MGA ANTAS NG WIKA
1. Balbal
o salitang kalye
o pinakamababang uri wikang ginagamit ng tao, nabuo sa kagustuhan ng isang partikular na
grupo na nagkakaroon ng sariling pagkakakilanlan
o Halimbawa:

lespu (pulis)

epal (mapapel)

chibog (pagkain)
2. Kolokyal
o Salitang ginagamit sa pangarawaraw ng pakikipagusap
o Halimbawa:

kumare

pare

tapsilog
3. Lalawiganin
o Salitain o dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan
o Halimbawa:

adlaw (araw)

balay (bahay)

babaye (babae)
4. Pambansa
o Ginagamit ng buong bansa
o Mga salitaing kabilang sa wikang Filipino
o Halimbawa:

malaya

sabaw

paniwala
5. Pampanitikan
o ginagamit ang mga salita sa iba pang kahulugan
o ginagamit pangkatha ng dula at iba pang likhang pampanitikan
o Halimbawa:

sanggunian

tahanan

kabiyak
Limang Antas ng Wika
1.
2.
3.
4.
pabalbal
lalawiganin
kolokyal
pampanitikan 5.pambansa/neutral
Ang mga antas ng wika ay ang mga:
balbal = wikang balbal ay ginagamit sa lansangan..............ang wikang sinasalita ng mga walang pinag-aralan.
kolokyal= wikang sinasalita ng pangkaraniwang tao ngunit bahagyang tinatanggap ng lipunan
== Answer == Ang antas ng wika ay nagsasaad sa paggamitnito
1.)balbal ang unang antas ng wika-ito ang pinakamababang antas ng wika.
2.)lalawiganin ang pangalawang antas-ito ay kabilang sa antas ng mga salitain ng mga katutubo sa lalawigan.
3.)pambansa ang pangatlong antas-ang antas na ito ay laman parin ang pagtatalo kung ano ang kasama sa
antas na ito.marami ang nagsasabing wikang filipino ang wikang pambansa,samantalang tagalog naman ang
sa iba.ngunit wikang filipino parin ang naitala bilang wikang pambansa.
4.)pampanitikan naman ang pang apat-ito ay ang pinaka mayamang uri,madalas itong ginagamitan ng mga
salitang may iba pang kahulugan.ginagamit dito ang mga idioma,tayutay,atbp.
Pormal. Ito ay antas ng wika na istandardm kinikilala/ginagamit ng nakararami.
1.
Pambansa. Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at pambalarila para sa paaralan at
pamahalaan.
Halimbawa: Asawa, Anak, Tahanan
2.
Pampanitikan o panretorika. Ito ay ginagamit ng mga malikhain manunulat. Ang mga salita ay
karaniwang malalim, makulay at masining.
Halimbawa: Kahati sa buhay
Bunga ng pag-ibig
Pusod ng pagmamahalan
Impormal. Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas gamitin sa pakikipag-usap
at pakikipagtalastasan.
1.
Lalawiganin. Ito ay gamitin ng mga tao sa partucular na pook o lalawigan, makikilala ito sa kakaibang
tono o punto.
Halimbawa: Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)
Nakain ka na? (Kumain ka na?)
Buang! (Baliw!)
2.
Kolokyal. Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti, maari rin itor refinado
ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa, dalawa o higit pang titik sa salita.
Halimbawa: Nasan, pa`no,sa'kin,kelan
Meron ka bang dala?
3.
Balbal. Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang antas na ito; ikalawa sa antas
bulgar.
Halimbawa: Chicks (dalagang bata pa)
Orange (beinte pesos)
Pinoy (Pilipino)
Another Answer:
1.Salitang pabalbal o panlansangan
2.Salitang kolokyal
3.Salitang panlalawigan
4.Salitang pambansa
5.Salitang pampanitikan
6.Salitang pang-edukado
Kolokyal/pambansa - ordinaryong wika na ginagamit ng mga kabataan sa kanilang pang-araw-araw na
