PANALANGIN
EKON TV
WORLD NEWS
Breaking
NEWS
Sa ulo ng mga nagbabagang balita, mga balitang napapanaho
Aralin 1: Ang Konsepto at Kahalagahan
ng Ekonomiks
`
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Nailalapat ang kahulugan ng
ekonomiks sa pang-arawaraw na pamumuhay bilang
isang mag-aaral at kasapi ng
pamilya at lipunan.
EKON MELC # 1
`
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
HANDA KA NABA?
Katatapos mo lang maligo nang biglang mangyari ng sabay-sabay ang mga
sumusunod. Ano ang iyong uunahin? Lagyan ng bilang 1 ang una
hanggang 4 ang `pinakahuli.
1. Biglang umulan at nakasampay
sa likod-bahay ang mga damit
na iyong nilabhan.
2. Naamoy mo na nasusunog ang sinaing.
3. Narinig mo na nag-ring ang
iyong celphone.
4. Umiyak ang iyong
inaalagaang sanggol na
kapatid.
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Araw-araw, ang tao aylaging nahaharap sa
sitwasyong kailangan niyangpumili.
`
sitwasyon
desisyon
dahilan
Pinipili ng tao ang bagay na nagdudulot
ng labis na kapakinabangan.
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
`
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
KAHULUGAN
`
Ang ekonomiks ay isang sangay ng Agham
Panlipunan na nag-aaral kung paano
tutugunan ang tila walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan ng tao
gamit ang limitadong pinagkukunang
yaman.
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Kahulugan ng Ekonomiks
`
Ang Ekonomiks ay isang sangay ng Agham Panlipunan na nagaaral kung paano tutugunan ang tila walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan ng tao gamit ang limitadong
pinagkukunang yaman.
Ito ay nagmula sa salitang Griyego na
oeconomicus,
ang
oikos
ay
nangangahulugang bahay, at ang
nomos naman ay nangangahulugang
pamamahala (Viloria, 2000).
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
FIND THE MAGIC WORD
`
Sir Mark Anthony T. Galan
A
I
T
H
R
T
E
Y
E
O
Y
I
O
G
A
T
B
P
E
E
I
H
C
A
C
C
H
O
I
C
E
A
X
R
R
C
B
J
F
B
T
G
B
G
N
H
D
B
Y
H
C
T
D
S
C
Y
H
Y
F
I
F
D
R
T
EKONOMIKS
Paano tutugunan ang walang hanggang
pangangailangan at kagustuhan gamit
ang limitadong pinagkukunang yaman?
`
Pagpaplano
Paggawa ng
tamang desisyon
Pamimili mula sa choices
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Bakit kailangang magplano at mamili?
`
Dahil limitado
ang
pinagkukunang-yaman
(resources)
KAKAPUSAN
(Scarcity)
Ano-ano ang halimbawa ng mga
kapos na resources?
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Anong choice ang pipiliin mo?
Kung mayroon kang 3 million?
`
Sa bawat choice na pinipili,
may nagaganap na:
trade-off
bahay
Sir Mark Anthony T. Galan
negosyo
EKONOMIKS
Sa bawat choice na pinipili,
may kailangang isaalangalang na:
opportunity cost
Iba pang konseptong maaring makaapekto sa
ating paggawa ng desisyon
`
Thinking
Marginal
▪ Pagsusuri sa karagdagang
benipisyong
maaring
makamit sa bawat ibibigay
na dagdag gastos o
sakripisyo o pagsisikap
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Iba pang salik na maaring makaapekto sa ating
paggawa ng desisyon
`
Incentives
▪ Mga iniaalok na
gantimpala sa tao na
maaring makaapekto
sa kanyang desisyon.
Sir Mark Anthony T. Galan
Kapag nakasama ka sa Top 10
ng
klase,
maari
kang
makakuha ng scholarsip.
Ano ang mas matalinong desisyon?
EKONOMIKS
BAHAGI NG BUHAY NG TAO ANG PAGKAKAROON NG CHOICE.
Mahalagang
Konsepto sa`
Ekonomiya
• SA PAGPROSESO NG PAGPILI MULA SA MGA
CHOICE, HINDI MAIIWASAN ANG TRADE-OFF.
• ANG TRADE-OFF AY ANG PAGPILI O SA
PAGSASAKRIPISYO NG ISANG BAGAY KAPALIT NG
IBANG BAGAY.
• SA GINAGAWANG PAGSASAKRIPISYO AY
MAY OPPORTUNITY COST.
• ANG OPPORTUNITY COST AY
TUMUTUKOY SA HALAGA O NANG BEST
ALTERNATIVE NA HANDANG IPAGPALIT
SA BAWAT DESISYON.
MARGINAL THINKING – SINUSURI NG ISANG INDIBIDWAL ANG
KARAGDAGANG HALAGA, MAGING ITO MAN AY GASTOS O
PAKINABANG NA MAKUKUHA MULA SA GAGAWING DESISYON.
