SLIDESMANIA.COM Paikot na Daloy ng Ekonomiya LIFE CYCLE SLIDESMANIA.COM SLIDESMANIA.COM Bakit mahalaga na malaman ang proseso kung paano nabubuo ang isang paruparo? SLIDESMANIA.COM BY-CYCLE SLIDESMANIA.COM SLIDESMANIA.COM SLIDESMANIA.COM Ang gulong ay may kakayahan na umikot, ginagamit ito sa mga sasakyan upang magkaroon ng mas mabilis ang transportasyon. Halimbawang ikaw ay nakasakay at nagpapaandar ng bisekleta, ano ang maaring mangyari kung: 1. Magkaroon ng butas ang gulong? 2. Ang daan na iyong dadaanan ay mabato at maputik? 3. Paano mo maihahalintulad ang isang gulong sa iyong buhay? 4. Paano naman maihahalintulad ang isang gulong sa ekonomiya? PAIKOT NA DALOY NG EKONOMIYA 1. Sistemang Barter 2. Ekonomiyang Gumagamit ng Pera 3. Ekonomiyang Gumagamit ng Pera at Nag-iipon 4. Ekonomiyang may Tatlong Sektor SLIDESMANIA.COM 5. Ekonomiyang may Apat na Sektor Agrikultura Pamahalaan “Ang Lahat ng bagay sa mundo ay magkakaugnay” SLIDESMANIA.COM Institusyong pampinansiyal Industriya Panlabas na sektor TULLAO CIRCULAR FLOW OF INCOME O PAIKOT NA DALOY NG KITA Ay ang patuloy na pag-ikot ng kita at produkto sa ekonomiya Maihahalintulad ang prosesong ito sa water cycle SLIDESMANIA.COM Paikot na Daloy ng Ekonomiya ► Isang economic model na naglalarawan sa ugnayan ng iba’t ibang kasapi sa pambansang ekonomiya. SLIDESMANIA.COM SISTEMANG BARTER Ang barter economy o ekonomiyang barter ay isang sinaunang uri ng ekonomiyang gumagamit ng tuwirang palitang kalakal o barter. Sa paglipas ng panahon at sa mga ibang lugar, gumamit din ng pamagitan ng mga transaksiyon sa palitan ng mga produkto. SLIDESMANIA.COM Instrumentong pamagitang ginagamit ay isang bagay na itinuturing na may mataas na halaga sa lipunan tulad ng mamahaling metal, bato, asin at iba pa. Sangkap ng Produksiyon Binubuo ng populasyon ng isang bansa Agrikultura at Industriya SLIDESMANIA.COM PRODUKTO AT SERBISYO SISTEMANG BARTER ► Malaki SLIDESMANIA.COM ang ugnayan nila sa isat isa dahil ang sector ng sambahayan ay umaasa sa sektor ng bisnes para sa kanyang mga pangangailangan ► Habang ang sektor ng bisnes naman ay umaasa sa sector ng sambahayan para sa lakas-paggawa sa negosyo. Ekonomiyang gumagamit ng Pera ► Nagsimula ang malawakang paggamit ng pera noong SLIDESMANIA.COM panahon ng merkantilismo. ► Kinakailangang pantayan ng pagkonsumo ng mga tao sa sektor ng sambahayan o ang C upang maging maayos ang daloy ng kita sa isang ekonomiya na gumagamit ng pera, ang mga gastusin ng sector ng bisnes o ang Y. ► Sa pagkakataong hindi mapantayan ng C and Y, malulugi ang mga negosyante sa sektor ng bisnes at hindi na ipagpapatuloy ang pagnenegosyo. Mga Kabayaran o Kita ( Y ) Sangkap ng Produksiyon PRODUKTO AT SERBISYO SLIDESMANIA.COM Mga Gastos sa Pagkonsumo ( C ) Ekonomiyang Gumagamit ng Pera at Nagiipon ► Halos kasabay ng unang paggamit ng mga tao ng SLIDESMANIA.COM pera ang pagsulpot ng mga bangko. ► Makikita sa talangguhit na may bahagi ng pera ng sektor ng sambahayan na karaniwang bumabalik sa mga negosyante sa sektor ng bisnes ay napupunta na ngayon sa mga institusyong pampinansiyal dahil sa kagustuhan ng mga tao na mag-ipon ng pera. Ito ay tinatawag na savings o S. Ekonomiyang Gumagamit ng Pera at Nagiipon ► Upang mapanatiling maayos ang daloy ng kita sa ekonomiya, kinakailangang ibalik ng mga institusyong pampinansiyal