AUDITORLIK HISOBOTI 2021-yil 9 oylik uchun O`ZTEMIRYO`LYO`LOVCHI Toshkent Xulosa hisoboti "O'ZTEMIRYO'LYO`LOVCHI" AJ ichki audit xizmati 2021-yil 3-chorak uchun Toshkent sh. 10.11.2021yil Tarkib: I. Kirish qism: II. Analitik qism: 1. Korporativ boshqaruv tamoyillariga rioya qilish 2. Buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobot holati 2.1 Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlarni hisobga olish 2.2 Tovar-moddiy zaxiralarni hisobga olish 2.3 Qabul qilish va majburiyatlarga joriy hisob - kitoblarni hisobga olish 2.4 Pul mablag'larini hisobga olish 2.5 Mehnatga haq to'lash bo'yicha xodimlar bilan hisob-kitoblarni hisobga olish 2.6 O'z kapitalini hisobga olish 2.7 Ishlab chiqarish xarajatlarini va sotilgan mahsulot tannarxini, davr xarajatlarini hisobga olish 2.8 Asosiy faoliyatdan olingan daromadlarni, boshqa daromadlarni va moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlarni hisobga olish 2.9 “O’ztemiryo’lyo’lovchi” AJ faoliyatining asosiy ko’rsatkichlari 2.10 Ichki audit bo`limining joriy chorak uchun tekshiruvlari natijasi 3. Davlat budjetdan tashqari jamg'armalarga soliqlar va majburiy to'lovlarni hisoblash 4. Moliya-xo'jalik faoliyatini amalga oshirishda qonun hujjatlariga rioya qilish 5. Aktivlarni saqlash 6. Ichki nazorat holati III. Yakuniy qism: 2 I. Kirish qismi Ichki audit xizmati bo'limi boshlig'i T.B.Narkuziyev 2021 yilda "O'ztemiryo'lyo'lovchi" aksiyadorlik jamiyatida ichki audit o'tkazdi. Ichki auditni o'tkazish uchun korxonalarda ichki audit xizmati to'g'risidagi Nizom asos bo'ladi. Umumiy ma'lumot "O'ztemiryo'lyo'lovchi" aksiyadorlik jamiyati yuridik shaxs hisoblanadi va o'z faoliyatini O'zbekiston Respublikasi amaldagi qonunchiligi va ustavi asosida amalga oshiradi. "O'ztemiryo'lyo'lovchi" aksiyadorlik jamiyatining asosiy faoliyati yer usti temir yo'l transportida xalqaro va mahalliy yo`nalishlarda yo`lovchilarni tashish hamda ularga xizmat ko`rsatish xisoblanadi. Ustav fondi: 51 263 978 ming so'm. Tekshirilayotgan davr uchun kreditlar boshqaruvchisi bo'ldi: "O'ztemiryo'lyo'lovchi" AJ ning bosh direktori Nurmuhamedov J.T. 2015-yil 26-oktabrdan, moliya bo'limi boshlig'i Abdurazzaqov Sh.X. 2018-yil 18-iyundan ushbu lavozimlarda. Tekshiruv bosh direktor Nurmuxamedov J.T. tomonidan va Moliya bo'limi boshlig'i Sh. Abdurazzoqov ishtirokida amalga oshirildi. Tekshirish uchun rahbariyat 2021-yil 9 oylik uchun moliyaviy hisobotni taqdim etdi, shu jumladan: balans (1-shakl), moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobot (2-shakl). 3 Biznes – rejaning bajarilishi "O'ztemiryo'lyo`lovchi" AJning asosiy ko'rsatkichlar to'g'risida. 2021-yil 3-chorak hisoboti uchun II. ANALITIK QISM 1.Korporativ boshqaruv tamoyillariga rioya qilish "O’ztemiryo’lyo`lovchi" AJda direktor tomonidan 2020 yilda ishlab chiqilgan va tasdiqlangan hisob siyosati, "Buxgalteriya hisobi to'g'risida"gi qonunga va 1-sonli BXMS mos keladi. Buxgalteriya hisobi siyosati qonunchilik talablariga muvofiq ishlab chiqilgan. Buxgalteriya siyosatining mavjudligi moliyaviy hisobotlarni tayyorlash va tayyorlash uchun foydalaniladigan prinsiplar, konvensiyalar, qoidalar va amaliy yondashuvlarni aniqlashda AJda aniqlik mavjudligini ko'rsatadi. "O’ztemiryo’lyo`lovchi" AJ yuridik shaxs bo'lib, o'z mustaqil balansida hisobga olinadigan alohida mol-mulkka, bank muassasalarida hisob raqamlariga, shu jumladan, davlat tilidagi valyuta, dumaloq muhr va shtamplarga ega. Umumiy yig'ilish "O’ztemiryo’lyo`lovchi" AJning oliy boshqaruv organi hisoblanadi, Kuzatuv Kengashi tarkibi umumiy yig'ilish tomonidan tasdiqlanadi. Kuzatuv Kengashi 9 vakolatli vakillaridan iborat bo'lib, rais tomonidan boshqariladi. "O’ztemiryo’lyo`lovchi" AJ o'z faoliyatida O'zbekiston Respublikasi qonunlariga, Oliy Majlis qarorlariga, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining farmon va farmoyishlariga, O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlariga amal qiladi. "O’ztemiryo’lyo`lovchi" AJ joylashgan joyi: O'zbekiston Respublikasi, Toshkent shahri Mirobod tumani Turkiston ko'chasi 7-uy. OKONX 51111. INN 202472894. "Milliy bank" TIF milliy bankining bank operatsiyalarini boshqarish xizmat ko'rsatuvchi bank hisoblanadi. Toshkent shahar Mirobod davlat soliq inspeksiyasida ro'yxatga olingan. Korporativ boshqaruv tamoyillarini joriy etish kuzatuv kengashi majlislarini va "O’ztemiryo’lyo`lovchi" AJ aksiyadorlarining umumiy yig'ilishini o'tkazish yo'li bilan amalga oshiriladi. 2021 yil davomida kuzatuv kengashining uchta yig'ilishi o'tkazildi. Kuzatuv kengashining majlislarida kompaniyaning ishlab chiqarish-moliyaviy faoliyati yakunlari, sof foydani taqsimlash, biznes-reja va moliyaviy hisobotlarni tasdiqlash, taftish komissiyasi xulosasi bilan bog'liq masalalar ko'rib chiqildi. 