Aralin sa Filipino c 2014 Pia Noche, www.samutsamot.com Talà‚: patinig - vowel, pantig - syllable, diptonggo - diphthong Diptonggo Ang patinig ay alin man sa limang titik a, e, i, o, at u. Ang diptonggo ay ang tunog na nabubuo sa pagsasama ng alin man sa limang patinig at ng titik w o y. Ang diptonggo ay alin man sa mga tunog na /aw/, /ay/, /ey/, /iw/, /iy/, /oy/, o /uy/ sa isang pantig ng salita. Halimbawa, ang salitang aliw (a-liw) ay may diptonggo. Ang diptonggo ay ang tunog na /iw/ dahil ang tunog na ito ay nasa pantig na liw. Ang salitang sampay (sam-pay) ay may diptonggo na /ay/ dahil ang tunog na ito ay nasa pantig na pay. Walang diptonggo sa mga salita na may mga titik aw, ay, ey, iw, iy, oy, o uy kapag nahihiwalay ang dalawang titik sa pagpapantig. Halimbawa, ang salitang aliwalas ay may iw ngunit wala itong diptonggo na /iw/ dahil ang titik i at w ay nahihiwalay sa pagpapantig ng salita (a-li-wa-las). Ang salitang sampayan ay walang diptonggo dahil ang magkasunod na titik a at y ay nahihiwalay sa pagpapantig ng salita (sam-pa-yan). Mga halimbawa ng mga salitang may diptonggo /aw/ ablaw agaw agaw-aw agsaw akawntant akawnting alapaw alingawngaw alingasaw alimpapayaw alipawpaw alitaw ambayaw ampaw ampilaw anahaw anawnser anawnsment angaw anglaw aninaw anlaw ansisilaw antitilaw apaw Apayaw araw Attaw atibangaw awtoridad ayaw bakulaw balangaw balintataw bangaw banlaw bataw batingaw bayaw bitaw bugaw bughaw bulagaw bulahaw bulalakaw bulyaw dalaw daw dayaw dilaw dinosawro dungaw galaw galawgaw gaway gawgaw ginaw gaslaw gunaw halimaw hikaw hilaw hiyaw ihaw ikaw ilaw ibabaw imbabaw imbaw iraw isaw iskawt kaagaw kalabaw kalaw? kantiyaw kasayaw labnaw laktaw langaw layaw ligaw ligawgaw litaw lugaw nakaw Maranaw pagaw pakyaw palayaw pangaw panglaw paningkaw pataw pugnaw pukaw pulaw sabaw sagawsaw salindayaw sawsaw sayaw silaw sigaw singaw singkaw tahaw takaw tampisaw tanaw tanglaw tesawro tuklaw tunaw raw saklaw uhaw ulayaw utaw /ay/ abay adbertayser agapay agayay akay akbay alalay alampay alangay alay alibukay alimaymay alimbukay alingayngay alinsabay anay angay anglay antay ambay apay aplay aray atay atsay away ayslador ayslamyento Ayta babaylan bagay bahay balangay bantay baranggay batay baybay baynder baywang bitay buhay damay dighay gabay gulay gutay-gutay hanay handusay himay himlay hinay hintay hiwalay hukay husay imbay inay ingay ingkay iray islayd ispayral istambay itay kaaway kalaykay kamay kampay kasaysayan katay kaway kulay lakbay lagay lamay lantay laway laylay lugay lumbay lumanay lupaypay liwayway malanday malay malunggay mamay may maybahay mayk Maynila mayroon nanay nangalay naylon naytklab nilay-nilay pakay palagay palay panay panday panganay pantay patay patnubay paypay petsay pilay pugay sabay sakay saklay salakay salaysay sanaysay sangay sampay saway saysay sikhay silay sugnay suklay sungay subaybay sugnay suway tagumpay talakay tamlay tangay tangkay tangway tatay tibay tinapay tiwasay tsimay tsipipay tulay tunay ugnay wagayway /ey/ beybi beyk beynte beysbol bleyd duplikeyt gradweyt intimeyt iskeyt iskeyter iskeyting isprey keyk klasmeyt Leyte peyneta peynedora reyna teyp weyter weytres /iw/ agiw (web) aliw aliw-iw baliw giliw inggiw liwaliw maliw paksiw saliw sisiw /iy/ kami’y (kami ay) kunwari’y (kunwari ay) nami’y (namin ay) sarili’y (sarili ay) /oy/ /uy/ abuloy agoy aluy-oy aliboyboy amoy apoy apoynt apoyntment asteroyd atsoy baboy biloy daloy hoy imboy itoy kahoy kuyakoy langoy latoy lumboy luoy maligoy okoy palaboy panaghoy pantukoy saboy saluysoy simoy soy tabatsoy taboy tanghoy totoy tsampoy tsukoy tukoy tuloy ugoy unggoy aruy baduy huy kasuy tsapsuy