KIBERXAVFSIZLIK FANIDAN YAKUNIY NAZORAT TEST SAVOLLARI 1.Kiberxavfsizlik bu… 2.Kiberxavfsizlik tahdidlari turlari bu…. 3. ….. kompyuter tizimiga ruxsatsiz kirishga va uni buzishga yo’naltirilgan dasturlarni toping 4. ……bu ishonchli manbadan keladigan xabar kabi bo’lib soxta elektron xatlarni tarqatishdir. 5.DOS nima? 6.Agar hujum bir vaqtning o’zida ko’p sonly kompiyuterlar tomonidan amalga oshirilsa…. 7. DDOS bu? 8.DDOS hujumlarini qo’llashni sabablari to’liq va aniq ko’rsatilgan javobni toping 9. Kiber hujumlardan himoyalanishga ko’maklashuvchi nechta qoida mavjud 9.Tizim elementlarining o’zaro aloqasi va turg’un munosabatlar yig’indisi bu… 10. Uning shakli va holatidan qat’iy nazar ma’lum vaqt chegarasidagi axborotlar yig’indisi bu…. 11.Kommunikatsiya kanallari bo’yicha axborot dunyosida harakatchi axborotlar to’plami bu…. 12.Mutaxassislar, axborot resurslari, hujjatlar to’plami va axborot texnologiyalari yig’indisi bu… 13. Bir-birini inkor qilmaydigan qoidalarga asoslanadigan elementlardan tashkil topgan tizim bu… 14. Jamiyatda axborotni yig’ish, uzatish saqlash,avtamatik qayta ishlash va tarqatish imkonini beruvchi muhit nima? 15. MAC manzil nima? 16. MAC address uzatmasini toping? 17. MAC address nima? 18.Kompyuter tarmog’ida aktiv qurilma yoki ularning ba’zi interfeyslariga beriladigan uncial indentifikator nima? 19. TCP/IP nechanchi yilda ishlab chiqilgan? 20.TCP/IP ni ishlab chiqishdan maqsad nima? 21.Har xil dasturlar o’rtasida m’lumotlarni almashishni amalga oshiruvchi mantiqiy daraja interfeysining kelishuvlari to’plami bu…. 22.Tarmoqqa ulangan kompyuterlar o’rtasida bog’lanishni imkonini beruvchi qoida va harakat toplami nima? 23.TCP/IP o’z ichiga nechta darajani qamrab oladi? 24. Pochta protokoli keltirilgan qatorni toping? 25.Elektron pochta xabarlarni uzatish protokoli keltirilgan qatorni toping? 26.HTTP qanday protokol? 27.Fayllarni uzatish protokolini ko’rsating? 1 28.Ma’lumotlarni uzatishni boshqaruvchi protokol qaysi? 29.IP ning uzaytmasini toping? 30.DNS nima? 31.Marshurtlar haqidagi axborotlarni uzatish protokolini aniqlang 32.O S P F nima? 33.IGP nima 34.Marshurtlarning tashqi protokoli ko’rsatilgan qatorni ko’rsating 35. Chegara mashurtizatorlar protokolini toping 36.Kriptologiya so’zi qaysi tildan olingan? 37.Kriptologiya lotinchda qanday ma’noni anglatadi? 38.Kodlar yoki Shifrlarni qo’llagan holda (ochiq) dastlabki axborotlarni maxfiylashtirish nima deyiladi? 39.Kriptoanaliz nima? 40. Ochiq matnlarni kriptogrammaga o’zgartirish nima deyiladi? 41.Kalit bu? 42.Dastlabki shifrlar qayerlarda qo’llanilgan? 43.Kriptologiyaning rivojlanishi nechta davrga bo’linadi? 44.Xatlarni qo’lda shifrlash usuli qaysi yillarga to’g’ri keladi? 45. …… bu klassik kriptologiya davri 46. 1949-1976-yillar kriptologiya rivojlanishining qaysi davriga to’g’ri keladi? 47.Simmetrik shifrlash deb nimada aytiladi? 48.Kriptologiyada yagona maxfiy axborot kalit yordamida ham shifrlanadi, ham deshifrlanadi bu qaysi davrga to’g’ri keladi. 49. Asimmetrik shifrlash to’g’ri keltirilgan qatorni ko’rsating? 50.Kriptologiya rivojlanishining 3 davri qaysi yillarga to’g’ri keladi? 51.Shifrlash jarayoniga teskari jarayon bo’lib shifrdagi ma’lum qoidalar asosida shifrlangan xabarni dastlabki holatga keltirish qanday jarayon deyiladi? 52. g(B)=A bu qanday sxema? 53. Shifrlash sxemasini ko’rsating 54.DES nima? 55.Simmetrik shifrlash algoritmini qaysi firma ishlab chiqqan. 56.DES algoritmini davomchisi nima? 2 57.DESning blok o’lchami qancha? 58.Simmetrik blokli shifrlash algoritmi blok o’lchami qaysi? 