4 1. Buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobot holati Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlarni hisobga olish Asosiy vositalar Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Asosiy vositalar moliyaviy hisobot shakllarini to'ldirish qoidalariga muvofiq dastlabki (tiklangan) qiymat bo'yicha balansning "boshlang'ich qiymati" (010-satr) (1-shakl) ustunida moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. Bundan tashqari, "amortizatsiya miqdori" (011-satr) bo'yicha korxona tomonidan asosiy vositalarni hisobga olgan holda hisoblangan amortizatsiya summasi hisobga olinadi. Bundan tashqari, "qoldiq (balans) qiymati" (012-satr) maqolasida 010 va 011- satrlari o'rtasidagi farq aks ettirilgan. 01.10.2021 yil holatiga: 010-satr 011-satr 012-satr Asosiy vositalar boshlang`ich qiymati Asosiy vositalar eskirishi Asosiy vositalar qoldiq qiymati 1 981 606 274 729 696 547 1 251 909 727 ming.so`m ming.so`m ming.so`m Buxgalteriya hisobida aks ettirish. Asosiy vositalarning harakatini hisobga olish tovar nomlari, o'lchov birliklari, miqdori, balans qiymati, eskirish me'yorlari va miqdori, ishlab chiqarilgan yil va kirish sanasi bo'yicha aylanma balansda saqlanadi. Buxgalteriya hisobi buxgalteriya guruhlari va moddiy javobgar shaxslar bo'yicha tashkil etilgan. Asosiy vositalarni hisobga olish uchun AV–1 inventarizatsiya kartalarining yagona namunaviy shakli qo'llaniladi. Kiruvchi hujjatlardagi dastlabki narx to'g'ri aks ettirilgan. Amortizatsiyani hisoblashda O'zbekiston Respublikasi soliq kodeksiga muvofiq amortizatsiya normalari bilan amortizatsiyani hisoblashning to`g`ri chiziqli usuli qo'llaniladi. Natijalar: Kamchiliklar aniqlanmadi. Nomoddiy aktivlarni hisobga olish Moliyaviy va boshqa tegishli hisobotlarda aks ettirish Moddiy bo`lmagan aktivlar moliyaviy hisobotda "Nomoddiy aktivlar" ustunida aks ettirilgan Uzoq muddatli investitsiyalarni hisobga olish Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Uzoq muddatli investitsiyalar "uzoq muddatli investitsiyalar" (030-satr) ustuni bo'yicha moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. Balans bo'yicha 030-satr 110 462 881 ming so`m va uni quyidagicha tashkil qilmoqda: 040 - satr - 21 325 ming so`m. (qimmatli qog'ozlar) 050 - satr - 110 440 806 ming so`m. () 060 - satr -750 ming so`m. 090 - satr - 962 595 ming so`m. 100 - satr – 8 134 604 ming so`m. Buxgalteriya hisobida aks ettirilishi Hisob 0610 "qimmatli qog'ozlar" schyoti bo`yicha yuritiladi. Ayrim korxonalarning 24 860 so'm miqdoridagi aksiyalari taqdim etildi. 5 Natijalar: Kamchiliklar aniqlanmadi. Tovar-moddiy zaxiralarni hisobga olish. Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Tovar-moddiy zaxiralar "ishlab chiqarish zaxiralari" (140-satr) balansi (1-shakl) bo'yicha moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. Balansda 140-satr bo'yicha 01.10.21yil holatiga ko'ra 17 611 610 ming so`mni tashkil etadi., shu jumladan: - 150 – satr, ishlab chiqarish zaxiralari - 21 976 501 ming so`m. - 180 – satr, tovarlar - 41 258 ming so`m. - 190 kelgusi davr xarajatlari- 2 157 244 ming so`m. Buxgalteriya hisobida aks ettirish. Tovar-moddiy zaxiralarni hisobga olish aylanma balansdagi moddiy javobgar shaxslarning hisobotlari bo'yicha amalga oshiriladi. Tovarlar va materiallar harakatini hisobga olish materiallarni hisobga olishning asosiy qoidalarining talablariga javob beradigan tegishli hujjatlar bilan rasmiylashtiriladi, miqdoriy summa hisob-kitob usuli qo'llaniladi. Yetkazib beruvchilardan tovar-moddiy boyliklarni olish uchun ishonchnomalarni berish va ulardan foydalanishni hisobga olish uchun ishonchnomalarni berish hisobini yuritish kitobi yuritilgan bo`lib 01.10.2021yil uchun barcha ishonchnomalar o`z vaqtida yopilgan. Bekor qilingan ishonchnoma "bekor qilingan" so`zi bilan yozib qo`yiladi va ro'yxatga olish kitobida saqlanadi. Soliq kodeksining “qabul qilingan va taqdim etilgan hisob-varaqalar reestrini yuritish” to`g`risidagi 222-moddasiga asosan. Debitor va kreditorlik qarzdorliklarni hisobga olish Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Debitorlik qarzlari "debitorlik" (210-bet) balansi (1-shakl) moddasi bo'yicha moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. Balans maqolalari bo'yicha qoldiqlar: Buxgalteriya balansi satrlari 01.10.21-yil 210-satr «Debitorlar» 29 592 331 211-satr «Muddati o'tgan debitor qarzlar» 2 024 361 220-satr «Xaridorlar va mijozlar bilan hisob-kitoblarni hisobga olish hisoblari» 4 025 476 240-satr « Sho'ba va qaram xo'jalik jamiyatlarining qarzlari» (счет 4120) 250-satr «Xodimlarga berilgan avanslar» (счет 4200) 8 938 023 238 078 260-satr «Yetkazib beriladigan avanslar. Va pudratchilar» 270-satr «Byudjetga soliqlar va yig'imlar bo'yicha avans to'lovlar» 5 235 943 324 954 280-satr «Avans to'lovlari maqsadli jamg'armalar va sug'urta» 300-satr «Boshqa operatsiyalar bo'yicha xodimlarning qarzlari» 310-satr «Boshqa debitorlik qarzlari» 1 212 004 9 617 853 Joriy kreditorlik qarzlari "joriy kreditorlik qarzlari" (satr 600) balansi (shakl №1) moddasi bo'yicha moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. Balans ustinlari bo'yicha qoldiqlar: Balans satrlari 601- satr «Joriy kreditorlik qarzlari» 01.10.21-yil 473 382 920 610- satr " Yetkazib beruvchilar va pudratchilarga qarzlar " (6000) 24 930 437 6 620 - satr " Alohida bo'linmalarga qarzlar "(6110) 630 - satr " Sho`ba va qaram qarzlar. (6120 hisob) 393 581 605 421 721 828 670 - satr "Qabul qilingan avanslar" (6300) 680 - satr "Byudjetga to'lovlar bo'yicha qarz" (6400) 700 - satr "Davlatga to'lovlar bo'yicha qarz. Maqsadli jamg'armalar "(6520) 720 - satr " Ish haqi qarzlari " (6700) 730 - satr "Qisqa muddatli bank kreditlari" (6810) 760 - satr "Boshqa kreditorlik qarzlari" ( 6900 6950dan tashqari) 7 563 894 1 809 857 2 045 381 12 360 915 2 950 608 Kechiktirib bo'lmaydigan debitorlik va kreditorlik qarzlari hisobotda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ularni undirish bo'yicha chora-tadbirlar aks ettiriladi va amalga oshiriladi. Har chorakda korxonalar bilan o'zaro hisob-kitoblar bo'yicha hujjatlar tuziladi. (Muddati o'tgan debitorlik qarzlari 2 024 361 ming so`mni tashkil etadi. muddati o'tgan kreditorlik yo'q.) Natijalar: moliyaviy hisobotda keltirilgan ma'lumotlar muddati o'tgan debitorlik va kreditorlik qarzlarini hisobga olishdan tashqari sintetik va analitik buxgalteriya ma'lumotlariga mos keladi. Hisob-kitob hisobvarag'ida va kassada pul mablag'larini hisobga olish. Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Pul mablag'lari "pul mablag'lari" (320-satr) balansi (1-shakl) bo'yicha moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. 01.10.21 yildagi pul mablag'lari qoldig'i 5 450 154 ming so`mni tashkil etadi 330-satr "kassadagi pul mablag'lari" - 442 ming so`m. 340-satr "hisob raqamidagi pul mablag'lari" - 505 727 ming so`m. 350-satr " chet eldagi pul mablag'lari. valyuta " - 231 239 ming so`m. 360-satr "boshqa pul mablag'lari" - 4 712 746 ming so`m. 370-satr "qisqa muddatli investitsiyalar" - 20 000 ming so`m. 380-satr "boshqa joriy aktivlar" - 680 165 ming so`m. Buxgalteriya hisobida aks ettirish. Kassa xonasi "O'ztemiryo'lyo'lovchi" AJ binosida joylashgan va boshqa xonalardan ajratilgan. Pul mablag'lari temir yonmaydigan xavfsiz joyda saqlanadi. Kassa xonasi yong'in va xavfsizlik signalizatsiya tizimi bilan jihozlangan. Kassa kitobi raqamlangan, tikilgan va bosh buxgalterning imzosi bilan tasdiqlangan. Kassir bilan to'liq moddiy javobgarlik to'g'risida shartnoma tuzilgan. Bank cheklari bo'yicha olingan mablag'lar joriy hisob raqamlariga mos keladi. Kiruvchi va chiquvchi hujjatlarni ro'yxatga olish kitobi olib borilgan. Qabul qilingan va to'langanidan keyin naqd pul tushumlari va sarf-xarajatlar buyurtmalari "to'langan" shtampi bilan to'lanadi. Hisob bo'yicha operatsiyalar "naqd pulsiz hisob-kitoblar to'g'risidagi Nizom" ga muvofiq amalga oshiriladi, hisob-kitob hisobvarag'ida pul mablag'lari harakati bank bayonnomalari va ularga biriktirilgan pul-hisob hujjatlari bilan tasdiqlanadi. Hisoblarda pul mablag'larini o'tkazishning to'liqligi va to'g'riligi ta'minlangan. 01.10.2021-yilda hisob raqamidagi pul mablag'lari balansi 505 727 ming so`mni tashkil etdi. Valyuta hisobida 231 239 ming so`m. Natijalar: pul mablag'larini hisobga olishni tekshirish natijasida buzilishlar aniqlanmagan. Ish haqi bo'yicha xodimlar bilan hisob-kitoblarni hisobga olish. Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Moliyaviy hisobotda xodimlar bilan hisob-kitoblarni hisobga olish balansda 720 - "ish haqi qarzlari" satrida aks ettirilgan. 01.10.2021 yil holatiga ko'ra mehnatga haq to'lash bo'yicha qarzlar – 12 360 915so'm. Buxgalteriya hisobida aks ettirish. Mehnatga haq to'lash uchun hisob-kitoblarni hisobga olish kompyuterda 1-C dasturida amalga oshiriladi, bu yerda xodimlarning ish haqini hisob-kitob qilish va saqlab turish bo'yicha barcha kerakli ma'lumotlar aks ettiriladi. 