HIV 101 Wafi | @thewafism APA ITU HIV? H Human Manusia I Immunodeficiency V Virus Kekurangan daya tahan Virus Virus yang menjangkiti manusia dan menjadi punca mereka yang dijangkiti mempunyai kekurangan daya tahan badan. SISTEM KETAHANAN BADAN 1 2 3 Sistem Pertahanan Pertama Sistem Pertahanan Kedua Sistem Pertahanan Ketiga Serang Bakteria / Virus / Patogen • • • • Kulit Air liur Mukos Air mata • Demam Sel imun: • Sel T • Sel B • HIV menyerang 3 , iaitu sel T CD4. • Fungsi sel T CD4 menyerang dan membunuh kuman dan virus yang memasuki badan kita. • Apabila kiraan sel T CD4 kurang daripada 200 sel/µL, seseorang itu akan menghidapi AIDS. APA ITU AIDS? A Acquired I Immune Diperoleh Daya tahan D Deficiency S Syndrome Kekurangan Sindrom Sindrom yang diperolehi apabila daya tahan seseorang yang dijangkiti HIV berkurangan (sel T CD4 ≤ 200 sel/µL) dan lemah menyebabkannya lebih mudah mendapat penyakit. HIV ≠ AIDS HIV → CD4 ≤ 200 sel/L → AIDS 4 LOKASI UTAMA HIV DIJUMPAI DI DALAM CECAIR BADAN 1. AIR MANI 2. SUSU IBU 3. DARAH 4. CECAIR FARAJ HIV tidak boleh hidup di luar badan manusia seperti di atas kulit atau pakaian, dalam air atau udara. CARA JANGKITAN HIV Hubungan seksual tidak selamat atau tidak memakai kondom bersama seseorang yang hidup dengan HIV (PLHIV) yang masih belum mendapat rawatan dan belum mencapai *UVL. kehamilan kelahiran Berkongsi jarum dan menggunakan alat suntikan yang dicemari oleh HIV. penyusuan Jangkitan daripada ibu yang PLHIV yang masih belum mendapat rawatan dan belum mencapai *UVL kepada anak dalam kandungan melalui tiga peringkat. Pemindahan darah dan hasil darah yang dicemari oleh HIV. HIV TIDAK BOLEH BERJANGKIT MELALUI: CIUMAN SENTUHAN KULIT LUARAN YANG TIADA KECEDERAAN SEPERTI BERJABAT TANGAN DAN BERPELUKAN BERSIN, BATUK, AIR PELUH, AIR MATA ATAU AIR KENCING GIGITAN NYAMUK ATAU SERANGGA LAIN ATAU BINATANG BERKONGSI MAKANAN DAN PERKAKAS DAPUR BERKONGSI TEMPAT TINGGAL, KERJA ATAU BELAJAR BERKONGSI KEMUDAHAN AWAM SEPERTI KOLAM DAN TANDAS MENJAGA SESEORANG YANG HIDUP DENGAN HIV TEMPOH TETINGKAP MASA JANGKITAN HIV JANGKITAN SEBENAR HARI 7 - 14 PENINGKATAN HIV RNA HARI 16 ANTIGEN HIV p24 MENINGKAT SAMBUNGAN Jangkitan HIV akut Gerhana HARI 0 TEMPOH TETINGKAP MASA JANGKITAN HIV 70% ORANG MENDAPAT SIMPTOM AWAL (PURATA 7-21 HARI) HARI 28 Pembentukan jangkitan HIV 95% ORANG MENDAPAT KEPUTUSAN ANTIBODI POSITIF SEMASA MENGAMBIL UJIAN MENGGUNAKAN KIT GENERASI 4 HARI 90 LEBIH 99.97% ORANG MEMBENTUK ANTIBODI HIV DAN POSITIF Jangkitan HIV akut SEROCONVERSION SAMBUNGAN 7 SIMPTOM AWAL HIV seroconversion = purata 7 – 21 hari SIMPTOM MAKSUD D Diarrhoea Cirit-birit A Appetite Loss Hilang Selera Makan F Fever Demam F Fatigue Lesu Ly Lymph Nodes Swollen Bengkak Nodus Limfa N Nausea Mual Ns Night Sweat Berpeluh Waktu