Wat doet de Nederlandse
woningmarkt met
woningzoekende?
Titel: Profielwerkstuk
Profiel leerlingen: Economie en Maatschappij
Vak PWS: Nederlandse taal en Literatuur
Onderwerp: Nederlandse woningmarkt
Namen: Sofia Aroug, Nour Ben Moussa
School en klas: Leidsche Rijn College, klas 5HB
Datum: 12-12-2022
Begeleider: Lily Koper 1
1 van 7
2
1 van 7
Inhoudsopgave
3
1 van 7
4
1 van 7
Voorwoord
De Nederlandse woningmarkt is een veel besproken en breed onderwerp. De huizenmarkt
schommelt door de jaren heen en dit zal ook blijven gebeuren. Er zijn vele factoren die een
invloed hebben op de woningmarkt, dit is oorspronkelijk wat onze interesse heeft gewekt.
De toename van de woningmarkt hebben we in onze omgeving veel waargenomen,
hierdoor is onze interesse naar de huizenmarkt steeds meer gaan ontwikkelen. Wij waren
bij dit onderwerp beland door de moeder van Sofia, na het brainstormen over onderwerpen
die dicht bij ons hart liggen en goed aansluiten bij onze mondige persoonlijkheid wisten we
dat dit onderwerp dicht bij ons hart zou liggen. We hadden er ook een toevoeging bij
gedaan om specifiek te onderzoeken wat dit met onze maatschappij doet omdat we het vak
maatschappijleer beide interessant vinden. Door het onderzoeken en maken van dit
profielwerkstuk willen we erachter komen wat de maatschappelijke gevolgen zijn van de
woningmarkt in Nederland.
Inleiding
De jarenlange wachtrijen op woningnet en talloze zoektochten naar een betaalbare woning,
je zult het ongetwijfeld meegemaakt hebben in je omgeving. Veel vraag en te weinig
aanbod, maar hoe is dit tot stand gekomen? Op woningnet staan vaak jarenlange wachtrijen
op zowel huur- als koopwoningen. Voor de woningzoekende kan het een lastige opgave
worden een woning te vinden die voldoet aan zijn of haar eisen. Om hulp te krijgen met het
zoeken van een woning of het informeren naar een mogelijke lening doen consumenten
vaak oproep bij een hypotheek adviseur of makelaar. Die spelen vaak op deze vraag in en
weten in te spelen op de vraag naar een woning of lening. Op lang termijn veel ophef over
de alsmaar stijgende prijzen en onbetaalbare kosten van hypotheekadviseurs. Dit zijn allerlei
vraagstukken die ons interesse hebben gewekt bij het kiezen van het onderwerp van het
profielwerkstuk.
Maar valt deze woningmarkt te stabiliseren? En wat is hiervoor nodig? Door de interesse in
de woningmarkt die bij ons werd gewekt (zie voorwoord) kregen we vragen over de
woningen markt die we zelf niet konden plaatsen of beantwoorden, daardoor besloten we
zelf onderzoek te doen naar onze vragen, hoe de hele woningmarkt in elkaar zit en hoe het
zo snel kan toe- en afnemen van prijs? We hadden gekozen inzicht te krijgen over onze
vraagstukken over de Nederlandse woningmarkt door gekozen contactpersonen (zie
logboek) Deze contactpersonen hebben we enkele vragen gesteld en met de aantekeningen
5
1 van 7
van deze antwoorden onze overig gevonden bronnen online aangevuld en verwerkt in de
hoofdtekst.
Het verslagleggen van het onderzoek was een cyclus bij ons geweest zoals in figuur 1.1. De
cyclus had ons een goede richtlijn gegeven hoe we in stappen het onderzoek konden
verrichtten en rapporteren. Onze verwachting is dat de mentale gezondheid ongeacht welke
doelgroep verslechterd door de huidige woningmarkt in Nederland. Wij willen graag
toelichten met dit onderzoek wat de problemen in de huidige woningmarkt zijn en wat dit
met onze maatschappij (woningzoekende mensen in Nederland) doet. Verder zou dit
onderzoek een aanvulling kunnen zijn op de verklaringen dat de Nederlandse woningmarkt
onze samenleving haar psychische gezondheid aantast.
(Figuur 1.1: De onderzoek cyclus)
Door deze interesse hebben we een centrale vraag opgesteld: Wat zijn de
(maatschappelijke) gevolgen van de woningmarkt in Nederland?” De bij behorende
deelvragen nodig om deze centrale vraag te kunnen beantwoorden zijn:
•
•
•
•
Welke doelgroep(en) worden het meest geraakt door de huidige woningmarkt?
Hoe is de huidige woningmarkt in 2022 ontwikkeld vergeleken met het verleden?
Wat zijn de directe en Indirecte oorzaken en gevolgen van de woningmarkt?
