PENGAJIAN KENEGARAAN (HNP 3312) KULIAH 4 KEMERDEKAAN Disediakan oleh: Dr. Intan Suria Hamzah 0134288513 Jabatan Pengajian Kewarganegaraan & Kemasyarakatan (JPKK) Universiti Pendidikan Sultan Idris (UPSI) Tanjung Malim, Perak SUKATAN MATA PELAJARAN KEMERDEKAAN 1.Perjuangan kemerdekaan 2.Perjuangan dan idea-idea semangat kebangsaan melalui akhbar & majalah 3.Gerakan berpersatuan 4.Kesatuan Malaya (Malayan Union) 5.Persekutuan Tanah Melayu 6.Kemunculan parti-parti politik di tanah Melayu selepas Perang Dunia Kedua 7.Rundingan kemerdekaan PERJUANGAN KEMERDEKAAN MELALUI SEMANGAT NASIONALISME Etnik Melayu (Semangat nasionalisme bangkit melalui 3 peringkat) Etnik Cina (Semangat nasionalisme bangkit melalui situasi yang berlaku di China) Etnik India (Semangat nasionalisme bangkit melalui situasi yang berlaku di India) • Peringkat agama (1906-1926) • Peringkat sosial & ekonomi (1926-1938) • Peringkat politik (1938-1957) • Kekalahan tentera China kepada Jepun 18941895 • Gerakan pebaharuan 100 hari di China • Gerakan revolusi menjatuhkan maharaja China • Gerakan Ghadr (ingin menghalau British dari India) • Mendukung falsafah ‘satyagraha’ (menentang tanpa keganasan) yang diilhamkan Gandhi PENYEBARAN IDEA NASIONALISME MELALUI AKHBAR & MAJALAH Akhbar / Majalah Diterbitkan oleh Mula diterbitkan Fokus Al-Imam Syed Syeikh Al-Hadi di Singapura. 22 Julai 1906. Penulisan Al-Imam bertanggungjawab menyampaikan idea-idea ‘Kaum Muda’ menuntut pembaharuan dan menasihatkan orang Melayu untuk memperbaiki diri. Al-Ikhwan Syed Syeikh Al-Hadi di PulauPinang. 16 September 1926. Penulisan Al-Ikhwan cenderung perpaduan dan pergerakan Islam dan sering bercakap tentang bangsa dan kebebasan wanita. Majalah itu juga diterbitkan oleh Kaum Muda. Saudara Syed Syeikh Al-Hadi di Pulau Pinang. 29 September 1926. Penerbitan mingguan Saudara adalah kesinambungan daripada Al-Imam dan memberi tumpuan lebih kepada isu-isu agama. Ia menggalakkan rakyat tempatan, terutamanya orang Melayu untuk memperbaiki diri mereka sendiri. Akhbar / Majalah Diterbitkan oleh Mula diterbitkan Fokus Neracha Haji abbas Mohd. Taha di Singapura. 15 Februari 1911. Penulisan hampir sama dengan AlImam. Iaitu fokus penulisan mengenai agama dan berita dari Timur Tengah terutama mengenai gerakan ‘PanIslam’. Majlis Abdul Rahim Kajai di Kuala Lumpur. 17 December 1931. Akhbar ini sangat penting dalam menaikkan semangat nasionalisme di kalangan masyarakat Melayu. Akhbar ini sebuah kolum yang memberi peluang kepada pembaca berkongsi masalah politik, ekonomi dan sosial yang mereka hadapi. Warta Malaya Dato’ Onn Jaafar di Singapura. 1 January 1930. Penulisannya mengkritik dasar British di Tanah Melayu. Ia juga merupakan satu platform kepada pembaca untuk bertukar-tukar idea. Utusan Melayu Abdul Rahim Kajai di Singapura. November 19071922 dan dari 12 Mei 1930 hingga hari ini. Penerbitannya dianggap sebagai simbol perpaduan Melayu. Banyak menulis mengenai hak-hak orang Melayu dan mengkritik penjajah. Akhbat / Majalah Diterbitkan oleh Mula diterbitkan Fokus Chenderamata Pelatih guru di Maktab Perguruan Sultan Idris (Contohnya Za’ba). Selepas Perang Dunia Kedua Selain menulis mengenai aktiviti-aktiviti pengajaran dan pembelajaran di maktab tersebut, penulisan juga banyak menulis makalah yang menaikkan semangat