O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM FAN VA INNOVATSIYALAR
VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
60410400-“ Moliya va moliyaviy texnalogiyalar ” bakalavriat ta’lim yo’nalishi
AMALIYOT DAFTARI
2-kurs MMT-95 guruh talabasi
Xushboqov Doniyor Bahadir o’g’li
Institut tomonidan tayinlangan amaliyot rahbari: _________________
Amaliyot obyektidan tayinlangan rahbar:
Amaliyot obyekti rahbari:
__________________
_________________ ___________
Imzo
2023
muhir
2-kurs MMT- 95 guruh
Amaliyot joyi
talabasi
Xushboqov Doniyor
Surxondaryo viloyati
Olyinsoy tumani
Iqtisodiyot va Moliya bo’limi
Amaliyot o’tash muddati 2023-uil 29-maydan
2023-yil 29-iyulgacha
Institutdan tayinlangan rahbar ; dots Toshmatova R
Kafidra mudiri
Talaba Xushboqov Doniyor
prof. X .Qobulov
________________
imzo
2023-yil 29-maydan amaliyod joyiga keldi.
Amaliyot joyida tayinlangan rahbar
Abdusattorov Sh
Hududiy Iqtisodiyot va Moliya bo’limi rahbari
2023
Aliqulov S
_______________
Imzo (muhr)
1-mavzu.Moliya bo’limining funksiyalari , vazifalari va tashkiliy tuzilishi
1. Moliya bo‘limining funksiyalari, vazifalari va tashkiliy tuzilishi
Amaliyotning ilk kunlarida moliya bo’limining ichki tartib nizomi bilan tanishtirildik
va butun amaliyot davomida ushbu nizom asosida ish yuritdik (1.1-ilova). Mazkur
Nizom muqaddima, asosiy qism va xulosadan iborat bo’lib 6 ta bobni tashkil qiladi.
Nizomning 1-bobi “Umumiy qoidalar” deb nomlangan bo’lib qaysi qonunlarga
tayanib yozilgani, qaysi organ tomonidan qabul qilingani, qaysi organlar bilan
hamkorlikda ish yuritishi kerakligi haqida ma’lumot berilgan. 2-bob esa “Moliya
bo’linmasi va uning hududiy boshqarmalarining vazifalari va funksiyalari” deb
nomlangan bo’lib, moliya bo’limining vazifa va funksiyalari haqida keng qamrovda
ma’lumot berilgan. 3-bob “Moliya bo’linmasi va uning hududiy boshqarmalarining
huquqlari va javobgarligi” deb atalgan va moliya bo’limining huquqlari va
javobgarligi keng qamrovda tushuntirib o’tilgan. Nizomning 4-bobi esa “Moliya
bo’linmasi va uning hududiy boshqarmalari faoliyatini tashkil etish” deb nomlangan
va bo’limning hududiy tuzilishi haqida tushuncha berilgan. 5-bob “Moliya bo’limi va
uning hududiy boshqarmalari xodimlarining ish haqi va ularni moddiy
rag‘batlantirish” deb ataladi va u xodimlarning ish haqi va ularni moddiy
rag’batlantirish haqida ma’lumotga ega. Oxirgi bob esa “Yakunlovchi qoidalar”ni
qamrab oladi.
Amaliyot davrida moliya bo‘limi faoliyati va xodimlarining xizmat vazifalari
bilan tanishish, kasbiy-amaliy bilimlarini o‘rganish kabi malaka va ko’nikmalarga
ega bo’ldim. Shuningdek, moliya bo‘limining tashkiliy tuzilishi, funksiyasi va
vazifalari bilan tanishib chiqdim (1.2-ilova). Shu bilan birga, amaliyot davrida
amaliyot obyektining umumiy faoliyatida va jamoat ishlarida ham muntazam
ishtirok etib bordim.
Tuman va shaharlar hokimliklari moliya bo‘limlarining
NAMUNAVIY TUZILMASI
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari ____________________
2023
_______
imzo
Tuman va shaharlar hokimliklari moliya bo‘limlarining
NAMUNAVIY TUZILMASI
Mudir
Mudirning birinchi
Davlat maqsadli dasturlari
o‘rinbosari — bo‘lim boshlig‘i monitoringi masalalari bo‘yicha
Mahalliy
shakllantirish
budjetni
va
tashkilotlarini
ta’minlash bo‘limi
2
mudiri
Kommunal
xo‘jaligini
va
yo‘l
belgilash
Budjetning
chora-tadbirlarini
daromad moliyaviy jihatdan ta’minlash
kamaytirish bo‘yicha bosh
shaxslar murojaatlari bilan
ishlashni nazorat qilish va
muvofiqlashtirish bo‘yicha
inspektor
bazasini mustahkamlash va sho‘basi
subvensiyaviylikni
Jismoniy va yuridik
rivojlantirish,
obodonlashtirish va narxlarni
1—4
hisobi va hisoboti sho‘basi
mudir o‘rinbosari — sho‘ba
budjet
moliyaviy
Budjetni ijro etish
1
1
iqtisodchi
Yuriskonsult
1
1
Boshqaruv xodimlarining soni — 10
Boshqaruv xodimlarining umumiy cheklangan soni — 21.
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari ____________________ ______
imzo
2023
2-mavzu. Mahalliy byudjetni shakillantrish, byudjet tashkilotlarinini moliyaviy
ta`minlash b’limining funksiya va vazifalari
Amaliyot davrida moliya bo‘limi faoliyati va xodimlarining xizmat vazifalari bilan
tanishish, kasbiy-amaliy bilimlarini o‘rganish kabi malaka va ko’nikmalarga ega
bo’ldim. Shuningdek, Iqtisodiyod va moliya bo‘limining tashkiliy tuzilishi, funksiyasi va
vazifalari bilan tanishib chiqdim. Shu bilan birga, amaliyot davrida amaliyot
obyektining umumiy faoliyatida va jamoat ishlarida ham muntazam ishtirok etib
bordim.
