi chị mới ra trường và muốn làm Marketing – chị đã tìm hiểu và đặt mục tiêu là tham gia làm Marketing Executive/ Marketing Management Trainee tại một công ty FMCG – sau đó 3-4 năm sẽ phấn đấu trở thành Brand Manager, và sau đó là Senior Brand Manager, v.v… (Hoặc có bạn sẽ muốn làm Client vài năm rồi qua Agency, hay muốn làm ở Research chứ không chỉ muốn làm Brand, v.v… – vô vàn lộ trình nên các bạn nên tìm hiểu rõ các con đường và ngã rẽ sự nghiệp từ tước nhé). Việc chia sẻ mục tiêu của chị giúp công ty yên tâm là chị và công ty có điểm giao thoa với nhau và cả hai sẽ cùng hỗ trợ nhau để phát triển với mục tiêu của cả đôi bên. ❖ Sẵn tiện nói về định hướng, có thể một vài bạn đến vòng thi cuối cùng này sẽ được công ty “bẻ lái” để offer bạn cũng là vị trí Management Trainee nhưng là ở một phòng ban khác, ví dụ như bạn nộp Marketing nhưng được offer làm phòng Sales, hay nộp Marketing nhưng được offer sang Finance. Vậy những trường hợp này tính sao đây? Thật ra không có một câu trả lời cố định vì chính bạn phải tự “take the decision and make it right” thôi. Ví dụ như lại là câu chuyện về Sếp cũ chị, thi Marketing và được offer Sales, chị ấy cũng chịu làm sau khi nghe các anh chị phân tích vì sao chị ấy phù hợp. Nhưng làm 1 năm rồi, làm rất tốt luôn nhưng lại không đủ đam mê để tiếp tục. Thế là lại nộp công ty tiếp theo, lại được khuyến khích làm Sales tiếp, lại chặc lưỡi cố thêm lần nữa, biết đâu mình phù hợp thiệt nhưng cũng không được quá 1 năm vì dù làm kết quả “rất gì và này nọ” nhưng bản thân lại không thấy vui và luôn hướng lòng về Marketing. Cuối cùng chị ấy chấp nhận bắt đầu lại từ đầu với Marketing và vừa chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 538 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK làm rất tốt, thăng tiến cực nhanh, mà lại cực vui vì đúng đam mê của chính mình. Nhưng cũng là câu chuyện khác, có bạn được offer Finance ban đầu do dự nhưng rồi nghe theo phân tích của công ty và thử, kết quả là bạn phát hiện ra mình cực kỳ phù hợp và thích công việc thật, từ đó chuyển hướng nghề nghiệp và vui vẻ vì cơ duyên “nghề chọn người” này. Nên tình huống nào cũng có, đến lúc phải trưởng thành và phải thực hiện những quyết định khó nhằn của cuộc đời rồi, bạn sẽ làm được mà đúng không ^^. ❖ Bên cạnh đó, bạn cũng cần hiểu rõ về lộ trình phát triển công việc của bạn trong công ty. Ví dụ như có công ty thì cho các bạn rotate (luân chuyển) ở nhiều phòng ban và cho bạn chọn gắn bó lâu dài ở 1 phòng ban phù hợp nhất, nhưng đa số công ty sẽ cho bạn luân chuyển ở một vài phòng ban để giúp bạn có kiến thức sơ bộ bổ trợ cho phòng ban chính của mình, sau đó bạn sẽ được quay trở về với home function (phòng ban chính) và đóng góp cho phòng ban của mình. Chẳng hạn như Marketing rotate ở Sales, sau đó Trade Marketing/ E-commerce và quay về Marketing với Brand (nhãn hàng). Vậy nên cần phân biệt rõ công ty của bạn đang theo lộ trình nào, nếu không biết rõ thì hãy hỏi công ty từ trước đó để nắm rõ thông tin, tránh trường hợp “nhầm nhọt” oan uổng nhé ^^. Chẳng hạn công ty tuyển bạn vào Marketing như là home function mà bạn lại trả lời là “Em thích vào chương trình này vì em được luân chuyển nhiều phòng ban và lựa chọn phòng ban thích nhất để gắn bó lâu dài” thì là sai sai rồi nha ^^. Ngoài ra công ty sẽ xoáy sâu vào những điểm còn quan ngại ở bạn như ở tính cách, hoặc kỹ năng hoặc những điểm khác. Vì vậy nếu bạn có những điểm mà tự bạn thấy là công ty sẽ thắc mắc, hoặc những điểm bạn thể hiện chưa tốt thì hãy tự chuẩn bị câu hỏi và câu trả lời cho phần này nhé. Ví dụ như có bạn không ở nơi làm việc chính của công ty – chẳng hạn như công ty yêu cầu bạn sẽ làm ở TPHCM chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 539 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhưng bạn lại ở Hà Nội – vậy hãy chuẩn bị sẵn câu trả lời để công ty yên tâm là bạn đã chuẩn bị sẵn cho hành trình “Nam tiến” đón nhận cơ hội nghề nghiệp này nhé. Hoặc nếu bạn nghĩ công ty quan ngại về khả năng “humble to learn” (khiêm tốn để học hỏi) của bạn, thì hãy chuẩn bị những ví dụ chứng tỏ là dù hiện tại kỹ năng và kiến thức bạn khá tốt nhưng bạn luôn sẵn sàng để học hỏi, trau dồi và phát triển bản thân mà không kiêu ngạo. Đó, cứ chuẩn bị thiệt kỹ thì sẽ bớt lo lắng trước khi bước vào buổi phỏng vấn nè ^^. Cuối cùng là hãy chuẩn bị những câu hỏi mà bạn muốn hỏi công ty nhé, vì thế nào mà chẳng bị hỏi “em có muốn hỏi gì chúng tôi không”. Chuẩn bị trước sẽ làm bạn đỡ bỡ ngỡ hơn nè. Như chị đã từng chia sẻ, bạn có thể hỏi về lộ trình luân chuyển của công ty, hay các thử thách mà bạn dự kiến sẽ gặp phải khi tham gia chương trình. Lần nữa, hãy nhớ là luôn tự hỏi – tự trả lời rồi sau đó mới bổ sung là em cần anh chị góp ý thêm xem em đã hiểu và trả lời đúng chưa, chứ đừng chỉ hỏi không không nhé, vì người phỏng vấn muốn biết là bạn đã chuẩn bị và tìm hiểu sẵn sàng chứ không phải xem người ta là “cái máy trả lời”. Thú vị hơn là có những buổi phỏng vấn rất dễ thương và nhanh gọn (hồi xưa chị cũng may mắn được phỏng vấn kiểu này ^^), nên cũng đừng ngạc nhiên nếu ban giám khảo chỉ hỏi bạn: “Gia đình bạn có bao nhiêu người, bạn có người yêu chưa, bạn thích brand nào của công ty, ghét brand nào, có gì vui muốn kể cho công ty không, v.v…”. Nếu có gặp tình huống này thì cứ vui vẻ thoải mái, đừng lo gì hết nha. Còn các điểm khác như trang phục, thái độ, v.v… chị sẽ không lặp lại nữa mà các bạn coi ở chuỗi bài viết về phỏng vấn ở đây nha: https://bit.ly/tonghopinterview. Còn với dạng Final Interview hỏi Business Case thì các bạn tham khảo lại bài viết chị đã chia sẻ trước đó về thảo luận nhóm và Individual Presentation tại đây nghen: https://bit.ly/tonghopac. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 540 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tóm lại ở vòng Final Interview, hãy tiếp tục chuẩn bị thật kỹ, thể hiện sự tự tin, hiểu rõ bản thân, hiểu rõ công ty, công việc và đam mê của mình. Đã vào đến đây thì bạn đã xuất sắc lắm rồi, và chị hiểu đây cũng là thành quả của bao nhiêu thời gian xương máu đầu tư phát triển của bạn. Còn một chặng cuối nữa thôi, cố gắng tới cùng nào! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 541 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 7: KÌNH NGHÌEM VA BÌ QUYET THÌ VỔNG ASSESSMENT CENTER (BUSÌNESS CASE CHALLENGE) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 542 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bai mau va gơi y tra lơi cho vong thao luan nhom Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vien-tap-su-baimau-va-goi-y-gia-cho-vong-thao-luan-nhom Tại sao có vòng làm việc nhóm khi thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự)? Thực tế, sau này khi bước vào môi trường làm việc, các bạn sẽ không chỉ làm việc một mình mà sẽ phải làm việc nhóm liên tục với đồng nghiệp chung team hoặc nhiều phòng ban khác nhau để thảo luận và giải quyết các vấn đề kinh doanh. Ví dụ như phòng Marketing thì sẽ hay gặp gỡ các phòng Sales, Trade Category để bàn về kế hoạch tung sản phẩm mới, gặp phòng Supply Chain để bàn về vấn đề sản xuất, tồn kho hàng hóa, v.v… Hoặc nhiều lúc các bạn sẽ phải họp nhóm căng thẳng để xử lý một quyết định quan trọng của công ty liên quan tới nhiều phòng ban, ví dụ như việc tăng giá sản phẩm hay không sẽ cần có phòng Marketing, phòng Sales, tài chính, Supply Chain, v.v… Vì vậy, kỹ năng làm việc nhóm là điều tiên quyết để bạn làm việc tốt ở công ty và dĩ nhiên càng quan trọng với những vị trí lãnh đạo. Phương thức mô phỏng tình huống kinh doanh (Case Study) ở vòng thảo luận nhóm sẽ giúp bạn bộc lộ kỹ năng làm việc nhóm của mình trong áp lực thời gian và giúp Nhà Tuyển Dụng đánh giá bạn có tiềm năng trở thành nhà lãnh đạo tương lại của công ty không. Vòng thảo luận nhóm cũng là một vòng nhỏ nằm trong vòng thi lớn hơn của chương trình Quản Trị Viên Tập Sự – vòng Assessment Center. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 543 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cách thức thi vòng thảo luận nhóm của cuộc thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự ) như thế nào? 1. Các bạn sẽ thi với ai? Các bạn sẽ được chia ra làm nhóm nhỏ 4-8 người tùy thuộc công ty. Có công ty sẽ sắp xếp các bạn đăng ký chung phòng ban hoặc những phòng ban liên quan mật thiết với nhau thi chung với nhau (ví dụ: Supply Chain thi với Supply Chain, Marketing thi với Marketing hoặc Marketing và Sales thi chung vì 2 phòng này tương quan mật thiết). Có công ty thì sẽ trộn 1 nhóm gồm những bạn ở nhiều phòng ban khác nhau (ví dụ 1 nhóm 4 người có thể đủ cả Sales, Marketing, Supply Chain, Manufacturing, v.v…). 2. Đề thi sẽ như thế nào: Ngôn ngữ Vì Management Trainee thường là tuyển chọn nhân viên cho các công ty đa quốc gia và tương lai sẽ giữ trọng trách lớn, làm việc với nhiều đối tác trong và ngoài nước nên chuyện hiểu và giao tiếp Tiếng Anh tốt cực kì quan trọng. Vì vậy, đa phần các công ty sẽ cho đề hoàn toàn bằng Tiếng Anh nha. Độ dài và nội dung đề Đề thi thường gồm 2 phần: Nêu tổng quan về công ty và các vấn đề mà công ty đang gặp phải và đặt ra một vài câu hỏi để nhóm giải quyết. Lưu ý là một vài câu hỏi lận nha, chứ không phải chỉ có một câu. Có công ty “ngầu” hơn thì gần cuối giờ cho thêm vài dữ liệu nữa để nhóm phải xem lại đáp án, một phần thử thách khả năng làm việc nhóm trong áp lực thời gian rất ngắn. Và chị chuẩn bị tâm lý cho các bạn luôn là nhiều lúc đề thi sẽ siêu dài, đọc muốn “xỉu up xỉu down” luôn nha. Nhớ năm 2012 khi chị thi, cầm một xấp giấy A4 toàn Tiếng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 544 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Anh đâu đó gần chục trang, lại còn biểu đồ, bảng vẽ các thể loại mà chị muốn chóng hết cả mặt luôn, lại phải đọc hiểu nhanh để còn phân tích nữa. Vì vậy, các bạn phải tập quen đọc hiểu Tiếng Anh từ sớm là vừa nha. Nhưng cũng có công ty thì cho đề thi cực kì đơn giản, 1 trang A4 duy nhất, ví dụ như “Công ty đang cần tăng trưởng 10%, chiến lược của bạn là gì?” kèm một vài thông tin sơ bộ. Với đề này thì các bạn phải tự tìm hiểu, tự đi thị trường và thu thập thông tin. Cũng có công ty hỏi không hề liên quan đến business mà chỉ là 1 vấn đề để nhóm thảo luận, chẳng hạn như cho 10 vật dụng, 10 nhân vật, ra đảo hoang team bạn sẽ chọn giữ lại ai và vật dụng gì, vì sao, v.v… Hình thức chia nhóm: Có công ty sẽ gom lại thi tập trung trong 1 ngày, có công ty sẽ cho các bạn nhận đề trước và có thêm 1 tuần tự làm với nhau, sau đó 1 ngày tập trung lên địa điểm để thuyết trình. Chia nhóm: có công ty mix các phòng ban lại với nhau thành 1 nhóm, có công ty sẽ cho các bạn chung phòng ban thi chung với nhau. 3. Đề bài mẫu (để tham khảo chứ không phải để học tủ nhé :D) Chị để 2 bài mẫu bên kèm theo dưới luôn cho các bạn dễ hình dung nhé. Đây là 2 đề mà chị thấy tạm ổn nhất trên mạng giúp các bạn làm quen với hình thức thi này. Và cái hay là cả 2 đề đều có gợi ý cách làm. Lưu ý lần nữa là đề thực tế của cuộc thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) có thể sẽ dài hơn rất nhiều, với nhiều bảng biểu, hình ảnh các thể loại và vài công ty còn “ác” hơn là thêm cả những thông tin thừa không cần thiết để làm loạn các bạn. Phải nhớ là không được hoảng và rối, cần biết chắt lọc thông tin để làm nghen. Bài mẫu 1: Các bạn xem đề 1 tại đây: https://www.kent.ac.uk/ces/student/Teamworking%20Skills.pdf chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 545 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nghen. Đề thi này thì ngắn gọn, nhưng cũng khá tương tự với một số công ty đã từng ra (ví dụ như đề của Lavie cho vòng group work cũng ngắn vậy thôi). Trong link cũng có kèm các tips và comments khá hay từ Kent đó. Bài mẫu 2: đề các bạn download tại đây: https://www.assessmentday.co.uk/free/groupexercise/GroupExercise-Instructions.pdf nhé, còn gợi ý giải đáp thì ở đây: https://www.assessmentday.co.uk/free/groupexercise/GroupExercise-Recomendations.pdf nha. Đề này được cái là nhiều câu hỏi và là câu hỏi mở. Các bạn tập làm cho quen nha! Đề này 4 trang thôi nhưng nhiều công ty thì sẽ cho các bạn tới 20 trang đọc và tự làm trong 20 phút, nên chuẩn bị tâm lý nhé! Ngoài ra với các công ty cho các bạn đề thi từ sớm để các bạn có thời gian gặp gỡ nhau, chuẩn bị trước thì đề thi cũng đa dạng không kém. Ví dụ như có công ty chỉ cho đề tài 1 trang duy nhất – làm chiến lược Marketing cho 1 sản phẩm của công ty để đạt mục tiêu doanh số, và các bạn trong nhóm phải phân chia vai trò theo phòng ban để ra được kế hoạch. Có công ty thì cho nguyên cả một sớ brief và file PowerPoint siêu dài và chi tiết, kèm luôn cả file excel bao gồm số liệu thị trường từ Nielsen, số liệu người tiêu dùng Kantar World Panel, và số liệu Sales từ nhãn hàng (các con số đều là giả định) – và các bạn sẽ có vài ngày đến cả tuần để cùng làm việc với nhau và phân tích những dự kiện này để ra kế hoạch cho nhóm. Với hình thức này thì ngoài những dữ liệu đề bài có sẵn, các bạn nên tìm hiểu thêm trên mạng những thông tin khác về cả công ty và đối thủ, cũng như đi thực tế thị trường để bài làm của mình sâu sát hơn nữa nhé. Note: đây là bài mẫu chị tìm kiếm dựa trên kinh nghiệm thi để các bạn học tập, không phải là bài thi Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee) của các công ty thực tế nên không phải là “tủ” để các bạn học thuộc nghen :), xem để hình dung cách thi và cách làm thôi nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 546 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ngoài ra, chị gợi ý một nguồn đề rất hay khác – mặc dù không phải chính xác là đề thi Management Trainee nhưng cũng khá tương tự và giúp các bạn luyện tập, tìm kiếm dễ dàng – đó là nguồn đề thi của các chương trình học thuật của sinh viên – ví dụ: đề thi vòng cuối Doanh Nhân Tập Sự (ví dụ như năm trước là hãy phát triển dòng hàng organic của công ty), đề thi của các cuộc thi Margroup, v.v… Cái hay là các bạn sẽ có những thông tin có sẵn từ đề, và thậm chí còn học được cách làm từ các bạn đã thi trước đó nữa. Hãy tận dụng nguồn đề này nhé! 4. Hình thức thi: (theo dạng thi tập trung) Các bạn sẽ có khoảng 10′-20′ đọc đề, phân tích cá nhân, rồi khoảng 1 tiếng thảo luận nhóm và 10′-20′ thuyết trình, trả lời câu hỏi từ ban giám khảo. Có 2 hình thức để nhóm làm bài: ❖ Hình thức 1: Cho cả nhóm cùng thảo luận và trả lời, không phân vai, cả nhóm đóng vai trò giống nhau là ban cố vấn, hoặc là nhân viên công ty. ❖ Hình thức 2: Mỗi người trong nhóm được đóng vai 1 phòng ban nào đó (ví dụ: bạn làm Finance, bạn làm Marketing, v.v… Vì vậy mỗi bạn sẽ có phát biểu theo quan điểm của phòng ban mình). Có công ty sẽ đặc biệt cho mỗi bạn 1 phần đề riêng khác biệt mà những bạn khác không có để thử thách về kỹ năng làm việc nhóm, nếu nhóm tạo cơ hội cho tất cả cùng chia sẻ thì sẽ phát hiện ra là mỗi người có một mảnh ghép đặc biệt riêng và dữ liệu đó rất quý để làm bài. 5. Nên chuẩn bị như thế nào cho vòng thảo luận nhóm? Bước 1: Nghiên cứu bí quyết vượt qua vòng thi này bằng cách đọc bài 5 tiêu chí đánh giá và 4 cách tỏa sáng ở vòng thảo luận nhóm của cuộc thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) tại đây: chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 547 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK https://chuongkhoidiem.com/thao-luan-nhom-managementtrainee-5-tieu-chi-danh-gia-va-4-cach-toa-sang. Bước 2: Rèn luyện việc thảo luận nhóm thông qua từng hoạt động các bạn đang làm để biến việc thảo luận nhóm trở thành một kỹ năng của chính bạn chứ không phải là làm qua loa, đối phó. Hãy thực hành khi làm bài tập nhóm trong trường, khi thảo luận ở câu lạc bộ, khi đưa ra ý tưởng với nhóm bạn, v.v… Chuẩn bị càng sớm càng tốt nha! Nếu bạn đang học năm 1, năm 2, bạn lại càng có lợi thế thực hành từ sớm. Bước 3: Trau dồi kỹ năng đọc hiểu Tiếng Anh kinh tế thật nhiều. Các bạn có thể học bằng những bài thi của IELTS, TOEFL hoặc siêng lên mạng đọc các báo kinh tế bằng Tiếng Anh. Bước 4: Luyện đề: Lấy 2 đề mẫu ở trên, kêu gọi thêm một vài người bạn cùng làm chung, đặt thời gian như thi thật để cùng thảo luận với nhau. Sau khi làm xong thì cùng góp ý cho nhau cách thảo luận của mình như thế nào để tiến bộ hơn. Sau đó hãy tự kiếm thêm thật nhiều đề nữa và tiếp tục rèn luyện. Lý tưởng nhất là các bạn có thể kiếm được các anh chị Mentor chịu khó ngồi nghe các bạn thảo luận và đánh giá cách các bạn thảo luận. Hoặc các bạn có thể đăng ký tham gia những buổi hội thảo về Teamwork, Group Discussion và xung phong làm mẫu để được lắng nghe ý kiến từ diễn giả. Bước 5: Dĩ nhiên là đăng ký thi Quản Trị Viên Tập Sự ngay và luôn chứ còn gì nữa! Bài dài rồi, chị dừng bút đây, chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 548 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 5 tieu chì đanh gia va 4 cach toa sang ơ vong Thao Luan Nhom Management Trainee Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/thao-luan-nhommanagement-trainee-5-tieu-chi-danh-gia-va-4-cach-toa-sang/ Đ ể có thể vượt vũ môn thành công cho vòng thi thảo luận nhóm của cuộc thi tuyển chọn Management Trainee từ các công ty đa quốc gia, hãy điểm qua những tiêu chí chính và 4 cách để bạn tỏa sáng ở vòng thi này nhé! 5 kỹ năng thường được chọn làm tiêu chí đánh giá cho vòng thảo luận nhóm của cuộc thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) bao gồm: Communication (Kỹ năng giao tiếp): không chỉ bao gồm khả truyền đạt ý tưởng thông qua lời nói, cử chỉ, một cách lịch sự, cởi mở mà còn gồm kỹ năng lắng nghe, đặt câu hỏi và góp ý. Analytical thinking/ Problem solving (Kỹ năng phân tích/ giải quyết vấn đề): khả năng đọc và hiểu những số liệu và thông tin sẵn có kết hợp với những suy luận logic của bản thân và quan trọng là tìm được mối liên kết để đưa ra cách xử lý vấn đề, tình huống được giao. Innovation (Suy nghĩ sáng tạo, đột phá): đưa ra những hướng giải pháp mới và hữu ích cho vấn đề vượt ngoài khuôn khổ của những suy nghĩ bó buộc bình thường – dấu ấn của bạn và chỉ bạn mới có. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 549 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Influencing and negotiation (Kỹ năng thương lượng) – khả năng thuyết phục người khác nghe theo chính kiến của mình dù “trăm người 10 ý”. Leadership (Kỹ năng lãnh đạo) – sắp xếp và phân chia công việc, khả năng dẫn dắt nhóm để thảo luận, biết tận dụng điểm mạnh/yếu của từng cá nhân trong nhóm. Dĩ nhiên không thể thiếu khả năng tổng hợp và đưa ra kết luận khi cần thiết và biết kiểm soát cảm xúc cá nhân cũng như không khí của cả nhóm. 4 cách tỏa sáng cho vòng thi thảo luận nhóm của cuộc thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) Nếu bạn chỉ chăm chăm đưa ra ý kiến vì nghĩ đó là cách duy nhất để bộc lộ kỹ năng thì hẳn là thiếu sót cực kì nhé! Cuộc thi Management Trainee nhằm tìm kiếm những nhân tố lãnh đạo tương lai, vì vậy cách bạn lên kế hoạch, tương tác với thành viên trong nhóm cũng cực kì quan trọng đó. Kỹ năng của bạn sẽ được “toả sáng” qua rất nhiều cách như sau: PLAN – Cách lên kế hoạch và phân chia công việc cho nhóm: thay vì ngay lập tức nhảy vào giải đề, hãy dành 5′ đầu để phân chia thời gian dành cho từng câu hỏi, phân chia nhiệm vụ của từng người trong nhóm – như người nào sẽ ghi chú, người nào sẽ canh giờ, v.v… Dù bạn không nhận mình là Leader nhưng khi làm được những việc trên, bạn đã là “Leader ẩn mình” của nhóm rồi đó! MY IDEA – Cách phân tích đề bài và đưa ra giải pháp của mình: ai cũng có thể đưa ra đáp án, nhưng cách phân tích sẽ xác định được người nào đưa đáp án cho có lệ, và người nào có kỹ năng đọc số liệu, phân tích vấn đề. Vì vậy, hãy suy nghĩ kỹ để đưa ra hướng phân tích hợp lý với fact and figure đầy đủ thay vì lập luận mơ hồ thiếu căn cứ nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 550 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK YOUR IDEA – Cách phản ứng và phân tích khi bạn tiếp nhận hướng giải quyết của người khác: đừng chỉ chăm chăm phát biểu một mình, nên chú ý đến những ý kiến của các thành viên để đưa ra những nhận định của mình về ý kiến đó, phủ định, đóng góp, hay phát triển thêm, v.v… Hãy làm việc với tinh thần hợp tác, đừng ngang bướng và luôn miệng “say no” với tất cả mọi ý kiến khác nhé. Và hãy quan tâm đến cả những bạn ít nói nữa, tạo cơ hội cho các bạn có dịp chia sẻ ý kiến của mình, biết đâu bạn sẽ thu thập được nhiều ý kiến hay ho từ những bạn kiệm lời và quan trọng hơn hết là thể hiện được khả năng lãnh đạo của mình thông qua việc quan tâm đến bạn chung nhóm nữa đó! OUR RESULT – Cách dẫn dắt nhóm để thảo luận ra kết quả cuối cùng: Nên nhớ một Leader giỏi không phải là người tỏa sáng một mình mà là người biết tận dụng thế mạnh của nhiều người và góc nhìn của nhiều phía. Vậy nên hãy khéo léo liên kết các suy luận của đồng đội và dẫn dắt nhóm đến kết quả cuối cùng. Cực kì tối kị việc thảo luận hết ngày hết giờ mà không đi đến đâu nhé! Và cuối cùng lưu ý: Cần chuẩn bị vốn Tiếng Anh kinh doanh của các bạn luôn nhé, vì thường đề sẽ siêu dài, hoàn toàn bằng Tiếng Anh với nhiều thuật ngữ chuyên ngành! 4 bí quyết trên chính là cách giúp chị tự tin chinh phục chương trình tuyển dụng Management Trainee của Unilever vào năm 2012, nay bật mí hết với các bạn luôn nè! Và nên nhớ, tất cả những kỹ năng này không phải là “Giả vờ” trong buổi thảo luận hôm đó mà là những điều đã trở thành thói quen và kỹ năng sau một quá trình luyện tập làm việc nhóm thường xuyên. Ngay từ bây giờ, hãy tập cho mình thói quen này nhé! Chúc các bạn thêm tự tin và thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước ^^. Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 551 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng đieu nen va khong nen lam ơ vong thao luan nhom Assessment Center – Management Trainee Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vien-tap-sunhung-dieu-nen-va-khong-nen-lam-o-vong-thao-luan-nhom T hảo luận nhóm (hay còn gọi là group work, group discussion) – hay nằm trong vòng Assessment Center thường là “nỗi ám ảnh” với các bạn sinh viên mới ra trường khi tham gia chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) và các chương trình tuyển dụng của các công ty lớn. Vậy thì hãy trang bị cho mình những tips hay sau đây để biến vòng thi ác mộng đó thành chuyện nhỏ nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 552 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tip 1: Xem mọi người như đối tác 10 bạn thì hết 9 bạn bước vào phòng thi với tâm lý ai cũng là đối thủ vì xác định rằng đây là một cuộc thi tuyển chọn những ứng cử viên xuất sắc nhất để trở thành Quản Trị Viên Tập Sự tương lai của công ty, vì vậy mình phải giành giật vị trí và chứng tỏ bản thân. Ấy vậy nhưng tâm lý này sẽ gây nhiều “hậu quả” hơn! Nên nhớ đích đến cuối cùng của vòng thảo luận nhóm KHÔNG PHẢI là mình bạn giỏi, MÌNH BẠN tỏa sáng mà là CẢ NHÓM phải cùng đưa ra được giải pháp tốt nhất và bản thân bạn phải có những đóng góp giá trị cho phần thảo luận. Thảo luận NHÓM chứ không phải là phần thi “TÔI TỎA SÁNG” nhé! Với tâm lý xem bạn cùng nhóm là đối thủ, bạn sẽ thường theo xu hướng bác bỏ những ý kiến người khác đề xuất và giữ khư khư ý kiến của mình nhằm mong “giành phần thắng”, nếu vậy làm sao có thể thảo luận một cách thoải mái nhất, làm sao nhìn vấn đề ở nhiều phương diện để đạt đến hiệu quả cuối cùng? Và chị có thể tưởng tượng được không khí căng thẳng như chiến trường của phần thảo luận đó, một điều cực kì tối kị khi làm việc nhóm. Ngược lại, hãy đến với tâm lý mọi người là đối tác với chung mục tiêu, ai cũng có lí lẽ của mình. Nhờ vậy, các bạn sẽ có thể có phần tranh luận không những hiệu quả, văn minh mà quan trọng nhất là còn tận dụng được thế mạnh của nhiều cá nhân trong nhóm, nhiều góc nhìn để đề ra được giải pháp xuất sắc nhất. Cũng giống như khi bạn đi làm sau này, mỗi lần họp các phòng ban là để giải quyết vấn đề kinh doanh, lắng nghe góp ý từ nhiều người để ra giải pháp, chứ đâu phải là “sân chơi” để bạn thể hiện mình, đúng không? Làm được như vậy thì bạn mới có tố chất và tiềm năng để trở thành Quản Trị Viên Tập Sự tương lai. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 553 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Và một chia sẻ nhỏ để bạn tự tin hơn, đó là nếu thực sự trong nhóm có nhiều bạn xuất sắc đạt được yêu cầu công ty thì các bạn đều được chọn, chứ không phải chỉ được chọn duy nhất 1 bạn trong nhóm. Ví dụ như năm của chị, vòng thảo luận nhóm có đến 6 người, buổi làm việc nhóm diễn ra trong không khí chia sẻ và cởi mở, cuối cùng vẫn có đến 3/6 người trong nhóm được chọn làm Quản Trị Viên Tập Sự phòng Marketing (và cho tới bây giờ tụi chị vẫn thân nhau cực kì!). Tip 2: Lập luận bằng số liệu và dẫn chứng thay vì bằng cảm tính Là một Quản Trị Viên Tập Sự cũng đồng nghĩa với việc bạn sẽ có khả năng trở thành nhà lãnh đạo tương lai của công ty – vì vậy kỹ năng thuyết phục người khác là rất quan trọng, và dĩ nhiên để tiếng nói của mình có trọng lượng hơn thì không thể chỉ dùng cảm tính được rồi! Câu hỏi ví dụ: Công ty nước hoa nên đầu tư quảng cáo cho đối tượng thu nhập thấp, trung bình hay cao cấp? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 554 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cách trả lời bằng cảm tính: “Mình nghĩ là công ty nên tập trung quảng cáo cho nhóm khách hàng thu nhập trung bình vì mình thấy mấy nhà nghèo ít xài nước hoa”. Đề bài có cung cấp thông tin nhà nghèo ít xài nước hoa không? Số liệu nào chứng minh điều đó? Nếu bạn không trả lời được những câu hỏi này thì chẳng khác nào bạn nói bừa cho có và hoàn toàn không có tí tính thuyết phục nào. Đừng nghĩ là thà có phát biểu còn hơn im re. Không đúng nha, quan trọng là bạn phát biểu phải có chất lượng cơ chứ phát biểu bừa thì chẳng khác gì thầy bói mù xem voi! Cách trả lời bằng số liệu và dẫn chứng: “Em nghĩ công ty nên hướng đến đối tượng là khách hàng có thu nhập cao thay vì phát triển ở cả 2 nhóm đối tượng có thu nhập trung bình và thấp như hiện tại. Lí do là với mức giá nước hoa của công ty định ra là 10 triệu như hiện nay và mức thu nhập thấp ở từ 3-4 triệu/tháng của họ, một sản phẩm tương đương với 3 tháng thu nhập và nghiên cứu thị trường cũng cho thấy nước hoa không nằm trong thứ tự ưu tiên trong những mặt hàng họ mua sắm, do đó họ sẽ không sẵn sàng chi trả. Mặc dù số lượng đối tượng thu nhập thấp và trung bình nhiều nhưng nếu họ không thể chi trả được thì đổ tiền vào để quảng cáo cho phân khúc này là không phù hợp”. Cùng kết luận nhưng nghe chặt chẽ và thuyết phục hơn rất nhiều vì bạn đã sử dụng được những dữ kiện đề bài, phân tích và liên kết được vấn đề để đưa ra giải pháp. Chưa nói đến nhận định là đúng hay sai nhưng bạn đã được 1 điểm cộng cho khả năng phân tích cũng như dễ dàng thuyết phục được các bạn cùng nhóm với ý kiến của mình hơn. Tóm lại: Khi chia sẻ quan điểm, luôn nêu rõ lí do tại sao bạn có ý kiến đó với số liệu và dẫn chứng rõ ràng, đừng thảy lửng suy luận của bạn mà không có thông tin bổ trợ nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 555 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tip 3: nói ít nhưng chất thay vì nói nhiều nhưng nhảm Bạn có biết, trong vòng thảo luận nhóm, từng câu từng chữ, từng hành động của bạn sẽ được quan sát và ghi chép lại? Và vì vậy, có trường hợp chỉ phát biểu vài câu nhưng lại được tuyển thẳng vào vòng tiếp theo, còn có trường hợp giật micro nói sang sảng mà vẫn cầm thất bại về nhà! Thật ra cũng dễ hiểu bởi vì một Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee) xứng đáng không phải là một người nói nhiều mà không có suy nghĩ – vì vậy quan trọng là chất lượng của lời nói bạn đưa ra. Thế này nè, nhiều bạn vào phòng thi nói nhiều khủng khiếp nha, nhưng trong tờ ghi chép của ban giám khảo toàn là những câu dạng như thế này: ❖ «Mình thấy bạn A nói đúng» (ngưng, hết câu). Nếu không có ý kiến xây dựng hơn thì cái này chẳng khác nào «a dua», «hùa theo». chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 556 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ «Mình nghĩ nên làm theo hướng B vì mình thấy hướng A cứ sai sai làm sao đó». Vì sao bạn thấy sai? Không biết ư, vậy thì đây chỉ là lập luận cảm tính vô căn cứ, không có ích! ❖ Lâu lâu sẽ phát ngôn theo kiểu đầy cảm xúc như «wow» «yeah» «oh», mấy từ này nếu mang tính khích lệ thì không sao, nhưng nhiều bạn lạm dụng như là từ đệm, sử dụng lung tung khắp mọi nơi đến nỗi rốt cuộc không ai hiểu là cái nào bạn thật sự thích và để tâm. Ổk, cho là bạn nói được hẳn 10 câu kiểu kiểu những câu như trên đi, thì giá trị của bạn trong buổi thảo luận là gì? Những điều bạn nói ai cũng biết, ai cũng phát biểu được, không có bạn cũng chả sao – «Vắng mợ thì chợ vẫn đông». Vậy thì ban giám khảo đành phải hát bài «goodbye baby goodbye» với bạn thôi! Vậy làm sao để nói chất? Nhớ có lần chị chấm thi thảo luận nhóm của AÌESEC (cũng khá giống với hình thức Group Discussion của chương trình tuyển chọn Management Trainee – Quản Trị Viên Tập Sự), đợt đó có 1 bạn nói rất ít, nhưng cuối cùng mọi người vẫn lựa chọn bạn vào trong. Vì sao ư? Vì với một nhóm toàn những người ham nói, bạn không lựa chọn việc giành giật nói mà chọn việc nói CHẤT, dù bạn chỉ phát biểu vài câu, nhưng nhìn lại tờ note của chị và các giám khảo sẽ thấy, từng lời của bạn hết sức giá trị, luôn có những lập luận chặt chẽ, số liệu và dẫn chứng rõ ràng, gợi mở hướng suy luận mới cho nhóm. Đồng thời, không chỉ nêu ý kiến của mình, bạn còn phân tích được điểm mạnh điểm yếu của những lập luận khác vì bạn dành thời gian để lắng nghe và hiểu thay vì chăm chăm vào việc «nói» «nói» và «nói». Thành ra, số lần bạn được nói không quá nhiều nhưng bạn lại đóng vai trò cực kì chủ chốt trong việc tìm ra giải pháp của nhóm. Hay nói cách khác, bạn là nhân vật không-thể-thiếu trong nhóm. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 557 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy nên, nếu bạn chuẩn bị nói chỉ vì thấy cần phải nói gì đó cho người ta không quên mình, cho đỡ trống thì làm ơn suy nghĩ lại nhé. Chỉ nên nói khi lời nói đó thật sự hữu dụng, và bạn cũng cần dành thời gian để lắng nghe thay vì chăm chăm «chiếm sóng phát thanh». Còn nếu bạn vẫn muốn nói nhiều? Không sao, miễn sao là «NÓÌ NHÌỀU VÀ CHẤT» chứ không Phải «NHÌỀU NHƯNG NHẢM» thì lại càng tuyệt vời ông mặt trời nha! Và đừng quên là những kỹ năng này cần được luyện tập trau dồi mỗi ngày, chứ không phải đợi đến kì thi mới lôi ra dùng nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 558 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hoc va luyen Business Case cho Management Trainee bang cach nao – ơ đau? – Phan 1 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/hoc-va-luyen-business-casebang-cach-nao Vòng Assessment Center/Assessment Camp của các công ty luôn là vòng gây “nhức não” cho các bạn nhiều nhất, cả về độ khó nhằn của Business Case và về mức độ tương tác với nhóm. Để giảm bớt áp lực cho vòng thi này, chắc chắn các bạn cần phải rèn luyện làm Business Case trước để quen dần với hình thức thi (format), cách suy luận và nếu có thời gian thì thực hành chung với nhóm bạn cùng chí hướng nữa. Vậy nên học và luyện Business Case như thế nào và ở đâu? Chị chia sẻ một vài gợi ý cho các bạn như sau nhé ^^: 1. Tìm và luyện đề mẫu free trên mạng: Các bạn có thể tự tìm hiểu Google trên mạng đề mẫu và cách giải. Nên tìm bằng key word (từ khóa) Tiếng Anh để ra được nhiều đề hay. Hơn nữa, đa số các đề thi Business Case của Management Trainee đều hoàn toàn bằng Tiếng Anh nên việc các bạn tập làm để bằng Tiếng Anh là chắc chắn cần thiết rồi, đúng không? Chị cũng đã để sẵn một vài đề thi mẫu mà các bạn có thể tự search qua Google được ở bài trước nghen: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vien-tap-su-bai-mau-va-goiy-gia-cho-vong-thao-luan-nhom. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 559 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Mua đề mẫu Assessment Center từ các trang chuyên cung cấp đề mẫu để luyện tập: ví dụ như https://www.assessmentday.co.uk/buy/assessmentcentre_buy.htm. Các bạn có thể tự tìm kiếm những trang tương tự nhé. 3. Học các lớp học về Business Case có phí: ví dụ như các lớp học của học viện GAP, các lớp của GAP phối hợp với các đối tác như FMT, VOCO, VOCF: https://www.facebook.com/GAPLeader/posts/2990456477681591 hay các lớp học của The Trainee Club: https://www.facebook.com/thetraineeclub. 4. Tham gia các buổi chia sẻ, training về Business Case miễn phí dành cho sinh viên – thường là do các công ty tổ chức trước mỗi đợt tuyển Management Trainee mỗi năm. Follow ngay page của các công ty để được cập nhật thường xuyên ngay khi công ty mở đơn tham dự nhé: https://bit.ly/fbwebsitecongty. 