NAMA : __________________________________________________________________________ KELAS : __________________ #ilovemath #sayamahucemerlangdalamspm #sayaakanusahabersungguh-sungguh KANDUNGAN BIL. TOPIK RUMUS MATEMATIK SPM (DALAM KERTAS PEPERIKSAAN) TINGKATAN 1 1. NOMBOR NISBAH 2. FAKTOR DAN GANDAAN 3. KUASA DUA, PUNCA KUASA DUA, KUASA TIGA DAN PUNCA KUASA TIGA 4. NISBAH, KADAR DAN KADARAN 5. UNGKAPAN ALGEBRA 6. PERSAMAAN LINEAR 7. KETAKSAMAAN LINEAR 8. GARIS DAN SUDUT 9. POLIGON ASAS 10. PERIMETER DAN LUAS 11. PENGENALAN SET 12. PENGENDALIAN DATA 13. TEOREM PYTHAGORAS TINGKATAN 2 1. POLA DAN JUJUKAN 2. PEMFAKTORAN DAN PECAHAN ALGEBRA 3. RUMUS ALGEBRA 4. POLIGON 5. BULATAN 6. BENTUK GEOMETRI TIGA DIMENSI 7. KOORDINAT 8. GRAF FUNGSI 9. LAJU DAN PECUTAN 10. KECERUNAN GARIS LURUS 11. TRANSFORMASI ISOMETRI 12. SUKATAN KECENDERUNGAN MEMUSAT 13. KEBARANGKALIAN MUDAH TINGKATAN 3 1. INDEKS 2. BENTUK PIAWAI 3. MATEMATIK PENGGUNA: SIMPANAN & PELABURAN, KREDIT & HUTANG 4. LUKISAN BERSKALA 5. NISBAH TRIGONOMETRI 6. SUDUT DAN TANGEN BAGI BULATAN 7. PELAN DAN DONGAKAN 8. LOKUS DALAM DUA DIMENSI 9. GARIS LURUS TINGKATAN 4 1. FUNGSI DAN PERSAMAAN KUADRATIK DALAM SATU PEMBOLEH UBAH 2. ASAS NOMBOR 3. PENAAKULAN LOGIK 4. OPERASI SET 5. RANGKAIAN DALAM TEORI GRAF 6. KETAKSAMAAN LINEAR DALAM DUA PEMBOLEH UBAH 7. GRAF GERAKAN 8. SUKATAN SERAKAN DATA TAK TERKUMPUL 9. KEBARANGKALIAN PERISTIWA BERGABUNG 10. MATEMATIK PENGGUNA: PENGURUSAN KEWANGAN TINGKATAN 5 1. UBAHAN 2. MATRIKS 3. MATEMATIK PENGGUNA: INSURANS 4. MATEMATIK PENGGUNA: PERCUKAIAN 5. KEKONGRUENAN, PEMBESARAN DAN GABUNGAN TRANSFORMASI 6. NISBAH DAN GRAF FUNGSI TRIGONOMETRI 7. SUKATAN SERAKAN DATA TERKUMPUL 8. PERMODELAN MATEMATIK SAMBUNGAN TING. 3 BAB 6 TING. 2 BAB 4 TING. 4 BAB 4 TING. 2 BAB 12 TING. 4 BAB 7 TING. 3 BAB 9 TING. 5 BAB 5 TING. 4 BAB 8 TING. 4 BAB 9 TING. 5 BAB 6 TING. 1 BAB 8 TING. 2 BAB 10 TING. 1 BAB 11 TING.2 BAB 12 TING. 2 BAB 13 TING. 2 BAB 11 TING. 3 BAB 5 TINGKATAN 1 BAB 1 NOMBOR NISBAH NOMBOR NISBAH TINGKATAN 1 BAB 2 FAKTOR DAN GANDAAN Sifir TINGKATAN 1 BAB 3 1 42 KUASA DUA, PUNCA KUASA DUA, KUASA TIGA & PUNCA KUASA TIGA 2 Disebut: • Empat kuasa dua • Kuasa dua bagi empat 36 Disebut: • Punca kuasa dua bagi tiga puluh enam 3 KUASA DUA SEMPURNA • 1, 4, 9, 16, 25, 36, … 12 4 2 22 3 KUASA TIGA SEMPURNA • 1, 8, 27, 64, 125, 216, … TINGKATAN 1 BAB 4 NISBAH TINGKATAN 1 BAB 5 UNGKAPAN ALGEBRA 13 23 NISBAH, KADAR DAN KADARAN KADAR KADARAN UNGKAPAN ALGEBRA TINGKATAN 1 PERSAMAAN LINEAR BAB 6 2 MEMBENTUK PERSAMAAN LINEAR BERDASARKAN SITUASI • Suatu nombor ditolak dengan 8, bakinya π₯π₯ − 8 = 2 ialah 2. 1 PERSAMAAN LINEAR DALAM SATU PEMBOLEH UBAH **Peringatan! Bukan linear: π₯π₯ 2 , 1 ππ , π₯π₯ π¦π¦ • Lily membeli lima batang pen dengan harga RM y sebatang dan sebuah buku berharga RM3. Jumlah wang yang 5π¦π¦ + 3 = 7 dibayarnya ialah RM7. , 3π₯π₯π₯π₯ 4 PENYELESAIAN PERSAMAAN LINEAR 3 Kaedah “pindah” = KANAN KIRI • • 3 kaedah penyelesaian: Kalkulator “SHIFT, CALC” • Taip soalan di kalkulator Kumpulkan sebutan serupa dalam Kawasan yang sama. Apabila pindah kawasan mesti tukar operasi + − × ÷ π₯π₯ − 1 = 7 ALPHA CALC ALPHA ) • Tekan 2 kali SHIFT CALC SHIFT CALC CONTOH KAEDAH “PINDAH”: οΆ Diberi π₯π₯ − 1 = 7 , cari nilai x. Pindah & tukar operasi π₯π₯ − 1 = 7 π₯π₯ = 7 + 1 π₯π₯ = 8 2 οΆ Diberi − ππ − 1 = 5 , 3 maka m= 2 − ππ − 1 = 5 3 2 − ππ = 5 + 1 3 2 − ππ = 6 3 6 ππ = 2 − 3 ππ = −9 PERSAMAAN LINEAR SERENTAK Selesaikan persamaan ππ − 3π¦π¦ = 7 linear serentak berikut: 5ππ + 2π¦π¦ = 1 οΆ Selesaikan 5π¦π¦+8 2 = 9. 5π¦π¦ + 8 =9 2 5π¦π¦ + 8 = 9(2) 5π¦π¦ + 8 = 18 5π¦π¦ = 18 − 8 5π¦π¦ = 10 10 π¦π¦ = 5 π¦π¦ = 2 οΆ Diberi 3 ππ − 2 = 5ππ, cari nilai e. 3 ππ − 2 = 5ππ 3ππ − 6 = 5ππ 3ππ − 5ππ = 6 −2ππ = 6 6 ππ = −2 ππ = −3 1) KAEDAH PENGHAPUSAN ππ − 3π¦π¦ = 7 darab 5 5ππ − 15π¦π¦ = 35 Kena pilih + atau – supaya ππ terhapus 5ππ − 15π¦π¦ = 35 − 5ππ + 2π¦π¦ = 1 −17π¦π¦ = 34 π¦π¦ = −2 Pilih manamana persamaan & gantikan y dengan -2 ππ − 3π¦π¦ = 7 ππ − 3 −2 = 7 ππ = 1 2) KAEDAH PENGGANTIAN ππ − 3π¦π¦ = 7 ππ = 7 + 3π¦π¦ 5 7 + 3π¦π¦ + 2π¦π¦ = 1 35 + 15π¦π¦ + 2π¦π¦ = 1 15π¦π¦ + 2π¦π¦ = 1 − 35 17π¦π¦ = −34 34 π¦π¦ = − 17 π¦π¦ = −2 ππ = 7 + 3π¦π¦ ππ = 7 + 3 −2 ππ = 1 Untuk samakan nombor pada e Pilih mana-mana persamaan & jadikan perkara rumus Pilih persamaan yang lain & gantikan e dengan 7+3y Pilih manamana persamaan & gantikan y dengan -2 3) KALKULATOR “EQN, UNKNOWNS 2” a1? 1= b1? -3= c1? 7= ππ − 3π¦π¦ = 7 5ππ + 2π¦π¦ = 1 a2? 5= b2? 2= c2? 