Chöông
7
Beå traàm tích
Soâng Hoàng vaø
taøi nguyeân
daàu khí
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
1. Giôùi thieäu
Beå Soâng Hoàng naèm trong khoaûng
hieän ñöôïc moû khí Tieàn Haûi C (TH-C). Töø
105 30- 110 30 kinh ñoä Ñoâng, 14 30-
khi coù chính saùch ñoåi môùi, nhaát laø khi coù
21000vó ñoä Baéc. Veà ñiaï lyù, beå Soâng Hoàng
luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi, beå Soâng Hoàng ñöôïc
coù moät phaàn nhoû dieän tích naèm treân ñaát lieàn
taêng cöôøng ñaàu tö nghieân cöùu vaø TKTD caû
thuoäc ñoàng baèng Soâng Hoàng, coøn phaàn lôùn
treân ñaát lieàn vaø phaàn ngoaøi khôi vôùi 12 hôïp
dieän tích thuoäc vuøng bieån vònh Baéc Boä vaø
ñoàng phaân chia saûn phaåm (PSC) vaø cuøng
bieån mieàn Trung thuoäc caùc tænh töø Quaûng
ñieàu haønh (JOC).
0
0
0
Ninh ñeán Bình Ñònh. Ñaây laø moät beå coù lôùp
Treân phaàn laõnh thoå Vieät Nam cuûa beå
phuû traàm tích Ñeä Tam daøy hôn 14 km, coù
Soâng Hoàng ñaõ khaûo saùt toång coäng hôn
daïng hình thoi keùo daøi töø mieàn voõng Haø
80.000 km tuyeán ñòa chaán 2D vaø 1200 km2
Noäi ra vònh Baéc Boä vaø bieån mieàn Trung
ñòa chaán 3D, nhöng phaân boá khoâng ñeàu,
(Hình 7.1). Doïc rìa phía Taây beå troài loä caùc
taäp trung chuû yeáu ôû caùc loâ ñaát lieàn, ven cöûa
ñaù moùng Paleozoi-Mesozoi. Phía Ñoâng Baéc
Soâng Hoàng vaø bieån Mieàn Trung. Ñaõ khoan
tieáp giaùp beå Taây Loâi Chaâu (Weizou Basin),
treân 50 gieáng tìm kieám thaêm doø (treân ñaát
phía Ñoâng loä moùng Paleozoi-Mesozoi ñaûo
lieàn: 27 gieáng, ngoaøi khôi: 24 gieáng), coù
Haûi Nam, Ñoâng Nam laø beå Ñoâng Nam Haûi
moät phaùt hieän khí ôû ñaát lieàn ñaõ vaø ñang khai
Nam vaø beå Hoaøng Sa, phía Nam giaùp beå
thaùc. ÔÛ ngoaøi khôi tuy ñaõ phaùt hieän khí,
traàm tích Phuù Khaùnh.
nhöng chöa coù phaùt hieän thöông maïi quan
Trong toång soá dieän tích caû beå khoaûng
220.000 km2, beå Soâng Hoàng veà phía Vieät
troïng ñeå coù theå thaåm löôïng vaø phaùt trieån
Nam chieám khoaûng 126.000 km2, trong ñoù
haûi Trung Quoác ñaõ coù nhieàu phaùt hieän daàu
phaàn ñaát lieàn mieàn voõng Haø Noäi (MVHN)
vaø khí, coù nhöõng phaùt hieän quan troïng ñaõ ñi
vaø vuøng bieån noâng ven bôø chieám khoaûng
vaøo phaùt trieån vaø khai thaùc.
moû. Trong khi ñoù, phaàn dieän tích thuoäc laõnh
hôn 4.000 km , coøn laïi laø dieän tích ngoaøi
Beå Soâng Hoàng roäng lôùn, coù caáu truùc ñòa
khôi vònh Baéc Boä vaø moät phaàn ôû bieån
chaát phöùc taïp thay ñoåi töø ñaát lieàn ra bieån
mieàn Trung Vieät Nam. Coâng taùc tìm kieám
theo höôùng ñoâng baéc - taây nam vaø nam, bao
thaêm doø (TKTD) daàu khí ôû beå Soâng Hoàng
goàm caùc vuøng ñòa chaát khaùc nhau, ñoái töôïng
ñaõ ñöôïc tieán haønh töø ñaàu thaäp kyû 60 cuûa
TKTD cuõng vì theá maø khaùc nhau. Coù theå
theá kyû tröôùc, nhöng chuû yeáu chæ ñöôïc thöïc
phaân thaønh ba vuøng ñòa chaát (Hình 7.1).
hieän treân ñaát lieàn vaø ñeán naêm 1975 ñaõ phaùt
•
2
181
Vuøng Taây Baéc bao goàm mieàn voõng Haø
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
1
BEÅ TAÂY LOÂI
CHAÂU
Vieät Nam
Ñaûo Haûi Nam
2
Laøo
3
Hình 7.1. Vò trí vaø phaân vuøng caáu truùc ñòa chaát beå Soâng Hoàng
(1) Vuøng Taây Baéc; (2) Vuøng Trung Taâm ; (3) Vuøng Phía Nam
•
Noäi vaø moät soá loâ phía Taây Baéc cuûa vònh
moùng nghieâng thoaûi daàn vaøo trung taâm
Baéc Boä. Ñaëc ñieåm caáu truùc noåi baät cuûa
(depocentre) vôùi ñoä daøy traàm tích hôn
vuøng naøy laø caáu truùc uoán neáp phöùc taïp
14.000 m. Caùc caáu taïo noùi chung coù caáu
keøm nghòch ñaûo kieán taïo trong Miocen.
truùc kheùp kín keá thöøa treân moùng ôû phía
Vuøng trung taâm töø loâ 107-108 ñeán loâ
Taây, ñeán caùc caáu truùc seùt diapir noåi baät
114-115 vôùi möïc nöôùc bieån dao ñoäng
ôû giöõa trung taâm.
töø 20-90 m. Vuøng naøy cuõng coù caáu truùc
•
Vuøng phía Nam töø loâ 115 ñeán loâ 121, vôùi
ña daïng, phöùc taïp, nhaát laø taïi phuï beå
möïc nöôùc thay ñoåi töø 30-800 meùt nöôùc,
Hueá-Ñaø Naüng, nhöng nhìn chung coù
coù caáu truùc khaùc haún so vôùi hai vuøng noùi
182
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
treân vì coù moùng nhoâ cao treân ñòa luyõ Tri
Xöông) ñaït tyû leä 1/50.000-1/25.000. Tuy
Toân taïo theàm carbonat vaø aùm tieâu san
vaäy, caùc phöông phaùp xöû lyù taøi lieäu tröôùc
hoâ, beân caïnh phía Taây laø ñòa haøo Quaûng
ñaây chuû yeáu laø thuû coâng neân ñoä chính xaùc
Ngaõi vaø phía Ñoâng laø caùc baùn ñòa haøo
khoâng cao. Caùc keát quaû minh giaûi chuû yeáu
Lyù Sôn coù tuoåi Oligocen.
mang tính khu vöïc. Chöa xaây döïng ñöôïc
Trong haøng chuïc naêm qua, taøi lieäu cuûa
caùc sô ñoà caáu truùc ôû tyû leä töông xöùng vôùi
caùc nhaø thaàu daàu khí (maø phaàn lôùn chöa
möùc ñoä taøi lieäu ñaõ coù.
ñöôïc coâng boá) ñaõ giuùp ích raát nhieàu laøm
Tieáp theo laø coâng taùc thaêm doø ñieän caáu
saùng roõ caáu truùc ñòa chaát vaø heä thoáng daàu
taïo ñöôïc thöïc hieän trong caùc naêm 1964-
khí ôû beå Soâng Hoàng. Ngoaøi caùc taøi lieäu treân
1969 treân dieän tích 26.000 km2 vôùi tyû leä
chuùng toâi ñaõ söû duïng raát nhieàu taøi lieäu cuûa
1/200.000. Coøn ôû vuøng Tieàn Haûi, Kieán
Vieän Daàu khí (VPI), cuûa Coâng ty Ñaàu tö-
Xöông ñaõ ñöôïc thöû nghieäm caùc phöông
Phaùt trieån Daàu khí (PIDC), cuõng nhö caùc
phaùp thaêm doø ñieän khaùc nhau nhö ño saâu
vaên lieäu coâng boá cuûa caùc nhaø nghieân cöùu
ñieän, ño saâu töø-telua, doøng telua vôùi tyû leä
trong vaø ngoaøi nöôùc nhö ñaõ neâu ôû phaàn taøi
1/100.000 vaø 1/25.000. Haïn cheá chung cuûa
lieäu tham khaûo.
caùc nghieân cöùu naøy laø phaân boá chuû yeáu ôû
phaàn trung taâm mieàn voõng vôùi maät ñoä khaûo
2. Lòch söû tìm kieám, thaêm doø vaø khai
saùt mang tính khu vöïc. Ña soá taøi lieäu coù
thaùc daàu khí
chaát löôïng thaáp, keát quaû coù ñoä tin caäy keùm.
Coâng taùc TKTD vaø khai thaùc daàu khí
Maët khaùc do thieáu soá lieäu veà chieàu saâu cuûa
beå traàm tích Soâng Hoàng ñöôïc thöïc hieän
moùng keát tinh neân vieäc giaûi thích taøi lieäu
tröôùc tieân ôû ñoàng baèng Soâng Hoàng. Lòch söû
gaëp khoù khaên vaø sô ñoà döïng ñöôïc coù ñoä tin
nghieân cöùu, keát quaû TKTD & KT coù theå
caäy khoâng cao.
chia laøm hai giai ñoaïn chính, tröôùc 1987 vaø
Vôùi muïc ñích nghieân cöùu caáu truùc khu
töø 1988 ñeán nay.
vöïc vaø tìm kieám caùc caáu taïo coù trieån voïng
a. Giai ñoaïn tröôùc 1987
daàu khí, ñoàng thôøi vôùi caùc phöông phaùp
Giai ñoaïn naøy chæ taäp trung khaûo saùt chuû
nghieân cöùu ñòa vaät lyù neâu treân ñaõ tieán haønh
yeáu ôû mieàn voõng Haø Noäi, laø nôi môû roäng veà
thaêm doø ñòa chaán khuùc xaï (1962-1973),
phía Taây Baéc cuûa beå Soâng Hoàng vaøo ñaát
phaûn xaï (1973-1975) vaø phaûn xaï ñieåm saâu
lieàn, laø vuøng ñöôïc nghieân cöùu ñòa chaát daàu
chung (1975 ñeán nay) vôùi caùc tyû leä khaùc
khí ngay töø ñaàu nhöõng naêm 60 vôùi söï giuùp
nhau töø 1/200.000-1/25.000. Khoaûng treân
ñôõ veà taøi chính vaø coâng ngheä cuûa Lieân Xoâ
9.000 km tuyeán ñòa chaán ñöôïc thu noå baèng
cuõ. Hai phöông phaùp thaêm doø ñaàu tieân laø
caùc traïm maùy ghi töông töï (analog) SMOV
khaûo saùt töø haøng khoâng vaø troïng löïc (1961-
cuõ cuûa Lieân Xoâ tröôùc ñaây hoaëc baèng caùc
1963) vôùi tyû leä 1/200.000. Sau ñoù, trong caùc
traïm ghi soá (digital) SN338B cuûa Phaùp ñeå
naêm 1964, 1967, 1970-1973, 1976 vaø 1980-
nghieân cöùu caáu truùc saâu vôùi tyû leä 1/50.000-
1982, 1983-1985 ñaõ tieán haønh nghieân cöùu
1/25.000. Noùi chung caùc khaûo saùt ñòa chaán
troïng löïc chi tieát hôn taïi moät soá vuøng (phaàn
phaûn xaï môùi taäp trung ôû khu vöïc trung taâm
Ñoâng Nam daûi Khoaùi Chaâu-Tieàn Haûi, Kieán
mieàn voõng Haø Noäi, treân caùc ñôn vò caáu truùc
183
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
nhö truõng Ñoâng Quan, truõng Phöôïng Ngaõi,
khai thaùc khí coù chieåu saâu töø khoaûng 600-
daûi naâng Tieàn Haûi, Kieán Xöông. Coøn caùc
4.250m vôùi toång khoái löôïng khoaûng treân
vuøng rìa Ñoâng Baéc vaø Taây Nam haàu nhö
100 nghìn meùt khoan. Trong soá 11 dieän tích
khoâng coù hoaëc coù raát ít taøi lieäu ñòa chaán.
goàm caáu taïo, baùn caáu taïo kheùp vaøo ñöùt gaõy
Haïn cheá cuûa loaït taøi lieäu naøy laø ñoä saâu
, caáu taïo daïng muõi, ñôùi vaùt nhoïn ñòa taàng ñaõ
nghieân cöùu khoâng lôùn do coâng ngheä thu noå
khoan tìm kieám chæ phaùt hieän ñöôïc moät moû
vaø xöû lyù chöa cao, neân chæ quan saùt ñöôïc
khí nhoû TH-C vaøo naêm 1975. Naêm 1981 moû
caùc maët phaûn xaï töø ñaùy Phuø Cöø trôû leân.
naøy ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc duøng cho phaùt
Coøn ôû ngoaøi khôi, phía Baéc beå Soâng
ñieän vaø coâng nghieäp ñòa phöông tænh Thaùi
Hoàng tröôùc naêm 1975 haàu nhö khoâng coù
Bình. Do khoù khaên veà voán vaø coâng ngheä bò
caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu ñòa vaät lyù, nhöng
haïn cheá töø naêm 1985 coâng taùc thaêm doø daàu
ôû phía Nam cuûa beå coù hai maïng löôùi tuyeán
khí taïm ngöøng, hoaït ñoäng ôû ñaây chæ duy trì
ñòa chaán khu vöïc khaûo saùt naêm 1974: maïng
khai thaùc khí ôû moû Tieàn Haûi C.
WA74-PKB (5.328 km) khaûo saùt ven bieån
b. Giai ñoaïn töø 1988 ñeán nay (2004)
mieàn Trung vaø maïng WA74-SHV (3.373
Töø khi Luaät Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöôïc ban
km) khaûo saùt töø Ñoâng loâ 121-117 môû roäng
haønh coâng taùc tìm kieám thaêm doø daàu khí ôû
sang phía Ñoâng caùc loâ 141-144 qua caùc ñaûo
theàm luïc ñòa Vieät Nam böôùc vaøo giai ñoaïn
Hoaøng Töû Anh, Hoaøng Töû Em thuoäc quaàn
hoaït ñoäng môû roäng vaø soâi ñoäng treân toaøn
ñaûo Hoaøng Sa. Nhöõng khaûo saùt khu vöïc coù
theàm, trong ñoù coù beå Soâng Hoàng.
tính heä thoáng chæ môùi ñöôïc baét ñaàu töø naêm
Töø naêm 1988 ñeán nay ñaõ coù 12 hôïp
1981 vaø trieån khai töông ñoái maïnh trong
ñoàng daàu khí ñöôïc kyù keát ñeå TKTD ôû beå
caùc naêm 1983-1988. Trong giai ñoaïn naøy
Soâng Hoàng, trong ñoù 9 hôïp ñoàng ñaõ keát thuùc
ñaõ thu noå 19.024 km tuyeán, trong ñoù 11.875
do khoâng coù phaùt hieän thöông maïi (Total,
km baèng taøu Iskatel, Poisk vaø Malögin
Idemitsu, Shell, OMV, Sceptre, IPC, BP, vaø
(Lieân Xoâ cuõ), soá coøn laïi do Toång Cuïc Daàu
BHP), hieän coøn 3 nhaø thaàu ñang hoaït ñoäng
Khí Vieät Nam töï toå chöùc thöïc hieän baèng taøu
laø Petronas (PSC loâ 102-106), Vietgasprom
Bình Minh. Nhìn chung chaát löôïng taøi lieäu
(JOC loâ 112) vaø Maurel&Prom (MVHN).
khoâng cao.
Sau khi kyù hôïp ñoàng caùc nhaø thaàu ñaõ tích
Veà coâng taùc khoan, töø naêm 1967-1968
cöïc trieån khai coâng taùc khaûo saùt ñòa chaán vaø
ñaõ tieán haønh khoan 21 loã khoan noâng, veõ
khoan thaêm doø. ÔÛ mieàn voõng Haø Noäi naêm
baûn ñoà coù chieàu saâu töø 30-150m. Töø naêm
1994-1997, Coâng ty Anzoil ñaõ thöïc hieän 3
1962-1974 ñaõ tieán haønh khoan 25 gieáng
ñôït thu noå ñòa chaán 2D vôùi khoái löôïng 2.214
khoan caáu taïo coù chieàu saâu töø 165-1.200m
km tuyeán ñòa chaán 2D, trong ñoù coù 813 km
vôùi toång khoái löôïng khoaûng treân 22.000 m
tuyeán ôû vuøng nöôùc noâng ven bôø. Ñieàu ñaùng
khoan. Keát quaû caùc gieáng khoan vaø taøi lieäu
nhaán maïnh ôû ñaây laø, maëc daàu taøi lieäu môùi
ñòa chaát thu ñöôïc ñaõ böôùc ñaàu cho thaáy böùc
coù chaát löôïng toát hôn haún, nhöng phaàn döôùi
tranh caáu truùc vaø trieån voïng daàu khí cuûa
maët caét nôi coù ñoái töôïng chöùa khí Oligocen
MVHN. Töø naêm 1970-1985 ôû MVHN ñaõ
vaãn chöa ñöôïc roõ raøng. Keát quaû cuûa caùc ñôït
khoan 42 gieáng khoan tìm kieám thaêm doø vaø
khaûo saùt sau cuøng ñaõ chính xaùc hoaù ñöôïc
184
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.2. Baûn ñoà caáu truùc mieàn voõng Haø Noäi (theo Anzoil, 1996 & PIDC, 2004)
caáu truùc, phaùt hieän theâm ñöôïc caùc caáu taïo
môùi nhö B10, D14, K2 (Hình 7.2).
Treân côû sôû nghieân cöùu caùc vaán ñeà
kieán taïo, ñòa taàng, traàm tích, moâi tröôøng
vaø phaân tích heä thoáng daàu khí, Anzoil ñaõ
phaân ra 3 ñôùi trieån voïng gaén lieàn vôùi 3 loaïi
baãy daàu khí caàn TKTD nhö : (1) Ñôùi caáu
taïo voøm keøm ñöùt gaõy xoay xeùo Oligocen
(Oligocene Tilted Fault Blocks) chuû yeáu
phaân boá ôû truõng Ñoâng Quan; (2) Ñôùi caùc
185
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
caáu taïo choân vuøi (Burried Hills Trend) vôùi
nöôùc ngoaøi ñaõ thu noå 51.054 km ñòa chaán
ñaù carbonat hang hoác vaø nöùt neû phaân boá
2D vaø 450 km2 ñòa chaán 3D. Song song vôùi
ôû rìa Ñoâng Baéc MVHN; (3) Ñôùi caáu taïo
caùc hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø thaàu nöôùc ngoaøi,
nghòch ñaûo Miocen (Miocene Inverted
Petrovietnam cuõng ñaõ trieån khai nhieàu hoaït
zone) phaân boá ôû trung taâm vaø Ñoâng Nam
ñoäng TKTD ôû beå Soâng Hoàng nhö thöïc hieän
MVHN (tröôùc ñaây thöôøng ñöôïc goïi laø daûi
khaûo saùt ñòa vaät lyù khoâng ñoäc quyeàn 3.173
naâng Khoaùi Chaâu/Tieàn Haûi/Kieán Xöông).
km tuyeán khu vöïc vôùi Geco-Prakla (1993),
Quan ñieåm thaêm doø cuûa Anzoil laø: tìm khí
hoaøn thaønh caùc nghieân cöùu chung (Joint
vaø condensat ôû ñôùi 1&3, tìm daàu ôû ñôùi thöù
Study) vôùi Arco (1995), Mobil (1997-1998).
2, nhöng taäp trung öu tieân TKTD ôû ñôùi 1
Caùc naêm 1995, 1996, Coâng ty Thaêm doø-
& 2. Caùc gieáng khoan ñaõ ñöôïc Anzoil tieán
Khai thaùc (PVEP) ñaõ thu noå 4.960 km tuyeán
haønh khoan töø 1996-1999 theo quan ñieåm
vaø ñaõ phaùt hieän ra 5 caáu taïo coù lieân quan tôùi
ñoù vaø ôû möùc ñoä naøo ñoù ñaõ thaønh coâng: 7
diapir seùt vaø aùm tieâu san hoâ coù trieån voïng
trong soá 8 gieáng ñaõ coù daáu hieäu toát ñeán raát
daàu khí ôû loâ 113. Töø naêm 1998-2003 Coâng
toát, coù moät phaùt hieän khí (D14-1X) vaø moät
ty Ñaàu tö Phaùt trieån Daàu khí (PIDC/PVSC)
phaùt hieän daàu (B10-1X).
