KKKKKKKKKK
Adı Soyadı
Numarası
Bölümü
İmzası
:
:
:
:
FIZ 144 FİZİK II
2003-2004 BAHAR DÖNEMİ
I. ARA SINAVI
02.04.2004
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Sınav süresi 100 dakikadır.
Bu sınavda eşit puanlı 30 adet soru vardır.
Elinizdeki soru kitapçığı “K” türü soru kitapçığıdır.
Yanıtlarınızı ‘Yanıt Kağıdı’ üzerinde ilgili bölmeyi karalayarak işaretleyiniz.
Beş yanlış bir doğru yanıtı siler.
Hem soru kitapçığına, hem de yanıt kağıdına kimliğiniz ile ilgili bilgileri yazınız.
Gerekirse, işlemlerinizi soru kitapçığı üzerinde yapınız.
Hesap makinesi kullanmak yasaktır.
VERİLER
|e-|=e+=p=1,6x10-19 C
g=10 m/s2
k=(1/40)=9x109 N.m2/C2
o=9,0x10-12 C2/N.m2
=3
mp =1,7x10-27 kg
me=9,1x10-31 kg
1 eV=1,6x10-19 J
sin30o=cos60o=0,5
cos30o=sin60o=0,87
sin45o= cos45o=0,7
cos37o=sin53o=0,8
sin37o=cos53o=0,6
3=1,7; 2=1,4
109
106
103
10-2
10-3
10-6
10-9
10-12
giga
mega
kilo
centi
mili
micro
nano
pico
G
M
k
cm
m

n
p
KKKKKKKKKK
1. Kütlesi 25 g ve yükü 5 x 10-6 C olan bir parçacık 3 m/s’lik sabit bir hızla, yükü
–5 x 10-6 C olan durgun bir parçacık etrafında dairesel bir yörünge üzerinde
dolanmaktadır. Yörüngenin yarıçapı (m cinsinden) nedir?
A) 4
B) 3
C) 2
D) 1
E) sıfır
2. Bir bölgedeki elektrik potansiyel V = – 7,5x2 + 3x ifadesi ile verilmektedir. Burada V volt,
x ise metre cinsindendir. x=2m’deki elektrik alan vektörünün büyüklüğünü (V/m
cinsinden) ve yönünü bulunuz.
A) – 27 i
B) – 30 i
C) 33 i
D) 30 i
E) 27 i
3. 6 volt’luk bir güç kaynağı kullanılarak 2 dakika süresince bir lambadan 0,3A’lik bir akım
geçiriliyor. 2 dakika süresince bu lamba üzerinde harcanan enerji (J cinsinden) nedir?
A) 1,8
B) 3,6
C) 216
D) 20
E) 36
4. Bir iletken aynı atom sayısına sahip bir yalıtkandan, aşağıdaki niceliklerin hangisinin farklı
sayıda olması ile ayırdedilebilir?
A) serbest atomlar
D) protonlar
B) elektronlar
E) moleküller
C) serbest elektronlar
R
5. R ve T noktaları, şekilde gösterildiği gibi eşit ve zıt işaretli
iki yükten eşit uzaklıktadır. Negatif bir q yükünü, R’den
T’ye götürmek için gereken iş kaç joule’dur?
d
d
− Q
Q +
d
A) sıfır
D) kqQ/(
B) kqQ/d
2
d)
2
d
C) kqQ/d
T
E) kqQ/(2d)
6. Bir demet içerisinde bulunan ve kuzeye doğru 1,0 x105 m/s hızla hareket eden, artı iki
yüklü iyonların birim hacimdeki sayısı n=2,0x108 iyon/cm3’ dür. Akım yoğunluğu J’nin
büyüklüğünü (A/m2) bulunuz?
A) 1,6
B) 3,5
C) 4,0
D) 5,4
E) 6,4
7. Her birinin yarıçapı 50 cm, ve aralarındaki uzaklık 1 cm olan, iki dairesel metal plakadan
paralel plakalı bir kondansatör yaptığımızı düşünelim. Bu kondansatörün sığası ( pF
cinsinden ) ne olur ?
A) 455
B) 675
C) 220
D)145
E)700
8. Hareketsiz Q1 ve Q2 yükleri arasındaki uzaklık 75 cm’ dir. Aralarındaki uzaklığı 25 cm
yapacak şekilde, yükleri birbirine hızlandırmadan yaklaştırmak için, kaç joule’lük iş
yapılması gerekir? (Q1 = - 4,0  10-9 C ve Q2 = -2,0  10-9 C)
A) 15  10-7
B) 10  10-9
C) –6,3  10-7
D) 1,9  10-7
E) -1,8  10-7
KKKKKKKKKK
9. Şekilde görüldüğü gibi, yarıçapı a olan içi dolu bir küre,
yarıçapı b olan ( b a ), içi boş ikinci bir kürenin içine,
merkezleri çakışacak şekilde yerleştirilmiştir. +Q yükü,
içi dolu kürenin içine düzgün olarak dağılmıştır. Dış
kürenin yükü -Q’dır. Merkezden r ( r  a ) kadar
uzaklıkta, elektrik alanın büyüklüğü nedir?
A) kQ/r2
B) kQr/a3
C) kQ/b2
D) kQ/a2
b
a
Q
-Q
E) zero
10.Ters işaretli olarak yüklenmiş iki plakanın arasında düzgün bir elektrik alan oluşmuştur.
Negatif yüklü plakanın yüzeyinden serbest bırakılan bir elektron 1,6 cm uzaklıkta bulunan
pozitif yüklü plakaya 1,0 x10 -8s sonra çarpmaktadır. Plakalar arasındaki elektrik alanın
büyüklüğünü (N/C cinsinden) bulunuz?
A) 910
B) 1245
C) 1500
D)1820
E) 2250
11. Bir kondansatöre 1000V’luk potansiyel farkı altında 10 kW.saat ‘lik enerji
depolayabilmek için bu kondansatörün sığası (F) ne olmalıdır?
A) 72
B) 64
C) 36
D)24
E) 18
12.İç direnci 1,0 ve emk’sı 2,0 V olan bir bataryaya 5,0 ’luk bir direnç bağlanmıştır. Bu
bataryada 2,0 dakika içinde elektriksel enerjiye dönüşen kimyasal enerji (J) miktarı nedir?
A) 60
B)80
C) 70
D) 40
E) 50
13.Yanda verilen elektrik dipolünün P noktasında oluşturduğu
potansiyeli hesaplayınız.
A)
B)
C)
D)
E)
P
r
k (2q) /  (r-a)(r+a)
k (2qa) /  (r+a)2
k (2qa) / (r-a)(r+a)
k (2q) /  (r-a)2
k (2q) /  (r+a)2
+q
a
a
-q
14.Alaşımdan yapılmış 1,0 m uzunluğunda ve 1,0 mm2 kesitinde bir telin uçları arasına
2,0V’luk bir gerilim uygulandığında üzerinden geçen akımın 2,0A olduğu ölçülmüştür. Bu
alaşımın iletkenliği ( m)-1 cinsinden nedir?
A) 2,0x103
B) 1,0x103
C) 2,0x10-6
D) 1,0x106
E) 2,0x10-3
15.Tek halkalı bir elektrik devresinden geçen akım 5,0 A’dir. Bu devreye 3,0 ’luk yeni bir
direnç seri olarak eklendiğinde akımın 4,0A’e düştüğü görülmüştür. Orijinal devredeki
direncin değeri kaç ’dur?
A) 12
B) 8
C) 9
D) 4
E) 3
KKKKKKKKKK
16. Bir telden 2 A’ lik kararlı akım geçiyor. Telin bir kesitinden 2 s ‘de geçen elektronların
sayısını bulunuz.
A) 2
C) 2,5x1019
B) 4
D) 1,3x1019
E) 6,3x1018
17.Bir tel, yarıçapı R=10 cm olan silindirik bir metal kabuğun eksenine yerleştirilmiştir. Telin
ve kabuğun çizgisel yük yoğunlukları sırası ile λ ve 2λ’dır (λ=0,9 μC/m). Silindir
ekseninden r =20 cm uzaklıktaki elektrik alan (kN/C cinsinden) nedir ? (o=9,0x10-12
C2/N.m2 alınız)
A) 250
B) 500
C) 175
D) 650
E) 745
18.Kütlesi, m=81 g olan kübik bir metalin yoğunluğu 3 g/cm3, özdirenci ise ρ= 1,5 x 10-8
Ω.m’ dir. Kübün karşılıklı iki yüzeyi arasına ∆V=5x10-5 V’luk bir potansiyel farkı
uygulanınca geçen akım (A) nedir ?
A) 58
B) 100
C) 164
D) 245
E) 356
19.Yükleri +4 µC olan iki küçük cisimden biri x = (3)1/2 m ve diğeri ise x = - (3)1/2 m
noktalarına yerleştirilmiştir. Bu yüklerin y = 1 m noktasında oluşturdukları elektrik alanın
büyüklüğünü (N/C) ve yönünü bulunuz.
A) 4,5 x103j
B) 9x103j
C) -9x103j
D) 1,8x103i
E) 9x103i
20. Q yüküne sahip R yarıçaplı bir iletken kürenin içindeki potansiyel V = kQ/R ile dışındaki
bir noktadaki potansiyel ise V = kQ/r bağıntısı ile verilmektedir. Bu iletken kürenin
içindeki ve dışındaki bir noktadaki elektrik alanların büyüklüklerini bulunuz.
A) içerde: 0 ; dışarda: kQ/R2
C) içerde: kQ/R2 ; dışarda: 0
E) içerde: 0 ; dışarda: kQ/r2
B) içerde: 0 ; dışarda: kQ/r3
D) içerde : kQ/R2 ; dışarda: kQ/r2
21.Şekildeki devrede R2 direncinin uçları arasındaki potansiyel
fark kaç volttur?  = 12 V, R1 = 3 , R2 = 4  ve R3 = 5 
olduğunu kabul ediniz.
A) 2
B) 4
C) 6
D) 8
R1

