O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OU Y VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM YAZILIG I
NAM ANG AN MUIJ AI"fDISLI K-Q URIL ISH INSTITUTI
“Tosdiq layman”
Namangan m
dislikh.T.Ergashev
“IQTISODIYOT”
FAN DASTURI
Dlllm »cli»Iari:
300 000 - Ijtimoiy fanlar, jumalistika va axborot
400 000 - Biznes, boshqaruv va xuquq
310 000 - ljtimoiy va xulq atvorga mansub fanlar
410 000 - Biznes va boshqaruv
’f’fi’flirt y‹›‘nn11+hlori: 60310100 - Iqtisodiyot
(tarmoqlar va sohalar bo‘yicha)
(i04l 0100 - Buxgalteriya hisobi va audit
(tarmoqlar bo‘yicha)
Fan/modul’ kodi
1QTI206
O‘quv yili
2022-2023
¥a c/mod u1’ In ñ
majburiy
Semestr
I -2
Ta’lim turi
O‘zbek
i,1'
¥
Fan ning
nomi
Auditoriya masbg‘ ulotla ri
(soat)
Iqtisodiyot
JAMI — 150 soat shunda n.
I-semestr - (30 m / 45 a)
1.
Krcdltlnr
Jaml kreditlar — 10, shundan:
I semestr.— 4
bilan o‘zaro bog‘liqligi.
Iqtisodiy qonunlar va jarayonlarni ilmiy bilishning usullari. Ehtiyojlaming
mazmuni va ulaming turkumlanishi. Iqtisodiy resurslaming mazmuni va uning
turlari.
Nn ftiidxgl di\re sontlari
2-mavzu. Iqtisodiyot fanining sbaklla nishi va rivojla nis bid a iqtisodiy
ta’limollarning o‘rni
Iqtisodiyotga oid bilimlarning shakllanishi va rivojlanishi. Qadimgi Sharq
va G’arb xalqlari'dagi iqtisodiy g‘oya1ar. Iqtisodiyot nazariyasining fan sifatida
shakllanishidagi asosiy oqimlar: merkantilizm, fiziokratlar, ingliz klassik
iqtisodiy maktabi, marlisizm va majinalizm. Hozirgi zamon iqtisodiyot
nazariyasidagi asosiy oqimlar.
4-1›
Mux'lngll
’I’m ’HG',
K1 (cont)
.jami
y u llama
(soat)
300
II- semestr - (30 m / 45 a) ,
2.
I. Fan ning mazm uni
'aoai o‘gitishdan maqsad -talabalarga lqtlet›dly hllln Inrniny nazariy
asosJarini,
iqtisodiyotdagi
asosiy
tushunoha
vn
k xlegnrlynlnrH i,
iqtisodiy
qonunlar vs printsiplami o‘rgatish harndn ninaIly‹›i‹Ix 44rfII ‹}o‘Iluy olish
xususiyatini shakllantirishdan iborat
Fanning vazifasl - nazoriy bilimlar, amzlly kti‘nlkiiislnr, q‹›iiiinlar va
kategoriyalar m zTyun-mnhiyalini o'rg•il•h, iiI{tr/h
TtleT\ztlltT\
shaxsiy
munosabBtni shakllantirish nrq«II Iq\Isndly inut«nin‹iIerit[ 80{}{e{t y \›' T Il\rini topa
olish qobiliyatini .shaklli\ntiris h.
F'a'nnl ^8. n• oaly ynzlfnlnñ g uyldag llarnl o'z lelilga riladli
4 iqtisodiy nlsmalnr, k‹›ntñoprlya vx nazarlyalcrlnl hIIla}t vat IMEI\i nishni
o‘rgatish;
q‹ • d. X °^•’l \imc›llarnl’ lnyta lehlnxh jnraytn\ltte ne‹›ely i‹ris‹›diy
ko‘reatkichli\rdun fuydnIi\nn!‹›IIeljnl n'rgntIeh;
* ifliiendly tnxlll Clin ollxhnl ‹›‘rgxt l,el\
* i9tlsodly g‘‹›ynlarrlI y‹›*.inn ravlellcln
!' *•••!r n• ›irIy ‹ll•›n (ii›a'ru*a, ninxlqyulollarl)
! *!• !”88n °*B t‹'''klhlgn guyldagl nHivzulnr .kin\‹II :
I mnvzu. lqtisodiyolgu hlrish.
Iqtisodiyot tushunchasi, unin ‹arkibi va tuzulishi. Iqtisodiy fBoliyat ve
takror ishlab chiqarish jarayoni. Iqtisodiyotning bosh manaasi va uning ikki
tomoni:
Iqtisodiyot fanining predmeti. Iqtisodiy qonunlar va kategoriyalar.
lqtisodiy qonunlarning turkumlanishi.
Iqtisodiyot fanining vazi falari. Iqtisodiyot nazariyasining boshqa fanlar
2
3-mavzu. Qadiragi duayo iqtisodiy g’oyalari.
Iqtisodiy fikr, g‘oya, qarash, ta’limotlam ing paydo bulishi va
rivojlanishining tarixiy jarayoni. Qadimgi Sharq davlatlari iqtisodiy
taraqqiyotining muammolari, xususiyatlari. Qadimgi Bobil davlatining g‘oyalari.
Qadimgi Misrdagi iqtisodiy g‘oyalari.
Hammurapi qonunlari. Qadimgi Xindistonning iqtisodiy g‘oyalari. Manu
qonunlari. «Artxashptra» traktati. Qadimgi Xitoy iqtisodiy fikrlari.
Konfutsiychilar va legistlarning ta’limoti. Guan-tszi traktatlari. Ilk sotsial
y) utopiyalar. Zardushtizm (Ovesta)dagi iqtisodiy g‘oyalar.
Qadimgi Gretsiya iqtisodiy qarashlari. Ksenofont. Aflotun (Platon)ning
iqtisodiy g‘oyalari. Aristotelning iqtisodiy qarashlari. Qadimgi Rimning iqtisodiy
konsetsiyalari
4-mavzu. O’rta Osiyo mutaffa kirlari iqtisodiy g’oyslari.
Markaziy Osiyo mutafakkirlarining iqtisodiy qarashlari. Temur va
temuriylar davridagi iqtisodiy siyosaming xozirgi davr uchun axamiyati.
Marginoniyning iqtisodiy fikrlari. Forobiy, Beruniy, Ibn Sino asarlaridagi
iqtisodiy fikrJar. Yusuf Xos Xojib va Rabg’ uziy g’oyalarining xozirgi davrdagi
ahamiyati. Amir Temur va temuriylar davridagi iqtisodiy g’oyalar va iqtisodiy
siyosat. Temur va temuriylar davridagi iqtisodiy siyosatning xozirgi davr uchun
ahamiyati. Alisher Navoiy asarlaridagi iqtisodiy g’oyalar. Bobur va uning
.'vorislari olib borgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlaming mohiyati.
. ’ 5-mavzu. Ishlab chiqarish jarayooi, uning natijalari va samaradorligi.
Ishlab chiqarish omillari va ulaming turkumlanishiga turlicha yondashuvlar.
Ishiab chiqarish omiJIari to‘g‘risidagi nazariyalar.
