យោងយៅតាមបទពិយោធន៏ដ៏សមប
ូ របបបបដលបានបែករំ បលកពីក្ក ុមោក្ោាចារយននោកលវ ិទាល័យ រ៉ិនមិន
ននក្បយទសែិន កនុងអំឡ
ុ ងយពលបដលខ្ុំទទួ លបានអាហារ ូបករណ៏ សិកានូ វវ ិទាោានផ្ល វូ សូ ក្រ
បដលមានរយៈយពល១ឆ្នក
ំ នល ងមកយន ។ ែំយោមននមខ វ ិជ្ជាជ្ជយក្ែើន ជ្ជពិយសសយ
គឺ
“នយោបាយក្បយទសែិន” បដលបានបយក្ងៀន និងយធវ ើការពនយល់ោ៉ាងលមអ រ
ិ
ជ្ជមួ យការបែករំ បលកនូ វការវ ិភាគរបស់ោក្ោាចារយ វង ជីងសី
បដលយៅកន ងយ
គឺយយើងបានចាប់យផ្ាើមយធវ ើការសិការតាំងពីក្បវរា ិនយោបាយកនុងការដឹក ំរបស់យមដឹក ំកំ
ពូ លៗ របស់ក្បយទសែិន។ យ ើយយមដឹក ំែិនបដលយធវ ើយអាយខ្ុំកាន់បរចាប់អារមម ណ៏បំផ្រគឺ៖ យមដឹក ំទី២
របស់ក្បយទសែិន បដលយយើងបានោាល់ត់រ់ជាជ្ជ “បិតាយសដឋ កិែចក្បយទសែិន” គឺយោក យរង យសៀវពីង។
ពីក្រោយោររ ីកចក្ររើនរបស់ករពុជា ននជ័យជំនះរបស់ចិន ពីររឹសតីរបស់ ក្េង ស៊ាវពីង និងោរគិេរបស់ សី
ជីងពីង៖
ការរ ើកែយក្មើនគួ រឲ្យចាប់អារមម ណ៍របស់ក្បយទសែិន បដលដឹក ំយោយក្ទឹសដីរបស់ក្េង ស៊ាវពីង នន
"សងា មនិយមជ្ជមួ យនឹងែរ ិរលកខ ណៈែិន " និងការគិររបស់ ក្ោក សី ជីន ពី ង យលើ
"សករាជថ្មីននសងា មនិយ មជ្ជមួ យនឹងែរ ិរ លកខ ណៈែិន" ផ្ាល់នូវយមយរៀនដ៏មានរនមល សក្មាប់កមពុជ្ជ។
ក្ទឹសដីរបស់យោក ក្េង បដលសងក រ់ធងន់យលើយសរ ើភាវ ូបនីយកមម យសដឋ កិែច និងកំបណទក្មង់ទីផ្ារ
បានដកមនសសរាប់ោន ក់យែញពីភាពក្កីក្ក។ គំនិររបស់យោក សី យតារយលើការនែនក្បឌិរ
និងការអភិវឌឍន៍ក្បកបយោយែីរភាព។ កមពុជ្ជអាែក្បកាន់យកយទធ ោក្សរ ក្សយដៀងត់ន យលើកកមព ស់យសរ ើភាវ ូប
នីយកមម យសដឋ កិែច ទាក់ទាញការវ ិនិយោគបរយទស និងទទួ លយកវឌឍនភាពបយែច ក វ ិទា។ យលើសពីយន
ការយរៀនសូ ក្រពីការអភិវឌឍន៍យ ោឋរែ សមព ័នធរបស់ក្បយទសែិនអាែយធវ ើឲ្យក្បយសើរយឡើងនូ វការរភាាប់
និងពាណិជាកមម របស់កមពុជ្ជ។ យក្កាមការដឹង ំរបស់អរីរ យករដឋ ម្នា ីកមពុជ្ជ ន បសន
វមានោរៈសំខាន់ោស់សក្មាប់ក្បយទសកមពុជ្ជកនុងការសក្មបខល ួនយៅនឹងយត់លនយោបាយែិនបរមួ យ
នឹងបរ ិបទយសដឋ កិែចសងា មបរមួ យគរ់របស់ខល ួន យោយផ្ាល់អាទិភាពដល់ការអភិវឌឍន៍ក្បកបយោយែីរភាព
និងការរ ួមបញ្ចល
ូ សងា ម។ ភាពយជ្ជគជ័យរបស់ក្បយទសែិន យក្កាមក្ទឹសដីរបស់យោក ក្េង
និងការគិររបស់យោក សី អាែជំរញក្បយទសកមពុជ្ជយឆ្ព យៅរកកំយណើនយសដឋ កិែច
និងការអភិវឌឍន៍ក្បកបយោយែីរភាព។
ឥឡូវយន យោយមាន យករដឋ ម្នា ីថ្មី ន មា៉ាបណរ បដលយទើបបរយឡើងកាន់រំបណង
ទំនងជ្ជត់រ់នឹងទទួ លបាននូ វបទពិយោធន៏ោ៉ាងលអ ពីយទធ ោ្សា ទា ំងយន ផ្ងបដរ។ យោក ន មា៉ាបណរ
បានោក់យែញនូ វ «យទធោ្សា បញ្ច យកាណ» បដលកនុ ង យ