Hoe kunnen we de huidige woningmarkt meer stabiliseren?
6
1 van 7
Hoofdtekst
Hoofdstuk 1: Welke doelgroep(en) worden het meest geraakt door de
huidige woningmarkt (2022)?
1.1 Starters.
De huizenprijzen zijn afgelopen jaren veel gestegen, starters zien door de bomen het bos
niet om aan een woning te komen en de huursector is ondoordringbaar. Al met al zijn er
veel problemen met onze woningmarkt. Maar welke doelgroep heeft het meeste last van de
Nederlandse woningmarkt in 2022? Om te beginnen met het verschil in kopers en huurders
dat alleen maar groter wordt.
Tot op nu is er nog een flink woningtekort in Nederland. Volgens Business Insider Nederland
heeft Atlas Research weer getoond dat er een nationaal tekort van 390.000 woningen is. De
tekorten bevinden zich voornamelijk in de randstad. Uit onderzoek van Business Insider “12
redenen waarom starters het zo zwaar hebben op de huizenmarkt – die liggen niet allemaal
voor de hand.” Hebben starters het lastigst te voortduren met het vinden van een woning.
“De starters van nu vormen ‘een verloren generatie’", verteld Peter Boelhouwer, hoogleraar
woningmarkt beleid aan de TU Delft. Als we kijken naar waarom de starters het zo zwaar
hebben komen we op een de belangrijkste factor deze volgen:
1. Weinig/ te weinig aanbod in woningen.
2. Maandlasten en benodigd inkomen sterker gestegen dan de inkomens zelf.
3. Lage rente
7
1 van 7
(Figuur 1.3: 12 belangrijkste obstakels voor starters)
Weinig aanbod in woningen. Volgens Bonke financieel advies is de gemiddelde prijs van een
Woning 400.000, – Dit is voor 75% van starters niet betaalbaar en moeten ze dus
naar andere oplossingen kijken. Veel van die oplossingen in de koopsector is de zo
benoemde “kluswoning”, dit laat veel starters in de woningmarkt met hun handen in de
haren en vaak radeloos. Het kapitaal wat nodig is om zo’n woning op te knappen is er vaak
niet en dit leidt dan ook tot veel schulden en leningen.
Benodigd inkomen sterker gestegen dan de inkomens zelf en de lage rente. Zie figuur 1.4
om een inzage te krijgen over het besteedbare inkomen. Zo zegt Stefan Groot, Senioreconoom woningmarkt voor de Rabobank dat door de maximale hypotheek die starters
vaak hebben er een ongelijke verhouding ontstaat tussen het inkomen dat ze nodig hebben
en het inkomen wat ze bezitten. De ontwikkeling van het benodigde inkomen voor een
starter baseert hij op de data van het Kadaster.
Het bedrijf waar ons contactpersoon Paul De Vries werkzaam is. Zo zegt Paul De Vries dat
“keuzes tot een starterslening bij mensen tot een hoog stress gehalte leidt door de forse
aflossing tegen het einde van de hypotheek duur.” door de lage rente wordt het goedkoper
geld te lenen, deze verantwoordelijkheid is niet voor iedereen altijd even effectief vooral bij
een beginnende koper/huurder. Door deze lage rente leidt dit naar veel starters die hun
eigen berekeningen niet eerst doen en daardoor hoger gaan bieden op huizen dan ze
kunnen veroorloven, dit drijft prijzen van woningen steeds hoger op. Zo zegt Metro nieuws
in het artikel: “Situatie woningmarkt aanslag op mentale gezondheid; woningzoekers
ongelukkiger.” Bijna zestig procent van de woningzoekenden ervaart stress of
piekergedachten als het gaat om het vinden van een nieuwe woning in de huidige tijd.
Achttien procent geeft zelfs aan dat het stressvolste is wat er op dit moment in hun leven
afspeelt. Daarbij komt dat dertig procent van de woningzoekenden hun mentale gezondheid
een zes of lager geven.
En dat zijn resultaten waar we niet aan voorbij mogen gaan, stelt Gz-psycholoog Gijs
Coppens. „In een snel veranderende wereld is wonen noodzakelijk om tot rust te komen en
je veilig te voelen. Voor een groot deel van Nederland staat dat gevoel onder druk, omdat ze
geen geschikte woning kan vinden” volgens de oprichter van OpenUp. Er is dus geen twijfel
dat het zoeken naar een woning de mentale gezondheid van onze woningzoekers en vooral
de starters aantast.
8
1 van 7
(Figuur 1.4: Sterke stijging benodigd toets inkomen om starterswoning te kopen)
Hoofdstuk 2: Hoe is de huidige woningmarkt in 2022 ontwikkeld
vergeleken met het verleden?
De huidige woningmarkt, was deze altijd een beetje hoe het in 2022 is of heeft dit door de
jaren heen grote ontwikkelingen gemaakt?
