70%
30%
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
PROFESSIONAL TA'LIMNI RIVOJLANTIRISH INSTITUTI
O‘RTA MAXSUS PROFESSIONAL TA’LIM DARAJA
DUAL TA’LIM DASTURLARI
Mutaxassisligi kodi va nomi:
50410101-Buxgalteriya hisobi va audit
Kvalifikatsiya(lar) nomi:
1. Buxgalter va auditor
Toshkent – 2023
MUNDARIJA
1.
Qo‘llanilish sohasi
4
2.
Atamalar va qisqartmalar
4
3.
Ta’lim dasturini ishlab chiqishning normativ-huquqiy hujjatlari
5
4.
Kasbiy ta’lim xususiyati
5
5.
Bitiruvchilarning kasbiy faoliyati tavsifi
kompetensiyalariga qo‘yiladigan talablar
6.
Kvalifikatsiya bo‘yicha professional modullarni shakllantirish
10
7.
O‘quv reja
14
8.
Modullar dasturlari
16
9.
Ta’lim dasturini o‘zlashtirgan bitiruvchilarga qo‘yilgan talablarni baholash.
64
va
umumiy
va
kasbiy
7
I. Qo‘llanilish sohasi
Mazkur ta’lim dasturi professional ta’lim muassasalarida Buxgalteriya hisobi va audit
mutaxassisligi bo‘yicha kadrlar tayyorlashda umumiy va kasbiy kompetensiyalari, o‘qitish
natijalari, o‘quv reja va modullariga qo‘yiladigan talablarni, ta’lim oluvchilarning o‘quv
yuklamalari hajmini hamda bitiruvchilarni belgilangan talablarga javob berishini nazoratini
belgilaydi.
Ta’lim dasturi ta’lim oluvchilarning kasbiy tayyorgarligiga qo‘yiladigan talablarni va
kasbiy kompetensiyasini baholashda hamda ta’lim muassasalarini attestatsiyadan o‘tkazishda
asosiy mezon hisoblanadi. Mazkur talablarning bajarilishi professional ta’lim muassasalarining
bitiruvchilariga professional ta’limning tegishli darajasini olganligi to‘g‘risida davlat
namunasidagi hujjat berilishi uchun asos hisoblanadi.
Ta’lim dasturi ta’limni boshqarish davlat organlari va ta’lim faoliyati sub’yektlari
tomonidan, idoraviy bo‘ysunuvi va mulkchilik shakllaridan qat’iy nazar, tatbiq etilishi
majburiydir.
Ushbu ta’lim dasturi Buxgalteriya hisobi va audit kasbining K01.060.0005/Б-20 (№ 60ИЧ от 27.03.2020) tasdiqlangan kasbiy standart talablari asosida ishlab chiqildi.
Ta’lim dasturi quyidagilarga mo‘ljallangan:
- mehnat bozori va professional ta’lim sohasi o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarni tartibga
solish;
- kasb yoki mutaxassislikka qo‘yiladigan talablarni belgilash;
- o‘quv reja va uning tarkibiy qismiga qo‘yiladigan talablarni belgilash;
- fan (modul)lar va uning mazmuniga qo‘yiladigan talablarni belgilash;
- o‘qitish natijalarini baholash;
Ta’lim dasturining asosiy foydalanuvchilari:
- professional ta’lim muassasalari rahbar va pedagoglari;
- korxona (tashkilot)lar rahbarlari va tegishli mutaxassislari;
- kasbiy malakasini baholash va tasdiqlash sohasidagi mutaxassislar.
II. Atamalar va qisqartmalar
boshlang‘ich professional ta’lim — YUNESKO tashkiloti tomonidan qabul qilingan
Ta’limning xalqaro standart tasniflagichi 3-darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari;
o‘rta professional ta’lim — Ta’limning xalqaro standart
tasniflagichining 4darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari;
o‘rta maxsus professional ta’lim — Ta’limning xalqaro standart tasniflagichining 5darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari;
professional ta’lim — ta’lim oluvchilarda ma’lum bir mutaxassislik va kasblar bo‘yicha
kasbiy kompetensiyalarni shakllantiradigan va rivojlantiradigan uzluksiz ta’lim tizimi;
o‘qitishning dual tizimi — ta’limning nazariy qismi ta’lim muassasasida va amaliy qismi
ish joylarida tashkil etiladigan o‘qitish turi;
kasb-hunar maktabi — Xalqaro tasniflagichning 3-darajasiga mos keluvchi ta’lim
dasturlari asosida 9-sinf bitiruvchilarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan boshlang‘ich
professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan ta’lim muassasalari
kollej — Xalqaro tasniflagichning 4-darajasigacha mos keluvchi ta’lim dasturlari asosida
kadrlar tayyorlaydigan vazirliklar va idoralar tizimida faoliyat ko‘rsatadigan ta’lim muassasalari;
texnikum — Xalqaro tasniflagichning 5-darajasigacha mos keluvchi va oliy ta’lim tizimi
bilan integratsiyalashgan ta’lim dasturlari asosida kadrlar tayyorlaydigan hamda oliy ta’lim
muassasalari huzurida faoliyat yuritadigan ta’lim muassasalari;
kasb — maxsus tayyorgarlik va ish tajribasi natijasida ma’lum bir sohada mehnat
faoliyatni amalga oshirish uchun lozim bo‘lgan nazariy bilimlar, amaliy ko‘nikma va malakalar
majmuasini egallagan, jismoniy imkoniyat, aqliy qobiliyat va huquqlari ta’minlangan mehnat
faoliyati (mashg‘uloti)ning turidir;
mutaxassislik — biror kasb doirasida ma’lum bir faoliyat turi uchun maxsus tayyorgarlik
va amaliy tajribasi bilan erishilgan zarur bilim, ko‘nikma va malakalar majmui;
kvalifikatsiya — kasbiy mahorat darajasi yoki pog‘onasi kasbiy talablarning muayyan
pog‘onasiga muvofiqligi darajasi;
kasbiy standart — xodimga ma’lum bir kasbiy faoliyat turini, shu jumladan, ma’lum bir
mehnat funksiyasini bajarish uchun zarur bo‘lgan malaka talablari;
davlat ta’lim standartlari — davlat tomonidan ta’limning mazmuni va sifatiga nisbatan
belgilanadigan talablar majmui;
ta’lim dasturi — professional ta’lim muassasasi bitiruvchisiga muayyan egallagan kasb
yoki mutaxassislik bo‘yicha kasbiy faoliyatni malakali bajarish imkonini berishga qaratilgan
professional ta’lim tayyorgarligining asosiy mazmunini aniqlovchi davlat ta’lim standartlari,
o‘quv rejasi, o‘quv fanlari (modullar) dasturlari, malaka amaliyot dasturlaridan iborat hujjatlar
to‘plami;
kompetensiya — bilim, ko‘nikma, malaka va shaxsiy sifatlar majmui;
kasbiy kompetensiya — bilim, ko‘nikma va amaliy tajriba asosida kasbiy faoliyatga
tegishli vazifalarni bajarishda faoliyat yuritish qobiliyati;
umumiy kompetensiya — bilim, ko‘nikma va amaliy tajriba asosida kasbiga yaqin
faoliyat turlarining ko‘pchiligi uchun umumiy bo‘lgan masalalarni hal etishda muvaffaqiyatli
faoliyat yuritish qobiliyati;
ko‘nikma — muayyan vazifani bajarish uchun egallangan qobiliyat;
o‘quv rejasi — professional ta’limning muayyan kasbi yoki mutaxassisligi bo‘yicha
o‘quv faoliyati turlari, o‘quv fanlari (modullari) va kurslari hamda malaka amaliyotlari tarkibi,
ularni o‘rganish izchilligi, soha va tarmoqlarda ish turlarining mavsumiyligini hamda soatlardagi
hajmini belgilaydigan hujjat;
o‘quv dasturi — professional ta’lim o‘quv rejasiga kiritilgan fanlar va amaliyotlarning
mazmuni, o‘qitishning maqbul usullari, axborot manbalari ko‘rsatilgan hujjat;
o‘quv jarayonining grafigi — ta’lim jarayonining ketma-ketligi va almashuvchanligini,
attestatsiya va ta’til vaqtlarini belgilovchi hujjat.
Qisqartmalar:
PT – professional ta’lim;
PTM - professional ta’lim muassasasi;
TD – ta’lim dasturi;
UK – umumiy kompetensiya;
KK – kasbiy kompetensiya;
O‘N – o‘qitish natijasi;
N – nazariy;
A – amaliy;
L – laboratoriya;
MT – mustaqil ta’lim;
MM - mutaxassislik modul;
PM – professional modul.
III. Ta’lim dasturini ishlab chiqishning normativ-huquqiy hujjatlari
1. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonuni.
2. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida
uzluksiz boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim tizimini tartibga soluvchi
normativ-huquqiy hujjatlarni tasdiqlash to‘g‘risida” 2020-yil 7-avgustdagi 466-son qarori.
3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Professional ta’lim tizimida dual
ta’limni tashkil etish chora-tadbirlari haqida” 2021-yil 29-martdagi 163-son qarori.
4. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘rta va o‘rta maxsus
professional ta’lim muassasalarida sirtqi va kechki ta’limni tashkil etish chora-tadbirlari
to‘g‘risida” 2022-yil 28-iyuldagi 411-son qarori.
5. Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining 2022-yil 10-martdagi 89-son buyrug‘i bilan
tasdiqlangan Professional ta’limning tayyorlov yo‘nalishlari, kasblar va mutaxassisliklar
klassifikatori.
Kasbiy standartlar asosida modul ta’lim dasturlarini ishlab chiqish bo‘yicha metodik
yo‘riqnoma.
IV. Kasbiy ta’lim xususiyati
4.1. 50410101-Buxgalteriya hisobi va audit mutaxassisligi doirasida beriladigan
kvalifikatsiya:
1. Buxgalter va auditor.
Kamida umumiy o‘rta ma’lumotga ega bo‘lgan shaxslar hisobidan shakllantirilgan
guruhlarda tanlangan kvalifikatsiyalar sonidan kelib chiqib o‘qish muddati belgilanadi. Bu
guruhlarda kasb doirasida tanlangan kvalifikatsiyalarni muvaffaqiyatli o‘zlashtirgan shaxslarga
belgilangan namunadagi diplom beriladi va mazkur diplom bilan shu kasb bo‘yicha mehnat
bozorida ishlash huquqiga ega bo‘ladi. Egallanmagan kvalifikatsiyalarni qayta o‘zlashtirishga
ruxsat beriladi va mazkur kvalifikatsiyani muvaffaqiyatli o‘zlashtirganlarga belgilangan tartibda
sertifikat beriladi.
4.2. Ruhiy-fiziologik fazilatlar minimumi: kuzatuvchanlik, diqqatni bir joyga qaratish,
fikrni jamlash, qo‘l-oyoq harakatini jarayonga moslashtirish, har tomonlama tez fikrlash va faraz
qilish, yorug‘likni sezish, faol va tez xotirlash, harakat xotirasi va moslashuvchanlik.
4.3. Ta’limni davom ettirish imkoniyatlari.
Mazkur ta’lim dasturi bo‘yicha bitiruvchilar keyinchalik kasbiy ta’limini chuqurlashtirish
maqsadida:
kadrlar malakasini oshirish tizimida, tarmoq o‘quv muassasalarida va maxsus kurslarida
malakani oshirishi;
kasbiy faoliyatning tegishli sohasida yanada yuqoriroq malakaga erishish maqsadida oliy
ta’lim muassasasida o‘qishni davom ettirishi mumkin.
V. Bitiruvchilarning kasbiy faoliyati tavsifi, umumiy va kasbiy kompetensiyalariga
qo‘yiladigan talablar
5.1. Bitiruvchining kasbiy faoliyat sohasi:
Buxgalter va auditor ishlarini, korxona, tashkilot hamda mulkchilik shaklidan qat’iy
nazar mehnat muhofazasi qoidalariga amal qilgan holda bajarish.
5.2. Kasbiy faoliyati tavsifi
50410101-Buxgalteriya hisobi va audit mutaxassisligi ta’lim dasturi – Hisob korxona
mablag‘larini ishlab chiqarish va taqsimlash jarayonida moddiy ishlab chiqarishni tashkil qilish,
boshqarish va rahbarlik qilish uchun korxona faoliyatining barcha jarayonlarini uzluksiz kuzatib
borish, o‘lchash, ro‘yxat qilish uning faoliyatini miqdorlarda aks ettirish hisobning asosiy
mazmuni kompleks majmuasini qamrab oladi.
5.3. PTM bitiruvchisi quyidagi umumiy kompetensiyalarga ega bo‘lishi kerak:
UK-1. Kasbiy faoliyat doirasida vujudga keladigan turli masalalar yechimini topish
usullarini tanlay olish;
UK-2. Rahbar tomonidan belgilangan maqsadga erishish uchun jamoada ishlay olish;
UK-3. O‘zining kasbiy malakasini va shaxsiy kamolotini takomillashtirib borish;
UK-4. Jamoada va ma’lum vazifani bajarishga yo‘naltirilgan guruhda ishlash,
hamkasblar, rahbarlar va mijozlar bilan samimiy, xushmuomala hamda samarali muloqot qilish;
UK-5. Ta’lim olgan tilida fikrini og‘zaki va yozma ravishda ravon bayon qilish;
UK-6. Umuminsoniy fazilatlarga ega bo‘lish, o‘z millatini va Vatanini sevish, u bilan
faxrlanish, milliy urf-odatlar, qadriyatlarni hurmat qilish;
UK-7. Professional vazifalarni samarali bajarish uchun zarur bo‘ladigan ma’lumotlarni
qidirish;
UK-8. Kasbiy faoliyatida axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llash;
UK-9. Kasbga doir hujjatlar bilan ishlash;
UK-10. Kasbiy faoliyatda xavfsizlik texnikasi va mehnat muhofazasi qoidalariga amal
qilish ko‘nikmalariga ega bo‘lish.
UK-11. Sanoat va nosanoat tashkilotlarda vujudga keladigan chiqindilarni atrof-muhitga
zarar yetkazmaslik choralarini koʻrish va utilizatsiya qilish;
UK-12. Sohaga oid ekologik madaniyatga rioya qilgan holda faoliyat olib borish.
5.4. Kasbiy standart funksional tahlili va kasbiy kompetensiyalar
Reyestr
bo‘yicha
kodi
Mehnat funksiyalari
Mehnat harakatlari
Kasbiy kompetensiyalar nomi
A/01.5
Buxgalteriya hisobini yuritish
Корхонada ichki tartib qoidalarga rioya qilgan holda ishni tashkil etadi
Rahbariyatdan ishlab chiqarish bo‘yicha berilgan topshiriqlarni oladi
Xizmat olib borayotgan korxonada mehnatni muhofaza qilish, shaxsiy
gigienaga rioya qilgan holda xizmat vazifalarini amlaga oshiradi
Xizmat vazifasidan kelib chiqqan holda o‘rnatilgan tartibda rahbariyatga
hisobot topshiradi
KK-1
Korxonada ichki tartib qoidalarga
rioya qilgan holda buxgalteriya
hisobini tashkil etish
A/02.5
Mehnаtni muhofаzа qilish,
ishlаb chiqаrish sаnitаriyasi vа
shаxsiy gigienаgа vа yong‘in
xаvfsizligi qoidаlаrigа аmаl
qilishi
A/03.5
Xo‘jаlik yurituvchi subyekt
xo‘jаlik
fаoliyatigа
doir
dаstlаbki hisob hujjаtlаrini
hisobgа qаbul qilish
Buxgalteriya bo‘limida mehnatni muhofaza qilish ishlarini bajarish.
Buxgalteriya bo‘limida ishlab chiqarish sanitariyasiga amal qilish
Korxonalarda sanitariya-gigiena qoidalari va yong‘in xavfsizligi
qoidalariga rioya etish.
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini tuzish (rasmiylashtirish)
Buxgalteriya hisobi subyekti xo‘jalik faoliyatiga doir boshlang‘ich hisob
hujjatlarini qabul qilish
Mas’ul shaxslar tomonidan hujjatlar aylanish grafigi va ularni
buxgalteriyaga taqdim etish tartibiga amal qilinmagan holatlarni
aniqlash hamda bu haqda buxgalteriya xizmati rahbarini xabardor qilish
Boshlang‘ich hisob hujjatlarining shakli, to‘liq rasmiylashtirilishi va
rekvizitlarini tekshirish
Boshlang‘ich hujjatlar asosida yig‘ma hisob hujjatlarini tuzish
Joriy hisobot davri boshlang‘ich hisob hujjatlarini hisob siyosatiga
muvofiq ravishda tizimlashtirish
Boshlang‘ich hisob hujjatlari asosida yig‘ma hisob hujjatlarini tuzish
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini arxivga berishga tayyorlash
Buxglateriya hisobi subyekti aktivlari va majburiyatlarini
inventarizatsiyadan o‘tkazish uchun mahlumotlar bilan tahminlash
KK-2. Korxona buxgalteriyasida
mehnatni muhofaza qilish va
sanitariya gigiena qoidalariga amal
qilish.
KK-3. Boshlang‘ich hisob
hujjatlarini rasmiylashtirish va
hujjatlar aylanishini nazorat qilish.
A/04.5
Buxgаlteriya
hisobi
obhektlаrini pul qiymаtidа
bаholаsh vа xo‘jаlik fаoliyati
fаktlаrini joriy guruhlаsh
A/05.5
Xo‘jаlik fаoliyati fаktlаrini
yakuniy umumlаshtirish
B/01.5
Moliyaviy hisobotni tuzish
B/02.5
Buxgаlteriya hisobini yuritish
vа moliyaviy hisobotni
tuzishning ichki nаzorаti
Korxona ichki tartib qoidalariga rioya qilish
Buxgalteriya hisobi obhektlarini pul ifodasida o‘lchash va tegishli
buxgalteriya yozuvlarini amalga oshirish
Boshlang‘ich hisob hujjatlaridagi mahlumotlarni ro‘yxatga olish
Buxgalteriya hisobi obhektlarini qayta baholash, chet el valyutasidagi
ifodalangan aktivlar va majburiyatlarni qayta baholash natijalarini
buxgalteriya hisobida aks ettirish
Buxglateriya hisobi subyekti hisob siyosatiga muvofiq mahsulotlar
kalg‘kulyatsiyasi, ustama xarajatlarni taqsimlash, asosiy vositalarga
eskirish hisoblash, nomoddiy aktivlarga amortizatsiya hisoblash
Inventarizatsiya natijalarini buxgalteriya hisobi registrlari mahlumotlari
bilan taqqoslash va taqqoslash dalolatnomasini tuzish
Buxgalteriya hisobi registrlarida sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha
yakunlari va qoldiqlarni hisoblash, buxgalteriya hisobi schyotlari
bo‘yicha oborotlarni yopish
Analitik schyotlar bo‘yicha oborotlar va qoldiqlarning sintetik schyotlar
bo‘yicha mos kelishini nazorat qilish
Oborot-saldo qaydnomasi va bosh daftarni tuzish
Hisobot davri uchun buxgalteriya hisobi registrlarini tizimlashtirish
Buxgalteriya hisobi registrlarini arxivga topshirish
Buxgalteriya hisobi mahlumotlari bilan inventarizatsiya natijalari
o‘rtasidagi farqlarni hisobda aks ettirish
Buxgalteriya hisobi tizimida mahlumotlarni shakllantirish jarayonini
tashkil etish va bosh buxgalterga yordam berish
Moliyaviy hisobot tarkibidagi raqamli ko‘rsatkichlarni shakllantirish
Moliyaviy hisobotlarni arxivga topshirishgacha bo‘lgan davrda
saqlanishini tahminlash
Moliyaviy hisobotlarni arxivga topshirishni tashkil etish
Buxgalteriya hisobi subyektida buxgalteriya hisobini yuritish ichki
nazorati jarayonini tashkil etish va rejalashtirishga yordam berish
Xo‘jalik faktlari rasmiylashtirilgan boshlang‘chi hisob hujjatlarining
asoslanganligini tekshirish; buxgalteriya hisobi registrlarini yuritish
sifatini tekshirish
KK-4 Buxgalteriya hisobi
obyektlarini pul ifodasida o‘lchash,
aktiv va majburiyatlarni qayta
baholash
KK-5 |Sintetik va analitik
schyotlarni hisblash va buxgalteriya
hisobi registirlarini tizimlashtirish.