5. Tham gia các cuộc thi Marketing / Business Case dành cho sinh viên với tư cách là thí sinh, hoặc khán giả của ngày chung kết – vừa xem vừa cùng phân tích với ban giám khảo. Dĩ nhiên là tham gia với tư cách thí sinh là tốt nhất vì các bạn vừa được làm bài thực tế, trao đổi với nhóm và còn được tham gia các training với các anh chị trong nghề đầy kinh nghiệm, hoặc được Mentor theo nhóm, Mentor 1-1 trong khuôn khổ kì thi. Các bạn xem thêm bài viết chi tiết ở đây nhé: https://chuongkhoidiem.com/11-cach-ren-luyen-kynang-Marketing-khi-con-la-sinh-vien. Chị để kèm danh sách các cuộc thi dành cho sinh viên các bạn tham khảo ở đây nha: https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-cac-cuoc-thi-uy-tin-vathuong-nien-danh-cho-sinh-vien. 6. Xin thêm tài liệu của các nhóm đã thi từ các cuộc thi dành cho sinh viên trước đây (có thể xin cả bài presentation của nhóm đậu lẫn không đậu để phân tích và học hỏi sự khác biệt, lí do tại sao bài chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 560 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK làm của nhóm này tốt hơn nhóm kia, v.v… nha) – ví dụ lâu lâu Unilever give away các bài thuyết trình của các nhóm trong chung kết cuộc thi UFLL thì sớm chớp ngay cơ hội để xin về tham khảo liền nhé. Tiếp tục lại link với một bài viết về cách học hỏi từ những bài thi cũ để bản thân mình tiến bộ hơn như thế nào, các bạn xem ở bài viết này nha: https://chuongkhoidiem.com/lac-loi-trong-that-bai. 7. Tham gia các buổi Assessment Center mẫu có thu phí do các page, group tổ chức, ví dụ như của Group MT Mentoring: https://www.facebook.com/groups/mtMentoring. 8. Tham gia các lớp học hướng nghiệp, webinar online trong các Career Fair dành cho sinh viên với chủ đề Business Case (Thường các platform này sẽ mở các buổi webinar miễn phí hoặc một vài buổi dành riêng cho thành viên có membership nhé): tham khảo thêm các trang này nhé: Vietnam Online Career Fair: https://www.facebook.com/VOCF2019, Vietnam Online Career Orientation với website các bài học tại https://tesse.io/vococenter/courses, fanpage: https://www.facebook.com/VOCOCenter, hoặc trang Company Insider của Ybox.vn: https://www.facebook.com/companyinsider.vn, ví dụ như workshop “Ace The Business Case” này: https://www.facebook.com/companyinsider.vn/videos/647388779 260291. 9. Tham gia các cuộc thi tuyển thành viên/cộng tác viên của các CLB, đội nhóm, tổ chức sinh viên, hoặc các công ty có vòng groupwork/Group Discussion – đậu cũng được, không đậu cũng được, quan trọng là phải biết học từ những thất bại. Đây là hành trình thi và rớt cho tới khi thi và đậu của chị nè: https://chuongkhoidiem.com/lieu-va-lanxa; https://chuongkhoidiem.com/viet-cho-nhung-ban-tre-danghoang-mang-ve-chinh-minh. Đâu dễ dàng đúng không, nhưng có gian chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 561 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nan mới vượt qua được vùng an toàn của bản thân và lớn lên được, xứng đáng mà ^^. 10. Tham gia các kì đánh giá và tuyển dụng thành viên, cộng tác viên của các CLB, đội nhóm, tổ chức sinh viên với tư cách là assessor (người đánh giá): điều này cực kì lợi thế ở chỗ với tư cách người đánh giá, bạn sẽ hiểu được nếu người tuyển dụng trông đợi gì ở ứng viên và bạn cũng sẽ luyện được khả năng phân tích để thấy điểm mạnh, điểm yếu của từng ứng viên, để từ đó rút kinh nghiệm cho bản thân khi chính mình là ứng viên của kì thi Management Trainee sau này. Ví dụ khi bạn đánh giá vòng Business Case/ Thảo luận nhóm của các team, bạn sẽ thấy ứng viên A phân tích Business Case một cách mơ hồ, không có cấu trúc rõ ràng, hay team B không đưa ra tiêu chí lựa chọn ý tưởng (criteria) ngay từ ban đầu nên phần thảo luận cứ kéo dài và xoay vòng không dứt, hay ứng viên C thì đưa ra lập luận nhưng thiếu hẳn fact and figure cần thiết trong bài, v.v… Đó, vậy rút kinh nghiệm liền, mai mốt nếu mình là ứng viên thì bạn sẽ làm gì khác đi? Chưa kể để làm được một Assessor, bạn sẽ được train bộ kỹ năng đánh giá, hiểu được các level kỹ năng mà một ứng viên cần phải thể hiện cũng như những behavior mà ứng viên làm sẽ thể hiện được kỹ năng đó. Từ đó tập rèn luyện để kỹ năng của mình phát triển tốt như kỳ vọngcủa Nhà Tuyển Dụng. Bản thân chị khi xưa có may mắn là khởi nguồn từ phòng nhân sự của AÌESEC nên được train khá kỹ về bộ tiêu chuẩn kỹ năng (competencies) này, và sau đó được tham gia khá nhiều lần tuyển chọn ứng viên với vai trò là assessor trong vòng Assessment Center khi là thành viên phòng nhân sự cũng như khi là Leader của phòng Marketing AÌESEC FTU HCM nên cũng học hỏi nhiều điều to bự từ quá trình này. Còn cách nào nữa không chị Thư ơi? Ui 10 cách này này mà luyện được là cũng ngốn hơi bị nhiều thời gian của các bạn luôn rồi á chớ, mà có bạn nào có ý tưởng khác hay hơn thì cứ chia sẻ thêm cho bạn bè nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 562 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 563 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đoc sach, thưc hanh va luyen thi Business Case ơ đau? – Phan 2 Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/doc-sach-thuc-hanh-valuyen-thi-business-case-o-dau Chị lại chia sẻ tiếp tục một bài viết về Business Case nhé. Dạo này các bạn trẻ có vẻ siêng năng tìm hiểu và luyện thi Business Case nên hay hỏi chị về vấn đề này ^^. Rồi, vô bài thôiiii! Để học hỏi về Business Case, các bạn có thể tham khảo những trang sau nhé – lưu ý chị chỉ giới thiệu nguồn mà chị thấy liên quan, còn nội dung trong từng nguồn (sách, web, v.v…) thì chị chưa đọc hết và kiểm chứng – nên phần này các bạn tự đánh giá nghen ^^. 1. Sách: Các bạn có thể tìm sách với các keyword qua Google như Business Case, Case Study, v.v… Theo dõi các trang hay cập nhật về Case Study: Ví dụ như Tomorrrow Marketers: https://blog.tomorrowmarketers.org/category/casestudy. Các sách Case Study tổng hợp do các trang biên soạn / giveaway: ❖ Ví dụ như từ HRC: https://www.facebook.com/hrc.fanpage/posts/1773821692753 393. ❖ Hay từ Tomorrow Marketers: http://ebook.tomorrowmarketers.org/ebook-business-case. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 564 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Tham gia các group/page về Business Case: ❖ Ví dụ như group của Tomorrow Marketers: https://www.facebook.com/groups/tomorrowmarketers.busine sscase. ❖ Hay Group Cộng Đồng Case Study rất năng nổ và nhiều bài viết thường xuyên – group này thuộc quản lý của CLB Nhà Kinh Tế Trẻ Trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân – YEC NEU: https://www.facebook.com/groups/1607016912660770. ❖ Hay Page The Building Blocks: https://www.facebook.com/tbblocks. 3. Tham gia các cuộc thi về Business Case với tư cách là người dự thi hoặc khán giả. Ví dụ như: ❖ Cuộc thi Hành Trình Kinh Doanh vốn nổi tiếng khá lâu đời chuyên về Case Study của YEC NEU như chị nói ở trên – https://www.facebook.com/HanhTrinhKinhDoanh. Xem kỹ về chương trình ở đây nè: https://www.facebook.com/HanhTrinhKinhDoanh/posts/32180 89851607114. ❖ Cuộc thi Nielsen Case Competition: cuộc thi này thì quá nổi tiếng rồi nên chị cũng không cần nói quá nhiều nghen ^^, thả nhẹ cái link để các bạn tự tìm hiểu thêm khi cần nè: https://www.facebook.com/NielsenVietnam/photos/a.3225 70187804150/3410323579028780. ❖ Cuộc thi về Business Case của UAVS – Hiệp hội sinh viên Việt Nam tại NSW, Úc: https://www.facebook.com/chuongkhoidiem/posts/126305194. 4035778. Nếu có livestream thì tha hồ học hỏi từ các đội thi luôn, xem fanpage chính của cuộc thi ở đây nhé ^^: https://www.facebook.com/uavsnsw. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 565 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Cuộc thi Online Business Case Competition của The Building Blocks: thấy cuộc thi này đã có hẳn mấy mùa luôn rồi và vì làm online nên càng thuận tiện – quá trình thi các đội chung kết đều được livestream để các bạn cùng nhau học hỏi nữa đó: https://www.facebook.com/groups/cuocthisv/permalink/2990 958574366038 . ❖ Điểm hay nữa là các trang này trong quá trình truyền thông về cuộc thi thường có các webinar và chuỗi bài sharing hay hay về Case Study nên các bạn follow thường xuyên cũng có nhiều cơ hội học hỏi để nắm bắt. ❖ Đọc các báo về kinh tế, tài chính hay cập nhật và có các bài review về các chiến lược kinh doanh, cách xây dựng doanh nghiệp, v.v… của các doanh nghiệp trên thế giới. Các bạn sẽ có những list báo yêu thích của riêng mình nên chị không chia sẻ quá sâu nghen ^^. Ví dụ vài trang như https://cafef.vn, https://www.brandsvietnam.com, https://www.facebook.com/HBR. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 566 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Gioi ma khong quen the hien se bi thua thiet? – Quan Tri Vien Tap Sư Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/gioi-ma-khong-quen-thehien-se-bi-thua-thiet-quan-tri-vien-tap-su Có phải trong cuộc thi Quản Trị Viên Tập Sự, ứng viên nổi bật hơn, năng động hơn, nói nhiều quan điểm, thể hiện tài năng là chắc chắn đậu hay không? Như vậy, đối với các bạn không quen thể hiện nhưng vẫn rất giỏi, phải chăng đây là điều thua thiệt? Câu hỏi này khá thú vị. Chị ngầm hiểu là bạn đang nói đến vòng Teamwork – thảo luận nhóm trong cuộc thi Quản Trị Viên Tập Sự nhé. Trước khi trả lời câu hỏi này, các bạn cần phải biết tiêu chí để lựa chọn vòng thảo luận nhóm của chương trình Quản Trị Viên Tập Sự là gì và các cách để tỏa sáng ở vòng thi này. Chị đã viết khá kỹ ở bài viết trước, các bạn đọc kỹ lại nhé: https://chuongkhoidiem.com/thaoluan-nhom-management-trainee-5-tieu-chi-danh-gia-va-4-cach-toasang. Với phần thắc mắc của bạn, thực ra nếu bạn là Nhà Tuyển Dụng, bạn nhìn thấy một thành viên trong nhóm không thể hiện gì hết, làm sao bạn biết người đó giỏi hay không? Nếu đã không đánh giá được, thì đâu có lí do nào để lựa chọn bạn ấy vào vòng tiếp theo, đúng không? Vậy nếu bạn có thua thiệt thì không phải là lỗi của Nhà Tuyển Dụng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 567 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mà là lỗi của chính bạn – bạn không cho họ cơ hội để đánh giá khả năng của chính bạn! Về cách Nhà Tuyển Dụng đánh giá ứng viên thông qua việc thể hiện ý kiến trong buổi thảo luận nhóm chương trình Quản Trị Viên Tập Sự, bạn có thể đọc kỹ hơn ở bài viết trước, mục 3 “Nói ít – nhưng chất” để thấy ví dụ rõ ràng hơn: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vientap-su-nhung-dieu-nen-va-khong-nen-lam-o-vong-thao-luan-nhom. Ngoài ra, chị cũng muốn lưu ý là các bạn phải tùy tình huống mà ứng xử linh động trong cách đưa ra ý kiến. Ví dụ như có trường hợp một bạn chia sẻ với chị là thấy nhóm có những lúc bàn hơi xa đề tài nên bạn dành phần lớn thời gian để nhắc các thành viên trong nhóm quay về chủ đề thảo luận chính. Tuy nhiên, bạn đã không thành công kéo mọi người lại với đề bài, mà lại còn không nói thêm được ý kiến gì khác vì bị mọi người chen nhau nói. Kết quả là bạn đã không vượt qua vòng thi đó. Điều này dễ hiểu mà, nếu Ban giám khảo chỉ ghi chú lời nói của bạn là “lạc đề rồi”, “Quay lại đi mấy bạn ơi”, ” hơi xa quá rồi”… thì rõ ràng làm sao có thể cho bạn đậu được, đúng chứ? Lời khuyên của chị dành cho bạn là, phải thể hiện được chính kiến của mình – nếu thấy mọi người bàn quá xa mà không kéo lại được thì vẫn phải nêu ý kiến của mình đúng trọng tâm để chuyển hướng thảo luận thay vì chỉ nhắc nhở mọi người lạc đề. Bằng cách này, ít nhất Nhà Tuyển Dụng sẽ nghe và thấy được những ý tưởng của bạn, những lời nói và lập luận của bạn về vấn đề để đánh giá. Tưởng tượng nếu chỉ lăm le mỗi việc nhắc mọi người đang đi xa đề quá mà không dành thời gian thể hiện bản thân thì bạn đang tự đánh mất cơ hội của mình với chính Nhà Tuyển Dụng đó! Tỏa sáng được kể cả trong môi trường aggressive thì bạn càng xứng đáng được lựa chọn, đúng không? Tóm lại, nếu bạn đã đi thi, bạn phải tỏa sáng theo cách của riêng mình, đặc biệt là ở cuộc thi sàng lọc rất gắt gao như cuộc thi Quản Trị Viên Tập Sự. Bạn không cần thiết phải nói quá nhiều, ngắt lời người chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 568 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khác một cách thô lỗ nhưng bạn cần phải biết lúc nào mình cần nêu ý kiến, lúc nào cần đóng góp cho người khác, v.v… Tuyệt đối không im lặng. Bạn im lặng là mặc định đang nhường cơ hội cho người khác. Nhưng bạn cũng không nhất thiết phải quá hiếu thắng và nói nhiều. Thực ra bản thân chị khi xưa cũng lo ngại khi thi chương trình Quản Trị Viên Tập Sự của Unilever vì chị không phải kiểu người hiếu thắng một cách sỗ sàng. Nhưng thực tế cho thấy chị vẫn có cách để dung hòa và chia sẻ ý kiến một cách rành mạch, rõ ràng, nhẹ nhàng thể hiện quan điểm của mình. Và chị vẫn đậu khi thể hiện đúng chính mình. Nên, các bạn cũng có thể, hãy tự tin lên và biết cách tỏa sáng nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 569 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Quan Tri Vien Tap Sư – Lưu y ơ vong thi thuyet trình ca nhan Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/quan-tri-vien-tap-su-luu-yo-vong-thi-thuyet-trinh-ca-nhan M ột số công ty tuyển dụng Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee) sẽ có vòng thuyết trình cá nhân trước khi thuyết trình nhóm. Cũng tương tự như phần thi làm việc nhóm, các bạn sẽ được giao 1 đề bài về tình hình kinh doanh của công ty giả định, kèm theo một số câu hỏi. Bạn sẽ có thời gian đọc đề, giải đề theo ý kiến riêng của mình và trình bày trước cán bộ cấp cao của công ty. Vòng thuyết trình của cuộc thi Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee) thường đánh giá những kỹ năng gì? Không chỉ đánh giá kỹ năng thuyết trình – nói trước công chúng, vòng thi này còn giúp Nhà Tuyển Dụng nhìn ra những tố chất khác cực kì quan trọng ở bạn để phát triển thành một nhà lãnh đạo tương lai – một Quản Trị Viên Tập Sự xứng đáng. Một số kỹ năng nổi bật bên cạnh kỹ năng thuyết trình có thể kể đến là kỹ năng thuyết phục người khác, kỹ năng giải quyết vấn đề, phân tích và suy luận logic, quản lý thời gian, sự sáng tạo. Lưu ý gì khi làm bài? Lưu ý canh thời gian thật kỹ và hoàn thành các câu hỏi: để ý xem số câu hỏi bạn cần phải giải quyết là bao nhiêu, ước lượng mỗi câu hỏi cần bao nhiêu thời gian để làm và hoàn thành các câu hỏi. Thường chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 570 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thì task achievement (hoàn thành các câu hỏi) sẽ giúp bạn được đánh giá cao vì biết cách quản lý thời gian hiệu quả. Dĩ nhiên là cũng sẽ có ngoại lệ, dù bạn không hoàn thành hết đề nhưng vẫn được lựa chọn vào vòng tiếp theo với điều kiện những câu hỏi trước bạn trả lời thật sự xuất sắc, suy nghĩ thấu đáo hơn hẳn những bạn khác. Còn nếu cùng một thời lượng, một đề bài như nhau nhưng hầu hết các bạn đều hoàn thành đúng giờ trong khi bạn thì chưa xong và cách trả lời của mỗi câu cũng không khác biệt gì so với người khác thì rõ ràng bạn khó mà chiếm được thiện cảm từ Nhà Tuyển Dụng. Mỗi câu trả lời phải có số liệu và dẫn chứng thực tế: Cũng như những gì chị đã chia sẻ khi nói về vòng thảo luận nhóm, hãy chắc chắn là mỗi đáp án bạn đưa ra đều được suy nghĩ cẩn thận và lập luận một cách logic. Vòng thi này giúp Nhà Tuyển Dụng nhìn thấy những bạn có tố chất xứng đáng để trở thành Quản Trị Viên Tập Sự của công ty, vì vậy đừng dùng cảm tính mà phán đoán, hãy để những con số và dẫn chứng trong đề bài kết nối lại với nhau để cho ra kết quả hợp lý của bạn. Có thể áp dụng những mô hình bạn đã học được ở trường như SWOT, SMART goal, v.v... – những mô hình này không quá trừu tượng và phức tạp nhưng lại có thể giúp bạn xử lý câu hỏi một cách hệ thống hơn. Lúc chị thi vào Unilever thì chị đã áp dụng mô hình SWOT để giải câu hỏi : “Với tình hình công ty như trên, bạn sẽ xử lý như thế nào” – chị phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của công ty và đưa ra kết luận dựa trên những phân tích đó. Cách suy luận có hệ thống sẽ giúp bạn đỡ sót ý, lồng ghép dữ liệu đề bài vào một cách hiệu quả và hướng giải quyết cũng chặt chẽ, logic hơn thay vì chỉ có vài gạch đầu dòng chung chung không liên quan tới nhau. Bạn có thể để thêm một số thông tin kiến thức của chính bạn ở bên ngoài hoặc những ví dụ mà bạn biết để áp dụng vào bài. Tuy nhiên, hãy chắc chắn những kiến thức đó là chính xác nhé. Có thêm thông tin từ hiểu biết riêng của bạn sẽ là một điểm nổi trội hơn so với chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 571 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn khác, và hơn nữa một số tình huống nếu chỉ dùng thông tin có sẵn trong bài thì chưa chắc đã ra được hướng giải quyết hợp lý. Nhưng cũng áp dụng một cách đúng mực, đừng quá lạm dụng quá mức mà bỏ quên những chi tiết sẵn có từ đề bài nhé. Sau này khi đi làm, đặc biệt nếu bạn được lựa chọn để trở thành Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) của công ty, bạn sẽ thấy rằng những kỹ năng này bạn sẽ vận dụng rất nhiều để giải quyết công việc của mình đó. Lưu ý gì khi thuyết trình? Làm sao để chứng minh bạn là một Quản Trị Viên Tập Sự (Management Trainee) xứng đáng? Luyện tập và làm quen với áp lực thuyết trình trước đông người: Thuyết trình đã là một kỹ năng khá khó với một số bạn, chưa kể áp lực thi cử và quan trọng hơn là bạn chỉ có một mình đứng trước 2-3 nhân viên cấp cao của công ty sẽ càng dễ khiến bạn stress và run. Vậy nên hãy luyện nói trước đám đông thật nhiều khi có cơ hội để quen dần với việc trình bày ý tưởng và ít nhiều bớt run hơn khi bạn thi thực tế. Nhớ canh giờ để tập làm đúng thời gian cho phép nhé. Đảm bảo những điều cơ bản sau cho một bài thuyết trình tốt: Hãy bắt đầu bằng kết luận, sau đó đưa ra những dẫn chứng cụ thể. Cách trình bày theo kiểu diễn dịch sẽ giúp người nghe đỡ cảm thấy dài dòng và hiểu ngay vào đáp án của bạn một cách tập trung hơn. Đảm bảo bạn nhìn vào mắt Nhà Tuyển Dụng vừa để thể hiện sự tự tin, vừa giúp thu hút sự chú ý của họ. Bên cạnh đó, đừng quá lệ thuộc vào giấy tờ, hãy tận dụng giấy và bút thuyết trình, nếu được hãy vẽ những số liệu cần thiết lên tờ giấy lớn để chỉ trực tiếp cho Nhà Tuyển Dụng thấy thay vì bắt họ nhìn vào bảng vẽ nhỏ xíu ở đề bài. Và dĩ nhiên là bạn phải nắm rõ ý tưởng của mình để trình bày mà không nhìn vào giấy quá nhiều. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 572 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hãy thuyết trình một cách tự tin – tin tưởng với hướng giải quyết của mình: Nếu bạn đã đọc thật kỹ đề bài và những đáp án của bạn đều có dẫn chứng, số liệu rõ ràng thì bạn hoàn toàn có lí do để tự tin trình bày. Đừng biện hộ là nội dung bạn nói mới quan trọng, còn cách thuyết trình sẽ chỉ là hình thức thôi – vì trên thực tế mai này khi đi làm, bạn sẽ đại diện cho phòng ban của mình để nêu ý kiến trước rất nhiều phòng ban có liên quan khác. Nếu ngay cả bản thân bạn mà còn không tự tin vào những điều mình nói, không thể hiện được điều đó qua cách trình bày thì chắc chắn bạn sẽ gặp phải những câu hỏi khó và thái độ hồ nghi từ những người khác. Vòng thi này cũng vậy, không chỉ kiểm tra các bạn về suy nghĩ logic mà còn kiểm tra về sự tự tin trình bày và khả năng thuyết phục người khác Khi được đặt câu hỏi, hãy bình tĩnh trả lời qua 2 cách sau đây. ❖ Cách 1: bảo vệ quan điểm và lập luận của mình. Đừng bị lung lay bởi thách thức từ ban giám khảo, khi họ hỏi chưa chắc là vì bạn đưa ra hướng suy luận không chính xác mà đơn giản có thể vì họ muốn xem bạn có đủ tự tin vào đáp án của mình và có thể bảo vệ được luận điểm của bản thân hay không. Đừng vì nghĩ họ chức cao, giỏi hơn mình mà bất cứ gì họ nói bạn cũng nghe theo, đây là lúc bạn đang thi và nhiệm vụ của bạn là phải tin tưởng vào bản thân của mình thay vì lo lắng những chuyện không liên quan, nhớ nhé. Hãy bảo vệ bằng những thông tin bạn đã thu thập được trong bài và bổ sung những ý khác nếu lúc thuyết trình vừa rồi bạn chưa có đủ thời gian để nêu. ❖ Cách 2: Tuy nhiên cũng đừng quá cứng đầu, nếu bạn nghe góp ý của ban giám khảo và phát hiện ra rằng lập luận của mình thực sự còn thiếu sót và có lỗ hổng, hãy tiếp thu lời khuyên và đưa ra những hướng đi tiếp theo dựa trên lời khuyên đó. Nếu bạn thực sự bị thuyết phục bởi nhận xét của ban giám khảo, hãy làm cho bản thân mình hữu ích hơn bằng việc nêu thêm một số ý kiến nếu tiếp tục hướng làm như ban giám khảo đề chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 573 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nghị. Điều này sẽ giúp bạn thể hiện là bạn thực sự lắng nghe góp ý chứ không phải chỉ tiếp nhận thông tin một cách sáo rỗng, gượng ép và gật đầu nhận sai cho vừa lòng Nhà Tuyển Dụng. Đừng nghĩ là nếu nhận sai sẽ khiến bạn thân bạn trở nên khiếm khuyết, trái lại biết lắng nghe và cải thiện là một tố chất tốt để có thể giúp bạn phát triển lâu dài hơn, nên yên tâm nha! Ukie, chưa gì hết mà bài đã khá dài rồi, thôi mình tạm dừng lại ở đây nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 574 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lam the nao đe tư tin thuyet trình? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/thuyet-trinh-case-study-canhan L àm thế nào để tự tin thuyết trình, ví dụ như khi trình bày Case Study cá nhân tại kỳ tuyển dụng Management Trainee? Để giải quyết vấn đề thì đầu tiên mình phải hiểu nguyên nhân trước nhé ^^. Vì sao các bạn dễ bị mất tự tin, nói nhanh hoặc lộn xộn khi thuyết trình trước đông người? Việc này do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như: ❖ Không quen đứng trước đám đông, nên mỗi lần phải thuyết trình trước đông người sẽ bị “khớp” ❖ Do nội dung bài nói chưa được chuẩn bị chỉn chu, cấu trúc lộn xộn nên người nghe khó theo dõi ❖ Do học thuộc lòng nên ráng nói nhanh cho kịp bài, v.v… ❖ Do không hiểu rõ những gì mình nói nên diễn đạt lộn xộn ❖ v.v… Vậy để giải quyết thì mình “xử” vấn đề này từ gốc thôi! 1. Tập nói trước đám đông càng nhiều càng tốt – bắt đầu từ việc xung phong phát biểu ý kiến, trả lời câu hỏi Ví dụ như từ khi còn đi học, chị luôn cố gắng xung phong trả lời câu hỏi – không sợ xấu hổ, không sợ sai vì quan trọng nhất là chị dám nói. Khi đang trong quá trình luyện tập, chị cũng không sợ những ánh mắt chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 575 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK người khác nhìn mình theo kiểu “Tỏ vẻ, ham nói” vì chị biết chị cần luyện cho mình bản lĩnh và dạn dĩ hơn. Vì sao nên XUNG PHONG? Vì bạn sẽ đỡ có cảm giác bị ép buộc mà đặt mình vào thế chủ động, sẽ đỡ sợ hơn, giúp bạn tập dần quen với đám đông. Khi đã quen nói, từ từ bạn sẽ thích được nói hơn, và vì vậy sẽ bớt sợ hơn. Có rất nhiều cơ hội để bạn xung phong – từ trả lời câu hỏi ở trên lớp, đến xung phong trả lời câu hỏi ở hội thảo, xung phong làm mẫu cho những Case Study hay là bài tập đóng vai tại lớp, v.v… Trong giai đoạn này, đừng kỳ vọng mình trở nên hoàn hảo, nếu không bạn sẽ dễ nản. Hãy chuẩn bị tâm lý là những lần đầu mình sẽ hơi đơ khi nói, hoặc vẫn còn run khi nói, hoặc sẽ có những lúc mình trả lời sai, v.v… Nhưng bạn hãy nhớ lại mục tiêu của bạn không phải là trả lời chính xác, hay là nói hay – mà là tập nói, dám xung phong, dám phát biểu mà không sợ hãi. Chỉ cần bạn làm được vậy là đã thành công ở bước này rồi! Rồi từ những thứ nhỏ nhỏ như xung phong trả lời câu hỏi, bạn sẽ đặt thêm những mục tiêu to hơn với những thứ quan trọng và khó khăn hơn như xung phong thuyết trình trước lớp, hay xung phong thuyết trình dự án cho các bạn trong câu lạc bộ, v.v… 2. Chuẩn bị nội dung bài nói Bắt đầu từ việc nhỏ trước: khi muốn trả lời câu hỏi mà sợ nói không đầu đuôi, ý tứ không rõ ràng thì chị sẽ note ý sẵn ra tờ giấy nhỏ. Khi chị note, chị sẽ note ý chính trước, rồi những ý bổ sung cho ý chính sau. Do đó khi đứng lên nói chị cũng đã có sườn bài khá ổn, mọi người cũng dễ hiểu hơn thay vì hấp tấp nói mà không ai hiểu gì ^^. Khi chuẩn bị nội dung bài thuyết trình cũng vậy, chị sẽ lập sườn bài ra trước: ban đầu phải nói rõ mục tiêu bài nói là gì cho người nghe hiểu, sau đó là sườn bài nói gồm những gì để họ nắm nội dung chính, và chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 576 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phải có kết bài trước khi khép lại bài nói để giúp người nghe hình dung lại tổng quan toàn bài, những điểm chính họ cần nhớ. Ở nội dung từng phần thì vẫn theo công thức ý chính trước và ý bổ sung sau. Một khi bạn có nội dung bài nói rõ ràng, bạn sẽ dễ nhớ nội dung hơn để truyền tải đến người nghe. Và người nghe cũng sẽ nhớ rõ hơn những gì bạn nói vì mọi thứ đã được hệ thống hóa một cách dễ hiểu. 3. Luôn đảm bảo mình hiểu những gì mình nói thay vì học thuộc lòng nội dung Có một câu nói (chị nghe đồn là) của Albert Einstein mà chị rất thích, đó là “Ìf you can’t explain it simply, you don’t understand it well enough”. Đúng vậy, nếu bạn không thực sự hiểu rõ những gì bạn nói thì bạn sẽ nói rất lộn xộn và khó hiểu. Vậy nên điều tiên quyết của chị trước khi thuyết trình là phải hiểu rõ nội dung của bài. Chị ít khi học thuộc từng slide, từng nội dung mà sẽ hiểu mình cần nói gì ở slide đó, mục tiêu truyền tải đến người nghe là gì. Một khi bạn hiểu, bạn sẽ có thể thoải mái diễn đạt theo cách của bạn mà không lo là sẽ phải chạy đua theo từng dòng chữ để không quên bài. Mà lưu ý, không học thuộc không có nghĩa là không luyện tập trước nhé. Bạn vẫn cần tập dợt trước để nhớ ý chính và canh nói trong khung thời gian mà bạn dự kiến nha. Những lúc quan trọng, cần phải canh đúng thời gian cho phép thì chị chị sẽ tập trước rất nhiều lần ở nhà với đồng hồ bấm giờ. Vậy nên lúc làm thật chị cũng biết được tốc độ vừa phải để mình có thể diễn đạt trong thời gian đó là như thế nào. Rồi, thử trước 3 bí quyết nhỏ này nhé! Chỉ cần bạn biết là mình phải bắt đầu, cứ bước từng bước nhỏ, rồi bạn sẽ đến đích thôi ^^. Chúc các chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 577 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 578 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Cach xư ly mau thuan ơ Assessment Center – vong thao luan nhom Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cach-xu-ly-mau-thuan-oassessment-center/ Nếu nhóm xảy ra mâu thuẫn khi phân công hoặc khi chọn đáp án, đưa ra kết quả thì cách xử lý mâu thuẫn ở Assessment Center như thế nào? Ví dụ nhóm của em, em đề nghị các bạn làm Finance thì hãy làm phần phân tích, còn các bạn Sales/Marketing sáng tạo hơn thì nên làm phần Recommendations nhưng các bạn phản đối. Phần này có 2 ý chị sẽ trả lời: 1. Để có cách xử lý mâu thuẫn ở Assessment Center, trước hết hãy hiểu vì sao mọi người lại phản ứng như vậy Thực ra, không nhất thiết tài chính thì không sáng tạo và Marketing/ Sales thì không giỏi phân tích. Vì vậy nên cũng dễ hiểu nếu các bạn trong nhóm phản đối cách phân chia như bạn nêu ở trên và muốn đổi phần. Đừng để định kiến làm chia rẽ nội bộ nhóm và làm cho người thực hiện cảm thấy không hài lòng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 579 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Khi đã hiểu nguồn gốc vấn đề, hãy áp dụng cách xử lý mâu thuẫn ở Assessment Center như sau Cách 1: Trong thời gian thi tuyển dụng hạn hẹp thường mọi người sẽ bốc thăm hoặc vote (bỏ phiếu) để đi đến kết luận cuối cùng một cách nhanh nhất. Nhưng khi đi là thực tế, ít khi nào mọi người dùng cách vote, vì chuyện kinh doanh tiền nong, vấn đề rất quan trọng và phức tạp, phải có cách giải quyết hợp lý nhất nên sẽ tốn nhiều thời gian để đưa ra số liệu, lập luận để đến được kết quả cuối cùng. Tuy nhiên trong môi trường thi Management Trainee thì giám khảo vẫn châm chước do thời gian trao đổi và bàn luận của nhóm có hạn. Cách 2: dành thời gian thuyết phục đối tượng bằng lập luận rõ ràng, đúng “tim đen” của người mà bạn đang thuyết phục. Ví dụ các bạn sẽ dễ nghĩ là phần “Recommendations” là phần ghi điểm nhất, còn phần “phân tích” không có ý nghĩa gì cả, nhưng thực ra cả 2 phần đều đóng vai trò quan trọng như nhau. Hãy có cách xử lý để tất cả các bạn trong nhóm đều yên tâm là nếu mình làm tốt phần của mình, nhóm sẽ tạo điều kiện để bạn được chia sẻ trực tiếp với Ban Giám Khảo – Ví dụ: chia phần thuyết trình ra làm 2 phần – bạn nào phân tích thì chia sẻ phần phân tích, bạn nào làm phần Recommendations thì thuyết trình phần Recommendations. Hoặc nếu BGK chỉ cho thời gian thuyết trình phần Recommendations thì yêu cầu bạn thuyết trình phần đó phải khéo léo nêu rõ tên các bạn đã làm nội dung trong bài, chẳng hạn: “Phần Recommendations này tụi em đề nghị là vì khi bạn Hương ở phần Finance phân tích, bạn đã thuyết phục được nhóm rằng option này là cân đối nhất cả về chi phí và lợi nhuận…”. Bằng cách này thì không bạn nào bị thiệt thòi cả, nghe “trúng tim” và muốn làm theo liền, đúng không? Và theo chị thì cách tốt nhất vẫn là cả nhóm thống nhất với cách làm vì đồng ý với một ý tưởng/ hoặc cách làm nào đó dựa trên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 580 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phân tích cụ thể chứ không nên lệ thuộc vào hình thức bỏ phiếu. Nếu bạn có thể giải quyết mâu thuẫn nhóm một cách thành công thì bạn lại càng sáng giá trong mắt Nhà Tuyển Dụng đó! Lời nhắn gửi cuối cùng và cũng là quan trọng nhất từ chị: để làm được những hành động chị đã chia sẻ ở trên thì không chỉ “diễn” trong vòng thi này là xong được. Đây là kỹ năng mà các bạn rèn luyện và phát triển được qua một khoảng thời gian rất lâu với các hoạt động đội nhóm trong quá khứ. Đừng chỉ học thuộc và diễn một cách đối phó, vì chẳng khác nào bạn đang múa rìu qua mắt thợ cả. Hãy tiếp tục rèn dũa mình qua các buổi họp hành, thảo luận nhóm nhé, vì chỉ khi gặp nhiều mâu thuẫn, áp dụng nhiều cách xử lý với nhiều đối tượng khác nhau thì bạn mới trở nên mạnh dạn, khéo léo và linh hoạt hơn khi giải quyết vấn đề đó! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 581 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lam the nao khi bi tranh chưc Leader Assessment Center – phan thao luan nhom Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/lam-the-nao-khi-bi-tranhchuc-Leader-assessment-center-phan-thao-luan-nhom/ Khi em đề nghị team cần 1 Leader thì các thành viên khác gạt đi ko thực hiện thì làm thế nào? Em rất muốn làm Leader nhưng các bạn đều tranh nhau làm thì phải làm sao? Đầu tiên, các bạn phải chấp nhận bản chất của vòng thảo luận nhóm luôn khó nhằn như vậy, khi mà bạn phải làm việc với nhiều bạn khác trong nhóm mà ai cũng muốn toả sáng để giành được vị trí tuyển dụng. Nhưng đó cũng là môi trường để chứng minh được bản lĩnh của mình – dù làm việc với nhiều người, nhiều cá tính khác nhau và ai cũng muốn tranh quyền mà mình vẫn phát huy được thế mạnh và ý kiến của mình thì đó mới là điều đáng nói. Quay lại với chuyện danh xưng Leader của nhóm, như chị đã chia sẻ ở những bài trước, có được chức danh “Leader” hay không không quan trọng, mà quan trọng là bạn làm được những gì Leader phải làm. Chuyện các bạn ko chấp nhận bầu 1 Leader là dễ hiểu vì các bạn sợ người đó sẽ nổi bật hơn mình và sẽ dễ được Nhà Tuyển Dụng để mắt tới. Vậy nên, thay vì chăm chăm giành cho bằng được vị trí Leader, các bạn có thể nhận làm time-keeper kiêm tổng hợp ý kiến, điều này cho bạn lợi thế hướng mọi người đi đúng kế hoạch, không bị lố thời gian, gom gọn lại được ý kiến như những hành động chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 582 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 1 Leader cần làm. Hay nói cách khác, dù bạn không được cả nhóm công nhận một cách chính thức là Leader nhưng khi nhìn những gì bạn làm, Nhà Tuyển Dụng có thể thấy bạn như là một “Leader ẩn danh” – người giúp cả nhóm có được kết quả tốt nhất. Bản thân chị khi tham gia Assessment Center năm nào cũng không hề nhận chức Leader, và nhóm chị cũng hoạt động theo cách không có Leader và vẫn có tới 3/6 bạn trong nhóm được chọn làm Management Trainee, vậy đâu phải cứ Leader mới tốt đâu, đúng không? Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 583 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng đieu nen biet khi tham gia cuoc thi Marketing danh cho sinh vien Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/nhung-dieu-nen-biet-khitham-gia-cuoc-thi-Marketing-danh-cho-sinh-vien C hị biên ra vài điều nhỏ nhỏ mà chị note lại sau một vài lần tham dự các chương trình chung kết cuộc thi phân tích kinh doanh/ Marketing dành cho sinh viên nghen. Do mấy nay chị lu bu quá nên nhớ tới đâu viết tới đó nghen ^^. Chị không dám múa rìu qua mắt thợ, chỉ dám viết vài dòng chia sẻ với các bạn trẻ còn đang ngồi trên ghế nhà trường thôi hà. Ngôn ngữ dân dã, đơn giản cho dễ hiểu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 584 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nghen! Ngoài ra, vì vòng Assessment Center của chương trình Management Trainee cũng thường ra đề thiên về Marketing nên bài viết này cũng sẽ phù hợp với những bạn đang rèn luyện để chuẩn bị thi Management Trainee đó! Những câu hỏi nên tự trả lời trước khi nộp bài cho cuộc thi marketing/ phân tích kinh doanh Định vị thương hiệu của bạn là gì? Nhiều khi các bạn phân tích với hình ảnh, số liệu chán chê nhưng lại không cô đọng và súc tích nên Ban giám khảo hay hỏi chốt một câu là “Định vị thương hiệu của bạn là gì, có gì khác với những đối thủ, hoặc giống và khác so với bạn của quá khứ?”