pakikipag-usap na kadalasang malayang pinagsasama ang mga wikang Ingles at Filipino
Kolokyalismong karaniwan - ginagamit na salitang may "Taglish"
Kolokyalismong may talino - ginagamit sa loob ng silid-aralan o paaralan
Lalawiganin/panlalawigan - wikang ginagamit ng isang partikular na lugar o pook.
Pabalbal/balbal (salitang kalye) - pinakamababang uri ng wikang ginagamit ng tao, na nabuo sa kagustuhan
ng isang partikular na grupo na nagkakaroon ng sariling pagkakakilanlan. ito rin ay maaring nabuo sa pagbaliktad ng mga salitang Kolokyal/pambansa.
Pampanitikan - wikang sumusunod sa batas ng balarila at retorika.
Ang mga antas ng wika ay ang mga:
balbal = wikang balbal ay ginagamit sa lansangan..............ang wikang sinasalita ng mga walang pinag-aralan.
kolokyal= wikang sinasalita ng pangkaraniwang tao ngunit bahagyang tinatanggap ng lipunan
Mga antas
Kabilang ang mga sumusunod sa mga kaantasan ng wika:
1.
Kolokyal/pambansa - ordinaryong wika na ginagamit ng mga kabataan sa kanilang pang-araw-araw
na pakikipag-usap na kadalasang malayang pinagsasama ang mga wikang Ingles at Filipino
2.
Kolokyalismong karaniwan - ginagamit na salitang may "Taglish"
3.
Kolokyalismong may talino - ginagamit sa loob ng silid-aralan o paaralan
4.
Lalawiganin/panlalawigan - wikang ginagamit ng isang partikular na lugar o pook.
5.
Pabalbal/balbal (salitang kalye) - pinakamababang uri ng wikang ginagamit ng tao, na nabuo sa
kagustuhan ng isang partikular na grupo na nagkakaroon ng sariling pagkakakilanlan. ito rin ay
maaring nabuo sa pag-baliktad ng mga salitang Kolokyal/pambansa.
6.
Pampanitikan - wikang sumusunod sa batas ng balarila at retorika.
pormal at di pormal na salita
balbal- epal,, iskapo,, istokwa,, haybol,, bomalabs..
lalawiganin- "Ala ay" - Batangas. "Wen manong" - Ilocos "Labi, Tiyang" - Pangasinan.
pambansa- tagalog o filipino
Pampanitikan- agham,, Simbilis ng lintek. Wagas na pag-ibig. Huwad na ngiti.
“Magandang
Gabi
Bayan”
– Noli
“Hoy
de
Castro
Gising”
–ta?
Ted
Failon
tatantanan”
“Hindi
“Di
umano’y
ka
–(Naku,
Mike
namin
-”
Enriquez
–ang
Jessica
Soho
“Mahal
kita”
Hiligaynon
–It’s
“Langga
gd
ta
ka”
ka”
Bikolano
Tagalog
–tayo)
“Hindi
“Namumutan
ko
makaintindi”
Cebuano
–maging
“Dili
ko
sabot”
Te
meg,
shat
(Pare,
mag-inuman
naman
Oh
Wag
dito.
dito!)
my
kang
God!
snobber
so
mainit
initta
suplado)
(Huwag
Halimbawa:
kang
Kasaysayan ng Wikang Pambansa
Kasaysayan ng Wikang Filipino
Bawat bansa ay may kanya-kanyang wikang pambansa. Ang Pilipinas, na itunuturing na isang
malayang bansa, ay may sariling wikang pambansa. Ito ay ang Wikang Filipino.
Bakit mahalagang magkaroon tayo ng wikang pambansa? Sang-ayon kay Dr. Isidro Dyan, isang
dalub-wika mula sa Malaya - Polinesya, "Malaking kahihiyan para sa bansa kapag mayroong
ginagamit na wikang dayuhan subalit di nag-aangkin ng sariling wikang pambansa. Kailangang
magkaroon ng wikang pambansa upang malinang ang pambansang paggalang at pagkilala sa sarili.
Mahabang kasaysayan ang pagkakaroon ng wikang pambansa sa Pilipinas - ang Pilipino na nagmula
sa Tagalog na pagkaraa’y naging Filipino. Ang kasalukuyang Filipino ay isang isyung naging sanhi
ng pagsasalungatan lalo na ang mga taga-Cebu. Sabi ng mga Cebuano ang Filipino daw ay hindi
pambansa kundi Tagalog na sinasalita lamang ng mga taong nasa katagalugan. Ngunit ipinaliwanag
