I.1 - guruh 1. Haqiqiy son berilgan. Agar u manfiy bo'lmasa, undan 120 ni olib tashlang, aks holda unga 20 ni qo'shing. 2. Ikkita son berilgan. Agar ularning ko‘paytmasi manfiy bo'lsa, uni -3 ga ko'paytiring va uni ekranga chiqaring, aks holda 4 ga ko'paytiring va uni ekranga chiqaring. 3. Ikkita son berilgan. Agar bu sonlarning yig'indisi juft son bo'lsa, ko'paytmani toping, agar ikkinchi son noldan farqli bo‘lsa bu sonlarning bo‘linmasini toping aks holda yig’indisini toping. 4. Ikkita son berilgan. Ushbu sonlarning kattasidan kichigini ayiring va natijani ekranga chiqaring. 5. Biror haqiqiy son kiriting. Agar u 10 dan katta bo'lsa, uni 2 ga bo'ling, 10 dan kichik yoki teng bo'lsa, 5 ga ko'paytiring. 6. Ikkita butun sonni kiriting. Agar ularning yig'indisi 100 dan ortiq bo'lsa, miqdorni 2 baravar kamaytiring, aks holda 2 baravar oshiring. 7. Ikki honali son kiriting. Agar sonning raqamlari yig'indisi juft bo'lsa, sonni 2 ga oshiring, aks holda 2 ga kamaytiring. 8. Uchta son berilgan, bu sonlar uchburchak tomonlari uzunligi bo'lishi mumkinligini aniqlaydigan dastur yozing. 9. Agar tomonlarining uzunliklari ixtiyoriy a, b, c sonlarga teng bo'lgan uchburchakni qurish mumkin bo'lmasa 0, aks holda – uchburchak teng tomonli bo'lsa 3, teng yonli bo'lsa 2 va boshqa hollar uchun 1 qiymatini chop qiluvchi dastur tuzilsin. 10. Agar yil, oy, kun uchlik to'g'ri sanani aniqlasa, t o'zgaruvchiga true qiymat berilsin, aks holda false qiymat berilsin. I.2-guruh 1. Berilgan 3 ta musbat a, b, c sonlar o‘rta arifmetik ( a+b+c ) va o'rta geometrik ( 3 abc ) 3 qiymati topilsin. 2. Berilgan koeffitsiyent va o'ng tomon qiymatlarida tenglamalar sistemasining determinanti a x+b y = c , 1 noldan farqli deb hisoblab sistema yechimi topilsin: 1 1 a x + b y = c 2 2 2. x= b2c1 − b1c2 a c −a c , y= 2 1 1 2. b2 a1 − b1a2 b1a2 − b2a1 3. Berilgan R radiusdagi aylananing C = 2 R uzunligi, doiraning S = R2 yuzasi va sharning V = R3 hajmi hisoblansin. 4. Berilgan ikkita a, b katetlari bo'yicha to'g'ri burchakli uchburchakning p = a + b + c 1 2 perimetri va s = ab yuzasi hisoblansin. Bunda c = a2 + b2 . 4. Uchburchak uchlarining ( x1, y1 ) , ( x2 , y2 ) , ( x3 , y3 ) koordinatalari asosida uning s = p( p − a)( p − b)( p − c) yuzi va P = a + b + c perimetri topilsin, bu yerda a, b, c -uchburchak tomonlar, d= p - yarim perimetri, p= a+b+c . 2 Ikki nuqta orasidagi masofa 2 2 ( x1 − x2 ) + ( y1 − y2 ) formula bilan hisoblanadi. 5. Berilgan ikki a, b tomon va ular orasidagi burchak (gradusda) asosida uchburchakning 1 2 uchinchi c = a2 + b2 − 2ab cos tomoni va yuzasi s = ab sin topilsin. 6. Berilgan r1r2 r3r 4 to'rt honali son raqamlarining ko'paytmasi topilsin. Misol uchun 5413 soni berilsa, raqamlar ko’paytmasi 5*4*1*3=60 chiqishi kerak. 7. Berilgan r1r2r3 uch honali son raqamlarini teskari tartibda yozishdan hosil bo'lgan son r3r2 r1 topilsin. Misol uchun 278 soni berilsa, 872 soni chiqishi kerak. 