ñaõ thu noå 2.923 km 2D vaø 831 km2 ñòa chaán
Töø naêm 2002, Coâng ty daàu khí
3D taïi loâ 103 nhaèm chuaån bò caáu taïo cho
Maurel&Prom (Phaùp) thay theá Anzoil
chieán dòch khoan thaêm doø saép tôùi. Tính ñeán
ñieàu haønh taïi MVHN, ñaõ khoan theâm hai
nay, ôû ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng ñaõ thu noå
gieáng B26-1X vaø B10-2X nhaèm thaêm doø
toång coäng khoaûng 86.000 km tuyeán ñòa chaán
vaø thaåm löôïng ñoái töôïng carbonat nhöng
2D (ñaït maät ñoä nghieân cöùu 0,70 km/km2) vaø
khoâng thaønh coâng. Cuõng trong naêm 2001-
1.281 km2 ñòa chaán 3D.
2002, PIDC ñaõ khoan tieáp 2 gieáng khoan:
Coâng taùc khoan thaêm doø ôû ngoaøi khôi
(1) gieáng khoan treân caáu taïo Phuø Cöø (PV-
beå Soâng Hoàng chuû yeáu cuõng do caùc nhaø
PC-1X) laø moät caáu taïo nghòch ñaûo ôû daûi
thaàu daàu khí thöïc hieän. Töø naêm 1990 ñeán
naâng Khoaùi Chaâu-Tieàn Haûi, ñaït chieàu saâu
nay ñaõ khoan 25 gieáng, trong ñoù caùc nhaø
2000m, keát quaû khoâng nhö mong ñôïi; (2)
thaàu khoan 24 gieáng vaø Toång coâng ty Daàu
gieáng khoan treân caáu taïo Xuaân Tröôøng
khí/PVSC (PIDC) khoan 1 gieáng, bình quaân
(PV-XT-1X) ñaït chieàu saâu 1877m, gieáng
2.900 m/gieáng. Gieáng noâng nhaát laø gieáng
khoan khoâng gaëp moùng nhö döï kieán nhöng
104-QV-1X treân caáu taïo Quaû Vaûi (loâ 104
gieáng coù bieåu hieän toát veà khí vaø condensat,
cuûa OMV) ñaït 1.050 m, gieáng saâu nhaát laø
maët caét cho thaáy taïi ñaây coù ñaù meï Oligocen
112-BT-1RX cuûa Shell treân caáu taïo Baïch
toát vôùi toång haøm löôïng carbon höõu cô raát
Tró ñaït 4.114 m. Bình quaân coù 2,1 gieáng
cao, coù tieàm naêng sinh daàu.
khoan treân moät loâ hôïp ñoàng. Maät ñoä khoan
Coøn ôû ngoaøi khôi (loâ 101 ñeán 121) töø
laø 1 gieáng/6.100 km2. Trong soá 25 gieáng
naêm 1989 ñeán nay, coâng taùc khaûo saùt ñòa
khoan ñöôïc thi coâng ôû beå Soâng Hoàng, ngoaïi
vaät lyù ôû beå Soâng Hoàng chuû yeáu do caùc nhaø
tröø moät gieáng hoûng (112-BT-1X) thì 65%
thaàu nöôùc ngoaøi thöïc hieän theo cam keát cuûa
soá caùc gieáng ñeàu coù bieåu hieän khí töø trung
hôïp ñoàng daàu khí. Caùc nhaø thaàu daàu khí
bình ñeán toát, coù 15 gieáng ñöôïc tieán haønh thöû
186
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
væa trong ñoù coù 6 gieáng ñöôïc coi laø coù phaùt
keùo taùch (pull-apart) coù höôùng taây baéc -
hieän nhöng khoâng thöông maïi (103-TH-
ñoâng nam, ñöôïc khoáng cheá ôû hai caùnh baèng
1X, 115-A-1X, 117-STB-1X, 118-CVX-
caùc ñöùt gaõy thuaän tröôït baèng ngang (Hình
1X, 119-CH-1X, VGP112-BT-1X), tyû leä
7.3). Söï khôûi ñaàu hoaït ñoäng cuûa caùc ñöùt gaõy
phaùt hieän laø 25%. Ñaùng keå nhaát laø gieáng
naøy laø do va chaïm cuûa maûng AÁn Ñoä vaøo
103-TH-1X thuoäc loâ hôïp ñoàng cuûa Total,
maûng AÂu-AÙ vaøo thôøi kyø Eocen-Oligocen
ñaõ tieán haønh thöû 4 khoaûng, 3 khoaûng cho
sôùm. Hoaït ñoäng tröôït baèng traùi vaø keùo taùch
doøng vôùi toång löu löôïng 5,87 trieäu feet khoái
chính laø yeáu toá ñòa ñoäng löïc chuû yeáu taïo beå
khí ngaøy (165.000 m /ngaøy) vaø 123 thuøng
Soâng Hoàng. Sau quaù trình nghòch ñaûo kieán
3
condensat/ngaøy (11,6m /ngaøy).
taïo trong Miocen giöõa-muoän, beå traàm tích
Tình hình ñaàu tö vaø keát quaû hoaït ñoäng
tieáp tuïc traûi qua quaù trính suït luùn nhieät cho
3
tìm kieám thaêm doø neâu treân cho thaáy möùc
ñeán ngaøy nay.
ñoä taøi lieäu vaø hoaït ñoäng TKTD (ñòa chaán,
Laø moät beå traàm tích coù lòch söû phaùt trieån
khoan) khoâng ñoàng ñeàu giöõa caùc loâ. Vuøng
ñòa chaát phöùc taïp töø Paleogen ñeán nay, beå
Ñoâng loâ 106 vaø loâ 101 coøn chöa ñöôïc nghieân
Soâng Hoàng vôùi nhieàu pha caêng giaõn-neùn
cöùu, caùc loâ 107-110 chuû yeáu môùi coù taøi lieäu
eùp, nghòch ñaûo kieán taïo, naâng leân-haï xuoáng,
khaûo saùt ñòa chaán khu vöïc, coøn vuøng nöôùc
baøo moøn-caét xeùn, uoán voõng do nhieät, keøm
noâng döôùi 10m nöôùc vaø vuøng cöûa vònh, nôi
söï thaêng giaùng möïc nöôùc bieån, vì theá, theo
coù nhieàu caáu taïo trieån voïng nhöng vaãn chöa
khoâng gian vaø thôøi gian, caáu truùc ñòa chaát
ñöôïc khoan thaêm doø, vuøng Ñoâng loâ 118-119
vaø moâi tröôøng traàm ñoïng khoâng ñoàng nhaát
do nöôùc saâu treân 800 m neân coøn chöa ñöôïc
maø bieán ñoåi töø Baéc vaøo Nam, töø ñaát lieàn ra
löu yù thích ñaùng.
bieån, töø moùng tröôùc Ñeä Tam ñeán traàm tích
Maëc duø dieän tích ngoaøi khôi beå Soâng
hieän ñaïi. Cuõng vì theá, beå Soâng Hoàng bao
Hoàng laø khu vöïc raát roäng lôùn, coøn nhieàu
goàm nhieàu ñôn vò caáu truùc khaùc nhau, aån
bí aån veà tieàm naêng daàu khí, song coâng
chöùa tieàm naêng daàu khí khaùc nhau. Hình
taùc TKTD noùi chung chæ ñöôïc ñaåy maïnh
7.4 cho thaáy coù 12 ñôn vò caáu truùc, laàn löôït
töø nhöõng naêm 90, chöa coù nhöõng böôùc soâi
töø phaàn Taây-Baéc xuoáng phaàn trung taâm
ñoäng nhö theàm luïc ñòa phía Nam. Ñeå ñaåy
ñeán cuoái phía Nam cuûa beå Soâng Hoàng. Tuy
maïnh vaø naâng cao hieäu quaû thaêm doø ôû beå
nhieân, caàn nhaán maïnh raèng, caùch phaân ñôùi
Soâng Hoàng caàn thieát phaûi ñaàu tö nghieân
caáu truùc naøy khoâng hoaøn toaøn nhaát quaùn
cöùu chính xaùc caáu truùc ñòa chaát vaø heä thoáng
theo moät quan ñieåm naøo ñoù, maø chuû yeáu
daàu khí, ñoàng thôøi phaûi nghieân cöùu aùp duïng
laø döïa vaøo hình thaùi caáu truùc hieän ñaïi coù
caùc coâng ngheä môùi (ñòa chaán, khoan) phuø
xeùt ñeán tieàm naêng trieån voïng daàu khí lieân
hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa chaát phöùc taïp cuûa beå
quan.
Soâng Hoàng.
3.1. Truõng Ñoâng Quan
3. Caùc yeáu toá caáu truùc vaø kieán taïo
Ñaây laø phaàn truõng saâu trong ñaát lieàn
Beå Soâng Hoàng laø moät beå traàm tích Ñeä
thuoäc MVHN, ñöôïc giôùi haïn vôùi phaàn rìa
Tam ñöôïc hình thaønh töø moät ñòa haøo daïng
Ñoâng Baéc bôûi heä ñöùt gaõy Soâng Loâ veà phía
187
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.3. Hình thaùi caáu truùc Beå Soâng Hoàng (theo OMV, 2001)
Ñoâng Baéc vaø vôùi ñôùi nghòch ñaûo kieán taïo
bôûi ñöùt gaõy Vónh Ninh veà phía Taây, vaø coøn
keùo daøi ra vuøng bieån noâng thuoäc loâ 102.
Ñaëc ñieåm noåi baät cuûa cuûa ñôùi naøy laø caùc
traàm tích Miocen daøy 3.000m, uoán voõng
nhöng oån ñònh, ít hoaït ñoäng kieán taïo, vaø
naèm baát chænh hôïp leân traàm tích EocenOligocen, daøy hôn 4.000 m, ñaõ bò naâng leân,
baøo moøn-caét xeùn cuoái thôøi kyø Oligocen.
Hoaït ñoäng kieán taïo naâng leân, keøm vôùi vieäc
dòch chuyeån traùi vaøo thôøi kyø ñoù ñaõ taïo neân
moät maët caét Oligocen coù nhieàu khoái-ñöùt gaõy
thuaän-xoay xeùo (normal-tilted fault block).
Caùc khoái-ñöùt gaõy- xoay xeùo naøy laø nhöõng
baãy daàu khí quan troïng, maø moät trong soá
ñoù ñaõ ñöôïc phaùt hieän laø moû khí D14 (Hình
7.5).
188
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.4. Baûn ñoà caáu truùc moùng vaø caùc ñôùi caáu truùc chính beå Soâng Hoàng
(Theo N.M. Huyeàn, 1998, hieäu chænh naêm 2004)
189
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.5. Moû khí Tieàn Haûi-C trong ñôùi nghòch ñaûo kieán taïo Miocen (A) vaø moû khí D14 ôû ñôùi truõng Ñoâng
Quan vôùi khoái-ñöùt gaõy- xoay xeùo trong Oligocen (B) (theo Anzoil, 1996)
3.2. Ñôùi nghòch ñaûo Miocen Taây Baéc beå
thoáng ñöùt gaõy Soâng Hoàng vaøo thôøi kyø cuoái
Soâng Hoàng
Miocen. Vì vaäy, maët caét traàm tích Miocen
bò neùn eùp, naâng leân, bò baøo moøn caét xeùn
Thöïc chaát ñôùi naøy tröôùc ñoù naèm trong
maïnh, maát traàm tích töø vaøi traêm vaø coù theå
moät ñòa haøo saâu, chieàu saâu moùng saâu treân 8
ñeán haøng nghìn meùt, thôøi gian thieáu vaéng
km trong phaïm vi töø ñaát lieàn ra ñeán loâ 102,
traàm tích töø moät ñeán vaøi trieäu naêm. Caøng
103, 107 nhöng sau ñoù bò nghòch ñaûo trong
veà phía Taây - Nam cuûa MVHN, hieän töôïng
thôøi kyø töø Miocen giöõa ñeán cuoái Miocen
baøo moøn caét cuït caøng maïnh hôn, do ôû ñaây
muoän, ôû vaøi nôi nghòch ñaûo kieán taïo coøn
vöøa coù dòch chuyeån ngang vöøa coù hieän
hoaït ñoäng trong caû ñaàu thôøi kyø Pliocen.
töôïng quay theo chieàu kim ñoàng hoà. Tuy
Ñôùi nghòch ñaûo naèm keïp giöõa ñöùt gaõy Soâng
Chaûy ôû Taây Nam vaø ñöùt gaõy Vónh Ninh
ñaây laø moät ñoái töôïng TKTD heát söùc quan
ôû Ñoâng Baéc, keùo daøi töø ñaát lieàn ra bieån.
troïng, nhöng do caáu taïo ñöôïc hình thaønh
Caùc caáu taïo ñaëc tröng cho nghòch ñaûo kieán
muoän hôn pha taïo daàu chính vaø laïi bò baøo
taïo Miocen laø caáu taïo Tieàn Haûi (ñaát lieàn),
moøn caét xeùn quaù maïnh neân khaû naêng tích
Hoa Ñaøo, Caây Quaát, Hoaøng Long, Baïch
tuï daàu khí bò haïn cheá. Vì theá ñaây coù theå
Long... ôû caùc loâ 102, 103, 106, 107. Hoaït
xem laø ruûi ro thöù nhaát cuûa caùc baãy daàu khí
ñoäng nghòch ñaûo naøy giaûm daàn, taïo thaønh
loaïi naøy. Ruûi ro thöù hai lieân quan ñeán chaát
muõi nhoâ Ñoâng Sôn keùo daøi ñeán loâ 108,
löôïng chöùa, vì tröôùc ñoù, traàm tích Miocen
109. Nguoàn goác cuûa nghòch ñaûo kieán taïo
ñaõ naèm raát saâu trong ñòa haøo (coå) neân ñaát
laø do dòch chuyeån tröôït baèng phaûi cuûa heä
ñaù ñaõ töøng bò neùn eùp chaët bôûi aùp suaát tónh,
190
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.6. Phaùt hieän khí vaø condensat trong caùt keát Miocen taïi gieáng khoan 103-TH-1X (theo PIDC, 2004)
cho duø sau khi bò nghòch ñaûo maët caét ñöôïc
cuoái Miocen ñaàu Pliocen, do aûnh höôûng
naâng leân nhöng ñaát ñaù naøy vaãn giöõ ñoä roãng
cuûa kieán taïo nghòch ñaûo ôû phaàn Taây Baéc
nguyeân sinh thaáp coù töø tröôùc, roài laïi chòu
vònh Baéc Boä nhö ñaõ noùi ôû treân neân traàm
theâm caùc quaù trình bieán ñoåi thöù sinh neân
tích Pliocen bò naâng leân chuùt ít taïo thaønh
ñoä roãng laïi caøng keùm ñi. Phöông höôùng tìm
ñôùi naâng Ñoâng Sôn keùo daøi töø loâ 108 ñeán
kieám thaêm doø cho caùc caáu taïo loaïi naøy laø
loâ 111. Do höôùng ñoå vaät lieäu töø Taây Baéc
choïn caùc caáu taïo bình oån veà maët kieán taïo,
xuoáng Ñoâng Nam vaø höôùng aù vó tuyeán töø
ít bò baøo moøn vaø coù thôøi gian baøo moøn ngaén
ñaát lieàn ra bieån, neân coù nhieàu thaân caùt daïng
nhaát trong Miocen (Hình 7.6).
noùn phoùng vaät vaø caùc taäp turbidit coù tuoåi
3.3. Truõng Trung Taâm beå Soâng Hoàng
Miocen muoän - Pliocen sôùm. Caùc ñoái töôïng
tìm kieám thaêm doø ôû Truõng Trung Taâm bao
Truõng Trung Taâm laø phaàn traàm tích khaù
goàm: caáu taïo kheùp kín coù bieân ñoä nhoû treân
bình oån veà maët kieán taïo, moùng naèm saâu
ñôùi naâng Ñoâng Sôn (khu vöïc 108, 109, 110,
hôn 14 km, naèm ôû ngay chính giöõa vònh Baéc
Boä, chaïy theo höôùng taây baéc - ñoâng nam,
hình 7.7) vaø caùc caáu taïo kheùp kín boán chieàu
trong phaïm vi raát roäng töø caùc loâ 108 ñeán
phaùt trieån treân caùc diapir seùt (loâ 110, 111,
115. Taïi taâm boàn truõng (depocentre), thaønh
113, hình 7.8) nhö caùc phaùt hieän ôû Dong
phaàn haït mòn laø chuû yeáu, coù caùc diapir seùt
Fang vaø Ledong cuûa Trung Quoác vaø caùc
phaùt trieån vaø treân ñoù caùc traàm tích Miocen
quaït caùt daïng turbidit ôû phía Ñoâng caùc loâ
treân- Pliocen bò naâng vôùi bieân ñoä nhoû. Vaøo
110, 111, 112 vaø 113, 115 (hình 7.9).
191
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Gần nóc Pliocen
Trong Pliocen
DỊ THƯỜNG BIÊN ĐỘ
ĐỊA CHẤN
Đáy Pliocen
Hình 7.7. Caùc caáu taïo kheùp kín coù bieân ñoä nhoû, nhöng coù dò thöôøng bieân ñoä ñòa chaán maïnh
coù theå lieân quan ñeán khí (theo PIDC, 1998)
Gaàn noùc Pliocen
Trong Plicen
Ñaùy Pliocen
Diapir seùt
a
b
Hình 7.8. Moâ hình caáu taïo kheùp kín boán chieàu phaùt trieån treân caùc diapir seùt loâ 113 (a)
vaø maët caét ñòa chaán thöïc teá (b)
3.4. Theàm Haï Long (Ha Long Shelf)
(K.8, K.14, K.81, B10-1X) vaø ñaù phieán seùtsericit, caùt keát daïng quarzit (B10-1X, B26-
Theàm Haï Long (coù taùc giaû goïi laø Ñôùi
1X, ) Paleozoi muoän. Moùng cuûa phaàn rìa
Ñoâng Baéc ñöùt gaõy Soâng Loâ) ôû phía Ñoâng
noåi daàn leân cao vaø loä ra nhieàu nôi nhö Ñoà
Baéc ñöùt gaõy Soâng Loâ phaùt trieån töø ñaát lieàn
ra bieån ñeán caùc loâ 101 vaø Baéc loâ 106. Taïi
Sôn, Kieán An, Vònh Haï Long (hình 7.10)
ñaây coù lôùp phuû traàm tích Kainozoi moûng
vôùi caùc thaønh taïo carbonat vaø luïc nguyeân
vaø moùng Paleozoi naâng cao daàn roài loä treân
Paleozoi
maët ôû ñaát lieàn taïi rìa Ñoâng Baéc MVHN.
Giôùi haïn rìa Ñoâng Baéc cuûa moùng Paleozoi
Moät soá gieáng khoan noâng trong ñôùi naøy
laø ñöùt gaõy ñöôøng 18 (Phaû Laïi - Ñoâng
ñaõ phaùt hieän ñöôïc caùc ñaù moùng carbonat
Trieàu), ñoù cuõng laø ranh giôùi cuûa caáu truùc
192
muoän
(Devon-Carbon-Permi).
