1.Ilmiy-texnik sohada “Paradigma” atamasi kim tomonidan birinchi bo‘lib kiritilgan?
J: 1962-Tomas Kun.
2.Dasturlash paradigmasi atamasi kim tomonidan birinchi bo‘lib kiritilgan?
J:Robert Floyd.
3.Dasturlash paradigmasi – ...
J: kompyuter dasturlarini yozish uslubini belgilaydigan g‘oyalar va
tushunchalar to‘plamidir (dasturlashga yondashuv).
Hisoblashni tashkil etish va kompyuter tomonidan bajariladigan
ishlarning tarkibiy tuzilishini belgilaydigan konseptualizatsiya usuli
4.Tomas Kun paradigmalarni ...
J: tadqiqotlar olib boriladigan aniq ilmiy qarashlar tizimlari deb ataladi.
Kun, yaxshi tashkil etilgan ilmiy qarashlar tizimlariga “paradigma”
deb nom berdi. Kunning so‘zlariga ko‘ra, ilmiy intizomni rivojlantirish
jarayonida bitta paradigma boshqasi bilan almashtirilishi mumkin (chunki,
masalan, Ptolemeyning geosentrik samoviy mexanikasi Kopernikning
geliotsentrik tizimi bilan almashtirilgan), eski paradigma bir muncha vaqt
mavjud bo‘lib turgan va hatto rivojlangan, chunki uning ko‘plab tarafdorlari
biron bir sababga ko‘ra boshqa paradigmada ishlashga tayyor emas edilar.
5.“Paradigma” so‘zi dasturlashda ...
J: dasturlarni amalga oshirishning umumiy usulini (texnikasini)
taqsimlaydigan belgilar oilasini aniqlash uchun ishlatiladi.
6.Kompyuterli dasturlash davrining boshida paydo bo‘lgan umumiy dasturiy
paradigmalar – ...
J: amaliy, nazariy va funksional dasturlash paradigmalari eng barqaror
xarakterga ega.
7.Amaliy dasturlash – bu ...
j: kompyuterlar paydo bo‘lishidan ancha oldin o‘rganilgan axborotni
hisoblash va raqamlarni qayta ishlashning hisoblash jarayonlarini aks
ettiradigan muammoli yo‘nalishlarga bo‘ysunadi.
8.Nazariy dasturlash – bu ...
j:ilmiy nashrlarda taqdim etilgan dasturlash va informatika sohasidagi
ilmiy tajribalar natijalarining aniqligi va taqqoslanishiga qaratilgan.
9.Applikativ dasturlash – bu ...
j: deklarativ dasturlashning bir turi bo‘lib, unda dastur yozish bir
ob’ektni boshqasiga tizimli ravishda qo‘llashdan iborat.
10.Eksperimental dasturlash –
j: tizimli dasturlash masalalarini, sun’iy intellektni o‘rganish va
informatikada yangi inovatsion texnologiyalarni rivojlantirishda shakllandi.
11.Applikativ dasturlash modellari –
J: odatda kombinatorial mantiq yoki λ-hisoblashga asoslangan.
12.Applikativ dasturlash tili – bu ...
j:o‘zgaruvchilar kombinatsiyasiga bog‘liq bo‘lgan funksiyani
hisoblash natijasini olish orqali dasturlarning rivojlanishini qo‘llabquvvatlashga mo‘ljallangan dasturlash tili
13.Dasturlash tili – ...
j: bu kompyuter dasturlarini yozish uchun rasmiy til xisoblanadi..
Dasturlash tili dasturning ko‘rinishini va ijrochi (odatda EHM) tomonidan
boshqariladigan harakatlarni belgilaydigan leksik, sintaktik va semantik
qoidalar to‘plamini belgilaydi.
14.Kompyuterda dasturlash – bu ...
j: kompyuter mikroprotsessori uchun turli buyruqlar berish, qachon,
qaerda nimani o‘zgartirish va nimalarni kiritish yoki chiqarish haqida
buyruqlar berishdir.
15.Dasturlash tillarining qanday darajalari mavjud?
J: quyi va yuqori darajali dasturlash tili.
16.Dasturlash tizimlariga nimalar kiradi –
j: translyatorlar; kutubxona dasturlari; redaktorlar; kompanovshiklar;
zagro‘zchiklar;
otladchiklar kiradilar;
17.Dasturlash tizimlari –
j: til muammolarini xal qiluvchi dasturlarni birlashtiradilar va dasturiy
ta’minotni ishlab chikarishga mo‘ljallangan.
18.Dasturlarga xizmat ko‘rsatuvchi tizimlar – ...
j: maxsus servis dasturlar bo‘lib, ular yordamida operatsion tizimni
o‘ziga xizmat ko‘rsatish mumkin.
