PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ 2020-2021 BAHAR DÖNEMİ BİTKİSEL UYGULAMA TEKNİĞİ DERSBİTKİSEL UYGULAMA TEKNİKLERİNDE KIŞ BAKIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR HAZIRLAYAN: Tunahan Kaya NUMARA: 1180801035 KONTROL EDEN: Dr. Öğr. Üyesi BURÇİN EKİCİ Kışa Girmeden Bahçe Bakımı Mevsimin özelliğine bağlı olarak soğuyan iklimden dolayı bitkilerin bir kısmının optimal büyüme hızları yavaşlar ve hatta durgunluk dönemine girer. Bu duruma halk arasında bitkilerin uyuması denilir. Bu dönemde bitkide su iletimi vs. gibi durumlar olmayacağından bitkiler sulama, çim bitkileri için biçim gibi bakım çalışmalarına ihtiyaç yoktur. Bu nedenle yapılacak işler; bitkilerin kış gübrelemeleri, budanması, drenaj kontrolü ve kışlık ilaçlamalardır. Bahçelerimizde kış öncesi veya kış aylarında yapılması gereken işleri açıklayacak olursak; • Bitkiler büyümenin en az olduğu kış aylarında budandığında minimum zarar ile bu süreci atlatır ve bahara kadar kesilen yaralar kapanır. Böcek faaliyetleri de olmadığı için bu bölgeler böcek zararlarından etkilenmezler. Kış öncesi dört tür budama yapılır; Form budaması,gençleştirme budamaları, meyve budamaları ve ölü dal budamaları. Bitki Budamaları Form budamaları Bahçelerde bulunan şekilli bitkilerin formunu korumak amacıyla yapılan budamalardır. Aynı zamanda bahçeler için kullanılan perdeleme amaçlı bitkilerinde (leylandi, limoni selvi vs) budamaları bu dönemde yapılmalıdır. Bu tür bitkilerin budamaları bu dönemde yapılmadığıtakdirde üzerine yağacak kar yükü veya mevsimsel oluşacak yağmur ve rüzgar yükünden dolayı yıkılma, kırılma ve devrilme tehdidiyle baş başadır. Çünkü bulundukları yerler o bitkilerin doğal yaşam ortamı olmadığı için tepe tacına oranla aynı kök çapına ulaşamazlar ve bunun neticesinde tepe tacına oranla daha zayıf kök yapısına sahip bireyler olarak bahçelerimizde bulunmaktadırlar. Bu zayıflık üsten gelecek olumsuz şartların bitkiler için dayanımsızlığı şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Bu olumsuz şartlardan bitkilerin minimumda etkilenmeleri için bitkilerin kök-dal oranını dengelemek amacıyla bu budamalar yapılmalıdır. Gençleştirme budamaları Kış mevsiminde bitkilerin gençleştirme budamaların yapılması gereklidir. Bu budamalar bitkilerde daha taze sürgünler oluşturduğu için bitkide daha fazla çiçek ve daha sık bir bitki formu oluşturur. Örneğin güller topraktan 20 cm yüksekliğe kadar indirilmesi durumunda alttan daha fala sürgün sayısına sahip ve bunun neticesinde daha fazla çiçeğe sahip gül bitkisi oluşur. Çiçeksiz bitkilerde de yaşlı dallar kök boğazına yakın yerlerinden kesilerek taze sürgünlerin oluşması ve bunun neticesinde alttan itibaren dolgun bitkilerin oluşması hedeflenir. Bitkilerin Kış Gübrelemeleri Bitkiler her ne kadar uyku veya durgunluk döneminde olsalar da bitkiler için besin takviyeleri çok önemlidir. Çünkü kış aylarında yaz aylarına oranla daha fazla potasyum ağırlıklı gübreler özellikle çim alanlar için uygulanmalıdır. Bu gübreler kışmevsimlerinde kök çalışması durmayan çim bitkilerinin kök gelişimini