SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
PROJE EKİBİ
ÖNDER AYATA
İLKER ORAN
BARIŞ ONUR
TETRA PAK
• Kurucu Dr. Ruben Rausing 1952'de,
sütü paketlemek ve dağıtmak için
kullanılan ağır cam şişelere bir alternatif
oluşturarak şirketi kurmuştur.
• İsveçli mühendis Erik Wallenberg ile
birlikte şirketin adına ilham veren ve
gıdanın tüm dünyada güvenli bir şekilde
dağıtılmasına yönelik devrim niteliğindeki
katkının başlangıcını işaret eden
tetrahedron şekilli kâğıt paketleme
kartonunu geliştirdi.
• Tetra Pak'ı 1950'lerdeki başlangıç
günlerinden, 160'tan fazla ülkede yüz
milyonlarca kişinin ihtiyaçlarını karşılayan
çok uluslu bir şirket haline getirmişlerdir.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
• TETRA PAK PROJE OLUŞUMU
• Tetra Pak, içecek işlemeyi yeni bir verimlilik düzeyine
taşımak için meyve suyu, nektar ve gazsız içecekler (JNSD)
için yeni, türünün ilk örneği düşük enerjili işleme hattı
tasarlamıştır.
• Tetra Pak JNSD ve Diğer İçecekler Alt Kategori Müdürü
Maria Norlin, ‘’JNSD işlemeyi yeniden düşünmemiz ve aynı
zamanda müşterilerimiz için yüksek düzeyde gıda
güvenliği ve kalite güvencesi sağlayan daha sürdürülebilir
bir çözüm bulmamız gerektiğini fark ettik’’ diyerek proje
oluşum sürecini anlatmıştır. [1]
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK PROJE HEDEFİ
İçecekleri, son içeceğe aseptik olarak karıştırılan iki ayrı akışta
işlemek için Pastörizasyon, Filtreleme ve UV Işık teknolojisinin
benzersiz bir kombinasyonunu yenilikçi bir şekilde kullanmayı
hedeflemiştir.
Yeni üretim hattı, ürünün tüm hacmini pastörize etmek yerine
suyu ayırıyor ve sadece konsantreyi pastörize ediyor. Su, çok
daha az enerji gerektiren Filtrasyon ve UV Işığı ile ayrı ayrı
arıtılabilmektedir.
TETRA PAK
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
Jnsd Üretiminde Büyük Kısıt: Su Ve Enerji Tasarrufu
Nektarlar ve gazsız içeceklerin (JNSD) üretiminde işletme
maliyetlerini %67 oranında ve su tüketimini %50 oranında
azaltmanın yöntemleri, yeni ve eski üretim yöntemi üzerinden
anlatılmıştır. [3]
JNSD: Juice, Nectars, Still Drinks
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
GÜNÜMÜZDE MEŞRUBATLAR VE GAZSIZ
IÇECEKLER ŞU ŞEKILDE ÜRETILIYOR.
Konsantre önce su ile karıştırılarak nihai içecek
elde edilir ve ardından tamamen pastörize edilir.
PROBLEM:
• Tüm içecek hacmini pastörize etmek çok fazla
enerji gerektirir.
• Büyük hacimler, geçişlerde büyük ürün kayıpları
anlamına gelir.
• Yerinde temizlik (CIP) ve yerinde sterilizasyon
(SIP) çok miktarda su, enerji ve diğer kaynakları
gerektirir. [6]
TÜM ÜRÜN AKIŞI PASTÖRİZE EDİLİYOR
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
DEVRİMCİ YENİ TETRA PAK®
KONSEPTİ
SADECE KONSANTRE AKIŞ
PASTÖRİZE EDİLMİŞTİR
Aslında, büyük miktarlarda enerji gerektiren tüm içecek hacmini
pastörize etmeye gerek yoktur. Su berrak bir sıvı olduğundan ve
partikül ve posa içermediğinden, bunun yerine UV ışık işlemi ve
filtrasyon kullanılarak arıtılabilir.
Bu nedenle Tetra Pak, JNSD hattını biri konsantre, diğeri su olmak
üzere iki ayrı akışa ayırarak yeniden tasarlamıştır ve iki ayrı akışın
harmanlamadan önce farklı şekilde işlenmesini sağlamıştır.
Bu yeni işleme hattında sadece konsantre karışım pastörize
ediliyor. Çoğunluğu oluşturan su, filtrasyon ve UV ışık teknolojisi ile
sterilize edilir ve dolum öncesi konsantre karışım ile aseptik bir
karıştırıcıda karıştırılır. Böylece buhar, soğutma yükü, yerinde temizlik
(CIP) ve yerinde sterilizasyon (SIP) için gerekli sudan büyük tasarruf
sağlanırken işletme maliyetleri ve ürün kayıpları minimuma indirilir.
