O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
MIRZO ULUGBEK NOMIDAGI SAMARQAND DAVLAT
ARXITEKTURA-QURILISH UNIVERSITETI
MEMORCHILIK va QURILISH
MUAMMOLARI
(ilmiy-texnik jurnal)
ПРОБЛЕМЫ АРХИТЕКТУРЫ И СТРОИТЕЛЬСТВА
(научно-технический журнал)
PROBLEMS OF ARCHITECTURE AND CONSTRUCTION
(Scientific and technical magazine)
2023, №3
2000 yildan har 3 oyda birmarta chop etilmoqda
SAMARQAND
Me'morchilik va qurilish muammolari
2023 йил, N°3 сон
ПРОБЛЕМЫ АРХИТЕКТУРЫ И СТРОИТЕЛЬСТВА
PROBLEMS OF ARCHITECTURE AND CONSTRUCTION
(ilmiy-texnik jurnal)
(научно-технический журнал)
(Scientific and technical magazine)
2023, № 3
2000 yildan har 3 oyda
bir marta chop etiladi
ISSN 2901-5004
Журнал ОАК Хдйьатининг кдрорига биноан техника (курилиш, механика ва
машинасозлик сохалари) фанлари хамда меъморчилик буйича илмий маколалар
чоп этилиши лозим булган илмий журналлар руйхатига киритилган
(гувохнома №00757. 2000.31.01)
Журнал 2007 йил 18 январда Самарканд вилоят матбуот ва ахборот бопщармасида кайта руйхатга олиниб 09-34 ракамли гувохнома берилган
Бош MyxappHp(editor-in-chief) - т.ф.н., профессор А.Н.Гадаев
Масъул котиб (responsible secretary) - т.ф.н. доц. ТД. Крсимов
Тахририят хайьати (Editorial council): т.ф.д., проф. Ж.А. Акилов; т.ф.н., доц. С.И.Ахмедов;
т.ф.д., проф. С.М. Бобоев; т.ф.н., проф. К.Р.Бердиев; и.ф.н., доц. Х.Т. Буриев; арх.ф.д.,к.и.х.
Г.С.Дурдиева (Маъмун академияси); и.ф.д., проф. К.Б. Ганиев; т.ф.д., проф., А.М. Зулпиев
(К^иргизистон); и.ф.д., проф. А.Н. Жабриев; т.ф.н., проф. Э.Х.Исаков; т.ф.д., проф. К. Исмайилов; т.ф.н., т.ф.д., проф. И.Каландаров (Тожикистон ФА мухбир аъзоси); доц. В.А. Кон­
дратьев; т.ф.н., доц. А.Т. Кулдашев (УзР Курилиш вазирлиги); т.ф.д., проф. А.А. Лапидус (Рос­
сия, МГСУ); УзР.ФА академиги, т.ф.д., проф. М.М. Мирсаидов; т.ф.д. проф. С.Р. Раззоков;
т.ф.д., проф. В.И. Римшин (Россия); т.ф.д. проф. С.Ж. Раззаков; т.ф.д., проф. Р.А.Рахимов;
арх.ф.д., проф. О.М. Салимов; т.ф.д., проф. А.С.Суюнов; т.ф.д., проф. З.Сирожидцинов; т.ф.д.,
проф. Э.С.Тулаков; м.ф.д., проф. А.С. Уралов; т.ф.н. доц. В.Ф. Усмонов; т.ф.д., проф. X. Худойназаров; т.ф.д., проф. Е.В. Шипачева; т.ф.д., проф. И.С. Шукуров.
Тахририят манзили: 140147, Самарканд шахри, Лолазор кучаси, 70.
Телефон: (366) 237-18-47, 237-14-77, факс (366) 237-19-53. ilmiy-jumal@mail.ru
Муассис (The founder): Самарканд давлат архитектура-курилиш университети
Обуна индекси 5549
© СамДАВД 2023
2
Проблемы архитектуры и строительства
2023, №3
U O ‘K 625.717:625.
A E R O D R O M Q O PLA M A LA R IN IN G EK SPLU A TA TSIO N VA T E X N IK H O L A T IN I B A H O LA SH
M uradov Z u h rid d in M uhitdin o‘g‘li, assistent
Jizzax politexnika instituti
Ushbu maqolada qattiq aerodrom qoplamalarining texnik holatini baholash usullari, ekspluatatsion ko‘rsatkichlarni
yaxshilash, ekspluatatsiya qilinayotgan aerodromlar faoliyatini O‘zbekiston Respublikasining iqlim sharoitlarini hisobga olib,
yaxshilash choralari keltirib o‘tilgan.