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.9. Laùt caét khu vöïc qua taâm boàn truõng vaø caùc quaït caùt/turbidit - loâ 111
(theo OMV, 2001)
Hình 7.10. Caùc ñaûo ñaù voâi Vònh Haï Long vaø caùc ñôùi nöùt neû trong ñaù voâi Paleozoi muoän
neàn sau-Caledoni vaø truõng Mesozoi. Lôùp
phuû traàm tích Kainozoi khoâng quaù 2000m
trong moät soá ñòa haøo raát heïp vaø moûng daàn
veà phía Baéc, Taây Baéc. Treân baûn ñoà ñòa chaát
Vieät Nam, coù theå thaáy ñaây laø mieàn moùng
ñôn nghieâng maø phoå bieán hôn caû laø ñaù voâi
Carbon - Permi (heä taàng Baéc Sôn), ñaù voâi
vaø phieán silic Devon giöõa - treân (heä taàng Loã
193
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Sôn) hoaëc caùt keát ñaù phieán maøu ñoû vaø cuoäi
qua caùc loâ 103, 104 xuoáng Baéc loâ 111. Rìa
keát Devon döôùi (heä taàng Ñoà Sôn). Doïc theo
Taây-Nam MVHN laø phaàn nhoâ cao cuûa
heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Loâ, caïnh rìa theàm
moùng keát tinh Proterozoi thuoäc ñôùi caét tröôït
Haï Long laø moät ñòa haøo nhoû heïp, trong ñoù
Soâng Hoàng vaø caáu truùc Mesozoi Ninh Bình
coù caùc khoái moùng nhoâ cao nhö Yeân Töû -
- Soâng Ñaø (Meso-Tethys Soâng Ñaø). Moùng
Chí Linh (laø ñoái töôïng TKTD), toàn taïi caùc
Tröôùc-Kainozoi khoâng chæ laø caùc phöùc heä
khoái ñaù voâi tuoåi Carbon-Permi ñöôïc choân
bieán chaát keát tinh Proterozoi vaø phoå bieán
vuøi döôùi traàm tích Oligocen - Miocen, coù
hôn coøn laø caùc thaønh taïo carbonat, carbonat-
nöùt neû, coù khaê naêng chöùa daàu khí (gioáng
seùt vaø luïc nguyeân Mesozoi. Caùc thaønh taïo
nhö Anzoil ñaõ phaùt hieän ôû B10, hình 7.11).
gneis Proterozoi vaø carbonat Mesozoi chieám
Caùc ñoái töôïng tìm kieám daàu khí laø ñòa hình
vò trí nhoâ cao cuûa maët moùng, coøn caùc traàm
vuøi laáp carbonat, chieám moät dieän tích nhoû
tích luïc nguyeân vaø seùt-voâi Mesozoi thöôøng
trong caùc ñòa haøo nhoû heïp (hình 7.12) keùo
naèm trong loõm saâu maø treân ñoù caùc traàm tích
daøi töø ñaát lieàn ra goùc Ñoâng-Nam loâ 106 vaø
Kainozoi coù theå daøy tôùi 2.000m. Veà phía
goùc Ñoâng-Baéc loâ 102. Phaàn lôùn dieän tích
Nam, nhìn chung theàm ñôn nghieâng Thanh-
loâ 101 thuoäc theàm Haï Long laø moät ñôn
Ngheä coù xu theá nghieâng ñoå doác ra bieån,
nghieâng chöa ñöôïc nghieân cöùu.
goàm nhieàu loaïi ñaù traàm tích tuoåi khaùc nhau
3.5. Ñôùi nghòch ñaûo Baïch Long Vó
töø Paleozoi (Ordovic muoän - Silur, CarbonPermi) ñeán Mesozoi (Trias, Creta) vaø caùc
Moät ñòa haøo nhoû heïp töø giöõa loâ 107 theo
thaønh taïo xaâm nhaäp granit-biotit, granit hai
höôùng ñoâng baéc - taây nam ñeán goùc Ñoâng
mica coù tuoåi Paleozoi. Trong phaïm vi theàm
- Nam cuûa loâ 106 vaø ven theo rìa phía
coù moät vaøi caáu taïo daïng vuøi laáp (nhö Quaû
Taây-Baéc cuûa ñaûo Baïch Long Vó, chòu aûnh
Vaûi, Quaû Taùo, Quaû Leâ loâ 104, hình 7.15)
höôûng cuûa hoaït ñoäng kieán taïo nghòch ñaûo
vôùi lôùp phuû traàm tích moûng (500-1.000
vaøo thôøi kyø Oligocen muoän - Miocen sôùm
m) coù tuoåi töø Miocen ñeán hieän ñaïi. Döôùi
(Hình 7.13, 7.14). Cheá ñoä kieán taïo naøy chæ
chaân theàm coå naøy coù moät vaøi baãy ñòa taàng
xaûy ra ôû vuøng giao nhau cuûa hai heä thoáng
daïng keà aùp leân moùng (quaû Chuoái loâ 104,
ñöùt gaõy khaùc höôùng taây baéc - ñoâng nam vôùi
Teâ Giaùc loâ 111, hình 7.16) nhöng vôùi tieàm
taây nam - ñoâng baéc. Caùc caáu taïo chæ ñöôïc
naêng khoâng lôùn do ñaù chöùa coù ñoä roãng nhoû.
phaùt trieån trong traàm tích Oligocen-Miocen
döôùi naèm trong caùc ñòa haøo heïp vôùi nguoàn
Ñoái töôïng ñaùng quan taâm hôn laø caùc baãy
sinh nhoû. Ñòa haøo naøy laø phaàn ñuoâi cuûa beå
ñòa taàng caùt keát coù tuoåi Oligocen-Miocen
Taây Loâi Chaâu noái vôùi beå Soâng Hoàng, maø ôû
sôùm.
beå Taây Loâi Chaâu Trung Quoác ñaõ phaùt hieän
3.7. Theàm Ñaø Naüng (Da Nang Shelf)
daàu trong traàm tích vuïn Eocen.
Theàm Ñaø Naüng laø phaàn theàm nghieâng töø
3.6. Theàm ñôn nghieâng Thanh - Ngheä
goùc phía Nam loâ 111 chaïy doïc theo ñöôøng
(Thanh-Nghe Monocline)
bôø veà phía Nam tôùi theàm Phan Rang phía
Theàm ñôn nghieâng Thanh Ngheä chaïy
Taây beå Phuù Khaùnh. Moùng tröôùc Ñeä Tam
doïc theo ñöôøng bôø töø rìa Taây-Nam MVHN
cuûa theàm ñöôïc ñaëc tröng bôûi traàm tích phaân
194
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.11. Caáu taïo B10 nôi phaùt hieän daàu trong moùng Carbonat Permi nöùt neû (Anzoil, 1996)
Móng Carbonat
Mz
Trầm tích Eocen?
Tuyến 2590
Hình 7.12. Ñòa hình vuøi laáp carbonat taïi caáu taïo Yeân Töû, loâ 106 - moät ñoái töôïng chöùa daàu môùi (PIDC, 2004)
195
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
ĐB
TN
Địa hào nghịch đảo
cuối Oligocen - Miocen sớm
Hướng ảo Bạch Long Vĩ
Thềm Thanh Nghệ
_
Hình 7.13. Tuyeán GPGTR 83-07, laùt caét khu vöïc qua trung taâm, töø theàm Thanh-Ngheä (loâ 103)
qua ñaûo Baïch Long Vó (loâ 107)
Hình 7.14. Laùt caét qua caáu taïo PA trong ñôùi nghòch ñaûo Oligocen Baïch Long Vó
196
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.15. Caáu taïo quaû Vaûi (loâ 104) treân theàm ñôn nghieâng Thanh - Ngheä (theo OMV, 1999)
Hình 7.16. Caáu taïo Teâ Giaùc (loâ 111) naèm keà aùp leân moùng cuûa theàm Thanh - Ngheä (theo Sceptre, 1992)
197
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.17. Caáu taïo Anh Vuõ vaø Hoaøng Anh (loâ 112) treân theàm ñôn nghieâng Ñaø Naüng
lôùp coù tuoåi Paleozoi ñeán Meozoi. Nhieàu
tích trong Miocen sôùm. Moät ñoâi nôi, trong
nôi, theàm ñöôïc phuû baèng lôùp carbonat theàm
caùc ñòa haøo heïp, coù hoaït ñoäng nghòch ñaûo
coù tuoåi Miocen giöõa -muoän, nhö taïi caáu
kieán taïo cuoái Oligocen-Miocen sôùm nhö
taïo Anh Vuõ, hay Hoaøng Anh, loâ 112 (Hình
ôû caáu taïo Voi loâ 111 (hình 7.18), caáu taïo
7.17). Nhìn chung raát ít caùc caáu taïo coù trieån
Kim Töôùc loâ 114 (hình 7.19). Treân caùc ñôùi
voïng daàu khí trong phaïm vi phaùt trieån cuûa
naâng laø caùc caáu taïo phaùt trieån keá thöøa treân
theàm do lôùp phuû traàm tích Kainozoi moûng.
moùng ñaù voâi tuoåi Devon giöõa-muoän coù khaû
3.8. Phuï beå Hueá- Ñaø Naüng
naêng chöùa daàu khí nhö ôû caùc caáu taïo Haûi
Yeán, Baïch Tró (Hình 7.20). Ngoaøi ra trong
Phuï beå Hueá - Ñaø Naüng chòu söï chi phoái
phuï beå Hueá-Ñaø Naüng coøn coù nhieàu caáu taïo
cuûa caùc heä thoáng ñöùt gaõy Soâng Caû - Raøo Naäy
kheùp kín boán chieàu trong traàm tích Miocen
- Hueá trong phaïm vi caùc loâ 112 vaø 114. Vaøo
(caáu taïo Ñaïi Baøng, loâ 112 (hình 7.21) vaø
cuoái Oligocen caùc ñöùt gaõy ôû ñaây laø caùc ñöùt
moät vaøi caáu taïo aùm tieâu carbonat nhoû.
gaõy tröôït baèng traùi, ñaõ taïo neân caùc caëp ñòa
3.9. Ñôùi naâng Tri Toân
haøo-ñóa luõy daïng baäc thang (en-echallon).
Trong phuï beå naøy quan troïng nhaát laø ñòa haøo
Ñôùi naâng Tri Toân laø ñôùi nhoâ cao cuûa
Anh Vuõ - Ñaø Naüng vaø ñôùi naâng Haûi Yeán -
moùng ôû phía Nam beå Soâng Hoàng, maø treân
Baïch Tró - Thaàn Noâng. Phaàn lôùn caùc khoái
ñoù coù lôùp phuû laø traàm tích vuïn Oligocen, ñaù
moùng ôû ñaây ñöôïc naâng leân tröôùc Oligocen
voâi neàn (platform carbonate) vaø khoái xaây
sôùm vaø tieáp tuïc ñöôïc phaùt trieån ñoàng traàm
carbonat - aùm tieâu san hoâ (carbonate build198
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.18. Caáu taïo Voi (loâ 111), phuï beå Hueá-Ñaø Naüng
Hình 7.19. Caáu taïo Kim Töôùc (loâ 114), nghòch ñaûo trong Miocen sôùm, phuï beå Hueá - Ñaø Naüng
(theo Shell,1990)
199
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.20. Caáu taïo Baïch Tró, moùng ñaù voâi Devon, loâ 112, phuï beå Hueá - Ñaø Naüng (theo PIDC,1998)
Hình 7.21. Caáu taïo Ñaïi Baøng, loâ 112, phuï beå Hueá - Ñaø Naüng (theo Shell, 1993)
200
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.22. Caáu taïo carbonat Caù Voi Xanh, loâ 118, ñôùi naâng Tri Toân (theo BP, 1992)
1080 10' E
1080 20' E
BB
95
-0
72
5
1080 30' E
1080 40' E
111
UPPER PLIOCENE
LD 14-1-1
LD 14-1-18
LOWER MIOCENE
LD 15-1-2
DRILLED WELL (CNOC)
Prospect 111A
LD 21-1-1 -06
5
BB
113
Prospect 113D
LD 20-1-1
TU
RB
ID
IT
E
LD 20-1-2
170 20' E
Prospect 113A
BB
S
BB
-0
95
5
53
-0
51
5
Prospect 113C
170 10' E
0
BB
5
49
-5
95
Prospect 113B
115
114
5
95
0
52
-5
95
BB
-0
62
0A
45
5-5
95
ZO
NE
9
BB
BB
0
170 30' E
10
9
170 00' E
10
km
1080 10' E
1080 20' E
1080 30' E
1080 40' E
Hình 7.23. Caáu taïo C (carbonat), loâ 113 (theo PVSC, 1998)
ups/reefal carbonate) tuoåi Miocen giöõa
chìm daàn veà phía loâ 113. Thöïc teá, khi lieân
- muoän. Theo caùc keát quaû nghieân cöùu cuûa
keát vaø toång hôïp caùc taøi lieäu ñòa chaán vuøng
Nguyeãn Maïnh Huyeàn naêm 1998 vaø môùi
loâ 115, loâ 113, Ñoâng loâ 111, taøi lieäu keá
ñaây naêm 2002 ñôùi naøy coù chieàu daøi khoaûng
caän cuûa Trung Quoác vaø ñaëc bieät laø taøi lieäu
hôn 500 km, phaàn phaùt trieån roäng nhaát vaø
troïng löïc veä tinh cho thaáy ñôùi naâng Tri Toân
cao nhaát laø ôû loâ 121-120, sau khi qua caùc
khoâng döøng laïi ôû phía Nam loâ 115 nhö moät
loâ 119-118-117 (Hình 7.22) thì nhoû daàn vaø
soá coâng boá tröôùc ñaây, maø thöïc teá coøn phaùt
201
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
118-BT-1X
Hình 7.24. Quaït caùt baãy ñòa taàng, caáu taïo Baïch Tuoäc trong ñòa haøo Quaûng Ngaõi, loâ 118 (theo BP, 1995)
3.10. Ñòa haøo Quaûng Ngaõi
trieån tieáp tuïc khaù roõ ñeán loâ 113 (qua caáu taïo
113 C, 113 D, hình 7.23), thaäm chí coù theå
Ñòa haøo Quaûng Ngaõi laø moät ñòa haøo
coøn toàn taïi aûnh höôûng cuûa carbonat ôû Ñoâng
heïp, laø phaàn ñuoâi phía Nam cuûa beå Soâng
loâ 111 vaø tieáp tuïc ven rìa Ñoâng loâ 110. Phía
Hoàng, naèm keïp giöõa theàm Ñaø Naüng vaø ñôùi
Ñoâng caùc loâ 113, 111, 110 ñôùi naâng naøy
naâng Tri Toân töø loâ 116 ñeán loâ 121 vaø thoâng
phaùt trieån keà caän moät theàm doác hieän ñaïi coù
vôùi beå nöôùc saâu Phuù Khaùnh ôû phía Nam.
tuoåi Pliocen - Ñeä Töù, nghieâng töø theàm Dinh
Traàm tích trong ñòa haøo coù theå daøy ñeán 8-9
cô (ñaûo Haûi Nam) ra taâm beå (coù caáu truùc
km, bao goàm traàm tích töø Eocen ñeán hieän
töông töï nhö phía Ñoâng caùc loâ 120 - 121 ôû
ñaïi. Ñaëc bieät pha phun traøo cuoái Miocen
phía Nam). Do phaàn naøy cuûa ñôùi naâng naèm
- Pliocen hoaït ñoäng maïnh taïi ñaây, nhaát laø
ôû ñoä saâu lôùn vôùi moâi tröôøng bieån saâu (trong
phaàn phía Taây loâ 120. Ñòa haøo naøy coù caáu
quaù khöù), neân traàm tích carbonat khoâng coøn
truùc ñôn giaûn vôùi hình caét ngang nhö moät
loõm saâu oaèn voõng. Trong ñoù khoâng coù nhöõng
daøy, hôn theá nöõa treân ñôùi naâng bò phuû moät
caáu taïo kheùp kín 3 hoaëc 4 chieàu, nhöng coù
lôùp seùt Pliocen - Ñeä Töù quaù daøy (khoaûng
nhieàu quaït caùt tuoåi Miocen coù chaát löôïng
hôn 2000 m) neân vieäc quan saùt noù treân maët
chöùa toát (hình 7.24). Ñòa haøo Quaûng Ngaõi
caét ñòa chaán seõ khoù khaên hôn nhieàu so vôùi
laø moät trong nhöõng khu vöïc sinh chính cuûa
vuøng phía Nam.
phaàn phía Nam beå Soâng Hoàng.
Moät loaït caùc phaùt hieän khí treân caùc caáu
3.11. Ñòa haøo Lyù Sôn
taïo khoái xaây carbonat/san hoâ aùm tieâu ôû ñôùi
naâng Tri Toân cho thaáy caùc taàng chöùa coù chaát
Ñòa haøo Lyù Sôn (caùch ñaáy khoâng xa
löôïng raát toát vôùi ñoä roãng trung bình 20-30%
laø ñaûo Lyù Sôn, huyeän Lyù Sôn, tænh Quaûng
nhö ñaõ thaáy ôû caùc gieáng khoan 115-A-1X,
Ngaõi) naèm phía Ñoâng ñôùi naâng Tri Toân,
118-STB-1X, 118-CVX-1X, 119-CH-1X.
chuû yeáu trong phaïm vi phía Ñoâng caùc loâ
202
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.25. Caáu taïo Caù Laêng trong Ñòa haøo Lyù Sôn, loâ 118 (theo BP, 1994)
117-118 vaø phía Taây caùc loâ 141-142, coøn
caáu taïo trieån voïng hoaøn chænh, nhöng do
phía Nam vaø Ñoâng Nam tieáp giaùp vôùi Ñôùi
möïc nöôùc saâu neân chöa coù ñieàu kieän khoan
naâng Hoaøng Sa. Ñòa haøo Lyù Sôn coøn coù
thaêm doø.
nhieàu teân khaùc, coù taùc giaû goïi laø Truõng Tri
3.12. Theàm ñôn nghieâng Taây Haûi Nam
Toân hoaëc ñòa haøo Ñoâng Tri Toân, coøn coâng
Naèm ôû bôø phía Ñoâng Vònh Baéc Boä,
ty BP ñaõ coù luùc goïi noù laø ñôùi Rift Ñoâng-
chaïy doïc phía Taây ñaûo Haûi Nam laø Theàm
Baéc (NE Rift Province-NERP). Traàm tích
ñôn nghieâng Taây Haûi Nam (coøn goïi laø theàm
laø caùc maûnh vuïn laáp ñaày caùc ñòa haøo vaø baùn
Dinh Cô). Theàm nghieâng thoaûi töø ñaûo Haûi
ñòa haøo hình thaønh trong thôøi kyø taïo Rift
Nam roài ñoå doác veà phía Taây vaøo trung taâm
Eocen-Oligocen. Hieän taïi ñôùi naøy naèm raát
saâu döôùi möïc nöôùc bieån töø 500 ñeán 1.500
beå Soâng Hoàng. Ñaù moùng taïo theàm cuõng bao
m. Veà caáu truùc ñòa haøo Lyù Sôn phaân boá theo
goàm caùc loaïi traàm tích Paleozoi - Mesozoi
höôùng taây nam - ñoâng baéc (nhö höôùng caáu
(gaàn gioáng vôùi theàm Thanh - Ngheä) vaø lôùp
truùc cuûa ñôùi naâng Tröôøng Sa). Coù theå trong
phuû traàm tích chuû yeáu laø Miocen - Ñeä Töù
caùc ñòa haøo naøy nguoàn ñaù meï ñaàm hoà seõ raát
moûng döôùi 1.000 m, naèm trong laõnh haûi
toát, nhöng hieän taïi chöa ñöôïc nghieân cöùu
Trung Quoác.
vaø ñaëc bieät trong ñôùi naøy coù raát nhieàu caáu
4. Ñòa taàng, traàm tích vaø moâi tröôøng
taïo trieån voïng nhö Caù Chuoàn, Caù Laêng, Raùi
caù, Caù Ñao, Caù Ngöïa... (Hình 7.25). Naêm
Ñòa taàng cuûa beå Soâng Hoàng töông ñoái
1996, Coâng ty BP ñaõ boå sung vaøo ñaây maïng
phöùc taïp bao goàm moùng tröôùc Ñeä Tam,
löôùi ñòa chaán ñuû daøy, phaùt hieän ñöôïc nhieàu
traàm tích Paleogen, traàm tích Neogen vaø
203
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.26. Coät ñòa taàng khaùi quaùt töø Baéc vaøo Nam Beå Soâng Hoàng
( N.M.Huyeàn 1998, hieäu chænh & boå sung naêm 2004)
traàm tích Pliocen - Ñeä Töù ñaõ ñöôïc nghieân
ñoåi töø Baéc vaøo Nam. Ñoàng thôøi, moät caùch
cöùu chi tieát trong chöông 6. Bôûi vaäy, trong
töông ñoái, coøn cho thaáy caùc baát chænh hôïp
chöông naøy seõ chæ neâu khaùi quaùt nhöõng neùt
chính ñoùng vai troø quan troïng, möùc ñoä baøo
chính vôùi muïc tieâu nghieân cöùu ñaùnh giaù tieàm
moøn, söï thieáu vaéng traàm tích vaø heä thoáng
naêng daàu khí. Hình 7.26 laø coät ñòa taàng toång
daàu khí trong thang ñòa taàng ñoù.