[6]
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
FAYDALAR
• Büyük su hacimlerini pastörize etmeye
gerek yoktur. (Pastörizatör B)
• UV işlemi ve filtreleme, suyu çok daha
az enerji kullanarak arındırır. (FUV
Ünitesi)
• Yalnızca konsantre kısım yani daha
küçük bir hacim pastörize edilir.
• Gıda güvenliği ve gıda bozulmaları için
gerekli olan *log indirgemeleri halen
sağlanmaktadır. [5]
*Log indirgeme: dezenfeksiyon ile ortadan kaldırılan canlı mikropların nispi sayısını ifade
etmek için kullanılan matematiksel bir terimdir. Log indirgeme = log10 (N0 /N)
Burada: N0 = UV ışığına maruz kalmadan önce mikroorganizmaların koloni oluşturan birimleri.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
İŞLETME MALİYET KARŞILAŞTIRMASI
Enerji: Konsantre-su oranı 1/4 ise, enerji kullanımı %67
veya daha fazla oranda azaltılabilir.
32.000 litre/saat kapasiteli, ton başına buhar 30€,
elektrik maliyeti kW/h başına 15 cent olan bir sistem
varsayıldığında, yıllık işletme maliyeti yaklaşık
138.000€'dur. (Eski sistemin maliyeti)
Filtreleme ve UV ile su arıtma 12.000 € olarak tahmin
ediliyor, konsantrenin ısıl işlemi 34.000 € olarak tahmin
ediliyor: yıllık işletme maliyeti yaklaşık 46.000€
(İyileştirilmiş yeni sistem maliyeti)
Sonuç: Enerji tüketimi %67 azaltılarak yıllık 92.000 €
tasarruf sağlanır. [5]
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
İŞLETME MALİYET KARŞILAŞTIRMASI
Su: Yeni JNSD hattı konseptindeki sistem hacmi,
mevcut çözümün yarısı kadardır. Böylece ürün
değişimi, yerinde temizlik ve yerinde sterilizasyon
için gereken su miktarı kolayca %50 oranında
azaltılabilir [5]
MEVCUT ÇÖZÜM: Sistem hacmi: 2.000 litre.
Toplam = 96.000 l/hafta.
YENİ TETRA PAK JNSD HATTI KONSEPTİ: Sistem
hacmiyle su arıtma: 700 litre konsantre, su + 300
litre. Toplam = 48.000 l/hafta.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM
TETRA PAK
MEYVE SUYU ZİRVESİ
2013 yılında başlayan ve tüm dünyadan meyve suyu
yöneticileri için her yıl düzenlenen öncü bir konferanstır.
Tetra Pak, yeni düşük enerjili JNSD (Juice Nectar Still Drink)
serisi için Belçika'nın Anvers kentinde her yıl düzenlenen
Meyve Suyu Zirvesi'nde "IFU 2019 İnovasyon Ödülü"ne layık
görüldü.
Diğer çalışma arkadaşlarıyla birlikte Tetra Pak’ı temsil eden
Maria Norlin, “Bu projenin başarısı ekibin çabaları sayesinde
oldu. Tetra Pak’ta kendini işine adamış birçok kişi yıllardır bu
projede çalışıyor. En başından beri, daha sürdürülebilir bir
çözüm geliştirmenin ve aynı zamanda gıda güvenliğini
sağlamanın mümkün olması gerektiğine inandık. Geleneksel
JNSD hattını tekrar düşünmek ve tasarlamak için kendimizi
zorladık ve gerçekten iddialı hedefler koyduk" şeklinde
konuşmasını yapmıştır. [7]
ENERJİ GERİ KAZANIMI
Enerji tüketimini azaltmak
Karbon ayak izlerini azaltmak için dünyanın dört bir
yanındaki işletmeler, operasyonlarının her alanında
enerji tüketimini azaltma zorluğuyla karşı karşıya
kalmaktadır.
Enerji Geri Kazanımı İyileştirmesi;
enerji tüketimini azaltmanın sorunlu noktalarından
birinin ele alınmasına yardımcı olabilir. [2]
TETRA PAK
ENERJİ TÜKETİMİNİ AZALTIN
Enerji Geri Kazanımı Uygulama Noktası
Enerji Geri Kazanımı İyileştirmesi, karbon ayak izini
azaltmak için, pastörizasyon işlemi sırasında, daha
sonra karıştırma ve karıştırma işlemi sırasında
kullanılan sıcak suyu ısıtmak için kullanılabilecek
ısıyı geri kazanmanıza olanak tanır.