Ishlab chiqarish jarayonining mazmuni va uning iqtisociiy asoslari. Ishlab
chiqarishning tarkibiy tuzilishi. Ishlab chiqarish jarayonining ikki tomoni. Qisqa
va uzoq davrda ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishi. Ishlab chiqarishning
jamiyat hayotidagi ahamiyati. Ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatishning o‘zaro
bog‘liqligi.
3
6-mavzu. Iqtisodiy tizini turlari.
Bozor tizimi. Iqtisodiy tizim tushunchasi. lqtisodiy
tizim modellan:
an’anaviy i qtisodiyog ma*muriy- buyruqbod ik iqtisodiyoti, bozor iqtisodiyoti.
Asosiy resurslami taksimlanishi. Narxlar mexanizmiga kirish. Bozor iqtisodiyoti
tizimining mazrnuni. Bozor iqtisodiyotinin
lliklari va kamchiliklari.
7-mavzu. Mulkclttlik munosabaflnrf.
MulKchilik munosabatlarining iqtisodiy mazmuni. Mulk ob’ekti va sub’ekti.
MLTlkchilikning iqtisodiy va huquc|iy jihatlari.
MuJk stiakl Jarining tasniflanist›i. fqtisodiyotni isJoh qiJi•hda mnlkchiJikning
o‘rni. Mulkchilik shakllarini
o‘zgartirish usullari: milliylashtirish, davlat
tasarrufidan chiqarish va xususiylashtiris H. Davlat ftiulkinl xueusiylashtirishning
usullari. O’zbekiston Respublikasida mulkni davlat IasarrufiJan chiqarish va
xususiyJashtirish jarayonini amal8a oshirieh b@qichlari,
^•**- Tovar-pul munoizbailsrl
fjtimoiy xo‘jalik shakllari. Natural va tOVa£ lahlab chiqarish, ulaming
belgilari va farqlari. Tovar ishlab chiqarlihnirig vJUdgG kellshi va rivojlanishi
sabablari.
iqtisodiy ne’mat, mahsulot, tovar va xlcrhst tU8hUn0haleri mannuni. Tovar
va uning xususiyatlari. Tovarni'ng nafiillgl. To.Var.glyizictlnlny iniqdori. Naflilik
turlari. Keyingi qo‘shilgan miqdor nafilllgl nszntiyml. ,.Qlymotning mehnat
nu wiIasi.Qiymatqonuni.
Pulning kelib chiqiahi va mazmunl. Pulnlng vazlf¥larl: qiylnnt o‘Ichovi,
muom’ la vositasi, jamg‘arleh VO9it8git tO‘)OV ’ VOg?t gI. I IO¥Irg| ri\mom pulining
9og’°zgullâmlngo'*mmb0glqlyl. Npqdvakredit
MritiliShi bosqichlari °^. !^n!n4” ahaml7atl, Mlllly vnly‹its hnrqarorligin
oshirish vazifalafini hal *tish burasJdayJ duturl4r,
Bo
ve hozirgi
ularning umum’ly toinonlarl va fn@]8F}. ERM o naviy
bozor xo'jaligi modellari.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida doimiy
WSUFSl8nJ8n SaGflral i foydgl gnj$b ytt' ]q i.
inuammolarni hal qilish va
Bozor iqtisodiyotining afzalliklari. Bozor iqtisodiyotining ziddiyatlnri yn
saJbiy jihatlari.
' chiqarish
xarajatlarining
mazmuni, tarkibi va
turlari. Muomala
’xarajatlari. Ichki
va tashqi xarajatlar.
Doimiy va
o‘zgaruvchi
xarajatlar.
O’tish davri va O’zbekistonning bozor iqtisodiyotiga o‘tish hususiyatlari
- Harakatlar strategiyasining hozirgi bosqichida O’zbekiston Respublikasini
ijtimoiy — iqtisodiy rivojlanishuning ustivor yo‘nalishlari
10-mavzu.Talab, taktif, bozor muvozanati.
Talab tushunchasi. Yakka talab va bozor talabi. Talab konuni, Egri talab
va terminapogiya, efi talabning xarakati Giffen samarasi Talab miqdoriga ta’sir
qiluvchi omillar. Engel konuni. Taklif tushunchasi. Taklif qonuni. Taklif
miqdoriga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar. Iqtisodiy resurslarga talab va taklifning
xususiyatlari.
11-mavzu. Nurx va uning sha1‹lIanishi
Narxning mazmuni va uning ob’ektiv asoslari. Narx to‘g‘risidagi turli
nzzany H ar. Tovar xususiyatlarining narxlarda ifodalanishi. Narxning
shakllanishiga ta’sir etuvchi omillar. Bozor iqtisodiyoti sharoitida narxning
vazifalari.
Narx turlari: ulgurji va chakana narxlar. Nufuzli, demping va
dotatsiyalangan narxlar. Shartnomaviy, yerkin va taitibga solinuvchi narxlar.
Hududiy, milliy va jahon bozori narxlari. Narx diapazoni. Narx pariteti.
Narx tashkil topishining bozor mexanizmi. Sof raqobat sharoitida narxning
shakllanish xususiyatlari. Sotuvchi va xaridor narxlari. Monopoliya sharoitida
narxning shakllanishi. Umumiy ta1‹lif bo‘yicha narx o‘zgarishi. Monopsoniya
sharoitida narxning shakilanishi. Umumiy talab bo‘yicha narxning o‘zgarishi.
Oligopoliya sharoitidanarxning shakllanishi. Ergashish va - inkor etish holatlari.
Narxdagi yetakchilik.
Narx siyosati va uning O’zbekistonda amalga oshirilish xususiyatlari.
NarxJarni yerkinlashtirish yo‘JJari va bosqichiari.
12-mavzu. Iste’moIchining iqtisodiy hulqi. Naflilik nazariyasi
Iste’mo1ohi hulqi nazariyasi. Naflilik funksiyasi. So‘ngi qo‘shiIgan naflilik.
Nafli'likni maksimallasbtirish qoidasi. Iste’molchi muvozanati. Befarqlik egri
chizig‘i. Befarqlik xaritasi. lste’mo1chi budjetining cheklanganligi. Budjet
chizig‘i. Narx va daromadlar o‘zgarishining iste’molchi tanloviga ta’siri.
Naflilik, yalpi naflilik va keyingi naflilik tushunchalari. Iste’moIchining afzaJ
ko‘rishi qoidasi. So' ngi qo‘shilgan naflilikning pasayib borish qonuni. Yaipi
(umumiy)naflilik va keyingi naflilik o‘rtasidagi farq. Iste’molchi tanlovidagi
befarqlik holati. Narx o‘zgarishining budjet chizig‘iga ta’siri.
,
‘
13-niavzu. Iqtisodiy barajatlar va foyda
Iqtisodiy harajat tushunchasi va uning turban. lamiyat va korxona
Me’yordagi foyda. Doimiy, o‘zgaruvchi va umumiy xarajatlaming grafigi tasviri.
O’rtacha xarajatlar. O’rtacha xarajatlaming yegri chizig‘ i. Keyingi qo‘shilgan
xarajatlar tushunchasi. Xarajatlami minimallashtirish qoidasi.
- Bozor tushunchasi va uning asosiy belgilari. Bozor
infratuzilmasi
mexanizrni. Bozor
Qisqa va uzoq muddatli davrda ishlab chiqarish xarajatlari.
Ishlab chiqarish miqyosining ijobiy samarasi. Tannarx tushunchgi.