មានដូ ែជ្ជ៖ ការអភិ វ ឌឍន៏ មូ លធននិ យ ម,
ការយធវ ើ ពិ ពិ ធ កយសដឋ កិ ែច និ ង ការបយងក ើ រ ភាពក្បកួ រក្បបជង, ការអភិ វ ឌឍន៏ វ ិស័ យ កកជន និ ង ការារ,
ការអភិ វ ឌឍន៏ ក្បកបយោយភាពធន់ ែី រ ភាព និ ង ប រ ិោបនន និ ង ការអភិ វ ឌឍន៏ ស ងា មយសដឋ កិ ែច
និ ង ឌី ជី ថ្ ល កនុ ង ការដឹ ក ំ ក្បយទសកនុ ង យ គសម័ យ ថ្មី យន ។ ជ្ជមួ យការសនន ិ ោឋ នរបស់ ខ្ុំ គឺ
យោកនឹ ង យដើ រ តាមគនល ងរបស់ យមដឹ ក ំ យជ្ជគជ័យ ដូ ែជ្ជក្បធាន ធិបរី សី និងអរីរ យករដឋ ម្នា ី ន
បសន បដលអាែ ំឲ្យមានការរ ើកែយក្មើនបបនា មយទៀរននយសដឋ កិែចយៅកមពុជ្ជ។ យ ើយយន ជ្ជអវ ើបដលខ្ុំយជឿជា
សយមា ែ ន មា៉ាបណរ បដលជ្ជ យករដឋ ម្នា ីថ្មីរបស់កមពុជ្ជ មានទំយ រយៅយលើការត់ំក្ទ
និងបនា រ រ ឹរបនា ឹងនូ វែំណងមិរាភាពយទវរភាគីរវង ែិន និងកមពុជ្ជ យដើមបីសយក្មែបានយៅម ិែឆតាបដល
ំយអាយកមពុជ្ជបក្បកាលយយៅជ្ជក្បយទសបដលមានែំណូលខព ស់ ឆ្នំ ២០៥០។
យ ើយអវ ើបដលបបនា មយលើសពីយន សក្មាប់ការអ អាងយន ផ្ងបដរ ននការយលើកយឡើងរបស់ខ្ុំយៅខាងយលើយ
ខ្ុំបានយធវ ើការវ ិភាគយៅយលើក្ពឹរាិការណ៏ជ្ជក់បសា ងធំៗ មួ យែំនួនបបនា មយទៀរមានដូ ែជ្ជ៖

ដំក្ ើររសសនកិចចរបស់ក្ោក វ៉ាង យី រកករពុជា រនោរតេងតំងនាយករដឋ រន្រនត ីថ្មី ហ៊ាន ម៉ាត
១២នថ្ៃ៖
គឺ
េ
យក្កាយែូ លកាន់រំបណងជ្ជរដឋ ម្នា ីការបរយទសែិនជ្ជថ្មីមដងយទៀរ កាលពីនថ្ងទី២៥ បខកកក ោ ឆ្នំ២០២៣
និងប ា ប់ពីការទសសនកិែចក្បយទសសឹងបូ រ ើ និងមា៉ាយឡសី ដំយណើរយជើងែងយក្កាយរបស់ក្ោក វ៉ាង យី
គឺការទសសនកិែចកមពុជ្ជ។ សក្មាប់ដំយណើរទសសនកិែចមកកាន់កមពុជ្ជយពលយ
គឺមានន័យជា កមពុជ្ជយៅសល់បរ
ែំនួន១២នថ្ងបរប៉ាយោ
ណ គឺនិងមានការយផ្ាររំបណងជ្ជ យករដឋ ម្នា ីថ្មី យៅយអាយ យករដឋ ម្នា ីចារ់តាង
ំ គឺ
យោក ន មា៉ាបណរ។
ក្គប់ោ៉ាងទា ំងអស់គឺយៅទីយន បដលខ្ុំែង់បាញឱ្យយ ើញជា ក្ោក វ៉ាង យី
គឺមិនក្រឹមបរជ្ជយភញៀវដំបូងយគបដលមកដល់ផ្ា យករដឋ ម្នា ីចារ់តាំង
បដលយក្រៀមនឹងកាន់ដំបណងជ្ជ យករដឋ ម្នា ីថ្មីកមពុជ្ជ បដលយៅសល់ក្រឹមែំនួន ១២នថ្ងបរប៉ាយោ
ណ ។
ែឹងខ្ុំគិរជាវជ្ជយទធោ្សា បមនបទន
គឺយោយោរត់រ់មកែំយពលបដលកមពុជ្ជមានការតលស់បរររាជរោ
ូ
ឋ ភិបាលថ្មី។ មិនក្រឹមបរប៉ាយោ
ណ
ែំនួនននអិសសរជនជ្ជន់ខពស់កនុងការទទួ លជួ បជានក់ដឹក ំែិន របស់កមពុជ្ជមានដល់យៅ ៧រ ូប
រ ួមទា ំងក្ព មហាកសក្រ នយរារា មភ សី មនន ីផ្ងបដរ។
យៅយលើទសសនៈរបស់ខ្ុំ ទំ ក់ទំនងការទូ រ និងនយោបាយគឺក្រូវយដើរទនា ឹមត់ន យបើត់មនការរភាាប់យន យទ
រយបៀបវ ើរៈបដលបានបយងក រ
