فصل دوم جدول دورانی عناصر تاریخچه جدول با زیاد شدن عناصر دانشمندا کیمیا نیز کوشیدند تا آنها را به اساس خواص های شان طبقه بندی نمایند که بعضی ازآنها را یاد آور می شود. .1 الوازیه فرانسوی اولین طبقه بندی عناصر توسط الوزایه فرانسوی به فلزات و غیر فلزات صورت گرفت که بعد با کشف عناصریک هم خواص فلزی را داشتند و هم خواص غیر فلزی را طبقه بندی الوازیه ناکام ماند. .2 دوبیرنیر آلمانی : این عالم عناصر را به دسته های سه گانه (ترایدها) تقسیم بندی نمود و چنین عقیده داشت که عناصر موجود دریک تراید دارای عین خواص کیمیاوی و فزیکی می باشد .حتی عقیده داشت که هرگاه از وزن اتومی عنصر اول و سوم اوسط حسابی گرفته شود وزن اتومی عنصر دومی حاصل می شود .3 نیولندز انگلیسی: در سال 1681عالم انگلیسی بنام نیولندز عناصر را به اساس ازدیات متناوب کتله اتومی نسبتی آنها در قطارهای افقی (پریودها) بشکل دسته های هشت گانه (اوکتیت ) تقسیم بندی نمود طوری که عناصر نمبر هشتم تحت عنصر اول که مشابه آنست و عنصرنهم تحت عنصر دوم قرار می گرفت .د ر این صورت عناصر مشابه را بد یک ستون عمودی قرار داد( که فعال این سیستم بنام اوکتای نیولندز یاد می گردد) جدول آن قرار ذیل است : .4 7 8 1 4 3 2 1 O N C B Be Li H S P Si Al Mg Na F Fe Mn Ti Cr Ca K CL مندلیف روسی : در سال 1681عالم روسی بنام مندلیف عناصر کشف شده خود را به اساس ازدیاد متناوب کتله اتومی نسبتی شان در قطار افقی (پریودها) ترتیب و درستون های عمودی متحد ساخت موصوف این نوع ساختمان ترتیب شده را بنام سیستم پریودیک عناصر یاد کرد. .1 لوترمابرآلمانی : عالم جرمنی بنام Moierدر سال 27 ، 1684عناصررا به اساس ازدیاد کتله اتومی شان ترتیب کرد و بعدا آنها را به اساس ازدیاد کتله متناوب شان به پنج گروپ تقسیم کرد و در سال 1671اداع کرد که جدول مشابه به مندلیف را ترتیب کرده است. مندلیف در تنظیم جدول تناوبی عنصر به دو اصل توجه داشت که عبارت است از: قرار دادن عناصر به اساس افزایش تدریجی کتله اتومی آنها در پریود. قرار دادن عناصر به اساس تشابه خواص فزیکی و کیمیاوی آنها در گروپ ها زیر همدیگر. ابتکارارت مندلیف مندلیف پریودهای بزرگ را در جدول خویش برای عناصر بر گزید که فعال بنام عناصر انتقالی ( )Transitionalیاد می شود وعلت آن این بود که عناصر ( )Fe , Mn ,Tiبطوری اضافی تحت عناصر غیر فلزات ( )Si ,P ,Sتنظیم شده نمی توانست. مندلیف بعضی جاهای را در جدول برای عناصر کشف ناشده خالی گذاشت .خانه های مربوط به کتله های اتومی ()72,68,44 از این دسته های بودند. مندلیف براساس تشابه خواص در یک گروپ خواص عناصر اسکاندیم ،گالیم ،جرمانیم ،و هفت عنصر دیگر (در مجموع در عنصر) که کشف نشده بود پیش بینی کرد که در هشت مورید آن درست شد ولی با کشف گازات نجیبه (گروپ صفری) استقرار عناصر در سیستم پریودیک به اساس ازدیاد کتله اتومی آن به مشکل مواجه شد. تذکر: در زمان مندلیف حدودی 83عنصر کشف شده بود تقسیم بندی مندلیف در مورید عناصر ( K ( I 53 126,9 19 Ni( ، ) 31.14 18Ar 39.09 28 58.69 ، )16.13 27Co )127,6 52Teصدق نمی کرد. بالخره مشکالت جدول مندلیف توسط عالم بنام موزلی در سال 1118حل گردید ( به اساس نمبر اتومی آن ترتیب شد) ارایه درست قانون متناوب این است که هرگاه عناصر به اساس افزایش نمبر اتومی آن ترتیب کردند خواص های کیمیاوی وفزیکی آن بطوری متناوب تکرار می گردد. طبق طبقه بندی جدید عناصر به سه دسته تقسیم نموده اند که عبارت اند: .1فلزات :که حدودی 61%عناصر جدول را تشکیل میدهد. .2غیر فلزات :که تعداد آن حدود 16عناصر می رسد. . 