R2
R3
E) 12
22.Bir fotokopi makinesinin silindirik olan yüklü tamburunun yüzeyinin hemen üzerindeki
elektrik alan şiddeti 3,0x105 N/C’dur. Tamburun iletken olduğu bilindiğine göre ,  yüzey
yük yoğunluğu (C/m2 olarak) nedir?
A) 2,7x10-6
B) 4,3x10-8
C) 5,4x10-12
E) sıfır
D) 6,5x10-6
A/2
23.Yüzey alanı A olan birbirine paralel iki iletken plakadan oluşan
bir kondansatör, şekilde görüldüğü gibi iki farklı dielektrik
madde ile doldurulmuştur. Bu kondansatörün eşdeğer sığası
nedir?
A) oA / d
B) 2oA / d
C) oA(+1) / 2d

D) 2oA (1+) / d
A/2
hava d
E) oA / 2d
KKKKKKKKKK
y
24.Şekilde görülen
ve Gauss yüzeyi olarak seçilen küp, homojen

olmayan E = (4x) iˆ + 5 ˆj N/C’luk bir elektrik alan içine
konulmuştur. Kübün, taralı yüzeyinden geçen elektrik alan akısı
(N.m2/C cinsinden) nedir?
A)16
B) 32
C) 44
D) 62
x
E) 64
x =2 m
x=4 m
z
25.Kapalı bir devrenin bir bölümü yandaki
verilmiştir. VK-VL gerilim farkı nedir (V)?
A) -16.5
D) -19,5
B) 40,5
E) 35,5
şekilde
30 V 8 V
I=0,5 A
C) 24,5
+ -
6
20
+
K
3
3
L
26. İki özdeş direnç, iç dirençsiz bir bataryanın uçlarına paralel bağlandığı zaman
dirençlerde harcanan toplam güç 40 W oluyor. Eğer bu dirençler , aynı bataryanın
uçları arasına seri bağlansaydı dirençlerde harcanan güç kaç watt olurdu ?
A)160
B) 80
C) 40
D) 10
E) 5
27. Uzayın belirli bir bölgesinde elektrik alanı +x yönündedir;
büyüklüğü ise x=0’da E=500 N/C’dan, x=30 m’de E=400
N/C’a düşmektedir. Yarıçapı 10 m olan silindir biçimindeki
bir kutu, alana şekildeki gibi yerleştirilirse, kutunun içindeki
yük miktarı (C cinsinden) ne olur?
A) −0,27
B) 1,25
C ) 0,81
D) −2,40
E
x=30m
x=0
E) sıfır
28. Bir elektrik dipol q=4,50 nC’luk yüklere sahiptir ve yükler arasındaki uzaklık d=2m ‘dir.
Dipolün içinde bulunduğu elektrik alanın büyüklüğü E=3x106 N/C’dur. Dipolün
potansiyel enerjisi U= −2,16x10-8 J ise, elektrik alan vektörü ile dipol moment vektörü
arasındaki açı kaç derecedir?
A) 53
B) 30
C) 45
D) 37
E) 60
29. Paralel plakalı havalı bir kondansatörün plakaları arasındaki enerji yoğunluğu 0,5 J/m3
olduğuna göre, plakalar arasındaki E elektriksel alanın büyüklüğü (N/C cinsinden) nedir?
A) 3x10+6
B) (1/3)x10-8
C) (1/3)x10-12
D) 3 x10+12
E) (1/3)x10+6
y
30. Şekilde görüldüğü gibi r = 90 m yarıçaplı 60 ’lik yay
şeklinde bükülen plastik çubuk, homojen olarak dağılmış
−q yükü taşımaktadır. Çizgisel yük yoğunluğu  =
1,8x10–9 C/m olduğuna göre, P noktasındaki elektrik
alanının büyüklüğü nedir (N/C cinsinden)?
A)1,8
B) 0,2
C) 0,18
D) 2,0x10-3
E) 1,8x10-4
P
30
30 r
x
KKKKKKKKK
Adı Soyadı
Numarası
Bölümü
İmzası
:
:
:
:
FIZ 144 FİZİK II
2003-2004 YAZ DÖNEMİ
FİNAL SINAVI
10.8.2004
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Sınav süresi 120 dakikadır.
Bu sınavda eşit puanlı 30 adet soru vardır.
Elinizdeki soru kitapçığı “K” türü soru kitapçığıdır.
Yanıtlarınızı ‘Yanıt Kağıdı’ üzerinde ilgili bölmeyi karalayarak işaretleyiniz.
Beş yanlış bir doğru yanıtı siler.
Hem soru kitapçığına, hem de yanıt kağıdına kimliğiniz ile ilgili bilgileri yazınız.
Gerekirse, işlemlerinizi soru kitapçığı üzerinde yapınız.
Hesap makinesi kullanmak yasaktır.
VERİLER
|e-|=e+=p=1,6x10-19 C
g=10 m/s2
k=(1/40)=9x109 N.m2/C2
o=9,0x10-12 C2/N.m2
o=4x10-7 T.m/A
=3
mp =1,7x10-27 kg
me=9,1x10-31 kg
1 eV=1,6x10-19 J
sin30o=cos60o=0,5
cos30o=sin60o=0,87
sin45o= cos45o=0,7
cos37o=sin53o=0,8
sin37o=cos53o=0,6
ln 2=0,69; e=2,7
log e = 0,43
3=1,7; 2=1,4
109
106
103
10-2
10-3
10-6
10-9
10-12
giga
mega
kilo
centi
mili
micro
nano
pico
G
M
k
cm
m