Ishlab chiqarish amaliyotining dastlabki kuni Ishtixon tuman moliya bo’limining
tashkiliy tuzilishi, bo’limlari va sho’balari ish faoliyati bilan tanishib chiqdim. Amaliyot
joyidan biriktirilgan mas’ul xodim menga amaliyot obyektining ichki intizomi,
bo’limlarning ish faoliyati to’g’risida qisqacha ma’lumot berdi. Amaliyot tuman moliya
bo’limining barcha bo’lim va sho’balari (ikkita bo’lim va beshta sho’ba) da o’tkazildi.
Talabadan amaliyot o’tash davomida amaliyot o’tiladigan har bir ish o’rniga oid
amaldagi huquqiy-me’yoriy hujjatlar, ularda foydalanilayotgan axborotkommunikatsiya vositalari, “UzASBO” DM, “DMBAT”, 1C zamonaviy
vebtexnologiyalarni qo’llash asosida ishlab chiqilgan avtomatlashtirilgan dasturlari
bilan tanishib chiqish kabi jarayonlarda bevosita ishtirok etdim.
Bo‘limning
asosiy
vazifalari
:
-byudjet
va
byudjetdan
tashqari
harakat
smetasini
tuzish;
-byudjet va byudjetdan smetasini va shtat jadvalini yuqori tegishli moliya organlardan
ro’yxatdan
o‘tkazish;
-zarur hollarda o‘rnatilgan tartibda xarajat smetasi va shtat jadvaliga o‘zgartirishni
kiritish;
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari ____________________
.
2023
_______
imzo
Mahalliy byudjetni shakllantirish, byudjet tashkilotlarini moliyaviy ta’minlash
bo‘limi xodimlarining funksional vazifalari va majburiyatlari bayoni
№ Shtat birligi Lavozim bo’yicha vazifasi
nomi
1
- Bo‘limda mehnat va ijro intizomiga qat'iy rioya qilinishini
ta'minlash;
- Byudjet so‘rovini yuborish bo‘yicha qarori loyihasini
tayyorlash;
- Kelgusi yil uchun byudjet loyihasini asoslangan hisobkitoblar asosida har bir tarmoq moliyalashtirish xodimlaridan
qabul qilish va umumlashtirish;
- byudjet tashkilotlarining vaqtinchalik va doimiy xarajatlar
smetasini DMBAT dasturiga kiritilishini va vaqtinchalik byudjet
yoyilmalarini shakllantirish;
- Mahalliy byudjet parametrlarining asosiy ko‘rsatkichlarini
biriktirilgan byudjet tashkilotlariga yetkazilishini ta'minlash;
- Biriktirilgan byudjet tashkilotlarining xarajatlar smetasi va
Maxalliy
shtatlar jadvallarini moliya organlaridan belgilangan muddatlarda
byudjetni
ro‘yxatdan o‘tkazilishi ta'minlash;
shakllantirish,
- Biriktirilgan soha byudjet tashkilotlarida mahalliy byudjet
byudjetni
xarajatlarining belgilangan qonunchilik me'yorlariga muvofiq
jamlash
to‘g‘ri rejalashtirilishini ta'minlash;
hamda boshqa
- Mahalliy byudjet daromadlar tushumi prognozidan hamda
muassasalarni
xarajatlarni amalga oshirish muddatlaridan kelib chiqqan holda
moliyaviy
balanslashgan byudjet daromad va xarajatlari yoyilmalarini
ta'minlash
shakllantirish;
bo‘limi
- Mahalliy byudjetlar ijrosi to‘g‘risidagi hisobotlarni
boshlig‘i
biriktirilgan soha tashkilotlaridan, har bir tarmoq moliyalashtirish
o‘rinbosrai
bo‘limlaridan, tuman va tuman hokimliklari moliya bo‘limlaridan
qabul qilish va umumlashtirish;
- Byudjet tashkilotlarining pul mablag‘lari va set bo‘yicha
hisobot ko‘rsatkichlarini tahlil qilish hamda tahlil natijasida
aniqlangan past samarali xarajatlar va shtat birliklarini
maqbullashtirish chorasini ko‘rish va aniqlangan kamchiliklarni
bartaraf etish yuzasidan ko‘rsatma xatlari yuborish;
- Mahalliy byudjetni daromadlar va xarajatlarini ijrosini tahlil
qilish asosida birinchi darajali xarajatlarning to‘liq va muddatida
moliyalashtirishini ta'minlash uchun takliflar tayyorlash;
- Moliya bosh boshqarmasi hamda tuman hokimligi tomonidan
tasdiqlangan byudjet xarajatlariga kiritilgan o‘zgartirishlarni
DMBAT tizimida o‘z vaqtida ijro etilishini ta'minlash;
2023
- Mahalliy byudjetga kiritilayotgan o‘zgarishlar bo‘yicha
tegishli hokimliklar va vakillik organlari qarorlari loyihalarini
tayyorlash;
- Mahalliy byudjet xarajatlari prognoz ko‘rsatkichlarining
barcha yo‘nalishlar bo‘yicha bajarilishini monitoring qilish;
- Moliya bosh boshkarmasi hamda shaxar hokimligining
topshiriqlari bo‘yicha ma'lumotlarni biriktirilgan soha
tashkilotlari qabul qilib umumlashtirish hamda belgilangan
muddatlarda so‘ralgan joyga taqdim etish;
- Mahalliy byudjet xarajatlaridan foydalanish samaradorligini
tahlil qilish bo‘yicha o‘rganishlarda ishtirok etish;
2
Mahalliy
byudjetni
shakllantirish
va byudjet
tashkilotlarini
- Bo‘limda mehnat va ijro intizomiga qat'iy rioya qilinishini
ta'minlash;
- Kelgusi yil uchun byudjet loyihasini asoslangan hisobkitoblar asosida ta'lim sohasi tashkilotlaridan qabul qilish va
