KOMBINASYONG WIKA: IBA’T IBANG URI NG BIKOL NA DAYALEKTO
SA BUCIT
Konseptong Papel
sa
Fil 21. Kontekstwalisadong Komunikasyon sa Filipino (KomFil)
ANGELO LEGSON MANCERA
QUIANA MARIE PALMONES MASAGCA
ALTHEA CROCILLO OLAYRES
Disyembre 2022
ANG SULIRANIN
Rasyunal
Ang wika ay isang mahalagang kasangkapan sa komunikasyon na
ginagamit natin upang ipahayag ang ating mga iniisip, damdamin, at saloobin. Ito
ay maaaring ipahayag sa iba't ibang paraan, kabilang ang sa pamamagitan ng
pagsulat o pananalita, mga galaw ng kamay, o sign language. Ang wika ay bahagi
ng komunikasyon na ginagamit araw-araw. Mayroong sa pagitan ng 6,000 at 7,000
na mga wika sa mundo, depende sa kung gaano katumpak ang kahulugan ng
"wika", o kung paano nakikilala ang mga wika at diyalekto. Ang pag-aaral ng wika
ay tinatawag na linggwistika. Ang komunikasyon ay ang proseso ng pagpapadala
at pagtanggap ng mga mensahe sa pamamagitan ng verbal o nonverbal na
nangangahulugang kabilang ang pagsasalita o pakikipag-usap sa bibig,
pagsusulat o nakasulat na komunikasyon, mga palatandaan , signal, at pag-uugali.
Mas simple, ang komunikasyon ay sinasabing "ang paglikha at pagpapalitan ng
kahulugan ." Sa iba't ibang wika na ating ginagamit, iba-iba na rin ang daloy ng
komunikasyon. Ngunit dahil sa rin sa iba't ibang wika ay marami tayong napag
aaralin na mga salita. Maging maingat lamang tayo sa pag gamit ng ating iba't
ibang wika. Ilahad ng maayos ang bawat salita. At nagkakaroon ang tayo ng ganap
na kabatiran tungkol sa sariling pagkatao batay sa perspektiba. Sa pamamagitan
ng maayos na komunikasyon ay nalalaman natin kung ano ang gustong ipahiwatig
ng ating kapwa. Nagkakaintindihan at nagkakaunawaan ang bawat isa sa
pamamagitan ng paggamit ng wika. Napili ng mga tagapagasaliksik ang paksang
ito sa kadahilanang ang mga studyante na nag-aaral o pumapasok sa Bicol
University College of Industrial Technology (BUCIT) ay nag mula sa ibat ibang
parte ng ka Bicolan. Dahil dito ang mga studyante sa paaralang ito ay may mag
kakaibang bicol na dayalekto depende kung saang distrito o pulo nag mula ang
mga ito na minsan ay nag dudulot ng hindi pagkakaintindihan. Isa sa pinaka
importanteng bagay sa pagtuklas at pagkatuto ang pakikipag komunikasyon.
Mahalaga na malaman o maihayag ang mga dayalektong ginagamit ng mga
studyante sa Bicol University College of Industrial Technology (BUCIT) at kung
ano ang mga pamamaraan ang ginagawa ng mga guro at studyante upang
magkaintindihan sa kabila ng pagkakaiba ng gamit na bicol na dayalekto at
maihayag ang kahalagahan ng pagkakaunawaan sa kabila ng pagkakaiba ng wika
o dayalektong ginagamit sa pakikipag komunikasyon.
Paglalahad ng Suliranin
Ang pananaliksik na ito ay naglalayong malaman ang kahalagahan ng
kombinasyong wika sa Unibersidad ng Bikol. Ito ay ang paghahalo ng iba’t ibang
uri ng Bikol na dayalekto sa Paaralan ng Bicol University College of Industrial
Technology (BUCIT). Upang maisakatuparan ang layuning ito, kinakailangang
mabigyan ng kasagutan ang mga sumusunod na katanungan:
1. Ano-anong uri ng bikol na dayalekto ang ginagamit ng mga mag-aaral sa
pakikapag-komunikasyon pormal man o di pormal;
2. Ano-anong mga bagay ang nakakahadlang upang hindi magkaintindihan
ang mga mag-aaral sa BUCIT sa pakikipagkomunikasyon;
