Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Pambansang Punong Rehiyon
SANGAY NG MGA PAARALANG LUNGSOD – MAYNILA
Sentrong Edukasyon ng Maynila, Luntiang Parke ng Arroceros
Daang Antonio J. Villegas. Ermita, Maynila
TeleFax: 5272315 / 5275184 / 5275180
manila_deped@yahoo.com
Filipino 11
Komunikasyon at
Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Filipino
Mga Konseptong Pangwika
Unang Markahan
Unang Linggo
Modyul 1
Kasanayang Pampagkatuto:
Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong
pangwika.
PAANO GAMITIN ANG MODYUL
Bago simulan ang modyul na ito, kailangang isantabi muna ang lahat
ng inyong pinagkakaabalahan upang mabigyang pokus ang inyong gagawing
pag-aaral gamit ang modyul na ito. Basahin ang mga simpleng panuto na
nasa ibaba para makamit ang layunin sa paggamit nito.
1. Sundin ang lahat ng panutong nakasaad sa bawat pahina ng modyul
na ito.
2. Isulat ang mahahalagang impormasyon tungkol sa aralin sa inyong
kwaderno. Nagpapayaman ng kaalaman ang gawaing ito dahil madali
mong matatandaan ang mga araling nalinang.
3. Gawin ang lahat ng mga pagsasanay na makikita sa modyul.
4. Hayaan ang iyong tagapagdaloy ang magsuri sa iyong mga kasagutan.
5. Pag-aralang mabuti ang naging katapusang pagsusulit upang
malaman ang antas ng iyong pagkatuto. Ito ang magiging batayan
kung may kakailanganin ka pang dagdag na pagsasanay para lalong
malinang ang aralin. Lahat ng iyong natutuhan ay gamitin sa pangaraw-araw na gawain.
6. Nawa’y maging masaya ka sa iyong pag-aaral gamit ang modyul na ito.
BAHAGI NG MODYUL
1. Inaasahan – ito ang mga kasanayang dapat mong matutuhan
pagkatapos makompleto ang mga aralin sa modyul na ito.
2. Unang Pagsubok – ito ang bahaging magiging sukatan ng mga bagong
kaalaman at konseptona kailangang malinang sa kabuuan ng aralin.
3. Balik-tanaw – ang bahaging ito ang magiging sukatan ng mga dating
kaalaman at kasanayang nalinang na.
4. Maikling Pagpapakilala ng Aralin – dito ibibigay ang pangkalahatang
ideya ng aralin
5. Gawain – dito makikita ang mga pagsasanay na gagawin mo nang may
kapareha.
6. Tandaan- dito binubuo ang paglalahat ng aralin
7. Pag-alam sa mga Natutuhan – dito mapatutunayan na natutuhan mo
ang bagong aralin
8. Pangwakas na Pagsusulit – dito masusukat ang iyong antas ng
pagkatuto sa bagong aralin.
9. Papel sa Replektibong Pagkatuto - dito ipahahayag ang
pangkalahatang natutuhan o impresyon/repleksyon ng mag-aaral sa
kanyang pinag-aaralang modyul
2
Aralin
1
Mga Konseptong Pangwika
Inaasahan
Sa bahaging ito ng modyul ay inaasahang makikilala mo ang kahulugan at
kahalagahan ng pagkakaroon ng isang wika na magagamit bilang wikang
pambansa, wikang panturo at wikang opisyal. Sisimulan natin ang talakayan sa
pamamagitan ng isang usapan. Pagkilatis sa isang partikular na Saligang Batas ng
1987. Handa ka na ba, halika na at ating simulan ang aralin.
Pagkatapos sa modyul na ito ikw ay inaasahang:
Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong
pangwika.
Unang Pagsubok
Panuto: Piliin ang tamang sagot. Titik lamang ang isusulat sa kwaderno.
1. Malimit na binibigyang-kahulugan bilang sistema ng mga tunog, arbitraryo
na ginagamit sa komunikasyong pantao (Hutch 1991).