Korxona (firma) ning puI tushumlari va foydasi. Xarajatlar va daromadlar
yegri chizig‘i. Zarar ko‘rmaslik nuqtasi. Umumiy foyda. Foydaning tarkib topi'sh
bosqichlari. Foyda miqdoriga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar.
5
14-mavzu. Tadbirkorlik faoliyati va tadbirkorlik kapitali
Tadbirkorlik faoliyatining mohiyati va iqtisodiy mazmuni. Tadbirkorlik
faoliyatining shakllari: dav lat, jamoa, xususiy, aralash va boshqa hosila shak hari.
Menejm•nt - korxonalarni boshqarish tizim fatida. Menejmentning maqsadi va
Tadbirkorlik kapitalining mohiyati.' Tadbirkorlik kapitalining aylanishi.
Asosiy va aylanma Capital, ulaming farqli belgilari. Kapitalning aylanish vaqti
va tezJigi. Aeosiy kapitalni takror ishlab chiqarish: jismoniy va ma’naviy
yeskirishi hamda qayta tiklanishi. Amortizatsiya va uning normasi. Jadallashgan
amortizatsiya. Asosiy va aylanma kapitaldan foydalanish samaradorligi va uning
ko‘rsatkichla ri. Asosiy kapitaldan foydalanish samaradorligini oshirish yo‘llari.
Raqobatning mohiyati va ob’ektiv asoslari. Raqobatning
ichidag* va tarmoqlarazo raqobat. Raqobat shaklJazi: sof raqobat, monopolistik
raqobat, oligopoliya va sof monopoliya. Raqobatlashish usullari: narx vositasida
va narxsiz raqobat. G’irrom va halol raqobat. Demping narxlami qo‘llash.
Raqobat kurashining zamonaviy shakllari: mahsulot sifatini oshirish, mahsulotni
yangilash, xizmat sifati, reklama, servis, marketing va h.k.
Monopoliyaning mohiyati va uning vujudga kelishi sabablari. Kapitalning
to‘pIanishi va markazlashuvi. Monopoliyalaming turlari: iqtisodiy va tabiiy
monopoliyalar.
86-oiavzu. MOftO Olfstik raqobat va oligopoliya.
Monopolistik raqobat. Monopolistik bozor. Monopoliya turlari.
Monopoliyaning afzalliklari va kamchiliklari. Monopolistik birlashmalar
shakllari, Davlatning monopoliyaga qarshi tadbirlari. Rivojlangan mamlakatlarda
monopoliyaga qârshi siyosat borasidagi tajribalar. Legal va sun’iy
monopoliyalar. Lemer koeffistenti. Monopoliyalaming afzalliklarl va ijtimoiyiqtisodiy oqibatlari. Shumpetgr gipotezasi.
17-mavzu. Bozordagi m uvaffaqiyatsizlikiar va saniaradorlik.
Bozor rnuvaffaqiyatsizligining mazmuni. Bozor muvaffaqiyatsizligining
sabablari. Bozoming muvaffaqiyatsizligi oqibatlari. Isfichi kuclii taiab qiJadigan
va Capital sarf qiladigan ishlab chiqarish. ishlab chiqarish va mehnat
unumdorlik.
18- mavzu. Milliy iqtisodiyot va uning makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari.
M11liy 10oc oning m;mnun] va uning tuziliski. Makroiqfisodiyot.
Makroiqtisodiy tahlil va uning vazi falari. Asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar.
Milliy mahsulotning iqtisodiy mazmuni va uning harakat shakllari. Yalpi
milliy mahsulot va yalpi ichki mahsulot. Nominal va real yalpi ichki mahsulot.
Narx indeksi. Yalpi ichki mahsulotning tarkibiv tuzilishi. Sof milliv mahsulot.
6
milliy daromad va shaxsiy daromad. Yalpi milliy daromad. Xufyona iqtisodiyot,
uning o‘lchamlari va namoyon bo‘lish shakllari.
Milliy hisoblar tizimi. YaiM tushunchasi va uni xisoblash usullari.
YafMni hisoblash usullarining afzallikJari va kamchiliklari. YaIM va
ijtimoiy farovonlik.
19-mavzu. Iqtisodiy o‘sisb va milliy boylik
Iqtisodiy taraqqiyot va iqtisodiy rivojlanish tushunchalari mazmuni.
lqtisodiy o‘sish uning mezoni va ko‘rsatkichlari. Iqtisodiy o‘sish sur’ati.
Iqtisodiy o‘sishning ekstensiv va intensiv turlari.
Iqtisodiy o‘sishning aiohida tomonlarini tavsiflovchi ko‘rsatkichlar.
Iqtisodiy o‘sishning omillari. Yalpi talab va yalpi taklif o‘zgarishining
iqtisodiy o‘sishga ta’siri. Iqtisodiy o‘sishda taqsimlash omillarining o‘mi. Rear
mahsulot o'sishini aniqlab beruvchi omillar.
Iqtisodiy o‘sishning keynscha va neokeynsoha modellari. Kobb- Duglas
modelining mazmuni. R.Xarrod va E.Domar modellari. V.Leontevning
xarajatlar-natijalar modem. Nol darajadagi iqtisodiy o‘sish konsepsiyasi.
Innovatsion iqtisodiy o‘sish
Milliy boylik va uning tarkibiy qismlari. Moddiy - buyumlashgan,
nomoddiy (trite(lektuaJj va tabiiy boylik.
MHTda milliy 'boylikni aniqlashning o‘ziga hosligi. Mamlakatning iqtisodiy
salohiyati. O’zbekistonning iqtisodiy salohiyatdan samarali foydalanishi va
iqtisodiy o‘sish inuammolari. Iqtisodiy o‘sish samaradorligini ta’minlashda
tejarnkorlikning o‘mi. Tabiiy, moddiy va moliyaviy resurslardan tejab-tergab
foydalanish yo'lIari.
20-mavzu. Ish xaqini aniqlash.
Ish xaqi va unga ta’sir etuvchi omillar. Davlat siyosati, talab va takiif
ta’siri, savdo munosabatlari. Talab va taLlifdagi o‘zgarish1ar, davlat siyosatida
ish xaqining tabaqalanishi: malakali, malakasiz; birlamohi, ikkilamohi; erkak,
ayol: xususiy sektor, davlat sektori. Ishchi kuclii bozorida talab va taklif
o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillar Ishchilaming ustunligi va karnchiliklari lsh
xaqi, ish vaqta, mehnat sharoiti to‘g‘risida jamoaviy shartnomalar tuzish.
Bandlikni ximoyalash. Davlat siyosatiga ta’sir qilish. Kasaba uyushmasi faoliyati
unga ta’sir etuvchi omillar.
21-mavzu. Daromadla riing taqsimlanishi, tengsizlik va qasbshoqlik.
Turmush darajasi ko‘rsatkichlari. Turmush darajasini va daromad
taqsimlanishini taqqoslash. Mutlaq va nisbiy qashshoqlik ta’rifi.
Qashshoqlikning sabablari. Qashshoqlikni kamaytirish va daromadlami qayta
taksimlash siyosati. Real yalpi ichki mansulot va inson taraqqiyoti indeksj. YaIM
va ison taraqqiyoti indeksining ustunlik va kamchiliklari. Turmush darajasi
o‘rtasidagi fatqlar, davlatlar hamda davlat ichida daromadlar taqsimoti. Absolyut
va nisbiy qashshoqlik farqi. Qashshoqlik sabablari, jumladan, ishsizlik, minirpal
ish xaqi dara|asi. Iqtisodiy o‘sish. ta’lim si fatini yaxshilash davlat ta’minoti,
progressiv soliq stavkasi va eng kam oy lik ish xaqining annal qilish siyosatlari.
agrosanoat birlashmasi, agrosanoat kombinatlari.