ើ យឡើងអាែបងក យក្ត់ ជានក់ដល់ក្បយទស។
វមានោរៈសំខាន់ោស់កនុងការបថ្រការលយភាពននភាពសខដមរម និងកិែចស ក្បរិបរា ិការ
យដើមបីយជៀសវងទំ ក់ទំនងបដលតានរឹង និងផ្លវ ិបាកអវ ិជា មាន។ ការយលើកកមព ស់ទំ ក់ទំនងការទូ រ
និងនយោបាយ គឺជ្ជកតាាសំខាន់សក្មាប់ការពារផ្លក្បយោជន៍របស់ក្បយទសមួ យ។
យ ើយែំយពា រយបៀបវ ើរៈកនុងទំ ក់ទំនងការទូ រោ៉ាងលអ ឥរយខាច របស់ក្បយទសកមពុជ្ជ និងែិន
គឺជ្ជសញ្ញាបដលផ្ាលយ់ អាយែិនយល់យ ើញជា កមពុជ្ជគឺជ្ជសមព ័នធមិរាមួយដ៏សំខាន់
យៅកនុងបោ
ា លក្បយទសអាោន។ ដូ យែន យ ើយក្បយទសកមពុជ្ជ
ក៏ទទួ លបានជ្ជជំនួយោ៉ាងយក្ែើនពីក្បយទសែិនផ្ងបដរ។ យទា ជ្ជជំនួយជ្ជយក្ែើនទា ំងអស់យ
មិនទាន់ក្រូវបានយបើកបាញជ្ជជំ រកនុងដំយណើរទសសនៈកិែចរបស់យោក វង យី កា ី។
បរវជ្ជការឆលុ បញ្ញចំងោ៉ាងែាស់បដលជា ែិនមានការគិរគូ រោ៉ាងលមអ ិរ
យោយកា ីការបារមភ កនុងការបារ់បង់កមពុជ្ជ យៅយោកខាងលិែ យ
ក៏យោយោរ សយមា ែ ន មា៉ាបណរ
គឺជ្ជ យករដឋ ម្នា ីកមពុជ្ជមួ យរ ូបបដលមានវ ័យយកម ងជ្ជងយគកនុងបោ
ា រក្បយទសអាោន
យ ើយអវ ើបដលសំខាន់យ
គឺជា យករដឋ ម្នា ីកមពុជ្ជមួ យរ ូបយន
ទទួ លបានការបណរុ បោ
ា លរាប់ចាប់តាំងជានក់ប រ ិញ្ញាប័ក្រ អនបណឌិរ និងបណឌិរ
សទធសឹងទទួ លបានពីយោកខាងលិែទា ំងក្ស ុង។
យ រដូ ែយន យ ើយបានជ្ជែិនបានយក្បើនូវជំ ញការទូ រដ៏បិនក្បសពវ របស់យោក វង យី
យដើមបីមកបញ្ញាក់អំពីរួ ទី យ ើយនឹងរនមល របស់កមពុជ្ជ បដលក្បយទសែិនមិនអាែអរ់បាន។
យោយែិនបានយក្បើរយបៀបវ ើរៈដ៏វ ័យឆ្លររបស់ខល ួនកនុងការទសសនៈកិែចកមពុជ្ជននដំយណើរយជើងែងយក្កាយរបស់យោក
វង យី បដលបាញជា ែិនមិនអាែរំលង ឬយចាលកមពុជ្ជបានយទ។ មួ យវ ិញយទៀរ
ែិនបានយធវ ើយអាយខល ួនកងកាលយជ្ជក្បយទសទី១ បដលមកអយញ្ា ើញ អ គរ យករដឋ ម្នា ីថ្មីកមពុជ្ជ គឺ យោក ន
មា៉ាបណរ យៅបំយពញទសសនកិែចផ្ល វូ ការយៅក្បទសែិន នូ វក្ពឹរាិការណ៏ធំៗែំនួន២ យពលខាងមខឆ្ប់ៗយន ទី១៖
កនុងពិព័រណ៍ែិន-អាោន យលើកទី២០ បដលក្បារពធ យឡើង ពាក់កោ
ដ លបខកញ្ញា យៅកយខរា ោននីង និងទី២៖
ែូ លរ ួមខួ បយលើកទី១០ ននគំនិរផ្ដ ែយផ្ដ
ួ
ើមបខសក្កវរ់ និងផ្ល វូ យៅពាក់កោ
ដ លបខរោ ឆ្នំ២០២៣
យៅទីក្ក ុងយប៉ាកាំង ខាងមខយន ។
យោយយមើលយ ើញនូ វរនមល បដលែិនបានផ្ាល់មកយអាយកមពុជ្ជ
ជ្ជមួ យការបញ្ញាក់ពីយត់លែំ របនា ជំរញការអនវរា ការារក្បកបយោយក្បសិទធភាពយទវរភាគីរបស់ក្បយទសទា ំង
ពីរយន យ ើយ បានជ្ជនាយករដឋ រន្រនត ីថ្មី សក្រត ច ហ៊ាន ម៉ាត េ ទទួ លនូ វការអយញ្ា ើញរបស់ភាគីមិរាែន
ិ
កនុងការែូ លរ ួមនូ វក្ពឹរាិការណ៏ធំៗទា ំងពីររបស់ក្បយទសែិនបដលនឹងមកដល់កនុងយពលឆ្ប់ៗយន ។