ng mga awtoridad sa Filipino na ang Wikang Filipino ay hindi Tagalog kundi ‘sing wikang nabuo at
kinilalang "lingua franca" ng Kalakhang Maynila na lumaganap na sa buong kapuluan.
Ang Pilipinas ay binubuo ng mahigit na 7,100 mga pulo. Ito ay pinananahanan sa kasalukuyan ng 60
milyong mamamayan na gumagamit ng mga 87 na iba’t ibang wika. Kabilang sa mga pangunahing
wika ay Tagalog, Cebuano, Ilocano, Pampanga, Bicol, Pangasinan, Hiligaynon, Waray at Maranao.
Pinaniniwalaang ang mga sinaunang Pilipino ng hindi nagkaroon ng isang katutubong wika na
masasalita at mauunawaan ng lahat dahil sa pagkakahiwa-hiwalay nila ng pook ngunit mayroon din
namang naniniwala na ang wikang Tagalog ay ginagamit hindi lamang ng mga katutubo sa pulo ng
Luzon kundi sa iba pang mga pulo.
Nang dumating ang mga Kastila sa ating bansa, hinangad nilang mapalaganap ang Kristiyanismo,
kaya’t minabuti ng mga prayle na mag-aral ng iba’t ibang wikain sa Pilipinas sa halip na ituro ang
kanilang wika sa mga katutubo. Sa ganitong paraan, nakapg-ambag sa wika ang mga mananakop ng
Kastila dahil sa pagkakasulat nila ng aklat gramatika ng iba’t ibang wikain sa Pilipinas.
Nang panahon ng himagsikan ng sumibol sa mga manghihimagsik na Pilipino laban sa mag Kastila
ang kaisipang "isang bansa, isang diwa." Kaya nga’t pinili nila ang Tagalog na siyang wikang tagalog
sa panahon ng propaganda - mga sanaysay, tula, kuwento, liham at mga talumpati na punung-puno
sa damdaming bayan. Kahit si Rizal at iba pang propagandista’y sumulat sa Kastila, batid nilang ang
wika’y malaking bahagi upang mapagbuklod ang mga kababayan nila.
Nang dumating ang mga Amerikano, biglang naunsyami ang mithiin ng mga Pilipino ng itakda ng
pamahalaan na ang Ingles ang gawing opisyal na wikang panturo sa mga paaralan. Ipinagbawal ang
paggamit ng bernakular sa paaralan at sa tanggapan. Ito ang dahilan kung bakit simula noong
pananakop ng mga Amerikano hanggang bago sumiklab ang pangalawang digmaang pandaigdig,
hindi umunlad ang ating wika.
Ang ating mga lider na makabayan tulad nina Lope K. Santos, Cecilio Lopez, Teodoro Kalaw at iba pa
ay nagtatag ng kilusan nakung saan sila ay naging masigasig sa pagkakaroon ng wikang pambansa.
Nagharap ng panukula si Manuel Gillego na gawing wikang pambansa at wikang opisyal ang
Tagalog subalit patuloy pa ring namayani ang Ingles.
Nang itatag ang Komonwelt, nagkaroon ng malaking hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang
wikang pambansa. Ito ay utang natin sa naging Pangulong Manuel L. Quezon, ang tinaguriang "Ama
ng Wikang Pambansa."
Noong 1934, isang Kombensyong Konstitusyonal ang binuo ng Pamahalaang Komonwelt upang
maisakatuparan ang pangarap ni Quezon. At upang ipalilala ang kahalagahan ng wika, isang
probisyon tungkol sa Wika ang isinama sa ating Saligang Batas. Ito’y napapaloob sa Artikulo XIV,
Seksyon 3 ng Konstitusyon noong Pebrero 8, 1935.
"Ang Pambansang Kapulungan ay magsasagawa ng mga
hakbangin tungo sa paglinang at paggamit ng pambansang
wikang batay sa isa sa umiiral na katutubong mga wika.
Samantalang hindi pa itinatadhana ng batas, ang Ingles
at Kastila ay patuloy na mga wikang opisyal."
Naitatag ang Surian ng Wikang Pambansa, binuo ng mga kinatawang nagmula sa mahahalagang