KK-6. Moliyaviy
hisobotlarni
tuzish va ularni arxivga topshirishni
tashkil etish.
KK-7.Buxgalteriya hisobi
subyektida buxgalteriya hisobini
yuritish va ichki nazorat jaryonini
tashkil etish.
B/03.5
B/04.5
C/01.5
Soliq hisobini yuritish, soliq
hisob-kitoblаri vа
deklаrаtsiyalаrini tuzish,
soliqlаrni rejаlаshtirish
Buxgalteriya hisobini yuritishning ichki nazorat jarayoniga amal
qilinishini nazorat qilish
Buxgalteriya hisobi subyektida ichki nazoratning holati to‘g‘risida
hisobotlarni tayyorlash va taqdim etishga yordam berish
Buxgalteriya hisobi subyektida soliq hisobini yuritish, soliq hisobkitoblarini va deklaratsiyalarni tuzishni tashkil etishga yordam berish
Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlarni hisoblash va to‘lash,
tegishli hisobotlarni tuzishni tashkil etishga yordam berish
Buxgalteriya hisobi subyektida soliqlarni rejalashtirishga yordam berish
Soliq hisobi hujjatlari va registrlarining, soliq hisob-kitoblari va
deklaratsiyalarining saqlanishini hamda ularning keyinchalik arxivga
berilishini amalga oshirishga yordam berish
Buxgalteriya hisobi subyekti moliyaviy tahlili bo‘yicha ishlarni tashkil
qilish
Buxgalteriya hisobi subyekti moliyaviy tahlili bo‘yicha ishlarni
rejalashtirish
Moliyaviy tahlil bo‘yicha hujjatlarni saqlash
Moliyaviy tаhlil, pul oqimlаrini Buxgalteriya hisobi subyektida byudjetlashtirish va pul oqimlarini
boshqarishni tashkil qilishda bosh buxgalterga yordam berish
byudjetlаshtirish vа
Buxgalteriya hisobi subyektida moliyaviy reja, byudjet va smetalarni
boshqаrishni аmаlgа oshirish
tuzishda bosh buxgalterga yordam berish
Pul mablag‘lari byudjeti, moliyaviy rejalar ijrosi va ularning maqsadli
ishlatilishi bo‘yicha hisobotlarni tuzishda bosh buxgalterga yordam
berish
Buxgalteriya hisobi subyektida byudjetlashtirish va pul oqimlari
harakati bo‘yicha hujjatlarni saqlashni tashkil qilish
Buxgalteriya hisobini yo‘lga qo‘yish, qayta tiklash va yuritish,
Buxgаlteriya hisobini yo‘lgа
moliyaviy
hisobotlarni tuzish bo‘yicha xizmatlar bozorini o‘rganish
qo‘yish, qаytа tiklаsh vа
Buxgalteriya hisobini yo‘lga qo‘yish, qayta tiklash va yuritish,
yuritish, moliyaviy hisobotni
moliyaviy hisobotlarni tuzish bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatishni boshqarish
tuzish bilаn bog‘liq fаoliyatni
va nazorat qilish
rejаlаshtirish vа tаshkil qilish
KK-8. Buxgalteriya hisobi
subyektida soliq hisobini yuritish
va maqsadli jamg‘arma to‘lovlarini
hisoblash.
KK-9.
Buxgalteriya
hisobi
subyektida
moliyaviy
tahlil,
byudjetlashtirish va pul oqimlarini
boshqarishni tashkil qilish.
KK-10. Buxgalteriya hisobini
yo‘lga qo‘yish bo‘yicha xizmatlar
bozorini o‘rganish, boshqarish va
nazorat qilish.
C/02.5
Buxgаlteriya hisobini yo‘lgа
qo‘yish, qаytа tiklаsh vа
yuritish, moliyaviy hisobotni
tuzish bo‘yichа xizmаtlаr
ko‘rsаtishini joriy boshqаrish
vа nаzorаt qilish
C/03.5
Buxgаlteriya hisobi vа turdosh
sohаlаr, shu jumlаdаn ichki
nаzorаt vа moliyaviy tаhlil
bo‘yichа xizmаtlаr ko‘rsаtish
D/01.5
Аuditorlik tekshiruvlаrini
o‘tkаzish vа boshqа turdosh
xizmаtlаrni ko‘rsаtishdа
аuditor topshriqlаrini bаjаrish
Buxgalteriya hisobini yo‘lga qo‘yish, qayta tiklash va yuritish hamda
moliyaviy hisobotni tuzish bo‘yicha potentsial buyurtmachilar bilang
shartnoma tuzish jarayonlarini tashkil qilish
Tuzilgan shartnomalarga muvofiq buyurtmachilarga xizmatlar
ko‘rsatish rejasini tasdiqlash
Ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini nazorat qilish
Tuzilgan shartnoma asosida buxgalteriya hisobi subyektining
buyurtmachilar oldidagi majburiyatlari bajarilishini tahminlash
Mijozlarga xizmat ko‘rsatishni yaxshilashni tahminlash
Xizmatlar ko‘rsatish faoliyati bo‘yicha xodimlar faoliyatini baholash
Xizmatlar ko‘rsatish faoliyati jarayonida shakllangan hujjatlarning
saqlanishini, ularning belgilangan muddatlarda arxivga topshirilishini
tahminlash
Buxgalteriya hisobini yo‘lga qo‘yish, qayta tiklash va yuritish hamda
moliyaviy hisobotni tuzish bo‘yicha potentsial buyurtmachilar bilang
shartnoma tuzish jarayonlarini tashkil qilish
Tuzilgan shartnomalarga muvofiq buyurtmachilarga xizmatlar
ko‘rsatish rejasini tasdiqlash
Ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini nazorat qilish
KK-11. Buxgalteriya hisobini
yuritishda buyurtmachilar bilan
shartnoma tuzish va sifatini nazorat
qilish.
KK-12. Tuzilgan shatnomalarga
muvofiq buyurtmachilarga xizmat
Tuzilgan shartnoma asosida buxgalteriya hisobi subyektining ko‘rsatish va xodimlar faoliyatini
buyurtmachilar oldidagi majburiyatlari bajarilishini tahminlash
baholash.
Mijozlarga xizmat ko‘rsatishni yaxshilashni tahminlash
Xizmatlar ko‘rsatish faoliyati bo‘yicha xodimlar faoliyatini baholash
Xizmаtlаr ko‘rsаtish fаoliyati jаrаyonidа shаkllаngаn hujjаtlаrning
sаqlаnishini, ulаrning belgilаngаn muddаtlаrdа аrxivgа topshirilishini
tаhminlаsh
Tаhliliy ma’lumotlаrni izlаsh
Ma’lumotlаrni tizimlаshtirish
KK-13. Auditorlik tekshiruvi va
Аuditorlik tekshiruvi vа аuditorlik fаoliyati bilаn bog‘liq boshqа faoliyati bo‘yicha auditor
xizmаtlаr ko‘rsаtish bo‘yichа аuditor topshiriqlаrini bаjаrish
topshiriqlarini bajarish.
Hujjаtlаrdаn nusxаlаr olish
D/02.5
Аuditorlik tekshiruvi vа
boshqа turdosh xizmаtlаrni
ko‘rsаtishdа аuditorlik
аmаllаrini bаjаrish
Аuditorlik tekshiruvi o‘tkаzilаyotgаn korxonа fаoliyati vа ichki nаzorаt
tizimi bilаn tаnishish
Аuditor topshirig‘igа ko‘rа аyrim аuditorlik аmаllаrni bаjаrish
KK-14. Auditor topshirig‘iga ko‘ra
auditorli amallarini bajarish va
Professionаl xizmаtlаrni ko‘rsаtish
professional xizmatlarini ko‘rsatish.
Professionаl xizmаtlаrni ko‘rsаtishdа аyrim operаtsiyalаrni bаjаrish
Bаjаrilgаn аuditorlik аmаllаri nаtijаlаri vа olingаn аuditorlik dаlillаrini
rаsmiylаshtirishdа аuditorgа yordаm berish
5.5. O‘qitish natijalarini aniqlash
Kasbiy
kompetensiya
KK-1 Korxonada
ichki tartib
qoidalarga rioya
qilgan holda
buxgalteriya hisobini
tashkil etish
KK-2. Korxona
buxgalteriyasida
mehnatni muhofaza
qilish va sanitariya
gigiena qoidalariga
amal qilish.
KK-3. Boshlang‘ich
hisob hujjatlarini
rasmiylashtirish va
hujjatlar aylanishini
nazorat qilish.
Bilim
Ko‘nikma
O‘qitish natijasi
Buxgalteriya hisobi ishlarini xavfsiz bajarish
usullari;
Buxgalteriya
hisobida
qo‘llaniladigan
uskunalalardan foydalanish qoidalari;
Ichki tartib qoidalari bo‘yicha normativhuquqiy hujjatlarini bilishi;
Xo‘jalik yurituvchi subyektning ichki tartib
qoidalarini bilishi;
Ish jarayonida shaxsiy himoya vositlari
bilan ishlash;
Buxgalteriya hisobi bo‘limidagi mavjud
uskunalardan foydalana olish;
Ishlab chiqarish sanitariyasi va shaxsiy
gigiena qoidalariga amal qila olishi;
Yong‘in xavfsizligi qoidalarini amal qila
olishi;
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini, shu
jumladan elektron hujjatlarni tuzish
(rasmiylashtirish);
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini tekshirish;
Buxgalteriya hisobi dasturlari, axborot va
ma’lumot tizimlaridan, ofis texnikalaridan
foydalanishi;
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini arxivga
topshirishgacha mavjudligini ta’minlash.
1. Korxonada ichki tartib
qoidalarga rioya qilgan
holda
buxgalteriya
hisobini tashkil etadilar.
Mehnatni muhofaza qilish sohasidagi mehyoriy
hujjatlarni bilishi;
Ishlab chiqarish sanitariyasi va shaxsiy gigiena
qoidalarini bilishi;
Yong‘in xavfsizligi qoidalarini bilishi;
Buxgalteriya hisobi va arxiv ishi bo‘yicha
O‘zbekiston
Respublikasi
qonunchiligini
bilishi;
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini rasmiylashtirish
bo‘yicha
O‘zbekiston
Respublikasi
qonunchiligi talablarini amalda qo‘llashi;
Buxgalteriya hisobi subyektining boshlang‘ich
hisob hujjatlarini tuzish, saqlash va arxivga
topshirish tartibini belgilovchi tashkiliyfarmoyish hujjatlarini bilish;
Xo‘jalik faoliyati faktlarini ma’lumotlarini
qayta ishlash va ularni nazorat qilish
maqsadlarida yig‘ma hujjatlarni tuzish tartibini
bilishi;
Buxgalteriya hisobini
yuritish
uchun
kompyuter dasturlarini bilishi;
1. Korxona
buxgalteriyasida mehnatni
muhofaza qilish va
sanitariya gigiena
qoidalariga amal qiladilar.
1.Boshlang‘ich
hisob
hujjatlarini
rasmiylashtirish
va
hujjatlar
aylanishini
nazorat qiladilar.
KK-4 Buxgalteriya
hisobi obyektlarini
pul ifodasida
o‘lchash, aktiv va
majburiyatlarni qayta
baholash.
KK-5 Sintetik va
analitik schyotlarni
hisblash va
buxgalteriya hisobi
registirlarini
tizimlashtirish.
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi va soliq qonunchiligini;
Buxgalteriya hisobi obhektlarini qiymat
o‘lchovida ifodalashga doir O‘zbekiston
Respublikasi qonunchiligini;
Mahsulot
(ish,
xizmat)lar
tannarxini
kalkulyatsiyalash metodlarini;
Mahsulot (ish, xizmat)lar xarajatlarini hisobga
olish metodlarini;
Buxgalteriya hisobi subyektining buxgalteriya
hisobi
obhektlarini
qiymat
o‘lchovida
ifodalashni tartibga soluvchi tashkiliyfarmoyish hujjatlarini;
Buxgalteriya hisobi subyekti ishlab chiqarishi
va boshqaruvi iqtisodiyoti va uni tashkil etish;
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
uchun
kompyuter dasturlarini bilishi.
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi, soliqlar va majburiy to‘lovlar,
fuqarolik, mehnat va bojxona qonunchiligini;
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobiga doir qonunchiligini qo‘llashni;
Buxgalteriya hisobi subyektining boshlang‘ich
hisob hujjatlaridagi ma’lumotlarni guruxlash,
hujjatlarni
saqlash
va
ma’lumotlarni
himoyalashni tartibga soluvchi ichki tashkiliyfarmoyish hujjatlarini;
Ikkiyoqlama yozuv asosida ma’lumotlarni
ro‘yxatga olish va to‘plashni amalga
oshirish;
Buxgalteriya
hisobi
obhektlarini
qiymat(pul)da ifodalash, buxgateriya hisobi
subyekti hisob siyosatida tanlangan
amortizatsiya hisoblash usullarini qo‘llay
olish;
Buxgalteriya hisob subyekti ishchi schyotlar
rejasi asosida buxgalteriya yozuuvlarini tuza
olish;
Mahsulotlar tannarxini hisoblash va
kalkulyatsiya qilish, buxgalteriya hisobi
subyekti xodimlariga ish haqi, mukofot va
boshqa to‘lovlarni hisoblash metodlarini
amalda qo‘llay olish;
Chet el valyutasida aks ettirilgan aktivlar va
majburiyatlarni so‘m ekvivalentida qayta
baholay olish;
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir
kompyuter dasturlarini, axborot va
ma’lumot tizimlaridan foydalan olish.
Har oyning oxirgi kunida analitik schyotlar
ma’lumotlarini sintetik schyot oborotlari va
qoldiqlari bilan taqqoslash;
Buxgalteriya hisobi tizimida shakllanadigan
ma’lumotlar asosida ma’lumotnomalar va
savollarga javoblar tayyorlash;
Buxgalteriya hisobi registrlarining arxivga
topshirilgungacha
bo‘lgan
vaqtda
mavjudligini ta’minlash;
Buxgalteriya hisobini yuritishda yo‘l
1. Buxgalteriya hisobi
obyektlarini pul ifodasida
o‘lchash,
aktiv
va
majburiyatlarni
qayta
baholaydilar.
1. Sintetik va analitik
schyotlarni hisblash va
buxgalteriya
hisobi
registirlarini
tizimlashtirish
ishlarini
amalga oshiradilar.
Buxgalteriya hisobi subyekti ishlab chiqarishi
va boshqaruvi iqtisodiyoti va uni tashkil etish;
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
uchun
kompyuter dasturlarini bilishi.
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi, soliqqa tortish, arxiv ishi, statistik hisob
va buxgalteriya hisobi subyekti xo‘jalik
faoliyatiga doir boshqa normativ-huquqiy
hujjatlarni bilishi;
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlarini
(buxgalteriya hisobi subyekti faoliyati sohasiga
KK-6. Moliyaviy
bog‘liq ravishda) bilishi;
hisobotlarni tuzish va
Buxgalteriya hisobi subyektining ichki
ularni arxivga
tashkiliy-farmoyish hujjatlarini bilishi;
topshirishni tashkil
Moliyaviy tahlil metodlarini bilishi;
etish.
Telekommunikatsiya aloqa kanallari orqali
ma’lumotlarni almashish tartibini bilishi;
Axborotlarga ishlov berish bo‘yicha zmanoviy
texnologiyalarni bilishi;
Buxgalteriya hisobini yuritish bo‘yicha
kompyuter dasturlarini bilishi;
Ma’lumotlarni himoya qilish qoidalarini bilish.
Buxgalteriya hisobini yuritish ichki nazorat
metodikasini bilishi;
KK-7. Buxgalteriya O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi subyektida
hisobi, soliqlar va majburiy to‘lovlar,
buxgalteriya hisobini fuqarolik, bojxona, mehnat qonunchiligini
yuritish va ichki
bilishi;
nazorat jaryonini
Xo‘jalik faktlari haqidagi ma’lumotlarni qayta
tashkil etish.
ishlashni nazorat qilish va tarktibga solishni
amalga oshirish maqsadlarida yig‘ma
hujjatlarni tuzish tartibini bilish;
qo‘yilgan xatolarni belgilangan tartibda
tuzatish.
Moddiy-texnik, moliyaviy va boshqa
resurslarga bo‘lgan ehtiyojni aniqlashga
yordam bera olish;
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini ishlab
chiqish va hujjatlar aylanish grafigini
tuzishga yordam bera olish;
Buxgalteriya hisobi xizmatida ish yuritishni
tashkil eta olish;
1. Moliyaviy hisobotlarni
Buxgalteriya hisobini tiklash jarayoniga
tuzadilar va ularni arxivga
yordam bera olish;
topshiradilar.
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir
kompyuter dasturlari, ma’lumot va axborothuquqiy tizimlaridan foydalana olish.
Buxgalteriya hisobi subyektida buxgalteriya
hisobini yuritishning ichki nazoratini
amalga oshirish;
Buxgalteriya hisobi registrlarini tuzish
sifatini tekshirish;
Ichki nazoratning buxgalteriya hisobi
subyekti maqsadlariga muvofiqligining
muntazam monitoringini amalga oshirish,
uni takomillashtirish bo‘yicha tadbirlar
ishlab chiqish;
1. Buxgalteriya hisobi
subyektida
buxgalteriya
hisobini yuritish va ichki
nazorat jaryonini tashkil
etadilar.
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
ichki
nazoratining milliy va xalqaro tajribasini
bilishi;
Buxgalteriya
hisobi
subyektida
ishlab
chiqarishni tashkil etish iqtisodiyoti va
boshqaruvini bilish;
Buxgalteriya hisobini yuritishning kompyuter
dasturlarini bilishi.
O‘zbekiston Respublikasining soliqlar va
majburiy to‘lovlarga doir normativ-huquqiy
hujjatlarini bilishi;
Buxgalteriya hisobi subyektining ichki
tashkiliy-farmoyish hujjatlarini bilishi;
KK-8. Buxgalteriya Buxgalteriya
hisobini
yuritish
uchun
hisobi subyektida soliq kompyuter dasturlarini bilishi.
hisobini yuritish va
maqsadli jamg‘arma
to‘lovlarini hisoblash.