យ យ
ើ យន ជ្ជអវ ើបដលខ្ុំែង់សងក រ់ធងន់យៅយលើសមរា ភាពកនុងការដឹក ំក្បយទសរបស់ យករដឋ មក្នីាយយើង
យពលបែចុបបនន យន គឺ សយមា ែ ន មា៉ាបណរ យោកមានទា ំងកមាលំងជ្ជយវជនឈានមខ បដលមានទា ំងក្បាជ្ជញ
ភាពឆ្លរនវ និងរយបៀប វ ើរៈដ៏បិនក្បសពវ យៅយលើ វ ិស័យការទូ រ យោយមានការថ្លឹងបថ្លង
ោ៉ាងជ្ជក់ែាស់អំពីទំ ក់ទំនងអនា ររដឋ វក្រូវជ្ជែរនា យទវ រទិស បដលក្រូវមានឆនា : និងការយបដ ជ្ជញែិរារ ួមត់ន
យទើបអាែយលើកកមព ស់ទំ ក់ទំនង និងកិែចស ក្បរិបរា ិការយៅវ ិញយៅមកបាន។ ដូ យែន យៅកនុងជំនួប
រវងយោក វង យី នឹង យករដឋ ម្នា ីថ្មីរបស់កមពុជ្ជ សយមា ែ ន មា៉ាបណរយន យ ើយ
បានបញ្ញាក់អំពីការទទួ លោាល់មួយពីក្បយទសមហាអំោែទី២ យៅយលើពភ
ិ ពយោក សម័យបែចុបបនន គឺ
ក្បយទសែិន បដលជ្ជក្បយទសដំបូងយគបងអ ស់បដលែូ លមកយដើមបីសបមា ងការអបអរោទរដល់
យករដឋ ម្នា ី អាណរា ិទី៧ បដលយទើបបរជ្ជប់យឆ្នរគឺយោក ន មា៉ាបណរ
បដលជ្ជ យករដឋ ម្នា ីបដលយកម ងជ្ជងយគ
និងទទួ លបានការបរងតាំងដ៏ខពស់ខពស់ពីក្ព មហាកសក្រកនុងការដឹក ំក្បយទស។

ោរដាក់ក្ចញនូ វ «យរធ សន្រសតបញ្ចក្ោ
» ជាករម វ ិធីនក្ោបាយរបស់រាជរដាឋភិបាលថ្មី
យោយការយពញែិរានូវរយបៀបវ ើរៈ បដលភាាប់មកជ្ជមួ យការយអាយរនមល ពក្ី បយទសមហាអំោែយសដឋ កិែចទី២
យៅយលើពិភពយោក គឺក្បយទសែិនយន យ ើយ។ វក៏អាែជ្ជមូ លយ រមួ យ កនុងការោក់យែញនូ វ “យទធ ោ្សា បញ្ច យកាណ”
របស់សយមា ែ ន មា៉ាបណរ សក្មាប់ការកោង និងការពារមារភូ មិ យៅតាមដំោក់កាលនីមួយៗ
មនក្បសកករម ជារបវេត ិសន្រសតចរបងចំនួនពីរគឺ៖
រី១៖ រកា និងបថ្បំប៉ានសខ សនា ិភាព បដលសយក្មែបានមកយោយលំបាក ជ្ជមួ យនឹងការល បង់
មិនអាែការ់នថ្លបាន និង ពូ នក្ជែ
ុំ លនការ ននកំយណើនយសដឋ កិែច និងការអភិវឌឍជ្ជរ ួម។
រី២៖ កោង និងពក្ងឹងមូ លោឋនក្គឹ សក្មាប់ជំរញសន្ុ ននការអភិវឌឍក្បយទសជ្ជរិ យោយឆល ងការ់
បយាាលែរននការបក្បកាលយខល ួន ជ្ជក្បយទសមានែំណូលមធយមកក្មិរខព ស់យៅឆ្នំ២០៣០,
យឆ្ព យៅសយក្មែបាននូ វែកខុ វ ិស័យកមពុជ្ជ ឆ្នំ២០៥០ តាមរយៈការកោងភាពធន់ រ ឹងមាំននវ ិស័យ
ទា ំង៥ យពាលគឺ៖ ភាពធន់ននវ ិស័យោធានរណៈ, ភាពធន់ននវ ិស័យយសដឋ កិែច, ភាពធន់ននវ ិស័យ
ិរញ្ា វរថុ, ភាពធន់ ននវ ិស័យមូ លធនមនសស និងសងា ម និងភាពធន់ននវ ិស័យបរ ិោាន
និងកនុងការយឆល ើយរបនឹងការបក្បក្បួ លអាកាសធានរ។
យ ើយយបសកមម ទី២ យន យ ើយបដលខ្ុំអ អាងជារាជរោឋភិបាលថ្មីរបស់កមពុជ្ជ បដលដឹក
ំយោយសយមា ែ
ន មា៉ាបណរ គឺយៅបរក្បកាន់ខាាប់យៅយត់លែំ រកនុងការត់ំក្ទនូ វ
“យត់លនយោបាយបរមួ យរបស់ក្បយទសែិន”។ យទា ជ្ជយោកជ្ជគឺជ្ជអន កក្បាជញរបស់កមពុជ្ជមួ យរ ូប