hôïp beå Soâng Hoàng moät caùch khaùi quaùt töø
4.1. Moùng tröôùc Ñeä Tam
phía Baéc (beân traùi coät ñòa taàng) xuoáng phía
Nam (beân phaûi coät ñòa taàng). Treân ñoù cho
Moùng tröôùc Ñeä Tam ôû khu vöïc MVHN
thaáy moùng, lôùp phuû, thaønh phaàn thaïch hoïc
vaø laân caän loä ra khaù ña daïng taïi caùc ñôùi
vaø moâi tröôøng traàm ñoïng cuûa chuùng bieán
rìa ngoaøi vaø phaân thaønh nhieàu ñôùi thaønh heä
204
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
4.2. Traàm tích Paleogen
- caáu truùc khaùc nhau. Ngay giöõa trung taâm
MVHN ñaõ phaùt hieän ñöôïc moùng Mesozoi
4.2.1. Traàm tích Eocen
taïi gieáng khoan 104 (3.941m-TD) chuû yeáu
Taïi vuøng Taây - Baéc beå Soâng Hoàng
goàm: ryolit vaø tuf Mesozoi. Taïi rìa Taây
(hình 7.27). Traàm tích Eocen (heä taàng Phuø
- Nam MVHN ñaù moùng coå nhaát goàm caùc
Tieân) ñöôïc phaùt hieän ôû gieáng khoan 104
ñaù bieán chaát keát tinh gneis, phieán biotit-
thuoäc MVHN goàm caùc taäp caùt keát haït thoâ
amphybol Proterozoi gaëp trong caùc gieáng
maøu ñoû xen keõ vôùi cuoäi keát vaø caùt keát daïng
khoan 15 (Nam Ñònh), 57 (Haûi Haäu)... Coøn
khoái. Caùc thaønh taïo vuïn thoâ maøu ñoû ñaùy
rìa Ñoâng-Baéc (khu vöïc caùc gieáng khoan
Eocen naèm tröïc tieáp treân lôùp seùt phong hoaù
B10-1X, B10-2X, B26-1X...) ñaõ gaëp moùng
cuøng maøu phuû treân taäp phun traøo ryolit cuûa
laø caùc thaønh taïo carbonat, phieán seùt-sericit,
moùng. Theo taøi lieäu ñòa chaán, chieàu daøy
caùt keát bieán dö tuoåi Paleozoi muoän töôùng
cuûa heä taàng thay ñoåi töø 100m-700m. Moâi
bieån noâng: ñaù voâi Carbon - Permi cuûa heä
tröôøng thaønh taïo chuû yeáu laø luïc ñòa. Caùc
taàng Baéc Sôn, ñaù voâi vaø ñaù phieán silic
gieáng khoan ngoaøi bieån chöa khoan tôùi heä
Devon giöõa-treân heä taàng Loã Sôn, caùt keát
taàng naøy, nhöng coù theå döï ñoaùn qua lieân
phieán seùt maøu ñoû xen cuoäi keát Devon döôùi
keát taøi lieäu ñòa chaán, chuùng laø phaàn naèm saùt
cuûa heä taàng Ñoà Sôn (Devon - PZ).
moùng trong caùc ñòa haøo cuûa ñôùi caáu truùc (4)
Trong khi ñoù, doïc theàm luïc ñòa mieàn
Theàm Haï Long saùt ngay vôùi beå Soâng Hoàng
Trung, moùng tröôùc Ñeä Tam phoå bieán nhaát
veà phía Ñoâng Baéc. Caùc traàm tích Paleocen
laø caùc loaïi traàm tích Ordovic treân - Silur
- Eocen (heä taàng Chang Liu, TQ) ñaõ ñöôïc
thuoäc heä taàng Long Ñaïi vaø Soâng Caû bao
phaùt hieän nhieàu ôû beå Taây Loâi Chaâu (TQ).
goàm ñaù voâi, cuoäi saïn keát, ñaù phieán. Ngoaøi
Coøn ôû ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng noùi chung,
ra coøn coù caùt keát, cuoäi keát Devon döôùi thuoäc
chöa coù gieáng khoan naøo khoan ñeán traàm
heä taàng Taân Laâm, ñaù voâi Devon giöõa - treân
tích Eocen, nhöng nhìn vaøo laét caét ñòa chaán
thuoäc heä taàng Cuø Bai, caùc ñaù xaâm nhaäp
coù theå döï ñoaùn raèng traàm tích Eocen coù maët
granit-biotit... Caùc heä taàng naøy coù xu theá
ôû nhieàu nôi, daøy vaøi ba traêm meùt ôû phaàn rìa
phaùt trieån ra bieån vaø coù theå taïo neân nhöõng
vaø coù theå tôùi haøng nghìn meùt ôû phaàn truõng
ñòa hình vuøi laáp ñeå trôû thaønh caùc baãy daàu
saâu.
khí quan troïng nhö ñaõ ñöôïc phaùt hieän taïi
4.2.2. Traàm tích Oligocen
caáu taïo Baïch Tró loâ 112.
Caùc thaønh taïo Oligocen (heä taàng Ñình
Phía Nam beå Soâng Hoàng, ngoaïi tröø
Cao, hình 7.27) thöôøng phaân boá döôùi ñoä saâu
gieáng khoan 115-A-1X ñaõ baét gaëp moùng
2000 - 3000 m vaø ñöôïc phaùt hieän trong nhieàu
bieán chaát Mesozoi, coøn taát caû caùc gieáng
gieáng khoan saâu ôû Trung taâm MVHN. Naêm
khoan coøn laïi ñeàu chöa gaëp moùng tröôùc Ñeä
2002, PIDC khoan gieáng khoan PV-XT-
Tam. Tuy vaäy qua caùc taøi lieäu hieän coù, coù
1X thuoäc phaàn rìa Taây-Nam cuõng ñaõ phaùt
theå döï ñoaùn moùng khu vöïc naøy cuõng laø caùc
hieän ñöôïc traàm tích chöùa baøo töû phaán xaùc
ñaù carbonat Mesozoi, ñaù bieán chaát vaø ít hôn
ñònh tuoåi Oligocen. Traàm tích Oligocen chuû
laø magma xaâm nhaäp.
yeáu laø caùt keát, boät keát xen seùt phaân phieán...
205
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Traàm tích Eocen treân - Oligocen döôùi (Phuø
Chaâu) phaân boá chuû yeáu trong daûi Khoaùi
Tieân/Linshagang TQ) coøn coù theå phoå bieán
Chaâu - Tieàn Haûi (GK. 100) vaø phaùt trieån
ôû khu vöïc loâ 106, bao goàm caùc lôùp seùt mòn
ra vònh Baéc Boä (GK 103-TH) vôùi söï xen
maøu ñen xen caùt keát haït mòn ñeán thoâ nhö ñaõ
keõ giöõa caùc lôùp caùt keát haït mòn, caùt boät keát
gaëp ôû gieáng khoan 107-PA-1X. Moâi tröôøng
vaø seùt keát chöùa daáu veát than hoaëc nhöõng
thaønh taïo chuùng laø ñaàm hoà, soâng ngoøi. Heä
lôùp keïp ñaù voâi moûng (GK 103-TH, 103-
taàng naøy coù chöùa nhöõng taäp seùt ñaàm hoà daøy
HOL). Moâi tröôøng bieån ven bôø, chaâu thoå,
coù khaû naêng sinh daàu toát.
bieån noâng. Veà phía Nam beå Soâng Hoàng, töø
Veà phía Nam beå Soâng Hoàng (hình 7.28),
loâ 117-121, traàm tích Miocen caøng coù ñaëc
traàm tích Oligocen (heä taàng Baïch Tró), chuû
ñieåm khaùc haún so vôùi vuøng Taây - Baéc cuûa
yeáu ñöôïc thaønh taïo trong caùc truõng saâu cuûa
beå. Traàm tích Miocen döôùi (heä taàng Soâng
khu vöïc. Thaønh phaàn chuû yeáu boät keát xen
Höông) coù thaønh phaàn thaïch hoïc chuû yeáu
caùc lôùp seùt keát vaø caùt keát haït nhoû ñeán vöøa
laø traàm tích haït mòn laéng ñoïng trong moâi
phaùt trieån xuoáng phía Nam, ôû loâ 114 (GK
tröôøng bieån, coøn treân ñôùi naâng Tri Toân ñaõ
114-KT) heä taàng coù thaønh phaàn caùt keát
baét gaëp ñaù voâi dolomit ôû phaàn treân cuûa ñòa
nhieàu hôn vaø xen caùc lôùp seùt keát, caù bieät
taàng (loâ 120-121), vaø coøn coù maët caùc ñaù
xaâm nhaäp nuùi löûa trong vaø ngay caïnh ñòa
coù choã xen keïp nhöõng væa than moûng (GK
118-CVX).
haøo Quaûng Ngaõi nhö ôû GK 121-CM-1X.
4.3. Traàm tích Neogen (Miocen)
Traàm tích Miocen giöõa
Traàm tích Miocen giöõa (heä taàng Phuø Cöø)
Traàm tích Neogen phaân boá roäng raõi ôû
phaùt trieån roäng khaép trong mieàn voõng Haø
beå Soâng Hoàng vôùi moâi tröôøng töø ñoàng baèng
Noäi, coù beà daøy moûng ôû vuøng Ñoâng Quan vaø
chaâu thoå, ven bôø tôùi bieån noâng vaø bieån saâu.
phaùt trieån ra ôû vònh Baéc Boä vôùi thaønh phaàn
Chieàu daøy cuûa traàm tích Neogen thay ñoåi töø
traàm tích goàm caùt keát, seùt boät keát, than vaø
500m ôû caùc ñôùi ven bôø ñeán 4.000m ôû trung
ñoâi nôi gaëp caùc lôùp moûng carbonat (GK 103
taâm vònh Baéc Boä. Ngoaïi tröø phaàn bò nghòch
TH-1X, GK 107-PA-1X), moâi tröôøng bieån
ñaûo ôû ñôùi Taây - Baéc, haàu heát caùc taäp ñeàu
noâng xen keõ vôùi chaâu thoå. Veà phía Nam,
phaùt trieån bình oån, uoán voõng, chòu taùc ñoäng
traàm tích Miocen giöõa coù ñaëc ñieåm khaùc
cuûa vieäc môû roäng Bieån Ñoâng.
vôùi vuøng Taây Baéc neân ñöôïc goïi laø heä taàng
ÔÛ mieàn voõng Haø Noäi vaø phaàn Taây-Baéc
Tri Toân. Traàm tích heä taàng naøy coù maët ôû
beå Soâng Hoàng caùc traàm tích Miocen ñöôïc
caùc ñòa haøo naèm hai beân ñòa luyõ Tri Toân:
chia thaønh 3 heä taàng: Phong Chaâu (Miocen
ñòa haøo Quaûng Ngaõi vaø ñòa haøo Lyù Sôn vaø
döôùi), Phuø Cöø (Miocen giöõa) vaø Tieân Höng
laø caùc traàm tích haït mòn thaønh taïo trong moâi
(Miocen treân). ÔÛ phía Nam cuûa beå caùc traàm
tröôøng bieån saâu; coøn treân ñòa luyõ Tri Toân
tích Miocen ñöôïc chia ra caùc heä taàng Soâng
ñöôïc phuû moät lôùp ñaù carbonat daøy ñeán vaøi
Höông (Miocen döôùi), Tri Toân (Miocen
traêm meùt, ôû phía döôùi laø dolomit, trong khi
giöõa) vaø Quaûng Ngaõi (Miocen treân).
phaàn treân laø ñaù voâi. Treân theàm ñaù voâi naøy
Traàm tích Miocen döôùi
phaùt trieån khaù roäng raõi caùc aùm tieâu sinh vaät,
Traàm tích Miocen döôùi (heä taàng Phong
laø ñoái töôïng chöùa coù chaát löôïng raát toát ñaõ
206
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
gaëp ôû nhieàu gieáng khoan trong vuøng.
vònh Baéc Boä vôùi thaønh phaàn chuû yeáu laø caùt
Traàm tích Miocen treân
keát, ôû phaàn treân thöôøng laø caùt keát haït thoâ
Traàm tích Miocen treân (heä taàng Tieân
vaø saïn soûi keát, seùt keát, boät keát, xen caùc væa
Höng) coù maët trong haàu heát caùc gieáng
than. Möùc ñoä chöùa than giaûm ñi roõ reät do
khoan ôû mieàn voõng Haø Noäi vaø ngoaøi khôi
traàm tích tam giaùc chaâu ngaäp nöôùc, vôùi tính
Hình 7.27. Coät ñòa taàng MVHN vaø phaàn Taây-Baéc Beå Soâng Hoàng (PIDC, naêm 2004)
207
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.28. Ñòa taàng phía Nam Beå Soâng Hoàng (PIDC, 2004)
bieån taêng theo höôùng tieán ra vònh Baéc Boä.
Moâi tröôøng chuû yeáu laø bieån ven bôø, bieån
noâng xen chaâu thoå. Moät ñieåm ñaùng chuù yù laø
taïi Truõng Trung Taâm beå Soâng Hoàng, phaàn
treân (hoaëc haàu heát) cuûa maët caét Miocen
treân ñeàu laø moâi tröôøng nöôùc noâng ñeán saâu.
208
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
5. Caùc tích tuï hydrocarbon
ÔÛ phaàn phía Nam cuûa beå, traàm tích Miocen
treân (heä taàng Quaûng Ngaõi) chuû yeáu laø seùt,
Ñaõ coù raát nhieàu nghieân cöùu coâng boá
seùt keát bieån vaø chöùa moät soá lôùp ñaù voâi moûng
veà caùc ñieåm loä coù daáu hieäu daàu khí treân
moâi tröôøng chuû yeáu laø bieån saâu. Caøng veà
ñaát lieàn (xem chöông 2 vaø 15). Ñaëc bieät taïi
phía Taây (theàm Ñaø Naüng) traàm tích coù haït
Ñoàng Ho, taát caû caùc nghieân cöùu ñeàu cho
thoâ daàn vaø xen keõ nhieàu theå phun traøo.
thaáy caùc veát daàu sinh ra taïi ñaây ñeàu coù
nguoàn goác töø ñaù meï laø seùt than vaø seùt ñaàm
4.4. Traàm tích Pliocen - Ñeä Töù
hoà coù tuoåi Oligocen.
Traàm tích coù tuoåi Pliocen - Ñeä Töù ôû
Caùc daáu hieäu vaø caùc phaùt hieän daàu khí
MVHN goàm caùc heä taàng Vónh Baûo-Haûi
coøn ñöôïc khaúng ñònh qua taøi lieäu gieáng
Döông-Kieán Xöông. Chuùng naèm treân maët
khoan taïi MVHN: ñaõ phaùt hieän 2 moû khí
baát chænh hôïp cuoái Miocen, oån ñònh vaø môû
nhoû TH.C vaø D14 ngoaøi ra coù ít nhaát hôn
roäng ñeán caùc ñôùi rìa cuûa MVHN. Söï phaân
chuïc gieáng khoan thaêm doø ñaõ coù bieåu hieän
daàu khí töø toát ñeán raát toát. Trong toång soá 24
boá cuûa caùc taäp traàm tích Pliocen (heä taàng
gieáng TKTD ñaõ khoan ngoaøi khôi beå Soâng
Vónh Baûo) khaù oån ñònh, vôùi xu theá daøy daàn
Hoàng thì coù 11 gieáng coù daáu hieäu daàu khí,
ra phía bieån. Ñaây laø thôøi kyø san baèng ñòa
trong ñoù coù 6 phaùt hieän chieám 25 %. Sau ñaây
hình, ngaäp luït môùi sau pha nghòch ñaûo kieán
laø toùm taét moät soá phaùt hieän chính caû trong
taïo cuoái Miocen. Xu theá naøy ñöôïc tieáp tuïc
ñaát lieàn vaø ôû ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng.
cho tôùi Ñeä Töù vôùi caùc thaønh taïo thuoäc heä
Taïi MVHN, phaùt hieän khí Tieàn Haûi C
taàng Haûi Döông vaø Kieán Xöông.
vaøo naêm 1975 tuy nhoû, vôùi tröõ löôïng khí
Caøng ra bieån, traàm tích Pliocen-Ñeä Töù
taïi choã chæ khoaûng hôn 35 Bcf (1 tyû m3),
(heä taàng Bieån Ñoâng) caøng daøy leân, nhöng
nhöng laïi ñaùnh moät daáu moác voâ cuøng quan
vaãn coù daïng bôû rôøi, gaén keát yeáu. Rieâng
troïng trong lòch söû thaêm doø daàu khí ôû mieàn
phaàn Truõng Trung Taâm beå Soâng Hoàng nôi
Baéc Vieät Nam - Ñaây cuõng laø phaùt hieän ñaàu
traàm tích Pliocen ñaït ñeán chieàu saâu töø 2.000
tieân trong daïng baãy nghòch ñaûo kieán taïo
- 3.000m laø ñoái töôïng quan troïng ñeå tìm
Miocen, moû ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc chính
thöùc töø naêm 1981 vaø ñang cung caáp khí cho
kieám daàu khí. Thaønh phaàn thaïch hoïc chuû
coâng nghieäp ñòa phöông cuûa tænh Thaùi Bình.
yeáu laø caùt saïn soûi gaén keát yeáu xen keõ seùt
Phaùt hieän khí thöù hai lieân quan ñeán caáu
maøu xaùm, thaønh phaàn haït mòn toàn taïi Truõng
taïo nghòch ñaûo Miocen laø ôû loâ 103, ngoaøi
Trung Taâm chuû yeáu laø seùt. Moâi tröôøng traàm
khôi vònh Baéc Boä. Naêm 1990 Coâng ty Total
tích laø bieån noâng ñeán bieån saâu.
khoan gieáng 103-TH-1X vaø döøng ôû chieàu
Veà phía Nam beå Soâng Hoàng, heä taàng
saâu 3.413 m trong maët caét Miocen döôùi, ñaõ
Bieån Ñoâng chuû yeáu laø seùt, seùt keát xen keõ
phaùt hieän töø 3 væa vôùi toång löu löôïng 5,87
nhöõng lôùp moûng boät vaø caùt. Caøng gaàn bôø,
MMcfd (165.000 m3/ngaøy) vaø gaàn 125 barel
traàm tích thoâ daàn vaø coù maët caùc ñaù phun
condensat/ngaøy (9,9 m3/ngaøy). Tröõ löôïng
traøo. Moâi tröôøng traàm tích laø bieån töø noâng
khí taïi choã böôùc ñaàu tính ñöôïc khoaûng 247
ñeán saâu.
Bcf (7 tyû m3).
209
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Naêm 1996 Coâng ty Anzoil ñaõ phaùt hieän
ñeán 48,5 tyû m3 khí, trung bình laø 133 Bcf
khí treân caáu taïo Soâng Traø Lyù (D14-STL).
(3,7 tyû m3). Hieän moû ñang ñöôïc thöû væa daøi
Caáu taïo STL chính laø caáu taïo Ñoâng Hoaøng
haïn ñeå thu thaäp caùc thoâng soá laäp keá hoaïch
tröôùc ñaây ñaõ ñöôïc Petrovietnam phaùt hieän
khai thaùc.
vaøo naêm 1975 baèng taøi lieäu troïng löïc vaø
Cuõng naêm 1996, Anzoil phaùt hieän daàu
naêm 1976 baèng taøi lieäu ñòa chaán. Caáu taïo
taïi caáu taïo Soâng Thaùi Bình (B10-STB).
coù daïng voøm-khoái ñöùt gaõy xoay xeùo (tilted
Caáu taïo Soâng Thaùi Bình laø caáu taïo choân
fault block) trong traàm tích Oligocen. Gieáng
vuøi (Burried Hill) carbonat ñaàu tieân coù chöùa
khoan ñaàu tieân cuûa Anzoil, D14-STL-1X
daàu ñöôïc phaùt hieän ôû MVHN. Gieáng khoan
khoan naêm 1996 ñaït ñoä saâu 3.354,7 m, ñaõ
B10-STB-1X döøng laïi ôû chieàu saâu 1.450 m
ñöôïc thöû 3 væa thì 2 væa cho doøng vôùi toång
sau khi xuyeân qua 35m ñaù voâi vaø 90 m caùt
löu löôïng 5, 25 trieäu feet khoái khí/ngaøy
boät keát xen keõ raén chaéc tuoåi Carbon-Permi
(148.000 m3/ngaøy) trong taàng chöùa laø caùt
(hình 7.30). Gieáng ñaõ cho doøng 164 barel/
keát soâng ngoøi Oligocen (hình 7.29). Treân
ngaøy (25 m3/ngaøy) khi xöû lyù væa baèng axit
côû sôû keát quaû caùc gieáng khoan thaåm löôïng
vaø 227 barel/ngaøy (36 m3/ngaøy) khi coù söï
naêm 2000, Anzoil ñaõ cuøng Coâng ty Quoác
hoã trôï cuûa bôm huùt trong gieáng khoan. Do
teá Gaffney Cline&Associates (GCA) ñaùnh
gieáng khoan chæ gaëp 12 m chöùa daàu trong
giaù laïi tröõ löôïng D14, chæ tính rieâng voøm
lôùp ñaù voâi treân cuøng, tröõ löôïng nhoû cuøng
Baéc laø nôi ñaõ coù phaùt hieän thöïc söï ñeå tính
vôùi tính chaát thaám chöùa keùm cuûa væa, phaùt
toaùn, xaây döïng ñeà aùn tieàn khaû thi. Theo tính
hieän B10 vì vaäy chöa ñöôïc xem laø thöông
toaùn naøy, khí taïi choã D14 dao ñoäng töø 25
maïi. Tuy nhieân, phaùt hieän naøy môû ra moät
Bcf (Min) ñeán 1,7 Tcf (Max) töùc xaáp xyû 0,8
höôùng môùi cho vieäc tìm daàu ôû vuøng Ñoâng-
Hình 7.29. Taàng chöùa caùt keát Oligocen, gieáng
khoan D14-STL-1X
Hình 7.30. Taàng chöùa ñaù voâi moùng nöùt neû, tröôùc
Ñeä Tam gieáng khoan B10-STB-1X
210
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Baéc MVHN khu vöïc phaàn Taây Baéc ngoaøi
moû khí thöông maïi lôùn. Caùch loâ 113 khoâng
khôi beå Soâng Hoàng.
xa laø moû Yangchen do Arco phaùt hieän vôùi
Taïi caùc loâ phía Nam, caùc coâng ty IPL,
tröõ löôïng khoaûng 3 Tcf (86 tyû m3) trong caùt
BP ñaõ phaùt hieän nhieàu moû khí chöùa trong
keát Oligocen, moû naøy ñang ñöôïc khai thaùc.