1= TINGKATAN 1 KETAKSAMAAN LINEAR BAB 7 1 3 2<7 ο§ Baca dari kiri: 2 kurang daripada 7 ο§ Baca dari kanan: 7 lebih besar daripada 2 2 > < CARA MUDAH INGAT! ο§ Had kelajuan kenderaan yang dibenarkan di jalan ini ialah 90 kmj-1. π£π£ ≤ 90 ο§ Gaji bulanan Ali lebih dari RM3000. Simbol >esar <urang Maksud > Lebih besar daripada < Kurang daripada ≥ ≤ • • Kaedah “pindah” Cara sama seperti persamaan linear. Perhatian!! Apabila ÷ atau × dengan nombor negatif, maka perlu songsangkan simbol ketaksamaan Simbol pada garis nombor Kurang daripada atau sama dengan Kalkulator “SHIFT, CALC” • Cara sama seperti persamaan linear tapi perlu tukar simbol ketaksamaan kepada =. • Perhatian!! Jawapan akhir perlu tukar kepada symbol ketaksamaan yang betul. CONTOH KAEDAH “PINDAH”: οΆ Selesaikan π₯π₯ − 1 ≤ 7 dan senaraikan nilai x. KETAKSAMAAN LINEAR SERENTAK Selesaikan ketaksamaan linear serentak berikut: 5 οΆ 2π₯π₯ + 5 < 11 dan π₯π₯ − 1 ≤ 4 π₯π₯ − 1 ≤ 4 2π₯π₯ + 5 < 11 π₯π₯ ≤ 4 + 1 2π₯π₯ < 11 − 5 2π₯π₯ < 6 π₯π₯ ≤ 5 6 π₯π₯ < 2 π₯π₯ < 3 π₯π₯ ≤ 5 Pindah & tukar π₯π₯ − 1 ≤ 7 operasi π₯π₯ ≤ 7 + 1 π₯π₯ ≤ 8# Jawapan bagi soalan: Selesaikan π₯π₯ = 8, 7, 6, 5, …# Jawapan bagi soalan: Senaraikan οΆ Selesaikan 7 − 4π¦π¦ < 15 dan senaraikan nilai y. Pindah & tukar operasi 7 − 4π¦π¦ < 15 −4π¦π¦ < 15 − 7 −4π¦π¦ < 8 Songsangkan 8 simbol sebab ÷ π¦π¦ > nombor negatif −4 π¦π¦ > −2# π¦π¦ = −1, 0, 1, 2, 3, … ππ > 3000 Lebih besar daripada atau sama dengan PENYELESAIAN KETAKSAMAAN LINEAR 4 MEMBENTUK KETAKSAMAAN LINEAR BERDASARKAN SITUASI Jawapan Jawapan Selesaikan : π₯π₯ < 3 Senaraikan: π₯π₯ = 2, 1, 0, −1, … οΆ −1 ≤ 3 − π€π€ < 5 3 − π€π€ < 5 −π€π€ < 5 − 3 −π€π€ < 2 π€π€ > −2 −1 ≤ 3 − π€π€ −1 − 3 ≤ −π€π€ −4 ≤ −π€π€ 4 ≥ π€π€ π€π€ ≤ 4 Jawapan Jawapan Selesaikan : −2 < π€π€ ≤ 4 Senaraikan: π€π€ = −1, 0, 1, 2, 3, 4 TINGKATAN 1 BAB 8 GARIS DAN SUDUT 1 CARA UKUR SUDUT GUNAKAN PROTRAKTOR 2 JENIS GARIS & SUDUT TINGKATAN 1 BAB 9 1 2 3 POLIGON ASAS TINGKATAN 1 BAB 10 PERIMETER DAN LUAS Perimeter ialah jumlah ukuran panjang sisi yang mengelilingi suatu kawasan tertutup. *tak perlu hafal rumus 1 2 TINGKATAN 1 BAB 11 PENGENALAN SET Rujuk Tingkatan 4 Bab 4 Operasi set TINGKATAN 1 BAB 12 TINGKATAN 1 BAB 13 a c b PENGENDALIAN DATA TEOREM PYTHAGORAS • Hipotenus • Sisi terpanjang • Terletak bertentangan dengan sudut 900 TINGKATAN 2 BAB 1 POLA DAN JUJUKAN PEMFAKTORAN DAN PECAHAN ALGEBRA 2 PEMFAKTORAN TINGKATAN 2 BAB 2 Langkah-Langkah: 1) FSTB 2) Tulis jika ada huruf yang sama pada setiap sebutan 3) Buat kurungan 4) Darab silang KEMBANGAN 1 Kembangkan setiap ungkapan berikut: darab οΆ 6 3 + 4π€π€ = 18 + 24π€π€ Faktorkan setiap ungkapan berikut: darab οΆ 18 + 24π€π€ =6(3 + 4π€π€) 2π¦π¦ οΆ − . 9π¦π¦ − 3π§π§ + 6ππ 3 = −6π¦π¦ 2 + 2π¦π¦π¦π¦ − 4π¦π¦π¦π¦ οΆ 3ππ + 4π π (ππ − 2π π ) οΆ 9ππππ 2 + 3ππ − 6ππππ =3ππ(3ππππ + 1 − 2ππ) = 3ππ 2 − 6ππππ + 4ππππ − 8π π 2 2 = 3ππ − 2ππππ − 8π π 2 = (3ππ + 2) (3ππ + 2) = 9ππ2 + 6ππ + 6ππ + 4 = 9ππ2 + 12ππ + 4 MENAMBAH & MENOLAK PECAHAN ALGEBRA Permudahkan ungkapan berikut: + ππ+1 2ππ x 2c = οΆ 4ππππ + 3ππ + 3 6ππ 7ππ+2 2π€π€ − ππ−5 2π€π€ 7ππ + 2 ππ − 5 − 2π€π€ 2π€π€ 7ππ + 2 − (ππ − 5) = 2π€π€ 7ππ + 3 − ππ + 5 = 2π€π€ 6ππ + 8 = 2π€π€ = FSTB=3 5 5 , 80 1 , 16 FSTB=5 οΆ 2ππππ − 4ππππ − 3ππππ + 6ππππ = 2ππ π₯π₯ − 2π¦π¦ − 3ππ π₯π₯ − 2π¦π¦ = (π₯π₯ − 2π¦π¦)(2ππ − 3ππ) x3 2ππ ππ + 1 = + 3x 2c 2ππ x 3 3 9, 3, 6 3, 1, 2 οΆ π₯π₯ 2 + 6π₯π₯ + 8 = π₯π₯ + 4 (π₯π₯ + 2) 3 2ππ 3 FSTB=6 οΆ 5ππ 2 − 80 = 5 ππ 2 − 16 = 5(ππ − 4)(ππ + 4) Sebutan serupa boleh diselesaikan οΆ (3ππ + 2)2 οΆ 6 18 , 24 3, 4 Samakan penyebut MENDARAB & MEMBAHAGI PECAHAN ALGEBRA Permudahkan ungkapan berikut: 4 Faktorkan supaya dapat dipermudahkan 2(3ππ + 4) 2π€π€ 3ππ + 4 = π€π€ = ππ2 − ππ2 (ππ − ππ)2 ÷ 10ππ − 5ππ 8ππ − 4ππ = ππ2 − ππ2 8ππ − 4ππ × 10ππ − 5ππ (ππ − ππ)2 = 4 (ππ + ππ) 5(ππ − ππ) = Tukar kepada darab & songsangkan pecahan selepasnya Faktorkan supaya dapat dipermudahkan ππ − ππ (ππ + ππ) 4(2ππ − ππ) × ππ − ππ (ππ − ππ) 5(2ππ − ππ) TINGKATAN 2 BAB 3 1 PERKARA RUMUS Rumus algebra ialah persamaan yang menghubungkan beberapa pemboleh ubah. Contoh: π¦π¦ = ππππ + ππ Perkara rumus ialah y • Hanya ada 1 pemboleh ubah di hadapan • Pekali bagi y ialah 1 3 RUMUS ALGEBRA 2 MEMBENTUK RUMUS BERDASARKAN SITUASI Jenis tarian Melayu Cina India Sumazau a 2c 2a Kuda kepang 2b b 5b Singa 2c 3a 7 Terbitkan rumus untuk setiap perkara rumus berikut: (a) y, bilangan penari berbangsa Cina π¦π¦ = 2ππ + ππ + 3ππ (b) k, bilangan penari tarian Kuda kepang Permudahkan sebutan serupa ππ = 2ππ + ππ + 5ππ ππ = 8ππ (c) w, bilangan penari india dan melayu Sebutan serupa: π€π€ = 2ππ + 5ππ + 7 + ππ + 2ππ + 2ππ 2a+a=3a 5b+2b=7b π€π€ = 3ππ + 7ππ + 2ππ + 7 CONTOH SOALAN PERKARA RUMUS οΆ Diberi π¦π¦ = ππ + ππ. Ungkapkan m sebagai perkara rumus. π¦π¦ = ππ + ππ π¦π¦ − ππ = ππ ππ = π¦π¦ − ππ οΆ Diberi 2ππ − ππ = πΏπΏ. Ungkapkan e sebagai perkara rumus. 2ππ − ππ = πΏπΏ 2e = πΏπΏ + ππ πΏπΏ + ππ ππ = 2 3 7ππ οΆ Diberi 5 = ππ − 2ππ. Ungkapkan e sebagai perkara rumus. 3 3 3 7ππ = ππ − 2ππ 5 7ππ = 5(ππ − 2ππ) 7ππ = 5ππ − 10ππ 7ππ = (5ππ − 10ππ)3 ππ = (5ππ − 10ππ)3 7 Bangsa Kaedah “pindah” KANAN = KIRI • Pindahkan sebutan lain menjauhi perkara rumus. • Apabila pindah kawasan mesti tukar operasi + − × ÷ kuasa dua(2) 4 MENENTUKAN NILAI PEMBOLEH UBAH οΆ Diberi π€π€ = 7π‘π‘ − 5π’π’, hitung nilai w apabila π‘π‘ = 3 dan π’π’ = −2. π€π€ = 7π‘π‘ − 5π’π’ π€π€ = 7(3) − 5(−2) π€π€ = 31 Gantikan t dan u dengan nilai yang diberi dalam soalan οΆ Diberi 3ππ = 4π§π§ + πΉπΉ, hitung nilai z apabila ππ = −1 dan πΉπΉ = −11. 