O’zbekistonda agrar islohotlarni amalga oshirishning asosiy yo‘nal ishlari.
22-iDavzu. Pul m uomalasi. Kredit tizimi va bankiar
Pm muomalasi. Muomala uchun zarur bo‘lgan puI miqdorini aniqlash. Put
muomalasi qonuni. Pulning aylanish tezliQijdPul miqdorini aniqlashga turlicha
yondashuvlar. Pul agregatlari. PuJ bfiorida taiab va pul taklifi. Put
muJtiplikatori.
}
Kredit tizimi va uning tarkibiy qismlari. Kreditning mohiyati, vazifalari va
turlari. Kredit munosabatlaririing ob‘ektlari va sub’ektIari. Kredit resurslarining
manbalari. Kiedit berish tamoyillari. Foiz stavkasi va uning darajasini aniqlovohi
omiHar. Credit-put tizimini davlat tomonidan taztibga soJish.
Bank tizimi. Banklaming iqtisodiy mazmuni Markaziy bank va uning
vazifalari. Tijorat banklari va ulaming vazif4litri. Bank operatsiyalari va bank
foydasining hosil bo‘lishi. Bank tiziminingdtakomillashtirilishi. Pul - kredit
siyosati.
O’zbekistonda milliy vary utani mustahkamlash, so‘mning xarid quvvatini
oshirib borish va barqarorligini ta’minlash vazifaiari. Put miqdorining o‘sishini
tovarlar va xizmatlar miqdorining tegishli darajada o‘sishi bilan bog‘lab olib
borish. Milliy vaJyuta almashuv kursining barqarorligiga erishish.
25-mavzu. Lte’moI, jamg‘arma va investitsiyafar
Iste’molning mazmuni va uning turlari. Shaxsiy, unumli va ijtimoiy
iste’mol. 1ste’mol fondi va iste’molchilik sarflari. 1amg‘arma va uning maqsadi.
Iste’mol va. jamg'arina o‘rtasidagi nisbatning o‘zgaristii. Iste’mol va jamg‘arma
darajasini belgilovchi omillar. Iste’mol va jamg‘arma hajmiga daromaddan
tashqari ta’sir ko‘rsatuvchi omillar. Iste’mol va jamg‘armaga o‘rtacha va keyingi
qo‘shilgan moyillik va ulami aniqlash.
lqtisodiy jamg‘arishning ,mazmuni va uning manbaiari. Ishlab chiqarish va
noishlab chiqarish maqsadidagi jamg‘arish. Iamg‘arish nomiasi. Nominal va real
jamg‘arish.
Investitsiyalarning rnannuni va vazifalari. Investor va investitsion faollik
tushunchalari. lnvestitsiyalarning manbalari va tuzilishi. Investitsiyalarga sarflar
darajasini belgilovchi omillar. Yalpi va sof investitsiyalar. Yalpi investitsiya va
amortizatsiya nisbati o‘zgarishining iqtisodiyotga ta’siri. Jamg‘amia va
investitsiya o‘rtasidagi nisbat. Jamg‘arma va investitsiya o‘rtasidagi
muvozanatning klassik va keynscha modellari, mar o‘rtasidagi farqlar.
23•mavzu. Iqtisodiyotni tartibga solishda davlafaing roli
Iqtisodiyotni tartibga solishning mohiyati va zarurligi. Iqtisodiyotni tartibga
solishning klassik, monetaristik, keynscha nazariyalari.
Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning maqsadi. Davlatning
iqtisodiy vazifalari: bozor munosabatlari qatnashchilarini huquqiy himoyalash,
raqobatchilik muhitini vujudga keltirish; resurslaf, mahsulotlar va daromadlari
qayta taqsimlash; iqbsodiyotning va pul muomalasining barqarorligini
ta’ininlash; tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish. Fan-texnika taraqqiyoti,
tarkibiy, ijtimoiy va mintaqaviy siyosatni amalga oshirishda davlatning o‘mi.
Davlatning iqtisodiyotni tartibga solishdagi bevosita va bilvosita usullari.
lqtisodiyotning davlat sektori. va uning chegaralari. Davlat buyurtmalari va
davlat xaridlari. Iqtisodiyotni bevosita tartibga solishning ma’muriy vositalari.
Tartibga solishning tashqi iqtisodiy usullari mavzu.
24-mavzu. Agra r m unosabatlar va renta nazi riyasi
Agrar munosabatlar va ularning bozor tizimidagi o‘rni. Yerning resurs
sifatidagi o‘ziga xosligi. Yeming tabiiy va iqtisodiy unumdorligi. Qishloq
xo‘jaligida taluor ishlab chiqarishning xususiyatlari. Yer mulkchilik va xo‘ja1ik
yu itish ob*ekti. Yetga egaJik ve yerdan foydalanish huquqi.
Yer rentasiga bo‘lgan turli xil nazariy yondashuvlar va ulaming taiixiy
shakllari. Yer rentasining mazmuni va turlari: differensial renta, absolyut renta,
monopol renta, undirma sanoat va qurilish uchastkalaridan o!inadigan renta. ljara
haqi. Yerning narxi va uni belgilovchi omillar.
Agrosanoat integratsiyasi. Agrosanoat majuasi va uning sohalari.
Aerobiznes va uning turlari. Dehqon va fermer xo‘jaIiklari. Agrofirma,
8
26-mavzu. Moliya tizimi va aioliyaviy siyosat
Moliya tizimi va uning bo‘g‘inlari. Moliyaning mazmuni va takror ishlab
chiqarishdagi ahamiyati. Moliyaviy munosabatlaming ob’ekt1ari va sub’ektlari.
Moliyaning vazifalar:i Davlat budjeti va uning moliyaviy resurslami
i l tinshdagi ahainiyati. O zbekiston Respublikasi davlat bud etining
s
Davlat budjetining daromadlari va xarajatlari tarkibi. Budjet taqchilligi va
davlat qarzlari, ulaming iqtisodiyotga ta’siri. Davlat iohki qarzi. Davlat tashqi
qarzi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida soliqlar va uning vazi falari. Soliq solish
tainoyillari. Soliq imtiyozlari. Soliqlaming turkumlanishi. Latter yegri chizig‘i.
Soliq yuki va uning darajasini aniqlash. Soliq yukining taqsimlanishi.
O’zbekistonda soliq tizimining soddalashtirilishi va unifikatsiya qilinishi.
Soliq sohasini yanada erkinlashtirishning asosiy yo‘nalish va natijalari.
Moliyaviy siyosat. Fiskal (soliq- budjet) siyosat va uning moliyaviy
bektarorlikni ta’minlashdagi o‘rni
.‘
27-mavzu. Davlat byudjefi va fiskal siyosati.
Byudjeming ta’rifi. Davlat xarajatlari tarkibi. Soliqqa tortish sabablari.
Soliqqa tortish tamoyillari va ta’siri. Soliq-byudjet siyosatining ta’rifiari va
choralari. Soliq-byudjet siyosatining davlatning makroiqtisodiy maqsadlariga
ta’siri.