បដលទទួ លបានការអប់រំ ពីយោកខាងលិែក៏យោយ បរយោកអាែបបងបែកោ៉ាងែាស់ននែំណងយទវរភាគី
បដលមានអរា ន័យជ្ជមិរាពិរក្បាកដរវងក្បយទសកមពុជ្ជ-ែិន
យោយបផ្អ កយៅយលើោានភាពជ្ជក់បសា ងពីការរ ើកែយក្មើន
និងការអភិវឌឍន៏របស់ក្បយទសកមពុជ្ជយៅយក្កាមជំនួយរបស់ែិន។ គឺមានន័យជា
ក្បយទសែិនមិនបមនយែ បរនិោយ ឬពូ បកបរសូ ក្រក្ទឹសាីដូែក្បយទសខល យ
បរែិនពិរជ្ជបានយធវ ើយអាយសបិនាកាលយជ្ជការពិរសក្មាប់កមពុជ្ជ។
យទ
ក្បវរា ិោ្សា និងបទពិយោធន៏បដលជ្ជវ ិ សសកមម របស់កមពុជ្ជគឺ
យៅបរដក់ជ្ជប់យៅកនុងផ្នរគ
់ ំនិររបស់យោក
យករដឋ ម្នា ីថ្មី
យៅយពលបដលក្បយទសកមពុជ្ជបានធានលក់ជ្ជជនរងយក្ត់ យៅកនុងយភល ើងសក្ាាមដ៏រានំ រ
យោយោរការយជឿទកែិរាយៅយលើក្បយទសមហាអំោែមួ យ បដលពូ បកនិោយ ជ្ជមួ យការសនាមកកមពុជ្ជ
បរមិនបដលយធវ ើយៅតាមការសនារបស់ខល ួន
កនុងការជួ យយក្ោែក្សង់ក្បយទសកមពុជ្ជទទួ លបាននូ វសមិទធផ្លបដលកមពុជ្ជក្រូវការគឺ “សខ សនា ិភាព
សក្មាប់ក្បជ្ជជ្ជរិកមពុជ្ជទា ំងមូ ល”។ បរផ្្ យ
ុ មកវ ិញ វក្ត់ន់បរជ្ជការលួ ងយោមយដើមបីយអាយកមពុជ្ជ
ធានលក់ែូលយៅកនុងនយោបាយភូ មិោ្សា របស់មហាអំោែមួ យយ
បដលយធវ ើយអាយមានែោែលមិនក្រឹមបរក្បយទសកមពុជ្ជយទ គឺទូទាង
ំ ោកលយោកផ្ងបដរ។
យោយយក្បើក្បាស់ែំណងមិរាភាពយទវរភាគីជ្ជមួ យក្បយទសននមហាអំោែយន បដលយយើង
អាែករ់សំត់ល់រាប់តាំងពីសក្ាាមយោកយលើកទី១ សក្ាាមយោកយលើកទី២ រ ូ រមកសក្ាាមសី វ ិល
បដលកនុងយ
ក្បយទសកមពុជ្ជក៏ជ្ជក្បយទសមួ យក៏ទទួ លបាននូ វការរងយក្ត់ ដ៏រានំ រ
និងមិនអាែបំយភល ែបានែំយពា ក្បជ្ជជនបខម ររបស់យយើង រ ូ រមកដល់ជំ
ន់ថ្មីយន ។
ទនា ឹមនឹងការបនា រ ត់ំក្ទនូ វ «យត់លនយោបាយែិនបរមួ យ» យករដឋ ម្នា ី ន មា៉ាបណរ
ក៏បានគូ សបញ្ញាក់ជូនភាគីមិរាែិនយោយែំ រ យៅកនុងជំនួបយទវ រភាគីរបស់ែិនកមពុជ្ជ
កនុងកិែចក្បជំកំពូលអាោន យៅកាន់យោក Li Qiang អំពីមិរាភាព ចាក់ទឹកមិនលិែ
និងឥរក្បួ លបក្បរបស់រាជរោឋភិបាលថ្មី ននក្ព រាជ្ជោែក្កកមពុជ្ជ
គឺយយើងោែ់ខារនឹងមិនយធវ ើការយក្ជៀរបក្ជកយលើកិែចការនផ្ាកនុងរបស់ែិនយឡើយ។
យទា ជ្ជក្បយទសកមពុជ្ជក្រូវទទួ លបានននការក្បកាសយជាកលយទាសរបស់នរវន់ មកកាន់ យករដឋ ម្នា ីថ្មី
ន មា៉ាបណរ បដលនូ វបរត់ំក្ទែិននូ វ “យត់លនយោបាយែិនបរមួ យ” ោ៉ាងោកា ី។ ឬមិនជាយទា ជ្ជ
ស រដឋ អាយមរ ិែបាននិោយបផ្លតក ឌឺដង យៅយអាយភាគីែិនយៅកោ
ា លកិែចក្បជំអាោនកា ី
ដូ ែជ្ជការក្ពួ យបារមភ ែំយពា សកមម ភាពបងក យ ររបស់ែិនយៅមហាសមក្ទែិនខាងរប
ូ ង និងខាងយកើរ
និងការយបា ជ្ជញយធវ ើការជ្ជមួ យសមព ័នធមិរា និងនដគូ យៅឥណឌបា