3ππ = 4π§π§ + πΉπΉ Gantikan 3(−1) = 4π§π§ + (−11) −3 = 4π§π§ − 11 −3 + 11 = 4π§π§ 8 = 4π§π§ 8 = π§π§ 4 π§π§ = 2 Kaedah “pindah” Kalkulator “SHIFT, CALC” boleh terus dapat jawapan TINGKATAN 2 BAB 4 1 POLIGON PAKSI SIMETRI 2 SUDUT Bilangan paksi simetri poligon sekata = bilangan sisi • Sudut pedalaman: a, b, c • Sudut peluaran: x, y, z 3 4 TINGKATAN 2 BAB 5 1 BAHAGIAN BULATAN 2 CIRI-CIRI BULATAN 3 RUMUS BULATAN BULATAN j = jejari d = diameter ππ = sudut pada pusat 22 ππ = ππππππππ 3.142 7 TINGKATAN 2 BAB 6 BENTUK GEOMETRI TIGA DIMENSI Gunakan rumus luas segi tiga Gunakan rumus luas segi empat TINGKATAN 2 KOORDINAT BAB 7 2 SATAH CARTES JARAK (Paksi-y) 1 (0, 0) (x1, y1) (x2, y2) (Paksi-x) TITIK TENGAH 3 TINGKATAN 2 BAB 8 1 GRAF FUNGSI KENAL PASTI FUNGSI • Hubungan yang menghasilkan fungsi • Hubungan yang bukan fungsi 2 HUBUNGAN DIWAKILI DENGAN MENGGUNAKAN: 3 PERWAKILAN FUNGSI Domain Kodomain Unsur 6, 5, 4 ialah objek • Domain ialah Set x = {6, 5, 4} • Kodomain ialah Set f(x) = {5, 4, 3} Unsur 5, 4, 3 ialah imej 4 JENIS GRAF FUNGSI LINEAR π¦π¦ = ππππ + ππ KUADRATIK π¦π¦ = πππ₯π₯ 2 + ππππ + ππ KUBIK π¦π¦ = πππ₯π₯ 3 + ππ SALINGAN π¦π¦ = ππ π₯π₯ • Julat ialah {5, 4, 3} TINGKATAN 2 BAB 11 TRANSFORMASI ISOMETRI • 3 jenis transformasi isometri: TRANSLASI, PANTULAN & PUTARAN • Contoh: TRANSLASI PANTULAN −2 4 A = Objek A’ = Imej TRANSLASI • , • Garis pantulan AB P = Objek P’ = Imej PANTULAN • Garis pantulan x = 5 PUTARAN • Sudut putaran 90o • Lawan arah jam • Pusat putaran (2, 1) PUTARAN • Sudut putaran 90o • Lawan arah jam • Pusat putaran (6, 5) TINGKATAN 2 BAB 12 SUKATAN KECENDERUNGAN MEMUSAT TINGKATAN 2 BAB 13 1 KEBARANGKALIAN MUDAH RUANG SAMPEL • Set semua kesudahan yang mungkin bagi satu eksperimen • Diwakili dengan huruf S. • Contoh: Melambung dadu S = {1, 2, 3, 4, 5, 6} 3 2 PERISTIWA • Set kesudahan yang memenuhi syarat bagi suatu ruang sampel. • Contoh: Peristiwa mendapat nombor ganjil apabila melambung dadu Ganjil = {1, 3, 5} PERISTIWA PELENGKAP 4 • Gunakan symbol ( ‘ ) • Contoh: ο Eksperimen melambung dadu S = {1, 2, 3, 4, 5, 6} ο A ialah peristiwa mendapat nombor 3 A = {3} ο A’ ialah peristiwa pelengkap bagi A A’ = {1, 2, 4, 5, 6} 5 RUMUS Kebarangkalian peristiwa A Bilangan unsur peristiwa A Bilangan unsur ruang sampel CONTOH Hitungkan kebarangkalian peristiwa mendapat nombor ganjil apabila melambung sebiji dadu. Penyelesaian: S = {1, 2, 3, 4, 5, 6} ππ(ππππππππππππ) ππ(ππ) 3 = 6 1 = 2 ππ ππππππππππππ = Ada 6 unsur Ganjil = {1, 3, 5} Ada 3 unsur TINGKATAN 3 BAB 1 INDEKS HUKUM INDEKS TATATANDA INDEKS asas indeks PENDARABAN n faktor PEMBAHAGIAN Asas sama: ο· ο· ο· ο· ο· ο· Asas berlainan: ο· ο· INDEKS NEGATIF INDEKS PECAHAN INDEKS DIKUASAKAN ο· ο· INDEKS SIFAR ο· ο· ο· ο· ο· ο· ο· TINGKATAN 3 BAB 2 BENTUK PIAWAI ANGKA BERERTI Menunjukkan tahap kejituan sesuatu ukuran. Bilangan angka bererti • 367 BENTUK PIAWAI A x 10n iaitu dan n ialah integer (. . ., -2, -1, 0, 1, 2, . . . ) = 3 angka bererti • 12 004 = 5 angka bererti • 800 = 1 angka bererti NOMBOR TUNGGAL BENTUK PIAWAI 50 000 5 x 104 7690 7.69 x 103 631.4 6.314 x 102 0.57 5.7 x 10-1 • 50.617 = 5 angka bererti 0.0009 9 x 10-4 • 6.90 0.00000472 4.72 x 10-6 • 7 200 = 2 angka bererti Bilangan angka bererti • 4.704 = 4 angka bererti = 3 angka bererti • 0.04500 = 4 angka bererti • 0.0517 = 3 angka bererti • 0.4052 = 4 angka bererti Pembundaran kepada bilangan angka bererti • Bundarkan 4.738 kepada 2 angka bererti. 4.7 • Bundarkan 0.002369 kepada 3 angka bererti. 0.00237 • Bundarkan 53 494 kepada 2 angka bererti. 53 000 Operasi ke atas nombor dalam bentuk piawai β (a x 10n) + (b x 10n) = (a + b) x 10n β‘(a x 10n) – (b x 10n) = (a – b) x 10n β’(a x 10n) x (b x 10m) = (a x b) x 10m+n β£(a x 10n) ÷ (b x 10m) = (a ÷ b) x 10n-m MATEMATIK PENGGUNA: SIMPANAN DAN PELABURAN, KREDIT DAN HUTANG TINGKATAN 3 BAB 3 SIMPANAN & PELABURAN Jenis Akaun Simpanan KREDIT & HUTANG Jenis Pelaburan • Akaun simpanan • Saham • Akaun simpanan Tetap *ada tempoh *faedah lebih tinggi • Amanah saham *diurus syarikat unit Amanah • Akaun Semasa *boleh guna cek • Hartanah *rumah/tanah Faedah Mudah I = Prt I = faedah P = prinsipal r = kadar faedah t = tempoh (dalam tahun) • Kredit ialah wang yang boleh dipinjam. • Hutang ialah wang yang telah dipinjam. Kad Kredit Kelebihan Kekurangan • Tidak memerlukan wang tunai. • Ganjaran: pulangan tunai atau penebusan mata. • Pelan ansuran tanpa faedah. • Perbelanjaan tidak terkawal. • Faedah tinggi ke atas baki belum bayar. • Dikenakan yuran tahunan. • Jika lewat bayar akan dikenakan caj kewangan dan caj bayaran lewat Bayaran Balik Pinjaman Faedah Kompaun A= P + Prt MV = nilai matang (jumlah prinsipal dan faedah) P = prinsipal r = kadar faedah tahunan n = bilangan kali faedah dikompaun setahun t = tempoh (dalam tahun) Jenis A = jumlah bayaran balik P = prinsipal r = kadar faedah t = tempoh (dalam tahun) Pulangan = keuntungan yang diperoleh Tahap risiko Tahap pulangan Tahap kecairan Simpanan Tiada Rendah Tinggi Saham Tinggi Tinggi Sederhana Amanah Saham Rendah Sederhana Tinggi Hartanah Rendah Tinggi Rendah Kecairan = seberapa segera boleh ditunaikan TINGKATAN 3 BAB 4 LUKISAN BERSKALA Lukisan Berskala Lukisan yang mewakili objek