Zie de tabel vrijgegeven door het Kadaster, gepubliceerd door redactie De Hypotheker.
Jaar
Gemiddelde
verkoopprijs
(1000 euro)
% verschil
1995
93,8
-
1996
102,6
9,38%
1997
113,2
10,33%
1998
124,5
9,98%
1999
144,8
16,31%
2000
172,1
18,85%
2001
188,4
9,47%
9
1 van 7
2002
199,8
6,05%
2003
204,8
2,50%
2004
212,7
3,86%
2005
222,7
4,70%
2006
235,8
5,88%
2007
248,3
5,30%
2008
254,9
2,66%
2009
238,3
-6,51%
2010
239,5
0,50%
2011
240,1
0,25%
2012
226,7
-5,58%
2013
213,4
-5,87%
2014
222,2
4,12%
2015
230,2
3,60%
2016
243,8
5,91%
2017
263,3
8,00%
2018
287,3
9,12%
2019
308
7,21%
2020
334,5
8,60%
2021
386,7
15,61%
(Bron: Centraal Bureau voor Statistiek, Kadaster)
Een echte ‘’game changer’’ in de eindjaren 90 voor de woningmarkt was dat de
hypotheekrente verlaagd werd en banken nu het inkomen van individuen ging meerekenen
bij het geven van leningen. Ondanks was dit niet de doorbreker voor het aantrekkelijk
maken van een huis kopen, er was namelijk nog steeds een tekort aan koopwoningen
waardoor prijzen van woningen stegen. De overheid verstrekte gemakkelijk hoge
hypotheken waar veel gebruik van werd gemaakt.
10
1 van 7
Dit kan natuurlijk niet jaren door blijven gaan en enkele jaren later in 2008 stort de
Nederlandse woningmarkt in. Volgens Npo kennis “stortte er in 2011 meer dan 1 miljoen
huishoudens met hun huis onder water.” Verhuizen ging moeilijk en door strengere regels
over het kopen van een huis werd het niet meer aantrekkelijk een woning te kopen.
Gelukkig heeft de woningmarkt door de jaren heen meer kunnen herstellen dan in het
verleden, vanaf 2013 stijgen de prijzen opnieuw. In 2020 waren de prijzen van woningen
met 47.8 procent gestegen vergeleken met 2013. De woningmarkt in 2022 is nog altijd aan
verbetering toe. Zo is er bekend gemaakt door minister Hugo de Jonge voor de
Rijksoverheid in artikel “Woningbouwkaart toont bouwlocaties tot 2030” dat er plannen zijn
om maar liefst 961.000 woningen door heel Nederland te bouwen.
De woningnood/tekort is het grootste probleem in Nederland en als deze plannen behaald
worden zal dit een grote opluchting voor een groot publiek in Nederland zijn. Bij het
bouwen van woningen zal het ook tot minder stress voor woningzoekende leidden en zal
het aantal woningzoekende met depressie en/of stress door dit probleem verminderen,
contesteert Gijs Coppens in het artikel: Situatie woningmarkt aanslag op mentale
gezondheid; woningzoekers ongelukkiger. Ook zegt hij een tussentijdse hulp te willen
aanbieden voor de gevolgen van de woningnood op het psychische vlak bij
woningzoekende. “Hoewel het huidige zorgsysteem niet veel meer aan kan, moeten we
toch zoeken naar een oplossing om woningzoekenden te helpen zolang er een fors tekort is
op de woningmarkt”, zegt Coppens. „Om de emoties te hanteren, kunnen we helpen met
praktische informatie en kunnen we mensen met elkaar verbinden, zodat ze steun vinden
bij elkaar.”
Hoofdstuk 3: Directe en indirecte oorzaken en gevolgen van de
woningmarkt.
3.1 Hypotheekrente aftrek
Hypotheekrenteaftrek is het
11
1 van 7
De hypotheekrenteaftrek is in 2022 40% meld de belastingdienst, hierdoor konden inwoners
in Nederland meer lenen voor een lagere prijs. De hypotheekrenteaftrek kwam met name in
het voordeel van de mensen waarbij hun inkomen in de hoogste belastingschijf horen, dit
zorgt ervoor dat de woningen op gebied van prijs alsmaar stijgen dit geldt niet alleen voor
de mensen die behoren bij de hoogste belastingschijf. Mensen die minder te besteden
hadden zoals net afgestudeerde studenten werd het lastiger om van een huurwoning over
te stappen naar een beginners (koop)woning.
3.2 Crisis
Het woord crisis zorgt voor veel onzekerheden binnen bouwbedrijven en inwoners van
Nederland maar is die onzekerheid wel nodig of valt de crisis toch wel mee?
