 Khái niệm
 Lực lượng lao động: là một bộ phận của dân số,
trong độ tuổi LĐ, có đủ khả năng LĐ, có nghĩa vụ
LĐ và có nguyện vọng làm việc.
 Người có việc làm: là người làm một công việc gì đó
được trả công hay mang tính chất tự tạo thu nhập
Lực lượng lao động
• Những người ngoài
• Những người trong
độ tuổi ở một giới
độ tuổi lao động và
hạn nhất định,thực
có khả năng lao
tế có tham gia lao
động : ở Việt Nam
động
• Nam: 61-65;
• Nữ: 56-60
• Nam: 16-60
• Trẻ em 13-15
• Nữ: 16-55
(học nghề)
Từ 1/2021 Tăng dần tuổi lao động
Nam: 62 •Nữ 60 tuổi
tuổi vào
vào năm
năm 2028 2035
 Tổng số lao động xã hội gồm:
 người có việc làm trong khu
vực dân sự
 Người trong quân đội
 Người thất nghiệp
ĐÁNH GIÁ NGUỒN LAO ĐỘNG XÃ HỘI
Cơ cấu
tự nhiên
Van hoa,
chuyen mon
Số lượng & cơ
cấu
Cơ cấu vùng
Cơ cấu
ngành,
nghề
Nguồn lao động và LLLĐ của Việt Nam
Nam 60
Người già
Nữ 55
Dân số trưởng
thành
(người trong
độ tuổi lao
động >=1655(nữ; 60
nam)
15
0
Trẻ em
LLLĐ (L)
Có việc (E): toàn thời gian, bán TG, bao
gồm cả những người có việc nhưng tạm
thói nghỉ việc do bệnh, việc riêng, do
thiên tai
Thất nghiệp (U): không có việc, tích cực
tìm việc
Không nằm trong
LLLĐ (nội trợ, hssv, tàn tật…)
0
 Khái niệm
Thất nghiệp: là những người trong độ tuổi lao
động, có khả năng, không có việc làm và tích cực
tìm việc.
 Thất nghiệp tự nguyện: là những người trong độ
tuổi lao động, có khả năng, không có việc làm
nhưng không tích cực tìm việc.
Lao động nãn lòng: là những người sau một thời
gian tìm việc không được nên nãn lòng không tìm
ĐÁNH GIÁ VIỆC SỬ DỤNG NGUỒN
LAO ĐỘNG XÃ HỘI
TongSoNguoiThatNghiep
TyLeThatNghiep 
TongSoLaoDongXaHoi
CÁC DẠNG CHƯA SỬ DỤNG HẾT LAO ĐỘNG
THẤT NGHIệP
BẤN THẤT NGHIỆP
HŨU Chủ yếu là lao
Lao động nông
HÌNH động thành thị mới nghiệp thất nghiệp
vào nghề
VÔ
Lao động nội trợ
HÌNH Những người lao
động nãn lòng
theo thời vụ
LĐ nông thôn
không đủ việc làm
Một số LĐ khu vực
thành thị không
chính thức
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG
NGUỒN NHÂN LỰC
1
Thể lực
2
Trí lực
3
Tâm lực
 ĐO LƯỜNG THẤT NGHIỆP
U
u   100%
L
Trong đó:
u (unemployment rate): Tỷ lệ thất nghiệp
U (Unemployed): Số người thất nghiệp
L (Labour Force): Lực lượng lao động.
 ĐO LƯỜNG THẤT NGHIỆP
Ngoài ra, các nhà KT còn tính một số chỉ
tiêu khác như:
Tỷ lệ tham gia LLLĐ: là tỷ lệ % số người
trong LLLĐ so với dân số trưởng thành.
Tỷ lệ thời gian LĐ được sử dụng: là tỷ lệ %
số ngày LĐ thực tế so với số ngày LĐ có
nhu cầu làm việc. Đây là chỉ tiêu thích hợp
với LĐ ở khu vực nông thôn, khi SX có tính
thời vụ.
Bài tập 1
Theo Bộ LĐ & TBXH , vào thời điểm năm 2019, dân
số Việt Nam là 96 triệu người. Số người trưởng
thành có việc làm là 48,7 triệu người. Số người thất
nghiệp là 1,2 triệu người. Có 4,5 triệu người
trưởng thành không nằm trong lực lượng lao động.
Hỏi: - Lực lượng lao động bằng bao nhiêu?
- Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động là bao
nhiêu?
- Tỷ lệ thất nghiệp là bao nhiêu?