nasionalisme dikalangan pembaca. Fajar Sarawak Masyarakat Melayu Sarawak Prakemerdekaan Penulisan bertujuan untuk meningkatkan kesedaran di kalangan masyarakat Melayu Sarawak. Penerbitan ini juga menekankan pentingnya untuk meningkatkan taraf pendidikan orang Melayu dan menggesa rakyat untuk mengusahakan tanah mereka dan melibatkan diri dalam perniagaan. Lembaga Melayu Mohd. Eunos Abdullah di Singapura 31 Disember 1931. Bermula sebagai terjemahan kisan perang dari majalah ‘Malay Tribune’ dan secara perlahan menjadi medium perbincangan mengenai kepentingan masyarakat Melayu. Panduan Guru Mohamad Hussin Rashid. Julai 1922 Penerbitan pertama Persatuan Guru Melayu Pulau Pinang. PERSATUAN YANG DITUBUHKAN UNTUK MENENTANG KUASA PENJAJAH Nama persatuan Tahun penubuhan Individu yang terlibat Tujuan Kesatuan Melayu Singapura (KMS) 1926 Melayu Singapura yang mendapat pendidikan Inggeris seperti Mohammad Eunos Abdullah (pengasas), Tengku Abdul Kadir dan Embok Suloh. Untuk meningkatkan taraf sosio-ekonomi orang Melayu dan menimbulkan minat mereka untuk melibatkan diri dalam politik. Persaudaraan Sahabat Pena (PASPAM) 1934 Golongan elit terpelajar Melayu yang menyokong ‘Kaum Muda’ seperti Syed Alwi, S. M. Zainal Abidin dan Syed Abdullah AlMaghribi. Untuk meningkatkan taraf sosio-ekonomi orang Melayu dengan menganjurkan persidangan untuk menyelesaikan masalah yang dihadapi mereka. Persatuan Melayu Perak (PMPK) September 18, 1937 Kebanyakannya kakitangan kerajaan seperti Wan Mohd. Nur bin Wan Nasir dan S. Kassim. Bekerjasama dengan British untuk melindungi kepentingan orang Melayu. Nama persatuan Tahun penubuhan Inidividu yang terlibat Tujuan Persatuan Melayu Selangor Jun 1937 Tengku Ismail bin Tengku Mohd. Yasin, Raja Bot bin Raja Yahya dan Raja Yaacob bin Raja Alang. Persatuan ini boleh dianggap sebagai separa politik. Ia berjuang untuk hak-hak orang Melayu untuk berkhidmat dalam sektor kerajaan, pendidikan Melayu dan perlindungan hak-hak Melayu. Persatuan Melayu Pahang Mac 1938 Tengku Muhamad bin Sultan Berjuang untuk kepentingan Ahmad dan Datuk Hussein orang Melayu dan berusaha bin Mohd. Talib. untuk menyelesaikan masalah mereka. Persatuan Melayu Negeri Sembilan 9 September 1938 Tengku Mohamad Nasir dan Raja Nordin Mohd. Tahir. Berjuang untuk kepentingan orang Melayu dan berusaha untuk menyelesaikan masalah mereka. Persatuan Melayu Kelantan 20 April 1939 Nik Muhammad Salleh Omar, Nik Yahya Nik Daud and Haji Othman Tahir Berjuang untuk kepentingan orang Melayu dan berusaha untuk menyelesaikan masalah mereka. Nama persatuan Tahun penubuhan Individu yang terlibat Tujuan Kongres Melayu Seluruh Tanah Melayu 1939-1940 Semua persatuanpersatuan Melayu di semenanjung Untuk membincangkan perkara-perkara yang berkaitan dengan kemajuan persatuan-persatuan mereka, kebajikan negeri-negeri Melayu, hak-hak orang Melayu untuk berkhidmat dalam kerajaan dan kebajikan orang Melayu secara amnya. Parti Komunis Malaya (PKM) April 1930 Kebanyakkanya Cina dan beberapa Melayu Untuk membentuk sebuah republik komunis dan menggulingkan kerajaan British. Semasa pendudukan Jepun, mereka membentuk Malayan People Anti Japanese Army (MPAJA) dan bekerjasama dengan British. Mereka memerintah Tanah Malayu selama 2 minggu selepas Jepun menyerah kalah. Dengan kedatangan