59.Blowfish nima? 60.Blowfish nechanchi yil ishlab chiqilgan? 61. .Blowfish kim tomonidan ishlab chiqilgan? 62.Blowfish blok o’lchami qancha? 63.1975-yilda Jerry Zalse va Maykl Shreder o’zlarining “Kompyuter tizimlarida axborotni himoyalash” maqolasida xavfsizlikni buzishni nechta kategoriyaga ajratishni taklif qiladi? 64. Maxfiylik bu..? 65. Axborot ro’yxatdan o’tmagan shaxsga faqat zarur paytda murojati ruxsat etilishi shart bu printsip nima? 66.Asimmetrik shifrlash bu? 67.Ochiq kalit bu? 68.Yopiq kalit bu..? 69. RSA kriptotizimi nimalar ucun dastlabki standart hisoblanadi? 70.Axborot tizimlari nechta turga bo’linadi? 71.Murakkab axborot tizimi nima? 72.Identifikatsiya bu? 73.Murojaat qilishning idenfikatsiya vositasi bo’lib murojat qilishda subyekt va obyektning belgisini taqdim etish nima deyiladi? 74.Elektron shaklda uzatiladigan ma’lumotlarning to’g’riligini yoki haqiqiyligini tasdiqlash jarayoni nima deyiladi? 75.Autentifikatsiya vositasi bo’lib foydalanuvchi va jarayonning alohida belgisini taqdim etish nima deyiladi? 76.Autentifikatsiya protsedurasidan o’tgandan so’ng tizimning resurslariga murojaat qilish uchun subyektga ma’lum huquqlarni berish protsedurasi nima? 77.IT mutaxasislari disklar bilan ishlashda nechta asosiy muammoga duch kelishadi? 78.Ma’lumotlarni virtual saqlash texnologiyasi bo’lib bir nechta qattiq disklarni yagona mantiqiy elementga birlashtirish nima deyiladi? 79.RAID texnologiyasi asosida nechta asosiy printsip yotadi? 80.RAID texnologiyasining asosiy printsiplarini toping 81.AQSHda axborotlarni shifrlashda qaysi standart ishlatiladi? 82. Shifrlangan matndan maxfiy kalitni bilmay turib ochiq matnni olish va tiklash nima deyiladi 83.Foydalanuvchining tarmoqdagi harakatini uning resurslardan foydalanishga urinishlarini qayt etish nima deyiladi? 3 84.Parol nima? 85.Dinamik parol nima? 86. ISO nima? 87. ICMP nima? 88. Internetdagi topologik o'zgarishlar uchun marshrutlash ma'lumotlarini to'plash protokoli nima? 89. Tarmoq kompyuterlariga ulanish va ma'lumot almashish imkonini beradigan qoidalar va texnik protseduralar nima deyiladi? 90. Ba'zi aloqalarni amalga oshirishni tartibga soluvchi qoidalar va protseduralar to'plami nima? 91. OSI Network Model nima? 92.Jahon Internet tarmog’i nechanchi yil vujudga kelgan? 93.WWW ning ma’nosi nima? 94.WWW ni kim yaratgan? 95.WEB hujumlar qatorini toping? 96.Kiberjinoyatchilik nima? 97.Tarmoq hujumlariga qaysilar kiradi? 98.Oliy o’quv yurtlari tarmog’ining domen belgisini aniqlang? 99.Tijorat tashkilotlari tarmog’ining domen belgisini aniqlang? 100.Hukumat tashkilotlari tarmog’ining domen belgisini aniqlang? 101. Kiberxujumlardan samarali himoyani tashkil etish uchun qanday jarayonlar bo’lishi zarur? 102. Foydalanuvchi axborot xavfsizlgini qanday prinsplariga rioya qilishlari zarur? . 103. Himoyalanishi zarur bo’lgan kompanentalar bular… 104. Kiberxavfsizlikda tahdid turlari? 105. Ijtimoiy injineriya bu… 106. Fishing bu… 107. Eng keng tarqalgan kiber hujum turi qaysi? 108. Agar xujum bir vaqtning o’zida ko’p sonli kompyuterlar tomonidan uyushtirilsa bu qanday xujum hisoblanadi? 109. Tanlangan tugunlarni hujumga moyil bo’lib kiberjinoyatchi kompyuterlar ustudan administrator huquqini olgach ularga qanday dasturlar o’rnatadi? 4 110. Troyan dasturlari qanday rejimlarda ishlaydi? 110. Filtrlar qay tartibda ishlaydi? 111. DDOS hujum qanday maqsadlarga ko’ra amalga oshiriladi? 112. Dastlabki kiberhujum qachon amalga oshirilgan? 113. Yo’l harakati tashkilotini 2ta injineri shahar svetaforlariga hujumni qchon va qayerda uyushtiradilar? 