n
p
KKKKK
1. Yanda verilen elektrik dipolünün P noktasında oluşturduğu
potansiyeli hesaplayınız.
A)
B)
C)
D)
E)
P
r
k (2q) /  (r-a)(r+a)
k (2qa) /  (r+a)2
k (2qa) / (r-a)(r+a)
k (2q) /  (r-a)2
k (2q) /  (r+a)2
+q
a
a
-q
2. İki düz ve paralel tel aynı değerde fakat ters yönde akım taşımaktadırlar. İki telin arasında,
orta noktadaki magnetik alan;
A) sıfırdan farklı ve iki teli birbirine bağlayan bir doğru boyuncadır
B) sıfırdan farklı ve tellere paraleldir
C )sıfırdan farklı ve tellerin oluşturduğu düzleme diktir
D) sıfır
E) hiçbiri
3. Bir proton düzgün B manyetik alanına dik bir düzlem içinde, 5,3 mm yarıçapında bir daire
üzerinde dolanmaktadır. Protonun hızı 106 m/s ise manyetik alanın (T) değeri nedir?.
A)0,5
B) 2,0
C) 10,0
D) 100,0
E) 200,0
+q
4. Positif q yükünü K noktasından O noktasına
taşımak için yapılması gereken iş nedir?
A) kq2/(2a)
D) 3,1kq2/a
B) kq2/a
E) sıfır
a
-2q
+2q
C) 3,5k2q/o
O
K
5. Boyutları L ,L, 2L olan bir metal kare prizmanın X,Z
noktalarına Şekilde görüldüğü gibi V
potansiyeli
uygulanınca devreden i0 akımı geçmektedir. Aynı V
potansiyeli K, M noktalarına uygulanırsa i akımı geçiyor.
i/i0 ornını bulunuz.
A) 0,25
B) 1
C) 4
D) 6
2L
K
L
L X
E) 8
Z
M
+
V
6. Şekilde verilen devredeki 4 F lık kondansatörün
Elektriksel potansiyel enerjisi kaç J’ dır ?
A) 72
D) 18
B) 50
E) 36
C) 24
4F
3F
5F
+
10 V
1
1F
KKKKK
7. Enerji yoğunluğu 4.5x10-8 J/m3 paralel plakalı bir kondansatörün, plakalar arası bölgede
elektrik alanın değeri (V/m) nedir?
A) 35
B) 60
C) 100
D) 180
E) 250
8. Dielektrik malzeme içeren bir kondansatör Q yükü birikene kadar dolduruluyor ve
plakalar arası potansiyel farkı 186 V olarak ölçülüyor. Geometrisi aynı fakat levhaları
arasında dielektrik malzeme içermeyen diğer bir kondansatör, birincisi ile paralel
bağlanıyor ve eşdeğer kondansatördeki yük Q olana kadar dolduruluyorlar. Bu durumda,
uçlar arasındaki potansiyel farkı 124 V olarak ölçülüyor. Birinci kondansatörün
dielektrik sabiti nedir ?
Q2
2R
A) 2,0
B) 1,4
C) 0,5
D) 3,3
Q1
E) 5,0
R
9. Yükleri Q1 ve Q2 olan R ve 2R yarıçaplı iki iletkenküre
kabuğu, yalıtılmış ve şekildeki gibi yerleştirilmişlerdir.
Merkezden olan uzaklığa göre potansiyel grafiği şekildeki
gibi ise Q1/Q2 oranını bulunuz.
A)-4
B)-4/3
C)-2/3
D)-3/4
E)-3/2
V
R 2R 3R
-V/3
-V/2
10. Omik bir maddeden silindir şeklinde yapılmış bir malzemenin direnci, aşağıdakilerden
hangisine bağımlı değildir.
A)
B)
C)
D)
E)
özdirence
uzunluğa
yüzey alanına
akıma
elektronun sürüklenme hızına
11. Şekilde görüldüğü gibi kağıt düzleminden içeri doğru, düzgün ve zamanla değişen bir
magnetik alan bulunmaktadır. Kağıt düzlemi içindeki çembersel çerçeveden geçen akı
Φ B  5t 2  2t eşitliği ile verilmektedir. Burada Φ B Weber, t saniye ile ölçülmektedir.
t=2 s anında çemberin K ve L uçları arasında doğan indüksiyon emk kaç volttur?
A) 24
B) 12
C) 5
D) 22
E) 31
12. Nötr su molekülünün ( H2O) buhar fazındaki elektrik dipol momenti 6,2x10-30 C.m’dir.
Molekül büyüklüğü 2,0x104 N/C olan bir elektrik alanının içine konulursa, dipol üzerine
alanın uyguladığı tork’un maksimum değeri ( N.m cinsinden):
A) 3,1x10-26
2
B) 4,0x10-26
C) 5,3x10-26
D) 8,2x10-26 E) 12,4x10-26
KKKKK
13. A ve B kondansatörleri özdeştir. A yüklüdür ve 4J lük enerji depolanmıştır. B ise
yüksüzdür. Kondansatörler birbirlerine paralel bağlandığında, kondansatörlerde depolanan
toplam enerji kaç joule olur?
A) 16
B) 8
C) 4
D) 2
E) 1
14. Bir magnetik alan yüklü bir parçacığın;
A)
B)
C)
D)
E)
doğrultusunu değiştiremez,
momentumunu değiştiremez,
ivmelenmesini sağlayamaz,
kuvvet etkimesini sağlayamaz.
kinetik enerjisini değiştiremez
15. Uzunluğu 4 cm olan bir selenoidin sarım sayısı 1000 dir. Bu selenoidden 1 A akım
geçerse, merkezindeki magnetik alan kaç tesladır?
A) 0,5
B) 1,0x10-2
C) 1,5x10-2
D) 2,0x10-8
E) 3,0x10-2
16. Faraday yasasına göre, indüklenmiş emk ;
A)
B)
C)
D)
E)
magnetik akının değişim hızıyla orantılıdır.
elektrik alanın değişim hızıyla orantılıdır
magnetik alanın değişim hızıyla orantılıdır.
elektrik akısının değişim hızıyla orantılıdır.
yükün kütlesinin değişim hızıyla orantılıdır.
1C
P
2m
17. 1  C’luk yükü şekildeki dipolün orta dikmesi üzerindeki
bir P noktasından, eksen boyunca O noktasına getirmek
için yapılan iş kaç joule’dur?
A) 3,6
B) 1,8
C) 0,9
D) 0
-1 mm
1 mm
x
-2C
O
+2C
E) 0,45
18. 3,5 cm yarıçapında ve yarım küre şeklindeki kapalı bir yüzeyin içinde 4,5x10-7 C ’ luk
bir yük bulunmaktadır. Kapalı yüzeyin küresel kısmından geçen akı 2,8x104 N .m2/C
olduğuna göre düzlem kısmından geçen akı (N .m2/C cinsinden) ne kadardır?
A) 0
B) 2,2x104
C) 4,4x104
D) 6,6x104
E) 8,8x104
19. Aynı malzemeden yapılmiş iki tel aynı uzunluğa sahip olmasına karşın farklı çaptadırlar.
Bu iki tel bir pile seri olarak bağlanmışlardır. Bu iki tel için hangi özellik aynı olacaktır?
A)
B)
C)
D)
E)
3
Tel uçlarındaki potansiyel fark
elektriksel alan
elektronun sürüklenme hızı
akım yoğunluğu
akım
KKKKK
20. Her birinin emk’ sı 18 V olan iki özdeş pil 1  ’luk iç dirence
sahiptirler. Bu iki pil paralel bağlandıktan sonra kutuplar arasına
4  ’luk bir direnç bağlanmıştır. Her bir pilden geçen akım
(A cinsinden) nedir
A) 2,0
B) 4,0
C) 3,6
D) 7,2
B) 2oA / d
C) oA(+1) / 2d
r
R


E)0
21. Yüzey alanı A olan birbirine paralel iki iletken plakadan oluşan
bir kondansatör, şekilde görüldüğü gibi iki farklı dielektrik
madde ile doldurulmuştur. Bu kondansatörün eşdeğer sığası
nedir?
A) oA / d
r
A/2
A/2

hava d
D) 2oA (1+) / d
E) oA / 2d
22. Uzunluğu 3 cm, yarıçapı 0,2 cm olan bir silindirin üzerine tel sarılarak bir solenoid
yapılmıştır. İçerisinde 5 mT manyetik alan olduğu an, solenoidde depolanan enerji
kaç J olur?
A) 7,50
B) 5,25
C) 2,75
D) 1,50
E) 3,75
23. Bir devreye ait bir bölüm yandaki şekilde verilmiştir.
VK-VL gerilim farkı nedir(V)?
30 V
8V
6
I=0,5 A
A) -16.5
D) -19,5
B) 40,5
E) 24,5
C) 35,5
K
3
3
20
L
24. Eğer elektrik alan pozitif x yönünde ve büyüklüğü, K sabit olmak üzere, E=Kx ise,
elektrik potensiyel aşağıdakilerden hangisidir?
A) K
B) –K
C) Kx
D) Kx2/2
E) –Kx2/2
25. Gücü 1250 W olan bir ısıtıcı, 125 V potansiyel farkı altında çalışmaktadır. Isıtıcının
direncini (ohm cinsinden) ve bir saat içinde ısıtıcının yayınladığı ısı enerji miktarını
( joule cinsinden) sırasıyla bulunuz.
A) 12,5 ; 1,25x103 B) 125 ; 4,5x106 C) 125 ; 7,5x104
D) 12,5 ; 7,5x104 E) 12,5 ; 4,5x106
26. Kesit alanı 1,7x10-8 m2 olan bir bakır telin boyu 20 m'dir. Telin uçları arasında 68 V
potansiyel fark olduğuna göre, teldeki akım yoğunluğu (A/m2) ne olur? ( Cu=1,7x10-8
.m)
A)2x108
4
B) 4x108
C) 2x106
D)3x107
E) 4x106
KKKKK
27. Şekilde görülen metal küre kabuğun içi boştur. Boşluğun
merkezine +Q noktasal yükü konulmuştur. Aşağıdaki
ifadelerden hangisi doğrudur?
Q
Ri
A)
B)
C)
D)
E)
Ro
E her yerde sıfırdır.
rR0 için E=0 ve rRi için E0’dır.
rRi için E=0 ve rR0 için E0’dır.
rRi ve rR0 için E0’dır.
rRi için E0 ve r> Ri için E=0’dır
28. Bir çubuk mıknatıs ve bir tek sarımlı halka telden geçen akım şekilde görülüyor (halkanın
dik kesiti). Halka üzerine etki eden kuvvet ve tork aşağıdakilerden hangisidir?
A)
B)
C)
D)
E)
F sola,  =0
F=0,  =0
F=0,  = saat ibresi yönünde
F=0,  = saat ibresinin tersi yönünde
F sağa,  =0
S
N
B
29. Doğrusal uzun teldeki i akımı zamanla artıyorsa halka içindeki indükleme akımı:
A)
B)
C)
D)
E)
Sıfırdır.
Saat ibreleri yönünde oluşur.
Yönü, halkanın büyüklüğüne bağlı olur.
Akımı taşıyan doğrusal telin yarıçapına bağlı olarak yönelir.
Saat ibrelerinin tersi yönde oluşur.
i
30. Bir pozitif yüklü parçacık +x doğrultusunda ilerlerken, manyetik alanın +z doğrultusunda
yönlendiği bir bölgeye giriyor. Parçacık üzerine uygulanan kuvveti sıfır yapmak amacı ile
uygulanacak olan elektriksel alanın doğrultusu ne olmalıdır?
A)+y
5
B) -y
C) +x
D) -x
E) +z
KKKKK
Adı Soyadı
Numarası
Bölümü
İmzası
:
:
:
:
FIZ 144 FİZİK II
2005-2006 BAHAR DÖNEMİ
I. ARA SINAVI
7.04.2006
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Sınav süresi 100 dakikadır.
Bu sınavda eşit puanlı 30 adet soru vardır.
Elinizdeki soru kitapçığı “K” türü soru kitapçığıdır.
Yanıtlarınızı ‘Yanıt Kağıdı’ üzerinde ilgili bölmeyi karalayarak işaretleyiniz.
Beş yanlış bir doğru yanıtı siler.
Hem soru kitapçığına, hem de yanıt kağıdına kimliğiniz ile ilgili bilgileri yazınız.
Gerekirse, işlemlerinizi soru kitapçığı üzerinde yapınız.
Hesap makinası kullanmak yasaktır.
VERİLER
e=1,6x10-19 C
g=10 m/s2
k=(1/40)=9x109 N.m2/C2
o=9x10-12 C2/N.m2
o=4x10-7 T.m/A
=3
me=9x10-31 kg
sin 45= cos 45= 0.7
sin 37= cos 53= 0.6
sin 53= cos 37= 0.8
sin 30= cos 60= -cos 120 = 0.5
sin 60= cos 30= 0.87
1
Sayı
Ön takı Simgesi
109
106
103
10-2
10-3
10-6
10-9
10-12
giga
mega
kilo
centi
mili
micro
nano
pico
G
M
k
c
m