INCENTIVES – PAG-ALOK NG MAS MURA AT MAGANDANG SERBISYO AT
PAGBIBIGAY NG MAS MARAMING PAKINABANG SA BAWAT PAGKONSUMO
NG PRODUKTO O SERBISYO.
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Ehersisyo
Tatanggapin ang alok na
maging isang artista.
`
Tatanggapin ang alok na scholarship
at mag-aral bilang engineer.
Ano ang opportunity cost kapag pinili ni Ana na
maging artista? Eh kapag pinili niyang mag-aral?
Ano-anong mga katanungan ang kailangan niyang
pag-isipan kung gagamitin niya ang kanyang
marginal thinking?
Ano-anong mga insentibo ang maari niyang
makuha kung siya ay mag-aartista? Eh kung siya
ay mag-aaral?
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
`
Ang ekonomiks at sambahayan
ay maraming pagkakatulad
(Mankiw, 1997)
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
Ang Paglaganap ng Kaisipang Ekonomiks
Xenophon – Mabuting pamamahala at pamumuno -> Oiconomicus
`
Plato – Espesyalisasyon
at division of labor: The Republic
Aristotle – Pribadong pagmamay-ari: Topics and Rhretoric
Merkantilismo – ang yaman ng isang bansa ay nakabatay sa dami ng ginto at
pilak.
Francois Quesnay at Physiocrats – pagbibigay halaga sa kalikasan at paggamit
ng wasto sa mga yamang likas.
Tableu Economique – nagpapakita ng paikot na daloy ng produkto at serbisyo sa
ekonomiya
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
ADAM SMITH
`
Sir Mark Anthony T. Galan
• Ama ng Makabagong Ekonomiks
• Doktrinang Laissez- faire o let alone policy –
hindi dapat nakikialam ang pamahalaan sa
pagpapatakbo ng ekonomiya ng mga
pribadong sektor, dapat pinagtutuunang pansin
ang pananatili ng kapayapaan at kaayusan ng
bansa
• Ang espesyalisasyon ay paghahati ng mga
gawain sa produksyon ayon sa kapasidad at
kakayahan sa paggawa
• May akda ng aklat na “ An Inquiry into the
Nature and Causes of the Wealth of Nations
EKONOMIKS
DAVID RICARDO
`
• Law of Diminishing Marginal Returns – ang
patuloy na paggamit ng tao sa likas na yaman
ay nagiging dahilan ng pagliit ng nakukuha
mula sa mga ito.
• Law of Comparative Advantage – prinsipyo na
nagsasaad na higit na kapakipakinabang sa
isang bansa na lumikha ng mga produkto na
higit na mura ang gastos sa paggawa
(production cost ) kaysa sa ibang bansa.
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
THOMAS ROBERT MALTHUS
`
• Binigyang pansin ang mga epekto ng mabilis na
paglaki ng populasyon.
• Malthusian Theory – ang populasyon ay mas
mabilis na lumalaki kaysa sa suplay ng pagkain
na nagdudulot ng labis na kagutuman sa bansa
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
JOHN MAYNARD KEYNES
`
• Father of Modern Theory of Employment.
• Ang pamahalaan ay may mas malaking papel
na ginagampanan sa pagpapanatili ng
balanseng ekonomiya sa pamamagitan ng
paggastos ng pamahalaan.
• May Akda ng Aklat “ General Theory of
Employment, Interest, and Money”
Sir Mark Anthony T. Galan
EKONOMIKS
KARL MARX
`
Sir Mark Anthony T. Galan
• Tinaguriang “Ama ng Komunismo”
• Naniniwala sa pagkakaroon ng pagkakapantay ng
tao sa lipunan.
• Naniniwala na ang dapat na magmay-ari ng mga
salik ng produksyon at gumawa ng desisyon ukol
sa produksyon at distribusyon ng yaman ng bansa
ay ang mga tao.
• Isinulong na ang rebolusyon ng mga proletariat
ang magpapatalsik sa mga kapitalista
• May Akda ng Aklat “ Das Kapital” – aral ng
komunismo
• Kasamang may akda ni Friedrich Engels “
Communist Manifesto”
EKONOMIKS
MGA SANGGUNIAN:
MGA LIBRO:
• Ekonomiks: Araling Panlipunan 9 Modyul ng mga Mag-aaral, Ikalawang Edisyon 2017, pahina 13-27
• MAKISIG 9 ni Molino et. al., pahina 4-21, Pasig, Philippines. Liwayway Publishing Inc.
• Rosemary P. Dinio; George A. Villasis (2017). Ekonomiks (pp. 10-12). Manila, Philippines. Rex Book Store,
Inc.
• Roberto G. Medina (2000), Principles of Economics (pp. 7-14). Manila, Philippines. Rex Book Store, Inc.
INTERNET WEBSITES:
• https://aralipunan.com/kahulugan-ng-ekonomiks/
• https://www.youtube.com/watch?v=EYpFu_1fCi0&t=83s
Sir
SirMark
MarkAnthony
AnthonyT.
T.Galan
Galan
EKONOMIKS
Applied
Economics
SALAMAT SA
PAKIKINIG!