A. Wika
C. Wikang Opisyal
B. Wikang Pambansa
D. Wikang Panturo
2. Sa ibinigay na pagpapakahulugan ni Sturtevant sa wika, binigyang- diin niya
na ang sistema ng mga simbolong arbitraryo ay ang___.
A. Balangkas
C. Tunog
B.
Kultura
D. Salita
3. Katutubong wika na ginagamit sa buong Pilipinas.
A. Wikang Filipino
C. Wikang Opisyal
B. Wikang Pambansa
D. Wikang Panturo
4. Tawag ito sa pinagtibay ng pambansang pamahalaan at ginagamit sa
pakikipag-ugnayan sa mga mamamayang kanyang sakop.
A. Wikang Filipino
C. Wikang Panturo
B. Wikang Pambansa
D. Wikang Opisyal
5. Tawag sa prinsipal na wikang ginagamit sa edukasyon, sa pamahalaan, sa
politika, sa komersiyo at sa industriya ng isang nasyon.
3
A. Wikang Filipino
B. Wikang Pambansa
C. Wikang Panturo
D. Wikang Opisyal
Balik-Tanaw
IBAHAGI MO, SAGOT MO
Panuto: Magbalik-tanaw tayo sa mga dati mo ng kaalaman tungkol sa wika.
Ibahagi ang iyong natatandaan sa pamamagitan ng pagtukoy sa mga
detalyeng hinihingi sa mga sumusunod. Isulat sa kwaderno ang
sagot mo.
1. Ito ay isang pahayag na nagmumula sa iyo tungkol sa isang paksang
ibig mong bigyang patunay.
2. Ang pinakamababang antas ng wika.
3. Tukuyin ang antas ng wikang isinasaad ng terminong zoology.
4. Ang mga salitang ginagamit sa isang partikular na lugar.
5. Ang pahayag na “Wer na u kaibigan?” ay nasa antas na ________.
Maikling Pagpapakilala ng Aralin
Matutunghayan natin ngayon sa ating bagong aralin ang pagtuklas ng
panibagong kasanayan. Batid natin na napakalaki ng ginagampanan ng wika
upang mabuo ang isang magandang ugnayang pantao. Sa pamamagitan din ng
wika ay nakikilala ang isang bansa. Sinasabi rin na ang wika ay salamin at
kultura ng isang lahi.
Handa ka na bang simulan ang isang talakayan? Alam kong mahilig kang
makipagkuwentuhan sa pamamagitan ng isang usapan. Halika! Pakinggan natin
ang isang palitan ng ideya na kapupulutan ng kaalaman.
Pag-aralan Natin!
Suriing mabuti ang nilalaman ng usapan sa loob ng Speech Balloon.
Oo naman Mila, ganyan talaga
ang mga alagang aso, punongpuno ng pagrespeto sa kanyang
amo. He he he…. Aba, tingnan
mo at nag- aw –aw pa ito.
Sumagot yata at naiintindihan
ang ating usapan.
Ate, nakakatuwa talaga ang alaga
nating si Britney, sa tuwing
dumarating
tayo
kita
ang
katuwaan sa kanyang itsura.
4
Gawain 1
Panuto: Batay sa binasa mong usapan sa loob ng speech balloon, sagutin ang
sumusunod na mga tanong. Isulat ang sagot sa iyong kwaderno.
1. Tungkol saan ang pinag-uusapan ng magkapatid sa dayalogo?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
2. Ano ang naging instrumento upang maipahatid ng nag-uusap ang
kanilang ideya?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
3. Papaano ninyo bibigyan ng pagpapakahulugan ang wika batay sa naging
usapan?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
4. May ideya ka ba kung kailan dapat gamitin ang wika? Ipaliwanag.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Gawain 2
Malaki ang naitulong ng naunang gawain para sa iyo. Nakilala mo ang ibig
sabihin ng wika at kahalagahan nito. Subalit, hindi dito natatapos ang dapat mong
matutuhan. Ngayon ay mamumulat ka sa tungkulin ng wika at mapagtatanto na
hindi lamang ito ginagamit bilang daan sa pakikipagtalastasan. Sa pagkakataong
ito, malilikha sa iyong isipan kung gaano kahalaga ang pagkilala sa batas
pangwika.