8. Berilgan r1r2 r3r 4 to'rt xonali son boshidagi ikkita raqamlar yig'indisining qolgan raqamlari yig'indisiga teng yoki yo'qligi aniqlansin. Masalan 5692 soni berilsa, 5+6=11 va 9+2=11 bo’lgani uchun, Teng yozuvi chiqishi kerak. Agar 2376 soni berilsa, 2+3=5 va 7+6=13 bo‘lgani uchun, Teng emas yozuvi chiqishi kerak. 9. Berilgan r1r2r3 uch honali sonning raqamlari yig'indisining kubini hisoblang. Masalan 122 soni berilsa, 1+2+2=5, 53 = 125 bo‘lgani uchun, natija 125 chiqishi kerak. 10. Uchta ixtiyoriy a, b, c sonlar berilgan. Tomonlarining uzunliklari shu sonlarga teng bo'lgan uchburchak yasash mumkinmi? Uchburchak yasash uchun a + b c, a + c b, b + c a tengsizliklar bajarilishi kerak. II.1-guruh 1. 10 dan 20 gacha bo‘lgan sonlarning kvadratlarini aks ettiruvchi dastur tuzing. 2. 1 dan n gacha bo‘lgan sonlar yig’indisini hisoblovchi dastur tuzing. n ning qiymati klaviaturadan kiritiladi. 3. 1 dan N gacha bo‘lgan sonlarning ko‘paytmasini hisoblovchi dastur tuzing. N ning qiymati klaviaturadan kiritiladi. 4. Klaviaturadan n ta butun son kiritiladi. Kiritilgan sonlar orasida manfiylar soni, musbatlar soni va nol sonini aniqlovchi dastur tuzing. n qiymati klaviaturadan kiritiladi. 5. Omonat kassasiga 10 foizli omonat uchun S so‘m qo'yildi. N yilda omonat miqdori qancha bo'ladi. 6. Klaviaturadan 10 ta juftlik son kiriting. Har bir juftlikdagi sonlarni solishtiring va kattalarini chop eting. 7. 20 dan 50 gacha natural sonlar berilgan. 3 ga bo‘linadigan, 5 ga bo‘linmaydiganlarni chop eting. 8. 35 dan 87 gacha natural sonlar berilgan. Ulardan 7 ga bo‘linganda 1, 2 yoki 5 qoldig‘ini beradiganlarini toping va chop eting. 9. 1 dan 50 gacha natural sonlar berilgan. 5 yoki 7 ga boʻlinadiganlar yigʻindisini toping. 10. 4 ga bo‘linadigan, lekin 6 ga bo‘linmaydigan ikki xonali sonlarni chop eting. 11. Ikki xonali toq sonlarning 13 ga karralilari ko‘paytmasini toping. 12. 100 dan 200 gacha bo‘lgan sonlar 17 ga karralilari yig‘indisini toping. 13. 1 dan kiritilgan N natural songacha bo‘lgan sonlar kvadratlari yig‘indisini hisoblaydigan dastur tuzing. II.2-guruh 1. n N natural son berilgan. Quyidagi ifodaning qiymatini hisoblash dasturini tuzing. cos1 cos1 + cos 2 cos1 + cos 2 + ... + cos n . ... sin1 sin1 + sin 2 sin1 + sin 2 + ... + sin n 2. x R haqiqiy son berilgan. Quyidagi ifodaning qiymatini hisoblash dasturini tuzing. x− x 3 x 5 x 7 x 9 x11 x13 x15 + − + − + − . 3! 5! 7! 9! 11! 13! 15! 1 1 2 3 1 n 3. a R haqiqiy son berilgan. 1 + + + ... + a tengsizlikni qanoatlantiradigan birinchi n sonini topish dasturini tuzing. 4. n N natural son berilgan. Natural sonning birinchi va oxirgi raqamini almashtirish dasturini tuzing. Masalan, n = 3456709 soni berilsa, natija 9456703 chqishi kerak. 5. Ketma-ketlikda a0 = a1 = 1 , ai = ai −2 + ai −1 , i = 2,3,... , berilgan. Ushbu a0 a1 ... a15 2i −1 ko‘paytmani hisoblash dasturini tuzing. 1 1 6. Ketma-ketliklarda a1 = 1, b1 = 1 , ai = bi −1 + ai −1 , bi = 2ai2−1 + bi −1 , i = 2,3,... , berilgan. 2 2 Berilgan n N natural son uchun a1b1 + a2b2 + ... + anbn ifodana hisoblash dasturini tuzing. 7. Berilgan natural sonning raqamlarini teskari tartibda yozishdan hosil bo'ladigan sonni aniqlaydigan dastur tuzilsin. 