"TASDIQLAYMAN"
Direktorning o'quv va tarbiyaviy
ishlari bo’yicha o'rinbosari
____________ N.Bazarbayeva
"___" _________________2023 yil
NAZARIY MASHGULOTINING O’QITISH TEXNOLOGIYASI
14-MAVZU: MOLIYAVIY NAZOTAT TURLARI, SHAKLLARI,METODLARI.
O’quv mashg’ulotning o’qitish texnologiyasi modeli
Vaqt: 80 minut
Ta’lim oluvchilar soni: ____nafar
O’quv mashg’ulotining shakli va turi
Nazariy
O’quv mashg’uloti rejasi, / tuzilishi
1. Moliyaviy tarkibi boʻyicha nazorat turlari.
2. Moliyaviy nazorat turlari va shakllari.
O’quv mashg’uloti maqsadi: Moliya bo’yicha nazariy bilimlari to’g’risida ma’lumot
berish va ularda mavzu mustaxkamlash, ko’nikma va malakalarni shakllantirish.
Ushbu mavzuni o’zlashtirish natijasida
O’qitish natijasi
o’quvchida shakllanadigan bilim, ko’nikma
yoki kompetentsiya
Pedagogik vazifalar:
O’quv faoliyat natijalari:
1.Tanishtirish;
1.Aytib beradi;
2.Tushuntirish;
2.Gapirib beradi;
3.Ko’rsatish;
3.Takrorlab ko’rsatadi;
4. Yo’riqnoma berish;
4.Mashqlarni yo’riqnoma asosida
5.Yoritib berish;
bajaradi;
6.Yo’l qo’yilgan xatolarni ko’rsatish.
5.Mustaqil bajaradilar;
Tushuntirish,
ko’rsatish,
yo’riqnoma berish,
6.Xatolar ustida
ishlaydilar.
O’qitish usullari:
mashq qilish
O’qitish vositalari:
O’quv faoliyatini tashkil etish shakli:
O’qitish sharoiti:
Qayta aloqaning usul va vositalari:
Yo’riqli texnologik xarita, kerakli jixoz va
blankalar, ko’rgazmali qurollar,
proektor,slaydlar
Ommaviy, jamoaviy, guruhli, juftlikda,
yakka tartibda.
Jixozlangan № ____- Auditoriya
Nazorat, bajarilgan ishlarni tekshirish,
ogzaki savol - javob, hisobot, va boshqalar.
Nazariy mashg’ulotining texnologik xaritasi
Ish
bosqichlari va
vatsti
Faoliyat mazmuni
O’qituvchi
Tashkiliy qism:
Ta’lim oluvchilarning davomatini tekshiradi.
Ta’lim oluvchilarning mashg’ulotga tayyorgarligini
1-bosqich. nazorat qiladi.
O’quv
Nazariy
mashg’ulot nomi, rejasi, maqsad va
mashg’ulotga kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi.
kirish (10 daq) Nazariy
mashg’ulotning baxolash mezonlari
bilan tanishtiradi.
Xavfsizlik texnikasi qoidalariga amal qilishni
eslatadi.
2-bosqich.
Asosiy (60
daq)
Ta’lim oluvchi
Mashg’ulotga tayyorgarlik
ko’radilar.
Dars
vaqtida
xavfsizlik
texnikasi, sanitariya va gigiena
talablariga rioya qilgan xolda
maxsus
kiyimda
keladi.Xavfsizlik
texnikasi
jurnaliga imzo qo’yadilar.
Tinglaydilar.
Kirish yo’riqnomasi O’quvchilar bilimini
faollashtirish:
Tezkor-so’rov; savol-javob, aqliy hujum orqali
bilimlarni faollashtiradi.
Savollarga
javob
beradi.
Yangi o’quv material bayoni:
Tinglaydilar, chizadilar, yozib
O’quv amaliyoti mavzusi bo’yicha umumiy
oladilar.
ma’lumot beradi, ish jarayonini tushuntiradi;
Ta’lim oluvchilar o’z ish
Joriy yo’riqnoma (Yangi O’quv material bo’yicha
joylariga turadilar, mashg’ulot
amaliy mashq bajarish.
raxbari
ko’rsatmalari
va
Ta’lim oluvchilarni ish joylariga taqsimlab amaliy
yo’riqli texnologik xaritaga
ish yuzasidan yo’riqnomali texnologik xarita xamda
rioya qilgan xolda bajaradilar.
mustaqil ish bajarish uchun xom-ashyo tarqatadi va
Xatolarni
to’g’irlaydilar.
ko’rsatmalar beradi.