Kalit so‘zlar: qattiq qoplama, suv qochirish, kollektor, uchish-qo‘nish maydonchasi, sun’iy qoplama.
В данной статье приведены методы оценки технического состояния твердых покрытий аэродромов, меры по улуч­
шению эксплуатационных показателей, улучшению функционирования эксплуатируемых аэродромов с учетом клима­
тических условий Республики Узбекистан.
Ключевые слова: твердое покрытие, водоотвод, коллектор, взлетно-посадочная полоса, искусственное покрытие.
This article presents methods for assessing the technical condition of hard surfaces of airfields, measures to improve
operational performance, improve the functioning of operated airfields, taking into account the climatic conditions of the
Republic of Uzbekistan.
Keywords: hard surface, drainage, collector, runway, artificial surface.
O ‘zbekiston Respublikasida, MDH mamlakatlarida
va
xorijda
qattiq
aerodrom
qoplamalarining
ekspluatatsion va texnik holatini hisoblash va
baholashning hozirgi holatini tahlil qilish dolzarb
vazifadir [8-15].
Ekspluatatsiya qilinayotgan aerodromlar qoplamasi
ish faoliyatini uzluksiz ta ’minlash uchun ularni
ekspluatatsiya qilish va ta ’mirlash b o ‘yicha chora va
tadbirlarni belgilangan muddatlarda amalga oshirish
kerak [16].
Suv chetlatish-zax qochirish tizimidagi qurilish
ishlari uch xil: uchish maydonida kollektor qurish;
novlar, yom g‘ir suvini chetlatish qurilmalari, tashlab
yuborgich va chekka zovurlar qurish; ochiq va yopiq
zovurlar ham da to ‘plagichlar qurish.
Kollektor qurish alohida oqimga ajratiladi va
quyidagi amallardan tashkil topadi: trassani geodeziya
jihatidan rejalash; transheyani kovlash, mustahkamlash
va tubini tozalash; qolip O ‘rnatib, asosni betonlash;
beton qotgandan keyin quvurlarni yotqizish; qarash
quduqlarini betonlash (montaj qilish); quvurlar ulangan
joylarni berkitish; bO ‘shliqlarni betonlash; beton
qotishini kutish; kollektorga suv kirgan-kirmaganini
dastlabki tekshirish;
Zax qochirish tarm og‘i va ochiq zax qochirish
tarm og‘ining loyihasi ishlab chiqarishni tashkillashtirishga bog‘liq b o ‘lib, qurilish tashkilotida loyihani
ishlab chiqarish bilan birga boshqa ishlar (er ishlari,
qoplamani qurish) ham bajariladi [2, 17].
Ekspluatatsiya qilinayotgan aerodromlardan foydalanishda turli xil nuqsonlar natijasida qoplamalarning
y o ‘q qilinishi sodir b o ‘ladi. Bunday aerodrom qoplamalarining eng xarakterli deformatsiyalari, buzilish va
nuqsonlari:
1) sementobeton va bikr qoplamalarda - o ‘yilish,
buzilish, chuqurchalar hosil b o ‘lishi va boshqalar;
2) asfaltobeton qoplamalarda - yoriqlar, to ‘lqinlar,
siljishlar, qoplama sirtining p o ‘stlog‘i cho‘kishi va
sinishi, erishi va shishishi;
3) yengil va o ‘tish qoplamalarida - sirtga ishlov
berishni y o ‘qolishi, yoriqlar, to ‘lqinlar, siljishlar,
sinishlar, chuqurchalar va cho‘kishlar hosil b o ‘lishi [3,
18].
Aerodrom qoplamalarini har qanday zararni bartaraf
145
etish bilan ta ’mirlash tayyorgarlik va asosiy ishlardan
iborat.