sebenar mengikut skala tertentu L S Skala Skala ditulis dalam bentuk: L: S 1:n CONTOH : OBJEK SEBENAR LUKISAN SKALA ( 1: n ) TINGKATAN 3 NISBAH TRIGONOMETRI BAB 5 A H T Hipotenus Sisi bertentangan y B T H saya Tak Handsome C Penyelesaian: (a) π΄π΄π΄π΄ = B Hitung: (a) panjang AB (b) nilai sin θ (c) nilai θ T S S tentu Timah Suka kalau Saya Handsome CONTOH SOALAN A Tangen Kosinus Sinus H C Sisi sebelah S 32 π΄π΄π΄π΄ = 3.4 + 1.62 (c) sin ππ = ππ = sin−1 3 (b) sin ππ = 3.4 sin ππ = 15 17 Unit Sudut Darjah (°) Minit (′) Saat (′′) 15 17 ππ = 61.9275° 1° = 60′ 1′ = 60′′ ππ = 61° 55′ 39.05′′ 15 17 ππ = 61° 56′ ≥ 30 ππππππππ 55 + 1 SUDUT KHAS θ 30o 45o 30o 60o 2 sin θ kos θ 45o 60o 1 1 tan θ 1 45o SUDUT DAN TANGEN BAGI BULATAN TINGKATAN 3 BAB 6 Tangen Kepada Bulatan Sudut Pada Lilitan & Sudut Pada Pusat 1 2 s s jejari e e titik sentuhan Panjang lengkok 4 . . m m SA dan TA ialah tangen kepada bulatan S .x O x 5 tangen kepada bulatan . y y 3 .O .O y T S 2x x + y = 180o . aa O Sisi Empat Kitaran e a d b c f A b b A T a + c = 180o b + d = 180o Sudut antara tangen dan perentas E x a=f b=e y y A D x C B Tangen Sepunya . hh . hh u u TINGKATAN 3 PELAN DAN DONGAKAN BAB 7 Jenis garis 1 UNJURAN ONTOGON • Ialah imej yang dibentuk oleh normal dari objek itu kepada satah itu. Unjuran ortogon kepada satah mengufuk kepada satah PQRS Normal kepada satah PQRS P Q S R Dongakan depan Kegunaan Garis padu tebal Melukis sisi sebenar objek yang kelihatan Garis sempang Melukis sisi sebenar objek yang terlindung PELAN 2 • Unjuran ortogonnya pada satah mengufuk (dilihat dari atas) SOALAN : 2 cm D Dongakan sisi 3 cm H JAWAPAN : 6 cm A C E F 4 cm G F B A/E B 2 cm Pelan 3 DONGAKAN DEPAN • Unjuran ortogonnya pada satah mencancang (dilihat dari depan) SOALAN : 2 cm D 3 cm H JAWAPAN : 6 cm A B C E F 4 cm D/A 6 cm G C/B 4 cm G/F G 2 cm C DONGAKAN SISI 4 • Unjuran ortogonnya pada satah mencangcang (dilihat dari sisi) SOALAN : 6 cm A B 2 cm D 3 cm H 3 cm H/E 4 cm D/H JAWAPAN : C E F G 4 cm B/A C/D 3 cm G/H 2 cm F/E LUKISAN GABUNGAN PELAN & DONGAKAN KAEDAH 1: Sukuan Kedua Sukuan Pertama Pandangan sisi DONGAKAN DONGAKAN adalah dari SISI DEPAN kanan ke kiri 45° seperti nota 4 PELAN Sukuan Ketiga Sukuan Keempat KAEDAH 2: Sukuan Kedua Sukuan Pertama DONGAKAN DONGAKAN DEPAN SISI PELAN 45° Sukuan Ketiga Sukuan Keempat TINGKATAN 3 BAB 8 LOKUS DALAM DUA DIMENSI Lokus Laluan bagi suatu titik yang bergerak berdasarkan syarat tertentu. Syarat β Lokus bagi suatu titik yang berjarak sama dari satu titik tetap Lokus Bulatan. Syarat ο Lokus β‘ Lokus bagi suatu titik yang berjarak sama dari dua titik tetap. Pembahagi dua sama serenjang. Lokus Syarat ο ο Syarat β’ Lokus bagi suatu titik yang berjarak sama dari satu garis lurus. Dua garis yang selari dan berjarak sama. Lokus Syarat Lokus β£ Lokus bagi suatu titik yang berjarak sama dari dua garis lurus yang selari. β€ Lokus bagi suatu titik yang berjarak sama dari dua garis lurus yang bersilang. Satu garis lurus yang selari dan sama jarak dari dua garis selari. Syarat Lokus Syarat Pembahagi dua sama sudut Lokus Syarat Syarat TINGKATAN 3 GARIS LURUS BAB 9 Kecerunan, m Jarak Koordinat y y (x2 , y2 ) Jarak mencancang Pintasan-y Pintasan-x (x1 , y1) Jarak mengufuk Pintasan x x Persamaan Garis Lurus y = mx + c • x dan y ialah pembolehubah • a = pintasan-x • b = pintasan-y • x dan y ialah pembolehubah • m = kecerunan • c = pintasan-y y ο (x , y ) 2 c 2 ο(x , y ) 1 y b 1 x Garis Selari Jika dua garis lurus adalah selari, maka garis itu mempunyai kecerunan yang sama. m1 m2 m1= m2 a x Titik Persilangan Dua Garis Lurus Boleh diperoleh dengan cara: • Menyelesaikan persamaan linear serentak@ • Kaedah graf y y = m1 x + c1 y = m2 x + c2 ο x Titik persilangan FUNGSI & PERSAMAAN KUADRATIK DALAM SATU PEMBOLEH UBAH TINGKATAN 4 BAB 1 1 • • • • • 2 FUNGSI KUADRATIK • Bentuk am: f(x) = ax2 + bx + c UNGKAPAN KUADRATIK Bentuk am: ax2 + bx + c a≠0 a, b, c adalah pemalar Kuasa tertinggi ialah 2 Hanya ada 1 pemboleh ubah Bentuk graf, a > 0 Bentuk graf, a < 0 Titik maksimum Paksi simetri 3 PERSAMAAN KUADRATIK • Bentuk am: ax2 + bx + c = 0 • Punca bagi persamaan kuadratik boleh ditentukan melalui: οΌ Pemfaktoran οΌ Kaedah graf Titik minimum Paksi simetri Jika b < 0 Jika b < 0 c c Jika b > 0 Jika b > 0 c c Jika b = 0 Jika b = 0 c Kaedah pemfaktoran Contoh: Tentukan punca persamaan kuadratik berikut: x2 – 6x + 8 = 0 pemfaktoran (x – 4) (x – 2) = 0 ο x – 4 = 0 ο x – 2 = 0 x = 4# x = 2# punca Kalkulator “EQN, UNKNOWNS • Tekan MODE MODE MODE • EQN tekan 1 • Unknowns? tekan • Degree? tekan 2 c Tips: Nilai a ο tentukan bentuk graf Nilai b ο tentukan kedudukan paksi simetri Nilai c ο tentukan kedudukan pintasan-y Persamaan paksi simetri ο , DEGREE 2” x2 – 6x + 8 = 0 • a? tekan 1 = ax2 + bx + c = 0 • b? tekan -6 = • c? tekan 8 = a=1 b= – 6 c= 8 • x1=4 tekan = • x2=2 Jawapan @ punca TINGKATAN 4 BAB 2 1 ASAS NOMBOR 3 nombor asas NILAI TEMPAT, NILAI DIGIT, NILAI NOMBOR Contoh: Tentukan nilai nombor bagi NOMBOR dibaca sebagai “empat dua asas enam” DIGIT Asas 2 0, 1 Asas 3 0, 1, 2 Asas 4 0, 