Foydalanilgan
jixozlarni
Mustaqil ishlarni bajarilishini maqsadli aylanish
mashg’ulot
raxbariga
vaqtida nazorat qiladi va ish jarayonida o’quvchilar
topshiradilar.
Ish
joyini
tomonidan qo’ygan xatolarni ko’rsatadi.
tozalaydilar.
Yakuniy yo’riqnoma:
Mashg’ulot tugaganidan sung ish joylarini talab
darajasiga keltiradi. Tayyorlangan maxsulotni qabul
qiladi.
Yakunlash:
O’quvchilarni amaliy mashg’ulot bo’yicha
baxolarini eg’lon qiladi;
3-bosqich.
Kelgusi
kasbiy faoliyatlarida amaliyotda
Tinglaydilar. Topshiriqni
Yakuniy (10
bajargan ishlarining axamiyati va muximligiga
yozib oladilar.
daq)
o’quvchilar e’tiborini qaratadi,
Kelgusi mashg’ulot mavzusi bilan tanishtirib uyga
vazifa beradi.
14-MAVZU: MOLIYAVIY NAZOTAT TURLARI, SHAKLLARI,METODLARI.
Reja:
1. Moliyaviy tarkibi boʻyicha nazorat turlari.
2. Moliyaviy nazorat turlari va shakllari.
1. Moliyaviy tarkibi boʻyicha nazorat turlari.
Moliyaviy nazorat turlari va shakllari tahliliga murojaat qilamiz. Mavzularga (uni kim amalga
oshirayotganiga) qarab, u bir necha turlarga bo'linadi.
Shtat. Bu erda nazorat davlat tuzilmalarining ishi. Ularning vazifasi gʻaznaga tushumlar boʻyicha
ham, byudjet mablagʻlarini sarflashda ham davlat va jamoat manfaatlarini taʼminlashdan iborat.
Ichki jihatdan davlat moliyaviy nazorati shakli uch turga bo'linadi:
1. Parlament - qonun chiqaruvchi organdan.
2. Prezidentlik - davlat rahbari tomonidan.
3. Hukumat - ijroiya tomonidan.
Boʻlim. Nazorat vazirliklarning audit bo'limlari tomonidan amalga oshiriladi. Ular moliyaviy
ahvolni tekshiradilarularga qarashli muassasalarning iqtisodiy faoliyati.
Ichki iqtisodiy (korporativ, kompaniya ichidagi). Mavzular: tashkilot va korxonalarning moliyaviy
xizmatlari. Ob'ekt muassasaning moliyaviy-xo'jalik faoliyati bo'ladi.
Nazorat maqsadlari:
1. Barcha ob'ekt manfaatlarini ta'minlash.
2. Isrof yoʻqotishlarni kamaytirish.
3. Foydani oshirish uchun zaxiralarni aniqlash.
4. Resurslardan foydalanish samaradorligini oshirish - pul, mehnat, material.
Bank ishi. Mijozlarning faoliyatini nazorat qilish: tashkilotlar, korxonalar. Ushbu ob'ektlarga
xizmat ko'rsatuvchi tijorat banklari tomonidan ishlab chiqariladi. Maqsad - mijozlarning naqd pul
bilan hisob-kitob qilish qoidalariga rioya qilishlari, ularning kreditga layoqatliligini tekshirish.
Ommaviy. Sub'ektlari nodavlat institutlar: ommaviy axborot vositalari, kasaba uyushmalari va
boshqalar. Ob'ekt ushbu muassasalarning vazifalariga bog'liq. Masalan, kasaba uyushmalari ish
haqining o'z vaqtida hisoblanishini, korxona tomonidan ijtimoiy nafaqalar to'lanishini nazorat qiladi.
Mustaqil. Mavzu - auditorlik firmalari, auditorlar-IP. Ularning faoliyatidan maqsad moliyaviy
hisobotlarni tekshirish, buxg alteriya hisobining ishonchliligini aniqlashdan iborat.
Huquqiy. Nazorat huquqni muhofaza qiluvchi organlar tomonidan amalga oshiriladi. Bular sud-buxg
alteriya ekspertizalari, tuzatishlar.
Fuqarolik. Jismoniy shaxslar tomonidan ish haqi, nafaqa, daromad solig'i, mulk solig'i va hokazolarni
olishda amalga oshiriladi.
Moliyaviy nazorat turlari va shakllari: