Uploaded by Ana Marie Dampog

Activity sheet AP-Q3

advertisement
Activity Sheet
Araling Panlipunan
Quarter 3
Name: ___________________________________________________ Grade & Section: ____________________
Lesson 5: Ang Impluwensiya ng mga Espanyol sa Kultura ng mga Pilipino
Mga Impluwensiyang Kultural sa Ilalim ng Kolonyalismong Espanyol Ang kultura ay tumutukoy sa kabuuang
pamamaraan ng pamumuhay ng isang pangkat ng tao. Ang kanilang tradisyon at paniniwala, kasuotan, kagamitan,
musika, sining at panitikan, lutuin, arkitektura, wika at sistema ng pagsulat, sistemang pang – edukasyon at maging ang
pagbibigay ng pangalan ay ang nakapaloob dito. Maraming aspeto sa kung ano tayo ngayon ay dahil sa impluwensiya ng
sumakop sa ating mga dayuhan noon.
Ating pag – aralan ang mga impluwensiyang kultural na nakuha natin sa ating mananakop at tandaan kung ano sa
mga ito ang hanggang ngayon ay naging parte na ng ating pang – araw – araw na gawain.
Tunghayan ang talahanayan o graphic organizer sa ibaba upang mas madali mong maintindihan ang ating aralin.
Impluwensiyang Kultural
ng mga Espanyol
Pananamit
Noon
Ngayon o Kasalukuyan
Lalaki: camisa chino, pantalon, sombrero,
tsinelas, ropilla at sapatos
Babae: baro’t saya, kimona, mantilla o itim
na balabal at panuelo o malaking
panyo na ipinatong sa balikat
Lalaki: Lahat ng natukoy na ginamit noon
ay ating ginagamit pa rin ngayon
maliban sa ropilla na ginagamit
kung mayroong mga themed
events gaya ng United Nations.
Babae: Ang paggamit ng balabal ay
nauuso pa rin ngayon at pati ang
pagsuot ng pantalon, sombrero,
tsinelas at sapatos. Ang hindi
nabanggit ay ginagamit tuwing
mayroong themed events.
Lalaki: May mga kalalakihan din na
naglalagay na ng hikaw bilang
palamuti.
Babae: May mga kalalakihan din na
naglalagay na ng hikaw bilang
palamuti.
Lalaki: Hanggang ngayon ang mga unang
pangalan at apelyidong naisasalin
sa atin ng mga Espanyol ay patuloy
pa ring ginagamit pati mga lugar na
hinango sa mga pangalan ng santo
at patron gaya ng Sta. Cruz ng
Davao del Sur.
Babae: Sa kasalukuyan ay ginagamit pa rin
ang mga nabanggit na pangalan
para sa mga kababaihan.
Sa kasalukuyan meron pa ring tumutugtog
ng nasabing mga instrumento dahil likas
na mahilig sa musika ang mga Pilipino.
Ang tradisyong nabanggit ay konti na lang
ang nagsasagawa nito sa mga siyudad
ngunit sa mga lalawigan at probinsya ay
uso pa rin ang mga ito.
Katutubong sayaw na Itik – itik at
Tinikling sa tempong la jota at polka na
galing sa mga Espanyol. Ganun din ang
fandango, cariñosa at sayaw Santa Isabel
na hango sa waltz. Nakilala din ang sayaw
Palamuti
Babae: Peineta o panggayak na suklay sa
buhok at iba’t ibang hugis at laki ng
hikaw.
Pagpapangalan
Lalaki: Mga pangalang Juan dela Cruz,
Rodrigo del Rosario, Miguel de los
Santos at Santiago maging ang
pangalan ng mga pook, pueblo o
bayan at alcaldia o lalawigan ay
hinango sa mga pangalan ng santo
at patron.
Babae: Maria, Maya, Isabella, Amelia at
Gabriella
Musika
Pagtugtog ng pluta, biyolin, harpa at piano.
Ang tradisyong pabasa, Flores de Mayo,
santacruzan, panunuluyan, salubong at
harana.
Sayaw
Katutubong sayaw na Itik – itik at Tinikling
sa tempong la jota at polka na galing sa
mga Espanyol. Ganun din ang fandango,
cariñosa at sayaw Santa Isabel na hango sa
waltz. Nakilala din ang sayaw na rigodon,
pasakat, lanceros, mazurka at surtido.
Pagdiriwang
Pagdiriwang ng piyesta sa bayan na hango
sa kapanganakan ng mga santo at kapag
may magandang ani.
Lutuin
Mga ulam gaya ng menudo, afritada,
relleno, mechado, paella, pochero,
caldereta, callos at pati na rin ang
panghimagas na leche flan. Pati ang
pagpreserba ng pagkain ay namana natin,
gaya ng hamon, sardinas, longganisa at mga
pagkaing de – lata. Pati ang pag – inom ng
kape at tsokolate.
Upang mapabilis ang paglaganap ng
Kristiyanismo dinala ng mga Espanyol ang
sistema ng palimbagan na may kuwento ng
pagpapasakit ni Kristo. Noong 1593
nalimbag ang Doctrina Christiana ang
unang aklat na nalimbag na may salin sa
Tagalog na naglalaman ng mga dasal.
Ladino ang tawag sa mga unang Pilipinong
manunulat. Pati ang dasal, nobena,
senakulo, talambuhay ng mga santo at
santa, mga awit, korido, tula, kuwento at
sarsuwela.
Pagpinta at pag – ukit ng mga santo at
santa. Pati din ang pagdisenyo sa pintuan,
haligi, sulok at pulpit ng simbahan at altar,
gayundin ang carroza o sasakyan ng mga
imahen.