ូ ៉ា សី វ ិក យោយយក្បើនូវពាកយ បដលសា ិរយៅកនុងន័យ
ននការបញ្ចុ បញ្ជល
ូ យៅកាន់ក្បយទសកនុងបោ
ា លកិែចក្បជំអាោនទា ំងអស់ជា៖
“យបើសិនជ្ជមានអន កោែង់យធវ ើដូែយយើង
ពួ កអន កមិនអាែរកនដគូ របដលលអ ជ្ជងស រដឋ អាយមរ ិែបដលមានសពវ នថ្ងយន យឡើយ” យន ជ្ជពាកយសមា ីរបស់ យោកក្សី
Kamala Harries បដលជ្ជអនក្បធាន ធិបរីរបស់ស រដឋ អាមរ ិែ។ យបើតាមការវ ិភាគរបស់ខ្ុំ មួ យឃ្លលរបស់យោកក្សី
Kamala ខាងយលើយន គឺមានន័យជា៖ ក្បើភាគី ឬរបក្រសណាតដលចង់បងក រក្ោយមនសរគារជារួ យចិន ឬរសសី
និងក្ដើរបីបក្ងក ើេនូ វភាពអសនត ិសខកនុងពិភពក្ោក សហរដឋ ោក្ររ ិចនឹងចូ លរ ួរាំំររ
តដលាំមនរបក្រសណាោចសហោរ និងាំំររដូ ចជា សហរដឋ ោក្ររ ិចបានក្ ើយ។
បរវមានភាពផ្្ យ
ុ ក្សឡ ពីត់នោ៉ាងខាលំង ែំយពា អាកបបកិ រ ិោ និងកាយឆល ើយរបបបបលកខ ណៈការទូ រ
ជ្ជមួ យការបងក ប់នូវយត់លការណ៏បដលក្បកាន់ខាាប់កនុងការបសវ ងរក សខសនា ិភាព
និងការ រ ើកែយក្មើនរបស់យោក យករដឋ ម្នា ី Li Qiang សក្មាប់បោ
ា រក្បយទសយៅកនុងអាោនទាង
ំ មូ ល។
យោយយោកបាននិោយជា៖ «ចិន និងោស៊ានជាអន កជិេខាងលអ បងបអ ូនលអ និងនដគូ លអជារួ យាំនណាស់»។
បបនា មពីយន យករដឋ ម្នា ីែិនខាងយលើ បានយលើកយឡើងនូ វសភាសិរែិនមួ យឃ្លលជា «ក្ធវ ីដំក្ ើររេូវោរនដគូ លអ
ជិេខាងក្សមះស រស់ក្ៅសខដរ»។
យោយយមើ ល យ ើ ញ ពីោរអវ ិជា មា នថ្ម ី ៗពី ស រដឋ អាយមរ ិក
វមានោរៈសំ ខាន់ោ ស់ កនុង ការសងក រ់ ធង ន់យលើ ល កខ ណៈ វ ិជា មា ន និងោាប
ននភាពជ្ជនដគូ ែិន-អាោន។
ភាពជ្ជនដគូ យន បានជំរញសនា ិភាព សា ិរភាព និងការអភិវឌឍន៍យសដឋ កិែចកនុងរំបន់។
កមពុជ្ជកនុង មជ្ជសមាជិកអាោនបាន ទទួ លោាល់ពោ
ី រៈសំខាន់
ននការរកាទំ ក់ទំនង រ ឹងមាំជ្ជមួ យក្បយទសែិន យដើមបីធាន បាននូ វវឌឍនភាព និង វ ិបលភាពជ្ជបនា ប ា ប់។
រោឋភិបាលថ្មីរបស់កមពុជ្ជយបដ ជ្ជញរកាទំ ក់ទំនង ដ៏យូរអបងវ ងជ្ជមួ យក្បយទសែិនយក្ពា ខល ួន
ទទួ លោាល់នូវអរថក្បយោជន៍ដ៏ធំយធងបដលបានមកពី ភាពជ្ជនដគូ យន ។ ែកខុ វ ិស័យរ ួមននកំយណើនយសដឋ កិែច
សា ិរភាពកនុងរំបន់ និងកិែចស ក្បរិបរា ិការនឹងបនា ដឹក ំ វ ិធីោ្សា ការទូ ររបស់កមពុជ្ជ
យោយធាន ជាែំណងមិរាភាពរវងក្បជ្ជជ្ជរិទា ំងពីរយៅបរមិនអាែរយាា រយងា ើបាន។
សរបយសែកា ីមក ភាពជ្ជនដគូ ែិន-អាោន ឈរជ្ជសកខ ីភាពននអំោែននកិែចស ក្បរិបរា ិការ
និងការយត់រពត់នយៅវ ិញយៅមក។ កមពុជ្ជយជឿជ្ជក់ោ៉ាងមរមាំយលើោរៈសំខាន់ននការរកាទំ ក់ទំនងយន
យ ើយនឹងយធវ ើការយោយឧសា ព
៍ ាោមយដើមបីពក្ងឹងទំ ក់ទំនងជ្ជមួ យក្បយទសែិន