De Covid-19 pandemie die ontstond in 2019 leed uiteindelijk tot een complete crisis in
Nederland waar de woningmarkt ook de dupe van was geworden. Veel bedrijven zijn tijdens
de Covid-19 pandemie door alle maatregelen die werden getroffen failliet gegaan, in figuur
3.1 is weergegeven onder het kopje “bouwnijverheid” in percentages hoeveel bedrijven
opgeheven zijn in de periode van het 2e kwartaal in 2020-1e kwartaal 2021 volgens het
Centraal Bureau voor de Statistieken.
Bedrijven die niet waren opgeheven waren bezig met bezuiniging binnen hun bedrijf om te
voorkomen dat hun bedrijf door de crisis tot faillissement zou leiden, veel mensen die
voorheen werkzaam waren in de bouw kwamen opeens zonder werk te zitten. Kopers
werden door de pandemie terughoudender dan normaliter. “Mensen kochten in de periode
waarin veel Covid-19 maatregelen werden gehouden opmerkelijk weinig dit komt
voornamelijk door de onzekerheid die de pandemie met zich meebracht.” Dit vertelde onze
contactpersoon vastgoedmakelaar Sara Goudari.
12
1 van 7
(Figuur 3.1: aantal opgeheven bedrijven 2e kwartaal 2019-1e kwartaal 2021 in percentages)
De Covid-19 pandemie die leed tot een crisis was niet de enige crisis die ontstond wat als
gevolg leed tot een forse afname van de woningmarkt in Nederland. De oorlog tussen
Oekraïne en Rusland die tot heden plaats vindt zorgt ook voor een onrustige economie, dit
komt voornamelijk omdat Rusland een groot aandeel in Europa heeft. 40% van de gassen
die in Europa worden gebruikt is afkomstig uit Rusland, en ¼ van de ruwe oliën importeert
Europa vanuit Rusland meldt One World. Door vele politieke afwegingen is Rusland gestopt
met handel drijven in Europa.
Niet alleen de economie wordt onrustig door de oorlog tussen Rusland en Oekraïne maar
onder inwoners van Nederland brengt dit lichte paniek, mensen komen tegenwoordig al
met veel moeite in aanmerking voor woningen maar door de Oekraïense vluchtelingen op te
vangen raken nog beperkter als gevolg woningen zegt Peter Boelhouwer, hoogleraar
woningmarkt.
3.3: Woningtekort
In Nederland zorgt de politieke afweging tussen Rusland en Europa ook voor vele
problemen in de woningsector. Een actueel probleem in 2022 nu ook de gaskraan die
dichtgaat. Wat doet dit met huurders en kopers. Veranderen de leefomstandigheden van
onze burgers en wat doet dit met hen?
In Nederland zijn er 2 huurcontracten mogelijk zo is er sociale huur en vrije sector huur.
Verschillen tussen sociale huur en vrije sector huur in 2022 zijn;
13
1 van 7
Sociale huur:
Vrije sector huur:
Begin huurprijs niet hoger
dan €763.347
Begin huurprijs hoger dan
€763.347
Wel maximale huurprijs
Geen maximale huurprijs
Huurtoeslag meestal
uitvoerbaar
Huurtoeslag niet mogelijk
Inkomen mag niet te hoog
zijn
Alle inkomens mogelijk
(Bron: Rijksoverheid)
Mensen die net rondkwamen hebben het steeds lastiger met de kosten van hun huis, door
de torenhoge inflatie is het percentage arm enorm gestegen in Nederland zo verteld Sara
Ben Moussa (Wet Maatschappelijke ondersteuner gemeente Utrecht) “Door de inflatie is
armoede in Nederland steeds zichtbaarder, dit zorgt ervoor dat de primaire basisbehoeftes
van de mens hier onder komt te leidden. Mensen wonen tegenwoordig soms niet meer in
een huis maar in hun auto. (Zie figuur 3.2)”
(Figuur 3.2: Exclusieve foto. Melding bij gemeente Utrecht, burger leeft in een auto omdat hij/zij een sociale
huurwoning niet meer kan bekostigen door de inflatie)
Doordat mensen steeds meer moeite hebben met de kosten van hun woning raken de
mensen als gevolg in stress en komt hun mentale gezondheid hieraan te lijden. Zo werd in
het artikel in Metronieuws beschreven dat 16,5 procent van de woningzoekende weinig tot
niet gelukkig is geweest.
Om problemen in de maatschappij als psychische klachten niet als een lange termijn gevolg
te laten lijden stelt GZ- Psycholoog Gijs Coppens het volgende: “Er zou hulp moeten komen
voor huizenzoekers. Twintig procent geeft aan dat een gesprek met een psycholoog zou
14
1 van 7
helpen. Hoewel het huidige zorgsysteem niet veel meer aan kan, moeten we toch zoeken
naar een oplossing om woningzoekende te helpen zolang er een fors tekort is op de
woningmarkt. Om emoties te hanteren, kunnen we helpen met praktische informatie en
kunnen we mensen met elkaar verbinden, zodat ze steun vinden bij elkaar.”