semula British, PKM akhirnya hilang sokongan dan terpaksa berjuang secara gerila. Nama persatuan Tahun ditubuhkan Individu yang terlibat Tujuan Kesatuan Melayu Muda (KMM) Ogos 1938 Orang Melayu yang berpendidikan tinggi yang mempunyai ideologi radikal (sayap kiri). Mereka termasuklah pelajar dari Maktab Perguruan Sultan Idris, Sekolah Pertanian Serdang dan Sekolah Teknikal Kuala Lumpur. Wartawan juga menyertai persatuan ini. Individu-individu tersebut termasuklah Ibrahim Haji Yaakob, Ishak Haji Muhammad, Andul Karim Rashid, Isa Mohammad dan Ahmad Boestamam. Untuk memperjuangkan kemerdekaan bagi Tanah Malayu dan bentuk Melayu Raya (Gabungan Indonesia dan Malaya). Ia mempunyai pendirian anti British yang kuat (walaupun ada antara mereka berpendidikan Inggeris) dan tidak mahu bekerjasama dengan pihak British. Parti ini telah diharamkan pada Jun 1942 oleh pemerintahan Jepun di Tanah Melayu kerana mereka mempunyai hubungan komunis. KESATUAN MALAYA (MALAYAN UNION) 1. Diperkenalkan oleh British selepas mereka kembali ke Tanah Melayu apabila Perang Dunia Kedua tamat. 2. Diluluskan oleh Parlimen British. Sir Harold MacMichael ditugaskan untuk mendapatkan tandatangan 9 sultan Melayu. 3. Semua tandatangan sultan berjaya diperolehi. Malayan Union diluluskan secara rasmi pada Januari 1946. KENAPA BRITISH MEMPERKENALKAN MALAYAN UNION? 1. Menyatukan sistem NS, NMB dan NMTB. 2. British ada sentiment anti Melayu kerana terdapat sebilangan kecil etnik Melayu berkerjasama dengan Jepun 3. Memberi peluang masyarakat tempatan memerintah tanah air sendiri dengan arahan dari British 4. Penyatuan politik Tanah Melayu dan mewujudkan identiti sepunya dalam kalangan masyarakat berbilang etnik CIRI-CIRI NEGARA MALAYAN UNION 1. Semua negeri semenanjung berada di bawah pentadbiran yang sama. 2. Singapura tidak termasuk kerana ia adalah tanah jajahan mahkota. 3. Kedaulatan semua sultan dihapuskan. 4. Kewarganegaraan berdasarkan konsep jus soli. 5. Pesuruhjaya negeri mengetuai pentadbiran negeri. PENENTANGAN TERHADAP MALAYAN UNION Diketuai oleh Dato Onn Jaafar Sebab-sebab penentangan Yang menentang Kaedah penentangan • Kerakyatan jus soli • Kedaulatan sultan dihapuskan • Malayan Union dirancang hanya melibatkan pihak British • Kaedah British mendapatkan tandatangan sultan • 41 persatuan etnik Melayu - akhirnya berjaya menubuhkan parti UMNO • Etnik bukan Melayu – melalui Kesatuan Demokratik Tanah Melayu (Malayan Democratic Union) • Melalui penulisan di akhbar seperti Utusan Melayu dan Majlis • Berkabung dengan melilit kain putih di songkok • Boikot majlis perasmian Malayan Union PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948 Menggantikan Malayan Union setelah idea tersebut GAGAL 1. Idea mewujudkan Persekutuan Tanah Melayu muncul pada penghujung tahun 1946, setelah Malayan Union gagal. 