umumlashtirish;
2023
3
moliyaviy
ta'minlash
bo‘limi (xalq
ta'limi
bo‘yicha)
mutaxassis
- umumiy ta'limi sohasi byudjet tashkilotlarining vaqtinchalik
va doimiy xarajatlar smetasini, byudjet jarayonida kiritilgan
o‘zgarishlarni DMBAT dasturiga kiritilishini ta'minlash;
- umumiy ta'limi sohasi byudjet tashkilotlarining xarajatlar
smetasi va shtatlar jadvallarini belgilangan muddatlarda
ro‘yxatdan o‘tkazilishi ta'minlash;
- umumiy ta'limi sohasi byudjet tashkilotlarida mahalliy byudjet
xarajatlarining belgilangan qonunchilik me'yorlariga muvofiq
to‘g‘ri rejalashtirilishini ta'minlash;
- Mahalliy byudjetlar ijrosi to‘g‘risidagi hisobotlarni umumiy
ta'limi sohasi tashkilotlaridan qabul qilish va umumlashtirish;
- umumiy ta'limi sohasi tashkilotlarining pul mablag‘lari va set
bo‘yicha hisobot ko‘rsatkichlarini tahlil qilish hamda tahlil
natijasida aniqlangan past samarali xarajatlar va shtat birliklarini
maqbullashtirish chorasini ko‘rish va aniqlangan kamchiliklarni
bartaraf etish yuzasidan ko‘rsatma xatlari yuborish;
- umumiy ta'limi sohasi byudjet tashkilotlarining byudjetdan
tashkari tushumlarini ko‘paytirish hamda ulardan samarali va
maqsadli foydalanilishi ustidan monitoringni ta'minlash;
- umumiy ta'limi sohasi tashkilotlaridan homiladorlik nafaqasi
bo‘yicha talabnomalarni qabul qilish va tahlil qilish;
- Xalq deputatlari tuman Kengashi va tuman hokimining
ta'luqliligi bo‘yicha qaror va farmoyishlari loyihalarini moliyaviy
ekspertizadan o‘tkazilishini ta'minlash;
- Moliya bosh boshqarmasi hamda shaxar hokimligining
topshiriqlari bo‘yicha ma'lumotlarni biriktirilgan soha
tashkilotlari, har bir bo‘lim,qabul qilib umumlashtirish hamda
belgilangan muddatlarda so‘ralgan joyga taqdim etish;
- Mahalliy byudjet xarajatlaridan foydalanish samaradorligini
tahlil qilish bo‘yicha o‘rganishlarda ishtirok etish;
Mahalliy
byudjetni
shakllantirish
va byudjet
tashkilotlarini
moliyaviy
ta'minlash
bo‘limi
(sog‘liqni
saqlash
- Mehnat va ijro intizomiga qat'iy rioya qilinishini ta'minlash;
- Kelgusi yil uchun byudjet loyihasini asoslangan hisobkitoblar asosida biriktirilgan soha (sog‘liqni saqlash va aholini
ijtimoiy himoyalash) tashkilotlaridan qabul qilish va
umumlashtirish;
- kelgusi yil uchun byudjet so‘rovini Moliya bosh boshqarmasi
bo‘limlariga topshirish;
- byudjet tashkilotlarining vaqtinchalik va doimiy xarajatlar
smetasini, byudjet jarayonida kiritilgan o‘zgarishlarni DMBAT
dasturiga kiritilishini ta'minlash;
2023
bo‘yicha)
mutaxassis
4
Mahalliy
byudjetni
shakllantirish
va byudjet
tashkilotlarini
moliyaviy
ta'minlash
bo‘limi
(boshqa
sohalar,
nafaka
moliyalashtiri
sh va
monitoring
- Mahalliy byudjet xarajatlari soha bo‘yicha nazorat raqamlari
biriktirilgan byudjet tashkilotlariga yetkazilishini ta'minlash;
- Biriktirilgan byudjet tashkilotlarining xarajatlar smetasi va
shtatlar jadvallarini moliya organlaridan belgilangan muddatlarda
ro‘yxatdan o‘tkazilishi ta'minlash;
- Biriktirilgan soha byudjet tashkilotlarida mahalliy byudjet
xarajatlarining belgilangan qonunchilik me'yorlariga muvofiq
to‘g‘ri rejalashtirilishini ta'minlash;
- Mahalliy byudjetlar ijrosi to‘g‘risidagi hisobotlarni
biriktirilgan soha tashkilotlaridan qabul qilish va umumlashtirish;
- Biriktirilgan soha tashkilotlarining pul mablag‘lari va set
bo‘yicha hisobot ko‘rsatkichlarini tahlil qilish hamda tahlil
natijasida aniqlangan past samarali xarajatlar va shtat birliklarini
maqbullashtirish chorasini ko‘rish va aniqlangan kamchiliklarni
bartaraf etish yuzasidan ko‘rsatma xatlari yuborish;
- Biriktirilgan soha byudjet tashkilotlarining byudjetdan
tashkari tushumlarini ko‘paytirish hamda ulardan samarali va
maqsadli foydalanilishi ustidan monitoringni ta'minlash;
- Biriktirilgan soha tashkilotlaridan homiladorlik nafaqasi
bo‘yicha talabnomalarni qabul qilish va tahlil qilish;
- tuman hokimligi va Xalq deputatlari tuman Kengashining
ta'luqliligi bo‘yicha qaror va farmoyishlari loyihalarini moliyaviy
ekspertizadan o‘tkazilishini ta'minlash;
- Moliya bosh boshqarmasi hamda tuman hokimligining
topshiriqlari bo‘yicha ma'lumotlarni biriktirilgan soha
tashkilotlaridan qabul qilib umumlashtirish hamda belgilangan
muddatlarda so‘ralgan joyga taqdim etish;
- Mahalliy byudjet xarajatlaridan foydalanish samaradorligini