Voor kopers zal het kopen van een woning nog steeds lastig blijven om een huis te kopen.
Econoom van de Rabobank Nic Vrieselaar verwacht dat de huizenprijzen nog zullen blijven
stijgen, hij is ervan overtuigd dat huizen 17% duurder zullen worden ten opzichte van 2022.
“Zelfs voor mensen met een dubbelmodaal inkomen zal het lastig worden om toe te slaan
op de huizenmarkt.” aldus Nic Vrieselaar.
Hoofdstuk 4: Stabiliseren van de huidige woningmarkt (2o22)
4.1: Woningen
Is het mogelijk om de oververhitte woningenmarkt nog te kunnen stabiliseren of zullen de
huizenprijzen oneindig door blijven stijgen?
Om de woningmarkt daadwerkelijk te stabiliseren is het een samenhang van veel factoren
en is er niet een concreet probleem die ervoor zorgt dat de woningmarkt opgelost kan
worden. Er zijn wel factoren die enigszins opgelost kan worden zodat de woningmarkt
steeds meer zal ontwikkelen tot een gestabiliseerde woningmarkt.
Voor de stabilisatie van de woningmarkt in 2022 is het van groot belang dat er meer
nieuwbouwhuizen gebouwd zullen worden aangezien er een groot tekort is op huizen,
zowel huurwoningen (vrijesector huur en sociale huur) als koopwoningen. Rabobank
verwacht in 2023 dat de huizen nog 3 procent zullen stijgen in prijs en in de loop van 2023
een passieve daling zal ontstaan. “Als er meer woningen ontstaan zullen starters ook
makkelijker aan een woning komen daardoor zullen zij zich hoogst waarschijnlijk ook
gelukkiger voelen en minder wantrouwen of stress ervaren”, verteld Paul de Vries in een
telefonisch interview dat plaatsvond.
4.2: Inflatie
15
1 van 7
Het is zo dat door de oorlog in Rusland en Oekraïne mensen tegen andere obstakels komen
te staan zo is er een inflatie van 14,5 procent meldt het Centraal Bureau van de Statistieken
die niet alleen de woningmarkt belemmerd maar ook andere aspecten. Mensen zullen
daardoor sneller zorgen hebben om hun energierekening te kunnen betalen en rond te
komen. Woningmarkteconoom Carola de Groot verwacht dat mensen vermoedelijk
voorzichter zullen zijn door de schokkende energieprijzen die per januari 2023 in zullen
gaan. “Mensen die nog op zoek waren naar een huis zullen de jacht staken.” aldus Carola de
Groot.
Niet alleen de bouw van nieuwe woningen zal ervoor zorgen dat de woningmarkt zal
stabiliseren een ander aspect die veel onrust creëert onder inwoners van Nederland is de
inflatie die in 2022 opkwam, dit zorgde ervoor dat gezinnen financiële problemen
belandden. Niet alleen de mensen die in armoede leven leidden onder inflatie maar ook
mensen die eerst net rondkwamen belandden in geldproblemen en in sommige ernstige
gevallen tot schulden door de torenhoge inflatie. Het is dus van groot belang dat de inflatie
in 2023 zal afnemen.
Een concreet antwoord om de woningmarkt helemaal te stabiliseren is helaas niet te
realiseren, dit komt voornamelijk omdat zowel de economie als de huizenmarkt zich continu
fluctueert. Er zijn veel invloeden van buitenaf zoals de oorlog tussen Oekraïne en Rusland
die ook een groot aandeel hebben als het op de woningmarkt en de maatschappij aan komt.
Conclusie (antwoord op de hoofdvraag)
De hoofdvraag die in dit profielwerkstuk is onderzocht was: Wat zijn (Maatschappelijke)
gevolgen van de woningmarkt?
Met behulp van ons opgestelde hypothese:
Mentale gezondheid ongeacht welke doelgroep verslechterd door de huidige woningmarkt in
Nederland.
Probeerden wij bovenstaande hoofdvraag te kunnen beantwoorden. Uit onderzoek bleek
dat er veel economische aspecten nodig waren die uiteindelijk leden naar een
maatschappelijk gevolg. De deelvragen die wij hebben onderzocht zijn:
•
•
•
•
Welke doelgroep(en) worden het meest geraakt door de huidige woningmarkt?
Hoe is de huidige woningmarkt in 2022 ontwikkeld vergeleken met het verleden?
Wat zijn de directe en Indirecte oorzaken en gevolgen van de woningmarkt?
Hoe kunnen we de huidige woningmarkt meer stabiliseren?