. Chuẩn bị trước câu này là không bao giờ thừa nhé! Và sẵn tiện hãy “tủ” luôn lí do vì sao bạn chọn định vị này và vì sao hướng bạn đi phù hợp với thương hiệu. Bạn đã làm research (nghiên cứu) kỹ càng trước khi bắt tay vào giải quyết vấn đề chưa? Nhiều nhóm thường nói phần research cực kì qua loa sơ sài, thậm chí là không có phần này vì sợ … hết giờ. Nên nhớ, chẩn bệnh đúng thì chữa bệnh mới chính xác! Vậy nên cần thực sự đầu tư cho phần nghiên cứu này. Các bạn cần hiểu rõ về sản phẩm, những hoạt động trước đây, hiểu rõ đối thủ, điểm mạnh, yếu của mình và đối thủ, hiểu về thị trường, v.v… Phần này mà làm chắc tay thì ban giám khảo sẽ thấy rất thuyết phục để lắng nghe cách bạn làm chiến dịch ở phần sau. Mà đã làm thì phải làm cho kỹ nhé. Ví dụ như có nhóm làm đề bài là giải quyết về tăng trưởng của nhãn hàng phở ăn liền, nhưng mà khi nghiên cứu thì lại không hề có phân tích cụ thể trên đối tượng người dùng phở ăn liền, mà chỉ phân tích mảng rộng là thực phẩm đóng gói ăn liền nói chung. Thậm chí bạn còn không trả lời được câu hỏi là “phở của bạn vì sao Sales đi xuống, người tiêu dùng thích cái gì, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 585 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không thích cái gì, còn nhận xét của người tiêu dùng với mặt hàng đối thủ thì sao?”. Nhớ là thị trường rộng thì cũng cần thiết, nhưng không thể nào thiếu thị trường chi tiết và cụ thể của chính sản phẩm được nhe! Bạn đã hiểu thật kỹ về sản phẩm chưa? Sản phẩm là cốt lõi của chiến dịch, nhưng đôi khi chị thấy các bạn tìm hiểu còn rất sơ sài. Chẳng hạn như có bạn làm về phở nhưng không biêt phở của nhãn hàng đó có điểm gì hay, hàm lượng dinh dưỡng ra sao, khác gì với những sản phẩm khác, ăn ngon dở thế nào, v.v... (Thậm chí chưa chắc là bạn đã ăn thử món phở đó!) Tìm hiểu kỹ sản phẩm không khó tí nào, chỉ cần bạn để tâm và thực sự đầu tư thời gian là được. Lí do vì sao nhãn hàng gặp vấn đề kinh doanh (business problem) đó? Đừng chỉ chăm chăm vào xu hướng thị trường. Có nhiều nhóm sẽ vô thẳng đề là “Tụi em đã nghiên cứu thị trường, hiện giờ xu hướng là thế này, thế kia, tụi em sẽ làm ý tưởng này nọ và triển khai A B C”. Đôi khi các bạn bỏ qua việc phân tích sản phẩm mình có gì hay, có gì tốt (ví dụ như dù là phở ăn liền nhưng hàm lượng dinh dưỡng cao hơn các đối thủ, v.v…) mà bay thẳng vào việc “bây giờ là xu hướng organic, thị phần ở đây đang lên, nên mình cần tấn công vào thị trường này” thì rõ ràng là không đủ tính thuyết phục. Hoặc như lần vừa rồi chị có tham dự một cuộc thi Marketing do một nhãn hàng phở ăn liền tài trợ, có không ít nhóm không hề phân tích vì sao thị trường của nhãn hàng đang sụt giảm, tại sao người ta không chọn loại phở đó (như vị không vừa ăn nữa, hay do giá tăng quá nhiều, hay vì hàng đối thủ ngon hơn, v.v...) mà chỉ chăm chăm vào việc làm sao để bắt kịp xu hướng thị trường. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 586 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đối tượng của bạn là ai? Phần đối tượng này rất quan trọng nè, mà lại một lần nữa, rất nhiều nhóm nói phần này thoáng qua như một cơn gió. Cưa cẩm người yêu thì cũng phải hiểu người ta, quan tâm người ta mới cưa được chứ đúng không nè? Làm Marketing cũng vậy, phải thật đầu tư tìm hiểu người tiêu dùng. Hiểu sai người tiêu dùng cái là phần sau tiêu luôn nha. Bạn cần hiểu rõ người tiêu dùng của bạn là ai, họ hay đi đâu, làm gì, thường theo dõi truyền thông qua những kênh nào, xu hướng của họ ra sao, v.v… Quan trọng hơn là cần phải đảm bảo đối tượng của bạn đúng với đối tượng nhãn hàng đang hướng tới. Một vài lỗi các bạn hay mắc phải ở phần này như sau: ❖ Đối tượng chung chung, các bạn chưa tìm hiểu được một điểm nào thật đặc biệt để tấn công vào thị trường đó. ❖ Tự động thu hẹp đối tượng lại so với đề bài. Ví dụ, nhãn hàng cho đề bài là sản phẩm ăn liền của họ muốn tiếp cận đối tượng sinh viên và gia đình, nhưng sau đó các bạn thấy đối tượng rộng quá nên tự động thu hẹp lại chỉ còn là đối tượng sinh viên. Điều này dẫn đến hệ quả dễ hiểu là các bạn bị ban giám khảo hỏi vặn ngay: “Với đối tượng rộng như hiện tại mà nhãn hàng còn đang gặp khó khăn tăng trưởng, bạn thu hẹp lại như vậy thì khả năng bị mất thị phần rất lớn, chưa nói đến tăng trưởng như thế nào?”. Vì vậy, phải hết sức cẩn trọng nhé! ❖ Đối tượng một đằng, insight một nẻo: phải đảm bảo insight bạn đưa ra là của đối tượng đó, chứ không phải là chỉ của riêng bạn tự “phán”. Kế hoạch của bạn có giải quyết được Business Challenge không? Chị biết là khi làm plan sẽ rất dễ bị cám dỗ bởi những xu hướng, những điều sáng tạo, hoành tráng, những ước mơ ấp ủ và ý tưởng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 587 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn nung nấu xưa giờ. Nhưng mà có sáng tạo thế nào thì cũng nhớ điều cốt lõi là phải giải quyết được Business Challenge của nhãn hàng. Chứ không là sáng tạo cỡ nào cũng sẽ thành công cốc thôi nè ^^. Vậy nên cần phải check lại thật kỹ kế hoạch của bạn có giải quyết được Business Challenge không, bao gồm một vài câu hỏi gợi ý như sau: ❖ Bạn có đáp ứng được bài toán của nhãn hàng không (như tăng trưởng, mở rộng thị trường, hay chuyển hướng sang đối tượng mới, đổi định vị thương hiệu, v,v…). ❖ Định vị của bạn có đúng định hướng thương hiệu mà nhãn hàng hướng tới không. ❖ Kế hoạch của bạn có đáp ứng đúng đối tượng mà nhãn hàng yêu cầu không. ❖ Kế hoạch của bạn có khả thi không (sáng tạo là một chuyện nhưng sáng tạo, bay bổng đến mức vô thực và không khả thi thì cũng tiêu nghen). ❖ v.v… Hướng triển khai của bạn có thống nhất với insight đưa ra không? Ví dụ có nhóm khi làm đề bài về phát triển dòng laptop của công ty thì đề cập insight là “Người thành công không thích nói nhiều và khoe khoang về chính mình”, insight này rất hay luôn đó ^^. Cơ mà đến khi triển khai, với tiêu chí của bạn là “Hãy để chiếc laptop bạn dùng thay lời nói cho sự thành công của bạn” (Voiceless success) thì lại một trời một vực khi bạn quyết định sẽ làm một triển lãm về sự thành công của những người chọn dùng laptop đó, rồi đại lộ danh vọng… (không phải là của KỔL mà là của người dùng luôn nhé). Thành ra cách triển khai hơi bị ngược với insight và ý tưởng ban đầu. Thiệt chị tiếc ơi là tiếc luôn, vì insight của các bạn rất hay mà! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 588 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy nên phải thật sự xem kỹ sự thống nhất giữa insight bạn đưa ra –ý tưởng chiến dịch để giải quyết insight đó – và cách triển khai cụ thể của chiến dịch. Nếu không thì sẽ làm người nghe ngơ ngác đó! Nên luôn chuẩn bị những case đã sẵn sàng với framework hoặc ý tưởng tương tự để tranh luận khi bị ban giám khảo thách thức Đa phần trong quá trình làm, các bạn sẽ dễ lường trước được phần nào ban giám khảo sẽ thách thức. Vì vậy bên cạnh việc chuẩn bị lập luận riêng của mình thì một trong những cách khá hay các bạn có thể dùng là chuẩn bị sẵn Case Study thành công tương tự của quá khứ – “đứng trên vai người khổng lồ” để bảo vệ mình. Ví dụ như chiến dịch của bạn thiên về hướng emotional nhiều hơn functional (và nhớ là làm emotional lúc nào cũng thường bị challenge nhiều hơn vì dễ đi xa rời sản phẩm nghen), vậy thì làm sao bạn chắc là chiến dịch của bạn sẽ gắn liền với thương hiệu, gây tiếng vang cho thương hiệu và sản phẩm? Ngoài việc có một “hook” thật hay thì bạn nên lấy một vài ví dụ của Case Study thành công trong quá khứ để chứng minh là nếu triển khai đúng hướng thì một chiến dịch emotional vẫn hoàn toàn để lại dấu ấn thương hiệu tốt. Ví dụ như chiến dịch của Neptune “Về nhà đến Tết, gia đình trên hết” có một quảng cáo về một em bé câm điếc nói chuyện với bố và muốn bố về nhà vào dịp Tết. Dù là emotional nhưng cực kì thành công và đã làm Neptune ấn tượng rất nhiều trong tâm trí người tiêu dùng. Rồi bạn có thể phân tích kỹ hơn thành công của chiến dịch đó, kết quả được chứng minh như thế nào, vì sao thành công và liên tưởng vì sao kế hoạch của bạn cũng có khả năng tạo được thành công như vậy, v.v… Bạn sẽ liên kết phần functional của sản phẩm ở đâu, v.v… Điểm khác biệt và ấn tượng của chiến dịch của bạn là gì? Các bạn hay thường làm 360 độ, kênh nào cũng có mặt. Nhưng mà thực ra đôi khi bạn không cần phải làm hết tất cả mọi thứ mà chỉ cần chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 589 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK một vài điểm ấn tượng và thu hút là đủ làm “hook” và sáng cả chiến dịch rồi. Ví dụ như Strongbow có music video của Đen Vâu và Min cực hợp lòng giới trẻ, đó là điểm sáng để mọi người nhớ đến Strongbow và liên kết xuyên suốt với những hoạt động khác của toàn chiến dịch (Và dĩ nhiên bên cạnh đó cũng là những nỗ lực ở những kênh khác như concert với Đen Vâu ở các tỉnh thành dạng hoạt náo, hay các clip ngắn digital cắt từ music video tập trung về sản phẩm, v.v...). Quan trọng hơn hết là đặc sắc cỡ nào cũng phải gắn với linh hồn của nhãn hàng nha. Từng hoạt động từ lớn đến nhỏ của bạn trong chiến dịch, nếu yêu cầu sự tương tác từ người tiêu dùng thì hãy đặt câu hỏi “Why they care – why they share?” Đã nói là chiến dịch hay hoạt động tương tác thì đừng chỉ propose bởi vì mình thấy thiếu hoạt động nên bỏ vào cho nó đầy. Hãy propose nếu bạn thực sự nghĩ bạn sẽ thu hút được sự chú ý của đối tượng và người ta thực sự hứng thú để tương tác. Chẳng hạn như chị có nghe các bạn propose một chiến dịch cosplay các anh hùng quá khứ của Việt Nam – có demo hẳn hoi, nhưng cái chị và ban giám khảo chưa hiểu được là vì sao chiến dịch đó sẽ thu hút giới trẻ tại Việt Nam? Vì sao giới trẻ phải quan tâm, và họ tự động tham gia, chia sẻ hoạt động đó như các bạn kỳ vọng và dự tính trong kế hoạch? Nếu với chiến dịch của bạn, thay sản phẩm bạn đang làm bằng sản phẩm khác thì có còn dùng được không? Câu hỏi này kinh điển mà rất hiệu quả nha. Vì chị đã nghe hơi bị nhiều bài làm campaign hoành tráng, ba trăm sáu mươi độ, ý tưởng này nọ kia, thiết kế quy mô các kiểu. Nhưng khổ nỗi là không hề thấy bóng dáng và linh hồn của thương hiệu trong ý tưởng đó, hay nói cách khác giờ đổi thương hiệu bạn làm thành thương hiệu khác cũng được luôn, không ảnh hưởng gì hết trơn. Mà nếu vậy là bạn đang chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 590 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không hề customize cho thương hiệu, vậy thì làm sao để thương hiệu bạn nổi bật và đậm nét? Ví dụ nhé, bài hát “Bài này chill phết” quảng cáo cho Strongbow, nếu bạn thay thử thương hiệu bia khác vào thì sẽ không hợp vì “Chill” là linh hồn và ý tưởng xuyên suốt của Strongbow, đã được thương hiệu xây dựng từ trước đó. Hoặc chiến dịch “Nhà là nơi…” của sữa đậu nành Fami có dấp dáng thương hiệu vì Fami gắn liền với tình thương và sự đầm ấm của gia đình. Bạn chọn channel (kênh truyền thông, tiếp cận người tiêu dùng) có đúng đối tượng không? Lại có nhiều nhóm phân tích và ý tưởng hay, nhưng đến khi triển khai channel thì lại… trớt quớt. Hãy đặt câu hỏi nếu bạn là đối tượng bạn đang nhắm tới, liệu bạn có đến/ dùng những channel mà bạn đang làm chiến dịch không? Vì vậy phần phân tích research ban đầu về “Audience” – đối tượng của chương trình lại càng quan trọng như chị nói ở trên. Phần này làm kỹ thì phần channel triển khai sẽ đảm bảo rất chắc tay. Í, bài viết lại dài cả thước nữa rồi! Thôi kệ, chút tâm tình chia sẻ, mong giúp các bạn trẻ của chị phần xíu xiu nào nghen! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 591 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 20 Gơi y khi review va trình bay Marketing Plan Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/20-goi-y-khi-review-vatrinh-bay-marketing-plan/ T iếp theo phần 1, chị chia sẻ 20 gợi ý khi review và trình bày Marketing Plan như bên dưới nhé! Một vài bí quyết để các bạn review lại kế hoạch của mình trước khi nộp và trình bày tốt hơn ❖ Hãy đóng vai là Brand Manager – người của nhãn hàng để tự duyệt và phản biện kế hoạch của chính mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 592 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Khi trình bày, hãy đặt mình ở vai một người Agency – nhẹ nhàng, khéo léo, rõ ràng, súc tích, và chỉn chu kể cả ngoại hình, cách ăn mặc nữa nhé. Chưa kể, năng lượng phải luôn tích cực và nhiệt tình. Ví dụ như trong một cuộc thi dành cho sinh viên mà chị tham gia với vai trò khách mời, có một nhóm làm chưa tốt và không thắng giải nhưng bạn nam lại ghi điểm tuyệt đối với giám khảo nhờ năng lượng khi trình bày và sự dễ thương vô đối. Biết đâu được, trong dòng đời tấp nập, bạn không thắng giải nhưng sẽ lại có cơ hội được các anh chị để ý và tuyển dụng vào công ty sau này thì sao! ❖ Slide đẹp cũng là điểm cộng. Lưu ý: đẹp không có nghĩa là màu mè mà là rõ ràng, thể hiện đúng tinh thần hoặc style của nhãn hàng. Các phần số liệu, những nhận định và phân tích chính cũng cần được trình bày dễ nhìn, highlight những điểm chủ đạo. ❖ Các yếu tố minh họa cho ý tưởng của bạn cũng được đánh giá cao. Ví dụ: dùng những hình ảnh tương tự ý tưởng của bạn. Chẳng hạn có nhóm làm ý tưởng weightless girl - weightless life để truyền thông cho một hãng máy tính có sản phẩm mỏng nhẹ thì các bạn cũng cố gắng kiếm được các hình ảnh và video clip ngắn cắt từ những quảng cáo có tone and mood hoặc hình ảnh ẩn dụ có cô gái bay bổng tương tự như cách các bạn muốn làm để mọi người dễ hình dung ý tưởng. Có nhóm thì làm hẳn animation cho TVC, cách này thì mất thời gian hơn nên tuỳ các bạn lựa chọn, miễn sao truyền tải thông điệp của mình tốt nhất là được. ❖ Chia thời gian thuyết trình hợp lý và tập luyện kỹ càng trước khi thi, tránh trường hợp có bạn nói sa đà vào phần của mình làm thiếu hụt phần quan trọng khác do bạn khác trình bày. ❖ Nếu ban giám khảo góp ý mà bạn thấy đúng, hợp lý thì hãy thừa nhận quan điểm đó với lòng biết ơn, không phải lúc nào cũng cần phản biện lại để thể hiện mình cứng rắn. ❖ Ngược lại quan điểm nào bạn thấy là mình có lí lẽ để phản biện và tin tưởng ở cách làm của mình thì hãy tự tin trả lời phản biện ban chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 593 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK giám khảo, kèm với đưa ra những nghiên cứu hoặc các hiểu biết mà bạn đã tìm tòi khi làm bài thuyết trình mà do giới hạn thời gian nên chưa kịp trình bày trước đó nhé! Những câu hỏi bạn cần đặt ra khi làm plan/review lại plan (phần này là tóm tắt của bài trước nhé) ❖ Bạn đã làm research thật kỹ chưa? ❖ Bạn đã hiểu thật kỹ về sản phẩm chưa? ❖ Kế hoạch của bạn có đang “one size fit all” không – nghĩa là không có điểm gì đặc biệt của thương hiệu, thương hiệu nào dùng cũng được, nhưng không nổi bật, cứ nhàn nhạt và chưa chắc đem lại ấn tượng và brand love từ người tiêu dùng. ❖ Điểm đặc biệt của kế hoạch của bạn là gì (Ingredient to win)? ❖ Đối tượng của bạn là ai? Bạn sẽ convert họ từ đâu? Làm sao để convert họ? ❖ Thương hiệu và sản phẩm sẽ nổi bật xuyên suốt chương trình như thế nào? ❖ Nếu bạn làm emotional một cách nhẹ nhàng, không quá hard-core để sell sản phẩm, tính năng sản phẩm, v.v… thì đâu là yếu tố đảm bảo thương hiệu/sản phẩm của bạn vẫn được yêu thích và nhớ tới? ❖ Nếu bạn thay đổi đối tượng, lượng Sales tăng lên từ đối tượng mới có bù lại lượng mất từ đối tượng cũ được hay không? ❖ Kế hoạch có dự đoán sẽ đảm bảo được mục tiêu kinh doanh không? (ví dụ growth từ đâu, nếu được – qua từng hoạt động hay từng channel, v.v…). ❖ Cẩn thận cái bẫy “360 độ” – dàn trải ngân sách ra nhiều hoạt động nhỏ lẻ và thiếu sự tập trung, hiệu quả. ❖ Chiến dịch bạn có khả thi không? ❖ Từng hoạt động của bạn có đảm bảo “relevant” với đối tượng không? (lưu ý thần chú: why care – why share”). chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 594 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Điểm cộng: bạn sẽ phối hợp cả Marketing và Trade như thế nào để tạo ra trải nghiệm xuyên suốt với người tiêu dùng? ❖ Đừng chỉ nghĩ là mình phải sáng tạo hết 100% mọi thứ, thật ra có nhiều chiến dịch localize (địa phương hóa) rất thành công. Hãy tìm hiểu và học hỏi trước từ những nguồn có sẵn để thêm ý tưởng cho mình. Nhưng mà không phải bưng y xì về là được nhé, vì bưng nguyên về thì nhãn hàng họ tự làm được rồi ^^, bạn cần bổ sung thêm những điểm riêng, điểm mới hoặc cách customize lại phù hợp với địa phương, v.v… Đây là những value – những giá trị mà bạn sẽ mang lại cho nhãn hàng thay vì những cái họ có thể “tự xử” cũng được thì cần bạn làm chi nè ^^. Nhiêu đó thôi nha, dài quá các bạn ngáp nữa :P. Mong là giúp các bạn của chị thêm được tẹo nữa nha! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 595 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bì quyet thi va tan hương cuoc thi Business Case danh cho sinh vien Lưu ý giai đoạn làm bài Những gì đã nói/đưa lên slide/video đều phải “nói có sách, mách có chứng” Chi đa tưng xem nhưng đem chung ket ma cac ban mac phai loi sai cưc kì lơn – đo la noi ma khong kem “fact and figure”. Va ban vưa ket thuc phan trình bay la ngay lap tưc bi đoi ban phan bien nhưng phan đo (chư chưa can phai chơ đen BGK nưa). Vì du khi đe bai la cong ty can lam gì khac đi trong tình huong Covid – ban đe thong tin vao phan trình bay nhom la “Vì đay la mua Covid nen moi ngươi tap trung mua hang co nguon goc, nhan mac nhieu hơn” va “Cong ty lơn de sup đo mua Covid, trong khi cong ty nho lai de tang trương hơn”. Cac thong tin nay hoan toan chì la “assumption” – gia đinh tư phìa cua ban ma khong co bat cư bang chưng nao đe “back up” – bo sung va cung co nhan đinh nay ca. Vì vay tha khong noi – con noi thì phai chac chan la mình khong đang tư “bia” ra thong tin nhe Hãy xem kĩ đâu là “ý tưởng nổi bật” của dự án của bạn Đoi khi chì mot y tương noi bat cung co the đanh bat đươc nhieu yeu to khac Vì du như nam ngoai, phan trình bay cua cac đoi thi UFLL thưc sư la cưc kì ngang tai ngang sưc, đoi nay manh ơ điem nay, trong khi đoi khac lai manh ơ mat khac. Khi trao giai cho đoi chien thang UFLL nam ngoai, ban giam khao đa nhan manh viec đưa ra quyet đinh la cưc kì kho khan – va đoi khi 1 y tương noi bat va kha thi lai chình la yeu to quan trong nhat giup cac đoi thi “an điem”. Đo cung la mot trong nhưng lì do ma đoi thi đưa ra y tương neu bat tình sach, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 596 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK xanh, an toan cua san pham Seventh Generation bang cach demo ro rang la “san pham van co the tươi cay ma khong anh hương đen cay” – đa thu hut đươc ngươi xem cung như ban giam khao. Vì vay khi lam bai hay xem đau la y tương “hook” cua ban, hay lieu ban co đang an toan chì lam nhưng hoat đong ma hang tram, hang nghìn brand va cac đoi thi khac đeu lam y chang nhau hay khong. Tom lai đưng lam cho ban giam khao va ngươi xem co cam giac phan trình bay cua team ban rat “all over the place” – lan man khong co điem nhan, nham mat lai la quen ngay team ban mơi noi gì lien la chưa on nhe! Hãy xây dựng big idea và cách thực hiện chiến dịch thực sự từ insight của người tiêu dùng – đừng vì những ý tưởng bạn đã nghĩ ra mà quay ngược lại nêu thành big idea Chi hieu la đoi khi ban se qua vui ve va hao hưng trươc mot y tương hay ho nao đo cua team mình – nhưng đưng vì vay ma lam ca 1 chien dich chì xoay quanh sư hao hưng nhat thơi đo. Chi đa tưng thay mot team lay big idea bat nguon tư…qua tang khuyen mai đi kem vơi san pham. Vì du cong ty ban san pham nươc ngot, the la team bao rang mua nay khau trang va nươc rưa tay đang hot, nen big idea cua chien dich se la “Tang ban mon qua sưc khoe” va tang khau trang, nươc rưa tay kem san pham xuyen suot moi kenh thong tin va cho toan chien dich. Khong hieu la team con co y tương nao khac an sau khong, nhưng trươc mat la đa thay flow trình bay khong on va xuat phat điem qua le thuoc vao qua khuyen mai roi. Nếu bạn đã “hứa” thì phải “làm” – đã lên kế hoạch tập trung ở đâu thì phải có ý tưởng minh họa cho chiến lược đó. Vì du như co team lam rat an tương khuc đau, chien lươc ro rang, lap ke hoach tap trung vao kenh sieu thi va chì tap trung 2 san pham trong thơi gian Covid đe toi ưu hoa ngan sach va hieu qua thay vì đau tư dan trai. Va đoi con noi đen mot y tương rat hay la tap trung vao big pack – san pham goi lơn/chai lơn. Nghe tơi moi ngươi đeu thay chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 597 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK hay, co focus. Ay ma hao hưng chưa đươc bao lau thì phan con lai cua bai cac ban khong he đa đong đen viec tap trung kenh sieu thi hơn như the nao, hai san pham kia lam gì khac đi, hoat đong nao đe kìch cau san pham chai lơn, v.v.. ma van… quay xe ve lam ke hoach dan trai het tat ca san pham như chưa he co cam ket gì. Vay la thanh noi mot đang lam mot neo, bai bi thieu tình nhat quan va lai cho thay khoang cach xa nhat khong phai la mot vong trai đat ma la tư khau planning tơi khau execution (thưc hien) ^^. Ban giam khao khong co de quen đau nha, nen len ke hoach sao thì phan thưc hien phai co minh hoa ro rang nhe! Làm gì cũng phải có lí do cụ thể Neu co lam partnership thì hay neu ro lì do cho sư hơp tac đo Thương đe bai se gơi y cac ban lam partnership, hoac cac ban se tư đe them vao vì đay la mot hình thưc phoi hơp đoi ben cung co lơi giưa nhieu nhan hang vơi nhau. Tuy nhien mot khi ban đa chon “ban cung chơi” – “partner” hay noi ro lì do vì sao ban chon nhe, đưng tư cho rang ai cung co the ngam hieu lì do vì chac gì moi ngươi hieu giong như ban. Vì du co team chon ket hơp hang nươc cua mình vơi snack va khong he noi lì do vì sao, lam cho ngươi nghe hut hang va bang khuang hơi bi nhieu ^^. Tương tư, khong chì la partnership ma tat ca nhưng gì ban thiet ke trong plan hay noi ro lì do đe tang them tình chat che cua bai lam nha. Hãy tận dụng nghiên cứu và tìm hiểu thị trường cũng như những case tương tự nhiều nhất có thể Mot loi khac chi thay cac ban hay mac phai la bi tap trung va xoay quanh đe bai qua nhieu ma quen het the giơi xung quanh – nơi co rat nhieu thong tin va nhưng dư an hay ho ma ban co the tham khao. Lai vì du tiep vơi chu đe Covid, chi ngac nhien khi thay cac đoi dương như khong tra lơi đươc cau hoi tư ban giam khao: “The cac cong ty khac thì mua Covid nay ngươi ta lam the nao đe cat giam ngan sach, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 598 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK em co biet khong?” – Trong khi cac ban co hẳ n 1,2 tuan đe lam đe bai tương tư cho cong ty gia đinh cua chình mình – le nao thơi gian đo cac ban chưa he tưng thư lien lac vơi cac anh chi đang đi lam đe nghe nhưng case practice that sư tư moi trương, ma chì cham cham tư mình suy nghì giai phap ư? Tom lai la, nhơ nhe – hay “đưng tren vai ngươi khong lo” – tìm hieu thong tin tư đe bai qua nhieu kenh thong tin khac nhau – tư cac bai thi cua nhưng nam trươc , xin lơi khuyen tư cac anh chi chuyen gia trong nganh, xem cac chien dich tương tư ơ cac quoc gia khac, v.v… Vì du như luc nat het Facebook va website cua nhãn hàng (va ca đoi thu nưa) đi, xem thư nhan hang đang lam gì; roi ra sieu thi đi, xem ngoai đo tình hình hang hoa khuyen mai ban hang ra sao, ra tiem tap hoa đi, xem thư van đe kho khan, thuan lơi cua nhan hang ơ đau…. Đưng chì tư nghì, tư mac đinh thoi nhe! Giai đoạn thuyết trình Luyện tập thuyết trình trước – có script rõ ràng Chi biet cac ban ton rat nhieu cong sưc lam bai va muon trình bay that nhieu – nhưng thơi gian cua cuoc thi thì giơi han nen neu đen phan thuyet trình theo nhom hay danh thơi gian đe thưc hanh trươc vơi nhau. Cac ban hay xem nhe phan nay, dan đen viec đa phan cac nhom hay bi thuyet trình kieu “đau voi đuoi chuot” – cac ban đau thì thong tha noi, minh hoa cac kieu, roi đen ngay phan trien khai ke hoach sales, marketing, tai chình… nhưng thư quan trong phìa sau thì cac ban phìa sau co ban sung lien thanh cung khong kip giơ. Cach đe han che “phan ngươi trươc an phan ngươi sau” la cac ban phai len script ro rang va chì noi đung như noi dung đa thong nhat, thưc hanh trươc vơi nhau – co như vay mơi tranh bi lan thơi gian cua nhau va anh hương đen phan trình bay ca nhan cung như cua nhom. Chưa ke, viec ghi script ro rang se giup tranh đươc nhưng phut cao hưng nhat thơi va noi nhưng luan điem khong co fact and figure như chi dan ơ tren. Tinh hoa cua nhom thưc sư la nam ơ phan thuyet trình vì ban chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 599 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK giam khao kho ma theo sat ban suot qua trình thi đươc (ay vay ma thương cac nhom lai cưc xem nhe phan nay hic) – vì vay phan script hay cung nhau lam va bo sung cho nhau đe co phan trình bay tot nhat nhe! Về phần cá nhân – hãy biết cách tỏa sáng! Co nhieu ban đa vao tan chung ket ma van hien ơi la hien, neu ai đưa mic đen cho mình thì noi, khong thì ngoi… cươi hien thoi. Nhưng đay la mot cuoc thi, cac ban đươc cham theo ca ca nhan lan nhom – nen ban can phai biet cach đe toa sang. Neu ban co vat va lam nhưng chì toa sang ơ hau trương thì cung kho co ai co the phat hien ra tai nang cua ban đươc. Vay đau la nhưng cach ban toa sang: ❖ Neu nhưng lap luan ơ phan phan bien cac đoi thi khac: neu ban bat đươc nhưng van đe chình cua nhom đoi thu (key problem) như luan điem nhom đoi thu noi khong co fact and figure ma chì la assumption, hoac nhưng lap luan ngươc logic, hoac ke hoach mot đương execution lam mot neo, v.v… như chi noi ơ phan tren thì ban se la mot ưng vien rat đang quan tam đo! Ma đe lam đươc đieu nay co gì kho đau – chì can vưa nghe vưa tư chay bo do thong tin made by chình ban vơi 1 cau than chu duy nhat: “Bang chưng đau?” la ban se tìm ra đươc ke hơ ngay! ❖ Biet cach vưa phan bien ngươi khac vưa cung co luan điem chình mình: đoi khi phan trình bay cua nhom thơi lương qua ngan nen ban bi lơ mot vai y quan trong. Khong sao het, chi đa thay co nhom tan dung thơi gian phan bien đe vưa noi them y cua mình, vưa đat cau hoi cho đoi phương – 1 cong đoi chuyen, hay chư! ❖ Hay ìt nhat mot lan đươc cam micro! Hay đe ban giam khao đươc biet ban la ai – neu ban co y tương hay tư tin tra lơi thay vì rut re nhe. Neu ban nhut nhat, hay đat muc tieu cam micro ìt nhat 1 lan chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 600 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK – roi tư tư nhưng cuoc thi sau moi lan moi tien bo hơn mot chut la đươc. Hãy tận hưởng cuộc thi! Lơi khuyen cuoi cung cua chi danh cho cac ban la đưng xem đìch đen thang-thua la tat ca, ma hay tan dung khoang thơi gian nay đe hoc hoi va tan hương nhieu nhat co the! Tận hưởng network những người bạn biết trong cuộc thi và giữ liên hệ kể cả sau cuộc thi Co hoi ban biet va chơi than vơi nhau tư sau mot cuoc thi va trơ thanh “ca cưng” sau đo, roi tiep tuc cung nhau thi va hoc hoi ơ nhieu san chơi khac. Tham chì trươc khi thi Management Trainee, cac ban con cung nhau lap hoi hoc tap, tư lam nhưng buoi Assessment Center gia đinh vơi nhau, tư ngoi suy nghì ra chien lươc lam the nao đe thi online ma van chưng to đươc ban than mình, v.v… đe roi co rat nhieu ban thanh cong gia nhap cong ty mong ươc. Thi tho cung la mot cach đe tìm ra nhưng ngươi ban cung chì hương, ngai ngung gì khong giư đe cung nhau tiep tuc phat trien lau dai! (Đay la chi chưa ke co hơi bi nhieu couple de thương ma chi quen biet đeu đươc nhưng cuoc thi mai moi đo :”> ) Tận hưởng network những anh chị mà bạn có dịp gặp gỡ nhờ cuộc thi Co ban nhơ cuoc thi ma ket than đươc vơi nhưng anh chi mentor, va sau đo con đươc lam chung vơi cac anh chi ơ nhưng dư an ngoai le vơi tư cach la assistant (trơ ly), đe tư đo lai đươc hoc hoi nhieu hơn. Co ban thì nhơ duyen thac mac ve bai thi ma add friend va than vơi cac anh chi phong tuyen dung cua cong ty, v.v… Hay quy trong va giư gìn tưng moi quan he nhe! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 601 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tận hưởng những training mà bạn được cung cấp xuyên suốt cuộc thi Rat hiem đe ban co cơ hoi đươc nghe cac anh chi chuyen gia chia se ve nhưng van đe hay ho – vì vay hay tan hương nhưng buoi training ma BTC danh tang cho cac ban nưa nhe. Đưng đe ap lưc tam ly đe nen qua, hay mơ long đe sẵ n sang tiep thu kien thưc mơi đe ưng dung, hoac ìt nhat đe duy trì đươc cam hưng cho chình mình. Nếu chưa có duyên đoạt giải, đừng nản mà hãy tiếp tục bước đi! Neu ban co giai ngay lan đau, ban đa rat gioi va may man! Nhưng neu ban chưa, thì cung đưng nan chì ma hay tiep tuc no lưc cho nhưng lan sau. Ban nghì la ai cung co the giat giai ngay tư lan đau ư, khong co đau! Co nhưng ban tre ma chi biet danh ca thanh xuan đe đi thi – tư thi Tieng Anh, đen thi Business Case, đen Marketing, va ca nhưng cuoc thi khac nưa – vì ban thay rang ban them dung cam, them “chai san” va manh me sau moi lan thi. Co ban thì mơi nam ngoai chi chì thay vao Top 30 cua mot cuoc thi ma nam sau ơ mot cuoc thi khac ban đa gianh ngoi A Quan – ơ giưa la nguyen chang đươc hoc, thi, luyen, co gang no lưc khong ngưng cua ban. Chưa ke, đoi khi ban co the khong chien thang ơ cuoc thi nay kia vì nhưng yeu to khach quan hoac chu quan, nhưng sau đo ban lai bưt pha va gia nhap vao cong ty mình mơ ươc thì sao – đơi con rat la dai va co nhieu muc đìch cho cuoc song hơn ca chì đơn thuan la danh giai ơ cuoc thi nghen ^^. Hay luon no lưc het mình nhưng ke ca ket qua co the nao, hay tư hao vì ban đa co gang rat nhieu va đưng tư bo nhe! A ma chi van lap lai cau than chu như moi lan đay: Thi xong phai reflect – đe biet mình lam đươc gì va chưa đươc gì – co vay mơi co the tien bo hơn sau moi lan đươc nghen! (tư reflect hoac nhơ ban be/ cac anh chi khac chia se feedback ne!) chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 602 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ôi dặn lòng ngan ngan ma bai lai dai như dong song nưa roi. Tam thơi chi lai dưng but đay, mong cac ban tre cua chi them tư tin, them no lưc va manh me nhe! Yeu thương, Chi Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 603 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 8: CAC THAC MAC VE LƯA CHỔN CỔNG VÌEC ĐAU ĐƠÌ VA CAC VAN ĐE KHÌ TÌM VÌEC, ƯNG TUYEN chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 604 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chon nganh “de xơi” hay chon nghe mình yeu? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/ra-truong-lam-gi-chonnganh-de-xoi-hay-chon-nghe-minh-thich M ột trong những câu hỏi chị hay được hỏi khi các bạn đăng ký thi chương trình Quản Trị Viên Tập Sự hoặc ngay cả đi xin việc bình thường là : “Em nên chọn nghề “dễ xơi” hay chọn nghề mình thích?” chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 605 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Trước hết, nghề “dễ xơi” là gì? Các bạn thường định nghĩa như sau: ❖ Làm những nghề đúng chuyên ngành của mình: ví dụ bạn đang học Tài Chính Ngân Hàng thì sẽ nộp vào phòng tài chính, kế toán của công ty. ❖ Làm những ngành nghề có khả năng ít người nộp: ví dụ các bạn thường nghĩ Sales, Marketing là cạnh tranh nhiều nhất, nên những ngành nghề khác như Human Resources (Nhân Sự), Supply Chain (Chuỗi cung ứng), Manufacturing (Sản xuất) là dễ có cơ may trúng tuyển nhất ❖ Làm những ngành nghề (mà bạn cho là) nhàn hạ, ít lao lực và có nhiều thời gian cho bản thân, ví dụ như làm ngân hàng (?), làm quản lý bán hàng (?), v.v… Câu trả lời của chị như sau! Không có nghề nào là nghề “dễ xơi”. Bạn nghĩ bạn nộp đúng chuyên ngành, cơ hội cạnh tranh của bạn sẽ cao hơn? Thực tế đây không phải là một tư tưởng chính xác (vẫn lại là câu lưu ý cũ: dĩ nhiên lời khuyên của chị là trừ những ngành đặc thù như bác sĩ, kiến trúc, v.v... nhé). Nên nhớ có rất nhiều bạn sinh viên học đúng chuyên ngành của mình nhưng lại để lỡ cơ hội cho một người làm trái ngành. Đúng là Việt Nam có quan trọng bằng cấp, nhưng quan trọng hơn cả bằng cấp đó chính là năng lực và kinh nghiệm của bạn. Ví dụ như chị học Tài Chính ngân hàng nhưng cuối cùng cũng thuyết phục được Unilever lựa chọn mình vào phòng Marketing, vì mặc dù không có tấm bằng tốt nghiệp ngành Marketing nhưng những công việc hoạt động ngoại khóa của chị trong suốt 4 năm học Đại Học rất liên quan đến ngành nghề này và tạo nên lợi thế khi chị ứng tuyển. Ngược lại, một số bạn tốt nghiệp hẳn chuyên ngành Marketing nhưng chỉ biết có chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 606 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK học và học, lý thuyết và lý thuyết, thiếu những kiến thức và kỹ năng cơ bản của ngành và kinh nghiệm sống nên cũng vụt mất cơ hội của mình. Tóm lại, làm đúng chuyên ngành vẫn là một ưu điểm và lợi thế của bạn, nhưng không đảm bảo chắc chắn ràng bạn sẽ có công việc mơ ước dễ dàng. Trừ khi bạn thật sự đầu tư cho ngành nghề đó, như học thêm những bằng cấp liên quan (chẳng hạn học thêm các bằng CFA, ACCA … cho dân tài chính, hay học thêm những khóa học Marketing với những bạn mê Marketing, v.v…). Ngoài ra, tích lũy một số kinh nghiệm đi làm phù hợp thì cơ hội kiếm được công việc đúng chuyên ngành mới rộng mở cho bạn. Bạn nghĩ chỉ có Sales, Marketing mới là ngành hot, nhiều người đăng ký, khó có cơ hội đậu, còn những ngành nghề còn lại dễ đậu hơn? Lại là một sai lầm khác bởi vì công ty không lựa chọn người theo tiêu chí số lượng, mà quan trọng là chất lượng. Nếu bạn nộp những ngành nghề mà bạn nghĩ là không hot, kể cả chỉ có 10, 20 người ứng tuyển, trong đó có bạn, nhưng bạn không đủ tiêu chuẩn, không đủ khả năng thì công ty cũng sẽ không sẵn sàng nhận bạn. Chuyện có thực nhé, kể cả kì thi Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự), một kì thi mà công ty đã bỏ ra rất nhiều tiền của và công sức để quảng bá – nhưng nếu không có ứng viên phù hợp thì công ty sẵn sàng không lựa chọn ai cả. Đơn giản vì việc lựa chọn đại một người và sau đó người đó không phù hợp với yêu cầu công ty, không hoàn tất được chương trình đào tạo thì công ty cũng chỉ đang phí tiền đào tạo mà thôi, nên thà không chọn từ ban đầu còn hơn chọn đại. Và chưa chắc ngành nghề nào đã có “tỉ lệ chọi” thấp hơn, nên nếu không có thông tin chính xác đừng dựa vào những lập luận mơ hồ mà tự cho rằng ngành nghề nào đó “dễ đậu”. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 607 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hơn thế nữa, nếu bạn chọn một ngành chỉ vì bạn nghĩ ngành đó dễ đậu, rõ ràng bạn chưa chuẩn bị đủ thông tin và chưa sẵn sàng để làm một chú ngựa chiến của ngành đó. Bạn đang tham gia một chiến trường mà những dũng sĩ khác – những người quyết tâm có bằng được công việc đó – là những chiến binh rất mạnh với đầy đủ “vũ khí” mà một “người mới lơ tơ mơ” như bạn khó thể nào giành được chiến thắng. Và cuối cùng, chắc gì những ngành bạn nghĩ là không hot thực sự là không hot? Nhân sự, Supply Chain, Manufacturing ,v.v… đều là những ngành rất hay và ngày càng có nhiều người đầu tư công sức, nỗ lực cho nó. Nên đừng đánh giá thấp một ngành nghề nếu chỉ nhìn thiển cận và suy nghĩ chủ quan. Còn nếu bạn nghĩ nên chọn những ngành nhàn hạ, thoải mái thay vì ngành bạn thực sự yêu thích thì sao? Phải nói rõ, nhàn hạ hay không là do bạn lựa chọn. Kể cả những công việc đơn giản nhưng nếu bạn thật sự đầu tư tâm huyết thì cũng sẽ không thể nào gọi là “nhàn hạ” được. Nhớ năm 4 Đại Học chị đã từng làm 6 tháng trợ giảng ở ÌLA. Có rất nhiều bạn vẫn làm trợ giảng và nói là rất thích công việc bởi vì thoải mái. Chị thì ít khi thấy mình rảnh rỗi, kể cả giờ ra chơi chị cũng tự lựa chọn lấy khoảng thời gian đó để bồi dưỡng cho những em học sinh còn yếu và cần kèm cặp thêm, hoặc thậm chí cuối giờ cũng sẽ ngồi lại để xem bài chỉnh bài cho các em. Cùng một công việc, nhưng chị lựa chọn cực hơn người khác, sẽ có người nghĩ là “chi cho cực thân vậy, tiền cũng như nhau thôi mà”. Nhưng chị thấy vui vì đó là lựa chọn của mình, chị cũng nhận được tình cảm, sự yêu thương của các bạn, nhận được kết quả khảo sát tốt từ phụ huynh, đánh giá cao của nhóm trưởng, v.v… và thời gian đó chị cũng thấy mình học được nhiều thứ, phát triển nhiều kỹ năng cho bản thân nữa. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 608 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tư tưởng của chị khi đi làm những năm đầu đời là làm hết sức và cống hiến hết mình. Những năm đầu này là bước khởi đầu của bạn, lúc bạn còn đầy đủ năng lượng tuổi trẻ, khả năng học hỏi và tiếp thu cao. Bạn học nhiều, đầu tư nhiều, làm nhiều sẽ cho bạn nhiều kinh nghiệm và một bước đệm vững chắc, từ đó những nấc thang tiếp theo của sự nghiệp sẽ dễ dàng mở rộng với bạn hơn. Chị công nhận chị đã có những năm tháng tuổi trẻ vất vả, có lúc phải làm đến 9-10h đêm và nhiều lần mệt mỏi đến muốn nghỉ việc. Nhưng rồi tự động viên mình và được nhiều người ủng hộ, chị cũng đã vượt qua những giai đoạn khó khăn để rồi nhờ đó mới có những bước chuẩn bị vững chắc về kỹ năng, mối quan hệ cũng như tài chính cho những dự án riêng của mình trong hiện tại. Còn nếu bạn thực sự không có nhu cầu làm hết mình trong những năm tháng tuổi trẻ mà chỉ muốn sống cuộc sống thoải mái thì chị không phản đối. Chỉ là những bạn muốn tiền thật nhiều, phát triển thật nhanh mà đòi hỏi công việc an nhàn thì chị không có câu trả lời thôi. Bên cạnh đó, một số bạn nghĩ mình thực sự thích công việc nhàn hạ nhưng đến khi làm công việc thoải mái rồi thì đôi khi lại thấy chán, hoặc thấy không học hỏi gì được mỗi ngày. Vì vậy, hãy suy nghĩ kỹ khi chọn nghề nhé! Một điều quan trọng khác nữa là, hãy cẩn thận, những nghề mà bạn nghĩ là nhàn hạ thực chất nhiều khi chẳng nhàn hạ chút nào. Tùy công ty mà môi trường và tính chất công việc cũng thay đổi. Chẳng hạn nhiều bạn nghĩ làm ngân hàng thoải mái, nhưng bạn có biết đằng sau giờ đóng cửa 4:00 chiều của ngân hàng là bạn phải ngồi chốt sổ sách cho xong việc mới về. Hay bạn nghĩ làm nhân viên bán hàng cũng dễ ợt nhưng thực tế để đạt được doanh số ở khu vực bạn được giao nhiều khi lại là cả một vấn đề lớn. Vậy nên muốn biết công việc thế chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 609 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nào, phải tìm hiểu thật kỹ, đừng chỉ chủ quan đánh giá “nhàn” hay “không nhàn” dựa trên cái tên ngắn gọn của công việc. Kể cả có nghề thật sự dễ đậu, liệu bạn có hạnh phúc với lựa chọn đó? Sau hơn 8 năm đi làm, chị nghiệm ra là làm nghề mình thích dù vẫn sẽ có những lúc cực kinh khủng khiếp, thức đến 2-3h sáng, những lúc nản lòng đến nỗi muốn bỏ cuộc nhưng ít ra chị vẫn cảm thấy được niềm yêu nghề của mình níu kéo mình ở lại. Cũng giống như bạn yêu thôi, yêu một người thiệt nhiều, đôi lúc cũng sẽ có cãi vã giận hờn nhưng cảm xúc đọng lại vẫn là yêu thương và muốn nắm giữ người đó. Còn nếu bạn lấy một người bạn không có tình cảm thì những lúc cãi nhau, bất đồng sẽ thật sự muốn bạn chấm dứt mối quan hệ vì quá đau khổ, đúng không? Vậy nên, đừng vì một lí do trẻ con, nỗi sợ mông lung mà bỏ mất đi “tình yêu đích thực của mình”. Một bé sinh viên năm 3 trường Kinh tế ngại ngùng nói với chị “Chị ơi em học kiểm toán, nên nộp tài chính phải không chị?” – thay vì trả lời thì chị đã hỏi ngược lại là “Em có thực sự thích làm kế toán không?”, để rồi em bẽn lẽn “Dạ em làm Sales bữa giờ và thấy thích công việc đó hơn chị ạ, em học kế toán mới thấy mình không phù hợp”. Nếu vậy tại sao phải chọn một công việc mà mình rõ ràng là không yêu? Cũng như một người bạn của chị, dấn thân 3 năm trời làm Sales, mỗi năm trôi qua đều tự nhủ là mình không phù hợp, không thích nhưng vì phóng lao phải theo lao nên cứ cố gắng kéo đi mỗi ngày, để rồi đến năm thứ 4 mới đủ dũng khí từ bỏ, lựa chọn công việc khác mà bạn yêu thích và cho đến bây giờ, dù rất bận rộn nhưng bạn cũng cảm thấy hạnh phúc hơn so với 3 năm làm Sales đó. Hãy nghĩ đi, thà chọn kỹ bây giờ, còn hơn là vài năm nhìn lại nuối tiếc thời gian, tuổi trẻ vì quyết định của mình trong một phút bồng bột. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 610 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Và nên nhớ là, không có công việc nào lý tưởng đến mức bạn sẽ yêu hết tất cả về nó Như bản thân chị, vào đời với ngành Marketing. Nếu chị mơ mộng Marketing là một ngành nghề lung linh hoành tráng, mọi người được làm việc với người nổi tiếng, được ngồi vẽ nên một chiến lược truyền thông rầm rộ thì chắc chắn chị sẽ phải thất vọng ngay từ những ngày đầu tiên và nộp đơn xin nghỉ. Vì sao ư? Bước chân vào ngành này, bạn sẽ làm vị trí thấp nhất – Marketing Assistant. Và với công việc này, đúng, bạn sẽ vẫn có cơ hội làm tất cả những thứ trên, nhưng đôi khi chỉ chiếm có 20% khối lượng công việc một ngày của bạn. Còn 80% còn lại là hàng tá những giấy tờ khuyến mãi phải làm, những mã số sản phẩm phải đưa lên hệ thống, những hóa đơn thanh lý vặt vãnh của Agency. Nếu bạn nghĩ là mình quá chán những thứ linh tinh này, thì ra đây không phải là công việc mơ ước, mình nghỉ thôi, v.v... thì bạn đang quá vội vã. Cái gì cũng cần có thời gian, khi bạn đã dần quen việc, bạn sẽ làm nhanh hơn và mở rộng 20% yêu thích của bạn ra để làm được điều mình muốn. Và khi bạn được thăng chức, bạn sẽ lại có cơ hội làm những thứ chiến lược hơn mà bạn vẫn rất mê. Đừng vội vàng gấp gáp, nhé! Một ví dụ thứ 2 là về nghề thầy giáo. Chị đã có một cuộc trò chuyện khá dễ thương với một thầy giáo Tiếng Anh của trường Đại Học. Thầy hoàn toàn đồng tình với chuyện sẽ có những lúc 80% khối lượng công việc là làm những thứ mình không ưa lắm. Như nghề giảng viên, thầy đã từng nghĩ là muốn làm vì được trò chuyện với sinh viên, được đứng lớp. Nhưng đằng sau công việc đó là hàng tá những công việc văn phòng khác như chấm thi, soạn giáo án, làm giám thị, trực trường, v.v… Vậy nên chỉ có xác định tâm lý thật kỹ, và biết chấp nhận những phần việc phải làm để được làm thứ mình thích thì bạn mới vững vàng trên con đường sự nghiệp của mình. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 611 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Chị ơi, nhưng mà em còn không biết mình yêu ngành nào, làm sao bây giờ hả chị? À, đó sẽ là một câu hỏi rất lớn khác, mà chị sẽ chia sẻ với các bạn ở những bài tiếp theo, hén! Còn bây giờ thì bài cũng đã rất dài rồi, đành phải hẹn các bạn lần khác vậy! Mong là những chia sẻ trên của chị đã giúp các bạn bớt hoang mang với câu hỏi “ra trường làm gì?” nhé! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 612 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nen chon cong viec dưa tren tieu chì nao Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/ra-truong-lam-gi-nen-choncong-viec-dua-tren-tieu-chi-nao C ách chọn công việc đầu đời luôn nằm trong top những câu hỏi chị được các bạn trẻ hỏi nhiều nhất. Vậy với chị, đâu là những tiêu chí chị đã đặt ra để lựa chọn công việc đầu đời cho mình? 1. Đam mê với công việc Hãy đặt câu hỏi cho chính mình: “Mình có thích công việc đó/công việc mình đang làm hay không?”. Nhưng nên nhớ, đừng cố gắng tìm công việc nào bạn sẽ thích 100% vì điều đó gần như là không thể. Đam mê không có nghĩa là bạn phải thích 100% bản chất công việc, vì hầu như công việc nào cũng có những phần rất “ngán và nản” mà bạn phải làm. Ví dụ như chị, chị rất thích khi được làm Marketing vì những lúc chạy event, lên ý tưởng, gặp khách hàng, thấy event thành công, v.v… đều cảm giác rất mãn nguyện. Vì vậy, dù làm đến tối, đến khuya vất vả chị cũng ráng làm vì đây là thứ mình thích. Như bài viết trước chị đã chia sẻ, những việc chị thích có thể chỉ chiếm 20% – 30% khối lượng công việc của chị mà thôi, còn lại 80% sẽ là những việc mà chị có trách nhiệm phải làm. Ví dụ như chị phải tạo mã code sản phẩm suốt hàng tiếng đồng hồ, rồi đưa qua người này người kia duyệt, rồi phải làm những báo cáo về phát mẫu thử ở bệnh viện mà cần đọc từng dòng excel một cực kì mất thời gian, hay phải xử lý những vấn đề “trên trời rớt xuống” không phải do mình gây ra như mã sản phẩm sai tổn thất cả trăm triệu, trong 2 tiếng đồng hồ phải liên lạc hơn chục người để xử hậu quả, v.v… Chị không thích những chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 613 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK việc này tí nào. Nhưng, cũng giống như nguyên lý nửa cốc nước – đầy hay vơi là do cách mình nhìn nhận. Liệu bạn có chấp nhận sẽ phải làm hàng tá thứ không thích để được làm một phần những việc mình đam mê không? Nếu đủ, hãy nhìn nó một cách tích cực và tiếp tục làm, và chưa kể là từ từ khi bạn có kinh nghiệm và được lên những vị trí cao hơn thì bạn cũng sẽ có cơ hội được làm những thứ mình thích nhiều hơn nữa. Tóm lại, đừng tìm kiếm một công việc lý tưởng 100% vì hành trình đó sẽ khó có điểm dừng. Nhưng phải làm sao nếu bạn không biết mình thích gì, phải làm sao? Làm sao để biết được được mặt tốt, mặt trái của ngành? Một cách để tìm thêm nguyên liệu cho câu trả lời là bạn có thể hỏi kinh nghiệm từ người đi trước, nhưng cũng lưu ý là những điều này chỉ mang tính tham khảo thôi nhé vì mỗi người mỗi tính cách, mỗi điểm mạnh, điểm yếu khác nhau nên có thể công việc phù hợp với người khác mà không hợp với bạn hoặc ngược lại. Vì vậy, dĩ nhiên chị hay bất cứ ai sẽ không có câu trả lời cuối cùng vì người trả lời được câu hỏi này chỉ có bạn mà thôi. Vậy giờ chị thử hỏi ngược lại tí nhé, liệu bạn đã thử làm những công việc khác nhau hoặc những công việc mà bạn thấy có hứng thú bao giờ chưa? Nếu chưa thì điều duy nhất chị có thể khuyên bạn được là “Hãy thử đi”. Chị thì may mắn đã từng thử từ thời sinh viên, thử làm nhân sự, thử làm phát thanh, thử làm biên tập, thử làm Marketing… và sau “n” lần thử thì cuối cùng đã tìm được bến đỗ Marketing của mình. Nếu bạn chưa tìm được công việc bạn đam mê, hãy xem từng công việc bạn đã làm là cơ hội để mình thử nghiệm, để tìm ra 20% quý giá của công việc mà bạn thực sự yêu thích như chị đã nói ở phần trên. Và dĩ nhiên phải làm hết mình mới biết được mình có thích và có phù hợp không, chứ nếu chỉ làm cho có, làm cho qua ngày thì có thể bạn sẽ chỉ nhìn được nửa cốc nước vơi mà thôi. Hãy làm làm hết chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 614 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK sức mình để thực sự hiểu về công việc đủ để quyết định “Thích” hay “Không thích” chưa nhé! Tiếp theo, nên làm đúng ngành hay trái ngành? Nếu làm trái ngành thì bạn sợ phí phạm 4 năm học, không có lợi thế xin việc vì trái ngành, v.v... nhưng làm đúng ngành thì bạn sợ mình không thích? Chị hỏi nè, nếu bạn kiên quyết làm đúng ngành nhưng em lại không thích nó, vậy sau này bạn có phí phạm thêm mấy năm nữa của đời mình vào việc mình không yêu không? Thật ra đừng nghĩ là mình sẽ phí 4 năm Đại Học khi làm việc trái ngành, vì 4 năm học đó đã cho bạn nhiều kinh nghiệm về việc tiếp thu kiến thức, tập học, tập làm, các mối quan hệ bạn bè, v.v… Chị học Tài Chính Ngân hàng, nhưng làm Marketing và chưa bao giờ hối hận vì quyết định này cũng như tiếc nuối 4 năm học Đại Học của mình, vì chị đã học được rất nhiều thứ, từ kỹ năng đến cách suy nghĩ, và các kiến thức trong quá trình học tập phần nào cũng giúp cho cách tư duy của chị để áp dụng trong công việc. Vì vậy, cơ hội việc làm vẫn rộng mở cho bạn ở những ngành khác vì họ không chỉ quan tâm đến bằng cấp mà họ cần là kỹ năng và thái độ của bạn nữa (dĩ nhiên lời khuyên của chị là trừ những ngành đặc thù như bác sĩ, kiến trúc, v.v… nhé). Vậy nên, trái ngành hay đúng ngành không nên là một vấn đề quá đắn đo, mà vẫn nên tự hỏi mình là bạn có thích công việc đó hay không. Nếu bạn không có câu trả lời chắc chắn là mình nên làm đúng ngành hay trái ngành thì hãy thử cả hai. Còn thử trái ngành trước hay đúng ngành trước thì bạn hãy suy nghĩ và chọn theo lý trí cũng như con tim của mình nhé. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 615 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 2. Cơ hội học hỏi Nên chọn một công việc giúp bạn học hỏi được nhiều, kể cả khó khăn và chông gai. Đặc biệt là khi bạn còn rất trẻ, đây là thời gian cực kì quý giá để tiếp thu kinh nghiệm. Bạn học được càng nhiều thì cơ hội cho con đường phát triển tương lai càng tốt. Nếu bạn thấy công việc hiện tại đang quá khó khăn, thử thách, nhưng bạn vẫn có thể cố gắng được, thì đó chính là cơ hội để bạn học hỏi và trưởng thành. Còn nếu công việc quá dễ dàng thì đó có nghĩa là bạn chỉ đang làm những việc trong khả năng của mình và không có cơ hội rướn mình để tập học và làm nhiều hơn. Nói dễ hình dung và xôi thịt thì giống như dạ dày của bạn, bạn ăn ít thì từ từ nó sẽ teo lại, nhưng nếu bạn ăn ráng mỗi ngày thì từ từ bao tử sẽ to ra, bạn sẽ ăn nhiều hơn. Nếu bạn cứ làm mãi những việc đơn giản trong khả năng của mình thì bạn sẽ không biết giới hạn của mình là ở đâu và phá vỡ giới hạn đó. Những năm đầu đi làm được “quăng quật” vào Unilever, chị sốc nhiều thứ lắm, sốc từ chuyện phải quản lý cả một cái event to đùng mấy tỉ, dĩ nhiên là vẫn có sếp hỗ trợ nhưng mọi người đặt rất nhiều niềm tin và quyền quyết định (ownership) để chị tự bơi lội, tự tìm hiểu. Có những lúc bơi lội muốn “chết chìm” trong hàng tá thứ không biết lắm chứ, nhiều lúc nản đến cực độ vì thấy mình quá tệ, nhưng rồi cứ nỗ lực, cứ làm hết sức, chịu khó nghe sếp nói, học hỏi thêm đồng nghiệp đi trước, v.v... rồi mới thấy, “à thì ra mình cũng làm được”. Đến lúc xong việc nhìn lại thì thấy mình đã đi được một quãng đường rất xa mà mình không thế hình dung được là mình có thể làm như vậy. Kể cả sau này khi đảm nhiệm những trọng trách lớn hơn, chị vẫn sợ nhiều thứ chứ, sợ mình làm không nổi, sợ mọi người tin mình quá mà để mọi người thất vọng, v.v… nhưng sợ thì sợ , cứ làm thì sẽ dần vượt qua nỗi sợ và để nó vào quá khứ. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 616 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nếu sợ khó khăn, thử thách và chọn một công việc dễ dàng để dừng chân thì khả năng của bạn sẽ là một con số cố định và không tăng tiến được. Điều quan trọng là nên quý những khó khăn thử thách mà bạn có vì không phải ở đâu bạn cũng được trao quyền làm việc nhiều, được tin tưởng để “ôm” những trọng trách lớn. Cực thì cực thật, mệt thì mệt thật nhưng nếu cùng tuổi, cùng công việc, khi so sánh một bạn được thảy vào môi trường khắc nghiệt, nỗ lực học hỏi để phát triển bản thân với một bạn được thảy vào môi trường dễ dãi, bạn sẽ dễ nhìn ra điểm khác biệt trong thực lực của hai người. 3. Sếp và môi trường làm việc Chọn sếp/môi trường làm việc mà bạn tin tưởng có thể giúp bạn phát triển. Dĩ nhiên là không phải ai cũng được quyền chọn sếp. Nhưng nếu có cơ hội, hãy tìm người sếp sẵn sàng tạo điều kiện, trao quyền cho bạn làm việc và đào tạo, hướng dẫn để bạn phát triển. Tương tự, những môi trường chuyên nghiệp, khuyến khích sự học tập, tạo cơ hội cho nhân viên được đào tạo và bình đẳng cũng sẽ giúp bạn an tâm hơn để cống hiến cho công việc. Nhưng đừng lý tưởng hóa tìm kiếm một người sếp hoàn hảo và hãy tập cho mình khả năng thích ứng với nhiều tính cách sếp khác nhau nếu bạn muốn cho mình nhiều cơ hội học tập và tiến bộ. Chị nghĩ rất nhiều người đi làm đều có chung quan điểm này – đi làm thì chọn sếp, vì đó là người mình sẽ học hỏi rất nhiều, là người quyết định có trao quyền cho mình làm nhiều thứ hay không, là người sẽ giúp mình phát triển. Tuy nhiên, con người không có ai hoàn hảo, sếp cũng vậy, và bạn cũng vậy. Đừng chọn sếp lí tưởng theo những tiêu chí như “Giỏi – Không la lối, quát nạt mình – luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu , chỉ tận tay từng bước một những gì bạn làm, không thiên vị, v.v…”. Thử đặt mình vào vai trò của sếp, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 617 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ngổn ngang hàng trăm công việc trước mắt mà vì lí do nào đó bạn nhân viên của bạn không chu toàn nhiệm vụ bạn đã giao thì bạn cũng bực chứ! Sếp hay bạn cũng đều là người mà, đâu phải thánh thần, đúng không? Hơn nữa, khi bạn được tuyển vào, bạn được kỳ vọng là có khả năng phát triển dựa trên sự hỗ trợ của sếp, chứ không phải là chỉ có thể phát triển khi có người cầm tay chỉ việc, nên đừng trông cậy quá nhiều vào chuyện được chỉ từng li từng tí. Vì vậy, nếu bạn thấy sếp tương lai hoặc hiện tại của bạn là người giỏi để bạn có thể học hỏi, người trao quyền cho bạn làm và phát huy khả năng, người xem bạn là nhân viên để đào tạo và phát triển chứ không phải bán đứng hay đưa bạn làm “bia đỡ đạn”, hay để vùi dập bạn và nâng mình lên, v.v… thì chị nghĩ bao nhiêu đó đã là một người sếp rất tốt rồi. Sẽ có những sếp cực kì nóng tính, em làm sai ý là sẵn sàng la mắng bạn rất nhiều, làm cho em tổn thương. Nhưng, khi đứng trước mặt những phòng ban khác hay đặc biệt là phòng Nhân Sự sẽ chỉ nói về những điểm tốt, những thái độ tích cực từ bạn. Những lúc sếp la bạn có thể chỉ vì mất kiên nhẫn, vì mong bạn học nhanh hơn, vì áp lực công việc, v.v… mà thôi chứ không phải là ghét bỏ bạn. Hoặc sẽ có những sếp cứ thoay đổi ý kiến xoành xoạch làm bạn phải làm đi làm lại hàng chục lần thì thật ra không phải vì họ muốn thay đổi mà bởi vì họ cần thay đổi cho phù hợp nhu cầu kinh doanh, hay vì họ thay đổi theo đường hướng khác hay hơn mà họ mới vừa nghĩ ra, v.v… ”. Hơn nữa, từ từ bạn sẽ học được cách “manage sếp”. Ví dụ như sếp thay đổi liên tục bạn sẽ vẫn cố gắng hết mình, nhưng song song bạn cũng sẽ nói cho sếp hiểu là với những thay đổi này bạn sẽ cần thêm thời gian so với phương án cũ hay cần sếp hỗ trợ thêm ở điểm nào, v.v… Cứ làm từ từ bạn sẽ quen thôi. Chị biết để làm được điều này rất chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 618 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khó khăn đó, nhưng đây cũng là cơ hội để bạn rèn luyện kỹ năng và thêm trưởng thành, vững vàng hơn mà phải không? Tóm lại, những yếu tố ngoài lề mà bạn không thích lắm ở sếp nhưng không ảnh hưởng đến tiêu chí chọn sếp chính của bạn, ví dụ như chị đã nói ở trên thì bạn hãy tập thích nghi nhé. Vì nếu không tập thích nghi bạn sẽ dễ dàng từ chối rất nhiều cơ hội tốt chỉ vì lí do “không hợp với sếp”, rất uổng bạn nhỉ? Trừ khi sếp không đúng như tiêu chí em mong muốn – chẳng hạn như xúc phạm và không tôn trọng bạn, nói xấu bạn, v.v… thì có thể cân nhắc lại về việc đổi công việc. Tương tự môi trường cũng thế, hãy nhớ rằng không có môi trường nào hoàn hảo 100%. Bạn có thể nhìn vào những điểm tích cực của công ty để quyết định mình có muốn làm việc ở đó không. Còn nếu bạn chỉ nhìn mặt tiêu cực thì biết đâu ở công ty này bạn ghét điểm này, bạn muốn nghỉ nhưng sang công ty khác thì chắc gì sẽ không xuất hiện điểm bạn không thích đó, hay thậm chí là cả những điểm đáng ghét khác? Không lẽ bạn cứ nhảy việc hoài vì thấy “cỏ bên kia đồi luôn xanh hơn”? Vì vậy, nếu bạn đang muốn thay đổi công việc, hãy suy nghĩ thật kỹ xem điểm mình không thích ở môi trường đó có thật sự quá lớn để mình phải chuyển công ty hay không. Nếu có, những nơi khác mà mình dự tính thay đổi công việc sẽ có điểm nào tiêu cực mà mình sẽ phải đối mặt không? Hãy “cân não” và lường trước các tình huống thật kỹ trước khi quyết định nhé! 4. Tài chính Với yếu tố này thì cần tùy vào ưu tiên của bạn từng thời điểm để quyết định chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 619 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nếu bạn thật sự bí bách về tài chính và cần kiếm nhiều tiền, ngay và luôn, bằng mọi giá thì bạn sẽ phải hi sinh một vài tiêu chí để chọn một công việc cho bạn mức lương tốt nhất. Nếu bạn không thật sự cần quá nhiều tiền, hạy chọn dựa trên thứ tự ưu tiên của mình thay vì cứ chăm chăm vào tiền lương. Có nhiều công việc, mức lương khởi điểm sẽ không quá cao vượt bậc, ngay cả tên chức danh nghe cũng nhỏ bé, nhưng lại đặt bạn vào một môi trường thử thách với cơ hội phát triển cực kì nhiều, từ đó khả năng thăng tiến cũng tốt hơn. Với những trường hợp đó, hãy nhìn về đường dài đường xa, bạn nhé. Nhưng dĩ nhiên, đừng chọn công việc đánh giá quá thấp khả năng của bạn và mức lương không đủ để bạn đảm bảo cuộc sống ở mức chấp nhận được, vì chúng ta vẫn cần nguồn thu nhập để duy trì năng lượng và nguồn cảm hứng của chính mình. Cuối cùng, bạn sẽ hỏi: “Vậy thứ tự ưu tiên nào để chọn công việc đây hả chị?” Cái này, lần nữa, tùy thuộc vào bạn. Còn những thứ tự ở trên đã sắp xếp theo thứ tự ưu tiên của chị chọn khi mới ra trường. Lí do là vì chị cần được làm công việc mình thích để không phải sống mỗi ngày một cách uổng phí, cần có cơ hội học hỏi để không phí phạm tuổi trẻ của mình, rồi sau đó sếp và môi trường làm việc sẽ hỗ trợ chị. Bên cạnh đó, cái chính là chị cũng phải luyện cho mình cách thích nghi vì ở đâu cũng sẽ có khó khăn riêng của nó. Tài chính thì tùy thuộc vào hoàn cảnh cá nhân của mỗi người nên chị không đề cập tới nhé. Chị không mong làm gì to tát, chỉ mong các bạn có thể phần nào hình dung được những hướng đi cho mình, cả bây giờ và trong tương lai. Thay lời kết, chị gửi tặng bài viết “Làm sao để quyết đoán hơn”: https://chuongkhoidiem.com/lam-sao-de-quyet-doan-hon cho chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 620 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những bạn nào còn đang do dự và lưỡng lự với công việc của mình nghen. Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 621 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nen lam gì khi thay khong hơp vai yeu cau cua cong viec? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/xin-viec-sinh-vien-nen-lamgi-khi-thay-ko-hop-vai-yeu-cau-cua-cong-viec K hi xin việc, bạn nộp vào một vị trí của công ty nhưng lại tự nhận thấy những điểm mà người ta có thể không chọn mình như là mình khá nhỏ tuổi hoặc thiếu kinh nghiệm, v.v… nên nhiều khi bạn thích vị trí đó lắm mà vẫn ngần ngại không dám nộp. Trong trường hợp này các bạn nên làm gì? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 622 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Câu trả lời của chị Ngọc Bích – Management Trainee phòng sản xuất của Unilever năm 2012 Thật ra chị đã từng gặp tình huống đó, nhưng chị suy nghĩ hơi khác một tí. Khi chị phỏng vấn chương trình Management Trainee cho phòng sản xuất, chị biết chắc và lường trước được là sẽ có những điểm nếu mình không để ý kỹ thì sẽ không phù hợp với những gì Nhà Tuyển Dụng đang trông đợi ở ứng viên. Tuy nhiên, thay vì từ bỏ thì chị lựa chọn cách thích nghi phù hợp cho mình. Chẳng hạn như ở vòng đó Assessesment Center và sau này là vòng phỏng vấn, chị biết những người sẽ quan sát và đánh giá mình đa số sẽ là các anh ở chính phòng sản xuất. Và vì bản chất của phòng sản xuất là sẽ làm việc ở môi trường máy móc, nhiều công nhân, công việc yêu cầu di chuyển nhiều nên các anh sẽ không thích những bạn quá “nữ tính bánh bèo”, mang váy ngắn, sơn móng tay, tóc tai điệu đàng vướng víu, đi giày cao gót. Cho nên chị lường trước và chọn tác phong phù hợp, cắt móng tay gọn gàng, áo sơ mi quần tây và cột hết tóc lên. Những điều rất rất nhỏ như vậy thôi nhưng nếu các bạn đã có thể lường trước được thì hoàn toàn có cách để thích nghi với môi trường. Điều này không có nghĩa là bạn thay đổi bản thân, nhưng bạn biết ở môi trường nào cần có tác phong và cách cư xử cho phù hợp nhất. Ở nhà, đi chơi, bạn hoàn toàn có thể bánh bèo nhưng với công việc đòi hỏi như ở phòng sản xuất chị ứng tuyển, chị đã chọn cho mình tác phong phù hợp nhất. Chị không từ bỏ, không thay đổi con người mình mà thích nghi để có được công việc mình yêu thích. Chị Thư chia sẻ thêm Lời khuyên từ chị Bích rất thú vị và cực kì hữu ích cho các bạn đó! Thật ra bạn đã làm được bước 1 khá quan trọng của vòng phỏng vấn – đó là lường trước được những điểm bất lợi của bản chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 623 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thân. Bạn chỉ thiếu bước 2 thôi, đó là tự chứng minh và thuyết phục cho người ta thấy bạn có thể vượt qua những điểm bất lợi đó – giống như cách chị Bích đã làm ở trên. Chị cũng có một câu chuyện riêng ở bản thân mình mà chị sẽ chia sẻ với bạn. Lần đó, chị nộp đơn phỏng vấn sang một công ty với vị trí Brand Manager, chị biết được mình có 4 điều bất lợi. ❖ Thứ 1, ngoại hình của chị khá trẻ và nhỏ con (1m53 hay 54 gì đó và tầm 40 kg thôi hà) – khi phỏng vấn ở vị trí quản lý, ngoại hình quá trẻ và non sẽ dễ tạo sự thiếu tin tưởng ở người khác. ❖ Thứ 2, chị thường có tác phong khá thoải mái và xuề xòa khi đi làm – đã lên vị trí quản lý, quá xuề xòa sẽ không toát lên được phong thái cần có, đặc biệt với phòng Marketing – phòng ban hay làm việc với nhiều đối tác trong và ngoài công ty. ❖ Thứ 3, chị có tuổi đời khá trẻ để ứng tuyển vào vị trí quản lý này và đặc biệt chị đã tìm hiểu và biết trước ở công ty chưa bao giờ tuyển dụng một người trẻ như chị vào vị trí đó. ❖ Điểm thứ 4 và cũng là quan trọng nhất – chị muốn vị trí Brand Manager trong khi công ty chỉ tuyển vị trí thấp hơn – Junior Brand Manager. Tuy nhiên, thay vì từ bỏ, chị quyết định chứng minh là mình có thể xóa đi những điểm bất lợi đó. ❖ Thứ 1. Chị làm cho ngoại hình của mình chín chắn hơn – trang điểm vừa phải, tóc xoăn lọn để trông chững chạc hơn, mang giày cao gót 7 phân để trông cao hơn. ❖ Thứ 2. Khác với những lúc xuề xòa khi đi làm, chị mang áo trắng váy đen chững chạc, và lần đầu tiên trong đời chị bỏ tiền sắm một cái túi thật thanh lịch và chỉn chu để phù hợp với hình ảnh mà chị muốn tạo dựng. ❖ Thứ 3. Chị lường trước được về tuổi trẻ của mình nên trong phỏng vấn luôn khéo léo lồng ghép những nội dung thể hiện dù chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 624 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chị trẻ nhưng chị có đủ kinh nghiệm cần thiết. Chị chia sẻ về việc chị đã từng có những anh chị lớn tuổi hơn làm Assistant nhưng vẫn có thể manage được, chị chia sẻ về kinh nghiệm làm việc với rất nhiều Agency và các phòng ban liên quan và giải quyết vấn đề rốt ráo dù mình ít tuổi hơn, v.v… Đây đều là những câu chuyện và minh chứng thực tế cho khả năng của chị. ❖ Thứ 4. Chị biết mình nhắm đến vị trí Brand Manager nên chị chuẩn bị mọi thứ kỹ càng với suy nghĩ là nếu mình là Brand Manager của công ty, mình cần biết những gì, mình sẽ thay đổi những gì. Những điểm này đã tạo nên sự khác biệt giúp chị chinh phục được bác sếp tổng, thành công đưa chị đến với công việc như mong muốn. Vậy đó, chị và chị Bích không từ bỏ mà thay vào đó, tự đặt ra và lường trước những khó khăn mình sẽ gặp phải, tự xử lý nó trước khi Nhà Tuyển Dụng thắc mắc và đặt ra cho chị. Trong tâm thế chủ động bao giờ cũng tốt hơn mà đúng không? Chúc các bạn chuẩn bị kỹ càng và tự tin để thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 625 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lam the nao khi luon thay mình thieu kinh nghiem? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/xin-viec-sinh-vien-lam-thenao-khi-luon-thay-minh-thieu-kinh-nghiem K hi xin việc, sinh viên nên làm gì khi luôn thấy mình thiếu kinh nghiệm, kể cả với những bạn từng làm rất nhiều việc part-time hoặc tham gia câu lạc bộ? Thật ra, có thể là bạn thiếu kinh nghiệm thật, hoặc bạn chọn sai ví dụ khi phỏng vấn mà thôi. Xem ngay cách giải quyết cho 2 vấn đề này nhé! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 626 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Em cũng tham gia rất nhiều hoạt động nhưng khi phỏng vấn, em thường ít khi được đậu vào những vòng sâu hơn. Em luôn cảm thấy mình dường như tham gia chưa đủ mọi hoạt động để có thể thuyết phục người khác. Các chị có bao giờ gặp phải tình huống giống em không? Câu trả lời của chị Thúy Anh – UFresh Unilever 2017 Ngay cả bản thân chị đã làm rất nhiều hoạt động ở thời sinh viên nhưng vẫn cảm thấy không đủ. Thật ra sẽ không bao giờ chị thấy đủ cả, vì luôn luôn có rất nhiều điều mới mẻ mà chị cần phải học hỏi thêm. Vì vậy, dù có làm 10 năm thì em sẽ vẫn cảm thấy không đủ. Điều quan trọng hơn là trong câu trả lời của em phải chứng minh được bản thân hiểu rõ về hoạt động mình làm cũng như tham gia từng hoạt động. Chẳng hạn như bạn tham gia sự kiện thì bạn học được gì, bạn làm được gì chứ không phải chỉ đơn giản là ghi vào CV vị trí, chức danh của mình làm như liệt kê cho có. Có rất nhiều bạn ghi vào CV một cách tự tin là mình có khả năng thuyết trình, có khả năng giải quyết vấn đề, v.v... nhưng hoàn toàn lại không nêu được bất cứ ví dụ nào thông qua hoạt động của mình. Không nhất thiết bạn phải là Leader thì mới chứng tỏ được kỹ năng của mình. Từng hoạt động nhỏ của bạn nếu bạn thực sự chú tâm thì bạn vẫn có thể rèn luyện được kỹ năng và thuyết phục được người phỏng vấn. Tương tự, không có nghĩa là bạn tham gia 100, 1000 event thì sẽ tốt hơn người làm 2,3 event. Hơn thua ở nhau là bạn làm được gì, học được gì chứ không phải là số lượng chương trình bạn tham gia. Và trong buổi phỏng vấn, người ta sẽ không hỏi lộ liễu là bạn có kỹ năng gì, chứng minh đi, v.v… mà với chị, nó giống như là một buổi chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 627 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tâm sự và chia sẻ hơn. Chẳng hạn như chị được hỏi đợt Gap Year vừa rồi chị đi đâu, và chị chia sẻ về chương trình tham gia với các bạn ở khối nước ASEAN, rồi chị có cơ hội kể thêm về những gì mình làm. Khi được hỏi chị làm gì, chị không chỉ kể một cách đơn giản và sáo rỗng là chị tham gia giao lưu với các bạn ở nhiều nước khác nhau, v.v... mà chị kể một cách rất hệ thống và rõ ràng về mục tiêu của mình. Chị kể về lí do chị tham gia chương trình là gì, muốn học hỏi những gì và đã cải thiện được những điều đó như thế nào trong quá trình làm việc. Chẳng hạn như một trong những kỹ năng mà chị quyết tâm rèn luyện là giải quyết vấn đề, trong quá trình làm việc khi đến một buổi giao lưu rất quan trọng mà team lại thiếu một người do đi trễ, chị đã xử lý như thế nào để mọi việc vẫn giải quyết suôn sẻ, và nhiều nhiều câu chuyện khác nữa. Chính những câu chuyện nhỏ đó là minh chứng rõ ràng nhất cho kỹ năng của bản thân chị. Vì vậy lời khuyên của chị dành cho bạn là nếu thực sự bạn đã có 4 năm Đại Học rất nhiệt huyết, làm nhiều và học hỏi nhiều thì ngay lúc này, thay vì luôn tự ti vì cảm giác mình làm không đủ – bạn hãy dành thời gian ngồi lại, nhìn lại bản thân bạn mình đã học được gì thông qua những gì mình đã làm. Vì kể cả bạn có tham gia thêm 10, 20 hoạt động nữa mà không dành thời gian nhìn lại thì bạn sẽ vẫn cảm thấy không đủ. Hãy dùng những câu chuyện, những hành động tỉ mỉ của mình để minh chứng cho kỹ năng của bản thân và thuyết phục Nhà Tuyển Dụng bạn nhé! Chia sẻ thêm từ chị Thư Ngoài những lời khuyên rất hay từ chị Thúy Anh, chị cũng muốn dặn dò các bạn thật kỹ điều này: tuyệt đối không vì chuẩn bị thiếu kỹ lưỡng hoặc gấp gáp mà chọn sai ví dụ khi phỏng vấn. Phỏng vấn không phải chỉ đơn thuần là một chuỗi những câu hỏi bất ngờ, mà thật ra bạn hoàn toàn có thể lường trường được kha khá chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 628 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những câu hỏi mà nhà tuyển dụng sẽ đặt ra trong buổi phỏng vấn. Và khi bạn đã chuẩn bị thật kỹ thì khi gặp câu hỏi bạn sẽ chọn ra được những ví dụ tốt nhất cho phần trả lời của mình. Một ví dụ sai sẽ có khi ảnh hưởng tiêu cực lên toàn buổi phỏng vấn. Vì vậy khi phỏng vấn cần phải hết sức lưu ý để chọn ví dụ chính xác nhất và chứng minh rõ ràng nhất cho điều bạn đang nói hoặc muốn Nhà Tuyển Dụng nhìn nhận. Chị kể câu chuyện minh họa luôn nhé, chị đã từng phỏng vấn một bạn nắm giữ vai trò là trưởng bộ phận Kế hoạch và chiến lược của một câu lạc bộ lớn cũng của một trường Đại Học rất lớn. Khi chị hỏi bạn để kiểm tra về khả năng giao tiếp, xử lý vấn đề của bạn với câu hỏi “Em có thể kể cho chị nghe mâu thuẫn lớn nhất mà em đã gặp phải trong quá trình hoạt động là gì không?”