tahlil qilish bo‘yicha o‘rganishlarda ishtirok etish;
- Mehnat va ijro intizomiga qat'iy rioya qilinishini ta'minlash;
- Kelgusi yil uchun byudjet loyihasini asoslangan hisobkitoblar asosida biriktirilgan soha (boshqa sohalar) ijtimoiy
himoya va aholini ijtimoiy himoyalash) tashkilotlaridan qabul
qilish va umumlashtirish;
- kelgusi yil uchun byudjet so‘rovini Moliya bosh boshqarmasi
tegishli bo‘limlariga topshirish;
- byudjet tashkilotlarining vaqtinchalik va doimiy xarajatlar
smetasini, byudjet jarayonidagi o‘zgarishlarni DMBAT dasturiga
kiritilishini ta'minlash;
- Mahalliy byudjet xarajatlari soha bo‘yicha nazorat raqamlari
biriktirilgan byudjet tashkilotlariga yetkazilishini ta'minlash;
- Biriktirilgan byudjet tashkilotlarining xarajatlar smetasi va
shtatlar jadvallarini moliya organlaridan belgilangan muddatlarda
ro‘yxatdan o‘tkazilishi ta'minlash;
2023
qilish)
mutaxassis
- Biriktirilgan soha byudjet tashkilotlarida mahalliy byudjet
xarajatlarining belgilangan qonunchilik me'yorlariga muvofiq
to‘g‘ri rejalashtirilishini ta'minlash;
- Mahalliy byudjetlar ijrosi to‘g‘risidagi hisobotlarni
biriktirilgan soha tashkilotlaridan qabul qilish va umumlashtirish;
- Biriktirilgan soha tashkilotlarining pul mablag‘lari va set
bo‘yicha hisobot ko‘rsatkichlarini tahlil qilish hamda tahlil
natijasida aniqlangan past samarali xarajatlar va shtat birliklarini
maqbullashtirish chorasini ko‘rish va aniqlangan kamchiliklarni
bartaraf etish yuzasidan ko‘rsatma xatlari yuborish;
- Aholini ijtimoiy ximoya qilish bo‘yicha byudjetda ajratilgan
mablag‘larning maqsadli sarflanishini nazorat qilish. Kam
ta'minlangan oylalarni 16 (18) yoshgacha bolalarga, 2 yoshgacha
bolali onalarga va kam ta'minlangan oylalarga nafaqalar
oluvchilar sonin kamaytirib borish;
- Mahalliy byudjetning soha xarajatlari prognoz
ko‘rsatkichlarining barcha yo‘nalishlar bo‘yicha bajarilishini
monitoring qilish;
- Biriktirilgan soha byudjet tashkilotlarining byudjetdan
tashkari tushumlarini ko‘paytirish hamda ulardan samarali va
maqsadli foydalanilishi ustidan monitoringni ta'minlash;
- Biriktirilgan soha tashkilotlaridan homiladorlik nafaqasi
bo‘yicha talabnomalarni qabul qilish va tahlil qilish;
- tuman hokimligi va Xalq deputatlari tuman Kengashining
ta'luqliligi bo‘yicha qaror va farmoyishlari loyihalarini moliyaviy
ekspertizadan o‘tkazilishini ta'minlash;
- Moliya bosh boshqarmasi hamda tuman hokimligining
topshiriqlari bo‘yicha ma'lumotlarni biriktirilgan soha
tashkilotlaridan qabul qilib umumlashtirish hamda belgilangan
muddatlarda so‘ralgan joyga taqdim etish;
- Mahalliy byudjet xarajatlaridan foydalanish samaradorligini
tahlil qilish bo‘yicha o‘rganishlarda ishtirok etish;
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari ____________________
_______
Imzo
3-mavzu. Moliya bo’limining byudjetning daromadlar bazasini mustakamlashva
byudjedlararo munosabatlar bo’limining funksiya va vazifalari
2023
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. MIRZIYOYEV
Toshkent sh.,
2023-yil 25-yanvar,
PF-14-son
Iqtisodiyot va moliya vazirligi (Sh. Kudbiyev) 2023-yil 1-avgustga qadar:
(9-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil
12-iyundagi PF-92-sonli Farmoni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi,
13.06.2023-y., 06/23/92/0366-son)
yuridik maqomga ega bo‘lgan jamg‘armalar ijro etuvchi organlarining (direksiyalar,
boshqaruv qo‘mitalari va departamentlari hamda boshqalar) faoliyatini tugatish,
ularning funksiyalarini tegishli vazirlik va idoralarga o‘tkazish;
vazirlik va idoralarda xizmat avtotransport vositalaridan foydalanish tizimini ilg‘or
tajriba asosida tanqidiy tahlil qilgan holda, ularning sonini va saqlash xarajatlarini
qisqartirish, mazkur vazifani autsorsing tizimi asosida tashkil etish yuzasidan
normativ-huquqiy hujjat loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
10. Adliya vazirligi (A. Tashkulov) vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy
muddatda qonunchilik hujjatlariga ushbu Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va
qo‘shimchalar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga tegishli normativ-huquqiy hujjatlar
loyihalarini kiritsin.
11. Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri
A.N. Aripov va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbari S.U.
Umurzakov zimmasiga yuklansin.