7 Mehnat munosabatlari va mehnatga haq to'lash uchun mablag'larni hisoblash tartibi, korxonada hisob - kitob-to'lov bayonnomalarini tuzish O'zR mehnat kodeksi, mehnat to'g'risidagi boshqa qonunlar va mehnat jamoasining umumiy yig'ilishi tomonidan tasdiqlangan jamoa shartnomasi bilan tartibga solinadi. Ish haqi, bajarilgan ish turlari bo'yicha standartlarga muvofiq, xodimlar jadvali asosida hisoblab chiqiladi. Daromad solig'i. Ishchilar va xodimlarning ish haqidan daromad solig'ini o'tkazishning to'g'riligini va to'liqligini tekshirishda daromad solig'ini ushlab qolish yil boshidan buyon 11,9% tashkil etilganligi aniqlandi. Daromad solig'ini hisoblashning to'g'riligini va JBPT 0,1% miqdorida majburiy ajratmalarni tekshirishda farqlar aniqlanmadi. Natijalar: Xodimlar bilan hisob-kitoblarni tekshirish natijasida sezilarli qoidabuzarliklar aniqlanmagan. Xususiy kapitalni hisobga olish. Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Qimmatli qog'ozlar "ustav kapitali" (410-satr), "qo'shimcha kapital" (420-satr), "rezerv kapitali" (430-satr), "taqsimlanmagan foyda" (450-satr), "maqsadli tushumlar" (460-satr) buxgalteriya balansi (1-shakl). Balansdagi qoldiqlar 01.10.2021 yil holatiga ko'ra 710 131 309 ming so`mni tashkil etadi. ming so`m Balans Satrlari 01.10.21y Satr. 410 «Ustav kapitali» Satr. 420 «Qoshilgan kapital» Satr. 430 «Rezerv kapitali» Satr. 450 «Taqsimlanmagan foyda» Satr. 460 «Maqsadli tushumlar » Satr. 480 «Xususiy kapital» 51 263 978 665 898 345 -7 031 014 710 131 309 Uzoq muddatli majburiyatlarni hisobga olish 570-Satr "Uzoq muddatli bank kreditlari" – 168 583 173 ming so'm. Buxgalteriya hisobida aks ettirish. Sintetik hisob ma'lumotlari va moliyaviy hisobot ko'rsatkichlarining identifikatsiyasini tekshirishda farqlar aniqlanmadi. Xulosa: xususiy kapitalini hisobga olishni tekshirish natijasida kamchiliklar aniqlanmagan. Ishlab chiqarish xarajatlarini, davr xarajatlarini va xarajatlarni hisobga olish Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Moliyaviy hisobotdagi ishlab chiqarish xarajatlari moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobotning 020- satrida aks ettirilgan (shakl №2). Satr. 020 – 263 238 056 ming so`m. Davr xarajatlari moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobotning 040 liniyasi bo'yicha moliyaviy hisobotda aks ettirilgan (shakl №2). Satr. 040 – 70 098 683 ming so`m. Davr xarajatlari. Satr. 050 – 2 234 063 ming so`m. Sotish xarajatlari. Satr. 060 – 18 651 372 ming so`m. Ma'muriy xarajatlar. Satr. 070 – 49 213 248 ming so`m.. Boshqa operatsion xarajatlar. Moliyaviy faoliyat xarajatlari hisobotning 170 - satrida aks ettirilgan - 40 129 530 ming so`m. Satr.180 – 30 619 946 ming so`m. Foiz shaklida xarajatlar. Satr.200 – 21 163 ming so`m. Valyuta kurslari farqidan zararlar. Satr.210 – 9 488 241 ming so`m. Moliyaviy faoliyat uchun boshqa xarajatlar. 8 Buxgalteriya hisobida aks ettirish. Korxonada moliyaviy faoliyat uchun ishlab chiqarish xarajatlari, davr xarajatlari va xarajatlarini hisobga olish 05.02.1999 yildagi 54-sonli "mahsulot (ishlar, xizmatlar) ishlab chiqarish va sotish xarajatlari tarkibi hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish tartibi to'g'risida"gi nizomga muvofiq amalga oshiriladi. Natijalar: buxgalteriya hisobini tekshirish natijasida davri xarajatlarida kamchiliklar aniqlanmadi. Asosiy faoliyatdan, boshqa daromadlardan va moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlarni hisobga olish. Moliyaviy va boshqa hisobotlarda aks ettirish. Moliyaviy hisobotda iqtisodiy faoliyatdan olingan daromadlar moliyaviy natijalar hisobotida (2-shakl) ko`rsatilgan. 2021 yilning 3 choragi uchun moliyaviy hisobot ma'lumotlariga ko'ra: Satr. 010 - “mahsulot sotishdan tushgn tushum” – 342 944 078 Satr. 030 - "mahsulot sotishdan tushgan yalpi foyda (zarar)" – 79 706 022 ming so`m. Satr. 090 - "asosiy faoliyatdan boshqa daromadlar" – 10 194 031 ming so`m. Satr. 100 - "asosiy faoliyatdan foyda va zarar" – 19 801 370 ming so`m. Satr. 110 - "moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar" – 20 327 980 ming so`m. Satr. 120 - "dividendlar shaklidagi daromadlar – 0 Satr. 150 - "valyuta farqidan olingan daromadlar – 240 115 ming so`m. Buxgalteriya hisobida aks ettirish. "O'ztemiryo'lyo'lovchi" AJ xizmatlarini amalga oshirish siklini audit qilish uchun quyidagilar taqdim etildi: - hisob-varaq fakturalar. - savdo hisobini yuritish uchun aylanma balanslar. Natijalar: auditor daromad hisobini tekshirishning umumiy natijasi, 2021-yil 3-chorak uchun olingan daromadlar korxona tomonidan to'g'ri aniqlangan deb hisoblaydi. “O’ztemiryo’lyo’lovchi” АJ faoliyatining asosiy ko’rsatkichlari 2021 yil yanvar-sentyabr oylari uchun T / R 2021y. Ko‘rsatkichlar nomi birligi hisobot 2020 y. reja hisobot % % 2020y. +/2020y. 1 Yo‘lovchilar aylanmasi maxalliy