UNCLASSIFIED
Gramatica limbii turce - substantivele, timpurile verbale







Alfabetul si pronuntia
Alfabetul
Pentru a putea citi sau scrie orice cuvant in limba turca, este
nevoie sa cunoastem cate ceva despre regulile de pronuntie si
de scriere. Ne vom ocupa doar de literele si de sunetele
turcesti care nu exista sau care nu sunt redate identic in limba
romana. Sunetele si literele care nu sunt mentionate in lista de
mai jos sunt identice cu cele din limba romana. Ajungem apoi
si la alte grupuri de sunete, restul de sunete avand o pronuntie
asemanatoare cu cele din limba noastra.
ı I (i fara punct) se citeste ca romanescul î/â
Exemple: kız=fata, tatlı=dulce, ıspanak=spanac, altı=sase
ö Ö se citeste ca ´´o´´ lunguiet, cu buzele tuguiate, se aseamana cu sunetul
din ´´bleu´´
Exemple: asansör=lift, önemli important , özel=special
ü Ü se citeste ca un ´´u´´ lunguiet, aproximativ ca un ´´iu´´
Exemple: gün=zi, süt=lapte, ünlü=cunoscut
ç Ç se citeste ca si in romanescul ´´CEai´´
Exemple: çorap=ciorap, işçi=muncitor, buçuk=jumatate
c C se citeste ca si in romanescul ´´GEam´´
Exemple: yolcu=calator, ocak=aragaz,cadde=bulevard
k K se citeste precum ´´c´´ in romana
Exemple: kuş=pasare, okul=scoala, tabak=farfurie, doktor=doctor
ğ Ğ, acest sunet se numeste yumuşat g (g moale), nu se pronunta, rolul lui este de a dubla
vocala din fata
Exemple: yağmur(iaamur)=ploaie, soğuk(soouk)=rece, düğün(düün)=nunta
Grupuri de sunete
´´ce´´ se citeste ,,ge,, Gemre=nume de fata
´´ci´´ se citeste ´´gi´´ gazeteci=ziarist
´´ge´´ se citeste ´´ghe´´ gelmek=a veni
´´gi´´ se citeste ,,ghi´´ dergi=revista
Cam asta este tot ce trebuie sa stim legat de alfabet.
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
Numeralul cardinal
Numeralul cardinal
Ca si in limba romana, in limba turca avem un numeral
cardinal si unul ordinal. Ce este insa special in cazul limbii
turce, este faptul ca substantivele, desi au forma de plural,
cand sunt insotite de un numeral, se folosesc la singular:
köpek- caine
köpekler- caini
iki köpek- doi caini
Astfel, in limba turca avem urmatoarele cuvinte care exprima
numerele:
0-sıfır
1-bir
2-iki
3-üç
4-dört
5-beş
6-altı
7-yedi
8-sekiz
9-dokuz
10-on
Pentru a exprima un numar format din zeci si unitati, se
utilizeaza denumirea pentru zeci si apoi cea pentru unitati,
fara particula "si"
11-on bir
12-on iki
13-on üç
14-on dört
15-on beş
16-on altı
17-on yedi
18-on sekiz
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
19-on dokuz
20-yirmi
21-yirmi bir
30-otuz
31-otuz bir
40-kırk
41-kırk bir
50-elli
51-elli bir
60-altmış
61-altmış bir
70-yetmiş
71-yetmiş bir
80-seksen
81-seksen bir
90-doksan
91-doksan bir
100-yüz
154-yüz elli dört
1000-bin
1789-bir bin yedi yüz seksen dokuz
2345-iki yuz üç kırk beş
1000000-milyon
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
SUBSTANTIVELE (İSİMLER)
PLURALUL SUBSTANTIVELOR (İSİMLERİN ÇOĞUL YAPILMASI)
Majoritatea substantivelor formeza pluralul adaugand -ler SAU -lar.
Singular
(TEKİL)
caine
(kopek)
carte
(kitap)
Plural
(ÇOĞUL)
caini
(köpekler)
carti (kitaplar)
Powered By
Play
Unmute
Loaded: 1.03%
Fullscreen
trandafir trandafiri
(gül)
(güller)
cutie
cutii (kutular)
(kutu)
un tipat tipete
(bir
(çığlıklar)
çığlık)
o musca muste
(bir
(sinekler)
sinek)
un oras orase
(bir
(sehirler)
sehir)
o
doamne
doamna (bayanlar)
(bir
bayan)
un copil copii
(bir
(bebekler)
bebek)
Limba turca nu are forme neregulate.
TIMPURILE (ZAMANLAR)
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
PREZENTUL SIMPLU (GENİS ZAMAN)
Trebuie sa adaugati –er la sfarsitul verbului.
Eu beau lapte in fiecare zi.
(Ben) her gün süt içerim.
Tu bei lapte in fiecare zi. (Sen) her gün süt içersin
El bea lapte in fiecare zi.
Ea bea lapte in fiecare zi. (O) her gün süt içer.
El/ea (obiect) lapte in fiecare zi.
Noi bem lapte in fiecare zi.
(Biz) her gün süt içeriz.