19.Translyator – bu ...
j: dastur bo’lib, berilgan dasturlash tilidagi kiruvchi dastur matnini unga
ekvivalent bo‘lgan chiqishdagi natijaviy tilga o‘giradi.
20.Kompilyator – bu ...J:Kompilyator – bu translyator bo‘lib, u berilgan dastur
mantnini unga ekvivalent bo‘lgan mashina komandalaridagi ob’ekt dasturga
o‘giradi.
21.Interpretator – bu ...
J:dastur bo‘lib, u berilgan dastur matnini birdaniga qabul qiladi va
bajaradi (natijaviy kodi bo‘lmaydi)
22. Kompilyator formal tillar nuqtai nazaridan qanday funksiyalarni bajaradi?
J:
1.u kiruvchi dastur matni tili uchun anglovchi xisoblanadi (kiruvchi dastur
zanjirlar generatori bo‘lib xisoblanadi);
2.natijaviy dastur tili uchun generator xisoblanadi (anglovchi bo‘lib xisoblash
tizimi xisoblanadi)
23.Leksik tahlil – bu ...
j: kompilyator bo‘lagi bo‘lib, dastur literalarini o‘kiydi va ular orqali kiruvchi
til leksemalarini ko‘radi.
24.Sintaktik tahlil – bu ...
j: tahlil bosqichidagi kompilyatorning asosiy bo‘lagidir. Tilning sintaktik
konstruksiyalarini ajratadi.
25. Semantik tahlil – bu ...
j: kompilyator bo‘lagi bo‘lib, kiruvchi til semantikasi nuqtai nazaridan dastur
matnini tekshiradi.
26.Kodni generatsiyalashga tayyorgarlik –
J: natijaviy dasturning sintezi bilan bog‘lik bo‘lgan xarakatlarga tayyorgarlik
bajariladi.
27.Kodni genaratsiyalash –
j: natijaviy kodni bevosita xosil etish – kodni optimizatsiyalashni o‘z ichiga
olgan asosiy faza.
28.Identifikatorlar jadvali –
J: kiruvchi dastur elementlari xaqidagi ma’lumotlarni saqlovchi berilganlar
to‘plami. Bir necha xil identifikatorlar jadvali mavjud.
29.O‘tish – bu ...
J: tashqi xotiradan berilganlarni oxirgi o‘kish jarayoni, ularni qayta ishlash va
tashqi xotiraga joylashtirish.
30.Assembler – bu ...
j: tizimli qayta ishlovchi dastur bo‘lib, u biron bir mashinaga mo‘ljallangan
dasturlash tilida yozilgan dastur matnini ob’ekt kodiga aylantirish uchun
mo‘ljallangan (Assembler tilidagi matn direktivalar va ismlardan tashqil topadi,
mashina kodi esa fakat baytlardan tashqil topadi.).
31.Assembler tilidagi matn nimalardan tashkil topgan?
J: direktivalar va ismlardan tashqil topadi,
32.Yuklovchilar ...
j: dasturni qayta ishlovchi dasturga yuklaydilar va unga boshqaruvni
uzatadilar.
33.Yuklovchilar qanday bo‘lishi mumkin?
j:Yuklovchilar joy o‘zgartiruvchi yoki absolyut bo‘lishlari mumkin.
34.Absolyut yuklovchilar –
j: xar bir dasturni bittadan fiksirlangan adres bo‘yicha yuklaydilar;
35.Joy o‘zgartiruvchi yuklovchilar .
j: dasturni xotiradagi ixtiyoriy bo‘sh joyga joylashtirishlari mumkin.
36.Makroprotsessorlar – bu ...
j: belgili qayta ishlashga mo‘ljallangan bo‘lib, bu jarayonda qandaydir qiska
frazalarga (makrochaqiriqlarga) uzun frazalar (makrokengaytmalar) mos
qo‘yiladi.
37.Makroprotsessorning kirishida –
j: makrochaqiriqlardan olingan matn bo‘lib,
38.Makroprotsessorning chiqishida –
j: makrokengaytmalar bo‘ladi.
39.Translyatorlar bu – ...
j: obyekt kodi aloqa redaktorining…..
40.Translyatorlarda –
j:(taxminan aniqmas :Translyator – bu dastur berilgan dasturlash tilidagi kiruvchi
dastur matnini unga ekvivalent bo‘lgan chiqishdagi natijaviy tilga o‘giradi.
41.Aloqa redaktorlari – bu ...
j: tizimli qayta ishlovchi dastur bo‘lib, ular Assembler yordamida alohida
olingan ob’ekt modullarini yagona modulga birlashtirishga mo‘ljallangan.
