PROTOTYPE AND CONTEXTUALIZED DAILY LESSON PLANS (DLPs) ARALING PANLIPUNAN 5 (Pilipinas Bilang Isang Bansa) UNANG MARKAHAN PAGKILALA Mga Gurong Manunulat Marieta Q. Quidep , T II Barayong Elementary School Marijel P. Payacag , T III Don Teotimo Elementary School Rusty F. Otilla , T III Ligao National High School Allan Rey B. Calwit , T I Paulba Elementary School Richard Z. Brutas Amtic Elementary School , T III Marilyn P. Cipriano , T III Sta. Cruz Elementary School Rowena T. Lagdan , T III Pandan Elementary School Gina O. Balela , T III Ligao East Central School Elsa V. Loneza School , T III Cristina R. Princesa Memorial Elementary Reynante Peñaflor , T III Ligao West Central Elemetary School (B) Stephanie B. Relao , T III Pandan Elementary School Macael Extension Quality Assurance Team Editors: Delia V. Mendoza , EPS SDO-Curriculum Implementation Division Rachel R. Baltazar , MT II Ligao West Central School (P) Romeo B. Lorico Ligao National High School Iriz R. Paz , MT II , SSP-I Leo Irwin C. Lindio , SSP-II Barayong National High School Paulba National High School Lay-out Artists Daryl S. Prepotente , T I Paulba National High School Teacher-Demonstrators: Marieta Q. Quidep , T II Marijel P. Payacag , T III Barayong Elementary School Don Teotimo Elementary School ii Rusty F. Otilla , T III Ligao National High School Allan Rey B. Calwit , T I Paulba Elementary School Richard Z. Brutas Amtic Elementary School , T III Marilyn P. Cipriano , T III Sta. Cruz Elementary School Rowena T. Lagdan , T III Pandan Elementary School Gina O. Balela , T III Ligao East Central School Elsa V. Loneza School , T III Cristina R. Princesa Memorial Elementary Reynante Peñaflor , T III Ligao West Central Elemetary School (B) Stephanie B. Relao , T III Pandan Elementary School Macael Extension ii TABLE OF CONTENTS Cover Page………………………………………………………………………………………… i Acknowledgement Page……………………………………………………………………………ii Table of Contents…………………………………………………………………………………….iii Aralin 1 Lokasyon ng Pilipinas…………………………………………………………… 1 Nailalarawan ang lokasyon ng Pilipinas sa mapa (AP5PLP-Ia-1) Natutukoy ang kinalalagyan ng Pilipinas sa mundo gamit ang mapa batay sa “absolute location” nito (longitude at latitude) AP5PLP-Ia-1 Natutukoy ang relatibong lokasyon ng Pilipinas batay sa karatig bansa na nakapaligid dito gamit ang pangunahin at pangalawang direksyon. AP5PLPIa-1 Aralin 2 Panahon at Klima sa Pilipinas………………………………………………… 19 Naiuugnay ang uri ng panahon at klima ng bansa ayon sa lokasyon nito sa mundo. AP5PLP-Ib-c-2 Nailalarawan ang klima ng Pilipinas bilang isang bansang tropikal ayon sa lokasyon nito sa mundo. AP5PLP-lb-c-2 Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng panahon at klima sa iba’t-ibang bahagi ng mundo. AP5PLP-Ib-c-2 Natutukoy ang mga salik na may kinalaman sa klima ng bansa tulad ng temperature, dami ng ulan, humidity AP5PLP-Ib-c-2 Aralin 3 Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas…………… 62 Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas (AP5PLP-Id-4) Aralin 4 Mga Teorya Tungkol sa Pinagmulan ng Pilipino……………………………… Nakabubuo ng pansariling paninindigan sa pinakapapaniwalang teorya ng pinagmulan ng lahing Pilipino batay sa mga ebidensiya AP5PLP-Ie-5 Natatalakay ang teorya ng pandarayuhan ng tao mula sa rehiyong Austronesyano AP5PLP-Ie-5 Natatalakay ang iba pang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng mga unang tao sa Pilipinas AP5PLP-Ie-5 AP5PLP-Ie-5 iii Nakasusulat ng maikling sanaysay (1-3) talata ukol sa mga teoryang natutunan AP5PLP-Ie-5 Aralin 5 Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang Pilipino…………………………………………………………………………. Naipagmamalaki ang lipunan ng sinaunang Filipino AP5PLP-lf-6 Natatalakay ang mga uri ng lipunan sa iba’t-ibang bahagi ng Pilipinas AP5PLP-lf-6 Naipaliliwanag ang ugnayan ng mga tao sa iba’t-ibang antas na bumubuo ng sinaunang lipunan AP5PLP-lf-6 Natatalakay ang papel na batas sa kaayusang panlipunan AP5PLP-lf-6 Aralin 6 Kultura ng mga Sinaunang Filipino Nasusuri ang kabuhayan ng sinaunang Pilipino AP5PLP-Ig-7 Naipaliliwanag ang mga sinaunang paniniwala at tradisyon at ang impluwensiya nito sa pang araw-araw na buhay AP5PLP-Ig-8 Naihahambing ang mga paniniwala noon at ngayon upang maipaliwanag ang mga nagbago at nagpatuloy hanggang sa kasalukuyan AP5PLP-Ih-9 Natatalakay ang paglaganap ng relihiyong Islam sa ibang bahagi ng bansa AP5PLp-Ii-10 Nasusuri ang pagkakapareho at pagkakaiba ng kagawiang panlipunan ng sinaunang Pilipino sa kasalukuyan AP5PLP-Ii-11 Nakakabuo ng konklusyon tungkol sa kontribusyon ng sinaunang kabihasnan sa pagkabuo ng lipunang at pagkakakilanlang Pilipino AP5PLP-Ij-12 iii Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman B. Pamantayan sa Pagganap C. Mga kasanayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasanayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan. Nailalarawan ang lokasyon ng Pilipinas sa mapa (AP5PLP-Ia-1) (Sub-tasked) 1. Nailalarawan ang mga pangunahing imahinasyong guhit sa mapa/globo. . 2.Naibabahagi ang kahalagahan ng mga imahinasyong guhit. 3.Naituturo ang mga pangunahing guhit. II. Nilalaman Kagamitang Panturo A. Sanggunian 1. Mga pahina sa gabay ng Guro 2. Mga pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 3. Mga pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang Kagamitan mula sa portal ng Learning Resource B. Iba pang Kagamitang Panturo III. PAMAMARAAN A. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o pagsisimula ng bagong aralin B. Paghahabi sa layunin ng aralin Kinalalagyan ng Pilipinas Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 5-8 Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 3-9 Mapa ng Pilipinas, globo, outline map ng daigdig, batayang aklat Ano ang modelo ng mundo? Ituro ang hilagang bahagi ng mapa/globo , timog, Silangan at Kanluran. Ano-ano ang pangalawang direksyon? Suriing mabuti ang mapa/globo. Ano-ano ang makikita dito ? 1 C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong aralin Gawain 1. (Average learner) Narito ang ilang meta cards na may nakasulat na pangalan ng mga imahinasyong guhit. Idikit ito sa outline map. Oenchantlearning.com D. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #1 Pagtalakay sa awtput ng mga bata. Ano-ano ang mga imahinasyong guhit? Sa mga imahinasyong guhit na nabanggit alin sa palagay ninyo ang batayan ng pagtukoy ng tiyak na lokasyon? Ituro ito. Paano naiiba ang parallel sa meridian? Ano ang kahalagahan ng ekwador at Prime Meridian? Anong mga bansa ang binabagtas ng International Date Line? E. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #2 F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Sa pamamagitan ng mga imahinasyong guhit, paano nasusukat ang tiyak na lokasyon ng isang lugar? Halimbawa: Ibigay ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas. Gawin ang puzzle na ito. 2 G. Paglalapat ng aralin sa pang-araw-araw na buhay H. Paglalahat ng Aralin I. Pagtataya ng Aralin Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA Pag-aralan at suriing mabuti ang mapa ng Pilipinas. Saang bahagi ng Pilipinas matatagpuan ang Bikol? Ibigay ang tiyak na lokasyon nito. Sa inyong palagay mainam ba ang kinaroroonan ng Bikol? Ng inyong lalawigan? Patunayan. Ang mga pangunahing imahinasyong guhit ay ang: 1. Meridian - ay mga patayong guhit mula sa hilaga patungong timog at nagtatagpo sa mga polo. 2. Prime Meridian - ang Zero Meridian (0°) o unang guhit longhitud. Nagsisilbi itong batayan sa pagsasabi ng layo ng isang lugar pasilangan o pakanluran. 3. International Date Line - ito ay 180°.longhitud. Hinahati nito sa magkaibang araw ang mundo. 4. Parallel – pahigang imahinasyong guhit sa globo. 5. Ekwador – ang tawag sa pabilog na guhit sa gitna. Hinahati nito ang globo sa dalawang magsinlaking bahagi. Matatagpuan ang ekwador sa 0 digri latitud. Ilarawan ang sumusunod: 1.Prime Meridian 2. Ekwador 3. International Date Line 4.parallel 3 5. meridian J. Takdang-aralin A. B. C. D. E. F. G. Ibigay ang kahalagahan ng longhitud at latitud sa pagtukoy ng lokasyon ng isang lugar. Magbigay ng isang halimbawa. IV. Mga Tala V. Pagninilay Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman B. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mg sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gam tang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasanayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan 4 C.Mga kasanayan sa 1.Nailalarawan ang lokasyon ng Pilipinas sa mapa . Pagkatuto (Learning (AP5PLP-Ia-1) Competencies) (Sub-tasked) 1. Natutukoy ang sukat/digri ng longhitud at latitud ng Pilipinas at mga karatig bansa nito. 2. Naibabahagi ang kaalaman sa pagtukoy sa sukat /digri ng longhitud at latitud. 3. Nagagamit ng tama ang mapa at globo sa pagtukoy ng sulat/digri ng longhitud at latitud. II.Nilalaman Kagamitang Panturo A. Sanggunian 1. Mga pahina sa gabay ng Guro 2. Mga pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 1. Mga pahina sa Teksbuk 2. Karagdagang Kagamitan mula sa portal ng Learning Resource B. Iba pang Kagamitang Panturo III.PAMAMARAAN A. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o pagsisimula ng bagong aralin B. Paghahabi sa layunin ng aralin C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong aralin Kinalalagyan ng Pilipinas Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 5-8 Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 3-9 Mapa ng Pilipinas, globo, outline mapa ng daigdig, batayang aklat Ayusin ang mga “jumbled Letters”. 1. igrid 2. aedkrwo 3. aelalplr 4. nademiir Sukatin natin ang distansiya mula pintuan hanggang sa mesa ng guro. Ilang dangkal/ruler ito? May kaugnayan kaya ito sa aralin ngayon? Bakit? (Paglalahad ng layunin). Basahin ng mga mag-aaral. Suriin ang larawan. 5 Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA Ano ang nakikita sa larawan? Sa inyong palagay, ano ang pinakamahalagang guhit na nakikita ninyo sa larawan? Ang mga meridian ay mga patayong guhit mula sa hilaga patungong timog at nagtatagpo sa mga polo. Tulad ng ekwador at parallels o guhit latitud, ang mga meridian o guhit longhitud ay mga guhit na nasa isip lamang. Inilalagay ito sa globo upang maging madali ang paghanap ng kinalalagyan ng mga lugar. ang meridian ay nasusukat sa digri (°). Tingnan ang krokis sa itaas. Ito ang anyo ng globo kung titingnan mula sa Polong Hilaga. Ang digri longhitud ay nagsasabi ng layo ng isang lugar pakanluran o pasilangan mula sa Prime Meridian. Gamit ang globo/ mapa, ilagay ang kanang hintuturo sa Prime Meridian (0°). Igalaw ito nang pakanan hanggang International Date Line o 180°. Ang bahaging ito ng mundo ang Silangan. Ibalik ang hintuturo sa Prime Meridian (0°). Igalaw ito nang pakaliwa hanggang sa International Date Line (180°). Ang bahaging ito ang kanluran. Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA 6 Suriin ang larawan. Sa inyong palagay, ano ang pinakamahalagang guhit na nakikita ninyo dito? Ang mga guhit latitud o parallel ay matatagpuan sa magkabilang panig ng ekwador. Ang mga guhit na nasa hilaga ng ekwador ay tinatawag na hilagang guhit latitud. Ang mga guhit sa dakong timog ng ekwador ay tinatawag na timog guhit latitud. Sa pagsulat ng digri ng latitud, ang Hilaga (H) o Timog (T) ay idinaragdag upang masabi kung ang lugar ay matatagpuan sa hilaga o timog ng ekwador. D. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #1 Pangkatang Gawain A: Punan ang pagsasanay sa ibaba gamit ang mga guhit longhitud (meridian) sa paghanap ng lokasyon gamit ang digri longhitud. Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA Bansa Lokasyon 1. G 30 digri kanlurang longhitud 2. M __________ 3. D __________ 4. N __________ 5. R __________ 6. S __________ 7. W __________ Pangkatang Gawain B Pag-aralan ang globo. Sagutin ang mga tanong. 7 Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA E. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #2 1. Saan matatagpuan ang □? 2. Saang guhit makikita ang 8? 3. Alin ang pinakamalayong lugar sa timog ng ekwador? 4. Ano ang makikita sa 15° Hilagang latitud? 5. Saan matatagpuan ang ? 6. Ano ang makikita sa pagitan ng 30 digri at 45 digri hilagang latitud? 7. Saan matatagpuan ang ? Sa pagsasama-sama ng guhit parallel at guhit meridian ay nabubuo ang grid. Sa pamamagitan ng grid madaling mahanap ang tiyak na lokasyon o kinalalagyan ng isang lugar o bansa sa mundo. Suriin ang larawan. Basahin ang grid na kinalalagyan ng mga bansa (X,H,B,E, ). Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) G. Paglalapat ng aralin sa pangaraw-araw na buhay H. Paglalahat ng Aralin Tunghayan muli ang globo basahin ang distansiya ng bawat longhitud at latitud. Gamit ang mapa ng paaralan, tukuyin ang lokasyon ng mga sumusunod: principal office canteen, library, covered court, flag pole, etc. Matutukoy natin ang lokasyon ng isang lugar gamit ang longhitud at latitud. 8 I. Pagtataya ng Aralin Gamit ang mapa ng mundo, tukuyin ang sukat/digri ng longhitud at latitud na bumabagtas sa mga sumusunod na bansa. Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA Hanay A 1. Pilipinas 2. Japan 3. Indonesia 4. Laos 5.Vietnam J. Karagdagang gawain para sa takdang-aralin at remediation III. Mga Tala IV.Pagninilay C. D. E. F. Hanay B a. 3 digri T latitud at 120 digri S longhitud b. 15 digri H latitud at 122 digri S longhitud c. 17 digri H latitud at 100 digri S longhitud d. 40 digri H latitud at 140 digri S longhitud e. 15 digri H latitud at 105 digri S longhitud Gawin ang, “Isip, Hamunin” titik C Batayang Aklat, pahina 13 Magdala ng mapa ng daigdig. A. Bilang ng magaaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya B. Bilang ng magaaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga magaaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong 9 ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman B. Pamantayan sa Pagganap C. Mga kasanayan sa Pagkatuto (Isulat ang code ng bawat kasanayan) Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mg sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gam tang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasanayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan. 1. Nailalarawan ang lokasyon ng Pilipinas sa mapa 1.1 Natutukoy ang kinalalagyan ng Pilipinas sa mundo gamit ang mapa batay sa “absolute location” nito (longitude at latitude) AP5PLP-Ia-1 (Sub-tasked) 1. Natutukoy ang kinalalagyan ng Pilipinas sa mundo gamit ang mapa batay sa “absolute location” nito (longitude at latitude) 2. Naipagmamalaki ang lokasyon o kinaroroonan ng Pilipinas. 3. Nailalapat ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas. II. Nilalaman Kagamitang Panturo A. Sanggunian 1. Mga pahina sa gabay ng Guro 2. Mga pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 3. Mga pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang Kagamitan mula sa portal ng Learning Resource B. Iba pang Kagamitang Panturo III. PAMAMARAAN A. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o pagsisimula ng bagong aralin Kinalalagyan ng Pilipinas Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 5-8 Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 39 Mapa ng Pilipinas, globo, outline mapa ng daigdig, batayang aklat Itambal ang hanay A sa hanay B. Isulat ang titik ng tamang sagot sa iyong kwaderno. Hanay A Hanay B 1. digri A. modelo ng mundo 10 2. ekwador 3. globo 4. grid B. pahalang na guhit sa gitna C. magkabilang dulo ng mundo D. ginagamit sa paghahanap ng tiyak na kinalalagyan ng isang lugar 5.Hating-globo E. ginagamit sa pagsukat ng layo ng isang lugar mulsa ekwador 6.Pinaka dulong bahagi ng mundo B. Paghahabi sa layunin ng aralin C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong aralin Ipaskil sa pisara ang mapa. Tukuyin muli ang lokasyon ng Pilipinas gamit ang mga imahinasyong guhit. Suriin natin ang globo/mapa ng mundo. Pansinin natin ang mga longhitud at latitud. Sa pagtatagpo ng mga longhitud at latitud ay nabubuo ang grid. Ito ang ginagamit upang matukoy ang tiyak na lokasyon ng isang lugar. Bawat guhit ay may itinakdang digri. Anong digri ang ekwador? Prime meridian? Hanapin natin ang kinalalagyan ng bansang Australia, Madagascar, Espanya, etc. Ano ang tiyak na lokasyon ng mga ito? D. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #1 E. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #2 F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Batay sa mga pinag-aralan natin at gamit ang mapa , hanapin ang Pilipinas. Ano ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas. G. Paglalapat ng aralin sa pang-araw-araw na buhay H. Paglalahat ng Aralin Gamit ang mapa ng Bikol, tukuyin ang lokasyon ng bawat lalawigan. Ano ang tiyak na lokasyon ng Bicol gamit ang longhitud at latitud? Isulat at lapatan ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas gamit ang longhitud at latitude. Hango sa LRMD HEKASI 4-MISOSA Mahalaga bang matukoy ang tiyak na lokasyon? Bakit? Ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas batay sa longhitud at latitud ay 4 digri hanggang 21 digri hilagang latitud at 116 digri hanggang 127 digri silangang longhitud. 11 I. C. D. E. F. G. Pagtataya ng Aralin J. Karagdagang gawain para sa takdang-aralin at remediation IV. Mga Tala V. Pagninilay A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng magaaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? Gamit ang mapa sa pahina 15, LM, sagutin ang sumusunod: (Average learner) 1.Nasa anong latitude ang pinakahilagang bahagi ng Pilipinas? 2. Pinakatimog na bahagi? 3.Nasa anong longhitud ang pinakadulong kanlurang bahagi ng Pilipinas? 4.Pinakadulong silangang bahagi? 5.Ano ang tiyak na lokasyon ng Pilipinas? Anong dalawang espesyal na parallel ang nakasasakop sa Pilipinas? I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pagunawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mg sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gam tang kaalaman sa B. Pamantayan sa Pagganap 12 kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasanayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan 1. Nailalarawan ang lokasyon ng Pilipinas sa mapa 1.2. Natutukoy ang relatibong lokasyon ng Pilipinas batay sa karatig bansa na nakapaligid dito gamit ang pangunahin at pangalawang direksyon. AP5PLP-Ia-1 C. Mga kasanayan sa Pagkatuto (Isulat ang code ng bawat kasanayan) (Sub-tasked) 1.Natutukoy ang relatibong lokasyon ng Pilipinas batay sa karatig bansa na nakapaligid dito gamit ang pangunahin at pangalawang direksyon. 2. Naipagmamalaki ang lokasyon ng Pilipinas/Bikol. 3. Naiguguhit ang lokasyon ng Bikol sa paraang bisinal. Relatibong lokasyon ng Pilipinas II. Nilalaman Kagamitang Panturo A. Sanggunian 1. Mga pahina sa gabay ng Guro 2. 2. Mga pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 3. Mga pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang Kagamitan mula sa portal ng Learning Resource B. Iba pang Kagamitang Panturo Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 5-8 Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 3-9 Mapa ng Pilipinas, globo, outline mapa ng daigdig, batayang aklat III. PAMAMARAAN A. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o pagsisimula ng bagong aralin Laro: Magbibigay ang guro ng coordinates. Unahan sa paghanap sa mapa ng bansang tinutukoy. Hal. 64 digri hilagang latitud at 21 digri kanlurang longhitud 55 digri hilagang latitud at 12 silangang longhitud Sa paggising ninyo sa umaga, saan sumisikat ang araw? At saan ito lumulubog? B. Paghahabi sa layunin ng aralin 13 C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong aralin Picture parade: Ipakita ang mga larawan ng mga bantog na pamana sa Bikol at sabihin kung saan ito matatagpuan. Anong direksyon ang tatahakin mo patungo sa mga lugar na ito? Bantayog ni Rizal (camnortenews.com) Paguriran Island in Sorsogon (jontotheworld.com Cagsawahttps://www.google.com.ph/search ?q=larawa Rodeo in Masbate (choosephilippines.com) Penafrancia Festival (Hellotravel.com) Puraran Beach (tripadvisor.com.ph) Anong bansa ang nasa hilaga ng Pilipinas? Timog? Kanluran? Silangan? Gamit ang mapa ng mundo, tukuyin ang tiyak na relatibong lokasyon (bisinal) ng Pilipinas. Kung ikaw ay nasa lalawigan ng Albay, anong lugar ang nasa hilaga, timog, silangan at kanluran nito? Gamit ang LM AP 5, sagutan ang gawain sa Isip, Hamunin titik B, pahina 12-13. Magbigay ng isang bagay na hahanapin sa loob ng silid-aralan. Gabayan sila sa pamamagitan ng mga bagay na nakapaligid dito. Paano nakatutulong ang mga nakapaligid sa paghahanap ng isang lugar? Ang mga kalupaan na nakapaligid sa Pilipinas ay ang mga sumusunod: Hilaga – Taiwan Timog – Malaysia at Indonesia D. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan E. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) G. Paglalapat ng aralin sa pang-arawaraw na buhay H. Paglalahat ng Aralin 14 I. Pagtataya ng Aralin J. Karagdagang gawain para sa takdangaralin at remediation IV. Mga Tala V. Pagninilay A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Silangan – Guam Kanluran - Vietnam Tukuyin ang relatibong lokasyon ng Pilipinas gamit ang bawat natukoy na lugar . Iguhit ito. Rubrik sa pagguhit ng mapa ng relatibong lokasyon (Bisinal na paraan) ng Pilipinas. Pamantayan 1 2 Puntos Hindi Pagguhit gaanong Maganda maganda Hindi Pagkulay sa maayos at Maayos larawan maliwanag Pagbuo ng Marumi Malinis mapa Kabuuang puntos Ilarawan at iguhit ang lokasyon ng Bikol sa paraang bisinal. F. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I.Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman B. Pamantayan sa Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan 15 Pagganap C. Mga kasanayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasanayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan. 1. 1Nailalarawan ang lokasyon ng Pilipinas sa mapa. 1.2. Natutukoy ang relatibong lokasyon (relative location) batay sa nakapaligid na katubigan (Insular) gamit ang pangunahin at pangalawang direksyon. AP5PLP-Ia-1 (Sub-tasked) 1. Natutukoy ang relatibong lokasyon (relative location) batay sa nakapaligid na katubigan (Insular) gamit ang pangunahin at pangalawang direksyon. 2. . Naipagmamalaki ang lokasyon ng Pilipinas/Bikol. 3. Naiguguhit ang lokasyon ng Bikol sa paraang insular II. Nilalaman Kagamitang Panturo A. Sanggunian 1. Mga pahina sa gabay ng Guro 3. Mga pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 4. Mga pahina sa Teksbuk 5. Karagdagang Kagamitan mula sa portal ng Learning Resource B. Iba pang Kagamitang Panturo III. PAMAMARAAN A. Balik-aral sa nakaraang aralin at/o pagsisimula ng bagong aralin Relatibong Lokasyon ng Pilipinas Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pp. 5-8 Araling Panlipunan Pilipinas Bilang Isang Bansa pahina 3-9 Mapa ng Pilipinas, globo, outline mapa ng daigdig, batayang aklat Isulat ang nawawalang titik upang mabuo ang pangalan ng bansa. 1. Bansang nasa hilaga ng Taiwan at Pilipinas. J P N 2. Malaking bansa sa hilagang kanluran ng Pilipinas. T S 3. Bansa sa pagitan ng Japan at Pilipinas. 16 A T I N 4. Bansang nasa timog-kanluran ng Pilipinas. M L Y S A 6. Bansang nasa kanluran ng Thailand at Pilipinas. M B. Paghahabi sa layunin ng aralin C. Pag-uugnay ng mga halimbawa sa bagong aralin Y Batay sa LRMD HEKASI 4 - MISOSA Bukod sa mga bansang nakapaligid sa Pilipinas, ano pa ang nakapalibot dito? Pagbasa sa layunin. Ang lokasyong bisinal ay paglalarawan ng kinalalagyan ng bansa sa pamamagitan ng mga karatig-bansa nito. Ang lokasyong insular ay paglalarawan ng lokasyon ng bansa sa pamamagitan ng mga anyong tubig sa nakapaligid ditto D. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong kasanayan #1 Gamitin ang krokis sa ibaba sa pagtukoy ng mga anyong tubig na nakapaligid sa Pilipinas. 1. Hilaga : ____________________ 2. Silangan : ____________________ 3. Kanluran : ____________________ 4. Timog : ____________________ 7. Timog Silangan : ____________________ 8. Timog Kanluran : ____________________ E. Pagtatalakay ng bagong konsepto at paglalahad ng bagong Suriin ang 17 mapa ng Pilipinas/Bikol. kasanayan #2 tbakoa.blogspot.com F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) G. Paglalapat ng aralin sa pang-araw-araw na buhay H. Paglalahat ng Arallin I. Pagtataya ng Aralin Ano-anong katubigan ang nakapaligd dito? Isa-isahin natin ang anyong tubig na nakapaligid sa Pilipinas. Sa Bicol. Kung ikaw ay nasa Pilipinas anong anyong tubig ang babagtasin mo patungong Amerika? Japan? China? Vietnam? at Indonesia? Ang Pilipinas ay napapaligiran ng : Dagat Pasipiko sa silangan West Philippine Sea sa kanluran Bashi Channel sa hilaga Celebes Sea sa timog Tukuyin ang salitang hinahanap sa mga katanungan. Hanapin ito sa kahon. Timog Dagat Pasipiko Bashi Channel Silangan Dagat Timog Tsina Celebes Sea 1..Anong anyong tubig ang matatagpuan sa silangan ng Pilipinas? 2. Saan direksyon ng Pilipinas matatagpuan ang Dagat Celebes? 3.Ano ang malaking anyong tubig na nasa gawing kanluran ng Pilipinas? 4. Saan direksyon matatagpuan ang Karagatang Pasipiko? 5. Anong anyong tubig ang nasa dakong hilaga ng bansang Pilipinas? J. Karagdagang gawain para sa takdang-aralin at remediation IV. Mga Tala Ilarawan at iguhit ang lokasyon ng Bikol sa paraang insular. 18 B. C. D. E. F. G. V. Pagninilay A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng magaaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. LAYUNIN: A. Pamantayang Pangnilalaman (Content Standard) B. Pamantayan sa Pagganap (Performance Standard) Ang mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pagunawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Ang mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at 19 C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) II. NILALAMAN: pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. Naiuugnay ang uri ng panahon at klima ng bansa ayon sa lokasyon nito sa mundo. AP5PLP-Ib-c-2 (Sub-tasked) 1.Nasusuri ang pagkakaiba ng panahon at klima. 2.Nakababahagi sa talakayan hinggil sa pagkakaiba ng panahon at klima. 3.Naisusulat ang pagkakaiba ng panahon at klima gamit ang diagram. Panahon at Klima sa Pilipinas III. KAGAMITANG PANTURO: A. Sanggunian: 1. Mga pahina sa Gabay ng Guro Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 9-13 2. Mga pahina sa kagamitang Pang-Mag-aaral Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 18-21 3. Mga pahina sa Teksbuk AP 4-pp.22-23 , CG -AP5 pp. 10 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal Learning Resources B. Iba Pang Kagamitang Panturo larawan, diagram, activity cards, powerpoint, laptop IV. PAMAMARAAN Balik-Aral/ Pagsisimula ng Aralin Tumingin tayo sa ating paligid. Anong uri ng panahon mayroon tayo ngayon? A. Paghahabi sa Layunin ng Aralin (Picture analysis). Suriin natin ang mga larawan. Ilagay sa Hanay A ang mga kasuotang maaaring gamitin kapag malamig ang klima at sa Hanay B ang mga kasuotan o kagamitang maaaring gamitin kapag panahon ng tag-init o tag-ulan? https://www.google.com.ph/search?sa=X&q=bonnet+pang+l amig&tbm=isch&source=univ&ved=2ahUKEwjXbCSr7ziAhVK7WEKHel4Ba4QsAR6BAgJEAE&biw=1366&bih=6 57#imgrc=5ysDp57LH29kKM: 20 https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tb m=isch&sa=1&ei=OTHsXMfaA8fi-AbSlITAAg&q=t-shirt&oq=tshirt&gs_l=img.3..0l10.9617.14500..15808...0.0..0.185.1928. 0j14......0....1..gws-wizimg.....0..0i67.1bNu6kY_Ue0#imgrc=pqlGtUmOySBhsM: https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tb m=isch&sa=1&ei=OTHsXMfaA8fiAbSlITAAg&q=jacket&oq=jacket&gs_l=img.3..0l10.743.4300.. 6133...0.0..0.638.3246.0j6j4j1j1j1......0....1..gws-wizimg.....0..0i67.95u95yUmjqM#imgrc=kASBLFpdSTsDTM: https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tb m=isch&sa=1&ei=OTHsXMfaA8fiAbSlITAAg&q=payong&oq=payong&gs_l=img.3..0l10.520.395 5..5837...0.0..0.328.2412.0j11j1j1......0....1..gws-wizimg.....0..0i67._GDBjsfBhQ4#imgrc=1nUVIeC8867RRM: https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&t bm=isch&sa=1&ei=zTLsXObUGO7xhwPd3ofQDw&q=turtle+n eck&oq=turtle+neck&gs_l=img.3..0l3j0i10j0l2j0i10j0j0i10j0.1 69730.174211..175031...0.0..1.681.4003.0j8j5j1j1j1......0....1. .gws-wiz-img.....0..0i67 NrKSEEOgo3o#imgrc=ltaCQHn9XuEyiM: 21 https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tb m=isch&sa=1&ei=zTLsXObUGO7xhwPd3ofQDw&q=shorts&o q=shorts&gs_l=img.3..0l10.3386.6559..7911...11.0..0.0.0....... 0....1..gws-wizimg.....0..0i67.2vutSL7YhLY#imgrc=VGUZbHhpsZuF-M: https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tb m=isch&sa=1&ei=pjTsXJTRHZj7wQOpzY7gCQ&q=bota+sa+ul an&oq=bota+sa+ulan&gs_l=img.3...23328.25001..30457...0.0 ..0.196.1321.0j8......0....1..gws-wizimg.......0j0i10.AuJTDuTlmLw#imgrc=-CXiFvCJRgetvM: https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&t bm=isch&sa=1&ei=pjTsXJTRHZj7wQOpzY7gCQ&q=kapote&o q=kapote&gs_l=img.3..0l10.679.3247..4348...0.0..0.206.145 4.0j8j1......0....1..gws-wizimg.....0..0i67.3SVwgKUQIjU#imgrc=Dz3f74X4haHRiM: https://www.google.com.ph/search?tbm=isch&q=sando+ men&sa=X&ved=0ahUKEwi79u3stLziAhVWPHAKHZ2CDI8Qr NwCCGIoAQ&biw=1366&bih=657&dpr=1#imgrc=hQ_KYKtz ML_VoM: HANAY A 22 HANAY B B. Pag-uugnay ng mga Halimbawa sa Bagong Aralin C. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Ano ang masasabi ninyo sa larawang nasa Hanay A at sa mga larawang nasa Hanay B? Alin kaya sa dalawang Hanay ang tumutukoy sa klima at alin naman kaya ang tumutukoy sa panahon? Basahin ang sitwasyon. (Tatawag ang guro ng batang magbabasa nito.) Si Pedro ay gumamit ng payong kaninang umaga dahil umuulan para mamalengke ngunit pagkalipas ng isang oras paka-pamalengke ay tumila na ang ulan at sumikat na ang araw. Mula sa sitwasyong ating nabasa, 1. Sino ang pumunta sa palengke para mamili? 2. Kailan siya umalis? Ano ang kagamitang ginamit niya? 3. Anong panahon kaya mayroon ng namalengke si Pedro? 4. Ang panahon bang ito ay nagbago kaagad? Bakit? 5. Kailan ito nagbago? 6. Ano ang dalawang panahon na nabanggit sa kuwento? 7. Ano ngayon ang masasabi mo sa panahon? Gamit ang concept web, ilagay ang katuturan ng panahon PANAHON 23 D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Dayalogo. Aling Fe: Naku, Myrna malalim yata ang iniisip mo ngayon? Aling Myrna: Oo Fe, malapit na kasing sumapit ang buwan ng Nobyembre at Disyembre, maulan na. Sira kasi ang aking bubong. Tiyak, mababasa kami kapag umulan na. Aling Fe: Oo nga, kailangan habang mainit pa ang panahon mapalitan na ang bubong n’yo Myrna. Mabuti kung bakasyon na, walang problema kasi mainit na ang klima sa mga buwang ito. Aling Myrna: Hayaan mo at magtatrabaho ako para makabili ng bubong at tuloy mapalitan ito. 1. Ano ang iniisip ni Myrna? 2. Anong mga buwan ang nabanggit at gaano ito katagal? 3. Kapag maulan na, ano ang maaaring mangyari sa tahanan niya? 4. Anong mga buwan naman ang may mainit na klima? 5. Anong klima mayroon ang ating bansa? Batay sa dayalogo, ano ang masasabi mo sa klima? Ilagay ang sagot sa web. KLIMA E. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) ADVANCE GROUP: Gamit ang Venn Diagram, ibigay ang pagkakaiba ng panahon sa Klima? KLIMA PAGKA KAIBA PANAHON AVERAGE GROUP: Buuin ang pangungusap. Ang Panahon ay____________________samantalang ang klima ay_________________________. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay Kapag panahon ng tag-ulan, anong mga paghahanda ang inyong ginagawa? Kapag panahon ng tag-init, anong mga gawain ang inyong ginagawa? F. Paglalahat ng Aralin *Ang panahon ay pabago-bago, sa loob ng isang oras o kahit minuto samantalang ang klima ay nababago sa 24 loob ng mahabang panahon. G. Pagtataya ng Aralin Sagutin. Paano naiiba ang panahon sa klima ? H. Karagdagang Gawain Para sa Takdang-Aralin at Remediation. Ilarawan ang klima ng Pilipinas bilang isang bansang tropikal ayon sa lokasyon nito sa mundo. V. Mga Tala A. Bilang ng Mag-aaral na nakakuha ng 80% sa Pagtataya. B. Bilang ng Mag-aaral na Nangangailangan ng iba Pang Gawain para sa Remediation. C. Nakatulong ba ang Remediation? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin. D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation. E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo ang nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? F. Anong suliranin ang aking naranasan na nasolusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? H. Iba Pang Komento. Paaralan Baitang 25 5 Guro Asignatura Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. LAYUNIN: A. Pamantayang Pangnilalaman (Content Standard) B. Pamantayan sa Pagganap (Performance Standard) C. Pamantayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) Ang mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Ang mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. Nailalarawan ang klima ng Pilipinas bilang isang bansang tropikal ayon sa lokasyon nito sa mundo. AP5PLP-lb-c-2 (Sub-tasked) 1. Nailalarawan ang klima ng Pilipinas bilang isang bansang tropikal ayon sa lokasyon nito sa mundo. 2. Napahahalagahan ang likas na yaman ng bansa dahil sa pagiging tropikal nito. 3. Nakalilikha ng tula at poster na nagpapakita ng kainaman ng klimang tropikal sa mga hayop at pananim sa bansa. II. NILALAMAN: III. KAGAMITANG PANTURO: A. Sanggunian: Panahon at Klima sa Pilipinas 1. Mga pahina sa Gabay ng Guro Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 9-13 2. Mga pahina sa kagamitang Pang-Mag-aaral Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 18-21 3. Mga pahina sa Teksbuk AP 4-pp.22-23 , CG -AP5 pp. 103 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal Learning Resources B. Iba Pang Kagamitang Panturo IV. PAMAMARAAN A. Balik-Aral/ Pagsisimula ng Bola, graphic organizer, globo, mapang pangklima, activity cards, powerpoint, laptop Laro (Pass the Ball). Sa saliw ng musika 26 Aralin ipapasa ang bola sa bawat mag-aaral at sa paghinto nito, ang mag-aaral na nahintuan ng bola ang siyang sasagot sa tanong na nasa kapirasong papel. 1. Ano ang modelo o representasyon ng mundo? ( Globo) 2. Ito ang imahinasyong guhit na humahati sa daigdig sa hilagang hating-globo at timog hatingglobo. (Ekwador) 3. Ito ang pinakahilagang bahagi ng daigdig na tuwirang nasisinagan ng araw. (Tropiko ng Kanser) 4. Ito ang pinakatimog na bahagi ng mundo na tuwirang nasisinagan ng araw. (Tropiko ng Kaprikornyo) 5. Ito ang pinakadulong bahagi ng daigdig sa hilaga na naaabot ng pahilis na sinag ng araw. (Kabilugang Arktiko) 6. Ito ang pinakadulong bahagi ng daigdig sa timog na naaabot ng pahilis na sinag ng araw. ( Kabilugang Antarktiko) B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin Tingnan at hanapin sa globo ang Pilipinas. Ibigay muli ang eksaktong lokasyon nito gamit ang parallel at meridian. C.Pag-uugnay ng mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang kaugnayan ng kinaroroonan ng Pilipinas sa mundo sa panahon at klimang nararanasan nito? D.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 https://www.scribd.com/doc/233366050/Hekasi-4Misosa-10-Bakit-Iba-iba-Ang-Klima-at-PanahonSa-Mundo 27 https://www.scribd.com/doc/233366050/Hekasi-4Misosa-10-Bakit-Iba-iba-Ang-Klima-at-PanahonSa-Mundo Suriin natin ang Sonang Pangklima ng Daigdig. 1. Ano ang sonang pinakamalapit sa Ekwador at nakararanas ng pinakamainit na klima sa daigdig? 2. Anong sonang pangklima matatagpuan ang Pilipinas? 3. Bakit ganito ang klima sa ating bansa? 4. Ano ang tinatawag na klimang tropikal? 5. Bukod sa Pilipinas, ano-ano pang bansa ang nakararanas ng klimang tropikal? 6. Ilarawan naman ang klima sa mga bansang nasa Gitnang Latitud at Mataas na Latitud. 7. Bakit nakakatanggap ng sobrang lamig ang mga bansang nasa Mataas na Latitud? 8. Ano naman sonang pangklima ng mundo ang nakararanas ng apat na panahon: tagsibol, taginit, taglagas, at taglamig? 9. Bakit ang mga bansang ito ay may apat na panahon? E.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 F.Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Pangkatang Gawain. Unang Pangkat: Gamit ang concept map, magsulat ng limang gawaing maipagmamalaki sa Pilipinas bilang isang rehiyong tropikal. Halimbawa, nakapagtatanim sa bukid ang mga magsasaka. Mga Gawaing Maipagma malaki sa Pilipinas Ikalawang Pangkat: Lumikha ng tulang may paghanga sa kalikasan dahil sa pagiging tropikal ng Pilipinas. Ikatlong Pangkat: Gamit ang kartolina, gumuhit ng poster na nagpapakita ng kainaman ng klimang tropikal sa mga hayop at pananim sa bansa. 28 G. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay Mainam o nakabubuti ba ang klimang tropikal sa pamumuhay ng mga Pilipino? Bakit? H.Paglalahat ng Aralin Ang Pilipinas ay malapit sa ekwador at nasa mababang latitud kaya’t tropikal ang klimang nararanasan dito. ADVANCE GROUP: Sa maikling taIata, ilarawan ang klima ng Pilipinas ayon sa lokasyon nito sa mundo. I.Pagtataya ng Aralin AVERAGE GROUP: Sa pamamagitan ng larawan ng sonang pangklima ng daigdig, ipaliwanag kung bakit klimang tropikal ang nararanasan sa Pilipinas. J. Karagdagang Gawain Para sa Takdang-Aralin at Remediation. Ano-ano ang mga salik na may kinalaman sa klima ng bansa. Ibigay ang kahulugan nito. V.Mga Tala A.Bilang ng Mag-aaral na nakakuha ng 80% sa Pagtataya. B. Bilang ng Mag-aaral na Nangangailangan ng iba Pang Gawain para sa Remediation. C. Nakatulong ba ang Remediation? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin. D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation. E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo ang nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? F. Anong suliranin ang aking naranasan na nasolusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? H.Iba Pang Komento. Paaralan Baitang 29 5 Guro Asignatura Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I.LAYUNIN: A. Pamantayang Pangnilalaman (Content Standard) B.Pamantayan sa Pagganap (Performance Standard) C.Pamantayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) Ang mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pagunawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Ang mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng panahon at klima sa iba’tibang bahagi ng mundo. AP5PLP-Ib-c-2 (Sub-tasked) 1. Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng klima sa iba’t-ibang bahagi ng mundo bunsod ng mga natural na salik gaya ng latitud, topograpiya, distansiya mula sa karagatan, galaw at uri ng hangin at altitude o taas ng lugar. 2. Nasusuri ang isang lugar sa pamamagitan ng pagpapaliwanag ng salik na nakakaapekto dito sa paraang patalastas. 