. Chị chắc chắn rằng không chỉ bản thân chị mà chính các bạn sẽ cũng phải ngã ngửa khi nghe câu trả lời của bạn. Đó là “Dạ mâu thuẫn lớn nhất mà em từng gặp phải là xếp lịch họp cho nhóm. Mỗi bạn mỗi giờ học khác nhau nên việc có một thời gian phù hợp để họp là hết sức khó khăn ạ!” … Đúng. Điều bạn kể không sai, đó là khó khăn, là mâu thuẫn. Nhưng, thực sự ví dụ đó có thể hiện được khả năng giải quyết vấn đề của bạn không? Trái lại, chị không thể đánh giá bạn cao được vì chỉ một vấn đề nhỏ xíu mà hầu như các bạn sinh viên CLB nào cũng gặp phải là xếp lịch học, vậy mà bạn – với tư cách là trưởng một phòng ban lớn, lại coi nó là một vấn đề lớn lao và khó khăn? Nếu vậy kỹ năng giải quyết vấn đề của bạn còn quá yếu! Thay vào đó, vì sao bạn không nêu những khó khăn khác rõ ràng hơn để làm nổi bật cách xử lý và kỹ năng của mình? Chẳng hạn như một bạn khác thì kể cho chị câu chuyện về việc bạn phải thuyết phục nguyên cả dàn cố vấn bao gồm các thầy cô trong trường để thay đổi tầm nhìn chiến lược của câu lạc bộ mình như thế nào, và sự thay đổi đó ảnh hưởng tích cực ra sao. Bạn đã chọn một ví dụ khó nhất trong khoảng thời gian bạn hoạt động, với các đối tượng bạn phải thương thảo cũng là những người chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 629 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK lớn và hơn bạn về nhiều thứ. Và bạn kể rõ cách làm của bạn, rành mạch, từng bước với KPI, timeline cụ thể như thế nào mà có thể thuyết phục được các thầy cô trong thời gian khá ngắn để kịp tiến độ, v.v… Cùng một câu hỏi nhưng 2 cách chọn ví dụ khác nhau, 2 cách kể chuyện khác nhau lại cho thấy 2 bạn khác nhau một trời một vực về kỹ năng. Nếu bạn là Nhà Tuyển Dụng, bạn sẽ chọn người bạn nào? Tóm lại: Chọn ví dụ tốt nhất để thể hiện kỹ năng của mình. Nếu bạn quá bất ngờ khi được hỏi thì cứ xin thêm thời gian để suy nghĩ, đừng quá vội vã rồi chọn sai ví dụ nha! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 630 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Xin viec lam trai nganh, kho hay khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/xin-viec-lam-trai-nganhkho-hay-khong Em rất lo ngại về chuyện đi làm trái ngành học. Chị nghĩ sao về vấn đề này? Thực ra số liệu thống kê cho thấy có đến gần 70% sinh viên làm việc trái ngành mà, đâu phải chỉ mình em đâu nè ;)( theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh - Xã hội). Trái ngành không phải là một vấn đề quá lớn để các bạn lo ngại nếu các bạn biết cách khắc phục nó. Bản thân chị tốt nghiệp ngành Tài chính Ngân hàng nhưng cũng đã thuyết phục được Nhà Tuyển Dụng để nhận chị vào làm Marketing với vai trò là Quản Trị Viên Tập Sự của Unilever, sau đó là Brand Manager của công ty Kimberly Clark và hiện giờ đang làm ở mảng giáo dục và truyền thông cho công ty Shinow Media của chị, trái ngành đó chứ! Nhà tuyển dụng có quan trọng việc đúng chuyên ngành không? Nếu không kể đến những ngành cần yếu tố về chuyên môn và kỹ thuật quá nhiều (như công nghệ thông tin, kiến trúc, bác sĩ, kế toán, kiểm toán viên, kỹ sư máy móc v.v…), các bạn làm trái ngành trong những lĩnh vực có thể học hỏi và trau dồi từ từ ở lĩnh vực kinh tế như Nhân Sự, Sales, Supply Chain, Marketing, Customer Service, Operations (Non-manufacturing), v.v… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 631 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thì quan trọng là cần phải trang bị 4 chữ K - Kinh nghiệm – Kỹ năng – Kiến thức – Ká tính (thái độ) như chị đã chia sẻ trước đây: https://chuongkhoidiem.com/doanh-nghiep-can-gi-o-sinh-vien-moira-truong/. Đó cũng là lí do mà các doanh nghiệp tuyển những ngành nêu trên thường không đòi hỏi các bạn phải học đúng ngành học. Vậy khắc phục chuyện xin việc trái ngành bằng cách nào? Đó là bằng cách rèn luyện 4 chữ K ở trên! Vậy ví dụ cụ thể đi, bản thân chị đã trau dồi 4 chữ K này bằng cách nào? ❖ Kiến thức: chị tìm hiểu những kiến thức về công việc khi thực tế tự “đụng tay đụng chân”, lăn lội tự học. Nhờ đó mà chị hiểu và nhớ rất nhiều, đặc biệt là ở mảng Marketing mà chị mong ước. ❖ Kinh nghiệm – các CLB được xây dựng tương tự với mô hình thu nhỏ của các công ty với các hoạt động và phòng ban đa dạng. Ví dụ như chị đã tham gia phòng Nhân sự và Marketing của các CLB, tổ chức sinh viên nên chị được làm các công việc thực tế và có nhiều câu chuyện hay ho để kể cho Nhà Tuyển Dụng sau này. ❖ Kỹ năng – vì được làm với nhiều người, xử lý nhiều tình huống, làm nhiều việc thử thách so với nền tảng của một sinh viên, lại được đào tạo từ các anh chị đi trước của CLB nên chị cũng có cơ hội được phát huy các kỹ năng mềm khác nhau từ cách giao tiếp, cách giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, v.v... – đều là những kỹ năng mà Nhà Tuyển Dụng tìm kiếm ở sinh viên mới ra trường. ❖ Cuối cùng là chữ K trong Ká tính, tức là thái độ của mình với công việc, vì dù 3 chữ K ở trên có tốt đến đâu nhưng nếu không cầu tiến, không nghiêm túc và có thái độ tích cực với công việc thì chị cũng sẽ không được đánh giá cao. Càng đi chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 632 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK làm chị càng phát hiện ra rằng chính thái độ tốt là một điểm nhấn giúp chị phát triển nhanh hơn trong sự nghiệp của mình. Ví dụ bản thân chị nhé! Bí quyết của chị là Liều – Lăn xả để chứng minh với Nhà Tuyển Dụng là mình xứng đáng được lựa chọn! Với 2 cái tính của chị là “ham hố” và “không ngồi yên được” nên từ năm 1 chị cũng rất hay tham gia các hoạt động ngoại khóa và thi vào các tổ chức sinh viên, câu lạc bộ của trường. Thi nhiều nhưng chị cũng đã từng đón nhận không ít những lần thất bại khi thi vào đoàn trường, các công việc part-time, v.v... và cuối cùng cũng may mắn nếm trải hạnh phúc khi thực sự được trở thành thành viên của đội Công tác xã hội, FTU Zone và AIESEC. Những công việc này đã giúp chị làm được một phần những công việc liên quan đến truyền thông, sự kiện, giúp khoảng cách của chị và ngành ứng tuyển - Marketing càng gần hơn. Vì vậy, dù không có thời gian đi làm công việc full-time, parttime và cũng không học đúng chuyên ngành Marketing nhưng chị có kha khá kinh nghiệm, kiến thức và câu chuyện để chia sẻ với nhà tuyển dụng liên quan đến lĩnh vực mình đam mê này. Chính khoảng thời gian thi cử, hoạt động, thất bại và cả thành công đã đem lại cho chị rất nhiều điều – trong đó chị nhận ra được 2 giá trị của bản thân mình mà cho tới giờ vẫn thấy đúng, đó là Liều và Lăn Xả ❖ Liều – không ngại thử thách, dám thi, dám rớt, dám buồn, dám đứng dậy ❖ Lăn xả – làm việc gì cũng dành hết tâm huyết của mình để thực hiện, không làm qua loa cho có, để nếu có không thành công thì cũng không hối tiếc vì đã không cố gắng hết sức. Chính vì vậy mà khi chị kể lại những kinh nghiệm, cả thương đau lẫn trái ngọt - những lần thất bại khi lead team, cho tới chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 633 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK lúc cải thiện và dẫn dắt đồng đội nhận được phần thưởng đã chứng minh sự trưởng thành của chị. Nhà tuyển dụng cũng sẽ yên tâm hơn là khi vào môi trường chuyên nghiệp nhiều áp lực chị cũng sẽ có nền tảng để mạnh mẽ và phát triển hơn. Cũng chính nhờ liều và lăn xả trong khoảng thời gian sinh viên, chị đã có một tuổi thanh xuân đáng nhớ, không chỉ gói gọn lại ở những điểm số, những môn học mà còn là những mối quan hệ bạn bè cho đến tận bây giờ. Hơn nữa, cũng nhờ tiếp xúc, học hỏi với nhiều người nên chị cũng luyện cho mình một thái độ tốt với công việc, nhiệt huyết, tận tâm và cầu tiến vì chị biết rằng mình chỉ là một hạt cát giữa những người quá giỏi. Có lẽ thái độ này cũng là một điểm cộng trong quá trình chị ứng tuyển Management Trainee. Những điều chị chia sẻ ở trên là cách thực tế chị đã làm để chứng minh cho Nhà Tuyển Dụng thấy là dù mình trái ngành mình vẫn phù hợp và xứng đáng được lựa chọn. Khi nộp CV vào Unilever thì những hoạt động ngoại khóa, khả năng Tiếng Anh của chị đã giúp công ty nhìn vào chị không phải với vai trò là “sinh viên tốt nghiệp khoa Tài Chính Ngân Hàng” mà là một cô bé vừa có nền tảng tài chính nhưng bề dày hoạt động phong phú và cực kì liên quan đến mảng Marketing mà cô bé đang ứng tuyển. Vậy nên nếu bạn thấy lỡ chọn sai ngành thì cũng đừng bối rối, hãy học thật tốt và dành thời gian dư dả còn lại để tham gia các hoạt động ngoại khóa phù hợp với ngành nghề bạn yêu thích trong tương lai nghen. Cứ liều và lăn xả để phát triển 4 chữ K của mình, rồi bạn sẽ tìm thấy được con đường phù hợp với bản thân và chứng minh với Nhà Tuyển Dụng là họ không hề sai khi lựa chọn bạn! Chúc các bạn của chị tận hưởng 4 năm Đại Học thật vui vẻ và chuẩn bị hành trang sẵn sàng cho công việc đầu đời nha! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 634 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Sinh vien nen lam gì khi bi phu nhan kha nang? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/khi-xin-viec-sinh-vien-nenlam-gi-khi-bi-phu-nhan-kha-nang K hi xin việc sinh viên nên làm gì khi Nhà Tuyển Dụng một mực cho rằng bạn không phù hợp với công việc chỉ vì họ đã từng đánh giá bạn trước đó một thời gian? Hãy nghe câu chuyện thực tế từ một bạn sinh viên nhé! Em đậu P&G CEO Acadamy nên em được short cut qua 3 vòng đầu tiên của kì thi intern nhưng em không đậu ở vòng phỏng vấn cuối cùng. Sau đó em nộp P&G CEO challenge quy mô Châu Á. Em không được chọn đi phỏng vấn lần đó. Người tuyển dụng bảo là chưa tin rằng sau 1 năm thi intern em đã đủ khả năng như họ kỳ vọng, và từ đó em rất lo ngại về kỹ năng bản thân mình và dè dặt khi tham gia các cuộc thi khác, em phải làm sao? Thay vì trả lời cho bạn, chị muốn hỏi ngược lại bạn – Bạn có tin lời người ta nói hay không? Bạn có tin là sau 1 năm rồi mà bạn vẫn chưa đủ kỹ năng hay không? Với những gì bạn nói ở hiện tại, chị thấy rằng bạn đang hoàn toàn tin tưởng nhận định của người ta, và nghĩ là mình không đủ khả năng. Và khi bạn tin là như vậy, bạn sẽ ngày càng co mình lại và không dám tiếp tục thử sức. Bạn lại càng chứng minh là người ta nói đúng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 635 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng, nếu bạn tin là bạn không phải như người ta nhận xét về bạn, bạn sẽ nghĩ khác và làm khác. Bạn sẽ chứng minh cho người ta thấy là mình không tệ và 1 năm đã đủ để thay đổi kỹ năng và giúp bạn phát triển. Hendry Ford có một câu nói mà chị rất thích: “Whether you think you can, or you think you can’t — you’re right.” Vậy thì, bạn lựa chọn tin tưởng bản thân mình hay không? Nếu chị là bạn, chị sẽ lựa chọn tin tưởng ở bản thân với điều kiện là trong một năm qua bạn đã chuẩn bị và rèn luyện rất nhiều. Một năm không phải là một thời gian ngắn, một năm với những trải nghiệm mới, nhiều mồ hôi và nước mắt đủ để giúp bạn trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình – một khi bạn biết mình thiếu gì và tập trung rèn luyện cho nó. Ví dụ, bạn biết rằng mình còn thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề, còn ngây thơ quá nhiều trong cách xử lý vấn đề, v.v… thì một năm vừa qua chính những lần chinh chiến, ăn nằm với những dự án lớn của câu lạc bộ, bị “bỏ bom” bởi nhà tài trợ chỉ trước 7 ngày event diễn ra, v.v... nhưng bạn vẫn có thể mạnh mẽ lead các bạn trong nhóm để vượt qua và kiếm được nhà tài trợ mới trước thềm event. Và hang đống những thứ khó khăn khác mà bạn cũng có thể vượt qua được. Bạn có thấy mình lớn hơn và học được nhiều điều mới? Có thấy mình chín chắn và trưởng thành hơn mình của 1 năm trước không? Nếu có, tại sao lại từ bỏ chỉ bởi vì bạn tin lời người ta nói, rằng bạn chưa đủ tốt? Chị sẽ kể cho bạn 1 ví dụ để bạn có thể mạnh mẽ hơn và tin tưởng rằng, nếu mình tin vào bản thân mình đủ, mình có thể làm được . Đầu năm 2018, có 1 cậu bé chưa bao giờ có kinh nghiệm làm việc ở các phòng ban Marketing của câu lạc bộ mà lại có kinh nghiệm khá ổn ở lĩnh vực Supply Chain. Cậu bé ấy nộp đơn vào phòng Marketing cho chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 636 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chương trình Management Trainee của công ty Nestlé. Người phỏng vấn rất ấn tượng với cách giới thiệu chỉn chu về bản thân của cậu bé, sự nghiêm túc khi nộp vào chương trình và sự chững chạc, tự tin ở những câu trả lời. Tuy nhiên, vì kinh nghiệm ở Marketing của cậu bé này khó có thể cạnh tranh lại những bạn khác, sau buổi phỏng vấn chị ấy đã khuyên cậu bé nộp vào phòng Supply Chain và cho cậu bé 3 ngày để suy nghĩ và reply mail confirm phòng ban cậu ấy nộp. Cậu bé ấy hỏi lời khuyên của chị – “Em nên làm thế nào, vì rõ ràng nộp vào Supply Chain như chị ấy bảo thì em có cơ hội đậu sang vòng tiếp theo dễ hơn. Nhưng em lại chỉ đam mê Marketing mà thôi, em sợ rằng nếu bạn lại bỏ lỡ cơ hội lần này em sẽ hối hận”. Chị bảo rằng, nếu bạn đã thực sự muốn làm Marketing như vậy, thì lựa chọn của bạn đã quá rõ ràng. Chị vẫn luôn ủng hộ các bạn cố gắng thử sức ở ngành nghề mình mong muốn hơn là cứ mãi vào vòng an toàn của một công việc khác mà bạn làm cũng tạm ổn nhưng lại không mê gì lắm, để rồi mấy năm sau nhìn lại và nuối tiếc những năm đã qua, rồi tặc lưỡi là “dù gì cũng không thể quay đầu”. Nên, dĩ nhiên là chị ủng hộ bạn tiếp tục thi Marketing. Nhưng, nếu chỉ reply mail chị nhân sự và bảo rằng “Bạn vẫn quyết tâm thi Marketing” thì các bạn nghĩ cậu ấy có đậu sang vòng tiếp theo không? Với kinh nghiệm của chị, chị tin chắc là cậu ấy sẽ có một kết quả “Đậu” nếu chọn phòng Supply Chain nhưng cơ hội đậu sẽ rất hiếm hoi nếu cậu bé xác nhận thi Marketing – vì rõ ràng kinh nghiệm của cậu quá ít so với những bạn bè khác. Vậy phải làm sao? Chị bảo cậu bé đừng chỉ reply đơn thuần, hãy nêu thêm những điểm bạn đã làm để trau dồi thêm kinh nghiệm Marketing bù lại cho những năm Đại Học yên bình của bạn – bạn đã học các khóa học chuyên sâu về Marketing, học thêm 1 khóa rèn luyện kỹ năng siêu vất vả của Chương Khởi Điểm để trau dồi toàn diện hơn cho kỹ năng mình, và nêu đam mê rất lớn của bạn với phòng Marketing. Một email hơn cả sự mong đợi của người phỏng vấn. Người ta chỉ chờ đợi một câu xác chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 637 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhận, nhưng cậu bé ấy lại cho người ta đủ thông tin để chứng minh là bạn xứng đáng để đi tiếp, dù là với phòng Marketing. Kết quả thì sao? Cậu bé ấy đã đậu sang vòng tiếp theo của Nestlé trong niềm hân hoan và sự ngạc nhiên của chính bản thân mình. Cậu ấy đậu vì đã lựa chọn tin tưởng vào bản thân và tìm cách chứng minh cho khả năng của chính mình – thay vì tin tưởng và lời phán xét của một người khác. Và kể cả chính bản thân chị cũng có một câu chuyện tương tự, khi mà chị trưởng phòng nhân sự thốt lên với chị “Mức lương này, vị trí này, không thể nào đâu em!” nhưng chị đã có được công việc đó :). Để dành từ từ kể các bạn nghe tiếp nhé! Vậy bạn thì sao, chị hỏi lại lần nữa, bạn có tin tưởng đủ vào chính mình để chứng minh cho bản thân không? Hãy nhớ nhé – Whether you think you can or you can’t, you are right (Henry Ford). Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 638 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 11 Cach ren luyen ky nang Marketing khi con la sinh vien Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/11-cach-ren-luyen-ky-nangMarketing-khi-con-la-sinh-vien Ai bảo là khi còn là sinh viên thì không thể tích lũy kinh nghiệm, kiến thức cho phòng ban mình mơ ước? Đây, chị chỉ ngay 11 cách để các bạn trau dồi kỹ năng và kiến thức Marketing ngay từ khi còn là sinh viên luôn nghen. Có những kinh nghiệm này thì bạn vừa học nhiều, làm nhiều và sau này cũng có nhiều câu chuyện hay để kể cho Nhà Tuyển Dụng, chứng tỏ là mình xứng đáng là người mà họ đang tìm kiếm đó! Chú tâm học tốt môn Marketing sẵn có ở trường: tiếp thu kiến thức, bỏ tâm sức để làm bài nghiên cứu, v.v… Dù các bạn hay càm ràm là học ở trường chẳng giúp gì khi đi làm cả, nhưng thực tế là có nhiều môn giúp bạn có cơ hội được biết “hương hoa” đôi chút về công việc của các bạn sẽ làm trong tương lai đó. Tham gia vào các CLB ở phòng Marketing. Lưu ý là các bạn không nhất thiết phải làm ở CLB Marketing mới được nhé, vì hầu như CLB nào cũng có phòng Marketing hết nên cơ hội vẫn còn nhiều cho bạn tham gia nha. Mà đã tham gia là phải “lăn xả” hết mình, làm nhiều mới học được nhiều, chức vụ không quan trọng bằng những gì bạn đã cống hiến, làm được, hay thậm chí là bài học qua những thất bại. Tham gia các cuộc thi Marketing dành cho sinh viên: xem thêm các cuộc thi này tại đây nha: https://chuongkhoidiem.com/tong-hopcac-cuoc-thi-uy-tin-va-thuong-nien-danh-cho-sinh-vien/. Chưa kể đến giải thưởng hấp dẫn, bạn sẽ còn nhận được cơ hội thực tập tại chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 639 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK các công ty danh tiếng, quá trình này bạn sẽ được giải các Business Case, học hỏi kinh nghiệm và kiến thức từ bạn bè, và nhiều cuộc thi cũng có các buổi training cho thí sinh từ các anh chị trong ngành nữa. Tham gia nhiều đêm chung kết gala các cuộc thi liên quan với vai trò là khán giả. Nếu không đi được thì chịu khó đi coi lại mấy livestream chung kết của các cuộc thi để vừa nghe các bạn trình bày vừa tự đánh giá, thử đặt mình làm ban giám khảo để đặt câu hỏi, hay thử đặt mình làm thí sinh để trả lời câu hỏi ban giám khảo. Đi xin lại các đề thi của những cuộc thi năm trước – sau đó tự làm, tự đánh giá cách làm của mình. Cách tốt nhất là lập team để cùng học hỏi và bổ sung cho nhau. Đừng để lãng phí nguồn tài liệu siêu khủng từ quá khứ! Xin ngay liền tay những bài viết, bài thuyết trình của đội chiến thắng và cả không chiến thắng của các cuộc thi Marketing nhé, vì các bạn sẽ học được rất nhiều từ đó đó. Chị hết sức khuyến khích các bạn mượn bài viết của các đội thắng giải trong cuộc thi Marketing CMO Think & Action năm 2019, đặc biệt là team AVABE nhé ^^. Ngoài ra các bạn có thể đọc thêm kinh nghiệm của chị Thảo – quán quân Marketing Young Lions khi học hỏi bằng cách này luô nha: https://chuongkhoidiem.com/lac-loi-trong-that-bai. Tham gia các hội thảo về Marketing: bạn có thể tham gia các buổi webinar/ offline event miễn phí từ các anh chị và các CLB, tổ chức liên quan - tham khảo thêm các fanpage về Marketing/ CLB Marketing/ các fanpage về định hướng nghề nghiệp để cập nhật nhé! Các bạn cũng có thể tham gia group fb.com/groups/workshopsv của Chương Khởi Điểm để tham khảo thêm các workshop phù hợp dành cho sinh viên nha. Lưu ý số lượng hội thảo bây giờ cũng rất nhiều, vì vậy cần chọn lọc kỹ để tham gia, coi chừng trúng cạm bẫy đa cấp núp bóng Marketing nha. Tốt nhất là nên xem kỹ profile khách mời và thông tin đơn vị tổ chức uy tín trước khi đăng ký. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 640 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Học hỏi từ các anh chị Marketing đi trước. Vì các anh chị rất bận nên cách này không phải bạn nào cũng áp dụng được vì khó để anh chị có thể sắp xếp 1-2 tiếng chỉ để nói chuyện với riêng bạn. Do đó, nếu bạn thực sự muốn học hỏi, các bạn có thể xin các anh chị để được hỗ trợ công việc của các anh chị, qua đó learn “on-the-job” nhờ sự hướng dẫn trực tiếp từ các anh chị. Giai đoạn này bạn học được nhiều hơn và chưa đóng góp được quá nhiều cho các anh chị/ công ty nên có thể ít quan tâm đến mức lương hơn, thay vào đó hãy nhìn nhận những gì mình được học và công sức của bạn được đáp đền bằng chính những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm đó. Cách làm “learnon-the-job” nói trên sẽ giúp đôi bên cùng được ích lợi: bạn được học, anh chị được có người hỗ trợ. Làm vậy thì thoải mái và dễ sắp xếp hơn là các bạn cứ cố gắng hẹn anh chị ra chỉ để nói chuyện suông hoài hoài đúng không nè ^^. Đọc các bài báo, bài viết cập nhật về Marketing: như những chiến dịch hay, những chiến dịch thất bại, xu hướng thị trường, v.v... Các bạn có thể xem các clip chia sẻ về Marketing đăng tải miễn phí trên mạng: ví dụ như ở các trang YouTube như https://www.YouTube.com/brandsvietnam. Đọc để tìm cho mình cảm hứng và nắm bắt thị trường nhé. Song song, hãy luyện cho mình tư duy: “sáng tạo đi kèm với thực tiễn” – ý tưởng phải đi kèm với lợi ích mang lại cuối cùng cho nhãn hàng, chứ không phải đầu tư suông mà không được gì. Tham gia các khóa học Marketing: lần nữa, lưu ý cẩn thận những khóa học “ngụy trang” là Marketing nhưng là lừa đảo, đa cấp nhé. Cần xem kỹ về tên học viện, review từ các anh chị đi trước và profile của thầy cô/ các anh chị giảng dạy. Sơ sơ các bạn có thể tìm hiểu AIM Academy hoặc Tomorrow Marketers – 2 trung tâm khá uy tín ở lĩnh vực này. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 641 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ứng tuyển cho các vị trí intern của các công ty Marketing (Client/Agency), cũng như chị đã nói ở trên – giai đoạn này lương thưởng không quan trọng vì bạn còn ít kinh nghiệm và kỹ năng, vì vậy hãy xem “lương” ở đây chính là những gì bạn sẽ được học, được đào tạo trong suốt quá trình làm việc. Đọc thêm bài này để manage expectation (chuẩn bị tâm lý, kỳ vọng trước) khi làm việc với các vị trí này nhé: https://chuongkhoidiem.com/sep-oi-dung-giao-viec-vatcho-em. Đó, hàng tá thứ để làm luôn, nên nếu bạn thực sự đam mê Marketing, ngại gì mà còn chưa thử ngay? Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 642 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Tong hơp 30 bai viet, livestream ve Chương trình Giam Sat Kinh Doanh Tai Nang CDFresh Unilever Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/tong-hop-30-bai-vietlivestream-ve-chuong-trinh-giam-sat-kinh-doanh-tai-nang N hiều bạn nghe đến chương trình Giám Sát Mại Vụ/ Giám Sát Kinh Doanh Tài Năng của các công ty đa quốc gia, đặc biệt là của Unilever (với tên gọi CDFresh) rất thích thú nhưng nửa muốn tham gia nửa ngại ngần vì nhiều thắc mắc như: không rõ Customer Development (CD/Sales) là làm gì, Giám Sát Kinh Doanh là làm gì, tố chất gì cần có ở một người làm CD, không có background về Sales liệu có khả năng đậu chương trình không, quản lý các khu vực ở các vùng miền riêng biệt có điểm gì khác nhau, lộ trình đào tạo và phát triển của CDFresh, v.v… Vậy hãy để 1001 câu hỏi này được giải đáp bởi chính người trong cuộc nhé! Chị Thư và Chương Khởi Điểm đã tổng hợp 30 bài viết, livestream liên quan đến CD và chương trình CDFresh, gồm cả kinh nghiệm thì từ những người đi trước để các bạn dễ tham khảo luôn nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 643 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Các bài viết hay về Giám Sát Kinh Doanh, Phòng Customer Development và chương trình CDFresh – đọc để hiểu kiến thức nền tảng về vị trí bạn ứng tuyển trước khi tìm hiểu sâu hơn nha ❖ Sales Supervisor là gì, cần kỹ năng gì?: https://timviec365.vn/blog/Sales-supervisor-la-ginew4059.html ❖ Giải đáp tất cả những thắc mắc về giám sát bán hàng: https://123job.vn/bai-viet/giam-sat-ban-hang-la-gi-giai-dap-tatca-cac-thac-mac-ve-giam-sat-ban-hang-161.html ❖ Chân dung của một giám sát bán hàng tài năng: https://mobiwork.vn/chan-dung-cua-mot-giam-sat-ban-hangtai-nang/ ❖ Customer Development là gì? – chia sẻ từ chị Dịu Hương UFLP 2016: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2904951009520116 ❖ Hỏi và đáp với anh Vũ Quốc Đạt – Giám đốc Phát Triển Khách Hàng khu vực miền Bắc Unilever: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/posts/418 2112615137276 ❖ Lộ trình đào tạo sau 9 tháng trở thành quản lý của chương trình CDFresh 2020: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/posts/419 8226093525928 chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 644 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Các livestream giải đáp thắc mắc về ngành Customer Development (Sales) và chương trình CDFresh, trải nghiệm thực tế từ các anh chị CDFresh Lưu ý: Có nhiều kiến thức nền tảng và trải nghiệm thực tế từ các anh chị mà nhiều năm vẫn ứng dụng và học hỏi được, nhưng bên cạnh đó vì thị trường luôn thay đổi, chương trình của mỗi năm cũng đổi mới nên các bạn cần xem và tự chắt lọc những kiến thức phù hợp nhất cho mình nhé! Và dù đôi khi các anh chị có thể chia sẻ cùng 1 câu hỏi nhưng nhiều người sẽ có nhiều góc nhìn, nhiều trải nghiệm khác nhau; vì vậy cũng sẽ giúp các bạn nắm thông tin đa dạng hơn và dễ thấm hơn nữa đó. Note: Cựu sinh viên = CSV; Các chức danh của khách mời bên dưới là ở thời điểm đăng tải của bài viết/clip livestream CDFresh 2020 – NEU Job Fair ❖ Nội dung: Chia sẻ về Customer Development tại Unilever, hành trình phát triển bản thân và doanh nghiệp ❖ Khách mời: Giám Đốc Phát Triển Khách Hàng Khu Vực Miền Bắc tại Unilever Việt Nam – anh Vũ Quốc Đạt – CSV ĐH Kinh Tế Quốc Dân: ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/posts/412 9814763700395 CDFresh 2019 – Hành trình chinh phục khắp thế gian ❖ Nội dung: CDFresh có phải chỉ dành cho “con nhà người ta”? CDFresh có gì thú vị? ❖ Khách mời: anh Đức Thành CDFresh 2018 – Customer Development Supervisor – CSV Trường Đại Học Kinh Tế Luật TP chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 645 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK HCM; anh Lâm Duy CDFRESH 2017 – Managing Supervisor – CSV Trương Đai hoc Kinh Te TPHCM ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/42 6247614653376 CDFresh Day 2018 – Ngày hội CDFresh ❖ Nội dung: chia sẻ về cơ hội nghề nghiệp tại Unilever, văn hóa công ty, giải đáp thắc mắc về quy trình ứng tuyển CDFresh, mô hình kinh doanh của Unilever và Phòng CD, câu chuyện từ các anh chị CDFresh ❖ Khách mời: các anh chị phòng nhân sự và CDFresh ❖ Link: https://www.facebook.com/187461997935711/videos/227656 8715691685 CDFresh 2018 – Đón cơ hội cho bước nhảy từ kỹ thuật đến kinh doanh. ❖ Nội dung: giải mã lý do các bạn CDFresh quyết định cho “cú nhảy”, hành trình ứng tuyển chương trình CDFresh – bước khởi đầu cho sự nghiệp quản lý kinh doanh, Những tố chất, điểm mạnh và cần chú ý dành riêng cho sinh viên kỹ thuật muốn tiến xa hơn trong chương trình CDFresh ❖ Khách mời: chị Lê Hương CDFresh 2017 – CD Supervisor – CSV ĐH Bách Khoa TPHCM, anh Thanh Sơn CDFresh 2018 – CD Supervisor – CSV ĐH Bách Khoa TPHCM. ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/94 7699858752835 CDFresh 2018 – Hành trình CDFresh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 646 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Nội dung: Những lầm tưởng thường có về chương trình CDFresh, hành trình ứng tuyển thực tế, những khó khăn và bài học trong hành trình 6 tháng trở thành CDFresh ❖ Khách mời: anh Ngọc Sơn CDFresh 2017 – CSV ĐH Tài Chính Marketing, chị Quỳnh Anh CDFresh 2017 – CSV ngành Tài chính, ĐH Kinh tế TPCM. ❖ Link: https://www.facebook.com/watch/live/?v=307045976570628 CDFresh 2018 – Live Chat Miền Trung ❖ Nội dung: hiểu hơn về phòng ban Customer Development nói chung & tại khu vực miền Trung nói riêng ❖ Khách mời: anh Đức Toàn – Phó Giám Đốc Bán Hàng Khu vực Miền Trung; anh Phú Quốc CDFresh 2013, Chuyên viên Phát Triển Khách Hàng & Giám sát Mại vụ Cấp Cao ❖ Link: https://www.facebook.com/watch/live/?v=2284302381584985 CDFresh 2018 – Live Chat Mekong ❖ Nội dung: hiểu hơn về phòng ban Customer Development nói chung & tại khu vực Mekong nói riêng ❖ Khách mời: anh Quốc Trung CDFresh 2017 – CSV Đại Học Cần Thơ ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/22 82254148456475 CDFresh 2017 – Phát triển khách hàng: xuất phát điểm của lãnh đạo ❖ Nội dung: Phát triển Khách hàng, Sales hay Bán hàng… là gì và cần những tố chất nào? Trở thành Giám sát hay Quản lý tại Phòng Phát Triển Khách Hàng sẽ cần trau dồi điều gì? Những kỹ năng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 647 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK cần thiết cho một người lãnh đạo? 04 tuýp nhân viên thường gặp và cách xử lý từ một người quản lý tốt ❖ Khách mời: anh Quốc Đạt – Giám đốc Phát Triển Khách Hàng Khu vực miền Bắc ❖ Link: https://www.facebook.com/watch/?v=1950288101653083 CDFresh 2017 – Chương trình UFresh Giám sát Mại vụ Tài năng Unilever 2017 ❖ Nội dung: quy trình tuyển dụng, câu chuyện thực tế về hành trình CDFresh ❖ Khách mời: anh Kỳ Vọng CDFresh 2014 – Quản lý ngành hàng Răng miệng kênh Modern Trade (siêu thị), chị Nhung phòng Nhân Sự Unilever ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/17 00161589999070 CDFresh 2016 – Chương trình Giám Sát Mại Vụ Tài Năng Unilever 2016 ❖ Nội dung: giải đáp các thắc mắc của các bạn về phòng ban CD, chương trình CDFresh, trải nghiệm thực tế về thuận lợi, khó khăn, thử thách khi tham gia chương trình ❖ Khách mời: anh Tín CDFresh 2015 – CSV Đại Học Ngoại Thương, anh Hoàng Phúc CDFresh 2015, chị Thu Hương CDFresh 2015 – CSV Đại Học Ngân Hàng ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/14 74574702557761 CDFresh 2016 – Câu chuyện về phòng Customer Development chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 648 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Nội dung: vì sao Sales tại Unilever được gọi là CD? Các đặc điểm và tố chất cần có của một CDFresh? Lộ trình CDFresh khác gì với Management Trainee CD? Làm thế nào để một bạn không học khối kinh tế vẫn có thể ứng tuyển CDFresh? ❖ Khách mời: anh Đinh Công Trí – phụ trách CD của TPHCM và toàn tỉnh miền Đông, chị Trang phòng Nhân Sự Unilever ❖ Link: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/videos/14 73499262665305 và https://www.facebook.com/watch/live/?v=1473517449330153 Hành trình giám sát mãi vụ tài năng UFRESH 2016 của anh Kỳ Vọng: ❖ Link: https://www.facebook.com/watch/?v=1323657357649497 Chia sẻ trải nghiệm từ CDFresh các năm: ❖ Anh Kỳ Vọng CDFresh 2014 – Channel & Category Manager, Skin Cleansing – Distribution Trade: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2672067279475158 ❖ Anh Văn Hoàn, CDFresh 2014 – Shopper Marketing Manager: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/3322734214408458 ❖ Anh Thanh Sơn CDFresh: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2291452234203333 ❖ Chị Lan CDFresh: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2289911211024102 chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 649 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Anh Đức CDFresh 2017: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2286206798061210 ❖ Anh Tuấn Dũng CDFresh: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2285841374764419 ❖ Anh Khang CDFresh: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/2281290181886205 ❖ Anh Văn Tính CDFresh 2014 – Senior Managing Supervisor: https://www.facebook.com/UnileverCareersVietnam/photos/a. 196892863659291/1930233226991904 Kinh nghiệm thi CDFresh/ UFresh phòng CD ❖ Kinh nghiệm thi tuyển UFresh 2018 – Hoàng Minh: https://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinh-nghiemthi-tuyen-UFresh ❖ Kinh nghiệm thi tuyển UFresh 2019 kênh Modern Trade – Sherry: https://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinh-nghiemthi-UFresh-2019-kenh-mt ❖ Kinh nghiệm thi tuyển UFresh 2019 kênh Distribution Trade – Anh Tú: https://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinhnghiem-thi-cdfresh-2019-kenh-dt ❖ Kinh nghiệm thi tuyển UFresh 2019 kênh Foods Solution – Lily: https://hoangminh.org/my-life/thought-sharing/kinh-nghiemthi-UFresh-2019-food-solution ❖ Sales Supervisor – Tôi đã vào Unilever như thế nào? (2016): https://ub.com.vn/threads/Sales-supervisor-toi-da-vaounilever-nhu-the-nao.240575 Nhiều bài viết, nhiều livestream, nhìn sơ là đã thấy choáng rồi đúng không ^^. Nhưng thực ra nếu mỗi ngày các bạn chỉ cần bỏ ra 2 tiếng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 650 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK xem 1 livestream và 1 bài báo hoặc bài chia sẻ về chương trình thì đâu đó chỉ cần 20 tiếng tức là chừng khoảng 10 ngày là bạn đã xem hết được sê ri này, được nghe kinh nghiệm từ biết bao nhiêu anh chị cực giỏi luôn rồi nè. (Còn xem nhiều hơn mỗi ngày thì càng nhanh hơn nữa ^^). Hãy nhớ là chuẩn bị càng kỹ càng thì khi thực chiến bạn sẽ có thêm thế mạnh so với nhiều người khác, và thêm tự tin cho con đường ứng tuyển của mình đó! Chúc các bạn thành công! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 651 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Con gai co nen lam nghe Sales khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/con-gai-co-nen-lam-ngheSales-khong “Em rất thích làm nghề Sales nhưng mẹ em sợ em vất vả vì con gái mà chạy long nhong ngoài đường, rồi còn phải giao lưu, v.v… khó lắm. Em có nên làm công việc này không hả chị?” chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 652 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK T hực ra câu hỏi này khá khó trả lời vì theo đuổi nghề nghiệp gì còn tùy thuộc vào đam mê và khả năng của bạn. Tuy nhiên chị cũng chia sẻ một vài điều để bạn có thể suy nghĩ thêm. Câu trả lời này dựa trên mong muốn của bạn làm làm Sales ở mảng FMCG (ngành hàng tiêu dùng nhanh) nhé. Con gái làm nghề Sales có cực không? Về thể chất: Thực ra Sales cũng có nhiều vị trí, cực hay không là tùy vị trí đó. Làm Sales ngoài kênh truyền thống thì sẽ cần đi bán hàng hoặc giám sát các cửa hàng, các chợ, v.v... nên dĩ nhiên với con gái sẽ vất vả hơn do nắng gió, sức khỏe. Còn nếu làm ở kênh siêu thị, chủ yếu là liên hệ với quản lý siêu thị hoặc có đi thị trường thì cũng đi siêu thị có máy lạnh nên về nắng nóng thì ít sẽ phải cực bằng. Về giao tiếp: vì bản chất công việc nên đa phần làm Sales cũng nhiều nam hơn. Mà các anh thì tính tình xởi lởi, dễ thương, hay giao lưu và trò chuyện qua những buổi ăn uống để thân tình, nhiều khi làm việc xong sẽ cùng nhau đi ăn ốc, đi uống cà phê. Chị em phụ nữ thì đi làm xong thường muốn về nhà nghỉ ngơi hơn nên khoản giao tiếp cũng có khả năng không phù hợp lắm. Nhưng mà dĩ nhiên là tùy tính người ^^. Còn khoản bia rượu thì dạo này vì luật quy định mới – đã uống bia thì không được lái xe, các công ty càng ngày càng quan tâm đến vấn đề an toàn cho nhân viên, đặc biệt là bộ phận Sales nên việc bia rượu tiệc tùng cũng giảm đi đáng kể. Thậm chí có kha khá công ty đa quốc gia đã loại bỏ hẳn bia rượu trong các tiệc do công ty tổ chức. Vì vậy các bạn nữ cũng có thể bớt lo ít nhiều ở phần này nha! Về áp lực công việc: Sales cũng là một trong những ngành siêu cực vì là người trực tiếp chịu trách nhiệm cho chỉ tiêu doanh số và vì vậy cần tâm lý thật vững vàng. Chỉ sợ là sẽ có những bạn nữ yếu mềm, không chịu nổi những áp lực của việc “bị dí số” liên tục và dễ bị stress, ảnh hưởng đến cả tâm lý và sức khỏe. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 653 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Vậy con gái làm Sales có thành công không? Nói khó nhưng không có nghĩa là không làm được. Chị đã gặp những chị gái làm Sales rất giỏi và được mọi người nể phục. Như sếp cũ của chị làm quản lý kênh siêu thị, người khẳng khái và giỏi quá sức giỏi, hầu như luôn đạt chỉ tiêu trong suốt quá trình làm việc dù chỉ tiêu lúc nào cũng khó. Chị cũng biết một chị là phụ nữ nhưng lại chịu trách nhiệm làm giám sát mãi vụ kênh truyền thống (quản lý kênh bán hàng ở các tiệm tạp hóa, chợ, v.v..) ở một nhà phân phối khá lớn. Nên, tóm lại là bạn có đủ đam mê, có tố chất phù hợp để vượt qua sóng gió hay không chứ không chỉ ở việc bạn là nam hay nữ. Cực thì cực, nhưng làm được thì vẫn có thể làm được. Tóm lại câu trả lời cuối cùng của chị là gì? Làm hay không làm, làm hay không làm, xin chị nói một lời thôi? (*ú u ú u ú u ù ù* – phỏng theo Bùa yêu của Bích Phương :D) Đây, chị trả lời đây. Chị nghĩ là nếu em thực sự rất quyết tâm, thì hãy thử làm đi và tìm câu trả lời cuối cùng của mình – liệu mình có nên gắn bó với nghề Sales lâu dài hay nên chọn công việc khác. Thực ra, nếu chị nói làm Sales cực, mẹ em cũng nói sợ em vất vả, và vì vậy mà em từ bỏ thì bản thân em sẽ không cam tâm. Nhưng nếu chính bản thân em thử, em sẽ tìm được câu trả lời mà em sẽ không hối hận. Nếu phù hợp, em biết mình đã quyết định đúng. Nếu không phù hợp – ít nhất em đã thử và em tự biết mình không thích con đường này nữa, chính em sẽ chấp nhận buông bỏ. Tóm lại, quan trọng là ở em vì kể cả khi người khác nói đúng nhưng em chưa trải qua thì em cũng sẽ không cam tâm từ bỏ đâu, đúng không? Chúc bạn trẻ của chị sẽ sớm tìm được lời của trái tim nha! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 654 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 7 sư that thu vi... hơi ngươc đơi co the “nhao nan” ban cua tương lai! Có những trải nghiệm của bản thân bạn sẽ thấy đôi khi khác với quan điểm số đông nhưng lại là một phần không thể thiếu để bạn trở thành con người của hiện tại. Nay thử nghe 7 Fun Facts này xem, biết đâu cũng sẽ giúp bạn thay đổi được tương lai của chính mình, bắt đầu bằng một công việc đầu đời thật xịn? Fun fact 1: Mê game lại giúp bạn có thế mạnh khi đi làm! Ngoài những tựa game giải trí mà chị hay chơi từ cấp 1 như Lion King, Aladin và Boom của những năm cấp 3 thì ấn tượng nhất vẫn là game Mario đánh chữ. Lí do? Đây là trò chơi giúp đưa chị đến với máy tính và công nghệ, giúp cho chị quen dần với máy tính từ cấp 1, tự tin hơn khi học tin học văn phòng. Nhờ vậy mà cô bé tỉnh lẻ như chị có được một lợi thế cực quan trọng khi đi học và đi làm đó. Hay nếu bạn thích chơi game thì đây cũng sẽ là một điểm cộng xịn sò khi ứng tuyển cho các công ty games như Garena - công ty về phân phối và sản xuất game hàng đầu Đông Nam Á, cha đỡ đầu” của tựa game tỷ lượt download như Free Fire hay game Liên Quân Mobile nổi tiếng. Fun fact 2: Thâm niên chưa chắc đã quyết định trách nhiệm của bạn trong công việc. Ngày nay công nghệ lên ngôi với lượng thông tin đồ sộ được cập nhật thường xuyên, sự nhanh nhạy của giới trẻ càng là một điểm sáng khi đi làm. Chị nghe kể là ở Garena - với tập khách hàng game trẻ trung chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 655 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thì trẻ tuổi là lợi thế khi các bạn ứng tuyển luôn đó, thảo nào độ tuổi trung bình của công ty là 27 thôi hà! Khi xắn tay vào làm thì các bạn sẽ được trao quyền thoải mái sáng tạo, đóng góp nhờ vào phương châm hoạt động “Flat” và “Autonomy” của công ty. Tỉ dụ như bạn có thể trực tiếp nói chuyện với CEO về ý tưởng của mình, không cần phải lớp lang rào trước đón sau gì hết. Chằng vậy mà có những project được tin tưởng tiến hành lên kế hoạch và thực hiện nhanh chóng chỉ trong vài tuần, vài tháng! Không phải nói suông, chị cũng được trải nghiệm thực tế những điểm đặc biệt này với vai trò là đối tác của Garena đó ^^. Fun fact 3: Internship cũng có “Internship this”, “Internship that” Nhiều chương trình thực tập lương khá tượng trưng và lộ trình hơi mơ hồ nhưng không phải 100% đều vậy nha, nên chọn đúng chương trình Internship thì bạn khỏi lo sự nghiệp lâu dài luôn! Chương trình Ìnternship với tên gọi cực cool “Garena League of Challengers” (GLỔC) đang mở đơn cũng có cùng một đích đến - chỉ vỏn vẹn 4 tháng, các bạn trẻ sẽ được giao dự án quan trọng, chứng minh khả năng mình ở phòng Marketing hoặc Esports với mức trợ cấp khá ổn và sau đó được “buff” ngay hẳn đến vị trí chính thức với lương thưởng hơi bị xịn luôn và có chỗ đứng vững chắc tại doanh nghiệp tỷ đô này. Ui là xịn! Bạn có thể làm tại trụ sở Hà Nội hoặc Hồ Chí Minh đều được nghen. Mà nói nhỏ, chị còn nghe đồn mấy công ty game thưởng năm mê ly lắm nha!). * Từ “buff” cute này ở trong game có nghĩa là “tăng tốc, tăng sức mạnh cho nhân vật nha”, tagline chương trình “Buff your career” đậm dấu ấn công ty game luôn ^^. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 656 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Fun fact 4: Úi chà, thì ra làm ngành game cũng thật ý nghĩa! Game không chỉ là sân chơi giải trí mà còn là một hình thức thể thao điện tử (Esports) giúp bạn rèn luyện chiến lược, tinh thần đồng đội. Bạn sẽ thấy cách định hướng, triết lí vận hành sản phẩm cũng đóng góp nhiều trong việc giúp game thể hiện được những mặt tốt của mình. Chẳng hạn như châm ngôn làm game của Garena là không dựa trên “hình phạt” hay cung cấp sức mạnh ảo để người chơi phải lệ thuộc vào games một cách không kiểm soát - mà thay vào đó là tạo nên một cộng đồng game thủ văn minh với nội dung game hấp dẫn, đồ hoạ đẹp mắt, các hoạt động bên lề thú vị, những “skin” (trang phục, phụ kiện…) ấn tượng để giúp game thêm phong phú. Hơn thế nữa, game cũng tạo điều kiện để những bạn có năng khiếu ở lĩnh vực này cũng tìm được nơi vẫy vùng, phát triển với tài năng của mình, tạo ra thu nhập cho bản thân - từ gamer cho đến streamer, v.v… Fun fact 5: Làm việc cho công ty Games cũng “cực đã tay”! Cực vui, học siêu nhiều luôn á chứ! Ví dụ như sân chơi của Rap thì có Rap Việt, còn làm cho Garena thì bạn sẽ đứng sau để tổ chức những sàn đấu đỉnh cao cho game thủ như Đấu Trường Sinh Tồn, Đấu Trường Danh Vọng với lượt view đứng đầu toàn cầu ở mảng Esport. Chưa kể, có những chiến dịch Marketing của Garena cũng làm mưa làm gió cộng đồng mạng, thường xuyên đứng trong Top 3 chiến dịch Marketing mạng xã hội ấn tượng nhất ở bảng xếp hạng của Buzzmetrics, tỉ dụ như màn hợp tác đình đám của Sơn Tùng MTP và Free Fire – lần đầu tiên người Việt Nam được xây dựng làm nhân vật trong game luôn. Với “độ chịu chi”, sự đa dạng của các nhánh công việc, các đối tác và môi trường siêu trẻ của Garena thì bạn sẽ được chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 657 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK trải nghiệm thỏa thích công việc Marketing và Sản xuất chương trình luôn! Fun fact 6: Đứng sau những tựa game bom tấn không phải chỉ toàn các anh game thủ xịn sò! Đừng nghĩ những công việc của công ty Game chỉ dành cho phái mạnh! Không phải cứ là consumer thì mới làm được, đúng không? Cũng giống như bác Director ở công ty cũ của chị - một công ty chuyên về những sản phẩm dành cho phụ nữ (Kotex, Huggies) lại là một bác trai siêu ngầu, hay bản thân chị Thư cũng từng được tin tưởng và giao trách nhiệm cho một nhãn hàng dành cho phái mạnh khi còn đi làm ở các công ty đa quốc gia đó. Không quan trọng là bạn có dùng sản phẩm trực tiếp không mà để làm Marketing, bạn phải yêu thích công việc và sản phẩm, có tư duy logic, góc nhìn tổng quan – nhờ đó, khi lắp vào chủ đề bạn thực sự hứng thú, bạn sẽ tìm ra được cách làm. Vậy nên làm ở công ty Game như Garena thì chỉ cần bạn có góc nhìn và hứng thú với game là được thôi. Trong công ty Garena cũng có những nữ cường nhân như bạn Phương Linh - Country Project Lead trẻ tuổi cho nền tảng Livestream Booyah nè. Các anh chị cũng cực giỏi nha, có người thủ khoa kép đầu vào, người thì du học sinh xuất sắc luôn đó! Fun fact 7: Nhưng - không cần phải là thủ khoa hay GPA cao ngất ngưởng, “phù hợp” mới chính là từ quan trọng nhất trong từ điển nhân viên tiềm năng của công ty Các công ty không kiếm người giỏi nhất, mà là người phù hợp nhất có cùng tầm nhìn và phù hợp với văn hóa công ty. Chẳng hạn như ở Garena, bạn cũng không cần phải “khủng long” như các anh chị thủ khoa ở trên đâu, vì công ty sẽ quan tâm tới tiềm năng và độ phù hợp chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 658 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK của bạn với công việc nữa. Bạn không cần phải là game thủ, tuy nhiên như mọi công việc khác, bạn cần phải có kiến thức về sản phẩm – nhưng những kiến thức này bạn có thể tìm hiểu được ngay từ bây giờ chứ không cần phải có sẵn từ trước quá lâu. Công ty sẽ có một gaming resume đơn giản để bạn điền một vài hoạt động/sở thích của mình liên quan tới game nói chung khi ứng tuyển (không cần phải là game của công ty đâu, yên tâm, chơi Candy Crush cũng được luôn, nhưng mà có chơi game công ty luôn thì chắc được thêm điểm cộng nè :”>). Vậy... Bạn có muốn thử tham gia GLOC và đích thân trải nghiệm những Fun Facts này không? Follow fanpage của Garena (Vietnam Esports) để cập nhật chương trình tuyển dụng mới nhất nha! Bonus bài về văn hóa thú vị dành cho người trẻ của Garena: https://bit.ly/GarenaInfo ^^. Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 659 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phan 9: CHÌA SE VE VÌEC HỔC TÌENG ANH VA KY NANG chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 660 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK “Cay gay” cho viec hoc Tieng Anh hieu qua Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cay-gay-cho-viec-hoc-tienganh-hieu-qua K iếm được công việc tốt ngay khi ra trường hay bỏ lỡ cơ hội thăng tiến trong công việc – kết quả của vài năm nữa sẽ bắt nguồn từ hành động ngay lúc này của bạn! Có 2 cách để làm một chú thỏ di chuyển: bạn có thể dụ dỗ bằng một củ cà rốt, hay là dọa nạt bằng cây gậy – hình ảnh ẩn dụng khá phổ biến trên mạng. Học Tiếng Anh cũng thế, nghĩ đến phần thưởng rất giải trí và thú vị – “củ cà rốt” mà bạn nhận được khi Tiếng Anh trôi chảy sẽ giúp kích thích sự hứng khởi học Tiếng Anh. Hoặc cách thứ 2 để ráng hết sức cày, đó là nghĩ đến “cây gậy” – những điều nghiêm túc mà bạn sẽ nhận được nếu có vốn Tiếng Anh hoặc bị lỡ cơ hội nếu không trang bị cho mình vốn Tiếng Anh sành sỏi. Hôm nay chị sẽ chia sẻ về “Cây gậy” và để dành “Củ cà rốt” cho phần sau nhé! Vậy Tiếng Anh sẽ mang lại cho bạn những điều gì? Cơ hội việc làm tốt ngay từ khi mới ra trường Bạn tìm kiếm công việc như thế nào khi mới ra trường: môi trường làm việc chuyên nghiệp, đa quốc gia, cơ hội thăng tiến tốt, lương cũng kha khá. Trên thực tế, có khá nhiều chương trình tuyển nhân viên mới ra trường của các công ty có tiếng và các chương trình tuyển dụng này đều yêu cầu vốn Tiếng Anh tốt. Có thể kể đến chương trình Quản Trị Viên Tập Sự của Unilever, P&G, Masan, Prudential, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 661 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK FrieslandCampina, v.v... hay Fresher của VNG dành cho dân IT chẳng hạn. Đa số các vòng tuyển chọn đều là bằng Tiếng Anh, nếu bạn hãy còn lóng ngóng thì xem như bạn đang nhường cơ hội cho người khác rồi! Và lí do các công ty này có thể tự tin cho bạn một mức lương mơ ước bởi vì ngoài tài năng, kiến thức, bạn còn mang lại cho họ một người nhân viên có thể làm tốt công việc của mình khi giao tiếp với các đối tác ở các nước trên thế giới. Nói chi đâu xa, khi chị làm Unilever thì email, họp hành các thể loại đều bằng Tiếng Anh cả vì rất nhiều lúc có người nước ngoài cùng làm chung và họ cần được biết toàn câu chuyện. Hay telecon, dự các buổi họp lên ý tưởng, trình bày kết quả v.v... từ phía Agency đối tác có người nước ngoài cũng nhiều không kể hết! Vậy nên, “Tiếng Anh là đầu câu chuyện” nghen các bạn! Cơ hội thăng tiến trong công việc Chuyện thật luôn, mà mỗi lần kể chị đều buồn hết. Chuyện là chị có một người em họ tốt nghiệp Kinh Tế. Trong suốt thời gian em ấy học và đi làm chị đã khuyên nhủ rất nhiều là cần phải đầu tư thời gian học Tiếng Anh nhưng vì em ấy cũng bị mất động lực học Tiếng Anh và lại còn quá nhiều thú vui xung quanh như đá banh, chơi game nên em ấy cũng bỏ qua lời khuyên của chị. Ra trường, em ấy kiếm được việc làm là Salesman (nhân viên kinh doanh cho một công ty). Chị còn nhớ rất rõ cái lần em ấy chở chị từ quê lên Sài Gòn tíu tít khoe là “em được đề nghị thử sức ở vai trò giám sát kinh doanh đó chị” (tức là được thăng chức). Nhưng vài bữa sau em ấy đã gọi điện cho chị cập nhật tình hình là em bị lỡ cơ hội này mất rồi, vì vị trí này cần có Tiếng Anh để giao tiếp với văn phòng chính mà Tiếng Anh của em thì “gà quá”. Nghe xong mà buồn dữ dội… Và không chỉ ngành Sales đâu các bạn, đa số các ngành nghề chính khác tại các công ty và tập đoàn cũng vậy, càng lên cao càng cần những bạn biết giao tiếp và trao đổi bằng Tiếng Anh vì bạn sẽ phải chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 662 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tiếp xúc và liên hệ, trao đổi với nhiều người kể cả các đồng nghiệp ở những phòng ban khác trong công ty, sếp người nước ngoài, công ty mẹ khác quốc gia hay là đối tác. Bạn có thể thông minh, bạn có thể làm việc tốt, nhưng nếu không làm được những điều trên, chính bạn lại lần nữa nhường cơ hội thăng tiến này cho bạn khác rồi. Vậy nên các bạn ơi, đừng chỉ vì chút lười biếng của sinh viên, chút chán nản khi cầm bút lên học mà bỏ lỡ cơ hội thăng tiến trong tương lai của mình! Ứng dụng nhiều kiến thức hay ho khi làm việc Thực tế là khi đi làm bạn sẽ không chỉ làm việc dưới sự hướng dẫn của sếp mà phần lớn thời gian chính bạn sẽ phải là người tự tìm tòi, nghiên cứu và tìm ra hướng đi cho công việc của chính mình. Nếu chỉ trông cậy vào các kiến thức và nguồn tham khảo ghi sẵn bằng Tiếng Việt thì bạn đã bỏ mất rất nhiều tài nguyên quý báu của cả thế giới đó! Ngay cả khi bạn làm luận văn ở trường bạn cũng đã phải tận dụng rất nhiều tư liệu ở các nước bằng Tiếng Anh rồi còn gì! Đi làm thì sao? Bạn làm Marketing, bạn muốn tìm thêm ý tưởng cho chiến dịch của mình, khi bạn dùng Google bằng Tiếng Anh, cả thế giới ý tưởng sẽ mở ra cho bạn. Bạn làm Procurement (phòng thu mua), bạn muốn tìm hiểu các đối tác quốc tế xem có giá cả và dịch vụ hợp lý hơn không, bạn cũng phải tìm và gọi điện bằng Tiếng Anh. Bạn làm Nhân sự, bạn muốn nghiên cứu xem thị trường có mô hình, phương thức hay ý tưởng gì mới đểcải thiện ở quy trình tuyển dụng hoặc đào tạo cho nhân viên công ty không, lẽ nào bạn chỉ chấp nhận với kết quả bằng Tiếng Việt của các công ty trong nước đúng không? Và kể cả những bạn làm công nghệ thông tin, việc tham khảo code và lời khuyên từ các diễn đàn nước ngoài gần như là bắt buộc rồi! Nên, đừng bỏ lỡ cả đại dương kiến thức và đẩy chính mình vào tình huống khó khăn trong công việc chỉ vì chút nản lòng nhất thời nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 663 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đây là một vài chia sẻ ngắn của chị thôi, còn quá nhiều lợi ích mà Tiếng Anh sẽ mang lại cho bạn trong tương lai, như cơ hội du học mở mang tầm mắt, cơ hội làm việc định cư nước ngoài, v.v… Hãy tự liệt kê những lí do để mỗi lần chán nản chỉ muốn quăng hết sách vở đi thì bạn sẽ vẫn đủ dũng khí để học tiếp nhé! Chúc các bạn hết bị mất động lực học Tiếng Anh nghen. Cầm sách lên và học thôi nào! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 664 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK “Cu ca rot” cho viec hoc Tieng Anh hieu qua Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/cu-ca-rot-cho-viec-hoctieng-anh-hieu-qua Em nản quá chị Thư ơi, cứ thấy mình không có động lực học Tiếng Anh nữa mặc dù biết Tiếng Anh là rất cần thiết, phải làm sao bây giờ? Hôm trước chúng ta đã nói về phương pháp dùng “Cây gậy” để siêng năng hơn, hôm nay chị sẽ tiếp tục chia sẻ về “Củ cà rốt” giúp cho việc học Tiếng Anh thêm hứng khởi và giải trí nhé! Học Tiếng Anh bằng “Cà rốt” như thế nào? Cho đến bây giờ, chị vẫn cảm thấy siêu thích vì mình rành rọt Tiếng Anh – tha hồ được giải trí luôn, vừa học vừa chơi, khoái kinh! Đây chính là “củ cà rốt” ngọt ngào giúp chị mê mệt Tiếng Anh từ nhỏ tới lớn! Đầu tiên level cơ bản – cần có sự trợ giúp của Vietsub Từ năm lớp 10 chị đã thích mê kênh Disney Channel, tùm lum phim hay và giọng nói cũng dễ nghe lắm (vì kênh này dành cho các bạn nhỏ và teen mà), nào là “Hannah Montana”, “Wizards of Waverly Place”, “Suite Life on Deck”, sau này thì có “Liv and Maddie”, “Shake it up”, v.v… Mấy phim này dễ thương lắm thành ra chị cứ ghiền mà coi hoài hoài. Các bạn có thể lên YouTube hoặc Google kiếm mấy series này xem để luyện nghe, và từ từ các bạn sẽ ngấm cái cách người ta nói chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 665 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chuyện, nhấn nhá, phát âm theo đúng chuẩn Mỹ nữa. Ban đầu thì cứ vừa nghe vừa xem Vietsub, nghe riết các bạn sẽ dần nhớ được nhiều từ vựng, mẫu câu hay dùng, và cũng hiểu nghĩa thêm nhiều từ, nhớ một cách thụ động nhưng cực hiệu nghiệm và giải trí. Level “lên đô” hơn chút – buông Vietsub vẫn xem phà phà Xem phim riết kèm với việc học Tiếng Anh song song thì từ từ mình sẽ quen dần đi, không có phụ đề mà vẫn hiểu được phim. Và nhiều khi không ai ép các bạn xem mà không có vietsub hết, nhưng mà tivi ở Việt Nam chiếu chậm quá, các bạn phải mò lên mạng kiếm phim bên Mỹ chiếu trước thì dĩ nhiên là Vietsub đâu mà coi, tự thân vận động thôi! Bởi vậy người ta nói “cái ló khó cái khôn”. Rồi xem phim không có phụ đề riết quên mất là mình đang coi phim nước ngoài luôn, cứ xem, hiểu phà phà như đúng rồi á ^^. Chị còn nhớ nhiều bộ phim bị ghiền quá mà trên tivi không chiếu như là “Switched at Birth” hay là “Gossip Girl”, chị lên Google search cho bằng được rồi nhiều lúc mê mẩn coi ngày coi đêm, luyện cho hết bộ luôn mà, xem và hiểu rõ đến mức cứ tưởng mình coi Tiếng Việt. Vậy nên chị nói, mê chơi, ham xem phim giống chị thì sẽ thúc đẩy các bạn quen coi phim không phụ đề à, yên tâm! Thực tế là khi các bạn xem, có thể có vài từ các bạn không hiểu nhưng ngữ cảnh của phim, cách diễn của nhân vật sẽ giúp bạn hiểu thêm. Cái này cũng giống như làm bài đọc hiểu vậy đó, không cần các bạn phải biết rõ 100/100 chữ, nhưng các bạn vẫn có thể đọc và đoán được nghĩa của những chữ đó trong bối cảnh. Level cao cấp hơn – xem show “bắn” Tiếng Anh tốc độ cao Sau này khi rành rọt rồi, chị bắt đầu chuyển sang những show thực tế và talk show của Mỹ. Trời ơi, khoái dã man vì nhờ có Tiếng Anh và Internet mà chị có thể được xem mấy show mình thích mà không cần mất thời gian đợi đài việt nam rinh về chiếu. Chị hay xem những show như là True Beauty, What would you do, Ellen DeGeneres. Hay lâu lâu muốn giải trí lắm thì coi “The Bachelorrete”. Chắc tại lớn nên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 666 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK “khẩu vị” chọn show cũng khác, ít xem phim của Disney hơn một tẹo. Những show này người ta nói tốc độ nhanh hơn, vốn từ vựng nhiều hơn, thực tiễn giống ngoài đời hơn, nhưng cái quan trọng nhất với chị là càng xem càng ghiền, càng thấy thích, nên coi xong 1 tập là lập tức lùng sục tập khác coi liền, đặc biệt là cực kì mê Ellen, mà Ellen thì có clip mới, show mới liên tùng tục ra lò cho các bạn nha! Khi Tiếng Anh đã rành rọt, bạn sẽ nhận được trái ngọt gì nè? Khi rành Tiếng Anh rồi thì ngoài việc được xem phim, nghe nhạc thoải mái, còn hàng tá thứ mà các bạn có thể nhận được đó! Một ví dụ làm chị cực kì trân trọng quãng thời gian dùi mài kinh sử luyện Tiếng Anh là những kỉ niệm khi chị dẫn mẹ chị đi Philippines (Manila, Boracay và một số nơi khác). Chị và mẹ có thể đi khắp nơi siêu thoải mái, không lo lắng về đường đi nước bước, có thể tự động thiết kế lịch trình đi không cần book tour vì có thể tự tìm hiểu trên mạng, đến nơi thì dùng vốn Tiếng Anh của mình để hỏi người dân cách đặt vé, cách đi tàu xe, v.v… Vì vậy chuyến đi chơi của hai mẹ con vui cực kì! Mà kỉ niệm nhỏ nữa là đợt đó chị qua trùng dịp Manila có một lễ hội và cả thi hoa hậu, mẹ chị thì thích mê những hoạt động như vậy. Đứng kế bên mẹ, dịch cho mẹ nghe từ đầu đến cuối chương trình thi hoa hậu, mẹ chị khoái ơi là khoái luôn, còn ngồi bình phẩm sôi nổi với chị là “ồ con bé này trả lời ứng xử hay quá, mặt đẹp nữa, me chấm nó là hoa hậu đó”. Cưng ơi là cưng! Mà xong chuyến đi đó mẹ cứ nói với chị suốt là con gái mẹ giỏi quá. Thiệt, câu nói này của mẹ hơn bất cứ phần thưởng nào trên đời luôn đó! Cũng nhờ biết Tiếng Anh mà chị vô tình “lụm” được một bạn cực dễ thương ở Ấn Độ khi bạn ở Việt Nam (thực ra là do chị giúp bạn một chuyện nhỏ xíu là order nước ở quán cà phê), rồi nhờ đó mà khi chị đi Ấn Độ vào năm 1 Đại Học bạn là người “dong xe” đưa chị đi khắp New Dehli chơi, đặt vé máy bay và làm hàng tá thứ để giúp chị nữa. Nếu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 667 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK không có Tiếng Anh, chị đã mất cơ hội gặp một người bạn siêu tuyệt vời như vậy rồi! Tóm lại khi nào nản ơi là nản thì đừng ép buộc bản thân mình cắm mặt cắm mũi vào quyển sách IETLS, TOEFL, hay Tiếng Anh của trường, hãy giải trí một chút! Vừa được thư giãn vừa được học, thích liền, yên tâm! Các bạn có thể xem phim, nghe nhạc Tiếng Anh, tham gia các câu lạc bộ English chat, nói chuyện với người nước ngoài, v.v… Nhiều cách vui và hiệu quả lắm! Chị đã thử và tin, yeah! À mà còn một củ cà rốt nữa nè, cách này hồi xưa bạn trai chị dùng để học Tiếng Anh đây :”>. Đó là học nhóm Tiếng Anh với crush của mình, vừa ráng học ngoan cho nàng ấn tượng, mà vừa chăm chỉ hơn để có kiến thức tốt mai mốt kiếm việc thật ngầu để xây dựng ngôi nhà ấm áp với crush nữa. Các bạn thử áp dụng xem, cũng hiệu nghiệm lắm nha! Ukie, cứ vậy nghen, hãy nghĩ tới những củ cà rốt béo ú tròn to dễ thương mà bạn sẽ có khi Tiếng Anh là thế mạnh nhé! Chị chúc các bạn sử dụng “củ cà rốt” hiệu quả để có thể tự tin hơn với vốn Tiếng Anh của mình! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 668 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Leader ơi, cư khoc đi! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/Leader-oi-cu-khoc-di Viết vội trong một chiều mưa, gửi tặng những bạn trẻ đã, đang và sẽ là Leader… Nửa đêm tháng 4, khi chị chuẩn bị đóng máy tính thì nhận được một tin nhắn của một bạn trẻ. Bạn bảo rằng, bạn đang cảm thấy rất buồn và thất vọng về bản thân mình với vai trò là Leader. Và hơn hết là phải chịu cái cảm giác thật khó chịu khi phải thừa nhận là mình đã sai, và càng tệ hơn khi member là người phát hiện những điểm sai đó… Tháng 3, lúc kết thúc khóa học MeHack của Chương Khởi Điểm, một bạn Leader trong nhóm đã khóc như mưa. Khóc sau khi được mọi người chia sẻ về quá trình làm việc nhóm, những niềm vui, nỗi buồn và cuối cùng, là những gì các bạn mong mỏi Leader sẽ làm tốt hơn. Bạn khóc rất nhiều, không phải là vì áp lực, mà vì cảm thấy mình chưa tốt, vì cảm giác mình phụ lòng team và sự tin cậy của mọi người. Các bạn có bao giờ đã mệt mỏi như hai bạn trẻ của chị chưa? Có bao giờ cảm thấy Leader như một trọng trách nặng nề mà bạn đang phải gánh? Có bao giờ nghĩ rằng mình làm tệ đến nỗi có lẽ mình sinh ra không phải để làm Leader, rằng giá như mình đừng ham hố làm Leader mà nên nhường lại cho một người phù hợp hơn? Chị thì có rồi đó, và chị khóc còn nhiều hơn mưa Sài Gòn những ngày này nữa cơ. Đó là vào năm 2 Đại Học, khi lần đầu tiên chị được nhận vai trò Leader của phòng Marketing cho AÌESEC. Đây là lần đầu tiên chị được chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 669 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK làm vị trí Leader cho một câu lạc bộ thực thụ, và lại còn có những 3 member để quản lý nữa – trong đó có 1 bạn năm nhất và 1 anh năm 3. Cả hai người đều là những người rất giỏi, thông minh, nhanh nhẹn, và có tài về công nghệ thông tin lẫn thiết kế nữa. Lúc đó chị không có kiến thức Marketing bao nhiêu, và nói về kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng lãnh đạo chắc cũng chỉ nhỉnh hơn được số 0 một tí. Điều duy nhất chị có đó là sự tin tưởng của anh chủ tịch AÌESEC và của bạn Leader phòng nhân sự – những người đã lựa chọn chị cho vị trí Leader Marketing đó. Chị đã tin là mình có thể làm tốt, và với những team member xuất chúng như vậy thì chị càng có niềm tin là mình sẽ làm được nhiều điều lớn lao hơn. Vậy mà sau mới khoảng 2 tháng, 2 member đó bỏ chị đi mất, nhẹ nhàng xin nghỉ với lí do bận công việc, bận chuyện gia đình. Nhưng hơn ai hết, chị biết rõ lí do hai bạn nghỉ là vì chị – vì chị đã là một Leader quá tệ. Trong mỗi buổi họp nhóm, là Leader nhưng chị lại là người lo lắng nhất – lo không biết ý kiến mình có được các bạn đồng ý không, lo bị phản bác. Khi làm việc, chị cũng là người lo nhất, vì phân công công việc nhưng kể cả bản thân chị còn không biết công việc đó gồm những gì, làm như vậy đã hợp lý nhất chưa. Hơn nữa, điều to bự nhất mà chị lo, đó là chị lo mình không thể hướng dẫn và phát triển cho thành viên được – vì kể cả kiến thức và năng lực của bản thân mình còn quá giới hạn. Và những điều chị lo đều thành hiện thực, thành lí do mà chị không giữ được hai nhân tài đó cho AÌESEC. Chị đã khóc rất nhiều khi hai người cùng bỏ chị đi một lúc. Chị cảm thấy thật tệ và bất lực. Chị ước gì giá như mình chưa bao giờ nhận vị trí này, vì mình đã làm cho hai người phải rời đi một nơi rất tuyệt là AÌESEC, và cũng vì mình mà AÌESEC đánh mất hai bạn thật tiềm năng. Chị muốn từ bỏ hết, muốn nhường lại vị trí này cho một người thật xứng đáng. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 670 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng rồi sau đó, chị may mắn có được một Leader rất tâm lý, hiểu được lo lắng của chị, hướng dẫn chị cách vượt qua khó khăn, cho chị niềm tin rằng, những thứ gì đã qua thì hãy để nó trôi qua, đừng hối tiếc quá khứ, quan trọng là phải làm tốt hơn để không hối tiếc về tương lai. Anh bảo rằng anh tin tưởng ở chị, và tin rằng những thất bại này sẽ giúp chị mạnh mẽ hơn, biết được những lỗ hổng của mình, và là động lực để chị cố gắng. Và rằng nếu chị cũng tin tưởng ở bản thân, thì trong tương lai chị sẽ vẫn giúp AÌESEC có được những bạn thành viên thật tận tâm. Quan trọng là chị không được từ bỏ. Đến nay ngót nghét 7 năm nhìn lại, chị thấy mình thật may mắn vì đã quyết định không từ bỏ. Vì cuối cùng chị đã làm được, đã xây dựng được những nền tảng cho phòng Marketing, đã có một bạn “kế vị” dễ thương và cũng rất giỏi – là thành viên lứa thứ 2 của chị. Và rồi nhờ đó, một chị Thư “liều và lăn xả” ra đời, dám lead, dám thất bại. Có thể nói rằng, không có những cột mốc ngày đó thì khó có được chị như bây giờ. Dĩ nhiên là mỗi lần thất bại đều rất đau đớn, đều rất mệt mỏi. Nhưng chị mong rằng các bạn đừng nản lòng. Các bạn có thể khóc, có thể buồn, xả bớt những ấm ức, những điều mà bản thân thấy tiếc nuối. Chị, hay các bạn, có là Leader thì vẫn là người thôi mà, đâu thể nào hoàn hảo, đâu phải là siêu nhân, đúng không? Ai cũng sẽ có những phút giây mệt mỏi, hoài nghi về chính mình. Giữ trong bụng nhiều thì càng mệt mỏi mà thôi, nên bức quá thì mình cứ khóc đi, có xấu đâu nào! Và quan trọng nhất là, “xả lũ” rồi thì hãy quẹt nước mắt và đứng dậy để tiếp tục làm lại nhé. Người ta bảo ngã ở đâu thì đứng dậy ở đó mà, không phải sao? Đừng từ bỏ, cũng như chị đã cố gắng không từ bỏ chính mình 7 năm về trước. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 671 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Leader không phải là thiên bẩm, mà là một quá trình nỗ lực, học hỏi, vấp ngã và vượt qua mà thành. Các bạn sẽ làm được, đúng không? Hãy khóc và đứng dậy nhé, Leader của chị! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 672 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Đưng xem ngươi khac la Google cua ban! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/dung-xem-nguoi-khac-laGoogle-cua-ban Vì sao mọi người không trả lời mình nhiệt tình? Có khi nào bạn thắc mắc tại sao bạn đã đặt câu hỏi mà bạn bè không buồn trả lời, hay sếp trực tiếp cũng trả lời một cách nhát gừng, gắt gỏng? Và những lúc đó có bao giờ bạn cảm thấy mình thật nhỏ bé, xui xẻo, cảm giác như cả thế giới đang chống lại mình, không ai muốn giúp đỡ mình hết, mọi người thật ích kỉ! Hay, tại sao mọi người luôn khuyến khích mình chủ động hỏi, mà tréo ngoe làm sao, mình hỏi nhiều lại bị đánh giá là “thiếu chủ động”? Nếu có, các bạn cũng giống chị khi xưa. Rồi sau này, khi tham gia nhiều hoạt động, đặc biệt là khi đặt mình vào vị trí khá bận rộn của người Leader hoặc một người quản lý, cuối cùng chị đã hiểu ra được lí do vì sao, và cũng nhờ đó mà hoàn thiện mình hơn về KỸ-NĂNGĐẶT-CÂU HỎÌ. Hãy thử đặt mình là người nhận câu hỏi, bạn sẽ hiểu vì sao! Nếu bạn nhận được những câu hỏi thế này… ❖ “Chị Thư ơi, viết CV là viết sao vậy chị?” ❖ “Chị Thư ơi, em đậu vòng 1 nộp đơn của PepsiCo rồi, vòng 2 thi là gồm những gì vậy chị, làm sao để đậu đây chị ơi?” chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 673 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ ….Thậm chí nhiều bạn rất thật thà nói chị “Chị ơi, em học thi nên bận quá không có tìm hiểu được. Em hỏi chị luôn cho nó nhanh!”. ❖ Hay bạn đang phỏng vấn ứng viên cho công ty thì ứng viên hỏi “Anh chị cho em hỏi công ty mình gồm những nhãn hàng nào và hoạt động ra sao ạ?” Đọc xong rồi hén, giờ cho chị biết, các bạn cảm thấy thế nào? Thật ra, trong những trường hợp này nhiều khi chị thấy mình/ hay Nhà Tuyển Dụng cứ như là cỗ máy Google sống của các bạn vậy đó! Kiểu như, “ôi mình khỏi cần tìm hiểu về vấn đề này chi cho mất thời gian, mệt người, khỏi Google gì sất, có chị này thấy chỉ chắc rảnh mà biết cũng nhiều lắm, hỏi chỉ luôn cho nó nhanh”! “Mình đang phỏng vấn công ty này, mà không biết họ làm cái gì, thôi hỏi người phỏng vấn luôn cho lẹ đi!” Vậy nên, bạn đã hiểu vì sao người khác lại có thái độ hời hợt khi bạn đặt câu hỏi kiểu này rồi phải không? Mà từ khi làm Chương Khởi Điểm, chị hay nhận nhiều câu hỏi kiểu này lắm. Nên nhiều khi chị đau lòng dễ sợ :(. Nhưng mà buồn chút vậy thôi chứ chị hiểu, chị cũng từng là sinh viên và cũng từng mắc lỗi đặt câu hỏi y chang các bạn. Nên mấy trường hợp này chị đành “đóng vai ác” để chỉ cho các bạn cách hỏi cho đúng, rồi mới trả lời, chứ không thể là chị-Thư-Google hiền lành được. Cũng may là bạn nào cũng dễ thương và hiểu chuyện, chỉ một lần là biết cách sửa và còn không giận chị nữa, thương ghê ^^. Hãy hỏi đúng cách! Hỏi đúng là hỏi để người khác sẽ muốn trả lời bạn và thậm chí là còn muốn được bạn hỏi thêm nhiều lần khác nữa vì thấy bạn CHỦ ĐỘNG và TÔN TRỌNG họ. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 674 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK 1. CHỦ ĐỘNG tìm hiểu kỹ vấn đề trước khi hỏi – Chia sẻ những thông tin bạn đã biết về vấn đề trước khi đặt thẳng vào câu hỏi. Với cách này, người được hỏi sẽ thấy sự chủ động của bạn với vấn đề và thoải mái để trả lời vì thấy bạn đã tìm hiểu vấn đề kỹ lưỡng và hỏi là để nhận lời khuyên, chứ không phải là “đụng đâu hỏi đó”, lười nghiên cứu và học hỏi. Thay vì hỏi “Chị ơi cho em hỏi viết CV là làm sao”, áp dụng cách trên bạn sẽ hỏi là “Chị ơi, em đã nghiên cứu về cách viết CV trên mạng, ngoài ra em đã xem hết các clip và bài viết của chị về cách viết CV. Em đã viết CV của em như vầy nè chị, nhưng em chưa tự tin lắm với phần kinh nghiệm làm việc của mình vì thấy chưa thể hiện được hết kỹ năng của mình. Nhờ chị xem thử và góp ý giúp em nha chị? Hoặc, thay vì hỏi “Chị ơi vòng 2 Quản Trị Viên Tập Sự thi những gì vậy chị”, các bạn hoàn toàn có thể lên trang web của Suntory Pepsico để xem kỹ hướng dẫn, rồi xem clip tổng quan về chương trình Management Trainee của chị, sau đó thay vì hỏi chung chung vậy, chị có thể dành thời gian để trả lời những câu hỏi chi tiết hơn. Chuyện có thật luôn ha, cách đây vài tháng có một bạn ở Hà Nội liên hệ với chị để hỏi thăm về chương trình Management Trainee vì bạn đang thi vào 1 công ty đa quốc gia có tiếng. Chị đã đồng ý là hai chị em sẽ trao đổi bằng điện thoại cho tiện vì bạn không ở HCM. Điều làm chị ngạc nhiên một cách thích thú là bạn đã tận dụng từng phút của buổi nói chuyện. Thay vì hỏi thi những gì, khó không... bạn đã nghiên cứu rất kỹ và biết hết về phương cách thi. Cái hay là bạn đã liệt kê sẵn gần mười mấy câu hỏi để hỏi chị, bạn đặt sẵn tình huống Case Study mà ban giám khảo sẽ hỏi ở vòng phỏng vấn telecon, bạn chia sẻ với chị câu trả lời bạn đã dự tính và sau đó mới nhờ chị khuyên nhủ để hoàn thiện câu trả lời hơn. Vậy nên từng ấy thời gian mà bạn đã nhận được lời khuyên từ chị cho rất nhiều thứ, bạn thậm chí còn lên mạng tự học cách đọc hiểu về Retail audit (nghiên cứu thị trường) vì bạn nghĩ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 675 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK những từ vựng như vậy có thể được dùng ở đề bài cho những vòng tiếp theo. Trò chuyện với bạn chị thấy cực kì thích! Vậy nên chị không hề ngạc nhiên khi mới tháng vừa rồi bạn thông báo đã trúng tuyển chương trình Management Trainee của công ty. Bạn cảm ơn chị, nhưng chị đã rất thẳng thắn chia sẻ với bạn rằng chính bạn là người làm ra thành công đó, vì chính bạn là người tìm hiểu kỹ và tự đặt ra cho mình những tình huống sát sao, chị chỉ là người góp ý và chia sẻ thêm những kiến thức của chị để bạn áp dụng thôi. Và đó là lời thật lòng! Còn nếu bạn muốn đặt câu hỏi cho Nhà Tuyển Dụng? Làm ơn, hãy chuẩn bị trước câu hỏi và tìm hiểu kỹ về vấn đề trước khi đặt câu hỏi, để họ thấy được đam mê của bạn với công ty và công việc nhé! 2. Hãy thể hiện sự TRÂN TRỌNG! Đừng xem việc người khác trả lời là nghĩa vụ của họ với bạn! Bạn hãy nhớ, ai cũng có công việc của mình và rất bận rộn. Ngay cả khi bạn nghĩ “sếp phải có nghĩa vụ hướng dẫn mình” thì cũng không đúng, vì “sếp” là người sẽ giúp bạn phát triển, định hướng công việc nhưng với điều kiện bạn là người tìm hiểu thật kỹ từ trước để thời gian sếp dành cho bạn hữu ích hơn! Vậy nên đừng thắc mắc tại sao vào làm cùng một lúc nhưng có bạn lại được sếp ưu ái hơn. Không phải vì bạn khéo, không phải vì bạn xinh.. mà là thay vì lôi kéo sếp để hỏi những câu hỏi vô nghĩa thì bạn ấy đã dành thời gian hỏi những bạn bè, đồng nghiệp xung quanh đã từng làm những nhiệm vụ đó và thật sự “để dành” sếp cho những câu hỏi quan trọng hơn. Khi hỏi, cô bạn kia không lôi kéo người được hỏi và ép cho bằng được người ấy trả lời ngay và luôn mà tôn trọng công việc và thời gian của người khác. Cô bạn ấy luôn thòng thêm một câu “Em biết anh chị bận nên anh chị không cần trả lời liền mà khi nào thuận tiện nhất thì hãy chia sẻ với em nhé!”. Do vậy, hình ảnh trong chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 676 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK mắt bạn ấy với sếp lẫn đồng nghiệp luôn là một cô bạn thông minh, chủ động và tôn trọng với người khác. Ngoài ra, hãy thể hiện sự trân trọng của mình với người đặt câu hỏi. Hãy cập nhật kết quả nếu như bạn đã áp dụng lời khuyên của người đó, để người ta hiểu là thời gian đã dành cho bạn là hữu ích và vui vẻ sẵn lòng tiếp tục hướng dẫn bạn cho những câu hỏi tiếp theo Hãy thể hiện sự chuyên nghiệp của mình ngay từ những điều nhỏ nhất bắt đầu bằng việc đặt câu hỏi đúng cách các bạn nhé! Chị tin là các bạn sẽ tạo nên được ấn tượng tốt với những người xung quanh và ngay cả Nhà Tuyển Dụng sau này để có được công việc đầu đời mơ ước! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 677 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lam sao đe quyet đoan hơn? Take the decision and make it right Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/lam-sao-de-quyet-doan-hon Take the decision and make it right (trích lời của Ratan Naval Tata) – Rather than waiting for the right decision. Trust me, sometimes you don’t have enough time and clue for a right decision! Chị Thư ơi, có nhiều ngã rẽ quá, em không biết cái nào tốt hơn để lựa chọn nên không dám quyết định. Em phải làm sao bây giờ? Thật ra, khi chị còn học Đại Học chị cũng đã từng rất thiếu quyết đoán. Thiếu quyết đoán lúc làm việc nhóm - không dám chọn hướng đi cho đề tài bài tập nhóm, thiếu quyết đoán lúc đã lên Leader - vì thấy ý kiến của thành viên nào cũng đúng, không biết nên theo hướng nào, thiếu quyết đoán trong những lần họp ban lãnh đạo - vì thấy các anh chị đều giỏi hơn mình, mình lên tiếng nhiều khi giống như “ngu dốt + nhiệt tình = phá hoại” thì sao? … Lúc đó chị chỉ nghĩ là chắc do mình hiền quá nên không dám quyết định. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 678 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhưng ngẫm lại mới thấy, thiếu quyết đoán không phải do hiền, mà là do 1 chữ thôi – SỢ. Sợ mình chưa đủ giỏi để ra quyết định – Sợ quyết định sai – Sợ mọi người chê mình dở mà tài lanh – và quan trọng hơn hết, Sợ phải chịu trách nhiệm trước quyết định của mình. Cột mốc đáng nhớ nhất đã làm chị thay đổi, đó là khi chị nghe được câu nói “TAKE THE DECÌSÌỔN AND MAKE ÌT RÌGHT, RATHER THAN WAÌTÌNG FỔR THE RÌGHT DECÌSÌỔN” (Ratan Naval Tata). Đúng thiệt, vì nếu chờ đợi cho một quyết định hoàn hảo thì chẳng bao giờ biết nó sẽ tới, có thể là 1 tháng, 2 tháng, 1 năm, 2 năm, hay là mãi mãi. Cuộc đời nào phải như bài toán, 1+1 = 2 mà có đáp án rõ ràng. Từng sự lựa chọn đều có ưu điểm và khuyết điểm. Đến lúc phải quyết định, thì phải quyết định thôi! Điều đáng sợ hơn quyết định sai, đó là không quyết định. Vì nếu không quyết định, thì deadline cận kề mà việc vẫn không xong! ❖ Đang làm ở phòng Nhân sự của AIESEC với những người bạn đáng mến, học hỏi được nhiều ở một Leader siêu giỏi, nhưng rồi cơ hội ở phòng Marketing mở ra, với đầy rẫy những khó khăn thử thách ở một lĩnh vực mới tinh với chị, có ai đặt lên bàn cân và đong đếm cho chị là nên đi hay nên ở không? ❖ Học tài chính, nhưng lại quyết định làm Marketing, có người nào cho chị biết con đường đó là đúng đắn hay sai lầm không? ❖ Lúc được nhận làm ở phòng Marketing của AIESEC, với một vị trí mới cần đầu tư nhiều thời gian hơn, trong khi chị cũng đang lãnh nhận một vị trí quan trọng ở một câu lạc bộ khác, có ai chỉ tay cho chị là nên ưu tiên trọng trách nào và nhường lại trọng trách nào cho người khác không? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 679 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK ❖ Ra trường, tróc vẩy trầy da, lúc được Unilever nhận vào làm Quản Trị Viên Tập Sự phòng Marketing cũng là lúc công ty PepsiCo gọi cho vòng phỏng vấn tiếp theo và là thời điểm chốt đơn nộp học bổng đi Úc. Lúc đó, có thế lực siêu nhiên nào chỉ ra lựa chọn nào là tốt nhất trong cả 3 cho chị không? CUỘC ĐỜI LÀ NHỮNG CHUỖI DÀI CỦA NGÃ RẼ VÀ QUYẾT ĐỊNH. ĐỪNG ĐỂ CHỮ SỢ LÀM BẢN THÂN CHÍNH BẠN CHẬM TIẾN VỀ PHÍA TRƯỚC. KHÔNG AI có thể cho chị biết quyết định nào là đúng nhất cả. Vậy chị phải làm sao? Hay là đi coi bói, hay là đi coi Tarrot, để người ta quyết định giùm cuộc đời của mình? Dĩ nhiên lại càng không thể! Vậy thì, chị PHẢI tự quyết định bằng chính lí lẽ và con tim của mình thôi. Chưa chắc quyết định của chị đã là tối ưu nhất. Ok, giữa 3 ngã rẽ, PepsiCo – Unilever – du học, chị đã chọn Unilever. Vậy nếu chị đi du học thì con đường bây giờ có tốt hơn không? Chị không biết! Điều duy nhất chị biết, đó là mình đã quyết định. Và một khi quyết định thì không hối hận, không quay đầu lại, và PHẢI MAKE IT RIGHT. Chị Thư của ngày hôm nay chính là kết quả của những ngã rẽ mà chị đã lựa chọn, những quyết định mà chị đã biến nó trở thành đúng đắn theo cách riêng của mình. Nên các bạn ơi, nếu các bạn đang sợ quyết định, hãy tập đi! 3 lưu ý nhỏ chị gợi ý cho các bạn: Luyện tập - từ quyết định nhỏ rồi dần dà là những quyết định lớn hơn Hãy tập từ những thứ nhỏ xíu nhất: như hôm nay ăn trưa ăn cái gì, ăn tối ăn cái gì, đi coi phim gì (ok, làm ơn bỏ cái thói quen “cái gì cũng được” nha), cho đến những thứ to to hơn như chủ đề nào thì hay nhất cho bài tập nhóm, rồi sẽ đến những thứ quan trọng hơn cho chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 680 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK cuộc đời bạn như bạn nên tiếp tục làm ở phòng ban đó của câu lạc bộ hay thử sức ở một nơi khác. Tập để bản thân dần quen và bỏ đi nỗi sợ vô hình khi ra quyết định. Tập để quen với việc chịu trách nhiệm trên từng quyết định đưa ra và bẻ hướng quyết định đó theo chiều hướng đúng đắn nhất. Ban đầu bạn sẽ cảm thấy thật khó khăn và rụt rè, nhưng khi tập từ từ thì bạn sẽ dần quen và tự tin hơn đó! Và một khi bạn tự tin ra quyết định thì chính bạn hay nhóm của bạn và những người xung quanh đều có nhiều niềm tin để bắt tay vào việc với nguồn năng lượng tích cực hơn, kết quả cũng sẽ tốt đẹp hơn rất nhiều so với một quyết định tự ti đúng không! Đừng quên, hãy bắt đầu tập thói quen này từ việc nhỏ tới việc lớn nhé! Thu thập thông tin Một khi cần ra quyết định, đừng quên thu thập hết tất cả những dữ liệu cần thiết cho mọi hướng giải quyết, để bạn có nền tảng vững chắc hơn cho sự quyết định của mình (chứ quyết định lụi cũng mệt lắm nha). Khi đã có kha khá thông tin, bạn sẽ thêm tự tin là mình đang có một quyết định tốt, hơn nữa khả năng thuyết phục người khác dĩ nhiên lại càng cao ngùn ngụt với những lập luận đó, đúng không ? Đừng hối hận, hãy làm cho quyết định của mình trở nên đúng đắn! Hãy tin vào chính mình! Quyết định xong, đừng hối hận, đừng nhìn lại, đừng “Giá mà” “Nếu như”, “Ước gì”. Hãy tự tin bước về phía trước và làm cho quyết định của mình trở nên đúng đắn. Hãy thay đổi những gì ở tương lai bởi vì mãi chìm đắm trong quá khứ sẽ không giúp được gì cho kết quả cả. Chỉ cần bạn còn niềm tin và nỗ lực thì bạn sẽ có thể làm được! Cho đến hiện tại, chị vẫn luôn đứng giữa nhiều ngã rẽ, khi đi làm thì suy nghĩ nên lựa chọn ý tưởng nào của Agency, nên định giá sản phẩm ra sao, nên chọn phân khúc đối tượng khách hàng nào, chương trình quảng cáo ra sao, v.v…, rồi sau đó thì là đắn đo giữa nên làm chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 681 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK việc công ty hay khởi nghiệp, nên để tiền đầu tư hay ổn định cuộc sống… Cho đến những thứ cá nhân hơn như nên làm bữa tiệc kỉ niệm của mình ở thành phố, hay về quê… chị vẫn luôn phải Take the decision, và make it right mỗi ngày đó thôi. Cuộc đời là những chuỗi dài của ngã rẽ và quyết định. Đừng để chữ SỢ làm bản thân chính bạn chậm tiến về phía trước. Hãy tự tin lên, cũng như chị tin tưởng ở chính các bạn! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 682 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Hay hien đung cach Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/hien-dung-cach “Chị ơi, em thấy thật ấm ức và bất công vì nhiều khi em không được chọn làm Leader hoặc không được chọn vào công ty vì người ta nói em hiền quá. Lẽ nào em phải dữ lên trong khi em không muốn thế?” N hư mọi lần, chị vẫn trả lời là “Không, đừng lo, hiền vẫn có thể làm Leader, vẫn có thể có công việc tốt. Chị cũng đâu có dữ lắm đâu, nhưng vẫn làm được mà”. Nhưng sau 1 tháng làm việc với bạn, chị đã phải thay đổi câu trả lời của mình từ “Không đúng” – thành “Đúng”. Vì sao vậy? Vì chị đã hiểu rằng định nghĩa chữ “Hiền” của chị và các bạn khác nhau. Với chị, hiền có nghĩa là cư xử một cách nhẹ nhàng, điềm tĩnh, không cần phải la lối hiếu thắng nhưng vẫn làm được việc. Nhưng mà cái hiền của bạn khác với cái hiền của chị lắm. Thứ nhất – Bạn hiền, nhưng là hiền theo kiểu nhút nhát. Khi bạn nói chuyện công việc với chị, ngón trỏ và ngón cái của cả hai tay bạn thường xoa vào nhau liên tục, tư thế ngồi khép người, chứng tỏ không phải là bạn hiền mà là bạn đang rụt rè và tự ti. Chị Thư là đã thuộc dạng hiền rồi, mà khi nói chuyện với chị bạn còn khép nép như vậy, huống chi gặp những tình huống phỏng vấn hay làm việc nhóm. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 683 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Bạn mất điểm ở đây không phải vì hiền, mà vì dáng điệu thiếu tự tin. Làm sao bạn có thể lãnh đạo một nhóm nếu bản thân bạn không thể thể hiện sự tự tin của mình để khiến mọi người tin tưởng? Chị hiền, nhưng chị có sự tự tin của chị – hoặc ít nhất, chị cố gắng ép bản thân mình phải thật tự tin khi cần thiết. Các bạn nghĩ lúc vào thi teamwork chị có run không? Có chứ, lúc đó chị vẫn là sinh viên, vây quanh là biết bao nhiêu anh chị giám khảo toàn là Senior Manager của công ty trở lên, một không khí im phăng phắc đáng sợ và chỉ có tiếng thảo luận của mình, của nhóm. Nhưng chị không cho phép bản thân mình tỏ ra yếu đuối hay sợ sệt lúc đó – vì hơn lúc nào hết, đó là khi chị cần chứng tỏ bản thân mình đủ mạnh mẽ để chịu được áp lực. Chị vẫn tranh luận, góp ý một cách nhẹ nhàng, không cau mày, đập bàn, đập ghế, hay thô lỗ, nhưng cách thể hiện tự tin và dõng dạc – giọng nói đủ to rõ và chắc chắn, dáng ngồi thẳng chín chắn, vững vàng và gương mặt đủ cứng rắn. Sau này đi làm, việc giữ cho bản thân mình luôn xuất hiện một cách tự tin lại càng quan trọng vì đối tác của chị khi đó không còn là các bạn cùng tuổi nữa, mà sẽ là những anh chị ở các phòng ban lớn tuổi hơn rất nhiều, thậm chí là làm việc với các anh chị giám đốc của cả một bộ phận lớn. Nếu chị tỏ vẻ tự ti, làm sao chị có thể thuyết phục người ta tin chị, đúng chứ? Vậy nên, nếu bạn hiền theo kiểu rụt rè, là chị thì chị cũng sẽ không chọn bạn vì khả năng để bạn thuyết phục người khác ngay từ bề ngoài là đã không có. Thứ hai – Bạn hiền, nhưng là hiền theo kiểu không có chính kiến. Làm việc với bạn, chị phát hiện ra rằng bạn rất ít khi nêu ý tưởng của mình khi tranh luận trực tiếp, thường trong một buổi họp nhóm bạn sẽ dành nhiều thời gian để nghe mọi người nói, đa phần bạn sẽ đồng thuận với ý kiến mọi người, hoặc lúc nào ý kiến khác nhau quá thì chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 684 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK bạn sẽ đợi sau buổi họp gửi mail về ý kiến riêng của mình sau. Hay nói đơn giản là bạn sợ tranh luận trực tiếp với những ý kiến trái chiều. Có bạn, hay không có bạn trong buổi họp đó cũng không khác biệt là bao nhiêu. Chị cũng hiền, nhưng chị có chính kiến riêng của mình và không ngại nói lên ý kiến đó. Chị sẽ không phản bác ý kiến người khác quyết liệt, không nói “không” một cách thô lỗ ngay sau khi người khác phát biểu, mà sẽ lắng nghe để tìm ra được những điểm hay của ý kiến đó và xây dựng thêm, và rồi liên kết đến việc ý tưởng của mình có điểm khác là gì và tại sao cách làm đó hay hơn với những số liệu và lập luận chặt chẽ. Dù có thể ý kiến của chị cuối cùng không được chọn, nhưng những góp ý trong quá trình thảo luận sẽ giúp mở ra những góc nhìn mới và cách làm hay ho khác cho nhóm. Chị dám tranh luận để nhóm có kết quả tốt hơn. Một buổi họp có chị và một buổi họp không có chị sẽ khác biệt vì tiếng nói của chị có trọng lượng. Vậy thì các bạn hiểu rồi đó, vì sao người ta phải chọn bạn nếu có bạn hay không có bạn khi thảo luận nhóm đều không mấy khác biệt? Cuối cùng, bạn hiền, nhưng là kiểu hiền đến dễ bị ăn hiếp. Vì bạn quá dễ đồng thuận, quá sẵn sàng lắng nghe và thấu hiểu nên nhiều khi không nhìn rõ được vấn đề một cách khách quan mà dễ tha thứ và đôi khi sẽ bị người khác lợi dụng như một điểm yếu. Đôi khi bạn chấp nhận làm thêm việc để gánh team mà không cần hiểu rõ lí do vì sao đồng đội bạn không làm việc đó. Hoặc đôi khi bạn quá ngại tranh luận đến mức buông xuôi và dễ dàng thỏa hiệp với quyết định của người khác, dù quyết định đó bạn sẽ bị thiệt rất nhiều. Chị thì hiền thiệt, nhưng không dễ bị ăn hiếp. Có lần các bạn bên Agency làm sai, giấu giếm hàng quà tặng cho khách hàng của nhãn hàng chị đang quản lý, khi biết chuyện, chị sẵn sàng mời giám đốc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 685 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Agency làm việc trực tiếp với chị và bộ phận thu mua (Procurement) của công ty để làm rõ vấn đề và đưa ra cảnh báo – chị không la lối, không quát nạt nhưng dùng quy trình để giải quyết. Hay lần khác bị sếp la oan uổng, chị sẽ không ương bướng cãi lại ngay nhưng đợi sếp “nguội” rồi chị mới giải thích cho sếp hiểu lí do việc trễ là không bắt nguồn từ chị, và chị đã cảnh báo với sếp vấn đề này từ trước cũng như đang cố gắng hết mình để xử lý vấn đề dù lỗi không từ phía chị . Sếp chị khi hiểu mọi chuyện thì cũng không trách chị nữa, trái lại sếp còn biết được những nỗ lực và cố gắng của chị để hoàn thành công việc. Nếu bạn hiền nhưng bạn dễ bị ăn hiếp, liệu có sếp nào tin tưởng là bạn sẽ làm việc độc lập và mang lại kết quả tốt cho nhóm, cho công ty chăng? Tóm lại là – hiền thì sẽ vẫn làm được việc, nếu bạn biết hiền đúng cách. Bạn có thể vẫn hiền như đúng bản tính của mình, không cần phải thay đổi bản thân để trở nên dữ dằn. Chỉ cần lưu ý là: Hiền nhưng không được nhút nhát – Hiền nhưng phải có chính kiến – Và Hiền nhưng không được để bị ăn hiếp. Nếu bạn làm được 3 điều này thì chị sẽ tự tin trả lời với bạn rằng “Em hiền nhưng vẫn làm được việc, yên tâm nghen!”. Chúc các bạn vẫn giữ được tính cách hiền lành của mình và vẫn được tin tưởng chọn giao những trọng trách lớn nhé! Yêu thương, Chị Thư P/S: Nói như vậy không có nghĩa là chị Thư hoàn hảo, chị vẫn đang trên con đường hoàn thiện bản thân mình hơn vì vẫn có những lúc chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 686 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK chị vấp ngã và sai lầm. Nhưng chị muốn chia sẻ những kinh nghiệm chị đã học được để con đường của các bạn bớt vất vả hơn một chút. Mong là thực sự giúp ích được các bạn nha ^^! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 687 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Reply mail, kho dư vay ha cac ban tre? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/reply-mail-kho-du-vay-hacac-ban-tre K hi nhận được email của một người gửi cho chính đích danh của bạn với mục đích hỗ trợ, trả lời mong muốn của bạn – không phải gửi thư hàng loạt, không phải email quảng cáo, v.v… – thì bạn sẽ làm gì? Điều ngạc nhiên là 50% sinh viên mà Chương Khởi Điểm tiếp xúc và gửi email sẽ làm một chuyện, đó là – SEEN và KHÔNG REPLY. Mà đây là chị chỉ tính những nội dung như xác nhận đăng ký tham dự sự kiện của các bạn, gửi thông tin Nhà Tuyển Dụng dựa trên mong chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 688 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK muốn của bạn, trả lời thư thắc mắc của các bạn thôi nghen. Tất cả đều xuất phát từ mục đích giúp đỡ các bạn đó, chưa kể là trong mail còn ghi rõ ràng “Nhớ reply để chị biết email đến tay em rồi nha!” vậy mà vẫn nhiều bạn không hề reply. Không lẽ, reply email khó dữ vậy hả các bạn trẻ? ❖ Reply email là hành động nhỏ nhưng thật sự cần thiết và thể hiện sự chuyên nghiệp của các bạn rất nhiều. ❖ Reply email để người gửi biết được rằng bạn đã nhận được thông tin quan trọng và cần thiết. ❖ Reply email để thể hiện sự trân trọng với thời gian người khác dành ra để hỗ trợ bạn. ❖ Reply email vì gửi mail cho bạn không phải là một con robot hẹn giờ mà là người thực, dành tâm huyết cho bạn. ❖ Reply email để lần sau người ta còn vui lòng gửi mail tiếp cho bạn, để bạn không mất đi một nguồn lực hỗ trợ chỉ vì quên mất một hành động tưởng chừng “cỏn con”. Reply email không khó tí nào! Email của chị trục trặc trên hệ thống, chị gửi thư cho anh hỗ trợ IT của hệ thống và nhờ anh sửa. Anh sửa xong, một thư tự động từ hệ thống gửi về, đại ý là “Xong rồi nha”. Nhưng chị vẫn gửi email và cảm ơn anh một cách đàng hoàng và lịch sự. Những lần sau đó chị luôn nhận được sự hỗ trợ dễ thương từ anh – cái này là kết quả được “tặng kèm” từ sự lịch sự của chính mình mà chị cũng không ngờ khi reply. Tham dự xong một sự kiện của sinh viên, các bạn nhắn tin cảm ơn, chị reply lại chúc mừng các bạn đã có một sự kiện thành công. Chị không nghiễm nhiên công nhận việc gửi mail là chuyện của các bạn và chị sẽ không cần reply. Các bạn nhỏ hơn chị, nhưng các bạn đã có lòng viết mail thì chị cũng phải có lòng reply chứ! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 689 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Nhận được mail từ quỹ học bổng mà chị đang tham gia hỗ trợ mời tham dự một chương trình cuối năm dành cho Mentors, chị dù không tham dự được vẫn reply “Em không tham dự được, em rất tiếc nhưng tin là mọi người sẽ có một ngày rất vui!”. Chị biết email gửi cho rất nhiều người, nhưng chị cũng biết là người gửi đang trông đợi một reply – một sự xác nhận từ từng người một chứ không phải việc gửi cho nhiều người cùng một mục đích có nghĩa là chị reply hay không thì cũng chẳng sao. Hơn nữa, chị biết việc confirm sẽ liên quan đến chuyện xếp chỗ, xếp đồ ăn và nhiều công đoạn chuẩn bị khác cần thiết của ban tổ chức. Chị reply mất 5′ thôi nhưng sẽ giúp họ tiết kiệm được rất nhiều thứ. Và nhiều nhiều ví dụ khác nữa. Reply nhiều khi mất có 2 phút mà thôi. Với 2 phút bạn làm được gì? Không nhiều lắm. Nhưng với 2 phút reply, bạn sẽ trao gửi được sự trân trọng đến người khác, giúp họ quản lý sự kiện, quản lý công việc tốt hơn, và ngọt ngào nhất là nhận lại thương yêu, sự tôn trọng và hỗ trợ lâu dài từ chính người gửi mail. Chúc các bạn sẽ ngày càng chuyên nghiệp hơn để chinh phục được công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là Management Trainee nhé! Yêu thương, Chị Thư khó tính chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 690 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lam sao đe can bang viec hoc va ngoai khoa? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/lam-sao-de-can-bang-viechoc-va-ngoai-khoa Chị nghĩ là tùy vào tính cách của mỗi bạn mà các bạn sẽ có cách sắp xếp khác nhau nên những gì chị chia sẻ ở đây chỉ mang tính tương đối và phù hợp với tính cách của chị thôi nhé, còn các bạn chị tin là các bạn sẽ khám phá ra được cách cân bằng phù hợp với mình. Với chị thì có 2 chữ thôi, đó là Prioritize (Sắp xếp thứ tự ưu tiên) và Focus (Tập trung). 2 yếu tố này sẽ dựa trên mức độ nặng – nhẹ của công việc, công sức bỏ ra cho công việc để cân nhắc xem khoảng chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 691 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK thời gian đó chị có thể làm mấy công việc mà vẫn đạt hiệu quả, thay vì ôm đồm làm nhiều thứ cùng một lúc. Ví dụ như năm 1 thì chị tham gia khá nhiều hoạt động như vừa làm phát thanh viên, biên tập viên FTU Zone, vừa trong ban nhân sự đội Công Tác Xã Hội (CTXH), cộng tác viên các hoạt động tình nguyện của đội CTXH và vừa là thành viên của ban nhân sự AÌESEC (dĩ nhiên là phải đảm bảo việc học nữa). Nhưng mà đến năm 2 thì chị bắt đầu nhận trách nhiệm nhiều hơn ở mỗi nơi, nên chị phải lựa chọn thứ tự ưu tiên để tập trung hơn. Và sau khi cân nhắc các yếu tố về cá nhân, sở thích, định hướng thì chị đã lựa chọn việc học – AIESEC và FTU Zone. Rồi đến lúc vừa làm đội phó FTU Zone lại vừa mới nhận chức phó chủ tịch truyền thông cho AIESEC thì chị lại hiểu rằng mình không thể tham lam nếu “kham không nổi” nên đành nhường lại vị trí ở Zone cho các bạn phù hợp hơn để tập trung cho công việc của AIESEC vào cuối năm 2. Đến cuối năm 3 khi cũng đã cống hiến kha khá cho AIESEC thì chị quyết định gác lại việc hoạt động để tập trung vào mảng Tiếng Anh và học tập. Tóm lại là chị không cố gắng dàn trải và ôm đồm quá nhiều thứ cùng một lúc vì chị muốn ở mỗi nơi mình làm có thể tạo nên dấu ấn của riêng mình, tạo nên giá trị thật sự cho nơi đó chứ không chỉ là “dạo chơi” lấy nhiều hoạt động ghi vào CV. Hơn nữa, một khi chị tập trung làm thì chị thấy mình học và làm hiệu quả hơn. Về cân đối giữa học và làm việc thì chị thường học ở trường một buổi rồi thời gian còn lại dành cho hoạt động ngoại khóa. Thời gian dành cho việc học không quá nhiều nên bí quyết nhỏ khi chị học là chị sẽ dành 1 tuần trước khi thi để học bài nhóm với các bạn trong lớp, học rất tập trung và không lơ là vào khoảng thời gian này. Chị cũng tự nhận thấy là khi mình làm việc tập trung trong một khoảng thời gian ngắn thì chị bớt “nhây” hơn và sử dụng thời gian hiệu quả hơn. Cách học nhóm cũng giúp mọi người san sẻ kiên thức lẫn nhau chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 692 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK và cùng nhau hiểu bài tốt hơn. Cho đến hết 4 năm đai học thì chị thấy bí quyết này cũng khá hiệu nghiệm khi chị vừa tốt nghiệp loại giỏi, điểm ÌELTS cũng khá cao mà cũng được hạnh phúc tận hưởng khoảng thời gian hoạt động thú vị nữa. Và chị tin là các bạn ngày nay còn giỏi, thông minh và năng động hơn chị rất nhiều lần nên các bạn sẽ còn làm tốt hơn chị rất nhiều nữa đó! Chúc các bạn thành công chinh phục công việc đầu đời mơ ước, đặc biệt là với chương trình Management Trainee (Quản Trị Viên Tập Sự) nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 693 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ba ơi con muon nghì viec! Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/ba-oi-con-muon-nghi-viec C hị vẫn còn nhớ những ngày đầu chập chững đi làm, dù đã chuẩn bị tâm lý và kinh nghiệm rất nhiều từ những năm tháng sinh viên nhưng môi trường thực tế vẫn mới mẻ và thử thách hơn rất nhiều so với những gì chị đã dự liệu. Khi quá mệt mỏi vì áp lực, vì sự kỳ vọng của bản thân mình, chị lại cảm thấy mình thật vô dụng và mệt mỏi, nhiều khi đi làm hết một ngày dài, bao nhiêu tình huống, bao nhiêu sự căng thẳng dồn nén để rồi rấm rứt khóc như mưa. Có thể các bạn mạnh mẽ hơn chị, chị thì ngố lắm, đã có những lúc nản lòng đến mức muốn từ bỏ công việc hiện tại, ngay và luôn, và số lần nhẩm ra chắc cũng được hơn 10 đầu ngón tay. Ừ chị không phải là kiểu người cứng rắn mạnh mẽ độc lập một mình đâu, khi mệt mỏi đến tận cùng chị “bánh bèo” lắm! Vậy nên mới nói, chị rất khâm phục và ngưỡng mộ những bạn có thể một mình chinh chiến cả con đường! Trở lại với chị Thư của những lúc nản lòng. Người ta nói : “Khi bạn muốn từ bỏ, hãy nghĩ lại lí do mình bắt đầu”. Nhưng chị nghĩ mình thật may mắn vì có một viên thuốc còn kì diệu hơn cả vậy… 3 tháng sau khi đi làm công việc đầu đời ❖ “Ba ơi, ở đây mọi người dễ thương, môi trường tốt, chuyên nghiệp, nhưng mà con không quen đi nắng gió như vậy, mà công việc lại quá nhiều thứ mới đến cùng một lúc, có lúc phải đi khảo sát tuyến bán hàng nhiều khi việc không xong con phải dầm mưa đến tối khuya mới về nhà… Mà con thấy các bạn làm tốt lắm, còn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 694 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK con sao con còn trẻ con và không bằng ai hết. Con mệt mỏi quá ba ơi, con muốn nghỉ việc!” ❖ “Ráng đi con, con mới làm có 3 tháng thôi, con chưa quen thôi. Con nghĩ đi, con đã qua bao nhiêu vòng thi, vượt bao nhiêu vất vả mới có được công việc này, không lẽ con từ bỏ dễ dàng vậy sao? Hơn nữa, ít nhất cũng phải ở lại được 6 tháng chứ con, chứ mới 3 tháng qua công ty khác thì kinh nghiệm của con cũng không được đánh giá cao nữa” … Ba nói cũng hợp lý, thế là chị cố gắng làm tiếp, nước mắt cũng vơi dần vì cảm giác được sẻ chia và an ủi, và hơn nữa, dù miệng nói muốn từ bỏ nhưng trong thâm tâm chị vẫn còn muốn cố gắng rất nhiều, có chi là thiếu một lời động viên nhỏ nhẹ của ba để mạnh mẽ hơn chút nữa mà thôi… 3 tháng sau nữa – tức 6 tháng sau khi đi làm ❖ “Ba ơi từ lúc chuyển vô văn phòng làm chuyên ngành hơn, con cũng đã cố gắng hết sức mà sao công việc không như ý, quá nhiều sự cố xảy ra trong một ngày, có những thứ mình toàn phải đi giải quyết hậu quả trên trời rơi xuống, hết thời gian mà việc chưa xong, con cảm thấy thật mệt mỏi và ngột ngạt quá. Ba ơi, chắc con nghỉ!” ❖ “Trời con làm 6 tháng rồi, ráng thêm chừng vài tháng nữa là được 1 năm. Con tin ba đi, 1 năm kinh nghiệm khác với lại 6 tháng lắm. Con chỉ cần ráng một khoảng thời gian nữa cho tròn đúng 1 năm cho ba thôi, rồi con chuyển công ty khác. Ráng đi con” …Ừ cũng đúng, đã được nửa chặng rồi, ráng lên… Và cứ thế mỗi lúc mệt mỏi đến tận cùng chị lại gọi về nhà, gọi nhiều khi chỉ để được xả hết nỗi niềm, được khóc nức nở, được nghe tiếng ba khuyên răn và tiếng mẹ ở bên cạnh lâu lâu chen vào động viên, cảm giác như mình vẫn còn trong vòng tay của ba mẹ. Biết là cuộc đời chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 695 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK do mình quyết định, lớn rồi đâu thể cứ than thở mãi, nhưng sao sau mỗi cuộc điện thoại, viber, face time, mỗi lần được khóc cho sưng mắt, cho khan cả giọng với ba mẹ lại cảm thấy thư thả và an yên đến lạ. Có lẽ vì đâu đó chị hiểu rằng, ba mẹ còn có niềm tin vào chị hơn chính bản thân của chị, và rằng dù chị có thất bại có hoang mang thì vẫn có ba mẹ kề bên. Những lời động viên đó đã giúp chị vượt qua những khoảng thời gian vô định nhất để tiếp tục cố gắng trên con đường vất vả nhưng cũng đáng giá vô cùng. 5 năm nhìn lại, chính những cuộc điện thoại với ba mẹ đã giúp chị tiếp tục công việc và trưởng thành hơn sau mỗi sóng gió. Nếu khi đó dễ dàng từ bỏ liệu chị có là chị của bây giờ? Nhớ lần quyết định lớn nhất của chị gần đây để nghỉ việc không phải là vì trốn áp lực mà vì muốn theo đuổi giấc mơ của riêng mình, để lựa chọn con đường đó chị cũng đã đắn đo rất nhiều, nhưng chỉ một câu nói thôi đã làm chị vững lòng biết bao “Ừ con cứ làm đi, có gì đâu, không được thì về ba me nuôi”… (Ở nhà chị gọi mẹ là “me” ^^). Vậy mới thấy, con dù lớn vẫn là đứa con bé bỏng của ba mẹ. Ngoài kia có giông bão, có khó khăn quá thì về nhà, có ba me chờ… … Nói thế thôi, con nhiều khi nhõng nhẽo vậy, chứ con cũng đủ lớn, để tự quyết định cho mình, nhưng đôi khi cũng cần tiếng ủi an động viên như là lời xác nhận cho con đường mình đã chọn, như là để hiểu rõ tiếng trái tim mình muốn nói điều gì. … Cảm ơn ba me đã là điểm tựa vững chắc cho con vững lòng trước sóng gió! Chuyện nhỏ tản mạn ngày mưa, các bạn thì sao, ai là người nắm tay cổ vũ bạn trên con đường bạn chọn, hay bạn chính là người anh hùng của chính mình? chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 696 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Yêu thương, Chị Thư P/S: À mà chị cũng bánh bèo có mức độ thôi, không phải hở một tí là khóc lóc và nhấc máy gọi ba mẹ đâu nghen. “Thuốc tiên” thì phải để dành những lúc thật bí bách mới dùng chứ, dùng hoài cũng có ngày lờn thuốc chứ bộ ^^. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 697 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Ban co mac phai loi giao tiep the nay khong? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/chi-thu-bi-phu-season-1 C ác bạn có bao giờ bị “phũ” chưa? Cảm giác của các bạn lúc đó thế nào? Chị thì, xưa giờ đi làm ít khi nào bị người khác “phũ” lắm nhưng mà từ khi tiếp xúc với các bạn sinh viên thì phát hiện ra là mình bị “phũ” hơi bị nhiều luôn á ;), chắc làm nguyên series phim được luôn á. Nay chị kể các bạn nghe những mẩu chuyện nhỏ nha! Phũ 1 ❖ Sv 1: Chị Thư ơi, em sắp thi cuộc thi ABCD rồi, chị xem bài rồi góp ý giúp em nghen? ❖ Chị Thư: Ơi em ơi, chị xin lỗi nhưng mà thời gian này chị đang hơi bận, em cứ gửi qua mail chị tại xoy@abc.com nha, rồi nếu có thời gian chị sẽ xem nha. Chị không hứa là sẽ góp ý chi tiết được nhưng làm được bao nhiêu thì chị làm nha! ❖ SV 1: Seen, không một tiếng ok chị, hay cảm ơn chị, hay là thôi không cần nữa đâu chị ơi… Thiệt tổn thương, cứ như là “ok, chị không chịu góp ý hả, vậy thôi, không thèm nói chuyện với chị nữa”. Trời ơi chị cũng bận rộn chứ đâu phải là tổng đài sửa bài thi các level đâu huhu. Mà bạn sinh viên này làm vậy cũng không khéo đâu, vì mai mốt nếu bạn có nhờ nữa chị không nghĩ là chị sẽ chỉ cho bạn được vì bạn đã phũ chị đến mức này luôn mà :). Và có một điều mà bạn không biết, đó là chị đã từng gặp một bạn sinh viên hỏi chị câu hỏi tương tự, chị trả lời y chang, nhưng sau đó bạn sinh viên kia vẫn follow up kỹ càng và gửi bài cho chị qua chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 698 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK email để nhận lại được 1 bài feedback tỉ mỉ hơn cả trang A4 của chị :). Vậy đó, kết quả thế nào đến rất nhiều từ thái độ của các bạn! Phũ 2 ❖ Sv 2: Chị ơi, cho em hỏi làm sao để học Tiếng Anh tốt vậy chị? Em muốn học mà nhiều khi thấy đọc không vô. ❖ Chị Thư: À, em có thể lấy động lực bằng cách xem nhiều phim Tiếng Anh, nghe nhạc Tiếng Anh, v.v… Đây, chị có sẵn 2 bài viết này, em xem nghen <sau đó gửi link 2 bài viết chi tiết, trong đó liệt kê cụ thể đến từng tựa phim>. ❖ Sv 2: Dạ em cảm ơn chị! ❖ Sv 2 <2 ngày sau>: Chị ơi hôm bữa chị nói với em là chị xem nhiều phim Tiếng Anh, chị cho em hỏi chị hay xem phim gì vậy chị? ❖ Chị Thư <cạn lời >: Trong link chị gửi em có ghi đầy đủ hết đó…. Cho chị hỏi nè, nếu các bạn không chú tâm vào câu trả lời của người khác – những người sẵn sàng bỏ thời gian để trò chuyện và hỗ trợ, thậm chí viết bài rất kỹ cho các bạn, vậy bạn hỏi để làm gì? Chị cảm giác như các bạn hỏi chỉ để yên tâm là “okie, mình có tìm hiểu rồi nha, lưu lại để chơi”. Hoặc không thì, “trời, sao chị này trả lời mà gửi link vậy cà, lỡ rồi trả lời thẳng cụ thể tỉ mỉ ra cho mình luôn cho rồi, còn bày đặt đánh đố”! Hic, các bạn là sinh viên mà còn bận tối mắt tối mũi, nói chi là chị? Và mỗi lần chị trả lời dù là gửi link hay type thì chị đều cố gắng để tận tâm và hiền lành nhất có thể rồi, nếu các bạn nhận câu trả lời cũng có tâm như chị, chắc chắn chị sẽ còn hỗ trợ bạn dài dài, còn nếu như tình huống trên thì, chị đành phải bó tay thôi! Chia sẻ nhỏ vừa là để giải trí, vừa là lời dặn dò của chị với các bạn khi tiếp cận và xin lời khuyên từ người khác. Mong là bạn trẻ nào đọc Chương Khởi Điểm sẽ không vấp phải những sai lầm này nghen! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 699 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Buon thì tìm chi Thư, vui em tìm ai? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/chi-thu-bi-phu-season-2buon-thi-tim-chi-vui-em-tim-ai T ình hình là dạo này tin vui từ các bạn về cũng nhiều, nhưng mà song song với tin vui thì con tim chị Thư vẫn tan nát khi phải hát điệp khúc “Em chỉ nhớ đến chị Thư lúc buồn, vậy những ngày vui em về bên ai?” (phỏng theo giai điệu và ca từ của bài hát “Em muốn anh sống sao” của ca sĩ Bảo Anh:”>). Này nha, nguyên một loạt vị dụ chị Thư bị phũ một cách không thương tiếc ở dưới luôn nè, chị biết các bạn không cố ý đâu, nhưng mà thôi kệ, viết đi cho mấy nhỏ nhận ra là mấy nhỏ đã làm trái tim bé bỏng của chị thổn thức thế nào… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 700 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Phũ 1 ❖ Sau khi chị góp ý cho bé sinh viên về đề án bạn lập ra cho câu lạc bộ để ứng cử cho vị trí trưởng ban tổ chức, chị thấy bé im re bặt tăm bặt tích. Lúc đó chị nghĩ thầm, chắc là kết quả không tốt lắm nên bé ý ngại không dám cập nhật, thôi thì chị cũng không hỏi thêm. Bẵng đi cỡ 2, 3 tháng, bé ý gửi mail chị, lí do là vì câu lạc bộ đang gặp phải một tình huống rất khó khăn và bé ý lại nhớ ra rằng có thể tìm chị như là một trong những lựa chọn trợ giúp. Chắc cũng vì nhân tiện gửi mail cho chị nên bé ý mới nhớ và kể cho chị nghe là sau khi nhận được feedback của chị và cải thiện, bé ý đã được chọn làm trưởng ban tổ chức! ❖ Ồ, chị siêu ngạc nhiên luôn! Không phải ngạc nhiên vì bé ấy được chọn, mà ngạc nhiên vì bé ấy được chọn mà sao im re không cập nhật cho chị hay tiếng nào hết, làm chị trong một khoảng thời gian dài cũng lo lắng cho bé ấy mà không dám hỏi. ❖ Phản ứng đầu tiên là mừng cho bé. Và phản ứng thứ 2 là tự vấn, “vì sao đến khi gặp chuyện thì bé ý mới lại sực nhớ tới chị”? Kiểu như là khi nào khó khăn thì mới nhớ tới chị Thư, vì phải nhờ chuyện thứ 2 nên mới cập nhật kết quả chuyện thứ 1, chứ mọi chuyện mà ổn ổn thì cũng sẽ quên mất chị Thư là ai trong cuộc đời này (Chị Thư là ai, em không biết, chị đi za điiiiiii – khổ thân chị Thư). Sau này chị có hỏi bé ý vì sao không cập nhật kết quả cho chị biết sớm và vui cùng bé, bé bảo là vì chưa tổ chức chương trình xong, mọi chuyện chưa tới đâu nên chưa dám cập nhật. Thôi, vậy cũng tạm được, xem như chị tạm chấp nhận lời chống chế này, chị dễ tha thứ mà. Chị không giận bạn ý nha, nên bạn ý có đọc bài này thì rút kinh nghiệm thôi chứ không có gì phải buồn hết nghen! Ukie, kể xong câu chuyện thứ 1, tiếp tục sang một ví dụ thứ 2 cho các bạn thấy thương chị Thư nè. Nhắc lại, chị post ví dụ không phải là để chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 701 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK trách móc mà chị muốn đưa tình huống cụ thể để các bạn sinh viên của chị tránh mà không vướng phải! Phũ 2 ❖ Có một bạn nhân viên mới tinh của một công ty đang gặp khó khăn trong công việc do chưa được giao việc phù hợp. Dù chị đang trong giai đoạn siêu siêu bận rộn, đầu tắt mặt tối nhưng chị vẫn cố gắng hết sức để dành hơn 1 tiếng đồng hồ trò chuyện, chạy từ nhà lên quán cà phê để gặp bạn và giải quyết thắc mắc cho bạn nhờ những kinh nghiệm trước đây của chị. Khoảng 1 tuần trôi qua, chị cũng quen bạn bè bên công ty đó nên được biết là tình hình khá ổn, có vẻ bạn ý đang làm tốt. Nhưng mà chị đợi hoài hổng thấy bạn trẻ cập nhật tình hình cho chị. ❖ Chính bản thân chị phải là người message trước và hỏi thăm tình hình, bạn cũng cảm ơn chị và cập nhật là tình hình đã ổn, bạn đã được giao nhiệm vụ mới rõ ràng hơn. Dĩ nhiên là chị rất vui khi bạn cập nhật, nhưng chị sẽ vui hơn nếu bạn chủ động chứ không phải để chị là người follow up. Có thể chị không phải là người duy nhất bạn xin lời khuyên, và có thể chị chỉ góp 1 phần nhỏ xíu trong kết quả của bạn, nhưng, ít nhất chị đã dành hết tâm huyết và khoảng thời gian ít ỏi của chị cho bạn. Chị đâu đòi hỏi gì nhiều, ngoài 1 lời update chân thành. Đâu có quá đáng lắm đâu, đúng không các bạn? Tóm lại Các bạn thường lấy lí do là quá bận nên quên cập nhật mất. Nhưng, chị tin là KHÔNG BAỔ GÌỜ QUÁ BẬN ĐỂ CẢM ƠN NHỮNG NGƯỜÌ ĐÃ GÌÚP ĐỠ MÌNH. Chị muốn nhân 2 câu chuyện này dặn dò mấy bạn của Chương Khởi Điểm là một khi bạn đã hỏi xin lời khuyên, sự tư vấn từ bất cứ ai, nếu có kết quả thì hãy cập nhật ngay cho những người đã giúp đỡ các bạn. chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 702 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Dù ít hay nhiều, kết quả tốt hay không thì một khi bạn chủ động cập nhật thì người khác sẽ biết là bạn trân trọng sự góp ý của họ và sẵn sàng giúp bạn lần tiếp theo. Chứ chỉ nhớ đến người ta lúc buồn, lúc khó khăn và quên béng đi sự hiện diện của họ nếu mọi thứ trôi chảy thì khác nào bạn xem họ như là quyển sách giải, xem xong úp lại là thôi. Vậy thì lần 2, lần 3, nếu bạn vẫn muốn nhờ người ta, bạn có chắc người ta sẽ sẵn sàng nhiệt tình giúp đỡ bạn hay không? Và dĩ nhiên là nhân dịp này, chị cũng dành mười tràng pháo tay nhiệt liệt và những nụ hôn nồng thắm cho các bạn trẻ đã gặp chị hoặc dù chị chưa gặp, chưa nói chuyện bao giờ nhưng vẫn chủ động inbox chị và chia sẻ thật lòng những kết quả tốt bạn đạt được nhờ đọc những lời khuyên, xem video clip của chị. Chị rất vui và chính các bạn là nguồn động lực rất lớn để chị tiếp tục đó! Chúc các bạn trẻ của chị năm mới sẽ BỚT PHŨ và HẾT PHŨ nhanh chóng để được nhiều người yêu thương hỗ trợ và gặp nhiều thành công nha! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 703 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Viet cho nhưng ban tre đang hoang mang ve chình mình sau nhieu lan that bai… Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/viet-cho-nhung-ban-tredang-hoang-mang-ve-chinh-minh G ửi các bạn sinh viên năm 1, những bạn vừa mới rớt 2,3,4 câu lạc bộ hoặc nhiều hơn thế nữa, gửi những bạn đang cảm thấy mình thật vô dụng và hoang mang về sự tồn tại của bản thân… Có phải bạn đang nghĩ… Mình chỉ là người kém cỏi… Khởi đầu Đại Học còn tệ vậy, ra trường làm sao kiếm việc được bây giờ… Mấy nay lướt Facebook, các bạn sẽ thấy nhiều câu lạc bộ đăng tin hân hoan chào thế hệ thành viên mới. Để rồi các bạn lướt hoài, lướt mãi, chờ hoài, đợi mãi mà vẫn chưa thấy tên mình được xướng lên. Rồi một ngày thấy email có tin, bạn vội vàng mở lên xem, chờ một cái confirmation “Chúc mừng bạn đã trúng tuyển câu lạc bộ!” nhưng đáp lại sự hồi hộp đó của bạn là những dòng từ chối lịch sự nhẹ nhàng… 1 lần không đậu, bạn tự an ủi, hổng sao, câu lạc bộ này mình thi đầu tiên nên xem như rút kinh nghiệm thôi hà. 2 lần không đậu, bạn có chút chạnh lòng, mà tặc lưỡi thôi kệ, chắc lần tới mình đậu. Rồi tới lần thứ 3 nhận được tin bạn lại tiếp tục không được một câu lạc bộ khác lựa chọn… chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 704 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Thoạt tiên, bạn nghĩ là các câu lạc bộ không công bằng. Tiêu chí chấm của họ là gì? Tại sao bạn kia đậu mà bạn lại không đậu? Có sự thiên vị nào ở đây không, hay lẽ nào là họ sợ bạn quá giỏi nên không tuyển vào? Nhưng rồi bạn lại nghĩ, nếu thật sự các câu lạc bộ đã công bằng thì sao? Lần này bạn hoang mang thật sự, bạn nghi ngờ khả năng của bản thân. “Chỉ là câu lạc bộ thôi, mình chỉ cạnh tranh có vài chục, vài trăm người mà còn không đậu, vậy mai này mình đi làm thì sao? Có phải mình đã quá ảo tưởng sức mạnh không? Mình tệ dữ vậy luôn sao, đằng nào mình cũng đã từng được giải này giải kia, là lớp trưởng, lớp phó suốt thời đi học cơ mà???” Rồi bạn thu mình lại, không muốn nói chuyện với bạn bè xung quanh, những người đã may mắn chọn được cho mình một nơi yên ổn để tham gia và hoạt động trong khoảng thời gian Đại Học. Bạn không muốn trò chuyện với họ vì có chút tủi thân, bạn nghĩ rằng mình chỉ là người thừa, là người thiếu kiến thức kỹ năng, cùng đậu vào một trường nhưng mình không bằng các bạn ấy! Và cuối cùng, bạn tự hỏi “Khởi đầu của năm tháng sinh viên đã tệ như vậy, liệu 4 năm Đại Học của mình sẽ thế nào???” Vì sao chị hiểu rõ cảm giác của các bạn như vậy? Là bởi vì, chị cũng đã từng trong hoàn cảnh đó :), cũng từng thất vọng về bản thân và tổn thương vô cùng… Chập chững bước vào Ngoại Thương, mang tiếng tốt nghiệp từ trường chuyên của thành phố Hồ Chí Minh, chị tự đặt cho mình những kỳ vọng rất cao và hoàn toàn tự tin là mình có thể đạt được những mục đích mà mình nhắm tới. Chị hăng hái nộp vào văn phòng Đoàn và chắc mẩm rằng mình sẽ đậu. Nhưng mà chị rớt. Chị nhận được mail thông báo mình không chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 705 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK phù hợp, chị hoang mang tột độ. Nhưng chị cũng nhủ lòng rằng, chắc mấy bạn xung quanh giỏi quá thôi. Nhìn cậu bạn thi chung nhóm khoe là đã đậu vào Đoàn, chị không khỏi xót xa và ghen tị. Rồi chị nộp tiếp vào chương trình thi MC của trường. Chị lại rớt. Ủa sao kì vậy, mình cũng hay nổi bật là thuyết trình tốt, dẫn chương trình sống động mà. Chắc do mình lùn, thôi bỏ qua lần nữa vậy... Rồi chị nộp vào một công việc part-time dành cho sinh viên, lần này nghĩ không thể nào rớt được vì đây chỉ là công việc parttime thôi mà, mình lại còn năng động và Tiếng Anh tốt. Vậy mà chị lại rớt tiếp! Đau đớn hơn là thi chung với chị có một bạn sinh viên trường khác, bạn ấy trao đổi Tiếng Anh không suôn sẻ rõ ràng, phần thi trình bày ý kiến nhóm bạn cũng chẳng có gì nổi bật, vậy mà bạn đậu! Không còn gì xót hơn. Chị có thể chấp nhận mình rớt, nhưng lẽ nào bạn đó, mình cũng thua là vì sao, chuyện này chị không thể chấp nhận được! Và những ngày sau đó là những chuỗi ngày khóc tức tưởi vì cảm thấy oan uổng, cảm thấy tổn thương, cảm thấy tuyệt vọng vì khả năng mình. Khóc mà không dám cho ai thấy vì sợ người khác sẽ nghĩ mình yếu đuối. Khóc vì thầm nghĩ chắc là tương lai của mình cũng xám xịt như những ngày này mà thôi. Gần 10 năm nhìn lại, những thất bại đầu đời đó là bước ngoặt vô cùng quan trọng để chị trở thành chị của bây giờ. Và tin chị đi, đây là cơ hội để bạn trở thành phiên-bản-tốt-hơn-của-chính-mình. Thật may mắn là sau gần 1 tuần buồn bã, ủ rũ và khóc lóc, chị đã cố gắng bình tĩnh hơn để nhìn lại những thất bại vừa qua. Và khi đã bình tĩnh rồi, chị mới nhận ra là thì ra mình còn quá nhiều điều thiếu sót, thì ra là mình đã có thể làm tốt hơn chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 706 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lúc tham gia vòng thi teamwork cùng các bạn khi nộp vào Đoàn thanh niên, chị đã sai lầm khi nhận vơ thành tích của người khác vào mình. Khi ban giám khảo hỏi ai là người nảy ra ý tưởng cho vòng này, chị đã nghĩ là nếu chỉ nói tên bạn kia thì mình sẽ không được đánh giá cao, nên nhất mực khăng khăng là “Em với bạn X cùng bàn luận”. Lúc tham gia vòng thi teamwork cùng các anh chị khi nộp cho công việc part-time, chị đã sai lầm khi hiếu thắng quá đà, luôn miệng giành nói và thiếu tôn trọng ý kiến của người khác, kể cả đồng đội là một người chị lớn hơn 1 khóa cùng trường. Trái lại, bạn sinh viên trường khác kia tuy nói Tiếng Anh không hay nhưng lại mềm mỏng, biết phân tích đúng sai và hướng mọi người đến kết quả cuối cùng. Lúc phỏng vấn cho công việc part-time, chị đã nhận vơ mình là Leader vì muốn thể hiện kinh nghiệm dày dạn trong khi bản thân chỉ là tình nguyện viên phát bánh kẹo và múa hát. Lúc thi MC, chị đã không chuẩn bị kỹ và luôn tâm niệm là “mình rất run, rất run” nên đến khi thi thật, quả nhiên chị cũng quá run để trả lời. Và nhiều nhiều những sai lầm khác nữa, mà có lẽ nếu chị không thi và thất bại ở các cuộc thi trên, có lẽ chị cũng không thể nào nhận ra. Nhờ những thất bại đó, những bài học đó mà chị cố gắng rèn luyện hơn và trở thành một phiên-bản-tốt-hơn của bản thân, vẫn là chị nhưng đã dần khắc phục được những sai lầm không đáng có. Cánh cửa này đóng lại cũng là cơ hội để bạn mở một cánh cửa khác của riêng mình. sCó những chuyện cứ như là duyên số, và thất bại cũng vậy. Chị tin là các bạn cũng sẽ vượt qua chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 707 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK giai đoạn khó khăn này và cuối cùng sẽ tìm được “duyên” – là nơi phù hợp với mình, giống như chị của ngày xưa. Nhờ những bài học đau thương ở trên, chị cố gắng cải thiện và cuối cùng, cũng đã có nơi nhận sự cống hiến và đóng góp của chị. Đó là AIESEC, là Đội công tác xã hội, là FTU Zone, mở đầu cho con đường Marketing của chị sau này với các công ty đa quốc gia. Nhiều lần chị thầm nghĩ, nếu như hồi xưa chị chỉ thi một lần, chị đau thương và không dám thử sức tiếp, hoặc nếu chị tặc lưỡi chấp nhận bản thân mình “tệ hơn vợ thằng Đậu” và cứ tàn tàn bước tiếp thì liệu chị có phải là chị Thư của ngày hôm nay được không? Hoặc giả như chị đậu những cơ hội khác, có lẽ chị đã không đủ thời gian tham gia vào AIESEC – nơi đã đóng góp rất lớn trong việc khai phá đam mê Marketing của chị. Và có lẽ, con đường của chị đã rẽ sang một nhánh rất khác bây giờ, liệu chị có vui chăng? Nên chị cảm ơn những thất bại ban đầu, vì có thể đó là cái “duyên” đưa chị đến con đường mà chị đã chọn và đang hạnh phúc như bây giờ. Vậy mới nói, thất bại không phải là chấm hết, mà thất bại là để mở cửa những cơ hội mới, nhưng nên nhớ rằng bạn chỉ có thể nắm giữ chìa khóa cho những cơ hội tương lai với điều kiện luôn cố gắng để hoàn thiện mình hơn, chứ không phải dậm chân tại chỗ như bé con đã từng thất bại ngày nào. Chị nghĩ câu chuyện của chị không phải là duy nhất để có thể giúp các bạn tin tưởng hơn vào tương lai của bản thân, vì bạn chính là người nắm giữ tương lai của chính bạn, chứ không phải là một câu lạc bộ, đội nhóm nào hết. Có không ít bài báo viết về chuyện ca sĩ A, ca sĩ B bị công ty lớn từ chối nhưng sau đó lại vụt sáng thành sao ở một công ty khác. Hay có trường hợp ca sĩ ngôi sao chia sẻ là đi thử giọng hơn mấy chục lần mới có công ty nhận làm quản lý. Rồi khán giả chỉ trích các công ty lớn không biết trọng dụng nhân tài. Ấy nhưng mà chị nghĩ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 708 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK khác một chút. Có thể sẽ có những trường hợp họ không nhận ra nhân tài, nhưng cũng sẽ có những trường hợp khác, đó là qua từng lần thất bại đớn đau, chính những ca sĩ đó đã lớn và trưởng thành hơn, biết được những điểu yếu của mình, họ luyện hát nhiều hơn, luyện nhảy tốt hơn, để qua mỗi lần lại trở thành một phiên-bản-tốthơn-của-bản-thân và cuối cùng, chính phiên bản đó đã thuyết phục được công ty quản lý khác. Hay nói cách khác, cuối cùng họ đã tìm ra chìa khóa cho cánh cửa cơ hội của mình. Hay như mới gần đây thôi, có bạn tâm sự với chị là vừa trượt cuộc thi tuyển internship tại P&G. Nhưng chị có một niềm tin mãnh liệt là bạn sẽ rút được bài học kinh nghiệm, và tìm được nơi phù hợp hơn với mình. Và đúng vậy thật, sau đó bạn đã đậu một chương trình internship cũng khá ngầu dành cho sinh viên, và lại còn trúng tuyển vào Ulead. Và update sau vài năm chị viết và đăng bài viết này thì hiện tại bạn đã trở thành một Associate Manager tại P&G rồi nhé ^^. Thất bại, đâu có nghĩa là luôn dẫn tới thất bại, đúng không? Tạm kết: Bạn đang buồn. Hãy cứ buồn. Nhưng buồn xong rồi, hãy dành cơ hội cho phiên-bản-tốt-hơn của bạn tỏa sáng! Chị không mong ước to lớn là có thể làm bạn hết buồn chỉ trong một bài viết. Nhưng chị mong là bạn sẽ từ từ vượt qua nỗi buồn này, và tiếp tục tin tưởng vào bản thân, để tìm được môt nơi phù hợp. Và chị tin chắc bạn sẽ kiếm được một nơi như vậy, là cái “duyên” của bạn. Tương lai bạn là nằm trong tay của chính bạn! Chị sẽ luôn bên cạnh các bạn trên con đường này! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 709 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK P/S: Nếu bạn đang đọc bài viết này và tự hỏi “Chị Thư ơi, nhưng em thi không đậu rồi mà vẫn không biết vì sao mình không đậu … Phải biết mình sai ở đâu thì mới cải thiện được chứ chị, giờ em phải làm sao??” … thì xem bài viết sau nghen! chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 710 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK Lam sao đe thoi lac loi trong that bai? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/lac-loi-trong-that-bai M ỗi lần các bạn thất bại, mọi người đều thương và an ủi. Bảo là cố lên nào, từ từ thì duyên sẽ tới, cố lên nào, thất bại là mẹ thành công mà, rồi thì, cố lên nào, quan trọng là bạn học được gì sau mỗi thất bại. Túm lại là “Phải biết học từ những thất bại “ – Ôi, câu nói xạo sự nhất trong năm! Học từ những thất bại kiểu gì bây giờ? Không biết vì sao mình thất bại nên bạn mới thất bại đó chứ! Bạn đã thất bại hơn chục lần rồi, mà vẫn chưa thành công đây! Rõ ràng ai bung ra lời khuyên này toàn là những người thành công – mà họ thành công thì họ nói gì chả đúng, chứ lời khuyên này là tầm phào và vô ích! Rồi, chị hiểu. Vậy giờ chị hỏi bạn nè. Bạn kể chị nghe bạn học từ những thất bại như thế nào? Hãy nhớ lại xem, lúc rớt một cuộc thi rồi bạn thường làm gì? - Bạn sẽ trả lời khẽ khàng rằng – Bạn dành thời gian nhìn lại bản thân, bạn lên kế hoạch tiếp tục thi thật nhiều và đăng ký liền tay cho những cuộc thi sắp tới để cải thiện kết quả. Bạn chiêm nghiệm, bạn suy tư về bản thân mình. Vậy bạn có biết những người khác học từ thất bại thế nào không? Bạn của chị – làm Marketing của một công ty lớn hẳn hoi, nhưng lại từng thất bại trong cuộc thi Marketing Young Lions khi dự thi lần đầu chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 711 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tiên, ngay ở vòng loại. Cách chị ấy học từ thất bại là gì – là đi mượn GẦN NHƯ TẤT CẢ những bài thi được vào vòng trong, và ĐỌC THẬT KỸ từng bài để hiểu được mình thiếu ở những điểm nào. Cuối cùng nhờ đọc hết các bài đậu và so sánh với bài của mình, chị ấy phát hiện một trong những thất bại là do bài viết của team chị ấy đang trình bày theo quan điểm của nhãn hàng và khá khô khan, trong khi ban giám khảo sẽ là những người đứng từ phía Agency – họ có những style khác và kỳ vọng khác mà những bài trình bày khác đáp ứng được. Vậy quan trọng nhất đó là chị ấy cần phải hiểu đối tượng khán giả mà mình nhắm tới kỹ hơn. Và nhiều nhiều bài học khác sau khi chị ấy dành hàng chục tiếng đồng hồ để nghiền ngẫm hết tất cả những bài khác. Kết quả – 1 năm sau, chị ấy đã trở thành quán quân của chính cuộc thi đó! Vậy bạn và cô bạn Marketing của chị khác nhau ở điểm nào? Khác ở chỗ bạn nghĩ học từ thất bại là học từ chính mình. Còn chị ấy biết rằng – học từ thất bại sẽ còn thông qua việc học hỏi ở những người khác cùng thi với mình nữa. Khác ở chỗ bạn dành 2 tiếng để nghiền ngẫm về thất bại bản thân và thấy nhiêu đó đã là nhiều, còn chị ấy sẽ dành hàng chục tiếng, thậm chí là vài ngày liền để đọc và nghiền ngẫm hết những bài thi khác của đội bạn. Khác ở chỗ – dù có năng lực, nhưng chị ấy tin rằng nếu chị ấy không được chọn thì không phải do thiên vị, mà phải có lí do cho chính việc đó. Vì vậy chị ấy sẽ cố gắng để tìm được lí do đó. Còn bạn, đôi khi vẫn nghĩ rằng mình thất bại tất cả đều vì hên xui. Hôm nay chị cũng mới vừa nhận được bức thư dễ thương từ bạn sinh viên của chị. Bạn tâm sự rằng bạn đã thất bại 13 lần trước đó và cảm thấy rất chán ghét mình, tưởng như không thể nào thành công được. Nhưng sau 2 tháng làm sự kiện cùng với nhóm bạn chung khóa học chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 712 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK kỹ năng, bạn đã có một sự kiện đáng nhớ với vai trò Leader, nhận được feedback rất tốt không chỉ từ người tham dự mà còn từ chính diễn giả nữa. Và chính bạn cũng ngạc nhiên vì sự thay đổi của bản thân. Điểm khác của bạn-rớt-13-lần và bạn-sau-này là ở việc bạn không một mình khi làm dự án mà bạn có cả một team, và có cả những người kinh nghiệm hơn với vai trò là Mentor sẵn sàng quan sát, hướng dẫn bạn, giúp bạn nhìn bản thân ở góc độ khách quan hơn, để bạn biết rằng “Ồ – thì ra xưa giờ mình rớt là vì mình có những cách cư xử như vậy, kỹ năng mình còn yếu ở điểm này, điểm kia”. Và một khi bạn biết mình thiếu ở đâu thì bạn biết được mình phải lấp thêm vào đó để hoàn thiện hơn mỗi ngày. Rồi, vậy tiếp tục hỏi câu hỏi tương tự – bạn và cô bé sinh viên của chị giống và khác nhau ở điểm nào? Giống là đều cùng thất bại rất nhiều, đến nản chí và muốn bỏ cuộc. Khác ở chỗ, bé ấy biết là mình cần phải tìm người để cùng đánh giá bản thân mình, thay vì chỉ trông cậy vào “Sức mạnh siêu nhiên tự hiểu bản thân”. Mới có 2 ví dụ thôi đó, mà bạn đã thấy cũng là “Học từ thất bại” mà sao người ta học khác với mình quá trời rồi đúng không? Học từ thất bại – không phải là thất bại thiệt nhiều để học thiệt nhiều, mà là qua mỗi lần thất bại bạn đều thực sự học được những bài học cho riêng mình. Còn nếu thất bại thật nhiều mà mù mờ không rõ lí do qua mỗi lần thì cũng chẳng khác nào bạn đang đi lạc đường vì không biết đích đến của mình ở đâu, và vì vậy, bạn sẽ tiếp tục lạc lối… Hãy dành thời gian để nghiên cứu, tìm hiểu lí do – không chỉ học ở chính mình mà còn học ở người khác, không chỉ tự mày mò mà nên chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 713 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK tìm sự hỗ trợ từ những người xung quanh để cho bạn những lời nhận xét khách quan và hữu ích hơn. Vậy giờ sao nè, bạn sẽ tiếp tục lạc lối trong thất bại, hay bạn sẽ có chiến lược tốt hơn cho lần thất bại tiếp theo để tìm ra được con đường ánh sáng của chính mình? Chị để câu hỏi mở cho chính bạn của ngày hôm nay trả lời nhé! Yêu thương, Chị Thư chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 714 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK An cơm nha ma vac tu va hang tong, chi vay? Link bài gốc: https://chuongkhoidiem.com/an-com-nha-ma-vac-tu-vahang-tong-chi-vay C ó người nói rằng sinh viên có 4 năm Đại Học để vừa học vừa đi làm thêm, tích cóp chút tiền cho tương lai, dành hết 4 năm quý giá này làm chuyện xã hội thật là vô ích và phí phạm. Làm tình nguyện, có nghĩa là bạn bỏ công sức ra để giúp người khác không công. Mà nhiều chương trình tình nguyện đi nước ngoài lại còn yêu cầu bạn phải bỏ ra một số chi phí gọi là chi phí hoạt động nữa. Vậy mắc gì đi làm tình nguyện chi vừa tốn thời gian, tốn sức, không kiếm ra tiền thì chớ, chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 715 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhiều khi lại còn phải tốn tiền. Rảnh quá, đi ăn cơm nhà rồi vác tù và hàng tổng, CHÌ VẬY? Chị tin đây là suy nghĩ của không chỉ các bạn sinh viên trẻ mà quan trọng hơn hết, là lời cản bước của các bậc phụ huynh. Những suy nghĩ này, thật ra, không sai chút nào. Điểm chung của những lợi ích này, đó là lợi ích trước mắt. Cơ mà, chị muốn nhỏ to tâm sự với các bạn rằng, nếu các bạn đi làm tình nguyện vì mong muốn những lợi ích trước mắt thì xin lỗi, có lẽ bạn đã nhầm chỗ rồi. Lưu ý: Bài viết không áp dụng với những bạn phải đi làm kiếm tiền vì hoàn cảnh gia đình nha. Bài viết này chị dành cho những bạn có điều kiện, có quyền được lựa chọn công việc phù hợp và các hoạt động ngoại khóa phù hợp với mình nhé! Bạn muốn vội vã kiếm ra tiền mua dăm cái áo, cái quần lẻ tẻ khi còn học ở giảng đường bằng bất cứ công việc vô tội vạ nào mà bạn thấy hay chăm lo rèn luyện kỹ năng trong thời gian đó để rồi tặng những món quà siêu chất cho gia đình sau này? Bản thân chị cũng dành phần lớn thời gian sinh viên để đi “vác tù và hàng tổng”. Trong suốt 4 năm đi học, chị chỉ có duy nhất 6 tháng đi làm trợ giảng ÌLA khi đang học năm cuối là kiếm ra tiền, còn lại 3.5 năm đều vùi đầu vào các công tác câu lạc bộ, đội nhóm và hoạt động tình nguyện. Có lẽ điều may mắn của chị là gia đình không quá khó khăn về tài chính, cũng tạm đủ sống để nuôi chị ăn học cho nốt 4 năm nên vẫn ủng hộ sự lựa chọn của chị vì tin tưởng. Thực ra, cũng đôi lúc cha mẹ anh chị thấy con gái, em gái mình đi không thấy mặt đến 10h, 11h đêm mới về cũng nao núng và có khi rầy trách nhẹ chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 716 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nhưng vẫn hiểu và cảm thông. Vậy nên chị vẫn kiên tâm với con đường mình đã lựa chọn. Gần 4 năm không kiếm ra được một đồng nhưng chỉ một thời gian ngắn sau khi đi làm đã có thể tặng lại cho gia đình khoản tiền cha mẹ đã đầu tư cho chị đi tình nguyện, mua sắm vài thứ quan trọng trong gia đình, dẫn ba mẹ đi du lịch và tặng quà cho anh chị. Tất cả là nhờ kinh nghiệm làm không công trong quãng thời gian sinh viên. Chị thích mê công việc Marketing và may mắn gặt hái được kha khá kỹ năng từ thời giảng đường khi “lo chuyện bao đồng”. Làm ở FTU Zone cho chị những kỹ năng về nội dung, biên tập, kiến thức chuyên môn mà chị đã ứng dụng được rất nhiều. Làm ở phòng Nhân sự của Đội Công Tác Xã Hội cho chị hiểu được những nhạy cảm khi làm việc với con người, những khó khăn khi phân công công việc cho người khác, đặc biệt lại là một công việc hơn hết cần sự tình nguyện hơn là ép buộc… tất cả điều này giúp chị trau dồi kỹ năng làm việc, trách nhiệm và làm việc nhóm tốt hơn sau này. Làm ở phòng Marketing của AÌESEC là những lần đầu tiên chị được giao nhận một dự án hẳn hoi từ A tới Z, hiểu được quy trình tổ chức sự kiện, thực sự tiến hành và vật lộn với những khó khăn thử thách để hoàn thành công việc, và những kinh nghiệm này cực kì liên quan tới ngành Marketing mà chị đam mê… Tất tần tật những điều tưởng chừng là “chuyện thiên hạ” nhưng lại cho chị một rổ những trải nghiệm đáng quý và hỗ trợ cực tốt cho đam mê Marketing, để chị tự hào “bưng vào” và nói chuyện với Nhà Tuyển Dụng, để rồi có được công việc tốt, một khởi đầu mơ ước. Đúng là khi chị còn là sinh viên chưa thể để dành được bất cứ vật dụng nào hơi to tát một tí cho bố mẹ, mà lâu lâu chỉ có thể tặng một chiếc áo, một chiếc khăn bé nhỏ. Thậm chí vào cuối năm 1 lại còn ngốn của gia đình một ít tiền cho chuyến đi tình nguyện tại Ấn Độ (dù chi phí ăn ở đã được dự án tài trợ nhưng vé máy bay và một số khoản phí khác là do gia đình cùng góp sức hỗ trợ). Vậy nhưng chỉ ngay sau khi ra trường, chị tự hào khi đã có thể san sẻ gánh nặng tài chính với chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 717 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK gia đình, có thể mua cho bố mẹ một vài vật dụng trong nhà như tủ lạnh, xích đu, mua cho chị gái những món quà thời trang nhỏ xinh, và cũng đủ dư dả để dẫn bố mẹ đi chơi từ Việt Nam cho đến nước ngoài. Và lớn hơn nữa là đã có thể chuẩn bị tổ ấm nho nhỏ của riêng mình nhờ một khởi đầu thật tốt. Nếu gia đình không có áp lực quá nặng về mặt kinh tế và bạn chỉ đơn thuần muốn đi làm kiếm tiền trong suốt 4 năm Đại Học để có chút dư dả mua sắm váy áo, đồ chơi, v.v… mà bất chấp công việc mình làm là gì thì chị sẽ rất tiếc cho tuổi xuân của bạn. Không có nghề nào là đáng để bị xem thường, nhưng nếu như cách bạn làm từng công việc không đủ tâm huyết mà chỉ làm qua loa cho có thì bạn đã sống thực sự hữu ích chưa? Có thể bạn nhận một công việc giữ xe qua ngày và dành thời gian rảnh để chơi game lướt web hết ngày hết giờ chỉ đợi cuối tháng nhận lương, trong khi bạn của bạn dù không nhận được bất cứ xu nào từ công việc mình làm nhưng vẫn lặn lội thức khuya dậy sớm, lên kế hoạch cho một cuộc thi dành cho sinh viên, lặn ngụp mưa gió để gặp và thương lượng với đối tác. Bạn nghĩ ai sẽ là người có nhiều kinh nghiệm, nhiều kỹ năng, thái độ và tương lai tốt hơn? Chị không đánh đồng và khăng khăng là chỉ có làm không công mới giúp bạn rèn luyện kỹ năng xã hội, chị chỉ mong bạn đừng để đồng tiền là mục đích tối thượng cho mọi hoạt động của mình dù bạn mới chỉ là sinh viên. Nếu bạn giữ xe và có thời gian rảnh, hãy sống có ích hơn bằng việc học thêm một kiến thức một kỹ năng nào đó trong thời gian rảnh thay vì online vô tội vạ, nếu bạn là phục vụ, đừng suốt ngày càm ràm khách hàng khó tính mà hãy học tính kiên nhẫn và cố gắng hoàn thiện mình hơn để cung cấp dịch vụ tốt hơn cho khách hàng, bạn sẽ học được hàng tá kỹ năng hay ho. Và đừng nghĩ chỉ có những công việc mang tính chất chuyên nghiệp mới đem lại cho bạn những kỹ năng cần thiết trong sự nghiệp tương lai, ngược lại nhiều câu lạc bộ chuyên nghiệp và quy mô rất giống các tổ chức thu nhỏ và lại còn cho bạn được nhận trọng trách lớn dù kinh chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 718 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK nghiệm ít ỏi. Có thể nếu làm thêm ở một công ty sự kiện, với một sinh viên non nớt bạn có thể sẽ chỉ nhận được những việc nhỏ và vụn vặt do Job Description sẵn có của một công việc part time, cộng với những yêu cầu về mặt uy tín của công ty với khách hàng, đối tác. Tuy nhiên khi bạn là thành viên của một câu lạc bộ và tiến bộ rõ rệt trong một khoản thời gian ngắn, bạn hoàn toàn có thể nhận trách nhiệm tổ chức một sự kiện sinh viên khá lớn và quy mô với sự kèm cặp của những anh chị đi trước. Bạn có thể thất bại, có thể làm lại và sai lầm trong một mức chấp nhận được, khác hẳn với những hậu quả “cơmáo-gạo-tiền” mà nếu bạn đi làm công ty sẽ phải lãnh nhận. Vả lại, hãy nghĩ đi, có công ty nào sau 3 năm bạn đã có thể lên vị trí phó chủ tịch không? Ấy nhưng, với câu lạc bộ, đội nhóm bạn hoàn toàn có cơ hội làm ở những vị trí tổng quan đó và trau dồi cơ hội lãnh đạo hiếm hoi của bản thân mình. Chưa kể, ngoài vật chất ra, làm công tác xã hội sẽ cho bạn những niềm vui dễ thương mà nhiều khi bạn sẽ mất ngủ vì hạnh phúc. Chị vẫn còn nhớ những lần xuống bản xa chơi trung thu với các em nhỏ khó khăn, ánh lửa hồng bập bùng, tiếng nhạc, nụ cười trẻ thơ của cô bé khi được chị thắt tóc cho, để cảm giác là mình đã “lớn” và sống có ích hơn. Chị nhớ nhờ chuyến đi Ấn Độ xa tít tắp mà chị biết cách tự xoay xở và chuẩn bị kỹ càng trong mọi tình huống dù đi có một thân một mình, nhờ vậy mà sau này lên kế hoạch đi chơi nước ngoài với mẹ một cách gọn ơ mà không phải đi tour. Chị nhớ những “lần đầu tiên” có được khi làm hoạt động không công – lần đầu tiên ở kí túc xá, lần đầu tiên bị feedback đến nước mắt ướt nhòa, lần đầu tiên được làm Leader với một trọng trách hết sức lớn lao… Những niềm vui này thực sự quý giá hơn những gì vật chất mang lại. Tạm kết nhỏ cho bài chia sẻ này Nếu gia đình bạn không thực sự quá khó khăn, thì không quá trễ để kiếm tiền sau khi ra trường, nên đừng vội vàng lao theo những công chuongkhoidiem.com fb.com/groups/thenextmt 719 NEXT MANAGEMENT TRAINEE GUIDEBOOK việc ngắn hạn ít kỹ năng. Vẫn có những hoạt động đội nhóm, tình nguyện sẽ thực sự rèn giữa được cho bạn. Nếu thực sự muốn kiếm tiền, hãy cố gắng chọn công việc giúp cho bạn phát triển về kiến thức và kinh nghiệm cần thiết cho công việc tương lai. Nếu đã thực sự vào bước đường cùng và phải chọn một công việc “cho có”, hãy cố gắng tận dụng mọi thời gian rảnh để tự mình học thêm. Nếu bạn không lựa chọn đi làm công tác tình nguyện, xã hội thì cũng đừng trách người khác