mga rehiyon sa Pilipinas bilang mga kasapi. Pagkatapos ng puspusang pag-aaral ng iba’t ibang wika
sa Pilipinas, ipinasya ng Surian na Tagalog ang siyang dapat pagbatayan ng Wikang Pambansa
pagkat ito’y nagtataglay ng nalinang nang panitikan at wikang sinasalita ng nakahihigit ng dami ng
mga Pilipino. Kaya, noong Disyembre 30, 1937, inihayag ni Pangulong Quezon na ang wikang
pambansa ng Pilipinas ay Tagalog.
Ang sumusunod ay iba’t ibang kautusang ipinairal ng ating pamahalaan tungkol sa pagkasulong ng
ating wika:
Nobyembre 1936- Inaprobahan ng Kongreso ang Batas Komonwelt Bilang 184 na lumikha ng
Surian ng Wikang Pambansa na naatasang gumawa ng pag-aaral ng mga katutubong wika at pumili
ng isa na magiging batayan ng wikang pambansa.
Disyembre 30, 1937 - Sa pamamagitan ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 ng Pangulong
Quezon, ang Wikang Pambansa ay ibabatay sa Tagalog.
Abril 1, 1940 - Ipinalabas ang Kautusang Tagapagpaganap na nagtadhana ng paglilimbag ng isang
balarila at isang diksyunaryo sa Wikang Pambansa. Ipinahayag pa ring ituturo ang wikang
pambansa sa mga paaralan sa buong Pilipinas na nagsimula noong Hunyo 19, 1940.
Hunyo 7, 1940 - Pinagtibay ng Batas-Komonwelt Blg. 570 na nagtadhana na simula sa Hulyo 4,
1946. Ang Wikang Pambansa ay isa sa mga opisyal na wika ng bansa.
Marso 26, 1954 - Nagpalabas ng isang kautusan ang Pangulong Ramon Magsaysay sa taunang
pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa mula sa Marso 29 - Abril 4. Subalit ang petsa ng
pagdiriwang ay inilipat sa Agosto 13-19 tuwing taon.
Agosto 12, 1959- Tinawag na Pilipino ang Wikang Pambansa ng lagdaan ni Kalihim Jose Romero ng
Kagawaran ng Edukasyon ang Kautusang Blg 7. Ayon sa kautusang ito, kaylaman at tutukuyin ang
pambansang wika ay Pilipino ang gagamitin.
Oktubre 24,1967- Nilagdaan ni Pangulong Marcos ang isang kautusang nagtatadhana na ang lahat
ng mga gusali at mga tanggapan ng pamahalaan ay panganlan sa Pilipino.
Marso, 1968 - Ipinalabas ni Kalihim Tagapagpaganap, Rafael Salas, ang isang kautusan na ang lahat
ng pamuhatan ng liham ng mga kagawaran, tanggapan at mga sangay nito ay maisulat sa Pilipino.
Agosto 7, 1973- Nilikha ng Pambansang Lupon ng Edukasyon ang resolusyong nagsasaad na
gagamiting midyum ng pagtuturo mula sa antas elementarya hanggang tersyarya sa lahat ng
paaralang pambayan o pribado at pasisimula sa taong panuruan 1974--75.
Hunyo 19, 1974 - Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel ng Kagawaran ng Edukasyon at Kultura ang
Kautusang Pangkagawaran Blg.25 para sa pagpapatupad ng edukasyong bilingwal sa lahat ng
kolehiyo at pamantasan.
Pagkatapos ng Rebolusyon ng Edsa, bumuo muli ang pamahalaang rebolusyonaryo ng Komisyong
Konstitusyonal na pinamunuan ni Cecilia Muñoz Palma. Pinagtibay ng Komisyon ang Konstitusyon
at dito’y nagkaroon muli ng pitak ang tungkol sa Wika:
Artikulo XIV - Wika
Sek. 6 - Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nalilinang, ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na Wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Alinsunod sa mga tadhana ng Batas at sang-ayon sa nararapat na maaaring ipasya ng Kongreso,
dapat magsagawa ng mga hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsad at paspasang itaguyod ang