114. Ukrainada milliy elektr tarmoqlari kompyuterlariga kiberhujum qachon uyushtiriladi? 115. Dastlabki Internet inflastrukturasiga bo’lgan hujum nechinchi yilda amalga oshirilgan? 116. “Oq” hakerlarni yo’llashdan maqsad? 117. Struktura bu… 118. Axborot tizimlari shartli ravishda nechta turga ajraladi? 119. Oddiy axborot tizim deb qanday tizimga aytiladi? 120. Murakkab axborot tizimi dab qanday tizimga aytiladi? 121. Axborot telekomunikatsion inflastruktura - … 122. Axborot inflastrukturasi - …. 123. Axborot komunikatsiya texnologiyalaridan foydalanishni o’sish darajasi yer yuzida yiliga nechcha foizni tashkil qiladi? 124. IT inflastrukturada o’rin olgan nechta ko’rsatkich mavjud? 125. Internetda qo’llaniladigan har xil darajalarning tarmoq protokollari yig’indisi nima deyiladi? 126. TCP/IP xususiyatlari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 127. Transport darajasining ma’lumotlar turi qaysilar? 128. Tarmoq darajasi ma’lumotlar turi qaysilar? 129. Amaliy darajaning funksiyasi nimadan iborat? 130. Namoyish qilish darajasi funksiyasi nimalardan iborat? 131. Seansli darajaning funksiyasi nimalardan iborat? 5 132. Tarmoq darajasining funksiyasi nimalardan iborat? 133. Fizik darajaga misollar to’g’ri keltirilgan qatorni toping? 134. Kanal darajaga misollar to’g’ri keltirilgan qatorni toping? 135. Transport darajaga misollar to’g’ri keltirilgan qatorni toping? 136. Marshrutlar haqidagi axborot turlarini ko’rsating? 137. Marshrut jadvallari oldindan belgilanadigan marshrut haqidagi axborot turi qaysi? 138. Kriptologiya so’zining ma’nosi nima? 139. Dastlabki ochiq ma’lumotlarni kodlar yoki shifrlar yordamida yashirish usuli nima? 140. Kod yoki shifrlarni oshkor qilish usuli nima? 141. Ochiq matnlarni kriptogrammaga o’zgartirish usuli nima? 142. Begona shaxslar uchun tushunarsiz holatga keltirish zarur bo’lgan xabar matn nima deyiladi? 143. …..- bu shifrlash metodida qo’llaniladigan maxfiy aniq bir holat. 144. Axborotni uzatuvchi va qabul qiluvchi bitta yagona kalitni qo’llashga asoslanadigan algoritm qanday shifrlash algoritmi deyiladi? 145. Blok o’lchami b=64 bit va kalit o’lchami k=56+8 bit bo’lgan shifrlash turi qaysi? 146. Blok o’lchami b=128 bit va kalit o’lchami k=128/192/256 bit bo’lgan shifrlash turi qaysi? 147. Blok o’lchami b=64 bit va kalit o’lchami k=32-448 bit bo’lgan shifrlash turi qaysi? 148. Hammaga ma’lum bo’lgan shifrlash algoritmining maxfiy bo’lmagan kaliti nima deyiladi? 149. Ochiq kalit va kriptografik o’zgartirishlar yordamida olingan xabarni deshifrlash uchun ishlatiladigan kalit nima deyiladi? 150. Rivest, Shamir, Adlemanlar tomonidan yaratilgan shifrlash usuli qaysi? 151. 1985-yilda Taxer Elgamal tomonidan taklif etilgan shifrlash usuli qaysi? 152. Axborot xavfsizligining 3 ta prinsipi birgalikda nima deb nomlanadi? 153. Subyekt yoki obyektlarga identifikatrlarni berish jarayoni va tasdiqlangan identifikator bilan solishtirish protsedurasi nima deyiladi? 154. Identifikatsiya vositasida subyekt yoki obyektning o’ziga xos belgisi nima deyiladi? 155. Elektron shaklda uzatiladigan ma’lumotlarning haqiqiyligini tasdiqlash jarayoni nima deyiladi? 156. Identifikatsiyaga misol to’g’ri ko’rsatilgan qatorni toping? 6 157.Autentifikatsiyaga misol to’gri ko’rsatilgan qatorni toping? 158. Kuchaytirilgan autentifikatsiyaga misol to’gri ko’rsatilgan qatorni toping? 159. Qat’iy autentifikatsiyaga misol to’gri ko’rsatilgan qatorni toping? 160. Mustaqil disklarning orttirilgan massivlari nima deyiladi? 161. Qaysi texnologiyada barcha ma’lumotlar akslantirilgan holda ikkita qattiq diskga yoziladi? 