GUSTINA TIJELA GUSTINE NEKIH SUPSTANCIJA Naziv supstance kg m3 Naziv supstance kg m3 Iridijum 22 400 Ebonit 1 200 Platina 21 500 Voda 1 000 Zlato 19 300 Led 900 Živa 13 600 Mašinsko ulje 900 Olovo 11 300 Nafta 800 Srebro 10 500 Hrastovo drvo 800 Bakar 8 900 Alkohol 790 Gvožđe 7 800 Benzin 710 Aluminijum 2 700 Lipovo drvo 500 Granit 2 600 Pluta 240 Staklo 2 500 Snijeg 125 Beton 2 200 Vazduh 1,29 Glicerin 1 260 vodonik 0,09 Zadaci za vježbanje 1. Zapremina daske, od drveta gustine 800 kg , iznosi 18,75 dm3. Kolika je masa m3 te daske? (Rješenje: 15 kg) 2. Masa figure od leda iznosi 135 kg. Izračunati zapreminu figure. Gustinu leda uzeti iz tablice. (Rješenje: 0,15 m3) 3. Metalna šipka oblika kvadra ima dužinu 40 cm, širinu 5 cm i debljinu 4 cm. Masa šipke je 6,24 kg. Odrediti gustinu šipke i u tablici gustina vidjeti koji je to metal. (Rješenje: 7800 kg ; Ovo je gustina gvožđa.) m3 4. Ako je gustina žive 13 600 kg g g , izrazite je u . (Rješenje: 13,6 ) 3 3 m cm cm 3 5. Prvo tijelo je napravljeno od materijala gustine 3 g . Drugo tijelo ima masu cm 3 30 kg i zapreminu 0,02 m3. Koje tijelo ima veću gustinu i koliko puta? (Rješenje: ρ1>ρ2; 1 2) 2 6. Odredite za koliki se razlikuju zapremine komada stakla i leda, ako su im mase iste i iznose po 500 g. Gustina stakla je 2500 kg kg , a gustina leda iznosi 900 3 . 3 m m (Rješenje: V1 = 200 cm3; V2 = 555,56 cm3; ΔV = V2 - V1 = 355,56 cm3) 7. Masa drvene daske je 15 kg. Kolika je zapremina daske ako je gustina drveta 800 kg ? (Rješenje: 18,75 dm3) m3 8. Zapremina staklenog klikera je 1,7 cm3. Kolika je njegova masa, ako je gustina stakla 2,5 g ? (Rješenje: 4,25 g) cm 3 9. Kockica ivice 1 cm napravljena je od bakra gustine 8900 kg . Odrediti masu m3 kockice. (Rješenje: 8,9 g) 10. Gvozdena šipka oblika kvadra, mase 6,24 kg, ima dužinu 40 cm i širinu 5 cm. Odredite debljinu šipke ako je gustina gvožđa 7800 kg . (Rješenje: 4 cm) m3 11. Metalna šipka, dužine 10 cm, širine 3 cm i visine 1 cm, ima masu od 81 g. Od kog metala je napravljena šipka? (Rješenje: Napravljena je od aluminijuma. ρ = 2,7 g ) cm 3 12. Plastčna pločica oblika kvadra dužine 4 cm, širine 2,5 cm i debljine 8 mm ima masu 10,4 g. Kolika je gustina plastike? (Rješenje: 1,3 g ) cm 3 13. Masa bakarne kugle je 2,67 kg. Odrediti masu olovne kugle iste zapremine. Gustina bakra je 8900 kg kg , a olova 11 300 3 . (Rješenje: 3,39 kg) 3 m m 14. Figura od leda ima masu 136 kg i zapreminu 0,16 m3. Da li figura ima šupljinu? Gustina leda je 900 kg kg kg . (Rješenje: 850 3 < 900 3 ; Figura ima šupljinu.) 3 m m m 15. Kugla za bilijar ima masu 210 g i zapreminu 120 cm3. Kolika je gustina materijala od kojeg je napravljena kugla izražena u (Rješenje: 1,75 kg g ; 1750 3 ) 3 m cm kg g , a kolika u 3 ? 