Aerodromlarda sun’iy qoplamalar uchish-qo‘nish
maydonlari (UQM), rulej maydonlari (RM), turish
joylari (TM), perron va maydonchalarda, shuningdek
shaxobcha y o ‘llarda quriladi. Bu qoplamalar konstruksiyalarga va k o ‘llaniladigan materiallarga k o ‘ra xilmaxil b o ‘ladi, qurilish belgilariga k o ‘ra esa qoplamalar
bog‘lovchi materiallar qo‘llamasdan qum, qum-shag‘al,
shag‘al va chaqiq toshdan, mineral yoki organik
bog‘lovchi materiallar bilan mustahkamlangan tuproqdan qurilishi mumkin. Qoplamalar yaxlit betondan,
armobeton va temir-betondan, oldindan zo ‘riqtirilgan
simli betondan oldindan zo ‘riqtirilgan yig‘ma hamda
metall plitalardan qattiq qilib, shuningdek asfaltobetondan qattiq yoki yum shoq asosli qilib qurilish
mumkin. Qurilish texnologiyasining asosiy vazifasi
qoplamaning berilgan (qabul qilingan) foydalanish
k o ‘rsatkichlarini, y a ’ni moddiy-texnik xarajatlar m um ­
kin qadar kam b o ‘lgani holda tegishli darajada
mustahkam, tekis, turg‘un, g ‘adir-budir va uzoqqa
chidamli b o ‘lishini ta’minlashdan iborat. Texnologiya
ishlarni tashkil qilishning asosidir. Texnologik jarayon
bir qancha oddiy amallarga ajratiladi. Aksariyat
texnologik jarayonlarga xos b o ‘lgan asosiy amallar:
materiallarni maydalash, tarkibiy qismlarni aralashtirish
va zichlash, k o ‘p komponentli materiallar mustahkam
va uzoqqa chidamli b o ‘lishini ta ’minlaydi. Barcha
amallarni bajarishda
sifat nazorati texnologik
jarayoning ajralmas qismi hisoblanadi. Sifat texnologik
jarayon, ish jarayoni va m exanizag‘iya vositalari ish
organlarining parametrlariga bog‘liq [4, 19-24].
M azkur asos va qoplamalarning asosiy kamchiliklari
shundaki, ulardan ko‘p chang chiqadi, etarli darajada
mustahkam emas hamda nisbatan tez va notekis
yoyiladi. Shu sababli ulardan syement va asfaltobeton
qoplamalar uchun asos sifatida foydalaniladi yoki ular
bog‘lovchi materiallar bilan mustahkamlanadi. Bu hol
yuqorida aytilgan kamchiliklarni deyarli bartaraf etadi.
Ayrim hollarda shag‘al va chaqiqtosh qoplamalar
dastlab vaqtincha foydalanish va keyin asosiy qatlam
hosil qilish uchun ishlatiladi. Shuningdek, oxirgi va yon
tomondagi xavfsizlik y o ‘llari bilan tutashgan joylarda
hamda
tuproqli
aerodromlarning
start-finish
Me'morchilik va qurilish muammolari
maydonchalarida
ham
k o ‘llaniladi.
Ular
ta ’mirlanadigan obyektlarni, ishlarning nomi va
hajmini, muddatlari va ijrochilarni k o ‘rsatadi. Jadvallar
ushbu turdagi
ishlarning
ustuvor bajarilishini
ta ’minlaydi.
Tabiiy omillar aerodrom qoplamasining ishlashiga,
shuningdek, qoplama sirtining holatiga salbiy ta ’sir
k o ‘rsatadi [3-9].
Bunday qoplamalar k o ‘pincha to ‘shama qum, shlak,
mustahkamlangan tuproq qatlamalar ustiga, tuproq va
gidrgeologik sharoit qulay b o ‘lganda esa to‘g ‘ridanto ‘g ‘ri tabiy tuproq ustiga quriladi. Qurib chiqilayotgan
asos va qoplamalarda zich qorishmalar va ilashtirish
uslubi k o ‘llaniladi.
Zich qorishmalar, aralashmalar uslubini qo‘llab
shag‘al asos va qoplamalar hosil qilishda foydalaniladi.
Chaqiqtosh asos va qoplamalar qurishda ilashtirish
uslubi k o ‘llaniladi. Bunda qorishmaga mayda tosh
siniqlari qo‘shilganligi tufayli zichlash chog‘ida
qorishma zarralari O ‘zaro ilashib qoladi. Bunday
qoplama va asoslarda alohida tosh b o ‘laklari O ‘rtasida
ichki ishqalanish yuzaga keladi va ular zichlash
chog‘ida paydo b o ‘luvchi tosh changi hisobiga
jipslashadi. Bularning bari yotqiziladigan qatlamning
yaxlit chiqishi va etarli darajada mustahkam b o ‘lishiga
olib keladi [8].