16
1 van 7
Door de bovenstaande deelvragen beantwoord te hebben, kregen wij meer inzicht in de
woningmarkt en zijn wij tot conclusie gekomen dat inwoners zich ongelukkiger voelen als
het aan komt op het niet vinden van een woning. In hoofdstuk 3.2 is het volgende aan bod
gekomen: Om problemen in de maatschappij als psychische klachten niet als een lange
termijn gevolg te laten lijden stelt GZ- Psycholoog Gijs Coppens het volgende: “Er zou hulp
moeten komen voor huizenzoekers. Twintig procent geeft aan dat een gesprek met een
psycholoog zou helpen. Hoewel het huidige zorgsysteem niet veel meer aan kan, moeten we
toch zoeken naar een oplossing om woningzoekende te helpen zolang er een fors tekort is op
de woningmarkt. Om emoties te hanteren, kunnen we helpen met praktische informatie en
kunnen we mensen met elkaar verbinden, zodat ze steun vinden bij elkaar.”
Bovenstaande citaat concludeerde dat als problemen als er psychische klachten door het
niet kunnen vinden van een woning ontstaan daar hulp voor aangeboden zou moeten
worden, en dat burgers die daar gebruik van willen maken daar gebruik van zullen maken.
De doelgroep dat er bovenuit stak als het gaat om wie het meest geraakt werd door de
woningmarkt was het de starters zij hebben het zwaar om in aanmerking te komen voor een
huis, dit kwam door het enorme tekort aan woningen. Volgens onderzoek dat wij hebben
gedaan is er vermeld “Woningbouwkaart toont bouwlocaties tot 2030” dat er plannen zijn
om maar liefst 961.000 woningen door heel Nederland te bouwen. Het gevolg hiervan is dat
er weer meer woningen beschikbaar zullen zijn en dat starters ook aan een woning kunnen
komen het is alleen een kwestie van tijd.
De woningmarkt kent talloze oorzaken en aansluitend de gevolgen. De inflatie speelt een
grote rol bij de mensen. Het gevolg van de inflatie is dat de scheiding van armoede en net
rondkomen steeds werd vervaagd. Ook de oorlog die zich tot heden plaats vindt heeft vele
gevolgen, zo gaan de energieprijzen omhoog in het eerste kwartaal van 2023 en zorgt dit
voor veel paniek onder de inwoners in Nederland. Er ontstaat plots veel onzekerheid of het
mogelijk blijft om rond te komen voor vele.
Om de huidige woningmarkt te stabiliseren is geen concreet antwoord te realiseren, het is
een samenhang van veel externe problemen en factoren, wel zijn gevolgen als meer
woningen ontstaan en een lagere inflatie zeker mee zullen werken om de huidige
woningmarkt (2022) iets meer in balans te brengen in de toekomst.
Als eind antwoord op de hoofdvraag: Wat zijn de (maatschappelijke) gevolgen van de
woningmarkt in Nederland? Dit een verhouding van aspecten die op elk moment
verschillen. Mensen voelen zich ongelukkiger als kosten oplopen en dat tot een schuld kan
leiden. Het is ook opmerkelijk dat mensen reageren op gebeurtenissen, in een crisis zijn
mensen snel geneigd om hun jacht op een woning zonder enige twijfel te beëindigen, terwijl
als de economie goed gaat mensen sneller geld uitgeven aan het kopen van een nieuwe
woning.
17
1 van 7
Evaluatie
Het maken van profielwerkstuk is een ervaring zoals nooit eerder. Het was onze eerste
associatie met een op hoger niveau onderzoeksverslag schrijven en maken van en
belangrijke tijdsplanning. Één van de onderdelen die dan ook niet geheel vlekkeloos ging
was het uitkomen in tijd, desalniettemin hebben we geleerd dat samenwerken de oplossing
voor alles is. Zolang we goed bleven communiceren en beiden het nodige werk leverde viel
alles op te lossen. Ons werk laten nakijken door bijvoorbeeld een begeleider of iemand in
onze omgeving die hier ervaring mee had is ook een belangrijke factor in ons
Profielwerkstuk geweest.
Zo hebben we geleerd alleen feiten te verwerken en onnodige lappen tekst te vermijden.
We hebben beide een taakverdeling gemaakt in de PWS dagen, dit verliep vlekkeloos en
ieder heeft zijn taak goed en naar verwachting uitgevoerd. We vinden beide de
samenwerking ook fijn verlopen. Wat we hebben gemerkt is dat we elkaar goed aanvullen
waar nodig en op een positieve manier stimuleren. Samenwerken is dus ook voor herhaling
vatbaar. Samen een kans te hebben gehad om onze onderzoek vaardigheden te laten zien
was een prettige oefening voor eventueel toekomstige scripties na de havo. Tips voor nader
onderzoek is het voorkomen van uitstelgedrag, we realiseren beide dat wanneer je royaal
de tijd neemt dit alleen maar goede gevolgen heeft.