paggamit ng Pilipinas bilang midyum na opisyal na Komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa
sistemang pang-edukasyon.
Sek. 7 -Ukol sa mga layunin ng Komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay
Filipino at , hanggat walang itinatadhana ang batas, Ingles. Ang mga wikang panrelihiyon ay
pantulong ng mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na pantulong sa mga wikang
panturo roon. Dapat itaguyod ng kusa at opsyonal ang Kastila ng Arabic.
Sek. 8 - Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga
pangunahing wikang panrehiyon, Arabic at Kastila.
Sek. 9 - Dapat magtatag ag Kongreso ng isang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng mga
kinatawan ng iba’t ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag-uugnay at
magtataguyod ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang
pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanitili.
Agosto 25, 1988 - Ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 ay ipinalabas at nilagdaan ni Pangulong
Corazon Aquino na nagtatadhana ng paglikha ng Komisyong Pangwika na siyang magpapatuloy ng
pag-aaral ng Filipino. Gayon din, pinagtibay ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng pagtuturo
sa mga paaralan sa mga piling asignatura.
Bahagi ng Pananalita
Pangngalan (noun) – ito ay salita o lipon ng salita na tumutukoy sa pangalan ng tao, hayop, bagay, pook o
pangyayari.
halimbawa: June, aso, Mongol 1, Lanao del Norte, Araw ng mga Patay
Si June ang nawawalang anak ng matatanda.
Panghalip (pronoun) – ito ay salita na ginagamit bilang panghalili o pamalit sa mga pangngalan.
halimbawa: ako, sila, natin, tayo
Noon lamang natin nadama ang pait ng pagdadalamhati.
Pang-uri (adjective) – ito ay salita na ginagamit upang ilarawan ang pangngalan.
halimbawa: maganda, masarap, matalino, magulo
Mas maganda sa Pilipinas kaysa ibang bansa.
Pandiwa (verb) – ito ay mga salita na nagpapahayag o nagsasaad ng kilos.
halimbawa: sumayaw, umibig, umiyak, tumawa
Umibig sa maling tao si Maris.
Pang-abay (adverb) – ito ay mga salita na naglalarawan sa pandiwa o kilos.
halimbawa: masayang sumasayaw, pigil na pagtanggap, maling pagsisinungaling
Advertisements
REPORT THIS AD
Walang kiming nilisan ni Mario si Maria.
Sa Filipino, may mga bahagi ng pananalita na ginagamit upang magkaroon ng ugnayan ang dalawang salita o
pangungusap at maging isang diwa. Ang mga ito ay tinatawag na Pang-ugnay.
Pang-ukol (preposition) – ginagamit ang mga salitanng ito upang matukoy kung para saan o kanino ang
ginawang kilos o aksyon.
halimbawa: para kay, tungkol sa, ukol sa, ayon kay
Ayon kay P-noy, pagpaplanuhan na ang mga idadagdag na guro sa mga pampublikong paaralan.
Pangatnig (conjunction) – ginagamit upang maipakita ang ugnayan ng mga salita sa pangungusap.
halimbawa: upang, nang, at, ngunit
Nag-aaral nang mabuti ang mga bata upang makapasa sa pahabang pasulit.
Pang-angkop – ginagamit upang mapag-ugnay ang mga salita. Ang mga ito ay maaaring: –g, ng at na. Ang –g ay
ginagamit kapag ang titik ng salitang-ugat at nagtatapos sa n, ng naman kapag nagtatapos ang salitang-ugat sa
patinig (o, e, i, o at u), habang na naman kapag nagtatapos ang salitang-ugat sa katinig.
halimbawa: masamang damo, patay na aso, tahanang munti
Nakita ang patay na aso sa gilid ng kalye