2&mavzu. Mahroiqtisodiy beqarorlik: inqiroz, ishsizlik va inñyatsiya
lqtisodiy rivoj!anishdagi nomutanosibJiklar va ularning namoyon bo‘lish
shakllari. lqtisodiyotning siklli rivojlanishi. Iqtisodiy sikl fazalari. Siklik
9
tebranishlar. Iqtisodiy Sikl nazariyalari. Eksternal va internal nazariyalar. Sof
monetar nazariya. Yetarlicha iste’moJ qilmasJik nazariyasi. l amg‘arish
nazariyasi. Psixologik nazariya. Iqtisodiy sikl turlari.
lqtisodiy inqirozning mazmuni, sabablari va turlari. Pm- kredit sohasidagi
inqiroz, valyuta inqirozi, birja inqirozi, ekoloJ inqiroz, sanoat inqirozi, tarkibiy
inqiroz, agrar inqiroz. Davriy, vaqtinchalik,
ro‘y beradigan inqirozlar .
Hozirgi jahon moliyaviy-iqtisodiy
mohiyati, kelib chiqish
sabablari va saibiy oqibatlari. Rivojlangan mamlakatlarning jahon moliyaviy
inqirozidan chiqish borasidagi chora- tadbirlari.
Jahon moliyaviy inqirozining O’zbekiston iqtisodiyotiga ta’siri hamda
uning oqibatlarini oldini olish va yumshatishga asos bo‘lgan omillar.
O’zbekistonda inqirozga qanhi choralar dasturining mazmuni va ahamiyati.
29-mavzu. XalqJo savdo.
Xalqaro iqtisodiy munosabatlar. Kapitalning xalqaro xarakati. Ishchi
kuchining xalqaro migratsiyasi. Fan-texnika yutuqlarining xalqaro
ayirboshlanishi. Milliy darajada keng ixtisosolik yunalishlari: resursar taqsimoti
yoki ishlab chiqarishning arzon usullari. Iste’moIchilar, firmalar va iqtisodiyot.
Jaxon xo‘jaligining tashkil topishi, bosqichlari va asosiy belgilari. Jaxon
mamlakatlarining iqtisodiy rivojlanish ko‘rsatkichlari. Xalqaro mexnat taksimoti.
30-mavxu. Xalqaro valyuta munosabatlari va valyuta kursi.
Xalqaro valyuta munosabatlari. Jaxon valyuta tizimining rivojlanish
bosqichlari Valyuta kursiga tasir ko‘rsatuvchi omillar. Valyuta bozorida
valyutaga nisbatan talab va takiifni o‘rganish. Ularga eksport va importga, foiz
stavkalariga, spekulyatsiya, ElZlarga kirish va chiqish shartlari kiradi. Eksport
va import xarajatlarining eksport va import narxlariga ta’siri. Sqzuvchi almashuv
kursi va tartibga solingan almashish kursi farqi, uning ustunlik va katnchilikiari.
To‘lov balansi va uning tarkibi. Tashqi savdo balansi. Kapital xarakati balansi.
Rasmiy zaxiralaming asosiy ko‘rinishlari. Rasmiy zaxiralar bo‘yicha
operatsiyalar
HI. Amaliy mashg‘ ulot lari bo‘yicha ko‘rsatma va tavsiyalar
Amaliy mashg‘ulotlar uchun qiiydagi mavzular tavsiya etiladi:
1. Iqtisodiyotga kirish.
2. Iqtisodiyot fanining shakllanishi va rivojlanishida iqtisodiy
ta’limot1aming o‘mi.
3. Qadimgi dunyo iqtisodiy g’oyalari.
4. O’rta Osiyo mutaffakirlari iqtisodiy g’oyalari.
5. Ishlab chiqarish jarayoni, uning natijalari va samaradorligi.
6. Iqtisodiy tizim turlari.
7. Mul kchilik munosabatlari.
8. Tovar-pm munosabatlari.
9. Bozor iqtisodiyoti. Bozor va uning tuzilishi
10
10. Talab, taklif, bozor muvozanati.
1 I. Narx va uning shakllanishi Isle’molchilar tanlovi namriyasi.
12. Iste’ molchining iqtisodiy hulqi. Naflilik nazariyasi
13. Iqtisodiy harajatlar va foyda
14. Tadbirkorlik faoliyati va tadbirkorlik kapitali
15. Raqobat va monopoliya.
16. Monopolistik raqobat va oligopoliya.
17. Bozordagi muvaffaqiyatsizlikiar va samaradorlik.
18. Milliy iqtisodiyot va uning makroiqtisodiy ko'rsatkichlari.
19. Iqtisodiy o‘sish va milliy boylik
20. lsh xaqini aniqlash.
21. Daromadlaming taqsimlanishi, tengsizlik va qashshoqlik.
22. Pul muomalasi. Kredit tizimi va bankiar.
23. Iqtisodiyotni tartibga solishda davlatning roli.
24. Agrar munosabatlar va renta nazariyasi.
25. Iste’mol, jamg‘arma va investitsiyalarBank tizimi.
26. Moliya tizimi va moliyaviy siyosat.
27. Davlat byudjeti va fiskal siyosati.Jatng‘arma, investitsiya.
28. Makroiqtisodiy beqarorlik: inqiroz, ishsiziik va inflyatsiya.
29. Xalqaro savdo.
30. Xalqaro valyuti munosabatlari va valyuta kursi.
Amaliy mashg‘ulotlar multimedia qurulmalari bilan jixozlangan
auditoriyada bir akademik guruxga bir professor- o‘qituvchi tomonidan
o‘tkazilishi zarur. Mashg‘u1ot1ar faol va interfaol usullar yordamida o‘tilishi,
mos ravishda munosib pedagogik va anborot texnologiyalar qo‘ll anilishi
maqsadga muvofiq.
VI.Mustaqil ta’fin va mustaql ishlar
Mustaqil ta’lim uohun tavsiya etiladigan mavzular:
1.
Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish usullari
2.
Iqtisodiyot nazariyasi fanining shakllanishi va rivojlanishida
iqtisodiy ta’limotlaming o‘rni
; 3. . Klassik davrgacha bo‘lgan qadimgi iqtisodiy ta’limotlar
‘
4.
O’rta asrlar iqtisodiy qaiashlari.
.:. ‘ 5.
Merkantilizm iqtisodiy ta’1imoti
6.
Klassik iqtisodiy maktabning vujudga kelishi,
7.
Klassik iqtisodiy maktabning rivojlanishi
8.
Klassik iqtisodiy maktabning yakunlanishi
9.
Marjinalizm iqtisodiy ta’limoti
10. Neokiassik maktab iqtisodiy qarashlari.
11. Keyns va keynschilik ta’1imoti
12. Monetarizm.
13. lnstitutsionalizm.
i1
1
14.
i s.
1 6.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
25.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
Neoliberalizm
lshlab chiqarish jarayoni, tuning natijalari va samaradorligi
Iqtisodiy tizim modellari
Mul kchilikrnunosabatlari
Tovar-pul munosabatlari
Bozor iqtisodiyoti.
Bozor va uning tuzilishi
Talab va takli f nazariyasi.
Marx va uning shakllanishi
Raqobat va monopoliya.
Omilli daromadlar va ish haqining shakllanishi.
lshchi kuchi bozori va bandlik
Iste’molchining iqtiSOd1\ hulqi.
