4 MUSIC Ikalawang Markahan–Modyul 2b: Ang Tunog na Pinakamataas at Pinakamababa Music – Ika-apat na Baitang Alternative Delivery Mode Ikalawang Markahan – Modyul Pinakamababa Unang Edisyon, 2020 2b: Ang Tunog na Pinakamataas at Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad. Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito. Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Leonor Magtolis Briones Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul Manunulat: Christopher C. Dolor, Rexon C. Cacaldo, Emma L. Baga, Marlie G. Raipan, Rollan Donayre Editor: Yves Adrian N. Silva, Ricardo L. Quinicot, Heide Gwen G. Cabugnason, Marynell G. Maquiling Tagasuri: Ricardo L. Quinicot, Heide Gwen G. Cabugnason, Florence M. Pinili Tagaguhit: Name Tagalapat: Name Tagapamahala: Senen Priscillo P. Paulin, CESO V Rosela R. Abiera Fay C. Luarez, TM, Ed.D., Ph.D. Maricel S. Rasid Nilita L. Ragay, Ed. D. Elmar L. Cabrera Jenith C. Cabajon Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________ Department of Education –Region VII Schools Division of Negros Oriental Office Address: Tel #: E-mail Address: Kagawasan, Ave., Daro, Dumaguete City, Negros Oriental (035) 225 2376 / 541 1117 negros.oriental@deped.gov.ph 4 MUSIC Q2 – Modyul 2b: Ang Tunog na Pinakamataas at Pinakamababa Paunang Salita Para sa tagapagdaloy: Malugod na pagtanggap sa asignaturang Music 4 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling araling Ang Tunog na Pinakamataas at Pinakamababa Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang- ekonomikong hamon sa pag-aaral. Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan. Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito sa pinakakatawan ng modyul: Mga Tala para sa Guro Ito’y naglalaman ng mga paalala, panulong o estratehiyang magagamit sa paggabay sa mag-aaral. Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag- aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul. ii Para sa mag-aaral: Malugod na pagtanggap sa asignaturang Music 4 ng Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa araling araling Ang Tunog na Pinakamataas at Pinakamababa Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silidaralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto. Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan. Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat mong matutuhan sa modyul. Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na ang kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng tamang sagot (100%), maaari mong laktawan ang bahaging ito ng modyul. Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang aralin sa naunang leksyon. Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas na suliranin, gawain o isang sitwasyon. Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling pagtalakay sa aralin. Layunin nitong matulungan kang maunawaan ang bagong konsepto at mga kasanayan. Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit ang susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng modyul. Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan ang patlang ng pangungusap o talata upang maproseso kung anong natutuhan mo mula sa aralin. Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad ng buhay. iii Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat ang antas ng pagkatuto sa pagkamit ng natutuhang kompetensi. Karagdagang Gawain Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong gawain upang pagyamanin ang iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang aralin. Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng mga gawain sa modyul. Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang: Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa paglikha o paglinang ng modyul na ito. Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito: 1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga pagsasanay. 