ang mga perang naipon o S sa sektor ng bisnes sa anyong mga pamumuhunan (investments). ► Kinakailangang pantay ang S at ang I upang hindi malugi ang mga negosyante. SLIDESMANIA.COM SLIDESMANIA.COM PUHUNAN (I) NAIMPOK (S) INSTITUSYONG PAMPINANSYAL Ekonomiyang may Tatlong Sektor ► Nagsimula ng magtatag ng mga pamahalaan ang mga tao. ► Sa pamamagitan ng pagtatatag ng mga pamahalaan sa ilalim ng social contract na pinasimulan ni Thomas Hobbes. ► Ayon kay Hobbes, magiging magulo ang kalagayan ng buhay ng sangkatauhan kung walang kaayusang pampolitika at batas. SLIDESMANIA.COM Ekonomiyang may Tatlong Sektor ► Ayon sa kanya, naghahari ang bellum omnium contra omnes o war of all against all. Sa ilalim ng social contract na ito ni Hobbes, nagkaisa ang mga mamamayan na isuko ang ilan sa kanilang natural rights. ► Ayon kay John Locke, ang lahat ng tao, sa oras na ipinanganak sa mundo ay mayroon ng Karapatan sa buhay, Kalayaan at pagmamay-ari. SLIDESMANIA.COM Supilin o i-regulate SLIDESMANIA.COM BUWIS (T) PAMAHALAAN GASTOS NG GOBYERNO (G) Ekonomiyang may Tatlong Sektor ► Mapapansin natin sa talangguhit na ang pera ng mga tao sa sektor ng sambahayan ay napupunta na ngayon sa pagkonsumo at sa mga savings at ngayon ay obligado na silang magbayad ng buwis sa pamahalaan. ► Upang mapanatiling maayos ang daloy ng kita sa ekonomiya, kinakailangang ang mga naibayad na buwis ay magamit lahat ng pamahalaan sa mga programang pampubliko ng sa ganun ay hindi malugi ang mga SLIDESMANIA.COM negosyante. ► Upang maging ideyal, kinakailangang pantay ang pinagsamang S at T sa pinagsamang I at G. Ekonomiyang may Apat na Sektor ► Hindi lahat ng pangangailangan ng mga mamamayan ay matatagpuan niya sa kaniyang sariling bansa. ► May pagkakataon na kinakailangang niyang kunin ang kanyang mga pangangailangan sa ibang bansa. SLIDESMANIA.COM SLIDESMANIA.COM IMPORTS (M) PANLABAS NA SEKTOR EXPORTS (X) Ekonomiyang may Apat na Sektor ► Mapapansin na bukod sa pagkonsumo o C, savings/ S, at buwis/ T, bahagi ng pera ng mga tao sa sektor ng sambahayan ay napupunta sa imports/ M. Upang mapanatiling maayos ang daloy ng kita. ► Kinakailangang magluwas din ng mga produkto sa ibang bansa upang ibenta (exports)/ X. ► Upang maging ideyal, kinakailangang pantay ang pagsasamang S, T, at M sa pinagsamang I, G at X. SLIDESMANIA.COM Ano ang maaaring mangyari kapag hindi nagkaroon ng balanseng daloy ang sambahayan at bahay-kalakal? SLIDESMANIA.COM Bakit mahalagang magkaroon ng ugnayan ang mga sector ng ekonomiya? SLIDESMANIA.COM Batay sa pagkakaunawa sa ating talakayan: 1. Bakit mahalaga na maunawaan ang daloy ng ating ekonomiya? 2. Sa kasulukuyang panahon, masasabi mo bang may malusog na daloy ang ating ekonomiya? SLIDESMANIA.COM ASSESSMENT BAHAY-KALAKAL 1._________________Sila ang taga proseso ng mga hilaw na materyales at taga likha ng mga yaring produkto at serbisyo. SAMBAHAYAN 2.__________________Sila ang mga nagmamay-ari ng salik ng produksyon. PAMAHALAAN 3. __________________ Sila ang nagpapatatag ng ekonomiya ng bansa.John Locke 4.__________________ Ayon kay____________, ang lahat ng tao, sa oras na ipinanganak sa mundo ay mayroon ng Karapatan sa buhay, Kalayaan at pagmamay-ari. SAMBAHAYAN SLIDESMANIA.COM 5.__________________Sila ang tinaguriang konsyumer sa daloy ng ekonomiya. SLIDESMANIA.COM SALAMAT!