Naflilik nazariyasi
Tadbirkorlik faoliyati ma tadbirkor4ik kapitali
Iqtisodiy harajatlar va foyda
Agrar rnunosabatlarva renta nazariyasi
Milliy iqtisodiyot va uning makroiqtisodiy ko‘rsatkich1ari.
Milliy xisoblar tizimi
Yal pi talab va yalpi taklif
tste’rno1, jamg‘arma va investitsiyalar
Iqtisodiy o‘sish va milliy boy lik
Milliy iqtisodiyotnins uvozanati
Makroiqtisodiy beqarorlik: inqiroz, ishsizlik va inflyatsiya
Moliya tizimi
Moliyaviy siyosdt
Pul muomalasi.
Kredit tizimi va bankl ar
Iqtisodiyotni tartibga solishda davlatning roli
Aholi daromadlari va turmush farovonligi
Xalqaro iqtisodiy munosabatlar va uning shakllanishi.
Valyuta munosabatlari, to‘1ov balansi va uning taqchilligi.
Xalqaro savdo.
• Talabalar xar bir oraliq riazoratgacha ushbu mustaqi! ishlardan 2 tadan
qil ish tayyorlab
I ayyorlab topshiriladi. 2 5e aesrt uchyn jaMi 8 ta fysto
lopshiradi.
Ushbu topshirish haqid0 talabalarni bmolashida ko 'rsatilib o’tilgan.
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘y iGhH talabal ar tomonidan loyiha
ishi, esse, tezis yoki ilmiy maqola yozish, referatlar tayyorlash va uni taqdimot
qilish tavsiya etiladi.
Kurs ishini tasfikil efish bo‘yieha ufilu biy ho'rsatmalur
furs ishi talabalarning dastlabki iltlHy 1Sh1
hisoblanadi. Kurs ishlari
abalar m ustaqil ishlarinjng bir shakli bo‘! i b, uni muvaffaqiyat li bajarish uchun
fan to‘g‘ris ida aniq tassavur larga ega bo‘lishlari kerak. Talabalar kurs ishining
il miy, nazariy, g‘oyaviy darajasiga, shuningdek, fining yozilishi va
rasmiy lashtirish tartibiga e’tibor berishlari lozim.
Kurs ishi fan mavzulariga taalluqli masalalar y uzasidan talabalarga yakka
tartibda tegish li topshiriq shaklida beriladi. Kurs hajmining hajmi,
rasmiy lashtirish shakli, baholash mezonlari is hchi fan dastutida va tegishli
kafedra tomonidan belgilanadi. Kurs ishini bajarish talabalarda fanga ord bilim,
ko‘nikma va malakalami shakllantirishga xizmat qilishi kerak.
Tavsiya etilayotgan kurs ishi mavzulari:
1. Iqtisodiy qonunlar, kategoriyalar, ularning farqlari va annal qilish mexanizmi.
2. Ijtimoiy — iqtisodiy ehtiyojlar, ulaming turlari va yuksalishi.
3. Iqtisodiy faoliyat va uning turlari .
4. Ishlab chiqarish omillari va ulaming tukumlanishi.
5. O‘zhekistonda
iqtisodiy resurslardan samarali va tejamli foydalanish
inuammolari.
6. Ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar va ulaming andozalari.
7. Mulkchilik munosabatlarining iqtisodiy mazmuni va jihatlari.
8. Tovar va uning xususiyatlari.
9. Pulning mohiyati va asosiy vazifalari.
10. Bozor iqtisodiyoti, uning shakllanishi va rivojlanish shart-sharoitlari.
I I .Bozoming iqtisodiy mazmuni, uning vazifalari va turlari.
1 2.O‘zbekistonda milliy bozomi shakllantirish vazifalari.
1 3.Bozor infratuzilmas i, uning asosiy sohalari va unsurlari.
14. Talab tushunchasi, talab egri chizig‘i va uning hajmiga ta’sir etuvchi omillar.
15.Taklif tushunchasi, taklif egri chizig‘i va uning hajmiga ta’sir etuvchi omillar.
1 6.Raqobatning ob’ektiv asoslari va rivojlanish bosq ichlari .
1 7.Monopoliyaning mohiyati va turlari.
18.Raqobatning turli modellarida narxning shakllanishi.
19.Narxning mazmuni, uning ob’ektiv asoslari, vazi falari va turlari.
20.Tadbirkorlik faoliyati, uning belgilari va vazi falari.
21 .Tadbirkorlik kapitali, uning harakat bosqichlari va ay lanishi.
22.i\jenejment — korxonani bosbqarish tizimi sifatida.
23.Marketing, uning vazi falari va bozor tizimidagi roli.
24.Korxona xarajatlari, ularning tarkibi va turlari.
25. Foydaning iqtisodiy mazmuni, uning turlari va unga ta’s Ir etuvchi omi Jlar.
26. lsh haqining iqtisodiy mazmuni.
27. Agrar munosabatlar va ularning bozor tizimidag i xususiyatlari.
28.YaMM va YaIM, ulami hisoblash usullari.
29. X ufyona iqtisodiyot, uning o‘lchainlari va namoyon bo‘ lish shak hari .
30.Jamg‘arma va unga ta’sir etuvchi omillar.
31 .Investitsiyalarnjng iqtisodiy mazmuni, turlari va uIarnins hajmiga la’s it
etuvchi omil far.
32. Iqtisodiy o‘sishning mazmuni, mezonlari va ko‘rsatkichlari.
mohiyati' va unga erishish yO‘llOfJ •
Iqtisodiy muvozanatlikning
turlicha nazarlyalar.
Iqtisodiy otning tsiklligi to‘g‘ yisida
35.
bo‘Iish xususiyatlari.
irozlar, ulaming turlari va namoyon
Iqtisodiy
inqkuchi
36. Yalpi
va uning takrO‹ hosil etilishi.
va iqtisodiyotn i tartibga
ishohi
’
“
azifalari
mohiyaty
37.Moliyaviy munosabatlarning
solishdagi roli.
takomillashtirish yo‘naliShlati.
38. O‘zbekistonda m°!t a tizimini yanadasiyosati.
davrida
davlatning
moliyaviy
O‘tish
39.
40.So1iq1ar va u
uning moliyav 'y mSU1fS1dfT1' sh akilantirishdagi ahamiyati.
41.Moliya bozoFi Va
shakllanishi va ishlatilishi.
42. Davlat by
43. Bozor iqtisodixotiga o'tish sharoitida sug‘ urta va uning O‘fTl1•
44.Pub tizimi evolyuts iy8si va
45.Kfedit munos8batlali Rd ulaming
46. BankIar, ulaming turlari va kredit tizimidagi roli.
dastaklari va amalga
It Styossti, uning
47. O‘zbekistond a davlatning pul-
33.
34.
kg. jpfiyatsiya, u
49.Iqtisodiyotni
50.Iqtisodiyotni
51.Aholi daromadlari,
va oqibatlari.
solishning mohiyati *^ zarurligi.
manbalari.
ining vujudga kelishi va
52.Bozor iqtisodiyoti
uning sabablari.
53.O‘zb.ekistonda aholini jjt(tory himoya qilish tizimi va davlatning ijt'
SiyoSdll.
mohiy dti, turlari va ob’ektiv aSOSl8f*•
54.Xalqaro iqtiSodi2 integratstyâning
va ulaming faoliyati.