42.Aloqa redaktori chegarasida .....
j: barcha adres yo‘nalishlari yagona adreslar fazosiga o‘rnatiladi.
43.Translyatorlarni quyidagi ko‘rinishlarini ajratib ko‘rsatish mumkin:
j:kompilyatorlar: kirishida yuqori daraja tilida yozilgan dastur matni,
chiqishida mashina kodlaridagi aloqa redaktoriga yoki yuklovchiga
o‘zatiladigan dastur.
Xususiyatlari: tarjima funksiyalarini aniq bo‘linishi va tarjima qilingan
funksiyalarni bajarilishi.
interpretatorlar – funksiyalar bo‘linmaydilar, balki moslashtiriladilar. Interpretator
tarjimani va bajarilishni qatorlab va kooperativ bajaradi. Ulardan yozilgan
dasturni dialog asosida qayta ishlashda foydalanish qulay.
44.Translyatorlarni xususiyatlari:
j: tarjima funksiyalarini aniq bo‘linishi va tarjima qilingan funksiyalarni bajarilishi.
.
45.Interpretatorlar –
j: tarjimani va bajarilishni qatorlab va kooperativ bajaradi. Ulardan yozilgan
dasturni dialog asosida qayta ishlashda foydalanish qulay.
46.Til konvertorlari – bu
j: bir yuqori daraja dasturlash tilida yozilgan dastur matnini boshqa yukori
daraja dasturlash tiliga aylantirish uchun mo‘ljallangan. Ular S1 dasturlash
tilida yozilgan dasturni S2 dasturlash tiliga aylantirish uchun kerak.
47.Matn redaktorlari ....
j: mantni qayta ishlash uchun keng imkoniyatlarga egaliklari bilan
farqlanadilar.
48.Otladchiklar ...
j: dasturlarni bajarilish jarayonida uchrashi mumkin bo‘lgan xatolarni kidirish
va bartaraf etish uchun mo‘ljallangan.
49.Dizassembler – ...
j: mashina kodlari ketma-ketligini assembler ko‘rinishiga o‘zgartiradigan
dastur.
50.Dizassembler – bu ..
j:Dizassembler bu mashina kodlari ketma-ketligini assembler ko‘rinishiga
o‘zgartiradigan dastur.
51.Kross-tizim – bu ...
j: dastur bir xisoblash mashinasida mashina kodlarida ifodalangan boshqa bir
xisoblash
mashinasining
dasturlarini
olish
uchun
qullaniladi.
Loyixalashtirilayotgan xisoblash tizimlari arxitekturasini otladka kilish uchun
foydalaniladi.
52.Kutubxonalar – bu ...
j: kiritilayotgan matn, ob’ekt moduli raqami bo‘lishi mumkin bo‘lgan
kutubxona fayllarini tashkil etish va ularga xizmat ko‘rsatish uchun
dasturlardir.
53.Operatsion tizim uzluksiz rivojlanishining sabablaridan birini ko‘rsating:
j: Apparat ta’minotining yangi ko‘rinishlarining yuzaga kelishi va yangilanishi.
2. Yangi servislar.
3. O‘zgartirishlar kiritish.
54.Operatsion tizimlar rivojlanishi jarayni qanday kechishi mumkin? J:Operatsion tizimlar
rivojlanishi mumkin.
1.sakrab va
2.asta sekin
..
55.Operatsion tizimlarni ishlab chiqish bo‘yicha qanday yechish yo‘li mavjud?
J:Operatsion tizimlarni ishlab chiqish bo‘yicha uch yechish yo‘li mavjud:
yopiq yechim;
ochiq yechim;
aralash yechim.
56. Operatsion tizimlarni ishlab chiqish bo‘yicha yopik yechim – bu ... J:Yopik yechim. Barcha
ishlab chikarilayotgan mahsulotlar litsenziyalar bilan himoyalangan va ishlab
chikarilgan firmadan tashqarida o‘zgartirila olmaydi. Bunday yechim firmadan
qurilmalarning o‘zgarishiga juda tez e’tibor berishni, marketing va ishlab
chikarishga katta mablag‘larni sarflashni talab kiladi.
.
57.Operatsion tizimlarni ishlab chiqish bo‘yicha ochik yechim – bu ...j:Ochik
yechim.