2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing napapaloob sa modyul. 3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay. 4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa pagwawasto ng mga kasagutan. 5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay. 6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos mo na itong pag-aralan at sagutan. Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa. Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang- unawa sa kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito! iv LEARNING COMPETENCY: 1. Nakikilala ang pinakamataas at pinakamababang antas ng mga note sa musika at nasusukat ang lawak ng tunog nito (MU4ME-IIe-5) 2. Naaawit nang may wastong tono ang iba’t ibang pagitan ng melody (MU4ME-IIf-6) 3. Makagawa ng simpleng melodic lines (MU4ME-IIg-h-7) Alamin Ang Musika ay binubuo ng pinakamataas at pinakamababang antas ng mga nota na nagpapahiwatig sa kaayusan at daloy ng nalikhang awit. Nakatutulong sa pagiging malikhain ang paglikha ng isang melody dahil naipapakita nito ang kahusayan at pag-unawa sa musika. Halika at tayo’y matuto sa pag-awit nang may wastong tono at kilalanin nating ang pinakamataas at pinakamababang antas nga mga note sa musika! MGA LAYUNIN Sa katapusan ng modyul, ikaw ay inaasahang: Kaalaman: Nakasusuri ng kanta na nagpapakita ng pinakamataas at pinakamababang antas ng mga nota. Kasanayan: Natutukoy ang range ng mga nota sa mga melodic phrase. Saloobin: Napahahalagahan ang nilikhang simpleng melodic lines. 1 Subukin Panuto: Kopyahin sa iyong kuwaderno at isulat ang tamang nota sa G clef gamit ang whole note (12 puntos). C D G E A B Balikan Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot. Isulat ito sa iyong kuwadern (3 puntos). 1. Alin ang tonong palaktaw? 2. Alin ang tonong pababa na pahakbang? 3. Alin ang tonong pataas at palaktaw? 2 Tuklasin Gawain 1: Suriin ang kanta na nasa ibaba. Sagutin ang mga katanungan sa iyong kuwaderno. Ano-anong mga nota ang ginamit sa awit? Ilang nota ang ginamit sa awit? Awitin ang “Bahay Kubo” Tukuyin ang pinakamababa at pinakamataas na tono. Gawain 2: Suriin ang larawan sa ibaba. Sagutin ang mga katanungan sa iyong kuwaderno. 1. 2. 3. 4. 5. Ilan ang bilang mula kay Ace hanggang kay Rafael? Ilan ang pagitan mula kay Eva at Ron? Mula naman kay Eva at Love, ilan ang pagitan? Ano ang pagitan ni Rafael at Faye? Buhat naman kay Ace at Daniel, ano ang pagitan? 3 Suriin Ang range ay distansya sa pagitan ng pinakamababa at pinakamataas na pitch ng komportable at mabisang tinig sa pag-awit o pagsasalita. Kilala rin itong tono ng kulay o tono ng kalidad. Makikilala ang pinakamataas at pinakamababang tono sa awit sa pamamagitan ng range sa pagitan ng tono nito. Maikli ang range ng awitin kapag ang pinakamababa na tono ay malapit lang ang hakbang sa pinakamataas na tono. Malawak naman ang range ng awitin kapag ang pinakamababa na tono ay malayo ang hakbang sa pinakamataas na tono. Ang interval ay ang pagitan ng dalawang note. Ito ay makikilala batay sa kinalalagyan o posisyon nito sa staff. Sa pagbibilang ng interval, magsimulang sa unang nota hanggang sa umabot ito sa sumunod na nota. Halimbawa: (5) (2) (3) Simula (1) (6) (7) (4) ( 5 ) Ang interval ng notang Mi at Re’ ay Pito Ang mga interval ay ang sumusunod: Ang paglikha ng isang melody ay nakatutulong sa pagiging malikhain upang maipakita ang kahusayan at pag-unawa sa musika. 4 Pagyamanin Isulat ang letra ng tamang sagot sa iyong kuwaderno. 