1, 2, 3 Asas 5 0, 1, 2, 3, 4 Asas 6 0, 1, 2, 3, 4, 5 Asas 7 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 Asas 8 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 Asas 9 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 Asas 10 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 NILAI DIGIT PADA KALKULATOR BIN • Tekan MODE MODE • BASE tekan 3 • Tekan OCT • Tekan 1506 • Tekan = • Tekan DEC • Terpapar 838 Jawapan: 83810 3 = 500 = 100 = 15 2 =2 500 + 100 + 15 + 2 4 PENUKARAN ASAS • pastikan nombor asas 10 • jika bukan asas 10, perlu tukar terlebih dahulu kpd asas 10. • Contoh: Tukarkan 2536 kepada asas 9. ο tukar 2536 kepada asas 10. Rujuk nota 3. OCT (2 x 62) + (5 x 61) + (3 x 60) = 10510 ο tukar 10510 kepada asas 9. DEC ο Jawapan: Kalkulator “BASE” Tukarkan 15068 kepada asas 10 4 NILAI TEMPAT NILAI NOMBOR (DALAM ASAS 10) 2 ASAS NOMBOR 4 5 Maka 2536 = 1269 OPERASI TAMBAH DAN TOLAK 62417 – 6137 = ? • • • Tukar kepada asas 10. Rujuk nota 3. (6 x 73) + (2 x 72) + (4 x 71) + (1 x 70) = 218510 (6 x 72) + (1 x 71) + (3 x 70) = 30410 Tolakkan: 2185 – 304 = 1881 Tukarkan 1881 kepada asas 7. Rujuk nota 4 Jawapan: 53257 TINGKATAN 4 BAB 3 PENAAKULAN LOGIK 1 PERNYATAAN Ayat yang boleh ditentukan sama ada benar/palsu tetapi bukan kedua-duanya. Pernyataan benar • 8 x 2 = 16 • 4–2=9 Pernyataan palsu • 4y + 5 MEMBINA AKAS, SONGSANGAN & KONTRAPOSITIF PERNYATAAN : Jika p, maka q. AKAS : Jika q, maka p. SONGSANGAN : Jika bukan p, maka bukan q. KONTRAPOSITIF: Jika bukan q, maka bukan p. 5 Bukan pernyataan 2 PENGKUANTITI “SEMUA” DAN “SEBILANGAN” • Semua segi tiga mempunyai sisi yang sama panjang. Palsu • Sebilangan poligon mempunyai lima sisi. 6 HUJAH DEDUKTIF • Proses kesimpulan khusus dibina berdasarkan premis umum. • Sah dan munasabah. HUJAH BENTUK I: Premis 1 : Semua bulatan ada pusat. Premis 2 : Lengkok A ialah bulatan. Kesimpulan : Lengkok A ada pusat. Benar 3 4 PERNYATAAN MAJMUK “DAN” ATAU “ATAU” p q Benar Benar Palsu Benar Palsu Palsu p q Benar Benar Palsu Benar Palsu Palsu p dan q Benar Palsu Palsu P atau q Benar Benar Palsu HUJAH BENTUK II: Premis 1 : Jika 6y = 18, maka y = 3. Premis 2 : 6y = 18 Kesimpulan: y = 3 3–2=8β dan 1+2=3 β Palsu HUJAH BENTUK III: Premis 1 : Jika 6y = 18, maka y = 3. Premis 2 : y ≠ 3 Kesimpulan: 6y ≠ 18 3–2=8 β atau 1+2=3 β Benar MEMBINA PERNYATAAN DALAM BENTUK IMPLIKASI Antejadian: a > 1 Akibat : a > –2 Implikasi : Jika a > 1, maka a > –2 y – 4 = 6 jika dan hanya jika y = 10 Implikasi 1: Jika y – 4 = 6, maka y = 10 Implikasi 2: Jika y = 10, maka y – 4 = 6. 7 HUJAH INDUKTIF • Proses kesimpulan umum dibina berdasarkan premis khusus. • Kuat dan meyakinkan • Contoh: Premis 1 Premis 2 Premis 3 Premis 4 : 2(1) – 1 = 1 : 2(2) – 1 = 3 : 2(3) – 1 = 5 : 2(4) – 1 = 7 Kesimpulan: 2n – 1 ; n = 1, 2, 3, 4, ... TINGKATAN 4 OPERASI SET BAB 4 1 SET • Set: himpunan objek yang mempunyai ciri sepunya. • Set diwakili menggunakan: οΌ Pemerihalan: A ialah set nombor genap dI antara 1 hingga 10 οΌ Tatatanda set: A = { 2, 4, 6, 8 } οΌ Gambar rajah Venn: A •8 •2 •4 2 Guna bentuk geometri •6 PERSILANGAN SET, Contoh: = { 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 } P = { 2, 4, 6, 8 } Q = { 3, 6, 9 } Maka ={6} 3 KESATUAN SET, Contoh: = { 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 } P = { 2, 4, 6, 8 } Q = { 3, 6, 9 } Maka = { 2, 3, 4, 6, 8, 9 } 4 LOREKKAN SET K’ Soalan: K J J Letakkan nombor pada setiap ruang. Selesaikan dalam kurungan dahulu, jika ada. Senaraikan nombor yang ada di ruang J dan L (J 1 2 4 5 1 2 4 L K 3 5 6 7 L) Tips menjawab: • • • L Jawapan: (J • L) = {1, 2, 4, 5, 6, 7} semua 4 5 6 7 1 4 7 sama L) = {1, 4, 7} (J 1 2 4 5 6 7 • 1 bukan unsur bagi A Bilangan Unsur, n • Bilangan unsur dalam set A ialah 4 n(A) = 4 Set Kosong ( Ø atau { } ) • Set yang tidak mengandungi sebarang unsur Subset, • Semua unsur set A terdapat dalam set B B A Set Semesta, • Set yang mengandungi semua unsur yang menjadi bahan perbincangan Pelengkap bagi set ( ‘ ) A’ = {3, 11} Senaraikan nombor yang ada di ruang K’ K’ Unsur, • 8 ialah unsur bagi A Lorekkan ruang 1, 4, 7 pada rajah A •8 •2 •6 •3 •4 • 11 TINGKATAN 4 BAB 5 RANGKAIAN DALAM TEORI GRAF CONTOH SOALAN: 2 Berdasarkan rajah di sebelah, nyatakan: (a) V dan n(V) (b) E dan n(E) (c) bilangan darjah 1 SIMBOL & ISTILAH V = bucu/ bintik E = tepi/ garis/ lengkung d = darjah n = bilangan Penyelesaian: (a) V = {P, Q, R, S, T, U} n(V) = 6 (b) E = {(P, Q), (P, U), (P, U), (Q, R), (Q, U), (R, S), (R, T), (S, S), Bilangan darjah: (S, T), (T, U)} d(P) = 3 n(E) = 10 (P, Q), (P, U), (P, U) d(Q) = 3 (c) Bilangan darjah = 2E d(R) = 3 (R, S), (S, S), (S, S), (S, T) = 2(10) d(S) = 4 = 20 Bilangan darjah = 2E d(T) = 3 d(U) = 4 20 3 GRAF MUDAH (P, U), (P, U), (Q, U), (T, U) SUBGRAF • Sebahagian/keseluruhan graf yang dilukis semula tanpa mengubah kedudukan asal bucu dan tepi. 7 4 GRAF MEMPUNYAI BERBILANG TEPI GRAF MEMPUNYAI GELUNG • Di bawah adalah subgraf bagi rajah di atas: 5 GRAF BERPEMBERAT 6 GRAF TERARAH GRAF TAK BERPEMBERAT GRAF POKOK • Graf mudah (Tiada gelung / berbilang tepi) • Semua bucu