GROUP Mga Uri ng Maling Pangangatwiran 5 Maling Pangangatwiran: Ang lihis o maling pangangatwiran ay pahayag na nagpapahina sa usapin sa pagtatalo, maaring ang paggamit ng kaisipan/ideya ay mandaya, manlilang o manligaw (misleading), at ito rin ay hindi katanggaptanggap na hinuha (invalid reference). Madalas rin ito gamitin kahit hindi sinasadya ng isang nakikipag-argumento upang “makagulat” sa kanyang katalo o kaya naman ay “makalusot” sa isang isyung mahirap niyang pasinungalingan. Mga Uri ng Maling Pangangatwiran 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Argumentum ad hominem Argumentum ad baculum Argumentum ad misericordiam Non sequitur Ignoratio Elenchi Maling Paglalahat Maling Paghahambing Maling Saligan Maling Awtoridad Dilemma Argumentum ad hominem - Isang nakahihiyang pag-atake sa personal na katangian o katayuan ng katalo at hindi sa isyung tinatalakay o pinagtatalunan. Hal. : Hindi magiging mabuting lider ng bayan si Jaime sapagkat siya’y isang binabae. Argumentum ad baculum - Paggamit ng pwersa o awtoridad upang maiwasan ang isyu at ito ay maipanalo ang argumento. Hal. : Tumigil ka sa mga sinasabi mo, anak lang kita at wala kang karapatang magsalita sa akin nang ganyan! Argumentum ad misericordiam - Upang makamit ang awa at pagkampi ng mga makikinig o bumabasa, ginagamit ito sa paraang pumipili ng mga salitang umaatake sa damdamin at hindi sa kaisipan. Hal. : Kailangang ipasa ang lahat ng mahihirap na mag-aaral sapagkat lalo silang magiging kaawa-awa kung sila ay lalagpak. Non sequitur - Sa ingles, ang ibig sabihin nito ay “it doesn’t follow”, pagbibigay ito ng konklusiyon sa kabila ng mga walang kaugnayang batayan. Hal. : Ang mga babae ay higit na masisipag magtrabaho kaysa mga lalaki, kung gayon, sila ay higit na karapatang magreklamo sa trabaho. Ignoratio Elenchi - Gamitin ito ng mga Pilipino lalo na sa mga usapang barberya, wika nga. Kilala ito sa ingles na “circular reasoning” o paliguy-ligoy. Hal. : Hindi si Rey ang nanggahasa kay Reina dahil sa katunaya’y isa siyang mabuti at maka-diyos na binata at mapapatunayan iyan ng kanyang mga magulang, kapatid, kamag-anak at kaibigan. Maling Paglalahat - Dahil lamang sa ilang aytem/sitwasyon, nagbibigay na agad ng isang konklusyong sumasaklaw sa pangkalahatan. Hal. : Mahirap mabuhay sa Maynila kung kaya't masasabing mahirap mabuhay sa buong Pilipinas. Maling Paghahambing - Karaniwan nang tinatawag na usapang lasing ang ganitong uri sapagkat mayroon ngang hambingan ngunit sumasala naman sa matinong konklusyon. Hal. : (Sagot ng anak sa ina) Bakit ninyo ako patutulugin agad? Kung kayo nga ay gising pa! Maling Saligan - Nagsimula sa maling akala na siya namang naging batayan. Ipinagpatuloy ang gayon hanggang magkaroon ng maling kongklusyon. Hal. : Lahat ng kabataan ay pag-aasawa ang iniisip. Sa pag- aasawa, kailangan ang katapatan at kasipagan upang magtagumpay. Dahil dito, dapat lamang na maging tapat atmasipag ang mga kabataan. Maling Awtoridad - Naglalahad ng tao o sangguniang walang kinalaman sa isyung kasangkot o paksa. Hal. : Wika ni Aiza Seguerra, higit na kailganang natin ang wikang Ingles kasya sa wikang Filipino. Dilemma - Naghahandog lamang ng dalawang opsyon/pagpipilian na para bang iyon lamang at wala nang iba pang alternatibo Hal. : Upang hindi ka mapahiya sa ating debate, ganito na lamang ang gawinmo: huwag ka nang pumuta o kaya ay magsabmit ka ng papel nanagsasaad ng iyong pag-urong. Argumentum ad Ignorantiam - Nagpapalagay na hindi totoo ang anumang hindi napatutunayan o kaya’y totoo ang anumang hindi napasisinungalingan. Hal. : Ito ay isang ebidensiya at kailangan itong tanggapin dahil wala namang tumututol dito. Maling Analohiya - Paggamit ng hambingang sumasala sa matinong kongklusyon. Hal. : Magiging mabenta ang sorbetes kahit tag-ulan, kasi’y mabenta naman ang kape kahit tag-init. Mapanlinlang na Tanong - Paggamit ng tanong na ano man ang maging sagot ay maglalagay sa isang tao sa kahiya-hiyang sitwasyon. Hal. : Hindi ka na ba nagtataksil sa iyong asawa? Salamat Sa Pakikinig!