Moliyaviy menejment;
Moliyaviy
tahlil,
pul
oqimlarini
KK-9. Buxgalteriya
byudjetlashtirish va boshqarish bo‘yicha usuliy
hisobi subyektida
hujjatlarni bilish;
moliyaviy tahlil,
O‘zbekiston Respublikasining soliqlar va
byudjetlashtirish va pul
majburiy to‘lovlarga doir normativ-huquqiy
oqimlarini boshqarishni
hujjatlarini bilishi;
tashkil qilish.
Buxgalteriya hisobi subyektining ichki
tashkiliy-farmoyish hujjatlarini bilishi;
Buxgalteriya hisobi subyektining xo‘jalik
faoliyatining
namunaviy
ma’lumotnomalarni shakllantirish va ularni
ichki nazoratni amalga oshirishda qo‘llash;
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir
kompyuter dasturlari, ma’lumot va axborothuquqiy tizimlaridan foydalana olish.
Soliq hisobini yuritishni tartibga soluvchi
ichki tashkiliy-farmoyish hujjatlarini ishlab
chiqishga yordam bera olish;
Soliqlar va majburiy to‘lovlar summasini
hisoblashga yordam bera olish;
Buxgalteriya hisobi subyektida soliqlarni
rejalashtirishni tartibga soluvchi ichki
tashkiliy-farmoyish
hujjatlarini
ishlab
chiqishga yordam bera olish;
Soliq hisob-kitoblari va deklaratsiyalarning
saqlanishini hamda ularning arxivga
topshirilishini ta’minlashga yordam bera
olish;
Buxgalteriya hisobini yuritish bo‘yicha
kompyuter dasturlaridan foydalana olish.
Moliyaviy tahlil bo‘yicha ishlarni amalga
oshirishni tartibga soluvchi ichki tashkiliyfarmoyish hujjatlarini ishlab chiqish;
Buxgalteriya hisobi subyektida moliyaviy
tahlilni amalga oshirish uchun ma’lumot
manbalarini aniqlash;
Moliyaviy tahlil jarayonida olingan tahliliy
ma’lumotlarning sifatini tekshirish va ularni
umumlashtirish byicha ishlarni amalga
1. Buxgalteriya hisobi
subyektida soliq hisobini
yuritish
va
maqsadli
jamg‘arma
to‘lovlarini
hisoblaydilar.
1. Buxgalteriya hisobi
subyektida moliyaviy
tahlil, byudjetlashtirish va
pul oqimlarini
boshqarishni tashkil
qiladilar.
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
ichki
nazoratining milliy va xalqaro tajribasini
bilishi;
Buxgalteriya
hisobi
subyektida
ishlab
chiqarishni tashkil etish iqtisodiyoti va
boshqaruvini bilish;
Ma’lumotlarni himoya qilish qoidalari;
Moliyaviy
tahlil,
pul
oqimlarini
byudjetlashtirish va boshqarish bo‘yicha milliy
va xorijiy tajribani qo‘llash.
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
uchun
kompyuter dasturlarini bilishi.
oshirish;
Tahliliy hisobotlarni shakllantirish va
manfaatdor foydalanuvchilarga taqdim
etish;
Pul mablag‘lari byudjetini shakllantirish;
Pul mablag‘lari byudjetini va moliyaviy
rejalarni tuzish bo‘yicha ishlar hajmini,
ketma-ketiligi va bajarish muddatlarini
rejalashtirish;
Buxgalteriya hisobi subyekti moliyaviy
tahlili
natijalarini
pul
mablag‘larini
byudjetlashtirish va boshqarish maqsadlari
uchun qo‘llash;
Moliyaviy hisob-kitoblarni qo‘llash;
Buxgalteriya hisobi subyekti prognoz smeta
va byudjetlarini tuzish;
Buxgalteriya hisobi subyektining moliyaviy
reurslarga bo‘lgan umumiy ehtiyojini
aniqlash.
Moliyalashtirish
manbalarini
tarkibini
prognozlashtirish;
Reja ko‘rsatkichlarni bevosita ijrochilarga
yetkazilishi tahminlash;
Pul
oqimlarini
byudjetlashtirish
va
boshqarishga
bo‘yicha
hujjatlarni
belgilangan
muddatlarda
arxivga
topshirilishini tahminlash;
Buxgalteriya hisobinini yuritish bo‘yicha
kompyuter dasturlarini, ma’lumot va
axborot-xuquqiy
tizimlaridan,
ofis
texnikalaridan foydalanish.
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi, soliqqa tortish, arxiv ishi, statistik hisob
va buxgalteriya hisobi subyekti xo‘jalik
faoliyatiga doir boshqa normativ-huquqiy
hujjatlarni bilishi;
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlarini
(buxgalteriya hisobi subyekti faoliyati sohasiga
bog‘liq ravishda) bilishi;
KK-10. Buxgalteriya
Buxgalteriya hisobi yuritish va moliyaviy
hisobini yo‘lga qo‘yish
hisobotni tuzishning ichki nazorat usullarini
bo‘yicha xizmatlar
bilishi;
bozorini o‘rganish,
Buxgalteriya hisobi subyekti(buyurtmachi)ning
boshqarish va nazorat
ichki tashkiliy-farmoyish hujjatlarini bilishi;
qilish.
Moliyaviy tahlil metodlarini bilishi;
Telekommunikatsiya aloqa kanallari orqali
ma’lumotlarni almashish tartibini bilishi;
Axborotlarga
ishlov
berish
bo‘yicha
zamanoviy texnologiyalarni bilishi;
Buxgalteriya hisobini yuritish bo‘yicha
kompyuter dasturlarini bilishi;
Ma’lumotlarni himoya qilish qoidalarini bilish;
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi, soliqlar va majburiy to‘lovlar,
fuqarolik, bojxona, mehnat qonunchiligini
KK-11. Buxgalteriya bilishi;
hisobini yuritishda
Buxgalteriya hisobini yuritish ichki nazorat
buyurtmachilar bilan metodikasini bilishi;
shartnoma tuzish va Buxgalteriya hisobi subyektining ichki
sifatini nazorat qilish. tashkiliy-farmoyish hujjatlarini bilishi;
Moliyaviy tahlil va moliyaviy hisob-kitob
metodlarini bilishi;
Telekommunikatsiya aloqa kanallari orqali
Buxglateriya hisobini yo‘lga qo‘yish, qayta
tiklash va yuritish hamda moliyaviy
hisobotlarni tuzish bo‘yicha xizmatlar
ko‘rsatishning maqsadi va vazifalarini
aniqlash;
Xizmatlar bozori holatini o‘rganishni
amalga oshirish va olingan natijalarni tahlil
qilish;
Tijorat faoliyati risklarini baholash;
Xizmatlar ko‘rsatish uchun zarur bo‘lgan
resurslar, shu jumladan xodimlar soni va
malakasiga bo‘lgan ehtiyojni aniqlash;
Mijozlarga xizmat ko‘rsatish sifatini
yaxshilash bo‘yicha tadbirlar ishlab chiqish;
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir
kompyuter dasturlari, ma’lumot va axborothuquqiy tizimlaridan foydalana olish;
Potentsial xizmat buyurtmachilari bilan
muzokaralar o‘tkazish;
Buyurtmachilar bilan xizmat ko‘rsatish
bo‘yicha tuzilgan shartnomalarga asosan
majburiyatlarning bajarilishini rejalashtirish
va nazorat qilish.
Korxonaning xizmat ko‘rsatish rejasiga
muvofiq topshiriqlar taqsimlanishini amalga
oshirish;
Xizmatlar ko‘rsatishni tartibga soluvchi
ichki tashkiliy-farmoyish hujjatlarini ishlab
1. Buxgalteriya hisobini
yo‘lga qo‘yish bo‘yicha
xizmatlar bozorini
o‘rganadilar, boshqarish va
nazorat qiladilar.
1. Buxgalteriya hisobini
yuritishda buyurtmachilar
bilan shartnoma tuzadilar
va sifatini nazorat
qiladilar.
ma’lumotlarni almashish tartibini bilishi;
Ma’lumotlarni avtomatlashtirilgan xolda qayta
ishlashning zamonaviy texnologiyalari;
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
ichki
nazoratining milliy va xalqaro tajribasini
bilishi;
Buxgalteriya hisobini yuritish bo‘yicha
kompyuter dasturlarini bilishi;
Buxgalteriya
hisobi
subyektida
ishlab
chiqarishni tashkil etish iqtisodiyoti va
boshqaruvini bilish;
Ma’lumotlarni himoya qilish qoidalarini bilish.
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobi, soliqlar va majburiy to‘lovlar,
fuqarolik, bojxona, mehnat qonunchiligini
bilishi;
Buxgalteriya hisobini yuritish ichki nazorat
metodikasini bilishi;
Buxgalteriya hisobi subyektining ichki
tashkiliy-farmoyish hujjatlarini bilishi;
KK-12. Tuzilgan
shatnomalarga muvofiq Moliyaviy tahlil va moliyaviy hisob-kitob
metodlarini bilishi;
buyurtmachilarga
xizmat ko‘rsatish va Telekommunikatsiya aloqa kanallari orqali
xodimlar faoliyatini ma’lumotlarni almashish tartibini bilishi;
Ma’lumotlarni avtomatlashtirilgan xolda qayta
baholash.
ishlashning zamonaviy texnologiyalari;
Buxgalteriya
hisobini
yuritish
ichki
nazoratining milliy va xalqaro tajribasini
bilishi;
Buxgalteriya hisobini yuritish bo‘yicha
kompyuter dasturlarini bilishi;
Buxgalteriya
hisobi
subyektida
ishlab
chiqish;
Xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha rejalarning
bajarilishini nazorat qilish;
SHartnomaviy majburiyatlarni amalga
oshirish jarayonida buyurtmachilar bilan
aloqani amalga oshirish;
Xizmatlar ko‘rsatish natijalari bo‘yicha
ichki hisobotlarni shakllantirish;
Xizmatlar
ko‘rsatish
jarayonida
shakllanadigan
hujjatlarning
hujjatlar
aylanishi va saqlanishi tartibini aniqlash.
Potentsial xizmat buyurtmachilari bilan
muzokaralar o‘tkazish;
Buyurtmachilar bilan xizmat ko‘rsatish
bo‘yicha tuzilgan shartnomalarga asosan
majburiyatlarning bajarilishini rejalashtirish
va nazorat qilish.
Korxonaning xizmat ko‘rsatish rejasiga
muvofiq topshiriqlar taqsimlanishini amalga
oshirish;
Xizmatlar ko‘rsatishni tartibga soluvchi
ichki tashkiliy-farmoyish hujjatlarini ishlab
chiqish;
Xizmatlar ko‘rsatish bo‘yicha rejalarning
bajarilishini nazorat qilish;
Shartnomaviy
majburiyatlarni
amalga
oshirish jarayonida buyurtmachilar bilan
aloqani amalga oshirish;
Xizmatlar ko‘rsatish natijalari bo‘yicha
ichki hisobotlarni shakllantirish;
Xizmatlar
ko‘rsatish
jarayonida
1. Tuzilgan shatnomalarga
muvofiq buyurtmachilarga
xizmat ko‘rsatadilar va
xodimlar faoliyatini
baholaydilar.
chiqarishni tashkil etish iqtisodiyoti va
boshqaruvini bilish;
Ma’lumotlarni himoya qilish qoidalarini bilish.
O‘zbekiston
Respublikasining
auditorlik
faoliyatiga doir qonun hujjatlari, auditorlik
faoliyati milliy standartlari, auditorlik faoliyati
axborot
texnologiyalari
va
kompyuter
tizimlari;
Auditorlar
va
auditorlik
tashkilotlari
mustaqililigi tamoyili;
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobiga doir qonunligi, buxgalteriya hisobi
milliy standartlari, buxgalteriya hisobi va
moliyaviy hisobotning axborot texnologiyalari
va kompyuter tizimlari;
KK-13. Auditorlik
tekshiruvi va faoliyati Korporativ boshqaruv asoslari;
O‘zbekiston Respublikasi soliq qonunchiligi;
bo‘yicha auditor
topshiriqlarini bajarish. Korxona moliyasi, moliyaviy tahlil va
moliyaviy menejment asoslari;
Kasbiy munosabatlar, kommunikatsiya va
korporativ etika asoslari;
Ish yuritish asoslari;
Ma’lumotlarni himoya qilish maqsadida
kompyuter
texnikalari
va
axborotkommunikatsiya tizimlarida xavfsiz ishlash
qoidalari;
Auditorlik tashkilotining auditorlik faoliyatini
tartibga soluvchi ichki tashkiliy-farmoyish
hujjatlari.
KK-14. Auditor
O‘zbekiston
Respublikasining
auditorlik
topshirig‘iga ko‘ra
faoliyatiga doir qonun hujjatlari, auditorlik
auditorli amallarini faoliyati milliy standartlari, auditorlik faoliyati
shakllanadigan
hujjatlarning
hujjatlar
aylanishi va saqlanishi tartibini aniqlash.
Turli manbalardan ma’lumotlarni to‘plash;
Ma’lumotlarni tahlil qilish;
Auditorlik
tekshiruvi
o‘tkazilayogan
korxona vakillari va auditorlik tashkiloti
xodimlari bilan ishga doir va axloqiy
munosabatlarni mehyor doirasida amalga
oshirish;
Auditor topshirig‘i bo‘yicha auditor ish
hujjatlarini tayyorlashga yordamlashish;
Buxgalteriya
hisobi
va
auditda
qo‘llaniladigan
kompyuter
va
ofis
texnikalari bilan ishlash.
Auditor topshirig‘iga ko‘ra
amallarini qo‘llash;
Tegishli bilim sohаlаridаgi
1. Auditorlik tekshiruvi va
faoliyati bo‘yicha auditor
topshiriqlarini bajaradilar.
auditorlik 1. Auditor topshirig‘iga
ko‘ra auditorli amallarini
normаtiv bajaradilar va professional
bajarish va professional axborot
texnologiyalari
va
kompyuter
xizmatlarini ko‘rsatish. tizimlari;
Auditorlar
va
auditorlik
tashkilotlari
mustaqililigi tamoyili;
O‘zbekiston Respublikasining buxgalteriya
hisobiga doir qonunligi, buxgalteriya hisobi
milliy standartlari, buxgalteriya hisobi va
moliyaviy hisobotning axborot texnologiyalari
va kompyuter tizimlari;
Korporativ boshqaruv asoslari;
O‘zbekiston Respublikasi soliq qonunchiligi;
Korxona moliyasi, moliyaviy tahlil va
moliyaviy menejment asoslari;
Ichki nazorat va ichki auditni tashkil etish va
amalga oshirish asoslari;
Ma’lumotlarni ishlash, tahlil qilish va
tizimlashtirish usullari.
Kasbiy munosabatlar, kommunikatsiya va
korporativ etika asoslari;
Ish yuritish asoslari;
Ma’lumotlarni himoya qilish maqsadida
kompyuter
texnikalari
va
axborotkommunikatsiya tizimlarida xavfsiz ishlash
qoidalari;
Auditorlik tashkilotining auditorlik faoliyatini
tartibga soluvchi ichki tashkiliy-farmoyish
hujjatlari.
hujjаtlаrni аmаliyotdа qo‘llаsh
xizmatlarini ko‘rsatadilar.
Аuditor topshirig‘igа ko‘rа аuditorlik
аmаllаrini qo‘llа
Auditorlik
tekshiruvi
o‘tkazilayotgan
korxona vakillari va auditorlik tashkiloti
xodimlari bilan ishga doir va axloqiy
munosabatlarni mehyor doirasida amalga
oshirish;
Ish
hujjatlarini
tayyorlash
va
rasmiylashtirishda auditorga yordamlashish;
Buxgаlteriya
hisobi
vа
аuditdа
qo‘llаnilаdigаn kompg‘yuter vа ofis
texnikаlаridаn, аxborot-huquqiy tizilаridаn
foydаlаnish.
VI. Kvalifikatsiya bo‘yicha professional modullarni shakllantirish
O‘qitish natijasi
O‘quv modul mazmuni
Xizmat olib borayotgan korxonada mehnatni muhofaza qilish, shaxsiy gigienaga rioya
KK-1
qilgan holda xizmat vazifalarini amlaga oshiradi;
Korxonada ichki tartib Buxgalteriya hisobining paydo bo‘lishi va tarixiy rivojlanishi;
qoidalarga rioya qilgan Buxgalteriya hisobining maktablari;
holda buxgalteriya hisobini O‘zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi Qonuni va uning
ahamiyati;
tashkil etadilar.
Buxgalteriya hisobini tashkil qilish shakllari.
KK-2
Buxgalteriya bo‘limida mehnatni muhofaza qilish ishlarini bajarish.
Buxgalteriya bo‘limida ishlab chiqarish sanitariyasiga amal qilish
Korxona buxgalteriyasida
Xo‘jalik hisobi to‘g‘risida umumiy tushuncha va unga qo‘yiladigan talablar;
mehnatni muhofaza qilish
Xo‘jalik hisobining turlari: tezkor (operativ), statistik va buxgalteriya hisobi;
va sanitariya gigiena
Hisob turlarida qo‘llaniladigan o‘lchov birliklari;
qoidalariga amal qiladilar.
Xo‘jalik hisobi tizimining yaxlitligi;
Buxgalteriya hisobini tashkil qilish tamoyillari;
Buxgalteriya hisobining predmeti va uning tadqiqot usullari;
“Balans” tushunchasi va uning iqtisodiy ahamiyati;
Ta’minot jarayonining hisobi, Qiymat o‘lchovining mohiyati va ahamiyati;
Transport-tayyorlov xarajatlari haqida tushuncha va ularni taqsimlash usullari;
Ishlab chiqarish jarayonining hisobi;
Ishlab chiqarish jarayonida sintetik va analitik hisobni tashkil etish;
Sotish (realizatsiya) jarayoni hisobi.
Buxgalteriya balansining mazmun-mohiyati va tarkibiy tuzilishi;
Buxgalteriya hisobining schyotlari va uning tuzilishi;
Ikkiyoqlama yozuvning nazorat qilish xususiyatlari;
Sintetik va analitik schyotlar, ularning tuzilishi va o‘zaro bog‘liqligi;
Schyotlarning iqtisodiy mazmuni, tarkibi va tayinlanishi bo‘yicha turkumlanishi;
Joriy buxgalteriya hisobi ma’lumotlarini umumlashtirish;
Oborot vedomost (aylanma qaydnoma)larini tuzish, ularning turlari, shakli va tuzish
tartibi;
Buxgalteriya hisobining schyotlar rejasi va jarayonlarining ahamiyati.
Professional modul nomi
PM-1.
Buxgalteriya hisobini
yuritish va uning tashkiliyhuquqiy asoslari.
PM-1.
Buxgalteriya hisobini
yuritish va uning tashkiliyhuquqiy asoslari.
KK-3
Boshlang‘ich
hisob
hujjatlarini rasmiylashtirish
va hujjatlar aylanishini
nazorat qiladilar.
KK-4
Buxgalteriya
hisobi
obyektlarini pul ifodasida
o‘lchash,
aktiv
va
majburiyatlarni
qayta
baholaydilar.
