Uploaded by Joy Velvet

etika

advertisement
Ang etika ay isang sistemang kinapalolooban ng pagpapahalagang moral, sosyal, at kultural ng isang
lipunan. Bawat desisyong ating ginagawa ay may nakapaloob sa etikal na dimensiyon. Samakatwid,
bawat tao, bago pa man siya magpasya, ay maraming isinasaalang alang gaya ng epekto ng desisyon,
damdamin, panlipunang pananaw, relihiyon, paniniwala, at marami pang iba.
C
Kung ganito ang kaligiran ng etika, hindi mo ba naitatanong sa sarili kung bakit may mga taong hindi
sumusunod sa kanilang pagpapahalagang moral, sosyal, at kultural? Ano ang nagtutulak sa kanila upang
hindi sumunod? May pansariling pamantayan ba sila ng etika? Hindi ba nila isinasaalang-alang ang mga
nakapaligid sa kanila? Ilan lamang ito sa mga tanong na inaasahan nating matutugunan sa paglalim ng
ating pagtalakay sa etika.
Pinagmulan ng Etika
Ang etika ay nag-uugat sa pagpapahalagang mayroon ang isang tao. Ang mga pagpapahalagang ito ay
maikakategorya sa tatlo.
1. Personal na Etika - ito ang pagpapahalagang natatamo ng tao mula sa pamilya, kultura, at
pananampalatayang mayroon siya. Sa pagsilang pa lamang ng tao, binibihisan na kaagad siya ng
mga paniniwala at pagpapahalagang mayroon ang kaniyang pamilya, pamayanan, at relihiyong
kinabibilangan, gaya ng angkop na
Element at my Komunikarang Teknikal sa Lokal at Pandaigdigang Wakikipagkomunikacyon
Nternet
�%
-etikal
Ag na
2. Panlipunang larangan. Panlipunang Etika – ito ay nagmumula sa batas at mga pagpapahalagang
panlipunan na kinalakhan ng isang tao. Ito ay karaniwang makikita sa pakikihalubilo natin sa
ating pamayanan. Maaari kasing ang etikal sa iyong pamilya ay hindi etikal para sa iba lalo’t kung
magkaibang kultura ang inyong pinanggalingan.
Ang
S ng
-isip
May
Ing
Ong
Pakikitungo, wastong pakikipag-usap sa nakatatanda, at ang mga dapat at hindi
Dapat gawin. Ang lahat ng ito ang tumutulong sa kaniya sa pagbuo ng desisyon
Na bitbit niya hanggang siya ay tumuntong sa paaralan, sa trabaho at sa iba pang
May apat na kategorisasyon kaugnay sa panlipunang etika, at ito ay kinabibilangan ng sumusunod:
Karapatan – ang pangunahing aspekto na nakakabit sa tao simula
Nang siya ay isilang at karaniwan itong nasusulat sa batas.
b.
hustisya – tumutukoy ito sa pagbibigay ng patas na pagtingin sa
dalawa o higit pang magkakaibang bagay, na higit na kinakailangan
sa pagdedesisyon.
Epekto – tinatanaw rito ang interes ng nakararami kaysa sa interes ng lilan. Ibig sabihin, sa
pagdedesisyon, mahalagang isaalang-alang ang tinig ng nakararami kaysa sa benepisyo lamang ng
ilang tao.
D. pagkalinga – tumutukoy ito sa mas nararapat
Na pagpapairal ng
Pagiging mapangalaga o mapagkalinga kaysa sa pagiging marahas. Etikang Pangkonserbasyon ito
ang etikang tumutulong sa tao para mapahalagahan niya ang kaniyang paligid na ginagalawan lalo’t
higit na pinag-uukulan ngayon ng pansin ang isyu ng global warming at mga kaugnay na kalamidad.
Samakatwid, ang etikang pangkonserbasyon ay nakatuon hindi lamang sa pangangailan ng tao
bagkus sa impact din ng kapaligiran sa kaniya. 3.
10
C.
Ng
d.
ra
at
a
t
Mga Pamantayan sa Komunikasyong Etikal
1. Malinaw na ipaalam at ipaunawa sa mambabasa ang lahat ng impormasyong dapat nilang
mabatid.
2. Ilahad ang katotohanan sa pasulat na paraan.
3. Iwasang magbigay ng husga sa impormasyong ipahahatid sa mga mambabasa. 4. Kung may
alinlangan, isangguni ito sa tamang tao o eksperto para sa angkop na payo.
4. Iwasan ang pagmamalabis o eksaherasyon lalo’t higit kung makakaapekto ito sa impormasyong
tatanggapin ng mambabasa.
6.
Iwasan ang paggamit ng maligoy na wika gaya ng marahil, di-umano, siguro, at iba pa.
7. Sa pagsulat, siguraduhing naitala ang lahat ng anggulo o detalye nang sa gayon ay matulungan
ang mambabasa na magpasya. 8. Tiyaking patas ang lahat ng pinaghanguan ng impormasyon.
Kilalanin ang lahat ng nagbigay-ambag sa pagkakabuo ng impormasyon.