162. Qaysi texnologiyada ikkita mustaqil RAID controller o’rnatiladi? 163.Qaysi texnologiyada yoziladigan fayl ma’lum o’lchamdagi qismlarga bo’linib bir vaqtning o’zida barcha mavjud bo’lgan disklarga jo’natiladi? 164. Qaysi texnologiyada RAID massiv o’zida akslantirishni va ketma-ketlikni umumlashtiradi? 165. RAID massivlarining qaysi usullari bor? 166. Qaysi fayl tizimida foydalanuvchining ma’lumotlarga bo’lgan ruxsatlarini belgilash mumkin? 167. Ma’lumotlarni shifrlashni qaysi maxsus drayver yordamida amalga oshirish mumkin? 168.Fayl va papklarga bo’lgan standart ruxsatlar nechta? 169. Fayl va papklarga bo’lgan standart ruxsatlar qaysilar? 170. Fayllarni rejali yo’q qilishda qanday vositalardan foydalaniladi? 171. Tabiiy yoki suniy xarakterdagi tasodifiy yoki qasddan qilingan ta’sirlardan axborot va uni qo’llab quvvatlab turuvchi infrastrukturaning himoyalanganligi deganda nima tushuniladi? 172. Axborot xavfsizligini ta’minlaydigan uchta asosiy tamoyil qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 173. ….. – axborotni uzatish va saqlash jarayonida o’z strukturasi va/yoki mazmunini saqlash xususiyati tushuniladi. 174. … - o’z ma’lumotlariga berilgan status bo’lib, uning talab etiladigan himoya darajasini belgilaydi. 175. … - foydalanish huquqlariga(mualliflik) ega barcha foydalanuvchilar axborotdan foydalana olishliklari. 176. Axborot himoyasi nima? A. . 177. Axborot xavfsizligi muammosiga rasmiy qabul qilingan qarashlar tizimi va uni zamonaviy tendensiyalarni hisobga olgan holda yechish yo’llari nima deyiladi? 178. Axborot himoyasi konsepsiyasini ishlab chiqishda “himoyalanuvchi obyekt qiymatini aniqlash” qaysi bosqichda amalga oshiriladi? 179. Konsepsiyani ishlab chiqishning 2-bosqichida nima amalga oshiriladi? 180. Konsepsiyani ishlab chiqishning 3-bosqichida nima amalga oshiriladi? 7 181. Konsepsiyani ishlab chiqishning 1-bosqichida nima amalga oshiriladi? 182. Axborot xavfsizligi siyosati bu … 183. Tashkilotning kompyuter muhiti ikki xil xavf-xatarga duchor bo’lishi mumkin. Bular qaysilar? 184. Tarmoqdagi axborotga masofadan bo’ladigan asosiy namunaviy hujumlar qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 185. Axborot xavfsizligini ta’minlashda qaysi choralar kombinatsiyalaridan foydalaniladi? 186. Internet – o’zbek tiliga so’zma so’z tarjima qilinganda bu … 187. Xavfsizlikning huquqiy ta’minoti meyorlari qaysi javobda to’g’ri ko’rsarilgan? 188. Bitimlar, shartnomalar, litsenziyalar, patentlar, mualliflik huquqlari axborot xavfsizligini ta’minlashning qaysi huquqiy me’yorlari hisoblanadi? 189. Axborot xavfsizligidagi hujumlar nechta turga bo’linadi? 190. Tarmoq hujumlar qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 191. OT (dasturiy) hujumlar qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 192. BOT-NETS hujumlar qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? 193. … - bu jinoyatni jinoyatning texnologik turiga kiritishimiz mumkin. Ushbu jinoyat turning oddiy jinoyat turlaridan ajralib turadigan farqi, bunda fan va texnikaning kompyuter va axborot texnologiyalari, radioelektronika sohasidagi yutuqlaridan foydalanishidadir. 194. O’lchami va maqsadiga qarab tarmoqlar necha guruhga bo’linadi? 195. Barcha qurilmalar chegaralangan hududda joylashadigan tarmoq turi qaysi? 196. Hudud jihatdan chegaralanmagan tarmoq turi qaysi? 197. Nechta asosiy tarmoq topologiyasi mavjud? 198.Axborot tashuvchilarga nimalar kiradi? 199. Tarmoqga kompyuterlarni yulduzsimon ulanishga ta’rif bering? 200. Bir rangli va serverli tarmokni uz ichiga oladigan tarmok nima deb ataladi? 8