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari ____________________ ______
imzo
4-mavzu. Moliya bo’limining davlat maqsadli dasturlari monitoringi
sho’basining funksiya va vazifalari
2023
2023-yil 1-yanvardan boshlab qayta tashkil etilgan va faoliyati tugatilgan davlat
organlarining ish yurituvida bo‘lgan litsenziyalash, ruxsat berish, xabardor qilish
va boshqa davlat xizmatlarini ko‘rsatish to‘g‘risidagi hujjatlar va arizalar
tegishliligi bo‘yicha yangi tashkil etilgan hamda tugatilayotgan tashkilotning
tegishli funksiyalari o‘tkazilgan vazirlik va idoralar tomonidan amalga oshiriladi;
Iqtisodiyot va moliya vazirligi (Sh. Kudbiyev) 2023-yil 1-avgustga qadar:
(9-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 12iyundagi PF-92-sonli Farmoni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi,
13.06.2023-y., 06/23/92/0366-son)
yuridik maqomga ega bo‘lgan jamg‘armalar ijro etuvchi organlarining (direksiyalar,
boshqaruv qo‘mitalari va departamentlari hamda boshqalar) faoliyatini tugatish,
ularning funksiyalarini tegishli vazirlik va idoralarga o‘tkazish;
vazirlik va idoralarda xizmat avtotransport vositalaridan foydalanish tizimini ilg‘or
tajriba asosida tanqidiy tahlil qilgan holda, ularning sonini va saqlash xarajatlarini
qisqartirish, mazkur vazifani autsorsing tizimi asosida tashkil etish yuzasidan
normativ-huquqiy hujjat loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
10. Adliya vazirligi (A. Tashkulov) vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy
muddatda qonunchilik hujjatlariga ushbu Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va
qo‘shimchalar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga tegishli normativ-huquqiy hujjatlar
loyihalarini kiritsin.
11. Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri
A.N. Aripov va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbari S.U.
Umurzakov zimmasiga yuklansin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 25-yanvardagi PF-14-son Farmoniga
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari __________________
2023
_______
Imzo
5-mavzu. Moliya bo‘limining obodonlashtirish, kommunal va yo‘l xo‘jaligini
rivojlantirish tadbirlarini moliyaviy ta’minlash sho‘basining funksiya va vazifalari
Har bir moliya bo’limi o’z tarkibiga qamrab oluvchi bo’linmalaridan biri bu
Obodonlashtirish, kommunal va yo‘l xo‘jaligini rivojlantirish tadbirlarini moliyaviy
ta’minlash sho‘basidir. Amaliyot davomida obodonlashtirish, kommunal va yo‘l
xo‘jaligini rivojlantirish tadbirlarini moliyaviy ta’minlash sho‘basi faoliyati,
funksiyalari va vazifalarini o‘rgandim hamda keyingi qatorlarda ular haqida malumot
berib o’taman. Shuningdek tumanda amalga oshirilgan va oshiriladigan ishlar
statistik ma’lumotlari bilan ham tanishib chiqdim.
Hududlarni iqtiodiy rivojlanishi va aholi turmush darajasini yaxshilanishida albatta
yo’l, obodonlashtirish va kommunal xo’jalikning o’rni katta. Men Iqtisodiyot va
moliya bo’limida amaliyotim davrida Oltinsoy tuman moliya bo’liminng
obodonlashtirish, kommunal va yo‘l xo‘jaligini rivojlantirish tadbirlarini moliyaviy
ta’minlash sho‘basida ishlar bilan tanishdim. Boshlang’ich 2 kun Oltinsoy tuman
obodonlashtirish bo’limida bo’ldim. U yerda bir yil davomida bajarilgan loyihalar
haqida ma’lumot oldim. Yo’l qurilishi bo’yicha tumandagi bir nechta mahallalarda
qilingan ishlar va shartnomalari bilan tanishdim. O’tgan yil davomida va shu yil
boshidan buyon ta’mirlanishi kerak bo’lgan bazi obyektlar yo’llar moliyalashtirilgani
haqida ma’lumotlar bilan tanishdim. Quyidagi ishlar obodonlashtirish
boshqarmasining asosiy vazifalariga kirar ekan
ko‘chalar, skvyerlar, xiyobonlar, yodgorlik majmualari va umumiy foydalaniladigan
boshqa ko‘kalamzor zonalarni ko‘kalamzorlashtirish, dov-daraxtlarni parvarish qilish
bo‘yicha agrotexnika tadbirlarini o‘tkazish, ularning zararkunandalari va kasalliklariga
qarshi kurashish;
yo‘l-ko‘prik xo‘jaligini (ko‘chalar, yo‘laklar qatnov qismining yo‘l qoplamasi, bekat
ko‘tarmalari, yer osti o‘tish joylari, ko‘priklar, transport chorrahalari va yo‘l
o‘tkazgichlar, yon bordyurlar, suv chiqarib yuborish tarmoqlari va boshqa sun’iy
inshootlar) saqlash, mukammal va joriy ta’mirlash;
xo‘jaliklararo qishloq avtomobil yo‘llarini saqlash, mukammal va joriy ta’mirlash;
drenaj xo‘jaligini (vertikal va gorizontal quduqlar, ochiq va yopiq kollektorlar, sun’iy
havzalar, yer osti va yomg‘ir suvlarini haydaydigan nasos stansiyalari) va favvoralarni
saqlash, mukammal, joriy ta’mirlash va ulardan foydalanish bo‘yicha boshqa ishlar;
2023
elektr energiyasini tejash maqsadida zamonaviy asbob-uskunalar va texnologiyalarni
joriy etgan holda yo‘llar va ko‘chalarning tashqi yoritish tarmoqlarini saqlash,
mukammal va joriy ta’mirlash hamda ulardan foydalanish bo‘yicha boshqa ishlar;
nazoratsiz, shu jumladan egasiz itlar, mushuklar va yirtqich hayvonlarni veterinariyasanitariya qoidalariga rioya qilgan holda tutish va davlat veterinariya bo‘limlariga
olib kelish;
ekologiya me’yorlariga, sanitariya, shaharsozlik me’yorlari va qoidalariga hamda
boshqa me’yorlar va qoidalarga muvofiq dafn etish joylari (qabristonlar) va qabr
ustiga o‘rnatilgan yodgorliklarni saqlash va ulardan foydalanish;
mavsumiy talablarni hisobga olgan holda obodonlashtirish obyektlarini sanitariya
jihatidan tozalash
2024 yilda Oltinsoy tuman Iqtisodiyot va moliya bo’limi 7 mlrd 183mln so’m mablag’
ajratish ko’zda tutilgan
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari __________________
2023
_______
Imzo
6-mavzu. Moliya bo‘limining qishloq xo‘jaligida bozor mexanizmlarini joriy etish
va tomorqa yerlarini rivojlantirish sho‘basining funksiya va vazifalari.