n
p
KKKKK
1. q1=25 C ve q2=-81 C ‘luk iki yük arasındaki elektrostatik kuvvetin
büyüklüğünün 3,6 newton olabilmesi için yükler arasındaki uzaklık kaç metre
olmalıdır?
A) 4,5
B) 2,25
C) 1,50
D) 6,0
E) 3,5
2. İçi hava dolu silindirik bir kondansatörün sığası 10 pF ve yükü 8 nC ‘dur. Bu
kondansatörün plakaları arasındaki potansiyel farkı kaç volt’dur?
A) 1200
B) 800
C) 600
D) 400
E) 200
3. Yarıçapı R ve düzgün hacimsel yük yoğunluğu ρ olan sonsuz uzunluktaki bir
silindirin içinde eksenden r (r<R) kadar uzaklıktaki bir noktadaki elektrik alanın
büyüklüğü nedir?
A)
r
2 0
B)
r2
4 0 R
C)
R
2 0
D)
R2 
2 0 r
E) 0
4. 14i+20j+15k N/C değerindeki elektrik alanın xz düzleminin 2 m2’lik bir
kesimindeki akısı (N.m2/C) ne kadardır?
A) 28
B) 30
C) 40
D) 45
+Q
5. Bir çubuğun üst yarısına pozitif +Q yükü, alt
yarısına da negatif –Q yükü düzgün olarak
dağıtılmıştır. Çubuğu tam orta noktasından
kesen yatay çizgi üzerindeki P noktasında
oluşan elektriksel alan hangi yöndedir?
A) 
B) 
C) 
E) 60
P
-Q
D) 
E) 0
6. Dipol momenti 2x10-10 C.m olan bir elektrik dipolü, şiddeti 3x106 N/C olan
homojen bir E elektrik alanına paralel olacak şekilde yerleştirilmiştir. Bu dipolü
elektrik alana ters olarak yönlendirebilmek için yapılması gereken iş (J cinsinden)
ne kadardır?
A) 6x10-16
B) -12x10-4
C) 1x10-4
D) 12x10-4
E) 2x10-10
7. Bir bölgedeki elektrik alan pozitif x yönünde yönelmiştir ve x metre cinsinden
olmak üzere büyüklüğü Ex=2x3 N/C bağıntısına uygun olarak değişmektedir. x
ekseni üzerinde bulunan ve konumları 1m ve 2m olan A ve B noktaları arasındaki
(VB-VA) potansiyel farkını (volt cinsinden) bulunuz.
A) 4,0
B) -7,5
C) -8.0
2
D) -12,5
E) 15,0
KKKKK
8. Paralel plakalı bir kondansatörün yükü 3 µC‘dan 9 µC’na çıkarılıp, sonra da
plakalar arasındaki uzaklık 1 mm’den 3 mm’ye değiştirilirse, kondansatörde depo
edilen enerji ilk durumun kaç katı olur?
A) 3
B) 8
C) 9
D)
1
3
E) 27
9. Sonsuz büyüklükte yalıtkan bir plaka,  pozitif yüzey yük yoğunluğuna sahiptir.
Plakadan 0,5 m uzaklıkta E elektrik alanının büyüklüğü, 2104 N/C ’dür. Yüzey
yük yoğunluğu , kaç C/m2 ’dir?
A) 1,8107
B) 2,5108
C) 3,6107
D) 7,2108 E) 9,810-7
q2
10. Yarıçapları r1 = 0,05 m ve r2 = 0,08 m olan aynı merkezli iki
kürenin elektrik yükleri sırasıyla q1 = 810-8 C ve q2 = 210-8
C’dur. r = 0,10 m’de elektrik alanı E’nin büyüklüğü (N/C
cinsinden) nedir?
q1
O
r1
r2
A) 9103
E) 8104
B) 9104
C) 6106
D) 2104
11. t saniye cinsinden olmak üzere, iletken bir telden geçen akım zamana bağlı olarak
i(t)=2t+1 (A) biçiminde değişiyor. t=0 s ile t=2 s aralığında iletken telin bir
kesitinden geçen toplam yük miktarını kaç coulomb’dur?
A) 2
B) 4
C) 6
D) 8
E) 10
12. Paralel plakalı bir kondansatörün plakalarının yük yoğunluğu =40 C/m2 olarak
veriliyor. Kondansatörün plakaları arasındaki bölgede enerji yoğunluğunu (J/m3)
bulunuz.
A) 80
B) 20
C) 160
D) 0/8
E) 0/18
13. Yalıtılmış bir nokta yükün eşpotansiyel yüzeyleri:
A) yükten dışarı doğru ve yarıçap doğrultusundadır.
B) düşey düzlemlerdir.
C) merkezinde yük olan eş-merkezli küre yüzeyleridir.
D) yatay düzlemlerdir.
E) ekseninde yük olan eş-eksenli silindir yüzeyleridir.
14. Bir x-ışını tüpü 7,0 mA ve 80 kV potansiyel farkı altında çalıştırıldığında açığa
çıkan güç kaç watt ‘dır?
A) 380
B) 560
C) 640
3
D) 720
E) 960
KKKKK
0,2 m
15. Büyüklükleri 5 C olan eşit üç nokta yük aralarındaki
mesafe 0,2 m olacak şekilde bir doğru üzerine şekildeki gibi
sıralanmışlardır. Sağda bulunan iki yük arasındaki mesafenin
tam orta noktasında P’de oluşacak elektriksel potansiyel kaç
volt’tur?
A) sıfır
B) +9,0x105
C) -7,5x105
0,2 m
P
-q
D) +1,5x106
+q
-q
E)-1,5x105
16. Yarıçapı 10 cm olan yüklü iletken bir kürenin merkezinden 20 cm uzaklıktaki bir
noktada elektrik alanı 9x103 N/C olup, yönü kürenin merkezine doğrudur. Kürenin
net yükü (C cinsinden) nedir?
A) 6x10-8
B) -5x10-8
C) -4x10-8
D) 3x10-8
E) -2x10-8
17. Bir elektrik dipolü, birbirlerinden 0,5x10-9 m uzakta bulunan +2e ve -2e
yüklerinden oluşmaktadır. Bu dipol, 3x106 N/C değerindeki elektrik alanı içinde
bulunuyorsa; dipol momentinin elektrik alanı ile zıt yönde olduğu durum için
dipole etkiyen torkun büyüklüğü (N.m cinsinden ) ne kadardır?
A) 0
B) 4,8x10-4
C) 2,4x10-4
D) 3x104
E) 3,2x10-19
18. 220V değerinde bir potansiyel farkı, yarıçapı 0,3 mm, uzunluğu 10 m ve akım
yoğunluğu 1,1x104 A/m2 olan bir tele uygulanıyor. Telin özdirenci .m cinsinden
nedir?
A) 1,0x10-3
B) 1,1x10-3
C) 2,0x10-3
D) 2,2x10-3
E) 3,0x10-3
19.  homojen çizgisel yük yoğunluğuna sahip sonsuz uzunluktaki
plastik çubuk, kendisinden r = 0,01 m uzaklıkta bulunan bir
noktada E = 100 N/C’luk bir elektrik alanı oluşturmuştur. 
çizgisel yük yoğunluğunu (C/m cinsinden) hesaplayınız.
A) 5,41011
D) 10,81011
B) 9,01012
E) 1301012
C) 2701012
+
+
+
+
+
+
+
+
20. Uzayın bir bölgesinde elektriksel potansiyel V=2x2 + yz ifadesi ile veriliyor.
Burada potansiyel volt cinsinden, uzay koordinatları da metre cinsinden ölçülüyor.
x=2m, y=1m, z=2m ile tanımlanan noktadaki elektrik alanı (V/m) bulunuz.
A) 8i+j+2k
B) -8i-j
C) -4i-2j-k
4
D) -8i-2j-k
E) 4i-k
r