Voi beti lapte in fiecare zi.
(Siz) her gün süt içersiniz.
Ei/ele beau lapte in fiecare zi.
(Onlar) her gün süt içerler.
Exemple:
a. El merge la scoala in fiecare dimineata. (O) her sabah okula gider.
b. Ea intelege limba engleza. (O) ingilizce anlar.
c. El amesteca nisipul cu apa. (O) su ve kumu karıstırır.
d. El incearca din greu. (O) çok çalısır.
e. Ei ii place sa cante la pian. (O) piano çalmayı çok sever.
Exemplu: a gandi, prezent simplu (genis zamanda “düsün” fiili)
Afirmativ
(OLUMLU)
Eu gandesc (Düsünürüm)
Interogativ
(SORU)
Gandesc?
(Düsünür müyüm?)
Tu gandesti (Düsünürsün) Gandesti?
(Düsünür müsün?)
El/ea gandeste (Düsünür) Gandeste?
(Düsünür mü?)
Noi gandim (Düsünürüz) Gandim? (Düsünür
müyüz?)
UNCLASSIFIED
Negativ
(OLUMSUZ
Nu gandesc.
(Düsünmem)
Nu gandesti.
(Düsünme)
Nu gandeste.
(Düsünmez)
Nu gandim.
(Düsünmeyiz)
UNCLASSIFIED
Voi ganditi (Düsünürsünüz) Ganditi?
Nu ganditi.
(Düsünür müsünüz?) (Düsünmessin)
Proiect:
Aporie - un
soi de
antinomie /
pradox
Proiect:
Confucianism
- una dintre
cele Trei
Religii aflate
in patrimoniul
chinez,
fundamentata
de filosoful
Kong-Fu-zi
P:S: Pentru a forma propozitii negative la prezentul simplu trebuie sa adaugati –me, ma la sfarsitul verbului. Pentru a forma intrebari trebuie sa adaugati –mü la sfarsitul
verbelor
De exemplu verbul este Git (a merge), forma negativa este Gitme (nu merge)
TIMPURILE (ZAMANLAR)
PREZENTUL CONTINUU (SİMDİKİ ZAMAN)
1. PREZENTUL CONTINUU, forma
In limba turca trebuie sa adaugati–iyor la sfarsitul verbului pentru a forma prezentul
continuu.
Afirmativ
Subiect Verb
-iyor
ea
vorbeste
O
konus uyor
Onlar konus uyorlar
Negativ
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
Subiect Verb
-m/iyor
ea
nu
vorbeste
O
konus m/uyor
Interogativ
Subiect Verb
m/iyor/mu?
ea
vorbeste
O
konus muyor mu
Exemplu: a merge, prezent continuu
Afirmativ (OLUMLU)
Eu merg (Ben
gidiyorum)
Tu mergi (Sen
gidiyorsun)
El/ea merge (O
gidiyor)
Noi mergem (Biz
gidiyoruz)
Voi mergeti (Siz
gidiyorsunuz)
Ei merg (Onlar
gidiyorlar)
Negativ (OLUMSUZ)
Eu nu merg (Ben
gitmiyorum)
Tu nu mergi. (sen
gitmiyorsun)
El/ea nu merge (O
gitmiyor)
Noi nu mergem (Biz
gitmiyoruz)
Voi nu mergeti (Siz
gitmiyorsunuz)
Ei nu merg (Onlar
gitmiyorlar)
Interogativ (SORU)
Eu merg? (Ben
gidiyor muyum?)
Tu mergi? (Sen
gidiyor musun?)
El/ea merge? (O
gidiyor mu?)
Noi mergem? (Biz
gidiyor muyuz?)
Voi mergeti? (Siz
gidiyor musunuz?)
Ei merg? (Onlar
gidiyorlar mı?)
TIMPURILE (ZAMANLAR)
PERFECTUL COMPUS (GEÇMİS ZAMAN)
PERFECTUL COMPUS, FORMa
In limba turca trebuie sa adaugati –di, -dı la sfarsitul verbului.
Exemplu: a merge, perfect compus.
Afirmativ (OLUMLU)
Negativ (OLUMSUZ)
Eu am mers (Ben yürüdüm.) Eu nu am mers
(Yürümedim)
Tu ai mers (Sen yürüdün)
El/ea a mers (O yürüdü)
UNCLASSIFIED
Interogativ (SORU)
Eu am mers? (Yürüdüm
mü?)
Tu nu ai mers (Yürümedin) Tu ai mers? (Yürüdün mü?
El nu a mers (Yürümedi)
El a mers? (Yürüdü mü?)
UNCLASSIFIED
Noi am mers (Biz yürüdük)
Noi nu am mers
(Yürümedik)
Voi ati mers (Siz yürüdünüz) Voi nu ati mers
(Yürümediler)
Ei au mers. (Onlar
Ei nu au
yürüdüler)
mers (Yürümediler)
Exemple:
Noi am mers? (Yürüdük
mü?)
Voi ati mers?
(Yürüdünüz mü?)
Ei au mers? (Yürdüler mi?
a merge
a. El a mers intr-un club aseara.