Ularning paydo b o ‘lishi paytidagi birinchi nuqsonlar
qoplama holatiga sezilarli ta’sir k o ‘rsatmaydi. Shu bilan
birga, birinchi nuqsonlar paydo b o ‘lgan paytdan boshlab
vayronagarchilikning rivojlanishiga hissa qo‘shadi, bu
esa qoplamaning ishlashini pasayishiga olib keladi.
Turli tadqiqotlar natijasida qoplamaning holatini
umumiy baholash tizimi ishlab chiqilgan. Bunday tizim
qoplamaning ishlashini baholash va kerakli ta’mirlash
ishlarini belgilash imkonini beradi [9].
Texnik holatni baholash tadqiqot vaqtida qoplamalarni y o ‘q qilish va eskirish darajasini miqdoriy
aniqlash orqali amalga oshiriladi (1-jadval) [10].
Barcha deformatsiyalar, sirt qatlamining yo‘q
qilinishi va umuman qoplamaning tuzilishi qoplamalarning xarakterli joylarida eng oddiy instrumental
o ‘lchovlar bilan aniqlanadi.
Aerodrom qoplamalarini aniqlash ularning ekspluatatsiya va texnik holatini doimiy nazorat qilish
maqsadida amalga oshiriladi. Aerodrom qoplamasining
holatini aniqlash aerodrom elementlari tomonidan
amalga oshiriladi. Aniqlash jarayoni ikki turdagi
ishlarni o ‘z ichiga oladi [11].
Ekspluatatsiya qilinayotgan aerodromlar nuqsonli
qoplamalari yiliga bir m arta k o ‘zdan kechiriladi.
M e’yordan oshib ketgan samolyot yuklari bilan ishlaydigan hollarda, nuqsonlar chastotasini kamaytirish
maqsadga muvofiq (1-rasm).
Mavjud metodologiyaga [10, 11, 42] muvofiq, nuq­
sonlar natijalari b o ‘yicha qattiq qoplamaning holatini
baholash formula bilan aniqlanadi:
Do = Dtr- Qtr+Dsk •Qck+Dpl •Qpl+Dust •Qust,
(1)
D 0 -qoplama shikastlanishining umumlashtirilgan
k o ’rsatkichi; Dtr-plastinka yorilishi k o ‘rsatkichi; Dskplastinka yorilishi k o ‘rsatkichi; Dpl -plita yuzasi
buzilishi k o ‘rsatkichi; Dust - plitada buzilishlar
mavjudligi k o ‘rsatkichi; Qtr , Qck , Qpl , Qust - nuqson va
146
2023 йил, N°3 сон
buzilishlar salmog‘i k o ‘rsatkichi.
1 yillik
defektasiyalar
soni
PCN/ACN
Nisbati
1-rasm. Ekspluatatsiya qilinayotgan aerodromlar
qoplamalarida defektasiya jarayonining davriyligi
Do k o ‘rsatkichi qo‘yidagichi aniqlanadi:
* = F
(2)
N0 ;
bu yerda N i - plitadagi buzilishlar soni; No - plitalarning
umumiy soni.
Salmog‘ koeffisienti quyidagicha qabul qilinadi:
Qtr = 0,05; Qck = 0,1; Qpi = 0,03; Qust = 0,2.
Qoplamaning ekspluatatsion-texnik
quyidagi formula orqali hisoblanadi:
baholanishi
S = 5,0-Do.
(3)
S ning miqdori kamida 2,5 olinadi. Aks holda
qoplamaning holati qoniqarsiz hisoblanadi.
Defektasiya natijasiga k o ‘ra qoplamaning texnik
xolati qo‘yidagi formula orqali hisoblanadi:
R o= a Pi,
(3)
bu yerda Pi - barcha turdagi buzilishlarning k o ‘rsatkichi
2-jadval asosida aniqlanadi.
Qattiq b o ‘lmagan qoplamalar uchun holat k o ‘rsatkichining qiymatini "Aerodrom inshootlarini ta ’mirlash
b o ‘yicha y o ‘riqnoma" ga muvofiq zarar miqdoriga
mutanosib ravishda olish tavsiya etiladi [9, 13].