KKKKK
21. İçi boş metal bir küre potansiyeli V oluncaya kadar yükleniyor. Kürenin
merkezindeki potansiyel nedir?
B) –V
A) 0
C) 2V
D) (
4
3
r 3 )V
E) V
22. Yarıçapı R=1/3 m olan yüksüz bir küre homojen E=3 N/C’luk bir elektrik alanına
yerleştirilmiştir. Küreden geçen elektrik akısı (N.m2/C cinsinden) nedir?
A) 2
B) 1
C) 0
D) 3
E) 4
23. Paralel plakalı bir kondansatörün plakaları 2 cm yarıçaplı daireler olup,
aralarındaki uzaklık 1,5 mm dir ve levhalar arası hava doludur. Bu kondansatörün
sığasını (pF cinsinden) hesaplayınız.
A) 7,2
B) 5,8
C) 4,5
D) 3,6
E) 1,6
q3=+3x10-6 C
24. Şekildeki q3 yükünü sonsuzdan P noktasına getirmek
için yapılması gereken iş kaç joule’dür?
A) 45,0
D) 8,1
B) 27,4
E) 0
4 cm
2 cm
P
C) 16,2
q1=+2x10-6 C
q2=+5x10-6 C
25. Elekrik alan içerisinde 1,6 x 10 9 m/s2 ‘ lik bir ivmeyle hareket eden bir elektrona
etki eden elektrik alanın büyüklüğü ( N/C cinsinden ) nedir?
A) 5 x 10-3
B) 6 x 10-3
C) 7 x 10-3
D) 8 x 10-3
E) 9 x 10-3
26. Yüzey alanı A olan paralel plakalı bir kondansatörün yarısı dielektrik sabiti  olan
dielektrik bir malzemeyle şekildeki gibi doldurulmuştur. Bu kondansatörün
sığasını bulunuz.
ε A 2 
A) 0 

d  κ 1
ε A  κ  1
B) 0 

d

2
ε A 2 
C) 0 


d
 κ - 1
A/2

ε A  κ - 1
D) 0 

d

2

ε A κ
E) 0  
d
 2
5
A/2
d
KKKKK
27. Kütlesi 5g, yükü 2x10-5 C olan bir blok
şekilde görüldüğü gibi E=3x103 j N/C’luk
bir elektrik alanı içine konmuştur. Blok t=0
anında serbest bırakılırsa, t=2 saniye sonra xeksenine uzaklığı kaç metre olur?
y
g
E
x
m=5g
q=2x10-5 C
A) 30
B) 1
C) 10
D) 9
E) 4
28. Başlangıçta yüksüz olan 14,4 cm yarıçaplı iletken bir küreden kaç tane elektron
uzaklaştırılmalıdır ki, küre yüzeyinde 20 kV 'luk bir potansiyel oluşsun?
A) 3,2x107
B) 1,2x107
C) 7,7x1011
D) 4,3x1012
E) 2,0x1012
29. R yarıçaplı yalıtılmış iletken bir kürenin sığası yarıçapıyla nasıl değişir?
A)
R
B)
1
R
C) R
D)
1
R2
E) R 2
30. Noktasal +12 x 10-9 C ve –8 x 10-9 C ‘luk iki yük arasındaki uzaklık 4 m’dir.
Yüklerin arasındaki uzaklığın tam orta noktasında oluşan elektriksel alanın
büyüklüğü (N/C cinsinden) nedir?
A) 9 x 1018
B) 45
D) 9 x 10-9
C) 9
6
E) 45 x 1018
KKKKKK
Adı Soyadı
Numarası
Bölümü
İmzası
:
:
:
:
FIZ 144 FİZİK II
2005-2006 BAHAR DÖNEMİ
GENEL SINAV
02.06.2006
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Sınav süresi 120 dakikadır.
Bu sınavda eşit puanlı 30 adet soru vardır.
Elinizdeki soru kitapçığı “K” türü soru kitapçığıdır.
Yanıtlarınızı ‘Yanıt Kağıdı’ üzerinde ilgili bölmeyi karalayarak işaretleyiniz.
Beş yanlış bir doğru yanıtı siler.
Hem soru kitapçığına, hem de yanıt kağıdına kimliğiniz ile ilgili bilgileri yazınız.
Gerekirse, işlemlerinizi soru kitapçığı üzerinde yapınız.
Hesap makinası kullanmak yasaktır.
VERİLER
e-=e+=p= 1,6x10-19 C
g=10 m/s2
k=(1/40)=9x109 N.m2/C2
o=9x10-12 C2/N.m2
o=4x10-7 T.m/A
=3
mp =1,7x10-27 kg
me=9x10-31 kg
1 eV=1,6x10-19 J
sin30o=cos60o=0,5
cos30o=sin60o=0,87
sin45o= cos45o=0,7
cos37o=sin53 o=0,8
sin37o=cos53 o=0,6
3=1,7; 2=1,4
e-1=0,37
Sayı
Ön takı Simgesi
109
106
103
10-2
10-3
10-6
10-9
10-12
giga
mega
kilo
santi
mili
mikro
nano
piko
G
M
k
c
m

n
p
Formüller
dFB  i dL  B
1
U E  CV 2
2
τ = μB
U B  μ  B
 B  ds   i
B   0 in
B
 E   E  dA
 0  E  dA  q
FB  q v  B
dB 
 0 i ds x r
4 r 3
 B   B  dA
i

R
(1  e t /  L )
0
 E  ds  UB 
d B
dt
L
1 2
Li
2
N B
i
 2  M
1
q  C (1  et / C )
 0i
2r
 L  L
di1
dt
di
dt
U E  p  E
KKKKKK
1. Şekilde görülen metal küresel kabuğun içi boştur.
Boşluğun merkezine +Q noktasal yükü konulmuştur.
Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Q
A) E her yerde sıfırdır.
B) rRi için E0 ; rRi için E=0
C) rRi için E=0 ; Rir R0 için E0 ; rR0 için E=0
D) rRi için E0 ; Rir R0 için E=0 ; rR0 için E0
E) r<R0 için E0 ; r>R0 için E=0
Ro
Ri