3 m cm 16. Pasta za zube ima zapreminu 100 ml i gustinu 1,22 g . Kolika je masa paste cm 3 za zube? (Rješenje: 122 g) 17. U termometru se nalazi živa mase 8,16 g. Kolika je njena zapremina ako je gustina žive 13 600 kg ? (Rješenje: 0,6 cm3) m3 18. Etalon kilograma napravljen je od legure koja sadrži 900 g platine gustine g g i 100 g iridijuma gustine 22,4 . Kolika je gustina legure od koje je 3 cm cm 3 kg napravljen etalon kilograma? (Rješenje: 21 589 3 ) m 21,5 19. Da bi odredila gustinu tečnog sapuna, Branka je pomoću digitalne vage prvo izmjerila masu menzure koja iznosi 116,3 g. Zatim je u tu menzuru sipala 30 cm3 tečnog sapuna i izmjerila ukupnu masu koja iznosi 145,1 g. Kolika je gustina tečnog sapuna? Rezultat izraziti i u kg kg g . (Rješenje: 0,96 ; 960 3 ) 3 3 m m cm 20. Stevan je htio da sazna kolika je gustina materijala od kojeg je napravljen njegov ključ od stana. Prvo je izmjerio masu ključa koja iznosi 10,14 g. U menzuru je sipao vodu, a zatim je potopio ključ u vodu. Nivo vode se pri tome podigao za 1,3 cm3. Kolika je gustina materijala od kog je napravljen ključ? Rezultat izraziti u kg kg g . (Rješenje: 7,8 ; 7800 3 ) 3 3 m m cm 21. Milena je dobila ideju za novu skulpturu i nabavila je mermernu kocku. Dužinu ivice kocke koja iznosi 0,2 m, izmjerila je pomoću metarske trake, a masu kocke koja iznosi 20,8 kg izmjerila je pomoću mehaničke vage. Kolika je gustina mermera od kojeg je napravljena kocka? Rezultat izraziti u kg g g . (Rješenje: 2600 3 ; 2,6 ) 3 m cm cm 3 22. Marija je od svoje rođake iz Bara dobila 0,75 litara maslinovog ulja čija je masa 690 g. Kolika je gustina maslinovog ulja izražena u (Rješenje: 0,92 kg g , a kolika u 3 ? 3 m cm kg g ; 920 3 ) 3 m cm 23. Lazar je kupio sladoled u kutiji na kojoj je pisalo da je zapremina sladoleda 900 ml. Masa kutije sa sladoledom je 546,1 g, dok je masa prazne kutije 55,6 g. Kolika je gustina sladoleda izražena u (Rješenje: 0,545 kg g , a kolika u 3 ? 3 m cm kg g ; 545 3 ) 3 m cm 24. Jovana je dobila poklon, privezak od ametista gustine 2650 kg . Kolika je njegova zapremina u m3 cm3, ako je njegova masa 5,3 g? (Rješenje: 2 cm3) 25. David je led zapremine 1,5 dm3 stavio u dovoljno veliku posudu i pustio ga da se istopi. Kolika je zapremina vode nastala topljenjem leda? Izraziti rezultat u litrima. Gustina leda je 900 kg kg , a vode 1000 3 . (Rješenje: 1,35l) 3 m m 26. Za čokoladno mlijeko je potrebno 400 ml mlijeka i 100 cm3 čokolade u prahu. Ukupna masa dobijenog čokoladnog mlijeka je 476 g. Kolika je gustina čokolade u prahu? Gustina mlijeka je 1,03 kg g g . (Rješenje: 0,64 ; 640 3 ) 3 3 m cm cm 27. Dejan je sa puta u Izrael donio vodu iz Mrtvog mora. Pomoću vage je prvo izmjerio masu prazne menzure koja iznosi 108,5 g, a zatim i masu menzure sa vodom iz Mrtvog mora koja iznosi 133,3 g. Kolika je gustina vode iz Mrtvog mora ako je u menzuri bilo 20 ml ove vode? Rezultat izraziti u (Rješenje: 1,24 kg g i 3 . 