Mga Pandaigdigang Pagkakaiba sa Tawid-Kulturang Elemento ng Komunikasyon
Tid ng
Search
Dahil
A
Ungan
Yang
Aniya
Ation
3. At
Ay
Ay
An
Ila
Sa
Ng
Kaibahan sa Nilalaman
Mahalaga sa mga Tsino na nakabatay sa katotohanan Uact-based) ang nilalaman
Ng dokumento higit sa pagiging mapanghikayat nito. Gayundin, binibigyang
Din nila ang pangmatagalang epekto kaysa panandalian sa mga proposal na binabasa nila. Higit sa
lahat, mahalaga ang tiwala para sa kanila. Ang mga Mexicano, Timog-Amerikano, at mga Aprikano
ay lubos ang pagpapahalaga sa ugnayang pampamilya bago simulan ang pulong at mga
Pormal na pag-uusap. Para sa mga Arabo sa Gitnang Silangan, bahagi ng nilalaman ng dokumento
ang mga posibilidad na negosasyon sa presyo ng produkta. Kung kaya, mahusay nilang Itinatala ang
bawat detalye ng kanilang napag-uusapan.
Karamihan sa mga bansang Asyano ay nagbibigay-halaga sa kredibilidad ng manunulat at
kompanyang kinabibilangan. Gayundin, ang paraan at estilo ng pakikipag-usap ay kinakailangang
may paggalang gaya ng marahan at mababang tono ng pakikipag-usap o gamit ng salita.
Masasaksihan naman ang halaga ng gamit ng wikang Ingles sa mga Indian. Ang kapayakan at
kahusayan sa paggamit ng wikang ito ang pangunahing isinasaalang-alang.
Sa ilang bansa sa Aprika gaya ng Tunisia at Morocco, Pranses ang wikang
Ginagamit kahit na Arabic ang kanilang opisyal na wika.
Kaibahan sa Organisasyon ng Ideya
Sa kultura ng mga Arabo, pinahahalagahan ang pagkakaroon ng matiwasay na samahan at
pagpapakita ng pagpapahalaga sa kausap bago simulan ang pulong kompara sa mga Amerikano na
tuwiran ang pagdulog. Para sa mga Arabo, ang pagiging tuwiran ay senyales ng hindi mabuting asal.
Ang mga Arabo ay may konsepto rin ng pag-uulit ng mga puntong nais nilang
Ipahatid na para sa mga taga-Hilagang Amerika ito ay abala o pagiging maligoy
B.
Naman.
Mayorya sa kultura ng mga Asyano ang paggamit ng mga impormasyong kontekstuwal bago ilahad
ang nais nilang mensahe gaya ng klima, trapiko, o mga pangyayari sa kanilang buhay.
Sa India, ang pagpapasalamat ay itinuturing na bayad o kabayaran sa isang pabor
Na ginawa mo para sa kanila.
Kaibahan sa Estilo
C.
Para sa mga Tsino, ang dokumentong nagsasaad ng masidhing panghihikayat ay senyales ng
kawalang-galang. Para sa kanila, ang pulong at mga dokumento ay itinakda para mapalalim at
mapagtibay ang ugnayan.
Pinahahalagahan ng mga Amerikano ang paggamit ng payak na wika.
03/10/2022
Filipino sa Piling Larangan (Tech Voc) Ang paggamit ng impormal na estilo sa mga dokumento sa
Mexico at sa 1
Timo
Mga Element
Gayundin, ang pagtawag sa pangalan at pagpapaikli sa mga katawagan ay hind kaaya-aya para sa
kanila. Upang Sa Sub-Saharan Aprika, ang tono sa paggamit ng wika ay higit na kinikilala magkaroon
ng matiwasay na daloy ang transaksyon. Karaniwan sa mga taal na Amerikano ang paghikayat ng
partisipasyon at
Amerika ay pagpapakita ng kawalang respeto sa mga proyekto at mambabasa
Una
B.
Dito
Ang pagiging tuwiran naman ang masasaksihan sa mga kababaihan ng Hilagang
Pagdulog sa pagsasaayos ng isang proyekto o dokumento.
Amerika, gayundin sa Europa, na para sa ibang kultura ay hindi katanggap
1.
Tanggap.
D. Kaibahan sa Disenyo ng Dokumento
Ang mga Arabo at Tsino ay nagbabasa simula kanan tungong kaliwa at hindi gaya ng ibang kultura na
nagsisimula sa kaliwa tungong kanan.
2.
Ang paggamit ng kamay na may kumpas na OK, o simbolo ng kapayapaan, ay
Ilan lamang sa mga halimbawa na kung gagamitin sa ibang kultura ay senyales
Ng kawalang paggalang. Sa mga Asyano at Timog Amerikano, ang paggamit ng kanang kamay sa
pagbubuhat o pag-aabot ng mga bagay (kard, dokumento, o produkto) ay katanggap-tanggap.
Ang putting damit at bulaklak para sa karamihang Asyano ay simbolo ng
Kamatayan o pagdadalamhati.
Karaniwan nang matatagpuan sa dokumento ng mga Amerikano ang pagkakaroon ng ‘di maraming
teksto o grapiko kompara sa mga Europeo na
Siksik ang pagkakasulat at punong-puno ng teksto. Para sa mga Amerikano, ang presentasyong hitik
sa grap at tsart ay nagdudulot
Ng pagkalito.
A.
Sa mga taal na Amerikano, mainam na limitado ang kilos at ang pagtingin sa awdiyens kung
magbibigay ng lektyur bilang bahagi ng kanilang kultura.
Laging tandaan na ang susi sa mahusay na komunikasyon ay ang sensitibidad sa kultura ng ibang
taong nakakasalamuha. Pinakamainam na sa lahat ng estratehiyang magagamit ay ang
pagkamahinahon at angkop na paggamit ng mga salita.
Download