55.X iqaro iqtisodiy tashkilotlar
solishmualntnOlHT$.
56.O‘zbekistonn ing jahon bozoriga kirib borish
mexanizmi.
57. Xalqaro savdo, uning turlari va tartibga
58. Xalqaro •
tizimining srailanishi va rivojlanisli59. Jahonning global iqtis0diy muammolari.
60. zbekistonda tashqi lqtisodiy faoliyaming erlu nlashtjMll S hl.
O‘
61.
real ish xaqi xamd8 ulaming darajasini belgilovchi
62. Nomi'nal v6 ining tashkil tO IShi va uning rivojlanish bosqichlarJ.
ulam'ing turlari va manbalari.
63.
borish muammolari.
64.
munosabatlari va uni tartibga solishda
63.
unga erishishning bozor iqtis odiyotidagi
66. Makroiqtisodiy tnuUOzanatlik va
shart-sharoitTar.
mahsulot, ulaming sbati va o’zgarish
sur’atlari.
va uni sr akllantirishda gi dolzarb muammol.ar
68. Milliy iqtisodiyot
a, uning iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlari.
Inflyatsiy
69.
davlat biod‘eti daromadlarirtin
Bozor I tisodi oti a o’tish dU 88
70.
14
shakilanish va xarajatlarining taqsimlanish xususiyatlari.
71. Jahon bozorida narx tashkil topishining o’ziga xos xususiyati.
72. Mulkchilik shakllarining xilma-xilligi raqobatchilik muhitini vujudga
keltirishning ob’ektib asosi.
73. Bozor iqtisodiyotiga o’tishning milliy kontseptsiyasi va isloxotlar
strategiyasi.
74. Agrar munosabatlar va ularni bozor tizimidagi xususiyatlari.
75. Bozor iqtisodiyoti, uning vujudga kelishi va rivojlanishining shartsharoitlari.
76. Tovarlari nafliligi va ayirboshlash qiymatining mazmuni xamda ulaming
narx tashkil topishidagi axainiyati.
77. Put xaqidagi turli xil nazariyalar va hozirgi zamon pulining tabiati.
78. Milliy ishlab chiqarish muvozanatli hajmini aniqlashning turli xil usullari.
79. O’zbekistonda ishlab chiqarish
barqarorlikni ta’rninlash muammolari.
80. Ishlab chiqarish samaradorligi va uni ta’minlashning xozirgi zamon
81. Iqtisodiy tsikl va uning turli xi1 nazariyalari.
82. Iqtisodiy o’sish va, uning samaradorligi muammolari.
83. Pulning moxiyati va uning asosiy vazifalari.
84. Iqtisodiy tizimda inson outlining roli.
85. O’zbekistonda aholini ISOiy ximoyalash tizimi va davlatning ijtimoiy
Si osatl.
86. Xalqaro kredit va uning milliy iqtisodiyotni r
anorishdagi roli.
87. Bozor iqtisodiyotida mulkchilik munosabatlarining iqtisodiy mazmuni
88. Pulga taklif va pulga bo’Igan talab xamda ularni belgilovchi omillar..
89. Iqtisodiy o’sish, uning turlari va xisoblash usullari.
90. Ishlab chiqarishning tsiklli xarakteri va iqtisodiy inqirozlaming ob’ektiv
asoslari.
91. O’zbekiston tashqi iqtisodiy aloqalaming rivojlantirishning ustuvor
yo’nalish1ari.
92. Davlatning kredit-put siyosati, uning dastaklari va amalga oshirish vositalari.
93. Isl;siz1ik uning turlari va O’zbekistonda bandlik muammolari.
, 9,$. S.o1iqlar va ulaming bozor iqtisodiyotidagi vazifalari.
_95. O' zbekistorida inqirozli jarayo»lamirig narnoyon bo’lish xususiyatlari va uni
' ::.’ banaraf etish yo’1lari.
•Bugungi kun davr talabidan kelib chiqib, Iqtisodiyotdagi dolzarb
mavzular ham qo’shimcha sifatida kurs ishi rahbari bilan kelishgan holatda
talaba tomonidâ bajarilishi ham muslin.
Kurs ishi' mavzularidan talabalar ixtiyoriy bitta mavzuni tanlab shu mavzu
bo‘yicha talabalar tomon'idan kurs ishi tayyorlash va uni himoya qilish tavsiya
etiladi.
V. Ta’lim natija lari / Kasbiy kompetensiyalari
l5
Pan ni o‘zlasbtirish natijaside talaba:
• Ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotning umumiy asoslari, bosqichlar:.
o‘zgarish sabablari va oqibatlari; xozirgi zamon bozor iqtisodiyotining
xususiyatlari ; iqtisodiy qonunlar va kategO alar to‘g‘risida tainwitr ve
• Iqtisodiyot asoslarin i; milliy iqtisodiyotning amal qilishi va rivojlanishi
qonuniyatlarini; inakroiqtisodiy darajadagi vaziyatlami iqtisodiy jarayoniaming
annal qilish ân‘iiJ crime ego &'n6i;
bahosi;
b) i -7 amaliy ishJari bo‘yicfia olgan bahosi;
C• 1-2yt ustaqil ish mavzulari asosida bajargan
I-ON bo‘yicha «, b, punktf arni birortasini ishJaridan oJgan bahos;
ON dy o‘tmaganl;8!8!c6Ngfa@di va• 82-ON
bajBri Ima5j jgj talabaning 1topshirishni *I'gi muddati 2-OF ning ho ga ruxsat berilma3di. I-ON n;
kamida qoniqarli baho olingBn t
•xi«n sh °ñnasigacha. I -ON dan
aqdlFdB 2•OW ga ruxsat beriladi.
bahosi;
c Iqtisodiy xodisa va jarayonlami taxlil qilish usullarini bilgan xolda
samarali qo‘lIash; iqtisodiy qonunlarni, ilmiy tushunchalaming
(kRt°S *y• a mi n g) ama l qilish xususiyat1arJ'bi. mexanizmlarini bilgan xolda
iqtisodiy muammolar bo‘yicha eohimlar qabul qilJsh
keeak
4.
VI. Ta’lim texnologiyalari va mgtodlari:
• maruzalar;
arish;
• real vaziyatga asoslangan iamali
• esse, tezis va maqolalar yo*iel\; .
• vaziyatli topshJrtqlomi (koye•stadI) ochish;
• jarayonIl•ye’niillIrIlgaij ta’lli n;
< mlixokamnlnrJa I8l1tlrtik gtlnh.
• klchlk gurlixJnrJt\ Ixl›Ii›xl›,
• lt›ylxs lthl htjitrleh:”
e in\txtatjll lxljlnrnl l›i\|i\rIsI\;
t 1akillm‹il ioyyi irlnsh:
8 I tf11I tittt 0t is ‹••‹ !' F4i i echish;
V I I. Kreditlii rni olisli ucli un talabalar:
KreJIIiil”nlleli tichtin talaba joriy, oraliq nazotat shakJida berilgan vazifa va
I‹›|1xl\IrIcjIi\rim hnjsrish, yakuniy nazorat bo*yicha yozma ishni muvaITaqiyat\i
I:’ondnn tolnbalarni baholash O‘zbekiston RespubJikasi Oliy va o‘rta maxsus
iii’ liin vazirining 2018-yil 9-avgustdagi 19-2018-son buvrug‘i bilan tasdiqlangan
“tJliy ta’lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholash tizimi
to‘g‘ris ida”gi NIZOM asosida amalga oshiriladi.