mesti berkait • Setiap pasangan bucu hanya boleh dikaitkan oleh 1 laluan sahaja 8 Pokok GRAF TAK TERARAH Bucu=5, Tepi=4 Bukan Pokok Kerana bucu B dan E dikaitkan dengan 2 laluan: i) Bο E ii) B ο C ο D ο E Bucu=5, Tepi=5 TINGKATAN 4 BAB 6 1 KETAKSAMAAN LINEAR DALAM DUA PEMBOLEH UBAH Simbol ketaksamaan 2 3 Maksud Jenis garis pada satah Cartes Lebih daripada Garis sempang Lebih daripada atau sama dengan Garis padu Kurang daripada Garis sempang Kurang daripada atau sama dengan Garis padu MENENTUKAN TITIK DALAM SUATU RANTAU Tentukan sama ada titik (2, 5), (1, 2), (-1, 9) dan (0, 8) memuaskan , atau . Titik Koordinaty Nilai nkdsasaf Penunjuk (2, 5) 5 –3(2) + 6 =0 5>0 (1, 2) 2 –3(1) + 6 =3 2<3 (-1, 9) 9 –3(–1) + 6 =9 9=9 (0, 8) 8 –3(0) + 6 =6 8>6 Titik memuaskan β β β β RANTAU SEPUNYA: MEMUASKAN SEMUA KETAKSAMAAN LINEAR TIPS LOREK RANTAU: BESAR y KURANG x BESAR KURANG 4 KEGUNAAN KETAKSAMAAN DALAM SITUASI TINGKATAN 4 GRAF GERAKAN BAB 7 1 Jarak 2 GRAF JARAK-MASA GRAF LAJU-MASA Laju OP ο pecutan (laju bertambah) ο kecerunan positif PQ ο laju seragam (tiada perubahan laju) ο kecerunan sifar QR ο nyahpecutan (laju berkurang) ο kecerunan negatif OA ο laju seragam (perjalanan pergi) ο kecerunan positif AB ο pegun (berhenti rehat) ο kecerunan sifar BC ο laju seragam (perjalanan pulang) ο kecerunan negatif Kadar perubahan laju terhadap masa = pecutan = kecerunan = Perubahan laju Perubahan masa Kadar perubahan jarak terhadap masa = laju = kecerunan = Perubahan jarak Perubahan masa Luas di bawah graf = jarak IMBAS KEMBALI: EXAM Kecerunan, EXAM (x1, y1 ) (x2, y2 ) EXAM sisi selari tinggi sisi selari Luas segi tiga = tapak tinggi PENUKARAN UNIT PANJANG tinggi tapak Luas segi empat = panjang lebar lebar panjang PENUKARAN UNIT MASA SUKATAN SERAKAN DATA TAK TERKUMPUL TINGKATAN 4 BAB 8 1 RUMUS SET DATA JULAT JADUAL KEKERAPAN Julat = nilai data terbesar – nilai data terkecil Data yang di tengah (pastikan data disusun secara menaik) Data yang di tengah (sebelum median) Data yang di tengah (selepas median) MEDIAN, Q2 KUARTIL PERTAMA, Q1 KUARTIL KETIGA, Q3 JULAT ANTARA KUARTIL Data ke Data ke Data ke Julat antara kuartil = Q3 – Q1 MIN, = jumlah N = bilangan data f = kekerapan VARIANS, SISIHAN PIAWAI, 2 CONTOH SET DATA 3 CONTOH JADUAL KEKERAPAN 1, 4, 2, 10, 7, 3, 6, 2, 5 Susun menaik: 1, 2, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 10 Q1 ο Julat = 10 – 1 = 9# ο Median = 4# Q3 Q2 Buat sendiri untuk mengira kuartil x x2 1 1 4 16 2 4 ο Julat antara kuartil = 6.5 – 2 = 4.5# ο Min = 40 = 4.4444# 9 10 100 7 49 3 9 ο 6 36 = 244 – 4.44442 9 = 7.3584# = 2.7126# ο = 2 4 5 25 2+2 =2 # 2 ο Q3 = 6 + 7 = 6.5# 2 ο Q1 = 4 nilai minimum = 40 SKOR 0 1 2 3 KEKERAPAN 3 5 8 2 3 8 16 18 Kekerapan longgokan ο Julat = 3 – 0 = 3# ο Median = Data ke 12 18 = Data ke (9) = Skor 2# ο Q1 = Data ke 14 18 = Data ke (4.5) = Skor 1# ο Julat antara kuartil = 2 – 1 = 1# x ο Min = 27 = 1.5# 18 = 244 ο = 55 – 1.52 18 = 0.8056# ο = = 0.8976# PLOT KOTAK nilai maksimum Data ke 1 3 4 Q1 8 9 16 17 18 Q2 Q3 3 ο Q3 = Data ke 4 18 = Data ke (13.5) = Skor 2# f fx fx2 0 3 0 0 1 5 5 5 2 8 16 32 3 2 6 18 =6 = 18 = 27 = 55 INFO: Julat antara kuartil ο sesuai guna jika wujud nilai ekstrem. Sisihan piawai ο untuk bandingkan 2 set data. Jika nilai sisihan piawai kecil menunjukkan data terserak berhampiran dengan min. Plot kotak ο menunjukkan data simetri pada median atau tidak. TINGKATAN 4 BAB 9 KEBARANGKALIAN PERISTIWA BERGABUNG 1 PERISTIWA TAK BERSANDAR • Peristiwa A tidak mempengaruhi kejadian peristiwa B • Contoh ο memilih 2 keping kad dari kotak yang mengandungi kad berlabel “B, A, I, K” dengan memulangkan semula selepas pemilihan kad pertama. 2 PERISTIWA BERSANDAR • Peristiwa A mempengaruhi kejadian peristiwa B • Contoh ο memilih 2 keping kad dari kotak yang mengandungi kad berlabel “B, A, I, K” satu demi satu tanpa pemulangan. 3 CONTOH: Kotak A dan kotak B mengandungi kad yang berlabel seperti di bawah: Sekeping kad dipilih secara rawak dari setiap kotak. (a) Lukiskan gambar rajah pokok untuk menunjukkan semua kesudahan. (b) Senaraikan semua kesudahan menggunakan jadual. (c) Tuliskan ruang sampel bagi peristiwa di atas. Penyelesaian: (a) Gambar rajah pokok 4 PERISTIWA “A atau B” DAN “A dan B” • Eksperimen membaling dadu adil. • Peristiwa A: Hasil lambungan ialah nombor ganjil • Peristiwa B: Hasil lambungan ialah nombor lebih besar dari 2. • Senaraikan semua kesudahan bagi peristiwa: S = {1, 2, 3, 4, 5, 6} A = {1, 3, 5} B = {3, 4, 5, 6} • A atau B = A B = {1, 3, 4, 5, 6} • A dan B = A B = {3, 5} • Hitung kebarangkalian A atau B P (A B) = 65 • Hitung kebarangkalian A dan B P (A B) = 62 = 31 5 PERISTIWA TIDAK SALING EKSKLUSIF (b) Jadual Kotak B Kotak A 3 5 7 9 X Y Z (3, X) (5, X) (7, X) (9, X) (3, Y) (5, Y) (7, Y) (9, Y) (3, Z) (5, Z) (7, Z) (9, Z) (c) Ruang sampel = {(3, X), (3, Y), (3, Z), (5, X), (5, Y), (5, Z), (7, X), (7, Y), (7, Z), (9, X), (9, Y), (9, Z)} PERISTIWA SALING EKSKLUSIF 6 EXAM TINGKATAN 4 BAB 10 1 1) 2) 3) 4) 5) MATEMATIK PENGGUNA: PENGURUSAN KEWANGAN PROSES PENGURUSAN KEWANGAN Menetapkan matlamat kewangan. Menilai kedudukan kewangan. Mewujudkan pelan kewangan. Melaksanakan pelan kewangan. Mengkaji semula dan menyemak kemajuan. • Matlamat jangka pendek ο melibatkan amaun yang kecil. ο contoh beli komputer, sofa. • Matlamat jangka panjang ο melibatkan amaun yang besar. ο contoh untuk persaraan, pendidikan anak. • Utamakan keperluan dari kehendak. 