Namunaviy “Yozni “Kamalak” bilan!” loyihasining KONSEPSIYASI “Yozni “Kamalak” bilan” loyihasi (keyingi o‘rinlarda “loyiha” deb yuritiladi) barcha tuman (shahar)larda bolalar sog‘lomlashtirish oromgohlari, umumiy o‘rta ta’lim muassasalari qoshida tashkil etilgan mavsumiy oromgohlarda hamda mahallalardagi yoshlarning bo‘sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish tartibini belgilaydi. Loyiha iyun-avgust oylari davomida tashkil etiladi. Loyihaning maqsadi Yoz mavsumida yoshlar va bolalarning bo‘sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish, ularni sog‘lom turmush talablari asosida va harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, bolalar orasida sportning ommaviy turlarini keng targ‘ib qilish, siyosiyhuquqiy va diniy-ma’rifiy dunyoqarashlarini shakllantirish hamda ma’naviy hordiq olishlarini tashkil etish maqsadida o‘tkaziladi. Loyihani tashkil etish va o‘tkazish Loyiha quyidagi yo‘nalishlarda tashkil etiladi: Maktab qoshidagi oromgohlarda mavsumiy “Kamalak” bolalar tashkiloti faoliyati; Shahardan tashqari oromgohlarda “Ittifoq” va “Kamalak” kunlari”; Mahalla bolalarining siyosiy-huquqiy savodxonligini oshirish darslari; Mahalla bolalarining diniy bilimlarini oshirish darslari; Mahalla bolalarining ma’naviy-madaniy hordiq olishlariga qaratilgan tadbirlar; Mahalla bolalari uchun psixologlar maslahatlari; Mahallalarda “Ko‘chma sport o‘yinlari” tadbirlari; Mahallalarda “Birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish” darslari; Mahallalarda “Kitobxonlik kunlari”; Mahallalarda “Mening yurtim, O‘zbekiston!” mavzusida asfaltga rasm chizish tanlovi; Mahallalarda “Tabiatni asraymiz!” shiori ostida ekologik aksiya; Mahallalarda “Robototexnik bolalar” robotlar ko‘rgazmasi; Mahallalarda “O‘zbekiston umumiy uyimiz” diniy bag‘rikenglik, millatlararo totuvlik targ‘iboti; Mahallalarda “Kamalak” mening sevimli tashkilotim” mavzusida seminartrening; Mahallalarda “Ko‘chma kino” tadbirlari; Mahallalarda “Ko‘chma teatr” tadbirlari. Maktab qoshidagi oromgohlarda mavsumiy “Kamalak” bolalar tashkiloti faoliyati. Mavsumiy “Kamalak” bolalar tashkilotini tashkil etish uchun tuman (shahar) Sardorlar kengashlari a’zolari umumiy o‘rta ta’lim mauassasalari qoshida tashkil etiladigan oromgohlarga biriktiriladi. Ularning faoliyatini tashkil etish bo‘yicha ishchi dasturlar qabul qilinadi. Oromgohning boshlanish kunida dam oluvchilar ichidan Sardorlar kengashi shakllantirilib, biriktirilgan sardorlar bilan birgalikda turli loyiha va tadbirlar amalga oshiriladi. Faol ishtirok etgan ishtirokchilarga esdalik sovg‘a va faxriy yorliqlar taqdim etiladi. Shahardan tashqari oromgohlarda “Ittifoq” va “Kamalak” kunlari”. Shahardan tashqari oromgohlar tuman (shahar) Kengashlariga biriktiriladi. Loyiha doirasida targ‘ibotchilar guruhlari shakllantirilib, sardorlar, madaniyat xodimlari, estrada yulduzlari, sport ustalari, psixolog va boshqalardan iborat targ‘ibotchilar guruhi ishtirokida oromgohlarga tashriflar tashkil etiladi. “Ittifoq” va “Kamalak” kunlari” doirasida oromgohlarda sport musobaqalar, davra suhbatlar, madaniy kechalar, seminar-treninglar va ijodiy uchrashuvlar tashkil etiladi. Faol ishtirok etgan ishtirokchilarga esdalik sovg‘a va faxriy yorliqlar taqdim etiladi. Mahalla bolalarining siyosiy-huquqiy savodxonligini oshirish darslari. Mazkur yo‘nalishda birinchi navbatda loyihani o‘tkazish bo‘yicha yagona dastur ishlab chiqiladi va hamkor tashkilotlar o‘rtasida qo‘shma qaror imzolanadi. Hamkor tashkilotlar bilan birgalikda ma’ruza matnlari, ko‘rgazmali vositalar