(Dün aksam bir klübe gittiler)
b. El a mers la cinema aseara? (Dün aksam sinemaya gittiniz mi?)
c. El nu a mers la culcare devreme aseara. (Dün gece erken yatmadı)
TIMPURILE (ZAMANLAR)
VIITORUL (GELECEK ZAMAN)
Viitorul, forma
Pentru a exprima viitorul trebuie sa adaugati–cek, -cak la sfarsitul verbului
Exemplu: a vedea, viitor
Afirmativ (OLUMLU)
Eu voi
vedea (Göreceğim)
Tu vei
vedea (Göreceksin)
El/ea va
vedea (Görecek)
Noi vom
vedea (Göreceğiz)
Voi veti
vedea (Göreceksiniz)
Ei vor
vedea (Görecekler)
Negativ (OLUMSUZ)
Eu nu voi vedea
(Görmeyeceğim)
Tu nu vei vedea
(Görmeyeceksin)
El nu va vedea
(Görmeyecek)
Noi nu vomvedea
(Görmeyeceğiz)
Voi nu veti vedea
(Görmeyeceksiniz)
Ei nu vor vedea
(Görmeyecekler)
Interogativ (SORU)
Eu voi vedea??
(Görecek miyim?)
Tu vei vedea??
(Görecek misin?)
Ea va vedea? (Görecek
mi?)
Noi vom vedea?
(Görecek miyiz?)
Voi veti vedea?
(Görecek misiniz?)
Ei vor vedea?
(Görecekler mi?)
ARTICOLUL HOTARAT (BELİRLİ ARTİKEL)
-ul; -a (BİR)
ARTICOLUL NEHOTARAT (belirsiz artikel
UN / O (BİR)
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
In limba turca articolul hotarat si articolul nehotarat au aceeasi forma: BİR. Insa la
plural nu se foloseste nici un articol.
Exemplu:
Un baiat
(Bir çocuk
Un mar (Bir elma)
O masina (Bir araba)
O portocala (Bir portakal)
O casa (Bi rev)
O opera (Bir opera)
TIPURI DE ADVERBE
ADVERBE INTEROGATIVE (SORU SÖZCÜKLERİ)
Acestea sunt:
De ce (Neden, Niçin) , unde (Nerede), cum (Nasıl), cand (Ne zaman)
De obicei ele se pun inaintea verbului.
Exemple:
De ce ai intarziat atat?
(Neden bu kadar geç kaldın?)
Unde este pasaportul meu? (Pasaportum nerede?)
Ce faci?
Cat costa acea haina?
(Nasılsınız?)
(Su palto kaç lira?)
Cand ajunge trenul?
PRONUMELE PERSONALE (SAHIS ZAMİRLERİ)
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
PRONUMELE PERSONALE
(SAHIS ZAMİRLERİ)
Subiect
Indirect
Özne
Obje – zamir
Eu
(Ben)
Mie, pe
mine (Beni)
Tu (Sen)
Tie, Pe Tine (Seni)
El (O)
Lui, pe el (onu)
Ea (O)
Ei, pe ea (onu)
El/ea (O)
Ei/lui, pe el/pe
ea (onu)
Noi (Biz)
Noua, pe noi (bizi)
Voi (Siz)
Voua, pe voi (Sizi)
Ei
Lor, pe ei (Onları)
(Onlar)
PosESIVE (SAHİPLİK)
adjective (SIFAT)
Reflexiv
refleksif
Eu
insumi/insami (Kendi
kendime)
Tu
insuti/insati (Kendi
kendine)
El insusi (Kendi
kendine)
Ea insasi (Kendi
kendine)
El insusi/ ea
insasi (Kendi
kendine)
El insusi/ ea
insasi (Kendi
kendimize)
Voi
insiva/inseva (Kendi
kendinize)
Ei insesi/ ele
insele (Kendi
kendilerine)
pronume
(ZAMİR)
Meu, mea, mei, mele Al meu, a mea, ai mei, ale mele (Benim
(Benim)
ki)
Tau, ta, tai, tale (senin) Al tau, a ta, ai tai, ale tale (Senin ki)
Lui/sau, lui/sa, lui/sai, Al lui/sau, a lui/sa, ai lui/sai, ale
lui/sale (Onun)
lui/sale (Onun ki)
UNCLASSIFIED
UNCLASSIFIED
Ei/sau, ei/sa, ei/sai,
ei/sale (Onun)
Lui/ei/sau, lui/ei/sa,
lui/ei/sai,
lui/ei/sale (Onun)
Nostru, noastra, nostri,
noastre (Bizim)
Vostru, voastra, vostri,
voastre (Sizin)
Lor, lor, lor,
lor (Onların)
UNCLASSIFIED
Al ei/sau, a ei/sa, ai ei/sai, ale
ei/sale (Onun ki)
Al lui/ei/sau, a lui/ei/sa, ai lui/ei/sai, ale
lui/ei/sale
Al nostru, a noastra, ai nostri, ale
noastre (Bizim ki)
Al vostru, a voastra, ai vostri, ale
voastre (Sizin ki)
Al lor, a lor, ai lor, ale lor (Onların ki)