Adabiyotlar:
1. А.П. Степушин, “Оценка эксплуатационн-технического состояния аеродромных покрытий”, Москва, 2008.
2. Рекомендации по эксплуатационной оценке и выяв­
лению резервов прочности жестких аэродромных покры­
тий, Москва 1986.
3. Попов А.Н., Барабаш Д.Е., Шашков И.Г., «Совер­
шенствование методики оценки технического состояния
бетонных аэродромных покрытий на основе вероят­
ностно статистического прогноза», 2010.
4. Оценка эксплуатационно-технического состояния
аэродромных покрытий. 2005
5. Стахно Роман Евгеньевич, Коробов Николай Васи­
льевич, «Анализ технического состояния и повреждений
аэродромных покрытий», 2020.
6. Супадзе Максим Давидович, «Системный подход
при оценке эксплуатационного состояния жестких покры­
тий аэродромов», диссертация, 2016.
7. Фомин Андрей Викторович, «Оценка и прогнозиро­
вание эксплуатационно-технического состояния жестких
аэродромных покрытий», Москва, 2007.
Проблемы архитектуры и строительства
2023, №3
Акрамов Х.А., Косимов О.Б., Турсунов Б.А. Купчитилган вермикулит асосида оловга чидамли
ва иссшушк химояловчи вермикулитли плитанинг физик-мехадж хоссалари урганиш.................................... 104
Ш акиров Т.Т., Базарбаев М .М Особенности формирования структуры пеностекла при использовании
различных порообразователей.......................................................................................................................................... 107
Xoshimova S.S. Yuklarini xavfsiz tashishning samarali ahamiyati................................................................................ 110
Халдаров H., Холдорова Д.Н. Исследование оптические свойство поверхности свинцовосиликатных и
боросиликатных стекол методом эллипсометрии......................................................................................................... 111
Aynaqulov H.A. Mahalliy qurilish materiallari va ularning qurilish majmuasiga qo‘shgan hissasi............................114
Muxitdinov A.A. Qurilishdagi innovatsion materiallar: ularning afzallik va qulayliklari............................................ 116
Umarov M., Isanov A.P. Oziq-ovqat korxonalari texnologik uskunalarini karroziyadan himoyalash maqsadida
ularni joylashtirish bo‘yicha qirilish loyihalarining prinsipial sxemalari: usul yo‘nalish va mexanizmlari................ 117
M urtazayev B.A. Materiallar xususiyatlarining bikr bo‘lmagan turdagi qoplamalarni ta’mirlash texnologiyasini
tanlashga ta’siri...................................................................................................................................................................... 118
M urtazayev K.M., Raupov D.R., Azimov X.G. Yong‘indan himoyalovchi, polimer kompozit qoplamalarni
kislorod indeksini tadqiq etish............................................................................................................................................. 121
Tursunov B.A., Qosimov O.B. Shukuruallayeva D., Shukuruallayeva E. Mineral qo’shimchalar asosida olingan
ko’p komponentli sementlarning fizik-mexanik xossalarini tadqiq etish.........................................................................123
Ш акиров T.T., Базарбаев M.M. Технологические особенности производства и функции компонентов
пеностекольной шихты....................................................................................................................................................... 125
Алланазар Т.И., Адилходжаев А Л ., М ахаматалиев И.М., Султанова С.И. Мах,аллий модификацияловчи
кушимчалар кулланиб олинган купикбетон коришмасининг реологик хоссалари ^аквда ................................ 126
Адилходжаев А.И., И льясов А.Т., Баймурзаев А.Н. Мелкозернитый бетон с органоминеральной добавкой130
ГЕОДЕЗИЯ, КАРТОГРАФИЯ, ЕР КАДАСТРИ
ГЕОДЕЗИЯ, КАРТОГРАФИЯ, ЗЕМ ЕЛ ЬН Ы Й КАДАСТР
Исмаилов В.А., Ю лдаш ев Ш .С., Бозоров Ж .Ш ., Бойтемиров М .Б. Курилиш майдонларида грунт
тушамасидан олдинги ва кейинги моделлари учун ЧЭУ ёрдамида тезланиш, тезлик ва кучиш кийматлари
узгаришини ба^олаш .......................................................................................................................................................... 133
M axkamov Z.T., Yusupov J. M., Urushbayev E.E., Avtomobil yo‘llaridagi gorizontal vertikal va aylana
egrilarining hisoblash............................................................................................................................................................ 137