B
2. Şekilde düzgün bir manyetik alan içindeki
dikdörtgen
kesitli metal dilimden, 1-yüzeyine dik olarak i akımı
geçiyor. Hangi yüzeyde negatif yük birikimi
gerçekleşir?
A ) 1. yüzeyde
B ) 2. yüzeyde
C ) 3. yüzeyde
D ) 2. yüzeyin tam karşısındaki yüzeyde
E ) 1. yüzeyin tam karşısındaki yüzeyde
3
2
i
1
3. Kütlesi 5 g ve yükü 2x10-5 C olan bir parçacık, E= 3x103j N/C değerindeki elektrik alanı
bulunan sürtünmesiz bir masa üzerine konuluyor (i ve j vektörleri yatay düzlemdedir).
Parçacık t=0 anında orijinden serbest bırakılırsa, t=2 s anında parçacığın orijine olan
uzaklığını metre cinsinden bulunuz.
A) 3
B) 6
C) 12
D) 18
E) 24
4. Plaka alanı A olan paralel plakalı bir kondansatörün
levhaları arası şekilde görüldüğü gibi iki farklı
dielektrik madde ile doldurulmuştur.
Yeni kondansatörün sığası nedir?
A) oA(1+2) / 2d
B) 2oA2 / 1d
D) 2oA (1+2)/ 12d
E) oA / 2d
5. Şekildeki devrenin eşdeğer sığası nedir ?
A) 3C/2
D) 4C
B) C/4
C) 4C/3
E) 3C/4
2
d
C) oA1 / 22d
A/2
A/2
1
2
KKKKKK
6. Şekildeki devrede 4Ω’luk direnç üzerinden geçen akım
2A ise 12Ω’luk direnç üzerinden geçen akım (amper
cinsinden ) nedir?
A) 6
B) 8
D) 2/3
E) 3
C) 3/2
7. l uzunluğundaki bir tel bükülerek R yarıçaplı bir halka oluşturulmuştur. Bu halkadan i
şiddetinde akım geçtiğinde halkanın manyetik momenti ne olur?
A) l2i
B) l i 2
C)
l 2i
4
D)
l i2
3
E)
1
l i2
8. Büyüklükleri eşit ve + 16 μC olan üç yük şekilde
görüldüğü gibi bir doğru boyunca ikişer metre
aralıklarla yerleştirilmişlerdir. Q3 yüküne etki eden
kuvvet (N cinsinden) ne kadardır?
A) 0,72
B) 0,36
C) 0,18
D) 0,144
9. S ve T noktaları, şekilde görüldüğü gibi, eşit ve zıt
işaretli iki yükten d uzaklığında bulunmaktadırlar. Bir q
test yükünü S noktasından T noktasına götürmek için
yapılması gereken iş nedir?
A) sıfır
D) kqQ/(√2d)
E) 0,90
S
d
+Q
d
–Q
+
d
d
2
B) kqQ/d
E) kqQ/(2d)
C) kqQ/d
T
10. Omik bir malzemeden silindir şeklinde yapılan bir direncin R değeri aşağıdakilerden
hangisine bağlı değildir?
A) uzunluğuna
D) özdirence
B) geçen akıma
C) etkin-kesit alanına
E) elektronların sürüklenme hızına
11. Akım taşıyan iki uzun düz tel, bir pencereden geçerek odaya giriyor. Tellerden biri 3 A’lik
akımı içeri doğru taşırken, diğeri 5A’lik akımı dışarı doğru taşımaktadır. Pencere
çerçevesi boyunca  B · dl çizgi integralinin büyüklüğünü (T.m) hesaplayınız.
A) 1,0x10-5
B) 2,4x10-6
C) 3,8x10-6
D) 6,3x10-6
E) 9,6x10-6
12. İki özdeş kapasitörden biri yüklenerek 4 J’luk bir enerji depolanıyor. Diğer kapasitör ise
başlangıçta yüksüzdür. Daha sonra yüklü kapasitör yüksüz olan ile paralel bağlanıyor.
Yeni durumda kapasitörlerin toplam enerjisi (J cinsinden) nedir?
A) 1
B) 8
C) 2
D) 4
3
E) 16
KKKKKK
13. Sarım sayısı 100 olan ideal bir selenoidin indüktansı 4,5 mH’dir. Selenoidden geçen
akımın değişim hızı 200 A/s ise, selenoidde indüklenen emk (V cinsinden) ne kadardır?
A) 0,45
B) 0,90
C) 1,8
D) 45
E) 90
14. Bir proton 0,34 T’lık düzgün bir manyetik alan içine dik olarak giriyor ve 10 cm yarıçaplı
yörüngede dairesel hareket yapıyor. Protonun yörüngedeki hızını (m/s cinsinden)
bulunuz.
A) 3,2x106
B) 6,2x106
C) 4,6x106
D) 1,2x106
E) 5,4x106
15. Yarıçapı 2 cm olan çember şeklindeki bir telden 0,2 A şiddetinde akım geçmektedir.
Çember şeklindeki halkanın dipol momenti μ=(3i-4j) A.m2’dir. Devre B=(1.5i - 2j - k)
tesla’lık bir manyetik alan içerisine yerleştirilince devreye etkiyen torkun büyüklüğü (N.m
cinsinden) nedir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
16. Şekildeki devre için VA-VB potansiyel farkını (volt
cinsinden) bulunuz?
A) 1,5
B) 3,2
C) 2,0
D) 3,0
6
A 
2=2 V
1=4 V
E) 3,5
 B
4
17. Kenar uzunlukları a = 0,2 m ve b= 0,2 m olan dik üçgen şeklindeki bir halka, sayfa
düzleminden içeri doğru yönelmiş ve B=2t2 (tesla) ifadesi ile tanımlı bir manyetik alan
içerisine yerleştirilmiştir. t=2 s anında halkada indükleme ile oluşan emk’nın büyüklüğünü
volt cinsinden bulunuz.
2
x
A) 0,04
B) 0,08
C) 0,16
D) 0,32
E) 0,64
x
x
x
x
B=2t
x
x
x
x
x
x
x
a
x
x
x
b
x

+
18. Yarıçapı R = 10 cm olan bir küre kabuğu,  = 4 nC/m2
yüzey yük yoğunluğuna sahiptir. Merkezden r = 5 cm
uzaklıktaki K noktasında elektrik alanın büyüklüğü
(N/C cinsinden) nedir?
A ) 5,42
B ) 9,65
C ) 0,542
D ) 0,965
4
E ) sıfır
+
+
R
r
+
+
+
K
+
+
KKKKKK
19. Tek halkalı devreden geçen akı B=6t2+6t bağıntısına göre artmaktadır. Burada B
miliweber ve t saniye olarak verilmektedir. Bu durumda devrede oluşan indüksiyon
emk'nın t=2 s anındaki büyüklüğünü (mV cinsinden) bulunuz?
A) 10
B) 15
C) 20
D) 25
E) 30
20. Yarıçapı 10 cm olan iletken bir küre, bilinmeyen bir miktarda yük taşımaktadır. Kürenin
merkezinden 20 cm uzaklıktaki bir noktada elektrik alanının büyüklüğü 900 N/C olup
yönü kürenin merkezinden dışarıya doğrudur. Kürenin taşıdığı net yük (C cinsinden)
nedir?
A) 2×10-9
B) 2×10-9
D) 4×10-9
C) 4×10-9
E) 5×10-9
21. İndüktansı 60 mH ve direnci 2 Ω olan bir bobine 40 V’luk emk uygulanmaktadır. Akım
denge durumuna ulaştığında manyetik alanda ne kadar enerji (J cinsinden) depolanır?
A) 15
B) 12
C) 30
D) 24
E) 36
22. Alanı 4×10-4 m2 olan 100 sarımlık dairesel bir bobinden 100 µA’lik akım geçmektedir.
Bobinin manyetik dipol momenti başlangıçta B manyetik alanı ile aynı yönde olacak
şekilde büyüklüğü B = 2 T olan bir manyetik alan içine yerleştirilmiştir. Bobini başlangıç
durumundan 90º derece döndüren torkun yaptığı iş (µJ cinsinden) nedir?
A) 2
B) 4
C) 6
D) 8
E) 3
23. Q = 27 × 10-9 C’luk bir nokta yük, kenar uzunluğu 40 cm olan bir küpün merkezine
yerleştirilmiştir. Küpün tek bir yüzeyinden geçen elektriksel alan akısı ΦE (Nm2/C
cinsinden) nedir?
A) 100
B) 500
C) 1000
D) 1500
E) 3000
I1=24A
24. İki uzun, paralel iletkenden I1=24 A ve I2=24 A
akımları geçmektedir. Şekilde gösterildiği gibi akımlar
sayfa düzleminden dışarı yönelmiştir. Şekilde
belirtilen P noktasındaki manyetik alanın büyüklüğü
kaç mT dır?
A) 0
B) 0,24
D) 0,64
E) 1,28
2 cm
P
2 cm
C) 0,48
I2=24A
5
KKKKKK
25. Yarıçapı 2,5 cm olan çember şeklindeki bir devreden 50 A'lik bir akım geçmektedir.
Devrenin merkezindeki manyetik alanı ( mT cinsinden) hesaplayınız.
A) 0,3
B) 4,5
C) 1,2
D) 0,6
E) 2,0
26. Şekilde gösterilen devrede 0 = 20 V, R = 2  ve
L =0,2 H’dir. S anahtarının kapatılmasından 0,1
s sonra devreden geçen akımı (amper cinsinden)
bulunuz.
0
A ) 26,2
B ) 16,2
D ) 3,15
E ) 12,6
S
R
L
C ) 6,3
27. Uzunluğu 0,2 m ve kesit alanı 2 mm2 olan bir telin uçlarına 2 V’luk bir potansiyel farkı
uygulandığında, telden 4 A’lik akım geçmektedir. Telin özdirenci (μ.m cinsinden)
nedir?
A) 2
B) 4
C) 6
D) 5
E) 7
28. Dikdörtgen kangal şeklindeki tel, iki uzun paralel
iletkenin tam ortasına şekilde görüldüğü gibi
yerleştirilmiştir. İletkenlerden şekilde gösterildiği gibi
i1 ve i2 akımları geçmektedir. Eğer i2 akımı azalıyor ve
i1 akımı sabit ise, kangalda indüklenen akım için
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
i1
i2
A) kangaldan akım geçmez
B) saat ibresinin tersi yönünde
C) saat ibresi yönünde
D) akımın yönü i2- i1’ye bağımlıdır
E) akımın yönü i1+ i2’ye bağımlıdır
29. Hızı, v =(2106)i - (5106)j (m/s) olan bir elektron B =(0,4)i+(0,5)j (tesla) ifadesi ile
verilen düzgün bir manyetik alan içinde hareket ediyor. Elektrona etki eden manyetik
kuvveti newton cinsinden bulunuz.
A ) zero
B ) 4  106k
C ) –4  106k
D ) –4,8  10-13k
E ) 4,8  10-13k
30. İnce yalıtkan bir çubuk, r yarıçaplı yarım çember
şeklinde bükülmüştür. Şekilde gösterildiği gibi -Q
yükü yarım çemberin üst yarısına, +Q yükü ise alt
yarısına düzgün olarak dağılmıştır. Çemberin merkezi
olan P noktasındaki E elektrik alanını bulunuz.
−
−
−
-Q
−
−
y
−
r
P
x
+Q
A)
2kQ
k
 r2
B)
2kQ
j
 r2
C)
4kQ
i
 r2
6
D)
4kQ
i
 r2
E)
4kQ
j
 r2
KKKKK
Adı Soyadı
Numarası
Bölümü
İmzası
:
:
:
:
FIZ 144 FİZİK II
2005-2006 BAHAR DÖNEMİ
II. ARA SINAVI
12.5.2006
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Sınav süresi 100 dakikadır.
Bu sınavda eşit puanlı 30 adet soru vardır.
Elinizdeki soru kitapçığı “K” türü soru kitapçığıdır.
Yanıtlarınızı ‘Yanıt Kağıdı’ üzerinde ilgili bölmeyi karalayarak işaretleyiniz.
Beş yanlış bir doğru yanıtı siler.
Gerekirse, işlemlerinizi soru kitapçığı üzerinde yapınız.
Hesap makinesi kullanmak yasaktır.
VERİLER
|e-|=e+=p=1,6x10-19 C
g=10 m/s2
k=(1/40)=9x109 N.m2/C2
o=9,0x10-12 C2/N.m2
o=4x10-7 T.m/A
=3
mp=1,7x10-27 kg
me=9,1x10-31 kg
1 eV=1,6x10-19 J
sin30o=cos60o=0,5
cos30o=sin60o=0,87
sin45o=cos45o=0,7
cos37o=sin53o=0,8
sin37o=cos53o=0,6
ln 2=0,69; e=2,7
ln 3=1,1
log e=0,43
3=1,7; 2=1,4
109
106
103
10-2
10-3
10-6
10-9
10-12
giga
mega
kilo
centi
mili
micro
nano
pico
G
M
k
cm
m