yo‘nalish xalqaro yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish mln.odam.km -//-//-//- 1 152,6 772,7 102,6 277,3 2323,6 1772,8 210,4 340,4 2 254,2 1 964,0 8,7 281,5 97,0% 110,8% 4,1% 82,7% 195,6% 254,2% 8,5% 101,5% 1101,6 1191,3 -93,8 4,2 2 Tashilgan yo‘lovchilar maxalliy yo‘nalish xalqaro yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish ming odam -//-//-//- 4 788,2 1 223,4 178,2 3 386,6 8726,9 2401,5 429,6 5895,8 5 845,9 2 954,0 9,8 2 882,1 67,0% 123,0% 2,3% 48,9% 122,1% 241,5% 5,5% 85,1% 1057,7 1730,6 -168,3 -504,5 Jo‘natilgan yo‘lovchilar maxalliy yo‘nalish xalqaro yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish ming odam -//-//-//- 4 700,6 1 223,4 90,6 3 386,6 8502,2 2401,5 204,9 5895,8 5 836,5 2 954,0 0,4 2 882,1 68,6% 123,0% 0,2% 48,9% 124,2% 241,5% 0,4% 85,1% 1135,8 1730,6 -90,2 -504,5 O‘rtacha masofa maxalliy yo‘nalish xalqaro yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish Vagon o‘rtacha bandligi maxalliy yo‘nalish xalqaro yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish km. -//-//-//odam/ vag. -//-//-//- 241 632 576 82 28,8 23,9 19,3 111,3 266 738 490 58 34,4 32,9 28,2 55,0 386 665 888 98 29,6 28,1 25,7 47,3 144,8% 90,1% 181,3% 169,1% 86,1% 85,5% 91,1% 86,0% 160,2% 105,3% 154,3% 119,3% 102,9% 117,3% 132,9% 42,5% 144,9 33,3 312,4 15,8 0,8 4,1 6,4 -64,0 mln.km. 40,081 67,605 76,217 112,7% 190,2% 36,1 3 4 5 6 Vagono - kilometr 9 7 8 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5 1 6 maxalliy yo‘nalish xalqaro yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish -//-//-//- 32,277 5,312 2,492 53,944 7,471 6,190 69,929 0,340 5,948 129,6% 4,6% 96,1% 216,7% 6,4% 238,7% 37,7 -5,0 3,5 Xarakatlangan poezdlar soni xalqaro yo‘nalish (chart) maxalliy yo‘nalish shaxar atrofidagi yo‘nalish UTY dan boshka tuzilgan poezdlar Daromadlar JAMI Tashish faoliyatidan, shu jumladan: xalkaro yunalish maxalliy yunalish shaxarlararo yunalish Erdamchi faoliyatdan Xarajatlar JAMI Xarajatlar OIF va YaIT siz son -//-//-//- 4 463 188 2 036 2 181 0 9 418 22 4 027 5 369 0 211,0% 11,7% 197,8% 246,2% 4954,7 -166,0 1991,0 3187,7 -//- 58 0,0% -58,0 mln. so‘m 192476,4 346100,0 353138,1 102,0% 183,5% 160661,7 -//- 135800,7 242664,0 240792,2 99,2% 177,3% 104991,4 -//-//-//-//mln. so‘m mln. so‘m 35 094,2 96 633,3 4 073,3 56 675,7 233805,6 148979,7 49 231,0 184594,0 8 839,0 103436,0 349294,5 218087,0 4 561,7 227617,3 8 613,2 112346,0 333336,7 207938,1 9,3% 123,3% 97,4% 108,6% 95,4% 95,3% 13,0% 235,5% 211,5% 198,2% 142,6% 139,6% -30532,4 130984,0 4 539,9 55 670,3 99 531,1 58 958,4 mln. so‘m -41329,2 -3 194,5 19 801,4 520% 247,9% 61 130,6 odam. -//- 3 956 2 641 5 148 3 468 5 103 3 500 99,1% 100,9% 129,0% 132,5% 1 146,4 859,0 mln. so‘m 75 500,6 117149,6 111896,3 95,5% 148,2% 36 395,7 Urtacha oylik maosh so‘m 2 120441 2 528591 2 436554 96,4% 114,9% 316112,9 Mexnat unumdorligi ming odam.km/odamga 291,3 451,4 441,8 97,9% 151,6% 150,4 mln. so‘m 796,0 1 379,7 1 332,3 96,6% 167,4% 536,3 % -17,7 -0,9 5,9 649,5% -33,6% 23,6 Moliyaviy natija Ishchilar soni jumladan tashish faoliyatida Oylik ish fondi Urtacha kunlik daromad Rentabellik 0 Ichki audit bo`limining joriy chorak uchun tekshiruvlari natijasi Filialda inventarizatsiya hisobi yuritilishi. Yo`lovchi vagonlarini texnik, texnologik tayyorlash va ta`mirlash filiali Yo`lovchi vagonlarini texnik, texnologik tayyorlash va ta`mirlash filialining inventarizatsiya o‘tkazish tartibi BXMS №19 «Inventarizatsiyani tashkil etish va yuritish » bo`yicha xamda 2020 yil 16 oktabrdgi 398-T-sonli ichki buyrug`i asosida amalga oshirilgan. Inventarizatsiya komissiya a`zolarining 2020 yil 19-oktabrdagi bayonnomasiga asosan 2020 yil 01-oktabr xolatiga tovarmoddiy zaxiralar 15 965 224 ming so`mni tashkil etgan. Inventarizatsiya davomida hech qanday kamomad va ortiqcha TMZ lar aniqlanmagan. Inventarizatsiya komissiya a`zolarining 2020 yil 09-noyabrdagi bayonnomasiga asosan 2020 yil 01-noyabr xolatiga asosiy vositalar 1 222 563 755 ming so`mni tashkil etgan. Inventarizatsiya davomida hech qanday kamomad va ortiqcha AV lar aniqlanmagan. Asosiy vositalar 2021 yil 8 oylik hisobi ko`rib chiqilganda, «O‘ztemiryo‘lyo‘lovchi» AJ bosh direktori J.T. Nurmuhamedovning 2020 yil L-195-sonli buyrug`i asosida tasdiqlangan hisob siyosatiga binoan asosiy vositalar kirimi noto`g`ri yuritilgan. Hisob siyosatining 4.3 bandiga asosan AV xizmat muddati bir yildan ortiq va bir birlik qiymat miqdorining 50 (ellik) baravaridan ortiq bo`lgan buyumlar asosiy vositalar tarkibiga kiritilishi belgilangan bo`lsada filial tomonidan qiymati 50 barabardan kam bo`lgan buyumlar asosiy vositalar tarkibiga kiritilgan. 