Normal şartlar altında bu iki işlem ayrı ayrı çalışacak
ve hem ısıtmak hem de soğutmak için enerji
tüketecektir. [2]
TETRA PAK
ISITMA VE SOĞUTMA İŞLEMLERİNDEN ENERJİ GERİ
KAZANIMI
1. SICAK VE SOĞUK SU DEPOLARI İLE ENERJİ GERİ
KAZANIM
2. BUHAR TAMAMLAYICISI OLARAK SICAK SU
İLE ENERJİ GERİ KAZANIM
3. KARIŞTIRMADA ENERJİ GERİ KAZANIMI
[2]
TETRA PAK
ISITMA VE SOĞUTMA İŞLEMLERİNDEN ENERJİ GERİ
KAZANIMI
SICAK VE SOĞUK SU DEPOLARINDAN ÇIKAN
ISININ
TOPLANMASI VE YENİDEN KULLANILMASI
 Bir gıda işleme tesisinde, çeşitli
aşamalarda sıvıları ısıtmak ve soğutmak
için sıcak ve soğuk su kullanılır.
 Isı eşanjörleri, enerjinin geri
kazanılmasını ve diğer uygulamalarda
kullanılmasını sağlar.
 Bunun için standart bir çözüm
yoktur. Isı geri kazanımlı su sistemi
her durum için özelleştirilmelidir. [2]
TETRA PAK
ISITMA VE SOĞUTMA İŞLEMLERİNDEN ENERJİ GERİ
KAZANIMI
BUHAR TAMAMLAYICISI OLARAK SICAK SU İLE
BUHARLA ISINMAYI AZALTIN

Pastörizatörlerde ve CIP (Clean In
Process) santralinde buharı tamamlayıcı
olarak sıcak su kullanımını
etkinleştirin.
 Buhar tüketimi azalır, ancak sıcak su ısı
talebini karşılamak için yeterli
olmadığından yine de gereklidir.
 Bu yöntem, sıcak su varsa uygulanabilir
(örn. ısı pompası)
 Kimyasalların kullanımını azaltır. [2]
TETRA PAK
ISITMA VE SOĞUTMA İŞLEMLERİNDEN ENERJİ GERİ
KAZANIMI [2]
ÜRÜN SUYUNU
ISITIRKEN KARIŞTIRMADA

Karıştırma tanklarına gelen soğuk su
beslemesini ısıtırken ve pastörizatöre veya
UHT'ye giden ürün beslemesini soğuturken enerji
tasarrufu yapın
 İki bölümlü bir PHE kullanın
 İlk bölüm, pastörizatöre veya UHT'ye giden ürün
beslemesiyle gelen suyun rejeneratif ısıtılması
içindir.
 İkinci bölümde, pastörizatöre veya UHT'ye giden
ürün beslemesinin son soğutulması için buzlu su
bulunur.
TETRA PAK
ISITMA VE SOĞUTMA İŞLEMLERİNDEN ENERJİ GERİ KAZANIMINDAN POTANSİYEL
TASARRUF [2]
Konsept
Yöntem
Sahne
Sıcak ve
soğuk su
depoları
Atık ısının
Üretme
toplanması ve
yeniden
kullanılması
Buharın
Buharla ısı
tamamlayıcısı kullanımını
olarak sıcak azaltın
su
Üretme
Karıştırmada rejeneratif
enerji geri
kazanımı
Üretme
ne zaman
kullanılır
Diğer faydalar Tahmini Geri TCO örneği*
Ödeme Ayı
Eşanjör
12
kullanarak
ısıtma ve
soğutmayı
azaltmak
Buharla
Kimyasalların 25
ısıtmayı
Azaltılması
azaltmak için
400 000€
Ürün suyunu
karıştırmak
için ısıtırken
100 000€
*10 yıl bazında yıllık tasarruf
12
150 000€
REFERANSLAR
[1] https://www.tetrapak.com/about-tetra-pak/news-and-events/newsarchive/first-lowenergy-processing-line-for-jnsd
[2] https://www.tetrapak.com/en-kr/campaigns/services-highlights/upgrades/energy-recovery
[3] https://www.youtube.com/watch?v=6ECKl6kKvEk
[4] https://www.tetrapak.com/tr-tr/about-tetra-pak/the-company/facts-figures
[5] White paper/Second Edition «Redefining JNSD beverage lilne architecture with filtration
& UV.» Saving Energy through innovation Tetra Pak
[6] Infographic from revolutionary theory to reality «THE BIG SQUEEZE: SAVE WATER,
SAVE ENERGY»
[7] https://www.tetrapak.com/tr-tr/about-tetra-pak/news-and-events/events/juice-summit2019
TEŞEKKÜRLER