ñaù carbonat treân ñôùi naâng Tri Toân: gieáng
Naèm ngay caïnh loâ 109 laø moû Dong Fang
khoan 115-A-1X (loâ 115), gieáng khoan
do CNOOC phaùt hieän, taàng chöùa laø caùt keát
117-STB-1X (loâ 117), gieáng khoan 119-
Pliocen ôû ñoä saâu 1.500-2.000 m, tröõ löôïng
CH-1X (loâ 119); gieáng khoan 118-CVX-1X
khoaûng 2,5 Tcf (70,8 tyû m3), haøm löôïng CO2
(loâ 118). Ñaây laø caùc moû khí khoång loà, tuy
thaáp - trung bình.
nhieân caùc phaùt hieän naøy coù thaønh phaàn CO2
6. Heä thoáng daàu khí
raát cao, neân chöa theå phaùt trieån ñöôïc.
Khí hydrocarbon taïi caùc phaùt hieän phía
6.1. Ñaù sinh
Nam beå Soâng Hoàng ñeàu coù thaønh phaàn vaø
Trong phaïm vi beå Soâng Hoàng ñaõ xaùc
nguoàn goác khaù gioáng nhau. Caùc khí naøy
ñeàu bò laãn khí CO2, vôùi haøm löôïng cao (lôùn
minh ñöôïc hai taàng sinh quan troïng laø ñaù
ra do quaù trình bieán ñoåi carbonat bôûi nhieät
kerogen cuûa caùc taàng ñaù meï naøy thöôøng
hôn 75%). Nguoàn goác cuûa CO2 coù theå sinh
meï Oligocen vaø Miocen döôùi. Thaønh phaàn
(do choân vuøi saâu, bò hun noùng bôûi hoaït ñoäng
khoâng gioáng nhau ôû caùc ñôùi caáu truùc khaùc
nhau trong beå. Coøn ñaù meï Eocen môùi chæ
magma) hoaëc töø voû manti (manlte) ñi leân
theo caùc ñöùt gaõy saâu. Ngoaøi CO2 coøn coù
ñöôïc chöùng minh trong heä taàng Chang-liu
nhöõng hôïp phaàn chính cuûa caùc phaùt hieän
Hoàng. Taàng sinh Eocen ñöôïc phaùt hieän taïi
maët caùc khí N2, O2 vaø H2S. Baûng 7.1 chæ ra
taïi beå traàm tích Taây Loâi Chaâu caïnh beå Soâng
khí ôû caùc gieáng khoan phía Nam beå Soâng
beå Taây Loâi-chaâu, trong caùc taäp ñaù seùt giaøu
vaät chaát höõu cô vôùi toång haøm löôïng cacbon
Hoàng.
Baûng 7.1. Moät soá ñaëc ñieåm thaønh phaàn khí ôû caùc
gieáng khoan Nam beå Soâng Hoàng
höõu coù (TOC) khoaûng 2,67-2, 78%Wt,
117118119118STB- CVXCHBT-1X
1X
1X
1X
khoaûng 10-30 mg/g; HI khoaûng 200 - 600
haøm löôïng vaø chæ soá hydrogen lôùn (S1+S2
Thaønh
phaàn
115A-1X
C1-C6
(%)
6
15
21.15
88.77
88.76
CO2
(%)
90
85
75.03
2.69
3.53
N2
(%)
4
-
3.82
8.54
7.5
O2
(%)
-
-
-
-
0.21
meï taïi ñaây raát giaøu vaät chaát höõu cô, vôùi
H2S
(ppm)
250
1500
450
-
2001700
TOC khoaûng 6, 9-11% Wt, HI töø vaøi chuïc
mg HC/g TOC), kerogen thuoäc loaïi I vaø II.
Phaân tích taàng sinh taïi vuøng Taây - Baéc
beå Soâng Hoàng noùi chung vaø MVHN treân ñaát
lieàn noùi rieâng cho thaáy traàm tích Oligocen
thöôøng chöùa kerogen loaïi III vaø ít hôn laø
loaïi II, thöôøng bò choân vuøi saâu, nhöng ñaù
ñeán haøng traêm mg HC/g TOC vaø ñang ôû
Phía bôø Ñoâng beå Soâng Hoàng, trong
trong pha taïo khí aåm tôùi khí khoâ vôùi giaù trò
nhöõng naêm 1990-1996, Trung Quoác ñaõ ñaåy
Tmax khoaûng 430 - 480OC (Hình 7.31, 7.32
maïnh coâng taùc TKTD vaø ñaõ phaùt hieän ra caùc
vaø 7.33). Tuy vaäy, taïi rìa Ñoâng Baéc MVHN
211
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
hydrogen thaáp (HI döôùi 200 mg C/g TOC)
1200
ngoaïi tröø phaàn ñaûo noåi Baïch Long Vó vôùi
giaù trò cao (HI lôùn hôn 300 mg C/g TOC).
Chỉ số Hydrogen (mgHC/g.TOC)
1000
Type II
Type I
Caùc taàng sinh Miocen thuoäc khu vöïc ngoaøi
0.55%Ro
800
khôi beå Soâng Hoàng ñang trong ngöôõng
tröôûng thaønh ñeán tröôûng thaønh sôùm vaø coù
600
khaû naêng cho saûn phaåm.
Taïi khu vöïc mieàn Trung töø loâ 111 ñeán
400
200
loâ 114 chöa coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu
1.3%Ro
Type III
ñòa hoaù, nhöng caùc keát quaû phaân tích maãu
cuûa gieáng khoan 114-KT-1X cho thaáy trong
0
400
420
440
460
480
caùc ñòa haøo ôû ñaây coù taàng ñaù meï Miocen
500
Nhiệt độ Tmax (oC)
döôùi coù chaát löôïng raát toát, nhöng môùi chôùm
GK-PV-DQD-1X (Mùn khoan 1630-3450m)
PV-XT-1X (Mùn khoan 700-1845m)
GK-63 (Lõi khoan 1151-2390m)
tröôûng thaønh, coøn maët caét Oligocen raát daøy
nhöng ñaõ böôùc qua pha taïo khí khoâ.
Hình 7.31. Ñoà thò bieåu dieãn quan heä HI - Tmax
Vuøng Ñoâng Nam daûi Khoaùi chaân-Tieàn Haûi MVHN
ÔÛ phía Nam beå Soâng Hoàng, nhieàu daáu
veát daàu ñaõ ñöôïc tìm thaáy trong caùc maãu loõi
khi khaûo saùt vuøng Ñoàng Ho vaø phaàn saâu
vaø maãu söôøn laáy töø ñaù voâi Miocen ôû caùc
cuûa ñaûo Baïch Long Vó ñaõ phaùt hieän caùc ñaù
gieáng khoan 118-CVX-1X vaø 119-CH-1X.
meï laø seùt vaø seùt than trong caùc taäp Oligocen
Caùc taàng ñaù meï quan troïng nhaát coù theå laø
coù kerogen caû loaïi I vaø II coù khaû naêng sinh
caùc taàng seùt ñaàm hoà Eocen-Oligocen vaø seùt
caû daàu vaø khí. Caùc ñaù meï naøy cuõng raát giaøu
bieån Miocen döôùi thuoäc caùc ñòa haøo Quaûng
vaät chaát höõu cô (TOC = 7-18% Wt), S2
Ngaõi vaø ñòa haøo Lyù Sôn. Maëc duø vaäy, do
khoaûng 21 - 41mg/g vaø coù chæ soá hydrogen
chöa coù moät gieáng khoan naøo trong khu vöïc
cao (HI = 200 - 600 mg HC/g TOC), nhöng
tìm ñöôïc caùc taàng ñaù meï thöïc söï neân caàn
ñoä phaûn xaï vitrinit trung bình Ro = 0, 45
quan taâm nhieàu trong thôøi gian tôùi (chæ duy
(Tmax = 428-439 C), ñang böôùc vaøo giai
O
nhaát gieáng khoan 118-BT-1X khoan trong
ñoaïn tröôûng thaønh (Hình 7.34).
ñòa haøo Quaûng Ngaõi, tuy nhieân gieáng ñaõ
Taàng sinh Miocen döôùi taïi MVHN vaø
döøng ôû ñoä saâu 3800m, trong Miocen sôùm-
vònh Baéc Boä chuû yeáu laø caùc taäp seùt, seùt-
giöõa?). Caùc ñaù seùt töø Miocen giöõa ñeán treû
than sinh thaønh trong caùc pha ngaäp luït
hôn haàu nhö chöa coù khaû naêng sinh. Caùc
chính cuûa caùc traàm tích chaâu thoå. Phaàn lôùn
taäp seùt Oligocen, vôùi chieàu daøy 25-30m
caùc keát quaû phaân tích cho thaáy ñaù meï coù
gaëp taïi gieáng khoan 118-CVX-1X raát giaøu
kerogen loaïi III laø chính, chæ moät soá maãu
vaät chaát höõu cô vôùi TOC töø 2-6% Wt, S2
ôû Baïch Long Vó coù bieåu hieän loaïi II. Keát
töø 20-30 kg/taán vaø HI khoaûng 440 kg
quaû phaân tích maãu thu thaäp trong caùc gieáng
HC/taán TOC, thuoäc loaïi ñaù meï sinh daàu.
khoan taïi caùc loâ 102, 103, 104, 112, 114 cho
Tuy nhieân raát coù theå ñaù meï Oligocen ñaõ
thaáy giaù trò toång carbon höõu cô töø trung bình
böôùc vaøo giai ñoaïn tröôûng thaønh muoän vaø
ñeán raát giaøu (TOC = 0,45-18%), song chæ soá
chæ coøn sinh khí. Phaân tích thaønh phaàn khí
212
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
IX
GK116
PV-PC-1X
GK104
I
VIII
VII
II
B10-STB-1X
B10-STB-2X
GK81
GK20
GK100
GK112
D14-STL-5X
D23-2X
D23-1X
GK11
D14-STL-3X
GK105
X
D14-STL-2X
GK103 GK204
GK77
GK200
GK101
GK83
V
GK69
GK67
III
IV
XI
VI
GK82
GK41
GK84
Chuù giaûi
GK60
GK102
Tröôûng thaønh
GK110
Cöûa soå taïo daàu
Khí aåm - Condensate
0
5Km
Hình 7.32. Sô ñoà tröôûng thaønh taïi noùc Oligocen/ñaùy Miocen döôùi, MVHN vaø keá caän (theo PIDC, 2002)
103TH-1X
GPGT 93-201
SP3500
SP3000
SP2500
103TG-1X
SP2000
SP1500
SP1000
SP500
2Km
4Km
6Km
10Km
8Km
Hình 7.33. Moâ hình tröôûng thaønh tuyeán GPGT 93-201 qua loâ 103-106 (theo N.T.Haø, naêm 2004.)
213
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
aåm vaø condensat caùch ñaây 10-5 trieäu naêm
vaø taïo khí khoâ töø khoaûng 7 trieäu naêm nay.
Do vaäy, khi ñaùnh giaù löïa choïn moät caáu taïo
trieån voïng caàn löu yù nhöõng ñieåm sau ñaây:
•
ÔÛ thôøi ñieåm hieän taïi, traàm tích ñang
trong pha taïo khí khoâ laø chuû yeáu, dieän
tích coù ñaù meï trong cöûa soå sinh daàu raát
haïn heïp. Caùc caáu taïo hình thaønh tröôùc
hoaëc ñoàng traàm tích Miocen sôùm - giöõa
coù theå tích tuï moät löôïng lôùn daàu khí.
Nhöng neáu bò baøo moøn caét cuït maïnh
sau ñoù hoaëc thieáu traàm tích cuûa lôùp
phuû chaén thì caáu taïo ñoù raát khoù löu giöõ
daàu, maø chæ coù theå laø moät tích tuï khí vaø
Hình 7.34. Quan heä chæ soá HI vaø Tmax trong traàm
tích chöùa than vaø ñaù phieán daàu ôû Ñoàng Ho vaø Baïch
Long Vó (theo Petersen H.I. vaø nnk, 2000)
condensat.
•
Caùc caáu taïo phaùt trieån muoän trong
Miocen- Pliocen chæ coù theå ñoùn nhaän vaø
thu ñöôïc trong caùc gieáng 118-CVX-1X vaø
tích tuï khí, tröôøng hôïp thuaän lôïi nhaát laø
119-CH-1X cho thaáy chuùng coù nguoàn goác
khí condensat.
töø caùc ñaù meï tröôùc ñoù ñaõ töøng sinh daàu. Ñaù
•
meï Miocen döôùi ngheøo vaät chaát höõu cô hôn,
Caùc caáu taïo hình thaønh tröôùc vaø ñoàng
traàm tích Oligocen coù theå ñoùn nhaän vaø
TOC dao ñoäng töø 0.5-1% Wt. Caùc ñôùi sinh
tích tuï daàu, nhöng vò trí cuûa noù phaûi
ôû caùc ñòa haøo Quaûng Ngaõi vaø Lyù Sôn hieän
thuaän lôïi: naèm caïnh caùc graben khoâng
nay ñeàu naèm trong ngöôõng sinh khí (Hình
saâu laém, oån ñònh trong quaù trình phaùt
7.35, 7.36, 7.37).
trieån beå, khoâng hoaëc ít bò baøo moøn, ít
Nhìn chung do traàm tích beå Soâng Hoàng
phaù huyû cuûa kieán taïo sau ñoù.
bò choân vuøi raát saâu, ñòa nhieät cao (khoaûng
6.2. Ñaù Chöùa
3.7-4.5OC/100m) neân hieän taïi ñaù meï
Eocen-Oligocen laø caùc taàng ñaù meï chính
Caùc ñaù chöùa cuûa MVHN khaù ña daïng
noùi chung ñaõ traûi qua taát caû caùc pha taïo saûn
trong ñoù coù caùt keát Oligocen, Miocen vaø
phaåm töø daàu ñeán khí aåm, condensat vaø khí
carbonat Miocen. Caùc ñaù coù tieàm naêng
khoâ. Trong ñoù pha taïo daàu chính ñaõ xaûy ra
chöùa trong moùng Tröôùc-Kainozoi bao goàm
caùch ñaây khoaûng 30-18 trieäu naêm, taïo khí
ñaù carbonat Paleozoi vaø Mesozoi, ñaù gneis.
aåm vaø condensat caùch ñaây 20-8 trieäu naêm
Trong soá naøy, ñaù chöùa carbonat Paleozoi
vaø taïo khí khoâ caùch ñaây 10-5 trieäu naêm.
nöùt neû vaø hang hoác ñaõ ñöôïc phaùt hieän trong
Trong khi ñoù, traàm tích Miocen maø chuû
nhieàu gieáng khoan thuoäc rìa Ñoâng-Baéc nhö
yeáu laø Miocen döôùi neáu bò choân vuøi saâu ñaõ
caùc gieáng khoan 8b, gieáng khoan 81... vaø
tröôûng thaønh, thöôøng coù pha taïo daàu chính
ñaëc bieät laø gieáng khoan B10-STB-1X coù
caùch ñaây khoaûng 15-8 trieäu naêm, taïo khí
daàu trong khoaûng ñoä saâu 1.225 - 1.237m
214
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
112-BT-1X
113-HO-1X 112-AV-1X
0 Km
2 Km
4 Km
Thaúng ñöùng gaáp 4 laàn ngang
6 Km
Moâ hình ñoä tröôûng thaønh söï kieän 5
(10 trieäu naêm veà tröôùc)
10 Km
Hình 7.35. Moâ hình tröôûng thaønh taïi loâ 112 (PIDC, 2002)
Hình 7.36. Moâ hình choân vuøi ñaù meï Miocen, taïi GK-118-BT-1X, ñòa haøo Quaûng Ngaõi (theo BP, 1995)
vôùi ñoä roãng khoaûng 5-10% (Hình 7.38). Söï
gneis Proterozoi ñaõ loä treân beà maët ôû moät
phaân boá cuûa taàng chöùa naøy khaù phöùc taïp
soá nôi nhöng khoâng coù bieåu hieän daàu khí.
vôùi ñoä daøy khoâng oån ñònh trong caùc maët caét
Nhìn chung caùc ñaù chöùa trong moùng Tröôùc-
ñòa taàng Paleozoi rìa Ñoâng-Baéc MVHN.
Kainozoi cuûa MVHN coù nhieàu ruûi ro veà ñoä
Treân rìa Taây - Nam, thaønh phaàn laø caùc ñaù
roãng vaø phaân boá khoâng oån ñònh. Ñoä roãng thöù
215
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.37. Moâ hình choân vuøi ñaù meï, taïi khu vöïc Baéc ñòa haøo Lyù Sôn, loâ 118 (theo BP, 1995)
sinh cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo caùc ñôùi bieán
roãng nhoû vaø phaân boá khoâng oån ñònh. Phaàn
ñoåi vaø phaù huyû ñaù goác. Nhìn chung, ñoái vôùi
treân thöôøng gaàn gioáng nhö caùt keát Miocen
taàng chöùa laø ñaù moùng chæ coù theå hy voïng
sôùm, toát hôn nhieàu nhöng söï phaân boá cuûa
vaøo ñaù voâi Carbon-Permi vaø Devon giöõa-
ñoä roãng cuõng khoâng oån ñònh. Khi xi maêng
treân vôùi ñoä roãng trung bình 5-7%. Caùc ñaù
calcit bò röûa ruõa, ñoä roãng coù theå toát, ñaït tôùi
moùng traàm tích khaùc phaàn lôùn ñaõ bò phong
15%, ñoä thaám 94,5md (Hình 7.40), nhöng
hoaù bieán chaát, coù ñoä roãng, ñoä thaám keùm.
neáu xi maêng gaén chaéc thì ñoä roãng laïi raát
Taïi MVHN, ñaù caùt keát thöôøng phaân lôùp-
keùm.
khoái daøy, bò caùc ñöùt gaõy chia caét vaø uoán neáp,
Caùt keát vaø caùt-boät keát Miocen coù ñoä
coù tieàm naêng chöùa vaøo loaïi trung bình ñeán
roãng thöôøng töø 15 ñeán 25% taêng daàn veà
keùm vaø ñaõ ñöôïc moät soá gieáng khoan phaùt
phía caùc heä taàng naèm treân. Caùt keát Miocen
hieän coù caùc saûn phaåm khí vaø condensat.
sôùm (heä taàng Phong Chaâu) moät soá nôi bò xi
Phaàn lôùn caùc thaønh taïo naøy ñöôïc gaén keát
maêng calcit hoaù maïnh, ñoä roãng nhoû, song
chaéc vôùi quaù trình bieán sinh (metagen), ñoä
nhìn chung ñoä roãng vaø ñoä thaám toát hôn haún
roãng cuûa caùt keát thöôøng thaáp khoaûng 4-12%
caùt keát Oligocen vaø coù theå ñaït tôùi 20% vaø
döôùi möùc trung bình khaù nhö ôû gieáng khoan
thaám khaù 139 mD (GK.100/1696m, hình
D14-STL-1X (hình 7.39). Nhìn chung tieàm
7.41). Nhö vaäy tieàm naêng chöùa cuûa caùt keát
naêng chöùa cuûa caùt keát Oligocen coù hai möùc
Miocen toát, phaân boá roäng vaø oån ñònh gaàn
khaùc nhau. Phaàn döôùi, coù nhieàu ruûi ro do ñoä
nhö trong toaøn ñôùi trung taâm MVHN.
216
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.38. Ñaù voâi chöùa daàu taïi gieáng B10-STB-1X (ñoä saâu 1235 m), dolomit toaøn tinh (sparit),
caùc loã hoång (maøu ñen). Nicol+, X120.