KK-5
Sintetik
va
analitik
schyotlarni hisblash va
buxgalteriya
hisobi
registirlarini tizimlashtirish
ishlarini amalga oshiradilar.
Hujjatlashtirish haqida tushuncha;
Buxgalteriya hisobi hujjatlari va ularning turkumlanishi;
Hujjatlarning rekvizitlari;
Hujjatlarga yozuvlar kiritish va ularni rasmiylashtirish talablari;
Xo‘jalik muomalalarini dastlabki va yig‘ma hujjatlashtirish tartibi;
Hujjatlarning aylanishini tashkil etish;
Hujjatlarni avtomatlashtirish va tashkil etish shakli;
Inventarizatsiya tushunchasi va uning turlari;
“Inventarlashni tashkil etish va o‘tkazish” 19-son buxgalteriya hisobi milliy standartiga
muvofiq inventarizatsiya o‘tkazishni tashkil qilish;
Inventarizatsiya natijalarini rasmiylashtirish va buxgalteriya hisobi schyotlarida aks
ettirilishi.
Xalq xo‘jaligini boshqarishda baholash va uning ahamiyati;
Xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarda mablag‘ va ularning manbalarini baholash usuli
yordamida ifodalash tartibi;
Kalkulyatsiya schyotlarining ishlab chiqarilayotgan mahsulot, bajarilayotgan ish va
xizmatlar tannarxini aniqlashdagi o‘rni;
Ishlab chiqarilgan mahsulot (bajarilgan ish, ko‘rsatilgan xizmati)larning haqiqiy
tannarxini aniqlash;
Kalkulyatsiya buxgalteriya hisobi usulining muhim elementi va usullari.
Buxgalteriya hisobi registrlarida sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha yakunlari va
qoldiqlarni hisoblash, buxgalteriya hisobi schyotlari bo‘yicha oborotlarni yopish;
Analitik schyotlar bo‘yicha oborotlar va qoldiqlarning sintetik schyotlar bo‘yicha mos
kelishini nazorat qilish;
Oborot-saldo qaydnomasi va bosh daftarni tuzish;
Hisobot davri uchun buxgalteriya hisobi registrlarini tizimlashtirish;
Buxgalteriya hisobi registrlarini arxivga topshirish;
Buxgalteriya hisobi mahlumotlari bilan inventarizatsiya natijalari o‘rtasidagi farqlarni
hisobda aks ettirish;
Hisob registrlari, shakllari va ularning buxgalteriya hisobidagi roli;
Buxgalteriya hisobining mohiyati va shakllari;
Buxgalteriya hisobining jurnal-order, memorial-order, Bosh jurnal shakllari;
Buxgalteriya hisobi informatsion texnologiyalariga asoslanganligi va soddalashtirilgan
shakllari hamda ularning yuritilishi.
PM-2.
Hujjatlashtirish, baholash,
inventarizatsiya va mahsulot
tannarxini kalkulyatsiya
qilish.
PM-2.
Hujjatlashtirish,
baholash,
inventarizatsiya va mahsulot
tannarxini
kalkulyatsiya
qilish.
PM-3.
Sintetik va analitik
schyotlarni hisblash va hisob
registirlarida aks ettirish.
KK-6
Moliyaviy
hisobotlarni
tuzadilar va ularni arxivga
topshiradilar.
KK-7
Buxgalteriya
hisobi
subyektida
buxgalteriya
hisobini yuritish va ichki
nazorat jaryonini tashkil
etadilar.
KK-8.
Buxgalteriya
hisobi
subyektida soliq hisobini
yuritish
va
maqsadli
jamg‘arma
to‘lovlarini
hisoblaydilar.
Buxgalteriya hisobotining mazmun-mohiyati va ahamiyati;
Buxgalteriya hisobotining tarkibiy tuzilishi;
Hisobot shakllarining tuzilish tamoyillari;
Hisobotga ilovalar, tushuntirishlar va ma’lumotlar to‘g‘risida tushunchalar;
Hisobotlarni tuzish, ularni to‘ldirish va taqdim etish tartibi;
Buxgalteriya balansi va uni tuzish tartibi;
Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot;
Pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot va uni tuzish usullar;
Xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobot;
Moliyaviy hisobot ilovalari va tushuntirish xati;
Soliq va statistik hisobotlar;
Moliyaviy hisobot ma’lumotlari va unga auditorlik xulosasining zarurligi.
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari bo‘yicha tushuncha;
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari asosiy mazmuni va uning
buxgalterlarni tayyorlash tizimidagi o‘rni;
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlarining umumiy masalalari;
Moliyaviy hisobot transformatsiyasi haqidagi ma’lumotlarni o‘zlashtirish;
Moliyaviy hisobotlar xalqaro standartlari talablariga muvofiq korxona aktivlarini
hisobga olish;
Moliyaviy hisobotlar xalqaro talablariga muvofiq xaridorlar bilan
tuzilgan shartnomalar bo‘yicha daromadlarni hisobga olish;
Moliyaviy hisobotlar xalqaro standartlari talablariga muvofiq hisobotlar shaklini
o‘zgartirish.
Soliqlarni mohiyati va ahamiyati;
Yuridik shaxslar tomonidan to‘lanadigan soliqlar va uning ahamiyati;
Daromad (foyda) solig‘iga tortiladigan bazani aniqlash;
Yuridik shaxslarning daromad (foyda) solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Astsiz solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Yer ostidan foydalanganlik uchun soliqni hisoblash va to‘lash tartibi;
Ekologiya solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliqni hisoblash va to‘lash tartibi.
PM-4.
Xo‘jalik subyektlarida
buxgalteriya hisobini yuritish
va moliyaviy hisobotlarni
tuzish.
PM-4.
Xo‘jalik subyektlarida
buxgalteriya hisobini yuritish
va moliyaviy hisobotlarni
tuzish.
PM-4.
Xo‘jalik subyektlarida
buxgalteriya hisobini yuritish
va moliyaviy hisobotlarni
tuzish.
KK-9
Buxgalteriya
hisobi
subyektida moliyaviy tahlil,
byudjetlashtirish va pul
oqimlarini
boshqarishni
tashkil qiladilar.
KK-10.
Buxgalteriya hisobini yo‘lga
qo‘yish bo‘yicha xizmatlar
bozorini o‘rganadilar va
boshqarishni
nazorat
qiladilar.
KK-11.
Buxgalteriya
hisobini
yuritishda buyurtmachilar
bilan shartnoma tuzadilar va
sifatini nazorat qiladilar.
KK-12.
Tuzilgan
shatnomalarga muvofiq
buyurtmachilarga xizmat
ko‘rsatadilar va xodimlar
faoliyatini baholaydilar.
Byudjet tashkilotlarini moliyalashtirish hisobi, smeta harajatlarini tuzilishi tartiblari;
Pul mablag‘lari, asosiy vositalar, moddiy zahiralar hisobini yuritish;
Mehnat sarfi va unga haq to‘lash, ijtimoiy sug‘urta muassasalariga ajratmalar va ular
bo‘yicha hisoblashishlar;
Turli debitor va kreditorlar bilan hisoblashishlar, byudjetdan tashqari mablag‘lar
hisobi, mol-mulk va moliyaviy majburiyatlarni inventarizatsiyasi va ular natijalarini
hisobga olishni amalga oshirish.
PM-5.
Moliyaviy tahlil,
buxgalteriya hisobi
subyektida byudjetlashtirish
va buyurtmachilar bilan
shartnoma tuzish.
Xizmatlar bozori holatini o‘rganishni amalga oshirish va olingan natijalarni tahlil
qilish;
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir kompyuter dasturlari, ma’lumot va axborothuquqiy tizimlaridan foydalanish.
PM-5.
Moliyaviy tahlil,
buxgalteriya hisobi
subyektida byudjetlashtirish
va buyurtmachilar bilan
shartnoma tuzish.
Xo‘jalik shartnomalarini tuzish, bajarish, o‘zgartirish va bekor qilishda yuzaga
keladigan munosabatlar;
Xo‘jalik shartnomalarining subyektlari;
Xo‘jalik shartnomasi taraflarining xuquqlari;
Xo‘jalik shartnomasi taraflarining majburiyatlari;
Qonunchilikda nazarda tutilgan xollarda xo‘jalik shartnomalarining bajarilish
jarayonini nazorat qilish;
Xo‘jalik shartnomalari hamda ularni bajarishning ahvoli to‘g‘risidagi statistika
ma’lumotlarini umumlashtirish;
PM-5.
Moliyaviy tahlil,
buxgalteriya hisobi
subyektida byudjetlashtirish
va buyurtmachilar bilan
shartnoma tuzish.
Ichki xo‘jalik shartnomasini tuzish;
Xo‘jalik shartnomasi bo‘yicha talabnomalar va da’volar bildirish;
Xo‘jalik shartnomalari to‘g‘risidagi qonunchilikka rioya etilishini nazorat qilish;
Xo‘jalik shartnomalarini huquqiy ekspertizadan o‘tkazish;
Potentsial xizmat buyurtmachilari bilan muzokaralar o‘tkazish;
Shartnomaviy majburiyatlarni amalga oshirish jarayonida buyurtmachilar bilan
aloqani amalga oshirish.
PM-5.
Moliyaviy tahlil,
buxgalteriya hisobi
subyektida byudjetlashtirish
va buyurtmachilar bilan
shartnoma tuzish.
KK-13.
Auditorlik tekshiruvi va
faoliyati bo‘yicha auditor
topshiriqlarini bajaradilar.
KK-14.
Auditor topshirig‘iga ko‘ra
auditorli amallarini
bajaradilar va professional
xizmatlarini ko‘rsatadilar.
Аuditning mohiyati, uning maqsadi va vazifalari.
O‘zbekiston Respublikasida auditorlik faoliyatini tashkil qilishning huquqiy asoslari.
Аuditorlik faoliyatining tashkiliy asoslari.
Аuditorlik kasbiga malakaviy ahloqiy talablar.
Аuditda muhimlik tushunchasi va auditorlik tavakkalchiligi.
Аuditorlik tekshirishni rejalashtirish.
Аuditorlik tekshirish vaqtida buxgalteriya hisobi tizimini va ichki
nazoratni o‘rganish hamda baholash.
Аuditorlik dalillar va auditorlik tanlash.
Аuditorlik tekshiruvining yakuniy bosqichi.
Аsosiy vositalar, kapital qo‘yilmalar va nomoddiy aktivlar auditi.
Tovar moddiy zaxiralar auditi.
Mahsulot ishlab chiqarish va sotish auditi.
Pul mablagʼlari auditi.
Hisob kitoblar auditi.
Korxona xususiy kapitali auditi.
Moliyaviy natijalar auditi.
PM-6. Auditorlik tekiruvi va
auditor faoliyati turlari.
PM-6. Auditorlik tekiruvi va
auditor faoliyati turlari.
VII. O‘QUV REJA
O‘quv jarayonining tarkibiy qismlari
Professional ta’limning
kasb kodi va nomi
Kvalifikatsiya(lar) nomi
O‘qish
muddati
O‘qish
shakli, ishlab chiqilgan yili
QR kod
Dual
50410101-Buxgalteriya hisobi va
audit
1.Buxgalter va auditor
2 yil
2023 yil
T/R
Blok nomi
Jami
Ta’lim muassasidagi
nazariy ta’lim
Tashkilotdagi
amaliy ta’lim
Foizda
1
Tabiiy va gumanitar fanlar
480
480
17
2
Mutaxassislik va professional modullar
912
912
32
3
Kvalifikatsion amaliyot
1452
1452
50
4
Davlat attestatsiyasi
36
36
1
1488
100
Jami:
2880
1392
O‘quv reja
O‘quvchining umumiy yuklamasi, soatlarda
Amaliy
Laboratoriya
ishi
Mustaqil
ta’lim
2
%
Nazariy
1
O‘qish
davri
Jami
Dastlabki
talab
Modul va bloklar nomi
Auditoriyadagi o‘quv yuklamasi
Soat
№
Umumiy
yuklama
3
4
5
6
7
8
11
720
17
480
94
386
240
1-blok
Tabiiy va gumanitar modullar
TGM
Kasbiy faoliyatda rus tili
yo‘q
S1-S2
120
80
80
40
TGM
Kasbiy faoliyatda chet tili
yo‘q
S1,S2-S3
150
100
100
50
TGM
Kasbiy
faoliyatda
tehnologiyalari
yo‘q
S1,S2-S3
120
80
80
40
TGM
Amaliy matematika
yo‘q
S1,S2-S3
150
100
30
70
50
TGM
Iqtisodiyot nazariyasi
yo‘q
S1,S2-S3
90
60
24
36
30
TGM
O‘zbekistonning
(Falsafa)
yo‘q
S1-S2
90
60
40
20
30
100
78
22
50
40
28
12
20
eng
axborot
yangi
tarixi
2-blok
Mutaxassislik modullar:
MM-1
Mehnat muhofazasi
texnikasi
va
xavfsizlik
150
yo‘q
S1-S2
60
3
MM-2
yo‘q
Biznes asoslari
S3-S4
90
60
50
10
30
812
278
534
406
3-blok
Professional modullar:
PM-1
PM-2
PM-3
PM-4
Buxgalteriya hisobini yuritish va uning
tashkiliy-huquqiy asoslari.
Hujjatlashtirish,
baholash,
inventarizatsiya va mahsulot tannarxini
kalkulyatsiya qilish.
Sintetik va analitik schyotlarni hisblash
va hisob registirlarida aks ettirish.
Xo‘jalik subyektlarida buxgalteriya
hisobini
yuritish
va
moliyaviy
hisobotlarni tuzish.
1218
29
UKM-1
S1-S2
153
102
40
62
51
UKM-4
S1-S2
180
120
50
70
60
UKM-2
S2-S3
210
140
40
100
70
UKM-5
S2-S3
240
160
66
94
80
PM-5
Moliyaviy tahlil
UKM-3,
S2, S3-S4
255
170
42
128
85
PM-6
Auditorlik tekshiruvi va auditor
faoliyati turlari.
UKM-3,
S2, S3-S4
180
120
40
80
60
UKM va PM
hammasi
S1, S2, S3S4
2178
50
1452
1452
726
UKM, PM va
KA hammasi
S4
54
1
36
36
18
4320
100
2880
KA
Kvalifikatsion amaliyot
4-blok
YDA
Yakuniy davlat attestatsiyasi
Jami
450
2430
0
1440
Tushuntirish xati:
1. Mashg‘ulotlar mazkur kasb bo‘yicha qabul qilingan o‘quvchilar guruhi shakllangandan so‘ng ishchi o‘quv rejadagi o‘quv jarayoni grafigida
belgilangan muddatda amalga oshiriladi.
2. O‘qish davrini hisobga olgan holda mazkur o‘quv reja asosida tanlab olingan kvalifikatsiyalar bo‘yicha fan (modul)lar va o‘quv amaliyotlari
soati semestrlar kesimida taqsimlanib ishchi o‘quv rejasi ishlab chiqiladi hamda ‘edagogik kengash qarori bilan tasdiqlanadi. Bunda:
- ta’lim muassasasidagi nazariy va amaliy ta’lim hamda korxona (tashkilot)dagi amaliy ta’lim birgalikda haftalik yuklamasi 36 soatdan
belgilanadi;
- O‘quv yuklamasining haftalik hajmini saqlagan holda o‘quv fan (modul) va amaliyotlarga ajratilgan soatlar hajmini 20% gacha o‘zgartirishga
ruxsat etiladi.
3. O‘quv jarayoni grafigi ta’lim muassasasidagi nazariy va amaliy ta’lim hamda korxona (tashkilot)dagi amaliy ta’limni o‘tkazish davri, sohadagi
mavsumiylikni va hududning, kasbning o‘ziga xos xususiyatlarini inobatga olib, ish beruvchilar bilan kelishilgan holda ishlab chiqiladi va ‘edagogik
kengash qaroriga muvofiq tasdiqlanadi.
4. Modul dasturlaridagi mavzular va ularga ajratilgan soatlarga 30% gacha o‘zgartirish kiritish mumkin.
VIII. MODULLAR DASTURLARI
8.1. TGM-1. Kasbiy faoliyatda rus tili
Ajratilgan soat: 80 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Продуцировать точные, логически связные, выразительные высказывания;
трансформировать речевой материал в соответствии с коммуникативной задачей.
Осуществлять речевое общение в письменной форме в сфере делового общения.
O‘quv modul mazmuni:
Язык как средство общения
Русский язык в современном мире
Виды норм современного русского литературного языка
Язык и речь
Стилы речей
Виды речей
Текст как произведение речи
Информационная переработка текста.
Функциональные стили и их особенности
Функциональные стили современ-ного русского языка.
Роль орфографии и пунктуации в составлении документов.
Основы русской орфографии и пунктуации
Формулы речевого этикета
Служебная этика в трудовом коллектив
Формирование языковой, речевой, коммуникативной компетенций
Основы делопроизводства. Виды документов
Официально-деловой стиль.
Язык и стиль служебных документов
Формирование культуры письменной речи в профессиональной деятельности
Деловое общение в профессиональной сфере.
Язык как средство общения
Modulning na’munaviy mavzular rejasi
T/r
Mavzu nomi
1
Язык как средство общения
2
3
Русский язык в современном мире
Виды норм современного русского
литературного языка
Язык и речь
Стилы речей
4
5
6
7
8
9
10
11
Виды речей
Текст как произведение речи
Информационная переработка текста.
Функциональные стили и их особенности
Функциональные стили современ-ного
русского языка.
Роль орфографии и пунктуации в составлении
документов.
Jami
soat
4
4
N
A
L
MT
4
4
2
2
4
4
2
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
2
2
2
2
2
2
4
4
2
4
4
2
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Основы русской орфографии и пунктуации
Формулы речевого этикета
Служебная этика в трудовом коллектив
Формирование языковой, речевой,
коммуникативной компетенций
Основы делопроизводства. Виды документов
Официально-деловой стиль.
Язык и стиль служебных документов
Формирование культуры письменной речи в
профессиональной деятельности
Деловое общение в профессиональной сфере.
Jami:
4
4
4
4
4
4
2
2
2
4
4
2
4
4
4
4
4
4
2
2
2
4
4
2
4
80
4
80
2
40
8.2. TGM-2. Kasbiy faoliyatda chet tili
Ajratilgan soat: 100 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
O‘quvchilarning chet tilidagi grammatik qoidalarni bilish. Kasbiy faoliyatda chet tilini
qo‘llash. Buxgalteriya hisobi va audit sohasidagi iboralarni chet tilida o‘zlashtirish. Zamon
turlarini bilib, gaplarni to‘g‘ri tuzish.