Худайкулов Н.Ж. Усимликлар дунёси объектлари давлат кадастри геомаълумотлар базасини кичик тизим
алгоригмини такомиллаштириш...................................................................................................................................... 138
КУРИЛИШ ЭКАНОМИКАСИ ВА УНИ ТАШ КИЛ ЭТИШ
ЭКОНОМ ИКА И ОРГАНИЗАЦИЯ СТРОИТЕЛЬСТВА
Ь^утлимуратов Ь^.Р., Рузимов С.К., Мухитдинов А.А. Шахдр шлагбаумсиз темир йул кесишмасининг
транспорт энерго-экологж курсаткичларига таъсирини бгщолаш услуби.............................................................. 141
M uradov Z.M. Aerodrom qoplamalarining ekspluatatsion va texnik holatini baholash.............................................. 145
Бобожонов P. Т. Современные методы ремонта цементобетонных дорог............................................................. 147
Shermuxamedov U.Z., G ‘ulomov D.I. Avtoyol ko‘priklarining optimal konstruktiv yechimlarini ishlab
chiqishdagi optimallashtirish uslublari va ularning m ohiyati........................................................................................... 148
Salixanov S.S., Zokirov F.Z., Malikov G.B. Assessment of modern load carrying capacity of highway bridges in
operation.................................................................................................................................................................................150
G ‘aniyev I.G. Bikr bo‘lmagan turdagi yo‘l qoplamalari bilan avtomobil yo‘llarining holatini tahlil qilish...............152
Muxitdinov A.B. Turar-joy binolarining zilzilabardoshlik ustuvorligini oshirish uchun tadbiq etiladigan innovatsion
ko‘rinishlar va texnologiyalar...............................................................................................................................................156
O ‘razaliyev F.B. Smart shaharlar: shahar qurilishida texnologiyaning integratsiyalashuvi.........................................158
Soatov A.M. Makon psixologiyasi: dizaynning inson xatti-harakati va farovonligiga ta’siri. M e’moriy makonning
shakli....................................................................................................................................................................................... 159
To‘raqulov B.T., Aynakulov M.A. Qurilish ishlab chiqarish va infratuzilmaviy subyektlar o ‘rtasida xo‘jalik yuritish
klasteri doirasida xo‘jalik kooperatsiyasini rivojlantirishning shakl, uslub, tamoyil, yo‘nalaish va mexanizmlari.... 160
Xoliqov D.R. Mehnatni muhofaza qilishni tashkil etish shakllari, tamoyillari va mexanizmlari................................. 162
Xudayberdiyev B. B. Tez, samarali va ekologik toza modulli qurilishning ahamiyati va afzallik jihatlari............... 164
G apparov B.N. Barqaror sherikchilikni yaratish: me’morchilik va shahar strategiyalari............................................. 165
И НЖ ЕН ЕР Л И К ТАРМОКЛАРИ ЦУРИЛИШ И
С ТРО ИТЕЛЬСТВО ИНЖ ЕН ЕРН Ы Х СЕТЕЙ
Gadaev A.N., Abilov E.E. Sanoat korxonalari suv reurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish
(“Sherobod sement zavodi” misolida)..................................................................................................................................167
Муродов H., Ражабов А., Рузиев М., Ш оназаров Ж. К^арши машина каналига сув келтирувчи каналдаги
лойкани тозаловчи земснарядларни самарали ва ишончли ишлашини ба^олашнинг услуби.............................171
Nurm anova M.U. Agat mineral toshi asosidagi issiqlik akkumulyatori parametrlarini matematik modellashtirish
natijalari..................................................................................................................................................................................173
Таш матов Н.У., М аксимчук О.В. Особенности конструирование установки нагрева и охлаждения воздуха
при термической обработки сипучих веществ.............................................................................................................. 178
Таш матов Н.У., М аксимчук О.В. Анализ температурных и гидродинамических параметров поверхности
испаряемой жидкости......................................................................................................................................................... 179
Махмудов И.Э., Улугбеков Б.Б. Гидростатик босим ва фильтрация натижасида сув омбори
221