Estilong Antillean na gawa sa bato, ito ay
buhat sa Antilles sa Central America,
pinagsama nito ang arkitekturang
Byzantine, Baroque, Gothic at Moro. Ang
bahay na bato ang mapagkilanlan ng antas
ng pamumuhay ng isang tao o pamilya.
Naging bahagi na ang wikang Espanyol sa
paaralan dahil sa mga palimbagan ay
natuto ang mga katutubong Pilipino ng
wikang Espanyol. Mga salitang hango sa
wikang Espanyol ay ang mesa, silya, litrato,
pamilya, at kumusta. Ipinagbawal ng mga
Espanyol ang paggamit ng baybayin sa
pagsulat
Itinayo ang paaralang pamparokya, kung
saan itinuro ang asignaturang relihiyon,
Spanish, pagsulat, pagbasa, aritmetika,
musika, sining at mga kasanayang
pangkabuhayan. Itinayo ang kolehiyo para
sa kalalakihan na kung saan itinuro ang
wikang Spanish, Greek at Latin, gayundin
ang pilosopiya, agham, matematika at
sining. Kasunod na itinayo ang kolehiyo ng
kababaihan para sa paghahanda sa pag –
aasawa o pagpasok sa kumbento. Itinuro
Panitikan
Sining
Arkitektura
Wika at Sistema ng
Pagsulat
Sistemang Pang –
edukasyon
na rigodon, pasakat, lanceros, mazurka at
surtido.
Dahil sa likas na mahilig tayong mga
Pilipino sa pagsasayaw, ang mga nabanggit
na sayaw noon ay sinasayaw pa rin ngayon
tuwing may palatuntunan sa paaralan o sa
mga piyesta.
Hanggang ngayon ay nagdidiriwang tayo
tuwing piyesta at kapag may magandang
ani gaya ng “Kadayawan” dito sa lungsod
ng Dabaw.
Likas sa ating mga Pilipino ang mahilig sa
pagkain at pagluluto na hanggang ngayon
ang mga nabanggit na pagkain at inumin
noon ay kinakain at iniinom pa rin natin
ito.
Sa ngayon ay meron pa ring mga iba’t –
ibang palimbagan ng mga diyaryo, nobela
at mga libro. Ang mga padasal ay meron
pa rin tuwing may mga namatayan, ganun
din ang mga senakulo tuwing Biyernes
santo, korido at sarsuwela tuwing may
mga palatuntunan.
Hanggang ngayon ay nadala natin ang
kanilang mga sining.
Dahil na rin sa ilang taon tayong nasakop
ng iba’t ibang dayuhan, ang arkitektura
natin ngayon ay hango sa pinagsamang
mga kontribusyon ng mga mananakop
Hanggang ngayon ang mga salitang
nabanggit noon ay ginagamit pa rin natin.
Meron pa ring gumagamit ng baybayin sa
pagsulat gaya ng mga katutubong
Tagbanwa.
Sa ngayon ay itinuturo pa rin ang
asignaturang relihiyon sa mga eskwelahan
na ang namamalakad ay mga madre, pari
o mga debotong kristiyano. Ang paaralan
ngayon sa kolehiyo ay puwede na sa lalaki
at babae atpuwede na mag – aral ang mga
kababaihan, ang mga asignaturang
nabanggit ay meron pa hanggang ngayon
maliban sa wikang Spanish, Greek at
Latin. Ang edukasyong bokasyonal ay
pinamamahalaan ng ahensya ng TESDA
Relihiyon
Kagamitan
dito ang kagandahang asal, musika
pananahi at pag – aayos ng tahanan. May
paaralan ding pangbokasyonal, dito itinuro
ang kasanayan sa agrikultura, pag –
iimprenta, pagkakarpintero at pagkukulay
ng mga tela.
Pinapalaganap nila ang relihiyong
Kristiyanismo.
Paggamit ng plato, baso, tasa, mangkok,
platito, kutsara, tinidor at kutsilyo.
na kung saan ang nabanggit na kasanayan
noon ay meron pa hanggang ngayon
Hanggang ngayon ay marami pa rin ang
mga Kristiyano sa buong mundo maging
dito sa Pilipinas
Ang mga gamit na nabanggit noon ay
ginagamit pa rin natin hanggang ngayon.
Tandaan Natin
*Ang kultura ay puwedeng maging materyal na kung saan ito ay iyong nakikita at nahahawakan tulad ng iyong
pananamit, palamuti, tirahan o arkitektura, sining, musika, sayaw, panitikan at maging ang iyong kinakain.
*Ang kulturang di – materyal naman ay tumutukoy sa mga bagay na hindi mo nahahawakan o nakikita tulad ng
edukasyon, relihiyon, at kinagisnang wika.
*Ang kultura na iyong nakuha sa mga Espanyol ay nagpapatunay lamang na ikaw bilang isang Pilipino ay isang matatag
atmasunurin. Ang bumubuo sa iyong pagkatao ay nararapat na maisalin sa mga susunod pang henerasyon dahil ito ay
nagiging saligan ng ating kamalayan, pagkakilanlan, pagkakaisa at maging ng ating kinabukasan bilang isang bansa.
Gawin Natin
Gawain 1: Impluwensiya ninyo! Kaya, heto na ako!
Pumili ng impluwensiyang pinakagusto mo at hindi mo gustong hatid ng mga Espanyol gamit ang graphic organizer
na nasa ibaba at ipaliwanag kung bakit. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Impluwensiyang pinakagusto
Impluwensiyang hindi gusto
Download