2. Ditentang oleh etnik bukan Melayu melalui All Malayan Council Joint Action – AMCJA diketuai Tan Cheng Lock. 3. Ditentang oleh etnik Melayu melalui Pusat Tenaga Rakyat (PUTERA) hasil gabungan PKMM, API dan AWAS. PENENTANGAN PUTERA & AMCJA TERHADAP PERSEKUTUAN TANAH MELAYU Mereka mencadangkan ‘Perlembagaan Rakyat’ Cadangan AMCJA Cadangan PUTERA • Singapura berada dalam Tanah Melayu • Badan perundangan dan ahlinya dipilih rakyat • Hak yang sama untuk semua pemduduk yang mengakui Tanah Melayu sabagi negara mereka. • Sultan dikekalkan dengan menggunakan system raja berpelembagaan • Etnik Melayu diakui sebagai peribumi • Bahasa Melayu adalah Bahasa rasmi • Kerajaan Tanah Melayu dan kerajaan British bersama-sama mentadbir negara • Semua penduduk dipanggil ‘Melayu’ • Merah dan putih menjadi warna rasmi bendera PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU (PTM) 1948 British tidak menghiraukan penentangan dari PUTERA & AMCJA. Pada waktu ini, British mula menerima idea dari UMNO 1. 9 negeri Melayu semenanjung membentuk PTM. Singapura tidak termasuk. 4. Kerajaan menjaga hal-hal seperti kesihatan, tanah, pendidikan dan pertanian. 2. Diketuai oleh Pesuruhjaya Tinggi British yang dilantik dan dibantu Majlis Perundangan Persekutuan dan majlis Persekutuan. 3. Sultan berkuasa di negeri masing-masing. 5. Syarat kewarganegaraan diperketat. 6. Etnik Melayu diletakkan sebagai peribumi dan wakil dalam kerajaan perlu ada etnik Melayu. KEMUNCULAN PARTI POLITIK SELEPAS PERANG DUNIA KEDUA UMNO United Malay National Organization MIC Malaysian Indian Congress MCA Malaysian Chinese Association • Diasaskan oleh Dato Onn Jaafar pada 11 Mei 1946 • Bermula dengan slogan ‘Hidup Melayu’ dan mengubah kepada ‘Merdeka’ • Berjaya membawa kemerdekaan di bawah pimpinan Tunku Abdul Rahman • Diasaskan oleh John A. Thivy pada 8 Ogos 1946 • Tun V.T. Sambanthan merupakan tokoh penting membawa kemerdekaan bersama UMNO dan MCA • Diasaskan pada 27 Februari 1949 oleh persatuan etnik Cina di Tanah Melayu • Tun Tan Cheng Lock merupakan tokoh penting membawa kemerdekaan bersama UMNO dan MIC PARTI PERIKATAN (THE ALLIANCE PARTY) Merupakan parti komponen gabungan antara UMNO, MCA & MIC 2. British mahukan parti yang menang PRU 1 mewakili etnik utama di Tanah Melayu 1. Idea mewujudkan Parti Perikatan muncul pada tahun 1955 ketika PRU 1 akan berlangsung. PARTI PERIKATAN 3. UMNO, MCA dan MIC bersepakat membentuk gabungan, walaupun membentuk gabungan, setiap parti bergerak dengan perjuangan sendiri RUNDINGAN KEMERDEKAAN Perkara penting yang diambil kira ialah ‘kontrak sosial’ antara etnik peribumi dan bukan peribumi 1. Tunku Abdul Rahman mengetuai rombongan ke London pada tahun 1956 setelah Parti Perikatan menang PRU 1 2. Setelah rombongan ke London selesai, 31 ogos 1957 dipersetujui sebagai tarikh kemerdekaaan PTM 3. Kemerdekaan PTM dikuatkuasakan dalam perlembagaan pada 27 Ogos 1957. HAL PENTING 1. Etnik peribumi bersetuju melonggarkan syarat kewarganegaraan. 2. Sebagai balasan, etnik bukan peribumi mengakui kedudukan raja, Bahasa rasmi, kedudukan agama islam dan hak etnik peribumi. 3. Akhirnya PTM lahir sebagai sebuah negara merdeka pada 31 Ogos 1957 4. Tunku Abdul dilantik sebagai perdana Meteri manakala Tuanku Abdul Rahman dilantik sebagai Yang di-Pertuan Agong (YDPA) PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU DITELITI Diteliti oleh Suruhanjaya Reid 1. Menggunakan sistem raja berpelembagaan. Yang di-Pertuan Agong (YDPA) menjadi ‘ketua negara’. 9 orang sultan akan bergilir menjawat jawatan agong 2. Perdana menteri menjadi ‘ketua kerajaan’. Beliau akan dilantik oleh YDPA. 3. Menggunakan sistem demokrasi berparlimen. Parlimen terdiri dari Dewan Negara dan Dewan Rakyat. 4. Syarat kewarganegaraan diteliti kembali.