18
1 van 7
Logboek
TIJDSCHEMA HANDELINGEN:
10-11-2022
Definitieve plan van aanpak, voortgang en
concept inleveren en feedback ontvangen.
13-11-2022
Hypothese, inleiding, inhoudsopgave, start
onderzoek om de hoofdtekst te maken.
18-11-2022 – 20-11-2022
Contact gedurende week met
contactpersonen, volgend met onderzoek
naar desbetreffende onderwerp.
Hoofdtekst uitbreiden.
25-11-2022 – 27-11-2022
Interviewen contactpersonen, hoofdtekst
uitbreiden, afspraak plannen met PWS
begeleider om de voortgang en eventuele
verbeteringspunten te bespreken.
2-12-2022 – 3-12-2022
Uitloop, kern versterken, conclusie,
evaluatie formuleren en uitwerken.
8-12-2022 – 10-12-2022
Nauwkeurig controleren (eventuele
aanpassingen toepassen) begeleider voert
laatste check uit.
12-12-2022
PWS inleveren.
10-11-2022: Redelijk volgens het tijdschema verlopen 11-11 volledig af en feedback volgde
enkele dagen later.
13-11-2022: Hypothese onderling besproken, inleiding en het voorwoord afgerond. Start
hoofdtekst nog niet gelukt.
18-11-2022 – 20-11-2022: Mail contact gehad met de betreffende contactpersonen en
plannen gemaakt. Vragen opgesteld om te stellen zodat wij een beter inkijk op ons
onderwerp hadden. Aan de hand hiervan begonnen met een duidelijke visie hoe wij ons
PWS wouden inrichten.
19
1 van 7
25-11-2022 – 27-11-2022: in deze week onze vragen gesteld aan de contactpersonen, tips
en tops gekregen. Tijdens de PWS dagen onze begeleider op een apart moment gesproken.
Al ruim begonnen aan de hoofdtekst. Taakverdeling:
Nour: Deelvraag 3, 4, 5 (5 is gekoppeld aan 4 maar kan meegerekend worden als een
tweede deelvraag) conclusie en eigen deel evaluatie.
Sofia: Deelvraag 1 en 2, inleiding + voorwoord, eigen deel evaluatie en helpen conclusie.
Samen verrichte onderdelen: Conclusie, pakkende titel, hoofdtekst hier en daar elkaar
geholpen, evaluatie besproken, literatuurlijst, contactpersonen benaderd.
2-12-2022 – 3-12-2022: Laatste deel hoofdtekst geschreven, conclusie ½ af.
8-12-2022 – 10-12-2022: Hoofdtekst af, conclusie laatste aanpassingen, broer Nour check
uitgevoerd.
12-12-2022: PWS af.
Geregistreerde klokuren, aangezien wij beide samen tijd hebben ingelast om aan het PWS te
werken zodat de verhoudingen eerlijk zouden blijven en elkaar te kunnen aanvullen. Zal de
tabel ook gezamenlijk worden ingevuld voor de overzichtelijkheid:
PWS dag, 4-10-22
09:00 – 15:30 op school.
PWS dag, 10-11-22
09:00 – 14:30 uur op school en 17:00 –
20:00 thuis.
PWS dag, 11-11-22
09:00 – 15:00 uur op school, 16:00 – 18:00
Jumbo Foodmarkt Lrc.
Gedurende week 18-11-22
In totaal beide 8 PWS uren inclusief het
weekend.
Gedurende week 25-11-22
In totaal 10 PWS uren waarvan 5 uur op 2711.
Gedurende week 2-12-22
In totaal 7 PWS uren.
Gedurende week 8–12-22
In totaal 8 PWS uren.
12-12-22
[Totaal: 55 PWS uren]
CONTACTPERSONEN:
Paul de vries woningmarktexpert.
20
1 van 7
Achtergrond: Paul is gastdocent bij de Amsterdam School of Real Estate (ASRE) en voorzitter
van the Research & Data Committee van de European Mortgage Federation (EMF). Voordat
hij bij het Kadaster ging werken, werkte Paul onder meer als woningmarkteconoom bij de
Rabobank. “Daar hield ik mij vooral bezig met onderzoek en sprak ik met investeerders
wereldwijd over de toekomstige gevolgen van economische en politieke ontwikkelingen
voor de woning- en hypotheekmarkt.”
Paul werkte tevens als wetenschappelijk onderzoeker bij het Onderzoeksinstituut OTB van
de TU Delft. Hij promoveerde op de ontwikkeling van de woningprijs: “Ik kwam erachter dat
rente en inkomensontwikkelingen de meest belangrijke fundamentele oorzaken zijn voor de
woningprijsontwikkeling, maar ook dat de prijsverwachting die mensen hebben, nog sterker
de prijsontwikkeling op korte termijn beïnvloeden. Sentiment en vertrouwen doen ertoe.”