3. Anong mga pamamaran ang ginagamit ng mga mag-aaral upang malutas
ang suliranin sa hindi pagkakaunawaan dahil sa pagkakaiba-iba ng
dayalektong ginagamit; at
4. Ano ang kahalagahan ng kombinasyong wika sa pagkakaisa ng bawat magaaral sa BUCIT?
Layunin ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito na pinamagatang “Kombinasyong Wika: Iba’t ibang Uri
ng Bikol na Dayalekto sa BUCIT” ay layuning maihayag ang kahalagahan ng
pagkakunawaan sa kabila ng pagkakaiba-iba ng wika o dayalektong ginagamit sa
pang araw-araw na pakikipag-komunikasyon at maging sa ating pamumuhay. Sa
pamamagitan ng pag-aaral na ito, mailalahad nito ang iba’t ibang uri ng Bikol na
dayalekto, ang pagkakaiba-iba at ang lugar na pinanggalingan ng mga ito. Layunin
din ng pag-aaral na ito na maihayag ang mga pamamaraan ng mga mag-aaral
upang matugunan ang hindi pagkakaunawaan ng bawat mag-aaral na may
magkaibang dayalektong ginagamit sa pakikipag-komunikasyon.
DISENYO AT PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK
Disenyo ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay kwantitatibo na kung saan ang layunin ng mga
mananaliksik ay malaman ang kahalagahan ng kombinasyong wika sa
Unibersidad ng Bikol. Ito ay ang paghahalo ng iba’t ibang uri ng Bikol na dayalekto
sa Paaralan ng Bicol University College of Industrial Technology (BUCIT).
Mga Respondent
Inaasahan na ang makukuhang mga pagtugon batay sa kasalukuyang
pananaliksik na ito ay magmumula lamang sa mga mag-aaral ng Bicol University
College of Industrial Technology (BUCIT). Sa pamamagitan ng random sampling,
ang pananaliksik na ito ay kukuha ng mga tugon sa lahat ng kurso ng BUCIT.
Instrumento
Upang malaman ang ang kahalagahan ng kombinasyong wika sa
Unibersidad ng Bikol, ang mga mananaliksik ay gagamit ng talatanungan para sa
mga respondent.
Pamamaraan ng Pananaliksik
Upang mabigyang linaw at matukoy ang ang kahalagahan ng
kombinasyong wika sa Unibersidad ng Bikol, ang paghahalo ng iba’t ibang uri ng
Bikol na dayalekto sa Paaralan ng BUCIT, ang mga mananaliksik ay
magsasagawa ng mga sumusunod:
Pagtukoy ng kabuuang bilang ng mga respondent. Upang matukoy ang
eksaktong bilang ng respondent sa pamamgitan ng random na pagpili, ang mga
mananaliksik ay gumamit ng random sampling method sa tulong ng pormula ni
𝑁
Pagoso. 𝑛 = 1+𝑁𝑒 2
n = bilang ng mga respondent
N = kabuuang bilang ng populasyong sakop ng pananaliksik
e = posibilidad ng makukuhang maling datos mula sa napiling respondent.
Pananaliksik sa silid-aklatan. Sa pag-aaral na ito, mainam lamang na kumalap
ng impormasyon sa mga silid-aklatan partikular na sa mga silid-aklatan ng
Unibersidad ng Bikol. Ito ay makakatulong upang mapatibay ang kasalukuyang
pananaliksik na ito.
Pananaliksik gamit ang internet. Ang mga mananaliksik ay kukuha ng mga
impormasyon mula sa internet sa kadahilanang kulang upang mas mapatibay pa
ang pag-aaral na ito.
Paghingi ng pahintulot. Ang mga mananaliksik ay hihingi ng pahintulot sa mga
panelist, punong guro at mga respondent na makakapanayam upang
makapagkalap ng datos para sa pag-aaral.
INAASAHANG BUNGA NG PAG-AARAL
Inaasahan sa pag-aaral na ito na pinamagatang “Kombinasyong Wika: Iba’t
ibang Uri ng Bikol na Dyalekto sa BUCIT” ay ang kapakinabangan nito sa mga
mag-aaral at guro sa mga paaralan. Na kung saan, makakatulong ito upang
maihayag ang kahalagahan ng pagkakaisa at pagkakaunawaan sa kabila ng
pagkakaiba-iba ng ating wikang ginagamit sa ating pang araw-araw na
pamumuhay. Marapat lamang na bigyan ng pagkilala ang bawat isa sa
pagpapanatili ng sariling wika o dayalekto sa pamamagitan ng pagtangkilik o
paggamit nito. Inaasahan din sap ag-aaral na ito ang pagpapakita at
pagpapatunay ng mayamang kultura na mayroon ang ating lugar, ang Bicol.