Bài tập 2
Theo Cục Thống kê LĐ Mỹ , vào thời điểm năm
2010, trong số những người trưởng thành ở Mỹ có
139.455.000 người có việc làm, 15.260.000 người
thất nghiệp, và 82.614.000 người không nằm trong
lực lượng lao động
Tính:
a) Số người trưởng thành
b) Lực lượng lao động bằng bao nhiêu?
c) Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động là bao nhiêu?
d) Tỷ lệ thất nghiệp là bao nhiêu?
Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội
• Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về
lao động, việc làm, an toàn lao động, dạy
nghề,
• Chính sách đối với thương binh, liệt sĩ và
người có công,
• Bảo trợ xã hội, phòng chống tệ nạn xã hội.
Chính phuû ño löôøng thaát
nghieäp nhö theá naøo?
 Möôøi naêm toång ñieàu tra 1 laàn

Haøng thaùng hay haøng naêm choïn maãu
ngaãu nhieân vaøi vaïn hoä gia ñình vaø phoûng
vaán hoï

Keát quaû sau ñoù ñöôïc öôùc tính vaø ngoaïi
suy cho toaøn boä daân cö
NHỮNG CÂU HỎI PHỎNG VẤN ĐIỀU TRA THẤT NGHIỆP
Bạn làm gì trong phần lớn thời gian tuần qua?
Nếu trả lời :Không làm gì
Có đi làm 1 phần hay
toàn bộ thời gian và có
thu nhập: được tính là Bạn đang tạm nghỉ hay bị sa thải
thất nghiệp
có việc làm
Nếu không đi làm: bạn có tích cực t
việc trong 4 tuần qua không?
Nội trợ, sinh viên,
Tật nguyền, hưu trí:
Nếu có (xin việc, đăng ký việc ở dịc
không tính vào
vụ, nhờ vả bạn bè) tính là thất
lực lượng lao động
nghiệp
(thuộc nguồn nhân lực)
Neáu khoâng: thaát nghieäp tö
Ví dụ TN cơ cấu1: Các công ty cần thuê
nhân công có kỹ năng kỹ thuật cao, chẳng
hạn như lập trình và các kỹ năng toán học
để tiếp tục phát triển, trí tuệ nhân tạo,
internet of thíngs... Những cá nhân không
có kỹ năng kỹ thuật có thể bị gạt ra bên lề
và họ có thể gặp thất nghiệp cơ cấu vì có
sự không phù hợp giữa công việc trên thị
trường và công nhân.
VD2:Thất nghiệp theo chu kỳ xảy ra khi có mất việc làm
trong thời kỳ suy thoái và sự giảm sút trong chu kỳ kinh
doanh. Thiếu nhu cầu là một trong những yếu tố chính gây ra
thất nghiệp theo chu kỳ.Khi nhu cầu tiêu dùng giảm, doanh
thu từ kinh doanh thường giảm. Do đó, các công ty phải sa
thải công nhân để cắt giảm chi phí để duy trì lợi nhuận của
họ.
Ví dụ, nền kinh tế Mỹ đã phải đối mặt với tình trạng thất
nghiệp theo chu kỳ trong cuộc khủng hoảng tài chính năm
2008. Khi những người cho vay thế chấp dưới chuẩn cho vay
thế chấp dưới quyền nộp đơn xin phá sản, nhà cửa không
được xây dựng. Do đó, nhiều người đã làm việc như là công
nhân xây dựng và nhà xây dựng bị mất việc làm
Trong thực tế
 Lực lượng lao động có thể gồm nhưng
người quá tuổi nhưng vẫn còn làm việc
 Có những người trong độ tuổi, có khả
năng, không có việc làm nhưng không tích
cực tìm việc (thất nghiệp tự nguyện)
 Những người lao động nãn lòng
Thaát
N cọ sát:Do thieáu kinh nghieäm,kyõ naêng nghieäp töï
chöa taän duïng cô hoäi,
nhieân
Thaát nghieäp do
chöa ñöôïc tin caäy,
ieáu keát noái giöõa cung-caàu; đang tìm thay đổi cơ cấu KT;
Không tương hợp về kỹ năng
việc phù hợp hơn; đang tái nhập LLLĐ
điểm giữa công việc &
người tìm
việc
CAÙC LOAÏI
THAÁT NGHIEÄP
Thaát nghieäp
thôøi vu:lñ
ngaønh XD, NNï
3- Phaân
loaïi thaát nghieäp
Thaát nghieäp theo
chu kỳ
suy thoái
Kinh teá
2. Phân loại thất nghiệp
Căn cứ vào nguồn gốc thất nghiệp
Có 2 loại: thất nghiệp tự nhiên và chu kỳ
 Thất nghiệp tự nhiên
Thất nghiệp tự nhiên được dùng để chỉ mức thất
nghiệp mà bình thường trong nền KT
Thất nghiệp tự nhiên có 3 loại:
 thất nghiệp tạm thời,
 thất nghiệp cơ cấu
 và thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển.