Sara Ben Moussa Wet maatschappelijke ondersteuner gemeente Utrecht.
Achtergrond: Sara is een hbo afgestudeerde in Wet maatschappelijk werk en
dienstverlening. Sara is werkzaam bij de gemeente Utrecht als maatschappelijke
ondersteuner.
Sara verleent maatschappelijk hulp aan inwoners uit Utrecht. Met dit komt vaak ook de
huisvesting situatie van een particulier kijken. Met haar behaalde kennis verwachten wij ons
PWS te versterken met de maatschappelijke gevolgen op individuelen van de
woningenmarkt.
Sarah Goudari vastgoedmakelaar.
Sarah Goudari is een hbo afgestudeerde in bedrijfskunde. Tijdens het specialiseren in haar
studie ontdekte Sarah haar grote interesse in makelaardij. De periode nadat zij afgestudeerd
is besloot zij kennis op te doen over makelaardij. Na veel kennis te hebben opgedaan sprak
makelaardij in Dubai haar het meeste aan. Tot heden is Sarah gevestigd in Dubai met haar
eigen onderneming, Casa D’or Dubai. Dit bedrijf is gespecialiseerd in het verkopen en
verhuren van woningen. Haar kennis over verschillende woningenmarkten zal ons een
goede oriëntatie geven om ons PWS zo geïnformeerd mogelijk in te gaan.
21
1 van 7
Literatuurlijst
Artikelen:
https://www.kadaster.nl/web/kadaster.nl/zakelijk/onze-experts/paul-de-vrieswoningmarktexpert
https://www.dnb.nl/actuele-economische-vraagstukken/woningmarkt/
https://npokennis.nl/longread/7757/waarom-zijn-huizen-in-nederland-zo-duur
https://www.examenoverzicht.nl/examen-informatie/algemeen/profielwerkstuk
https://www.corporatienl.nl/artikelen/de-echte-oorzaken-van-de-woningcrisis/
https://www.argumentenfabriek.nl/media/3633/de-toekomst-van-de-woningmarktspread.pdf
https://milanium.nl/oorzaak-woningtekort-2021-1-miljoen-woningen/
https://www.volkshuisvestingnederland.nl/onderwerpen/berekening-woningbouwopgave
https://www.oneworld.nl/lezen/klimaat/kunnen-we-wel-van-het-russische-gasaf/#:~:text=Dat%20is%20ruim%20de%20helft,van%20haar%20gas%20uit%20Rusland.
https://www.businessinsider.nl/12-redenen-waarom-starters-het-zo-zwaar-hebben-op-dehuizenmarkt-die-liggen-niet-allemaal-voor-de-hand/
https://www.rabobank.nl/kennis/d011331180-zo-ontoegankelijk-zijn-koophuizen-voorstarters-geworden
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning-zoeken/vraag-en-antwoord/watis-het-verschil-tussen-een-sociale-huurwoning-en-een-huurwoning-in-de-vrije-sector
https://www.metronieuws.nl/in-het-nieuws/binnenland/2021/10/woningmarkt-mentalegezondheid/
https://www.hypotheker.nl/blog/was-vroeger-was-echt-alles-beter-wij-vergeleken-hetkopen-van-een-huis-in-1995-met-een-huis-in-2022/
https://www.nu.nl/economie/6227839/armoede-in-nederland-een-miljoen-mensenhebben-moeite-om-rond-te-komen.html
https://wnl.tv/2022/03/22/de-oorlog-in-oekraine-zorgt-voor-tegengestelde-effecten-op-denederlandse22
1 van 7
woningmarkt/#:~:text=Hogere%20bouwkosten%2C%20minder%20nieuwbouw%2C%20stijg
ende,vanwege%20de%20oorlog%20in%20Oekra%C3%AFne.
https://npokennis.nl/longread/7757/waarom-zijn-huizen-in-nederland-zo-duur
https://www.bnr.nl/nieuws/bouw-woningmarkt/10488044/woningprijzen-gaan-dalen-in2023-maar-zorgen-niet-voor-crisis
https://www.bonkefinancieeladvies.nl/starterswoning-in-dure-tijd-kopen/
https://myprivacy.dpgmedia.nl/consent?siteKey=w38GrtRHtDg4T8xq&callbackUrl=https%3
a%2f%2fwww.trouw.nl%2fprivacywall%2faccept%3fredirectUri%3d%252fbinnenland%252fwoningnood-is-slecht-voor-degezondheid%257eba11c442%252f
Video’s:
https://www.nporadio1.nl/nieuws/economie/439cf222-e052-4ca4-b7f9e64d98d29900/welke-belangen-spelen-er-bij-nieuws-over-de-huizenmarkt
De oorlog in Oekraïne zorgt voor 'tegengestelde effecten' op de Nederlandse woningmarkt
23
1 van 7