3. Nakabubuo ng puzzle hinggil sa isang lugar sa Pilipinas. II. NILALAMAN: III. KAGAMITANG PANTURO: A. Sanggunian: Panahon at Klima sa Pilipinas 1. Mga pahina sa Gabay ng Guro Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 9-13 2. Mga pahina sa kagamitang Pang-Mag-aaral Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 20-25 3. Mga pahina sa Teksbuk AP 4-pp. 28, CG -AP5 pp. 103 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal Learning Resources B. Iba Pang Kagamitang Kopya ng awit, larawan, activity cards, power point, laptop 30 Panturo IV. PAMAMARAAN A. Balik-Aral/Pagsisimula ng Aralin Magpa-awit sa mga bata sa himig ng “Sitsiritsit”. Ulit-ulitin ito hanggang maging pamilyar sa mga bata. Lati-lati latitud Alti-alti altitud Distansiya sa karagatan Galaw, uri ng hangin Topograpiya B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin Paghawan ng Balakid. Hanapin sa Hanay B ang mga salita o mga salitang tumutukoy sa Hanay A. Isulat ang magpares na salita sa kuwaderno. A B latitud Kataasan ng lugar altitud Paglalarawan sa pisikal na anyo ng isang lugar Distansiya sa karagatan Galaw at uri ng hangin topograpiya C. Pag-uugnay ng mga Halimbawa sa Bagong Aralin panukat upang mauri sa iba’t-ibang sonang pangklima ng mundo nakabatay kung saan ang mas mainit o malamig na lugar Sa mga baybaying pook, malamig ang temperatura kapag taginit, mainit naman kapag tag-lamig Isulat sa patlang ang salik na tinutukoy. _______1. Ang Mindanao ay bihirang makaranas ng ulan dahil ito ay napapaligiran ng kagubatan at kabundukan. _______2. Malamig sa Lungsod ng Baguio. _______3. Nagdadala ng malakas na pag-ulan sa bansa ang hanging habagat na nararanasan mula Mayo hanggang Pebrero. Malamig na hangin naman ang dala ng hangig amihan na nararanasan mula Nobyembre hanggang Pebrero. _______4. Mainam magbakasyon sa malapit sa dagat dahil malamig ang tenperatura dito kapag tag-init. _______5. Ang Pilipinas ay nasa Mababang latitud at nasa 31 Sonang Tropikal. D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Ano-ano ang mga natural na salik na nakakaapekto sa klima sa isang lugar? Isa-isahin at ipaliwanag ito gamit ang tsart. Mga Natural na Salik Paano ito nakakapekto sa Klima E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) ADVANCE GROUP Pagpapakita ng Patalastas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Hayaan ang bawat pangkat na pumili ng lugar na kanilang ilalarawan. Ipaalala sa mga mag-aaral na kailangang maisama sa patalastas ang paliwanag sa umiiral na klima sa lugar ayon sa salik na nakaaapekto rito. Palawan-lugar na malapit sa baybayin https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tbm= isch&sa=1&ei=8XbBXKn9HITSvgSmyIjwBA&q=larawan+ng+ Palawan&oq=larawan+ng+Palawan&gs_l=img.3...21866.238 92..24205...0.0..0.0.0.......0....1..gws-wizimg.yO_piRsZ52c#imgrc=rtqXqeNQoZ16vM: Cagayan- malambak 32 https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ng+Cagayan+ Valley&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjbz5P m7rhAhXp6XMBHfRKCU0Q_AUIDigB&cshid=15561825891136 17&biw=1366&bih=657#imgrc=fBx4KXMNxTyzBM: Cordillera-mataas na lugar https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ng+cordillera &source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjD6L7k7urhA hU_63MBHQ7bDxQQ_AUIDigB&biw=1366&bih=657#imgrc= 8PLTlPKJRQuV5M: Rubrik sa Pagmamarka ng Patalastas Pamantayan Deskripsiyon Puntos Kaangkupan ng Nilalaman Angkop at makabuluhan ang mensaheng nakapaloob sa patalastas sa pagbibigay katangian sa klima ng lugar 10 Kahusayan sa Pagpapahayag ng Ideya Mahusay na naipahayag ang patalastas 5 33 Pagkamalikhain Mapanghikayat at makapukaw-pansin ang ginawang patalastas. Malinis, maayos, at malikhain ang pagkakagawa nito 5 AVER AGE GRO UP: Buuin ang Kabuuang Puntos 20 puzzl e na ito at pagkatapos banggitin sa harap ng klase ang salik na nakakapekto sa klima sa lugar na ito. (guntingin na lang ng guro) https://www.google.com.ph/search?q=larawan+ng+baguio+city&t bm=isch&source=iu&ictx=1&fir=Ah7LjxZtWxeF6M%253A%252C4jO rxSUwVmU7oM%252C_&vet=1&usg=AI4_kQYNE_9pTCKI8Su03Nem0y8daBU5Q&sa=X&ved=2ahUKEwjAgYn G4r_iAhXN7WEKHWbmD2sQ9QEwA3oECAgQCg#imgdii=LLX0NJxf0 2GWvM:&imgrc=Ah7LjxZtWxeF6M:&vet=1 https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tbm= isch&sa=1&ei=6VnsXKDTDIqEoATe2peoDw&q=larawan+ng +mayon+Volcano&oq=larawan+ng+mayon+Volcano&gs_l=im g.12..0i24.586827.594942..597490...0.0..1.611.5078.0j6j8j2j1 j2......0....1..gws-wizimg.......0i67j0.dYlVofyNiTE#imgrc=dzgH7MOtiy85VM: RUBRICS Puntos Deskripsiyon Unang nakabuo ng puzzle at tama ang pagpapaliwanag hinggil sa salik na nakakaapekto sa klima ng lugar Ikalawang nakabuo ng puzzle at tama ang pagpapaliwanag 5 4 34 hinggil sa salik na nakakaapekto sa klima ng lugar Ikatlong nakabuo ng puzzle at tama ang pagpapaliwanag hinggil sa salik na nakakaapekto sa klima ng lugar 3 G. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay Kung kayo ay papipiliin ng lugar kung saan gusto n’yong manirahan, anong lugar ito at bakit? H. Paglalahat ng Aralin Nagkakaiba-iba ang klima sa iba’t-ibang bahagi ng mundo bunsod ng mga natural na salik gaya ng latitud, altitud, topograpiya, distansiya mula sa karagatan at galaw at uri ng hangin. Ipaliwanag. Bakit malamig ang klima sa Baguio City? I. Pagtataya ng Aralin J.Karagdagang Gawain Para sa Takdang-Aralin at Remediation. V.Mga Tala A. Bilang ng Mag-aaral na nakakuha ng 80% sa Pagtataya. Ano-ano ang mga salik na may kinalaman sa panahon. Ipaliwanag ang bawat isa. B. Bilang ng Mag-aaral na Nangangailangan ng iba Pang Gawain para sa Remediation. C. Nakatulong ba ang Remediation? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin. D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation. E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo ang nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? F. Anong suliranin ang aking naranasan na nasolusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? H. Iba Pang Komento. 35 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. LAYUNIN: A. Pamantayang Pangnilalaman (Content Standard) B. Pamantayan sa Pagganap (Performance Standard) Ang mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Ang mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C. Kasanayan sa Pagkatuto (Learning Competencies) Naipaliliwanag ang pagkakaiba ng panahon at klima sa iba’t-ibang bahagi ng mundo. AP5PLP-Ib-c-2 II. NILALAMAN: III.KAGAMITANG PANTURO: A. Sanggunian: Panahon at Klima sa Pilipinas 1. Mga pahina Gabay ng Guro 2. Mga pahina sa kagamitang PangMag-aaral 3. Mga pahina Teksbuk (Sub-tasked) 1.Naipaliliwanag ang kalagayan ng panahon sa iba’t-ibang bahagi ng mundo bunsod ng mga salik na temperatura, kahalumigmigan o humidity, pamumuo ng ulap at presipitasyon, dami ng ulan at bilis ng hangin o wind speed. 2.Nakalalahok sa talakayan sa pamamagitan ng pagkabisa ng tula tungkol sa mga salik ng panahon. 3. Nakasusulat ng angkop na sagot mula sa mga tanong sa metacard. sa Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 9-13 Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 26-28 sa AP 4- pp.28-30 , CG -AP5 pp. 103 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal Learning Resources B. Iba Pang Larawan, tula, activity cards, powerpoint, laptop 36 Kagamitang Panturo IV. PAMAMARAAN A. Balik-Aral / Pagsisimula ng Aralin B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin BALITAAN. Sino sa inyo ang nakapanood ng ulat panahon kagabi? Ibahagi ito sa klase? Pagpapakita sa logo ng PAG-ASA. https://www.google.com.ph/search?q=logo+ng+pagasa&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwib_pGW7b3iAhVPeXAKHZu8 CowQ_AUIDigB&biw=1366&bih=657#imgrc=7JOtk_7XmconHM: Pamilyar ba kayo dito? Ano ang tawag dito? Sino sa inyo ang makapagbibigay kahulugan sa Acronym na PAG-ASA? Ano ang tungkulin nito? C. Pag-uugnay ng Bigkasin natin ang tula. SALIK NG PANAHON mga Halimbawa sa ni: marijelpayacag Bagong Aralin I (Presentation) Temperatura, Temperatura! Tumataas, bumababa Kahalumigmigan, Kahalumigmigan! Singaw ng tubig na nagdadala ng pag-ulan II Ulap at Presipitasyon! Nagsasabi kung uulan o aaliwalas ang panahon Bilis ng Hangin, Bilis ng Hangin! Elemento ng pagtataya ng panahon III Dami ng Ulan, Dami ng Ulan! Epekto nito’y apat na uri ng klima sa bansa na nararanasan sa bawat rehiyon At sa ibaba nito sila’y ating alamin IV Kalahating taon ng tag-araw at tag-ulan Umuulan sa buong taon May maikling panahon ng tag-araw at maulan sa ibang rehiyon At pantay-pantay na dami at pagkakabahagi ng ulan sa buong taon V Ngayong alam na natin ang mga salik ng panahon Tag-init at tag-ulan atin nang paghandaan Upang maging magaan Buhay ng mamamayan 37 D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Hanapin sa tula ang limang salik na nakakaapekto sa panahon at isulat ito sa star organizer. MGA SALIK NA NAKAKAAPEKT O SA PANAHON E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 https://www.google.com.ph/search?biw=1366&bih=657&tbm=isch&sa=1&ei=x fjsXLKMIoWEoATkprqIAQ&q=star+organizer&oq=star+organizer&gs_l=img.3..0j 0i8i30l4.124.6837..7624...3.0..1.986.8518.3-3j2j4j5......0....1..gws-wizimg.......0i67j0i5i30.4O41GIA9uuM#imgrc=C3lIxoQJkI5WOM: PANGKATANG GAWAIN. (GROUP DISCUSSION). Hatiin sa limang pangkat ang mga bata. Bigyan sila ng metacard. Ang mga sagot ay makukuha nila buhat sa tulang kanilang binasa. Unang Pangkat-TEMPERATURA Ano ang tumataas at bumababa? Kapag mataas ang temperatura, magkakaroon tayo ng anong uri ng panahon? Kapag mababa naman ang temperatura, magkakaroon tayo ng anong panahon? Ikalawang Pangkat- KAHALUMIGMIGAN Ano naman ang tumutukoy sa singaw ng tubig na nagdadala ng pagulan? Kapag mataas ang kahalumigmigan, namumuo ang kaulapan at kapag narating na nito ang 100% na kahalumigmigan, nagbabadya na ito ng anong klaseng panahon? Ikatlong Pangkat- ULAP AT PRESIPITASYON Ano naman ang nagsasabi kung uulan o aaliwalas ang panahon? Paano nabubuo ang ulap? Kapag kulay itim na ang ulap at makapal na ito, magdadala ito ng anong uri ng panahon? At ano ang tawag sa pagbagsak ng ulan nito? Ika-apat na Pangkat-BILIS NG HANGIN At ano naman ang tumutukoy sa elemento ng pagtataya ng panahon? Sa paanong paraan nakatutulong ang bilis ng hangin sa pagtukoy ng panahon sa mga manlalayag sa karagatan o di kaya nama’y naglalakbay sa himpapawid? Ika-limang Pangkat- DAMI NG ULAN 38 Ano naman ang tinutukoy sa tula na iba-ibang lugar ang meron nito? Isulat ang 4 na uri ng klima ayon sa dami ng ulan. F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Sagutan ang Mga Tanong sa inyong aklat -AP 5 pahina 35 titik A. G. Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay Mahalaga ba ang ulan? Kapag walang ulan, ano kaya ang epekto nito sa ating kapaligiran? Sa pamumuhay ng mga tao? At kapag maraming ulan,ano naman ang epekto nito sa atin? H. Paglalahat ng Aralin Ang kalagayan ng panahon ay naaapektuhan ng temperatura, pamumuo ng ulap at presipitasyon, dami ng ulan, bilis ng hangin, at kahalumigmigan o humidity. Pumili ng isa sa limang salik na ating natalakay at ipaliwanag kung paano ito nakaaapekto sa kalagayan ng ating panahon? I. Pagtataya ng Aralin J. Karagdagang Gawain Para Takdang-Aralin Remediation. sa Ano ang pagkakaiba ng rotasyon sa rebolusyon? at V.Mga Tala A. Bilang ng Magaaral na nakakuha ng 80% sa Pagtataya. B. Bilang ng Magaaral na Nangangailangan ng iba Pang Gawain para sa Remediation. C. Nakatulong ba ang Remediation? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin. D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation. E.Alin sa mga istratehiyang pagtuturo ang nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? F. Anong suliranin 39 ang aking naranasan na nasolusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? H. Iba Pang Komento. 40 DAILY LESSON LOG Paaralan Guro Oras at Araw Baitang Asignatura Markahan 5 Araling Panlipunan Unang Markahan I. LAYUNIN A. Pamantayang Pangnilalaman Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pagunawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. B. Pamantayan sa Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa Pagganap nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C. Mga Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang Kasanayan sa archipelago. (AP5PLP-Ic-3) Pagkatuto (Sub-tasked) 1. Naipaliliwanag ang itinadhana ng Saligang Batas ng 1987 tungkol sa Pambansang Teritoryo at Doktrinang Pangkapuluan ng Pilipinas. 2. Napahahalagahan ang itinadhana ng Saligang Batas ng 1987 tungkol sa Pambansang Teritoryo at Doktrinang Pangkapuluan ng Pilipinas. 3. Naiguguhit ang imaginary lines na nagtatakda ng hangganan ng Pilipinas ayon sa Pambansang Teritoryo at Doktrinang Pangkapuluan ng Pilipinas. II. NILALAMAN III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 3. Mga Pahina sa Teksbuk Pambansang Teritoryo ng Pilipinas Artikulo I, Saligang Batas ng 1987 Kayamanan 6 Rex Bookstore. 2015, pahina 8 Yaman ng Pilipinas 6, pahina 46-47 Pilipinas: Isang Sulyap at Pagyakap 1, pahina 11 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Mapa ng Pilipinas at Asya Kagamitang Saligang Batas ng 197 Panturo IV. PAMAMARAA 41 N A. Balik-Aral B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin Tukuyin ang relatibong lokasyon ng Pilipinas gamit ang apat na kardinal na direkyon. Source: https://aseanup.com/free-maps-asean-countries/ Insular: Bisinal: Hilaga:___________ Hilaga______________ Timog:___________ Timog:______________ Silangan:__________ Silangan:____________ Kanluram:__________ Kanluran:___________ Pagmasdan ang mapa ng Pilipinas. Source: https://www.lawphil.net/judjuris/juri2011/aug2011/gr_187167_2011 .html Gabay na Tanong: 1. Anu-ano ang mga napapansin mo sa mapa ng Pilipinas? 2. Bakit kaya may imaginary lines ang Pilipinas? C. Pag-uugnay ng Halimbawa sa Bagong Aralin 1. Anu-ano ang napansin ninyo sa mapa ng Pilipinas? 2. Anong anyong lupa kaya ang inilalarawan sa katangiang heograpikal na makikita ninyo sa mapa? 3. Anu-anong mga kapuluan ang makikita sa Pilipinas? Alin sa mga ito ang inyo nang napuntahan? 4. Bakit kaya may imaginary lines ang Pilipinas? 42 D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 For Average Learners: Kumpletuhin ang probisyon na nakasaad sa Artikulo I ng Saligang Batasng 1987. Pagkatapos ay basahin ito sa klase. Para sa Guro: Ipapaskil ng guro ang mga salita na pagpipilian upang mapunan ang doktrinang pangkapuluan ng Pilipinas. Mga Ibibigay na Salita: Pambansang Teritoryo Pulo Karagatan Himpapawirin Dagat Teritoryal Ilalim ng Dagat Kailaliman ng Lupa Kalapagang Insular Pook Submarina Panloob na Karagatan Ayon sa Artikulo I, Seksyon I ng Saligang Batas 1987: “Ang __________ ng kapuluang Pilipinas kasama ang lahat ng mga __________ at mga __________ na nakapaloob dito, at lahat ng iba pang teritoryo na nasa ganap na kapangyarihan at o hurisdiksyon, na binubuo ng mga kalupaan, katubigan at __________ nito, kasama ang __________, ang __________, ang __________, ang mga __________, at ang iba pang mga __________ nito. Ang mga karagatang nakapaligid, nakapagitan, at nag-uugnay sa mga pulo ng kapuluan, maging anuman ang lawak at mga dimension ay bahagi ng __________ng Pilipinas.” Gabay na Tanong: Bakit may probisyon sa pambansang teritoryo ang Saligang Batas ng ating bansa? E. Pagtalakay ng For Advance Learners: Bagong Gamit ang mapa ng Pilipinas, tukuyin at ipaliwanag kung ano ang Konsepto at sinisimbolo ng mga imaginary lines. Paglalahad ng Bagong Kasanayan # 2 Source: https://www.lawphil.net/judjuris/juri2011/aug2011/gr_187167_2011 .html Mga Gabay na Tanong: 1. Alin sa mga imaginary lines ang sumisimbolo sa doktrinang pangkapuluan at Exclusive Economic Zone (EEZ) ng Pilipinas? Ipaliwanag ang mga probisyong 43 nakasaad dito. 2. Bakit mahalaga ito sa pagtukoy ng teritoryong sakop ng Pilipinas? 3. Anu-ano ang mga naging kapakinabangan ng Pilipinas sa pagkakaroon ng mga probisyong ito? F. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Matapos mailagay ang mga hinahanap na salita sa unang gawain ay tukuyin at ipaliwanag ang mga kahulugan nito na makikita sa ibaba. __________1. Kabilang dito ang lahat ng bagay sa ilalim ng lupa kasama na ang mga mineral at likas na yaman. __________2. Ang mga ito ay mga bahaging nasa dagat-teritoryal tulad ng trintsera, kalaliman, aplaya, buhanginan at batuhan. __________3. Ito ang nasa itaas ng mga teritoryal na lupain at dagat. __________4. Bahagi ito ng dagat na umaabot hanggang sa 12 milya kilometro ang layo mula sa pinakamababaw na bahagi ng baybaying dagat. __________5. Ito ang lupain sa ilalim ng dagat kabilang na ang mga mineral at likas na yaman dito. __________6. Ang mga ito ay nakalubog na bahagi ng kontinente o pulo na umaabot hanggang sa malalim na bahagi ng karagatan. __________7. Ito ang bahagi ng dagat na nasa loob ng pagitan ng teritoryo ng lupain. Kabilang ditto ang ilog, kanal, o lawa na nasa lupain ng estado. Gabay na Tanong: Bakit mahalagang malaman kung anu-ano ang mga nasasakupan ng teritoryo ng Pilipinas? G. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay H. Paglalahat ng Aralin Bilang Pilipino, paano makakatulong ang mga itinadhanang batas ng Saligang Batas ng 1987 upang ipagtanggol ang ating teritoryo? Bakit kailangang magkaroon ng legal na basehan sa pagtukoy ng mga bahaging teritoryo ng Pilipinas? Inaasahang sagot: Kailangang magkaroon ng legal na basehan sa pagtukoy ng mga bahagi ng teritoryo ng Pilipinas upang maipaglaban nating mga Pilipino ang ating karapatang terituryal at mapanatili ang ating soberanya bilang isang bansang malaya. I. Pagtataya ng Aralin J. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Ipaliwanag ang kahalagahan ng Saligang Batas ng 1987 tungkol sa pambansang teritoryo at doktrinang pangkapuluan. Punan ang tsart ng mga pagbabagong idinulot ng mga sumusunod sa teritoryong sakop ng Pilipinas. Mga Kasunduan/Batas 44 Mga Mahahalagang Pagbabago sa Teritoryo ng Pilipinas Kasunduan sa Paris Kasunduan ng Espanya at Estados Unidos Kasunduan ng Estados Unidos at Britanya Ang Konstitusyon ng 1935 Ang Kontitusyon ng 1973 V. MGA TALA VI. PAGNINILAY 45 DAILY Paaralan Baitang V LESSON Guro Asignatura Araling Panlipunan LOG Oras at Markahan Unang Markahan Araw I. LAYUNIN A. Pamantayang Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pag-unawa Pangnilalaman at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. B. Pamantayan Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa sa Pagganap nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C. Mga Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang Kasanayan sa archipelago. (AP5PLP-Ic-3) Pagkatuto (Sub-tasked) 1. Naiisa-isa ang mga pagbabagong naidulot ng iba’t ibang kasunduan at batas na nagtatakda ng teritoryo ng Pilipinas. 2. Napahahalagahan ang mga pagbabagong naidulot ng iba’t ibang kasunduan at batas na nagtatakda ng teritoryo ng Pilipinas. 3. Nakakagawa ng chart na nagpapakita ng kasaysayan ng pagtatakda ng teritoryo ng Pilipinas. II. NILALAMAN Pambansang Teritoryo ng Pilipinas III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 3. Mga Pahina sa Kayamanan 6 Rex Bookstore, pahina 9-10 Teksbuk Yaman ng Pilipinas 6, pahina 46 Pilipinas: Isang Sulyap at Pagyakap 1, pahina 11 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Mapa ng Pilipinas Kagamitang Tsart Panturo IV. PAMAMARA AN 46 A. Balik-Aral B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin C. Pag-uugnay ng Halimbawa sa Bagong Aralin D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan # 1 Ipalahad sa mga mag-aaral ang isinaulong Artikulo I ng Saligang Batas ng 1987. Katanungan: Ano ang layunin ng pagkakabuo ng probisyong ito sa Saligang Batas ng 1987 na may kinalaman sa ating pambansang teritoryo? Gamit ang mapa ng Pilipinas ay gumuhit ng linyang magpapakita ng hangganan ng Rehiyon V sa mapa. Source:https://www.globalsecurity.org/military/world/philippines/ma ps.htm 1. Naging madali ba sa inyo ang gawain? 2. Ano ang naging basehan ninyo sa pagtukoy ng hangganan ng teritoryo ng Rehiyon V? 3. Bukod sa doktrinang pangkapuluan, anu-ano pa kaya ang naging basehan sa pagtukoy ng mga teritoryong sakop ng ating bansa? For Average Learners: Kumpletuhin ang tsart ng nagpapakita ng mga pagbabagong naidulot ng iba’t ibang kasunduan at batas sa teritoryong sakop ng Pilipinas. Kasunduan o Batas Kailan/Paano Mga ito Pagbabagong Naipatupad? Naidulot sa Teritoryo ng Pilipinas Unang Pangkat: Kasunduan sa Paris Ikalawang Pangkat: Kasunduan ng Espanya at Estados Unidos Ikatlong Pangkat: 47 E. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) F. Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay G. Paglalahat ng Aralin Kasunduan ng Estados Unidos at Britanya Ikaapat na Pangkat: Ang Konstitusyon ng 1935 Ikalimang Pangkat: Ang Konstitusyon ng 1973 Mga Gabay na Tanong: 1. Tungkol saan ang kasunduan at batas na naiatas sa inyo? 2. Bakit nagkaroon ng mga kasunduan o batas na nagdulot ng mga pagbabago sa Pilipinas bilang isang kapuluan? For Advance Learners: Gamit ang mapa ng Pilipinas, guhitan ang mga kapuluan/hangganan ng Pilipinas na naidagdag ng iba’t ibang kasunduan at batas na naiatas sa inyo. Source:https://www.globalsecurity.org/military/world/philippines/ma ps.htm Gabay na Tanong: Bakit nagkaroon ng mga pagbabago sa teritoryong sakop ng Pilipinas? 1. Bakit kailangang ipagtanggol ng pamahalaan ang teritoryo ng ating bansa? 2. Ano ang magagawa mo upang makatulong sa pagtatanggol ng teritoryo ng ating bansa? 3. Magbigay ng kasalukuyang isyung kinakaharap na may kaugnayan sa ating paksa? Para sa Guro: Maaring pagyamanin ang talakayan sa pamamagitan ng pahapyaw na pagtalakay sa isyu ng territorial dispute ng Pilipinas at China sa mga pinag-aagawang isla sa West Philippine Sea. Bakit kailangang maunawaan ang iba’t ibang kasunduan at batas na nagtatakda sa teritoryo ng ating bansa? 48 H. Pagtataya ng Aralin I. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation V. MGA TALA VI. PAGNINILAY Inaasahang Sagot: Mahalagang maunawaan ang iba’t ibang kasunduan at batas na nagtatakda sa teritoryo ng ating bansa dahil higit na matututunan natin ang mga pagbabagong naganap sa ating kapuluan mula sa ating kasaysayan patungo sa kasalukuyan. Anu-ano ang mga pagbabagong naganap sa teritoryo ng Pilipinas batay sa mga sumusunod na batas at kasunduan? 1. Kasunduan sa Paris 2. Kasunduan ng Espanya at Estados Unidos 3. Kasunduan ng Estados Unidos at Britanya 4. Konstitusyon ng 1935 5. Konstitusyon ng 1973 Ilarawan ang katangian ng Pilipinas bilang isang archipelago. 49 DAILY LESSON LOG Paaralan Guro Oras at Araw Baitang Asignatura Markahan 5 Araling Panlipunan Unang Markahan VII. LAYUNIN D. Pamantayang Pangnilalaman E. Pamantayan Pagganap sa F. Mga Kasanayan sa Pagkatuto VIII. NILALAMAN IX. KAGAMITANG PANTURO B. Sanggunian 5. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 6. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 7. Mga Pahina sa Teksbuk 8. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Kagamitang Panturo X. PAMAMARAAN J. Balik-Aral Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang archipelago. (AP5PLP-Ic-3) (Sub-tasked) 1. Naipaliliwanag ang mga katangian ng Pilipinas bilang isang archipelago. 2. Nailalarawan ang mga katangian ng Pilipinas bilang isang archipelago. 3. Napahahalagahan ang epektong dulot ng katangian ng Pilipinas bilang isang archipelago. Katangian ng Pilipinas Bilang Isang Bansang Archipelago Pilipinas: Isang Sulyap at Pagyakap, pahina 12-14 Kasaysayan ng Pilipinas ni Apolinario Parale, pahina 19 Mapa ng Pilipinas at Rehiyon V Graphic Organizer 1. Anu-ano ang mga kasunduan at batas na pinagbatayan sa pagtukoy ng teritoryong sakop ng Pilipinas? 2. Paano nakatulong ang mga kasunduan at batas sa K. Paghahabi sa Layunin ng Aralin pagtatakda/pagtukoy ng Pambansang Teritoryo ng Pilipinas? Pansinin ang mapa ng Pilipinas. Saan mo maaring maikumpara ito? 50 L. Pag-uugnay ng Halimbawa sa Bagong Aralin Source:https://www.globalsecurity.org/military/world/philippines/m aps.htm FOR AVERAGE LEARNERS: Tukuyin ang mga sumusunod na bahagi ng bansang Pilipinas. Source:http://www.forumbiodiversity.com/showthread.php?t=32693 Source: https://www.revolvy.com/page/Visayas M. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan # 1 Source: http://www.alearningfamily.com/main/philippinesmindanao-outline-map/ Mga Gabay na Tanong: 1. Anu-ano ang mga bumubuo sa Pilipinas? Ibigay rin ang mga karagatang sakop ng teritoryo nito. 2. Isaayos ang mga naturang kapuluan bilang isang bansang Pilipinas. 3. Sa pangkabuuan, anong klase ng anyong lupa ang inilalarawan ng Pilipinas? FOR ADVANCE LEARNERS: Sa pamamagitan ng isang graphic organizer, ilarawan ang katangian ng mapa ng Pilipinas. 51 Source: https://mapsroom.com/pin/2801/ N. Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) O. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay Ilarawan ang katangian ng Pilipinas bilang isang kapuluan. (Inaasahang maibibigay ng mga mag-aaral ang kahulugan ng konseptong archipelago o kapuluan.) Mga Gabay na Tanong: 1. Alin sa tatlong kapuluan sa Pilipinas ang pinakamalaki at ikalawa sa pinakamalaki? 2. Anu-ano ang mga katangian ng Pilipinas bilang isang bansang kapuluan? 3. Anu-ano ang mga nagiging implikasyon ng pagiging kapuluan ng Pilipinas sa mga mamamayang Pilipino? Magbigay ng halimbawa Gamit ang mapa ng Rehiyon V, hanapin ang mga sumusunod: 1. Burias Island 2. Ticao Island 3. Cagraray 4. Tinaga 5. San Miguel Island 6. Masbate 7. Catanduanes 8. Batan Island 9. Rapu-Rapu Source: http://tbakoa.blogspot.com/p/map-of-bicol.html P. Paglalahat ng Aralin Mga Gabay na Tanong: 1. Saang bahagi ng mapa ng Rehiyon V makikita ang mga nasabing lugar? 2. Ano ang mapapansin mong pagkakapareho ng mga nasabing lugar? 3. Bakit kailangang maunawaan ang pisikal na katangian ng Bicol? 4. Paano nakakaapekto ang pagiging kapuluan ng ating rehiyon sa ating pagkakakilanlan bilang Bicolano? i. Dugtungan Mo! Ang bansang Pilipinas ay isang archipelago dahil __________________. Inaasahang Sagot: Ang Pilipinas ay isang archipelago dahil ito ay binubuo ng mga 52 kapuluan na napapalibutan ng katubigan. Q. Pagtataya ng Aralin R. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Gumawa ng isang talata na siyang naglalarawan kung bakit maituturing ang Pilipinas bilang isang kapuluan. Mga Gabay na Tanong: 1. Anu-ano ang mga katangian ng Pilipinas bilang isang kapuluan? 2. Anu-ano ang mga nagiging implikasyon ng pagiging kapuluan ng Pilipinas sa mga mamamayang Pilipino? 1. Anu-ano ang mga bumubuong lalawigan at lungsod sa Rehiyon V? 2. Magsaliksik ng mga ipangmamalaking produkto, pagkain, tourist spots at iba pa ng Rehiyon V. XI. MGA TALA XII. PAGNINILAY 53 DAILY Paaralan Baitang 5 LESSON LOG Guro Asignatura Araling Panlipunan Oras at Markahan Unang Markahan Araw I. LAYUNIN A. Pamantayang Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pagPangnilalaman unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. B. Pamantayan sa Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa Pagganap nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C. Mga Kasanayan Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang sa Pagkatuto archipelago. (AP5PLP-Ic-3) (Sub-tasked) 1. Naipaliliwanag ang katangian ng Bicol bilang rehiyon ng Pilipinas. 2. Napapahalagahan ang kulturang taglay ng Bicol. 3. Nakabubuo ng kongklusyon tungkol sa mga katangiang taglay ng Rehiyong Bicol sa pamamagitan ng iba’t ibang local icons. II. NILALAMA Katangian ng Rehiyon V N III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2.Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 3. Mga Pahina sa Internet Teksbuk http://buhayngisangbikolano.tumblr.com/ 4. Karagdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Mapa ng Rehiyon V Kagamitang Audio Clips (Bicol Regional March) Panturo Mga Larawan Tsart III.PAMAMARAAN A. Balik-Aral Ano ang katangian ng Pilipinas bilang isang kapuluan? 54 B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin C.Pag-uugnay ng Halimbawa sa Bagong Aralin Ipapakanta ng guro sa mga mag-aaral ang community song na pinamagatang “Bicol Regional March” BICOL REGIONAL MARCH Lyrics: Francisco B. Bulalacao Jr. Music: Paul Francis L. Padillo I Hail! dear beloved Bicolandia Home of the Virgin of Penafrancia Renowned for Pilinut and Sili From dawn to dusk we’re singing our praise to thee II Verdant plains, sparkling rivers and seas Hills and mountains, trees adorned From the shores across the seas Oh! Nature’s gifts to thee abound (Refrain) Bicolandia! Bicolandia!Our native land, behold! Albay, Camarines Norte, Camarines Sur Catanduanes, Masbate, Sorsogon Cities of Iriga, Naga, Ligao, Legazpi Tabaco, Sorsogon and Masbate Abode of noble heroes, land of the free Oh! Mt. Mayon is watching over thee (Coda) Bicolandia! Bicolandia! The home of the “Oragons” Fearless warriors, bold yet plain To truth and dignity we give in (Repeat Coda) Rit: to truth and dignity we give in. Gabay na Tanong: Anu-ano ang mga bumubuong lalawigan at lungsod sa Rehiyon V? Hanapin ito sa mapa ng Pilipinas. FOR AVERAGE LEARNERS: Tukuyin ang mga sumusunod na larawan (heritage icons). Suriin rin kung saang lalawigan o siyudad ito ng Rehiyon V nabibilang. Source:http://primer.com.ph/travel/2016/03/02/mayonvolcano/ Source:http://bicol.politics.com.ph/2018/09/19/viva-la-virgennaga-city-to-hold-post-penafrancia-festival-massive-cleanup-drive-on-saturday/ Source:http://recipes.pinoytownhall.com/recipe/laing-2/ 55 Source:https://www.pinterest.ph/pin/305470787209712721/ Source:http://sililabuyobicol.blogspot.com/2012/10/triviasiling-labuyo-bicol-trademark.html Source:http://www.mariaronabeltran.com/2017/09/travelguide-to-camarines-norte.html Source: http://www.mariaronabeltran.com/2017/09/travelguide-to-camarines-norte.html 56 Source:http://www.cebu-philippines.net/kawa-kawa-hill.html Source:http://boylakwatsero.blogspot.com/2013/02/butandin g-festival-2013-schedule-of.html Source:https://travelthroughparadise.com/blogs/regions/bicol _region Source: https://www.pressreader.com/ (Maaring magdagdag ang guro ng iba pang mga larawan na tumutukoy sa Rehiyon V) 1. Tungkol saan ang mga larawang inyong nakita? Saang lalawigan o siyudad kaya ng Rehiyon V ito matatagpuan? 2. Suriin ang mga larawang ipanakita sa inyo. Ano kaya ang mga katangian ng Bicolano ang ipinapakita sa bawat larawan? 57 C.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan # 1 FOR ADVANCE LEARNERS: Ipabasa sa mga mag-aaral ang isang artikulo na pinamagatang “Mga Bikolano: Kabuuang Pagsusuri” na matatagpuan sa link na ito: http://buhayngisangbikolano.tumblr.com/ Pagkatapos basahin ang artikulo, kumpletuhin ang tsart na ito na nagpapakita sa mga katangian ng Bicol bilang isang rehiyon ng Pilipinas. (Maaaring isagot rin ang mga local icons na ipinakita sa naunang gawain). Mga Local Saan ito Ano ang katangian Icons ng matatagpuan? ng Rehiyon V ang Rehiyon V ipinapakita ng bawat local icons? Group 1: Pagkain Group 2:Tourist Spots Group 3: Local Festivities Group 4: Pamumuhay ng mga Bikolano Group 5: Mga Produkto D.Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) E.Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay F.Paglalahat ng Aralin Note: Maaring magdagdag pa base sa mga makukuhang local icons sa binasang artikulo. Mga Gabay na Tanong: 5. Sa kabuuan, ilang lalawigan at lungsod ang bumubuo sa Rehiyon V? 6. Base sa naging gawain, anu-ano ang mga mahihinuha ninyong katangian ng Rehiyon Bicol? 7. Anu-ano ang nagiging epekto ng mga local icons sa mga aspektong kultural at ekonomikal ng ating rehiyon? Paano mo maipagmamalaki ang pagkakakilanlan mo bilang isang Bicolano? Paano nakatulong ang mga katangiang taglay ng Bicol sa pag-unlad nito? Inaasahang Sagot: Nakakatulong ang mga katangiang taglay ng Bicol sa pag58 G. Pagtataya ng Aralin H. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation I. MGA TALA J. PAGNINILAY unlad nito dahil maaari itong magpasigla ng ating turismo na siyang makakatulong sa pag-unlad ng ating ekonomiya at higit na malilinang ang ating pagkakakilanlan bilang Bicolano. Ipaliwanag ang katangiang taglay ng Bicol bilang isang rehiyon. Magdala ng long bond paper at coloring materials bukas. 59 DAILY LESSON Paaralan Baitang V LOG Guro Asignatura Araling Panlipunan Oras at Markahan Unang Markahan Araw I. LAYUNIN A.Pamantayang Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang mapanuring pagPangnilalaman unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahalagahan ang konteksto ng lipunan/pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas. B.Pamantayan sa Ang mga mag-aaral ay naipamamalas ang pagmamalaki sa Pagganap nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C.Mga Kasanayan sa Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang Pagkatuto archipelago. (AP5PLP-Ic-3) (Sub-tasked) 1. Naipaliliwanag ang katangian ng Pilipinas bilang bansang archipelago. 2. Nailalarawan sa malikhaing pamamaraan ang mga kapuluang bumubuo sa Pilipinas. 3. Nakagagawa ng mga hakbang kung paano makakatulong sa pag-unlad ng ating bansa. II. NILALA Ang Pilipinas Bilang Bansang Archipelago MAN III. KAGAMITANG PANTURO A.Sanggunian 1.Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2.Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 3.Mga Pahina sa Kayamanan 6 Rex Bookstore, pahina 9-10 Teksbuk Yaman ng Pilipinas 6, pahina 46 Pilipinas: Isang Sulyap at Pagyakap, pahina 11 4.Karagdagang Kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Long bond paper Kagamitang Coloring Materials Panturo III.PAMAMARAAN A.Balik-Aral Bakit hinati ang Pilipinas sa iba’t ibang rehiyon? 60 B.Paghahabi sa Layunin ng Aralin C.Pag-uugnay ng Halimbawa sa Bagong Aralin D.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan # 1 E.Paglinang sa Kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) F.Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay G.Paglalahat ng Aralin Mga Gabay Na Tanong: 1. Anu-ano ang mga natutunan mo sa ating nakaraang aralin? (Inaasahang magbabahgi ang mga mag-aaral ng mga natutunan nila sa mga naging aralin sa paksang “Pilipinas Bilang Isang Kapuluan? Anu-ano ang mga patunay na ang Pilipinas ay maituturing na isang kapuluan? FOR AVERAGE LEARNERS: Sa isang long bond paper, kulayan at tukuyin ang iba’t ibang kapuluan na bumubuo sa mapa ng Pilipinas. Source: http://getdrawings.com/philippine-mapdrawing#philippine-map-drawing-28.gif FOR ADVANCE LEARNERS: Gumawa ng reflection paper na nagpapakita ng mga natutunan ninyo sa ating aralin. Mga Gabay na Tanong: 1. Ilarawan ang mga katangian ng Pilipinas bilang isang kapuluan sa mga sumusunod: a. Ayon sa itinadhana ng Saligang Batas b. Ayon sa mga naging kasunduan sa kasaysayan c. Ayon sa Pisikal na Katangian 2. Ano ang magagawa mo upang makatulong sa paglinang ng angking katangian ng ating rehiyon? Maglahad ng mga konkretong kasagutan. Bilang mag-aaral, ano ang magagawa mo upang makatulong sa pag-unlad ng ating bansa? Bakit mahalagang maunawaan ang katangian ng Pilipinas bilang isang archipelago? Inaasahang Sagot: Mahalagang maunawaan ang katangian ng Pilipinas bilang isang archipelago upang makatulong tayo sa pagtugon sa 61 mga hamong idinudulot ng katangiang ito ng ating bansa. H.Pagtataya ng Aralin Pagmamarka ng output ng mag-aaral gamit ang rubrik. 1. Pagkamalikhain - 30% 2. Nilalaman ng Output - 30% 3. Organisasyon - 20% 4. Kalinisan - 20% Kabuuan: 100% I.Karagdagang Anu-ano ang mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan Gawain Para sa ng Pilipinas? Takdang Aralin at Remediation IV. MGA TALA V. PAGNINILAY Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas B. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) a. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. b. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. c. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng 62 II. NILALAMAN III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 3. Mga Pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Kagamitang Panturo IV. Pamamaraan A. Balik-Aral B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin C. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 1. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 2. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 3. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) 63 E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 F. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: 1. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 2. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 3. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) I. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. II. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? III. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. G. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay H. Paglalahat ng Aralin (para sa mga advanced na mag-aaral) I. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. II. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapanipaniwala? Bakit? Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. 64 I. Pagtataya ng Aralin Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) J. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory c. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. V. MGA TALA VI. PAGNINILAY H. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya I. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation J. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin K. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation L. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? M. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? N. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 65 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas B. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino C. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) a. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift b. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory c. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. II. NILALAMAN III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 3. Mga Pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Kagamitang Panturo IV. Pamamaraan A. Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 66 at B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin C. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? F. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng 67 maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. G. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay H. Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. I. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan J. Ang Karagdagang Gawain Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa 68 Para sa Takdang Aralin at Remediation V. MGA TALA sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. VI. PAGNINILAY B. C. D. E. F. G. A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 69 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas B. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino C. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) a. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo b. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. c. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. II. NILALAMAN III. KAGAMITANG PANTURO C. Sanggunian Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 3. Mga Pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources D. Iba pang Kagamitang Panturo Larawan/video ng pagputok ng bulkan, larawan ng Paciic Ring of Fire 70 IV. Pamamaraan A. Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin Bakit kaya ito pumutok? Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? C. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 71 Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: F. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) (para sa average na mga mag-aaral) i. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. ii. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. iii. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. (para sa advanced na mga mag-aaral) i. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. ii. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? G. Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? H. Paglalahat ng Aralin Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas Teoryang Bulkanismo? ayon sa Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa 72 I. Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) Pagtataya ng Aralin Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. J. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation V. MGA TALA VI. PAGNINILAY A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation C. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin D. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation E. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? F. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? G. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 73 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin A. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas B. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. C. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) a. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. b. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. c. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. II. NILALAMAN III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 3. Mga Pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources B. Iba pang Kagamitang Panturo IV. Pamamaraan A. Balik-Aral B. Paghahabi sa Layunin ng Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Ano angTeoryang Bulkanismo? Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng 74 Aralin C. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? F. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) i. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. ii. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. 75 iii. G. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay H. Paglalahat ng Aralin I. Pagtataya ng Aralin J. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. (para sa advanced na mga mag-aaral) i. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. ii. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang isinagawang 1 presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga mag-aaral p. 44. 76 V. MGA TALA VI. PAGNINILAY D. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya E. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation F. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin G. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation H. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? I. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? J. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 77 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan I. Layunin a. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas b. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. c. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) a. Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. b. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. c. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) II. NILALAMAN Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas III. KAGAMITANG PANTURO A. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 1. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 2. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 78 3. Mga Pahina sa Teksbuk 4. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. B. Iba pang Kagamitang Panturo IV. Pamamaraan A. Balik-Aral Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. B. Paghahabi sa Layunin ng Aralin C. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin D. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. E. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 F. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? G. Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay H. Paglalahat ng Aralin Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. 79 I. V. VI. B. C. D. E. F. G. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Pagtataya ng Aralin J. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation MGA TALA PAGNINILAY A. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 80 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan VII. Layunin D. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas E. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. F. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 VIII. NILALAMAN IX. KAGAMITANG PANTURO C. Sanggunian 5. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 6. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 7. Mga Pahina sa Teksbuk 8. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources D. Iba pang Kagamitang Panturo (Sub-tasked) c. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. d. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. d. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya 81 X. Pamamaraan K. Balik-Aral L. Paghahabi sa Layunin ng Aralin M. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin N. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 4. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 5. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 6. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) O. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: P. Paglinang sa kabihasaan 4. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 5. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 6. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang 82 (Tungo sa Formative Assessment) mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) IV. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. V. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? VI. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Q. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay R. Paglalahat ng Aralin (para sa mga advanced na mag-aaral) III. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. IV. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapanipaniwala? Bakit? Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? S. Pagtataya ng Aralin Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) 83 T. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: d. Teorya ng Continental Drift e. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory f. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. XI. MGA TALA XII. PAGNINILAY O. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya P. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Q. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin R. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation S. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? T. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? U. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 84 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan VII. Layunin D. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas E. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino F. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) c. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift d. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory d. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. VIII. NILALAMAN IX. KAGAMITANG PANTURO E. Sanggunian 5. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 6. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 7. Mga Pahina sa Teksbuk 8. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources F. Iba pang Kagamitang Panturo X. Pamamaraan K. Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 85 at L. Paghahabi sa Layunin ng Aralin M. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? N. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 O. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? P. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) 86 Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. Q. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay R. Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. S. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 87 T. Ang Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XI. MGA TALA Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XII. PAGNINILAY I. J. K. L. M. N. H. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 88 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan VII. Layunin D. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas E. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino F. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) c. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo d. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. d. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. VIII. NILALAMAN IX. KAGAMITANG PANTURO G. Sanggunian Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 5. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 6. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 7. Mga Pahina sa Teksbuk 8. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources H. Iba pang Kagamitang Panturo Larawan/video ng pagputok ng bulkan, 89 larawan ng Paciic Ring of Fire X. Pamamaraan K. Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. L. Paghahabi sa Layunin ng Aralin Bakit kaya ito pumutok? Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? M. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? N. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. O. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 90 Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: P. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) (para sa average na mga mag-aaral) iv. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. v. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. vi. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. (para sa advanced na mga mag-aaral) iii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. iv. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? Q. Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? R. Paglalahat ng Aralin Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas Teoryang Bulkanismo? 91 ayon sa Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) S. Pagtataya ng Aralin Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. T. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XI. MGA TALA XII. PAGNINILAY H. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya I. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation J. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin K. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation L. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? M. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? N. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 92 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan VII. Layunin K. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas L. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. M. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) d. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. e. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. f. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. VIII. NILALAMAN IX. KAGAMITANG PANTURO C. Sanggunian 5. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 6. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 7. Mga Pahina sa Teksbuk 8. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources D. Iba pang Kagamitang Panturo X. Pamamaraan K. Balik-Aral Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Ano angTeoryang Bulkanismo? 93 L. Paghahabi sa Layunin ng Aralin M. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? N. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 O. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? P. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) iv. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. v. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi 94 pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. vi. Q. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay R. Paglalahat ng Aralin S. Pagtataya ng Aralin T. Karagdagang Gawain (para sa advanced na mga mag-aaral) iii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. iv. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang isinagawang 1 presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga 95 Para sa Takdang Aralin at Remediation XI. MGA TALA mag-aaral p. 44. XII. PAGNINILAY N. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya O. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation P. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Q. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation R. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? S. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? T. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 96 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan VII. Layunin d. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas e. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. f. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 Mga kasanayan sa pagkatuto (Sub-tasked) d. Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. e. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. f. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) VIII. NILALAMAN Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas IX. KAGAMITANG PANTURO C. Sanggunian Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 5. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 6. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 7. Mga Pahina sa Teksbuk 97 8. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. D. Iba pang Kagamitang Panturo X. Pamamaraan K. Balik-Aral Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. L. Paghahabi sa Layunin ng Aralin M. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin N. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. O. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 P. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? Q. Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay R. Paglalahat ng Aralin Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? 98 Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos S. Pagtataya ng Aralin T. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XI. MGA TALA XII. PAGNINILAY H. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya I. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation J. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin K. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation L. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? M. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? N. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 99 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIII. Layunin G. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas H. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. I. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 XIV. Mga kasanayan sa pagkatuto NILALAMAN XV. KAGAMITANG PANTURO E. Sanggunian 9. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 10. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 11. Mga Pahina sa Teksbuk 12. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources F. Iba pang Kagamitang Panturo (Sub-tasked) e. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. f. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. e. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya 100 XVI. Pamamaraan U. Balik-Aral V. Paghahabi sa Layunin ng Aralin W. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin X. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 7. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 8. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 9. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) Y. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: Z. Paglinang sa kabihasaan 7. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 8. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 9. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang 101 (Tungo sa Formative Assessment) mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) VII. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. VIII. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? IX. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. AA.Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay BB.Paglalahat ng Aralin (para sa mga advanced na mag-aaral) V. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. VI. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapanipaniwala? Bakit? Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? CC. Pagtataya ng Aralin Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) 102 DD. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XVII. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: g. Teorya ng Continental Drift h. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory i. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. MGA TALA XVIII. PAGNINILAY V. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya W. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation X. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Y. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Z. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? AA.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? BB.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 103 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIII. Layunin G. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas H. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino I. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 Mga Kasanayan sa Pagkatuto (Sub-tasked) e. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift f. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory e. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XIV. NILALAMAN XV. KAGAMITANG PANTURO I. Sanggunian 9. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 10. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 11. Mga Pahina sa Teksbuk 12. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources J. Iba pang Kagamitang Panturo XVI. Pamamaraan U. Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 104 at V. Paghahabi sa Layunin ng Aralin W. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? X. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Y. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? Z. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) 105 Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. AA.Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay BB.Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. CC. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 106 DD. Ang Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XVII. MGA TALA Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XVIII. PAGNINILAY P. Q. R. S. T. U. O. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 107 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIII. Layunin G. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas H. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino I. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 Mga kasanayan sa pagkatuto (Sub-tasked) e. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo f. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. e. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. XIV. NILALAMAN XV. KAGAMITANG PANTURO K. Sanggunian 9. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 10. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 11. Mga Pahina sa Teksbuk 12. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources L. Iba pang Kagamitang Panturo Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 Larawan/video ng pagputok ng bulkan, 108 larawan ng Paciic Ring of Fire XVI. Pamamaraan U. Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) V. Paghahabi sa Layunin ng Aralin natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. Bakit kaya ito pumutok? W. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? X. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Y. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 109 Z. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) vii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. viii. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. ix. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. AA.Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay BB.Paglalahat ng Aralin (para sa advanced na mga mag-aaral) v. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. vi. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas Teoryang Bulkanismo? 110 ayon sa CC. Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) Pagtataya ng Aralin Pamantayan DD. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. XVII. MGA TALA XVIII. PAGNINILAY O. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya P. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Q. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin R. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation S. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? T. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? U. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 111 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIII. Layunin U. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas V. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. W. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) g. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. h. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. i. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. XIV. NILALAMAN XV. KAGAMITANG PANTURO E. Sanggunian 9. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 10. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 11. Mga Pahina sa Teksbuk 12. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources F. Iba pang Kagamitang Panturo XVI. Pamamaraan Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. 112 U. Balik-Aral V. Paghahabi sa Layunin ng Aralin W. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano angTeoryang Bulkanismo? Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? X. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Y. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? Z. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) vii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. 113 viii. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. ix. AA.Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay (para sa advanced na mga mag-aaral) v. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. vi. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? BB.Paglalahat ng Aralin Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? CC. Pagtataya ng Aralin Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. 114 DD. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XVII. MGA TALA Maayos ang isinagawang 1 presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga mag-aaral p. 44. XVIII. PAGNINILAY X. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya Y. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Z. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin AA.Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation BB.Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? CC. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? DD. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 115 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIII. Layunin g. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas h. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. i. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 Mga kasanayan sa pagkatuto (Sub-tasked) g. Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. h. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. i. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) XIV. NILALAMAN XV. KAGAMITANG PANTURO E. Sanggunian 9. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 10. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 11. Mga Pahina sa Teksbuk Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 116 12. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources F. Iba pang Kagamitang Panturo XVI. Pamamaraan U. Balik-Aral V. Paghahabi sa Layunin ng Aralin W. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin X. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. Y. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Z. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) AA.Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay BB.Paglalahat ng Aralin Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? 117 CC. Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Pagtataya ng Aralin DD. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XVII. MGA TALA XVIII. PAGNINILAY O. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya P. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation Q. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin R. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation S. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? T. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? U. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 118 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIX. Layunin J. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas K. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. L. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 XX. NILALAMAN XXI. KAGAMITANG PANTURO G. Sanggunian 13. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 14. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 15. Mga Pahina sa Teksbuk 16. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources H. Iba pang Kagamitang Panturo (Sub-tasked) g. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. h. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. f. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya 119 XXII. Pamamaraan EE.Balik-Aral FF. Paghahabi sa Layunin ng Aralin GG. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin HH. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 10. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 11. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 12. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) II. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: JJ. Paglinang sa kabihasaan 10. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 11. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 12. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang 120 (Tungo sa Formative Assessment) mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) X. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. XI. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? XII. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. KK.Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay LL. Paglalahat ng Aralin (para sa mga advanced na mag-aaral) VII. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. VIII. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapanipaniwala? Bakit? Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? MM. Pagtataya ng Aralin Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) 121 NN. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: j. Teorya ng Continental Drift k. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory l. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. XXIII. MGA TALA XXIV. PAGNINILAY CC. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya DD. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation EE.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin FF. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation GG. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? HH. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? II. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 122 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIX. Layunin J. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas K. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino L. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) g. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift h. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory f. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XX. NILALAMAN XXI. KAGAMITANG PANTURO M. Sanggunian 13. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 14. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 15. Mga Pahina sa Teksbuk 16. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources N. Iba pang Kagamitang Panturo XXII. Pamamaraan EE.Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 123 at FF. Paghahabi sa Layunin ng Aralin GG. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? HH. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 II. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? JJ. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) 124 Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. KK.Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay LL. Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. MM. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 125 NN. Ang Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXIII. MGA TALA Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XXIV. PAGNINILAY V. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya W. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation X. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Y. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Z. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? AA.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? BB.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 126 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIX. Layunin J. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas K. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino L. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) g. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo h. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. f. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. XX. NILALAMAN XXI. KAGAMITANG PANTURO O. Sanggunian 13. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 14. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 15. Mga Pahina sa Teksbuk 16. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources P. Iba pang Kagamitang Panturo Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 Larawan/video ng pagputok ng bulkan, 127 larawan ng Paciic Ring of Fire XXII. Pamamaraan EE.Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) FF. Paghahabi sa Layunin ng Aralin natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. Bakit kaya ito pumutok? GG. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? HH. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 II. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 128 JJ. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) x. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. xi. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. xii. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. KK.Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay LL. Paglalahat ng Aralin (para sa advanced na mga mag-aaral) vii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. viii. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas Teoryang Bulkanismo? 129 ayon sa MM. Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) Pagtataya ng Aralin Pamantayan NN. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. XXIII. MGA TALA XXIV. PAGNINILAY V. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya W. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation X. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Y. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Z. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? AA.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? BB.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 130 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIX. Layunin EE.Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas FF. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. GG. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) j. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. k. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. l. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. XX. NILALAMAN XXI. KAGAMITANG PANTURO G. Sanggunian 13. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 14. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 15. Mga Pahina sa Teksbuk 16. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources H. Iba pang Kagamitang Panturo XXII. Pamamaraan EE.Balik-Aral Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Ano angTeoryang Bulkanismo? 131 FF. Paghahabi sa Layunin ng Aralin GG. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? HH. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 II. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? JJ. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) x. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. xi. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi 132 pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. xii. KK.Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay (para sa advanced na mga mag-aaral) vii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. viii. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? LL. Paglalahat ng Aralin Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? MM. Pagtataya ng Aralin Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang isinagawang 1 133 NN. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXIII. MGA TALA presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga mag-aaral p. 44. XXIV. PAGNINILAY HH. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya II. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation JJ. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin KK.Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation LL. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? MM. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? NN. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 134 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XIX. Layunin j. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas k. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. l. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 Mga kasanayan sa pagkatuto (Sub-tasked) Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. k. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. l. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) j. XX. NILALAMAN XXI. KAGAMITANG PANTURO G. Sanggunian 13. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 14. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 15. Mga Pahina sa Teksbuk 16. Karagdagang kagamitan mula sa Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa 135 Portal ng Learning Resources H. Iba pang Kagamitang Panturo XXII. Pamamaraan EE.Balik-Aral FF. Paghahabi sa Layunin ng Aralin GG. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin HH. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. II. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 JJ. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) KK.Paglalapat ng Aralin sa Pang-arawaraw na Buhay LL. Paglalahat ng Aralin Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo 136 MM. ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Pagtataya ng Aralin NN. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXIII. MGA TALA XXIV. PAGNINILAY V. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya W. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation X. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin Y. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation Z. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? AA.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? BB.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 137 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXV. Layunin M. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas N. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. O. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 XXVI. NILALAMAN XXVII. KAGAMITANG PANTURO I. Sanggunian 17. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 18. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 19. Mga Pahina sa Teksbuk 20. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources J. Iba pang Kagamitang Panturo (Sub-tasked) i. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. j. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. g. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya 138 XXVIII. Pamamaraan OO. Balik-Aral PP.Paghahabi sa Layunin ng Aralin QQ. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin RR. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 13. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 14. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 15. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) SS.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: TT. Paglinang sa kabihasaan 13. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 14. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 15. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang 139 (Tungo sa Formative Assessment) mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) XIII. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. XIV. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? XV. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. UU. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay VV.Paglalahat ng Aralin (para sa mga advanced na mag-aaral) IX. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. X. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapanipaniwala? Bakit? Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? WW. Pagtataya ng Aralin Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) 140 XX. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: m. Teorya ng Continental Drift n. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory o. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. XXIX. MGA TALA XXX. PAGNINILAY JJ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya KK.Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation LL. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin MM. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation NN. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? OO. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? PP.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 141 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXV. Layunin M. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas N. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino O. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) i. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift j. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory g. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XXVI. NILALAMAN XXVII. KAGAMITANG PANTURO Q. Sanggunian 17. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 18. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 19. Mga Pahina sa Teksbuk 20. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources R. Iba pang Kagamitang Panturo XXVIII. Pamamaraan OO. Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 142 at PP.Paghahabi sa Layunin ng Aralin QQ. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? RR. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 SS.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? TT. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) 143 Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. UU. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay VV.Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. WW. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 144 XX. Ang Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXIX. MGA TALA XXX. Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. PAGNINILAY CC. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya DD. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation EE.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin FF. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation GG. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? HH. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? II. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 145 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXV. Layunin M. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas N. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino O. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) i. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo j. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. g. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. XXVI. NILALAMAN XXVII. KAGAMITANG PANTURO S. Sanggunian 17. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 18. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 19. Mga Pahina sa Teksbuk 20. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources T. Iba pang Kagamitang Panturo Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 Larawan/video ng pagputok ng bulkan, 146 larawan ng Paciic Ring of Fire XXVIII. Pamamaraan OO. Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) PP.Paghahabi sa Layunin ng Aralin natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. Bakit kaya ito pumutok? QQ. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? RR. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 SS.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 147 TT. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) UU. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay VV.Paglalahat ng Aralin WW. Pagtataya ng Aralin Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) xiii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. xiv. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. xv. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. (para sa advanced na mga mag-aaral) ix. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. x. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo? Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 148 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) Pamantayan XX. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. XXIX. MGA TALA XXX. PAGNINILAY CC. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya DD. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation EE.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin FF. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation GG. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? HH. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? II. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 149 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXV. Layunin OO. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas PP.Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. QQ. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) m. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. n. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. o. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. XXVI. NILALAMAN XXVII. KAGAMITANG PANTURO I. Sanggunian 17. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 18. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 19. Mga Pahina sa Teksbuk 20. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources J. Iba pang Kagamitang Panturo XXVIII. Pamamaraan OO. Balik-Aral Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Ano angTeoryang Bulkanismo? 150 PP.Paghahabi sa Layunin ng Aralin QQ. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? RR. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 SS.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? TT. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) xiii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. xiv. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi 151 pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. xv. UU. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay VV.Paglalahat ng Aralin WW. Pagtataya ng Aralin XX. Karagdagang Gawain (para sa advanced na mga mag-aaral) ix. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. x. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang isinagawang 1 presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga 152 Para sa Takdang Aralin at Remediation XXIX. MGA TALA XXX. mag-aaral p. 44. PAGNINILAY RR. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya SS.Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation TT. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin UU. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation VV.Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? WW. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? XX. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 153 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXV. Layunin m. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas n. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. o. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) m. Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. n. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. o. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) XXVI. NILALAMAN XXVII. KAGAMITANG PANTURO I. Sanggunian 17. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 18. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 19. Mga Pahina sa Teksbuk Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 154 20. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources J. Iba pang Kagamitang Panturo XXVIII. Pamamaraan OO. Balik-Aral PP.Paghahabi sa Layunin ng Aralin QQ. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin RR. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. SS.Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 TT. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) UU. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay VV.Paglalahat ng Aralin Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? 155 WW. Pagtataya ng Aralin Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos XX. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXIX. MGA TALA XXX. PAGNINILAY CC. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya DD. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation EE.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin FF. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation GG. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? HH. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? II. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 156 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXI. Layunin P. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Q. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. R. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 XXXII. NILALAMAN XXXIII. KAGAMITANG PANTURO K. Sanggunian 21. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 22. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 23. Mga Pahina sa Teksbuk 24. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources L. Iba pang Kagamitang Panturo (Sub-tasked) k. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. l. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. h. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya 157 XXXIV. Pamamaraan YY. Balik-Aral ZZ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin AAA. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin BBB. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 16. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 17. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 18. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) CCC. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: DDD. Paglinang sa 16. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 17. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 18. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang 158 kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) XVI. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. XVII. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? XVIII. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. EEE. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay FFF. Paglalahat ng Aralin (para sa mga advanced na mag-aaral) XI. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. XII. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapanipaniwala? Bakit? Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? GGG. Pagtataya ng Aralin Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) 159 HHH. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: p. Teorya ng Continental Drift q. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory r. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. XXXV. MGA TALA XXXVI. PAGNINILAY QQ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya RR. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation SS.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin TT. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation UU. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? VV.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? WW. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 160 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXI. Layunin P. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Q. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino R. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) k. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift l. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory h. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XXXII. NILALAMAN XXXIII. KAGAMITANG PANTURO U. Sanggunian 21. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 22. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 23. Mga Pahina sa Teksbuk 24. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources V. Iba pang Kagamitang Panturo XXXIV. Pamamaraan YY. Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 161 at ZZ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin AAA. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? BBB. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 CCC. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? DDD. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) 162 Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. EEE. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay FFF. Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. GGG. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 163 HHH. Ang Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXXV. MGA TALA Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XXXVI. PAGNINILAY JJ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya KK.Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation LL. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin MM. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation NN. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? OO. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? PP.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 164 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXI. Layunin P. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Q. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino R. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) k. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo l. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. h. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. XXXII. NILALAMAN XXXIII. KAGAMITANG PANTURO W. Sanggunian 21. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 22. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 23. Mga Pahina sa Teksbuk 24. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources X. Iba pang Kagamitang Panturo Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 Larawan/video ng pagputok ng bulkan, larawan ng Paciic Ring of Fire 165 XXXIV. Pamamaraan YY. Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) ZZ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. Bakit kaya ito pumutok? AAA. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? BBB. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 CCC. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 166 DDD. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) xvi. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. xvii. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. xviii. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. EEE. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay FFF. Paglalahat ng Aralin (para sa advanced na mga mag-aaral) xi. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. xii. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas Teoryang Bulkanismo? ayon sa Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa 167 GGG. Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) Pagtataya ng Aralin Pamantayan HHH. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. XXXV. MGA TALA XXXVI. PAGNINILAY JJ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya KK.Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation LL. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin MM. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation NN. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? OO. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? PP.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 168 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXI. Layunin YY. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas ZZ. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. AAA. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) p. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. q. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. r. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. XXXII. NILALAMAN XXXIII. KAGAMITANG PANTURO K. Sanggunian 21. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 22. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 23. Mga Pahina sa Teksbuk 24. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources L. Iba pang Kagamitang Panturo XXXIV. Pamamaraan YY. Balik-Aral Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Ano angTeoryang Bulkanismo? 169 ZZ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin AAA. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? BBB. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 CCC. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? DDD. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) xvi. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. xvii. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi 170 pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. xviii. EEE. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay FFF. Paglalahat ng Aralin (para sa advanced na mga mag-aaral) xi. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. xii. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? GGG. Pagtataya ng Aralin Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang isinagawang 1 171 HHH. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXXV. MGA TALA presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga mag-aaral p. 44. XXXVI. PAGNINILAY BBB. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya CCC. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation DDD. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin EEE. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation FFF. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? GGG. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? HHH. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 172 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXI. Layunin p. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas q. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. r. Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 Mga kasanayan sa pagkatuto (Sub-tasked) p. Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. q. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. r. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) XXXII. NILALAMAN XXXIII. KAGAMITANG PANTURO K. Sanggunian 21. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 22. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 23. Mga Pahina sa Teksbuk Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 173 24. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources L. Iba pang Kagamitang Panturo XXXIV. Pamamaraan YY. Balik-Aral ZZ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin AAA. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin BBB. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. CCC. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 DDD. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) EEE. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay FFF. Paglalahat ng Aralin Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? 174 GGG. Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Pagtataya ng Aralin HHH. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XXXV. MGA TALA XXXVI. PAGNINILAY JJ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya KK.Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation LL. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin MM. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation NN. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? OO. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? PP.Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 175 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXVII. Layunin S. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas T. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. U. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 XXXVIII. NILALAMAN XXXIX. KAGAMITANG PANTURO M. Sanggunian 25. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 26. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 27. Mga Pahina sa Teksbuk 28. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources N. Iba pang Kagamitang Panturo (Sub-tasked) m. Naipapaliwanag ang kahulugan ng teorya. n. Natutukoy ang ilang teoryang makapagpapaliwanag sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. i. Nasasabi kung paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Nakaguguhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Mga Teorya tungkol sa Pagkabuo ng Kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Mapa ng Asya 176 XL. Pamamaraan III. Balik-Aral JJJ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin KKK. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin LLL. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 Magpakita ng mapa ng Asya. Ipaturo ang Pilipinas at ipasagot ang sumusunod na mga tanong. 19. Ilarawan ang itsura ng Pilipinas. 20. Saang bahagi ng mundo matatagpuan ang Pilipinas? 21. Paano sa palagay mo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung may alam silang alamat tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipalahad ang buod ng alamat na ito. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat. Pag-uusapan ng mga mag-aaral ang iba pang kuro-kuro o nalalamang impormasyon tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas. Isulat ang kanilang napagusapang impormasyon o kwento sa manila paper. Batay sa siyensiya, ang daigdig ay sinasabing may ilang bilyong taon na. Paano sa palagay n’yo malalaman ng kasalukuyang henerasyon ang kwento o paliwanag tungkol sa pinaka-pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Paano nakatutulong ang pananaliksik sa pagpapaliwanag ng pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Ano ang tawag sa paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong paraan ng pananaliksik? Anong mga salita ang maiuugnay sa salitang teorya? (Semantic web) MMM. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Magbigay ng kahulugan ng teorya batay sa mga salita na ibinigay ninyo. Ano ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng mga kapuluan ng Pilipinas? Ipabasa sa mga mag-aaral ang “Unawain Natin” sa LM p.40. Anong teorya ang tinutukoy ng sumusunod: NNN. Paglinang sa 19. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa unti-unting paghihiwalay ng isang supercontinent na tinatawag na Pangea. 20. Ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. 21. Ang kapuluan ng Pilipinas ay ang natirang nakalutang ng lumubog ang mga lupang nagdudugtong sa Asya. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang 177 kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) mga sumusunod: (para sa mga average na mag-aaral) XIX. Gumawa ng Venn diagram at isulat ang pagkakaiba at pagkakatulad ng teorya at katotohanan. XX. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? XXI. Gumuhit ng larawan na maiuugnay sa bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. (para sa mga advanced na mag-aaral) XIII. Magbigay ng tig-dalawang halimbawa ng teorya at katotohanan. Ipaliwanag ang mga pagkakatulad at pagkakaiba nito. XIV. Ano ang mga batayan para masabing kapani-paniwala ang isang teorya? Isalaysay ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumawa ng flowchart ng bawat teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. Ipaliwanag. OOO. Paglalapat ng Aralin sa Batay sa mga teoryang nabanggit, alin ang kapaniPang-araw-araw na Buhay paniwala? Bakit? PPP. Paglalahat ng Aralin Ano ang natutunan n’yo sa ating aralin? Ano ang teorya? Ang teorya ay isang kaisipan o paliwanag sa isang mahalagang konsepto gamit ang siyentipikong pamamaraan ng pananaliksik. Ano ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? QQQ. Pagtataya ng Aralin Ang ilang teorya tungkol sa pagkabuo ng Pilipinas ay ang Continental Dift, Bulkanismo at Tulay na Lupa. Ipaliwanag ang kahulugan ng teorya. (7 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 4 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Maayos ang 3 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 7 Isa-isahin ang mga teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas. (3 pts) 178 RRR. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XLI. MGA TALA XLII. PAGNINILAY Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at pasaliksikin tungkol sa sumusunod na mga paksa: s. Teorya ng Continental Drift t. Teorya ng Bulkanismo o Pacific Theory u. Teorya ng Tulay na Lupa Ang mga pangkat ay mag-uulat ng kanilang nasaliksik sa mga susunod na araw. Maaaring maghanda ng larawan o comic strip na ipapakita sa kanilang ulat. XX. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya YY. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation ZZ. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin AAA. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation BBB. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? CCC. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? DDD. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 179 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXVII. Layunin S. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas T. Pamantayan sa Pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino U. Mga Kasanayan sa Pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) m. Naipaliliwanag ang teoryang Continental Drift n. Naipapaliwanagang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory i. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Naiguguhit ang ibat-ibang naging ayos ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. XXXVIII. NILALAMAN XXXIX. KAGAMITANG PANTURO Y. Sanggunian 25. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 26. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Magaaral 27. Mga Pahina sa Teksbuk 28. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources Z. Iba pang Kagamitang Panturo XL. Pamamaraan III. Balik-Aral Continental Drift Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 40 – 41 mapa ng Pilipinas, larawan ng Laurasia Gondwana, kmanila paper, tatlong bato Ano ang ibig sabihin ng salitang teorya? 180 at JJJ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin KKK. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang tatlong teorya tungkol sa pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas? Maglagay ng tatlong bato sa ibabaw ng isang mesa. Pagdikit-dikitin ang mga ito. Dahan-dahang alugin ang mesa at pamasdan sa mga mag-aaral ang nangyari sa mga bato. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nangyari sa mga bato. Sino sa inyo ang nakaranas na ng lindol? Bakit sa palagay ninyo nagkakaroon ng lindol? LLL. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 MMM. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano ang nagiging epekto ng lindol sa kalupaan? Ano ang sinasabi sa teorya ng Continental Drift ayon kay Alfred Wegener? Ipatalakay sa pangkat na naatasang mag-ulat ng Continental Drift Theory. Ipasaad ang paliwanang at mga ebidensya na magpapatunay sa Continental Drift. Ilarawan ang Pangaea, Triassic, Jurassic, Cretaceous at Kasalukuyang panahon sa mga magaaral. Itanong kung bakit humantong sa bawat itsura ng kalupaan ang daigdig. Ano uli ang tawag sa supercontinent na pinagmulan diumano ng mga bansa? Sa anong dalawang bahagi ito nahati pagkalipas ng 75 milyong taon? Ipakita ang larawan ng Laurasia at Gondwana. Anong bahagi ang nasa hilaga? Anong bahagi ang nasa timog? Saang bahagi sa palagay ninyo nagmula ang kapuluan ng Pilipinas? NNN. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Bakit sa palagay ninyo sinasabing ang kapuluan ng Pilipinas ay galing sa Laurasia? (para sa average na mga mag-aaral) Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ang mga sumusunod na naging ayos ng mundo: -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. (para sa advanced na mga mag-aaral) 181 Hatiin ang klase sa limang pangkat at ipaguhit ng maayos ang mga sumusunod na naging anyo ng kalupaan ng mundo. Kulayan ng berde ang kalupaan ng Pilipinas sa bawat naging ayos ng -Pangea -Triassic -Jurassic - Cretaceous -Kasalukuyang Panahon Mula sa ginawa ng mga mag-aaral, ipaturo kung saan sa palagay nila naroroon ang kalupaan na pinagmulan ng Pilipinas sa bawat ayos ng mundo. OOO. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay PPP. Paglalahat ng Aralin Bakit dapat paniwalaan ang sinasabi sa Continental Drift Theory? Bakit hindi? Ano ang iyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ang Continental Drift Theory ay nagsasabing ang mundo ay dating may isang malakingmasa ng lupa na naghiwa-hiwalay sa paglipas ng maraming panahon. QQQ. Pagtataya ng Aralin Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa Continental Drift Theory? Sinasabing ang kalupaan ng Pilipinas ay nagmula sa Laurasia. Ang Laurasia ay nagmula sa Pangea; ang sinasabing supercontinent na pinagmulan ng lahat na kalupaan sa mundo. Buuin ang mga panungusap. 1. Ayon sa Teorang Continental Drift, ang mundo ay _________________________. 2. Ayon sa Teoryang Continental Drifet ang Pilipinas ay nabuo nang _________________________________. Rubrik sa Pagmamarka Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng 2 sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang Puntos 5 182 RRR. Ang Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XLI. MGA TALA XLII. Magsulat ng sanaysay na bumabanggit sa sanhi at bunga ng pagkabuo ng daigdig ayon sa Continental Drift Theory. PAGNINILAY QQ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya RR. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation SS.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin TT. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation UU. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? VV.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? WW. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 183 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXVII. Layunin S. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas T. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino U. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) m. Naipaliliwanag ang teoryang Bulkanismo n. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kalupaan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo. i. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakagagawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. XXXVIII. NILALAMAN XXXIX. KAGAMITANG PANTURO AA.Sanggunian 25. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 26. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 27. Mga Pahina sa Teksbuk 28. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources BB.Iba pang Kagamitang Panturo Bulkanismo o Pacific Theory Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 41 – 42 Larawan/video ng pagputok ng bulkan, larawan ng Paciic Ring of Fire 184 XL. Pamamaraan III. Balik-Aral Ano ang Continental Drift Theory? Magbigay ng mga naging ayos ng lupa sa Continental Drift Theory. Sa pagbanggit ng mga mag-aaral ng Jurrasic Period, itanong: Ano ang makikita Period?(Dinosaurs) JJJ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin natin sa Jurassic Bakit sa palagay niniyo wala nang dinosaurs sa kasalukuyang panahon? (Dahil minsang sabay-sabay sumabog ang mga bulkan sa daigdig.) Magpakita ng isang larawan/video ng pagputok ng bulkan. Bakit kaya ito pumutok? KKK. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano ang mangyayari sa linabas nitong volcanic materials? Anong pinakamalapit na bulkan ang matatagpuan sa iyong komunidad? Ano ang nangyayari sa tuwing ito ay pumuputok? Saan napupunta ang mga abo, buhangin at bato na ibinubuga nito? LLL. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 MMM. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano kaya ang maaaring mabuo sa mga materyales na binubuga tuwing pumuputok ang isang bulkan? Ano ang teoryang Bulkanismo? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Bulkanismo. Ipatalakay kung sino si Bailey Willis at kung ano ang Bulkanismo ayon sa kanya. Ipakita ang larawan ng Pacific Ring of Fire. Ang Ring of Fire ay isang lugar sa karagatang Pasipiko kung saan maraming lindol at pagsabog ng bulkan ang nagaganap. Ano ang masasabi n’yo sa lokasyon ng Pilipinas at Ring of Fire? Paano sa palagay n’yo nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa teoryang Bulkanismo? 185 NNN. Paglinang sa kabihasaan (Tungo sa Formative Assessment) Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) xix. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. xx. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. xxi. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. OOO. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay PPP. Paglalahat ng Aralin (para sa advanced na mga mag-aaral) xiii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag ng teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pagtula. xiv. Gumuhit ng isang simpleng mapa na maipapakita ang pacific Ring of Fire. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-awit. Gumawa ng flowchart na magpapaliwanang kung paano nabuo ang kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teoryang Bulkanismo. Ipaliwanag ang ginawa sa pamamagitan ng pag-rap. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teoryang Bulkanismo? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang natutuhan n’yo sa ating aralin? Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo mula sa mga natambak na volcanic materials na binuga ng pagputok ng bulkan mula sa ilalim ng karagatan. Paano nabuo ang Pilipinas Teoryang Bulkanismo? ayon sa Ang mga bulkan sa ilalim ng karagatan sa 186 QQQ. Pacific Ring of Fire ay pumutok at nagtambak ng volcanic materials sa ibabaw ng katubigan na naging kalupaan ng Pilipinas. Sagutin ang sumusunod: 1. Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ________________________________ (5 pts). 2. Ayon sa teoryang ito, ang Pilipinas ay nabuo nang __________________________________ (5 pts) Pagtataya ng Aralin Pamantayan RRR. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Magsulat ng sanaysay na magpapakita ng iyong pagsang-ayon o di pagsang-ayon sa Teorya ng Bulkanismo. XLI. MGA TALA XLII. PAGNINILAY QQ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya RR. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation SS.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin TT. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation UU. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? VV.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? WW. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 187 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXVII. Layunin III. Pamantayang Pangnilalaman Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas JJJ. Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. KKK. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) s. Naipaliliwanag ang Teorya ng Tulay na Lupa. t. Naipapaliwanag ang pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. u. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. Nakaguguhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. XXXVIII. NILALAMAN XXXIX. KAGAMITANG PANTURO M. Sanggunian 25. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 26. Mga Pahina sa Kagamitang PangMag-aaral 27. Mga Pahina sa Teksbuk 28. Karagdagang kagamitan mula sa Portal ng Learning Resources N. Iba pang Kagamitang Panturo XL. Pamamaraan III. Balik-Aral Teorya ng Tulay na Lupa Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 42 – 43 Larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Ano angTeoryang Bulkanismo? 188 JJJ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin KKK. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin Ano pa ang ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng kapuluan ng Pilipinas? Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang pinakamalapit na dagat sa kanilang pamayanan. Ano ang inyong napapansin sa kalupaan tuwing low tide? Tuwing high tide? LLL. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 MMM. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 Ano sa palagay ninyo ang kinalaman ng lebel ng tubig sa dagat sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas? Ano ang Teoryang Tulay na Lupa? Ibigay ang panahon sa pangkat na naatasang tumalakay ng Teoryang Tulay na Lupa. Ipatalakay ang larawan sa p. 42 at ipaliwanag kung ano an coast, continental shelf, continental slope, continental rise, at ocean. Ipakita ang larawan ng Asya nang Hindi pa lumalalim ang lebel ng tubig. Image Source: http://atlantisrisingforums.proboards.com/thread/45/lostcities Ano ang napapansin ninyo sa larawan? Ano ang itsura ng Timog Silangang Asya noong mababaw pa ang tubig sa karagatan? NNN. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) Ipaliwanag ang pagkabuo ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat at ipagawa ang mga sumusunod: (para sa average na mga mag-aaral) xix. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. xx. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi 189 pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. xxi. OOO. Paglalapat ng Aralin sa Pang-araw-araw na Buhay PPP. Paglalahat ng Aralin (para sa advanced na mga mag-aaral) xiii. Gumuhit ng larawan na magpapaliwanag sa Teorya ng Tulay na Lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pagtula. xiv. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-rap. Gumuhit ng larawan ng Pilipinas noong hindi pa lumulubog ang mga tulay na lupa at kulayan ang bahagi na nakalutang sa katubigan sa kasalukuyang panahon. Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng pag-awit. Ano ang mga ebidensya na magpapatunay na totoo ang sinasabi sa Teorya ng Tulay na Lupa? Dapat ba natin itong paniwalaan? Bakit? Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa teorya ng tulay na lupa, ang mga yelo sa North America, Europe at Asya ay natunaw at nagpalalim ng lebel ng tubig sa karagatan. Ang mga matataas na bahagi ang siyang natira at naging kasalukuyang mga bansa sa daigdig. Paano nabuo ang Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? QQQ. Pagtataya ng Aralin Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, ang mga isla sa Pilipinas ay magkakarugtong. Pinagdurugtong rin ng Tulay na Lupa ang Pilipinas at ang ilang karatig bansa sa Timog-Silangang Asya. Nang matuna ang yelo sa malaking bahagi ng daigdig, tumaas ang tubig at lumubog ang mabababang bahagi ng daigdig kasama ang mga tulay na lupa. Sagutin ang sumusunod: 1. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) 2. Paano nabuo ang Kapuluan ng Pilipinas ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa? (5 pts) Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay ng sapat 2 na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang isinagawang 1 190 RRR. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XLI. MGA TALA XLII. presentasyon. Kabuuang Puntos 5 Ipasagot ang “Isip Hamunin A” sa Kagamitan ng mga mag-aaral p. 44. PAGNINILAY LLL. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya MMM. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation NNN. Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin OOO. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation PPP. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? QQQ. Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? RRR. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 191 Paaralan Guro Baitang Asignatura 5 Araling Panlipunan Petsa / Oras Markahan Unang Markahan XXXVII. Layunin s. Pamantayang Pangnilalaman t. Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas Pamantayan sa pagganap Naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang Pilipino gamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino. u. Mga kasanayan sa pagkatuto Naipaliliwanag ang teorya sa pagkakabuo ng kapuluan at pinagmulan ng Pilipinas batay sa teoryang Bulkanismo at “Continental Shelf” AP5PLP-Id-4 (Sub-tasked) s. Nakapagbibigay ng lohikal na pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon tungkol sa pagkabuo ng mga kalupaan ng Pilipinas. t. Nakapagpapakita ng pagkakaisa sa pagsagawa ng pangkatang gawain. u. Nakapag-uulat sa klase ng paliwanag sa pagkabuo ng kalupaan ng Pilipinas sa malikhaing paraan. (pagawit/pagsayaw/pagrap/pagtula etc.) XXXVIII. NILALAMAN XXXIX. KAGAMITANG PANTURO M. Sanggunian 25. Mga Pahina sa Gabay ng Guro 26. Mga Pahina sa Kagamitang Pang-Mag-aaral 27. Mga Pahina sa Teksbuk 28. Karagdagang kagamitan mula sa Mga Teorya Tungkol sa Pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa 5 pp. 14 – 19 pp. 38 – 49 Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa 192 Portal ng Learning Resources N. Iba pang Kagamitang Panturo XL. Pamamaraan III. Balik-Aral JJJ. Paghahabi sa Layunin ng Aralin KKK. Pag-uugnay ng Mga Halimbawa sa Bagong Aralin LLL. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #1 karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Ano ang teorya? Ano ang tatlong teorya ng pagkabuo ng kalupaan sa daigdig? Hatiin sa tatlo ang mga mag-aaral. Ipasulat sa manila paper ang teorya at siyentistang naghain ng teorya, paliwanag, at mga patunay (Isip Hamunin-B p. 44) Iulat sa klase ang kanilang naging sagot. Magpakita ng larawan ng Pilipinas at itanong kung sa anong teorya sila naniniwala. Magpakita ng larawan ng Pangea, Bulkang sumabog sa karagatan, at mapa ng Asya noong mababaw pa ang karagatan. Paano nabuo ang kalupaan ng Pilipinas ayon sa bawat teorya. MMM. Pagtalakay ng Bagong Konsepto at Paglalahad ng Bagong Kasanayan #2 NNN. Paglinang sa kabihasnan (Tungo sa Formative Assessment) OOO. Paglalapat ng Aralin sa Pangaraw-araw na Buhay PPP. Paglalahat ng Aralin Pasagutan ang Isip, Hamunin C sa pp. 45 (Isulat ang S kung ang pangungusap ay nagsasaad ng sanhi at B kung ito ay bunga) Itanong sa mga mag-aaral kung sino sa kanila ang naniniwala sa teoryang Continental Drift, Bulkanismo, at Tulay na Lupa. Hingin sa mga mag-aaral ang kanilang dahilan sa kanilang mga kasagutan. Ano ang inyong natutunan sa ating aralin? Ano ang Continental Drift Theory? Ayon sa Teoryang Continental Drift, ang kalupaan sa daigdig kung saan bahagi ang Pilipinasay dating binubuo ng iisang malaking masa ng lupa na naghiwa-hiwalay hanggang sa marating ang kasalukuyang anyo ng mga lupain ng daigdig katulad ng kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teoryang Bulkanismo? Ayon sa Teoryang Bulkanismo, ang Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan. Ang mga binuga nitong volcanic materials ay natambak sa ibabaw ng katubigan at naging kapuluan ng Pilipinas. Ano ang Teorya ng Tulay na Lupa? Ayon sa Teorya ng Tulay na Lupa, nabuo 193 QQQ. ang kalupaan ng Pilipinas nang matunaw ang mga yelong bumabalot sa malaking bahagi ng mundo. Lumalim ang katubigan at nagpalubog sa mga kalupaan o tulay na lupa na nagdudugtong sa Pilipinas at ibang bansa sa Timog Silangang Asya. Ang mga matataas na bahagi ang siyang nakalutang sa kasalukuyan. Ipaliwanag ang sumusunod na mga teorya: (5 pts each) a. Teorya ng Continental Drift b. Teorya ng Bulkanismo c. Teorya ng Tulay na Lupa Pamantayan Puntos Nakuhang Puntos Lohikal ang 2 pagpapaliwanag batay sa inilahad na mga impormasyon. Nakapagbibigay 2 ng sapat na impormasyong susuporta sa ipinapaliwanag na teorya. Maayos ang 1 isinagawang presentasyon. Kabuuang 5 Puntos Pagtataya ng Aralin RRR. Karagdagang Gawain Para sa Takdang Aralin at Remediation XLI. MGA TALA XLII. PAGNINILAY QQ. Bilang ng mag-aaral na nakakuha ng 80% sa pagtataya RR. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng iba pang gawain para sa remediation SS.Nakatulong ba ang remedial? Bilang ng mag-aaral na nakaunawa sa aralin TT. Bilang ng mga mag-aaral na magpapatuloy sa remediation UU. Alin sa mga istratehiyang pagtuturo nakatulong ng lubos? Paano ito nakatulong? VV.Anong suliranin ang aking naranasan na solusyunan sa tulong ng aking punungguro at superbisor? WW. Anong kagamitang panturo ang aking nadibuho na nais kong ibahagi sa mga kapwa ko guro? 194