Ishlab chiqarilayotgan yechimlar umumiy litsenziyaga ega ochik kodli
yechimga bo‘ysunadilar. Ixtiyoriy xoxlovchi dastur mahsulotining berilish
kodini olishi mumkin, agar uning avtor tomonidan ishchi varianti qo‘yilgan
bo‘lsa. Bunday yechim dasturiy mahulot xatosiz ishlashiga kafolat bera
olmaydi. Bu yechimlar ko‘p hollarda yaxshi xujjatlashtirilmagan. Bunday
yo‘nalishning yutug‘i bo‘lib, turli davlat va turli soha mutaxassislarining bir
komandada ishlay olishi imkoniyati hisoblanadi. Ishlab chiqaruvchilar
komandasining o‘zgarish shartlariga tezlikdagi e’tibori. Barcha mumkin
bo‘lgan platformalarda va ixtiyoriy boshka tizimlarda ishlay olish
imkoniyati. Bunday yo‘nalishdan foydalanayotgan taniqli firmalardan:
RedHat, SuSe, FreeBSD; Novell.
58.Operatsion tizimlarni ishlab chiqish bo‘yicha aralash yechim – bu ...j:Aralash
yechim. Ishlab chikarilayotgan yechimlar umumiy koddan tashqari yana
shaxsiy ishlab chikarilayotgan, litsenziya bilan himoyalangan yechimdan ham
foydalanadilar. Bunday yo‘nalish ochiq yechimlardan eng yaxshi yechimlarni
tanlab olish va ular asosida o‘zlarining yechimlarini tashqil etish imkonini
beradi. Bunday yo‘nalish xar ikkala yo‘nalishning eng yaxshi xususiyatlarini
hisobga oladi, chunki firma fakatgina o‘zining yechimlarinigina
xujjatlashtirish va unga javobgarlikni bo‘yniga olibgina qolmay, balki tanlab
olingan ochiq yechimlar uchun ham javobgarlikni xis etadi. Bunday yo‘lni
tanlagan firmalar MacOS, BeOs, QNX, Netrino.
59.Dasturlarning hayot davri nima? J:Dasturlarning hayot sikli deganda – uni
yaratish zarurligi to‘g‘risida qarar qabul qilingan vaqtdan boshlab, o‘z
faoliyatining yakunigacha bo‘lgan uzluksiz jarayon tushuniladi.
60.Dasturning hayot sikli bosqichlari nima?j: dasturlarning hayot sikli hamma
bosqichlarni – yaratish, kuzatib borish va rivojlanish bosqichlarini qamrab
oladi:
61.Dasturning hayot davrining dasturlashdan oldingi tahlili bosqichida....j:loyihalashdan
oldingi tahlil (shu jumladan, dasturlarningni taqdim etish mo‘ljallangan
ob’ektning funksional va axborot modelini formatlash);
62.Dasturning hayot davrining loyihalash bosqichida....j:tizimni loyihalash (shu jumladan,
texnik topshiriqni, eskiz va texnik loyihalarni ishlab chiqish);
63.Dasturning hayot davrining Dasturni ishlab chiqish bosqichida... J:.tizimni ishlab chiqish
(shu jumladan, loyihalash bosqichida ajratilgan tizimostilarning loyixaviy
spesifikatsiyasi asosida dasturlash va amaliy dasturlarni sinash);
64.Dasturning hayot davrining yakunlovchi (oxirgi) bosqichida qanday
bajariladi?j:tizimni yig‘ish va integratsiyalash, sinovdan o‘tkazish;
amallar
tizimni ishlatish va kuzatib borish;
tizimni rivojlantirish.
65.Zamonaviy dasturlash tizimlarining hayot davri qancha vaqt davom etadi
j:Zamonaviy dastuniy tizimlarning hayot sikli 10 yilga yaqin davom etadi,
66.Dasturiy ta’minotni ishlatish va kuzatib borish xarajatlari uning hayot davridagi
umumiy xarajatlarning...j:axborot tizimlarini dasturiy ta’minotni ishlatish va
kuzatib borish xarajatlari uning hayot siklidagi umumiy xarajatlarning 70%
idan kam emas.
67.Dasturiy taminotni yaratish vaqtida bajarilishi kerak bo‘lgan jarayonlarni o‘z ichiga
olgan, tizimning hayot davri tuzilishini aniqlaydigan standartni ko‘rsating. J:J:ISO/IEC
12207 standarti.
68.ISO/IEC 12207 standarti.... J:Bu standart dasturiy taminotni yaratish vaqtida
bajarilishi kerak bo‘lgan jarayonlarni o‘z ichiga olgan, dasturlarning hayot
sikli tuzilishini aniqlaydi.
69.Model deganda....j:Model deganda, odatda shunday tizilma tushuniladiki uni
hayot sikli kechishi mobaynidagi jarayonlarning o‘zaro bog‘liqligi va
bojarilish ketma-ketligini belgilaydi.
70.Dasturlash tizimlari hayot davri standartlari sinfi – j:hayot sikli standartlari –
tizimni qanday yaratish kerakligini, amalda yaratish (tadbiq qilishni),
amaliyotda qo‘llash va faoliyatini yakunlash (to‘xtatish) tartiblarini belgilab
beradi.