2 MATLAMAT KEWANGAN S M A R T DENGAN MENGUNAKAN KONSEP “SMART” ο Specific (khusus) ο Measurable (boleh diukur) ο Attainable (boleh dicapai) ο Realistic (realistik) ο Time-bound (tempoh masa) CONTOH: • Aset: wang tunai, simpanan, hartanah, saham. • Liabiliti: hutang kad kredit, pinjaman bank. PELAN KEWANGAN KELUARGA PUAN AMINAH RM Gaji suami Aminah 3500 Gaji Aminah 3000 Pendapatan pasif 0 Jumlah pendapatan bulanan 6500 Tolak simpanan tetap bulanan 650 (10% daripada pendapatan bulanan) Tolak simpanan untuk dana kecemasan 100 Baki pendapatan 5750 Tolak perbelanjaan tetap bulanan Pinjaman rumah 1500 Ansuran kereta suami 1000 Jumlah perbelanjaan tetap bulanan 2500 Tolak jumlah perbelanjaan tidak tetap bulanan Taska & keperluan anak 850 Utiliti rumah 400 Barangan dapur 1000 Minyak kereta 480 Pemberian kepada ibu bapa 400 Jumlah perbelanjaan tidak tetap 3130 Pendapatan lebihan 120 • Sumber pendapatan. • Perbelanjaan. • Mendahulukan simpanan 10% daripada jumlah pendapatan sebelum melibatkan perbelanjaan. • Aliran tunai positif ο jumlah pendapatan melebihi perbelanjaan. TINGKATAN 5 UBAHAN BAB 1 1 UBAHAN LANGSUNG 2 UBAHAN TERCANTUM 3 UBAHAN SONGSANG 4 UBAHAN BERGABUNG **CATATAN: k = pemalar (nilainya tetap / tidak berubah) 5 GRAF UBAHAN LANGSUNG 6 GRAF UBAHAN SONGSANG Kalkulator “SHIFT, CALC”: Soalan: Cari nilai k bagi 32 = k(4)3 Tulis 32 = k(4)3 ALPHA CALC ALPHA ) Tekan SHIFT CALC Tekan SHIFT CALC Jawapannya ialah k = 0.5 TINGKATAN 5 BAB 2 MATRIKS PERINGKAT MATRIKS 2 MATRIKS DALAM SITUASI SEBENAR 1 • Matriks peringkat 2 x 3 • Dibaca: “matriks 2 dengan 3” Matriks m dengan n Bentuk matriks: UNSUR MATRIKS 3 • Unsur a12 = 18 • Unsur a23 = 4 Baris ke 2 6 lajur baris 4 MATRIKS SAMA MENAMBAH/MENOLAK • Boleh ditambah/ditolak jika matriksnya sama peringkat. 5 • A=B • Sama peringkat. • Unsur sepadannya sama. Lajur ke 3 MENDARAB MATRIKS DENGAN SUATU NOMBOR MENDARAB DUA MATRIKS Diberi matriks dan matriks 7 Penyelesaian . Hitung GE. Tips: atau G Peringkat: 1x2 E = GE 2x3 1x3 Bil. lajur G = Bil. Baris E 8 MATRIKS IDENTITI, I • Matriks segi empat sama • Terdiri dari unsur 1 dan 0 • Unsur 1 berada di pepenjuru kiri ke kanan GE 10 PERSAMAAN LINEAR SERENTAK AI = IA = A 9 MATRIKS SONGSANG, A-1 Jawapan: **CARA LAIN BOLEH RUJUK TING. 1 BAB 6 TINGKATAN 5 BAB 3 1 MATEMATIK PENGGUNA: INSURANS • Kemungkinan berlakunya musibah yang tidak dapat dielakkan. • Melibatkan kerugian. TUJUAN INSURANS • Bantuan kewangan kepada keluarga jika anda hilang upaya, menghidapi penyakit kritikal atau kematian. • Mengurus perbelanjaan hidup, hutang dan komitmen jika anda tidak mampu bekerja. • Bayaran perbelanjaan rawatan perubatan yang tinggi. • Pampasan terhadap kerugian. Pemegang polisi Syarikat Insurans 4 INSURANS HAYAT 3 7 APA ITU INSURANS? Perlindungan kewangan. 2 RISIKO Risiko yang dilindungi: • Kematian • Hilang upaya (keilatan) • Penyakit kritikal 5 INSURANS AM • Insurans motor • Insurans kebakaran • Insurans perubatan dan kesihatan • Insurans kemalangan diri • Insurans perjalanan 6 INSURANS BERKELOMPOK Untuk sekumpulan individu (pekerja syarikat/murid sekolah): • mysalam • Skim Takaful Pelajar Sekolah Malaysia 8 PREMIUM INSURANS HAYAT PREMIUM INSURANS MOTOR Berikut adalah jadual kadar premium bagi setiap RM1000 nilai muka insurans: Berikut adalah kadar premium bawah tarif Motor bagi RM1000 pertama daripada jumlah diinsuranskan: Ali ingin membeli polisi insurans tersebut bernilai RM100000. Dia berumur 36 tahun, sihat dan tidak merokok. Hitung premium insurans polisi komprehensif bagi kereta Proton Exora 1.6 yang Ali gunakan di semenanjung Malaysia. Berikut adalah maklumat kereta: RM2.18 POLISI KONTRAK INSURANS • DEDUKTIBEL ο suatu jumlah yang mesti ditanggung oleh pemegang polisi sebelum membuat tuntutan. • KO-INSURANS ο Perkongsian bersama kerugian antara syarikat insursan dengan pemegang polisi 9 Tujuan: premium yang dibayar akan menjadi rendah = RM218.00 TINGKATAN 5 BAB 4 1 MATEMATIK PENGGUNA: PERCUKAIAN APA ITU CUKAI? Hasil wang yang dikumpul dari individu/syarikat untuk pembangunan negara demi kesejahteraan rakyat. 2 TUJUAN PERCUKAIAN • Sumber pendapatan kerajaan. • Alat pelaksanaan polisi kerajaan. • Kawalan penjualan barangan / perkidmatan. • Alat kewangan untuk menstabilkan ekonomi. 