va targ‘ibot materiallari shakllantiriladi. Darslarni tashkil etish bo‘yicha aniq manzilli reja ishlab chiqiladi hamda ushbu reja asosida darslar tashkil etiladi. Darslar “Bola huquqlari to‘g‘risida Konvensiya”, “Bola huquqlari kafolatlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunining mazmun-mohiyati bo‘yicha “Mening huqularim” mavzusi ostida tashkil etiladi. Darslarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining siyosiy-huquqiy yo‘nalishidagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etib, loyiha doirasida ularning bilim ko‘nikmalarini mustahkamlash maqsadga muvofiq. Darslarni mahalla fuqarolar yig‘inlari qoshida mavjud kutubxonalar va majlislar zallarida tashkil etish lozim. Tadbirlar davomida faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Mahalla bolalarining ma’naviy-madaniy hordiq olishlariga qaratilgan tadbirlar. Tadbirni tashkil etish maqsadida hamkor tashkilotlar o‘rtasida qo‘shma qaror imzolanadi. Tadbirni yuqori saviyada tashkil etish uchun mahalla hududidan qulay joy yoki mahallaga yaqin bo‘lgan kichik bog‘, madaniyat va istirohat bog‘lari tanlanadi. Madaniy tadbirlarni bosqichma-bosqich tashkil etish maqsadida jadval ishlab chiqiladi. Madaniy-ma’rifiy tadbirning yagona dasturi va ssenariysi ishlab chiqilishi maqsadga muvofiq. Dastur va ssenariy asosida madaniy tadbir tashkil etiladi. Madaniy tadbirga kam ta’minlangan, ijtimoiy yordamga muhtoj, DEOga mansub hamda notinch va noqobil oila farzandlarini jalb etish lozim. Tadbirlarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining madaniyat yo‘nalishidagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etib, loyiha doirasida ularning bilim ko‘nikmalarini mustahkamlash maqsadga muvofiq. Tadbirlar davomida faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Mahalla bolalari uchun psixologlar maslahatlari. Psixologlar maslahatlarini tashkil etish uchun hamkor tashkilotlar o‘rtasida chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqish va imzolash lozim. Mahallalarda maslahatlarni tashkil etish jadvali va biriktirilgan psixologlar ro‘yxatini shakllantirish lozim. Maslahatlarni yagona ishlab chiqilgan dastur asosida tashkil etish maqsadga muvofiq. Maslahatlarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining psixologiya yo‘nalishidagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etib, loyiha doirasida ularning bilim ko‘nikmalarini mustahkamlash maqsadga muvofiq. Maslahatlar o‘tilgandan so‘ng bolalardan har xil mavzular ostida so‘rovnomalar o‘tkazish lozim. Mahallalarda “Ko‘chma sport o‘yinlari” tadbirlari. Mazkur tadbirlarni tashkil etish uchun mutasaddi tashkilotlar bilan qo‘shma qaror yoki chora-tadbirlar rejasi tasdiqlab olinadi. Ushbu tadbir quyidagi yo‘nalishlarda amalga oshiriladi: 1. Arqon tortish musobaqasi. 2. Shaxmat va shashka musobaqasi. 3. Quvnoq startlar musobaqalari. 4. Arqondan sakrash musobaqasi va boshqalar. Musobaqalarni tashkil etishda mahallalardagi sport yoki bolalar maydonchalaridan foydalaniladi. Mahalliy Kengashlar tomonidan mahallalarda ko‘chma sport o‘yinlarini tashkil etish va o‘tkazish bo‘yicha jadval ishlab chiqilishi va hamkor tashkilotlari bilan birgalikda imzolanishi lozim. Musobaqalarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining jismoniy tarbiya va sport yo‘nalishidagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etib, loyiha doirasida ularning birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish ko‘nikmalarini mustahkamlash maqsadga muvofiq. Tadbirlar davomida faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Mahallalarda “Birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish” darslari. Darslarni tashkil etish uchun mutasaddi tashkilotlar bilan qo‘shma qaror yoki chora-tadbirlar rejasi tasdiqlab olinadi hamda darslarni o‘tkazish tartibi ishlab chiqiladi. Darslarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining tibbiyot yo‘nalishidagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etib, loyiha doirasida ularning birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish ko‘nikmalarini mustahkamlash maqsadga muvofiq. Darslar tizimli o‘tishini ta’minlash maqsadida aniq reja-jadval ishlab chiqiladi. Reja ishlab chiqilishida darslarni o‘tkazish joylariga alohida e’tibor qaratiladi. Darslarni mahallaga yaqin bo‘lgan oilaviy poliklinikalar, mahalla fuqarolar yig‘inlari tomonidan tashkil etilgan kichik bog‘lar va darsning mazmun-mohiyatiga mos joylarda tashkil etish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Tadbirlar davomida faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Mahallalarda “Kitobxonlik kunlari”. Tadbirni tashkil etish va o‘tkazish bo‘yicha yagona dastur ishlab chiqiladi. Dastur asosida quyidagi tanlovlar tashkil etiladi: 1. “Men ham bu asarni o‘qiganman”. 2. “Men sevgan asar qahramoni”. 3. “Men sevgan yozuvchi”. 4. “Zukko kitobxon” tanlovlari. Tadbirlarni tashkil etishda bolalarga oldindan qaysi asarlardan savollar bo‘lishi aytib boriladi yoki oldindan tayyorlangan savollar asosida tanlov tashkil etiladi. Tadbirlarni mahalla fuqarolar yig‘inlarida mavjud kutubxonalar, majlislar zallari, mahalla hududida joylashgan kitob do‘konlari, kichik hamda madaniyat va istirohat bog‘larida tashkil etiladi. Tanlovlarda o‘zlarining savollari bilan yozuvchi va shoirlar ishtirok etishlari maqsadga muvofiq bo‘ladi. Tadbirlar davomida faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Mahallalarda “Mening yurtim, O‘zbekiston!” mavzusida asfaltga rasm chizish tanlovi. Tanlovda 10 yoshdan 14 yoshgacha bo‘lgan bolalar hududlarda qad ko‘targan bino inshootlar hamda diqqatga sazovor maskanlar, kundan kun chiroy ochib borayotgan yurtimiz jamolini aks ettiruvchi rasmlarni chizishlari talab etiladi. Mazkur tanlovda g‘oliblikni qo‘lga kiritgan va faol qatnashgan ishtirokchilar faxriy yorliq hamda esdalik sovg‘alar bilan taqdirlanadi. Mahallalarda “Tabiatni asraymiz!” shiori ostida ekologik aksiya. Aksiya davomida bolalarning ekologik bilimi sinovdan o‘tkazilib, bolalar ishtirokida mahalla fuqarolar yig‘inlari hududida kichik hasharlar tashkil etiladi. Faol qatnashgan ishtirokchilar faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar bilan taqdirlanadi. Mahallalarda “Robototexnik bolalar” robotlar ko‘rgazmasi. Mazkur ko‘rgazma bolalar o‘rtasida zamonaviy kasb-hunarlarni puxta egallash, ushbu sohada amalga oshirilayotgan faoliyatni keng targ‘ib qilish, robototexnika faoliyati bilan yaqindan tanishtirish, kelgusida mazkur sohada malakali mutaxassis bo‘lib kamol topishlariga yo‘naltirishdan iborat. Mahalla fuqarolar yig‘ini hududida maxsus ajratilgan joyda robototexnika bo‘yicha kichik robotlarning qismlari va robotlarni boshqarish bo‘yicha ko‘rgazmali vositalar tashkil etiladi. Mahallalarda “O‘zbekiston umumiy uyimiz” diniy bag‘rikenglik, millatlararo totuvlik targ‘iboti. Mazkur targ‘ibot aksiyasida mahalla fuqarolar yig‘ini hududida belgilangan joyda proektor va targ‘ibot vositalaridan foydalangan holda kichik trening tashkil etiladi. Faol qatnashgan ishtirokchilar faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar bilan taqdirlanadi. Mahallalarda “Kamalak” mening sevimli tashkilotim” mavzusida seminartrening. Mazkur treningda bolalar tashkilotining asosiy maqsad-vazifalari, Sardorlar kengashlari yo‘nalishlari bilan bolalarni yaqindan tanishtirish, yozgi ta’tildan so‘ng ta’lim muassasalarida “Kamalak” bolalar tashkilotining faoliyatida ishtirokini ta’minlashdan iborat. Ushbu seminarni har bir tuman (shahar) “Kamalak” bolalar tashkiloti tashkil etadi. Faol qatnashgan ishtirokchilar faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar bilan taqdirlanadi. Mahallalarda “Ko‘chma kino” tadbirlari. Tadbirlarni tashkil etish uchun mutasaddi tashkilotlar bilan qo‘shma qaror yoki chora-tadbirlar rejasi tasdiqlab olinadi. Tadbirlarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining tegishli yo‘nalishdagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etish maqsadga muvofiq. Tadbirlar tizimli o‘tishini ta’minlash maqsadida aniq reja-jadval ishlab chiqiladi. Reja ishlab chiqilishida tadbirlarni o‘tkazish joylariga alohida e’tibor qaratiladi. Tadbirlarni kechki payt ochiq maydonlar yoki mahalla guzarlari ko‘chalarida tashkil etish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Tadbirlar doirasida tarbiyaviy ahamiyatga ega bo‘lgan filmlarni namoyish etish maqsadga muvofiq. Film ijodkorlari bilan uchrashuvlar tashkil etish tavsiya etiladi. Uchrashuvlarda faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Mahallalarda “Ko‘chma teatr” tadbirlari. Tadbirlarni tashkil etish uchun mutasaddi tashkilotlar bilan qo‘shma qaror yoki chora-tadbirlar rejasi tasdiqlab olinadi. Tadbirlarni o‘tkazish uchun ko‘ngillilar jalb etilishi lozim. Oliy ta’lim muassasalarining teatr san’at yo‘nalishidagi talabalarni amaliyot sifatida jalb etish maqsadga muvofiq. Tadbirlar tizimli o‘tishini ta’minlash maqsadida aniq reja-jadval ishlab chiqiladi. Reja ishlab chiqilishida tadbirlarni o‘tkazish joylariga alohida e’tibor qaratiladi. Tadbirlarni kechki payt ochiq maydonlar yoki mahalla guzarlari ko‘chalarida tashkil etish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Tadbirlar doirasida tarbiyaviy ahamiyatga ega bo‘lgan teatrlarni namoyish etish maqsadga muvofiq. Teatr ijodkorlari bilan uchrashuvlar tashkil etish tavsiya etiladi. Uchrashuvlarda faol ishtirok etgan ishtirokchilarga faxriy yorliq va esdalik sovg‘alar taqdim etiladi. Loyihaga sardorlarni jalb etish Loyiha doirasidagi tadbirlarning hajmiga qarab sardorlarni jalb etish lozim. Tadbirlarga biriktirilgan barcha sardorlar loyiha logotipi tushirilgan futbolka va kepkalarda bo‘lishi talab etiladi. Loyihani ommaviy axborot vositalarida yoritish Loyihani o‘tkazishda tashkilotning barcha tuman (shahar) Kengashlari qoshida 5-10 nafardan iborat “Yosh reportyorlar” guruhlari shakllantiriladi. Ushbu guruh a’zolari loyiha doirasida o‘tkazilayotgan tadbirlarni kunlik onlayn tarzida yoritib boradi. Bundan tashqari loyihani o‘tkazish bo‘yicha maxsus videorolik ishlab chiqiladi va mahalliy telekanallar, ijtimoiy tarmoqlar orqali e’lon beriladi. Loyihani targ‘ib etuvchi maxsus bannerlar chop etiladi va hududlar markazlaridagi bilbordlarga joylashtiriladi. Loyiha ishtirokchilarini rag‘batlantirish Loyiha doirasidagi tadbirlar kesimida faol ishtirok etgan yoshlarga “Yoshlar kutubxonasi” rukni ostidagi kitoblar, loyiha logotipi tushirilgan futbolka va kepka, A5 formatdagi sertifikat va faxriy yorliklar hamda boshqa sovg‘alar bilan rag‘batlantiriladi. Loyihani tashkil etishdagi ko‘magi uchun jalb etilgan talabalar va sardorlarga tashakkurnomalar bildiriladi.