1.Asosiy vositalar xisobi 2021 yilning 1 yanvar xolatiga 1 204 380 768 ming so`mni tashkil etadi. Asosiy vositalar xisobi 5-BHMS ga asosan yuritilgan. Tavsiya qilinadi: BXMS-5, BXMS-4 bo‘yicha xisobot yuritish tavfsiya qilinadi. 10 Yo`lovchi vagonlarini texnik, texnologik tayyorlash va ta`mirlash filialining naqd pul mablag‘larini, kassa hisoboti va boshqa g‘azna hujjatlari saqlashga alohida xona ajratilgan bo`lib, g`aznachi uchun shart-sharoitlar yaratilgan. G`azna kirimi va chiqim xujjatlari tog`ri rasmiylashtirilgan. G`azna xujjatlari tegishli xodimlar tomonidan imzolangan. G`aznada xech qanday qoldiq mavjud emas. Yo`lovchi vagonlarini texnik, texnologik tayyorlash va ta`mirlash filialining ishonchnomalarni qayd qilish kitobi yuritilmagan bo‘lib, ishonchnoma varaqchalarini ro`yxatga olish orqali amalga oshirilgan. Ishonchnomalar berilishi javobgar shaxslar tomonidan imzolanmagan va ishonchnomalar yopilishi ham muddatidan kechiktirilib yuborilgan. Filialning javobgar hisobchilari tomonidan nazoratga olinmaganligi material kirimi o`z vaqtida rasmiylashtirilmasligiga va debitor qarzdorliklar vujudga kelishiga olib kelgan. Ishonchnomalar Vazirlar Mahkamasining 2020 yil 14-avgustdagi 489-sonli qaroriga asosan elektron tarzda yuborilmoqda. Yo`lovchi vagonlarini texnik, texnologik tayyorlash va ta`mirlash filialining 01.09.2021 yil holatiga jami 352 766 ming so`m debitor qarzdorligi, 1 400 811 ming so`m kreditorlik qarzi mavjud. Debitor qarzdorliklarning asosiy qismi davlat xaridlari portalining elektron hisobiga bo`nak sifatida o`tqazib berilgan mablag`1ar hisobiga to`g`ri kelmoqda. Kreditor qarzdorliklarning asosiy qismi “O`zbekiston temir yo`llari” AJ tasarrufidagi tashkilotlarga to`g`ri kelmoqda. Shu jumladan: - Xarbiylashtirilgan qo`riqlash boshqarmasi - 558 849 ming so`m. - Toshkent elektrostansiya ECH-1 - 33 562 ming so`m. - Toshkent epidiomologik markazi - 187 478 ming so`m. Filialda materiallar hisobi yuritilishi 1C dasturida tashkil etilgan bo`lib, omborxonalar bilan oylik hisobotlar o`z vaqtida yuritilmagan, moddiy-javobgar shaxslardan hisobotlar talab qilinmagan. Oyma-oy material qoldiq hisobotlari tasdiqlanmagan. Materiallar qoldig`i 31.08.2021 yil 15 972 344 ming so`mni tashkil etmoqda. Ushbu qoldiqning 30.6% yani 4 888 022 ming so`mini 3 yildan ko`p muddatda, 21.27% yani 3 398 094 ming so`mini 2 yildan ko`p muddatda, 10.44% yani 1 667 796 ming so`mini 1 yildan ko`p muddatda omborxonalarda saqlanayotgani ma`lum bo`ldi. Ushbu materiallardan foydalanishda oldingi davrda kirib kelgan zaxiradan foydalanish tavsiya etiladi. Filial mustaqil balansga ega emas va faqat quyidagi soliqlarni hisob, to`lovlarni amalga oshiradi. - Yer solig`i - Mol-mulk solig`i - Suv solig`i - Ishchi xodimlar daromad soligi` - Yagona ijtimoiy to`lovi - Jamg`arib boriladigan pensiya to`lovi Ushbu soliqlar 2021 yil uchun soliq davri boshidan boshlab 29.09.2021yil holatiga 6 020 923 ming so`m hisoblangan va to`langan. Shu jumladan: - Yer solig`i 634 406 ming so`m. - Mol-mulk solig`I 335 133 ming so`m. - Suv solig`I 49 589 ming so`m. - Ishchi xodimlar daromad soligi` 2 440 358 ming so`m. - Yagona ijtimoiy to`lovi 2 422 600 ming so`m. 11 Soliqlarni kechikib to`lashdan hisoblangan jarima va sanktsiyalar 24 657 ming so`mni tashkil etib shundan 5 538 ming so`mi to`langan. Buxgalteriya hisobi filialda 1С dasturida tuzilgan moliyaviy hisobotlar ishonarli tarzda aks ettirilgan. Ushbu hisobotda ko‘rsatib o‘tilgan ma’lumotlar bizga taqdim etilgan xujjatlar asosida tayyorlangan, auditorlik tekshiruvi davomida korxona raxbariyatiga mavjud hisobchilar malakasini oshirish, hozirgi zamon yangi texnologiyalari ishlab chiqarishga joriy etish ya’ni buxgalteriya xisobotlarini kompyuterlashtirish, yangi chiqayotgan normativ, me’yoriy xujjatlar bilan tanishib borish uchun davriy nashrlarga obuna bo‘lish, buxgalteriya xisobotlarini O‘zbekiston Respublikasi hududida amalda bo‘lgan “Buxgalteriya hisobi milliy andozalari” talablari asosida takomillashtirish tavsiya etiladi. Davlat byudjetdan tashqari jamg'armalarga soliqlar va majburiy to'lovlarni hisoblash. 