យោយមិនគិរពីោរអវ ិជា មានពីក្បជ្ជជ្ជរិដនទយឡើយ។
ោរ វ ិឍនន៏ថ្មីតបែ ក តដលរិនធ្លែប់ក្កើេមនកនុងកិចចរបជំកំពូលោស៊ាន៖
មិនក្រឹមបរប៉ាយោ
ណ ខ្ុំយ ើញជា រាល់នូវកាយវ ិការរបស់យមដឹក ំដនទយទៀរយ
បានទទួ ល និងោវគមន៏
យោយភាពយសម ើរភាពត់ន យោយមិនគិរជា ចាស់ ឬយកម ងយទ។ បរខ្ុំចាប់អារមម ណ៏យលើសពីយន
យ
គឺយរឿងយលើយវជនយន បរមា ង យោយខ្ុំសយងក រយ ើញជា
ជានក់ដឹក ំមួយែំនួនបាន ំមនសសជំ ន់យក្កាយរបស់ពួកយគមកជ្ជមួ យដូ ែជ្ជ៖
យករដឋ ម្នា ីកាោោ ក្បធាននធិបរី ភីលីពីន សូ មបីបរយសា ែសូ រង់របស់ក្បយទសក្ព ុយយណ
ក៏បាន ំកូនក្ប ុសរបស់ពួកយគមកជ្ជមួ យ។ បដលយន ជ្ជែំណែមួ យបដលខ្ុំកំពងគិរជា
វជ្ជែរនា ននការតលស់បររបដលបា
ូ
ញនូ វរ ូបភាពពីយក្កាយ កិែចក្បជំកំពូលអាោនទី ៤៣
យៅក្បយទសឥណឌយូ នសី បដលកំពងបបងវ រយៅយលើ “ភាពជ្ជអន កដឹក ំរបស់យវជន” យពលអ គរ។
មិនជាក្បយទសទា ំងយ
ជ្ជក្បយទសធំ ឬក៏ជ្ជក្បយទសក្បជ្ជធិបយរយយកក្មិរមួ យសា ង់ោរក៏យោយ
ដូ យែន ហាក់ដូែជ្ជយដើរទនា ឹម និងក្សបកនុងផ្ល វបរមួ
ូ
យ។


ក្ាំលចំហរ “កងសង់សីស” ករពុជា៖
យបើតាមការយលើកយឡើងយៅកនុងការបថ្ល ងសនា រកជារបស់ សយមា ែធិបរី ន មា៉ាបណរ យករដឋ ម្នា ី
ននអណរា ិទ៧
ី យន កនុងអំឡ
ុ ងយពលបដលសយមា ែបានែូ លរ ួមកិែចក្បជំកំពូលអាោនយលើកទី ៤៣
យៅក្បយទសឥណឌយូ នស។ី ផ្ាល់ជ្ជោរគនល ឹ សំខាន់ៗតាមការបថ្លងសនា រកជារបស់សយមា ែ យពលយ
គឺ៖
ឹ ជំ រកមពុជ្ជយៅយលើឆ្កអនា រជ្ជរិអ អាងជា៖ កមពុជ្ជយសន ហានូ វសនា ិភាព
­ ការពក្ងង
“សក្ាាមមិនអាែបញ្ច ប់យោយសក្ាាមបានយឡើយ”
សនា ិភាពអាែយកើរយឡើងបានល ក្តាបរមានការក្ស ុ ក្សួ លត់ន យោយសនា ិ វ ិធី
និងកិែចសនា យក្កាមោមររីនយោបាយឈន ៗ
­ ោរទា ំងយន យលើកយឡើងយោយោរ វ ិ សសកមម កមពុជ្ជយូរអបងវ ងរបស់កមពុជ្ជ
បដលកមពុជ្ជបានទកជ្ជបទពិយោធន៏ដ៏ជូរែរ់
បដលសំយៅជ្ជពិយសសយលើ វ ិបរា ិសក្ាាមរបស់អយបក្កន និងភូ មា
­ ែំយពា សនា ិភាព និងការអភិវឌឍន៏ ក្រូវបរផ្ាល់យអាយត់នយៅ វ ិញយៅមក វមិនអាែយៅរ ួែយ
យបើការអនវរា ន៏យសដឋ កិែច យោយត់មនសនា ិភាព យ យ
ើ ក៏ត់មនដូ ែត់នយបើសនា ិភាពយូរលង់
យ ើយមិនមានការអភិវឌឍន៏ជ្ជនិរនា ៏។
­ រាជរោឋភិបាលថ្មីរបស់កមពុជ្ជគឺក្បាជានែង់បាននូ វគឺ៖
យទ
ពិភពយោកមួ យមានព ភាគីនិយម
ក្ពមទា ំងសោ
ា ប់ធាននប់មួយឈរយលើមូលោឋនែាប់អនា រជ្ជរិ (UN)
និងយលើយត់លការណ៏មិនយក្ជៀរបក្ជក
 ក្បាជានការអភិវឌឍន៏របស់ឥោ
ឌ អាោនជ្ជមហាយសែច កិែចពិភពយោកទី៥
បដលក្រូវបនា រពក្ងឹងតាមរយ សមា រណកមម តាមរំបន់
និងតាមរយ ពក្ងីកសមា រណកមម យក្ៅរំបន់ យៅយលើ វ ិស័យយសដឋ កិែចពាណិជាកមម ។