Panuto: Pag-aralan natin ang isang artikulo mula sa Saligang Batas ng Pilipinas
sa
ibaba. Pagkatapos, sagutin mo ang sumusunod na mga tanong. Isulat
ang
sagot sa kwaderno.
Artikulo XIV ng Saligang-Batas ng 1987, Seksyon 6:
Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang
nililinang ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa mga umiiral na
wika sa Pilipinas at iba pang mga wika.
Dapat magsagawa ng mga
hakbangin ang pamahalaan upang ilunsad at puspusang itaguyod ang
Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng
pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.
5
Mga Tanong, Sagutin Natin!
1. Ipaliwanag ang nakasaad sa Artikulo XIV ng Saligang Batas ng 1987.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. Nararapat ba na magkaroon ng isang wikang pambansa ang isang nasyon?
Pangatuwiranan.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
3. Papaano ninyo mapatutunayan na salamin ng isang lahi ang wika?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
4. Maliban sa pagiging wikang pambansa, saan pa ginagamit ang wikang
Filipino? Ipaliwanag.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Gawain 3
IGUHIT MO, SIGAW NG PUSO MO!
Panuto: Maliwanag na maliwanag na para sa iyo ang kahulugan ng wika. Kung
ikaw ay mabibigyan ng pagkakataon na gumuhit, paano mo ilalarawan ang Wikang
Filipino sa pamamagitan ng isang simbolo. Halika na at ibahagi mo na ang taglay
mong galing sa pagguhit. Gawin ito sa kwaderno at lagyan ng maikling paliwanag.
PAMANTAYAN SA PAGBIBIGAY NG MARKA
KRAYTIRYA
NAPAKAHUSAY
4
PAGKAMALIKHAIN
KAANGKUPAN SA PAKSA
NASUNOD ANG PANUTO
KALINISAN NG GAWA
DATING SA MADLA
KABUUANG PUNTOS
6
MAHUSAY
3
DIGAANONG
MAHUSAY
2
DIMAHUSAY
1
Tandaan
MGA KONSEPTONG PANGWIKA
Iba’t Ibang Pagpapakahulugan sa Wika
Gleason (1961)
“Ang wika ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at
isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit sa pakikipagtalastasan ng mga
taong nasa iisang kultura.”
Finnochiaro (1964)
“Ang wika ay isang sistemang arbitraryo ng simbolong pasalita na nagbibigaypahintulot sa mga taong may kultura o ng mga taong natutunan ang ganoong
kultura upang makipagtalastasan o di kaya’y makipag-ugnayan.”
Sturtevant (1968)
“Ang wika ay isang sistema ng mga simbolong arbitraryo ng mga tunog para sa
komunikasyong pantao.”
Webster (1990)
“Ang wika ay kalipunan ng mga salitang ginagamit at naiintindihan ng isang
maituturing na komunidad.”
Hutch (1991)
“Ang wika ay malimit na binibigyang-kahulugan bilang sistema ng mga tunog.
Arbitraryo na ginagamit sa komunikasyong pantao.”
Mula sa mga pagpapakahulugang ibinigay ng iba’t ibang awtoridad, masasabi
natin na ang wika ay:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
masistema,
set ng simbolikong arbitraryo,
pasalita, ngunit biswal din,
makahulugan,
komunikasyon o gamit sa komunikasyon,
umiiral sa isang speech community, at
natutunan ng tao sa parehong paraan, sa natural na paraan. (Alcaraz, C.,
2016)
WIKANG PAMBANSA, WIKANG PANTURO AT WIKANG OPISYAL
Ang wikang Filipino ay ang wikang pambansa ng Pilipinas.