2021-yil 3-chorak uchun korxona quyidagi soliqlar va boshqa majburiy to'lovlarni to'lovchi hisoblanadi: Daromad solig'i, Mulk solig'i, QQS solig'i, Yer solig'i, Suv resurslaridan foydalanganlik uchun solig`i, Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig`i, Ijtimoiy sug'urta uchun yagona ijtimoiy to'lov, badallar va ajratmalar, Pensiya jamg'armasi, yo'l jamg'armasi va ta'lim va tibbiyot muassasalarini rekonstruksiya qilish, mukammal ta'mirlash va jihozlash jamg'armasiga ajratmalar. Mol-mulk solig'i Soliqni hisoblash 2019-yil 30-dekabrdagi O'zR soliq kodeksining 257-264 moddalari asosida amalga oshirilgan. Korxona ma'lumotlariga ko'ra, hisoblangan mol-mulk solig'i summasi 7 047 060 ming so`mni tashkil etdi. Audit ma'lumotlari bilan kamchiliklar aniqlanmadi. Suv solig'i Soliqni hisoblash 2019-yil 30-dekabrdagi O'zR soliq kodeksining 242-256 moddalari asosida amalga oshirilgan Korxona ma'lumotlariga ko'ra, suv solig'i hajmi (er osti manbalari va yer osti manbalari) asosida hisoblab chiqilgan va belgilangan stavka bo'yicha soliq miqdori 95 256 ming so`mni tashkil etgan. Yer solig'i Soliq hisob - kitoblari 2019-yil 30-dekabrdagi O'zR soliq kodeksining 229-241 moddalari asosida amalga oshirilgan. Korxonaning hisob-kitoblariga ko'ra, yer solig'i er uchastkasining umumiy maydonidan hisoblab chiqilgan bo'lib, soliq miqdori 3 880 589 ming so`mni tashkil etdi. Yagona ijtimoiy to`lov Korxonada yagona ijtimoiy soliq 2019-yil 30-dekabrdagi O'zR soliq kodeksining 305 – 311 moddalari asosida hisoblangan. Korxona hisob-kitoblariga ko'ra YAIM 13 366 476 ming so`mni tashkil etdi. Jismoniy shaxslarning daromad solig'i: Korxona hisob-kitoblariga ko'ra jismoniy shaxslarning daromad solig'i 11 932 743 ming so`mni tashkil etdi. Audit ma'lumotlari bilan tafovutlar aniqlanmadi. Moliya-xo'jalik faoliyatini amalga oshirishda qonun hujjatlariga rioya qilish Korporativ huquqqa rioya qilishning asosiy tamoyillarini tanlab tekshirishda sezilarli qoidabuzarliklar aniqlanmagan. 12 "Xo'jalik yurituvchi sub'ektlar faoliyatining shartnomaviy-huquqiy asoslari to'g'risida" gi qonunning 21-bandiga muvofiq, yurist imzosisiz shartnomalar tuzishga yo'l qo'yilmaydi. 2021 yilning 3 choragi uchun barcha shartnomalar tegishli bo'limlarning kelishuv varaqasiga ega. "Yuridik shaxslar tomonidan kassa operatsiyalarini o'tkazish qoidalari " (17.12.1998 yildagi № 565-sonli O'zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligi), pul mablag'larini hisobga olish tartibini tartibga soluvchi boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga umuman rioya etiladi. O`ztemiryo`lyo`lovchi AJ taminot bo`limi tomonidan chorak davomida shartnomalar davlat haridlari to`grisidagi qonun asosida uzex portallari orqali tuzilgan. Aktivlarni saqlash Mol-mulkning, moddiy boyliklar va pullarning haqiqiy holatini aniqlash, mulkning haqiqiy mavjudligini korxonaning mol-mulki xavfsizligini hisobga olish va nazorat qilish ma'lumotlari bilan taqqoslash va 19-sonli "inventarizatsiyani tashkil etish va o'tkazish" buxgalteriya milliy standartiga muvofiq korxonada yiliga bir marta mol-mulk inventarizatsiya qilinadi. 2021 yil uchun mol-mulkni inventarizatsiya qilish uchun ichki buyruq chiqarilgan va maxsus ishchi inventarizatsiya komissiyasi tuzilgan. Inventarizatsiya ro'yxati tuzilgan, ularda mulkning haqiqiy mavjudligi aks ettirilgan va komissiya a'zolari hamda moddiy javobgar shaxslar tomonidan imzolangan. Inventarizatsiya natijalariga ko'ra protokol tuzilgan. Ichki nazorat holati Har qanday korxonada ichki nazorat tizimi tashkilot rahbariyati tomonidan nazorat va tekshirishni o'z ichiga olgan iqtisodiy faoliyatni muntazam va samarali amalga oshirish uchun qabul qilingan tashkiliy chora-tadbirlar, texnikalar va protseduralar to'plami bo'lishi kerak: O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari talablariga rioya etilishi; buxgalteriya hujjatlarining aniqligi va to'liqligi; moliyaviy hisobotlarni o'z vaqtida tayyorlash; xatolar va buzilishlarning oldini olish; buyruq va farmoyishlar ijrosi; aktivlar xavfsizligini ta'minlash; Ichki nazorat tizimi quyidagilarni o'z ichiga oladi: buxgalteriya hisobi tizimi; nazorat muhiti; shaxsiy nazorat vositalari. AO ichki nazorat holatini batafsil tavsiflash uchun biz ichki nazorat tizimining tarkibiy qismlarini aniqlaymiz. Buxgalteriya hisob tizimi-bu tashkilot uchun asosiy hujjatlar asosida buxgalteriya registrlarida doimiy, hujjatli va o'zaro bog'liq aks ettirish orqali o'z mol-mulki va majburiyatlarini qayd etishni ta'minlaydigan muayyan shakl va usullar to'plami. Nazorat muhiti-tashkilotda BHT tashkil etish, saqlash va rivojlantirishga qaratilgan tekshirilayotgan tashkilot rahbariyatining umumiy munosabati, xabardorligi va amaliy harakatlarini tavsiflovchi konsepsiya. Ichki nazorat vositalari-samarali va ishonchli boshqaruvni ta'minlash uchun tashkilot rahbariyati tomonidan xo'jalik faoliyatining ayrim yo'nalishlari va uchastkalarida o'rnatilgan BHT tarkibiy qismlari. Ichki nazorat tizimini taqdim etish uchun zarur bo'lgan audit tartib-qoidalariga muvofiq quyidagi tadbirlar amalga oshirildi: so'rovda xodimlar, o'rta boshqaruv bo'g'inlari rahbarlari, rahbariyat bilan suhbat o'tkazildi; hujjatlar va yozuvlar bilan tanishish o'tkazildi. Amalga oshirilayotgan protseduralar jarayonida iqtisodiy operatsiyalarning ichki nazoratini quyidagi yo'nalishlar bo'yicha baholash belgilangan: haqiqat, to'liqlik, ruxsatnoma, aniqlik, tasniflash, buxgalteriya hisobi va davriylashtirish. 