3 m cm kg g ; 1240 3 ) 3 m cm 28. Andrija je dobio zadatak da odredi gustinu praška za veš. Pomoću digitalne vage prvo je izmjerio masu prazne graduisane čaše koja iznosi 98,02 g. Zatim je u tu čašu sipao 200 cm3 praška za veš i izmjerio ukupnu masu koja iznosi 254,22 g. Kolika je gustina praška? Rezultat izraziti u (Rješenje: 781 29. Lidiju je zanimalo da odredi gustinu ćilibara koji je dobila od svoje drugarice kao suvenir iz Letonije. Prvo je pomoću digitalne vage izmjerila masu ćilibara koja iznosi 12,6 g. U menzuru je sipala 40 ml vode, a zatim potopila ćilibar u vodu . Nivo vode se pri tome podigao do 52 ml. Kolika je gustina ovog ćilibara? Rezultat izraziti u kg kg . (Rješenje: 1050 3 ) 3 m m kg ) m3 kg . m3 30. Nikola je pomoću metarske trake izmerio dimenzije metalnog kvadra dužine 0,2 m, širine 0,1 m i visine 0,05 m. Masu ovog kvadra koja iznosi 11,3 kg izmjerio je pomoću vage. Kolika je gustina metala od kojeg je napravljen ovaj g . Na osnovu tabele gustina supstanci odredi koji cm 3 g je to metal. (Rješenje: 11,3 ; Cigla je napravljena od olova.) cm 3 kvadar? Rezultat izraziti u 31. Neda je željela da odredi gustinu soka od višanja. Pomoću kuhinjske vage izmjerila je masu prazne čaše koja iznosi 220 g. U čašu je sipala vodu do vrha i izmjerila ukupnu masu čaše sa vodom koja iznosi 420 g. Vodu iz čaše je prosula, a čašu napunila do vrha sokom. Ukupna masa čaše sa sokom koju je Neda izmjerila iznosi 430 g. Kolika je gustina soka od višanja? (Rješenje: 1,05 g ) cm 3 32. Masa praznog suda je 250 g. Kada u njega sipamo 0,4 l tečnosti , njegova masa iznosi 580 g. Odrediti gustinu usute tečnosti. (Rješenje: 0,825 g ) cm 3 33. Kolika je unutrašnja zapremina menzure, ako je masa prazne menzure 152 g, a kad je napunimo alkoholom, njena masa biće 191,5 g? Gustina alkohola je 0,79 g ? (Rješenje: 50 cm3) cm 3 34. Koliko je kanistera (posuda za transport goriva) zapremine 20 l potrebno da bi se u njih sipao benzin iz cistijerne mase 10,65 tona. Gustina benzina je 710 kg . m3 (Rješenje: 750 kanistera) 35. Ako glicerinom mase 189 g i gustine 1260 kg napunimo sud do vrha, da li se u m3 taj sud može uliti 140 cm3 vode? (Rješenje: 150 cm3 > 140 cm3 ; Može se uliti.) 36. Masa nafte kojom je napunjena kanta je 24 kg. Kolika će biti masa glicerina kojom ćemo napuniti istu kantu? Gustina nafte je 800 1260 kg , a gustina glicerina m3 kg . (Rješenje: 37,8 kg ) m3 37. Kolika će biti masa smješe dobijene miješanjem 150 cm3 špiritusa gustine 0,8 g g i 0,2 dm3 vode gustine 1 ? (Rješenje: 320 g) 3 cm cm 3 38. Kolika je gustina smješe 200 cm3 benzina gustine 710 ulja gustine 900 kg g ? (Rješenje: 0,79 ) 3 m cm 3 39. Kolika će biti gustina smješe, 152 g ulja gustine 760 gustine 790 kg i 150 cm3 mašinskog 3 m kg i alkohola mase 237 g i m3 kg g ? (Rješenje: 0,778 ) 3 m cm 3 40. Masa prazne čaše je 60 g. Kada se napuni vodom, njena masa biće 260 g, a kada se umjesto vodom čaša napuni crnim vinom, tada će masa čaše biti 280 g. Kolika je gustina crnog vina, ako je gustina vode 1000 (Rješenje: 1100 kg ? m3 kg ) m3 41. Masa epruvete napunjene do vrha vodom je 60 g. Kada se u tu epruvetu stavi komad matala mase 14 g, masa epruvete iznosi 72 g. Odrediti gustinu nepoznatog metala. Gustina vode je 1 kg/m3. (Rješenje: 7000 kg/m3)