Ito ay
alinsunod sa itinadhana ng batas sa ilalim ng Saligang Batas ng 1987. Nakapaloob
sa Artikulo XIV, Seksyon 6, na gagamitin ang Filipino bilang wikang panturo sa
lahat ng paaralan sa loob ng Pilipinas upang makaagapay sa akademikong
pangangailangan ng mga mag-aaral. Itinuturing din ito bilang wikang opisyal,
7
prinsipal na wikang gagamitin sa larangan ng edukasyon at maging sa
pamahalaan, komersiyo at industriya.
Samantala, nakapaloob naman sa Artikulo XIV ng Seksyon 7 ng SaligangBatas ng 1987: Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang
opisyal ng Pilipinas ay Filipino at, hangga’t walang itinatadhana ang batas, Ingles.
Sa kasalukuyan ginagamit din ang wikang Ingles, ito ay maaaring gamitin sa
komunikasyon at larangan ng edukasyon.
Pag-alam sa Natutuhan
LIFE-LINEAR –KONEK-ACTIVITY
Matapos mong matutuhan ang mga gampanin ng wikang Filipino bilang
wikang pambansa, opisyal at panturo, subukin naman nating iugnay ang iyong
pagkatuto sa panahon ng Covid-19 Pandemik.
Sa pamamagitan ng iyong pakikiisa sa mga programa ng pamahalaan sa
panahon ng Community Quarantine, paano mo nakitang ginagamit ang wika sa
inyong barangay?
Halika! Sagutin mo ang sumusunod na gawain.
Panuto: Punuan ang mga bakanteng banner sa ilalim ng bawat sibat ng bawat
gampanin ng wikang Filipino. Isulat sa kwaderno ang sagot.
GAMPANIN NG WIKANG FILIPINO BILANG:
WIKANG
WIKANG
OPISYAL
PAMBANSA
8
WIKANG
PANTURO
Pangwakas na Pagsusulit
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap sa bawat bilang. Piliin at isulat
sa kwaderno ang titik ng tamang sagot.
1. Ito ang katutubong wika na ginagamit sa buong Pilipinas.
A. Wikang Filipino
C. Wikang Opisyal
B. Wikang Pambansa
D. Wikang Panturo
2. Tawag ito sa pinagtibay ng pambansang pamahalaan at ginagamit sa
pakikipag-ugnayan sa mga mamamayang kanyang sakop.
A. Wikang Filipino
C. Wikang Panturo
B. Wikang Pambansa
D. Wikang Opisyal
3. Tawag naman ito sa prinsipal na wikang ginagamit sa edukasyon, sa
pamahalaan, at sa politika, sa komersiyo at industriya.
A. Wikang Filipino
C. Wikang Panturo
B. Wikang Pambansa
D. Wikang Opisyal
4. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang ito ay
dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa mga umiiral na wika sa
Pilipinas at iba pang mga wika, anong Artikulo ito ng Saligang Batas ng
1987?
A. Artikulo XIV Seksyon 6
C. Artikulo XIV Seksyon 8
B. Artikulo XIV Seksyon 7
D. Artikulo XIV Seksyon 9
5. Siya ang nagsabi na ang wika ay isang sistema ng mga simbolong arbitraryo
ng mga tunog para sa komunikasyong pantao.
A. Gleason
C. Sturtevant
B. Finnocchiaro
D. Webster
6. Ayon sa kanya ang wika ay malimit na binibigyang-kahulugan bilang
sistema ng mga tunog, arbitraryo na ginagamit sa komunikasyong pantao.
A. Finnocchiaro
C. Sturtevant
B. Hutch
D. Webster
7. Para sa kanya, ito ang depinisyon ng wika. “Ang wika ay kalipunan ng mga
salitang ginagamit at naiintindihan ng isang maituturing na komunidad.”