Har bir Iqtisodiyot va moliya bo’limi o’z tarkibiga qamrab oluvchi bo’linmalaridan biri
bu Qishloq xo‘jaligida bozor mexanizmlarini joriy etish va tomorqa yerlarini
rivojlantirish sho‘basidir. Amaliyot davomida qishloq xo‘jaligida bozor
mexanizmlarini joriy etish va tomorqa yerlarini rivojlantirish sho‘basi faoliyati,
funksiyalari va vazifalarini o‘rgandim hamda keyingi qatorlarda ular haqida malumot
berib o’taman. Shuningdek tumanda amalga oshirilgan va oshiriladigan ishlar
statistik ma’lumotlari bilan ham tanishib chiqdim.
Qishloq xo‘jaligi sohasini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashni yanada
takomillashtirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqish sohasida:
– davlat tomonidan ajratiladigan resurslarni tejaydigan zamonaviy ilg‘or tajribalarni
joriy qilishga yo‘naltirilgan yagona siyosatni amalga oshirishda ishtirok etadi;
– davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash orqali qishloq xo‘jaligini izchil va barqaror
rivojlantirish, qishloq aholisining daromadlarini oshirish, ichki bozorda oziq-ovqat
mahsulotlari narxlarining barqaror darajasini saqlab qolishda manzilli choratadbirlarni ishlab chiqishda qatnashadi;
Qishloq xo‘jaligi va oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarishni ko‘paytirishda
mahsulot yetishtiruvchilarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash uchun qulay
sharoitlar yaratish bo‘yicha chora-tadbirlar ishlab chiqish sohasida:
– raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarish uchun davlat tomonidan qo‘llab
quvvatlash salohiyatini oshirish;
– davlat xaridi uchun yetkazib beriladigan qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga sarflangan
xarajatlarni qoplaydigan darajada kafolatlangan baholarni belgilash bo‘yicha tegishli
normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini ishlab chiqadi;
Hududiy Iqtisodiyod va moliya bo’lim rahbari __________________
_______
Imzo
– qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqarish korxonalarining moliyaviy
munosabatlar va xizmatlar faoliyati samaradorligini oshirish bo‘yicha uslubiy
tavsiyalar va amaliy qo‘llanmalar, namunaviy texnologik kartalar asosida asosiy
2023
turdagi qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirishning biznes-rejalarini ishlab chiqadi
va joylarga yetkazish;
v) qishloq xo‘jaligi korxonalari bilan tayyorlov, ta’minotchi va xizmat ko‘rsatuvchi
korxonalar o‘rtasida o‘zaro moliyaviy-iqtisodiy munosabatlarini takomillashtirish,
o‘zaro qarzdorliklar monitoringini yuritish va ularni bartaraf etish bo‘yicha choralarni
ko‘rish sohasida:
– qishloq xo‘jaligi korxonalari bilan tayyorlov, ta’minotchi va xizmat ko‘rsatuvchi
korxonalar o‘rtasida o‘zaro yuzaga kelgan debitorlik va kreditorlik qarzdorliklarni
tegishli boshqarmalar bilan birgalikda monitoringni yuritadi va yuzaga kelgan
qarzdorliklarni kamaytirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqadi;
– davlat xaridi uchun yetishtirilayotgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlariga imtiyozli
kreditlar ajratilishi va ushbu mablag‘larni yetkazib beriladigan resusrlar va
ko‘rsatiladigan xizmatlar uchun yo‘naltirishi yuzasidan monitoring yuritadi va
ma’lumotlarni tahlil etadi;
– qarzdorliklar va o‘zaro hisob-kitoblar mexanizmini chuqur tahlil qilish asosida
qishloq xo‘jaligi tovar ishlab chiqaruvchilari hamda ta’minotchi va xizmat
ko‘rsatuvchi korxonalar o‘rtasidagi o‘zaro moliyaviy-iqtisodiy munosabatlarni
takomillashtirish bo‘yicha chora-tadbirlar ishlab chiqishda va uni amalga oshirishda
ishtirok etadi;
Vazirlik boshqarmalari hamda tizim tashkilotlarining qishloq xo‘jaligi sohasida
moliyaviy munosabatlar va xizmatlarni rivojlantirish faoliyatini muvofiqlashtirish
sohasida:
– vazirlik tizimidagi Respublika va hududiy tashkilot va idoralarning tahliliy va
prognoz faoliyatini muvofiqlashtiradi ularga uslubiy va amaliy jihatdan yordam
ko‘rsatadi;
– asosiy turdagi qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ishlab chiqarish harajatlari, mahsulot
tannarxi, mahsulot ishlab chiqarishning moliyaviy natijalari to‘g‘risidagi
ma’lumotlarni umumlashtiradi;
Hudud Iqtisodiyot va Moliya bo’lim rahbari
__________________
__________
7-mavzu. Moliya bo’limining oilaviy tadbirkorlikni rivojlantirish sho’basining funksiya
va vazifalari
2023
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. MIRZIYOYEV
.
Toshkent sh.,
2023-yil 25-yanvar,
PF-14-son
Iqtisodiyot va moliya vazirligi (Sh. Kudbiyev) 2023-yil 1-avgustga qadar:
(9-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 12iyundagi PF-92-sonli Farmoni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi,
13.06.2023-y., 06/23/92/0366-son)
yuridik maqomga ega bo‘lgan jamg‘armalar ijro etuvchi organlarining (direksiyalar,
boshqaruv qo‘mitalari va departamentlari hamda boshqalar) faoliyatini tugatish,
ularning funksiyalarini tegishli vazirlik va idoralarga o‘tkazish;
vazirlik va idoralarda xizmat avtotransport vositalaridan foydalanish tizimini ilg‘or
tajriba asosida tanqidiy tahlil qilgan holda, ularning sonini va saqlash xarajatlarini
qisqartirish, mazkur vazifani autsorsing tizimi asosida tashkil etish yuzasidan
normativ-huquqiy hujjat loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
10. Adliya vazirligi (A. Tashkulov) vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy
muddatda qonunchilik hujjatlariga ushbu Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va
qo‘shimchalar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga tegishli normativ-huquqiy hujjatlar
loyihalarini kiritsin.
11. Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri
A.N. Aripov va O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbari S.U.
Umurzakov zimmasiga yuklansin.
Hudud Iqtisodiyot va Moliya bo’lim rahbari
2023
__________________
__________
imzo
8-mavzu. Moliya bo’limining byudjet ijrosi va hisobi sho’basining funksiya va
vazifalari
Har bir Iqtisodiyot va moliya bo’limi o’z tarkibiga qamrab oluvchi bo’linmalaridan biri
bu byudjet ijrosi va hisobi sho‘basidir. Amaliyot davomida Byudjet ijrosi va hisobi
sho‘basi faoliyati, funksiyalari va vazifalarini o‘rgandim hamda keyingi qatorlarda
ular haqida malumot berib o’taman. Shuningdek tumanda amalga oshirilgan va
oshiriladigan ishlar statistik ma’lumotlari bilan ham tanishib chiqdim
Budjet daromadlari va xarajatlari bo’yicha rejaning bajarilishi haqida ma’lumotlar
bilan ta’minlash moliya organlari byudjet hisobining asosiy vazifasi hisoblanadi . Bu
ma’lumotlar asosida budjet ijrosi jarayoni ustidan nazorat qilish va tezkor rahbarlik
amalga oshiriladi . Bu maqsadlar uchun moliya organlari budjet daromadlari va
xarajatlari , bank muassasalaridagi budjetning pul mablag’lari , budjet bo’yicha
ochilgan kreditlar va berilgan mablag’lar , budjetlar o’rtasidagi o’zaro hisob –
kitoblar , ssudalar va boshqalar hisobini yuritadi .Iqtisodiyod va Moliya organlari ,
shuningdek , bank muassasalari tomonidan umumdavlat daromadlari va soliqlarining
alohida olingan budjetlar bo’yicha to’g’ri taqsimlanishi , budjet bo’yicha
tayinlanishiga qarab budjet mablag’larini tasarruf qiluvchilar tomonidan
foydalanilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi hamda budjet mablag’larining
butligini ta’minlaydi .Iqtisodiyot va Moliya organlari budjet ijrosi to’g’risidagi oylik ,
chorak va yillik hisobotlarni tuzadi va budjet ijrosi natijalarini aniqlaydi .Iqtisodiyod
va Moliya organlari o’zlari ijro etayotgan budjetlar ijrosining buxgalteriya hisobini
bevosita amalga oshiradi . O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi respublika
budjeti ijrosining buxgalteriya hisobini amalga oshiradi
Iqtisodiyot va Moliya organlari muayyan ma’muriy – hududiy birlikdagi barcha
boshqa budjetlar ijrosining buxgalteriya hisobini tashkil qiladi . Moliya organlari
budjet tashkilotlarining hisob va hisobotlarini tekshiradi va ularga tegishli
ko’rsatmalar beradi . Har bir moliya organi o’zi ijro etayotgan budjetning ijrosi
to’g’risidagi hisobotni va muayyan ma’muriy – hududiy birlik budjeti ijrosi
to’g’risidagi yig’ma hisobotni tuzadi . Davlat budjeti ijrosining buxgalteriya hisobi
boʻyicha moliya organlarining vazifalariga : 1 ) budjet daromadlari buxgalteriya
hisobini yuritish va bank muas sasalariga kelib tushgan daromadlarning budjetlar
o’rtasida to’g’ri taqsimlanishi ustidan nazoratni olib borish ; 2 ) bank muassasalarida
saqlanilayotgan budjetning naqd pullari buxgalteriya hisobini yuritish ; 3 ) budjet
ijrosi bilan bog’liq bo’lgan turli operatsiyalar ( budjetlar o’rtasidagi o’zaro hisob –
kitoblar , budjetlarga ssudalar berish va budjetlardan ssudalar olish bo’yicha
2023
operatsiyalar va boshqalar buxgalteriya hisobini yuritish ; 4 ) budjetlarda tashkil
qilinadigan fondlar va zaxiralar buxgalteriya hisobini yuritish ; 5 ) o’zlari ijro
etayotgan budjetlar ijrosi to’g’risidagi hisobotlarni tuzish ; 6 ) quyi moliya
organlarida va budjet mablag’larini tasarruf qiluv chilarda buxgalteriya hisobining
yuritilishi , hisobotning tuzilishi va uslubi ustidan nazorat qilish ; 7 ) buxgalteriya
hisobi va hisobotini markazlashtirish va mexaniza tsiyalashtirish bo’yicha
tadbirlarning amalga oshirilishi ustidan nazorat qilish kiradi . Yuqorida ko’rsatilgan
vazifalar O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligida uning davlat budjeti bosh
boshqarmasiga , boshqa moliya organlarida esa moliya organining bosh buxgalteri
boshqaradigan buxgalteriya yuklatilgan.
Byudjet ijrosi va hisobi sektori boshlig‘i-bosh hisobchi
- Bo‘limda mehnat va ijro intizomiga qat'iy rioya qilinishini ta'minlash va nazorat
qilish;
- ushbu bo‘lim faoliyatiga ta'luqli Prezident Farmonlari, qarorlari va
farmoyishlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlari, Moliya
vazirligining, Xalq deputatlari tuman Kengashi va tuman hokimligining topshiriqlarini
o‘z vaqtida va to‘liq bajarilishini ta'minlash;
- byudjet tashkilotlarining xarajatlar
smetasining bajarilishi bo‘yicha choraklik va yillik xisobotini qabul qilish;- tuman
bo‘yicha choraklik va yillik xisobotlarni umumlashtirib Moliya bosh boshkarmasiga
topshirishni ta'minlash;
- Barcha byudjet muassasalari xisobchilariga choraklik
va yillik xisobotlarni tuzish, Moliya vazirligi tomonidan chiqarilgan normativ xujjatlari
negizida seminar utkazib borish;
- Barcha byudjet muassasalari xisobchilari
tomonidan topshirilgan choraklik xisobotlarini DMBAT dasturida qabul qilish, ularni
UzAsbo dasturi bilan taqqoslash va byudjet muassasalarida xisobotlarning tug‘riligi
buyicha monitoring ishlarini amalga oshirish.