O‘quv modul mazmuni:
Lesson 1. Companies
Lesson 2. Working life
Lesson 3. Contacts
Lesson 4. Products and services
Lesson 5. Services and systems
Lesson 6. Visitors
Lesson 7. Guests and visitors
Lesson 8. Customers
Lesson 9 Customer service
Lesson 10 Employment
Lesson 11 Travel
Lesson 12 Orders
Lesson 13. Selling
Lesson 14. Environment
Lesson 15. New ideas
Lesson 16. Ethical business
Lesson 17 Outsourcing
Lesson 18. Employees
Lesson 19. New business
Lesson 20 Performance
Lesson 21. Future trends
Lesson 22 Body and lifestyle
Lesson 23. Time
Lesson 24. Communications
Lesson 25 Change
Lesson 26. Training
Lesson 27. Work life -balance
Lesson 28 Projects
Lesson 2 9 Working online
Lesson 30. Problems and solutions
Lesson 31. Finance
Lesson 32. Travel and transport
Lesson 33 Logistics
Lesson 34. The media
Lesson 35. Facilities
Lesson 36. Decisions
Lesson37. Innovation
Lesson 38. People and society
Lesson 39 Breakdowns
Lesson 40. The law and crime
Lesson 41. Data
Lesson 42. Health and fitness
Lesson 43. Career breaks
Lesson 44. Food and drink
Lesson 45. Education and learning
Lesson 46 Weather and the environment
Lesson 47. Money and shopping
Lesson 48 Entertainment
Lesson 49 Fashion and design
Lesson 50. Work and business
Modulning na’munaviy mavzular rejasi
T/r
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
Mavzu nomi
Lesson 1. Companies
Lesson 2. Working life
Lesson 3. Contacts
Lesson 4. Products and services
Lesson 5. Services and systems
Lesson 6. Visitors
Lesson 7. Guests and visitors
Lesson 8. Customers
Lesson 9 Customer service
Lesson 10 Employment
Lesson 11 Travel
Lesson 12 Orders
Lesson 13. Selling
Lesson 1 4. Environment
Lesson 1 5. New ideas
Lesson 16. Ethical business
Lesson 17 Outsourcing
Lesson 18. Employees
Lesson 19. New business
Lesson 20 Performance
Lesson 21. Future trends
Lesson 22 Body and lifestyle
Lesson 23. Time
Lesson 24. Communications
Lesson 25 Change
Lesson 26. Training
Lesson 27. Work life -balance
Lesson 28 Projects
Lesson 2 9 Working online
Lesson 30. Problems and solutions
Lesson 31. Finance
Lesson 32. Travel and transport
Lesson 33 Logistics
Lesson 34. The media
Lesson 35. Facilities
Lesson 36. Decisions
Lesson37. Innovation
Lesson 38. People and society
Lesson 39 Breakdowns
Jami
soat
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
N
A
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
L
MT
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Lesson 40. The law and crime
Lesson 41. Data
Lesson 42. Health and fitness
Lesson 43. Career breaks
Lesson 44. Food and drink
Lesson 45. Education and learning
Lesson 46 Weather and the environment
Lesson 47. Money and shopping
Lesson 48 Entertainment
Lesson 49 Fashion and design
Lesson 50. Work and business
Jami:
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
100
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
100
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
50
8.3. TGM-3. Kasbiy faoliyatda axborot xavfsizligi.
Ajratilgan soat: 80 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Axborot xavfsizligini himoya qilish vositalari va ularni boshqarish (apparat yoki texnikhimoyalangan ma’lumotlar qatoriga kirishni boshqarishni ta’minlash, elektron qurilmalar
axborot oqimini niqoblash, shifrlash). Internetdan keladigan xavfni bartaraf etish va boshqarish.
O‘quv modul mazmuni:
Axborot texnologiyalari faniga kirish
Kompyuterning texnik ta’minoti
Diskning fayl tuzilmasi
Dasturiy ta’minot
Sun’iy intellekt. Tarjimon dasturlash
Office dasturlari
Grafik ma’lumotlar bilan ishlash dasturlari
Ma’lumotlarni himoyalash
Kriptografik himoya asoslari
Antivirus dasturlari
Kompyuter tarmoqlar
Tarmoq turlari
Internet bayonnomalari
Elektron pochta ochish va undan foydalanish
Internet brauzerlaridan foydalanish.
Elektron pochtadan foydalanishda xavfsizlik choralari
Model tushunchasi, turlari.
Hodisa-jarayon modelini yaratish
Dasturlash tillari haqida tushuncha.
Zamonaviy dasturlash tillari imkoniyatlari
Modulning na’munaviy mavzular rejasi
T/r
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Mavzu nomi
Axborot texnologiyalari faniga kirish
Kompyuterning texnik ta’minoti
Diskning fayl tuzilmasi
Dasturiy ta’minot
Sun’iy intellekt. Tarjimon dasturlash
Office dasturlari
Grafik ma’lumotlar bilan ishlash dasturlari
Ma’lumotlarni himoyalash
Kriptografik himoya asoslari
Antivirus dasturlari
Kompyuter tarmoqlar
Tarmoq turlari
Internet bayonnomalari
Elektron pochta ochish va undan foydalanish
Internet brauzerlaridan foydalanish.
Elektron pochtadan foydalanishda xavfsizlik
choralari
Model tushunchasi, turlari.
Jami
soat
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
N
A
L
MT
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
4
4
2
4
4
2
18
19
20
Hodisa-jarayon modelini yaratish
Dasturlash tillari haqida tushuncha.
Zamonaviy dasturlash tillari imkoniyatlari
Jami:
4
4
4
80
4
4
4
80
2
2
2
40
8.4. TGM-4. Amaliy matematika
Ajratilgan soat: 100 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Oʻquvchilarning tabiat, jamiyat, iqtisodiyot haqidagi bilimlarini matematika yordamida
tizimga solishni, tabiat va jamiyatdagi real jarayonlarni matematik modellar yordamida
oʻrganishni oʻrgatishdan iborat.
O‘quv modul mazmuni:
Bir oʻzgaruvchili koʻphadlar
Trigonometriya
Koʻrsatkichli funksiyalar
Logarifmik funksiyalar
Matritsa va ular ustida amallar
Determinantlar nazariyasi
Matritsa rangi. Teskari matritsa
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi.
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini yechishning ba’zi usullari
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasining yechishning matritsalar usuli.
Chiziqli tenglamalar sistemasining bazis yechimlari
Funksiya limiti va uzluksizligi
Hosila va uning tadbiqlari
Bir oʻzgaruvchili funksiyani toʻla tekshirish
Integral va uning xossalari
Aniq integral. Aniq integralning tadbiqlari.
Xosmas integral
Birinchi tartibli differentsial tenglamalar
Ikkinchi tartibli differentsial tenglamalar
Analitik geometriya elementlari
Fazoda vektorlar
Koʻpyoqlar
Fazoviy jismlarning hajmlari
Modulning na’munaviy mavzular rejasi
T/r
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Mavzu nomi
Bir oʻzgaruvchili koʻphadlar
Trigonometriya
Koʻrsatkichli funksiyalar
Logarifmik funksiyalar
Matritsa va ular ustida amallar
Determinantlar nazariyasi
Matritsa rangi. Teskari matritsa
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi.
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini
yechishning ba’zi usullari
Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasining
yechishning matritsalar usuli.
Chiziqli tenglamalar sistemasining bazis
yechimlari
Jami
soat
4
4
4
4
4
4
6
6
4
N
A
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
4
4
2
2
4
4
4
4
L
MT
2
2
2
2
2
2
3
3
2
2
2
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Funksiya limiti va uzluksizligi
Hosila va uning tadbiqlari
Bir oʻzgaruvchili funksiyani toʻla tekshirish
Integral va uning xossalari
Aniq integral. Aniq integralning tadbiqlari.
Xosmas integral
Birinchi tartibli differentsial tenglamalar
Ikkinchi tartibli differentsial tenglamalar
Analitik geometriya elementlari
Fazoda vektorlar
Koʻpyoqlar
Fazoviy jismlarning hajmlari
Jami:
6
6
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
100
2
2
2
2
2
2
30
4
4
4
4
4
2
4
4
4
2
2
2
70
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
30
8.5. TGM-5. Iqtisodiyot nazariyasi
Ajratilgan soat: 60 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Dastlabki iqtisodiy bilimlarni, iqtisodiy qonunlar va qonuniyatlar, iqtisodiy
kategoriyalar,asosiy iqtisodiy tushunchalar va iqtisodiy ko‘rsatkichlarni bilishni, iqtisodiyot
sektorlari, ularning o‘ziga xos xususiyatlari va farqlarini, bozor iqtisodiyotiga o‘tish modellari,
iqtisodiy islohotlarning bosqichlarin, raqobat va uning turlarini, Talab va taklif, bozor
muvozanatini, narx mexanizmi va narx siyosatini, moliya tizimini, jahon bozori va halqaro
munosabatlarni, iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va o‘rganish metodlarini, bozor va
undagi qonun qoidalarni, bozor iqtisodiyotiga o‘tish davri va O‘zbekistonda uning amalga
oshirilishidagi o‘ziga xos xususiyatlarni, yalpi milliy mahsulotni, ishchi kuchi va uning bandligi
kabi bilimlarni bilishlari kerak.
O‘quv modul mazmuni:
Kirish. Iqtisodiyot nazariyasining predmeti va o‘rganish metodlari
Bozor tushunchasi, uning mohiyati va vazifalari
Bozor iqtisodiyotiga o‘tish davri va uning
O‘zbekistondagi xususiyati
Talab va taklif. Bozor muvozanati
Tadbirkorlik faoliyati va kichik biznes tushunchasi
va ularning mohiyati.
Iqtisodiy faoliyat. Sarf xarajatlar va foyda.
Ish haqi. Aholi daromadlari va turmush darajasi
Raqobat nazariyasi
Narx va uning shakllanish mexanizmi
Bozor iqtisodiyotining tartiblanishi
Agrar munosabatlar
Yalpi milliy mahsulot
Isteʼmol, jamgʼarma va Investitsiyalar
Ishchi kuchi va uning bandligi
Moliya tizimi
Kredit va bank tizimi, pul muomalasi
Jahon bozori va xalqaro savdo.
Modulning na’munaviy mavzular rejasi
T/r
Mavzu nomi
1
Kirish. Iqtisodiyot nazariyasining predmeti va
o‘rganish metodlari
Bozor tushunchasi, uning mohiyati va vazifalari
Bozor iqtisodiyotiga o‘tish davri va uning
O‘zbekistondagi xususiyati
Talab va taklif. Bozor muvozanati
Tadbirkorlik faoliyati va kichik biznes tushunchasi
va ularning mohiyati.
Iqtisodiy faoliyat. Sarf xarajatlar va foyda.
Ish haqi. Aholi daromadlari va turmush darajasi
Raqobat nazariyasi
Narx va uning shakllanish mexanizmi
Bozor iqtisodiyotining tartiblanishi
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Jami
soat
4
N
A
L
MT
2
2
2
4
4
2
2
2
2
2
2
4
4
2
2
2
2
2
2
4
4
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
1
11
12
13
14
15
16
17
Agrar munosabatlar
Yalpi milliy mahsulot
Isteʼmol, jamgʼarma va Investitsiyalar
Ishchi kuchi va uning bandligi
Moliya tizimi
Kredit va bank tizimi, pul muomalasi
Jahon bozori va xalqaro savdo
Jami:
2
2
6
4
4
4
2
60
2
2
2
2
24
2
2
4
2
2
2
2
36
1
1
3
2
2
2
1
30
8.6. TGM-6. O‘zbekistonning eng yangi tarixi (Falsafa)
Ajratilgan soat: 60 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
O‘zbеkistоn tаriхining eng qаdimgi dаvridаn XXI аsr bоshlаrigа qаdаr insоniyat tаriхidа
muаyyan iz qоldirgаn muhim vоqеа vа jаrаyonlаrni, o‘zbеk хаlqining shаkllаnish bоsqichlаrini,
fаlsаfа tushunchаsi, qоbilitlаri, fаlsаfаning rivоjlаnish tаriхini kеng tushunish.
O‘quv modul mazmuni:
“O‘zbekistonning eng yangi tarixi” o‘quv fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
O‘zbekiston Respublikasi milliy davlatchiligining shakllanishi va rivojlanishi.
Mustaqillikka erishish arafasida O‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlar.
Mustaqil O‘zbekiston Respublikasining tashkil topishi va uning tarixiy ahamiyati. Islom
Karimov O‘zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti.
O‘zbekiston Respublikasi parlamenti Oliy majlisning tashkil etilishi va qonunchilik
faoliyati.
Milliy davlat boshqaruv hokimiyati tizimining shakllantirilishi.
O‘zbek modelining ishlab chiqilishi. Iqtisodiy islohotlarning boshlanishi.
Mamlakat ishlab chiqarish salohiyatini oshirilishi va jahon iqtisodiy tizimiga
integratsiyalashuvi.
O‘zbekistonda demokratik, fuqarolik jamiyati asoslarining shakllanishi, amalga
oshirilgan islohotlar. O‘zbekiston Respublikasida ijtimoiy o‘zgarishlar.
Ta’lim tizimi islohotlari va kadrlar tayyorlash. Mustaqillik yillarida ilm-fan va sportning
rivojlanishi.
Mustaqillik yillarida Qoraqalpog‘iston Respublikasi.
O‘zbekiston va jahon hamjamiyati
Yangilanayotgan O‘zbekiston: milliy tiklanishdan, milliy yuksalish sari. O‘zbekiston
Respublikasining xalqaro reyting va indekslardagi o‘rni va nufuzini ortib borishi.
O‘zbekiston Respublikasi Harakatlar strategiyasi.
Modulning na’munaviy mavzular rejasi
T/r
Mavzu nomi
1
“O‘zbekistonning eng yangi tarixi” o‘quv fanining
predmeti, maqsadi va vazifalari.
O‘zbekiston Respublikasi milliy davlatchiligining
shakllanishi va rivojlanishi.
Mustaqillikka erishish arafasida O‘zbekistondagi
ijtimoiy-siyosiy jarayonlar.
Mustaqil O‘zbekiston Respublikasining tashkil
topishi va uning tarixiy ahamiyati. Islom Karimov
O‘zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti.
O‘zbekiston Respublikasi parlamenti Oliy
majlisning tashkil etilishi va qonunchilik faoliyati.
Milliy davlat boshqaruv hokimiyati tizimining
shakllantirilishi.
O‘zbek modelining ishlab chiqilishi. Iqtisodiy
islohotlarning boshlanishi.
Mamlakat ishlab chiqarish salohiyatini oshirilishi
va jahon iqtisodiy tizimiga integratsiyalashuvi.
2
3
4
5
6
7
8
Jami
soat
N
A
4
2
2
4
2
2
4
2
2
4
2
2
4
4
4
4
4
4
4
4
L
MT
2
2
2
2
2
2
2
2
9
10
11
12
13
14
O‘zbekistonda demokratik, fuqarolik jamiyati
asoslarining shakllanishi, amalga oshirilgan
islohotlar. O‘zbekiston Respublikasida ijtimoiy
o‘zgarishlar.
Ta’lim tizimi islohotlari va kadrlar tayyorlash.
Mustaqillik yillarida ilm-fan va sportning
rivojlanishi.
Mustaqillik
yillarida
Qoraqalpog‘iston
Respublikasi.
O‘zbekiston va jahon hamjamiyati
Yangilanayotgan O‘zbekiston: milliy tiklanishdan,
milliy
yuksalish
sari.
O‘zbekiston
Respublikasining xalqaro reyting va indekslardagi
o‘rni va nufuzini ortib borishi.
O‘zbekiston Respublikasi Harakatlar strategiyasi.
Jami:
6
4
2
3
6
4
2
3
4
2
2
4
2
2
4
2
2
4
60
2
40
2
20
2
2
2
2
30
8.7. MM-1. Mehnat muhofazasi va xavfsizlik texnikasi
Ajratilgan soat: 40 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Ish sharoitida mehnat muxofazasiga rioya qilish, sanitariya – gigiyena qoidalari bo‘yicha
tashkil qilishni bilish.
O‘quv modul mazmuni:
Kirish.
Mehnat muhofazasining nazariy, huquqiy va tashkiliy asoslari.
Ishlab chiqarish sanitariyasi va mehnat gigiyenasi.
Xavfsizlik texnikasi asoslari.
Yong‘in xavfsizligi.
Birinchi tibbiy yordam.
Modulning namunaviy mavzular rejasi
T/r
1
2
3
4
5
6
O‘quv modul namunaviy mavzulari
Kirish.
Mehnat muhofazasining nazariy, huquqiy va tashkiliy
asoslari.
Ishlab chiqarish sanitariyasi va mehnat gigiyenasi.
Xavfsizlik texnikasi asoslari.
Yong‘in xavfsizligi.
Birinchi tibbiy yordam.
Jami:
Jami
soat
2
N
A
2
L
MT
1
10
6
4
5
8
8
6
6
40
6
6
4
4
28
2
2
2
2
12
4
4
3
3
20
O‘qitish natijalarini baholash
O‘qitish natijalari
1. Ish sharoitida mehnat muxofazasiga rioya
qilish, sanitariya – gigiyena qoidalari bo‘yicha
tashkil qilishni bilish.
Baholash mezonlari
1. Mehnat muhofazasi bo‘ycha umumiy
qoidalarni bilish;
2. Shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish va
ularni tekshira olish.
3. Ish sharoitida mehnat muxofazasiga rioya
qilish.
8.8. MM-2. Biznesni tashkil etish va yuritish
2
3
Mavzuning qisqacha mazmuni
Jamg‘arma o‘yinining maqsadi va “Bajarib
ko‘rish – mulohaza qilish – qo‘llab ko‘rish”ga
asoslangan pedagogik yondashuv.
Simulyatsiyaga
O‘yinni, shuningdek texnik atamalarni
kirish va shaxsiy
tushuntirish. G‘oliblik mezonlari bilan
uy
xo‘jaligida
tanishtirish.
jamg‘arish
Hayot sifatini oshirish maqsadidan kelib
chiqqan holda jamg‘arishning ahamiyatini
tushunish.
Birgalikdagi umumiy oila maqsadini aniqlab
olish va unga erishish maqsadida xarakat
qilish.
Daromad holatini tushunish va sarf-xarajatlar
bo‘yicha hatti-harakatlarni kuzatib borish.
Kutilmagan
voqea-hodisalarda
qanday
harakat qilishni bilish.
Ortiqcha
mablag‘ni
hisoblash
uchun
daromadlar,
shuningdek
kutilayotgan
Jamg‘arma
xarajatlarni rejalashtirish.
maqsadi
va
Hozirgi va kelajakdagi ehtiyojlar va hohishmaqsadli
istaklar o‘rtasidagi farqni aniqlash.
jamg‘arish
O‘z shaxsiy holati to‘g‘risida tasavvurga ega
yo‘llari
bo‘lish.
Budjetni rejalashtirish, tahlil qilish va kuzatib
borish.
Jismoniy shaxslar jamg‘armalarining banklar
va moliyaviy institutlarga, shuningdek
jamiyatga ta’siri.
Jamg‘arma mablag‘larining xalq xo‘jaligi
uchun ahamiyati.
O‘zbekistondagi mavjud jamg‘arish shakllari.
Jamg‘arma
Foizlar nima va uni to‘lash qanday amalga
turlari.
oshiriladi.
Mablag‘ni
Belgilab olingan oilaviy maqsadni doim
Mustaqil ta’lim
1
Mavzuning nomi
2
N
1
4
N,
A, S
2
2
N, A
1
Jami
№
O‘qitishni
tashkiliy shakli
Ajratilgan soat: 60 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
O‘quvchilаr biznes fаoliyatining аmаliy аsosidashаxsiy biznesni tаshkil etish, uni dаvlаt
ro‘yxаtidаn o‘tkаzish hаmdа litsenziya olish, o‘z shаxsiy biznes-rejаlаrini ishlаb chiqish vа
аmаliyotgа tаtbiq etish, biznesni boshlаshning huquqiy vа moliyaviy jihаtlаri, o‘z shаxsiy
biznesini tаshkil etish uchun zаrur bo‘lgаn biznes muhitni tashkil etish bilimlariga ega bo‘ladilar.