A. Finnocchiaro
C. Sturtevant
B. Hutch
D. Webster
8. Ito ang pangunahing katangian ng wika.
A. Buhay
C. Buhay at dinamiko
B. Dinamiko
D. Hindi nagbabago
9. Sa bawat antas ng buhay ng tao, may partikular na baitang o hagdan sa
pagkatuto ng wika. Ang katangian ng wika na tinutukoy rito ay
A. buhay
C. dinamiko
B. masistema
D. arbitraryo
10. Samantalang patuloy na nabubuhay ang wika sapagkat umiiral pa rin sa
komunidad. Nangangahulugan itong ang wika ay
9
A. buhay
B. arbitraryo
C. dinamiko
D. kultural
Papel sa Replektibong Pagkatuto
PAG-ISIPAN MO!!!
Sa bahaging ito ay susukatin ang iyong natutuhan sa pamamagitan ng
pagpupuno sa mga patlang upang mabuo ang isang makabuluhang ideya batay sa
Bilang mamamayang Pilipino nalaman ko na__________________________
_____________________________________. Tatlo ang binigyang diin sa pagtalakay
ng wikang Filipino, ito ay ang mga sumusunod:______________________________
______________________________________________. Sa unang bilang ___________
_____________________________________________________________. Pangalawa,
___________________________________________________________. At sa pangatlo,
______________________________________________________________________________
___________________________. Kinakailangan din na bigyan- diin ang Filipino sa
usaping edukasyon sapagkat ________________________________________________
______________________________________________________________________________
___________________________________. Sa kabuuan natutuhan ko na____________
______________________________________________________________________________
paksang tinalakay. Isulat sa kwaderno ang sagot.
10
Sanggunian
Isang taos-pusong pasasalamat po sa mga nagbigay- daan upang mabuo ang
modyul na ito. Nagsilbing sanggunian upang makakuha ng karunungan na
ibinahagi para sa mga kabataang pag-asa ng bayan.
BATAYANG AKLAT
Alcaraz, C. et. al. (2016). Komunikasyon at Pananaliksik para sa Senior High
School. Quezon City:
Educational Resources Corporation.
Jocson, Magdalena O. (2016). Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino. Batayang Aklat. Quezon City. Vibal Group Inc.
INTERNET
http://www.seasite.niu.edu/tagalog/ang_1987_konstitusyon_ng_republi.htm
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Manunulat:
Mary Ann R. Catabay, MT2
Editor:
Edwin Remo Mabilin, EPS
Tagasuri:
Candelaria C. Santos, EdD, MT2
Tagalapat:
Mary Ann R. Catabay, MT2
Tagapamahala: Maria Magdalena M. Lim, CESO V-Tagapamanihalang Pansangay
ng mga Paaralang Panlungsod
Aida H. Rondilla, Puno ng CID
sa ADM
Lucky S. Carpio, EPS na nakatalaga sa LRM at Tagapag-ugnay
11
Susi sa Pagwawasto
Filipino 11
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Unang Markahan-Unang Linggo
Modyul 1
Unang Pagsubok
1. A
2.
3.
4.
5.
D
A
A
D
Gawain 1
1. tungkol sa alaga
nilang aso na si Britney
kung gaano ito kasaya
sa tuwing sila ay
dumarating
2. …sa pamamagitan
ng komunikasyon/
pakikipag-usap gamit
ang isang partikular na
wika
3.- 5. Magkakaiba-iba
ng sagot
Balik-Tanaw
1. Opinyon/
Kuro-kuro
2. Balbal
3. Teknikal
4. Lalawiganin
5. kolokyal
Pangwakas na
Pagsusulit
1. A
2. B
3. D
4. D
5. C
6. C
7. D
8. C
9. B
10. A
Gawain 2-3/Pagalam sa Natutuhan
Magkakaiba-iba ng
sagot batay sa sariling
pananaw at rubriks
Papel sa
Replektibong
Pagkatuto
Iba-iba rin ang
kasagutan.
12