8. Berilgan natural songacha bo‘lgan juft fibonachchi sonlarining yig‘indisini hisoblash dasturi tuzilsin. (Fibonachchi sonlari: f0 = 1, f1 = 1, f k = f k −1 + f k −2 , k = 2,3, 4,... ). 9. O’nlik sanoq sistemasida natural p soni berilgan bo’lib uning ikkilik sanoq sistemasidagi ko’rinishi hosil qilish dasturi tuzilsin. 10. Musbat haqiqiy a , x , sonlari berilgan. y1 , y2 ,...ketma-ketligi quyidagi qonuniyat boyicha hosil qilingan: 1 x , i = 1,2 ,... y0 = a; yi = yi −1 + 2 yi −1 Ketma-ketlikning yn2 − yn2−1 shartni qanoatlantiruvchi birinchi y n hadi topilsin. 11. Berilgan 2 − xk2−1 x0 = 1; xk = , 5 k = 1,2,... uchun xn − xn −1 10−5 orinli bolgan birinchi x n hadi toplisin. 12. Haqiqiy ( 0) soni berilgan. a1 , a2 ,... ketma-ketligi quyidagi qonuniyat bilan berilgan: an = (1 − 12 )(1 − 13 )...(1 − n1+1 ) ketma-ketlikning an − an −1 shartni qanoatlantiruvchi birinchi an (n 2 ) hadi topilsin. 13. Haqiqiy a ,b , (a b 0 , 0 ) sonlari berilgan. x1 , x2 ,...,y1 , y2 ,... ketma-ketliglari quyidagi qonuniyat bilan berilgan: x1 = a , y1 = b, xk = 12 (xk −1 + yk −1 ), yk = xk −1 yk −1 . Ketma-ketliklarning xn − yn shartni qanoatlantiruvchi birinchi x n hadi topilsin. 14. n natural son berilgan. Ushbu yig’indini hisoblash algoritmini va dasturini tuzing n k! 1 1 + + ... + 2 3 k +1 1 k =1 III-guruh 1. Berilgan n-ta (n>1) haqiqiy x1,x2,...,xn sonlardan foydalanib, quyidagi kattaliklarni hisoblash dasturini tuzilsin: M= x i , D = ( x i − M) 2 . n −1 n 2. n natural son va a1 , a2 ,..., an haqiqiy sonlar berilgan. Ushbu 2 ( a1 + a2 + ... + an )2 ifodani hisoblash dasturini tuzing. 3. n natural son va a1 , a2 ,..., an haqiqiy sonlar berilgan. Ushbu a1 a2 ... an ifodani hisoblash dasturini tuzing. 4. n natural son va a1 , a2 ,..., an haqiqiy sonlar berilgan. Ushbu ( a1 − a1 ) +( 2 a2 − a2 ) + ... + ( 2 an − an ) 2 ifodani hisoblash dasturini tuzing. 5. n natural son va a1 , a2 ,..., an haqiqiy sonlar berilgan. Ushbu 10 + a12 + 10 + a22 + ... + 10 + an2 ifodani hisoblash dasturini tuzing. 6. Berilgan x = ( x1 , x2 ,..., xn ) massivdagi, indekslari a = (a1 , a2 ,..., an ) massivr elementlarining birortasiga teng bo'lgan elementlarining yig'indisi - s hisoblansin. Bunda aiaj, ij deb qaralsin. 7. Berilgan s = ( s1 , s2 ,..., sn ) char turidagi massivning si belgilari quyidagi ko'rinishda chop etilsin. s1 s2 s3 ... sn-1 sn s2 s3 s4 ... sn s1 ... ... ... ... ...... sn s1 s2 ... sn-2 sn-1 8. Har biri 30 ta butun sondan iborat ikkita ketma-ketlik berilgan. Birinchi ketma-ketlikning ikkinchi ketma-ketlikka kirmagan sonlari ichidagi eng kichigi topilsin (bunaqa sonlardan kamida bittasi mavjud deb faraz qilinsin). 9. Berilgan matn 30 ta belgidan tashkil topgan. Takrorlanuvchi belgilarni o'chirishdan hosil bo'lgan matnni chop qiluvchi programma tuzilsin. 10. Belgilari 100 tadan ortiq bo'lmagan va nuqta bilan tugaydigan (nuqtaning o'zi matnga kirmaydi) matndagi turli belgilar soni aniqlansin. 11. Natural N soni va a1 , a2 ,...,an butun sonlar ketma-ketligi berilgan. Ketma-ketlikka bir marta kiruvchi element chop qilinsin.