n
p
KKKKK
1. R=10 cm yarıçaplı ve N=80 sarımlı çembersel bir akım kangalı,
B=2t3 (mT)’lık zamanla değişen ve sayfa düzleminden dışarı
doğru yönelmiş bir manyetik alan içerisine şekildeki gibi dik
olarak yerleştirilmiştir. t=5 s anında, kapalı halkada oluşan
indüksiyon emk’nin büyüklüğünü (mV cinsinden) ve yönünü
bulunuz?
B) 216, saat yönünün tersi
D) 360, saat yönünün tersi
A) 216, saat yönünde
C) 360, saat yönünde
E) 432, saat yönünün tersi
i =1 A
2. Bir devreye ait bir bölüm yandaki şekilde
verilmiştir. VK-VS potansiyel farkı kaç volttur?
A) -10
B) 10
.
.
.
.
.
.
.
.
.
C) -14
D) 2
1
.
.
. .
.
. .
.
. .
.
. .
. . . . .
. . . . .
.
.
. .
. . . . .
.
.
. .
.
.
. .
R
. . . . .
B
. . . . .
10
+
.
5
1
+
-
-
1=36 V
1=9 V
K
. . .
S
E) -2
y
3. Şekilde görülen N=30 sarımlı bir akım kangalı, xz düzlemine paralel
olarak, B = (2i – 3j – 4k) T ifadesi ile verilen düzgün bir manyetik
alan içine yerleştiriliyor. Sarımlarından geçen akım şekilde gösterilen
yönde i=2 A ve kangalın kesit alanı 4x10-3 m2 olduğuna göre,
manyetik alan-kangal sisteminin potansiyel enerjisi kaç joule’dir?
x
i
z
A) 0,36
B) -0,36
C) -0,72
D) -1,44
E) 1,44
4. Kütleleri ve kinetik enerjileri birbirlerine eşit iki yüklü parçacık (q1 ve q2) , B düzgün manyetik
alan içinde şekildeki gibi çembersel yörüngeler izliyorlar. Aşağıdaki seçeneklerden doğru olanı
seçiniz.
.
.
.
.
.
.
A) q1  , q2   ; q1 > q 2
B) q1  , q2   ; q1 = q 2
C) q1  , q2   ; q1  q 2
.
.
.
.
. .
.
. .
. .
. .
. .
. . . . . .
. . q. 1 . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . .
. . . . . .
D) q1  , q2   ; q1 > q 2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
q.2
. .
. .
. .
. . . .
. . . .
. . .
. . .
. . . .
B
E) q1  , q2   ; q1  q 2
5. Hızı vp = 2 x103 i (m/s) olan bir proton, şekilde görüldüğü gibi B = 0,05 j (T)
ve E = -2x102 k (V/m) ifadeleri ile tanımlanan düzgün manyetik ve elektrik
alan bölgelerine giriyor. Bu alanlar nedeniyle proton üzerine etki
eden bileşke kuvvet (N cinsinden) nedir?
qp
A) 3,2x10-17 k
D) -1,6x10-17 k
B) sıfır
E) 2,9x10-17 k
B) 100
C) 70
y
B
vp
12 A
D) 140
x
E
C) -3,2x10-17 k
6. Şekilde, zıt yönlerde eşit şiddette akım geçiren çok uzun
doğrusal iki iletken tel görülüyor. Akım şiddetleri 12 A
olduğuna göre, K noktasındaki toplam manyetik alanın
büyüklüğü kaç T olur?
A) 20
z
12 A
3 cm
4 cm
K
E) 40
1
KKKKK
7. Şekilde gösterildiği gibi, l = 2 m aralıkla yerleştirilmiş paralel iki metal ray üzerindeki iletken
çubuk v = 30 m/s sabit hızla çekiliyor. 1,5 T’lık düzgün bir manyetik alan kağıt düzleminden
içeri doğrudur. Devrede oluşan indüksiyon akımının büyüklüğü (A cinsinden) ve yönü nedir?
(R=12 ).
A) 9; saat yönünde
B) 9; saat yönünün tersi
C) 12; saat yönünde
D) 7,5; saat yönünün tersi
E) 7,5; saat yönünde
l
B
v
R
8. q=+2e yüklü iyonlaşmış atomlar, V potansiyel farkı altında
hızlandırılıyorlar ve sonra da şekildeki gibi, düzgün bir B manyetik
alanı içine girerek R yarıçaplı, çembersel bir yörünge izliyorlar. Bu
atomik iyonların kütlesi, bilinenler cinsinden nedir?
A)
B)
C)
D)
E)
B
R
(BR)2e/(2V)
(BR)2e/V
(2BR)2e/V
3(BR)2e/(2V)
2(BR)2e/V
A
B
K
i = 2,4 A
9. Şekilde görüldüğü gibi, düzgün bir manyetik alan
içine dik olarak yerleştirilen 1 mm kalınlığında ve
1,5 cm genişliğinde bir gümüş metal şeritten
i=2,4 A şiddetinde bir akım geçiyor. B=1,6 T
şiddetinde manyetik alan içinde doğan Hall
gerilimi 0,4 V ise yük taşıyıcılarının birim
hacimdeki (m-3 cinsinden) sayısı n nedir?
A) 3x1028
D) 2x1027
V
q
B) 6x1028
E) 5x1027
C) 9x1028
1 mm
a
b
Va-Vb =0,4 V
B=1,6 T
2=30 V
1=24 V
-
10. Şekildeki devrede VK – VL potansiyel farkı kaç volttur?
A) 54
B) 6
C) -6
D) 27
E) -27
+
2Ω
18 Ω
16 Ω
K
+
11. Şekildeki kondansatör, t = 0 s anında anahtarın kapatılmasıyla
dolmaya başlıyorlar. Bu devrenin zaman sabiti kaç s’dir?
A) 5
B) 4
C) 32
D) 16
E) 8
L
-
+
4
-
=3 V
4
1 F
2
KKKKK
2
K
1= 15 V-
12. Şekildeki devrede K noktasının potansiyeli kaç volttur?
A) 12
B) -12
C) 7
D) -7
+
+
- 2 = 9 V
-
1
1
E) 20
2
4
13. Şekildeki devrede üreteçlerin iç dirençleri
önemsenmediğine göre aşağıdaki denklemlerden
hangileri doğrudur?
i2
+
-
2=6 V
+
I) i1  i2  i3
II) 3i2  2i1  12
III) 3i2  4i3  3
A) sadece I, II
1=18 V
-
6
i1
B) sadece I
C) sadece II
8
-
D) sadece III
i3
E) I, II ve III
14. Hızı v = (5×106 i + 4×106 j) m/s olan bir elektron B =(0,5 i – 0,4 j) T ifadesi ile verilen düzgün
bir manyetik alan içinde hareket ediyor. Elektrona etki eden manyetik kuvvet (N cinsinden)
nedir?
A) sıfır
B) 3,2×106 k
C) -3,2×106 k
D) 6,4×10-13 k
E) -6,4×10-13 k
15. Elektromotor kuvveti 12 V, iç direnci 1  olan bir üretecin kutupları arasına R=23 ’luk bir
direnç bağlanıyor. 3 dakikalık bir zaman diliminde R direnci üzerinde açığa çıkan ısı enerjisi
kaç joule olur?