Haàu heát caùc gieáng khoan ôû vuøng Taây
chuùng naèm raát saâu (hôn 4.500 m). Rieâng
Baéc vònh Baéc Boä (gieáng khoan 102-CQ-
traàm tích Miocen muoän-Pliocen ôû Truõng
1X, 102-HD-1X) vaø caùc gieáng treân ñaát lieàn
Trung Taâm vôùi ñoä saâu khoaûng 2.000 ñeán
MVHN ñeàu cho thaáy raèng maëc duø caùt keát
3.000m coù ñoä roãng toát (ñaït treân 20%) vaø
coù phaân boá khaép nôi trong maët caét nhöng
ñoä thaám toát nhö ñaõ gaëp ôû moû Ñong Fang
ñeàu coù ñoä roãng thaáp. Nhìn chung caùc taàng
(Trung Quoác).
caùt keát Oligocen - Miocen ñeàu coù ruûi ro veà
Veà phía Nam beå Soâng Hoàng, caùc taäp
ñoä roãng, do caùc nguyeân nhaân chính sau:
ñaù chöùa chính ñöôïc xaùc ñònh laø caùc ñaù caùt
Caùc taàng chöùa chính coù tuoåi Oligocen
keát Oligocen - Miocen döôùi vaø ñaù chöùa
- Miocen tröôùc ñaây ñeàu naèm raát saâu (do
carbonat tuoåi Miocen. Caùc ñaù chöùa caùt keát
ñoä saâu cuûa moùng thöôøng töø 6-8 km, ôû
Oligocen - Miocen thöôøng chòu aûnh höôûng
Trung taâm beå vöôït quaù 14km), neân ñaõ
cuûa quaù trình bieán ñoåi thöù sinh neân ñoä roãng
bò neùn keát raát chaët laøm giaûm ñoä roãng.
coù theå bò giaûm ñi. Caùc taäp caùt naøy ôû gieáng
Nhieät ñoä cao, taêng aûnh höôûng cuûa quaù
118-CVX-1X coù ñoä roãng trung bình laø 10%,
trình bieán ñoåi thöù sinh laøm giaûm ñoä
chieàu daøy hieäu duïng/chieàu daøy chung (N/G)
roãng, ngoaøi ra quaù trình calcit vaø siderit
khoaûng 50%, tyû leä seùt töø 10 - 12%. Taïi moû
hoaù cuõng laøm giaûm ñoä roãng.
khí Yacheng (Trung Quoác) ñaõ phaùt hieän khí
Cheá ñoä traàm ñoïng traàm tích phöùc taïp
thöông maïi töø chính nhöõng ñoái töôïng naøy
neân trong caùt keát thaønh phaàn boät vaø seùt
vôùi ñoä roãng töø 8 - 15%, ñoä baõo hoaø nöôùc 20-
cao, caùt khoâng saïch coù ñoä thaám thaáp.
40%, ñoä thaám töø vaøi chuïc ñeán vaøi traêm mD.
Taïi phaàn Trung taâm cuûa beå Soâng Hoàng,
Trong ñòa haøo Quaûng Ngaõi, caùc quaït caùt laø
caùc taàng Oligocen ñeán Miocen giöõa tröôùc
ñoái töôïng tìm kieám chính, vôùi ñoä roãng toát
maét khoâng phaûi laø ñoái töôïng tìm kieám do
hôn töø 15 - 20%. Ñaù chöùa carbonat Miocen
•
•
•
217
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.39. Caùt keát naèm döôùi maët baát chænh hôïp Oligocen (IOU) taïi GK D14-STL-1X (maãu taïi 3953,8 m)
vôùi ximaêng carbonat (maøu naâu baån), coù ñoä roãng nguyeân sinh nhoû (maøu xanh). Nicol+, X120
(theo Anzoil, 1998)
Hình 7.40 Caùt keát Oligocen haït trung bình taïi gk 100 (maãu taïi 2181,5 m),
coù ñoä roãng nguyeân sinh 15% (maøu xanh), ñoä thaám 94,5 md. Nicol+, X120
döôùi-giöõa heä taàng Soâng Höông, Tri Toân laø
CVX-1X, ñoä thaám töø haøng traêm ñeán haøng
ñoái töôïng chöùa quan troïng nhaát taïi khu vöïc
nghìn (1000) mD (Hình 7.42).
naøy. Caùc ñaù chöùa naøy laø ñaù voâi theàm, bò
Ngoaøi caùc ñaù chöùa keå treân, caùc ñaù traàm
nöùt neû vaø khoái xaây aùm tieâu sinh vaät, chuùng
tích nuùi löûa coù ñoä roãng cao cuõng coù theå
phaùt trieån roäng raõi treân ñòa luõy Tri Toân. Caùc
chöùa ñöôïc saûn phaåm ôû khu vöïc caùc loâ 120,
aùm tieâu sinh vaät coù tính chaát chöùa raát toát,
121. ÔÛ phía Nam, ñoái töôïng moùng nöùt neû
ñoä roãng thöôøng ñaït töø 25-30%, thaäm chí
duø chöa coù gieáng khoan naøo kieåm chöùng
leân ñeán 35- 40% nhö taïi gieáng khoan 118-
nhöng vaãn coù theå laø caùc ñoái töôïng chöùa toát
218
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.41. Caùt keát haït thoâ Miocen taïi gk 100 (maãu taïi ñoä saâu 1696 m),
ñoä roãng giöõa haït 17% (maøu xanh), ñoä thaám 94,5 md. Nicol+, X120
nhö ôû caùc vuøng khaùc.
ôû nhieàu nôi, caùc maøn chaén trong traàm tích
6.3. Ñaù chaén
Oligocen vaø Miocen bò phaù vôõ do heä thoáng
ñöùt gaõy phöùc taïp hoaït ñoäng trong Oligocen
Treân hình 7.26 cho thaáy vò trí caùc taàng
vaø Miocen vôùi nhieàu pha naâng - haï, tröôït
chaén trong maët caét khu vöïc. Caùc taàng chaén
baèng (strike-slip) vaø xoay xeùo (tilted).
quan troïng nhaát ñeàu coù maët trong maët caét
Ngoaøi khôi vònh Baéc Boä, caùc taäp seùt
Oligocen vaø Miocen.
chaén ñeàu coù chaát löôïng töø toát ñeán raát toát vaø
Taïi MVHN vaø vuøng laân caän, caùc taäp seùt
coù maët haàu khaép trong maët caét, nhöng nhìn
keát, seùt-boät keát thuoäc phaàn treân cuûa maët
chung phaân boá khoâng ñeàu, bieán ñoåi töø Baéc
caét Oligocen taïo thaønh moät taàng chaén oån
xuoáng Nam vaø töø Taây sang Ñoâng do caáu
ñònh cho caùc baãy naèm döôùi. Taäp chaén thöïc
truùc ñòa chaát theàm luïc ñòa vaø moâi tröôøng
chaát laø moät taäp seùt bieån tieán (trangressive),
traàm ñoïng bieán ñoåi töø bôø ra truõng saâu. Chieàu
hoaëc vaøi nôi truøng vôùi maët ngaäp luït cöïc ñaïi
daøy ñaù chaén Oligocen vaø Miocen dao ñoäng
(maximum flooding surface), coù lòch söû phaùt
trong khoaûng 10 - 150m vôùi haøm löôïng seùt
trieån töông töï nhö ôû haàu heát caùc beå traàm
giao ñoäng töø 65-90%.
tích Ñoâng Nam AÙ. Caùc taäp seùt Oligocen
Moät taàng chaén coù theå mang tính “khu
naøy taïi MVHN laø caùc taäp chaén toát do bò neùn
vöïc” roäng nhaát coù tuoåi Miocen giöõa, ñöôïc
chaët vaø haøm löôïng seùt cao 70- 80 % seùt,
daøy töø 15-30 m thaäm chí coù nôi daøy 50 m.
ñaëc tröng bôûi seùt maøu xaùm, xaùm ñen, töông
Coøn caùc taäp seùt keát, seùt-boät keát, seùt-than vaø
ñoái ñoàng nhaát, daøy khoaûng 80m ñeán 150m
than-seùt trong Miocen phaân boá roäng vaø khaù
(gieáng khoan 112-BT-1XR) vôùi haøm löôïng
oån ñònh trong MVHN vôùi chaát löôïng chaén
seùt töø 71-86% (gieáng khoan VGP- 112-BT-
toát vôùi haøm löôïng seùt 60-70%, chieàu daøy
1X). Caùc khoaùng vaät chuû yeáu laø ilit (55%),
khoaûng töø 10-15m ñeán 20-25m. Tuy nhieân,
kaolinit (28%), coøn laïi laø clorit vaø caùc
219
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.42. Ñaù chöùa carbonat Miocen gieáng khoan 118-CVX-1X (maãu soá 4, ñoä saâu 1585,9m).
Ñaù voâi (packstone) chöùa Amphitegina vaø Lepidocyclina? Caùc maûnh vuïn sinh vaät khaùc taùi traàm ñoïng nhö
Victorielid vaø Cyclolypeus, moät loaøi Echinoderm vaø maûnh soø
khoaùng vaät khaùc.
Toång chieàu daøy cuûa taäp seùt Pliocen coù khi
Caùc taàng chaén ñòa phöông Oligocen ñaëc
ñaït vaøi traêm meùt.
tröng baèng seùt, seùt than coù maøu naâu, naâu
Veà phía Nam cuûa beå Soâng Hoàng caùc taäp
thaãm, thaønh phaàn khoaùng vaät goàm ilit(48%),
seùt daøy Miocen treân vaø Pliocen döôùi giöõ vai
kaolinit (25%), clorit (27%), ñöôïc traàm
troø taàng chaén khu vöïc do caùc taàng naøy ñeàu
ñoïng trong moâi tröôøng ven bieån vaø ñaàm laày
naèm döôùi söôøn doác theàm luïc ñòa, ñoä haït raát
ven bieån. Caùc taäp seùt naøy vöøa laø taàng chaén
mòn, chieàu daøy tôùi haøng nghìn meùt, bò choân
vöøa laø taàng sinh. Treân ñaát lieàn, taäp seùt naøy
vuøi saâu ñaõ gaén keát (compaction) neân coù khaû
cuõng ñöôïc baét gaëp ôû caùc gieáng khoan treân
naêng chaén toát.
caáu taïo D14 vaø B10 cuûa Anzoil.
6.4. Thôøi gian, di cö vaø taïo baãy
Caùc taàng chaén ñòa phöông tuoåi Miocen
Veà thôøi gian sinh thaønh hydrocarbon,
phaân boá xen keõ vôùi caùc taäp chöùa. ÔÛ phía
moät phaàn ñaõ ñöôïc neâu ôû muïc 6 “Ñaù meï”.
Baéc vònh Baéc Boä, caùc taäp naøy laø seùt, seùt
than. Caøng veà phía Nam beå Soâng Hoàng
Toång hôïp töø caùc phaân tích maãu, moâ hình
thaønh phaàn than caøng ít daàn, nhìn chung caùc
lòch söû choân vuøi (buried history), moâ hình
taàng chaén ñòa phöông ñeàu coù chaát löôïng seùt
beå (basin modeling) vaø caùc nghieân cöùu ñòa
toát, nhöng thöôøng coù chieàu daøy nhoû vaø thay
hoaù khaùc cuûa caùc nhaø thaàu daàu khí cho moät
ñoåi nhanh theo dieän do ñaëc tröng caáu truùc
nhaän xeùt chung laø ôû beå Soâng Hoàng do traàm
cuûa theàm luïc ñòa. ÔÛ vònh Baéc Boä, haàu heát
tích bò choân vuøi saâu, nhieät ñoä cao, neân hieän
caùc gieáng khoan ñeàu gaëp caùc taàng chaén ñòa
taïi haàu nhö caùc taàng ñaù meï coù tuoåi Eocen-
phöông. ÔÛ truõng saâu cuûa vònh Baéc Boä, taäp
Oligocen ñaõ traûi qua taát caû caùc pha taïo saûn
seùt döôùi cuûa Pliocen laø taàng chaén coù chaát
phaåm töø daàu ñeán khí aåm vaø condensat. Tuyø
löôïng cao coù theå chaén giöõ caùc tích tuï khí.
thuoäc ñoä saâu choân vuøi, cöûa soå taïo khí khoâ
220
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
hieän taïi trong khoaûng 3.700 - 5.000 m, cöûa
theå keùo daøi töø moät ñeán vaøi trieäu naêm. Ñaây
soå taïo daàu bieán ñoåi trong khoaûng 2.200-
laø nhöõng yeáu toá khoâng thuaän lôïi cho nhöõng
4.000m.
tích tuï ñoùn nhaän daàu khí töø pha di cö chính.
Ngay sau khi daàu khí ñöôïc sinh thaønh,
Söï hình thaønh caùc caáu taïo voøm do nghòch
chuùng coù theå di cö. Quaù trình dòch chuyeån
ñaûo cuoái Miocen laø thôøi gian muoän so vôùi
ban ñaàu cuûa caû daàu vaø khí töø ñaù meï ñeán baãy
pha di chuyeån chính cuûa daàu khí ra khoûi ñaù
chöùa ñeàu theo phöông thaúng ñöùng theo ñöùt
meï Oligocen. Hôn nöõa, nghòch ñaûo kieán taïo
gaõy, sau ñoù chuyeån sang dòch chuyeån theo
cuoái Miocen coøn taïo neân caùc ñöùt gaõy hình
phöông ngang laø chính. Nhöng vieäc tích tuï
hoa, maø coù theå ôû möùc ñoä naøo ñoù, ñaõ phaù
daàu khí laïi phuï thuoäc nhieàu vaøo tuoåi hình
huyû ñi moät löôïng daàu khí ñaõ tích tuï tröôùc
thaønh caáu taïo. Tuoåi hình thaønh caùc caáu taïo
ñoù. Nhöng nhìn chung, pha di chuyeån daàu
ôû beå Soâng Hoàng cuõng raát ña daïng. Caùc caáu
khí muoän laø yeáu toá thôøi gian thuaän lôïi ñoái
taïo ñöôïc hình thaønh tröôùc Miocen nhö caùc
vôùi caùc baãy voøm Miocen. Caùc saûn phaåm
moùng ñòa hình vuøi laáp, caùc voøm khoái xoay
ñöôïc di chuyeån trong pha muoän coù theå baét
ñöùt gaõy trong Oligocen, caáu taïo nghòch ñaûo
nguoàn töø caùc tích tuï coù tröôùc bò phaù huyû hay
Oligocen-Miocen sôùm; loaïi naøy neáu khoâng
pha di cö muoän töø ñaù meï Oligocen hay töø
bò phaù huyû sau ñoù thì thöôøng thuaän lôïi cho
caùc ñaù meï Miocen môùi ñöôïc tröôûng thaønh.
vieäc tích tuï daàu khí vì ñöôïc hình thaønh
Taïi trung taâm Beå Soâng Hoàng, caùc caáu
tröôùc hoaëc ñoàng thôøi vôùi pha di dòch chính
taïo trong Oligocen ñeán Miocen giöõa thöôøng
töø ñaù meï Eocen-Oligocen. Caùc voøm coù tuoåi
naèm quaù saâu khoâng phaûi ñoái töôïng TKTD
Oligocen ôû MVHN, ôû phuï boàn truõng Hueá,
hieän nay maø ñoái töôïng chuû yeáu ñöôïc hình
ñòa haøo Anh Vuõ, ñòa haøo Lyù Sôn hoaëc caùc
thaønh muoän hôn, coù maët trong traàm tích
ñòa haøo khaùc thöôøng coù nhöôïc ñieåm laø coù
Miocen treân vaø Pliocen nhö caùc caáu taïo
keøm theo heä thoáng ñöùt gaõy xoay xeùo (tilted)
voøm keøm hoaït ñoäng uoán neáp cuûa seùt deûo
hoaëc ñöùt gaõy hình hoa. Nhöõng ñöùt gaõy naøy
(diapire), caùc quaït (fan) caùt, caùc turbidit.
raát coù theå ñaõ phaù vôõ ñi moät phaàn caùc tích
Taïi ñaây söï tröôûng thaønh vaø di chuyeån daàu
tuï daàu khí tröôùc ñoù hoaëc laøm thaát thoaùt moät
khí khoûi taàng ñaù meï coù theå xaûy ra trong caùc
phaàn löôïng daàu khí di cö ñoàng thôøi vôùi tuoåi
pha khaùc nhau. Tuy nhieân, caùc traàm tích
hình thaønh ñöùt gaõy. Caùc ñòa hình vuøi laáp coù
Oligocen - Miocen sôùm do ñoä saâu choân vuøi
nöùt neû naèm beân caùc ñòa haøo khoâng saâu thì
quaù lôùn, neân hieän taïi vaät chaát höõu cô ñaõ
ngöôïc laïi raát thuaän lôïi cho vieäc tích tuï daàu.
quaù tröôûng thaønh (sinh khí khoâ laø chuû yeáu),
Caùc caáu taïo hình thaønh trong thôøi kyø
trong khi traàm tích Miocen giöõa coù ñaù meï
Miocen giöõa - muoän nhö caùc caáu taïo treân
chaát löôïng keùm, sinh khí laø chuû yeáu. Do
ñôùi nghòch ñaûo Miocen, do bò neùn eùp maïnh,
vaäy, caùc baãy taïi ñaây chæ hy voïng ñoùn nhaän
bò naâng leân quaù möùc neân loaïi naøy thöôøng bò
caùc tích tuï khí (nhö caùc moû Dong Fang, Le
baøo moøn caét xeùn maïnh thöôøng laø vaøi traêm
Dong).
meùt ñeán haøng nghìn meùt, caøng veà phía Taây
ÔÛ phía Nam beå Soâng Hoàng, moâ hình
vaø Taây - Nam MVHN möùc ñoä baøo moøn
choân vuøi taïi caùc ñòa haøo Quaûng Ngaõi vaø Lyù
caøng maïnh hôn. Thôøi gian baøo moøn naøy coù
Sôn cuõng cho thaáy pha di cö sôùm cuûa daàu
221
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
dieãn ra trong thôøi gian khoaûng 22 - 10 trieäu
naøy laø nhöõng ñoái töôïng haáp daãn do hai beân
naêm tröôùc ñaây (ñaàu Miocen sôùm ñeán cuoái
caùnh laø caùc ñòa haøo nôi hy voïng coù tieàm
Miocen giöõa). Thôøi ñieåm naøy, caùc taàng chaén
naêng sinh toát. Ñoái töôïng naøy ñaõ ñöôïc kieåm
Miocen giöõa vaø treû hôn cho caùc baãy chöùa
chöùng baèng caùc gieáng khoan phaùt hieän daàu
carbonat treân ñôùi naâng Tri Toân chöa hình
taïi cuïm moû Weizou cuûa Trung Quoác, B10-
thaønh do ñoù daàu khí ñaõ khoâng ñöôïc tích tuï
STB taïi MVHN vaø daáu hieäu daàu taïi caáu taïo
vaøo caùc baãy naøy. Chæ ñeán pha tröôûng thaønh
Baïch Tró loâ 112. Caàn nhaán maïnh raèng naèm
vaø di cö cuûa khí, caùc baãy chöùa carbonat môùi
phuû treân moùng coøn coù caùc kheùp kín boán
ñöôïc naïp hydrocarbon. Vôùi caùc baãy chöùa
chieàu Oligocen hoaëc Miocen.
coù taàng chöùa laø ñaù vuïn Oligocen - Miocen,
Vuøng khoái xoay ñöùt gaõy Oligocen (Play
neáu coù caùc taàng chaén hoaøn chænh thì vaãn coù
2-Oligocen)
theå ñoùn ñöôïc hydrocarbon trong caùc pha di
Caùc caáu taïo loaïi naøy thöôøng lieân quan
cö sôùm, tuy vaäy chöa coù gieáng khoan naøo
ñeán caùc khoái xoay ñöùt gaõy (tilted fault
chöùng minh ñöôïc nhaän ñònh naøy. Caùc thaân
block) hoaït ñoäng gaàn cuoái Oligocen. Phoå
caùt baãy ñòa taàng trong caùc ñòa haøo Quaõng
bieán nhaát laø taïi truõng Ñoâng Quan ôû MVHN,
Ngaõi vaø Lyù Sôn ñeàu khaù thuaän lôïi cho tích
loâ 114 - 116 vaø ñòa haøo Lyù Sôn phía Ñoâng
tuï daàu khí.
loâ 117 - 118. Loaïi ñoái töôïng ñaõ ñöôïc chöùng
6.5. Play, kieåu baãy vaø phaân boá
minh baèng caùc phaùt hieän khí ôû D14-STL1X vaø ôû moû Yangchen (TQ). Taïi ñòa haøo Lyù
Caùc play vaø kieåu baãy ñaõ ñöôïc trình baøy
Sôn coù nhieàu caáu taïo raát trieån voïng, nhöng
moät phaàn ôû caùc muïc 3, muïc 5 vaø muïc 7 neâu
vì möïc nöôùc bieån saâu (400 - 800 m) neân
treân. Taïi beå Soâng Hoàng chæ môùi phaùt hieän
hieän chöa coù gieáng kieåm tra, trong töông lai
daàu khí chöùa trong ba ñoái töôïng chöùa chính
ñaây seõ laø ñoái töôïng ñöôïc öu tieân.
laø caùt keát, ñaù voâi aùm tieâu-san hoâ vaø moùng
Caùc caáu taïo voøm Oligocen-Miocen keá
nöùt neû. Tuy nhieân, caùc ñoái töôïng chöùa naøy
thöøa caùc khoái nhoâ moùng (Play 2+3)
naèm trong caùc loaïi baãy chöùa khaùc nhau, vôùi
ñaëc ñieåm kieán taïo, moâi tröôøng thaønh taïo,
Loaïi naøy khaù phoå bieán vaø coù theå gaëp
tuoåi khaùc nhau vaø phaân boá khaùc nhau. Treân
baát cöù ñaâu neáu coù khoái moùng nhoâ cao. Taïi
cô sôû toång hôïp caùc keát quaû nghieân cöùu töø
phuï beå Hueá- Ñaø Naüng trong phaïm vi caùc loâ
tröôùc ñeán nay, döôùi ñaây seõ chæ ra caùc play
112, 114 vaø Taây - Nam loâ 111, ñoái töôïng
vôùi caùc vuøng ñoái töôïng chính (hình 7.43) ôû
chöùa naøy coù theå bao goàm moùng nöùt neû, caùt
beå Soâng Hoàng.
keát Oligocen vaø Miocen. Nhieàu caáu taïo coù
Caùc baãy ñòa hình vuøi laáp (Play 1-Moùng
kích thöôùc töông ñoái lôùn nhö caùc voøm kheùp
kín treân moùng cuûa caáu taïo Baïch Tró, Haûi
phong hoùa nöùt neû)
yeán, Ñaïi Baøng (hình 7.21).