1. Ang _________ ay ang tono ng kulay o tono ng kalidad ng awitin. a. Ledger line b. Range c. Pitch d. Note 2. Kung ang pinakamababa na tono ay malayo ang hakbang sa pinakamataas na tono, ito ay tinatawag na __________ . a. Maikling range b. Maikling Tono c. Malawak na Tono d. Malawak na range 3. Kung ang pinakamababa na tono ay malapit ang hakbang sa pinakamataas na tono, ito ay tinatawag na __________ . a. Katamtamang range b. Maikling Tono c. Malawak na Tono d. Maikling range 4. Ang ______ ay distansya sa pagitan ng pinakamababa at pinakamataas na pitch na komportable at mabisang tinig sa pag-awit o pagsasalita. a. Tono b. Nota c. Maikling pitch d. Range 5. _______________ ang tawag sa pagitan ng dalawang nota. a. Range b. interval c. Pitch d. Ledger Line 6. Ito ay tinatawag na _______________ interval kapag dalawang hakbang ang distansya ng dalawang nota. a. prime b. seventh c. ninth d. second 7. Ito ay ________ interval kapag magkatugma o walang distansya ang pagitan ng dalawang note. a. seventh b. octave c. prime d. third 8. Ang paglikha ng melody ay nagpapakita ng pagiging _________ . a. masikap b. malumanay c. malikhain d. lahat ng nabanggit 5 Isagawa Panuto: Tukuyin ang range ng mga nota sa mga melodic phrase. Isulat sa kuwaderno ang sagot. Bilugan ang pinakamababa at pinakamataas na nota. Isulat ang pinakamababa at pinakamataas na nota sa staff na nasa ibaba. Alamin kung malawak o maikli ang range ng phrase. Isulat sa patlang. Sundin ang halimbawa: ___Maikli__ 1. ____________ 2. _____________ 6 Isaisip Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pahayag. Tukuyin ang salitang inilalarawan o binibigyang kahulugan sa bawat bilang. Isulat ang iyong sagot sa kuwaderno. 1. Kilala ang _________ bilang tono ng kulay o tono kalidad. 2. _________ ang range ng awitin kapag ang pinakamababa na tono ay malayo ang hakbang sa pinakamataas na tono. 3. Ang _________ ay distansya sa pagitan ng pinakamababa at pinakamataas na pitch ng komportable at mabisang tinig sa pag-awit o pagsasalita. 4. _________ ang range ng awitin kapag ang pinakamababa na tono ay malapit lang ang hakbang sa pinakamataas na tono. 5. Ang _________ ay ang pagitan ng dalawang note. Ito ay makikilala batay sa kinalalagyan o posisyon nito sa staff. 6. Ito ay tinatawag na _________ interval kapag apat ang hakbang ng dawalang note. 7. _________ interval ang tawag kapag anim ang hakbang ng dalawang note. 8. Mayroong _________ na interval sa isang octave. 9. Mahalaga ang naidudulot ng _________ dahil ito ay makatutulong upang lumikha ng relasyon sa pagitan ng tonic at iba pang tala sa key. 10. Ang paglikha ng isang _________ ay nakatutulong sa pagiging malikhain upang maipakita ang kahusayan at pagunawa sa musika. 7 Tayahin Panuto: Suriin ang mga note at tukuyin ang range ng pinakamataas at pinakamababang note. Isulat din kung malawak o maikli ang pagitan ng bawat note. 1. 2. 3. 4. 5_____________________________ 6. ___________________________ 7. ____________________________ 8. ____________________________ Karagdagang Gawain A. B. Sumulat ng dalawang saknong ng tula. Lagyan ng melody. 8 ISAISIP Melody 10. Interval 9. Walo 8. Sixth 7. Forth 6. Interval 5. Maikli 4. Range 3. Malawak 2. Range 1. 9 TAYAHIN 1. Maikli 5. Maikli 2. Malawak 6. Malawak 3. Malawak 7. Maikli 4. Maikli 8. Malawa ISAGAWA 1. Malawak 2. Maikli PAGYAMANIN 1.b 2. d 3. d 4. d 5. B 6. d 7. C 8.C BALIKAN 1. B 2. C 3. C SUBUKIN Susi sa Pagwawasto Sanggunian Print Musika at Sining 4 LM, pahina 57–60 Musika at Sining 4 TG, pahina 72–75 MISOSA Module 10. Mga tunog na Pahakbang at Palaktaw Online https://www.bethsnotesplus.com/2016/03/bahay-kubo.html https://en.wikipedia.org/wiki/Accent_(music)#:~:text=In%20music%20nota tion%2C%20an%20accent,note%20or%20an%20articulation%20mark.&text =This%20is%20the%20symbol%20that,then%20taper%20off%20rather%20q uickly. https://www.slideshare.net/KathrinaTranas/kathrina-tranas https://www.hearandplay.com/main/important-intervals 10 Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: Department of Education – Schools Division of Negros Oriental Kagawasan, Avenue, Daro, Dumaguete City, Negros Oriental Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117 Email Address: negros.oriental@deped.gov.ph Website: lrmds.depednodis.net