- Moliya bosh boshkarmasi tomonidan kelgan barcha topshiriqlarni o‘z vaqtida sifatli
bajarilishini ta'minlash.
- Maxalliy byudjettan moliyalashtiriladigan muassasalarning buxgaltriya kitoblarini
UzASBO dasturida yuritilishini qattiy nazorat qilish.
Hudud Iqtisodiyot va Moliya bo’lim rahbari _________________ _________
.
imzo
2023
9-mavzu. Moliya bo’limining faoliyatini tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy
hujjatlar
Respublika moliya organlari faoliyatini tubdan takomillashtirish, O‘zbekiston
Respublikasi Moliya vazirligining soliq-budjet siyosatiga qat’iy rioya etilishini
ta’minlash, iqtisodiyotning real sektori tarmoqlarini hamda ijtimoiy sohani barqaror,
mutanosib va jadal rivojlantirish, mahalliy budjetlarning daromad bazasini
mustahkamlash, budjet mablag‘laridan samarali foydalanishga yo‘naltirilgan
vazifalari, funksiyalari, ish shakllari va uslublarini qayta ko‘rib chiqish maqsadida:
1. Quyidagilar O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi hamda uning bo‘linmalari
faoliyatining ustuvor vazifalari hamda yo‘nalishlari etib belgilansin:
iqtisodiy o‘sishning barqaror yuqori sur’atlarini, iqtisodiyot va ijtimoiy sohaning
moliyaviy mutanosibligini ta’minlashda, davlatning ijtimoiy majburiyatlarini to‘liq va
o‘z vaqtida bajarishda, yirik investitsiya loyihalarini moliyalashtirish va mamlakatning
mudofaa qobiliyatini mustahkamlashda moliya organlarining rolini oshirishga
yo‘naltirilgan yagona davlat soliq-budjet siyosatini amalga oshirish;
iqtisodiyot va aholiga soliq yukini kamaytirish, ishlab chiqarish samaradorligini
ta’minlash, mineral-xomashyo, er-suv hamda boshqa resurslar va uskunalardan
oqilona foydalanishda soliq hamda boshqa majburiy to‘lovlarning rag‘batlantiruvchi
rolini kuchaytirish yo‘li bilan soliq tizimini izchil takomillashtirib borish, soliq
ma’muriyatchiligi samaradorligini oshirish, soliqlar hamda boshqa majburiy to‘lovlarni
hisoblash va to‘lash tartibini soddalashtirish, shuningdek, soliqlar va boshqa majburiy
to‘lovlarning to‘liq yig‘ilishini ta’minlash maqsadida ularning stavkalarini
optimallashtirish;
budjetlararo munosabatlarni tubdan takomillashtirish, Qoraqalpog‘iston Respublikasi
budjeti, viloyatlar va Toshkent shahar mahalliy budjetlarining daromad bazasini
barcha choralar bilan kengaytirish, viloyatlar va tumanlarni subvensiyadan chiqarib,
ularning mutanosibligi va o‘zini o‘zi qoplay olishini ta’minlash, hududlar hokimliklari
bilan birgalikda Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar hamda Toshkent shahrini
kompleks va intensiv rivojlantirish asosida Davlat budjetiga qo‘shimcha manbalar jalb
etish yuzasidan tizimli ishlarni amalga oshirish, tabiiy va iqtisodiy salohiyatdan yanada
to‘liq va samarali foydalanish, hududlar iqtisodiyotini modernizatsiyalash va
diversifikatsiyalash;
2023
moliyaviy resurslarni iqtisodiy taraqqiyotning eng ustuvor yo‘nalishlariga, ijtimoiy
sohani, ayniqsa qishloq joylarida, jadal rivojlantirishga, maqsadli investitsiya
dasturlarini moliyalashtirishga, belgilangan me’yorlarga muvofiq ularni real
moliyalashtirish manbalari bilan mustahkamlashga, ushbu asosda kreditorlik va
debitorlik qarzlarini kamaytirishga jamlash;
iqtisodiyot bazaviy tarmoqlarining moliyaviy barqarorligini ta’minlash borasidagi
ishlarni muvofiqlashtirish, qishloq xo‘jaligini moliyaviy qo‘llab-quvvatlashning
samarali usul va mexanizmlarini joriy etish, tovarlar va xizmatlarning ayrim turlariga
narx va tariflar belgilash tartibini takomillashtirish hamda to‘lov intizomini
mustahkamlash;
budjet tizimidagi budjet mablag‘laridan maqsadli hamda oqilona foydalanish ustidan
davlat moliyaviy nazoratini amalga oshirish, qat’iy iqtisod qilish, ishlab chiqarish va
muomala xarajatlarini kamaytirish, nobudgarchilik va talon-torojlikni, maqsadga
nomuvofiq chiqimlarni tugatish yuzasidan vazirliklar, idoralar, xo‘jalik subyektlari,
mahalliy davlat hokimiyati organlari bilan birgalikda keng qamrovli profilaktika
ishlarini olib borish;
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki va boshqa valyuta nazorati organlari bilan
birgalikda valyuta-moliya siyosatining asosiy tamoyillari va usullarini shakllantirish,
davlatning valyuta resurslarini ko‘paytirish va ulardan samarali foydalanish bo‘yicha
takliflar ishlab chiqish;
Hudud Iqtisodiyot va Moliya bo’lim rahbari _________________ _________
.
imzo
2023
Amaliyot natijalari bo’yicha xulosalarni shakllantirish va hisobotni rasmiylashtirish
2023