2. Phân loại thất nghiệp
* Thất nghiệp cơ cấu
Thất nghiệp cơ cấu xảy ra khi thời gian, địa
điểm và kỹ năng của NLĐ cần việc làm
không phù hợp với thời gian, địa điểm và
kỹ năng của công việc đang cần LĐ.
Loại thất nghiệp này thường gắn liền với sự
biến động trong cơ cấu hàng hoá SX ra
trong nền KT.
2. Phân loại thất nghiệp
* Thất nghiệp tạm thời
Thất nghiệp tạm thời xảy ra khi người LĐ
đang trong quá trình tìm kiếm việc làm mới.
Nguyên nhân có thể kể đến là:
Bỏ việc
Mất việc
Mới gia nhập LLLĐ nhưng chưa có việc làm
Tái gia nhập LLLĐ nhưng chưa có việc làm
2. Phân loại thất nghiệp
* Thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển
Thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển xảy ra
khi tiền lương được ấn định cao hơn mức
lương cân bằng thực tế của thị trường LĐ.
Nguyên nhân chính khiến tiền lương thực tế
cao hơn mức lương cân bằng là luật tiền
lương tối thiểu, công đoàn, lý thuyết tiền
lương hiệu quả.
Thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển
 Luật tiền lương tối thiểu
Để đảm bảo mức sống tối thiểu của bộ
phận dân cư, ở nhiều quốc gia nhà nước có
quy định về mức lương tối thiểu.
Mức lương tối thiểu cao hơn mức lương
cân bằng của thị trường LĐ dẫn đến cung
LĐ vượt quá cầu LĐ và gây ra thất
nghiệp.
Thất nghiệp theo lý
thuyết
cổ
điển
W
r
A
C
B
LS
W1
W0
E
LD
LD
L0
LS
L
Mức lương tối thiểu theo vùng
157/2018/NĐ-CP
Mức lương
Năm 2019
Vùng 1
4.180.000
Vùng 2
3.710.000
Vùng 3
3.250.000
Vùng 4
2.920.000
Mức lương cơ sở 1.390.000 đồng/tháng (áp dụng cho những
người lĩnh lương từ nguồn ngân sách NN)
Thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển
Ảnh hưởng của luật tiền lương tối thiểu còn
phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của
NLĐ:
LĐ có kỹ năng và kinh nghiệm không bị
ảnh hưởng bởi quy định này vì mức lương của
họ cao hơn nhiều so với tiền lương tối thiểu.
LĐ trẻ ít kỹ năng và kinh nghiệm thì luật
tiền tiền lương tối thiểu lại có tác động mạnh.
Thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển
 Công đoàn
Công đoàn là hiệp hội của NLĐ được thành
lập nhằm thương lượng với giới chủ về
tiền lương và điều kiện làm việc.
Nếu không thương lượng được công đoàn
có thể tổ chức đình công. Do mối đe doạ
đình công nên đoàn viên công đoàn thường
nhận được tiền lương cao hơn so với
những NLĐ không tham gia công đoàn.
Lý thuyết tiền lương hiệu quả
Henry Ford là người sáng lập ra Công ty
Ford Motor
- Sáng kiến về SX theo dây chuyền
- Năm 1914 đề ra chính sách trả lương cao
hơn mức trung bình của thị trường
5USD/giờ
Thất nghiệp theo lý thuyết cổ điển
 Lý thuyết tiền lương hiệu quả
Theo lý thuyết này, DN sẽ hoạt động có
hiệu quả hơn nếu trả lương cao hơn mức
cân bằng. Do đó, DN sẵn sàng trả lương
cao ngay cả khi có tình trạng dư cung về
LĐ.
Có nhiều lý do thích nguyên nhân khiến
cho DN muốn trả lương cao:
Lý thuyết tiền lương hiệu quả
• Sức khoẻ NLĐ
NLĐ được trả thù lao cao hơn sẽ có được
chế độ dinh dưỡng tốt hơn, sẽ khoẻ mạnh
hơn và do đó có NSLĐ cao hơn.
Cách lý giải này phù hợp với nước đang và
kém phát triển. Ở những nước PT, tiền lương
cân bằng đối với hầu hết NLĐ khá cao, trên
mức cần thiết cho bữa ăn đủ dinh dưỡng.