71.Dasturlash tizimlari funsional standartlari sinfi – j:funsional standartlar – tiziga
qo‘yilgan talablarni bajarilishini ta’minlash maqsadida, uning faoliyati
tartibini belgilaydi;
72.Dasturlar uchun yaratilgan standartlar qanday siniflarga ajratilgan?J:Dasturlash
tizimlari (ixtiyoriy tizimlar) uchun yaratilgan barcha standartlarni quyidagi
ikkita sinfga ajratish mumkin:
funsional standartlar –
hayot sikli standartlari –
73. Funsional standartlar bu –
j:funsional standartlar – tiziga qo‘yilgan talablarni
bajarilishini ta’minlash maqsadida, uning faoliyati tartibini belgilaydi;
..
74.Dasturlar hayot davri standartlari –j:hayot sikli standartlari – tizimni qanday
yaratish kerakligini, amalda yaratish (tadbiq qilishni), amaliyotda qo‘llash va
faoliyatini yakunlash (to‘xtatish) tartiblarini belgilab beradi.
75.Pog‘onali (sharshara) usulining mohiyati – j: Pog‘onali (sharshara) usulining
mohiyati loyihani to‘lig‘ichi bosqichlarga bo‘lib, bir bosqichdan keyingi
bosqichga o‘tish sharti avvalgi bosqichdagi barcha ishlarning nihoyasiga
yetganligi deb belgilagadi.
76.Spiral modelining asosiy muammosi – j:Spiral siklining asosiy muommosi –
keyingi bosqichga o‘tish paytini aniqlashdan iborat. Tizim hayot siklining
har bir bosqichi uchun ajratilgan vaqtni majburiy cheklash orqali, bu
muammoning yechimini topish mumkin. Bunday modelning munosiblik
tomonlari, dasturiy vositalardan foydalanish jarayonida namoyon bo‘ladi.
77.Dasturiy taminotni yaratish vaqtida bajarilishi kerak bo‘lgan jarayonlarni o‘z ichiga
olgan, tizimning hayot davri tuzilishini aniqlaydigan standartni ko‘rsating. J:ISO/IEC
12207 standarti.
78.ISO/IEC 12207 standarti.... J:Bu standart dasturiy taminotni yaratish vaqtida
bajarilishi kerak bo‘lgan jarayonlarni o‘z ichiga olgan, dasturlarning hayot
sikli tuzilishini aniqlaydi.
79.Model deganda...j:Model deganda, odatda shunday tizilma tushuniladiki uni
hayot sikli kechishi mobaynidagi jarayonlarning o‘zaro bog‘liqligi va
bojarilish ketma-ketligini belgilaydi.
80.Dasturlash tizimlari hayot davri standartlari sinfi – j:hayot sikli standartlari –
tizimni qanday yaratish kerakligini, amalda yaratish (tadbiq qilishni),
amaliyotda qo‘llash va faoliyatini yakunlash (to‘xtatish) tartiblarini belgilab
beradi.
81.Dasturlash tizimlari funsional standartlari sinfi – j:funsional standartlar – tiziga
qo‘yilgan talablarni bajarilishini ta’minlash maqsadida, uning faoliyati
tartibini belgilaydi;
82.Dasturlar uchun yaratilgan standartlar qanday siniflarga ajratilgan? J:Dasturlash
tizimlari (ixtiyoriy tizimlar) uchun yaratilgan barcha standartlarni quyidagi
ikkita sinfga ajratish mumkin:
funsional standartlar –
hayot sikli standartlari –
83. Funsional standartlar bu –
j:funsional standartlar – tiziga qo‘yilgan talablarni
bajarilishini ta’minlash maqsadida, uning faoliyati tartibini belgilaydi;
.
84.Dasturlar hayot davri standartlari –j:hayot sikli standartlari – tizimni qanday
yaratish kerakligini, amalda yaratish (tadbiq qilishni), amaliyotda qo‘llash va
faoliyatini yakunlash (to‘xtatish) tartiblarini belgilab beradi.
85.Pog‘onali (sharshara) usulining mohiyati – j: Pog‘onali (sharshara) usulining
mohiyati loyihani to‘lig‘ichi bosqichlarga bo‘lib, bir bosqichdan keyingi
bosqichga o‘tish sharti avvalgi bosqichdagi barcha ishlarning nihoyasiga
yetganligi deb belgilagadi.
86.Spiral modelining asosiy muammosi – j:Spiral siklining asosiy muommosi –
keyingi bosqichga o‘tish paytini aniqlashdan iborat. Tizim hayot siklining
har bir bosqichi uchun ajratilgan vaqtni majburiy cheklash orqali, bu
muammoning yechimini topish mumkin. Bunday modelning munosiblik
tomonlari, dasturiy vositalardan foydalanish jarayonida namoyon bo‘ladi.