Naèm trong caùc ñòa haøo Paleogen,
Vuøng caùc caáu taïo nghòch ñaûo Oligocen vaø
thöôøng laø khoái moùng choân vuøi, phaùt trieån töø
Miocen (Play 2+3)
ñaát lieàn ra bieån, phoå bieán nhaát laø caùc khoái
moùng ñaù voâi Carbon-Permi ôû loâ 106 hoaëc
Caùc caáu taïo nghòch ñaûo coù maët ôû hai vò
Devon giöõa - muoän ôû loâ 112. Caùc khoái moùng
trí trong laét caét: cuoái Oligocen (coù nôi tieáp
222
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
8083
6
Hai Phong
Ha Noi
3
102
4
106
11
11
107
53
103
108
Vinh
43
5 104
3
109
7
105
110
1
CHUÙÙ GIAÛÛI
1
Vuøng caáu taïo nghòch ñaûo Oli-Miocen
2
Vuøng caáu taïo diapir Mio-Pliocen
3
Vuøng quaït ngaà
gaàm (submarine fan) vaø turbidit
4
Moùng choân vuøi carbonat hoaëc loaïi khaùc
5
Baãy ñòa taàng keà aùp (onlaping, pinchout)
6
Voøm khoái xoay ñöùt gaõy (titled fault block)
7
Voøm kheùp kín bieân ñoä nhoû Oli-Miocen
8
Voøm khoái xaây, aùm tieâu san hoâ
3
4
Hue
H ai N am
2
112
2
1111
11
2
113 113
112
1
6
Da Nang
QUAÀ
N Ñ AÛ
O HOAØ
N
7 114
114
116
5
115
5
117
7
6
8
118
119
3
120
121
0
150
300
Qui Nhon
122
km
Hình 7.43. Caùc ñôùi trieån voïng daàu khí beá Soâng Hoàng (Huyeàn N.M 1998, hieäu chænh vaø boå sung 2004)
(1) Vuøng caáu taïo nghòch ñaûo Oligocen-Miocen, (2) Vuøng caùc caáu taïo diapir Miocen-Pliocen,
(3) Vuøng quaït ngaàm (submarine Fan)& turbidit, (4) Moùng choân vuøi carbonat hoaëc loaïi khaùc,
(5) Baãy ñòa taàng keà aùp (onlaping, pinchout), (6) Voøm khoái xoay ñöùt gaõy (tilted fault block),
(7) Voøm kheùp kín bieân ñoä nhoû Oligocen-Miocen, (8) Voøm khoái xaây, aùm tieâu-san hoâ
dieãn ñaàu Miocen sôùm) vaø trong Miocen giöõa
nghòch, ñoái töôïng chöùa laø caùt keát Miocen.
- muoän. Ñaây laø loaïi ñoái töôïng raát phoå bieán
Caùc caáu taïo ñöôïc hình thaønh muoän vaøo cuoái
ôû beå Soâng Hoàng vaø ñaõ coù caùc phaùt hieän daàu
Miocen giöõa, hoaøn thieän vaøo cuoái Miocen.
khí khaù quan troïng nhö ñaõ noùi ôû treân. Caùc
Moät phaàn traàm tích Miocen muoän thöôøng bò
ñoái töôïng nghòch ñaûo Miocen coù maët ôû daûi
baøo moøn caét xeùn thaäm chí coù caáu taïo coøn bò
naâng Khoaùi Chaâu-Tieàn Haûi-Kieán Xöông
baøo moøn maát caû moät phaàn traàm tích Miocen
trong ñaát lieàn, naèm keïp giöõa hai ñöùt gaõy
giöõa. Ñaõ coù 2 phaùt hieän khí trong loaïi ñoái
Soâng Chaûy vaø Vónh Ninh tôùi caùc loâ 102,103
töôïng naøy laø TH-C vaø caáu taïo H (loâ 103)
(hình 7.44, 7.45). Caùc caáu taïo nghòch ñaûo
nhö ñaõ noùi ôû muïc 5.
thöôøng naèm treân vaø keà aùp vaøo caùc ñöùt gaõy
Caùc ñoái töôïng nghòch ñaûo cuoái Oligocen223
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
ñaàu Miocen sôùm nhö ñôùi nghòch ñaûo Baïch
taïi caáu taïo Ñoâng Fang cuûa Trung Quoác vaø
Long Vó (loâ 107, hình 7.14), caáu taïo Voi
caùc caáu taïo khaùc ñaõ chöùng minh cho trieån
trong Ñòa haøo Anh Vuõ (loâ 111, hình 7.18)
voïng cuûa ñôùi naøy.
vaø caùc caáu taïo trong Ñòa haøo Kim Töôùc (loâ
Caùc ñoái töôïng soâng ngoøi, quaït ngaàm vaø
114, hình 7.19). Caùc caáu taïo naøy thöôøng
turbidit (Play 3)
naèm trong caùc ñòa haøo nhoû heïp, bò xoay
Caïnh giaûi diapir trung taâm laø vuøng phaùt
vaø ñoåi höôùng trong quaù trình dòch chuyeån
trieån caùc baãy ñòa taàng daïng keânh laïch, caùc
ngang cuoái Oligocen.
quaït ngaàm (submarine fan) vaø turbidit.
Caùc baãy ñòa taàng (onlaping, pinch-out)
Chuùng coù maët trong laùt caét Miocen treân -
Oligocen - Miocen (Play 2+3)
Pliocen döôùi vaø coù maët ôû caùc loâ 108, 109,
Coù nhieàu caáu taïo loaïi naøy naèm keà aùp
110 (hình 7.46), Ñoâng loâ 111, 112, caùc loâ
leân theàm Thanh - Ngheä töø loâ 103 ñeán loâ
113 &115 (hình 7.7) vaø ôû ñòa haøo Quaûng
111. Caùc thaân caùt naèm keà aùp leân maët moùng
Ngaõi loâ 118 (hình 7.24). Phaàn lôùn caùc
hoaëc baát chænh hôïp noùc Oligocen chaïy doïc
ñoái töôïng naøy chöa coù gieáng khoan kieåm
theo beân caùnh suït cuûa ñöùt gaõy Soâng Chaûy
nghieäm, nhöng chaéc chaén seõ laø nhöõng ñoái
trong phaïm vi loâ 103,104 vaø 105. Taïi loâ
töôïng trieån voïng maø trong töông lai phaûi
104, loâ 111 ñaõ phaùt hieän thaáy moät soá caáu
ñöôïc quan taâm thích ñaùng.
taïo daïng naøy khaù haáp daãn (hình 7.16). Taïi
Vuøng caáu taïo khoái xaây carbonat (Play 4)
caùc ñòa haøo trong loâ 106, 107 hay ñòa haøo
Ñoái töôïng naèm trong phaïm vi caùc loâ töø
Quaûng Ngaõi cuõng coù theå tìm thaáy caùc loaïi
113 ñeán 121, phaùt trieån treân ñôùi naâng Tri
baãy töông töï. Hieän taïi, möùc ñoä taøi lieäu coøn
Toân vaøo thôøi kyø Miocen sôùm - giöõa, bao
haïn cheá vaø chöa coù gieáng khoan naøo kieåm
goàm caùc caáu taïo khoái xaây carbonat coù kích
ñònh khaû naêng chöùa saûn phaåm cuûa loaïi ñoái
thöôùc caáu taïo raát lôùn, chieàu daøy khoaûng
töôïng voán coù nhieàu ruûi ro naøy.
ñaù voâi chöùa khí leân ñeán haøng traêm meùt,
Vuøng caùc caáu taïo lieân quan ñeán hoaït ñoäng
ñoä roãng vaø ñoä thaám raát cao. Taïi ñaây ñaõ coù
diapir (Play 3)
nhöõng phaùt hieän khí raát lôùn nhö ñaõ ñöôïc
Taäp trung chuû yeáu ôû truõng Trung Taâm,
trình baøy ôû muïc 5 (hình 7.22 vaø 7.23). Ñaùng
trong phaïm vi caùc loâ 109, 110, 111 vaø 113
tieác, nhöõng phaùt hieän naøy hieän chöa theå
(hình 7.8). Taïi ñaây ñaõ phaùt hieän haøng loaït
ñem vaøo khai thaùc vì thaønh phaàn khí CO2
caùc caáu taïo voøm coù kích thöôùc lôùn, nhöng
cao. Tuy nhieân khi xuoáng phía Nam cuûa
bieân ñoä nhoû, ít hoaït ñoäng ñöùt gaõy. Caùc
ñòa luyõ Tri Toân, thaønh phaàn CO2 giaûm daàn
caáu taïo naøy lieân quan tröïc tieáp ñeán hoaït
nhö keát quaû hai gieáng khoan 120-CS-1X vaø
ñoäng seùt diapir. Ñoái töôïng chöùa laø caùt keát
121-CM-1X taïi loâ 120-121.
Miocen muoän vaø Pliocen. Veà maët caáu truùc,
Toùm laïi, töø caùc play vaø caùc daïng baãy
tieàm naêng chöùa, tieàm naêng sinh thì ñôùi naøy
chöùa neâu treân coù theå noùi raèng chuùng ñaõ gaén
ñöôïc ñaùnh giaù coù trieån voïng cao. Treân maët
lieàn vôùi thôøi kyø taùch giaõn ñaàu tieân Eocen-
caét ñòa chaán coù nhieàu dò thöôøng bieân ñoä lieân
Oligocen vaø caùc hoaït ñoäng ñöùt gaõy, uoán
quan ñeán khaû naêng chöùa khí. Phaùt hieän khí
neáp cuõng nhö ñieàu kieän traàm ñoïng vaø tích
224
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
Hình 7.44. Baûn ñoà caùc caáu taïo nghòch ñaûo Miocen (Baïch Long, Hoàng Long, Hoaøng Long)
ôû loâ 103-107 (theo PIDC, 2004)
Hình 7.45. Laùt caét qua caáu taïo Hoàng Long (theo PIDC, 2004)
225
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Hình 7.46. Chanel treân laùt caét ñòa chaán tuyeán BB96-05 (loâ 105 qua loâ 110) (theo PIDC)
tuï traàm tích cho ñeán nay. Theo ñaëc ñieåm
luïc ñòa ñoå doác daàn ra trung taâm beå, cheá
nguoàn goác vaø hình thaùi, cuõng coù theå chia
ñoä kieán taïo bình oån hôn vaø moâi tröôøng
thaønh caùc nhoùm baãy chính: khoái nhoâ moùng;
traàm ñoïng bieán ñoåi nhanh töø theàm nöôùc
caùc neáp loài; caùc khoái xaây carbonat; caùc baãy
noâng sang saâu, neân moâ hình caùc baãy ñeå
hoãn hôïp vaø baãy ñòa taàng thaïch hoïc. Hình
TKTD coù khaùc hôn phaàn phía Baéc (Hình
7.47 laø sô ñoà phaân boá caùc caáu taïo trieån
7.50). Ñoái töôïng TKTD chuû yeáu laø caùc
voïng daàu khí ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng.
baãy voøm kheùp kín Oligocen-Miocen,
Tuy nhieân, do moãi vuøng ñeàu coù ñaëc ñieåm
caùc moùng carbonat vuøi laáp, voøm vaø baãy
khaùc bieät neân daãn ñeán quan ñieåm thaêm doø
ñòa taàng lieân quan ñeán diapir, quaït caùt
caùc ñoái töôïng khaùc nhau, coù theå toùm taét nhö
vaø caùc baãy ñòa taàng khaùc.
sau.
•
•
•
Quan ñieåm TKTD khu vöïc phía Nam
Quan ñieåm TKTD vuøng Taây - Baéc beå
(Nam loâ 115/116 ñeán loâ 121). Moâ hình
Soâng Hoàng (MVHN vaø laân caän) goàm ba
TKTD caùc baãy daàu khí taäp trung vaøo
loaïi laø caùc ñòa hình moùng vuøi laáp, caùc
caùc caáu taïo khoái xaây caùcbonat treân ñòa
voøm trong Oligocen vaø voøm nghòch ñaûo
luyõ Tri Toân (Hình 7.51), caùc baãy ñòa
Miocen hình 7.48. Chi tieát hôn, phaân boá
taàng maø chuû yeáu laø caùc quaït caùt trong
caùc caáu taïo trieån voïng theo taøi lieäu hieän
ñòa haøo Quaûng Ngaõi, caùc caáu taïo hình
nay ñöôïc trình baøy treân hình 7.49 cho
hoa hoaëc khoái xoay ñöùt gaõy trong ñòa
MVHN vaø laân caän.
haøo Lyù Sôn. Caùc caáu taïo carbonat ñaõ
Quan ñieåm TKTD khu vöïc mieàn Trung
ñöôïc kieåm nghieäm qua moät soá gieáng
vaø trung taâm beå Soâng Hoàng. Do theàm
khoan vaø ñaõ phaùt hieän vôùi khoái löôïng
226
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
khí lôùn, keøm thaønh phaàn CO2 cao, nhö ôû
khaùc nhau.
caùc caáu taïo Sö Töû Bieån, Caù Heo, Caù Voi
Naêm 1996, trong chöông trình hôïp taùc
Xanh. Thaân caùt ñaàu tieân trong ñòa haøo
vôùi BP, Petrovietnam ñaõ thöïc hieän ñeà aùn
Quaûng Ngaõi (caáu taïo Baïch Tuoäc) cuõng
ñaùnh giaù khí toång theå (Vietnam Gas Master
ñöôïc kieåm nghieäm baèng gieáng khoan,
Plan) ôû beå Soâng Hoàng. Ñeà aùn chæ taäp trung
keát quaû chæ cho daáu hieäu daàu khí. Coøn
ñaùnh giaù cho 4 ñoái töôïng chuû yeáu laø moùng
caùc ñoái töôïng trong ñòa haøo Lyù Sôn caàn
tröôùc Ñeä Tam, caùt keát vuøng ven (paralic),
ñöôïc kieåm nghieäm trong töông lai khi
caùt keát turbidit vaø khoái xaây carbonat. Caùc
coù ñuû ñieàu kieän thuaän lôïi.
ñoái töôïng naøy ñöôïc phaân boá theo 6 khu vöïc:
ñôùi naâng Tri Toân, khu vöïc loâ 111-112-114,
7. Tieàm naêng taøi nguyeân daàu khí
khu vöïc paralic doïc theo ñöôøng bôø töø loâ
Nhö ñaõ neâu, Beå Soâng Hoàng laø moät
102 tôùi loâ 111 vaø 3 khu vöïc khaùc thuoäc caùc
trong soá nhöõng beå traàm tích Ñeä Tam roäng
loâ 101, 102, 103, 105, 106, 107, 108. Keát
lôùn khoâng nhöõng ôû Vieät Nam maø caû ôû Ñoâng
quaû ñaùnh giaù cho thaáy töø 4 ñoái töôïng neâu
Nam AÙ, tyû leä phaùt hieän coøn raát khieâm toán,
treân tieàm naêng coù theå thu hoài vaøo khoaûng
trong khi ñoái töôïng thaêm doø vaø phaân boá cuûa
420 tyû m3 (khoaûng 15 Tcf) khí thieân nhieân,
chuùng raát ña daïng phong phuù.
250 trieäu barel (40 trieäu m3) condensat, 150
Tính ña daïng vaø phong phuù theå hieän ôû
trieäu barel (24 trieäu m3) daàu vaø 5 tyû m3 khí
choã: coù 4 loaïi play vôùi caùc kieåu baãy khaùc
ñoàng haønh.
nhau nhö vöøa neâu ôû treân, moãi loaïi ñoái
Sau ñeà aùn treân, naêm 1997 Petrovietnam
töôïng chæ coù moät hoaëc vaøi thaäm chí chöa coù
thöïc hieän ñaùnh giaù toång theå taøi nguyeân
gieáng khoan thaêm doø; Treân cô sôû taøi lieäu
taøi nguyeân daàu khí theàm luïc ñòa Vieät
hieän nay ñaõ phaùt hieän ra treân 150 caáu taïo
Nam (VITRA - Vietnam Total Resource
coù trieån voïng, trong soá ñoù môùi coù 37 caáu
Assessment, ñeà aùn
taïo ñöôïc khoan chieám tyû leä 19%, Ngoaïi
Petrovietnam vaø Nauy), trong ñoù coù beå
tröø MVHN vaø vuøng nöôùc noâng ven bôø vôùi
Soâng Hoàng. Theo ñeà aùn naøy, toång tieàm naêng
dieän tích khoaûng 4.000 km2, beå Soâng Hoàng
thu hoài cuûa beå Soâng Hoàng, ñöôïc tính cho 4
phaàn ngoaøi khôi thuoäc Vieät Nam coù dieän
play goàm 8 ñoái töôïng: moùng tröôùc Ñeä Tam,
tích khoaûng 120.000 km2 ñöôïc chia thaønh
caùt keát chaâu thoå-soâng ngoøi Oligocen, caùt
22 loâ, trong ñoù hôn moät nöûa soá loâ chöa coù
keát chaâu thoå- soâng ngoøi- ñaàm hoà Oligocen,
gieáng khoan naøo, soá coøn laïi môùi coù moät
caùt keát chaâu thoå - soâng ngoøi - bieån noâng
ñeán hai gieáng khoan. Maät ñoä thaêm doø ñòa
Oligocen vaø Miocen döôùi, baãy thaïch hoïc
chaán môùi chæ 0,7 km/km2 vaø maät ñoä khoan
Oligocen - Miocen, vuøng nghòch ñaûo kieán
1gieáng/6.100 km2 laø raát thaáp. Maät ñoä thaêm
taïo Miocen, khoái xaây carbonat vaø turbidit,
doø thaáp laøm aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán vieäc
vaøo khoaûng 570 - 880 trieäu m3 qui daàu,
ñaùnh giaù tieàm naêng vaø trieån voïng daàu khí.
trong ñoù ñaõ phaùt hieän khoaûng 250 trieäu m3
Vì theá cho ñeán nay vieäc ñaùnh giaù trieån voïng
qui daàu.
hôïp taùc giöõa
vaø tieàm naêng daàu khí vaãn coøn nhieàu vaán ñeà
Treân cô sôû keát quaû cuûa ñeà aùn VITRA,
chöa ñöôïc giaûi quyeát vaø coù nhöõng ñaùnh giaù
coù caäp nhaät caùc soá lieäu ñeán naêm 2004, tröõ
227
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
101
Haø noäi
Weizhou
Haûi phoøng
D2 2
E
N
B2
2
106
102
107
103
108
Lingtou
104
109
105
Ha i
Na m
Dongfang
110
111*
Ledong
Yacheng
GH CHUÙ
GHI
Voøm Oligocen /Miocen
Khoái xaây Carbonat
(treân)vaø Clastic (döôùi)
20
0
50
0
10
00
112*1 13*
114*
115
Hueá
116*
Ñaûo vaø khoáái xaây carbonat
117
Diapir
Ñaø naüng
Dò thöôøng bieân ñoä
118*
Caáu taïo choân vuøi/moùn g carbonat
Ngòch ñaûo kieáán taïo
119*
Baãy ñòa taààng (onlap, pinchout)
Baãy ñòa taààng (fan, turbidit)
Nuùi löûa
120*
Nhaø maùy loïc daàu
Ñöôøng oáng daãn khí
Ñöôøng oáng daãn daàu
121*
Ñoä saâu nöôùc
Moû daàu
Moû khí
km
0
50
100
122*
Hình 7.47. Khaùi quaùt phaân boá caáu taïo trieån voïng ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng (theo PIDC, 2004)
228
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
SW
NE
MIOCENE INVERTED
ZONE
(Inversion anticlines)
HUNG YEN
TERRACE
Pliocene
to
Recent
Kien Xuong Trend
Upper
to
Middle
Miocene
BURIED
HILL
TREND
300m
(Karsted
carbonates)
OLIGOCENE TILTED
FAULT BLOCKS
(Trapdoor structures)
Pliocene
to
Recent
Tien Hai Trend
U Miocene Unc.