4
5
6
7
8
e’tiborda tutish.
maqsadli
voqea-hodisalarda
qanday
jamg‘arish yoki Kutilmagan
harakat qilishni bilish. Jamg‘arish va kredit
kredit olish
olishni bir-biriga qarshi qo‘ygan holda
taqqoslash.
Ularning ijobiy va salbiy tomonlarini
taqqoslash.
Jamg‘arish maqsadiga erishish uchun
bankning bizga keltiradigan foydasi.
Ishonchli moliyaviy institutlarning asosiy
belgilari nimalardan iborat?
Ular o‘rtasidagi farqlar nimalarda namoyon
Jamg‘arishda
bo‘ladi.
moliyaviy
Shaffof va ishonchli axborot manbalariga
tashkilotlarning
asoslanish.
roli
Foiz stavkalarning banklar yoki boshqa
moliyaviy
institutlar
tomonidan
shakllantirilishi.
Vaqt
o‘tishi
nuqtai
nazaridan
foiz
stavkalarning rivojlanishi (o‘zgarishi).
O‘zbekistondagi mavjud foiz stavkalari.
Daromadni xarajatlarga nisbatan qaramaqarshi qo‘yib taqqoslash.
Uy xo‘jaligining
O‘zgarmas va o‘zgaruvchan xarajatlar
daromad
va
o‘rtasidagi farqni aniqlash.
xarajatlari
O‘zbek uy xo‘jaliklariga xos bo‘lgan
xarajatlar.
Daromadni ko‘paytirish va xarajatlarni
qisqartirish.
Shaxsiy budjetga foyda bo‘lishi uchun
O‘z
shaxsiy ortiqcha iste’moldan voz kechishni mashq
budjetini
qilish.
boshqarish
Iste’moldan voz kechish va jamg‘arish
imkoniyatlarini aniqlash.
Muntazam
ravishda
tejab
borishning
maqsadga muvofiqligi.
Sarmoya kiritishda likvidlik, rentabellik va
Sarmoya
xavfsizlik kabilarni farqlay olish va shaxsiy
kiritishning
sarmoya kiritishda e’tiborga olish.
“Sehrli
Ushbu
tamoyillar
asosida
jamg‘arma
uchburchagi”
mahsulotlarini bir-biridan farqlash.
Inflyatsiya va deflyatsiyani angab olish.
Inflyatsiya va deflyatsiyaning ta’sirlari,
Inflyatsiya
maslan:
jamg‘arma
balansiga
yoki
o‘zgarishining
kreditlarga.
jamg‘arma
O‘zbekistondagi hozirgi inflyatsiya darajasi.
balansiga ta’siri
Yuqori inflyatsiya darajasiga qaramasdan
sarmoya kiritish
JAMI:
2
A, S
1
2
N, A
1
2
N, A
1
2
N, A
1
2
N, A
1
18
9
1
Simulyatsiyaga
kirish va kichik
korxonalarning
boshlang‘ich
holati
2
Boshlang‘ich
iqtisodiy holatni
shakllantirish
3
Sotuvlarni
rejalashtirish
4
Korxona
faoliyatini
kengaytirish
5
Mahsulot va uni
shakllantirishda
texnologiyalarda
n foydalanish
6
Kelajak uchun
sarmoyalar
kiritish
7
Kredit
tartibi
olish
Simulyatsiya o‘yinining mazmun mohiyatini
tushuntirish.
Mikro biznes o‘yinining maqsadi va “Bajarib
ko‘rish – mulohaza qilish – qo‘llab ko‘rish”ga
asoslangan pedagogik yondashuv.
Biznes o‘yin tartibi, shuningdek maxsus sohaga
oid atamalarni tushuntirish.
G‘oliblik mezonlari bilan tanishtirish.
Nima uchun sotishni rejalashtirish eng boshidagi
vazifa hisoblanadi.
Sharbat do‘konining dastlabki balansini tuzish
uchun kirish qismda bajariladigan mashq.
Sohaga oid maxsus atamalarni tushuntirish
Korxonada sotuvni rejalashtirish, xaridlar va
xarajatlar to‘g‘risida jamoa bilan birgalikda
qarorlar qabul qilish.
Hozirgi mavjud voqealarni hisobga olgan holda
tovarlar sotuvini tashkillashtirish.
Ish haqini o‘z egalariga to‘lashning ahamiyati.
Guruh natijalariga nazar tashlash va ulardan
qanday
xulosa
chiqarish
mumkinligini
muhokama qilish.
Sotishni batafsil rejalashtirishning ahamiyati.
Ta’minotchilarning roli. “O‘z mijozingni tanib
ol” (Know Your Customer) konsepsiyasi.
Ta’minotchilarni boshqarish. Nechta ta’minotchi
bilan ishlash maqsadga muvofiq?
Bozor o‘zgarib turadi – bunda tadbirkor sifatida
qanday yo‘l tutish kerak?
Sarmoya(investitsiya)larning
ahamiyati.
Sarmoyalar va xarajatlarni bir-biridan farqlash.
Mahsulot siyosatining korxonaga ta’siri.
Xodimlarni boshqarish.
Korxonada texnikani qo‘llashning ahamiyati.
Texnologiyalardan
foydalanishda
qo‘llabquvvatlovchi holatlarni e’tiborga olish.
Mahsulotlar assortimentini kengaytirish va
korxonaga sarmoyalar kiritish.
Guruh natijalariga nazar tashlash va ulardan
qanday
xulosa
chiqarish
mumkinligini
muhokama qilish.
Moliyaviy bo‘shliqlarni to‘ldirish usullari. Kredit
evaziga sarmoya kiritish. Xarajatlar va
majburiyatlar.
Mustaqil ta’lim
O‘quv mazmuni
Mavzu
O‘qitishni
tashkiliy shakli
№
Jami
“MIKRO BIZNES” O‘YINI SIMULYATSIYASI
2
N
1
4
N, A,
2
2
N, A
1
2
S
1
2
N/A
1
2
S
1
2
N, A
1
8
Biznes sohasini
kengaytirish
9
Kichik biznes va
tadbirkorlikning
turlari
hamda
shakllari
10
Bozor sharoitida
marketingning
ahamiyati
11
Narx
siyosatining
ahamiyati
12
Biznes g‘oyani
tahlil
qilish
usullari
13
“Start-up”larni
moliyalashtirish
Jami:
Mos keluvchi kredit tashkilotlarini topish.
Biznesni yaxshilash va kengaytirish uchun
qo‘shimcha usullar.
Guruh natijalariga nazar tashlash va ulardan
qanday
xulosa
chiqarish
mumkinligini
muhokama qilish.
Eng yaxshi jamoani aniqlash. Simulyatsiyadan
o‘rganilgan bilimlarning ta’sirini umumlashtirish
va uni amaliyotga joriy qilib ko‘rish.
Iqtisodiyotda kichik korxonalarning roli va
ahamiyati. Kichik biznesni rivojlantirishning
davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlanishi.
Mikrofirmalar va kichik korxonalar.
Xususiy korxona va uning xususiyatlari.
Ma’suliyati cheklangan jamiyatining ijobiy va
salbiy
tomonlari.
Qishloq
hududlarida
tadbirkorlik faoliyati.
Marketing mazmuni, maqsadi va vazifalari.
Marketingning turlari.
Tadbirkorlik
faoliyati
uchun
bozor
tadqiqotlaridan foydalanish.
Narx tushunchasi va uning vazifalari.
Narx belgilash strategiyasi.
Narx siyosatini shakllantirish.
SWOT-tahlili asosida kelajakdagi biznes
faoliyatini tahlil qilish. Kuchli tomonlar, zaif
tomonlar, to‘siqlar va tahdidlar.
(SWOT = Kuchli tomon, kuchsiz tomon, to‘siq
va tahdid)
Moliyalashtirish manbalari.
Yoshlar tadbirkorligining ahamiyati va zarurati.
Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish faoliyati.
Yoshlar tadbirkorligini rivojlantirishda Startuplarning o‘rni.
2
S
1
4
N, A
2
2
N/A
1
2
N/A
1
2
N/A
1
2
N/A
1
30
15
Jami
O‘qitishni tashkiliy
shakli
Mustaqil ta’lim
“BIZNESNI REJALAShTIRISH VA KREDIT OLISH” BO‘YICHA SUHBATGA
TAYYORGARLIK KO‘RISh
2
N
1
4
N
2
2
N, A
1
4
A
2
№
Mavzu
1
2
3
4
O‘quv mazmuni
Tadbirkorlik g‘oyasi, uning tavsifi va uning
va mazmuni. Biznes-rejaning mazmuni, mohiyati va
biznes-rejani tuzish zarurati. Kichik biznesni
rivojlantirishning ahamiyati.
Biznes-rejaning qisqacha tavsifi, shuningdek
Biznestarkibiy qismlari, korxonaning tavsifi, ishlab
rejaning
chiqariladigan mahsulot tavsifi, maqsadli bozor
tavsifi
va tahlili, marketing strategiyasi, boshqaruv va
tarkibiy
tashkiliy struktura, ishlab chiqarish, xarajatlar va
qismlari
daromadlar rejasi, zarur bo‘ladigan kapital miqdori,
moliyaviy reja.
Kreditning xususiyatlari. Foiz stavkalari va
Bank
kreditning
boshqa
xarajatlarini
taqqoslash.
kreditlari
Mijozning kreditga layoqatli ekanligini baholash.
Foiz to‘lovi va asosiy qarzni hisoblash
O‘zingizning biznes g‘oyangizga mos keladigan
biznes-rejaning tarkibiy qismlarini tasvirlab berish.
Biznes-reja
Bank suhbati davomida biznes g‘oyani taqdimot
va
uni
qilib berish Biznes-reja va investitsiya bo‘yicha
taqdimot
takliflarning taqdimotini qilish. Kredit bo‘yicha
qilish
suhbatga tayyorgarlik ko‘rish uchun sahna ko‘rinish
orqali rol ijro etib mashq qilish.
Jami:
Biznes
g‘oyasi
uning
maqsadi
12
6
8.9. PM-1. Buxgalteriya hisobini yuritish va uning tashkiliy-huquqiy asoslari.
Ajratilgan soat: 102 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Korxonada ichki tartib qoidalarga rioya qilgan holda buxgalteriya hisobini tashkil etadilar.
Korxona buxgalteriyasida mehnatni muhofaza qilish va sanitariya gigiena qoidalariga amal
qiladilar.
O‘quv modul mazmuni:
Buxgalteriya hisobining paydo bo‘lishi va tarixiy rivojlanishi;
Buxgalteriya hisobining maktablari;
O‘zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi Qonuni va uning
ahamiyati;
Buxgalteriya hisobini tashkil qilish shakllari;
Xo‘jalik hisobi to‘g‘risida umumiy tushuncha va unga qo‘yiladigan talablar;
Xo‘jalik hisobining turlari: tezkor (operativ), statistik va buxgalteriya hisobi;
Hisob turlarida qo‘llaniladigan o‘lchov birliklari;
Xo‘jalik hisobi tizimining yaxlitligi;
Buxgalteriya hisobini tashkil qilish tamoyillari;
Buxgalteriya hisobining predmeti va uning tadqiqot usullari;
“Balans” tushunchasi va uning iqtisodiy ahamiyati;
Buxgalteriya balansining mazmun-mohiyati va tarkibiy tuzilishi;
Buxgalteriya hisobining schyotlari va uning tuzilishi;
Ikkiyoqlama yozuvning nazorat qilish xususiyatlari;
Sintetik va analitik schyotlar, ularning tuzilishi va o‘zaro bog‘liqligi;
Schyotlarning iqtisodiy mazmuni, tarkibi va tayinlanishi bo‘yicha turkumlanishi;
Joriy buxgalteriya hisobi ma’lumotlarini umumlashtirish;
Oborot vedomost (aylanma qaydnoma)larini tuzish;
Ularning turlari, shakli va tuzish tartibi;
Buxgalteriya hisobining schyotlar rejasi;
Biznes jarayonlarining ahamiyati;
Hisob ma’lumotlaridan foydalanuvchilar;
Biznes jarayonlarining asosiy ko‘rsatkichlari va ularning ahamiyati;
Modulning namunaviy mavzular rejasi
T/r
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Mavzu nomi
Buxgalteriya hisobining paydo bo‘lishi va tarixiy
rivojlanishi.
Buxgalteriya hisobining maktablari.
O‘zbekiston
Respublikasining
“Buxgalteriya
hisobi to‘g‘risida”gi Qonuni va uning ahamiyati.
Buxgalteriya hisobini tashkil qilish shakllari.
Xo‘jalik hisobi to‘g‘risida umumiy tushuncha va
unga qo‘yiladigan talablar.
Xo‘jalik hisobining turlari: tezkor (operativ),
statistik va buxgalteriya hisobi.
Hisob turlarida qo‘llaniladigan o‘lchov birliklari.
Xo‘jalik hisobi tizimining yaxlitligi.
Buxgalteriya hisobini tashkil qilish tamoyillari.
Buxgalteriya hisobining predmeti va uning
tadqiqot usullari.
Jami
soat
N
2
2
1
2
2
2
2
1
1
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
A
MT
1
1
1
2
2
L
1
1
1
1
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
“Balans” tushunchasi va uning iqtisodiy
ahamiyati.
Buxgalteriya balansining mazmun-mohiyati va
tarkibiy tuzilishi.
Buxgalteriya hisobining schyotlari va uning
tuzilishi.
Ikkiyoqlama
yozuvning
nazorat
qilish
xususiyatlari.
Sintetik va analitik schyotlar, ularning tuzilishi va
o‘zaro bog‘liqligi.
Schyotlarning iqtisodiy mazmuni, tarkibi va
tayinlanishi bo‘yicha turkumlanishi.
Joriy
buxgalteriya
hisobi
ma’lumotlarini
umumlashtirish.
Oborot qaydnomalarining turlari, shakli va tuzish
tartibi.
Oborot vedomost (aylanma qaydnoma)larini
tuzish.
Buxgalteriya hisobining schyotlar rejasi.
Biznes jarayonlarining ahamiyati.
Hisob ma’lumotlaridan foydalanuvchilar.
Biznes jarayonlarining asosiy ko‘rsatkichlari
Ta’minot jarayonining hisobi.
Qiymat o‘lchovining mohiyati va ahamiyati.
Transport-tayyorlov xarajatlari haqida tushuncha
va ularni taqsimlash usullari.
Ishlab chiqarish jarayonining hisobi.
Ishlab chiqarish jarayonida sintetik va analitik
hisobni tashkil etish.
Sotish (realizatsiya) jarayoni hisobi.
Jami:
2
2
1
2
2
1
2
2
2
2
1
1
4
4
2
4
4
2
4
4
2
2
2
4
2
4
2
4
4
2
4
4
4
4
2
2
2
2
2
4
4
4
2
2
2
2
2
2
4
2
2
2
2
1
2
2
2
102
2
40
1
2
62
1
51
O‘qitish natijalari baholash
O‘qitish natijalari
Baholash mezonlari
1. Korxonada ichki tartib qoidalarga rioya qilish;
1. Korxonada ichki tartib qoidalarga rioya 2. Buxgalteriya hisobining tashkiliy-huquqiy
qilgan holda buxgalteriya hisobini tashkil asoslarini bilish;
3. Mehnat funksiyalari va xizmat vazifalarini
etadilar.
bilish.
1. Mehnatni muhofaza qilishni yo‘l-yo‘riqlarini
2. Korxona buxgalteriyasida mehnatni
bilish;
muhofaza qilish va sanitariya gigiena
2. Buxgalteriya bo‘limida ishlab chiqarish
qoidalariga amal qiladilar.
sanitariyasiga amal qilish;
3. Yong‘in xavfsizligi qoidalariga amal qilish.
8.10. PM-2. Hujjatlashtirish, baholash, inventarizatsiya va mahsulot tannarxini
kalkulyatsiya qilish.
Ajratilgan soat: 120 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini rasmiylashtirish va hujjatlar aylanishini nazorat qiladilar.
Buxgalteriya hisobi obyektlarini pul ifodasida o‘lchash, aktiv va majburiyatlarni qayta
baholaydilar.
O‘quv modul mazmuni:
Hujjatlashtirish haqida tushuncha;
Buxgalteriya hisobi hujjatlari va ularning turkumlanishi;
Hujjatlarning rekvizitlari;
Hujjatlarga yozuvlar kiritish va ularni rasmiylashtirish talablari;
Xo‘jalik muomalalarini dastlabki va yig‘ma hujjatlashtirish tartibi;
Hujjatlarning aylanishini tashkil etish;
Hujjatlarni avtomatlashtirish va tashkil etish shakli;
Inventarizatsiya tushunchasi va uning turlari;
“Inventarlashni tashkil etish va o‘tkazish” 19-son buxgalteriya hisobi milliy standartiga
muvofiq inventarizatsiya o‘tkazishni tashkil qilish;
Inventarizatsiya natijalarini rasmiylashtirish va buxgalteriya hisobi schyotlarida aks
ettirilishi;
Xalq xo‘jaligini boshqarishda baholash va uning ahamiyati;
Xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarda mablag‘ va ularning manbalarini baholash usuli
yordamida ifodalash tartibi;
Kalkulyatsiya schyotlarining ishlab chiqarilayotgan mahsulot, bajarilayotgan ish va
xizmatlar tannarxini aniqlashdagi o‘rni;
Ishlab chiqarilgan mahsulot (bajarilgan ish, ko‘rsatilgan xizmati)larning haqiqiy
tannarxini aniqlash;
Kalkulyatsiya buxgalteriya hisobi usulining muhim elementi;
Kalkulyatsiya usullari.
Modulning namunaviy mavzular rejasi
T/r
O‘quv modul namunaviy mavzulari
Jami
soat
N
A
L
MT
Pul va banklar 40 soat
1
Pulning zarurligi va mohiyati.
4
4
2
2
Pulning turlari va funksiyalari.
4
4
2
3
4
5
6
7
8
O‘zbekiston Respublikasining pul tizimi.
Pul aylanmasi va uning tuzilishi.
Inflyatsiya.
4
4
4
4
4
4
2
4
2
2
2
2
9
10
II
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
Xalqaro valyuta munosabatlari.
Kreditning zarurligi,mohiyati va funksiyalari.
Banklar va bank tizimi.
O‘zbekiston Respublikasi bank tizimi va uning
4
4
2
shakllanish bosqichlari.
4
4
2
Tijorat banklari va ularning funksiyalari.
Hujjatlashtirish, baholash, inventarizatsiya va mahsulot tannarxini kalkulyatsiya qilish.
80 soat
1
Hujjatlashtirish haqida tushuncha.
2
2
Buxgalteriya hisobi hujjatlari va ularning turkumlanishi.
4
3
Hujjatlarning rekvizitlari.
6
2
4
3
4
4
2
4
4
2
4
3
4
2
4
3
4
2
4
3
4
2
6
7
Hujjatlarni avtomatlashtirish va tashkil etish shakli.