3شبه فلزات :این دسته عناصر خواص فلزات و غیر فلزات را از خود شان میدهد و تعداد آن به هفت عناصر می رسد و عبارت است از( )B,Si,Ge,As,Sb,Te,Poمی باشد. پرویودها --------------------------------------------------------------------------------------- : خطوط افقی جدول دوران عناصر را بنام دوره (پریود) یاد می کند که درآن عناصر کیمیاوی با خواص مختلف قرار دارند که تعداد آن به هفت پریود می رسند که نمبر پریود تعداد مدار های اصلی را نشان می دهد و به سه دسته (پریودهای کوتا ،متوسط ،طوالنی ) تقسیم شده است. دریافت تعداد عناصر درپریودها -------------------------------------------------------------------- : بدو طریقه ذیل می توانیم تعداد عناصر را درپریودها دریافت کنیم : الف :دریافت تعداد عناصر در پریودها به اساس فورمول: توسط فورمول ( (𝑛+1)2 (6+2)2 2 2 = تعداد عناصر را در پریودهای طاق توسط فورمول (𝑛+2)2 2 ==> x = 32 64 2 >= پریود= 8 (2 ?=تعداد عناصر =8 (𝑛+2)2 2 16 2 = تعداد عناصر را پریودهای جفت دریافت می کنیم. (3+1)2 2 = (𝑛+1)2 2 ==> x پریود=1) 3 ?= تعداد عناصر ب :دریافت تعداد عناصر درپریود ها به اساس تفاوت نمبر اتومی گازات نجیبه: در این طریقه از نمبر اتومی گاز نجیبه پریود مربوطه نمبر اتومی گاز نجیبه یک پریود قبل آنرا تفریق می کنیم. → 2-0=>2 2He 1- → 10-2 =>8 10Ne 2- → 18-10=>8 18Ar 3- → 36-18=>18 36Kr 4- →54-36 =>18 54Xe 5- →86-54=>32 86Rn 6- کوتاه ترین پریود جدول پریود اول می باشد طوالنی ترین پریود جدول پریود ششم می باشد پریود هفتم جدول ناقص بوده که 17عنصر داشته و هنوز تکمیل نشده است. در پریود ششم جدول از عنصر لنتانیم ها 57Laبه بعد در قسمت پایین جدول ترتیب شده که اوربیتال فرعی 4fآن در حالی پر شدن می باشد و بنام لنتنایت ها یاد میشود که جمله( )14عنصر بوده که از ( )58Ceشروع و به ( )71Luختم می شود. در پریود هفتم جدول از عنصر اکتنیم ( )89Acبه بعد در قسمت پایین جدول ترتیب شده که اوربیتال فرعی ( )5fآن در حالی پر شدن است و بنام اکتناید ها یاد میشود این سلسله از( ) 90Thشروع به ( ) 203Lrختم می شود دریافت تعداد عنصر موجود بین دو عنصر معلوم در جدول ------------------------------------------------------- : تعداد عنصر موجود بین دو عنصر معلوم در جدول از فورمول ذیل بدست می آید. X=𝛥𝑧 -1 مثال :تعداد عناصر را بین دو عنصر ذیل دریافت نماید. X z 1 => X= 31- 20 -1 =10 Ca z1 20 20 Ga z2 31 31 )1 گروپ :خطوط ها عمودی جدول دورانی عناصر را بنام گروپ ها یا فامیل یاد می کند که در آن عناصر با خواص کیمیاوی یکسان وجود دارد . تعداد این خطوط عمودی به 16عدد می رسد که به 18گروپ ( هشت گروپ اصلی و هشت گروپ فرعی ) تقسیم شده است .نمبر گروپ اصلی تعداد الکترونها در مد ار آخری عنصر ( الکترونهای والنسی ) را نشان میدهد اما نمبر گروپ های فرعی کدام خاصیت را نشان نمی دهد. گروپ نام 1A فلزات القلی 2A فلزات القلی زمینی 3A فلزات زمینی 6A کلکوجن ها(سازنده سنک ها معدنی) 7A هلوجن ها (سازنده نمک ها ) 8A گازات نجیبه ،گروپ صفری 1B فلزات نجیبه ،فلزات سکه ای 8B فلزات سنگین ،فلزات انتقالی سه گانه مشخصات گروپ طوالنی ترین گروپ جدول دورانی گروپ سوم فرعی ( )3Bمی باشد که دارای ( )32عنصر می باشد عناصر گروپ اول فرعی شامل نقره ،مس ،طال )Au ,Cu ,Ag( ،میباشد که در تیزاب سلطانی( ) 3HCl+1HNO3حل می می گردد. عناصر شامل گروپ فرعی تماما فلز بوده و به استثنای سیماب همه آن جامد است .این گروپ ها والنس متحول داشته و دارای خاصیت دیا مگنتیک و پارا مگنتیک می باشد. دیامگنتیک به مواد گفته می شود که در ساحه مقناطیسی جذب نمی شود مانند طال ،نقره پارامگنتیک به مواد گفته می شود که در ساحه مقناطیسی جذب میشود مانند آهن ،کوبالت هادی درجه اول برق در شرایط عادی فلز نقره ( )Agمی باشد ازمیان گروپ های جدول گروپهای IV Aو V Aدارای هرسه نوع خاصیت فلزات ،غیر فلزات ،وشبه فلزات می باشد در یک گروپ عنصر با خواص مشابه کیمیاوی قرار دارد. عناصر بعد از یوارنیم 12مصنوعی و رادیواکتیف است.