Malam Semua gejala berikut juga ada pada kebanyakan penyakit lain. CARA MENCEGAH HIV Mengamalkan Seks Lebih Selamat Memakai kondom ketika melakukan hubungan seks atau mengambil Profilaksis Pra-Pendedahan (PrEP) Tidak Berkongsi Jarum Suntikan Mendapatkan khidmat bantuan dalam program Pertukaran Jarum Suntikan (NSEP) dan Terapi Gantian Methadone Pencegahan Jangkitan Ibu kepada Anak Ibu positif HIV diberikan rawatan antiretroviral melalui program kesihatan di institusi perubatan kerajaan Jalani Ujian HIV Status HIV hanya boleh diketahui melalui ujian • Rawatan Pra-Pendedahan dengan cara pemberian ubat bertujuan untuk melindungi orang yang negatif HIV daripada dijangkiti HIV. • Kebiasaannya berbayar dan ubat berbentuk pil dan perlu diambil sehari sekali sehingga mereka bukan lagi berisiko. • Rawatan ini mempunyai keberkesanan yang tinggi dalam mencegah HIV. • PrEP hanya BOLEH mencegah HIV. RISIKO TERDEDAH KEPADA HIV Contoh senario: • • • • Seseorang itu tidak mengamalkan seks selamat dan mengetahui pasangannya positif HIV setelah itu. Digalakkan untuk mengambil rawatan PEP atau Profilaksi Pasca-Pendedahan dalam bentuk pemberian ubat berbentuk pil dan perlu diambil dalam masa 72 jam selepas berpotensi terdedah kepada HIV. Rawatan PEP berharga dalam julat RM800 – RM1000 untuk sebotol. Perlu diambil sehari sekali atau dua kali sehari selama 28 hari dengan patuh untuk mengurangkan risiko dijangkiti HIV setelah terdedah. RAWATAN JANGKITAN HIV Rawatan HAART (Highly Active Antiretroviral Therapy) atau terapi antiretroviral perlu diambil secara pengambilan pil sehari sekali seumur hidup. Tujuan rawatan ini adalah untuk menghentikan / merencatkan pembiakan HIV di dalam badan sambil menguatkan sel imun di dalam badan. Seseorang yang hidup dengan HIV (PLHIV) yang mendapat akses rawatan awal dan patuh kepada rawatan mampu mengawal jangkitan HIV dan memanjangkan jangka hayat. PLHIV yang mengambil rawatan ini dengan patuh, mampu mencapai UVL untuk mencapai U=U. U=U Undetectable = Untransmittable UNDETECTABLE UNTRANSMITTABLE Apabila seseorang yang hidup dengan HIV (PLHIV) mengambil rawatan dan mencapai *UVL (undetectable viral load) iaitu jumlah virus di dalam badan sangat rendah sehingga tidak dapat dikesan semasa membuat ujian darah. Selagi PLHIV yang mencapai UVL patuh kepada rawatan dan kekal UVL, mereka tidak akan menjangkiti atau memberi HIV kepada orang lain. UVL ≠ Negatif HIV PLHIV harus menerima rawatan HIV seumur hidup untuk kekal mencapai UVL HIV boleh DIRAWAT tetapi tidak boleh DISEMBUHKAN CONTOH PLHIV U=U Andrew Pulsipher, merupakan PLHIV yang mempunyai isteri dan anak-anak yang negatif HIV. Sumber: Andrew Pulsipher Sumber ● Centers for Disease Control and Prevention ● Malaysian AIDS Council ● HIV i-Base TERIM K SIH