87.Pog‘onali (sharshara) modelining ijobiy tomoni .. .j:Pog‘onali (sharshara)
modelining yana bir ijobiy tomoni, ishni bajarilish muddatlarini va ishni
bajarishga sarflanadigan xarajatlarni rejalashtirish imkoniyatining mavjudligi
hisoblanadi.
88.Pog‘onali (sharshara) modelining kamchiligi – j:pog‘onali (sharshara) modelining
bitta jiddiy nuqsoni mavjud. Dasturiy ta’minotni yaratish jarayonini qatiy
sxemaga joylashtirish murakkabligi sababli, avval qabul kilingan qarorlarni
aniqlash va qayta ko‘rib chiqish maqsadda oldingi pog‘onalarga qaytish
zarurati doimiy ravishda paydo bo‘ladi.
89.Spiral model –j:
Spiral model, foydalanuvchi bilan aktiv ishlashga
mo‘ljallangan bo‘lib, yaratilayotgan Dasturlarningga, uni yaratilish
jarayonida, bevosita va doimiy ravishda o‘zgarishlar va yangiliklarni tadbiq
qilishga yo‘naltirilgan.
90.Dasturning hayot davri deganda – J:Dasturlarning hayot sikli deganda – uni
yaratish zarurligi to‘g‘risida qarar qabul qilingan vaqtdan boshlab, o‘z
faoliyatining yakunigacha bo‘lgan uzluksiz jarayon tushuniladi.
91.Spiral modelning maqsadi – j:Spiral modelning maqsadi imkon qadar tezroq
foydalanuvchilarga tayyor mahsulotni taqdim etish, zarur bo‘lgan xollarda esa,
mahsulotni yaratishga qo‘yilgan talablarni o‘zgartirishdir.
92.Sharshara modelining mohiyati .... j: Pog‘onali (sharshara) usulining mohiyati
loyihani to‘lig‘ichi bosqichlarga bo‘lib, bir bosqichdan keyingi bosqichga
o‘tish sharti avvalgi bosqichdagi barcha ishlarning nihoyasiga yetganligi deb
belgilagadi.
Dasturiy ta’minot - bu
1. Zamonaviy kompyuterlarning dasturiy ta’minoti qanday guruhga bo‘linadi?
Tizim dasturlar va amaliy dasturlar
2. Kompilyator bu....
Funksiyaga ko‘rsatkichning yozilish sintaksisi quyidagicha
3. Konstruktor parametri sifatida o‘z sinfining nomini ishlatish mumkinmi?
J: YO’Q
4. Konstruktorni oddiy komponenta funksiya sifatida chaqirib bo‘ladimi?
J: YO’Q
5. Agar sinfda oshkor destruktor mavjud bo‘lmasa, ...
6.
Dastur hali ob’ektni yaratganicha yo‘q, ammo u elementdan foydalanishi kerak.Bunday
holda nima qilish kerak?
J: Public va static
7.
Qaysi funskiyalar sinfdan tashqarida mavjud bo‘ladi va ushbu funksiya sinfning barcha
sohalariga murojaat qila olishi mumkin.
J;Friend funksiyalari
Static metodlar ________ murojat qiladi. Jumlani to‘ldiring.
Bir nechta konstruktor e’lon qilinganda, asosan nimaga ahamiyat berish kerak?
Kun sinfi e’lon qilingan. Bu sinfdan ob’ekt yaratish qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
class Kun{
public:
int sana;
int oy;
int yil; };
8.
9.
10.
105. Biror sinfga do‘st(friend) bo‘ladigan sinf _____________. Jumlani davom ettiring?
J;Mazkur sinfning azolaridan……….
106. Quyida berilgan Mashina sinfi konstrukturiga misollar qaysi qatorda berilgan?
class Mashina{
string nomi;
int narxi;
string rangi;};
161. Quyida berilgan Uquvchi sinfiga MaktabUquvchi do‘st sinfini yarating.
class Uquvchi {
public:
void ism();
void yosh();};
162. this ko‘rsatkichidan foydalanishga misollar qaysi qatorda berilgan?
163. Quyidagi Kitob sinfida o‘zgaruvchilar private qismida berilgan nuqtalar o‘rniga shu
o‘zgaruvchilarga murojaat qiluvchi metodni joylashtiring?
class Kitob{
private:
string nomi;
int betlari;
int narxi;
…….};
164.