Upper
Miocene
Tien
Hai Field
Upper Miocene
Wench
Anticlines
(Offshore)
1000
to
2500m
Middle Miocene Blue(MMB)
Lower
Mioccene
In t
ra
U Olig. Uncon.
Oli
.U
nc.
Middle
Mioccene
Middle M
nc
iocene U
Buried
Hill
./ Hor.
B10 Oil
Oligocene
to
Eocene
D14 Gas
Oligocene
to
Eocene
Hung Yen
Fault
Thai Binh
Fault
Phuong
Ngai Sag
(PermoCarb)
Syn - rift
Olig. - (Eoc)
Vinh Ninh Subthrust
trapdoor
Fault
closure d24
Dong Quan
Sag
Song Lo
Fault
Hình 7.48. Moâ hình caùc ñoái töôïng TKTD Mieàn voõng Haø Noäi vaø laân caän (theo Anzoil, 1996)
Hình 7.49. Phaân boá caùc caáu taïo trieån voïng MVHN vaø laân caän (theo PIDC, 2004)
229
Syn rift
100
to
3500m
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
CENTRAL AREA 200 km
SW
NE
KM
2
BLOCK 113
BLOCK 111, 112, 114 AND 116
0
LACUSTRI NE
SR
4
0
CLAY
DI API R
PLI OCENE
MMZZ
I NNER
BASEM ENT
TREND
6
M ARI NE
SR
PG
PZ ?
SUBM ARI NE
FAN
PG
M Z, PZ: POSSI BLE M ESOZOI C
PALEOZOI C CLASTI CS
AND CARBONATES
106
OUTER
BASEMENT
TREND
108
111 - SCEPTRE
10
YACHENG
GAS FI ELD
113
112 - SEPV
CH
112-BT-1X
17
115 - I PL
114 - SEPV
VI ET NAM
16
KM
ACREAGE
2
PZ ?
8
CHI NESE
QUATERNARY
PG
MZ
YACHENG
GAS FI ELD
LE DONG
30 - 1 - 1
114-KT-1X
(KI M TUOC)
0
KM
MI M + MIL
ALLUVI AL
FANS
110
IN
A
100
8
10
PALEOGENE
(PG)
NOTE: PROFI LE I S SCHEM ATI C, DEPTH
RELATI ONSHI PS ARE, HOW EVER,
APPROXI M ATELY CORRECT.
117 - BP
116 - SEPV
6
M I OCENE
(M I )
114-KT -1X
HUE
14
MIU
DA NANG
118 - BP
108
106
Hình 7.50. Moâ hình caùc ñoái töôïng TKTD töø theàm Ñaø Naüng ra truõng Trung taâm Beå Soâng Hoàng
(theo Shell, 1992 coù söûa chöõa vaø boå sung)
R
R
S
R
R
S
S
§¸ chøa carbonat
S
S
§¸ chøa h¹t vôn
Hình 7.51. Moâ hình ñoái töôïng TKTD vuøng phía Nam Beå Soâng Hoàng (theo BP, 1995)
löôïng vaø tieàm naêng daàu khí beå Soâng Hoàng
Hoàng, nhö vaäy, tieàm naêng khí ôû ngoaøi bieån
coù theå ñaït khoaûng 1.100 trieäu m3 qui daàu,
lôùn hôn haún trong ñaát lieàn. Tuy nhieân, caùc
chuû yeáu laø khí.
phaùt hieän khí ôû ñaây coù haøm löôïng CO2 cao
Ñeán nay, taïi beå Soâng Hoàng môùi chæ coù
neân hieän taïi chöa theå khai thaùc thöông maïi
9 phaùt hieän khí vaø daàu vôùi toång tröõ löôïng
ñöôïc. Tieàm naêng chöa phaùt hieän döï baùo
vaø tieàm naêng khoaûng 255 trieäu m3 qui daàu,
vaøo khoaûng 845 trieäu m3 qui daàu, chuû yeáu
trong ñoù ñaõ khai thaùc 0,55 tyû m3 khí. Caùc
laø khí vaø taäp trung ôû ngoaøi bieån. Tröõ löôïng
phaùt hieän coù tröõ löôïng lôùn ñeàu naèm taïi khu
vaø tieàm naêng daàu khí beå Soâng Hoàng theo
vöïc vònh Baéc Boä vaø phía Nam beå Soâng
möùc ñoä thaêm doø vaø theo play ñöôïc minh
230
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
trong coâng cuoäc tìm kieám daàu khí ôû mieàn
Beå Soâng Hoàng
Baéc Vieät Nam, phaùt hieän khí TH-C tuy nhoû
nhöng laø moác khôûi ñaàu cuûa Ngaønh Daàu khí
0%
1%
Vieät Nam vaø ñaõ goùp phaàn phaùt trieån kinh
Ñaõ khai thaù c
22%
Ñang khai thaù c
0%
teá ñòa phöông treân hai chuïc naêm qua. Phaùt
Ñang ñaù nh giaù
Khoâ ng thöông maï i
77%
hieän khí D14 tuy chöa ñöa vaøo khai thaùc vaø
Chöa ñaù nh giaù
daàu B10 tuy nhoû beù, nhöng caû hai ñaõ khaúng
Chöa phaù t hieä n
ñònh cho moät quan ñieåm thaêm doø ñuùng ñaén,
môû ra höôùng thaêm doø môùi hieän nay khoâng
Hình 7.52. Phaân boá tröõ löôïng vaø tieàm naêng daàu khí
theo möùc ñoä thaêm doø (soá lieäu theo VITRA)
nhöõng ôû MVHN maø cho caû nhöõng loâ khaùc.
Veà phía Nam beå, nhöõng phaùt hieän khí vôùi
hoïa treân hình 7.52, 7.53.
kích côõ lôùn ñaõ khaúng ñònh ñaù chöùa carbonat
Soá caáu taïo trieån voïng ôû beå Soâng Hoàng
treân ñôùi naâng Tri Toân coù chaát löôïng cao.
nay ñaõ ñöôïc phaùt hieän theâm nhieàu treân cô
Nhöõng keát quaû böôùc ñaàu naøy cuøng vôùi caùc
sôû taøi lieäu môùi ñöôïc boå sung. Trong soá treân
keát quaû thaêm doø ôû phaàn laõnh haûi Trung
150 caáu taïo ñaõ phaùt hieän theo taøi lieäu hieän
Quoác chöùng toû tieàm naêng khí lôùn cuûa beå
nay, ngoaïi tröø taïi MVHN caùc caáu taïo coù
Soâng Hoàng.
dieän tích kheùp kín nhoû chæ töø vaøi ñeán haøng
Laø moät beå traàm tích Ñeä tam ñöôïc hình
chuïc km , caùc caáu taïo ngoaøi bieån thöôøng
thaønh töø moät ñòa haøo daïng keùo toaùc, coù lòch
coù dieän tích lôùn töø vaøi chuïc ñeán haøng traêm
suû phaùt trieån ñòa chaát phöùc taïp töø Paleogen
km , neáu coù phaùt hieän seõ cho tröõ löôïng lôùn.
ñeán nay ñaõ taïo neân ña daïng caùc ñoái töôïng
2
2
chöùa daàu khí vôùi nhieàu kieåu baãy.
8. Keát luaän
Coâng taùc TKTD vöøa qua ñaõ khaúng ñònh
Beå Soâng Hoàng laø beå traàm tích Ñeä Tam
ñoái töôïng chöùa laø caùt keát Oligocen, Miocen
lôùn nhaát ôû theàm luïc ñòa Vieät Nam ñöôïc
vaø moùng carbonat nöùt neû hang hoác coù tuoåi
thaêm doø vôùi möùc ñoä khaùc nhau. Phaàn Taây
Carbon - Permi vaø Devon giöõa - muoän. Tuy
Baéc cuûa beå (MVHN), coâng taùc thaêm doø
nhieân cho ñeán nay vaãn coøn moät soá vaán ñeà
ñöôïc trieån khai treân 40 naêm, coøn dieän tích
chöa saùng toû caàn tieáp tuïc ñöôïc nghieân cöùu
ôû theàm luïc ñòa môùi chæ thöïc söï ñöôïc trieån
ñeå laøm cô sôû ñònh höôùng cho thaêm doø:
khai coâng taùc thaêm doø töø naêm 1987 tôùi nay.
•
Beå Soâng Hoàng toàn taïi raát nhieàu kieåu
Noùi chung möùc ñoä thaêm doø ôû beå Soâng Hoàng
baãy, ñaëc bieät laø caùc baãy phi caáu taïo khaù
coøn raát thaáp (tröø vuøng daûi naâng Khoaùi Chaâu
phoå bieán. Tuy nhieân vieäc nghieân cöùu
- Tieàn Haûi, Kieán Xöông thuoäc MVHN laø
töôùng ñaù coå ñòa lyù, moâi tröôøng traàm tích,
ñöôïc thaêm doø ôû möùc chi tieát). Maëc duø keát
ñòa chaán ñòa taàng coøn raát haïn cheá neân
quaû coâng taùc thaêm doø ôû Beå Soâng Hoàng coøn
vieäc xaùc ñònh caùc daïng baãy naøy phuïc
raát haïn cheá, chæ phaùt hieän ñöôïc caùc moû khí
vuï cho thaêm doø thöïc söï vaãn chöa ñöôïc
nhoû ôû phaàn Taây Baéc (loâ 103) vaø ñaát lieàn
trieån khai.
(MVHN). Nhöng nhöõng phaùt hieän naøy ñaùnh
•
Maëc duø ñaõ 40 naêm nghieân cöùu ôû MVHN
nhöng vieäc nghieân cöùu xaây döïng moâ
daáu nhöõng moác lòch söû voâ cuøng quan troïng
231
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
hôn tröôùc nhöõng naêm 1990. Tuy nhieân
Tr. taán quy daàu
Beåâ Soâng Hoàng
qua moät soá gieáng khoan môùi khoan gaàn
ñaây vaãn cho thaáy hieän töôïng khoan coù
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
bieåu hieän khí toát (D24-1X, PV-HL-1X)
nhöng khi thöû væa laïi khoâng nhaän ñöôïc
Chöa phaùt hieän
Ñaõ phaùt hieän
doøng. Phaûi chaêng do coâng ngheä môû væa,
thöû væa ñoái töôïng naøy vaãn chöa ñöôïc
Play 1
Play 2
Play 3
Play 4
phuø hôïp? Ñoù laø moät caâu hoûi toàn taïi daøi
qua nhieàu thaäp kyû, chöa coù ñöôïc lôøi giaûi
Hình 7.53. Phaân boá tröõ löôïng vaø tieàm naêng daàu khí
theo play (soá lieäu theo VITRA)
ñaùp thoaû ñaùng. Hieän taïi coâng taùc vôõ væa
thuyû löïc ñaõ ñöôïc thöïc hieän coù hieäu quaû
hình ñòa hoaù beå Soâng Hoàng vaãn coøn
ôû moû D14. Tuy nhieân vieäc khoan baèng
nhieàu haïn cheá, qua taøi lieäu môùi cuûa
dung dòch goác daàu hay khoan dung dòch
gieáng khoan PV-XT-1X cho thaáy coù
döôùi aùp suaát caân baèng vaãn chöa ñöôïc aùp
nhöõng ñieåm khoâng coøn phuø hôïp vôùi
duïng. Bôûi vaäy, trong thôøi gian tôùi caàn
nhaän ñònh tröôùc ñaây. Bôûi vaäy ñeå ñaùnh
nghieân cöùu neáu coù ñieàu kieän aùp duïng
giaù ñuùng ñöôïc caùc yeáu toá ruûi ro veà sinh
ñeå tìm lôøi giaûi ñaùp cho caâu hoûi neâu treân
vaø dòch chuyeån daàu khí laø heát söùc caàn
vaø neáu thaønh coâng seõ goùp phaàn naâng
thieát, ñaëc bieät caàn phaûi nghieân cöùu baûn
cao hieäu quaû thaêm doø.
chaát vaø quy moâ phaân boá cuûa caùc taàng
•
sinh cuûa beå Soâng Hoàng moät caùch chi
nhöng chöùa haøm löôïng CO2 cao, caàn
tieát hôn.
•
taêng cöôøng nghieân cöùu caùc giaûi phaùp
Khí CO2 toàn taïi trong caùc moû khí thuoäc
coâng ngheä ñeå khai thaùc trong töông lai
play carbonat (naâng Tri Toân...) vaø trong
gaàn, ñaëc bieät caàn khuyeán khích caùc nhaø
play caùt keát Miocen treân - Pliocen döôùi
ñaàu tö nöôùc ngoaøi nghieân cöùu vaø phaùt
ôû caùc moû khí thuoäc theàm luïc ñòa Trung
trieån coâng ngheä ñoù.
Quoác (Ñong Fang) vaø vuøng choàng laán
•
giöõa Vieät Nam - Trung Quoác (phía
Ñeå naâng cao hieäu quaû thaêm doø daàu khí ôû
beå Soâng Hoàng moät maët phaûi ñaåy maïnh
Ñoâng Baéc loâ 111, 113). Ñaây laø moät ruûi
coâng taùc nghieân cöùu ñòa chaán, ñeå laøm
ro lôùn trong thaêm doø. Maëc duø ñaõ coù ñaàu
roõ ñaëc ñieåm caáu truùc cuõng nhö heä thoáng
tö nghieân cöùu nhöng cho ñeán nay vaãn
daàu khí cuûa beå vaø söï phaân boá caùc ñoái
chöa laøm roõ ñöôïc nguoàn goác vaø quy luaät
töôïng trieån voïng trong caùc play. Maët
phaân boá cuûa chuùng ôû phía Nam beå Soâng
khaùc phaûi ñoàng thôøi xem xeùt laïi quan
Hoàng. Vieäc naøy caàn ñaàu tö nghieân cöùu
ñieåm thaêm doø treân cô sôû phaân tích caùc
ñeå coù theå tìm kieám nhöõng caáu taïo trieån
yeáu toá ruûi ro vaø keát quaû thöïc teá thaêm doø
voïng coù khaû naêng chöùa khí lôùn nhöng tyû
trong thôøi gian qua.
leä CO2 thaáp.
•
Ñoái vôùi nhöõng moû ñaõ phaùt hieän khí lôùn
•
Veà quan ñieåm thaêm doø, trong thôøi gian
Hieän nay coâng taùc khoan môû væa, thöû
qua hoaït ñoäng thaêm doø chuû yeáu taäp
væa, vôõ væa thuyû löïc coù nhieàu tieán boä
trung vaøo caùc baãy caáu taïo trong Miocen
232
Chöông 7. Beå traàm tích Soâng Hoàng vaø taøi nguyeân daàu khí
•
vaø moät vaøi caáu taïo trong Oligocen. Tuy
nhieân, caùc caáu taïo trong Miocen coù ruûi
ro cao do ñöôïc hoaøn thaønh muoän hôn
trong pha taïo daàu khí neân khaû naêng dòch
chuyeån, naïp baãy cuûa daàu khí bò haïn cheá,
coøn caùc caáu taïo trong Oligocen thì ruûi ro
veà baãy vaø khaû naêng chöùa cuûa ñoái töôïng
keùm do chuùng naèm saâu, chaát löôïng taøi
lieäu ñòa chaán keùm, khoù xaùc ñònh vaø möùc
ñoä tin caäy thaáp. Bôûi vaäy, trong thôøi gian
tôùi caàn öu tieân TKTD caùc baãy chöùa laø
caùc voøm kheùp kín boán hoaëc ba chieàu
trong traàm tích Oligocen, ñaëc bieät öu
tieân cho caùc baãy voøm Pliocen ñi keøm
hoaït ñoäng diapir, caùc quaït caùt ngaàm vaø
turbidit.
Keát quaû thaêm doø ôû beå Cöûu Long, MalayThoå Chu cho thaáy caùc baãy phi caáu taïo
coù heä soá thaønh coâng cao vaø ñang trôû
thaønh ñoái töôïng thaêm doø chuû yeáu khi
maø caùc ñoái töôïng truyeàn thoáng (baãy caáu
taïo) ñaõ ñöôïc thaêm doø. ôû beå Soâng Hoàng
caùc daïng baãy phi caáu taïo raát phoå bieán,
trong thôøi gian tôùi caàn quan taâm nghieân
cöùu vaø thaêm doø caùc loaïi baãy phi caáu
taïo naøy. Ñeå giaûm ruûi ro, naâng cao hieäu
quaû thaêm doø noùi chung vaø thaêm doø caùc
baãy phi caáu taïo noái rieâng caàn taäp trung
nghieân cöùu giaûi quyeát caùc toàn taïi neâu
treân.
• Rieâng ñoái vôùi ñaát lieàn MVHN, maët caét
traàm tích Oligocen (maø trong ñoù aån
chöùa nhieàu baãy daàu khí coù trieån voïng)
laïi chöa ñöôïc theå hieän roõ raøng. Ñeå caûi
thieän taøi lieäu ñòa chaán coù chaát löôïng
toát hôn, coù khaû naêng laøm roõ caáu truùc
Oligocen caàn xöû lyù laïi nhieàu laàn taøi lieäu
ñòa chaán cho töøng ñoái töôïng vaø muïc tieâu
cuï theå. Ñoàng thôøi ñaåy maïnh coâng taùc
nghieân cöùu phöông phaùp thu noå môùi
nhaèm naâng cao ñoä phaân giaûi vaø taêng
chieàu saâu nghieân cöùu.
Coù theå noùi raèng beå traàm tích Soâng Hoàng
coøn aån chöùa nhieàu trieån voïng, tieàm taøng veà
ñoái töôïng, phong phuù veà theå loaïi, maät ñoä
thaêm doø coøn thaáp, coøn nhieàu cô hoäi ñeå phaùt
hieän caùc moû daàu khí thöông maïi.
233
Ñòa chaát vaø taøi nguyeân daàu khí Vieät Nam
Taøi lieäu tham khaûo
1. Anzoil, 1995. Hanoi Basin, Geological
Evaluation.
14. PVSC, 1994. Baùo caùo” Toång keát coâng
taùc Thaêm doø caùc loâ 120-121”.
2. BP, 1991. Well Evaluation Report: 118CVX-1X.
15. PVSC, 1997. Baùo caùo “Döï aùn Toång theå
Tìm kieám-Thaêm doø vaø khai thaùc khu
vöïc Vònh Baéc Boä”.
3. BP, 1991. Well Evaluation Report: 119CH-1X.
16. PVSC, 1998. Toång hôïp taøi lieäu ñòa chaát,
ñòa vaät lyù, ñaùnh giaù ñòa chaát vaø xaùc ñònh
caùc caáu taïo, vò trí toái öu cho caùc gieáng
khoan tìm kieám thaêm doø ôû khu vöïc loâ
111, 112.
4. BP, 1992. Block Evaluation Report
Danang PSA: Basin analysis &
Prospectivity Evaluation.
5. BP, 1994. Well Evaluation Report: 118BT-1X.
17. PVSC, 1998. Baùo caùo toång hôïp taøi lieäu
Ñòa chaát- Ñòa vaät lyù, ñaùnh giaù ñòa chaát
vaø xaùc ñònh caùc caáu taïo, vò trí toái öu cho
caùc gieáng khoan Tìm kieám Thaêm doø ôû
khu vöïc loâ 102, 103, 106, 107.
6. BP, 1995. Geological Evaluation
Memorandum Su Tu Bien Project.
7. BP, 1995. Well Evaluation Report: 117STB-1X.
18. PVSC, 1999. Baùo caùo ” Ñaùnh giaù khaû
naêng phaùt trieån vaø khai thaùc tieàm naêng
daàu khí khu vöïc Vònh Baéc Boä”.
8. OMV, 1995. 104 - QV - 1X Well
Proposal.
9. OMV, 2001. 111 - HE - 1X Final Well
Report.
19. Shell, 1991. Evaluation of the geology
and hydrocarbon potential of blocks
112, 114, 116, Hue Basin, Vietnam.
10. Petronas, 2004. 106-Yen Tu Final Well
Report.
20. Shell, 1991.
Summary.
11. PIDC, 2001. Baùo caùo toång keát gieáng
khoan PV-103-HOL-1X (PIDC, 2001).
Hai
Yen
Prospect
21. Vietgazprom, 2002. Phöông aùn ñòa chaát
gieáng khoan thaêm doø VGP-112-BT-1X,
caáu taïo Baïch Tró.
12. PIDC, 2004. Caáu truùc, tieàm naêng daàu
khí vaø phöông höôùng TKTD cuûa theàm
luïc ñòa Baéc Vieät Nam (loâ101-123).
13. PIDC, 2004. Keá hoaïch thaêm doø toång
theå ngoaøi khôi beå Soâng Hoàng (PIDC,
2004).
234