Fan doirasida 2 ta semesrtda 4 oraliq nazorat (ON) va 2 yakuniy nazorat
(YaN) olinadi, hamda tavsiya etilayotgan mavzu doirasida kurs ishi bajariladi.
Can uchun jami 10 kredit ajratilgan. Shundan: I semestr — 4, 11 semestr — 5 va
kurs ishi uchun I kreditlar ajratilgan. Kurs ishi II semestrda bajariladi.
Birinchi’ semestrda 2 oraliq nazorat (ON) va 1 yakuniy nazorat (YaN)olinadi.
Xususan:
I-ON uchun talaboqa:
a) 1-7 mavzular bo‘yieha tuzilgan savollarga yozgan yozzna ishiga olgan
16
bp‘ iGhg 1UZ.1 lgan savollarg a jozga n
yozma ishiga olgan
ofgan bahosi;
Asosida
c punktlornin
ON dan o'tmBgatj||gjpj
+opshirishning ox|tgj nuddc|
”""4
âO'
ON
bahosi
gi talabaning 28**lmaydi. 2-ON ni
sanasigacha. 2-ON dan
YEN g8 ^flxsat beriladi.
*•uvzular doirasidB tuzilgan savolJar
YaNdan kamida qoniqatli
hisoblanadi va 4 kreditga
h
d} 16-23
O9I
mm*l:r *r***•'‹'*1 +x•,,••›‹++,‹
) t3-23. amali i•i›i«›l
5-6
I-ON
ON dan o‘tmaganllglnl'
topshirishiii
D|n›d^lnl
3.‹›N
gi. tnJebaning j.
,lierlliiiiiydi. l -ON pi
”"”’."” "”’ *D#f«rflsty«n,m W|ig*toTgan
bahosi;
e) 23-30 arnaliy
lj 7-8
!éllll airing 2-
bO‘yicha yozgan
baho oTingan tag
6o'ladi.
6.
Fanga ajratilgan auditoriya soatining 25 foizini va undan ortiq soami
sababsiz qoldirgan talaba ushbu fandan ohetlashtirilib, yakuniy nazoratga
kiritilmaydi hamda mazkur fan bo‘yicha tegishli kreditlami o‘zlashtirmagan
hisoblanadi.
biyotlar
.Iqtisodiyot ri
.ashr20l r::2 b:
Darslik.
- T.: «Fan va texnologiya»
2. O‘lmasov A., Vahobov A.V. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik. - T.:
« Iqtisod - moliya» 2018. - 480 bet.
3. Jo‘myev T. Iqti'sodiyot nazariyasi. O’quv qo llanma. - T.: «Fan va
texnologiya» nashr 2017. - 638 bet.
4. . Shodmonov Sh.Sh. Iqtisodiyot pamriyasi. Darslik. - T.: Iqtisod moliya - 728 bet.
j
5. B. 4LMaxciirioaa [• m l * zoilo›inueczas ieopi+s: yoe6iiu«
6axaaaapos /; no,q o6ujeñ pegaxipieñ B. ‹I›. MaxOHMOBOñ. - MOcxBH°
Hsnamsciao iOpañi 2019. - 580 c.
6. ,Quenpoa M. iO. Dxoiiouiriecxas uopiis: yxe6uiiz was ago a / M. TO.
,Quenpoa O. B. Mrixañziox“ B. A. I-hmonaea. - MOczaa: HanarenserBo H NT
2019. - 216 c.
7. r. E. Aanaax›a [ii qp.]. Hxouoriiriecxas Teopiu: ye6i+rix n
nparrruxy
6acananpiiam ii cneuuanirrera / Hoa penantneii r. E.
A naToaa. Mooxea: Hsqammao lopaiir 2018. - 299 c.
8. Me Connell Brue. Economics. 21th edition. Mcgraw-hi11/Irwin USA
2017. 450 p.
9. Gregory Mankiw. Principles of Economics Boston MA USA: Cengage
Learning 2018. - 360 p.
10. Economies (Irwin Economics). Campbell R. McConnell, Stanley L.
Brae, Sean M. Flynn. —21th edition. 2018.
11. Xaxuiea Ti ,Q., Mau6encauoa K.K.. 3coiiouu'iecxas ieopiu. Y'ie6 int
T.: «IQTISODIYOT», 2019. - 552. crp
12. Xodiyev B.Yu., Shodmonov Sh.Sh. Iqtisodiyot nazariyasi Darslik. T.: Barkamol fayz-media, 2017. - 783 bet.
Qo‘sbimcha adsbiyotlar
1. John Sloman, Dean Garrat. Economics. Pearson. 10th edition. UK. 2018.
2. Anderson, David A. (2019) Survey of Economics. New York: Worth
ISBN 978-1-4292-5956-9
3. Roger A. Arnold. Economics l3th Edition, Kindle Edition. (2018).
ISBN-j 13: 978-1337617383
4. MaKxoiiiierui K.P., Bpio C.JI, ‹finuuu llLM. 3KOHOMMKG' fl PtHJH£•I,
npo6neiusi ii nomiziiza: Yxe6uPtK: flep c aura. 21-e nag. M.: HH&PA-M, 2019.
- 1 152. c.
5.3xoiioriuuecxas ieopiiz: y'ie6HnK / C.C. Hocoaa — 4-e nag., crep. Mocxaa: KHo yc, 2017. - 792. .
6. R. Glenn Hubbard, A. Patrick O‘Brian. Essentials of Economics. 6th
edition. Pearson. New York. 2019.
7.O’zbekiston Respublikasi KOnstitutsiyasi - T.• O‘zbekiston 2017. - 46 b.
8.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining " O‘zbekisto
n Respublikasini
yanada rivojlantirish bo‘yiGhB Harakatlar strategJyasi
to‘g‘risida"gi 4947-sonli
Farmoni. “Xalq so‘zi” gazeyasi 2017 yil 7 fevrai.
9. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. Mfrziyoyevning
Oliy Majlisga
Murojaatnomas i. “Xalq so’zi" gazeyasi 2019 yil 29 dekabr.
10.O‘zbekiston RespublikasJ Prezidentining Fan
noni.Umumiy o‘rta, o‘rta
maxsus va kasb-hunar ta’limi tiziyJpJ
tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari
Mirziyoyev. Tanqidiy tahlil
jBvobgarllk - h8r bir rahbar
Toehkent: "
va shaxsiy
qoldoi bo'lishi kerak. •
Oanlik. T.: lqtisodiy
1.
• 0'
2.www•|0t,ti8 s 0'
ma’lumoti»i
milliy bazasi.
g bB0kl rasmiy sayti
Davlat
statistika
5.www.tdiu.uz - Toshk+nt
Namangan
va
FBI/modul’ uchun ma 's ul| qt•t
O.A.Aripov — NamMQi 'iqtisodlyof’
X.TaIabayev — NamMQI lqtisodiy0t"
I.Xodjiboyeva — NamMQ1'
A.Y.Yuldashev — NamMQI “Iqtisodiyot"
kafedr«al doMentl, Lf,n.
I.Soliev — NamDU Iqtisodiyot" kafedrasl mudirl doteantl, I.rn.
18
19