Ishchi sinfiga ko‘rsatkich qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
class Ishchi {
int yoshi;
string ismi;
string lavozimi;
public:
void Ishchi::setIshchi(int y, string i, string l){
yoshi=y;
ismi=i;
lavozimi=l; } }
165. Metodsiz sinf e’lon qilingan qatorni ko‘rsating.
166. Class nomi bilan bir xil e’lon qilinadigan funksiya nima deyiladi?
167. Destructor nima?
168. Constructorning vazifasi nima?
169. . Bir sinfda nechtagacha konstruktor e’lon qilish mumkin?
J:Ixtiyoriy
170. Konstruktorlar va destruktorlar sinfning qaysi bo‘limida e’lon qilinadi?
J: public
171. Do’stona funksiya nima?
172. Dectructor e’loni qanday bo‘ladi?
173. . Ob’ekt a’zolariga ko‘rsatkich orqali murojat qilish uchun qaysi operator
ishlatilinadi?
174. . Constructor e’loni qanday?
s
175. . this kalit so‘zi nimani anglatadi?
176. friend funksiyasi to‘g‘ri e’lon qilingan javobni toping?
177. Biror sinfga do’stona bo‘ladigan sinf qanday imkoniyat yaratadi?
178. Destruktor parametri yoki qaytariluvchi qiymatga egami?
J: YO’Q
179. Konstruktor qanday tip qaytaradi?
180. Class o‘zgaruvchisini ________e’lon qilinganda kompilyator uni ob’ektlar uchun
bitta nusxa ko‘rinishida yaratadi. Jumlani to‘ldiring.
181. Agar funksiyani qiymati bir o‘lchovli dinamik massiv qaytarsa, funksiyani e’loni
qanday bo‘ladi?
182. Agar funksiyani qiymati ikki o‘lchovli dinamik massiv qaytarsa, funksiyani e’loni
qanday bo‘ladi?
183. Funksiya ob’ekt qaytarishi uchun qaytariladigan ob’ektning toifasi?
184. Agar parametrli konstruktor mavjud bo‘lsa ob’ektlarni inisalizatsiya qilsa
bo‘ladimi?
J; HA
185. Sinfga ta’rif bering?
186. . Polimorfm sinf 187. Abstrakt sinf ob’ektini yaratish mumkinmi?
188. Abstrakt sinfga ko‘rsatkich yoki adres olish amalini e’lon qilish mumkinmi?
J: mumkin
189. Ob’ekt turini oshkor ravishda abstrakt sinf turiga keltirish mum¬kinmi
J; mumkin emas
190. Tayanch sinfda ta’riflanmagan virtual funksiya nima deb ataladi?
191. Polimorfizm bu:
192. Polimorfizm quyidagi mexanizmlar orqali amalga oshiriladi:
193. Ob’ektga yo‘naltirilgan dasturlashda polimorfizm amalga oshiriladi:
194. OYD qanday xossasi bir xil ierarxiyaning turli xil ob’ektlariga huddi birday
munosabatda bo‘lishga imkon beradi?
195. Qaysi operatorni qayta yuklab bo‘lmaydi?
196. . Qaysi operatorlarni qayta yuklash mumkin?
197. . Operator funksiyasi qaerda aniqlangan bo‘lishi mumkin?
198.
199.
200.
201.
202.
203.
204.
205.
206.
207.
208.
209.
210.
211.
212.
213.
214.
Operator funksiyalarining ikki turi mavjud. Ular qaysilar?
Funksional operatsiya uch yo‘l bilan aniqlanishi mumkin. Ular qaysilar?
Operatorlarni qayta yuklash nimaga kerak?
Operatorlarni qayta yuklash afzalliklari nimada?
Operatorlarni qayta yuklashda qanday operatordan foydalaniladi?
Qayta yuklash nima?
Operatorlarni qayta yuklash qaysi operatorlar uchun mumkin emas?
Konstruktorlar bu –
Ob’ekt complex cc shaklida aniqlangan bo‘lsa nima bo‘ladi?
Inkapsulyatsiya – bu
Inkapsulyasiya .....
Ma’lumot sinf ob’ektini yaratish qanday funksiya orqali amalga oshiriladi?
Ma’lumot sinf ob’ektini o‘chirish qanday funksiya orqali amalga oshiriladi?
Sinf ichki ma’lumotlariga murojaatni cheklab qo‘yishi qaday tayinlanadi
Yopiq (private) ma’lumotlarga yoki kodga murojaat qilish taribi qanday?
. Ochiq (public) ma’lumotlarga va kodlarga murojaat qilish taribi qanday
Vorislik – bu shunday jarayonki, unda
161.