4
8
Inventarizatsiya tushunchasi va uning turlari.
6
5
9
10
11
12
13
14
15
16
“Inventarlashni tashkil etish va o‘tkazish” 19-son
buxgalteriya hisobi milliy standartiga muvofiq
inventarizatsiya o‘tkazishni tashkil qilish.
Inventarizatsiya
natijalarini
rasmiylashtirish
va
buxgalteriya hisobi schyotlarida aks ettirilishi.
Xalq xo‘jaligini boshqarishda baholash va uning
ahamiyati.
Xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarda mablag‘ va ularning
manbalarini baholash usuli yordamida ifodalash tartibi.
Kalkulyatsiya schyotlarining ishlab chiqarilayotgan
mahsulot, bajarilayotgan ish va xizmatlar tannarxini
aniqlashdagi o‘rni.
Ishlab chiqarilgan mahsulot (bajarilgan ish, ko‘rsatilgan
xizmati)larning haqiqiy tannarxini aniqlash.
Kalkulyatsiya buxgalteriya hisobi usulining muhim
elementi.
Kalkulyatsiya usullari.
Jami:
1
4
Hujjatlarga yozuvlar kiritish va ularni rasmiylashtirish
talablari.
Xo‘jalik
muomalalarini
dastlabki
va
yig‘ma
hujjatlashtirish tartibi.
Hujjatlarning aylanishini tashkil etish.
4
2
6
2
2
2
4
6
2
4
6
2
4
3
6
2
4
3
6
2
4
3
6
2
4
3
6
2
4
3
120
50
70
60
O‘qitish natijalari baholash
O‘qitish natijalari
Baholash mezonlari
1. Boshlang‘ich hisob hujjatlarini
rasmiylashtirish
va
hujjatlar
aylanishini nazorat qiladilar.
1. Boshlang‘ich hisob hujjatlarini ishlab chiqishni bilish;
2. Hujjat namunalarini bilish;
3. KO-1, KO-2, KO-3, M-4, M-7, M-17 hujjatlarini
to‘ldirish;
4. Buxgalteriya hisobini yuritishga doir kompyuterda
UZASBO, 1-C, 1-UZ dasturlarini bilish.
2. Buxgalteriya hisobi obyektlarini
pul ifodasida o‘lchash, aktiv va
majburiyatlarni qayta baholaydilar.
1. Аsosiy xo‘jalik jarayonlarini hisoblarda aks ettirishni
bilish;
2. AVEGO, LIFO, FIFO usullaridan foydalanib
baholashni bilish;
3. Mahsulot birligini tannarxini hisoblashni bilish;
4. Kalkulyatsiya turlari: reja, smeta, normativ, hisobot
kabi turlaridan foydalanib kalkulyatsiya tuzishni bilish .
8.11. PM- 3. Sintetik va analitik schyotlarni hisblash va hisob registirlarida aks
ettirish.
Ajratilgan soat: 140 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Sintetik va analitik schyotlarni hisblash va buxgalteriya hisobi registirlarini
tizimlashtirish ishlarini amalga oshiradilar.
O‘quv modul mazmuni:
Buxgalteriya hisobi registrlarida sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha yakunlari va
qoldiqlarni hisoblash, buxgalteriya hisobi schyotlari bo‘yicha oborotlarni yopish;
Analitik schyotlar bo‘yicha oborotlar va qoldiqlarning sintetik schyotlar bo‘yicha mos
kelishini nazorat qilish;
Oborot-saldo qaydnomasi va bosh daftarni tuzish;
Hisobot davri uchun buxgalteriya hisobi registrlarini tizimlashtirish;
Buxgalteriya hisobi registrlarini arxivga topshirish;
Buxgalteriya hisobi mahlumotlari bilan inventarizatsiya natijalari o‘rtasidagi farqlarni
hisobda aks ettirish;
Hisob registrlari, shakllari va ularning buxgalteriya hisobidagi roli;
Buxgalteriya hisobining mohiyati va shakllari;
Buxgalteriya hisobining jurnal-order, memorial-order, Bosh jurnal shakllari;
Buxgalteriya hisobi informatsion texnologiyalariga asoslanganligi va soddalashtirilgan
shakllari hamda ularning yuritilishi.
T/r
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
II
1
2
3
4
Modulning namunaviy mavzular rejasi
Jami
O‘quv modul namunaviy mavzulari
N
A
L
soat
Statistika 60 soat
Kirish.Statistikaning predmeti, usullari va tashkil etilishi.
4
2
2
Statistik kuzatish
Statistik maʼlumotlarni jamlash va guruxlash va
6
2
4
jadvallarda ifodalash.
Mutlaq va nisbiy miqdorlar. O‘rtacha miqdorlar. Moda
6
2
4
va mediana.
6
2
4
Variatsiya ko‘rsatkichlari va dispersion tahlil asoslari.
Tanlanma kuzatish. Ijtimoiy hodisalar o‘rtasidagi
6
2
4
bogʼlanishni statistik o‘rganish.
Dinamika qatorlari .
4
2
2
Iqtisodiy indekslar.
4
2
2
Milliy boylik statistikasi
6
2
4
4
4
Mahsulotlar va xizmatlar statistikasi
4
2
2
Tannarx foyda va rentabellik statistikasi
Moliya sugʼurta va soliq tizimi statistikasi.
4
4
Davlat byudjeti statistikasi
6
2
4
Sintetik va analitik schyotlarni hisblash va hisob registirlarida aks ettirish 80 soat
Buxgalteriya hisobi registrlarida sintetik va analitik
6
2
4
schyotlar bo‘yicha yakunlari va qoldiqlarni hisoblash,
Analitik schyotlar bo‘yicha oborotlar va qoldiqlarning
6
2
4
sintetik schyotlar bo‘yicha mos kelishini nazorat qilish.
Oborot-saldo qaydnomasi va bosh daftarni tuzish.
8
2
6
Hisobot davri uchun buxgalteriya hisobi registrlarini
6
2
4
M
T
2
3
3
3
3
2
2
3
2
2
2
3
3
3
4
3
5
6
7
8
9
10
11
12
tizimlashtirish.
Buxgalteriya hisobi registrlarini arxivga topshirish.
Buxgalteriya hisobi ma’lumotlari bilan inventarizatsiya
natijalari o‘rtasidagi farqlarni hisobda aks ettirish.
Hisob registrlari, shakllari va ularning buxgalteriya
hisobidagi roli.
Buxgalteriya hisobining mohiyati va shakllari.
Buxgalteriya hisobining jurnal-order shakli.
Buxgalteriya hisobining memorial-order shakli.
Buxgalteriya hisobining Bosh jurnal shakli.
Buxgalteriya hisobi informatsion texnologiyalariga
asoslanganligi va soddalashtirilgan shakllari hamda
ularning yuritilishi.
Jami:
6
4
6
2
6
3
3
3
6
2
4
6
6
8
8
2
4
6
8
8
3
3
4
4
8
2
6
4
140
40
100
70
O‘qitish natijalarini baholash
O‘qitish natijalari
Baholash mezonlari
1. Sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha
qoldiqlarni hisoblash;
1. Sintetik va analitik schyotlarni hisblash va 2. Sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha
buxgalteriya hisobi registirlarini tizimlashtirish oborotlarni mos kelishini nazorat qilishni
bilish;
ishlarini amalga oshiradilar.
3. Hisobot davri uchun buxgalteriya hisobi
registrlarini tizimlashtirishni bilish;
4. Buxgalteriya hisobini yuritish uchun
kompyuter dasturlaridan foydalanishni bilish.
8.12. PM- 4. Xo‘jalik subyektlarida buxgalteriya hisobini yuritish va moliyaviy
hisobotlarni tuzish.
Ajratilgan soat: 160 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Moliyaviy hisobotlarni tuzadilar va ularni arxivga topshiradilar. Buxgalteriya hisobi subyektida
buxgalteriya hisobini yuritish va ichki nazorat jaryonini tashkil etadilar. Buxgalteriya hisobi
subyektida soliq hisobini yuritish va maqsadli jamg‘arma to‘lovlarini hisoblaydilar.
O‘quv modul mazmuni:
Buxgalteriya hisobotining mazmun-mohiyati va ahamiyati;
Buxgalteriya hisobotining tarkibiy tuzilishi;
Hisobot shakllarining tuzilish tamoyillari;
Hisobotga ilovalar, tushuntirishlar va ma’lumotlar to‘g‘risida tushunchalar;
Hisobotlarni tuzish, ularni to‘ldirish va taqdim etish tartibi;
Buxgalteriya balansi va uni tuzish tartibi;
Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot;
Pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot va uni tuzish usullar;
Xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobot;
Moliyaviy hisobot ilovalari va tushuntirish xati;
Soliq va statistik hisobotlar;
Moliyaviy hisobot ma’lumotlari va unga auditorlik xulosasining zarurligi;
Soliqlarni mohiyati va ahamiyati;
Yuridik shaxslar tomonidan to‘lanadigan soliqlar va uning ahamiyati;
Daromad (foyda) solig‘iga tortiladigan bazani aniqlash;
Yuridik shaxslarning daromad (foyda) solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Akstsiz solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Yer ostidan foydalanganlik uchun soliqni hisoblash va to‘lash tartibi;
Ekologiya solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi;
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliqni hisoblash va to‘lash tartibi.
Modulning namunaviy mavzular rejasi
T/r
O‘quv modul namunaviy mavzulari
I
Soliqlar va soliqqa tortish 60
Kirish. Fanning maqsadi, vazifasi. Soliq tushunchasi.
Soliqning iqtosodiy mohiyati.
O‘zbekiston Respublikasi soliq tizimining shakllanishi,
rivojlanishi. Soliq to‘g‘risidagi qonun hujjatlari
O‘zbekiston respublikasi soliq kodeksi va uning
ahamiyati.
Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i.
Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig`i
Qo‘shilgan qiymat solig‘i..
Aksiz solig‘i
Yer solig`i.
Mol-mulk solig‘i
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq
Yer qaridan foydalanganlik uchun soliq
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Jami
soat
N
2
2
4
2
2
2
6
6
6
6
8
8
2
4
2
2
2
2
2
4
2
2
4
4
4
4
6
4
3
3
3
3
4
4
1
2
A
L
MT
1
2
11
12
13
1
Ijtimoiy soliq.
2
2
1
Aylanmadan olinadigan soliq
2
2
1
4
2
2
2
Yig‘imlar va maxsus rejimdagi soliq
Xo‘jalik subyektlarida buxgalteriya hisobini yuritish va moliyaviy hisobotlarni tuzish
100 soat
Buxgalteriya hisobotining tarkibiy tuzilishi.
4
2
2
2
2
Hisobot shakllarining tuzilish tamoyillari.
3
Hisobotga ilovalar, tushuntirishlar
to‘g‘risida tushunchalar.
II
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
6
2
4
3
va ma’lumotlar
5
Hisobotlarni tuzish, ularni to‘ldirish va taqdim etish
tartibi.
Buxgalteriya balansi va uni tuzish tartibi.
6
Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot.
6
2
4
3
7
Pul oqimlari to‘g‘risidagi hisobot va uni tuzish usullar.
6
2
4
3
8
Xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobot.
4
4
2
9
Moliyaviy hisobot ilovalari va tushuntirish xati.
4
4
2
10
Soliq va statistika hisobotlar.
4
4
2
4
4
2
4
11
12
13
14
15
16
17
Moliyaviy hisobot ma’lumotlari va unga auditorlik
xulosasining zarurligi.
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari bo‘yicha
tushuncha.
Moliyaviy hisobotning xalqaro standartlari asosiy
mazmuni va uning buxgalterlarni tayyorlash tizimidagi
o‘rni.
Moliyaviy hisobotlar xalqaro standartlari talablariga
muvofiq hisobotlar shaklini o‘zgartirish.
Soliqlarni mohiyati va ahamiyati.
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
4
2
2
2
Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliqni hisoblash
va to‘lash tartibi.
4
2
2
2
Jami:
160
66
94
80
Yuridik shaxslar tomonidan to‘lanadigan soliqlar va
uning ahamiyati.
Daromad (foyda) solig‘iga tortiladigan bazani aniqlash.
19
Yuridik shaxslarning daromad (foyda) solig‘ini hisoblash
va to‘lash tartibi.
Qo‘shilgan qiymat solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi.
20
Astsiz solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi.
18
21
22
23
Yer ostidan foydalanganlik uchun soliqni hisoblash va
to‘lash tartibi.
Ekologiya solig‘ini hisoblash va to‘lash tartibi.
O‘qitish natijalarini baholash
O‘qitish natijalari
Baholash indikatori
1. Moliyaviy hisobotni tuzishni bilish;
2. Hisobot shakllarining tuzilish tamoyillarini
bilish.
1. Moliyaviy hisobot ma’lumotlari va unga
1. Buxgalteriya hisobi subyektida buxgalteriya auditorlik xulosasining zarurligini bilish;
hisobini yuritish va ichki nazorat jaryonini 2. Buxgalteriya hisobi subyektida buxgalteriya
tashkil etadilar.
hisobini yuritishni tashkil etish.
3. Ichki nazorat jaryonini o‘rganish.
1. Moliyaviy hisobotlarni tuzadilar va ularni
arxivga topshiradilar.
1. Buxgalteriya hisobi subyektida soliq 1. Buxgalteriya hisobi subyektida soliq hisobini
hisoblash.
hisobini yuritish va maqsadli jamg‘arma
2. Soliq hisobini yuritishni tartibga soluvchi
to‘lovlarini hisoblaydilar.
icki farmoyish hujjatlarini bilish.
8.13.
PM- 5. Moliyaviy tahlil,
Ajratilgan soat: 170 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Buxgalteriya hisobi subyektida moliyaviy tahlil, byudjetlashtirish va pul oqimlarini
boshqarishni tashkil qiladilar. Buxgalteriya hisobini yo‘lga qo‘yish bo‘yicha xizmatlar bozorini
o‘rganadilar va boshqarishni nazorat qiladilar. Buxgalteriya hisobini yuritishda buyurtmachilar
bilan shartnoma tuzadilar va sifatini nazorat qiladilar. Tuzilgan shatnomalarga muvofiq
buyurtmachilarga xizmat ko‘rsatadilar va xodimlar faoliyatini baholaydilar.
O‘quv modul mazmuni:
Byudjet tashkilotlarini moliyalashtirish hisobi, smeta harajatlarini tuzilishi tartiblari;
Pul mablag‘lari, asosiy vositalar, moddiy zahiralar hisobini yuritish;
Mehnat sarfi va unga haq to‘lash, ijtimoiy sug‘urta muassasalariga ajratmalar va ular
bo‘yicha hisoblashishlar;
Turli debitor va kreditorlar bilan hisoblashishlar, byudjetdan tashqari mablag‘lar hisobi,
mol-mulk va moliyaviy majburiyatlarni inventarizatsiyasi va ular natijalarini hisobga olishni
amalga oshirish;
Xizmatlar bozori holatini o‘rganishni amalga oshirish va olingan natijalarni tahlil qilish;
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir kompyuter dasturlari, ma’lumot va axborothuquqiy tizimlaridan foydalanish;
Xo‘jalik shartnomalarini tuzish, bajarish, o‘zgartirish va bekor qilishda yuzaga
keladigan munosabatlar;
Xo‘jalik shartnomalarining subyektlari;
Xo‘jalik shartnomasi taraflarining xuquqlari;
Xo‘jalik shartnomasi taraflarining majburiyatlari;
Qonunchilikda nazarda tutilgan xollarda xo‘jalik shartnomalarining bajarilish jarayonini
nazorat qilish;
Xo‘jalik shartnomalari hamda ularni bajarishning ahvoli to‘g‘risidagi statistika
ma’lumotlarini umumlashtirish;
Ichki xo‘jalik shartnomasini tuzish;
Xo‘jalik shartnomasi bo‘yicha talabnomalar va da’volar bildirish;
Xo‘jalik shartnomalari to‘g‘risidagi qonunchilikka rioya etilishini nazorat qilish;
Xo‘jalik shartnomalarini huquqiy ekspertizadan o‘tkazish;
Potentsial xizmat buyurtmachilari bilan muzokaralar o‘tkazish;
Shartnomaviy majburiyatlarni amalga oshirish jarayonida buyurtmachilar bilan aloqani
amalga oshirish.
Modulning namunaviy mavzular rejasi
Jami
T/r
O‘quv modul namunaviy mavzulari
N
A
L
MT
soat
Iqtisodiy tahlil 110 soat
I
1
2
3
Iqtisodiy tahlilning mazmuni, predmeti va vazifalari
Iqtisodiy tahlilning metodi va unda qo‘llaniladigan
usullar
Iqtisodiy tahlil ishlarini tashkil etish va uning axborot
manbalari.
2
2
1
8
2
6
4
10
4
6
5
4
Mahsulot (ish, xizmat)lar, ishlab chiqarish va sotish
hajmining tahlili.
12
4
8
6
5
Ishlab chiqarish va davr xarajatlari tahlili.
12
4
8
6
6
Mehnat resurslari bilan ta’minlanganlik va mehnat
10
4
6
5
Unumdorligi tahlili
8
Korxonalarda asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar
ifodalovchi ko‘rsatkichlarni aniqlash va tahlil qilish
yo‘llari.
Debitorlik va kreditorlik qarzlari tahlili.
9
Moliyaviy natijalar va rentabellik tahlili.
10
14
4
10
7
Buxgalteriya balansi tahlili.
Korxonalarning pul oqimlari va xususiy kapitali
12
2
10
6
tahlili.
Moliyaviy tahlil, buxgalteriya hisobi subyektida byudjetlashtirish va buyurtmachilar
bilan shartnoma tuzish 60 soat
Byudjet tashkilotlarini moliyalashtirish hisobi, smeta
2
2
1
harajatlarini tuzilishi tartiblari.
Pul mablag‘lari, asosiy vositalar, moddiy zahiralar
2
2
1
hisobini yuritish.
Mehnat sarfi va unga haq to‘lash, ijtimoiy sug‘urta
2
2
1
muassasalariga ajratmalar va ular bo‘yicha
hisoblashishlar.
Turli debitor va kreditorlar bilan hisoblashishlar,
4
2
2
2
byudjetdan tashqari mablag‘lar hisobi
7
11
II
1
2
3
4
10
2
8
5
10
2
8
5
10
2
8
5
8
Xizmatlar bozori holatini o‘rganishni amalga
oshirish va olingan natijalarni tahlil qilish.
Buxgalteriya hisobini yuritishga doir kompyuter
dasturlari, ma’lumot va axborot-huquqiy tizimlaridan
foydalanish.
Xo‘jalik shartnomalarini tuzish, bajarish, o‘zgartirish
va bekor qilishda yuzaga keladigan munosabatlar.
Xo‘jalik shartnomalarining subyektlari.
9
Xo‘jalik shartnomasi taraflarining xuquqlari.
4
10
Xo‘jalik shartnomasi taraflarining majburiyatlari.
4
4
2
4
4
2
4
4
2
4
4
2
4
4
2
4
4
2
4
4
2
4
4
2
5
6
7
11
12
13
14
15
16
17
Qonunchilikda nazarda tutilgan xollarda xo‘jalik
shartnomalarining bajarilish jarayonini nazorat qilish.