Lý thuyết tiền lương hiệu quả
• Sự luân chuyển công việc
NLĐ bỏ việc vì nhiều lý do trong đó có lý
do liên quan đến tiền lương. DN trả lương
càng cao thì NLĐ càng ít bỏ việc.
NLĐ luân chuyển công việc sẽ khiến DN
tốn kém chi phí tuyển dụng, đào tạo,…
Lý thuyết tiền lương hiệu quả
• Nỗ lực của công nhân
DN không giám sát hết sự nỗ lực làm việc
của NLĐ. Tiền lương cao hơn buộc NLĐ
phải làm việc tích cực hơn để giữ việc làm
của mình.
• Chất lượng công nhân
Bằng cách trả lương cao, DN thu hút nhiều
LĐ có trình độ cao đến xin việc và do đó
họ có thể lựa chọn được những LĐ ưu tú
2. Phân loại thất nghiệp
Thất nghiệp chu kỳ
Thất nghiệp chu kỳ xảy ra khi nền kinh tế
bị suy thoái theo chu kỳ KD.
Nguồn gốc chính là ở sự suy giảm của tổng
cầu dẫn đến suy giảm SL, SX đình đốn,
các DN phải sa thải NLĐ nhằm giảm bớt
khó khăn.
2. Phân loại thất nghiệp
b. Căn cứ vào tính chất thất nghiệp
Thất nghiệp tự nguyện: xảy ra khi NLĐ
không chấp nhận mức lương và điều kiện
làm việc hiện tại nên không có việc làm.
Thất nghiệp không tự nguyện: xảy ra khi
NLĐ chấp nhận mức lương và điều kiện
làm việc hiện tại nhưng vẫn không có việc
làm.
Tyû leä thaát nghieäp töï nhieân >0 vì trong neàn Kt
oån ñònh vaø phaùt trieån vaãn luoân coù moät
soá ngöôøi thaát nghieäp taïm thôøi vaø thaát
nghieäp cô caáu
Khoâng
tích cöïc
tìm vieäc
2-Nguyeân nhaân thaát nghieäp
Laøm vieäc
khoâng heát
coâng suaát
Laøm vieäc
baát hôïp
phaùp
Phaân bieät ñoái xöû theo
maøu da, giôùi tính
, ñaúng caáp
Thaát nghieäp do
Ñòa ñieåm cö nguï
Thieáu thoâng tin
Thieáu kyõ naêng
Thieáu phöông tieän
di chuyeån
Khoâng coù vieäc laøm oån ñònh
tyû leä keát hoân giaûm
 tyû leä sinh giaûm
Giaûm saûn löôïng
HAÄU QUAÛ CUÛA
THAÁT NGHIEÄP
Toäi phaïm,
baïo löïc, töï töû,
ñoät quî,
taâm thaàn
Söû duïng nguoàn löïc
keùm hieäu quaû:
MMTB khoâng söû duïng
heát coâng suaát,
ñaát ñai boû hoang
3. Tác động của thất nghiệp
a. Tác động kinh tế
Khi thất nghiệp ở mức cao, thu nhập của
dân cư giảm sút, lãng phí nguồn nhân lực,
nền KT đã mất số sản lượng mà lẽ ra có thể
được tạo ra từ những người thất nghiệp.
SL bị mất đi = GDP tiềm năng - GDP thực có
3. Tác động của thất nghiệp
Quy luật Okun (hay quy luật 2,5 – 1):
Từ kết quả rút ra qua các phân tích thực
nghiệm về mối quan hệ giữa thất nghiệp và
SL của nền KT Mỹ, nhà KT học Arthur
Okun (1929 - 1979) đã đi đến kết luận:
Nếu tỷ lệ thất nghiệp tăng 1% thì GDP
thực tế sẽ giảm 2,5% và ngược lại.
Qui luaät Okun: “Thaát nghieäp taêng 1%, GDP
giaûm 2,5%. Lieân quan ñeán thaát nghieäp chu
kyø
(Yp  Yt )
Ut  Un 
.50
Yp
Ut: tỷ lệ thất nghiệp thời điểm t
Un: tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên
Yt: giá trị sản lượng thực tế thời điểm t
Yp: giá trị sản lượng tiềm năng
3. Tác động của thất nghiệp
Tuy vậy, trong một chừng mực nào đó thất
nghiệp cũng có những tác động tích cực.
Khi NLĐ thất nghiệp một cách tự nguyện,
họ sẽ có thời gian để tìm kiếm công việc tốt
hơn, phù hợp với năng lực của mình. Điều
đó làm cho việc phân bổ các nguồn lực có
hiệu quả hơn góp phần làm gia tăng SL
trong dài hạn.
3. Tác động của thất nghiệp
b. Tác động xã hội
Những kết quả điều tra XH học cho thấy
rằng thất nghiệp cao luôn gắn với sự gia
tăng các tệ nạn XH như cờ bạc, rượu chè,
trộm cắp, tự tử,...
BIEÄN PHAÙP GIAÛM
THAÁT NGHIEÄP
 Gæam
trôï
thaát nghieäp
 Giaûm
nhaäp
thueá
caáp
thu
 Ñaøo taïo, ñaøo taïo
laïi
Möùc
löông thöïc
Do
teá
W1
W2
w3
So
A
E
B
L1 L2
S1
D
C
Löôïng LÑ
 Phaùt trieån SX
khi Phaùt
trieån
khoâng coù
thueá :thò
caân baèng taïi E;W2: möùc löông
tröôøng lao ñoäng
Khi coù thueá W1:tieàn löông nhaän ñöôïc; W3: tieàn löông
sau khi tröø thueá thu nhaäp
AB: thueá thu nhaäp, L1: soá ngöôøi coù vieäc laøm;BC: soá
 Ñaøo taïo, ñaøo
taïo laïi
Möùc
löông thöïc
Do
teá
So
S1
Ñöa ñöôøng So W1
A
E
sang phaûi, S1: W2
D
ñaõ xaùc ñònh w3
B
C
taêng
soá
ngöôøi
chaáp
Löôïng LÑ
L1
L2
nhaän
laøm
Phaùt
vieäctrieån SX: ñöa ñöôøng Do sang phaûi,
S1: ñaõ xaùc ñònh
Giaûm thueá ñoái vôùi SX-KD
Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho moïi thaønh
Quan hệ nhập cư & thất nghiệp: lao động nhập cư giá rẻ
 cung lao động tăng lao động bán xứ thất nghiệp.
Tuy nhiên ở nhiều nơi, lao động nhập cư làm những công
việc mà lao động bản xứ không muốn làm
Quan hệ giữa thương mại & thất nghiệp : nếu ngăn cản
nhập cư để duy trì tiền lương ở mức cao chi phí SX
trong nước tăng khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu P
thấp thất nghiệp trong nhiều ngành tăng
Mặt khác bảo hộ SX trong nước  đối tác thương mại sẽ
trả đũa
Công đoàn là tốt hay xấu cho nền kinh tế?
 Công đoàn đấu tranh đòi tăng lương , cải thiện điều kiện
làm việc, phúc lợi tốt cho người LĐ làm việc ở nơi có
CĐ
 Tuy nhiên, do công đoàn đấu tranh tăng lương cao hơn
mức cân bằng cung lao động tăng, cầu lao động giảm
 thất nghiệp tăng
 Những người thất nghiệp có thể lựa chọn: cố gắng chờ
đợi để kiếm lại việc làm ở nơi có công đoàn, từ đó có
lương cao hơn hay chuyển sang xin việc làm ở nơi
không có công đoàn  mức lương ở khu vực này giảm
Di cö lao ñoäng vôùi caùc nöôùc
PHAÙT TRIEÅN
 LÔÏI ÍCH:
Caùc nöôùc
nhaäp khaåu
lao ñoäng coù
ñöôïc nguoàn
lao ñoäng boå
sung, giaûm
nguy cô laïm
phaùt, taêng
 BAÁT LÔÏI:
lao ñoäng nhaäp
cö reû seõ
caïnh tranh
vôùi lao ñoäng
khoâng coù tay
ngheà trong
nöôùc
Di cư lao động với các nước
đang phát triển
Bất lực
Lợi ích
Tình trạng
Các nước xuất
khẩu lao động chảy máu chất
xám.
tăng thu nhập
từ tiền lương &
nâng cao chất
lượng nguồn
nhân lực
Ý nghĩa của việc làm đầy đủ
Trong neàn KT thò tröôøng, tyû leä thaát
nghieäp khoâng bao giôø = 0 vì luoân coù
thaát nghieäp taïm thôøi, cô caáu hay do
thieáu kyõ naêng, thaát nghieäp thôøi vuï
- Caùc DN khoâng muoán thueâ caùc coâng
nhaân khoâng coù tay ngheà vì phaûi toán
chi phí ñaøo taïo
- - Neàn KT ñaït tôùi möùc coâng aên vieäc
laøm ñaày ñuû khi loaïi tröø ñöôïc thaát
nghieäp chu kyø
- Thaát nghieäp khoâng phaûi luoân luoân
xaáu vì coù khi ngöôøi ta thaát nghieäp vì