Polimorfizm – bu bir xil nomli har xil vazifani bajaradigan funksiyalar yoki
metodlar
162. Hosilaviy ma’lumotlar va funksiyalarni qaerdan oladi?
163. Agar ob’ekt o‘z atributlarini faqat bitta ona sinfdan vorislik bilan olsa ...
164. Yaratilgan ob’ektlarni, ularni funksiya–a’zolariga oddiygina murojaat orqali amalga
oshiriluvchi ...
165. Kechiktirilgan bog‘lanishda chaqiriladigan funksiya-a’zolar adreslari dastur
bajarilishi jarayonida qanday aniqlanadi?
166. An’anaviy dasturlash tillarida adreslar qanday aniqlanadi?
a. &var
167. Dasturlash paradigmasi nima?
a. Yaxshi tashkil qilingan ilmiy qarashlar tizimlari
168. Dasturlashning asosiy modellarini ko‘rsating
a. Imperative, deklarativ, strukturali, funksional, mantiqiy, oop
169. Deklorativ dasturlashga to‘g‘ri keladigan qatorni aniqlang
a. Javob: amallar ketma-ket bajarilmaydi, qanday qilish emas, nima qilish
yoziladi
170. Algoritmning xossalarini toping
a. Javob: natijaviylik, aniqlilik, to’liqlilik, cheklilik, tushunarlik, ommaviylik
171. Protsedurali dasturlash paradigmasi
a. Javob: global o’zgaruvchilar ko’p, protseduralar global state ni update
qiladi
172. “goto” o‘tish operatori:
a. Javob: to’g’ri shunaqa
173. Strukturali dasturlash operatorlari
a. 123 ga qarang
174. Barcha ob’ektlar uchun mavjud bo‘lgan sinf a’zolari quyidagi so‘z yordamida e’lon
qilinadi:
a. Javob: public
175. Sinf a’zolariga faqat sinf ichidagi yoki uning avlodlari ichidagi kodlar orqali kirish
imkoniyati quyidagi so‘z yordamida e’lon qilinadi:
a. Javob: protected
176. Ekranda nima ko‘rsatiladi?
#іnсludе<iostream.h>
сlass А{
publіс:
А(vоid){thіs->_num=0;}
іnt А(int num){this->_num=num;}
~А(void){сout<<this->_num;}
рrivatе:
int _num;};
іnt main(vоіd){
А vаl(100);
return 0;}
kompilyatsiya bo’lmaydi, kod xato
xato degan javob bo’lmasa 100 ni bosing, xohlasangiz apellyatsiya qiling
177. Sturkturali dasturlashda qaysi operatordan foydalaniladi?
a. For, if-else, while, break, continue,
178. Dastur bajarilishi natijasida nimalar bosiladi?
#include <stdio.h>
void main(){
int a = 5 ¦ 3;
float b = 1.5f;
b -= a/2;
printf("%.2f", b);}
179. Sikl necha marta bajariladi?: for(int i=0; i<=5; i+=3)
i. Javob: 2
180. Qaysi biri quyidagi kodni chiqaradi?:
#include <іostrеаm.h>
сlаss А{
privatе:
A(){соut<<"А";}};
int mаin(){
А а,b;
rеturn 0;}
Javob: AA
Dastur nimani chiqaradi?
#іnсlude<іostreаm.h>
voіd prіnt(іnt х, int
y){ cout<<x<<y<<еn
dl;} іnt mаin(){
int x=1; int
у=2;
print(y=5,x=6);
}
Javob: 65
Ekranda nima ko‘rsatiladi? int mаin(){
int= аrrау = new іnt[10];
сout<<sіzeof(аrray)/sizeоf(аrrаy[0])
; dеlete[] аrrау;
return 0;}
Jacob: 10
Dasturlashni rivojlantirishning birinchi bosqichi qaysi bosqich?
mashina tili
Dasturlashning ikkinchi bosqichi qaysi bosqichda?
Assembler
Dasturlashni ishlab chiqishning uchinchi bosqichi qaysi bosqich?
Quyi dasturlash tillar
Dasturlashning to‘rtinchi bosqichi qaysi bosqich?
Yuqori dasturlash tillar
main() funsiyaga ta’rif bering.
dastur kirish qismi, protsess shu funksiyadan boshlanadi
Funssiya prototipiga ta’rif bering.
Funksiyani qaytaradigan tipi, nomi va parametrlarini o’zini e’lon qilib,
tanasini ko’rsatmaydi
Funksiya aniqlanishi…
qaytaradigan_tip funksiya_nomi(birinchi_arg_tip birinchi_arg_nomi….){tana}
Funksiyani chaqirish uchun …
funksiya(parametrlar); shaklida
Rekursiv funksiyalar …
O’ziga o’zi murajaat qiladigan funksiya
Funksiya ichida e’lon qilingan o‘zgaruvchilarni –
lokal o’zgaruvchi bo’ladi?