Vibration Protection จัดทำโดย นำย จักริ นทร์ แนมใส รหัส 641121000 นำย ปฏิพทั ธ์ บุญสมพงษ์ รหัส 6411210014 นำย วรภำส วงศ์ใหญ่ รหัส 6411210021 นำย จีรพัฒน์ ต้นทอง รหัส 6411210026 นำย คุณำกร แก้วแย้ม รหัส 6411210028 นำย อรรถดำ รื่ นรมย์ รหัส 6411210031 นำงสำว กุลภรณ์ แดงงำม รหัส 6411210032 นำงสำว ฤชุกร เหลืองอ่อน รหัส 6411210038 เสนอ อำจำรย์ รชต มัง่ มีชยั รำยงำนฉบับนี่เป็ นส่ วนหนึ่งของวิชำ วิชำ Industrial Machines Control มหำวิทยำลัยเทคโนโลยีมหำนคร ภำคเรี ยนที่ 1 ปี กำรศึกษำ 2566 เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทื อนเป็ นเครื่ องมื ออิ เล็กทรอนิ กส์ แบบพกพำที่ ออกแบบมำเพื่ อวัดกำร สั่นสะเทื อนในเครื่ องจัก รและโครงสร้ ำง ทำงำนโดยกำรหำปริ มำณควำมถี่ และควำมกว้ำงของกำร สั่นสะเทือน ช่วยให้คุณวินิจฉัยปั ญหำได้ และดำเนิ นกำรแก้ไขก่อนที่จะลุกลำมบำนปลำย กำรตรวจพบ ข้อผิดพลำดตั้งแต่เนิ่ นๆ เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือนสำมำรถช่วยป้องกันกำรซ่อมแซมที่มีค่ำใช้จ่ำยสู งหรื อ แม้แต่ควำมล้มเหลวที่ร้ำยแรงได้ ประเภทของเครื่ องวัดกำรสัน่ สะเทือน เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือนมีหลำยประเภท โดยแต่ละประเภทจะเหมำะที่สุดสำหรับกำรใช้งำนเฉพำะ ด้ำน ประเภทที่พบมำกที่สุดคือเครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนแบบมือถือ ซึ่งเหมำะสำหรับเครื่ องตรวจสอบ เฉพำะจุดและวินิจฉัยข้อผิดพลำดในภำคสนำม ประเภทอื่นๆ ได้แก่ ระบบตรวจสอบกำรสั่นสะเทือน แบบสตรี มมิ่งออนไลน์และแผงหน้ำปั ดแบบพกพำ เมื่อเลือกเครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือน มีหลำยปั จจัยที่ เกี่ยวข้อง รวมถึงช่วงควำมถี่ ควำมแม่นยำในกำรวัด และควำมไว นอกจำกนี้ คุณควรคำนึ งถึงประเภท ของเครื่ องจักรที่กำลังตรวจสอบ ซึ่งสำมำรถกำหนดตำแหน่งกำรวัดที่เหมำะสมบนเครื่ องจักรได้ มีเครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนหลำยประเภทที่จำหน่ำยในท้องตลำด โดยแต่ละชนิ ดมีคุณสมบัติ และฟังก์ชนั เฉพำะ เครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนบำงประเภทที่ได้รับควำมนิยมได้แก่: 1) เครื่ องวัดควำมสั่ นสะเทื อนแบบถื อด้วยมื อ: เป็ นอุ ป กรณ์ พ กพำที่ ใ ช้ง ำนและใช้ง ำนง่ำย เหมำะอย่ำงยิง่ สำหรับกำรวัดอย่ำงรวดเร็วและมักใช้ในกำรใช้งำนภำคสนำม 2) เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือนแบบสำมแกน: เครื่ องวัดเหล่ำนี้ ใช้สำหรับวัดกำรสั่นสะเทือนใน สำมมิติ โดยให้ขอ้ มูลที่แม่นยำกว่ำเครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนแบบมือถือ และเหมำะสำหรับกำรใช้งำน ที่ซบั ซ้อน 3) เครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนแบบไร้สำย: เครื่ องวัดเหล่ำนี้ สำมำรถเชื่อมต่อกับอุปกรณ์พกพำ หรื อคอมพิวเตอร์ ผ่ำน Bluetooth หรื อ Wi-Fi ช่วยให้สำมำรถตรวจสอบจำกระยะไกลและวิเครำะห์ ข้อมูลได้ ทำให้เหมำะสำหรับกำรใช้งำนขนำดใหญ่ 4) เครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนทำงอุตสำหกรรม: เครื่ องวัดเหล่ำนี้ออกแบบมำสำหรับกำรใช้งำน หนักและสำมำรถทนต่อสภำพแวดล้อมที่สมบุกสมบันได้ โดยทัว่ ไปจะใช้ในกำรผลิ ตและกำรตั้ง ค่ำ อุตสำหกรรม ภำพที่ 1 เครื่ อวัดควำมสั่นสะเทือน ยีห่ อ้ DIGICON รุ่ น TV-130 อุปกรณื น้ ี คือ เครื่ อวัดควำมสั่นสะเทือน ยี่ห้อ DIGICON รุ่ น TV-130 เป็ นเครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือน แบบถือด้วยมือ ใช้สำหรับกำรวัดแรงสั่นสะเทื อนที่ เกิดขึ้นจำกมอเตอร์ หรื อเครื่ องจักรที่ ทำงำน เพื่อ ทดสอบควำมสั่นของอุปกรณ์ตอ้ งกำรวันควำมผิดปกติของกำรสั่น และสำมำรถวันควำมเร็วรอบได้ หลักกำรทำงำน กำรวัดแรงสั่นสะเทือน จะต้องทำควำมรู ้จกั กับ องค์ประกอบ 4 ตัว ดังนี้ 1. ควำมถี่ (Frequency) คือ ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงจำนวนรอบของกำรเคลื่อนที่หรื อรอบของกำรหมุนต่อ หน่วยเวลำ รอบต่อวินำที จำกตัวอย่ำงข้ำงต้นถ้ำหำกเพลำหมุนด้วยควำมเร็ ว 1,200 รอบต่อนำที (rpm) ควำมถี่ในกำรหมุนก็จะเท่ำกับ 1,200/60 = 20 รอบต่อวินำทีหรื อ 20 Hz 2. กำรวัดระยะทำงของกำรสั่นสะเทือน (Displacement) คือ กำรวัดระยะทำงกำรเคลื่อนที่ของวัตถุที่มี กำรสั่นสะเทือนว่ำ “มีกำรเคลื่อนที่ไปจำกจุดอ้ำงอิงเท่ำใดในกำรสั่นสะเทือนแต่ละรอบ”โดยปกติ จะ นิยมวัดเป็ นมิลลิเมตร (mm) หรื อ นิ้วในกำรวัดระยะทำง หรื อวัดแบบเต็มคลื่น (Peak to Peak) ส่วนมำก จะใช้กบั กำรเคลื่อนที่ ที่มีควำมเร็ วรอบต่ำๆ ไม่เกิน 1,200rpm ควำมถี่ออยู่ในช่วง 10Hz – 150Hz เช่น กำรสัน่ สะเทือนของท่อ กำรวัดแรงสัน่ สะเทือนบนพื้น 3. กำรวัดควำมเร็ ว (Velocity) เป็ นกำรวัดควำมเร็ วในกำรเคลื่อนที่ของวัตถุที่สั่นสะเทือนว่ำ “มีควำมเร็ ว เท่ำไหร่ ในแต่ละรอบของกำรสั่นสะเทือน ”โดยปกตินิยมวัดเป็ นมิลลิเมตร/วินำที (mm/s) และนิ้ว/วินำที (inch/sec) ในกำรวัดควำมเร็ วเรำมักจะวัดแบบ RMS เรำจะใช้หน่ วยนี้ กบั กำร วัดกำรสั่นสะเทือน ที่มี ควำมถี่ระหว่ำง 10Hz -1,000Hz หรื อควำมเร็ วรอบในกำรหมุนที่สูงกว่ำ1,200rpm เช่น กำรเยื้องศูนย์ (Misalignment) ควำมไม่สมดุล (Unbalance) 4. กำรวัดอัตรำเร่ ง (Acceleration) เป็ นกำรวัด“กำรเปลี่ยนแปลงอัตรำส่ วนของควำมเร็ วในกำรเคลื่อนที่ ต่อหน่ วยเวลำของ วัตถุที่มีเป็ นกำรวัด“กำรเปลี่ยนแปลงอัตรำส่ วนของควำมเร็ วในกำรเคลื่อนที่ ต่อ หน่วยเวลำของวัตถุที่มีกำรสั่นสะเทือน”ใช้ในกำรใช้ในกำรวัด กำรสั่นสะเทือน ที่ควำมถี่สูงคือ ตั้งแต่ 1,000 Hz ขึ้ น ไปเพรำะว่ ำ กำรสั่ น สะเทื อ นที่ ค วำมถี่ สู ง นั้น ระยะทำง กำรเคลื่ อ นที่ จ ะน้อ ยและ ใน ขณะเดียวกันควำมเร็ วในกำรเคลื่อนที่จะสู งมำก เช่น กำรวัดควำมสั่นสะเทือนของ Bearing Spec อุปกรณ์ กำรติดตั้งกำรใช้งำน จำกภำพที่ 1 กำรติดตั้งกำรใช้งำน เครื่ อวัดควำมสั่นสะเทือน ยี่ห้อ DIGICON รุ่ น TV-130 จะ เป็ นเครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนแบบถือด้วยมือ กำรใช้งำนจะเป็ นกำรที่ตอ้ งนำเซนเซอร์ ไปตั้งที่อุปกรณ์ ที่ต้ งั กำรจะวัดค่ำ แล้วทำกำรอ่ำนค่ำที่ข้ นึ มำที่หน้ำจอของตัวเครื่ อง ข้อดี ของเครื่ องมือวัดควำมสัน่ สะเทือน ข้อดีหลักประกำรหนึ่ ง ของกำรใช้เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือนคือควำมสำมำรถในกำรตรวจจับ ข้อผิดพลำดทำงกลไกในเครื่ องจักร ด้วยกำรตรวจสอบอย่ำงสม่ำเสมอ ช่ำงเทคนิ คสำมำรถตรวจพบ ควำมผิดปกติใดๆ ในรู ปแบบกำรสั่นสะเทือนของเครื่ อง ซึ่ งอำจบ่งชี้ ว่ำตลับลูกปื นหลวมหรื อสึ กหรอ แนวเพลำไม่ตรง ควำมเสี ยหำยของเกียร์ หรื อแม้แต่จุดอ่อนของโครงสร้ำง เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือน สำมำรถใช้เพื่อวินิจฉัยปัญหำทำงกลได้หลำกหลำย ทำให้เป็ นเครื่ องมือที่จำเป็ นสำหรับกำรบำรุ งรักษำ เครื่ องจักรและควำมน่ำเชื่อถือ 1) กำรตรวจจับปั ญหำที่อำจเกิดขึ้นตั้งแต่เนิ่นๆ: ข้อดีหลักประกำรหนึ่งของกำรใช้เครื่ องวัดกำร สั่ นสะเทื อนคื อควำมสำมำรถในกำรตรวจจับ ปั ญ หำทำงกลที่ อำจเกิ ดขึ้ นในระยะเริ่ ม ต้น ด้วยกำร ตรวจสอบระดับกำรสั่นสะเทือนของเครื่ องจักรและอุปกรณ์ ผูป้ ฏิบตั ิงำนสำมำรถระบุปัญหำได้ก่อนที่ จะรุ นแรงขึ้นและก่อให้เกิดควำมเสี ยหำยอย่ำงมำก 2) ปรั บ ปรุ ง กำรบ ำรุ ง รั ก ษำ: เครื่ อ งวัด กำรสั่ น สะเทื อ นสำมำรถช่ ว ยปรั บ ปรุ ง ก ำหนดกำร บำรุ งรักษำและลดควำมเสี่ ยงของกำรพังทลำยของอุปกรณ์ เมื่อตรวจพบปั ญหำที่อำจเกิดขึ้นตั้งแต่เนิ่นๆ ผูป้ ฏิบตั ิงำนสำมำรถกำหนดกิจกรรมกำรบำรุ งรักษำเพื่อแก้ไขปัญหำก่อนที่จะรุ นแรงขึ้น 3) ประหยัดค่ำใช้จ่ำย: เครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนมีรำคำไม่แพงเมื่อเทียบกับค่ำใช้จ่ำยในกำร ซ่ อมแซมหรื อเปลี่ ย นเครื่ องจัก รที่ เสี ยหำย ด้วยกำรลงทุนในเครื่ องวัดกำรสั่นสะเทื อน บริ ษทั ต่ำ งๆ สำมำรถประหยัดค่ำบำรุ งรักษำและลดเวลำหยุดทำงำน ประโยชน์ของกำรใช้เครื่ องวัดกำรสัน่ สะเทือน กำรใช้เครื่ องวัดกำรสัน่ สะเทือนมีประโยชน์หลำยประกำร ได้แก่ 1) กำรบำรุ งรักษำ: เครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนสำมำรถช่วยตรวจสอบปั ญหำที่อำจเกิ ดขึ้นใน เครื่ องจักรและอุปกรณ์ก่อนที่จะกลำยเป็ นปั ญหำใหญ่ ซึ่ งจะช่วยหลีกเลี่ยงกำรซ่ อมที่มีค่ำใช้จ่ำยสู งและ กำรหยุดทำงำน 2) ควำมปลอดภัย: กำรสั่นสะเทื อนในระดับสู ง อำจเป็ นอันตรำยต่ อทั้ง เครื่ องจัก รและผู ค้ น เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือนสำมำรถช่วยระบุและจัดกำรกับอันตรำยด้ำนควำมปลอดภัยที่อำจเกิดขึ้นได้ 3) ประสิ ทธิ ภำพ: ด้วยกำรวัดระดับกำรสั่นสะเทือน คุณสำมำรถเพิ่มประสิ ทธิ ภำพเครื่ องจักร และอุปกรณ์ ซึ่งนำไปสู่ ประสิ ทธิภำพและผลผลิตที่เพิ่มขึ้น 4) กำรควบคุมคุณภำพ: เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทื อนช่ วยให้ม ั่นใจได้ว่ำผลิ ตภัณฑ์เป็ นไปตำม มำตรฐำนกำรควบคุมคุณภำพโดยกำรระบุปัญหำที่อำจเกิดขึ้นกับกระบวนกำรผลิต ข้อควรระวัง 1.ควำมแม่นยำที่จำกัด: แม้วำ่ เครื่ องวัดกำรสั่นสะเทือนจะมีประสิ ทธิภำพในกำรตรวจจับปั ญหำ ที่ อำจเกิ ดขึ้น แต่ก็ไม่แม่นยำเสมอไป ในบำงกรณี ระดับกำรสั่นสะเทื อนอำจผันผวนเนื่ องจำกปั จจัย ภำยนอก เช่น กำรเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิหรื อระดับควำมชื้น ซึ่งนำไปสู่ กำรอ่ำนค่ำที่ไม่ถูกต้อง 2. ขอบเขตที่ จำกัด: เครื่ องวัดควำมสั่ นสะเทื อนมี ข อบเขตจำกัดและสำมำรถวัดระดับ กำร สั่นสะเทือนได้เท่ำนั้น ไม่สำมำรถตรวจพบปั ญหำอื่นๆ ที่อำจเกิดขึ้นได้ เช่น ปั ญหำทำงไฟฟ้ำหรื อทำง กล 3.ข้อผิดพลำดของผูป้ ฏิบตั ิงำน: เครื่ องวัดควำมสั่นสะเทือนต้องใช้ผูป้ ฏิบตั ิงำนที่มีทกั ษะจึงจะ ใช้งำนได้อย่ำงมีประสิ ทธิภำพ ผูป้ ฏิบตั ิงำนที่ไม่มีประสบกำรณ์อำจใช้มำตรวัดไม่ถูกต้อง ซึ่งนำไปสู่กำร อ่ำนค่ำที่ไม่ถูกต้องและอำจทำให้อุปกรณ์เสี ยหำยได้