Xo‘jalik shartnomalari hamda ularni bajarishning
ahvoli to‘g‘risidagi statistika ma’lumotlarini
umumlashtirish.
Ichki xo‘jalik shartnomasini tuzish.
Xo‘jalik shartnomasi bo‘yicha talabnomalar va
da’volar bildirish.
Xo‘jalik shartnomalari to‘g‘risidagi qonunchilikka
rioya etilishini nazorat qilish.
Xo‘jalik shartnomalarini huquqiy ekspertizadan
o‘tkazish.
Potentsial xizmat buyurtmachilari bilan muzokaralar
o‘tkazish.
2
2
1
2
2
1
2
2
2
1
2
2
4
2
2
2
18
Shartnomaviy majburiyatlarni amalga oshirish
jarayonida buyurtmachilar bilan aloqani amalga
oshirish.
4
Jami:
170
42
4
2
128
85
O‘qitish natijalarini baholash
O‘qitish natijalari
Baholash indikatori
1. Buxgalteriya hisobi subyektida moliyaviy
tahlil, byudjetlashtirish va pul oqimlarini
boshqarishni tashkil qiladilar.
1. Moliyaviy tahlil bo‘yicha ishlarni
rejalashtirshni bilish;
2. Byudjet tashkilotlarini moliyalashtirish
hisobini bilish.
2. Buxgalteriya hisobini yo‘lga qo‘yish
bo‘yicha xizmatlar bozorini o‘rganadilar va
boshqarishni nazorat qiladilar.
1. Xizmatlar bozorini o‘rganish va boshqarishni
nazorat qilishni bilish;
2. Xizmatlar bozori holatini o‘rganishni bilish.
3. Buxgalteriya hisobini yuritishda
buyurtmachilar bilan shartnoma tuzadilar va
sifatini nazorat qiladilar.
1. Moliyaviy hisobot bo‘yicha potensial
buyurtmachilar
bilan
shartnoma
tuzish
jarayonini bilish;
2. Ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini nazorat
qilishmi bilish.
4. Tuzilgan shatnomalarga muvofiq
buyurtmachilarga xizmat ko‘rsatadilar va
xodimlar faoliyatini baholaydilar.
1.
Tuzilgan
shatnomalarga
muvofiq
buyurtmachilarga xizmat ko‘rsatishni bilish;
1. Tuzilgan shartnoma asosida buxgalteriya
hisobi subyektining buyurtmachilar oldidagi
majburiyatlarini bilish.
8.14. PM- 6. Auditorlik tekshiruvi va auditor faoliyati turlari.
Ajratilgan soat: 120 soat
Dasturga qo‘yilgan talab: majburiy
O‘qitish natijasi:
Auditorlik tekshiruvi va faoliyati bo‘yicha auditor topshiriqlarini bajaradilar. Auditor
topshirig‘iga ko‘ra auditorli amallarini bajaradilar va professional xizmatlarini ko‘rsatadilar.
O‘quv modul mazmuni:
Аuditning mohiyati, uning maqsadi va vazifalari.
O‘zbekiston Respublikasida auditorlik faoliyatini tashkil qilishning huquqiy asoslari.
Аuditorlik faoliyatining tashkiliy asoslari.
Аuditorlik kasbiga malakaviy ahloqiy talablar.
Аuditda muhimlik tushunchasi va auditorlik tavakkalchiligi.
Аuditorlik tekshirishni rejalashtirish.
Аuditorlik tekshirish vaqtida buxgalteriya hisobi tizimini va ichki nazoratni o‘rganish
hamda baholash.
Аuditorlik dalillar va auditorlik tanlash.
Аuditorlik tekshiruvining yakuniy bosqichi.
Аsosiy vositalar, kapital qo‘yilmalar va nomoddiy aktivlar auditi.
Tovar moddiy zaxiralar auditi.
Mahsulot ishlab chiqarish va sotish auditi.
Pul mablagʼlari auditi.
Hisob kitoblar auditi.
Korxona xususiy kapitali auditi.
Moliyaviy natijalar auditi.
Modulning namunaviy mavzular rejasi
T/r
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
O‘quv modul namunaviy mavzulari
Аuditning mohiyati, uning maqsadi va vazifalari.
O‘zbekiston Respublikasida auditorlik faoliyatini
tashkil qilishning huquqiy asoslari.
Аuditorlik faoliyatining tashkiliy asoslari.
Аuditorlik kasbiga malakaviy ahloqiy talablar.
Аuditda muhimlik tushunchasi va auditorlik
tavakkalchiligi.
Аuditorlik tekshirishni rejalashtirish.
Аuditorlik tekshirish vaqtida buxgalteriya hisobi
tizimini va ichki nazoratni o‘rganish hamda baholash.
Аuditorlik dalillar va auditorlik tanlash.
Аuditorlik tekshiruvining yakuniy bosqichi.
Аsosiy vositalar, kapital qo‘yilmalar va nomoddiy
aktivlar auditi.
Tovar moddiy zaxiralar auditi.
Mahsulot ishlab chiqarish va sotish auditi.
Pul mablagʼlari auditi.
Hisob kitoblar auditi.
Korxona xususiy kapitali auditi.
Moliyaviy natijalar auditi
Jami:
Jami
soat
6
N
A
L
MT
2
4
3
6
2
4
3
6
6
2
2
4
4
3
3
6
2
4
3
8
2
6
4
8
2
6
4
8
8
4
4
4
4
4
4
10
4
6
5
8
8
8
2
4
2
6
4
6
4
4
4
8
2
6
4
8
8
2
2
6
6
4
4
120
40
80
60
O‘qitish natijalarini baholash
O‘qitish natijalari
1.Auditorlik tekshiruvi va faoliyati bo‘yicha
auditor topshiriqlarini bajaradilar.
2.Auditor topshirig‘iga
amallarini
bajaradilar
xizmatlarini ko‘rsatadilar.
Baholash indikatori
1. Аudit, auditorlar va auditorlik faoliyati
haqida umumiy nazariy tushunchalarni bilish;
2. Аuditorlik faoliyati rejasi va dasturini tuza
olish;
3. Xo‘jalik yurituvchi subʼyektlarning moliya
xo‘jalik faoliyatini baholash.
1. Professional xizmatlarini ko‘rsatishni bilish;
2. Bajarilgan auditorlik amallari natijalari
ko‘ra auditorli
vaolingan
auditorklik
dalillarini
va
professional
rasmiylashtirishni bilish;
3. Auditorlik faoliyati yakunlari, auditorlik
hisoboti va xulosasini tuzish.
IX. Ta’lim dasturini o‘zlashtirgan bitiruvchilarga qo‘yilgan talablarni baholash.
9.1. Buxgalteriya hisobi va audit mutaxassisligining ta’lim dasturini o‘zlashtirgan
bitiruvchilarga qo‘yilgan talablarni baholash
Professional ta’lim o‘quvchilarining bilim saviyasi, ko‘nikma va malakalarini nazorat
qilishning reyting tizimi to‘g‘risidagi nizom talablari asosida modulni o‘zlashtirishi baholanadi.
Professional ta’limi muassasalarida yakuniy davlat attestatsiyasini o‘tkazish tartibi
to‘g‘risida Nizom talablari asosida kasb (kvalifikatsiya) bo‘yicha kasbiy-amaliy imtihon va
davlat attestatsiyasi o‘tkaziladi.
O‘quv moduli doirasidagi baholash indikatorlarining roli har bir o‘qitish natijasiga
erishilganligini nazorat qilishni ta’minlashdan iborat. Ular o‘qitish natijasiga erishilganligini
ko‘rsatish uchun o‘quvchi nima qilishi kerakligini ko‘rsatadi.
O‘qitish natijalarini baholash indiktorlarini shakllantirish quyidagi qoidalarni hisobga
olgan holda amalga oshiriladi:
- tashxis qo‘yish qoidasi – baholar aniq (ishonchli) va ob’yektiv (shaxsiy fikr yoki
individual mulohazalarga bog‘liq bo‘lmagan) baho berishga imkon berishi;
- kichik sonlar qoidasi – baholash indikatorlari ko‘p bo‘lmasligi;
- indikatorlarning shaffofligi qoidasi – baholash indikatorlarini shakllantirish nafaqat
imtihon oluvchilar (ekspertlar), balki kuzatuvchilar va ariza beruvchilar uchun ham tushunarli
bo‘lishi.
Baholash indikatorlari iloji boricha ob’yektiv bo‘lishi kerak (masalan, uchburchaklarning
o‘xshashlik belgilari kabi aniq va to‘g‘ri). Bu yerda “ob’yektiv” so‘zi ikki nafar o‘qituvchi yoki
ekspert (ta’lim beruvchi) ta’lim oluvchining bir xil vazifaning bajarilishini baholashda bir xil
xulosaga kelishi kerakligini anglatadi.
Baholash indikatorlari harakat fe’llarini qo‘llagan holda kompetensiyalar va o‘qitish
natijalariga o‘xshash tarzda yoziladi (rasmiylashtiriladi), shuningdek ular aniq, o‘lchanadigan va
kuzatiladigan bo‘lishi talab etiladi.
Baholash indikatorlarini shakllantirish uchinchi shaxs va birlikdagi harakat fe’llardan
foydalanish bilan tavsiflanadi (ko‘paytiradi, shakllantiradi, tasniflaydi, tavsiflaydi, belgilaydi, tan
oladi, ko‘rib chiqadi, qo‘llaydi, ko‘rsatadi, qaror qiladi, hisoblaydi, tahlil qiladi, baholaydi,
tanqid qiladi, moslashtiradi, tuzadi, yaratadi, rejalashtiradi, tashkil qiladi, muhokama qiladi,
o‘rnatadi, amalga oshiradi, ta’minlaydi, foydalanadi, rasmiylashtiradi, ishlab chiqaradi, bajaradi,
nazorat qiladi, amalga oshiradi va hokazo).
9.2. Kasbiy kompetentsiyalarni baholash.
T/r
1
2
3
Kasbiy kompetensiyalar
nomi
KK-1
Korxonada
ichki
tartib
qoidalarga rioya qilgan holda
buxgalteriya hisobini tashkil
etish.
KK-2
Korxona
buxgalteriyasida
mehnatni muhofaza qilish va
sanitariya gigiena qoidalariga
amal qilish.
KK-3
Boshlang‘ich hisob hujjatlarini
rasmiylashtirish va hujjatlar
aylanishini nazorat qilish.
KK-4
4
5
6
7
8
Buxgalteriya
hisobi
obyektlarini pul ifodasida
o‘lchash,
aktiv
va
majburiyatlarni qayta baholash.
KK-5
Sintetik va analitik schyotlarni
hisblash va buxgalteriya hisobi
registirlarini tizimlashtirish.
KK-6
Moliyaviy hisobotlarni tuzish
va ularni arxivga topshirishni
tashkil etish.
KK-7
Buxgalteriya hisobi subyektida
buxgalteriya hisobini yuritish
va ichki nazorat jaryonini
tashkil etish.
KK-8.
Buxgalteriya hisobi subyektida
soliq hisobini yuritish va
maqsadli
jamg‘arma
to‘lovlarini hisoblash.
Baholash indikatorlari
1. Korxonada ichki tartib qoidalarga rioya qilish;
2. Buxgalteriya hisobining tashkiliy-huquqiy asoslarini
bilish;
3. Mehnat funksiyalari va xizmat vazifalarini bilish.
1. Mehnatni muhofaza qilishni yo‘l-yo‘riqlarini bilish;
2. Buxgalteriya bo‘limida ishlab chiqarish sanitariyasiga
amal qilish;
3. Yong‘in xavfsizligi qoidalariga amal qilish.
1. Boshlang‘ich hisob hujjatlarini ishlab chiqishni bilish;
2. Hujjat namunalarini bilish;
3. KO-1, KO-2, KO-3, M-4, M-7, M-17 hujjatlarini
to‘ldirish;
4. Buxgalteriya hisobini yuritishga doir kompyuterda
UZASBO, 1-C, 1-UZ dasturlarini bilish.
1. Аsosiy xo‘jalik jarayonlarini hisoblarda aks ettirishni
bilish;
2. AVEGO, LIFO, FIFO usullaridan foydalanib
baholashni bilish;
3. Mahsulot birligini tannarxini hisoblashni bilish;
4. Kalkulyatsiya turlari: reja, smeta, normativ, hisobot
kabi turlaridan foydalanib kalkulyatsiya tuzishni bilish.
1. Sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha qoldiqlarni
hisoblash;
2. Sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha oborotlarni
mos kelishini nazorat qilishni bilish;
3. Hisobot davri uchun buxgalteriya hisobi registrlarini
tizimlashtirishni bilish;
4. Buxgalteriya hisobini yuritish uchun kompyuter
dasturlaridan foydalanishni bilish.
1. Moliyaviy hisobotni tuzishni bilish;
2. Hisobot shakllarining tuzilish tamoyillarini bilish.
1. Moliyaviy hisobot ma’lumotlari va unga auditorlik
xulosasining zarurligini bilish;
2. Buxgalteriya hisobi subyektida buxgalteriya hisobini
yuritishni tashkil etish.
3. Ichki nazorat jaryonini o‘rganish.
1. Buxgalteriya hisobi subyektida soliq hisobini
hisoblash.
2.Soliq hisobini yuritishni tartibga soluvchi icki
farmoyish hujjatlarini bilish.
9
10
11
12
KK-9
Buxgalteriya hisobi subyektida
moliyaviy
tahlil,
byudjetlashtirish
va
pul
oqimlarini boshqarishni tashkil
qilish.
KK-10
Buxgalteriya hisobini yo‘lga
qo‘yish bo‘yicha xizmatlar
bozorini o‘rganish, boshqarish
va nazorat qilish.
KK-11
Buxgalteriya
hisobini
yuritishda buyurtmachilar bilan
shartnoma tuzish va sifatini
nazorat qilish.
KK-12
Tuzilgan
shatnomalarga
muvofiq
buyurtmachilarga
xizmat ko‘rsatish va xodimlar
faoliyatini baholash.
1. Moliyaviy tahlil bo‘yicha ishlarni rejalashtirshni
bilish;
2. Byudjet tashkilotlarini moliyalashtirish hisobini
bilish.
1. Xizmatlar bozorini o‘rganish va boshqarishni
nazorat qilishni bilish;
2. Xizmatlar bozori holatini o‘rganishni bilish.
1. Moliyaviy hisobot bo‘yicha potensial buyurtmachilar
bilan shartnoma tuzish jarayonini bilish;
2. Ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifatini nazorat qilishmi
bilish.
1. Tuzilgan shatnomalarga muvofiq buyurtmachilarga
xizmat ko‘rsatishni bilish;
2. Tuzilgan shartnoma asosida buxgalteriya hisobi
subyektining buyurtmachilar oldidagi majburiyatlarini
bilish.
13
KK-13
Auditorlik
tekshiruvi
va
faoliyati
bo‘yicha
auditor
topshiriqlarini bajarish.
1. Аudit, auditorlar va auditorlik faoliyati haqida
umumiy nazariy tushunchalarni bilish;
2. Аuditorlik faoliyati rejasi va dasturini tuza olish;
3. Xo‘jalik yurituvchi subʼyektlarning moliya xo‘jalik
faoliyatini baholash.
14
KK-14
Auditor topshirig‘iga ko‘ra
auditorli amallarini bajarish va
professional
xizmatlarini
ko‘rsatish.
1. Professional xizmatlarini ko‘rsatishni bilish;
2. Bajarilgan auditorlik amallari natijalari vaolingan
auditorklik dalillarini rasmiylashtirishni bilish;
3. Auditorlik faoliyati yakunlari, auditorlik hisoboti va
xulosasini tuzish.
Tayanch so‘zlar:
Professional ta’lim, kasb, kvalifikatsiya, mutaxassislik, ta’lim dasturi, ta’lim standarti,
elektromontyor, signallashtirish, markazlashtirish, bloklash, o‘quv reja, kom’etensiya, umumiy
kompetensiya, kasbiy kompetensiya, kasbiy faoliyat ob’yekti, kasbiy faoliyat turi, kasbiy
faoliyat sohasi, mustaqil ish, o‘quv fani, kasbiy fanlar, umumkasbiy fanlar, maxsus fanlar,
amaliyotlar, o‘quv amaliyot, ishlab chiqarish amaliyoti, texnik xizmat ko‘rsatish, ta’mirlash.
Aktiv; asset; aktiv, Aktiv schyotlar; active accounts; aktivnqe scheta, Amortizatsiya;
depreciation; amortizatsiya, Amortizatsiyalanadigan qiymat; depreciable value; ostatochnaya
stoimostg‘, Analitik hisob; analytical account; analiticheskiy uchet, Asosiy vositalar; the main
means; osnovnqm sredstvom, Avans; prepaid expense; avans, Aylanma vedomostlar; negotiable
statement; oborotnaya vedomostg‘, Baho; price; tsena, Baholash; valuation; otsenka, Balans;
balance; balans, Balans qiymati; the book value; balansovoy stoimost, Balansdan tashqari
schyotlar; off-balance account; vnebalansovqx schetax, Birlamchi hujjatlar; primary documents;
pervichnqe dokumentq, Bosh daftar; main book; glavnaya kniga, Bosh jurnal; main magazine;
glavnaya jurnal, Boshlang‘ich (haqiqiy) qiymat; initial cost (real); nachalg‘naya stoimostg‘
(realg‘noe), Buxgalter; accountant; buxgalter, Buxgalteriya; counting-house; buxgalteriya,
Buxgalteriya hisobi; accounting; buxgalterskiy uchet, Buxgalteriya hisobi metodining
elementlari; elements of accounting methods; elementq metodq buxgalterskogo ucheta;
Buxgalteriya hisobi schyotlari; accounting accounts; buxgalterskie scheta, Dastlabki hujjatlar;
primary documents; pervichnqe dokumentq, Debet; debit; debet, Hisob; account; schet, Hisob
siyosati; accounting policy; uchetnaya politika, Hujjat aylanishi; flow of documents;
dokumentooborot, Hujjatlashtirish; documentary expediency; dokumentalg‘noe obosnovanie,
Ikkiyoqlama yozuv; double entry; dvoynaya zapisg‘, Inventarizatsiya ; inventory of;
inventarizatsiya, Ishlab chiqarish; manufacture of; proizvodstvo, Kalkulyatsion schyotlar;
calculation accounts; kalg‘kulyatsionnqe scheta, Kredit; credit; kredit, Majburiyat; commitment;
obyazatelg‘stvo, Nomoddiy aktivlar; intangible assets; nematerialg‘nqe aktivq, Passiv; passive;
passiv, passiv schyotlar; passive accounts; passivnqe scheta, Pul; money; deng‘gi, Saldo;
balance; salg‘do, Schyotlarning aylanmalari; turnover of accounts; oborotq schyotov, Sintetik
hisob; synthetic accounting; sinteticheskiy uchet, Tannarx; prime cost; sebestoimostg‘, Tayyor
mahsulot; the finished product; gotovqy produkt, To‘lov talabnomasi; application for payment;
trebovanie uplatq, To‘lov topshiriqnomasi; payment order; platejnoe poruchenie, Tovar moddiy
zahiralar; commodity financial resources; tovarnqe materialg‘nqe resursq, kasbiy fanlar, maxsus
kurs, bilim, amaliy ko‘nikma.