Thermal Expansion of Pipes ผศ.บัญญัติ นิยมวาส สาขาวิชาวิศวกรรมเครืองกล คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย Banyat Niyomvas 1 Thermal Expansion of Pipes เมือโลหะทีมีลักษณะเป็ นแท่งยาว หรือเป็ นท่อ (pipes) ได้รับ ความร้อนจะเกิดการขยายตัวซึงเป็ นธรรมชาติของวัสดุ โดยการขยายตัวจะ เกิดขึนมากหรือน้อยขึนอยู่กับชนิดของวัสดุ และความแตกต่างของอุณหภูมิ การพิจารณาการขยายตัวเนืองมาจากความร้อนของท่อจะพิจารณา ได้ใน 2 กรณี คือ 1. กรณีทท่ี อสามารถขยายตัวได้อย่างอิสระ ก็คือปลายด้านหนึงจะ ถูกตรึง (fixed) แต่อกี ด้านจะปล่อยอิสระ 2. กรณีทท่ี อไม่สามารถขยายตัวได้อย่างอิสระ ก็คือปลายทังสอง ด้านจะถูกตรึง (fixed) Banyat Niyomvas 2 Thermal Expansion of Pipes กรณีที 1 ท่อสามารถขยายตัวได้อย่างอิสระ ก็คอื ปลายด้านหนึงจะถูกตรึง (fixed) แต่อกี ด้านจะปล่อยอิสระ pipe fixed end free end Banyat Niyomvas 3 Thermal Expansion of Pipes กรณีที 2 ท่อไม่สามารถขยายตัวได้อย่างอิสระ ก็คือปลายทังสองด้านจะถูก ตรึง (fixed) pipe fixed end fixed end Banyat Niyomvas 4 Thermal Expansion of Pipes กรณีที 1 ท่อสามารถขยายตัวได้อย่างอิสระ ก็คือปลายด้านหนึงจะถูกตรึง (fixed) แต่อกี ด้านจะปล่อยอิสระ โดยสมการทีเกียวข้องมีดงั นี dL = CT * Lo * dT เมือ dL = ความยาวของท่อทีเปลียนแปลง (inch) CT = Thermal expansion coefficient (1/oF) Lo = ความยาวของท่อ (inch) ี มขึน (oF) dT = ค่าอุณหภูมิทเพิ Banyat Niyomvas 5 Thermal Expansion of Pipes ตัวอย่าง ท่อขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 inch ทําจากวัสดุ steel (ASTM A53) มีความยาว 120 ft ถูกให้ความร้อนจากอุณหภูมิ 60 oF ไปยังอุณหภูมิ 280 oF โดยทราบว่าค่า Thermal expansion coefficient = 6.33*10-6 1/ oF จงหาความ ยาวของท่อทีเพิมขึน โดยทราบว่าปลายด้านหนึงเป็ นอิสระ (free end) Banyat Niyomvas 6 Thermal Expansion of Pipes จาก dL = CT * Lo * dT เมือ CT = 6.33*10-6 1/ oF Lo = 120 ft = 1440 inch dT = 280 – 60 = 220 oF Banyat Niyomvas 7 Thermal Expansion of Pipes แทนค่า dL = 6.33*10-6 * 1440 *220 = 2 inch Banyat Niyomvas 8 Thermal Expansion of Pipes 1440 inch 60 o F 1442 inch Increase 2 inch 280 o F Banyat Niyomvas 9 Thermal Expansion of Pipes กรณีที 2 ท่อไม่สามารถขยายตัวได้อย่างอิสระ ก็คือปลายทังสองด้านจะ ถูกตรึง (fixed) โดยสมการทีเกียวข้องมีดังนี F = A*E*CT*dT เมือ F = แรงทีกระทําต่อจุดทียึดท่อ (lbf) A = พืนทีหน้าตัดของท่อ (in2) E = Young's Modulus (psi) CT = Thermal expansion coefficient (1/oF) dT = ค่าอุณหภูมิทเพิ ี มขึน (oF) Banyat Niyomvas 10 Thermal Expansion of Pipes ตัวอย่าง ท่อขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 6 inch ทําจากวัสดุ steel (ASTM A53) มีความยาว 120 ft ถูกให้ความร้อนจากอุณหภูมิ 60 oF ไปยังอุณหภูมิ 280 oF โดยทราบว่าค่า Thermal expansion coefficient = 6.33*10-6 1/ oF จงหาแรง กระทําต่อจุดยึดหากทราบว่าปลายทังสองด้านถูกตรึง (fixed) (A = 5.581 in2 , E = 27.5 x 106 lbf/in2 ) Banyat Niyomvas 11 Thermal Expansion of Pipes จาก F = A*E*CT*dT เมือ A = 5.581 in2 E = 27.5 x 106 lbf/in2 CT = 6.33*10-6 1/ oF dT = 280 – 60 = 220 oF Banyat Niyomvas 12 Thermal Expansion of Pipes แทนค่า F = A*E*CT*dT = (5.581 in2 )*(27.5 x 106 lbf/in2 )* (6.33*10-6 1/ oF)*(220 oF) = 213,732.8 lbf Banyat Niyomvas 13 Thermal Expansion of Pipes 1440 inch 60 o F 1440 inch 213,732 lbf 280 o F Banyat Niyomvas 14 Thermal Expansion of Pipes Free Body Diagram ของแรงทีกระทํากับท่อ (pipe) 1440 inch 213,732 lbf 213,732 lbf Banyat Niyomvas 15 Thermal Expansion of Pipes Free Body Diagram ของแรงทีกระทํากับจุดยึด (fixed end) 1440 inch 213,732 lbf 213,732 lbf Banyat Niyomvas 16 Thermal Expansion of Pipes หากท่อถูกตรึงทีปลายทังสองด้านและท่อถูกทําให้มีอุณหภูมสิ ูงขึน โดยปกติ ท่อจะเกิดการขยายตัวทําให้ความยาวเพิมขึน แต่เนืองจากถูกตรึง จึงทําให้ ไม่สามารถขยายตัวได้ จึงเกิดเป็ นแรงทีกระทําต่อจุดยึดหรือจุดทีตรึงท่อ เอาไว้แทน ทีมา : https://www.pumpsandsystems.com/basics -pipe-thermal-expansion Banyat Niyomvas 17