hızlandırır. Bunun neticesinde kökleri sağlam bitki toplulukları bahar sıcakları ile daha kuvvetli ve hızlı yapraklanma sağlarlar. Bitkiler içinse koyun gübreleri ve organik gübrelerin yanında bitki türüne özel gübreler kullanılarak bitkilerin bahara daha kuvvetli çıkmaları için gereklidir. Koyun gübresi bu aylarda kullanılması durumunda mevsim içerisinde yağan yağmur ve kar neticesinde şırası bitki köklerine ulaşır. Aynı zamanda soğuk kış aylarında bitkilerin kök boğazını sıcak tutarak bitkilerin kış zararlarından korunmasınısağlar. Kışlık İlaçlamalar Bitkilerin üzerinde daha önceden kalan bitkisel zararlıları yok etmek amacıyla ilaçlamalar yapılmalıdır. Meyve ağaçları içinse kışlık yağ ve bordo bulamacı uygulaması kış aylarında yapılır. Ayrıca kış ayları için bahçelerin yaprak temizliği çok önemli olup; temizlenmeyen yapraklar altta kalan bitkilerin veya çimlerin çürümesine ve bozulmalarına neden olur. Kışın don tutmuş yada kar yağmış çim üzerinde gezilmemelidir. Üzerinde gezilen kar veya buz kütleleri daha geç eriyeceğinden kışın oluşan mantari hastalıklara neden olur. Ölü Dal Budamaları Bitkiler zaman içerisinde farklı farklı nedenlerden dolayı dal kurumaları yapabilir. Bu kurumaların önüne geçmek için sebepleri araştırılmalı ve bu kurumaların önüne geçilmelidir. Bitki içerisinde kuruyan dalların kesilerek bitkiden uzaklaştırılması gerekmektedir. Kesilip bitkiden uzaklaştırılmayan dalların kuruması aşağıya ve içeriye doğru devam edeceğinden bitkide kurumalara neden olabilir. Drenaj Kontrolü Bahçede bulunan bitkiler için kışın oluşan en büyük problemlerden ve çözülmesi gereken problemlerden bir tanesi de oluşan drenaj problemleridir. Bu problem bitki köklerinin çürümesi ve ölümlere neden olmaktadır. Bu problemi çözmek amacıyla çim alanda kumlama yapılmalıdır. Diğer bitkiler için ise alanın su tahliyesini sağlayacak sistemler oluşturulmalıdır. Aralık ayı bakımları Aralık ayı boyunca bahçede yapılacak işler yok denecek kadar azdır. Mevsim itibariyle kar yağışı olan bölgelerde bitkilerin üzerlerindeki karlar sürekli temizlenmeli soğuğa duyarlı bitkiler sarılmalıdır. Islak veya donmuş çim alan üzerinde dolaşmaktan kaçınmalıdır. Bahçe ekipmanlarının bakımı, temizlenmesi yeni sezona hazırlanması için uygun aydır. Ocak ayı bakımları Bitkilerin üzerindeki karlarının temizlenmesi don etkisi ve kar kırılmalarının önlenmesi için gereklidir. Kırılan dalların temizlenmesi, yaralı dokularını macunlanması, don tehlikesine karşı hassas türlerin sarılarak muhafaza edilmesi, drenaj sorunlarının giderilmesi, göllenmelerin drene edilmesi vb Şubat ayı bakımları Şubat ayı bitki budamaları için en uygun zamandır. Hava şartları gözönünde bulundurularak (yağışsız havalarda) yapraklı ağaçların, çalıların (meyve ağaçları, süsbitkileri vs) budama işlemi yapılabilir. Ayın sonlarına doğru bakırlı ilaçlarla bitkilerin gövde ve yaprakları ile gövdenin toprağa bağlandığı toprak çevresi ilaçlanmalıdır. • Kaynakça • https://www.isvespeyzaj.com/ki350a-g304rerken-bahccedilebakimi.html • http://www.agaclar.net/forum/yapilacak-isler-takvimi/12698.htm