A) 76,8
B) 1035
C) 34,5
D) 2170
E) 1080
16. x ekseni boyunca yerleştirilmiş doğrusal iletken telden, +x yönünde 5 A
akım geçmektedir. Manyetik alan, B = (3 i + 9 j) mT ile tanımlanmıştır.
İletkenin x1 = 1 m ile x2 = 3 m arasında kalan 2 m’lik parçasına etki
eden manyetik kuvvet FB’yi (mN cinsinden) bulunuz.
A) 90 k
B) -90 k
C) 120 k
D) -120 k
E) 210 j
B) 12
C) 15
D) 24
E) 42
B
i=5 A
x1 = 1
m
x
x2 = 3 m
z
17. Sıkı sarılmış 100 sarımdan oluşan dikdörtgen biçimli bir
ilmeğin boyutları 0,5 m ve 0,4 m’dir. İlmek, y ekseni boyunca
yerleştirilmiş olup; ilmek düzlemi x-ekseni ile 60ο açı
yapmaktadır. Sarımlardan şekilde gösterildiği yönde i=2 A
şiddetinde akım geçtiği zaman, x-ekseni boyunca uygulanan
B=1,2 T’lık düzgün manyetik alanın ilmeğe uyguladığı torkun
büyüklüğü (N.m cinsinden) ne olur ?
A) 10
y
y
i=2A
0,5 m
N = 100
600
B
x
0,4 m
z
18. Boyu 25 cm ve çapı 5 cm olan ve 200 sarıma sahip bir solenoidin üzerinden 0,25 A’lik akım
geçmektedir. Solenodin merkezinde oluşan B manyetik alanının değeri kaç tesla’dır?
A) 1210-4
B) 1,210-4
C) 2,410-4
D) 0,810-4
E) 1,610-4
3
KKKKK
19. Uzun, doğrusal, et kalınlığı ince olan, R yarıçaplı silindirik
iletken bir boru i şiddetinde bir akım taşıyor. Şekilde görüldüğü
gibi ana eksene rK ve rM uzaklıklarında olan K ve M
noktalarında manyetik alan B’nin büyüklüğünü bulunuz. (K
noktası borunun içinde M dışında bulunmaktadır.)
M
rM
K rK
A)
B)
BK
0
0 i
2 rK
BM
0 i
2 rM
0 i
2 rM
C)
0 i
4 R
D)
0 i
2 R
E)
0 i
4 rM
0
0
R
0
20. Şekildeki üçgen şeklindeki akım çerçevesi i = 5 A akım
taşımaktadır ve B = 0,1 T düzgün manyetik alan içerisindedir.
Akım çerçevesine etkiyen bileşke kuvvet kaç Newton’dur ve
hangi yöndedir? (Manyetik alan ve akım çerçevesi kağıt
düzlemindedir.)
B=0,1 T
L=30 cm
i
45
A) sıfır
B) 0,105; 
D) 0,070; 
E) 0,070; 
C) 0, l05; 
21. Yarıçap R=5 cm olan silindirik doğrusal bir iletkenden i = 50 A akım geçmektedir. Bu akım
iletken kesitinin her tarafına düzgün olarak dağıldığına göre, iletkenin ana ekseninden r=R/2
uzaklığında manyetik alanın büyüklüğü (T cinsinden) nedir?
A) 200
B) 400
C) 60
D) 80
E) 100
22. Şekildeki devrede R1 direncinden geçen akımı (mA cinsinden)
bulunuz.
A) 30
B) 40
C) 50
D) 60
1=6 V
R2=50 
2 = 5 V
3 = 4 V
E) 70
R1 =100 
23. Şekildeki 3'luk direnç üzerinde açığa çıkan güç 48 W'dır. A ve B noktaları arasındaki
potansiyel farkı kaç volttur?
3
A) 12
B) 20
C) 24
D) 80
E) 48
2
A
B
24. Şekilde; eş merkezli çembersel yay ve doğrusal tellerden oluşmuş üç kapalı devre görülüyor.
Yarım çember biçimli yayların yarıçapları r ve 3r’dir. Bu devreler aynı şiddette i akımı
geçirdiğine göre merkezlerdeki manyetik alan büyüklüklerini (B1, B2, ve B3) büyükten küçüğe
doğru sıralayınız.
i
i
A) B3 > B1> B2
B) B1 = B2> B3
C) B3 > B1= B2
D) B1 > B2> B3
i
B2
B1
B3
4
KKKKK
E) B2 > B3> B1
25. Dikdörtgen şeklindeki bir tel çerçeve,
düzgün bir manyetik alan bölgesinde sabit
v hızı ile çekiliyor. Aşağıdaki grafiklerden
hangisi telde doğan indüksiyon akımını
zamanın fonksiyonu olarak gösterir?
i
A)
B)
i
x
x
x
x
x
x
x
v
C)
i
t
x
x
x
x
x
x
x
D)
i
t
B) 7
C) 5
D) 12
K
B) 0,3
C) 0,6
E)
i
t
2
12 
4
10 
E) 10
D) 1,2
v
6
3
27. Yarıçapı R=3 cm olan bir bölgede silindirin ekseni boyunca düzgün bir
manyetik alan bulunmaktadır. Silindirin ekseninden r=6 cm uzaklıkta
oluşan indüksiyon elektrik alanın büyüklüğü 4,5×10-3 V/m olduğuna
göre, manyetik alanın zamana bağlı değişim hızı kaç T/s’dir?
A) 0
x
x
x
x
x
x
x
t
26. Şekildeki devrede K ve L noktaları arasındaki eşdeğer direnç kaç
ohm’dur?
A) 17
x B x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
E) 2,4
L
E
E
× × ×
× × × ×R
× × × × ×
× × × × ×
× × B×
r
E
28. Şekilde gösterilen beş iletken telin her birinden 3 A şiddetinde akım
sayfa düzlemine dik doğrultuda içeri veya dışarı doğru geçmektedir.
Gösterilen kapalı yol boyunca  B.dl integralinin değerini bulunuz?
A) 90
B) 60
C) 0
D) -120
E) 30
29. Bir akım kangalı, 8x10-4 A.m2’ lik bir manyetik dipol momentine sahiptir. Başlangıçta
manyetik moment 0,1 T’ lık manyetik alan ile 37 açı yapmaktadır. Bu momenti alana dik
yönde yönlendirmek için dış kuvvetler tarafından yapılması gereken iş (J cinsinden) ne
kadardır?
A) 8x10-5
B) -8x10-5
C) -6,4x10-5
D) 6,4x10-5
30. Şekilde görüldüğü gibi x-ekseni üzerinde ilerleyen
bir proton birbirlerine dik ve homojen olan bir E ve B
alan bölgesine giriyor, burada E=12x104 k (N/C) ve
B=-0,3 j (T)’dır. Protonun gidiş doğrultusundan
sapmadan ilerleyebilmesi için hızı (m/s cinsinden) ne
olmalıdır?
A) 4x105
B) 5x104
C) 3x105
E) 0
x
y
z
q
v
× × × × × × × ×
B
× × × × × × × ×
×
+ + ×+ + ×+ +×+ +×+ +×+ +×+ +×
× × × × × × × ×
× × × × × × ×E×
× × × × × × × ×
×
‫× ×־ ־ ־× ־ ־×־ ־ ־×־ ־×־ ־ ־×־ ־ ־‬
× × × × × × × ×
5
E
KKKKK
D) 2x104
E) 1x105
6