13 Tekshirish uchun tanlangan, qayd etilgan xo'jalik operatsiyalari haqiqiy va ushbu asosiy hujjatlar bilan tasdiqlanganligi aniqlandi. Qayd etilgan operatsiyalarning aniqligi analitik hisobning alohida registrlarini tekshirish, hisob kitoblarining ma'lumotlarini bir davrdan ikkinchisiga o'tkazishning to'g'riligi bilan tekshirildi. Ichki nazorat muhiti o'rganildi, bu tashkilotning xulq-atvorini belgilaydi, bu chorshanba kungi nazorat tizimining xabardorligiga ta'sir qiladi va ichki nazoratning barcha boshqa tarkibiy qismlarining asosidir. Ushbu muhitning omillari: halollik va axloqiy qadriyatlar, malakali bo'lishga tayyorlik, yetakchilik uslubi, tashkiliy tuzilma, vakolat va mas'uliyat. Ichki nazorat tizimining holati masalasida: Buxgalteriya tizimini baholash. Buxgalteriya hisobi uchun "O`ztemiryo`lyo`lovchi" AJ 1S avtomatlashtirilgan tizimini qo'llaydi. Xo'jalik operatsiyalari buxgalteriya hisobida tegishli hisobraqamlarda, birlamchi hujjatlar asosida qayd etiladi. Barcha asosiy hujjatlar rahbar va bosh buxgalter yoki vakolatli shaxslar tomonidan imzolangan. Tovar-moddiy boyliklar va asosiy vositalarni inventarizatsiya qilish 19-sonli "inventarizatsiya qilish tartibi"ga muvofiq amalga oshirilgan. Debitorlik va kreditorlik qarzlarini inventarizatsiya qilish 01.10.2021 yil holatiga ko'ra amalga oshirilgan. Barcha moddiy javobgar shaxslar bilan to'liq moddiy javobgarlik to'g'risidagi shartnomalar tuzilgan. Korporativ boshqaruv tamoyillariga rioya qilish Joriy faoliyatni boshqarish "O`ztemiryo`lyo`lovchi" AJ bosh direktori tomonidan amalga oshiriladi, bosh direktor kuzatuv kengashining yozma farmoyishlari bajarilishini tashkil etadi. Kuzatuv kengashi ustav va qonunlar doirasida AJ boshqaruvida ishtirok etadi. "O`ztemiryo`lyo`lovchi" AJda ish ta'rifi ishlab chiqilgan va hujjat shaklida tasdiqlangan. Mehnat munosabatlari xodimlar va ish beruvchi o'rtasida mehnat shartnomalari bilan belgilanadi. Ichki tartib qoidalari va mehnatni muhofaza qilish bo'yicha normativ hujjatlar yaratilgan va amal qiladi. Jamiyat ma'muriyati va mehnat jamoasi o'rtasida jamoa shartnomasi tuzilgan. Xodimlarning shtat jadvali tasdiqlangan. Ichki nazorat vositalarining holati. "O`ztemiryo`lyo`lovchi" AJ ichki nazorat tizimini va uning holatini tahlil qilib, auditor ichki nazorat tizimi umuman korxona faoliyatining ko'lami va o'ziga xos xususiyatlariga javob beradi, muntazam va samarali faoliyat ko'rsatadi, degan xulosaga keldi. 14 III. YAKUNIY QISM Moliyaviy natijalar Korxonani audit qilish jarayonida asosiy hujjatlar, bosh kitob, balans (1-shakl), moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobot (2-shakl), sertifikatlar, hisob-kitoblar, analitik ma'lumotlar tekshirildi. Foyda va zararni tekshirishda - moliyaviy faoliyatdan boshqa daromadlar, daromadlar va xarajatlarni hisobga olish, daromad va zararlarning analitik hisobini tashkil etish, jamiyatning zararlarini hisobdan chiqarishning qonuniyligi o'rganildi. Korxona ma'lumotlariga ko'ra, quyidagi moliyaviy-iqtisodiy ko'rsatkichlar mavjud: Sotishdan tushgan sof tushum Ishlab chiqarish tannarxi Yalpi daromad Davr xarajatlari Asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar Moliyaviy faoliyat xarajatlari Daromad solig'ini to'lashdan oldin moliyaviy natijalar Sof foyda 342 944 078 263 238 056 79 706 022 70 098 683 10 194 031 20 327 980 40 129 350 - Korxona rahbariyatiga taqdim etilayotgan mazkur hisobot ichki nazorat tizimi va buxgalteriya hisobi holatini tahlil qilish va baholash natijasidir. Audit davomida auditor korxonaning moliyaviy natijalariga ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan muhim fikrlarni aniqlamadi. Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda korxona faoliyatini umumiy baholashda qoniqarli deb topildi. Auditorlik tekshiruvi bo'yicha tavsiyalar: 1. Buxgalteriya yozuvlari BHMS №21 ga muvofiq qo'llaniladi 2. Debitorlik va kreditorlik qarzlarini kamaytirish bo'yicha tadbirlarni tezlashtirish 3. Soliqlarni hisoblashda soliq kodeksining talablariga qat'iy rioya qilish. 4. Byudjetga soliqlarni o'z vaqtida va to'liq to`lab berish. 5. Buxgalteriya hisobi va ular bilan bog'liq bo'lgan turli xizmatlar bo'limlarida ichki nazorat tizimlarini kuchaytirishga qaratilgan chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqish va korxonaga joriy etish. Auditor: T. Narkuziyev 15