3 • • • • KESAN PENGELAKAN CUKAI Denda Penjara Barang di dalam bangunan disita Tanah boleh dirampas / dilucuthak 4 JENIS-JENIS CUKAI CUKAI JALAN • Dikenakan terhadap pemilik kenderaan. • Dikutip oleh Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ) CUKAI PINTU • Dikenakan terhadap pemilik rumah kediaman, bangunan komersial. • Dikutip oleh pihak berkuasa tempatan (majlis daerah) Jumlah cukai pintu = Kadar cukai pintu x nilai tahunan **Nilai tahunan = anggaran sewa bulanan x 12 bulan CUKAI JUALAN DAN PERKHIDMATAN • Cukai Jualan – dikenakan atas pelbagai barangan import / eksport. • Cukai perkhidmatan – dikenakan terhadap pengguna yang menggunakan perkhidmatan hotel, telekomunikasi, kad kredit, restoran. • Dikutip oleh Jabatan Kastam Diraja Malaysia (JKDM). CUKAI PENDAPATAN • Dikenakan atas pendapatan yang diperoleh daripada individu bergaji / syarikat. • Dikutip oleh Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) • Bagaimana mengira cukai pendapatan? Rujuk jadual kadar cukai Dua jenis rebat cukai: οΌ RM400 jika pendapatan bercukai tidak melebihi RM35000 οΌ Zakat Pendapatan bercukai = Jumlah pendapatan tahunan – Pengecualian cukai – Pelepasan cukai οΌ Jumlah pendapatan tahunan = mendapat gaji, sewa, upah οΌ Pengecualian cukai = memberi derma, sumbangan (organisasi) οΌ Pelepasan cukai = rawatan perubatan, yuran pengajian (diri sendiri, keluarga) CUKAI TANAH • Dikenakan terhadap pemilik tanah pertanian, tanah bangunan, tanah perusahaan • Dikutip oleh pihak berkuasa negeri (Pejabat Tanah dan Galian) Jumlah cukai tanah = Kadar cukai tanah x Jumlah keluasan tanah TINGKATAN 5 KEKONGRUENAN, PEMBESARAN DAN GABUNGAN TRANSFORMASI BAB 5 KONGRUEN • Dua rajah dikatakan kongruen jika sama saiz dan bentuk walaupun berlainan kedudukan. 1 100o 2 SERUPA • Dua rajah dikatakan serupa jika sama bentuk walaupun berbeza saiz. 60o 7cm 80o 60o 7cm 100o 80o • Ciri-ciri kongruen: οΌ Panjang sisi sepadan adalah sama οΌ Sudut sepadan adalah sama PEMBESARAN 3 Pusat pembesaran • Ciri-ciri serupa: οΌ Sudut sepadan adalah sama οΌ Nisbah sisi sepadan adalah sama Faktor skala, k = PA’ PA Luas imej = k2 x luas objek Faktor skala, k Pembesaran k>1 k=1 0<k<1 Contoh: PEMBESARAN • Pusat pembesaran di koordinat (1, 9) • Faktor skala, k = 3 -1 < k < 0 k = -1 k < -1 4 GABUNGAN TRANSFORMASI TESELASI • Pola bagi bentuk berulang yang memenuhi satah tanpa ruang kosong atau pertindihan 5 Diberi bahawa transformasi: Tentukan imej titik P di bawah gabungan transformasi AB. Penyelesaian: Jawapan: TINGKATAN 5 BAB 6 1 NISBAH DAN GRAF FUNGSI TRIGONOMETRI 2 BULATAN UNIT TANDA NILAI sin θ, kos θ dan tan θ 90o 0o dan 360o 180o 270o SUDUT RUJUKAN SEPADAN, α • Iaitu sudut kurang dari 90o (Sudut tirus). 3 4 GRAF FUNGSI TRIGONOMETRI Bentuk graf Nilai maksimum 1 1 ∞ Nilai minimum -1 -1 -∞ Pintasan-x 0o, 180o, 3600 90o, 270o 0o, 180o, 3600 Pintasan-y 0 1 0 IMBAS KEMBALI: SUKATAN SERAKAN DATA TERKUMPUL TINGKATAN 5 BAB 7 1 MEMBINA HISTOGRAM, POLIGON KEKERAPAN & OGIF Selang kelas Had bawah Had atas Gundalan Kekerapan Kekerapan longgokan Titik tengah Sempadan bawah Sempadan atas 20 – 24 20 24 /// 3 3 22 19.5 24.5 25 – 29 25 29 //// / 6 9 27 24.5 29.5 HISTOGRAM POLIGON KEKERAPAN Kekerapan Kekerapan 6 6 4 4 2 2 0 0 19.5 24.5 29.5 OGIF Kekerapan longgokan ο 6 ο 17 22 ο 3 27 32 Titik tengah Sempadan atas ο 9 0 19.5 24.5 29.5 Sempadan atas Saiz selang kelas = sempadan atas – sempadan bawah 2 SUKATAN SERAKAN N n x 100 N OGIF 3 N 4 1 N 2 1 N 4 3 BENTUK TABURAN DATA HISTOGRAM SIMETRI Q1 Q2 Q3 n Persentil ke-n, Pn = 100 x N • N = jumlah kekerapan • Q1 = Kuartil pertama • Q2 = Median • Q3 = Kuartil ketiga Pn Bentuk loceng Seragam HISTOGRAM PENCONG Pencong ke kanan Pencong ke kiri 4 BENTUK TABURAN DATA PADA PLOT KOTAK TINGKATAN 5 BAB 8 PERMODELAN MATEMATIK PROSES PERMODELAN MATEMATIK Ulang jika perlu 1 2 3 4 5 6 Mengenal pasti dan mendefinisikan masalah Membuat andaian dan mengenal pasti pemboleh ubah Mengaplikasikan matematik untuk menyelesaikan masalah Menentusahkan dan mentafsir penyelesaian dalam konteks masalah berkenaan Memurnikan model matematik Melaporkan dapatan CONTOH: Bapa Ali memberikannya wang saku sebanyak RM7 sehari. Ali menyimpan RM2 setiap hari daripada wang sakunya itu sehingga dia berjaya mengumpulkan RM10. Bentukkan satu persamaan untuk menunjukkan hubungan antara hari dan jumlah wang yang terkumpul. Tunjukkan jalan kira anda menggunakan proses-proses dalam permodelan matematik. JAWAPAN: Mengenal pasti dan mendefinisikan masalah Membentuk persamaan untuk menunjukkan hubungan antara hari dan jumlah wang yang terkumpul. Membuat andaian dan mengenal pasti pemboleh ubah Andaian: Dengan menyimpan sebanyak RM2 sehari, Ali dapat mengumpulkan RM10 dalam tempoh 5 hari. • Pemboleh ubah dimanipulasi: Bilangan hari • Pemboleh ubah bergerak balas: Jumlah wang yang terkumpul • Pemboleh ubah dimalarkan: Nilai wang yang disimpan setiap hari (RM2) Mengaplikasi model matematik untuk menyelesaikan masalah Pola jumlah wang bertambah RM2 setiap hari. Maka, jumlah wang = RM2 x bilangan hari Menentusahkan dan mentafsir penyelesaian masalah Bilangan hari, x 1 2 3 4 5 Jumlah wang terkumpul (RM), y 2 4 6 8 10 Memurnikan model matematik Daripada jadual nilai dan persamaan matematik yang dibina, Ali dapat mengumpulkan RM10 dalam tempoh 5 hari. Jumlah wang = RM2 x bilangan hari = RM2 x 5 = RM10 Melaporkan dapatan Daripada persamaan yang dibentuk, Ali boleh meletakkan sasaran bilangan hari yang diperlukan untuk mengumpul sejumlah wang yang diingini.