រាល់ កា រយលើ ក យឡើ ង ទា ង
ំ អស់ យន គឺ មានន័ យ ជា
វមិ ន ខ សត់ន យៅនឹ ង សម័ យ កនុ ងការដឹ ក ំ ក្បយទសរបស់ ស យមា ែ
ន បសន យទ។ យោយោរយត់លនយោបាយការបរយទស របស់កមពុជ្ជ ន ឹងគឺ យៅកនុងទក្មង់ដបដល
បដរយដើរក្សប
ជ្ជមួ យ ន ឹងក្បយទសយផ្សងៗទា ំងអស់យៅកនុងក្កបខណឌអាោន បដលយគយៅជាយត់លែំ រ “កងសង់សីស”។

 រំនាក់រំនងករពុជា ចិន និងោស៊ាន៖ រសសនររបស់នាយករដឋ រន្រនត ីថ្មីរបស់ករពុជា
ទសសនៈវ ិជា មានរបស់កមពុជ្ជែំយពា ទំ ក់ទំនងរវងែិន និងអាោន
ក៏ក្រូវបានឆលុ បញ្ញចំងផ្ងបដរយៅកនុងការយលើកយឡើងរបស់នាយករដឋ រន្រនត ីថ្មី សក្រត ចធិបេី ហ៊ាន ម៉ាត េ
អំពីកិែចខិរខំក្បឹងបក្បងរ ួមត់នកនុងការក្បយទធ ក្បឆ្ំងនឹងជំងឺរាររារកូ វ ើដ-១៩។
យន បាញពីការទទួ លោាល់របស់កមពុជ្ជអំពីោរៈសំខាន់ននកិែចស ក្បរិ ប រា ិ កា រកនុ ង រំ ប ន់
និ ង ោមគា ី ភា ពកនុ ង ការយោ ក្ោយបញ្ញ ក្បឈមរ ួម។ វក៏ គូ សបញ្ញា ក់ ផ្ ងបដរអំ ពី
កិ ែច ស ក្បរិ ប រា ិ កា រជិ រ សន ិ ទធ រ វងក្បយទសែិ ន និ ង អាោ នកនុ ង ការបែករំ បលកធនធានន ែំ យណ ដឹ ង
និ ង បទពិយោធន៍ យដើមបីការ់បនា យផ្លប៉ា ពាល់ននជំងឺរាររារ។
ជ្ជងយន យៅយទៀរ ការសងក រ់ធងន់របស់ យករដឋ ម្នា ីថ្មី សយមា ែធិបរី ន មា៉ាបណរ
យលើការតលស់បររក្បជ្ជជន
ូ
និងក្បជ្ជជន និងកិែចស ក្បរិបរា ិការវបបធម៌ បាញជា
កមពុជ្ជឱ្យរនមល យលើទំ ក់ទំនងសងា ម និងវបបធម៌រវងែិន និងអាោន។
យន បាញពីបំណងែង់ជំរញការយល់ដឹង
និងការដឹងគណត់នយៅវ ិញយៅមកកនុងែំយោមក្បជ្ជជនននរំបន់ទា ំងពីរ។
បបនា មពីយលើយន កកោរយោងយៅឆ្នំននកិែចស ក្បរិបរា ិការអភិវឌឍន៍ក្បកបយោយែីរភាពអាោនែិន
បាញពីការយបា ជ្ជញែិរារបស់កមពុជ្ជកនុងការយលើកកមព ស់យត់លយៅអភិវឌឍន៍ក្បកបយោយែីរភាពយោយស
ការជ្ជមួ យក្បយទសែិន។
យន ឆលុ បញ្ញចំងពីការទទួ លោាល់របស់កមពុជ្ជអំពរ
ី ក្មូវការសក្មាប់យទធោ្សា យូរអបងវ ង
និងមិរាភាពបរ ិោាន យដើមបីធាន បាននូ វកំយណើនយសដឋ កិែច ទនា ឹមនឹងការអភិរកសធនធាននធមម ជ្ជរិ
និងការការពារ បរ ិោាន។
សរបមក យោយបផ្អកយលើអរា បទយន ខ្ុំអាែសនន ិោឋនបានជា កមពុជ្ជចារ់ទកទំ ក់ទំនងជ្ជមួ យែិន
និងអាោនជាមានផ្លក្បយោជន៍យៅវ ិញយៅមក ជ្ជពិយសសកនុងន័យកិែចស ក្បរិបរា ិការយសដឋ កែ
ិ ច
ការផ្សពវ ផ្ាយយទសែរណ៍ សមា រណកមម រំបន់ និងកិែចស ការកនុងការយោ ក្ោយបញ្ញក្បឈមរ ួម។
ការែូ លរ ួមោ៉ាងសកមម របស់កមពុជ្ជយៅកនុងគំនិរផ្រ ែយផ្ា
ួ
ើម
និងក្ពឹរាិការណ៍យផ្សងៗបាញឱ្យយ ើញពីការយបា ជ្ជញែិរារបស់ខល ួនកនុងការពក្ងឹងទំ ក់ទំនងរវងក្បយទស
ែិន និងអាោន យដើមបីភាពរ ើកែយក្មើនរ ួមននរំបន់។